Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "performatywność" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-78 z 78
    Tytuł:
    Types of interactivity versus performativity
    Rodzaje interaktywności a performatywność
    Autorzy:
    Myoo, Sidey
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2041835.pdf
    Data publikacji:
    2021-11-25
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    interactive art
    performativity
    dialogue
    relationality
    aesthetic negotiation
    sztuka interaktywna
    performatywność
    dialog
    relacyjność
    negocjacja
    Opis:
    The aim of this paper is to show a trend in contemporary art which comes from the development of interactivity, including performativity which is related to it. Interactivity is approached in a methodological manner with a variety of features inherent in the artwork. Therefore, we talk about interactive structure. However, performativity is interpreted as a quality feature related to the progress of the aesthetic experience, e.g. due to the deciphering of the content in the work of art. The two abovementioned processes reveal the subject/object nature of the interaction between viewers and the object of art, which contributes to establishing a dialogical relation and the possibility to start a negotiation process between the recipient and the work of art. This form of dialogue is developed by the specific nature of the interactive structure which has been earlier prepared in the creative process to express the content intended by the artist. This dialogue may be intimate, but it may also refer to highly controversial political or social issues, or include a broadly understood cultural dimension, though such a debate shall always preserve cognitive values.
    Celem artykułu jest pokazanie jednego z trendów w sztuce współczesnej wynikającego z rozwoju interaktywności, z uwzględnieniem idącej za tym performatywności. Interaktywność potraktowana jest tu metodologicznie, jako różnorodnie chrakteryzująca dzieła sztuki, przez co mówimy o strukturze interaktywnej, a performatywność traktowana jest jakościowo, jako dotycząca przebiegu doświadczenia estetycznego, np. ze względu na rozpoznanie treści zawartych w danym dziele sztuki. Te dwa wskazane procesy mają pokazać na czym polega podmiotowo-przedmiotowy charakter interakcji z dziełem sztuki, co stwarza sytuację dialogu i możliwość podjęcia wzajemnej negocjacji odbiorcy i dzieła. Dialog ten kształtowany jest specyfiką interaktywnej struktury, przygotowanej w procesie twórczym do ekspresji zamierzonych przez artystkę/artystę treści. Może mieć on osobisty wymiar, ale może również dotyczyć np. gorących spraw politycznych lub społecznych oraz może wiązać się z szeroko rozumianą kulturą, przy czym zawsze dialog ten będzie zachowywał walor poznawczy.
    Źródło:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2021, 23; 75-88
    1641-9278
    Pojawia się w:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tożsamość, performatywność, komunikacja – genderowe aspekty autobiografizmu
    Identity, performativity, communication – gendered aspects of autobiographism
    Autorzy:
    Iwasiów, Inga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1375342.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    autotherapy
    gender
    experience
    performativity
    identity
    autoterapia
    doświadczenie
    performatywność
    tożsamość
    Opis:
    W tekście zaprezentowano autobiograficzny trójkąt „przepisany” narzędziami krytyki feministycznej. Jego ramionami są: tożsamość–performans–komunikacja, zmodyfikowane strategie opisane w „oryginalnym” trójkącie Małgorzaty Czermińskiej. Bazowa z punktu widzenia studiów feministycznych była kwestia podmiotowości wspólnotowej, wyrażenia podmiotu kobiecego. Następnie pojawił się element konstrukcji, performowania „ja”. Trzecie ramię trójkąta stanowi pragmatyka komunikacyjna.
    The text presents an autobiographical triangle “re-written” with the use of feminist critique tools. The sides of the triangle are: identity, performance and communication – modified strategies described in the “original” triangle by Małgorzata Czermińska. The base, from the perspective of feminist studies, was the question of communal subjectivity, expression of the female subject. Then the element of construction appeared – performativity of “I”. The third side of the triangle constitutes communicative pragmatism.
    Źródło:
    Autobiografia Literatura Kultura Media; 2014, 2, 1; 7-11
    2353-8694
    2719-4361
    Pojawia się w:
    Autobiografia Literatura Kultura Media
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Performatywność sztuki konceptualnej
    Performativity of Conceptual Art
    Autorzy:
    Guzek, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/487862.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
    Opis:
    The first part of the text is a kind of dictionary of conceptual art. It includessuch phrases and words associated with conceptual art as readymade, blank sign, signifier/signified, tautology, anthropoligization, contextualism, modernism and postmodernism. The phrases and words are more precisely defined in the context of art’s dynamic nature. That more dynamic forms of art is not only the result of actions and performances in arts of the 1970’s. Also, they are influenced by the fact that the reality was combined with art, culture, life practice, the condition of the different people. I consider those phenomena in the contex of ‘presence’. New artistic means contributed to an overall change in the nature of art— its performatisation. Examples of conceptual art discussed in the text come from Polish art. However, they are not direct references to popular and frequently discussed art-forms. They are shown through the prism of existing overviews approximating the history of conceptual art in Poland. These are the texts by Morawski and Kępińska, which attempt to summarize Polish conceptual art in the 1970’s, and contemporary text by Dziamski on the same subject. While analyzing the texts, I point out to the way in which their authors dialed with problem of documentation. Documentation is intrinsically connected with ephemeral forms, such as conceptual art and actions, and this is the way it is considered in the listed studies. However, as the result of subsequent evolution of post conceptual and postmodernist forms, such as installations and performances, and widespread complex projects embedded in a social and cultural context, documentation has gained a new, independent role and contributed to the emergence of transmedial forms. This change in the role of documentation is connected with changeable forms and processes. Art has assumed a form of critical discourse, both artistic (inner-artistic) and non-artistic—political, social, cultural. In this way performantization of art is connected with global performance in all aspects of operation in the modern world (John McKenzie).
    Źródło:
    DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu; 2014, 17; 188-220
    1733-1528
    Pojawia się w:
    DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Performatywność języka a powinność moralna
    Performativity of language and moral obligation
    Autorzy:
    Rozmarynowska, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/430960.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    performativity
    language
    obligation
    promise
    Searle John
    Austin John
    Reinach Adolf
    performatywność
    język
    powinność
    obietnica
    Opis:
    The topic of this paper is the role of language in creating moral obligation. Drawing upon J. Austin’s and J. Searle’s speech act theory, the author analyzes the power of words to create obligations by using the example of promise-making. She tries to identify the conditions that must be fulfilled for a specific utterance to make a subject morally obligated, and discusses the challenges to Searle’s theory. The author concludes that the performative function of the language can only explain an object dimension of promise-making . Therefore, it is crucial to take a different research perspective to reveal its subjective source.
    Przedmiotem rozważań podjętych w artykule jest rola języka w tworzeniu powinności moralnej. W nawiązaniu do klasycznej teorii aktów mowy J. Austina i J. Searle’a, autorka, na przykładzie czynności obiecywania, bada, na czym polega „powinnościorodna” moc słów. Zastanawia się również, jakie warunki muszą zostać spełnione, aby określona wypowiedź nakładała na jej autora moralne zobowiązanie. Przeprowadzone analizy, obejmujące również stanowisko krytyczne wobec koncepcji Searle’a, ujawniają ograniczenia, jakie wynikają z tezy, mówiącej, że to język tworzy powinność. Odwołując się do funkcji performatywnej, jaką pełni język, możemy wyjaśnić jedynie przedmiotowy wymiar obietnicy. Zrozumienie jej podmiotowego źródła wymaga zajęcia odmiennej perspektywy badawczej.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2018, 54, 2; 129-146
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Performance art, performativity and the issue of neomodernism
    Performance art i performatywność a problem neomodernizmu
    Autorzy:
    Sztabińska, Paulina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/593983.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    body art
    performance art
    performativity
    modernism
    postmodernism
    neomodernism
    Marina Abramović
    performatywność
    modernizm
    postmodernizm
    neomodernizm
    Opis:
    Body art and performance art are often discussed together, and even identified as the same thing. A careful analysis of these artistic trends and the accompanying theoretical commentary tends, however, to highlight their differences. Body art turns out to be a phenomenon manifesting significant similarity to the modernist conception of art in the spirit similar to the concept of Clement Greenberg, while performance art largely rejects these assumptions. Performative aesthetics developed by Erika Fischer-Lichte on the one hand stems from challenging modernist artistic essentialism, but on the other emphasizes the role of “the radical concept of presence” of the artist. The article presents a detailed analysis of two new creative achievements of Marina Abramović, the artist associated both with body art and performance art: Seven Easy Pieces (2005) and The Artist is Present (2010). The indicated ambiguity of performance art has been radicalized in their case. They combine the modernist emphasis on authenticity, presence, and essentialism with the postmodern penchant for citing. The phenomenon of pastiche described by Frederic Jameson has been transformed in such a way that it is no longer empty but takes over the whole of the performer’s self. The term “neomodern” is used today in a variety of meanings. The issues discussed in the article suggest the possibility of understanding it as overcoming the oppositions characteristic of modernism and postmodernism, while maintaining some of the features of these two trends regarding their respective approaches to art.
    Sztuka ciała i performance art często omawiane są łącznie, a nawet utożsamiane. Uważna analiza tych tendencji artystycznych oraz towarzyszących im komentarzy teoretycznych skłania jednak do zaznaczenia dzielących je różnic. Body art okazuje się wówczas zjawiskiem wykazującym istotne związki z modernistycznym pojmowaniem sztuki w duchu zbliżonym do koncepcji Clementa Greenberga, natomiast performance art założenia te w znacznym stopniu odrzuca. Także estetyka performatywna rozwijana przez Erikę Fischer-Lichte z jednej strony wywodzi się z zakwestionowania modernistycznego esencjalizmu artystycznego, choć jednocześnie akcentuje rolę „radykalnej koncepcji obecności” artysty. W artykule szczegółowej analizie poddane zostały dwa nowe dokonania twórcze Mariny Abramović, artystki łączonej zarówno ze sztuką ciała i performance art: Seven Easy Pieces (2005) oraz The Artist is Present (2010). Wskazana niejednoznaczność performance art została w nich zradykalizowana. Łączą one modernistyczne zaakcentowanie autentyczności, obecności, esencjalizmu z postmodernistycznym cytowaniem. Opisywane przez Frederica Jamesona zjawisko pastiszu przekształcone zostało w taki sposób, że przestaje on być pusty, a przejmuje pełnię „ja” performera. Pojęcie „neomodernizm” używane jest dziś w różnych znaczeniach. Omówiona w artykule problematyka sugeruje możliwość pojmowania go jako przekroczenia opozycji właściwych dla modernizmu i postmodernizmu, przy jednoczesnym zachowaniu pewnych cech obu tych nurtów myślenia o sztuce.
    Źródło:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2016, 18; 161-176
    1641-9278
    Pojawia się w:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przestrzenie performatywne
    Performative spaces
    Autorzy:
    Krajewska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1391836.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    space
    performativity
    social life
    art
    przestrzeń
    performatywność
    życie społeczne
    sztuka
    Opis:
    This sketch presents the role of performative space in social life and art. It is perceived as an area of freedom, eradicating binary divisions.
    Źródło:
    Przestrzenie Teorii; 2015, 24; 7-9
    2450-5765
    Pojawia się w:
    Przestrzenie Teorii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dramatyczne konstruowanie twarzy w wybranych utworach Tadeusza Różewicza
    Autorzy:
    Woźniak, Ewelina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1391060.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Tadeusz Różewicz
    twarz
    portret
    performatywność
    dramatyczność
    Opis:
    The purpose of this article is to present Tadeusz Różewicz as a poetic portraitist. Faces very often appear in the poet’s works and they play a special role there. The methods that are used to construct them can be grouped into four main categories: 1) a face as a performing subject, 2) a face as an object, 3) a face as a static construct, and finally 4) a face as an element, or metonymy, of human existence and entanglement with reality. In Różewicz’s poetry the human face is material and a mirror, but also a universal symbol of the human condition. These faces are usually distorted, decaying, and blurred. They symbolize the disintegration of the world in which human beings have to live. For Różewicz a face is the most condensed image of humanity and an equivalent of a substance in which every external stimulus leaves its mark. The way of using faces as a material and the process of disintegration that is described in detail constitute a dramatic and performative action which implements the objectives of fluid aesthetics, thus showing the moments of transition from meaning to nothingness and the process of erasing meaning.
    Źródło:
    Przestrzenie Teorii; 2014, 21; 145-165
    2450-5765
    Pojawia się w:
    Przestrzenie Teorii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Performatyka – teoria katastrof?
    Performance studies – the theory of catastrophes?
    Autorzy:
    Wojnowski, Konrad
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1390562.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    teoria katastrof
    performatyka
    performatywność
    zakłócenie
    niefortunność
    Opis:
    The author of Performatyka – teoria katastrof? [“Performance studies – the theory of catastrophes?”], which is a cross-sectional investigation into performance studies, tracks the trains of thought about catastrophes in different theories of performativity, ranging from J. L. Austin’s to Jon McKenzie’s ideas. Of particular interest is how particular theoreticians integrate the term ‘catastrophe’ into their conceptual frameworks and how they evaluate it. By criticizing the approach taken by Judith Butler, who postulates “melancholic performance studies”, which brings to mind Adorno’s idea that is explicated in Minima Moralia (traurige Wissenschaft), the author tries to show how we can productively use Austin’s theses that are presented in the first chapters of his famous How to Do Things with Words. In the author’s opinion, Austin allows us to approach communicational catastrophes from a different perspective, which is often forgotten, i.e. of the functioning of contextual systems. It is shown that the tension between felicity and infelicity may be at the core of the popularity of performativity which is understood as a tool for researching contemporary cultural phenomena.
    Źródło:
    Przestrzenie Teorii; 2014, 22; 117-138
    2450-5765
    Pojawia się w:
    Przestrzenie Teorii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    «Portretować znaczy spotykać»: Performatywność fotograficznych autoportretów Lene Marie Fossen
    «To Portray Is to Meet»: The Performativity of Lene Marie Fossen’s Photographic Self-Portraits
    Autorzy:
    Pawlak, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29432249.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Lene Marie Fossen
    fotograficzny autoportret
    performatywność indeksu
    performatywność reprezentacji
    podmiot autologiczny
    społeczeństwo genealogiczne
    photographic self-portrait
    performative index
    performativity of representation
    autological subject
    genealogical society
    Opis:
    Artykuł dotyczy twórczości norweskiej fotografki Lene Marie Fossen (1986–2019) i poświęconego jej filmu dokumentalnego Autoportret (2020, reż. Margareth Olin, Katja Høgset i Espen Wallin). W próbie współmyślenia z fotograficznymi autoportretami artystki, która chorowała na anoreksję o ciężkim przebiegu, autor sięga po metodologie performatyczne, przede wszystkim teorie performatywności indeksu (Margaret Olin) i reprezentacji (Peggy Phelan). Inspirację zaproponowanego w artykule opisu praktyki artystycznej Fossen stanowią kategorie imaginariów autologicznych, obejmujących dyskursy wolności indywidualnej, i genealogicznych, obejmujących dyskursy społecznych ograniczeń (Elizabeth A. Povinelli). Autor interpretuje zdjęcia norweskiej fotografki jako efekty jej eksperymentów z własną cielesnością w punkcie przecięcia i wzajemnego podważania się tych imaginariów. Fotograficzne (re)prezentacje nie odpowiadają na pytanie, kim jest bądź nie jest rzeczywista Fossen, lecz są wypróbowywaniem siły wyobraźni artystki i odbiorców jej sztuki. Autor stawia tezę, że medium fotografii dało Fossen możliwość balansowania na granicy oznaczoności i nieoznaczoności, i dostrzega w tym emancypacyjny potencjał jej fotograficznych autoportretów.
    This article discusses the work of the Norwegian photographer Lene Marie Fossen (1986–2019) and a documentary film about her: Self-Portrait (2020, dir. Margareth Olin, Katja Høgset, and Espen Wallin). In an attempt to co-think with photographic self-portraits of the artist, who suffered from severe anorexia, the author draws on methodologies of performance studies, especially the theories of performative index (Margaret Olin) and representation (Peggy Phelan). The proposed description of Fossen’s artistic practice has been inspired by categories of autological imaginaries, encompassing discourses of individual freedom, and genealogical imaginaries, encompassing discourses of social constraints (Elizabeth A. Povinelli). The author interprets Fossen’s photographs as results of her experiments with her own corporeality at a point where these imaginaries intersect and undermine each other. The photographic (re)presentations do not answer the question of who the real Fossen is or is not, but rather test the power of the artist’s and her audiences’ imagination. Arguing that the medium of photography gave Fossen the ability to balance the border between the marked and the umarked, the author sees this as the source of the emancipatory potential of her photographic self-portraits.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2022, 71, 4; 51-68
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dzieło jako zdarzenie – performans rekonstruowany w wyobraźni
    Autorzy:
    Śnieciński, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/487892.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
    Tematy:
    PERFORMANCE
    PERFORMATIVENESS
    ARTWORK–EVENT
    PROCESSUALITY
    PERFORMANS
    PERFORMATYWNOŚĆ
    DZIEŁO-ZDARZENIE
    PROCESUALNOŚĆ
    Opis:
    An artwork as an event – performance reconstructed in imagination An exceptionally interesting case of performance in contemporary art are artworks, in which artists do not present a performance itself but rather its effects. For these artists a performance is somehow included in the tissue of the artwork; it was indispensable for the artwork to be created, yet it is hidden so the viewer needs to make an effort to reconstruct this performative character of the artwork and understand (become aware of) the resulting consequences. The text analyses works by Akira Komoto (the Seeing series), the realization by Lech Twardowski (Generator Bez Maszyn), three series of works by Urszula Wilk (Niewysłane listy) as well as selected sculptures by Shen Shaomin (the Bonsai series). Although in these works we deal with various forms of performativeness, their joint feature is the fact that in each of them the viewer must discover and re- construct the hidden performance in his/her memory.
    Źródło:
    DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu; 2018, 26; 52-71
    1733-1528
    Pojawia się w:
    DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ciało performatywne
    Performative body
    Autorzy:
    Wachowski, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1391731.pdf
    Data publikacji:
    2015-11-24
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    performative body
    performance
    performativity
    act of cognition
    ciało performatywne
    performans
    performatywność
    akt poznawczy
    Opis:
    The concept of a performative body is rooted in two traditions. The first tradition concerns actions, and therefore, it is wide-ranging (because it includes diverse social acts). The second tradition is narrow – it is closely linked to the effectiveness of actions and allows one to distinguish between reversible actions (the effects of which can be reversed) and irreversible ones (the effects of which are permanent). Both of these understandings, which were popularized, or developed, by John Loxley and John Austin, have become a source of reflection for researchers such as Shaun Gallagher, Donald Davidson and Jennifer Hornsby, among others. Their works encourage deeper thought on the properties of action itself and also make it possible to overcome Austin’s reductionism and describe (based on inspiration from Karl Raimund Popper’s work) the three main levels of a body’s performativity: the physical, emotive, and cognitive level.
    Źródło:
    Przestrzenie Teorii; 2015, 23; 91-103
    2450-5765
    Pojawia się w:
    Przestrzenie Teorii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Performatywność jako postawa/perspektywa: Wstęp
    Performativity as an Attitude/Perspective: Introduction
    Autorzy:
    Sugiera, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29432237.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    performatywność
    performans
    performatyka
    relacje między performansem a performatywnością
    performativity
    performance
    performatics/performance studies
    relations between performance and performativity
    Opis:
    Wstęp do bloku tematycznego Performatywność jako postawa/perspektywa. Redaktorka gościnna przypomina polskie dyskusje na temat relacji między performatyką a teatrologią, które toczyły się od 2006 roku. Podkreśla, że performatywność była w nich najczęściej wiązana z przedstawieniem/performansem oraz z ludzką sprawczością. Artykuły składające się na blok proponują – za Karen Barad – objęcie kategorią sprawczości materii oraz skupienie się na relacjach więcej-niż-ludzkich. Performatywność zaś jest w nich rozumiana jako perspektywa i postawa, w której na pierwszym planie są odpowiedzialność i troska o to, co się dzieje z nami i wokół nas.
    Introduction to the essay cluster Performativity as an AttitudePperspective. The guest editor recalls the Polish discussions on the relationship between theater studies and performance studies that have taken place since 2006. She emphasizes that in these discussions performativity was most often associated with theater/performance and human agency. In contrast, the articles that make up the cluster – following Karen Barad – focus on the agency of matter and more-than-human relations. Consequently, performativity is understood in them as a perspective and attitude in which responsibility and care for what happens to and around us are at the forefront.  
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2022, 71, 4; 13-26
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Performatywność baz danych na przykładzie bazy danych wizualnych „Niewidzialne miasto”
    Performativity of databases on the example of “Invisible city” visual database
    Autorzy:
    Krajewski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1029966.pdf
    Data publikacji:
    2013-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Opis:
    Databases are a form of social performance. This means that their creation is, as Jon McKenzie says,a challenge to the social order – an attempt to stop the changes or to run them. Databases are constructedmainly in order to cognitively and technically control a fragment of reality, to increase theeffectiveness of our actions. Thus, although the database seems to be something sedate, dead set ofinformation, its essence lies in the startup of human action, and thus on the transformation of theexisting order. This starts with the collection of information and their transformation into the data,with correlation them with each other, seeking within them patterns and trends and in the end,using knowledge for transformation of reality. At each stage of constructing the database we encounterso performance – action that expresses a claim to change reality and that results in startingthe activity of individuals, stimulation of various forces. This look at the database promotes theirdefetishisation as hard reference point for our activity – they are at every stage the effect of overlappingof performative actions.
    Źródło:
    Człowiek i Społeczeństwo; 2013, 36, 2; 303-314
    0239-3271
    Pojawia się w:
    Człowiek i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Płynność płci biologicznej i performatywność płci kulturowej
    Autorzy:
    Ziemińska, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2043962.pdf
    Data publikacji:
    2015-09-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    sex
    gender
    intersexes
    transgender people
    social construction of gender
    biological process of sex differentiation
    Opis:
    The distinction between sex and gender can be detailed by distinguishing several levels of biological sex and social gender: genetic or chromosomal sex, gonadal sex, hormonal sex, internal and external morphologic sex, phenotypic sex, assigned sex, gender of rearing, gender identity. Untypical modification on first four levels (during sex differentiation and brain programming of fetus, and at puberty) results in intersex newborns, transgender and other non-normative people. They are clear examples of fluidity of the biological sex and they question the idea of two „natural” sexes (nature turns out to be diverse and fluid). The fluidity thesis matches the social construction thesis, for instance, Judith Butler’s performative theory of gender. According to it, gender is created by a series of performative acts: words, gestures, outfits, make-up, hair-dressing etc. The analysis of many levels of sex differentiation process leads to conclusion that femininity and masculinity are two ideal types, and that biological sex is a matter of degree (one can be more or less female/male but there is no sharp distinction between the two) and sometimes indeterminate (intersexes, transgender people). The paper is a contribution to integrating recent biological findings about sex differentiation process with recent social theories about construction of gender.
    Źródło:
    Kultura i Edukacja; 2015, 3(109); 245-253
    1230-266X
    Pojawia się w:
    Kultura i Edukacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Performatywność wstrętu w teatrze współczesnym
    Performativity of disgust in modern theatre
    Autorzy:
    Iżykowska, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/514826.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Fundacja dzień dobry! kolektyw kultury
    Tematy:
    Ravenhill
    Kane
    disgust
    in-yer-face
    performance
    nowy brutalizm
    wstręt
    Opis:
    The article is an attempt to analyze the performative aesthetic category of disgust. The author of the text uses the examples from dramas of in-yer-face theater. The specificity of this current (accumulation of cruelty, brutality and vulgarity) allows to introduce the category of disgust, which will be discussed at several levels of meaning. Performativity of disgust will be analyzed in the perspective of the issues: carnality, trauma, food, excess and unknown, used in dramas. The text includes an analysis of: "Cleansed", "Blasted" and "Phaedra's Love" by Sarah Kane and "Shopping and Fucking" by Mark Ravenhill. The analysis also shows that the modern theater ceases the possibility to interpret without disgust category. The author proves that, by using the category of disgust, contemporary productions can change the perception of social problems. In addition, the article shows that disgust as a performative category has ability to change the identity of characters presented in dramas. The work also refers to thesis of Winfried Menninghaus and Julia Kristeva.
    Źródło:
    Amor Fati; 2016, 1(5); 83-107
    2449-7819
    Pojawia się w:
    Amor Fati
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fotografia jako przedłużenie ciała
    Autorzy:
    Tomaszczuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/487683.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
    Tematy:
    PERFORMATIVENESS
    LARGE FORMAT CAMERA
    DECISIVE MOMENT
    GESTURE OF MAKING PHOTOS
    SELFIE
    PERFORMATYWNOŚĆ
    APARAT WIELKOFORMATOWY
    DECYDUJĄCY MOMENT
    GEST FOTOGRAFOWANIA
    Opis:
    Photography as a body extension The text concerns the performativeness of the process of making photo- graphs. It discusses examples of experiencing photography through such medium as the photographer’s body. The relations between the photogra- pher and the technological changes of photography have been analysed. The main subject is the process of making photographs concluded with a reflection on the relation between the viewer and the large format pho- tographic artwork.
    Źródło:
    DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu; 2018, 26
    1733-1528
    Pojawia się w:
    DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Multimodalna ewolucja obrazu w grach wideo
    Autorzy:
    Lekszycka, Mariola
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1041935.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    multimodalność
    gra wideo
    obrazowość
    modusy
    wizualność
    muzyka
    performatywność
    gracz
    multimodality
    video game
    imagery
    visuality
    music
    performativity
    player
    Opis:
    Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie czy gra cyfrowa może być rozpatrywana jako obraz. Podstawą teoretyczną dookreślającą kategorię obrazowości stanowią tutaj badania Jana Białostockiego, Georgesa Didi-Hubermana i Hansa Beltinga. Ze względu na multimedialny charakter gry wideo do badania obrazowego potencjału gier została zastosowana metoda multimodalna. Na podstawie trzech tytułów (Pong, Tomb Raider i Wiedźmin 3: Dziki Gon) przeprowadzona została analiza i obserwacja ewolucji poszczególnych elementów (modusów), które składają się na całość gry cyfrowej. Wyniki badania stanowią o ewolucji potencjału obrazowego w historii gier, zmianie roli i wpływu gracza na produkcje, ale również znacząco wpływają na pogłębioną refleksję nad grami, jako artefaktami kultury współczesnej.
    The article is an attempt to respond to the question whether a digital game can be considered as an image. The theoretical basis for defining the category of image is the research of Jan Białostocki, Georges Didi-Huberman and Hans Belting. Due to the multimedia nature of video games, author decided to use the multimodal method to study the imaging potential of games. On the basis of three titles (Pong, Tomb Raider and The Witcher 3: Wild Hunt), author carried out an analysis and observation of the evolution of individual elements (modes) that make up the whole digital game. The results of the research determine the evolution of the imagery potential in the history of games, the change of the player’s role and influence on productions, but also significantly contribute to in-depth reflection on games as artifacts of contemporary culture.
    Źródło:
    Replay. The Polish Journal of Game Studies; 2019, 6, 1; 51-66
    2391-8551
    2449-8394
    Pojawia się w:
    Replay. The Polish Journal of Game Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Performatywność reprezentacji
    The performativity of representation
    Autorzy:
    Krajewska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1391477.pdf
    Data publikacji:
    2018-05-08
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    representation
    “performative act” (Wolfgang Iser)
    “performance of referentiality” (Derek Attridge) “suspensions of perception” (Jonathan Crary)
    actor
    staging
    Opis:
    Starting from a reference to René Magritte`s painting “The Images of Treachery”, the introductory article focuses on a performative understanding of representation. Pointing to the perspective of this painting, literary fiction, acting and masks, it refers to dramatic views in literary studies.
    Źródło:
    Przestrzenie Teorii; 2017, 28; 7-18
    2450-5765
    Pojawia się w:
    Przestrzenie Teorii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Digital performance and avant-garde artistic distinctions
    Autorzy:
    Sztabińska, Paulina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/593821.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    digital performance
    Avant-Garde
    postmodernism
    cyberculture
    performativity
    “dialogical interaction”
    digitalny performance
    awangarda
    cyberkultura
    performatywność
    “dialogiczne obcowanie”
    Opis:
    Digital performance is an artistic phenomenon isolated at the beginning of the 21st century. In the subsequent years, the scope of interest of the researchers analyzing this phenomenon has extended not only to new projects, but also to the works constituting its “prehistory,” dating back to the 1960s and 1970s, and to selected avant-garde projects from the first half of the 20th century. This interest has resulted in a number of theoretical studies on digital performance, which is associated on the one hand with the latest achievements in information technology, and on the other with human bodily performance, frequently contrasted with technology-based approaches in art. Digital performance seems to be a concept integrating both of those areas. Basing on this example, one can examine the various manifestations of apparent interdependence between its components, as well as the evolution of the issues that were of interest to the historical avant-garde. The present author argues that digital performance is a unique artistic phenomenon that does not fit within the usually employed theoretical categories. There are three possible perspectives from which it can be approached. Firstly, it might be considered in the context of postmodernism, as a kind of postmodern hybrid, a cross between the tendencies previously regarded as opposed (e.g. in avant-garde and neo-avant-garde art). However, as suggested by such authors as Steve Dixon, it is also possible to separate it from the postmodern strategies and see it as a manifestation of the hidden aspirations of artists from both the first and the second half of the 20th century. In the new artistic phenomenon, they have taken on an explicit form thanks to the use of the latest technological developments. The second interpretation of digital performance is to regard it as a characteristic manifestation of cyberculture, combining the biological and the technological (cf. Roy Ascott, R.W. Kluszczyński). According to this interpretation, it functions “in-between” (in interspaces and “intertimes,” revealing the multidimensional fluidity of the contemporary world. The third of the theoretical perspectives discussed here reflects the views of W.J.T. Mitchell and Mindy Fenske. Contrary to the cybercultural interpretation, which presupposes the convergence of the performative and the digital, the existence of a dialectic opposition between them is emphasized here. Overcoming it through transition from thesis to anti-thesis in order to achieve synthesis (or, using different terminology, dialogue negotiation) involves searching for a connection between biology and technology, even if the result of this search is still incomplete and not definitive. The concept of dialogue assumes that even if performativity and digitalism are converged, the original nature of the starting elements is sensed, and it is possible to consider different ways in which these elements are involved in the dialogic interaction.
    Digitalny performans jest zjawiskiem artystycznym wyodrębnionym na początku XXI wieku. W następnych latach zakres zgromadzonych przykładów był powiększany nie tylko o nowopowstające realizacje, a również o prace stanowiące rodzaj „prehistorii”, pochodzące z lat 60. i 70., oraz o wybrane dokonania awangardowe z pierwszej połowy XX wieku. Jednocześnie zaczęły pojawiać się opracowania teoretyczne dotyczące tego zjawiska, które z jednej strony związane jest z najnowszymi osiągnięciami elektroniki, z drugiej zaś odnosi się do cielesności człowieka, którą często w sztuce przeciwstawiano zabiegom opartym na technologii. Dlatego na jego przykładzie można prześledzić różnorodne sposoby występowania zagadnień, które stanowiły przedmiot zainteresowania historycznej awangardy. Przedstawione w artykule rozważania wskazują, ze digitalny performans jest szczególnym zjawiskiem artystycznym, nie poddającym się konceptualizacji w ramach zwykle stosowanych kategorii teoretycznych. Po pierwsze można rozważać go w kontekście postmodernizmu, przyjmując, że jest rodzajem ponowoczesnej hybrydy stanowiącej rezultat skrzyżowania tendencji uważanych wcześniej (np. w sztuce awangardowej i neowawangardowej) za przeciwstawne lub, co sugeruje np. Steve Dixon, poprzez oddzielenie go od strategii postmodernistycznych i dostrzeżenie w nim rezultatu ujawnienia się dążeń występujących w postaci ukrytej w poszukiwaniach artystów zarówno z pierwszej jak drugiej połowy XX wieku. Przybrały one jawną postać dzięki zastosowaniu najnowszych osiągnięć technicznych. Druga wersja interpretacyjna digitalnego performansu związana jest z uznaniem go za charakterystyczny przejaw cyberkultury, łączącej w całość to, co biologiczne i technologiczne (Roy Ascott, R.W. Kluszczyński). Przy tej interpretacji funkcjonowałby on „pomiędzy” (w między-przestrzeniach i między-czasach), ujawniając wielokształtną płynność współczesnego świata. Trzecia z omówionych w artykule perspektyw teoretycznych nawiązuje do rozważań W.J.T. Mitchella i M Fenske. W przeciwieństwie do interpretacji cyberkulturowej, zakładającej zjednoczenie elementu performatywnego i digitalnego, akcentuje się tu występowanie dialektycznych opozycji między nimi. Ich przezwyciężanie na zasadzie przejścia od tezy do antytezy w celu osiągnięcia syntezy, czy też, stosując inną terminologię, dialogowe negocjowanie, zakłada poszukiwanie związku między biologią a techniką, jednak wciąż niepełnego i nie ostatecznego. Koncepcja dialogu wskazuje, że nawet wówczas, gdy dochodzi do zjednoczenia performatywnosci i digitalności wyczuwalny jest pierwotny charakter elementów wyjściowych i możliwe jest branie pod uwagę różnych sposobów ich „dialogicznego obcowania”.
    Źródło:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2017, 19; 257-272
    1641-9278
    Pojawia się w:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teatr forum jako egzemplifikacja edukacji performatywnej
    Forum Theatre as an example of performative education
    Autorzy:
    Witerska, Kamila
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2216407.pdf
    Data publikacji:
    2018-05-29
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    edukacja performatywna
    performatywność
    teatr forum
    performative education
    performativity
    Forum Theatre
    Opis:
    Artykuł prezentuje Teatr Forum jako przykład metody performatywnej. Autorka podejmuje próbę zdefiniowania pojęcia edukacja performatywna. Analizie zostaje poddana geneza terminu performatywność oraz jego znaczenie na gruncie filozofii języka i filozofii kultury. Następnie zostaje zdefiniowane pojęcie edukacja performatywna i przedstawiona jedna z metod edukacji performatywnej – Teatr Forum.
    The article presents Forum Theatre as an example of the performative method. The author attempts to define the concept of performative education. The genesis of the term performativity and its meaning in the philosophy of language and philosophy of culture are subject to analysis. Next, the notion of performative education is defined and one of the forms of perceptual education presented – Forum Theatre.
    Źródło:
    Kultura i Wychowanie; 2018, 13, 1; 109-117
    2544-9427
    2083-2923
    Pojawia się w:
    Kultura i Wychowanie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Apocalypse NOW! Radical Negativity and the Performativity of Ending in Queer Theory
    Apokalipsa TERAZ! Radykalna negatywność i performatywność zakończenia w teorii queer
    Autorzy:
    Woltersdorff aka Lore Logorrhöe, Volker
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/458878.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Ośrodek Studiów Amerykańskich
    Opis:
    Esej analizuje retorykę apokaliptyczną w niedawnych tekstach teorii queer dotyczących negatywności i czasu, a zwłaszcza przywoływania końca oraz użytku, jaki zeń czyniono dla politycznego radykalizmu. Zawieszenie postępu czasowego na rzecz czasów alternatywnych, takich jak odwrócenie, cyrkularność, lub wieczna teraźniejszość przez długi czas były strategią subkulturowego performansu, narracji coming-outowych, aktywizmu AIDS i innych form odmieńczej polityki. Takie strategie przedstawiają nieciągłość w liniowości czasu i w symbolicznym porządku dyskursu. Autor ilustruje potencjał i zagrożenia tego retorycznego gestu rozwijając inherentną dlań dialektykę zrywania z czasem i wyłaniania się czasu. Ta dialektyka polega na tym, że retoryka apokalipsy poprzez radykalną negację historii wytwarza historię. I tak oto powoływanie się na koniec przyszłości wzmacnia mówiącego, ponieważ odwołuje się on do konieczności działania, interpelując odmieńcze podmioty. Jednakże założony radykalizm niejednokrotnie skrywa uprzywilejowane warunki, w jakich się narodził. Uniwersalizacja tej szczególnej perspektywy grozi przemianą radykalnej negatywności w radykalną afirmację. Na zakończenie autor stwierdza, że utrata przyszłości, a nie - jak proponują niektóre odmiany podejścia antyspołecznego - aktywna destrukcja lub negacja przyszłości powinny być uznane za odmieńczy impuls. Kiedy doświadczenie odmieńczej utraty wywołuje pracę żałoby, zwraca się ku odzyskaniu przyszłości i jej artykulacjom na nieprzewidziane i odmieńcze sposoby.
    This essay analyses apocalyptic rhetoric in recent queer theoretical writings on negativity and temporality, in particular the invocation of an end, and its use for political radicality. The suspension of progressive time in favour of alternative temporalities, such as reversion, circularity or endless presence, has for long been a strategy of subcultural performance, coming out narratives, AIDS activism, and other queer politics. Such strategies stage a rupture within the linearity of time and the symbolic order of discourse. The author illustrates the potentials and pitfalls of this rhetoric gesture by elaborating its inherent dialectics between the disruption and the emergence of temporality. The dialectics consist precisely in that by radically negating historicity, apocalyptical rhetorics make history. Invoking the end of future thus empowers the one who is speaking, as it installs an immediate urgency for action and interpellates queer subjects. Yet, the assumed radicality often hides the privileged condition of its formation. By universalising the particularity of this perspective, it runs the risk of turning radical negativity into radical affirmation. In conclusion, the author claims that it is the loss of futurity rather than, as some antisocial approaches argue, the active destruction or negation of futurity that ought to be regarded as queer momentum. For when the experience of a queer loss results in a work of mourning, it aims at reappropriating the future and articulating it in unforeseen and queer ways.
    Źródło:
    InterAlia: Pismo poświęcone studiom queer; 2012, 7; 5
    1689-6637
    Pojawia się w:
    InterAlia: Pismo poświęcone studiom queer
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Michel Foucault jako farmakon
    Foucault As the Pharmakon
    Autorzy:
    Bogusławski, Maricn Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/623104.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    normy
    heteronorma
    performatywność
    normalizacja
    queer
    podmiot
    Michel Foucault
    Ewa Domańska
    Norms
    Heteronormativity
    Performativity
    Normalization
    Queer
    Subject
    Opis:
    W artykule szukam odpowiedzi na pytanie, czy spuścizna Michela Foucaulta jest wciąż aktualna, czy stanowi już tylko szacowny zabytek humanistyki. Wpisuję myśl Foucaulta w „logikę farmakonu”, to znaczy środka, który jest zarazem lekarstwem i trucizną. W polemice z poglądami Ewy Domańskiej pokazuję, że myśl Foucaulta nadal pozostaje aktualna. Pozwala bowiem tak pytać o podmiotowość, status norm i normalizacji, by z jednej strony dostrzegać mechanizmy władzy i wiedzy, które warunkują procesy upodmiotowienia, a z drugiej zdać sprawę z autonomii i samosterowności podmiotów, w tym z wpływu, jaki podmioty mogą wywierać na społecznie funkcjonujące normy.
    In my article, I will try to find an answer to a question: Is Michel Foucault’s oeuvre still up to date or has it become one of the respected but foregone relics of humanities? I would inscribe Foucault’s thought into the “logic of pharmakon,” that is, a means being, at the same time, both a poison and a cure. I will show, polemically to Ewa Domańska, that Foucault’s thought remains valid nowadays. It allows us to question the subjectivity, status of norms, and normalization in such manner that we can perceive, on the one hand, mechanisms of power and knowledge and, on the other hand, we can give an account of subjects’ autonomy and self-determination, including their impact on norms at work in society.
    Źródło:
    Przegląd Socjologii Jakościowej; 2016, 12, 1; 76-91
    1733-8069
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologii Jakościowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Performatywność ciszy – strategia uciszania w działaniach artystycznych
    The Performativity of Silence – The Strategy of Silencing in Artistic Activities
    Autorzy:
    Stasiowska, Justyna Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/467848.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    sound studies
    nauko o sztuce
    arts
    Opis:
    Treating silence as an effect created in a frame of work with manipulation of audience perception helps to overcome the dichotomized opposition of silence and sound. The way audience perception is manipulated helps to create a sphere of silence as in the series of Blackout performances by artist Tres, where all the devices in the building are gradually shut down. The point of departure of the panel comes from  treating this category as performative. This perspective become the foundation for reflection on the active role of audience in a work of art and further departure in power relations in sphere framed as silenced
    Abstrakt Traktując ciszę jako efekt wynikający z specyficznej formy ramowania sytuacji w działaniach artystycznych i społecznych artykuł analizuje przykłady „uciszania” odrzucają dychotomiczną opozycję na dźwięk i ciszę. Manipulacja percepcją odbiorcy pozwala na wytworzenie stany ciszy w określonej przestrzenie, jak w przypadku serii performansów pod nazwą Blackout. W ramach konwencji koncertu artysta Tres wyłącza wszystkie działające systemu danego budynku próbując doprowadzić do wyciszenia całości konstrukcji. To działanie fizyczne połączone jest z symboliczną redukcją ukazując jak sama publiczność wytwarza określony stan. Wykorzystując perspektywę performatyki chciałabym skupić się na uciszaniu jako procesie kolonizowania przestrzeni i narzucania określonego porządku poprzez wykorzystywanie technik i technologii w działaniach artystycznych.
    Źródło:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2016, 33
    1508-6305
    2544-3186
    Pojawia się w:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Blogowanie jako forma komunikacji: performatywność zjawiska szafiarzy
    Blogs as a form of communication: the performativity of fashion bloggers
    Autorzy:
    Wasilewska-Stawiak, Anna
    Mikołajczyk, Kamila
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1045629.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    blog
    performativity
    fashion blogger
    Opis:
    This article is dedicated to fashion blogging and its existence in the blogosphere. The authors present the history of fashion blogging in Poland, focusing on the performativity of fashion blogs expressed in the way in which the authors of web logs communicate with their readers, fans and in creating new fashion trends as part of street fashion.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2013, 20, 1; 41-54
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Intermediality and performativity in the context of performance art
    Autorzy:
    Bieszczad, Lilianna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/593963.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    intermediality
    performativity
    performance art.
    neo-avant-garde
    performative turn
    intermedialność
    performatywność
    sztuka performance’u
    neoawangarda
    zwrot performatywny
    Opis:
    Performance art is one of the most controversial trends of neo-avant-garde and one of the most difficult to characterize. Therefore, this paper will examine two notions which could prove useful in grasping some of its aspects: intermediality and performativity. The former was first used as early as 1911 by Samuel L. Coleridge, and subsequently adopted by Dick Higgins, whereas the latter gained popularity with the proclamation of the performative turn. Intermediality is discussed on the basis of the views of such artists as Dick Higgins and Artur Tajber, while performativity, among others, in the context of the work of young artists presented during the conference titled The Aesthetics of Performative Arts in 2012 in Kraków-Przegorzały.
    Sztuka performansu jest jednym z bardziej kontrowersyjnych nurtów neoawangardowych, a jedocześnie najtrudniej uchwytnym. Dlatego w tekście przeanalizowane zostały dwa pojęcia, które mogą być pomocne w uchwycenia niektórych jej aspektów – intermedialność i performatywność. Pierwsze pojawia się już w 1911 w ujęciu Coldridge’a do którego nawiązuje Dick Higgins, drugie, stało się popularne wraz z proklamowanym w latach 90. zwrotem performatywnym. Intermedialność zostanie zaprezentowana na przykładzie wypowiedzi dwóch artystów: Dicka Higginsa i Artura Tajbera, zaś performatywność m.in. w kontekście działań młodych artystów występujących podczas Konferencji „Estetyka sztuk performatywnych” w 2012 roku w Krakowie-Przegorzałach.
    Źródło:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2017, 19; 243-255
    1641-9278
    Pojawia się w:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Performatywność wiedzy w ujęciu studiów nad nauka i technologią: Wnioski z analiz pojęciowych oraz badania empirycznego.
    Performativity of knowledge in the perspective of science and technology studies: Conclusions from conceptual analyses and empirical research
    Autorzy:
    Kołtun, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1009733.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    knowledge performativity
    inscribed-embodied-enacted knowledge
    science and technology studies
    postconstructivism
    qualitative research
    performatywność wiedzy
    wiedza wpisana
    wiedza ucieleśniona
    wiedza wykonywana
    studia nad nauką i technologią
    postkonstruktywizm
    badania jakościowe }
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest rekonstrukcja ujęcia wiedzy w kategoriach performatywności. W tym celu sięgam do dwóch źródeł. Po pierwsze, przedstawiam najważniejsze aspekty performatywności praktyk naukowych z perspektywy tzw. postkonstruktywistycznych studiów nad nauką i technologią. Po drugie, sięgam do wniosków z badania etnograficznego dotyczącego procesu wytwarzania i popularyzowania wiedzy ukierunkowanej na zmianę rzeczywistości społecznej. Ujęcie wiedzy w kategoriach performatywności ma na celu zwrócenie uwagi na jej specyficzny, interwencyjny charakter, nie zaś wyłącznie zdolność dostarczania adekwatnego opisuświata. Wiedza, która początkowo funkcjonuje w postaci treści dokumentów, ma stać się swoistym standardem – czyli spójną, nienarzucającą się całością złożoną z idei, praktyk i wartości funkcjonującą w odpowiednio przekonstruowanym otoczeniu. Wiedzę rozumianą w kategoriach performatywności należy więc rozumieć jako otwarty proces, który polega na przeplataniu się praktyk dyskursywnych, społecznych i materialnych i w którym uczestniczy wiele postaci wiedzy: wiedza wpisana, ucieleśniona i wykonywana.
    The aim of the article is to reconstruct the notion of knowledge in terms of performativity. In order to do so I take advantage of two sources. Firstly, I present the key aspects of performativity of scientific practices from the standpoint of postconstructivist Science and Technology Studies. Secondly, I put forward the conclusions from an ethnographic study concerning the practices of producing and popularising knowledge that is supposed to bring about a transformation of social reality. In principle, the notion of knowledge understood in terms of performativity is supposed to draw attention to its specific, interventionist character, not only the capacity of delivering an adequate description of the world. The initially launched knowledges are supposed to eventually turn into a fairly coherent, non-imposing, well-embedded framework for thinking and acting in a properly arranged environment. The notion of knowledge in terms of performativity should be understood as an open process which consists in social, material and discursive practices and which entails various knowledge forms: inscribed, embodied and enacted.
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2020, 37, 3
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Festiwale folklorystyczne w aspekcie performatywności folkloru: Joanna Dziadowiec, Festum folkloricum. Performatywność folkloru w kulturze współczesnej. Rzecz o międzykulturowych festiwalach folklorystycznych, Warszawa Narodowe Centrum Kultury, 2016, 600 s.
    Autorzy:
    Smyk, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/611544.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2017, 29
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Praktyki fanowskie jako performatywny wymiar postmedialnej telewizji
    Fan Practices as a Performative Dimension of Post-Media Television
    Autorzy:
    Twardoch, Ewelina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/517843.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej
    Tematy:
    konwergencja
    performatywność
    medialność
    postmedia
    praktyki fanowskie
    convergence
    performativity
    mediation
    fandom
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie praktyk fanowskich związanych z telewizją w kontekście tez pochodzących z projektu „mediów kreatywnych” Joanny Zylinskiej i Sarah Kember, odnoszącego się do teorii performatywności. Performatywność w ujęciu Zylinskiej i Kamber realizuje się w medialnych relacjach, stanowiących ich zdaniem faktyczną współczesną postać mediów. Autorka artykułu odwołuje się również do spostrzeżeń Piotra Celińskiego dotyczących postmedialności, uznając praktyki fanowskie za jej performatywny przejaw. W przedstawionym kontekście teoretycznym autorka dokonuje w artykule analizy wybranych przykładów praktyk fanowskich, które pozostają w interesującej i wieloznacznej relacji z pierwotnymi produkcjami telewizyjnymi.
    The main aim of this article is to present the fan’s practices associated with television in the context of the thesis coming from the “creative media” project of Joanna Zylinska and Sarah Kember, which referring to the theory of performativity. Performativity in terms of Zylinska and Kamber is realized in relations between media, which according to them create the actual figure of contemporary media. The author of the article refers also to the assumptions of Piotr Celiński about postmediality, recognizing the fan’s practices for its performative manifestation. In the present theoretical context the author makes in the article analysis of selected examples of fan’s practices that stay in an interesting and ambiguous relationship with the original television productions.
    Źródło:
    Tematy z Szewskiej; 2014, Performatywność 1(11)/2014; 69-82
    1898-3901
    Pojawia się w:
    Tematy z Szewskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Performer odpowiedzialny. Veto dla licentiae poeticae – sztuka jako polityka
    Responsible performer. Veto for licentia poetica – art as politics
    Autorzy:
    Sułkowska-Janowska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/321192.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    performans
    performatywność
    etyka
    odpowiedzialność
    performance art
    performativity
    ethics
    responsibility
    Opis:
    Artykuł porusza kwestię społecznej odpowiedzialności artysty – przede wszystkim artysty performera. Performatywność jako taka pojawiła się w filozofii J. Austina, który jako pierwszy zauważył ontologicznie sprawczą moc niektórych typów wypowiedzi. Tę cechę – stwarzania określonej rzeczywistości – wykorzystują artyści działający w ramach szeroko rozumianej performance art: rezygnując z kreowania tradycyjnych artefaktów na rzecz – dosłownego – tworzenia ulotnych i efemerycznych mikroświatów nie mogą, jak się wydaje, już dłużej powoływać się na niepisaną acz obowiązującą przez setki lat zasadę licentia poetica. Tym samym performer, jak zauważa Jacques Ranciére, staje się niczym arystotelesowski polityk, a jego wypowiedzi mają nie tyle i nie tylko językową, ale przede wszystkim instytucjonalną i społeczną naturę.
    The article focuses at the problem of social responsibility of an artist, first of all – a performer (performance artist). Performativity itself appeared in philosophy of J. Austin for whom a particular type of statements – i.e. performatives – have a causative power. This feature seems to be an essence of performance art. Performers namely, giving up the traditional creation of artefacts, begin creation of fleeting and ephemeral microworlds instead and thus they cannot just cite the old licentia poetica rule. For Jacques Ranciére any performer is like an Aristotelian politician and thus his/her statements are not only pure lingual but also institutional and social ones.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 95; 491-501
    1641-3466
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Złoty kurz. O jednej metaforze Bolesława Leśmiana
    Golden dust. On one of Bolesław Leśmian’s metaphors
    Autorzy:
    Wojda, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1597443.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Bolesław Leśmian
    metaphor
    oxymoron
    performativity
    gnosticism
    alchemy
    metafora
    oksymoron
    performatywność
    gnostycyzm
    alchemia
    Opis:
    The topic of this paper is the golden dust metaphor in Bolesław Leśmian’s poems, fairy-tale prose, essays and plays. It is interpreted as one of many variations of the black sun trope, the gnostic and alchemical symbol for the unity of oppositions and for transformation. Analysis of Leśmian’s metaphor leads to the conclusion that his writing corresponds to gnosticism and alchemy. It takes up the concept of material concreteness, nudging the reader to combine oppositions and transmutation. Acting through words, through tropes, reflects the performative status of Leśmian’s creative work.
    Źródło:
    Przestrzenie Teorii; 2016, 25; 13-40
    2450-5765
    Pojawia się w:
    Przestrzenie Teorii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pokole(nie) passé?
    A Generation (Not So) Passed?
    Autorzy:
    Trzcińska, Angelika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1365924.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-19
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    the generation today
    The ’56 Generation
    literary criticism
    Jan Błoński
    performativity
    pokolenie ’56
    krytyka literacka
    performatywność
    pokolenie dziś
    pokolenie "Współczesności"
    Opis:
    Autorka artykułu Pokole(nie) passé? poddaje krytycznej analizie sposób, w jaki zagadnienie pokolenia „Współczesności” zostaje podjęte w publikacji z 2016 roku. Tło dla tych rozważań stanowi m.in. problematyzujący przegląd dziejów kategorii oraz sposób, w jaki teraźniejsza myśl badawcza odnosi się do już istniejących i często utrwalonych w świadomości odbiorczej poglądów. Badaczka proponuje dwa terminy porządkujące rozważania o kategorii pokolenia: multiplikacja i konfiguracja.
    This article’s author performs a critical analysis of the ways in which the ‘56 Generation has been approached as a subject in a book published in 2016. The backdrop of these reflections includes, among other things, a polemical overview of the category’s history, and the way in which contemporary intellectual thought relates to already existing and often still persistent views of reception. This scholar proposes two terms for organizing our reflections on the category of the generation: multiplication and configuration.
    Źródło:
    Forum Poetyki; 2017, 10; 160-167
    2451-1404
    Pojawia się w:
    Forum Poetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Towards a Radically Relational Post-Grotowskian Performance Paradigm
    Ku radykalnie relacyjnemu paradygmatowi performatywności
    Autorzy:
    Magnat, Virginie
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26731710.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-16
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Jerzy Grotowski
    Rena Mirecka
    indygenne epistemologie
    nieantropocentryczna performatywność
    relacyjność
    Indigenous epistemologies
    non-anthropocentric performance
    relationality
    Opis:
    Jerzy Grotowski chose to name his College de France lecture series La „lignee organique” au theatre et dans le rituel (The „Organic Lineage” in Theatre and Ritual), and the author, who attended and documented these final public talks, contends in this article that organicity constitutes a through-line connecting Grotowski’s theatrical and post-theatrical research. The author draws from these talks, as well as from her Grotowski-based training, including her work with Rena Mirecka, and her research collaborations with Indigenous artists and scholars from Turtle Island (North America), including Floyd Favel, who worked with both Grotowski and Mirecka. The author points out that in diverse traditional cultural practices whose role it is to enhance, restore, and sustain balance between human and non-human forms of life, organicity is understood as a living force endowing performative processes with energy, power, and efficacy. The post-Grotowskian performance paradigm envisioned by the author hinges upon a non-anthropocentric perspective informed by the ecological and spiritual dimensions of relationality articulated by several generations of Indigenous scholars. She contends that such a paradigm shift, which challenges artistic practices glorifying human creative agency, can provide a viable alternative to the dominance of (Eurocentric) new materialist/posthumanist theories of non-human agency.
    Jerzy Grotowski zatytułował swój cykl wykładów w College de France La „lignée organique" au théâtre et dans le rituel („Linia organiczna” teatrze i rytuale). Autorka, która dokumentowała te ostatnie publiczne wystąpienia, stawia tezę, że organiczność stanowi linię łączącą teatralne i postteatralne badania Grotowskiego. Odwołuje się do tych wykładów i do własnego treningu opartego na praktykach Grotowskiego, w tym do pracy z Reną Mirecką, a także do współpracy badawczej z rdzennymi artystami i badaczami z Turtle Island (Ameryka Północna), między innymi z Floydem Favelem, który praktykował z Grotowskim i z Mirecką. Autorka wskazuje, że w różnorodnych tradycyjnych praktykach kulturowych, których rolą jest wzmacnianie, przywracanie i podtrzymywanie równowagi między ludzkimi i nie-ludzkimi formami życia, organiczność jest rozumiana jako żywa siła nadająca procesom performatywnym energię, moc i skuteczność. Post-Grotowski paradygmat performatywności zaproponowany przez autorkę opiera się na nieantropocentrycznej perspektywie inspirowanej ekologicznym i duchowym wymiarem relacyjności podkreślanym przez kilka pokoleń rdzennych badaczy. Autorka twierdzi, że taka zmiana paradygmatu, która rzuca wyzwanie praktykom artystycznym gloryfikującym ludzką kreatywność, może stanowić realną alternatywę dla dominacji (eurocentrycznych) nowomaterialistycznych i posthumanistycznych teorii nie-ludzkiej sprawczości.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2023, 72, 4; 11-31
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Performowanie Pamięci w Polskim Teatrze Współczesnym
    Performing Memory in Polish Modern Theatre
    Autorzy:
    Puzyna-Chojka, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/424499.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
    Tematy:
    pamięć
    performatywność
    dokument
    Holokaust
    teatr dokumentalny
    historia mówiona
    memory
    performativity
    document
    Holocaust
    documentary theatre
    oral history
    Opis:
    Refleksja nad sposobami używania i przetwarzania dokumentów w trakcie prób rekonstrukcji zdarzeń z przeszłości wydaje się najbardziej fascynującą perspektywą współczesnego dokumentalizmu. Teatr zapewnia przestrzeń, która jest w tym przypadku szczególnie atrakcyjna, ponieważ jest to miejsce, w którym utrzymywanie równowagi między rzeczywistością a fikcją wydaje się być powszechną praktyką. Artykuł koncentruje się na kilku spektaklach, które komplikują związek z „archiwum” w szczególnie wyrafinowany sposób, wskazując na aspekt zmienności obrazu rzeczywistości tworzonej na scenie. Nowy teatr dokumentalny, jednocześnie osłabiając możliwość stworzenia „obiektywnego” historycznego rozrachunku, obrazuje przeszłość jako coś, co jest w ciągłym ruchu, a co za tym idzie podlega zmianom. Tworząc symulacje reprezentacji historycznych, nowy teatr przekształca je w celu podkreślenia przesunięcia swojego zainteresowania z historii na historię jako medium. W rzeczywistości to, co jest symulowane, nie jest konkretnym zjawiskiem, ale wspomnieniem o nim, które jest podatne na różne manipulacje. Ten nowy nurt w dokumentalizmie wywodzi się z ustaleń badań performatyki, w szczególności strategii re-enactment. Innymi słowy, procedura rekonstrukcji, postrzegana jako rodzaj powtarzania performatywnego, kwestionującego zdolność przeszłości do ujawnienia się w czasie teraźniejszym. W spektaklach opartych na strategii „performwania pamięci” kluczową rolę odgrywa scenografia zorientowana na udawanie rzeczywistości. Teatr, nierzadko zyskując funkcję „miejsca pamięci” (les lieux de memoire), ujawnia nową możliwość w dokumentalizmie - oferowanie odnowionego doświadczenia, sugestię odtworzenia partytury pewnego doświadczenia, zakorzenionego w relacjach osobistych (oral history) występującego często we współczesnej humanistyce. Te performatywne tendencje, które okreslają nowy teatr dokumentalny, skupiony na ciągłym procesie renegocjacji kształtu rzeczywistości teatralnej, mogą stanowić jej największy potencjał.
    Źródło:
    Sztuka i Dokumentacja; 2018, 18; 249-257
    2080-413X
    Pojawia się w:
    Sztuka i Dokumentacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tom Stoppard’s Science Plays: Metaphor and Experiment
    Sztuki naukowe Toma Stopparda: Metafora i eksperyment
    Autorzy:
    Kačer, Tomáš
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1828301.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-11
    Wydawca:
    Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
    Tematy:
    Tom Stoppard
    science play
    theatre
    metaphor
    textuality
    performativity
    sztuka naukowa
    teatr metafora tekstualność performatywność
    Opis:
    The science play is a well-established genre of dramatic writing in the Englishspeaking theatrical tradition. This paper discusses three full-length science plays by the prominent British playwright Tom Stoppard. These are Hapgood, Arcadia, and The Hard Problem. The plays are based on popular science sources and offer their audience an access to science. After providing a brief history of the science play and the science show, the paper shows that Stoppard develops the dramatic and theatrical traditions by involving science on the textual (giving popularised scientific knowledge in the form of dialogised lectures) and performative levels (demonstrating or illustrating science on stage), primarily to turn it into a metaphor of human behaviour. Hapgood and Arcadia further engage with science on the structural level, thus becoming thought experiments reflecting upon science. The most recent play, The Hard Problem, develops textual and performative strategies related to science but ceases to experiment with the form, leaving more space for the audience to draw ethical conclusions.
    Sztuka naukowa to ugruntowany gatunek dramatu w anglojęzycznej tradycji teatralnej. Artykuł omawia trzy sztuki naukowe wybitnego brytyjskiego dramatopisarza Toma Stopparda. Są to Hapgood, Arkadia i The Hard Problem. Oparte są one na źródłach popularnonaukowych, dzięki czemu przystępnie przedstawiają widzom zagadnienia naukowe. Po zaprezentowaniu krótkiej historii sztuki naukowej i pokazu naukowego, artykuł pokazuje, w jaki sposób Stoppard rozwija tradycje dramatyczne i teatralne, angażując naukę na poziomie tekstowym (podając popularną wiedzę naukową w formie dialogowanych wykładów) i performatywnym (demonstrując lub ilustrując naukę na scenie), przede wszystkim po to, by uczynić z niej metaforę ludzkich zachowań. Co więcej, Hapgood i Arkadia podejmują zagadnienia naukowe na poziomie strukturalnym, stając się w ten sposób eksperymentami myślowymi odzwierciedlającymi naukę. Najnowsza sztuka The Hard Problem rozwija strategie tekstowe i performatywne związane z nauką, ale nie eksperymentuje już z formą, pozostawiając widzom więcej miejsca na samodzielne wyciąganie wniosków etycznych.
    Źródło:
    Świat i Słowo; 2021, 36, 1; 77-89
    1731-3317
    Pojawia się w:
    Świat i Słowo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Skuteczna publikacja prawa jako akt performatywny
    An Effective Promulgation of Law as a Performative Act
    Autorzy:
    Zaguła, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/523861.pdf
    Data publikacji:
    2018-04-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    promulgacja
    obowiązek publikacji prawa
    skuteczność ogłaszania prawa
    ogłaszanie prawa
    performatywność
    akt performatywny
    akt mowy
    Opis:
    Autorka zajmuje się kwestią publikacji prawa w polskim porządku prawnym, analizując jej skuteczność przy pomocy teorii performatywnych aktów mowy J.L. Austina. Stawia tezę, iż istnieją w obecnym polskim porządku prawnym sytuacje, w których publikacja prawa, mimo że jest w założeniu aktem performatywnym, nie spełnia warunków performatywności, wobec czego można by ją uznać wręcz za nieskuteczną. Za Fullerem i Austinem przytacza ona przykłady prawa źle formułowanego i wadliwie ogłaszanego oraz przypomina, iż aby akt performatywny jakim jest akt prawny był skutecznym, musi być zakomunikowany odbiorcom. Wobec tego analizuje akty prawne regulujące publikowanie prawa w polskim porządku prawym oraz badania dotyczącego faktycznego sposobu zapoznawania się z treścią prawa przez obywateli. Dochodząc do wniosku, że Dziennik Ustaw jest bardzo rzadko faktycznym źródłem poznania prawa, autorka proponuje podążyć za koncepcją dziedziny wiedzy o widowiskach teatralnych, które badacze również oceniają w kategoriach skuteczności performatywnej. Sugerowanym rozwiązaniem, zaczerpniętym z teatrologii jest teoretyczna zamiana ról i wyjście z inicjatywą kontaktu pomiędzy prawodawcą a adresatem tekstu prawnego. Publikując prawo należałoby brać w większym zakresie pod uwagę to, do kogo normy prawne są adresowane,kto ma przepisy prawne przeczytać, normy prawne zrozumieć i w jaki sposób będzie się z ich treścią zapoznawał.
    The author deals with the matter of publication of law in the Polish legal system. She analyses its’ effectiveness by using J.L. Austin’s speech acts theory. The author proposes a thesis that there are situations in Polish legal system when a publication of law – although assumed to be a performative act – does not fulfill all the standards of performativity and – as a result – can be recognized as ineffective. Citing Austin and Fuller the author excerpts some examples of laws that are wrongly formulated and published in a faulty way. She also states that if a speech act (which is a performative act) is to be called effective, it must be communicated to its’ recipients. As a result, the author analyses both polish legal regulations concerning publication of law, as well as the research showing how people actually acquire the knowledge of law. As it occurs – the official sources as some of the most rarely used, so she proposes a new approach, derived from theatre studies, as theater performances are also being described using the term of performative effectiveness. The suggested solution would be a theoretical switch between the law makers and recepients and an attempt to establish a connection between them. While publishing the law, the law makers should consider who the recipients are, who is supposed to read the regulations, understand the norms and how he or she is going to do it.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 2 (42); 145-169
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The artistic turn in graffiti practice: Szwedzki vs Mona Tusz.
    Artystyczny zwrot w graffiti: Szwedzki vs Mona Tusz
    Autorzy:
    Petri, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/593957.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    graffiti
    street art
    murals
    aesthetics
    performativity
    pragmatism
    murale
    estetyka
    performatywność
    pragmatyzm
    Opis:
    Graffiti and street art are related in many aspects. However, in spite of their common origins, and similar techniques and strategies, modern graffiti is usually presented as a genre lacking an artistic factor. The aim of this essay is to show that the separation between graffiti and street art is less warranted than it would appear.
    Ruch street artu wyewoluował w dużej mierze z graffiti. Jednakże, w przeciwieństwie do street artu, współczesne graffiti dość powszechnie uznawane jest za dyscyplinę o znikomym potencjale artystycznym. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie związków pomiędzy tymi dyscyplinami ze szczególnym naciskiem położonym na zaprezentowanie artystycznych wymiarów graffiti.
    Źródło:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2015, 17; 371-387
    1641-9278
    Pojawia się w:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Paranoiczne zerwania, wspólnotowe przywrócenia – teatralna metaforyka w teoriach queerowych
    Paranoic Breakoffs, Community Returns – Theatrical Metaphors in Queer Theories
    Autorzy:
    Trzeciak, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/445715.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    queer studies,performativity,performance,affect, aesthetics
    queer studies,performatywność,performans,afekt,estetyka
    Opis:
    In queer studies, both socially- and literature-oriented, theatrical metaphors are used to formulate ontological and epistemological research basis and its object. According to Judith Butler’s gender theory, performance and performativity are the basic concepts regarding a constructive understanding of identity. On that account, this article presents different uses of theatrical vocabulary, ranging form Judith Bulter’s differentiation between “performance” and “performativity”, to Eve Kosofsky Sedgwick’s project of “reparative performance”, which goes far beyond Butler’s exclusion of artistic context.
    W społecznych i literaturoznawczych teoriach queerowych metaforyka teatralna określa ontologiczne i epistemologiczne podstawy badawcze oraz ich przedmioty. W źródłowej dla badań teorii płci Judith Butler performans i performatywność funkcjonują jako centralne pojęcia konstruktywistycznego rozumienia tożsamości. Celem niniejszego artykułu jest przyjrzenie się przemianom, jakim podlegają w zróżnicowanych dyskursach queer studies konteksty i słowniki teatralne. Główną osią są queerowe praktyki interpretacji tekstów kultury, których ewolucja ukazuje emancypacyjną i wspólnotową funkcję teatralizacji języków teoretycznych, pozwalających na wykorzystanie scenicznej estetyki do lektur afektywnych i naprawczych.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2019, 7
    2353-4583
    2449-7401
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    First Lithuanian Museum – Baublys in Dionizas Poška’s Garden
    Autorzy:
    Katinaitė, Deima
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2171383.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Baublys
    Dionizas Poška/ Dionizy Paszkiewicz
    first Lithuanian museum
    protomuseum
    monument
    mask
    performativity
    communication
    pierwsze litewskie muzeum
    protomuzeum
    pomnik
    maska
    performatywność
    komunikacja
    Opis:
    This article discusses Baublys – a nineteenth-century garden pavilion in Lithuania, Samogitia, established in the trunk of an oak tree by Lithuanian boyar and writer Dionizas Poška. Because of its ambiguity, Baublys has attracted considerable scholarly attention and, for the same reason, remains forgotten, generating a relatively small number of texts. Although interpretations vary, the place of Baublys in Lithuanian culture is still unclear. What is it? Is it a regional curiosity or a proto-museum? This article looks at Baublys through its function and aims at demonstrating that Baublys is not only a proto-museum, but also a prototype of today’s interactive museum, containing the analogues of modern practices of museology: interactivity, communicational features and performativity. My methodology is constructed invoking the conceptual metaphor of the mask and referring to the theories of Hans Belting and Mikhail Bakhtin. According to the Bakhtinian dialogic imagination and literary concepts of the epic and the novel, the analogy of the mask and the monument is used. The research question is what Baublys does as a mask during Poška’s lifetime and what it does as a monument today. How did its semantics and agency change after “becoming” a monument? The article shows that for Poška Baublys is a theatre of historical and personal memory, activated by structure, a set of finds, analogues (Sibile Temple, other garden pavilions) and performance. An empty Baublys is a monument – a reference to the past, which lacks the collection of the museum – Poška’s finds. Baublys is not only a museum, but might be perceived as a monument to museums, even a monument to the idea of a museum.
    Źródło:
    Opuscula Musealia; 2020, 27; 117-130
    0239-9989
    2084-3852
    Pojawia się w:
    Opuscula Musealia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Żądanie Antygony. Normy i nienormatywny model rodziny Judith Butler
    Antigona’s Claim. Norm and non-normative model of the Judith Butler family
    Autorzy:
    Lubowicka, Grażyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2127396.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
    Tematy:
    rodzina
    Antygona
    performatywność
    norma kulturowa
    Antigone family
    norm
    performativity
    Opis:
    Cel. Problem zdekomponowanej i zróżnicowanej rodziny w ponowoczesności, czy też rodziny poddanej deformacjom i przemieszczeniom, oraz pytanie o to, ku jakiemu modelowi (modelom) może ona zmierzać, stawia Judith Butler w Żądaniu Antygony. Metoda. Interpretacja książki Żądanie Antygony J. Butler w kontekście teorii performatywności. Wyniki i wnioski. Tradycyjny model rodziny oparty na prymacie heteroseksualnej matrycy rodziny i seksualności zostaje przez Butler zdekonstruowany przez demaskację podstawowego dla kultury zakazu homoseksualności, oraz oparty na założeniu, że więzy międzyludzkie są generowane w historycznej przestrzeni społecznej. Butler proponuje nową ontologię pokrewieństwa.
    Aim. The problem of a decomposed and diverse family in postmodernity or a family subjected to deformations and displacements, and the question about which model(s) it may be heading, is presented by Judith Butler in Antigone’s Demand. Methods. Interpretation of the book Antigona’s Claim, by Judith Butler. Results. The traditional family model based on the primacy of the heterosexual matrix of family and sexuality is deconstructed by Butler by unmasking the basic prohibition of homosexuality for culture and based on the assumption that interpersonal bonds are generated in a historical social space. Butler proposes a new relationship ontology in which human lust is not governed by the imperative of heterosexuality.
    Źródło:
    Wychowanie w Rodzinie; 2019, XXI, (2/2019); 373-383
    2082-9019
    Pojawia się w:
    Wychowanie w Rodzinie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Materiality of Poiesis
    Materialność poiesis
    Autorzy:
    Orska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1009155.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    materialism
    poiesis
    avant-garde art
    philosophy and art
    Deleuze and Guattari
    percepts
    affects
    performativity
    materializm
    sztuka awangardowa
    filozofia i sztuka
    Deleuze i Guattari
    percepty
    afekty
    performatywność
    Opis:
    This article attempts to explain the reason behind a secondary division within the Spinozian immanence principle - a principle that occurs, or is construed, within what could be seen (after Deleuze) as the level of practice, and that remains crucial to the so-called posthumanist turn. Posthumanism seems to ascribe an important role to claims and theses that are oriented towards the abolishment of all dichotomies that rupture the existing substance (dichotomies such as form-matter, but also internal-external, subject-object, soul-body, reflection-truth/experience). Interestingly, embracing such a performative perspective - one in which philosophy or theory is something that is „performed” - is only possible when the division between the „immanence of practice” and the „poststructuralist” ideas of literariness or textuality is maintained and emphasised. The reason for this is that the latter has been strongly associated with the centrality of the human being, their language and their intellectual creations (see e.g. Braidotti, Barad). But, as I would like to point out, referring to Deleuze and Guattari themselves, this allegedly poststructuralist framework has been successfully transcended by poststructuralists themselves. Nonetheless, this did not lead them to exclude the art of language - including literature which, seen here as a type of social practice, was among the chief interests of these French philosophers.
    W tym szkicu podejmuję próbę wyjaśnienia, dlaczego dochodzi do swego rodzaju wtórnego rozdzielenia Spinozjańskiej zasady immanencji – wydarzającej się czy też konstruowanej na po Deleuzjańsku rozumianej płaszczyźnie praktyki – a przyjmowanej jako teza zasadnicza dla zwrotu posthumanistycznego. W koncepcjach tych zasadniczą rolę odgrywają tezy zmierzające do obalenia wszelkiego rodzaju rozdzierających istniejącą substancję dychotomii (formy-materii, ale i wewnętrzności-zewnętrzności, podmiotu-przedmiotu, duszy-ciała, odbicia-prawdy/doświadczenia). Przyjęcie takiej, performatywnie rozumianej perspektywy „wykonywania” teorii czy filozofii staje się, co ciekawe, możliwe dopiero dzięki zastrzeżeniu rozłączności „immanencji praktyki” z dominującą w ramach zwrotu „poststrukturalistycznego” literackością czy tekstualnością. Ta bowiem sfera kojarzona była jako tradycyjnie umieszczająca w centrum swoich zainteresowań człowieka, jego język i jego wytwory intelektualne (przez np. Braidotti czy Barad). Ta głęboko strukturalistyczna koncepcja została z pozytywnym skutkiem przekroczona – jako pewien typ nowoczesnego, absolutyzującego porządkowania przestrzeni doświadczenia – przez wszystkich właściwie poststrukturalistów, w tym Deleuze’a i Guattariego, którym przede wszystkim poświęcam tej esej. Nie przyczyniło się to jednak do wykluczenia sztuki języka, także literatury, pojmowanej jako rodzaj społecznej praktyki, a co za tym idzie ważnego przedmiotu zainteresowania francuskich filozofów.
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2019, 34, 4
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nota o książce <i>Michael Naas, The End of the World and Other Teachable Moments: Jacques Derrida’s Final Seminar</i> (New York: Fordham University Press, 2015)
    Autorzy:
    Kisiel, Michał Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/466998.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    dekonstrukcja
    suweren
    ślad
    performatywność
    Opis:
    Przedmiotem noty jest książka Michaela Naasa The End of the World and Other Teachable Moments: Jacques Derrida’s Final Seminar poświęcona ostatniemu seminarium ojca dekonstrukcji. Rekonstruując dwie ostatnie lektury Derridy: Robinson Crusoe Daniela Defoe oraz seminarium Martina Heideggera z lat 1929-1930, Naas prowadzi czytelnika przez jego najpóźniejsze rozważania o suwerenie oraz świecie, a zarazem stale lokuje je w innych tekstach francuskiego filozofa, zacierając popularny podział na "wczesnego" i "późnego" Derridę.
    Źródło:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2016, 33
    1508-6305
    2544-3186
    Pojawia się w:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    (Nieintuicyjna) sprawczość automatycznego odkurzacza
    The (Nonintuitive) Agency of an Automatic Vacuum Cleaner
    Autorzy:
    Mieczkowska, Sylwia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2053524.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-28
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    automatic vacuum cleaner
    performativity of things
    agency of objects
    anthropology of things
    automatyczny odkurzacz
    performatywność przedmiotów
    sprawczość przedmiotów
    antropologia rzeczy
    Opis:
    Niniejszy artykuł stanowi raport z badania obiektu użytku codziennego – inteligentnego automatycznego odkurzacza. Badanie miało charakter jakościowy i przeprowadzone zostało metodą wywiadu pogłębionego przeprowadzonego na posiadaczach automatycznego odkurzacza, a także metodą obserwacji niejawnej przeprowadzonej na jednym z respondentów oraz na dziedzinach bawiących się z urządzeniem. Celem projektu było zbadanie, czym dla użytkownika jest automatyczny odkurzacz, w jakie wyposażany jest znaczenia, jakie role pełni w jego życiu, a przez to odkrycie, w jaki sposób urządzenie na różnych poziomach działa. W konsekwencji wskazano na jego performatywny potencjał do oddziaływania na użytkowników, na sprawczość, która wykracza poza przeznaczoną mu – czysto praktyczną – funkcję.
    The paper is a report on the study of an object of everyday use: the smart vacuum cleaner. The research was a qualitative study carried out using the method of in-depth interviews conducted with owners of automatic vacuum cleaners, coupled with the method of disguised observation carried out on one of the respondents and children playing with the device. The aim of this project was to understand what an automatic vacuum cleaner is to its user, what role it plays in their life, what functions it performs, and to reveal how it works on different levels. This resulted in indication of the performative potential of the studied object, as well as the agency hidden within it, going beyond its intended practical function.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2021, 65, 3; 133-145
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wytwarzanie przestrzeni. Twórczość Piotra Pazińskiego a praktyki codzienności
    Opening Up Space. Everyday Life Practices and the Work of Piotr Paziński
    Autorzy:
    Rosiński, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1363763.pdf
    Data publikacji:
    2015-07-06
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    subjectivised space
    performativity
    causality
    Piotr Paziński
    space
    przestrzeń upodmiotowiona
    przestrzeń
    performatywność
    sprawczość
    Opis:
    Tekst poświęcony twórczości prozatorskiej Piotra Pazińskiego w centrum rozważań umiejscawia performatywną działalność bohaterów, którzy zyskują zdolność wytwarzania przestrzennych sensów, sytuujących się na przecięciu historycznych zaszłości i indywidualnego doświadczenia. Sprawczość postaci zostaje sprzęgnięta z praktykami codzienności w ujęciu Michela de Certeau. Współdziałania bohaterów i przestrzeni rozszerzają kategorię zwrotu performatywnego na sprawczość nie tylko ludzi, lecz także przestrzeni geometrycznej, która – upodmiotowiona – staje się aktywnym uczestnikiem kreowania znaczeń.
    The text, concerned with the prose work of Piotr Paziński, focuses on the performative activities of his characters, who acquire the ability to create spatial meanings, situated at the intersection of historical events and individual experience. The causality of character becomes joined with everyday life practices as theorized by Michel de Certeau. The interactivity of characters and space expands the category of the performative turn to include not only the causality of people, but also geometric space, which  – acquiring subjectivity – becomes an active participant in the creation of meanings.
    Źródło:
    Forum Poetyki; 2015, 1; 52-59
    2451-1404
    Pojawia się w:
    Forum Poetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Experimental Theatre of the 1960’s – Challenges of the Performance. Performativity and Intentionality: Kennedy and Baraka
    Autorzy:
    Chrzan, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/523665.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uczelnia Lingwistyczno-Techniczna w Świeciu
    Tematy:
    African American drama
    experimental theatre
    ideology
    intentionality
    performativity
    dramat afro-amerykański
    ideologia
    intencjonalność
    performatywność
    teatr eksperymentalny
    Opis:
    “Experimental Theatre of the 1960’s – Challenges of the Perfor-mance: Performativity and Intentionality – Kennedy and Baraka” explores the nature of the borderline experience of interpreting a drama in the process of stage production. The text discusses two aspects, namely the intention of the playwright as reflected in the play script and the intention of the director manifested in the theatre performance. This borderline experience, albeit foreign to other literary genres, has been inherently inscribed into every play known in history. The playwright’s intention embodied in the script is evaluated and subsequently trans¬formed by the director. The level of transformation, though, depends on the nature of stage directions. In order to explain the mechanism which underlies the differentiated levels of produc¬tion-based transformation, the paper refers to Richard Court¬ney’s idea of a play as a skeletal literary form, as well as to Beards¬ley’s, Ingarden’s and Stanislavski’s theories of intentional author/playwright. There are two in-depth case studies, of Adrienne Kennedy’s Funnyhouse of a Negro and Amiri Baraka’s Slave Ship, which exemplify the theory that the directors may in fact be restricted in their freedom of script interpretation. The paper provides an insight into the mode of playwright’s intentional seizing the control of stage production with the facilitated stage directions.
    “Experimental Theatre of the 1960’s – Challenges of the Performance: Performativity and Intentionality – Kennedy and Baraka” opisuje kwestię doświadczenia granicznego, jakim jest interpretacja tekstu dramatycznego w procesie produkcji scenicznej. Tekst koncentruje się na dwóch aspektach, tj. intencji autora odzwierciedlonej w skrypcie oraz intencji reżysera zawartej w przedstawieniu teatralnym. To doświadczenie graniczne, nieznane innym gatunkom literackim, jest wpisane w byt każdej sztuki teatralnej. Intencje autora zawarte w skrypcie podlegają ewaluacji oraz transfrormacji ze strony reżysera. Jednakowoż, poziom transformacji wizji sztuki, jaki dokonuje się w procesie produkcji scenicznej, jest w swoisty sposób uzależniony od natury didaskaliów. Niniejsza praca opisuje mechanizmy różnicowania poziomów interpretacyjnej transformacji dramatu w odniesieniu do idei sztuki, jako szkieletowej formy literackiej Richarda Courtney’a, a także teorii intencjonalnego dramatopisarza wysuwanych przez Beardsley’a, Ingardena oraz Stanisławskiego. Niniejszy esej zawiera także, jako przykładowe zastosowanie teorii, która mówi o tym, że reżyser może być ograniczony w procesie interpretacji poprzez intencjonalne działania autora, także dwa studia przypadku, opisujące sztuki Funnyhouse of a Negro autorstwa Adrienne Kennedy i Slave Ship autorstwa Amiri Baraka. Oba przykłady pomagają zrozumieć mechanizmy intencjonalnego użycia didaskaliów przez autora w celu moderowania interpretacji sztuki oraz wpływania na jej produkcję sceniczną.
    Źródło:
    humanistica 21; 2017, 1; 169-192
    2544-1345
    Pojawia się w:
    humanistica 21
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzenienie i osadzenie. Dramat zmiennych granic w polskim teatrze współczesnym
    Uprooted and Resettled. The Drama of Variable Borders in The Contemporary Polish Theater
    Autorzy:
    Dobrowolski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1182035.pdf
    Data publikacji:
    2013-12-02
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    anti-history
    postmemory
    drama
    theatre
    performativity
    przeciw-historia
    postpamięć
    dramat
    teatr
    performatywność
    Opis:
    Artykuł opisuje zmiany w sposobie prowadzenia dyskursu w polskiej dramaturgii historycznej ostatnich lat na przykładzie tekstów dotyczących Ziem Odzyskanych. Od niedawnabohaterami spektakli stają się osoby pozostawione na marginesie wielkiej historii. To Niemcy wysiedlani z terenów zajętych przez Polskę, ale także ludność ze Wschodu przesiedlana na te ziemie. Teatr przekazujący doświadczenia wykorzenionych i osadzonych, dając im szansę mówienia własnym głosem, pozwala przełamać „historyczną amnezję” grup wykluczanych i pozbawionych przeszłości. Otwiera tak postkolonialną perspektywę widzenia rodzimej historii. Omówione w artykule teksty i przedstawienia to Niech żyje wojna! Pawła Demirskiego, Transfer! Jana Klaty i wyreżyserowana przez Marcina Libera inscenizacja dramatu Trash Story Magdy Fertacz.
    The article describes the changes in discourse in recent Polish historical plays on the basis of texts about the Recovered Territories. The characters in the play are the people left on the margins of great history: the Germans deported from the territories of pre-war Germany that became part of Poland after World War II and the people from the East resettled by the authorities to this land. The theatre that transfers the experience of the uprooted and the resettled gives them the opportunity to speak with their own voice. The theatre breaks the „historical amnesia” of those who used to be excluded and voiceless. It opens a new, postcolonial perspective on Polish history. The discussed texts and plays are Paweł Demirski’s Niech żyje wojna! (Long live the war!), Transfer! by Jan Klata and Marcin Liber’s staging of Trash Story written by Magda Fertacz.
    Źródło:
    Porównania; 2013, 13; 225-237
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    NURT DOKUMENTALNY W POLSKIEJ SZTUCE WSPÓŁCZESNEJ
    DOCUMENTARY TREND IN POLISH CONTEMPORARY ART
    Autorzy:
    Wejbert-Wąsiewicz, Ewelina
    Zimnica-Kuzioła, Emilia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/424525.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
    Tematy:
    nurt dokumentalny
    dokument
    archiwa
    teatr
    kino
    sztuka współczesna
    performatywność
    verbatim
    documentary trend
    document
    archives
    theater
    cinema
    contemporary art
    performativity
    Źródło:
    Sztuka i Dokumentacja; 2018, 18; 204-205
    2080-413X
    Pojawia się w:
    Sztuka i Dokumentacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rzetelność jako podstawa/dyrektywa
    Integrity as a Foundation/Directive
    Autorzy:
    Kubikowski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29432295.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    performatyka
    teoria performansu
    performatywność
    performatics
    performance theory
    performativity
    Opis:
    List do redakcji w sprawie artykułu Małgorzaty Sugiery "Performatywność jako postawa/perspektywa" opublikowanego w "Pamiętniku Teatralnym" 71, z. 4 (2022).
    Letter to the editors regarding Małgorzata Sugiera's article published in Pamiętnik Teatralny 71, z. 4 (2022).
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2023, 72, 1; 193-195
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    "Miejsce urodzenia" Pawła Łozińskiego jako mnemotopos
    Place of Birth by Paweł Łoziński as a mnemotopos
    Autorzy:
    Roszczynialska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/520901.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Miejsce urodzenia
    Paweł Łoziński
    Henryk Grynberg
    trauma
    miejsce
    pamięci
    mnemotopos
    performatywność
    The Birthplace
    Pawel Lozinski
    Henryk Grynberg, trauma
    lieux de memoire
    performativity
    Opis:
    Autorka prezentuje film w reżyserii Pawła Łozińskiego pt. Miejsce urodzenia (1992) w kategoriach wielowymiarowego miejsca pamięci, które to, jako swego rodzaju praca dokonywana na materiale przeszłości, z definicji ma charakter obiektu w działaniu, performatywu. Omawia film wykorzystując koncepcje afektu, kultury traumy oraz autorstwa kolaboratywnego. Film jawi się jako: komparatystyczne miejsce pamięci, archiwum, katalizator doświadczenia traumatycznego, translator traumy, performatyw przekształcający nie-miejsce pamięci w mnemotopos – w zależności od perspektywy/statusu instancji autorskiej.
    The author presents the film directed by Paweł Łoziński, Place of Birth (Miejsce Urodzenia, 1992), in the categories of a multidimensional memory place, which, as a sort of work done on the material of the past, can be characterized by definition as an object in action, a performative. She describes the movie using the concepts of affect, trauma culture and collaborative authorship. The movie is presented as: a comparative place of memory, an archive, trauma experience catalyst, trauma translator, a performative shaping a non-memory place into a mnemotopos – depending on the perspective/status of the author instance.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2017, 9, 2 "Film w działaniu"; 8-19
    2083-7275
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    SAMUEL ZBOROWSKI JAKO PARTYTURA . O PERFORMATYWNOŚCI DRAMATU NA PRZYKŁADZIE DZIEŁA JULIUSZA SŁOWACKIEGO
    SAMUEL ZBOROWSKI AS A SCORE. ON THE PERFORMATIVITY OF DRAMA ON THE EXAMPLE OF JULIUSZ SŁOWACKI’S WORK
    Autorzy:
    Świątkowska, Wanda
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/564271.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Akademia Pomorska w Słupsku
    Tematy:
    dramat
    performatywność
    Juliusz Słowacki
    Samuel Zborowski
    performativity
    drama
    Opis:
    The author interprets a drama by Juliusz Słowacki Samuel Zborowski as a theatrical score. Putting it in the context of William B. Worthen’s theory of drama as an interface, Erika Fischer-Lichte’s understanding of performativity and Dariusz Kosiński’s concept of a scenario of the prepared experience, author concludes that Samuel Zborowski is a perfect example of theatrical score. Using contemporary performances as test cases, the author proves the performativity of the text and explores the relationship between literature and theatre. The changing performance technologies revive the text and enable the spectators to go through playwright’s experience.
    Źródło:
    Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2017, 15; 55-74
    2083-4721
    Pojawia się w:
    Świat Tekstów. Rocznik Słupski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Digital Data Sharing: A Genealogical and Performative Perspective
    Użyczanie danych cyfrowych: perspektywa genealogiczna i performatywna
    Autorzy:
    Mauthner, Natasha S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/427593.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    data sharing
    data archives
    qualitative research
    sociological archives
    genealogy
    performativity
    użyczanie danych/dzielenie się danymi
    archiwa danych
    badania jakościowe
    archiwa społeczne
    genealogia
    performatywność
    Opis:
    The fate of sociological qualitative data has emerged over recent years as a ‘matter of concern’ (Latour 2004) within the UK and beyond (Thomson et al 2014), with something of a moral panic about whether, where and how historical and contemporary datasets are being preserved; and if they are, whether in a state that makes them fit for reuse by new generations of scholars. This has spawned new fields of interest and investigation, with researchers debating, and engaging in, the archiving and secondary reuse of qualitative data; and grappling with stubborn methodological, ethical, moral, political and legal challenges. One response to these problems has been to try to fix them, all the while taking the phenomenon of data sharing itself as an ontological given. My own interest is in opening up this ontology to investigation: to take data sharing practices as object of inquiry. Drawing on an emerging body of work on ‘the social life of methods’ (Savage 2010, 2013, Ruppert et al 2013), and on theoretical resources from science and technology studies, and feminist studies of science, I take a genealogical and performative approach and ask: How, and with what effects, has data sharing come into being? What concepts and norms are embedded and enacted in the multiple practices that are constituting data sharing as a phenomenon? And can data sharing be (re)made differently?
    Dalsze losy socjologicznych danych jakościowych stał się w ostatnich latach w Wielkiej Brytanii i poza nią „niepokojącą kwestią”, przejawiającą symptomy moralnej paniki wokół tego, czy, gdzie i jak zbiory historycznych i współczesnych danych są przechowywane; a jeśli są – to czy w takiej formie, która umożliwiłaby ich ponowne wykorzystanie przez nowe pokolenia naukowców. Przyczyniło się to do powstania nowych obszarów zainteresowań i dociekań badaczy dyskutujących i angażujących się w archiwizowanie oraz ponowne wykorzystywanie danych jakościowych i zmagających się z uporczywymi kwestiami metodologicznymi, etycznymi, moralnymi, politycznymi i prawnymi. Dotychczasowe próby rozwiązania tych problemów oparte były na założeniu, że zjawisko dzielenia się danymi jest ontologicznym pewnikiem. Ja natomiast chciałabym zakwestionować tę ontologię, potraktować praktyki dzielenia się danymi jako coś nieoczywistego i wartego dociekań. Odwołując się do wyrastającego korpusu prac na temat „społecznego życia metod” (Savage 2010, 2013, Ruppert i in 2013) oraz do teoretycznych inspiracji ze studiów nad nauką i technologią a także feministycznych studiów nad nauką przyjmuję podejście genealogiczne i performatywne i pytam: W jaki sposób doszła do głosu idea „dzielenia się” danymi i jakie są jej konsekwencje? Jakie pojęcia i normy wpisane są i aktywizowane w rozmaitych praktykach archiwizowania i udostępniania danych? I czy „dzielenie się” danymi da się pomyśleć i praktykować inaczej niż dotąd?
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2014, 3(214); 177-186
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ultramobilność
    Ultramobility
    Autorzy:
    Pieniążek, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/51532061.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    narration
    performativity
    education
    ultramobility
    literature
    experience
    narracja
    performatywność
    edukacja
    ultramobilność
    literatura
    doświadczenie
    Opis:
    W artykule diagnozowane są cechy podmiotu ultramobilnego, rozpoznającego siebie w performatywnych aktach zerwania z narracyjnym ja, z kulturą pansemiotyzmu i logiką kapitałocenu. Ultramobilność okazuje się formą „odginania” przestrzeni kulturowej i odsłaniania za jej konstruktami innej przestrzeni doświadczenia. Ultramobilność wyprowadza podmiot poza systemy nadzoru, anektuje realność, odbiera moc sprawczą generatorom Deepfake i GPT, tworzy performatywnie podtrzymywaną przestrzeń kulturową, enaktywnie dostarcza więcej ontologicznej pewności niż dostępne systemy poznawcze i edukacyjne.
    The paper dissects the features of an ultramobile subject, recognizing itself in performative acts of breaking with the narrative self, the culture of pansemioticism, and capitalocene logic. Ultramobility is a form of “bending” cultural space and revealing an alternative space of experience behind cultural constructs. Ultramobility leads the subject beyond surveillance systems, annexes to reality, takes away the causative power of Deepfake and GPT generators, creates a performatively sustained cultural space, and passively provides more ontological certainty than available cognitive and educational systems.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2023, 15, 3; 17-31
    2083-7275
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jak „działa” wiersz? O składni zdania awangardowego
    How Does Free Verse “Work”? On the Syntax of the Avant Garde
    Autorzy:
    Orska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1365980.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-19
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    performativity
    the Avant Garde
    blossoming syntax
    poetry
    rhetoric
    figures of syntax
    free verse
    performatywność
    awangarda
    układ rozkwitania
    figura składniowa
    wiersz wolny
    poetyka
    retoryka
    Opis:
    Pytanie, jakie chciałam w moich wersyfikacyjnych rozważaniach postawić, w punkcie wyjścia dotyczy nie tylko i nie tyle składni zdania awangardowego. Zasadza się ono raczej na próbie zmierzenia się z płaskością kartki papieru – z czym powiązana byłaby intuicja możliwej przestrzenności i ruchomości układów składniowych – której próbowali dopracować się awangardziści, stawiając wobec swoich wierszy postulaty „budowy”. Taką możliwość stworzyć może retoryka, jeżeli retoryczne przesłanki kompozycji dzieła (chcę je rozumieć raczej jako „działanie”), wykorzystane zostaną nie tyle jako narzędzia opisujące stylistyczne aspekty tekstu, ale jako systemat twórczych dyspozycji, powiązanych z odbiorem, traktowanym w kategoriach actio – wykonywania tekstu artystycznego. Tekst poetycki w takim ujęciu byłby „notacją” – na podobieństwo zapisu nutowego w muzyce – jego „wykonanie” polegałoby zaś na „mimetycznym” powtórzeniu czynności twórczych autora.
    The question I wish to pose through my remarks on versification is not limited to the syntax of the avant-garde sentence. It is rooted, rather, in an attempt to reckon with the flat nature of the sheet of paper, and the spatial and dynamic possibilities it implies. The artists of the Polish Avant Garde attempted to refine this, identifying their poems as “constructions”. Rhetoric allows us to hone this possibility, if its premises for the composition of a work (which I prefer to define as an “action”) are mobilised not only as tools for describing the stylistic aspects of a text, but as a system of creative cues that engage the reader. This process is understood as actio – the implementation of the artistic text. In this approach, the poetic text becomes a “notation”, not unlike the sequence of notes documented in music, while its “implementation” consists of the “mimetic” repetition of the author’s creative actions.
    Źródło:
    Forum Poetyki; 2017, 10; 110-131
    2451-1404
    Pojawia się w:
    Forum Poetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Negation raising and mood. A corpus-based study of Polish "sądzić" ‘think’ and "wierzyć" ‘believe’
    Podnoszenie negacji a tryb czasownika. Analiza korpusowa czasowników „sądzić" i „wierzyć"
    Autorzy:
    Trawiński, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2158350.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-29
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    negation Raising
    subjunctive
    (un)certainty
    performativity
    Polish
    corpus
    podnoszenie negacji
    subjunktyw
    (nie)pewność
    performatywność
    język polski
    korpus
    Opis:
    The paper describes the distribution of two negation raising predicates in Polish: sądzić ‛think’ and wierzyć ‛believe’ in the National Corpus of Polish with a particular focus on their morphosyntax and the mood of their clausal complements. The aim was to examine whether there are any correlations between these two parameters, and to what extent negation raising with those verbs exhibits performative features (in terms of Prince, 1976). The results of the study support the performative approach to negation raising as per Prince (1976) only for cases with subjunctive complements. The corpus findings further imply that Polish negation raising predicates encode two different degrees of (un)certainty concerning the truth of the embedded proposition depending on the mood of their complements. Structures with indicative complements express weaker uncertainty than structures with subjunctive complements.
    Artykuł opisuje dystrybucję dwóch czasowników podnoszących negację w języku polskim: sądzić i wierzyć w Narodowym Korpusie Języka Polskiego ze szczególnym uwzględnieniem ich cech morfoskładniowych oraz trybu orzeczenia w zdaniach dopełnieniowych. Celem była analiza korelacji zachodzących między tymi dwoma parametrami oraz zbadanie, w jakim stopniu zjawisko podnoszenia negacji wykazuje cechy performatywne (w ujęciu Prince, 1976). Wyniki przeprowadzonych badań korpusowych przemawiają za performatywnym podejściem do podnoszenia negacji jedynie w przypadku zdań z subjunktywem. Ponadto sugerują one, że polskie czasowniki podnoszące negację kodują dwa różne stopnie (nie)pewności mówiącego co do prawdziwości propozycji zawartej w zdaniu dopełnieniowym. Zdania z subjunktywem w zdaniu dopełnieniowym zdają się wyrażać większą niepewność niż zdania z orzeczeniem w trybie orzekającym.
    Źródło:
    Polonica; 2021, 41; 111-127
    0137-9712
    2545-045X
    Pojawia się w:
    Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poetyka performatywności w przekładzie – Ryszard Wojnakowski jako tłumacz liryki Friederike Mayröcker
    Poetics of the Performative in Translation – Ryszard Wojnakowski as the Translator of Friederike Mayröcker’s Poetry
    Autorzy:
    Sommerfeld, Beate
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/912463.pdf
    Data publikacji:
    2020-07-09
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Friederike Mayröcker
    Ryszard Wojnakowski
    translation of poetry
    performative
    iterability
    visibility of the translator
    przekład liryki
    performatywność
    iterabilność
    widzialność tłumacza
    Opis:
    Artykuł omawia niektóre polskie przekłady tekstów lirycznych austriackiej poetki Friederike Mayröcker autorstwa Ryszarda Wojnakowskiego w perspektywy koncepcji performatywności, począwszy od J. L. Austina do poststrukturalistycznych rewizji. Zostaje tu ukazany performatywny charakter poezji Mayröcker, polegający na teatralizacji tekstów, dokonujących się w nich zrytualizowanych aktów mowy, które mają charakter auto-referencyjny i podkreślają zdarzeniowość wierszy, oraz na uwalnianiu mechanizmów iteracji. W świetle performatyki przekład jawi się jako performatywna re-inscenizacja i re-cytacja znaczeń zawartych w oryginale, oraz jako podejmowanie gry znaczeń, toczącej się w poezji Mayröcker. Przekład jest pojmowany jako twórcze działanie, które uwypukla rolę tłumacza. Performatywne spojrzenie na proces translacyjny przeciwdziała zatem ‘niewidzialności’ tłumacza (Venuti).
    The article discusses some Polish translations of the lyrical texts of the Austrian poetress Friederike Mayröcker by Ryszard Wojnakowski in the perspective of the theory of the performative – in its initial version by J. L. Austin and in its poststructuralist revisions. It depicts the performative nature of Mayröcker’s poetry which consists in the theatralization of texts, ritualized speech acts that have an auto-reference character and iteration mechanisms. Translation is seen as a re-staging and re-citation of the meanings of the original. Translation is understood as a creative activity that emphasizes the role of the translator, whereas the performative view counteracts the “invisibility” of the translator (Venuti).
    Źródło:
    Porównania; 2020, 26, 1; 103-120
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szkoła – dom – okolica. Wartościowanie przestrzeni w literaturze dla młodzieży
    School – house – neighborhood. Valuation of space in literature Young Adults
    Autorzy:
    Gromadzka, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1076137.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Young Adults literature
    symbolic space (school – home – the closet neighborhood)
    experiencing space
    performative approach
    literatura dla młodych dorosłych
    przestrzeń symboliczna (szkoła – dom – sąsiedztwo)
    doświadczanie przestrzeni
    performatywność miejsca
    Opis:
    Celem artykułu jest ukazanie sposobu prezentowania, opisywania i wartościowania przestrzeni w polskiej literaturze Young Adult. Napięcie między społeczną przestrzenią a doświadczeniem podmiotu wyzwala proces poznawania i samopoznania kluczowy dla problematyki literatury młodzieżowej zwyczajowo podejmującej temat dorastania i dojrzewania. Rytualna i symboliczna przestrzeń (szkoła – dom – najbliższa okolica) ukształtowana przez zbiorowe wyobrażenia kulturowe staje się dla bohatera zarówno przestrzenią odtrącenia, upokorzenia oraz agresji, jak i przestrzenią oswojoną czy miejscem spotkania. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytania: Jak literatura YA kreuje wyobrażone miejsca i obszary? W jaki sposób doświadczanie i doznawanie przestrzeni (miejsca?) wpływa (może wpływać) na samoświadomość podmiotu – bohatera literackiego? W jaki sposób akt lektury może kształtować świat wartościmłodego czytelnika? Jak miejsca i przestrzenie wykreowane w najnowszej literaturze YA sytuują się wobec wybranych tradycyjnych ujęć tematu? Materiałem badawczym są wybrane polskie powieści z nurtu YA po 2004 roku. Artykuł prowadzi do zarysowania modelu egzystencjalnej i performatywnej lektury przestrzeni wyobrażonej.
    The aim of the article is to show how to present, describe and value space in Polish literature Young Adults. The tension between the social space and the subject’s experience triggers the process of cognition and self-knowledge that are crucial for the issue of YA literature, usually addressing the subject of adolescence and maturation. The ritual and symbolic space (school - home - the closest neighbourhood) shaped by collective cultural images, for the protagonist becomes both the space of rejection, humiliation and aggression, as well as the safe and meeting space. The article is an attempt to answer the following questions: How does the YA literature create imagined places and areas? How does experiencing and experiencing space (or are) affect (or can affect) the self-consciousness of the subject – the literary hero? How can the act of reading shape the world of the young reader’s values? How do the places and spaces created in the latest YA literature place themselves against selected traditional approach to the subject? The research material will be selected Polish novels from the current YA current literature written after 2004. The article provides an outline of the existential and performative model of reading imaginary space.
    Źródło:
    Polonistyka. Innowacje; 2018, 7; 59-70
    2450-6435
    Pojawia się w:
    Polonistyka. Innowacje
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dramaturgia wiersza: „wiersz-płacz”. Płakała w nocy, ale nie jej płacz go zbudził
    Dramaturgy poem: poem-cry. “Płakała w nocy, ale nie jej płacz go zbudził”
    Autorzy:
    Krajewska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1391646.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-20
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    poem-cry
    dramaturgy
    performativity
    non-human reality
    metaphysics
    posthumanism
    wiersz-płacz (poem-cry)
    dramaturgia
    performatywność
    świat poza-ludzki
    metafizyka
    posthumanizm
    Opis:
    The article is an interpretation of the poem “Płakała w nocy, ale nie jej płacz go zbudził” (“She cried at night, but not her cries woke him”) written by Stanisław Barańczak. The author focuses on description in this poem – dramatic in shape, philosophical, and according to the narrative of the anthropocentrism crisis. The author considers this poem to be a metaphysical text defining the relationship between the world of human and non-human reality. She compares the poem with those written by Jan Kochanowski (Laments), Cyprian Kamil Norwid (In Verona), Andrew Marvell (Eyes and tears), Szymborska (Apple tree).
    Źródło:
    Przestrzenie Teorii; 2016, 26; 149-161
    2450-5765
    Pojawia się w:
    Przestrzenie Teorii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The body – action – communication: Juliusz Słowackis “Samuel Zborowski”
    Ciało — akcja — komunikacja. O „Samuelu Zborowskim” Juliusza Słowackiego
    Autorzy:
    Żaglewska, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2088195.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Literature of Polish Romanticism
    Romantic drama
    performativity
    the body and body language
    communication
    eroticism
    spiritual memory
    Juliusz Słowacki (1809– 1849)
    „Samuel Zborowski”
    Juliusz Słowacki (1809–1849)
    performatywność
    cielesność
    komunikacja
    erotyka
    pamięć
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2019, 6; 589-612
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teoria socjologiczna jako narzędzie zmiany? Analiza t wymiaru myśli społecznej Zygmunta Baumana
    A Sociological Theory or a Tool of Change? An Analysis of the Performative Aspect in the Social Thought of Zygmunt Bauman
    Autorzy:
    Brzeziński, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/985729.pdf
    Data publikacji:
    2013-06-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Zygmunt Bauman
    engaged sociology
    performativity
    rhetorical devices
    utopia
    socjologia zaangażowana
    performatywność
    figury retoryczne
    Opis:
    W posłowiu do Płynnej nowoczesności (2006a) Zygmunt Bauman porownał cele, jakie stawiają przed sobą socjologowie i poeci. Powołując się na rozważania Milana Kundery zawarte w Sztuce powieści (2004), stwierdził, że „[…] poeta musi wypowiedzieć służbę prawdom, jakie zastał, prawdom znoszonym od nagminnego użytku i ≪oczywistym≫ dlatego, że je na powierzchnię wydobyto i tam porzucono” (Bauman 2006a, s. 313). Przebijanie się przez mur tego, co powszechnie przyjęte, poszukiwanie alternatyw dla niekwestionowanych sposobów ujmowania rzeczywistości, a także odkrywanie nieuświadamianych uprzednio możliwości kondycji ludzkiej to - jak twierdzi Bauman - płaszczyzny, na których misje poetów i socjologów się spotykają. Eo ipso analizowaniu praw rządzących funkcjonowaniem społeczeństwa, co jest podstawowym celem dyscypliny przez niego reprezentowanej, powinno towarzyszyć podkreślanie konstruktywistycznego wymiaru tych praw oraz unaocznianie, iż mogą one - a zarazem powinny - być udoskonalane. Niepodjęcie tego drugiego zadania należałoby, zdaniem Baumana, oceniać w kategoriach wyrzeczenia się odpowiedzialności za kondycję współczesnego świata i utracenia zarazem wielkiej szansy, jaką nieść może performatywny wymiar socjologii (zob. Austin 1993). Socjolog konkluduje: „Nie ma wyboru pomiędzy ⟪zaangażowanym ≫ a ≪neutralnym≫ sposobem uprawiania socjologii. Niezaangażowana socjologia po prostu nie istnieje” (Bauman 2006a, s. 333, 334). Zamierzam tu poddać analizie sposób uprawiania refleksji socjologicznej przez Zygmunta Baumana. Najpierw przedstawię najważniejsze etapy ewolucji socjologii zaangażowanej autora Nowoczesności i Zagłady. Następnie wyszczególnię środki retoryczne, których używa on w celu nadania swym pismom zdolności wywierania wpływu na rzeczywistość. Odniosę się także do kontrowersji, jakie wzbudza ich stosowanie. Potem podejmę refleksję nad realnością przeprowadzenia zmiany za pomocą teorii społecznej. Przekonania Baumana w tej materii zostaną zinterpretowane jako egzemplifikacja myśli utopijnej o ikonoklastycznym charakterze.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2013, 57, 2; 173-195
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szczęśliwy książę Jana Dormana jako autoarchiwum
    Jan Dorman’s Happy Prince as an Auto-Archive
    Autorzy:
    Rewerenda, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/36148311.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Jan Dorman
    archiwum
    widmontologia
    widma
    performatywność
    archives
    hauntology
    phantom
    performative studies
    Opis:
    Artykuł stanowi propozycję analizy dokumentacji przedstawienia Szczęśliwy książę według Oskara Wilde’a jako modelu myślenia Jana Dormana o połączeniach zwrotnych między teatrem i archiwum. Spektakl stanowi jednak zaledwie impuls do szerszej refleksji na temat wielopoziomowego zainteresowania Dormana własnym archiwum oraz sposobami przechowania pamięci o swojej twórczości i życiu prywatnym. Dzięki wykorzystaniu ustaleń wypracowanych przez badaczy zwrotu archiwalnego oraz widmontologii artykuł wskazuje najważniejsze przestrzenie świadomego auto-archiwizowania realizowanego przez Dormana: od gorączkowego kolekcjonowania i katalogowania, przez budowanie kulturowego repozytorium dla siebie i swoich współpracowników oraz konfabulację i automitologizację, aż do recyklingu przedmiotów, postaci i motywów powracających w kolejnych jego spektaklach. W efekcie wyłania się obraz archiwum Dormana, które wykracza daleko poza kolekcję materialnych pamiątek z życia prywatnego i zawodowego, tworząc świadomie konstruowaną przestrzeń performatywną.
    The paper proposes to study the documentation of Jan Dorman’s production based on Oscar Wilde’s Happy Prince as a model for Jan Dorman’s thinking about a connection and a feedback loop between theatre and archive. The production forms the basis for a more detailed examination of Dorman’s multi-layered interest in his own archive as well as the ways in which memories of his art and private life can be preserved. Using the findings developed in the area of archival turn and hauntology, the paper elaborates on the most important spheres of Dorman’s intentional self-archiving: his frantic collecting and cataloguing, the habit of constructing a cultural repository for himself and his co-workers, confabulating and self-mythologising, recycling of objects, characters and motifs to be used again in subsequent productions. In the resulting vision of Dorman’s archive, it appears to be a deliberately constructed performative space rather than merely a collection of material traces of his professional and private life.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2019, 68, 3/4; 196-212
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Egzemplarz teatralny – między repertuarem a archiwum
    The Theatrical Copy: Between Repertoire and Archive
    Autorzy:
    Poskuta-Włodek, Diana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29519778.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    produkcja teatralna
    archiwum
    dokumentacja teatralna
    performatywność archiwum
    theatrical production
    archive
    theater documentation
    performativity of archive
    Opis:
    We współczesnej refleksji humanistycznej status źródeł do historii teatru zmienia się, a one same poddawane są próbom redefinicji. Z jednej strony rozwój nowych technologii umożliwia niemal nieograniczony dostęp do dokumentów archiwalnych, z drugiej – pojawiają się wątpliwości co do sensu ich wykorzystywania, skoro i tak nie da się na ich podstawie zrekonstruować czy opisać minionego teatru. A przecież istotą metody historyka teatru jest nieustanne doświadczanie rudymentarności artefaktów i efemeryczności teatru. Dla polskich badaczy młodszego pokolenia studiowanie źródeł nie wyklucza zainteresowania spektaklem. W nowych teoriach i metodach dominuje kwestia pamięci teatralnej i pisania lub przepisywania historii. Pojawiają się kolejne propozycje jej podjęcia, np. wywiedzione z refleksji Diane Taylor teoria archiwum przeciwstawianego repertuarowi czy odwołująca się do refleksji Rebekki Schneider koncepcja przeciwstawienia ciała jako archiwum ciału jako medium pamięci. Wysuwane przez Stefanię Skwarczyńską teoretyczne propozycje klasyfikacyjne „teatru zapisanego”, wynikające z idei petryfikacji jednych i wytwarzania innych dokumentów w celu idealnej rejestracji, a potem rekonstrukcji przedstawienia, wymagają rewizji, natomiast bliższe performatyce ujęcie problemu dokumentacji proponowane przez Zbigniewa Raszewskiego okazuje się wciąż użyteczne. Potwierdza to rosnąca podaż dokumentacji papierowej i cyfrowej, która zmusza do poszukiwania nowej jej klasyfikacji i uznania, że wszelkiego rodzaju dokumentacja źródłowa do historii teatru, a egzemplarze teatralne w szczególności, mają walory performatywne. Ich różnorodność i labilny charakter pozwala uznać performatywność źródeł do historii teatru, która może stać się wspólną płaszczyzną dla klasycznej historii i nowych metodologicznych dociekań.
    For contemporary scholarship, the status of sources to theatre history is changing, and they are therefore subject to attempts at redefining them. On the one hand, development of new technologies enables us to gain almost limitless access to archival documents; on the other hand, however, some doubts are raised concerning the point of their use, since it is impossible to reconstruct or recount a theatre performance from the past based on them, anyway. Yet it is the essence of the theatre historian’s method to constantly experience the rudimentariness of artefacts and ephemerality of theatre. For Polish researchers of younger generations, studying sources does not preclude interest in performance. The issue of theatre memory and the writing or rewriting of history is prevalent in new theories and methods. Ever-newer propositions of tackling it are advanced, e.g. the archive versus repertoire concepts derived from Diane Taylor’s reflexion or ideas based on Rebecca Schneider’s reflexion about the body as archive versus the body as memory medium. Theoretical classification propositions stemming from the notion that some documents become petrified and others need to be made with an ideal recording of performance in mind, which were put forward by Stefania Skwarczyńska, need to be revised, whereas Zbigniew Raszewski’s take on the documentation problem, closer to that of performance studies, turns out to be still useful, which can be confirmed by the on-growing supply of hard-copy and digital documentation that forces us to look for a new classification of it and to acknowledge that all kinds of source documentation to the history of theatre, and theatrical copies in particular, have performative qualities. Their variety and transitional character of the latter makes it possible to acknowledge the performativity of theatre history sources, which could become a common ground for the classical history and new methodological inquiries. 
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2016, 65, 1/2; 50-74
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Schizofreniczna materia. O produkcji ciał, pojęć i podmiotowości
    Schizophrenic Matter. About the Production of Bodies, Concepts and Subjectivities
    Autorzy:
    Mroczkowski, Bartosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1013066.pdf
    Data publikacji:
    2017-09-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    new materialism
    matter
    agential realism
    Karen Barad
    Anti-Oedipus
    posthumanism
    performativity
    Deleuze and Guattari
    feminism
    poststructuralism
    materia
    realizm sprawczy
    nowy materializm
    Anty-Edyp
    posthumanizm
    performatywność
    Deleuze i Guattari
    feminizm
    poststrukturalizm
    Opis:
    Realizm sprawczy jest współczesnym stanowiskiem, mieszczącym się w obrębie nowego materializm i posthumanizmu, łączącym zagadnienia z zakresu filozofii i fizyki. Jego twórczyni, Karen Barad, feministyczna myślicielka, wiąże ze sobą rozważania z zakresu poststrukturalizmu (Michel Foucault), krytycznych teorii feministycznych z odkryciami współczesnej fizyki kwantowej, wynikającymi z twierdzeń przyjętych przez jednego z fundatorów tej dziedziny wiedzy – Nielsa Bohra. Celem artykułu jest ukazanie pokrewieństw zachodzących pomiędzy realizmem sprawczym oraz rozważaniami Deleuze’a i Guattariego, przedstawionym w Anty-Edypie. Autor skupia się na zaprezentowaniu procesualnej ontologii (objaśnieniu w jaki sposób produkowane są ciała, pojęcia i przedmioty) wynikającej z zazębiania się obydwóch stanowisk.
    Agential realism is a perspective situated within the new materialism and posthumanism which combines philosophical and physical issues. Karen Barad, feminist thinker and creator of agential realism, mixes poststructuralist ideas (Michel Foucault) and feminist critical theories with quantum physics, in particular with the thesis of Niels Bohr, one of the founders of this field. The main purpose of this article is to show the relations between agential realism and ideas presented by Deleuze and Guattari in one of their most famous books – Anti-Oedipus. The author of the paper focuses on the presentation of a processual ontology (especially on an explanation of how bodies, concepts, and objects are produced) resulting from the engagement of both perspectives.
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2017, 25, 3; 354-370
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Taniec organologiczny: Cielesność u schyłku antropocenu
    Organologic Dance: Corporeality at the Wane of the Anthropocene
    Autorzy:
    Sajewska, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/47018592.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    cielesność
    wideo-taniec
    organologia
    performatywność
    organiczny/nieorganiczny
    corporeality
    video-dance
    organology
    performativity
    organic/inorganic
    Opis:
    Punktem wyjścia dla autorki jest zaproponowane przez Bernarda Stieglera nowe ujęcie „organologicznej” cielesności, które obejmuje życie nie tylko biologiczne, ale i techniczne, materię organiczną i zorganizowaną materię nieorganiczną. Tekst ukazuje potencjał wynalazczych cielesności w przeciwdziałaniu entropii i postępującej dezintegracji ekosystemów w oparciu o analizę porównawczą dwóch prac performatywnych: Rubble Dance Long Island City (1991) Rudy Burckhardt i Douglasa Dunna oraz Landfill Dance (2012) Tejal Shah. Choć obie prace problematyzują taniec na wysypiskach śmieci przedstawionych jako toksyczne resztki kapitalizmu, to jednak sposób ujęcia cielesności różni się w tych pracach diametralnie. Pierwsza z nich wpisuje się w diagnozy badaczy antropocenu, uwypuklając znaczenie ciała ludzkiego jako żywej materii w kontekście martwych pozostałości epoki industrialnej. Druga natomiast ukazuje cielesność hybrydyczną, wykraczającą poza dychotomię materii organicznej i nieorganicznej i manifestującą się jako sieć relacyjności z innymi systemami – ekologicznymi, geologicznymi, technologicznymi. Autorka proponuje koncepcję „tańca organologicznego” jako performansu projektującego nowe technologie przetrwania w duchu negantropocenu.
    The author’s point of departure is Bernard Stiegler’s new approach to “organological” corporeality, which encompasses not only biological, but also technological life, organic matter and organized inorganic matter. Based on a comparative analysis of two performance works, Rudy Burckhardt and Douglas Dunn’s Rubble Dance Long Island City (1991) and Tejal Shah’s Landfill Dance (2012), the text demonstrates the potential of inventive corporealities for countering entropy and the progressive disintegration of ecosystems. Although both works involve dance in landfills presented as toxic remnants of capitalism, they approach corporeality in radically different ways. The former is in line with the diagnoses of Anthropocene scholars, highlighting the importance of the human body as living matter in the context of the dead remnants of the industrial age. The latter, in turn, reveals a hybrid corporeality, transcending the dichotomy of organic and inorganic matter and manifesting itself as a network of relationalities with other systems: ecological, geological, technological. The author proposes the concept of “organologic dance” to refer to a performance that projects new technologies of survival in the spirit of the Neganthropocene.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2024, 73, 3; 125-145
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Węzeł i supeł: Od metaforyzacji do materioforyzacji dyskursów teoretycznych
    Knot/Knot*: From Metaphorization to Matterphorization of Academic Discourses
    Autorzy:
    Ryba, Filip
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29432271.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    metafora
    materiofora
    węzeł/supeł
    nowy materializm
    performatywność
    metaphor
    matterphor
    knot
    new materialism
    performativity
    Opis:
    Artykuł stanowi próbę krytycznej refleksji nad metaforyzacją współczesnych dyskursów teoretycznych na przykładzie metafory knot. Autor obrazuje jej performatywność, rozpisując skonwencjonalizowaną metaforę węzła gordyjskiego na figury węzła, supła i pętli, za którymi kryją się odmienne wizje rzeczywistości i odmienne logiki jej problematyzacji i konceptualizacji. Przywołuje przykłady tekstów naukowych (Dipesha Chakrabarty’ego, Donny Haraway oraz Elaine Gan i Anny Tsing), w których knot i wpisane w tę metaforę epistemologiczne pytania odgrywają istotną rolę. Pokazuje także konsekwencje lektury onto-epistemologicznych projektów naukowych przez pryzmat logiki węzła, którą dostrzega w teorii aktora-sieci Brunona Latoura, i logiki supła, którą widzi ontologii zorientowanej na przedmiot Grahama Harmana. Biorąc pod uwagę rolę, jaką we współczesnych dyskursach naukowych odgrywa materialność, autor postuluje wprowadzenie do polskiej humanistyki terminu materiofora (matterphor) zaproponowanego przez Lowella Duckerta i rozwijanego w różnych nurtach humanistyki środowiskowej. Potencjał nowego terminu widzi w tym, że można dzięki niemu połączyć myślenie o performatywności języka i performatywności materii w taki sposób, by w naukowych systemach konceptualizowania rzeczywistości nie zacierać emergentnego i przygodnego charakteru świata.
    This article attempts a critical reflection on the metaphorization of contemporary theoretical discourses, using the example of the metaphor of the knot. The author demonstrates its performativity by dissecting the conventionalized metaphor of the Gordian knot into figures of knot (tied deliberately), knot* (tangled accidentally) and loop, which entail different visions of reality and different logics of its problematisation and conceptualisation. He refers to examples of academic texts (Dipesh Chakrabarty, Donna Haraway, and Elaine Gan and Anna Tsing) in which the knot and the epistemological questions inscribed in this metaphor play an important role. He also shows the implications of reading onto-epistemological projects through the logic of the knot, which he sees in Bruno Latour’s actor-network theory, and the logic of the knot*, which he sees in Graham Harman’s object-oriented ontology. Given the significance of materiality in contemporary academic discourses, the author postulates that the term matterphor, as proposed by Lowell Duckert and developed in various currents of environmental humanities, should be introduced into Polish discourse. He believes that the potential of the new term lies in the fact that it makes it possible to combine the performativity of language and the performativity of matter so as not to efface the emergent and contingent character of the world from academic systems of conceptualising reality.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2022, 71, 4; 85-104
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badanie dziedzictwa niematerialnego w działaniu. Perspektywa krytyczna, partycypacyjna i mediacyjno-facylitacyjna
    Intangible heritage research in action. Critical, participatory and mediative-facilitative perspective
    Autorzy:
    Dziadowiec-Greganić, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1402650.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
    Tematy:
    dziedzictwo niematerialne
    krytyczne studia nad dziedzictwem
    teoria heterodoksyjna
    autoryzowany dyskurs dziedzictwa
    performatywność dziedzictwa
    teoria praktyk
    mediacje i facylitacje dziedzictwa
    partycypacyjne badania w działaniu
    participatory research in action
    Opis:
    Artykuł przybliża nadal stosunkowo mało popularny w Polsce – tak w antropologii, jak i w innych dyscyplinach badających w różny sposób dziedzictwo kulturowe – jego nowy paradygmat oraz ukształtowane na jego bazie interdyscyplinarne krytyczne studia nad dziedzictwem. Zakładają one m.in., że dziedzictwo jako proces jest praktyką skoncentrowaną na przeszłości, realizowaną w teraźniejszości oraz w większości z myślą o przyszłości. Z natury jest niematerialne, dlatego warto postrzegać je bardziej w kategoriach czasownika niż rzeczownika. Głównym celem artykułu jest jednak – inspirowana powyższym zwrotem krytycznym – propozycja tzw. nowej metodologii w antropologicznych badaniach dziedzictwa rozumianej nie jako alternatywa a uzupełnienie i dopełnienie innych podejść. Oparta na teorii heterodoksyjnej i analizach autoryzowanych dyskursów dziedzictwa bada je według podejścia performatywnego, prakseologicznego, mediacyjno-facylitacyjnego i partycypacyjnego (w działaniu). Na bazie zaproponowanej przeze mnie synkretycznej perspektywy badawczej – na wybranych przykładach badań własnych – staram się ukazać zmieniającą się współcześnie rolę antropologa, który z „tłumacza”, interpretatora i arbitra staje się asystującym-brokerem. W konsekwencji zmienia się jednocześnie postrzeganie depozytariuszy jako jedynie badanych, edukowanych oraz aktywizowanych a następnie monitorowanych według zaleceń i dyrektyw ogólnopolskich i międzynarodowych opartych przede wszystkim na polityce UNESCO i UE, które powinni wdrażać. Heterodoksyjne, partycypacyjne i miediacyjno-facylitacyjne badania dziedzictwa w działaniu stawiają ich w roli współbadaczy i równoprawnych, aktywnych graczy mających realny wpływ na współtworzenie i rozwijanie krajowego i światowego systemu ochrony dziedzictwa niematerialnego.
    The article introduces the new paradigm that is still relatively unpopular in Poland – both in anthropology and in other disciplines researching cultural heritage in different ways, and interdisciplinary critical heritage studies formed on its basis. They assume, among others, that heritage as a process is a practice centered on the past, implemented in the present and concentrated mostly on the future. It is intangible in its nature so it should be perceived more in terms of a verb than a noun. However, the main purpose of the article is a recommendation of a new methodology in anthropological heritage research inspired by the above critical turn and understood not as an alternative but as supplementing and completing other approaches. Based on heterodox theory and on authorized heritage discourses analyzes, it examines them according to performative, praxeological, mediative-facilitative, and participatory (in action) approaches. Basing on the syncretic research perspective that I suggest, which consists of the selected examples from my own research, I try to show the currently changing role of an anthropologist, who was previously perceived as a “translator”, interpreter and an arbitrator, and now becomes a broker-assistant. As a result, the perception of depositaries changes. They are no longer merely researched, educated, activated, and then monitored according to national and international recommendations and directives based primarily on UNESCO and EU policies that they should implement. Heterodox, participative and mediation-facilitative heritage research puts them in the role of coexplorers, co-researchers and equal, active players who have a real impact on the co-creation and development of the national and global system of intangible heritage safeguarding.
    Źródło:
    Lud; 2020, 104; 42-73
    0076-1435
    Pojawia się w:
    Lud
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Media i komunikowanie społeczne: federacja, ale jaka? Dalsze pytania o przyszłość dyscypliny
    Media and Social Communication Studies: What Kind of Federation? The Further Questions as to the Future of the Media and Social Communication Science in Poland
    Autorzy:
    Lisowska-Magdziarz, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1288358.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
    Tematy:
    dyscyplina naukowa
    język
    kariera naukowa
    performatywność
    pole nauki
    academic career
    field
    language
    performativity
    science discipline
    Opis:
    Cel: Analiza perspektyw i koncepcji rozwoju polskiego medioznawstwa w zmieniających się warunkach organizacji życia naukowego w Polsce. Autorka porównuje wąską koncepcję medioznawstwa powiązanego z paradygmatem politologicznym oraz koncepcję luźnej federacji wielodyscyplinarnej. Rozważa negatywny wpływ na rozwój polskiego medioznawstwa mechanizmów dyscyplinujących, mających zwiększać performatywność i mierzalność wyników naukowców oraz wymuszających publikowanie w pismach zagranicznych po angielsku. Metody badań: Autorka dokonała przeglądu konceptualizacji dyscypliny od czasu powstania w Polsce nauki o mediach oraz proponowanych nowych rozwiązań systemowych. Wyniki i wnioski: (1) Konieczność celowych działań środowiska na rzecz wzmocnienia statusu medioznawstwa jako dyscypliny naukowej, a nie jedynie zbioru technik i pragmatyk; (2) Potrzeba świadomego przewartościowania kryteriów sukcesu i jakości naukowej we wspólnym polu. Wartość poznawcza artykułu: Wiąże się z jego charakterem polemicznym i programowym – dyskusja o statusie i przyszłości dyscypliny jest obecnie pilną potrzebą środowiska medioznawczego. Pismo medioznawcze jest natomiast odpowiednim kontekstem dla tego typu dyskusji.
    Scientific objective: Analysis of the perspectives and the diversified conceptualisations of the development of the Polish media and communication studies within the context of the changing conditions of the organisation of the Polish academic life. The author calls for the consideration of the gains and the dangers of the narrow, strictly delineated concept of the media study associated with the political science paradigm, and of the concept of the loose, multidisciplinary federation. They ponder the negative impact of the disciplinary mechanisms aimed at raising the performativity and measurability of the results and forcing researchers to publish abroad in English, on the development of the media research in Poland. Research methods: The author carried out the overview of the conceptualisations of the discipline since its early days in Poland, and the meta-analysis of the proposed new systemic solutions. Results and conclusions: The author points to the possible solution of the problem through 1/ intentional actions of the profession leading to the reinforcement of the status of the media and communication studies as the academic study, and not just the set of the skills and techniques, 2/ purposeful redefinition of the criteria of success and scholarly quality within the shared field of academic production. Cognitive value: Discussion about the status and the future of media and communication science is nowadays the urgent need within the media studies community. Media studies journal is the fitting context for the discussion of such kind.
    Źródło:
    Studia Medioznawcze; 2019, 2; 118-129
    2451-1617
    Pojawia się w:
    Studia Medioznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badacz jakościowy w świątyni liczb i pieniądza – wykorzystanie metod jakościowych w badaniu rynków finansowych
    Qualitative Researcher in the Temple of Numbers and Money—Using Qualitative Methods in Researching on Financial Markets
    Autorzy:
    Pyfel, łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/623040.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    socjologia finansów
    metody jakościowe
    rynki finansowe
    performatywność ekonomii
    socjologia organizacji
    sociology of finance
    qualitative methods
    financial markets
    performativity of economics
    sociology of organization
    Opis:
    Celem artykułu jest pokazanie, w jaki sposób metody jakościowe mogą przyczynić się do lepszego zrozumienia mechanizmów funkcjonowania rynków finansowych. We wprowadzeniu krótko omówione zostały procesy wzrostu znaczenia sektora finansów w gospodarce i życiu społecznym oraz rozwój rynków finansowych i ilościowych metod ich badania. Jako ilustrację przydatności metod jakościowych w analizie rynków finansowych podano przykłady z trzech obszarów: 1) performatywności ekonomii finansowej, 2) badań organizacji działających na rynkach finansowych oraz 3) badań zagadnień związanych z komputeryzacją i automatyzacją rynków finansowych. Obszary te powinny stanowić temat dalszych eksploracji prowadzonych przez badaczy jakościowych. W części podsumowującej artykuł umieszczono również przykłady oraz możliwe kierunki praktycznego zastosowania wiedzy będącej wynikiem badań jakościowych. Słowa kluczowe: socjologia finansów,
    This article demonstrates how qualitative research methods can contribute to better understanding of financial markets. At the beginning, the growing importance of financial sector in economy and social life, development of financial markets, and financial research methods are briefly described. Then, examples of qualitative research from three distinguished areas are presented as an illustration of usefulness of qualitative methods in researching on financial markets. These areas are: 1) performativity of economics, 2) researching on financial markets’ organizations, and 3) researching on issues connected with computerization and automation of financial markets. The areas at hand should become object of further explorations by qualitative researchers. The final section also contains examples of practical implications of qualitative research and possible directions of practical use of knowledge which is a product of qualitative studies on financial markets.
    Źródło:
    Przegląd Socjologii Jakościowej; 2015, 11, 1; 70-83
    1733-8069
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologii Jakościowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Performed Biography, or Stage Play of/with an Actress’s Life Archive: A Case Study
    Biografia performowana, czyli sceniczna gra (z) archiwum życia aktorki: Studium przypadku
    Autorzy:
    Popczyk-Szczęsna, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30147334.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    biografia
    archiwum
    performatywność
    autotematyzm
    reenactment
    biography
    archive
    performativity
    autothematicism
    Opis:
    Artykuł dotyczy kwestii reprezentacji biografii w sztukach teatralnych, w których bieg życia jednostki stanowi podstawę zabiegów re-kreacyjnych. Wśród najnowszych przedstawień inspirowanych materiałem biograficznym, często autotematycznych, które oscylują między fikcją i faktografią, wyróżniono typ określony jako biografia performowana. Jako reprezentatywny przykład takiego przedstawienia wybrano spektakl Wielce Szanowna Pani (reż. Martyna Peszko, Teatr Polski w Bydgoszczy, 2020) inspirowany biografią aktorki Haliny Mikołajskiej i utrzymany w poetyce gry (z) archiwum. Sceniczne performowanie biografii Mikołajskiej odbywa się dzięki wykorzystaniu dokumentacji pisanej i filmowej, utworów literackich, autotematycznych wypowiedzi i zachowań wykonawczyń oraz interakcji z publicznością. Dzięki temu fragmentaryczna re-kreacja jednostkowej biografii splata się z osobistymi i ogólnymi refleksjami o etycznych i emocjonalnych wyzwaniach wpisanych w zawód artystki scenicznej. Podstawą analizy przedstawienia jest pojęcie reenactment wprowadzone przez Rebekkę Schneider na określenie tych praktyk przywołania przeszłości, w których afektywny akt rekonstrukcji historii jest jednocześnie kreacją osobistej wypowiedzi wykonawców.
    This article deals with the issue of representation of biography in theater plays in which an individual life course forms a basis for the re-creational efforts. Among the latest often autothematic performances inspired by biographical material and oscillating between fact and fiction, a form known as performed biography can be identified. This article presents the play Wielce Szanowna Pani (Dear Madam, dir. Martyna Peszko, Polish Theater in Bydgoszcz, 2020), inspired by the biography of actress Halina Mikołajska and set in the poetics of playing (with) the archive, as representative of such a performance. The performance of Mikołajska’s biography onstage draws upon the use of archival documents and film, literary works, and the performers’ autothematic utterances and actions, as well as audience interaction. In this way, the fragmentary re-creation of an individual biography and personal and general reflections on the ethical and emotional challenges faced by a stage artist are intertwined. The analysis of the play centers around the concept of reenactment, introduced by Rebecca Schneider to refer to practices of recalling the past, in which the affective act of reconstructing history is simultaneously a creation of the performers’ personal utterances.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2022, 71, 3; 65-85
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Doing It Together, The Gay Way: Queer Coupling in Marilyn Hacker’s Love, Death, and the Changing of the Seasons and Carl Phillips’s Cortège
    Robiąc to razem, na homo sposób: queerowe pary w Love, Death, and the Changing of the Seasons Marilyn Hacker i Cortège Carla Phillipsa
    Autorzy:
    Bryant, Jason
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459036.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Ośrodek Studiów Amerykańskich
    Tematy:
    queer coupling
    love
    performativity
    Marilyn Hacker
    Carl Phillips
    związki jednopłciowe
    miłość
    performatywność
    Opis:
    This article explores the poetry of Marilyn Hacker and Carl Phillips by drawing attention to the poems' representations of same-sex couples living in domestic space via two basic strategies. First, the article examines how Hacker's Love, Death, and the Changing of the Seasons dramatizes the performative work of "doing coupledom” as opposed to depicting same-sex lovers intent upon inclusion within the normative frame of marriage. The second approach the article takes is to examine the ways that Phillips's Cortège describes intimate, often unflattering, love narratives that reveal a queer sensitivity to the subject of joy/pain/desire, reflective of the degree to which queers are forced to meditate on such topics as why, how, and whom one can desire. Phillips seeks to describe a queer sensitivity, an alertness and aliveness to social and sexual relations implicit in many queer discourses on the subject of love. In their respective poetics, Love, Death and Cortège contemplate ordinary domestic space as a site of performative processing of partnered relationships, and they recommend queer living and loving practices sensitive to the complexities of joy/pain/desire.
    Artykuł jest spojrzeniem na poezję Marilyn Hacker i Carla Phillipsa, w ramach którego autor proponuje dwie strategie analizy reprezentacji jednopłciowych par żyjących pod wspólnym dachem. Po pierwsze, artykuł bada, w jaki sposób zbiór Marilyn Hacker Love, Death, and the Changing of the Seasons ukazuje performatywność „bycia parą”, w przeciwieństwie do takich opisów jednopłciowego partnerstwa, które nastawione są na włączanie w normatywne ramy małżeństwa. Drugie podejście dotyczy zawartych w Cortege Phillipsa opisów intymnych, często nieprzyjemnych narracji miłosnych, które ukazują odmieńczą wrażliwość podmiotu radości/bólu/pożądania, przez co Phillips wskazuje, jak bardzo odmieńcy są zmuszeni zastanawiać się nad tym, dlaczego, jak i kogo można pożądać. Phillips usiłuje opisać odmieńczą wrażliwość, czujną świadomość społecznych i seksualnych relacji wpisanych w wiele kłirowych dyskursów na temat miłości. W swojej poetyce, Love, Death... i Cortège skupiają się odpowiednio na przestrzeni domowej jako miejscu performatywnego „przerabiania” związków partnerskich oraz na praktykach życiowych i miłosnych uwzględniających złożoność radości, bólu i pożądania.
    Źródło:
    InterAlia: Pismo poświęcone studiom queer; 2016, 11a; 106 - 121
    1689-6637
    Pojawia się w:
    InterAlia: Pismo poświęcone studiom queer
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Luka lekturowa - lektury szkolne a cyfrowe lektury domowe w edukacji polonistycznej
    ‚Reading gap’ - school readings vs. digital home readings in Polish language education
    Autorzy:
    Wobalis, Mirosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28763163.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    new media
    video games
    teenagers
    literature
    plot
    performativity
    Polish language education
    nowe media
    gry wideo
    młodzież
    literatura
    fabuła
    performatywność
    kształcenie polonistyczne
    Opis:
    W realiach przełomu drugiego i trzeciego dziesięciolecia XXI wieku interaktywność, wirtualność i multimedialność stały się głównymi wyznacznikami formalnymi przekazów bliskich pokoleniom hybrydowym i cyfrowym (pokolenia X, Y, Z). Najpopularniejsze „domowe” teksty kultury są w zdecydowanej większości interaktywne i upowszechniane w formie gier wideo oraz wyrastających z gier fabuł interaktywnych. Formy te, zdaniem autora, nie tylko stają się współcześnie podstawowymi spontanicznymi lekturami domowymi pokoleń cyfrowych, ale staną się dominującymi lekturami w trzecim dziesięcioleciu XXI wieku. W artykule scharakteryzowane zostanie zjawisko luki lekturowej, omówione zostaną preferencje lekturowe młodych wraz z analizą nowego paradygmatu odbioru fabuł określonego w artykule jako lekturowy zwrot performatywny.
    In the realities of the turn of the second and third decades of the 21st century, interactivity, virtuality and multimedia have become the main formal determinants of messages for hybrid and digital generations (generations X, Y, Z). The most popular “domestic” cultural texts are mostly interactive and disseminated in the form of video games and interactive plots growing out of games. These forms, according to the author, not only become the basic spontaneous ‘home reading’ of digital generations today but will become the ‘dominant reading’ in the third decade of the 21st century. The article will characterize the phenomenon of the reading gap, the reading preferences of young people will be discussed along with the analysis of the new paradigm of plot reception defined inthe article as the performative turn in reading.
    Źródło:
    Polonistyka. Innowacje; 2023, 17; 121-134
    2450-6435
    Pojawia się w:
    Polonistyka. Innowacje
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Epidemia i choroba. "Miasto ślepców" José Saramago: od literackiej paraboli po (nowo)medialne adaptacje i rzeczywiste zachowania społeczne
    Autorzy:
    Ogonowska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2056963.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    epidemia
    choroba
    José Saramago
    performatywność tekstu literackiego
    epidemic
    disease
    performativity of a literary text
    Opis:
    Celem artykułu jest ukazanie potencjału powieści José Saramago, zgodnie z ideą „tekstu literackiego w działaniu” oraz jego mocy performatywnej. Wykorzystano do tego trzy perspektywy, zwane w artykule kręgami wtajemniczenia: literaturoznawczo-kulturową, medioznawczo-komunikologiczną oraz socjologiczną. Dla każdej z nich wyodrębniono słowa kluczowe oraz ramowe lub wiodące zagadnienia. Zaproponowana w artykule perspektywa badawcza pokazuje, iż wyjście poza tradycyjne analizy literaturoznawcze czy językoznawcze skoncentrowane na tekście pozwala zaktualizować jego potencjał w różnych działaniach, z adaptacją i edukacją humanistyczno-społeczną na czele.
    The aim of the article is to show the potential of José Saramago’s novel, in line with the idea of “literary text in action” and its performative power. For this purpose, three perspectives were used, called in the article – circles of initiation: literary-cultural; media studies, communication; and sociology. For each of them, keywords and a frame or leading issues have been identified. The research perspective proposed in the article shows that going beyond traditional literary or linguistic analyses focused on the text allows to update its potential in various activities, including adaptation and humanistic and social education.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2021, 13, 4; 4-17
    2083-7275
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Święty Jan od Krzyża, Wojtyła i Grotowski: Ku sztuce numinotycznej
    Saint John of the Cross, Wojtyła, and Grotowski: Towards a Numinous Art
    Autorzy:
    Krupa, Marlena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/47231647.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    św. Jan od Krzyża
    Karol Wojtyła
    Jerzy Grotowski
    koncepcja sztuki
    performatywność
    epifaniczność
    Saint John of the Cross
    concept of art
    performativity
    epiphany
    Opis:
    W artykule postawiona została teza, że w sposobie myślenia o sztuce Karola Wojtyły i Jerzego Grotowskiego znaleźć można punkty wspólne, które łączą ich estetyczno-etyczne koncepcje z dziełem Jana od Krzyża. Autorka dowodzi, że ogniwem pośrednim w obu przypadkach mogły być teksty i poglądy zafascynowanych Janem od Krzyża twórców teatralnych – Juliusza Osterwy i Mieczysława Kotlarczyka. W analizie porównawczej wybranych aspektów pism Wojtyły, Grotowskiego i Jana od Krzyża, odsłaniającej podobieństwa i różnice w ich rozumieniu sztuki, uwypuklone zostały elementy charakterystyczne dla estetyki performatywności. Autorka interpretuje zbieżności terminologiczne w analizowanych tekstach, skupiając się na pojęciach dotyczących celu sztuki oraz metod osiągania tego celu. Stara się pokazać, że wszyscy trzej twórcy wykorzystywali na różne sposoby performatywność i epifaniczność sztuki dla eksploracji ludzkich doświadczeń związanych ze sferą numinosum.
    This article posits that in Karol Wojtyła’s and Jerzy Grotowski’s thinking about art, it is possible to identify commonalities by which their aesthetic and ethical concepts can be associated with the work of John of the Cross. The author argues that in both cases, the link might be the writings and views of Polish theater artists fascinated by John of the Cross: Juliusz Osterwa and Mieczysław Kotlarczyk. She offers a comparative analysis of selected aspects of the writings of Wojtyła, Grotowski, and John of the Cross, revealing similarities and differences in their understanding of art, and highlighting elements characteristic of the aesthetics of performativity. Interpreting terminological convergences in the analysed texts, she focuses on concepts concerning the aims of art and the methods of achieving these aims. She tries to demonstrate that all three authors variously employed performativity and the epiphanic character of art in exploring human experiences concerning the sphere of numinosum.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2021, 70, 2; 37-53
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teksty uruchamiane. Koncepcje performatywne w badaniu poezji cybernetycznej Leszka Onaka
    Texts Set in Motion. Performative Conceptions in the Study of Leszek Onak’s Cybernetic Poetry
    Autorzy:
    Jędrek, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1879714.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    poezja cybernetyczna
    performatywność
    Leszek Onak
    nowe media
    literatura cyfrowa
    e-literatura
    interfejs
    performance
    wideopoezja
    cyfrowa poezja konkretna
    cyfrowa poezja wizualna
    gra literacka
    cybernetic poetry
    performativity
    new media
    digital literature
    e-literature
    interface
    video-poetry
    digital concrete poetry
    digital visual poetry
    literary game
    Opis:
    Niniejszy artykuł podejmuje problematykę badań literaturoznawczych nad nowym zjawiskiem literackim, jakim jest w Polsce poezja cybernetyczna. Szczegółowym przedmiotem badań stają się utwory Leszka Onaka – jednego z głównych twórców tego nurtu. Autor artykułu proponuje, by – ze względu na innowacyjny charakter literatury wykorzystującej nowe media – tradycyjną metodologię literaturoznawczą opartą na interpretacji wzbogacić o koncepcje performatywne. Stara się udowodnić, że dzięki takiej perspektywie pozornie pozbawione treści utwory poddają się interpretacji. Podkreślone zostaje znaczenie działania i ruchu, które są podstawowymi właściwościami utworów poezji cybernetycznej. Interpretacji zostaje poddany także utwór jako akt – performatywny gest twórcy.
    The present paper tackles the issue of studies of the new literary phenomenon, that is cybernetic poetry in Poland. The works by Leszek Onak, one of the main representatives of this current, are a special subject of the study. The author of the article suggests that – due to an innovative character of the literature that uses the new media – the traditional methodology of literary studies should be enriched with performative conceptions. He tries to prove that owing to such a perspective works that apparently are devoid of any content may be interpreted. The significance of action and motion is emphasized, that are the basic properties of cybernetic poetry works. Also a literary work as an act – an author’s performative gesture – is subjected to interpretation.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 1; 173-185
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Performative Narrativity of Biopictures in the Context of Biopower, Biopolitics and a “War of Images” as the examples of Contemporary Clonophobia and Iconophobia
    Performatywna narracyjność bioobrazów w kontekście biowładzy, biopolityki i „Wojny obrazów” po 11 września jako przykłady współczesnej klonofobii i ikonofobii
    Autorzy:
    Chmielecki, Konrad
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1366158.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-25
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    performativity
    narrativity
    biopictures
    biopolitics
    biopower
    a War of Images
    a War on Terror
    iconophobia
    clonophobia
    performatywność
    narracyjność
    bioobraz
    biopolityka
    biowładza
    wojna obrazów
    wojna z terrorem
    ikonofobia
    klonofobia
    Opis:
    The essay attempts to outline the main aspects of visual culture studies as the emergent theoretical formation of the performative narrativity of biopictures in the context of biopower, biopolitics and the “War of Images” as the examples of iconophobia and clonophobia. The subject of the performative narrativity of biopictures has been taken up in a discussion on some main ideas that seem to have been fundamental both for the negative and positive aspects of W.J.T. Mitchell’s agency concept of “visual subjects” in the context of meaning reproduction and iterability. The concept of biopictures also includes notions such as the very idea of an analogy to living forms of organisms, which is a metaphorical relationship, similar in the nature of things to the relation between biological and social bodies. The narrative issues of biopictures are addressed in the scenes where we see the velociraptor with the letters of the DNA code projected onto its skin, in Steven Spielberg’s Jurassic Park (1993), and the anonymous storm troopers who march off to their deaths, in George Lucas’s Star Wars, Episode II: Attack of the Clones (2002). Performative biopictures can be considered as living organisms, thematically referring to visual digital techniques and genetic engineering. Writing on biopictures as the tools of biopower and biopolitics, Mitchell recalls Michel Foucault’s and Giorgio Agamben’s concepts in which biopower and biopolitics have participated in the fundamental process of neoliberal power and creating living beings while exercising control over them. In the paper, the narrative and performative features of image as a “visual subject” have been described in feminist theory, cultural studies (Jacques Lacan, Stuart Hall) and visual culture studies (Nicholas Mirzoeff). The paper contains descriptions of the photo-collage From Dust to DNA by Kevin Clarke and Mikey Flowers, and a mural on the viaduct on the road to Tikrit, depicting Saddam’s clone army. These artworks have been discussed in the context of the “War on Terror,” in which all contemporary terrorism is bioterrorism based on the “suicide metaphor” of an “autoimmune disease” used by Jacques Derrida. The essay concludes with a reference to Mieke Bal’s “close reading” concept, in which performativity is combined with narrativity, as narrators can assign agency to the subject of narration and they embody anxiety over the processes of image making and destroying (iconoclasm).
    W tym eseju podjęto próbę nakreślenia głównych zagadnień studiów kultury wizualnej jako wyłaniającej się, formacji teoretycznej performatywnej narracyjności bioobrazów w kontekście biowładzy, biopolityki i „wojny obrazów” jako przykładów ikonofobii oraz klonofobii. Przedmiot performatywnej narracyjności bioobrazów został podjęty w dyskusji nad niektórymi, głównymi ideami, które wydawały się fundamentalne zarówno dla negatywnych, jak i pozytywnych aspektów podmiotowej koncepcji działania „podmiotów wizualnych” W.J.T. Mitchella w kontekście reprodukcji znaczenia i iterowalności. Koncepcja bioobrazów obejmuje również takie pojęcia, jak sama idea analogii do żywych form organizmów, która jest metaforyczną relacją, podobną z natury rzeczy, do relacji między ciałami biologicznymi i społecznymi. Narracyjne kwestie bioobrazów są podejmowane,w scenach, gdzie widzimy welociraptora z literami kodu DNA wyświetlanymi na jego skórze w Jurassic Park Stevena Spielberga (1993) oraz anonimowych Szturmowców, którzy maszerują na śmierć w Star Wars, Episode II: Attack of the Clones (2002). Performatywne bioobrazy można uznać za organizmy żywe, tematycznie odwołujące się do wizualnych technik cyfrowych i inżynierii genetycznej. Mitchell pisząc o bioobrazach jako narzędziach biowładzy i biopolityki, przywołuje koncepcje Michela Foucault i Giorgio Agambena, w których biowładza i biopolityka uczestniczyły w podstawowym procesie neoliberalnej władzyoraz tworzenia żywych istot podczas sprawowania nad nimi kontroli. W tym eseju narracyjnei performatywne cechy obrazu jako „podmiotu wizualnego” zostały opisane w teorii feministycznej, kulturoznawstwie (Jacques Lacan, Stuart Hall) i studiach kultury wizualnej (Nicholas Mirzoeff). Artykuł zawiera opisy kolażu fotograficznego From Dust to DNA Kevina Clarke’a i Mikeya Flowersa i muralu na wiadukcie na drodze do Tikritu, przedstawiającego armię klonów Saddama. Te dzieła sztuki zostały omówione w kontekście „Wojny z Terrorem”, w której wszelki współczesny terroryzm jest bioterroryzmem, opartym na „samobójczej metaforze” „choroby autoimmunologicznej” używanej przez Jacquesa Derridę. Esej kończy się odniesieniem do koncepcji „bliskiego czytania” Mieke Bal, w której performatywność łączy się z narracyjnością, ponieważ narratorzy mogą przypisać działanie podmiotowi narracji i ucieleśniają obawy związane z tworzeniem i niszczeniem obrazów (ikonoklazmem).
    Źródło:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2020, 22; 157-181
    1641-9278
    Pojawia się w:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    MODAL VALUES OF VERBAL FORMS IN THE EUROPEAN CHARTER FOR REGIONAL OR MINORITY LANGUAGES. A LINGUISTIC COMPARATIVE ANALYSIS OF THE ENGLISH, ITALIAN AND SPANISH VERSIONS
    ŚRODKI WYRAŻANIA MODALNOŚCI W EUROPEJSKIEJ KARCIE JĘZYKÓW REGIONALNYCH LUB MNIEJSZOŚCIOWYCH. LINGWISTYCZNA ANALIZA PORÓWNACZA WERSJI W JĘZYKU ANGIELSKIM, WŁOSKIM I HISZPAŃSKIM
    Autorzy:
    COPPOLELLA, Mariangela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920565.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-19
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    angielski język prawny
    włoski język prawny
    hiszpański język prawny
    modalność deontyczna
    modalność epistemiczna
    performatywność
    Legal English
    Legal Italian
    Legal Spanish
    deontic modality
    epistemic modality
    performative modality
    Opis:
    The present paper analyses the verbal expression of deontic, epistemic and performative values in the English, Italian and Spanish versions of the European Charter for Regional or Minority Languages, a treaty of the Council of Europe which aims to protect and promote the historical regional or minority languages of Europe. The objective of this paper is to show that Legal English, Legal Italian and Legal Spanish express in a different way the deontic, epistemic or performative values of verbal constructions, in particular recurring, or not, to modal verbs or to specific tenses. The results of the paper reveal that Legal English frequently uses modal verbs to express deontic or epistemic modalities of verbal forms, whereas it privileges indicative tenses to express performative modality; Legal Italian prefers indicative tenses to convey deontic and performative modalities, and subjunctive tenses to convey epistemic modality; Legal Spanish privileges indicative tenses to express deontic and performative modalities, and subjunctive tenses to express epistemic modality.
    Artykuł zawiera analizę środków deontycznych, epistemicznych i performatywnychw angielskiej, włoskiej i hiszpańskiej wersji językowej Europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościowych, traktatu Rady Europy, który ma na celu ochronę i promocję tych języków w Europie. Celem autorki było wykazanie, że angielski, włoski i hiszpański język prawny charakteryzują sięodmiennym sposobem wyrażania modalności deontycznej, epistemicznej i performatywności. W angielskim języku prawnym wyróżnić można wiele czasowników modalnych na wyrażenie modalności deontycznej lub epistemicznej, a performatywność wyrażana jest za pomoca trybuoznajmującego. We włoskim języku prawnym na wyrażenie modalności deontycznej oraz peformatywności stosuje się tryb oznajmujący, natomiast na wyrażenie modalności epistemicznejtryb łączący. Z kolei w hiszpańskim języku prawnym modalność deontyczną i performatywność wyraża się poprzez tryb oznajmujący, a modalność epistemiczną przez tryb łączący.
    Źródło:
    Comparative Legilinguistics; 2014, 18, 1; 24-46
    2080-5926
    2391-4491
    Pojawia się w:
    Comparative Legilinguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dziecko‑performer jako odbiorca i uczestnik sztuki performatywnej
    Performer‑child as a spectator and participant in performative art
    Autorzy:
    Kurowski, Bartosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/51478309.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    performer‑child
    performativity of childhood
    performative art
    theatre for children
    autopoietic feedback loop
    dziecko‑performer
    performatywność dzieciństwa
    sztuka per formatywna
    teatr kierowany do dzieci
    autopojetyczna pętla feedbacku
    Opis:
    Publikacja stanowi wprowadzenie i uzasadnienie kategorii dziecka‑performera – dziecka, które poprzez ustawicznie powtarzane zachowania (możliwe do manifestowania w danej kulturze) kreuje siebie oraz swoje relacje z otoczeniem. Ta kategoria implikuje też rozszerzenie zakresu pojmowania dziecka jako odbiorcy i uczestnika sztuki performatywnej. Poprzez analizę publikacji w dziedzinie teorii i historii performansu oraz teorii i historii wychowania, poprzez badania terenowe autor ugruntowuje tezę, że dziecko‑performer stanowi modelowe ogniwo autopojetycznej pętli feedbacku.
    The publication introduces and justifies the category of performer‑child – a child who creates themself and the relations between them and the social environment by continually replicating actions within a given culture. This category extends also understanding of the child as a spectator and participant in performative art. By analyzing sources in the field of performance studies and pedagogy as well as doing field research, the author confirms the assertion that the performer‑child is the model link in the autopoietic feedback loop.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2023, 15, 3; 57-66
    2083-7275
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Комунікативна стратегія самопрезентації в українському президентському дискурсі (на матеріалі інавгураційних промов)
    Komunikacyjna strategia autoprezentacji w ukraińskim dyskursie prezydenckim (na podstawie przemówień inauguracyjnych)
    Communicative strategy of self-presentation in Ukrainian presidential discourse (based on the material from inaugural speeches)
    Autorzy:
    Zawalska, Lubow
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343618.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    linguistic pragmatic analysis
    performative
    communicative tactics
    communicative strategy
    presidential discourse
    lingwistyczna analiza pragmatyczna
    performatywność
    taktyka komunikacyjna
    strategia komunikacyjna
    dyskurs prezydencki
    Opis:
    Artykuł zawiera lingwistyczną analizę komunikacyjnej strategii autoprezentacji w ukraińskim dyskursie prezydenckim. Na podstawie przemówień inauguracyjnych prezydentów Ukrainy przebadane zostają językowe środki reprezentacji jako wytyczne strategii autoprezentacji. Autorka zaproponowała typologię taktyk komunikacyjnych stosowanych w realizacji omawianej strategii komunikacyjnej. Udowodniono, że owa strategia zostaje wdrożona za pomocą następujących taktyk komunikacyjnych: oceniająco-prezentacyjnej, koncepcyjno-prezentacyjnej i programowo-prezentacyjnej. Analizie poddano performatywne akty mowy w przemówieniach inauguracyjnych zawierające wyrazy komisyjne i ekspresyjne. Zidentyfikowano gramatyczne sposoby realizacji strategii autoprezentacji oraz przeanalizowano leksykalne sposoby identyfikacji owej strategii. W ramach każdej taktyki dokonano analizy porównawczej w zakresie środków językowych w wystąpieniach prezydenckich, co pozwoliło wykazać dynamikę leksykonu i użycia środków językowo-pragmatycznych w ukraińskim dyskursie prezydenckim.
    The article presents a linguistic pragmatic analysis of the communicative strategy of self- presentation in Ukrainian presidential discourse. Based on material from the inaugural speeches of Ukraine’s presidents, the speech acts and linguistic means of narratives of the self-presentation strategy are distinguished and a typology of communicative tactics of its implementation is proposed. It is proved that the communicative strategy of self-presentation is implemented with the help of com- municative tactics: evaluation-presentational, conceptual-presentational and program-presentational. Performative speech acts in inaugural speeches containing commissives and expressives were analyzed. Grammatical means of implementing the self-presentation strategy were identified and lexical means of identifying the self-presentation strategy were also analyzed. Within each tactic, a comparative analysis of the use of linguistic means in presidential speeches was carried out, which made it pos- sible to demonstrate the dynamics of the lexicon and the use of linguo-pragmatic means in Ukrainian presidential discourse.
    Źródło:
    Studia Ukrainica Posnaniensia; 2023, 11, 2; 29-40
    2300-4754
    Pojawia się w:
    Studia Ukrainica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Poza granice milimetrów, ekranów i projektorów”. Zjawisko transdiegetyczności w perspektywie amerykańskiego kina transgresji
    'Beyond the limits of millimetres, screens and projectors'. The Phenomenon of Transdiegeticity in the Perspective of American Transgressive Cinema
    Autorzy:
    Wasilewska, Weronika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407754.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    transdiegeticity
    intercorporality
    reception theory
    diegesis
    perofmativity
    self-reflexivity
    transgressive cinema
    kino transgresji
    transdiegetyczność
    interkorporalność
    diegeza
    teoria odbioru
    autotematyzm
    performatywność
    Opis:
    Niniejszy artykuł jest próbą scharakteryzowania przejawów filmowej transgresji oraz związanego z nią zjawiska transdiegetyczności na obszarze kina transgresji – ruchu, który pojawił się w amerykańskim kinie undergroundowym na przełomie lat 80. i 90. Wykorzystując takie koncepcje teoretyczne, jak podmiot kinestetyczny Vivian Sobchack, diegeza dynamiczna Marca Verneta oraz interkorporalność w rozumieniu Vittorio Gallesego i Valentiny Cuccio, autorka analizuje, po pierwsze, wzajemną relację między ciałami ekranowymi i zewnętrznymi (odbiorcami), po drugie – relację tych ciał ze sferą rzeczywistości filmowej i pozafilmowej. Stara się dowieść, że interkorporalność wymienionych wyżej podmiotów jest źródłem destabilizacji wyraźnego podziału na sferę symboli i rzeczywistości. Prowadzi to do powstania zjawiska transdiegetyczności, polegającego na transferze różnych elementów i podmiotów (ekstra)diegetycznych między tymi dwoma rzeczywistościami.
    The paper attempts to characterise the manifestations of cinematic transgression and the related phenomenon of transdiegeticity in the field of transgressive cinema - a movement that emerged in American underground cinema in the late 1980s and early 1990s. Using theoretical concepts such as Vivian Sobchack's kinaesthetic subject, Marc Vernet's dynamic diegesis and intercorporality as understood by Vittorio Gallese and Valentina Cuccio, the author analyses, firstly, the reciprocal relationship between screen bodies and external bodies (viewers), and secondly, the relationship of these bodies with the sphere of film and non-film reality. It tries to prove that the intercorporality of the aforementioned subjects is a source of destabilisation of the clear division between the sphere of symbols and reality. This leads to the phenomenon of trans-diegeticity, involving the transfer of various (extra)diegetic elements and entities between the two realities.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Arte et Educatione; 2023, 18, 376; 147-164
    2081-3325
    2300-5912
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Arte et Educatione
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-78 z 78

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies