Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "national consciousness" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-69 z 69
    Tytuł:
    Świadomość językowa i narodowa Gruzinów
    Georgian Language and National Consciousness
    Autorzy:
    Kobakhidze, Gvantsa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1916585.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-15
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
    Opis:
    W kształtowaniu tożsamości narodowej dużą rolę odgrywają różne wartości, a świadomość tych wartości – czyli własne procesy myślowe – jest niezwykle ważna. Tożsamość gruzińska kształtowała się pod wpływem tradycji greckiej, rzymskiej, perskiej, mongolskiej, tureckiej, rosyjskiej i radzieckiej, a więc w większości krajów, przez które Gruzja była wielokrotnie okupowana. Władcy tych krajów i imperiów dążyli do podporządkowania sobie Gruzji na swój sposób. Jest to znaczące, gdyż w kształtowaniu się narodu niezwykle istotną, jeśli nie najważniejszą, rolę odgrywają język, religia, jak również historia, terytorium, poczucie świadomości narodowej oraz tradycja. Warto przyjrzeć się badaniom, które przeprowadziło Centrum Badań Opinii Społecznej (CBOS) w 2005 roku. Zapytano w nim, jakie cechy Polacy uważają za decydujące o przynależności do narodu polskiego, prosząc o wybranie z podanej listy dwóch najważniejszych kryteriów. Mimo że dość duża grupa ankietowanych miała trudności z udzieleniem odpowiedzi, większość zaznaczyła: „aby on sam czuł się Polakiem”. W źródłach gruzińskich nie ma podobnych badań dotyczących Gruzinów, które przeprowadziłyby instytucje państwowe lub inne organizacje. Ze względu na brak informacji o poczuciu przynależności Gruzinów, w 2017 i 2018 r. podjęłam się samodzielnego przeprowadzenia takich badań.
    During the national identity formation different values play a vital role, and awareness of these values is highly signifi cant for our own thinking process. The Georgian national identity was formed under the infl uence of Greek, Roman, Persian, Mongolian, Turkish, Russian, Soviet traditions – these are countries or empires (except Soviet Union) which occupied Georgia many times in history. The rulers of these countries strove to subordinate Georgia in their own ways. During the national identity formation process language, religion, tradition and national consciousness played a crucial role. It is interesting to look into a study conducted by the Center of Public Opinion (CBOS) in 2005. The study asked Polish people to name characteristics of a person in order to consider him/her as a member Polish nation. Respondents were given right to choose two options from the available options. Majority of people chose the option “Most important is that a person considers himself or herself as Polish”. There are no similar studied found in Georgia. To reduce the gap in literature, I decided to conduct a study myself in 2017–2018.
    Źródło:
    Język - Szkoła - Religia; 2020, 14, 3; 59-74
    2080-3400
    Pojawia się w:
    Język - Szkoła - Religia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dawne korzenie polskiej świadomości narodowej
    Ancient Roots of the Polish National Consciousness
    Autorzy:
    Gieysztor, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1971162.pdf
    Data publikacji:
    1987
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    The present article analyses the formative process of the Polish national consciousness in the period from the Middle Ages till the Enlightenment. It takes into consideration Polish and European historical, political, industrial, social and religious background. The article points to the component elements and scope of this consciousness. The author claims that if we regard Slavonic fellowship, the ethnic tie, that is to say, the consciousness of the human community calling itself "we" as against the surrounding neighbours this community then is revealed on two different levels. One of them is the general ethnic notion of Slavs, reflecting the feeling of their own fellowship and an opposition to others. Later on the name Poland, Regnum Poloniae, begen to serve, at the turn of the 10th century, as a sign of a fellowship and its verbal expression. Language played a main role in the consolidation of one's own identity. The second level was the establishment and development of the country which took form from many different institutions. They prompted their subordinates to be aware of the common lot. They joined together in Poland a unanimous (certainly it was more unanimous than in many other countries) coexistence of nationalities and cultures. Poles, Germans, Lithuans, Russians, Jews, Tatars, Karaites and others lived there together. The activity of the Church had an influence which united and deepened the national consciousness (among others) through a cult of such saints as St Adalbert, St Stanislaus the Bishop, St Hedwig. However, different social strata took part in the national consciousness in a very different degree. The national consciousness of the Polish gentry was different from that of the middle class and peasants. There were major differences with regard to that matter. The programme of widening scope of national consciousness to include peasants was formulated in the second half of the 19th century.
    Źródło:
    Studia Polonijne; 1987, 11; 7-17
    0137-5210
    Pojawia się w:
    Studia Polonijne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świadomość historyczno-narodowa w środowisku studentów w Duszanbe
    Historical and National Consciousness among Students in Dushanbe
    Autorzy:
    Adamczewski, Przemysław
    Kuzavleva-Adamczewska, Ekaterina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/578088.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Orientalistyczne
    Tematy:
    Tajikistan
    students in Dushanbe
    surveys
    perception of history
    ethnic relations
    Opis:
    The purpose of this article is to present the results of research that was carried out among students of two universities in Dushanbe, Tajikistan. The study aims to verify the knowledge of historical and national consciousness of young intellectuals in the capital of Tajikistan, their attitude to other nations, changes taking place in the country, their own culture and their opinion about the place of Tajikistan in the international arena. The study results allow observing significant trends among young people, such as, among other things, that the respondents declare themselves as religious people for whom God is important component of life. Moreover, the majority of respondents are in favour of a strong presidential power in the country, what is typical of Central Asia. Students generally positively evaluated the changes that have taken place in the country since the collapse of the Soviet Union. In addition, the survey confirmed that Tajik-Uzbek relations are not good, as well as negative perception of Uzbeks in Tajikistan, which probably is the outcome of tight political and economic relations between the two countries. Most of the students presented pro-Russian sympathies and were of the view that Tajikistan should be closely tied with Russia in the international arena. The research was conducted in September 2012 and involved 95 students.
    Źródło:
    Przegląd Orientalistyczny; 2014, 3-4; 171-187
    0033-2283
    Pojawia się w:
    Przegląd Orientalistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Humanizm europejski a świadomość narodowa. Przemyślenia literaturoznawcy
    European Humanism and National Consciousness. Thoughts of a Literary Critic.
    Autorzy:
    Fieguth, Rolf
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/510899.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    European Humanism
    national consciousness
    imagined communities
    Latin and vernacular languages
    humanist historiography
    Opis:
    Thinking in national categories is rooted in man’s and woman’s nature as a „communitarian animal“ who is permanently producing collective community imaginations. It can be found a long time before the French Revolution and acquires astonishing strength in the 15th and 16th Centuries, implying denomination quarrels and linguistic questions (Latin and vernacular). Italian humanist writings challenge colleagues in Germany and Poland to develop their own nation centred programmes of historiography, in which Tacit’s Germania and Miechovita’s Sarmatia constitute analogous points of reference (H.-J. Bömelburg). The evident arbitrariness inherent to some of these nation centred writings reflects the principally imaginary or „intentional“ (Ingarden) character of any communitarian consciousness. This does however not diminish the real historical impact of national consciousness, nor the importance of the cultural and moral universe connected with it – despite the crisis of traditional authorities, hierarchies and values we have to deal with in actual Europe and the world.
    Źródło:
    Postscriptum Polonistyczne; 2013, 1(11); 19-28
    1898-1593
    2353-9844
    Pojawia się w:
    Postscriptum Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tożsamość narodowa i nacjonalizm w Norwegii. Podróż w czasie
    Autorzy:
    Øystein, Rian,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/897282.pdf
    Data publikacji:
    2018-09-28
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    nation
    national consciousness
    Norway
    Opis:
    In contrast to the prevailing in the 70s, 80s and 90s concepts on nation-building and national consciousness, the author develops the idea of the Norwegian national identity being present in the Middle Ages, modified and strengthened in the period of the union with Denmark (16th–18th centuries), and during the union with Sweden in the 19th century. In this time, the national identity grew into a political programme of regaining independence and building a national culture.
    Źródło:
    Przegląd Humanistyczny; 2018, 62(2 (461)); 13-27
    0033-2194
    Pojawia się w:
    Przegląd Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Motywy historyczne w prozie Wałerija Szewczuka. Tradycja ukraińskiego baroku
    Autorzy:
    Zambrzycka, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1807325.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-12
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    baroque
    prose of Valery Shevchuk
    national consciousness
    history
    Opis:
    The subject of the article is history in the prose of Valery Shevchuk. History in Shevchuk’s novels is associated with such categories as freedom, historical memory and national consciousness. Valery Shevchuk creates a panorama of Ukrainian people’s lives and writes in a historical and cultural context. The most important historical period for Shevchuk is the time of the 17th and 18th centuries, especially the culture of the baroque.
    Źródło:
    Studia Ucrainica Varsoviensia; 2016, 4; 547-562
    2299-7237
    Pojawia się w:
    Studia Ucrainica Varsoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świadomość narodowa w zmieniającym się społeczeństwie ukraińskim na przykładzie Ukraińców, Rosjan i Bułgarów na Zaporożu
    National Consciousness in a Changing Ukrainian Society
    Autorzy:
    Karnaukh, Alla
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373579.pdf
    Data publikacji:
    2015-05-12
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Ukrainian national consciousness
    political and cultural (ethnic) concept of a nation
    ethnic group
    Soviet identity in Ukraine
    ukraińska świadomość narodowa
    polityczna i kulturowa (etniczna) koncepcja narodu
    grupa etniczna
    tożsamość sowiecka na Ukrainie
    Opis:
    The article contains a synthesis of analyses and research into national consciousness conducted in the years 2010–2012 among local multiethnic communities in Zaporozhye, which is an area near the Ukrainian-Russian border. In Ukraine, as in the majority of post-Soviet states, there are many people who have considerable difficulty in defining their national consciousness: they are undecided as to their national allegiance and are culturally attached to two or more nations or elements of their culture. It is difficult at this time to foresee whether in the end they will declare themselves for one national consciousness to the exclusion of others, or if a new community will emerge. The present processes of forming the national consciousness of contemporary Ukrainians reflect the influence of historical events and the current policies of the state.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2015, 59, 2; 85-98
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Moc tkwiąca w słowach na przykładzie przemówień Ignacego Jana Paderewskiego (studium przypadku)
    The power inherent in words on the example of Ignacy Jan Paderewski’s speeches (case study)
    Autorzy:
    Załęczny, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31348400.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Akademia Finansów i Biznesu Vistula
    Tematy:
    Paderewski
    świadomość narodowa
    przemówienie
    patriotyzm
    national consciousness
    speech
    patriotism
    Opis:
    Paderewski – wybitny kompozytor, pianista oraz polityk – obdarzony był także talentem oratorskim. Dał temu wyraz w licznych mowach, świadomie operując całym bogactwem środków artystycznego wyrazu. Istotą artykułu jest zwrócenie uwagi na siłę przekazu słownego, na jego moc sprawczą w określonej sytuacji. Analiza treści i formy pozwoliła na wskazanie wykorzystanych przez Paderewskiego środków budujących przekaz i wpływających na emocje odbiorców. Rozbudowane porównania, plastyczne opisy, wyszukane epitety pobudzały wyobraźnie i zwiększały ekspresję tekstu. Mówca operował symbolami, odwoływał się do świadomości narodowej. Nie tylko muzyką, ale też słowem budował więź ze słuchaczami. Dzięki temu zapisał się w pamięci Polaków, kształtując świadomość narodową, budząc słowem patriotyzm i duchową więź z odradzającą się ojczyzną.
    Paderewski – an outstanding composer, pianist and politician – was also gifted as an orator. He expressed this in numerous speeches, consciously operating with a wealth of means of artistic expression. The essence of the article is to draw attention to the power of the verbal message, to its causal power in a specific situation. The analysis of content and form made it possible to indicate the means used by Paderewski to build the message and influence the emotions of the audience. Extended comparisons, vivid descriptions, sophisticated epithets stimulated the imagination and increased the expression of the text. The speaker operated with symbols, appealed to national consciousness. Not only with music, but also with words he built a bond with his listeners. Thanks to this, he went down in the memory of Poles, shaping national consciousness, awakening with words patriotism and spiritual bond with the revived homeland.
    Źródło:
    Społeczeństwo i Polityka; 2023, 3(76); 177-194
    1733-8050
    Pojawia się w:
    Społeczeństwo i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kronika polska Galla Anonima w kontekście kształtowania się polskiej świadomości narodowej
    Autorzy:
    Lisiecki, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678217.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Polska
    Piast
    Popiel
    myth
    national consciousness
    popular culture
    Gallus Anonymous
    Opis:
    Gallus Anonymus’ gesta principium polonorum in the context of the formation of Polish national consciousnessThis paper is an attempt at a reconstruction of sources of Polish national consciousness, with its political and cultural components. It should be emphasized that cultural determinants are most important for consolidating national identity. In the Polish case, one of the most interesting and also most often reproduced Polish cultural motifs is the legend of Piast and Popiel. For reasons outlined above, this article will attempt to analyze legends of the first ruler in Poland and references to them in the contemporary Polish culture. For clarity of analysis, the essay is divided into two parts. The first is connected with the myth of richness and the fertile, as well as powerful Poland. The significance of this part is for the processes of creating Polish national identity around utopian visions, and also their presence in the literature. Furthermore, this myth is related with belief that the ruler must be just for his people. The second part includes the analysis of the presence of this myth in popular culture, on the example of children’s literature and in the social space.
    Źródło:
    Sprawy Narodowościowe; 2013, 42
    2392-2427
    Pojawia się w:
    Sprawy Narodowościowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polish National School System in Teschen Silesia in 17th–19th Centuries
    Autorzy:
    Zormanová, Lucie
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/957029.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Cieszyn Silesia
    polish school
    national consciousness
    ethnic structure of the population
    Opis:
    The article begins by introducing the beginnings of schooling in the Teschen Silesia region. It thencontinues to map the situation after the introduction of compulsory education. The development of schools and the network of schooling institutions are covered, as well as school curricula and the position and competence of teachers in the 17th to 19th centuries. Physical didactic aids of this period are examined, especially textbooks. Finally, the article deals with the issues connected with Germanisation and the national struggle nd awareness of the Polish population in the eschen Silesia region; with the impact of Hasner’s law (Leopold Hasner von Artha) on the development of he national school system in the region; with important figures and organisations that played a ignificant role in the political, cultural and economic changes in society in Teschen Silesia.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Wychowania; 2017, 36; 33-42
    1233-2224
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Narodowa myśl w działalności Komisji Edukacji Narodowej
    National idea in the activities of the National Education Committee
    Autorzy:
    Jasińska, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2158782.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
    Tematy:
    the National Education Committee
    education
    reforms
    national idea
    national consciousness
    Polish language
    Opis:
    This article provides a short presentation of the activities of the National Education Committee on the plane of Polish educational spheres in the years 1773-1794. Providing an overview of the main directions for reform of the educational institution, the author tries to answer the question whether the decision on the appointment of the Committee was right. The aim of the study was to show the national idea underpinning the National Education Committee. The result of the Committee’s activities was to educate active citizens, who have developed national consciousness and respect for the Polish language. Under the influence of the Committee took place fundamental changes in the structure and profile of the program Polish school. Committee should be regarded as a progressive institution which gave the rank of the Polish language in education, and her ideas are relevant today.
    Źródło:
    Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne; 2014, 2(8); 49-54
    1730-0266
    Pojawia się w:
    Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Здесь живёт праздник...” („Книга о Финляндии” Людмилы Коль)
    ‘There’s a spirit of celebration…’: ‘A book about Finland’ by Lyudmila Kol
    Autorzy:
    Łucewicz, Ludmiła
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/968642.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Людмила Коль
    Финляндия
    праздник
    национальное сознание
    national consciousness
    holiday
    Finland
    Lyudmila Kol
    Opis:
    Статья посвящена теме праздника в книге „Там, где звенят сосны”, принадлежащей русской писательнице Людмиле Коль, проживающей ныне в Финляндии. В целом книга, будучи автобиографическим текстом, отличается многомерностью и многоплановостью. Автор тонко, деликатно, но и не без иронии/самоиронии повествует «о стране, где живут финны», о самих финнах, о финской душе, о том, что «спрятано под маской современного стиля жизни». Годовая жизнь современных финнов (очень деловая и динамичная), согласно наблюдениям русской писательницы, структурирована различного рода праздниками. Религиозные, государственные, местные праздники занимают немало места на страницах книги. Здесь есть заметки о Вербном воскресенье, о Юханнусе, о Празднике урожая, о Дне независимости, о Рождестве, о Шведском дне, о масленице, дне поэта Рунеберга и др. Праздники, представленные в тексте, отражают как особенности сознания и мышления финнов, так и характер восприятия и отношение к ним русской писательницы.
    The paper is dedicated to the theme of a holiday in the book ‘Where the Pine Trees Ring’ written by a Russian author Lyudmila Kol, nowadays a resident of Finland. In general, the book represents an autobiographical text that is notable for its many-sidedness and variety. The writer narrates in a delicate manner, but not without irony “about the country where the Finns live,” about the Finns themselves, the Finnish soul, about what is “hidden under the mask of a modern lifestyle.” The Russian author notices that the yearly life of modern Finns (very businesslike and dynamic) is organized according to various family celebrations. Religious, national, and local holidays occupy a considerable place in the book. There are comments about Palm Sunday, Juhannuspäivä, the Harvest Festival, the Independence Day, Christmas, the Sweden Day, about Pancake Week, Runeberg Day (birthday of the national poet) and others. The holidays presented in the text reflect the peculiar features of the Finns’ consciousness and their way of thinking, as well as the Russian author’s perception thereof and her attitude towards them.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2015, 08; 153-162
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Twórczość literacka księdza Stanisława Kujota
    Literary Activity of Reverend Stanisław Kujot
    Autorzy:
    Walkusz, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1194325.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe w Toruniu
    Tematy:
    Pomerania
    mental culture
    popular literature
    national consciousness
    non-sacerdotal activity of the clergy
    Opis:
    Rev. Stanisław Kujot (1845–1914), the father of the Polish Pomeranian historiography, the author of many publications concerning the history of Eastern Pomerania and the distinguished president of the Scientific Society in Toruń, also dealt with literature. As a teacher (1872–1893) of general history and the history of literature in Collegium Marianum in Pelplin he was a successful writer of popular novels, short stories for common people and one dramatic text. The historical, social and religious-moral themes of his works were to popularize educational-pedagogical contents, which were to shape the religious and national consciousness. The works promoted the ideas expressed by the priest during sermons and confessions and during his didactic-research activity. His texts have clear ideological messages which focus on a few key issues: the popularization of historical-national ideas, the problem of the struggle between the good and evil, the culture-forming role of the Church, the promotion of conventional teaching based on religious premises.
    Źródło:
    Zapiski Historyczne; 2017, 82, 4; 53-79
    0044-1791
    2449-8637
    Pojawia się w:
    Zapiski Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Conceptual and Theoretical Foundations of Research on Social and Cultural Processes in the Environment of the Titular Nation of the Ukrainian SSR during the 1960s and 1970s
    Autorzy:
    Kindrachuk, Nadia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28411124.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    Ukrainian nation
    Ukrainians
    Ukrainian ethnos
    national self-assertion
    national consciousness
    theorizing
    concepts
    argument
    Opis:
    The article considers the сonceptual and theoretical foundations of research on social and cultural processes in the environment of the titular nation of the Ukrainian SSR during the 1960s and 1970s. It is characterized by the semantic content of concepts of “titular nation” and “indigenous people” in the Ukrainian SSR, identified primarily with Ukrainians, who were united by a single language, faith, spirituality, national traditions, customs, culture, ethnic origin and ancient residence on the territory of Ukraine, the official name of which was determined by their nationality. The conceptual components of the research are interpretation of the following concepts of: “Ukrainian ethnos”, “Ukrainian ethnic territory” or “Ukrainian ethnic land”, “national majority”, “national minority”, “nation-state”, “nonconformism”, “counterculture”, “sixties”, “dissidence”, “Ukrainian diaspora”, etc. Research of the conceptual and theoretical foundations of the outlined topic makes it possible to resolve controversial issues which have not been adequately covered in historical science, also makes it possible to specify the process of national self-expression of Ukrainians through cultural space, and allows to get new assessments, judgments and conclusions.
    Źródło:
    Historia i Polityka; 2023, 44 (51); 97-108
    1899-5160
    2391-7652
    Pojawia się w:
    Historia i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kwestia słowacka a polityka narodowościowa Królestwa Węgier w latach 1848 – 1918
    The issue of Slovak and Hungarian nationality policy of Hungarian Kingdom in the years 1848 – 1918
    Autorzy:
    Baziur, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1944937.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Austro-Węgry
    Słowacja
    Czechy
    madziaryzacja
    świadomość narodowa
    Austria-Hungary
    Slovakia
    Czech
    Magyarization
    national consciousness
    Opis:
    Niniejszy tekst dotyczy genezy słowackiej świadomości narodowej, która narodziła się w XIX wieku w warunkach nasilającej się polityki madziaryzacji ze strony władz węgierskich. Miała ona miejsce najpierw w ramach monarchii austriackiej, a po ugodzie dworu austriackiego w Wiedniu z elitami węgierskimi i powstaniu Austro-Węgier nasiliła się w ramach Królestwa Węgierskiego. W odpowiedzi na politykę madziaryzacji narody niemadziarskie, w tym Słowacy – a ściślej ich niewielkie elity polityczne i kulturalne – podjęły próbę przeciwstawienia się polityce władz węgierskich. W tekście autor ukazał proces kształtowania się słowackiej świadomości narodowej, rolę Ľudovita Štúra, Jána Kollara i kolejnych działaczy, politycznych, ludzi kultury w tym procesie do 1918 r. Omówił też współpracę Słowaków z innymi narodami niewęgierskimi, mieszkającymi w Królestwie Węgierskim w walce o swoje prawa, przeciwko nacjonalistycznej polityce władz węgierskich, w tym okoliczności związania się Słowaków z Czechami w okresie poprzedzającym wybuch pierwszej wojny światowej i w latach jej trwania – zwłaszcza na przełomie 1917 i 1918 r., co ostatecznie doprowadziło do proklamowania w Pradze 28 października 1918 r. Republiki Czechosłowackiej jako jednego z nowych państw Europy Środkowej, powstałego na gruzach Austro-Węgier.
    This text refers to the origins of the Slovak national consciousness, which began in the nineteenth century in terms of growing Magyarization policies of the Hungarian authorities. It took place in the first period of the Austrian monarchy, and after the settlement of the Austrian court in Vienna with Hungarian elites and the formation of the Austro-Hungarian state, intensified within the Kingdom of Hungary. In response to the policy of Magyarization, nations which are not Hungarian, including Slovaks – and more specifically, their small political and cultural elites, attempted to oppose the policy of the Hungarian authorities. In the text, the author showed the formation of the Slovak national consciousness, the role of Ľudovít Štúr, Ján Kollár, and subsequent activists, politicians and people of culture in the process until 1918. He discussed a cooperation of Slovaks with other non-Hungarian nations living in the Kingdom of Hungary in fight for their rights against the nationalistic policy of the Hungarian authorities, in the circumstances bound by the Slovaks to the Czech Republic in the period preceding the outbreak of the First World War and the years of its duration – especially at the turn of 1917 and 1918, which eventually led to the proclamation on October 28th, 1918, in Prague, the Czechoslovak Republic as one of the new states of the Central Europe, founded on the ruins of the Austro-Hungarian Empire.
    Źródło:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2016, 50; 158-174
    1505-2192
    Pojawia się w:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Naród ukraiński jako przedmiot powszechnego niezrozumienia
    The Ukrainian Nation As an Object of General Misunderstanding
    Autorzy:
    Wojakowski, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373571.pdf
    Data publikacji:
    2015-05-12
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Ukraine
    theories of nation
    discourse
    Ukrainian national consciousness
    Ukraina
    teorie narodu
    dyskurs
    ukraińska świadomość narodowa
    Opis:
    The article contains an analysis of the academic and popular political discourses concerning the Ukrainian nation. Its aim is to point out atypical phenomena which could constitute little-known factors destabilizing or integrating national self-representation in Ukraine. The inconsistency of these concepts occurs above all at the level of macro-social discourses. What is involved is the presence in politics of content associated with the radical right and its primordial understanding of the nation, accompanied by low support for any sort of national or civil idea among the inhabitants of Ukraine. In the academic discourse the dominant western European theories of nation clash with a specific understanding of the terminology used in Russian scholarship. On the other hand, in local discourses at the meso-social level, there are phenomena that could be integrating factors for the image of the Ukrainian nation. There, language, popular culture, and various ideas about the past intermingle. In southern Ukraine, concepts can be found in which the nation is a political category quite aside from ethnic differences or the language of communication. Soviet times introduced the state factor, which is independent of ethnicity and which was later given content (rather worse than better) by the Ukrainian state. In these cases, Ukrainianness appears as a superior principle in regards to ethnic differentiation. The political situation of Ukraine since 2014, however, does not favor the development of this model of the Ukrainian nation.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2015, 59, 2; 63-83
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Myśl polityczno-społeczna Svetozára Hurbana Vajanskiego (1847–1916)
    The social and political thought of Svetozar Hurban Vayanski (1847–1916)
    Autorzy:
    Jakabčin, Slavomír
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/901925.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna
    Tematy:
    Svetozar Hurban Vajanský
    social and political thought
    Slovak national consciousness
    vision of the Slovak nation
    Opis:
    The article indicates national questions which appeared in Habsburg Em-pire in the 2nd half of XIX century. One of the national concepts was proposed by Svetozar Hurban (1847–1916). He was a writer and journalist. The article covers his social and political thought, which is described in a broader context of Slovak political thought.
    Źródło:
    Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość; 2012, 9; 285-301
    1731-8440
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jean Price-Mars a haitański nurt indygenizmu
    Jean Price-Mars and the Haitian Indigenism
    Autorzy:
    Mączka, Ewelina Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52159225.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
    Tematy:
    Haiti
    indygenizm
    Jean Price-Mars
    literatura
    rdzenność
    świadomość narodowa
    tożsamość
    identity
    indigenism
    indigenousness
    literature
    national consciousness
    Opis:
    W historii Ameryki Łacińskiej indygenizm był ważnym ruchem humanistycznym o charakterze społeczno-kulturowym i artystycznym, którego uaktywnienie wiąże się z inwazją Stanów Zjednoczonych na Haiti w 1915 roku. Założenia indygenizmu skupiały się wokół kwestii związanych z tożsamością, duchowością murzyńską oraz folklorem ludowym. Na ruch wpływ miał Jean Price-Mars oraz autorzy publikujący w czasopiśmie La Revue Indigène. Artykuł porusza tematykę związaną z haitańskim indygenizmem i został podzielony na dwie części: w pierwszej ukazano sylwetkę Jeana Price-Marsa, a w drugiej dokonano charakterystyki indygenizmu haitańskiego oraz wpływu, jaki wywarł na niego wspomniany antropolog haitański.
    In the history of Latin America, “indigenism” (indigenous activism) was an important movement, but its Haitian variant stands out significantly from other varieties. It was a humanist movement of a socio-cultural and artistic nature, the activation of which is associated with the United States invasion of Haiti in 1915. The assumptions of indigenism focused on issues related to identity, black spirituality and folk folklore. The movement was influenced by Jean Pirce-Mars and authors publishing in the magazine La Revue Indigène. The article discusses issues related to Haitian indigenism and it is divided into two parts. In the first one, the author presents the profile of Jean Price-Mars. The second part characterizes Haitian indigenism and the influence that this Haitian anthropologist had on it.
    Źródło:
    Nurt SVD; 2023, 2; 206-219
    1233-9717
    Pojawia się w:
    Nurt SVD
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Strategie komunikacyjne w służbie apoteozy przeszłości w prozie historycznej Zofii Bukowieckiej z okresu zaborów
    Communication strategies in the service of the past apotheosis in Zofia Bukowiecka’s historical prose from the partitions period
    Autorzy:
    Hawrysz, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1364869.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-19
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
    Tematy:
    strategie komunikacyjne
    świadomość narodowa
    zabory
    Zofia Bukowiecka
    communication strategies
    national consciousness
    partitions
    historical prose for children
    Opis:
    Celem szkicu jest identyfikacja strategii pisarskich oraz podporządkowanego im repertuaru środków językowych wykorzystanych w apoteozującym opisie państwa, jaki wyłania się z prozy historycznej Zofii Bukowieckiej. Kreacja laudacyjnej wizji przeszłości Polski (zgodna z wytycznymi epoki) jest tworzona przez Z. Bukowiecką programowo i ma charakter edukacyjny, konsolacyjny, wreszcie – najważniejsze – formacyjny, tzn. ma na celu rozbudzanie patriotycznych postaw w pozbawionym państwa narodzie. Spojrzenie na teksty Zofii Bukowieckiej z perspektywy pragmatyki lingwistycznej pozwoliło wyróżnić kilka strategii pisarskich, które służą realizacji apoteozującej wizji przeszłości. Są to idyllizacja pejzażu, perfektyzacja państwa, splendaryzacja władców i magnifikacja narodu. Szczególnie często wykorzystywanymi środkami językowymi (z różnych poziomów organizacji języka i tekstu) realizującymi poszczególne strategie były: nagromadzenie, hiperbola, kontrast, słownictwo aksjologiczne, topos zamilknięcia, bestializacja, argumentum ad verecundiam.
    The aim of the sketch is to identify writing strategies and the repertoires of linguistic means used in the apotheosizing description of the state that emerges from Zofia Bukowiecka’s historical prose. Creation of a laudatory vision of Poland’s past (in accordance with the guidelines of the era) is created by Z. Bukowiecka purposively and is of an educational, comforting, and finally – the most importantly – formative nature, i.e. it aims to awaken patriotic attitudes in a nation which was deprived of the state. A look at Zofia Bukowiecka’s texts from the perspective of linguistic pragmatics allowed us to distinguish several writing strategies that serve to implement the apotheosis of the past vision. These are the idyllic stylization of the landscape, the amelioration of the state, the glorification of the rulers and the magnification of the nation. Particularly frequently used linguistic means (from various levels of language and text organization) implementing particular strategies were: accumulation, hyperbole, contrast, evaluative vocabulary, the topos of becoming silent, brutalization, argumentum ad verecundiam.
    Źródło:
    Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2019, 5; 33-44
    2450-3584
    Pojawia się w:
    Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świadomość narodowo- historyczna oraz kwestia tożsamości społeczeństwa białoruskiego
    National-historical consciousness and the issue of the identity of Belarusian society
    Autorzy:
    Baziur, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/540387.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geopolityczne
    Tematy:
    Białoruś
    odrodzenie narodowe
    polityka historyczna
    Rosja
    rusyfikacja
    świadomość narodowa
    Belarus
    historical policy
    national consciousness
    national revival
    Russia
    Russification
    Opis:
    Artykuł zawiera wyniki badań nad świadomością narodową społeczeństwa Białorusi i jej rolą w samoidentyfikacji narodowej Białorusinów. Ocenę stopnia świadomości narodowej autor przedstawił w kontekście polityki historycznej, a zwłaszcza istotnego dylematu (konieczności wyboru) między Zachodem, reprezentowanym przez Polskę i Litwę, a Wschodem, który jest utożsamiany z Rosją? Odrodzenie narodowe Białorusinów ukazane zostało w związku z fiaskiem polityki rusyfikacyjnej władz, realizowanej w latach 1995-2014 – od referendum w sprawie przywrócenia symboliki z czasów Białoruskiej SRR i równości języka rosyjskiego, do aneksji ukraińskiego Krymu i rozpoczęcia wojny hybrydowej w Donbasie. Wspomniane wydarzenia wpłynęły na zmianę postrzegania Rosji przez władze i patriotycznie świadomą część społeczeństwa. Uważana uprzednio za państwo sojusznicze, Rosja stała się w świadomości Białorusinów mocarstwem perspektywicznie zagrażającym niepodległości Białorusi. Jest to widoczne zwłaszcza w obliczu powtarzających się nacisków Rosji na pogłębienie integracji obu państw.
    The article contains the results of research on the national consciousness of Belarusian society and its role in the national self-identification of Belarusians. The author assessed the degree of national awareness in the context of historical policy, and in particular the important dilemma (necessity of choice) between the West, represented by Poland and Lithuania, and the East, which is identified with Russia. The national revival of Belarusians was shown in connection with the fiasco of the Russification policy of the authorities, implemented in 1995-2014 - from the referendum on the restoration of the symbols of the Belarusian SSR and the equality of the Russian language, to the annexation of the Ukrainian Crimea and the start of the hybrid war in the Donbass. These events changed the perception of Russia by the authorities and the patriotic conscious part of society. Previously considered an ally, Russia became a power in the minds of Belarusians that threatens Belarus's independence in future. This is especially evident in the face of Russia's repeated pressure to deepen the integration of both countries.
    Źródło:
    Przegląd Geopolityczny; 2020, 32; 83/108
    2080-8836
    2392-067X
    Pojawia się w:
    Przegląd Geopolityczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ języka polskiego na rozwój świadomości narodowej młodzieży galicyjskiej w dobie autonomicznej
    The influence of polish language on the development of national consciousness of the Galician youth during the epoch of Galician autonomy
    Autorzy:
    Zimmermann, Peter
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044838.pdf
    Data publikacji:
    2017-08-10
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Habsburg Monarchy
    Austrian Empire
    Galician education system
    Galician school system
    School Law
    Polish language
    German language
    Galician autonomy
    Polish national consciousness
    Polish nationality
    education in Galicia
    Polish language in school
    Opis:
    After the Austro-Hungarian compromise in 1867 the Galician parliament and provincial administration gained extensive privileges and prerogatives, especially in education. Galicia was the first crownland that had a school council, which was sanctioned already in 1867. After almost a century the ongoing process of Germanization ended as in the following years the majority of German speaking public officials were replaced by Poles and the Polish language became the main administrativ language and the main language of instruction in school. The article describes changes in the school system and shows the role of the Polish language in primary and secondary education during this so-called epoch of Galician autonomy. A comparison of historical documents and memories from schooldays from former Galician school children allows a realistic insight on the role which the Polish language played in the lives of young Galicians. The analysis shows that the Polonisation of the Galician school system effected the development of Polish national consciousness within young Galicians very slowly and not until the beginning of the 20th century.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2017, 24, 1; 175-192
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Białoruś i jej mieszkańcy w latach I wojny światowej w świetle wspomnień
    Autorzy:
    Korzeniowski, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/625016.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Belarusians, First World War, memoirs, national consciousness, Belarusian national movement
    historia Białorusi, Białorusini, I wojna światowa, wspomnienia
    гісторыя Беларусі, беларусы, першая сусветная вайна, успаміны
    Opis:
    During the First World War, Belarus and its inhabitants became a recurrent subject in memories and memoirs alike. The observations and attempts at the assessment of events in the nearer and further perspective undertaken on an ongoing basis since the end of the Great War are of various cognitive value. It is worth noting that their authors originated not only from the local population, but could also be newcomers from the Polish lands. For the latter, the clash with Belarusian reality and society constituted an opportunity for a number of observations, including those concerning various aspects of human existence, mentality, culture and work. The reflections contained in this article, based on subjectively selected memoirs, constitute an attempt to present the conclusions of the authors of said memoirs regarding the attitudes of the residents of Belarusian governorates, the national consciousness of Belarusians, or several aspects of their political activity during the First World War. These observations have high cognitive value, as they define the distinctive traits of the local population, and assess their behavior during the war. The study also shows that Belarus and its inhabitants did not constitute a significant issue for the authors of the memoirs analyzed. The evolution of the Belarusian national movement was discussed therein only occasionally.
    Białoruś i jej mieszkańcy w latach I wojny światowej stali się jednym z tematów wypełniających wspomnienia i pamiętniki. Obserwacje, podejmowane – w bliższej lub dalszej perspektywie od zakończenia Wielkiej Wojny – próby oceny zachodzących zdarzeń posiadają różny walor poznawczy. Warto zwrócić uwagę, że ich autorzy wywodzili się nie tylko z ludności miejscowej, ale także przybywali z ziem polskich. Dla tych ostatnich zetknięcie się z białoruską rzeczywistością i społeczeństwem niosło możliwość dokonania szeregu obserwacji, m.in. dotyczących: różnych aspektów ludzkiej egzystencji, mentalności, kultury czy pracy. Przedmiotem rozważań, prowadzonych na podstawie subiektywnie dobranych wspomnień, będzie próba przedstawienia dokonanych przez ich autorów obserwacji, a więc oceny postaw mieszkańców guberni białoruskich, świadomości narodowej Białorusinów czy postrzeganie niektórych aspektów ich działalności politycznej w latach I wojny światowej. Poczynione obserwacje mają ważny walor poznawczy. Pozwalają zapoznać się z charakterystyką miejscowej ludności, wypełniających wspomnienia i pamiętniki. Obserwacje, podejmowane – w bliższej lub dalszej perspektywie od zakończenia Wielkiej Wojny – próby oceny zachodzących zdarzeń posiadają różny walor poznawczy. Warto zwrócić uwagę, że ich autorzy wywodzili się nie tylko z ludności miejscowej, ale także przybywali z ziem polskich. Dla tych ostatnich zetknięcie się z białoruską rzeczywistością i społeczeństwem niosło możliwość dokonania szeregu obserwacji, m.in. dotyczących: różnych aspektów ludzkiej egzystencji, mentalności, kultury czy pracy. Przedmiotem a zarazem ich oceną formułowaną w latach I wojny światowej.
    Беларусь і яе насельніцтва ў перыяд першай сусветнай вайны cталіса адной з папулярных тэм тагачасных успамінаў і дзённікаў. Назіранні, спробы непасрэднай ацэнкіздарэнняў, што адбываліся адразу пасля вялікай вайны ці трохі пазней, характарызуюццарозным пазнавальным узроўнем. Варта звярнуць увагу на тое, што іх аўтарамі былі нетолькі выхадцы з аўтахтоннага насельніцтва, але таксама і прышэльцы з польскіх земляў.Для польскіх бежанцаў сутыкненне з беларускай рэальнасцю і мясцовым насельніцтвамдавала магчымасць назнаёміцца з рознымі аспектaмі чалавечага жыцця, ментальнасці,культуры і дзейнасці. Прадметам даследавання, якое абапіраецца на матэрыялесуб’ектыўна выбраных аўтарам успамінаў, з’яўляецца спроба прадстаўлення назіранняўсведкаў, то бок ацэнкі пункту погляду жыхароў беларускіх губерняў, нацыянальнайсвядомасці беларусаў, успрымання некаторых аспектаў іх палітычнай дзейнасці ў перыядпершай сусветнай вайны. З разваг паўстае карціна, з якой вынікае, што Беларусь і яежыхары не былі непасрэдным прадметам зацікаўлення аўтараў успамінаў. Нягледзячы нагэта назіранні сведкаў і так прыносяць каштоўную інфармацыю. Дазваляюць пазнаёміццаз характарыстыкай аўтахтоннага насельніцтва і іх ацэнкай, з якой вынікае, што часткааўтараў успамінаў не разумее палітычных імкненняў беларусаў у так істотным для іхгісторыі перыядзе, якім з’яўляліся гады першай сусветнай вайны.
    Źródło:
    Studia Białorutenistyczne; 2018, 12
    1898-0457
    Pojawia się w:
    Studia Białorutenistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Национальное сознание переводчика и эмоции читателя (на материале Огнем и мечом Генрика Сенкевича)
    The national consciousness of the translator and the reader’s emotions: the example of Henryk Sienkiewicz’s With Fire and Sword
    Autorzy:
    Hryhorieva, Iryna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/650994.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    эмоции
    переводы
    включения иностранного языка
    архаизмы
    латинизмы
    интерпретация
    emotions
    translation
    foreign intrusions
    archaisms
    Latinisms
    interpretation
    Opis:
    The article is devoted to the analysis of the novel With Fire and Sword by Henryk Sienkiewicz and of selected aspects of its translation into Ukrainian, Russian and English. Due to the fact that each translation can be seen as an independent work of art, the present material offers a chance to observe how the original can be interpreted by the translator who relies (or perhaps does not) on his or her cultural values and national consciousness. Emphasis has been put on the author’s and translators’ artistic techniques which influence the readers’ emotions. Attention has also been paid to how Polish cultural phenomena are expressed in the related (Ukrainian and Russian) and non-related (English) cultures. The problem of translators’ competence boundaries is considered as well.
    Данная статья посвящена анализу романа Генрика Сенкевича Огнем и мечом и некоторых аспектов его переводов на украинский, русский и английский языки. Благодаря тому, что каждый перевод может быть рассмотрен как самостоятельное литературное произведение, мы можем наблюдать, как меняется (и меняется ли?) интерпретация оригинала в зависимости от культурных ценностей и национального самосознания переводчика. Акцент сделан на авторских и переводческих средствах художественной выразительности, влияющих на эмоции читателя. Кроме того, уделяется внимание тому, как польские исторические реалии переданы в родственных (украинская, русская) и неродственных (английская) культурах. В статье представлены размышления на тему границ компетенций переводчика.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2017, 10
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola kardynała Mariana Jaworskiego w kształtowaniu świadomości religijnej i narodowej młodego pokolenia Polaków na Ukrainie
    The role of cardinal Marian Jaworski in shaping the religious and national consciousness of young Polish generation in Ukraine
    Autorzy:
    Zaborski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/502223.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
    Tematy:
    kardynał Marian F. Jaworski
    arcybiskup metropolita Lwowa
    Kresy Wschodnie RP
    Kościół rzymskokatolicki na Ukrainie
    Wyższe Seminarium Duchowne Archidiecezji Lwowskiej we Lwowie–Brzuchowicach Lwów
    tożsamość katolicka i narodowa
    father Marian Franciszek Cardinal Jaworski
    Metropolitan Archbishop of Lwów
    Eastern Borderlands
    Lwów Archdiocese Seminary in Brzuchowice
    Lwów
    Catholic and national identity
    Opis:
    At the request of the Order of the White Eagle chapter in recognition of merit among others for restoration of religioous life on the Eastern Borderlands, in 2017 father Marian Franciszek Cardinal Jaworski was decorated by the President of the Republic of Poland Andrzej Duda. This leader of the Roman Catholic Church was born in Lwów on 21 August 1926, he is a lecturer of philosophy and theology. He served the Church both in the Ukraine and Poland. Senior Metropolitan Archbishop of Lwów and former Apostolic Administrator of the Diocese of Łuck and the President of Ukrainian Episcopate is an example of a pastor of people who retain their Polish identity as Catholics residing in post-Soviet countries. He was actively involved in the regeneration of religious and patriotic life in the Ukraine after 1991, recreating the system of parishes and setting up new institutions such as: Lwów Archdiocese Seminary in Brzuchowice and many other church structures. He supported different kinds of organizations and institutions aiming to form a new generation of Poles. In 1995–1997 he carried out the Archdiocese Synod implementing provisions of Vaticanum II. He contributed to the rebirth of women’s and men’s religious orders in the Ukraine. Moreover, he is a prominent character who serves Poles outside the current borders of Poland. Furthermore, his unquestionable pastoral impact on sustaining the national identity has to be pointed out as well. The article presents not only detailed explanation of the Cardinal’s achievements but is an attempt to pay tribute to Cardinal Jaworski and commemorate his input. In an attempt to maximize the reliability in portraying Cardinal Jaworski the author has chosen an analytical and critical research method.
    Źródło:
    Łódzkie Studia Teologiczne; 2018, 27, 4; 63-74
    1231-1634
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagadnienia dotyczące świadomości narodowej Polaków na Białorusi w polskiej historiografii na początku XXI wieku
    Some issues of the awareness of the national Polish population in Belarus in Polish historiography at the beginning of the 21st century
    Autorzy:
    Kruczkowski, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1812112.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-08
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
    Tematy:
    mniejszość narodowa
    Polacy na Białorusi
    historiografia
    język ojczysty
    świadomość narodowa
    national minority
    Poles in Belarus
    national consciousness
    historiography
    mother tongue
    Opis:
    W artykule przedstawiono kwestię świadomości narodowej polskiej mniejszości na Białorusi na początku XXI wieku. Okres chronologiczny badań obejmuje lata 2000-2005. Był to stosunkowo stabilny czas działalności polskich organizacji na Białorusi. Uwzględniając lokalną specyfikę, możliwe było wówczas dość znaczące zaangażowanie się w działania kulturalne i edukacyjne. Badając analizowaną problematykę, autor szczególną uwagę zwrócił na cykl konferencji międzynarodowych, organizowanych przez Zarząd Głównych Związków Polaków na Białorusi. W obradach brali udział naukowcy, którzy reprezentowali nie tylko polski punkt widzenia (to badacze z Polski i miejscowi Polacy – obywatele Białorusi), ale również białoruscy naukowcy. Uwzględniano przy tym rosyjskie badania naukowe.
    The article analyzes the issues of national consciousness of the Polish national minority in Belarus at the beginning of the 21st century. The chronological period of the study is 2000-2005. It was a relatively quiet period of activity of Polish organizations in Belarus, as per local condition, enabling them to engage in statutory cultural and educational activities. In relation to the declared topic, the most important was the series of international conferences organized by the Board of the Main Unions of Poles in Belarus. The conferences were attended by scientists who represented not only the Polish point of view (they are researchers from Poland and local Poles – citizens of Belarus), but also Belarusian scientists. The studied problems in Polish science were presented in comparison with the Belarusian and partly Russian historical tradition.
    Źródło:
    DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne; 2019, 16, 16; 61-82
    1730-0274
    Pojawia się w:
    DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Studium historyczno-geograficzne narodowości w Galicji Wschodniej w świetle spisów ludności w latach 1890–1910
    Autorzy:
    Hołub, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/763118.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Eastern Galicia
    Polish-Ruthenian borderland
    national consciousness
    population census
    Historical GIS
    Galicja Wschodnia
    pogranicze polsko-ruskie
    świadomość narodowa
    spis ludności
    HGIS
    Opis:
    In this paper there was presented the problem of national identity development in the Eastern Galicia at the turn of the 19th and 20th centuries. The used source materials concerned with thedistribution of population speaking Polish and Ruthenian (Ukrainian) languages and declaring themselves as practising Roman Catholic or Greek Catholic religion within the administrative districts. The data came from the population censuses carried out in the Austro-Hungarian Monarchy in the years 1890, 1900 and 1910. Based on the calibrated maps of the Kingdom of Galicia and Lodomeria and the census data, geostatistical analysis was performed using GIS software. The obtained thematic maps of language and religion distribution in the Eastern Galicia enabled to distinguish the Polish, Polish-Ruthenian and Ruthenian areas. Spatial interpretation of the results was preceded by historical study of the examined area.
    Artykuł nie zawiera abstraktu w języku polskim
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia; 2013, 68, 2
    0137-1983
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Język a świadomość narodowa na przykładzie polskich mniejszości narodowych w krajach bałtyckich, na Białorusi i na Ukrainie
    Language and National Consciousness on the Example of the Polish National Minorities in the Baltic Countries, in Byelorussia and the Ukraine
    Autorzy:
    Dzwonkowski, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1861525.pdf
    Data publikacji:
    1993
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    Language is generally considered to be the factor that decides the question of national consciousness. However, this conviction is wrong. The Polish national minorities in the Baltic countries, Byelorussia and the Ukraine are an interesting example here. They have lost, sometimes in an overwhelming majority, the knowledge of the Polish language, but they have maintained the Polish consciousness. According to the census conducted in the USSR in 1989, in Latvia 27.3% of those who declared that they were of Polish nationality indicated Polish as their mother tongue, 54.1% indicated Russian, and 14.7% - Lettish. In Lithuania the proportions were: Polish - 85.0%; Lithuanian - 5.0%; and Russian - 9.2%. In Byelorussia only 13,3% Poles indicated Polish, 63.8% - White Russian (dialect), and 22.5% - Russian. In the Ukraine the proportions were: Polish - only 12.5%; Ukrainian - 66.6%; and Russian - 20.2%. As far as Latvia, Byelorussia and the Ukraine are concerned, the loss of the Polish language by the Polish population resulted from the policy of assimilation conducted by the Soviet authorities as well as from lack of any Polish institutions that could support its knowledge. As the above examples show, knowledge of the Polish language was not the most important factor in national self-identification for Poles in the USSR. It was the Roman-Catholic denomination and the religious life based on this very language that were decisive. Since the population considered here is one that is living on the ethnic-cultural borderland, the role of religion as the basic indicator of ethnic identification was in this case much bigger than in any other region. National consciousness is not unconditionally tied to the knowledge of the language of one's nationality.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 1993, 21, 1; 183-196
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O genezie więzi katolicyzmu i świadomości narodowej w społeczeństwie polskim w pierwszej połowie XIX w.
    On the origins of the bond between Catholicism and national consciousness in Polish society in the first half of the nineteenth century
    Autorzy:
    Deszczyńska, Martyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2157699.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-30
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    historia
    XIX wiek
    Polska
    katolicyzm
    naród
    społeczeństwo
    tożsamość
    history
    nineteenth century
    Polska
    Catholicism
    nation
    society
    indetity
    Opis:
    Tekst ukazuje genezę związku katolicyzmu ze świadomością narodową w Polsce przełomu XVIII i XIX w. Omawia literaturę przedmiotu dowodząc, że temat nie został dostatecznie opisany i wskazując nowe pola badawcze. Posługuje się metodologią z zakresu historii, religioznawstwa i nauk o książce. Ustalenia oparto na różnych źródłach (literatura piękna, ulotne piśmiennictwo religijne, kazania, inwentarze księgozbiorów, publicystyka i pamiętniki). Ich analiza wskazuje, że w poł. XIX stulecia podkreślano i treściowo pogłębiano trwałość spójni polskości i katolickości. Mimo rozwijającej się sekularyzacji wydobywano z przynależności do Kościoła powszechnego nowe znaczenia (J. Ordęga, S. Rawicz). Utrata przynależności do “narodu politycznego” (szlachty) spowodowała, że tożsamość religijną zaczęto wtedy postrzegać jako element spajający wspólnotę. Wzmocniło to trwałość mitu Polaka-katolika.
    The text presents the origins of the relationship between Catholicism and national consciousness in Poland at the turn of the eighteenth and nineteenth centuries. It discusses the literature on the subject, arguing that the topic has not been sufficiently described and indicating new fields of research. It uses methodology from history, religious studies and book sciences. The findings are based on various sources (fiction, ephemeral religious literature, sermons, book collection inventories, journalism and diaries). Their analysis indicates that the mid-nineteenth century emphasized and deepened in content the durability of the cohesion of Polishness and Catholicness. Despite growing secularization, new meanings were drawn from membership in the Universal Church (J. Ordęga, S. Rawicz). The loss of membership in the "political nation" (gentry) caused religious identity to be perceived as an element binding the community together. This strengthened the durability of the myth of the Catholic Pole.
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2021, 135; 39-75
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kształtowanie tożsamości polskiej w okresie zaborów oraz umacnianie świadomości narodowej w okresie II Rzeczypospolitej na przykładzie Towarzystwa Czytelni Ludowych w powiecie tucholskim
    Formation of Polish Identity during the Partitions and Strengthening National Consciousness in the Second Polish Republic on the example of the Peoples Reading Society in the Tuchola District
    Autorzy:
    Redlarski, |paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/471891.pdf
    Data publikacji:
    2020-04-19
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
    Tematy:
    Towarzystwo Czytelni Ludowych
    biblioteka, powiat tucholski
    Tuchola
    zabór pruski
    świadomość narodowa
    The Society of People’s Readings
    library
    County
    Prussian partition
    National consciousness
    Opis:
    The Society of People’s Readings established in 1880 had a great influence on shaping the national consciousness of Poles living under the occupation. The main aim of the society was to be realized through the creation of a library network in the areas of the Prussian partition. People who lead the library of the Society of People’s Readings should not only share books, but above all, broaden the horizons of people from the lower social layer. That is why popular science meetings, reading meetings, evening parties and folk rallies were organized. In the Tuchola County in 1914 there were 12 libraries with 728 books in their collections. In 1921, the Tuchola district committee, consisting of 14 libraries, was one of the most energetic in the Pomeranian Voivodship.
    Źródło:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2019, Tom specjalny: Dla Niepodległej / Special Issue: For an Independent Poland; 73-87
    1897-0788
    2544-8730
    Pojawia się w:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metody kształtowania postaw patriotycznych u młodzieży rodzimego pochodzenia na Śląsku Opolskim w latach 1950-1970
    The methods of shaping patriotic attitudes among the indigenous youth of the Opole Silesia in the years 1950-1970
    Autorzy:
    Dawid, Adriana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/547260.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
    Tematy:
    Śląsk Opolski
    polityka edukacyjna w PRL
    polonizacja autochtonów na Śląsku Opolskim
    edukacja
    świadomość narodowa
    Opole Silesia
    youth
    indigenous people
    education
    national consciousness
    Opis:
    Mieszkające w województwie opolskim dzieci i młodzież rodzimego pochodzenia były poddawane szczególnym zabiegom władz, które miały na celu ugruntowanie w nich postaw propolskich a wyrugowanie sympatii proniemieckich. W latach 1950–1970 zabiegano o eliminację wśród najmłodszych mieszkańców regionu języka niemieckiego w mowie i piśmie, niwelowano ślady tradycji i kultury niemieckiej w regionie, piętnowano postawy rewizjonistyczne. W zamian za to starano się, by młodzież rodzimego pochodzenia poznała polski język, kulturę, historię oraz kształtowano u niej postawy patriotyczne oraz akceptację dla nowego ustroju i państwowości regionu. Zadania te realizowano przede wszystkim podczas edukacji szkolnej, w czasie zajęć pozalekcyjnych, a także poprzez działalność organizacji młodzieżowych, przy współpracy z organizacjami społecznymi i lokalnym aparatem partyjnym.
    Those children and youth living in the Opole Voivodeship who represented indigenous population were subjected to a special actions undertaken by authorities aimed at both strengthening pro-Polish attitudes and eradicating German sympathies. In the years 1950-1970 the youngest inhabitants of the region faced endavours to root out their written and spoken German language, the traces of German tradition and culture were being eliminated and the revisionistic attitudes stigmatized. At the same time efforts were made to familiarize the indigenous youth with Polish language, culture and history, this process being accompanied by disseminating among them patriotic attitudes and acceptance for the new system and statehood which expanded its jurisdiction over the region. These tasks were performed predominantly in the course of the school education and during extra-curricular activities, but youth organizations cooperating with social organizations and the local party apparatus were also involved.
    Źródło:
    Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2015, 3, 1; 69-82
    2545-160X
    2353-3781
    Pojawia się w:
    Pogranicze. Polish Borderlands Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Oppression of Ukrainian National Identity by the Soviet Mass Media: Political and Ideological Censorship 60’s and 70’s of the Twentieth Century
    Autorzy:
    Kindrachuk, Nadia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/519946.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    Ukrainian ethnic environment
    national consciousness
    the mass media
    political censorship
    the Soviet power
    the totalitarian regime
    the communist propaganda
    an ideological oppression
    denationalization
    Opis:
    This article covers the oppression of Ukrainian national identity by the Soviet mass media, which served as an ideological tool of the communist government on the way of total russification and denationalization of Ukrainians over the 60’s and 70’s of the 20th century; censorship is being studied as one of the methods of state supervision over the control of the release of the mass media in order to restrict the dissemination of the ideas and information that were recognized by the then authorities as “undesirable” or “ideologically harmful”. The destructive role of the mass media in the narrowing of the national worldview of Ukrainians, the prohibition of the Ukrainian word, and the leveling of the national aspect in the Ukrainian ethnic environment in the defined period are highlighted.
    Źródło:
    Historia i Polityka; 2019, 28 (35); 103-110
    1899-5160
    2391-7652
    Pojawia się w:
    Historia i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Narodowa Demokracja w procesie kształtowania świadomości i tożsamości narodowej Polaków przed I wojną światową w świetle publicystyki „Przeglądu Narodowego” (1908–1914)
    Autorzy:
    Lubczyńska, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2040879.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    National Democracy
    press
    „Przegląd Narodowy” („National Review”)
    political journalism
    national consciousness
    national identity
    Narodowa Demokracja
    prasa
    „Przegląd Narodowy”
    publicystyka polityczna
    świadomość narodowa
    tożsamość narodowa
    Opis:
    Narodowa Demokracja należała do największych i najpoważniejszych – obok socjalistów, konserwatystów i ruchu ludowego – sił politycznych przełomu XIX i XX w. W okresie przed I wojną światową miała duże poparcie społeczne, które wynikało m.in. z faktu, że jednym z podstawowych elementów jej tożsamości były hasła niepodległościowe oraz program wychowawczy. Należała także do tych sił politycznych, które doceniły rolę prasy w propagowaniu własnej ideologii. Uznaje się, że stworzyła jeden z najbardziej opiniotwórczych systemów prasowych przed 1939 r., wyróżniający się dużą liczbą tytułów przeznaczonych dla różnorodnego odbiorcy oraz siecią kolportażu i dystrybucji tej prasy. Narodowa Demokracja wykorzystywała prasę do transmisji myśli politycznej oraz do osiągania bieżących celów politycznych.            Przedmiotem rozważań w niniejszym artykule jest problem kształtowania świadomości i tożsamości narodowej Polaków, podejmowany na łamach organu prasowego ruchu – „Przeglądu Narodowego”, ukazującego się w Warszawie w latach 1908–1914 pod redakcją Zygmunta Balickiego.
    National Democracy belonged to the largest and most serious – next to socialists, conservatives and people’s movement – political forces of the turn of the 19th and 20th centuries. In the period before World War I, it had a lot of social support, which stemmed from the fact that one of the basic elements of her identity were independence slogans and an educational program. It was also one of those political forces that appreciated the role of the press in promoting its own ideology. National Democracy is considered the creator of one of the most opinion-forming press systems before 1939, with a large number of titles intended for a diverse audience, and a network of distribution of this press. National Democracy used the press to transmit political thought and to achieve its current political aims.            The subject of the discussion in this article is the problem of shaping the national consciousness and national identity of Poles, undertaken in „Przegląd Narodowy” („National Review”), published in Warsaw in 1908–1914 edited by Zygmunt Balicki.
    Źródło:
    Res Historica; 2021, 52; 257-279
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Informative and cultural space as a factor of modern formation of nation in Ukraine
    Autorzy:
    Krasiwski, Orest
    Pidberezhnyk, Nadiia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2046339.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Ukraine
    nation formation, language
    culture
    informative and cultural space
    information security
    hybrid war
    mass media
    national consciousness
    national and patriotic education
    nation formation
    language
    Opis:
    The article analyzes the challenges to the Ukrainian nation-building and national security of Ukraine in the informative and cultural sphere at the present stage. Consequently, the author high- lights the problems of linguistic self-identification of Ukrainians, the functioning of the informative and cultural space as well as its impact on the formation of Ukrainian national consciousness are highlighted. Also, the paper determines the threats in the information sphere in the context of Rus- sia’s hybrid war against Ukraine and examines the formation of national consciousness through the system of national and patriotic education in Ukraine. The priorities of the state language policy, state policy in the information sphere and national-patriotic education in Ukraine at the present stage are defined in order to ensure the formation of the Ukrainian national consciousness and the Ukrainian civil nation, countering the challenges to the national security of Ukraine.
    Źródło:
    Studia Europaea Gnesnensia; 2021, 23; 67-84
    2082-5951
    Pojawia się w:
    Studia Europaea Gnesnensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem Pages of History and Development Prospects in the International Space of Ukraine and the Republic of Poland
    Autorzy:
    Siekunova, Iuliia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2040627.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-29
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski
    Tematy:
    International relations
    Volyn tragedy
    OUN
    UPA
    Revolution of dignity
    party “Law and Justice
    labor emigration
    xenophobia
    genocide
    national consciousness
    visa-freeregime
    investments
    European Union
    integration
    Opis:
    In the article, the authors reviewed the main areas of cooperation between Ukraine and the Republic of Poland, highlighted the problematic points and prospects for the further development of bilateral relations of these states in the future. The reasons for the aggravation of the international relationships of the two countries are clearly marked, which mainly boil down to historical conflicts. This obvious problem lies in the different views of the two countries on the tragic past and political history. But the authors analyzed an equally important issue of migration and employment, national consciousness and domestic issues, issues of border and visa-free regime. It was determined that the problem partially also lies in the fact that in the past, trust between states was lost and so far the parties are not able to establish communication to solve these problems. It is proved that this crisis period should not be perceived as the termination of interconnections, but only as an indicator of the development and dynamics of relations between states.
    Źródło:
    Edukacja-Technika-Informatyka; 2019, 10, 4; 234-238
    2080-9069
    Pojawia się w:
    Edukacja-Technika-Informatyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Charakter narodowy Polaków w wybranych syntezach historii i w myśli politycznej Romana Dmowskiego
    Autorzy:
    Antosz, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/647810.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    national character, identity, national consciousness, historical synthesis, historical periodization, political thought, Roman Dmowski
    charakter narodowy, tożsamość, świadomość narodowa, synteza historii, periodyzacja dziejów, myśl polityczna, Roman Dmowski
    Opis:
    Abstract: Understanding the essence of national character is necessary to correct understanding of social reality. Due to various determinants (external and internal), people develop at different rates, intervals and directions. The character – a set of psychological, spiritual and mental traits, which are revealed in the way of behavior, being, life and functioning – reflects the true nature of man. It is also an asset of innate norms and attitudes that constitute the foundation of human personality. The author of the article concludes that the nature of the individual units reflects the nature of entire nations. It is their nature that determines the nations to select the civilization course. In the article, the author presents selected historical syntheses (characteristic of particular ages), then confronts them with Roman Dmowski’s political thought, which – according to the author – manifests itself in timelessness and recent nature of its assumptions.
    Zrozumienie istoty charakteru narodowego jest konieczne dla człowieka do prawidłowego pojmowania rzeczywistości społecznej. Ze względu na różne czynniki (zewnętrzne, wewnętrzne) ludzie rozwijają się w niejednorodnym tempie, z indywidualną częstotliwością i w odmiennych kierunkach. To właśnie charakter – zespół cech psychicznych, duchowych, mentalnych, które ujawniają się w sposobie zachowania, bycia, życia i funkcjonowania – odzwierciedlają prawdziwe ludzkie oblicze i jego naturę. Charakter to również zbiór wrodzonych norm i postaw, które stanowią fundament osobowości człowieka. Autor artykułu doszedł do wniosku, że charakter pojedynczych jednostek odzwierciedla charakter całych narodów. To właśnie determinuje narody do obrania kursu w rozwoju cywilizacyjnym. W artykule zaprezentowano wybrane syntezy historyczne charakterystyczne dla danych epok, następnie skonfrontowano je z myślą narodową Romana Dmowskiego, która zdaniem autora, przejawia się ponadczasowością i aktualnością w swoich założeniach.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2017, 24, 2
    1428-9512
    2300-7567
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Multicultural vector of higher education of Ukraine in the European integration conditions
    Autorzy:
    BARANOWSKA, Liliya
    BARANOWSKY, Mykhailo
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/455415.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski
    Tematy:
    national self-consciousness
    multiculturalism
    Common European Space of Higher Education and Science
    mobility
    Opis:
    In the article the features of native system of higher education orientation in Evrointegration’s conditions are defined. It operates on the base of European multicultural educational space principles
    Źródło:
    Edukacja-Technika-Informatyka; 2014, 5, 1; 466-470
    2080-9069
    Pojawia się w:
    Edukacja-Technika-Informatyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czasopisma dla kobiet dla Śląsku w latach 1876-1939
    Women’s magazines in Silesia 1876-1939
    Autorzy:
    Sokół, Zofia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/520121.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Humanitas
    Tematy:
    women’s press
    national identity
    functions of the magazines
    Karol Miarka – father and son
    national consciousness
    prasa kobieca
    tożsamość narodowa
    rola i funkcje czasopism
    Karol Miarka - ojciec i syn
    świadomość narodowa
    Opis:
    The article is related to the establishment and the development of women’s magazines which were published in Silesia during the Prussian regime (years 1876-1918). Author shows the independent titles of the women’s magazines as well as the supplements to the local press that were focused on cases of family, education of children, home teaching of Polish language, Roman Catholic faith and affairs of Polish history, which was banned by the Prussian government during the persecution called ‘Kulturkampf ’. The author presents the women’s magazines as unofficial handbooks of Polish language and national identity. She shows that at the historical moment of the threat of denationalization of young generation the most important part of the transfer of the Polish national identity were on the one hand the Silesian press editors (repressed by the Prussian government), on the other hand the Silesian mothers with their usage of women magazines
    Prezentowana pierwsza część pracy dotyczy powstania i rozwoju czasopism dla kobiet na Śląsku, wydawanych w zaborze pruskim w latach 1876–1918. Obejmuje czasopisma samoistne, jak również dodatki do prasy lokalnej, dotyczące rodziny, wychowania dzieci, a przede wszystkim organizacji domowego nauczania języka polskiego, religii katolickiej i historii Polski, usuniętych z programów szkolnych w okresie „Kulturkampfu”. Wobec zagrożenia wynarodowienia młodego pokolenia Polaków na Śląsku wytworzyła się opozycja w obronie polskiej tożsamości narodowej, języka i mowy polskiej, religii katolickiej, kultury i obyczajów. Naukę przeniesiono do domów rodzinnych, gdzie matki – mające największy wpływ na wychowanie dzieci, realizowały domowe wychowanie dzieci w duchu patriotyczno-narodowym. Do tego były potrzebne czasopisma dla kobiet, które przejęły rolę podręczników. Władze pruskie prześladowały wydawców i redaktorów, nakładały na nich kary pieniężne i wyroki pozbawienia wolności, a czasopisma zawieszano na okres stały lub czasowy, co było jednoznaczne z ich likwidacją, a mimo to ciągle się odradzały.
    Źródło:
    Rocznik Prasoznawczy; 2013, 7; 11-32
    1897-5496
    Pojawia się w:
    Rocznik Prasoznawczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polityka narodowościowa Ukrainy w latach 2000–2022
    Nationality policy of Ukraine in 2000–2022
    Autorzy:
    Halakhova, Yuliia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343707.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    nationality policy
    national minorities
    interethnic relations
    rights of national minorities
    separatist movements
    national consciousness
    nationality idea
    polityka narodowościowa
    mniejszości narodowe
    stosunki międzyetniczne
    prawa mniejszości narodowych
    ruchy separatystyczne
    świadomość narodowa
    idea narodowościowa
    Opis:
    Celem było zrozumienie uwarunkowań i mało znanych procesów wpływających na politykę narodowościową Ukrainy. Poznanie ładu rozwoju społeczno-kulturowego Ukrainy, w której istnieją mniejszości narodowe (ważne były ich status prawny oraz postawa obywatelska). Polityka narodowościowa Ukrainy jest ukształtowana i realizowana w niezwykle złożonej sytuacji politycznej. W tym przypadku panujące realia społeczno-polityczne wpływają na kształtowanie się stosunków międzyetnicznych oraz kierunku rozwoju państwa ukraińskiego w kontekście polityki narodowościowej. Zakres temporalny objął lata 2000–2022. Badanie problemu w dłuższym czasie pozwala określić dynamikę i zachodzące zmiany w polityce narodowościowej Ukrainy. Analizowane są dokumenty państwowe do[1]tyczące zapewnienia ochrony praw mniejszości narodowej zgodnie z międzynarodowymi standardami. Warto zaznaczyć, że działania wspólnot etnicznych wpływają na charakter i treść programów oraz ustaw przyjmowanych przez organy władzy państwowej. Tendencje separatystyczne są traktowane jako główne zagrożenie dla integralności i suwerenności Ukrainy. Wraz z tym zidentyfikowano mechanizmy zapobiegające separatyzmowi w kontekście wpływu ze środowiska międzynarodowego. Warto podkreślić, że zmiana struktury narodowościowej i  językowej powoduje zmianę świadomości przez narzucenie odmiennych wartości i  interesów narodowych korzystnych dla innych grup etnicznych. Tożsamość narodowa Ukraińców przez długi czas była zjawiskiem problematycznym. Ważną przesłanką było wskazanie głównych zbieżnych celów oraz interesów Ukraińców i mniejszości narodowych. Postawa narodowa Ukraińców ciągle się zmieniała w wyniku zewnętrznych wpływów, w tym wojny rosyjsko-ukraińskiej, jednak zawierała niezmienne, zakorzenione w świadomości historycznej przejawy − miłość do Ojczyzny, ducha jedności, opartego na dorobku historycznym i wartościach obywatelskich.
    The aim was to understand the conditions and little-known processes influencing the nationality policy of Ukraine. Learning about the order of socio-cultural development in Ukraine, where there are national minorities (their legal status and civic attitude were important). Ukraine's nationality policy is shaped and implemented in an extremely complex political situation. In this case, the prevailing socio-political realities influence the formation of inter-ethnic relations and the direction of development of the Ukrainian state in the context of nationality policy. The temporal scope covered the years 2000-2022. Studying the problem over a longer period of time allows us to determine the dynamics and ongoing changes in Ukraine's nationality policy. State documents regarding ensuring the protection of national minority rights in accordance with international standards are analyzed. It is worth noting that the activities of the ethnic communities influence the nature and content of programs and laws adopted by the state authorities. Separatist tendencies are treated as the main threat to the integrity and sovereignty of Ukraine. Along with this, mechanisms have been identified to prevent separatism in the context of influence from the international environment. It is worth emphasizing that a change in the nationality and language structure causes a change in consciousness by imposing different values and national interests that are beneficial to other ethnic groups. The national identity of Ukrainians has been a problematic phenomenon for a long time. An important premise was to indicate the main convergent goals and interests of Ukrainians and national minorities. The national attitude of Ukrainians was constantly changing as a result of external influences, including the Russian-Ukrainian war, but it contained unchanging manifestations rooted in historical consciousness - love for the Homeland, the spirit of unity, based on historical achievements and civic values.
    Źródło:
    Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2023, 9, 1; 91-121
    2450-4866
    Pojawia się w:
    Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Religious activity and expression of national identity of Ukrainians during the introduction of the new Soviet ritual: 1960’s–1970’s
    Религиозная деятельность и выражение национальной идентичности украинцев в период введения новой советской обрядности: 1960–1970-е гг.
    Autorzy:
    Kindrachuk, Nadia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28408783.pdf
    Data publikacji:
    2023-09-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Ukrainians
    religious customs and traditions
    church
    national consciousness
    totalitarian regime
    atheism
    Soviet power
    new Soviet ritualism
    denationalization
    украинцы
    религиозные обычаи и традиции
    церковь
    национальное сознание
    тоталитарный режим
    атеизм
    советская власть
    денационализация
    новая советская обрядность
    Opis:
    The party ideologues of the Soviet totalitarian state artificially developed and actively introduced into the life of the titular nation of the Ukrainian SSR a new Soviet ritualism, the main goal of which was to raise from every Ukrainian a Russified citizen of the Soviet type without national identity and religious beliefs, with a Russian consciousness, mentality and language. The article proves that the ancient church and religious traditions and customs of the Ukrainian people continued to be a part of the everyday culture of Ukrainians. The religious activity of representatives of the Ukrainian ethnic group was especially observed during the celebration of Christmas, Epiphany, Easter and other church holidays. And although the number of adherents of religious rites in the republic was different – from less in the East to more in the West, Christian values, despite atheism, continued to be the basis of the spiritual life of the absolute majority of Ukrainians.
    Партийные идеологи советского тоталитарного государства искусственно разрабатывали и активно внедряли в жизнь титульной нации УССР новую советскую обрядность, главной целью которой было воспитать из каждого украинца русифицированного человека советского типа без национальной идентичности. и религиозных убеждений, с русским сознанием, менталитетом и языком. В статье доказано, что исконные церковно-религиозные традиции и обычаи украинского народа продолжали оставаться частью повседневной культуры украинцев. Религиозная деятельность представителей украинского этноса особенно наблюдалась во время празднования Рождества, Крещения, Пасхи и других церковных праздников. И хотя количество приверженцев религиозных обрядов в республике было разным – от меньшего на Востоке до большего на Западе, христианские ценности, вопреки атеизации, продолжали оставаться основой духовной жизни абсолютного большинства украинцев.
    Źródło:
    Nowa Polityka Wschodnia; 2023, 3(38); 286-302
    2084-3291
    Pojawia się w:
    Nowa Polityka Wschodnia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biblioteki polonijne w krajach Ameryki Łacińskiej, ze szczególnym uwzględnieniem Argentyny
    Polish diaspora libraries in Latin America, with special focus on Argentina
    Autorzy:
    Brzóska, Robert
    Smolana, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/472226.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
    Tematy:
    biblioteka polonijna
    polonijne archiwum rodzinne
    książka polska na obczyźnie
    Polacy za granicą
    informacja
    świadomość narodowa
    Polska
    dziedzictwo narodowe
    Polonia
    Polish diaspora Library
    Polish family archive
    Polish book in exile
    Poles abroad
    Information
    National consciousness
    Polska
    National heritae
    Opis:
    Na terenie Argentyny funkcjonują dwie duże biblioteki polonijne: Biblioteka Polska im. Ignacego Domeyki w Buenos Aires oraz biblioteka oo. franciszkanów w Martin Coronado pod Buenos Aires. Autorzy pragną zaprezentować dzieje obu zbiorów i ich twórców na tle polonijnego ruchu bibliotecznego i wydawniczego, poczynając od drugiej połowy XIX w. Będzie to próba przedstawienia stanu zachowania kolekcji, problemów z ich utrzymaniem i udostępnianiem oraz czytelnictwa polskiego w Argentynie. Autorzy postarają się opisać rolę pełnioną przez te biblioteki w życiu Polonii argentyńskiej tak w chwili ich powstania, jak i dzisiaj. Przedstawią też perspektywy dalszego funkcjonowania obu bibliotek widziane z Polski.
    Polish diaspora libraries in Latin America, with special focus on Argentina The article presents two large Polish diaspora’s libraries in Argentina: the Ignacy Domeyko Polish Library in Buenos Aires and the Franciscan Library of Martin Coro nado, Buenos Aires. Authors describe the history of both collections and their creators, in the context of the Polish diaspora library and publishing activities, beginning from the second half of the 19th century. Their goal is to describe the state of collections’ preservation, maintenance issues, and distribution. The article also deals with the issues of Polish reading in Argentina, the role played by these libraries in the life of the Argentinean Polonia, both at the time of the foundation and nowadays. Authors discuss the prospects for further functioning of both libraries as it is seen from Poland.
    Źródło:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2017, Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny; 579-592
    1897-0788
    2544-8730
    Pojawia się w:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Шляхі фарміравання нацыянальнай ідэі ў беларускай літаратуры ХІХ стагоддзя
    Drogi tworzenia idei narodowej w literaturze białoruskiej XIX wieku
    The ways of forming national idea in Belarusian literature of the 20th century
    Autorzy:
    Васілюк, Іаанна
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2106252.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    idea narodowa
    świadomość narodowa
    tradycja literacka
    literatura białoruska XIX wieku
    odrodzenie narodowe
    białoruski kanon kulturowy
    język białoruski
    folklor
    national idea
    national consciousness
    literary tradition
    Belarusian literature in 20th century
    national rebirth
    Belarusian cultural canon
    folklore
    Belarusian language
    Opis:
    Artykuł jest poświęcony kształtowaniu się idei narodowej w okresie formowania nowej literatury białoruskiej (XIX w.). Konsolidacja etniczno-kulturalna ludu białoruskiego, kształtowanie się zrębów nacji białoruskiej, charakteryzujące się powrotem do historycznych korzeni narodowych, kultury i języka ojczystego przebiegało w trudnych warunkach społecznych i politycznych. Przywrócenie pamięci historycznej i duchowej spuścizny narodu białoruskiego było wyraźnym impulsem dla pisarzy, a ich twórczość z kolei kształtowała ideę narodową, świadome dążenie do „stania się narodem”. Poszerzone o dotychczas jakby „niczyje” teksty badania literaturoznawcze otwierały nowe możliwości wyznaczania kierunku kształtowania się idei narodowej.
    The article is devoted to the forming process of national idea in Belarusian literature (20th century). Ethnic-cultural consolidation of Belarusian people, shaping of Belarusian nation proceeded in rough conditions. The restoration of historical memory and spiritual heritage of the Belarusian nation was a clear impulse to writers whose literary works shaped national idea, conscious striving for becoming a nation. Literary studies extended by so called nobody’s texts opened new possibilities to set new directions in the field of national idea.
    Źródło:
    Białorutenistyka Białostocka; 2014; 183-195
    2081-2515
    Pojawia się w:
    Białorutenistyka Białostocka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Шляхі фарміравання нацыянальнай ідэі ў беларускай літаратуры ХІХ стагоддзя
    Drogi tworzenia idei narodowej w literaturze białoruskiej XIX wieku
    The ways of forming national idea in Belarusian literature of the 20th century
    Autorzy:
    Васілюк, Іаанна
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/945117.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    national idea
    national consciousness
    literary tradition
    Belarusian literature in 20th century
    national rebirth
    Belarusian cultural canon
    the Belarusian language
    folklore
    idea narodowa
    świadomość narodowa
    tradycja literacka
    literatura białoruska xix wieku
    odrodzenie narodowe
    białoruski kanon kulturowy
    język białoruski
    folklor
    Opis:
    Artykuł jest poświęcony kształtowaniu się idei narodowej w okresie formowania nowej literatury białoruskiej (XIX w.). Konsolidacja etniczno-kulturalna ludu białoruskiego, kształtowanie się zrębów nacji białoruskiej, charakteryzujące się powrotem do historycznych korzeni narodowych, kultury i języka ojczystego przebiegało w trudnych warunkach społecznych i politycznych. Przywrócenie pamięci historycznej i duchowej spuścizny narodu białoruskiego było wyraźnym impulsem dla pisarzy, a ich twórczość z kolei kształtowała ideę narodową, świadome dążenie do „stania się narodem”. Poszerzone o dotychczas jakby „niczyje” teksty badania literaturoznawcze otwierały nowe możliwości wyznaczania kierunku kształtowania się idei narodowej.
    The article is devoted to the forming process of national idea in Belarusian literature (20th century). Ethnic-cultural consolidation of Belarusian people, shaping of Belarusian nation proceeded in rough conditions. The restoration of historical memory and spiritual heritage of the Belarusian nation was a clear impulse to writers whose literary works shaped national idea, conscious striving for becoming a nation. Literary studies extended by so called nobody’s texts opened new possibilities to set new directions in the field of national idea.
    Źródło:
    Białorutenistyka Białostocka; 2014, 6
    2081-2515
    Pojawia się w:
    Białorutenistyka Białostocka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Coverage of Borys Hrinchenko’s creative work in the occupation periodicals in 1941–1943
    Dzieje pracy twórczej Borysa Hrinczenki w czasie okupacji hitlerowskiej w latach 1941–1943
    Autorzy:
    Sałata, Oksana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2015682.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-14
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Борис Грінченко
    творчість
    період нацистської окупації
    окупацій- на періодика
    Друга світова війна
    патріотизм
    національна свідомість
    Borys Hrinchenko
    creativity
    Nazi occupation period
    occupation periodicals
    World War II
    patriotism
    national consciousness
    Borys Hrinczenko
    spuścizna
    okres okupacji
    czasopisma okupacyjne
    II Wojna Światowa
    patriotyzm
    świadomość narodowa
    Opis:
    The article is devoted to the activities of Borys Hrinchenko, the famous Ukrainian writer, poet, publicist and public figure, in periodicals in the territory occupied by the Nazi army during World War II. It is shown that the figure of Borys Hrinchenko and his multifaceted work found a response in hearts of the Ukrainian people in conditions of the hardships of World War II; editors of newspapers and periodicals often appealed to the works of famous writers, poets and publicists in all parts of Ukraine. It is found that the main content of the writer’s works was the struggle for the Ukrainian national cause and an independent state. The high interest in the figure of Borys Hrinchenko and his work during World War II is demonstrated by the number of publications in the occupation periodicals.
    Стаття присвячена висвітленню окупаційними періодичними виданнями діяльності Бориса Грінченка, відомого українського письменника, поета, публіциста та громадського діяча. Показано твори Б. Грінченка у часописах, що видавалися на окупованій нацистською армією території України у 1941–1943 рр. Висвітлено, що постать Бориса Грінченка та його багатогранна праця знайшли відгук у серцях українців у складних умовах війни. Редактори газет та періодичних видань, щоб підтримати український народ у часи лихоліття часто зверталися до творів відомих письменників, поетів та публіцистів. Встановлено, що основним змістом творів Б. Грінченка була боротьба за українську національну справу та незалежну державу. Про високий інтерес до постаті Бориса Грінченка та його творчості під час Другої світової війни свідчить кількість публікацій в окупаційній періодиці.
    Artykuł poświęcony jest działalności i twórczości literackiej Borysa Hrinczenki, wybitnego ukraińskiego pisarza, poety, publicysty i osoby publicznej, w periodykach na terenach okupowanych przez wojska hitlerowskie w czasie II wojny światowej. Okazuje się, że postać Borysa Hrinczenki i jego wielopłaszczyznowa działalność znalazły odpowiedź w sercach Ukraińców w warunkach trudów II wojny światowej; redaktorzy gazet i periodyków często odwoływali się do dzieł znanych pisarzy, poetów i publicystów z całej Ukrainy. Stwierdza się, że główną treścią twórczości pisarza była walka o ukraińską sprawę narodową i niepodległe państwo. O dużym zainteresowaniu postacią Borysa Hrinczenki i jego twórczością w czasie II wojny światowej świadczy liczba publikacji w czasopismach okupacyjnych.
    Źródło:
    TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2020, 6, 15; 49-58
    1733-2249
    Pojawia się w:
    TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    «Матеревбивство» як симптом мутації національної психіки під колоніально-тоталітарним пресингом (на матеріалі української лірики 1920–1930-х років)
    «Killing of the mother» as a sign of national mental mutation under colonial and totalitarian pressure (illustrated on the twentieth-century ukrainian lyrics (the 1920–1930th)
    Autorzy:
    Шаф (Shaf), Ольга (Olga)
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2177552.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    пролетарська поезія 1920-х
    міжвоєнна
    емігрантська лірика
    національна свідомість
    колоніальність
    маскулінність
    маскулінна лірична свідомість
    материнська
    фігура
    образ України
    the 1920th proletarian poetry
    the emigrant poetry
    between two World Wars
    national consciousness
    colonialism
    masculinity
    masculine art consciousness
    the maternal figure
    the image of Ukraine
    Opis:
    The article deals with the specific art representation of moral, ethic, psychical shifts of the national masculine character in Ukrainian lyrics of the first third of XXth century. They are conveyed in particular through the masculine intention to destroy the maternal figure of Motherland. Sometimes aggressiveness and hostility expressed in the poetic texts are equal to symbolical “killing of the Mother”, if taking into consideration a convergence of the images of Mother and Motherland in poetic consciousness. The article employs analytical and structural as well as historical and typological literary techniques. The theoretical base of the investigation is postcolonial theory integrated with psychoanalysis as well as gender studies to deal effectively with such concepts as maternal figure of the Motherland, national colonial masculinity, masculine art consciousness, the notions of trauma, aggression and others as well. This theoretical direction can provide help with outlining of the “killing of the Mother” symptom as Ukrainian poets’ destructive gesture toward their Motherland represented in the 1920th proletarian poetry (Vasyl Ellan-Blakytnyi, Volodymyr Sosiura, Heo Shkurupii) and also in a number of works of emigrant poets between two World Wars (Yevhen Malaniuk, Ostap Tarnavskii and others). Diverse lyric tendencies to express the urge to kill the Mother extrapolated on the image of Ukraine are highlighted. Ethic transformation of Ukrainians poets’ patriotic feelings is predicated upon different reasons, but the common one is that they had equally suffered colonial and totalitarian pressure of Soviet Russia. The moods of depiction of Ukraine’s “death” are, on the contrary, differentiate; in the 1920th, proletarian Ukrainian poets defused the tension between Bolshevistic and nationalistic ideologies through splitting the image of Ukraine into the negative “bourgeois” one and the positive “proletarian” one. In some works of emigrant poets devaluated image of Ukraine acquires demonic “deathly” features and is dishonored as “a betrayer”.
    У статті досліджується специфіка художнього відображення в українській ліриці 1920 – 1930-х років минулого століття симптоматики морально-етичних, психічних мутацій національного маскулінного характеру, що виявляється в деструктивних інтенціях щодо материнської фігури батьківщини (агресивність наративу часто еквівалентна символічному «вбивству матері» з огляду на матерналізацію образу Вітчизни в художній свідомості). В осмисленні порушеної у статті проблеми ефективними є методологічний арсенал постколоніальних студій, синтезований з гендерною критикою та психоаналізом, а також аналітико-структурний та історико-типологічний літературознавчі методи. Ключовими поняттями, на яких вибудовується теоретична база дослідження, є материнська фігура України, національна колонізована маскулінність та маскулінна лірична свідомість, концептуальної ваги набувають психоаналітичні поняття травми, агресії, лібідозного об’єкта, репараційно-деструктивних імпульсів. Застосування цього інструментарію дозволяє з психоісторичних позицій окреслити симптоматику «матеревбивства» як деструктивного синівського жесту щодо материнської фігури України, а також характер її художньої репрезентації в українській пролетарській ліриці 1920-х років (Василь Еллан-Блакитний, Володимир Сосюра, Гео Шкурупій) та міжвоєнній емігрантській поезії (Євген Маланюк, Остап Тарнавський та інші). У дослідженні з’ясовано спільні та відмінні тенденції у ліриці поетів різних стильових та ідеологічних орієнтацій по обидва боки українського кордону у відтворенні деструктивних «матеревбивчих» бажань, скерованих на образ України. Спільним чинником їхнього відтворення є травма пережитої державотворчої поразки визвольних змагань та страх тоталітарного пресингу Радянської Росії, що набирав обертів, водночас характер вираження в ліриці цього періоду «синівської» агресії різниться відповідно до ситуації колоніальної ураженості й зумовлює застосування різних поетикальних тактик, серед яких візуалізація розтерзаного «материнського тіла» України, розщеплення її образу на «буржуазну» й «пролетарську» задля послаблення напруги між більшовицькою та націоналістською ідеологією (у пролетарській поезії) та демонізація «омертвілої» України, її моральне збезчещення за «зраду» національного сина-втікача (емігрантська поезія). Новизна дослідження визначається тим, що постколоніальна, а також гендерна й психоаналітична оптика застосовується до масиву української лірики, зокрема пролетарської та емігрантської поезії 1920–1930-х років ХХ століття, уперше й актуалізує досить дражливу проблему деградації національної свідомості впритул до девальвації статусу Вітчизни від нівеляційним імперсько-тоталітарним тиском. У перспективі вивчення теми може відбуватися на значно осяжнішому літературному матеріалі й в ширшому хронологічному діапазоні.
    Źródło:
    Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe; 2022, 7(4); 187-196
    2543-9227
    Pojawia się w:
    Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tatarzy Krymscy - naród czy mniejszość etniczna: w poszukiwaniu nowej drogi odrodzenia narodowego
    Autorzy:
    Czerwonnaja, Swietlana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678093.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    national self-consciousness
    the indigenous people under the threat
    the annexation of the Crimea by the Russia
    the resistance movement of the Crimean Tatars
    Opis:
    The Crimean tatars – a nation or an ethnic minority: in search for a new way of national revivalThe Russian Empire, increasing its aggressive expansion to all sites of the world, conquered the Crimean Khanate in 1783. This Khanate was the only one of its kind link connecting the European (Christian) and Asian (Islamic) civilizations. It was the state of high multilateral culture with strong – in the beginning of the New Times – secularism trends and democratic bases of social and political life (there was no serfdom, the equality of rights existed on the high level, tolerance with regard to religious and ethnic communities dominated, and these communities-minorities co-existed and developed on the Peninsula – in the Tatar Crimea – in the peace). Within the framework of the Crimean Khanate the process of ethnic genesis of the Crimean-Tatar people as an ethnic-cultural subject was completed, although many differences of tribal origin and regional character remained within this unity and expressed in the heterogeneity of the anthropologic types, of every-day life’s tradition and of dialects spread between the Tatars living in the North Crimean steppe, in the Mountains (highland) and on the South Coast of the Peninsula. That ethnic community (Crimean Tatars) was a nation in the modern meaning of this word, it had its own state, intellectual elite, high organization and culture. The destruction of this state-nation by the Russian Empire and the systematic genocide if the Crimean Tatars during next two centuries, reached its culmination in the act of the total deportation on May 18th 1944, are the treasons and international-large crimes. The annexation of the Crimea by the Russian Federation on March 2014 (its tearing away from the Ukrainian state and military occupation) means the continuation of this felonious policy, which the Crimean Tatars resist, displaying bravery in the very difficult condition. Tatarzy Krymscy - naród czy mniejszość etniczna: w poszukiwaniu nowej drogi odrodzenia narodowegoW 1783 roku imperium rosyjskie, którego agresywna ekspansja gwałtownie wrastała, zaanektowało Chaństwo Krymskie, które było jedynym w swoim rodzaju ogniwem łączącym cywilizacje europejską (chrześcijańską) i azjatycką (islamską), państwem o wysokiej kulturze z mocnymi trendami sekularyzacji i demokratycznymi podstawami (nie było tutaj ustroju pańszczyźnianego, na wysokim poziomie znajdowało się społeczne równouprawnienie, panowała tolerancja wobec różnych wspólnot religijnych i etnicznych, które w pokojowy sposób współistniały i rozwijały się na tatarskim Krymie). W ramach tego państwa dobiegł końca wielowiekowy proces etnogenezy narodu krymsko-tatarskiego, jako całokształtu etniczno-kulturowego (chociaż wewnątrz tej jednolitej wspólnoty długi czas zachowały się rozróżnienia plemienne i regionalne, co przejawiało się w różnorakości typów antropologicznych, tradycji życia codziennego, w dialektach międzystepowych zamieszkałych w górach (górskimi) i na południowym wybrzeżu Półwyspu (południowo-nadbrzeżnymi) Tatarów). Ta wspólnota była narodem (we współczesnym znaczeniu tego pojęcia), posiadającym własne państwo i wysoką kulturę, Zniszczenie tego państwa-narodu przez imperium rosyjskie i systematyczne ludobójstwo Tatarów krymskich, które osiągnęło szczyt w akcji totalnej deportacji 18 maja 1944 roku, pozostaje przestępstwem na skalę międzynarodową. Kontynuacją tej przestępczej polityki jest dokonana w marcu 2014 roku powtórna aneksja Krymu, wobec której Tatarzy krymscy stawiają stanowczy opór.
    Źródło:
    Sprawy Narodowościowe; 2015, 47
    2392-2427
    Pojawia się w:
    Sprawy Narodowościowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Samoidentyfikacja narodowa młodzieży polskiego pochodzenia ze Wschodu na studiach w Polsce
    National self-identification of young people of Polish origin from the East studying in Poland
    Autorzy:
    Dzwonkowski, Roman
    Gorbaniuk, Oleg
    Gorbaniuk, Julia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1857661.pdf
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    samoidentyfikacja narodowa
    tożsamość i świadomość narodowa
    konwersja narodowa
    national self-identification
    national identity and consciousness
    national conversion
    Opis:
    At the turn of the 1980's the first group of young people of Polish origin from the former Soviet Union started their studies in Poland. Their number increased very quickly and in the academic year 1996/97 2622 people, mainly from such countries as the Ukraine, Lithuania, Belorussia, Russia and Latvia, studied at Polish universities. In the year 1997/98 sociological research was conducted concerning national consciousness of the mentioned students. The sample comprised 802 subjects. The present article, that is based on the results of the research, shows the kinds of national self-identification of the respondents before they started their studies in Poland and in the course of those studies; it also points to how the changes in this field were conditioned by their stay in Poland. Before coming to Poland just over 72% claimed they were of Polish nationality, but when some time passed after they had started their studies, only 63% did so. As many as 60% of the surveyed students stated that they were treated as “Ruskie” (derogatory form of “Russians”), 23% − as strangers, and 10% as people whose nationality was that of the country they came from. Over 53% defined this as an annoying experience and 21% felt humiliated and degraded by that. Over 68% felt forced to prove their being Polish. The way the young people are perceived and their emotional reactions resulting from that are probably the main cause of the national conversion of 9% of them. The phenomenon of changing one's national self-identification, that is known from other situations, especially in the borderland, in this case has a completely untypical and special character, as it is the result of contact between young people of Polish origin from the East who describe themselves as Polish, with the Polish society. This contact also made them realise the fact that being Polish in the countries they came from has a little different character from that in Poland, and the Polish character they represent met with misunderstanding, lack of acceptance and was questioned. This is why having a possibility of a closer national self-definition only over 9% of the subjects chose to identify themselves with the Polish nationality without a more precise qualification, over 18% pointed to their Polish origin, and over 64% labelled themselves as “Poles from the East”.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2001, 1; 199-217
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stanisław Pigoń’s Jubilee Golden Thoughts on Cracow’s Chair of Polish Literature
    Jubileuszowa „myśl złota” Stanisława Pigonia o katedrze literatury polskiej
    Autorzy:
    Okoń, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2088371.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish literature and Polish national consciousness in the 19th and early 20th century
    freedom
    historians of Polish literature
    professors of the Jagiellonian University
    Michał Wiszniewski (1794–1865)
    Karol Mecherzyński (1800–1881)
    Stanisław Tarnowski (1837–1917)
    Ignacy Chrzanowski (1866–1940)
    Stanisław Pigoń (1885–1968)
    Juliusz Słowacki (1809–1849)
    Ernest Barker (1874-1960)
    Uniwersytet Jagielloński
    katedra literatury polskiej
    świadomość narodowa
    rodzimość
    wolność
    Opis:
    The article analizes Stanisław Pigoń’s essay ‘Some Golden Thoughts on the Chair of Polish Literature’ written to commemorate the 600th jubilee of the Jagiellonian University. Stanisław Pigoń (1885-1968), Distinguished Profesor of Polish Literature, had it published in the Cracow weekly Życie Literackie in May 1964; its expanded version was published two years later in a volume of essays Drzewiej i wczoraj [In the Old Days and Yesterday] in 1966. Both versions were published again in a a bibliophile volume in December 2018 (the manuscript and the printed versions). At the heart of Pigoń’s essay are the twin ideas of freedom and the ‘spiritual life of the nation’, borrowed from Juliusz Słowacki’s epic poem The Spirit King. The article examines Pigoń’s key theme and the manner in which, as he saw it, it shaped the lectures of the most eminent professors of Polish literature in the 19th and 20th century (Michał Wiszniewski, Karol Mecherzyński, Stanisław Tarnowski, Ignacy Chrzanowski). Pigoń’s survey ends in 1910, but, as the author of the article observes, by that time the ideas he so strongly believed in were as relevant as ever.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2018, 6; 635-652
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Adam Chętnik – Józef Psarski: dwie wizje formowania tożsamości narodowej i lokalnej na Kurpiach
    Adam Chętnik – Józef Psarski: Two Men – Two Visions Establishing National and Local Consciousness in Kurpie
    Autorzy:
    Plucińska, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/567413.pdf
    Data publikacji:
    2015-05-20
    Wydawca:
    Olsztyńska Szkoła Wyższa
    Tematy:
    Adam Chętnik
    Józef Psarski
    regionalizm
    lokalizm
    tożsamość narodowa
    tożsamość lokalna
    Kurpie
    Adam Chetnik
    regionalism
    localism
    ethnic/national identity
    local identity
    Opis:
    Adam Chętnik – regionalista i etnograf oraz Józef Psarski – lekarz i społecznik są współczesnymi bohaterami Kurpiowszczyzny, którzy dla niej ofiarowali lata pracy, wysiłku i cały dorobek materialny, zostawiając po sobie liczne dokonania oraz pamięć następnych pokoleń. Psarski, mimo że przyjechał do nieznanej mu Kurpiowszczyzny, traktował ją jak miejsce zadomowione, a sam czuł się tutaj zakorzeniony, Chętnik tutaj się urodził, był więc jednym z Kurpiów, wrośniętym w lokalność, którą pragnął docenić i dowartościować. Ich działalność miała charakter prekursorski. Psarski antycypował kierunki rozwoju oświaty: społecznej odpowiedzialności za edukację (kształcenie zawodowe zgodnie ze specyfiką i potrzebami regionu oraz zapewnianie młodzieży odpowiedniej opieki medycznej i socjalnej), konieczność wychowywania młodych ludzi w duchu szacunku i tolerancji, uświadamiania im ich roli społecznej w najbliższej i dużej ojczyźnie. Chętnik nowatorsko wykorzystywał regionalistyczne badania nad folklorem do promowania tożsamości lokalnej Kurpiów. Jego praca badawcza odnosiła się do przeszłości, by na jej bazie odkrywać relacje w teraźniejszości. Taka działalność wyprzedzała idee regionalizmu o kilkadziesiąt lat. Na podstawie bogatego dzieła życia pozostawionego przez Chętnika oraz dorobku Psarskiego widać wyraźnie dwudziestowieczne dylematy inteligenta na rozdrożu kultur, człowieka poszukującego samorealizacji w społeczeństwie, świadomego huma- nisty w jak najszerszym rozumieniu tego słowa, sytuującego się w przestrzeni kulturowej prowincji (z dala od centrum – Warszawy) oraz pogranicza (Mazur).
    Adam Chętnik – regionalist and ethnographer-, and Józef Psarski – physician and social worker – are two outstanding personalities of post-war Kurpeie. Both men dedicated a considerable part of their time, energy and personal funds to the study of the cultural heritage and future development of this particular region which they considered their home, leaving be- hind them a wide range of accomplishments as a legacy for generations to come. Psarski was a non-native to Kurpie where he arrived after WW II. It was a region entirely foreign to him, but he adapted admirably well and struck roots before long. Chętnik however was a native to this region, a born Kurp, intimately wedded within the regional community, familiar with its peo- ple, local habits and history, which all he desired to see appropriately appreciated and valued. Both men’s accomplishments were of groundbreaking character. Psarski seemed to anticipate the future course of education: he was aware of the local community’s responsibility for the education of the next generations (he initiated among others vocational training oriented towards the local requirements and furthered compulsory social and medical care). He understood the imperative of bringing up young persons in the spirit of mutual respect and the acceptance of your fellow-man and make them conscious of their individual role within the community of their local environment and the society of their home country. Chętnik put his research on re- gional folklore into service to promote a Kurpian ethnic identity, an approach unprecedented by then. He endeavored to build a bridge between the understanding of processes in the past and the explanation of current conditions. His approach anticipated the idea of regionalism by decades. The achievements of Chętnik and Psarski and their lifetime’s outstanding work demonstrate the quandary many representatives of XXth Century intelligentsia had to face. They were conscious humanists in the fullest sense of the word and found themselves put in a place where partially contradictory cultures met and overlapped. They strived for self-realization within their community, marooned in a remote cultural hinterland (far from the cultural centre of Warsaw) in the borderland of Mazuria.
    Źródło:
    Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, Nauki Społeczne; 2015, 2; 9-27
    2084-1140
    Pojawia się w:
    Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, Nauki Społeczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zadania łomżyńskiej prasy szkolnej okresu międzywojennego w procesie edukacji i wychowania
    The role of student newspapers in Łomża in education and upbringing during the interwar period
    Autorzy:
    Bauchrowicz-Tocka, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/627097.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
    Tematy:
    student newspapers
    Łomża
    the interwar period
    the analysis of three newspapers
    the custody of students
    teachers
    knowledge from different fields
    patriotism and national consciousness
    the attitudes of young people
    educational and tutorial aim
    preparing
    the responsibility
    an active social life
    łomżyńska prasa szkolna
    okres międzywojenny
    edukacja i wychowanie
    trzy gazety
    piecza nad gazetami
    nauczyciele
    wiedza z różnych dziedzin
    patriotyzm i świadomość narodową
    postawy młodzieży
    odpowiedzialność
    aktywne życie w społeczeństwie
    Opis:
    Łomżyńska prasa szkolna okresu międzywojennego starała się spełniać ważne zadania w procesie edukacji i wychowania. Wnioskować tak można po analizie trzech gazet: „Czuwaj” (1917–1933), „Echo Szkolne” (1927–1929) i „Seminarzysta” (1925–1926). Pieczę nad gazetami redagowanymi przez uczniowskie zespoły zawsze sprawowali nauczyciele. Taka organizacja pozwalała na częściową niezależność tych gazet oraz jednoczesne przekazywanie zamierzonych treści. Zamieszczane teksty pogłębiały wiedzę z różnych dziedzin i rozwijały. Artykuły o rocznicach i wydarzeniach historycznych wzmacniały patriotyzm i świadomość narodową. Relacje ze szkolnych uroczystości, harcerskich zbiórek i wycieczek zachęcały do aktywności. Wiele artykułów wpływało na postawy młodzieży. Łomżyńska prasa szkolna różnorodnymi publikacjami i dużą ilością prezentowanych na łamach wątków realizowała nadrzędne cele edukacyjno-wychowawcze: przygotowywała młodzież do odpowiedzialności za przyszłość ojczyzny, aktywnego życia w społeczeństwie i sumiennej pracy.
    Student newspapers in Łomża had an important role in education and upbringing. To such a conclusion leads the analysis of three newspapers: „Czuwaj” (1917–1933), „Echo Szkolne” (1927–1929) and „Seminarzysta” (1925–1926). The custody of students who edited newspapers always held teachers. This organization allowed the partial independence of these newspapers and the simultaneous convey of the intended content. The published texts deepened knowledge from different fields and develop. The articles about anniversaries and historical events aroused patriotism and national consciousness. The reports from school celebrations, scouting assemblies and trips encouraged activity. Many of these articles influenced the attitudes of young people. With the aid if various publications and a lot of topics presented in the pages, the newspapers realized the overriding educational and tutorial aim: preparing young people for the responsibility for the future of their homeland, an active social life and hard work.
    Źródło:
    Język - Szkoła - Religia; 2014, 9, 2; 55-66
    2080-3400
    Pojawia się w:
    Język - Szkoła - Religia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Narody i ich stereotypy a wizerunek Ukraińców w świadomości zbiorowej Polaków
    Nations and their stereotypes and the Ukrainians’ image in the collective consciousness of the Polish people
    Autorzy:
    Brataniec, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/528566.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    image
    nation
    collective consciousness
    national stereotypes
    national identity
    culture identity
    culture
    social distance
    Opis:
    Many polish people perceive differences between the cultures and societies of the Western and Eastern Europe. For years Ukrainians were described in entirely pejorative terms, because of difficult relationships between Poland and Ukrainian Insurgent Army during the Second World War. The purpose of this article is to describe the basic terms of sociology such as nation, collective consciousness, national stereotypes, national identity, and the role and influence of the negative stereotypes on the image of Ukrainians in polish society. Polish people believe that their social values are in sharp contrast to the Ukrainians ones, but this negative perspective was abandoned after Orange revolution and revolution in 2014. The reports and analysis of the attitudes of public opinion emphasize that the Polish public have changed their opinion towards Ukrainians.
    Źródło:
    Państwo i Społeczeństwo; 2016, 1; 59-74
    1643-8299
    2451-0858
    Pojawia się w:
    Państwo i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawozdanie z Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Pamięć – tożsamość – świadomość. W meandrach polskiej niepodległości: 1918–2018”, Zielona Góra, 6–7 grudnia 2018 roku
    Report from the National Scientific Conference “Memory – Identity – Consciousness. In the Meanders of Polish Independence: 1918-2018”, Zielona Góra, December 6–7, 2018
    Отчёт о Всепольской научной конференции «Память – идентичность – сознание. В меандрах польской независимости: 1918–2018», Зелёна-Гура, 6–7 декабря 2018 года
    Autorzy:
    Ratke-Majewska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/568924.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Źródło:
    Nowa Polityka Wschodnia; 2019, 2(21); 170-177
    2084-3291
    Pojawia się w:
    Nowa Polityka Wschodnia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ Ziem Zachodnich na kształtowanie kultury politycznej społeczeństwa polskiego
    WESTERN LANDS' INFLUENCE ON THE FORMATION OF POLISH SOCIETY'S POLITICAL CULTURE
    Autorzy:
    Markiewicz, Wladyslaw
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/427490.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    GEOPOLITICS
    HISTORICAL CONSCIOUSNESS
    NATIONAL IDENTITY
    POLITICAL CULTURE
    SOCIAL CHANGE
    WESTERN LANDS (POLAND)
    Opis:
    The author aims at both reviewing the previous sociological studies devoted to the Western Lands as well as proposing the project for the future studies on this area. According to the author, the major drawback of the previous research is its strict focus to the region. The up to date research was primarily considering the two groups of factors: the ones contributing to the emergence of an integrated community at the Western Lands or the ones influencing the acceleration of the Western Lands' integration with the rest of the country. In these studies the key categories were normalization, stabilization, adaptation and assimilation. Yet, the author contends that by far more intriguing research agenda lies in the question of if and how the novel post-war shape of the Polish state has been internalized by the society. This research agenda is of particular relevance to the students of political culture. The research on the Western Lands has to be brought onto national level. In new research focused on political culture the issues of the transformation of historical consciousness and Polish national identity shall gain the prime importance.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2011, 1(200); 395-406
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świadomość historyczna (wnioski z badań empirycznych)
    HISTORICAL CONSCIOUSNESS (THE EMPIRICAL RESEARCH RESULTS)
    Autorzy:
    Szacka, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/427647.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    HISTORIC CONSCIOUSNESS
    HISTORICITY
    NATIONAL TRADITION
    THE PAST; VALUES
    Opis:
    Historical consciousness can has two meanings: either a set of images of the past or a feeling of individual's historicity, awareness of being between the past and the future. The article is devoted to the Polish society's historical consciousness in both meanings. The differentiation of the two aspects of historical consciousness allows demonstrating both the fluidity of everyday consciousness in ideological terms and the cultural transformations linked to the industrial and technological development. There are three national traditions that can be discerned within the aspect of remembered past: statehood, liberation struggle and national culture. Traditions are defined through values (e.g. strong state, patriotism, science and culture etc.) as well as historic figures symbolizing these values (e.g. Kazimierz the Great, Kosciuszko, Nicolas Copernicus). The boundaries between these traditions are however permeable, the attempts of drawing clear-cut socio-demographic profiles of the followers of these traditions were not successful (despite some notable differences, e.g. between men and women). This supports the thesis that national tradition in Poland homogenizes. The analysis of the historical consciousness' other aspect - the temporal dimension of the past - brought slightly different results. The research revealed that an attitude of accepting the past can have two different bases, these were coined an escapist attitude (the negative evaluation of the present without idealization of the own group's past) and a historicist attitude (tendency to idealize own group's past). The differentiation of these two attitudes was influenced by socio-demographic factors, especially by world view and age.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2011, 1(200); 233-260
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Impact of Myth Consciousness on the Formation of the National Political and Cultural Space: “Ukraine is not Russia”
    Autorzy:
    Semenets-Orlova, Inna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2195893.pdf
    Data publikacji:
    2022-11-24
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Instytut Geografii
    Tematy:
    heroic myth
    political consciousness
    archetype
    political culture
    political myth
    Ukraine
    Russia
    Opis:
    The articles researches the concept of political culture as a system of inherited political notions expressed in symbolic forms and generalizes the differences between the political culture of Ukrainians and Russians. It stresses that the cultural identity of Ukraine is established on one of its basic tendencies – penchant for archaization of all symbolic forms; it researches the place of the heroic political myth in this process; it analyzes sacral projections of the political in the myth through which the subject-and-object order of the Ukrainian politics world is explained. Thus, the pattern of the heroic monomyth (a structured ontological range of symbols) serves as a program of political reality (as a structured order of political objects). The symbols of the heroic monomyth have sacral significance because they present an idea of political order, stability, forecastability of politics (the latter is lacking in the crisis context of development) when there is unwillingness of a part of citizens to bear responsibility for prospects of future development of events in the country in the conditions of long-term uncertainty. The article researches peculiarities of the how the structure-image of the hero builds the constitution of political reality in Ukraine and Russia.
    Źródło:
    Journal of Geography, Politics and Society; 2022, 12, S1; 16-22
    2084-0497
    2451-2249
    Pojawia się w:
    Journal of Geography, Politics and Society
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ukrainian diary in diaspora: aspects of the linguistic norm
    Autorzy:
    Syrko, Iryna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2177701.pdf
    Data publikacji:
    2022-09-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    diarist
    diaspora
    ethnolingual consciousness of emigrants
    national identity
    interference
    borrowing
    Opis:
    The article deals with the specific features of the diary discourse of M. Halaburda-Chyhryn as a linguistic personality functioning in emigration. It has been found out, that in her diary there are lexical “anglicisms” denoting notions, which are easier to perceive through the prism of English, though they have equivalents in Ukrainian. The author retains “authenticity” of the English prototypes,“naturalizes” the foreign language elements, uses word for word translated “anglicisms” etc. Calked borrowings from English are explained by the functional, ideological, psychological isolation of the Ukrainian language in Diaspora. The use of such words reflects the bilingual`s spontaneous speech. The author often resorts to transcriptional reproduction of words by the Russian phonetic prototype to focus on the negative evaluation of events. Their spelling reflects non-normative pronunciation. There are deviations from Ukrainian grammatical rules caused by interaction with the language of the country of settlement: use of one preposition instead of another, use of passive constructions etc. The frequency of pluperfect tense form is explained by the existence of perfect tenses in the dominant language. Lexical parallelism becomes noticeable when two objective realities are compared. The most illustrative are “russisms” and “polonisms”. Many of them have roots in English. Along with “anglicisms” we come across purisms which make diaspora members the defenders of their native language. There are also lexical archaisms: preservation of letter “e” in the words of foreign origin; use of soft “л”; transmission of diphthongs “au”, “ou” through “ав”, “ов” in accordance with the pronunciation; transmission of final “tr”, “dr” through “тер”, “дер”; preservation of prothetic “г” before vowels in foreign words; transmission of “θ” through the letter “т”in the words of Greek origin; use of letter “ґ” to refer to the phoneme [ґ] both in both Ukrainian and borrowed words. Сonclusions have been drawn, that the language of Ukrainian diaspora diary is a fact of the history of the Ukrainian literary language, a product of its development and a source of its renewal at the same time.
    Źródło:
    Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe; 2022, 6(3); 45-51
    2543-9227
    Pojawia się w:
    Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Narrating Memory: Weighing up the Testimony
    Autorzy:
    Coetzee, Jan K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2138928.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-27
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Memory
    Experience
    Consciousness
    Life-world
    Re-membering
    Intersubjectivity
    African National Congress
    Circumcision
    Robben Island
    Opis:
    Memory is the ability to store, maintain and recall information and experiences. Although predominantly an individual attribute, memory coincides with the life-world, with consciousness and with the ability to define reality – all of which are shared with others. When analysing narratives the sociologist needs to situate individual memory within its broader context. The article follows the argument that individuals acquire their memories within a broader social context. They also recall and localise their memories within a broader social context. This article interprets a remarkable testimony: the story of a former political prisoner who circumcised a large number of young fellow inmates in the notorious prison on Robben Island, South Africa, during the period of Nelson Mandela‟s incarceration. The article relates the narrative in question to the life-world of the narrator and to his experiences whilst serving his 18-year prison sentence. It reflects on the epistemological questions regarding memories. Memory as recollection, as reconstruction of events and information, and as process of re-membering come under the spotlight. Narratives that are often repeated start taking on a life of their own – particularly in the case of trauma memories. When analysing these narratives, the sociologist needs to distinguish between objective markers and subjective interpretation. Memory does not constitute pure recall by the individual. The article illustrates the effect of intersubjective and collective factors on the process of remembering. It calls for a reflexive process to identify, re-interpret and unpack the process of remembering.
    Źródło:
    Qualitative Sociology Review; 2011, 7, 3; 31-43
    1733-8077
    Pojawia się w:
    Qualitative Sociology Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Матыў канфліктнай свядомасці ў аповесці Максіма Гарэцкага “Дзве душы”
    Motyw świadomości konfliktowej w utworze Maksyma Hareckiego „Dwie dusze”
    The motif of conflicting consciousness in Maxim Harecky’s “Two souls”
    Autorzy:
    Базык, Наталія
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/945118.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    narodowa samoidentyfikacja
    świadomość konfliktowa
    motyw
    zjawisko
    światopogląd współczesnych
    national self-identification
    conflicting consciousness
    motif
    phenomenon
    one’s contemporaries’ worldview
    Opis:
    Świadomość konfliktowa jest jedną z charakterystycznych cech psychologii społecznej okresu przejściowego. Mimo że w twórczości artystycznej przybiera różne formy, przyświeca jej jeden cel – pokazać kryzys światopoglądu współczesnych. W artykule omówiono proces kształtowania się świadomości konfliktowej w utworze Maksyma Goreckiego „Dwie dusz”. Zwrócono uwagę, na fakt, że autor zdołał uchwycić różnorodność konfliktów w czasie wojny domowej, opisać złożoność narodowej samoidentyfikacji, dialektykę wewnętrznych przeżyć przedstawicieli różnych warstw społecznych, powiedzieć gorzką prawdę o zjawiskach niehumanitarnych w polityce, zachowaniu i światopoglądzie.
    Conflicting consciousness is one of the features of social psychology in transitional periods. Although it appeared in different forms in artistic creation it had one aim – to show the crisis of contemporaries’ worldview. In the article development of conflicting consciousness in Maxim Gorecky’s “Two souls” is analyzed. It is emphasized that the author managed to reveal a variety of conflicts during the civil war, to describe the complexity of national self-identification, dialectics of inner state of the representatives of various social groups, to tell the bitter truth about inhumane phenomena in politics, behaviour and worldview.
    Źródło:
    Białorutenistyka Białostocka; 2014, 6
    2081-2515
    Pojawia się w:
    Białorutenistyka Białostocka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Матыў канфліктнай свядомасці ў аповесці Максіма Гарэцкага “Дзве душы”
    Motyw świadomości konfliktowej w utworze Maksyma Hareckiego „Dwie dusze”
    The motif of conflicting consciousness in Maxim Harecky’s “Two souls”
    Autorzy:
    Базык, Наталія
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2106735.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    narodowa samoidentyfikacja
    świadomość konfliktowa
    motyw
    zjawisko
    światopogląd współczesnych
    national self-identification
    conflicting consciousness
    motif
    phenomenon
    one’s contemporaries’ worldview
    Opis:
    Świadomość konfliktowa jest jedną z charakterystycznych cech psychologii społecznej okresu przejściowego. Mimo że w twórczości artystycznej przybiera różne formy, przyświeca jej jeden cel – pokazać kryzys światopoglądu współczesnych. W artykule omówiono proces kształtowania się świadomości konfliktowej w utworze Maksyma Goreckiego „Dwie dusz”. Zwrócono uwagę, na fakt, że autor zdołał uchwycić różnorodność konfliktów w czasie wojny domowej, opisać złożoność narodowej samoidentyfikacji, dialektykę wewnętrznych przeżyć przedstawicieli różnych warstw społecznych, powiedzieć gorzką prawdę o zjawiskach niehumanitarnych w polityce, zachowaniu i światopoglądzie.
    Conflicting consciousness is one of the features of social psychology in transitional periods. Although it appeared in different forms in artistic creation it had one aim – to show the crisis of contemporaries’ worldview. In the article development of conflicting consciousness in Maxim Gorecky’s “Two souls” is analyzed. It is emphasized that the author managed to reveal a variety of conflicts during the civil war, to describe the complexity of national self-identification, dialectics of inner state of the representatives of various social groups, to tell the bitter truth about inhumane phenomena in politics, behaviour and worldview.
    Źródło:
    Białorutenistyka Białostocka; 2014; 343-350
    2081-2515
    Pojawia się w:
    Białorutenistyka Białostocka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Интерпретация образа России как элемент формирования польской национальной идентичности
    Autorzy:
    Lykoshina, Larisa S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/568548.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Polska
    Russia’s image
    national identity
    political struggles
    historical consciousness
    Польша
    образ России
    национальная идентичность
    политическая борьба
    историческое сознание
    Opis:
    The article discusses the role of the image of Russia as a factor of the formation of the Polish national identity at the present stage of development. The paper notes that in the dichotomy of “friend or foe” image of Russia rather looks like “foe” – not in conformity with Polish values. At the same time, the article emphasizes the idea of the complexity and diversity of the Polish society, the lack of unity of perception of the image of Russia and Russian–Polish relations.
    В статье рассматривается роль образа России как фактора формирования польской национальной идентичности на современном этапе развития страны. В работе отмечается, что в дихотомии «свой-чужой» образ России скорее играет роль «чужого», не соответствующего польским ценностям. Вместе с тем, в статье акцентируется мысль о сложности и многогранности польского общества, отсутствии единства восприятия образа России и российско-польских отношений.
    Źródło:
    Nowa Polityka Wschodnia; 2017, 2(13); 146-156
    2084-3291
    Pojawia się w:
    Nowa Polityka Wschodnia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Między tożsamością narodową a europejską. Głos sceptyka
    Between National and European Identity — A View of a Skeptic
    Autorzy:
    Hroch, Miroslav
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373639.pdf
    Data publikacji:
    2011-11-22
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    European identity
    nation
    nationalism
    historical consciousness
    tożsamość europejska
    naród
    nacjonalizm
    świadomość historyczna
    Opis:
    The Author starts with a question whether a nation is a counterbalance to a unified Europe. In order to find the answer, the notion of group identity is evoked. The Author argues that the notion of European identity — which is just being coined — does not have any roots in ethnic or linguistic communities — contrary to national identity which has been shaped through ages. Neither territorial community, or political community or economic interests constitute equally strong a bond as cultural dimension — a heritage that has evolved from common roots and strong mutual interactions within an imagined community. National identity is of historical character and is based on the memory of past years of a nation’s existence. “European identity” is a rather weak equivalent to national identity. In order to build an European identity, one would have to ponder which variant of Europe’s history to choose. So far European identity cannot refer to any continuum. Its dimensions are not as variable as that of national identity. And its power of influence is rather week. This is why, despite the fact that both identities are relatively compatible, i.e. they do not exclude each other, and one cannot replace the other. Thus, the author concludes that any and all fears of a nation’s “dilution” within a uniform “European state” are groundless.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2011, 55, 4; 77-92
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ratownictwo medyczne w krajowym systemie ratowniczo-gaśniczym. Część I
    Emergency medical services in the National Fire-Fighting and Rescue. Part I
    Autorzy:
    Chomoncik, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/373943.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
    Tematy:
    Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy
    krążenie
    kwalifikowana pierwsza pomoc
    ocena
    oddech
    poszkodowany
    procedury
    przytomność
    ratownik
    wstrząs
    acute medical care
    assessment
    breathing
    casualty
    circulation
    (circulatory) shock
    consciousness
    National Fire-Fighting and Rescue
    paramedic
    procedures
    Opis:
    Z systemem Państwowe Ratownictwo Medyczne współpracują służby ustawowo powołane do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. Jednostki te udzielają kwalifikowanej pierwszej pomocy osobom znajdującym się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. Kwalifikowana pierwsza pomoc to czynności podejmowane przez ratownika wobec osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. Ratownik może wykonywać następujące czynności: prowadzić resuscytację krążeniowo-oddechową, bezprzyrządową i przyrządową, z podaniem tlenu oraz zastosowaniem według wskazań defibrylatora zautomatyzowanego, tamować krwotoki zewnętrzne i opatrywać rany, unieruchamiać złamania i podejrzenia złamań kości oraz zwichnięć, stosować ochronę przed wychłodzeniem lub przegrzaniem, prowadzić wstępne postępowanie przeciwwstrząsowe poprzez właściwe ułożenie osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, ochronę termiczną osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, stosować tlenoterapię bierną, ewakuować z miejsca zdarzenia osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, udzielić wsparcia psychicznego osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, prowadzić wstępną segregację medyczną. W sytuacji, gdy na miejscu zdarzenia są jednostki systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne, ratownicy ze służb współpracujących z systemem wykonują działania ratownicze wynikające ze specyfiki służby oraz stanowią pomoc i wsparcie w wykonywaniu medycznych działań ratowniczych przez ratowników z jednostek systemu. Szanse przeżycia poszkodowanych z ciężkimi obrażeniami ciała zależą od czasu, w którym zostanie im udzielona pomoc. Usystematyzowanie oceny poszkodowanego "od głowy do stóp" i poprawna znajomość procedur ratowniczych gwarantuje, że udzielanie kwalifikowanej pierwszej pomocy przez ratowników w istotny sposób wpływa na szanse przeżycia poszkodowanego. Bardzo ważnym aspektem w działaniach ratowniczych jest współpraca wszystkich ratowników oraz współpraca pomiędzy służbami ratowniczymi, ponieważ wiele czynności należy wykonywać równocześnie. Sekwencja założeń taktycznych w ratownictwie medycznym ma na celu ustalenie kolejności działania ratowników w chwili przybycia na miejsce zdarzenia do momentu przekazania meldunku Kierującemu Działaniem Ratowniczym (KDR). Podział zadań z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy między poszczególnych ratowników ma wpływ na sprawność wykonywania procedur ratowniczych, czyli czas, w jakim osobie poszkodowanej zostanie udzielona niezbędna pomoc. Udzielając pomocy poszkodowanemu, należy pamiętać o tym, że wszystkie działania ratownicze powinny być ukierunkowane na jak najszybsze udzielenie pomocy poszkodowanemu, a czynności ratujące życie mają pierwszeństwo przed czynnościami ratującymi zdrowie. Dobra znajomość procedur ratowniczych i ciągłe ćwiczenia mają wpływ na jakość i szybkość działań z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy. Ponadto ratownicy znający dobrze procedury ratownicze będą działać spokojnie i zdecydowanie. Taki sposób postępowania wpływa na dobre samopoczucie poszkodowanego i jest ważnym elementem wsparcia psychicznego.
    Emergency Medical Services (EMS) are supported by other services which were created by government to help people in dire need. These services provide treatment to those in need of urgent medical care. Acute medical care (or professional first aid) is a set of actions performed by paramedic to save those in danger. Paramedic is entitled to following: perform cardiopulmonary resuscitation (CPR) with or without equipment, with oxygen administration due to Automated External Defibrillator's (AED) indications, stop internal haemorrhages, treat wounds, manage fractures or dislocations, protect against hypothermia and overheating, provide preliminary anti shock treatment by placing the casualty in the proper position, provide thermal protection of casualties, use passive oxygen administration, evacuate people in need of urgent medical care, provide mental support for casualties, conduct preliminary medical selection. In a situation when both EMS and supportive services arrive on the spot the latter perform their assigned duties as well as they assist EMS rescuers' actions. The speed of rescue operation is crucial for the survival of casualties with severe injuries. Structured patients evaluation and thorough knowledge of rescue procedures can guarantee that acute medical care has crucial influence on casualty.s survival chances. The rescuers' cooperation as well as the emergency services cooperation is very important aspect in rescue operations because some actions are done simultaneously. The tactic sequence in medical rescue aims at establishing the order of actions performed by paramedics from the moment they arrive on the spot until they report back to Chief Rescue Coordinator. Assignment of acute medical care duties influences efficiency of rescue procedures, meaning the time in which casualty is given help. When dealing with first aid one has to bear in mind that all rescue actions must provide help as fast as possible and life saving procedures are prior to health saving procedures. Vast knowledge of rescue procedures and constant drills influence acute medical care actions. quality and speed. What is more paramedics who know rescue procedures very well, will act calmly and decisively. Such behaviour affects casualty.s well-being and is an important aspect of mental support.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2013, 1; 131-152
    1895-8443
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O POŻYTKACH Z NAUCZANIA-UCZENIA SIĘ HISTORII
    ON THE BENEFITS OF TEACHING AND LEARNING HISTORY
    Autorzy:
    ANDRZEJ, STĘPNIK
    DARIUSZ, SZEWCZUK
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/460481.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
    Tematy:
    historical hero
    museum education
    history
    historical thinking
    history teaching
    historical concepts
    historical policy
    regionalism
    historical consciousness
    national identity
    historical tourism
    values
    Opis:
    The question about the benefits of historical education is serious in the Polish cultural space. The most prominent Poles spoke about this issue. Marshal Józef Piłsudski, for example, said: "Who does not respect and does not value his past is not worthy of respect in the present or right for the future." The Nobel Prize winner Czesław Miłosz assured that: "Whoever talks about history is always safe." Pope John Paul II said this in a more emphatic manner, namely: "A nation that does not know its past dies and does not build the future." Our great countrymen were right. It's history that makes us Poles. Thanks to it, we have our own state, laws, symbols, language, culture, religion and national imaginarium. Thanks to historical education, we know the price and the rank of these values. We can talk about them, even telling alternative stories. We can feel pride, responsibility, admiration, assertiveness, aversion and hate. Historiography meets our integration, psychological, political, cultural, educational, social, artistic, folk, compensation and personal needs. It can be either a "big national flag" or a "quiet haven for hobbyists". This is what the above article is about..
    Źródło:
    Scientific Bulletin of Chełm - Section of Pedagogy; 2018, 1; 65-98
    2084-6770
    Pojawia się w:
    Scientific Bulletin of Chełm - Section of Pedagogy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Federal Republic of Germany and the History of the Last Decades: Outline and Observations
    Autorzy:
    Andrychowicz-Skrzeba, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1956411.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    historical consciousness
    dealing with the past
    dealing with National Socialism
    dealing with the SED dictatorship
    history in Germany
    German guilt
    German responsibility
    politicians and history
    Opis:
    The article aims to present concisely and chronologically the most critical stages of the formation and evolution of the Germans’ historical consciousness and identity after the end of the World War II. This process was based on how German society dealt with the National Socialist dictatorship (the focus of this paper) and the communist dictatorship of the Socialist Unity Party (Sozialistische Einheitspartei Deutschlands, SED). Multiple factors have, over the years, contributed to how the Germans’ have dealt with their past and to the increasing awareness of this nation of its initially ineffaceable guilt and responsibility for the memory of World War II, as well as its homicidal role in this war. Among them were the post-war acceptance and integration of the “expellees” in both German states, the gradual confrontation of German society with the subject of the Holocaust itself and its mass-scale nature (for instance through touting the Nuremberg and following trials of war criminals and their assistants), and holding public debates on challenging issues related to the past (not imposed from above, but resulting from the needs of German society—for example some disputes between historians, the Walser-Bubis debate). Literary works often inspired the latter (for example, Günter Grass’s “Crabwalk,” Jörg Friedrich’s “The Fire”) and exhibitions presented in Germany (for example, on the crimes of the Wehrmacht). These considerations are a form of introduction to the second part of this article presenting the most important conclusions from an analysis, conducted by the author in 2014, of public speeches of prominent German (and Polish) politicians from the period 1989–2011 on subjects related to history. Its results confirmed that prominent German politicians are conscious of the guilt of Germans’ fathers and grandparents—not only for the outbreak of World War II, but above all for the Holocaust and crimes committed against a number of national, ethnic, and other groups—and they admit it. However, it is noticeable that the Germans’ knowledge about the criminal occupation of Central and Eastern Europe and the role of Poland in the overthrow of communism and the reunification of Germany is low and insufficient from the Polish perspective, among others.
    Źródło:
    Institute of National Remembrance Review; 2020, 2; 143-174
    2658-1566
    Pojawia się w:
    Institute of National Remembrance Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ways of Formation of the Personality Political Culture in the Ukrainian Society
    Sposoby kształtowania się osobowości w kulturze politycznej w społeczeństwie ukraińskim
    Autorzy:
    SIEKUNOVA, Iuliia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/455241.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski
    Tematy:
    political culture
    personality
    political consciousness
    Ukrainian society
    national idea
    mentality
    kultura polityczna
    osobowości
    świadomość polityczna
    społeczeństwo ukraińskie
    idea narodowa
    mentalność
    Opis:
    The author of the article has attempted to analyze the ways of formation of the personality political culture in Ukrainian society.
    Autor artykułu podjął próbę analizy sposobów kształtowania się osobowości w kulturze politycznej w społeczeństwie ukraińskim.
    Źródło:
    Edukacja-Technika-Informatyka; 2012, 3, 1; 230-234
    2080-9069
    Pojawia się w:
    Edukacja-Technika-Informatyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Трудолюбив, как немец, и легкомыслен, как поляк” (концепты русского обыденного сознания „немцы” и „поляки” по данным „Национального корпуса русского языка”)
    “As industrious as a German and as light-minded as a Pole” (Concepts of Russian common consciousness “Germans” and “Poles” according to “Russian National Corpus”)
    Autorzy:
    Fiedosjuk, Michaił
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1627164.pdf
    Data publikacji:
    2018-07-18
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Opis:
    The object of the paper is a comparison of two concepts of Russian common consciousness: “Germans” and “Poles”. To this effect the combinative power of Russian words German and Pole according to electronic Russian National Corpus (http://www. ruscorpora.ru/) was analyzed. The use of these words in such constructions as “As + qualitative adjective + as a German / Pole” (as careful as a German; as courteous as a Pole, etc.); “German / Pole + adjectival noun” (a German pedantry; a Polish sweetness, etc.); “Qualitative adjective + Germans / Poles” (punctual Germans; coquettish Polish women, etc.) demonstrates ethno cultural stereotypes, typical for Russian ordinary consciousness. These stereotypes should be taken into account in the process of intercultural communication.This paper deals with the slang derivations of the modern Russian language, related to the notions of “иностранец”, “инородец”, “провинциал”, “провинция”. Key aspects of the analysis of these language units are the aspects of word formation and the Russian language, due to the permanent extralinguistic factors, there is a large number of expressive ethnonyms.The area of their distribution is the sphere of the various social dialects, hence they get into general use (for example, in colloquial language). Our task is to identify how the derivational features of these formations determine their emotional and expressive color.
    Źródło:
    Studia Rossica Posnaniensia; 2010, 35; 35-46
    0081-6884
    Pojawia się w:
    Studia Rossica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polonika francuskie w zbiorowej świadomości organizatorów i członków pierwszych towarzystw i instytucji Wielkiej Emigracji
    Summary The French Polonica in the collective consciousness of the organisers and members of the first societies and institutions of the Great Emigration
    Autorzy:
    Pugacewicz, Iwona H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/472063.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
    Tematy:
    bibliografia
    biblioteki
    dziedzictwo narodowe
    emigracja , Francja
    kultura
    organizacje
    polonicum
    patrioticum
    rossicum
    towarzystwa
    wartości
    Wielka Emigracja
    XIX w.
    bibliography
    library
    national heritage
    emigration
    France
    culture,
    organizations
    russicum
    societies
    values
    Great Emigration
    19th century
    Opis:
    W artykule ukazano podjęty przez wychodźstwo zbiorowy wysiłek społeczny – zrzeszanie się pozbawionych państwowości obywateli w różne ugrupowania i związki w imię nadrzędnego interesu: uprawomocnienia polskiej kultury, udowodnienia jej żywotności jak i zaprezentowania Europie bogatej polskiej tradycji piśmienniczej. Przed ukazaniem emigracyjnych inicjatyw na rzecz tworzenia, promocji i ochrony poloników zaprezentowano wcześniejsze francuskie zainteresowania Wschodem, ze szczególnym uwzględnieniem kultury rosyjskiej. Omówiono – determinowaną bardziej przez polską kulturę niż politykę – aktywność stowarzyszeniową wychodźstwa w jego pierwszych latach pobytu poza macierzą. Przybliżono sylwetki dziewiętnastowiecznych prekursorów działalności na rzecz promocji polskiego piśmiennictwa na Zachodzie, a następnie plany, działalność oraz dorobek twórczy najaktywniejszych organizacji, które powstały po upadku powstania listopadowego. Ukazano zbiorowe jak i indywidualne zaangażowanie na rzecz stopniowej organizacji i gromadzenia polskiego dziedzictwa piśmienniczego. W trakcie omawiania kolejnych działań na rzecz zbierania i tworzenia poloników na emigracji ukazano wspólne polskie myślenie ponad politycznymi podziałami, a także inicjatywy i przedsięwzięcia scalające i de facto formujące Wielka Emigrację. Wskazano na inaczej kształtujący się system emigracyjnych wartości, który w całym procesie promocji polskiej kultury piśmienniczej we Francji wydawał się być kluczowy.
    One of the most significant elements, strongly binding the politically divided Great Emigration, were the joint efforts on documentation of the Polish heritage. This article discusses a rare phenomenon in Europe – a collective and spontaneous action taken abroad by expatriates to find, collect, and develop French Polonica. This type of action was a collective effort of the whole national minority living in Paris. It shows a unique social effort: the association of citizens deprived of their own state in various groups and unions working jointly in order to prove the Polish rational status, legitimacy of Polish nationality. By showing the different stages of working on French Polonica, the dedication of individuals and societies, one must pay attention to the favorable French circumstances: some earlier interest in Russian literature and the uniqueness of Polish romantic writing. In addition, we observe the development of national ideology. Writing about the role of Polonica, the transcendent thinking and action taken jointly by the people of the Great Emigration, we present the organizational phenomenon of registration of Polish literature and the entire Polish culture. Part of the article is devoted to the most important methodological problems, related to the formal classification of closely-identified French Polonica which have been identified, thus indicating further research fields.
    Źródło:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2017, Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny; 413-428
    1897-0788
    2544-8730
    Pojawia się w:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wieszczowie i czyny prorocze. Zygmunta Krasińskiego rozważania o poezji i poetach w kontekście genezy proroctwa Przedświtu
    On Seers and Prophetic Acts: Zygmunt Krasiński’s Reflections on Poetry and Poets in the Context of the Origins of the Prophecy of Przedświt
    Autorzy:
    SOKULSKI, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046911.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Zbigniew Krasiński, Przedświt, polski mesjanizm narodowy, profetyzm, Juliusz Słowacki, Adam Mickiewicz, August Cieszkowski, literatura jako wyraz samoświadomości narodowej, charakter narodowy, historiozofia, romantyzm polski
    Zbigniew Krasiński, Przedświt, Polish Romantic messianim, prophetism, Juliusz Słowacki, Adam Mickiewicz, August Cieszkowski, literature as an expression of the consciousness of the nation, national character, philosophy of history, Polish Romanticism
    Opis:
    Zygmunt Krasiński w Przedświcie wystąpił jako prorok zwiastujący królestwo Boże, „nowe niebo i nową ziemię”. Poemat nie wyrósł jednak wyłącznie na glebie adwentystycznych marzeń emigracji polskiej, jest bowiem również dziełem artystycznym realizującym założenia nowej formy profetyczno-idealistycznej „poezji trzeciej epoki”. Przedświt to słowo „trzeciego wieszcza” zwieńczające „rozeznawanie się w jestestwie swoim” „duszy narodowej” pozbawionej „ciała politycznego”, tłumaczące najpełniej sens przeszłości i przyszłości narodu oraz charakter jego posłannictwa. To także poemat miłosny, w którym Krasiński uwiecznił swoją Beatricze, przynosząc zarazem objawienie prawd ostatecznych.
    In his epic poem Przedświt [„Predawn”] Zygmunt Krasiński appears as a prophet announcing the Kingdom of God, „a new heaven and a new earth.” However, the poem does not merely express the ‘Adventist dreams’ of the Polish diaspora, since it is also a literary work advancing the ideas of the new prophetic and idealist “poetry of the third epoch.” Przedświt, the voice of the third Polish Romantic “seer,” is simultaneously the conclusion of the “discernment of its own being” by the “nation’s soul” deprived of a political body: the poem explains, in a possibly fullest manner, the meaning of the past and of the future of the Polish nation, pointing to the core of the nation’s mission in the world. Last but not least, Przedświt is also a love poem: while conveying the revelation of the final things, Krasiński also immortalized his Beatrice. Translated by Dorota Chabrajska
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 3 (119); 213-233
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola krytyki historycznej a społeczne zapotrzebowanie na obraz przeszłości narodowej w XIX wieku – refleksje historyka historiografii
    The role of historical criticism and the social demand for an image of the national past in the nineteenth century – reflections of a historian of historiography
    Autorzy:
    Julkowska, Violetta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28690225.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    krytyka przednaukowa
    krytyka naukowa
    świadomość historyczna
    recepcja historiografii
    społeczna recepcja przeszłości
    obraz przeszłości
    pre-academic criticism
    academic criticism
    historical consciousness
    reception of historiography
    social reception of the past
    image of the past
    Opis:
    Tematem artykułu jest bezpośredni i pośredni wpływ krytyki przednaukowej i naukowej na kształtowanie opinii publicznej w zakresie oceny prac historycznych i zapotrzebowania na określony obraz przeszłości narodowej w XIX stuleciu. W artykule przytoczono argumenty na rzecz tezy, że istotną rolę w przekazie informacji o pracach historycznych powstających pod zaborami i na emigracji odegrała prasa codzienna i periodyczna. Dopiero wraz z profesjonalizacją badań historycznych krytyka przeniosła się do wyspecjalizowanych pism, zawężając tym samym dyskusję nad kształtem historiografii do kręgu specjalistów.
    The article deals with the direct and indirect influence of pre-academic and academic criticism on the formation of public opinion in evaluating historical works and the demand for a particular image of the national past in the nineteenth century. The author argues in favour of the supposition that a vital role in transmitting information about historical works produced under the Partitions and in exile was played by the daily and periodical press. It was only with the professionalisation of historical research that criticism moved to specialised periodicals, thus narrowing the discussion on historiography’s shape to the specialists’ milieu.
    Źródło:
    Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2023, 14; 11-36
    2450-8381
    2450-8373
    Pojawia się w:
    Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-69 z 69

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies