Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "intangible cultural heritage" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Intangible cultural heritage in Japan
Niematerialne dziedzictwo kultury Japonii
Autorzy:
Zemska, Antonina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2099950.pdf
Data publikacji:
2021-12-15
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Opis:
W artykule przybliżono wyjątkowe zarówno w stosunku do standardów zachodnich, jak i standardów krajów postkolonialnych podejście Japonii do niematerialnego dziedzictwa kultury, szczególnie w kontekście gwarantowanego prawnie systemu ochrony oraz historycznego i współczesnego znaczenia tego dziedzictwa dla społeczeństwa. Poczynając od wprowadzenia po raz pierwszy kategorii niematerialnego dziedzictwa kultury w ustawie o ochronie dóbr kultury z 1950 r. aż po obowiązującą obecnie nowelizację z 2004 r., niematerialne dziedzictwo podlega coraz szerszej i bardziej efektywnej ochronie. Składa się na nią zarówno wsparcie finansowe ze strony państwa, jak i edukacja społeczeństwa, promocja i kultywowanie tradycji. Wszystkie te działania zapobiegają odejściu w niepamięć klasycznym umiejętnościom i dziedzinom sztuki. System ochrony w Japonii dzieli niematerialne dziedzictwo na wiele kategorii, które podkreślają zróżnicowany charakter dziedzin, w jakich przejawia się lokalna kultura i które mają zapewnione adekwatne środki prawne, odpowiadające ich szczególnym potrzebom. Starania podejmowane w celu zachowania niematerialnego dziedzictwa kultury i dbałość o nie były podyktowane potrzebą zrekonstruowania tożsamości narodowej po przegranej II wojnie światowej oraz zabezpieczenia folkloru przed postępującą globalizacją i westernizacją, obecnie zaś stanowią przejaw rosnącego zainteresowania różnorodnością kulturową.
Źródło:
Gdańskie Studia Azji Wschodniej; 2021, 20; 157-167
2353-8724
Pojawia się w:
Gdańskie Studia Azji Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The new face of safeguarding and promotion of the intangible cultural heritage in Poland
Autorzy:
Antoniak, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029460.pdf
Data publikacji:
2021-05-07
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
intangible heritage
Polska
folk customs
Opis:
Multimedia materials published by the Ethnographic Museum in Toruń.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2021, 1; 125-128
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Role of Stakeholders in Practicing Intangible Cultural Heritage: The Example of the Koniaków Lace
Autorzy:
Czerwińska, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344019.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
intangible cultural heritage
heritage management
Koniaków lace
local community empowerment
Opis:
This article analyzes activities focused on cultural heritage resources, undertaken from a local position. The theoretical considerations refer to the example of the Koniaków lace. This handicraft, despite the changing reality, for more than 100 years has continuously been a manifestation of the region’s tradition. Local lace makers adapt their forms to new emerging needs. The educational or commercial activity concentrated around the lace makes this skill an important bonding element for the local community. The lively activity of dissemination and promotion of the Koniaków lace resulted in an entry to UNESCO’s National List of Intangible Cultural Heritage in 2017. The Koniaków lace also became one of the elements representing the Silesian region at the 2022 EXPO in Dubai. These events are the result of cultural policies implemented at the level of the institution and the result of the activity of the local community, influencing and shaping the frequently emotional relationships within it. The purpose of this article is to present practices using Koniaków lace, which are related to such issues as cultural policy, heritage management, or community empowerment.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2023, 67, 3-4; 35-55
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Safeguarding Intangible Cultural Heritage – The Krakow Bobbin Lace
Ochrona niematerialnego dziedzistwa kulturowego na przykładzie krakowskiej koronki klockowej
Autorzy:
Łukaszewska‑Haberkowa, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1597233.pdf
Data publikacji:
2021-07-01
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
niematerialne dziedzictwo kulturowe
ochrona dziedzictwa kulturowego
koronka klockowa
inicjatywy lokalne
krakowska koronka klockowa
intangible cultural heritage
protection of cultural heritage
bobbin lace
local initiatives
Kraków bobbin lace
Opis:
In the first part of this paper the definition of the protection of intangible cultural heritage is introduced, based on the 2003 UNESCO Convention as well as the Polish legislation concerning the protection of items on the national list of intangible culture. The second part shortly characterizes the Krakow bobbin lace tradition along with its guardians, both present and past. In the third part it is systematically described what is being done to protect the tradition and craft in the Podgórze Culture Center thanks to the initiatives undertaken by certain guardians, and in the Historical Museum of the City of Krakow.
W pierwszej części artykułu przytaczam definicję ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego na podstawie Konwencji UNESCO z 2003 r. oraz obowiązujących w kraju wytycznych dotyczących ochrony elementów wpisanych na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. W drugiej części pokrótce charakteryzuję tradycję krakowskiej koronki klockowej wraz z osobami jej głównych depozytariuszy, zarówno w odniesieniu do historii, jak i chwili oraz praktyki obecnej. W trzeciej części omawiam systematycznie kolejne typy działań, które podejmuje się na rzecz ochrony tradycji i rzemiosła: zarówno w Domu Kultury Podgórze, dzięki inicjatywom lokalnym podejmowanym przez niektóre depozytariuszki, jak i w Muzeum Historycznym Krakowa (od 1.03.2020 Muzeum Krakowa).
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2021, 33, 2; 191-200
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intangible cultural heritage in practice. Between appreciation and appropriation
Praktykowanie niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Między docenianiem a przywłaszczaniem
Autorzy:
Czerwińska, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45896055.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
cultural heritage
heritage appropriation
heritage management
craft skills
dziedzictwo kulturowe
zawłaszczanie dziedzictwa
zarządzanie dziedzictwem
rzemiosło i rękodzieło
Opis:
This text deals with selected issues related to the use of cultural heritage undertaken from the position of stakeholders. Theoretical considerations are based on selected examples of craft skills used in safeguarding intangible heritage. The lively activity of dissemination and promotion of these skills is largely linked to the implementation of the 2003 UNESCO Convention on the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage and the consequent creation of the National List of Intangible Cultural Heritage. In particular, the text analyses aspects of the nomination process of heritage bearers and the outcomes of such a role. More broadly, the article highlights issues related to the boundary between cultural heritage appreciation and appropriation, as well as heritage management and community empowerment.
Niniejszy tekst dotyczy wybranych zagadnień związanych z praktykowaniem dziedzictwa kulturowego. Rozważania teoretyczne odnoszą się do egzemplifikacji wybranych przykładów umiejętności rzemieślniczych i rękodzielniczych, które są wykorzystywane w działaniach na rzecz zachowania niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Ożywiona aktywność upowszechniania i promowania tych umiejętności wiąże się w znacznym stopniu z implementacją Konwencji UNESCO z 2003 r. w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego oraz wynikającej z niej Krajowej listy niematerialnego dziedzictwa kulturowego. W tekście analizie poddano głównie aspekty dotyczące procesu nominowania depozytariuszy dziedzictwa kulturowego i tego, co wynika z takiej roli. W szerszej perspektywie, artykuł rzuca światło na zagadnienia związane z granicą między docenieniem a zawłaszczaniem dziedzictwa kulturowego oraz z zarządzaniem dziedzictwem i podmiotowością społeczności lokalnej.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2024, 63; 31-46
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intangible cultural heritage as a resource for cultural tourism: the case of embroidery and carpet weaving in Ukraine
Autorzy:
Beznosiuk, Olena
Liubitseva, Olha
Popovych, Sergiy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084731.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu
Tematy:
heritage tourism
intangible heritage
cultural route
tourist attractions
tourist destination
Opis:
The purpose of the article is to present intangible cultural heritage as a resource for a special category of cultural and educational tourism, namely heritage tourism. The authors use embroidery and carpet weaving as examples of intangible cultural heritage. The methods used in the study include a review of foreign and domestic theoretical and methodological developments, analysis of best practices in the field of heritage tourism, field research, analysis of materials collected during a survey of locations and the authors’ personal experience of tourist products. The results of the study outline the development of heritage tourism based on a creative approach as well as strategic plans of the state regarding tourism development. Based on practical experience, the authors present general principles of designing tourist routes, where elements of intangible cultural heritage act as “magnets”. The analysis has indicated elements of intangible cultural heritage that can appeal to tourists under particular circumstances. The authors argue that the development of heritage tourism based on a creative approach to designing tourist products in the form of intangible cultural heritage should popularize it in the national tourism market and promote tourism destinations with intangible cultural heritage, such as embroidery and carpet weaving. These tourist destinations should be used not only to attract domestic and foreign tourists, but also to promote the Ukrainian culture.
Źródło:
Studia Periegetica; 2021, 35(3); 153-170
1897-9262
2658-1736
Pojawia się w:
Studia Periegetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Wybrane przykłady działań na rzecz koronki
Protection of Intangible Cultural Heritage. The Example of Lace Making
Autorzy:
Łukaszewska-Haberkowa, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37478424.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
niematerialne dziedzictwo kulturowe
ochrona dziedzictwa kulturowego
koronka klockowa
inicjatywy lokalne
intangible cultural heritage
protection of cultural heritage
bobin lace
local initiatives
Opis:
W pierwszej części artykułu przytoczyłam definicję ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego na podstawie konwencji UNESCO z 2003 r. (Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage). W drugiej części pokrótce scharakteryzowałam koronkę klockową jako technikę oraz przedstawiłam przykłady koronki klockowej i igiełkowej objętej szczególną ochroną i wpisem na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości (Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity). Przykłady obejmują zarówno rys historyczny, jak i obecną praktykę. Case studies to koronka z Alençon, lefkaritika, a także zbiorowe wpisy koronek ze Słowenii i Chorwacji.
In the first part of this paper, I introduce the definition of the protection of intangible cultural heritage, based on the 2003 UNESCO Convention. The second part shortly characterises the needle lace and bobbin lace technique traditions along with lace elements from the Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity. The examples show both the historical outlook and contemporary practice. As case studies the Alençon Lace, the lefkaritika in addition to laces from Slovenia and Croatia are presented.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 40, 1; 29-42
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ignorance versus degradation? The profession of Gypsy bear handlers and management of inconvenient intangible cultural heritage. Case study – Romania (I)
Autorzy:
Kocój, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639880.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
niematerialne dziedzictwo kulturowe, zarządzanie dziedzictwem, interpretacja dziedzictwa kulturowego, polifonia pamięci, Cyganie/Romowie, profesje cygańskie, Ursari, niedźwiednicy, kultura rumuńska, folklor, tresura zwierząt
Opis:
Since the beginning of the 21st century, we have been witnessing an increasing number of entries on the UNESCO list of intangible cultural heritage. With them, critical scientific trends describing its positive and negative effects began to emerge. In this article, I discuss the sense of such entries, showing their evaluative dimension as well as the difficulties of recognizing the areas of minority cultures as heritage – the areas which despite meeting all the entry criteria are in conflict with the modern ideas of European culture. I analyze these issues, using the Gypsy/Romani culture as an example – and more specifically the profession of bear handlers in Romania, which, due to its numerous similarities in history, training methods and folklore, I treat as representative of other European regions too. The text discusses the possible origins of this occupation, the place of the Ursari in the Romanian social structure together with their financial situation, and the attitude of the Church and State to bear handlers. It also presents the methods of animal training the Gypsies have used and passed on through the centuries, as well as the reasons why this profession has been disappearing in Romania. In the final (second) part of the article, I will discuss whether there is such a thing as the management of Ursari heritage (versus the management of inconvenient heritage), and if there is – what it entails. The article uses qualitative research methods, including the analysis of historical sources (docu-ments from the offices of Moldovan, Wallachian and Transylvanian rulers and descriptions written by people travelling across former Romanian territories dated 14th–19th centuries) and ethnographic sources. In addition, the analysis also focuses on visual sources from Romanian territories associated with the Ursari as well as on the sources used during my own pilot ethnographic study on the cultural memory among the Roma from Romania.
Źródło:
Zarządzanie w Kulturze; 2016, 17, 3
2084-3976
Pojawia się w:
Zarządzanie w Kulturze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niematerialne dziedzictwo kulturowe wsi Pomorza Zachodniego – przemiany i stan współczesny
Intangible cultural heritage of Western Pomerania villages – transformations and contemporary state
Autorzy:
Kwaśniewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146220.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
intangible cultural heritage
Western Pomerania
heritage creation
invented tradition
niematerialne dziedzictwo kulturowe
Pomorze Zachodnie
kreowanie dziedzictwa
tradycja wynaleziona
Opis:
Druga wojna światowa i zmiany ludnościowe, jakie po niej nastąpiły, zmieniły oblicze kulturowe Pomorza Zachodniego. Osadnicy pochodzący z różnych regionów Polski, Kresowiacy, a także Ukraińcy i Łemkowie przenieśli na nowe tereny część dziedzictwa materialnego, a przede wszystkim dziedzictwo niematerialne. Proces zderzenia kultur i modernizacji spowodował, że już w latach 60. i 70. XX wieku wiele przejawów tego dziedzictwa zanikło. Do czasów współczesnych przetrwały niektóre zwyczaje i praktyki, ale jednocześnie widoczny jest proces kreowania (rekonstruowania) i wynajdywania dziedzictwa. Przeprowadzone przez autorkę w latach 201–2019 etnologiczne badania terenowe w siedmiu powiatach woj. zachodniopomorskiego i pomorskiego pokazały, że niematerialne dziedzictwo kulturowe wsi Pomorza Zachodniego ma charakter mozaikowy i zależy w dużej mierze od pochodzenia regionalnego mieszkańców, jak też działalności instytucji kultury, stowarzyszeń. We wschodniej części regionu kontynuowanych jest wiele przejawów dziedzictwa przeniesionych przez Kaszubów. Na całym obszarze kontynuowane są niektóre zwyczaje związane ze świętami religijnymi (katolickimi, greckokatolickimi, prawosławnymi), zwyczaje okołoreligijne, ale także resztki wierzeń i praktyk o charakterze magicznym. W środkowej i zachodniej części regionu widoczne jest oddolne konstruowanie nowej kultury (post)ludowej, zwłaszcza muzycznej. Powstało i funkcjonuje tu wiele zespołów wokalnych i wokalno-instrumentalnych, skupiających zwłaszcza osoby ze starszego pokolenia. „Odkrywane” jest dziedzictwo kresowe, ukraińskie i łemkowskie. W procesie (re)konstruowania dziedzictwa i tożsamości sięga się po niematerialne dziedzictwo dawnych mieszkańców – jamneńskie, słowińskie; tłumaczy się i wydaje zbiory legend, a także tworzy nowe opowieści dotyczące regionu. Widoczna jest zmiana podejścia do miejsc pamięci, jakimi są cmentarze poniemieckie, docenia się też coraz częściej zachowane jeszcze dość licznie przejawy dawnego budownictwa ludowego.
World War II and the subsequent population changes have altered the cultural landscape of Western Pomerania. Settlers from various regions of Poland, as well as people from Kresy, Ukrainians, and Lemkos, brought with them not only material heritage but also intangible cultural heritage. The clash of cultures and the process of modernization in the 1960s and 70s resulted in the disappearance of many of its manifestations. To this day, some customs and practices have survived, but there is also a noticeable process of heritage creation, reconstruction, and invention. Ethnographic field research conducted by the author from 2015 to 2019 in seven counties in the West Pomeranian and Pomeranian voivodeships showed that the intangible cultural heritage of Western Pomerania is mosaic-like and depends largely on the regional origins of the residents and the activities of cultural institutions and associations. In the eastern part of the region, many aspects of heritage brought by the Kashubians continue to be observed. Throughout the region, some customs related to religious holidays (Catholic, Greek Catholic, Orthodox) are still practiced, along with customs related to religion, as well as remnants of beliefs and magical practices. In the central and western parts of the region, there is a grassroots effort to construct new (post)folk culture, particularly in music. Many vocal and vocal-instrumental groups, especially composed of older generations, have formed and function. The heritage of the Kresy, Ukrainian, and Lemko cultures is “discovered.” In the process of (re)constructing heritage and identity, intangible heritage of former residents – Jamne, Slovincian – is explored, and collections of legends are published, along with the creation of new stories about the region. There is a changing approach to memorial sites, such as post-German cemeteries, and an increasing appreciation for the fairly numerous remaining examples of traditional folk architecture.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2023, 38; 416-447
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne warunki funkcjonowania niematerialnego dziedzictwa kulturowego w miastach na Białorusi
The intangible cultural heritage of the city of Belarus in modern conditions
Autorzy:
Marmysh, Tatsiana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1789174.pdf
Data publikacji:
2021-09-17
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
intangible heritage
city
UNESCO
Belarus
dziedzictwo niematerialne
miasto
Białoruś
Opis:
Autorka artykułu opisuje specyfikę niematerialnego dziedzictwa kulturowego w miastach na Białorusi. Omawia elementy dziedzictwa miejskiego wpisane na Krajową listę dziedzictwa historyczno-kulturowego Republiki Białorusi, analizuje wybrane tendencje rozwojowe, uwzględniając zarówno ich aspekty pozytywne, jak i negatywne. Do pozytywnych aspektów zalicza: włączenie niematerialnego dziedzictwa do lokalnych planów rozwoju, ochrona w ramach Krajowej listy, rosnące zainteresowanie dziedzictwem wśród ludności miejskiej i partycypacyjne praktyki jego ochrony; do negatywnych: uwarunkowania ekonomiczne, globalizację kulturową, zmiany demograficzne, dekontekstualizację oraz komercjalizację.
The author draws attention to the specificity of the urban intangible heritage in Belarus. The elements of urban on the National List of Historical and Cultural Heritage of the Republic of Belarus are presented. Both positive and negative development trends are revealed. The positive ones are connected with the involving of intangible heritage in local cultural development plans, its safeguarding by the National List, increasing of urban population interest in heritage and using of participatory practices for safeguarding. Among the negative aspects of intangible heritage in the cities are economic pressure, cultural globalization, demographic changes, decontextualization and commercialization.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2021, 64, 6; 39-51
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Living Nation or a Mythological Image? About the Chudes in Norwegian Folklore
Autorzy:
Larsen, Roald
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1967968.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Chude
legend
historical sources
Norway
intangible cultural heritage
Opis:
The objective of this article is to consider legends or oral narratives in Norway which deal with the Chudes. Who were the Chudes - an important nation acting in a particular historical context or a mythological image? In order to answer this question it is necessary to examine different references to the Chudes preserved in Norwegian legends and historical sources. Here I consider the following tasks: 1) to clarify the meaning of the word ‘Chude’ in Norwegian culture; 2) to analyze legends about the Chudes in order to pick out the main plot-constructing elements. Legends are narratives which claim to be true and are usually connected to well-known places and people. Migrating legends are narratives which have been narrated in many places and for a long period of time. This also concerns legends narrating about the Chudes. This article discusses the effect on the percentage of truth in the narratives. For fifteen years I have taken the lead in doing research work at UiT (The Arctic University of Norway), the Institute of Teacher Education and Pedagogy, where my students and I collected several hundred legends, mainly from Northern Norway. The reason why pedagogy students were involved in this work is that legends can be applied as a method of knowledge development. It will be helpful when the students become trained teachers and face their own pupils at primary and lower secondary schools. Interest in legends can strengthen skills and content awareness, being at the same time a gateway to establishing knowledge structures.
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2019, 4(126); 9-22
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Środki ochrony niematerialnego dziedzictwa kultury w Chińskiej Republice Ludowej
Measures for protection of intangible cultural heritage in the People’s Republic of China
Autorzy:
Guss, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/664486.pdf
Data publikacji:
2020-06-08
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Opis:
The People’s Republic of China is currently a country with a dynamically developing economy and strongly progressing globalization. Both phenomena have a negative impact on the preservation and transfer of goods belonging to China’s cultural heritage, in particular the intangible, which is considered to be more fleeting. Folklore and tradition require the development of a special protection system, primarily legal, which will ensure an effective protective mechanism. Actions taken by the Chinese government, in cooperation with UNESCO, have undoubtedly saved many elements of China’s intangible cultural heritage, but still, in the face of changes, traditional Chinese culture is under threat and requires new activities, including those that will engage society in cultivating China’s tradition.
Źródło:
Gdańskie Studia Azji Wschodniej; 2020, 17; 200-218
2353-8724
Pojawia się w:
Gdańskie Studia Azji Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryzys klimatyczny a lokalne praktyki wobec niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Propozycja badań nad wybranymi zjawiskami Krajowej Listy Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego w Polsce z perspektywy etnoklimatologicznej
Climate crisis and local practices towards intangible cultural heritage. An ethnoclimatological research proposal on selected phenomena of the National List of Intangible Cultural Heritage in Poland
Autorzy:
Dziubata-Smykowska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20221765.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
etnoklimatologia
etnografia klimatu
niematerialne dziedzictwo kulturowe
antropopresja
kryzys klimatyczny
ethnoclimatology
climate ethnography
intangible cultural heritage
anthropopression
climate crisis
Opis:
W artykule prezentuję założenia pilotażowych badań terenowych pt. Analiza zależności między antropogenicznymi zmianami klimatu a lokalnymi praktykami wobec niematerialnego dziedzictwa kulturowego, które rozpoczęłam jesienią 2022 roku. Zakładam, że wyniki badań umożliwią wstępną analizę wpływu kryzysu klimatycznego na ustalone tradycją obrzędy i zwyczaje związane z okresem wegetacyjnym, rocznym cyklem zalegania śniegu (por. Bolin 2009) oraz poziomem wód powierzchniowych. Artykuł nakreśla problem, obszar i metody badawcze, przyjęte perspektywy teoretyczne, m.in. etnoklimatologię i etnografię klimatu (Orlove, Chiang, Cane 2002; Crate 2011; Strauss 2018), zakres planowanych prac, a także wstępne wnioski.
In this article, I present the assumptions of a pilot field study entitled “Analysis of the Relationship between Anthropogenic Climate Change and Local Practices towards Intangible Cultural Heritage”, which I started in the fall of 20221. The results of the research will enable a preliminary analysis of the impact of the climate crisis on traditionally established rituals and customs related to the growing season, the annual snow cycle (cf. Bolin 2009) and surface water levels. The article outlines the problem, the ethnographic area and methods, the theoretical perspectives (including ethnoclimatology and climate ethnography, Orlove et al. 2002; Crate 2011; Strauss 2018), the scope of the research work and preliminary conclusions.
Źródło:
Lud; 2023, 107, 1; 110-141
0076-1435
Pojawia się w:
Lud
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niematerialne dziedzictwo kulturowe w kontekście badań nad kontaktami i sieciami społecznymi
Intangible Cultural Heritage in the Context of Studies of Social Contacts and Networks
Autorzy:
Drápala, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047567.pdf
Data publikacji:
2020-12-21
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
niematerialne dziedzictwo kulturowe
UNESCO
kapitał społeczny
interesariusze
sieci społeczne
intangible
cultural heritage
social capital
stakeholders
social networks
Opis:
This article discusses the use of the concept of social capital in relation to the elements of intangible cultural heritage (ICH) and the need to protect it. At the outset, the author examines theoretical concepts which researchers have employed, in past decades, outside the area of ethnological studies. The article highlights one of the basic principles, that of social capital, which consists in sharing real and potential sources, knowledge, and information, which an individual person or group acquires through relations that may to some degree be characterized as institutional. Based on experiences gathered both in a national context (the Czech Republic) and within that of an international organization (UNESCO), the article attempts to assess the extent to which it is possible to apply the theoretical foundations of the idea of the social capital to ICH, where the principles of the sharing of and mutual respect towards cultural elements are two of the basic premises.
Źródło:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2020, 20
1506-5790
2353-9860
Pojawia się w:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intangible cultural heritage of Poland and Belarus in media messages (identification of threats)
Niematerialne dziedzictwo kulturowe Polski i Białorusi w przekazach medialnych (identyfikacja zagrożeń)
Autorzy:
Leshkevich, Alena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45893160.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
intangible cultural heritage
Polska
Belarus
media
annual rites
niematerialne dziedzictwo kulturowe
Białoruś
Polska
obrzędy doroczne
Opis:
The article aims to identify threats to intangible cultural heritage generated by the media, which can be used to develop recommendations for a code of ethics for journalists and other individuals working with intangible cultural heritage in the media field. The media is one of the factors potentially threatening intangible cultural heritage as identified in UNESCO documents and research papers. Threats to intangible cultural heritage generated by the media can be categorised into three groups with regard to the subject responsible: 1) threats caused by the inappropriate behaviour of the producers of media materials; 2) threats resulting from the content of media messages; 3) threats resulting from media promotion. The examples analysed are media messages describing annual rituals. The present work offers not only the perspective of a researcher, but also that of a journalist who has been writing about intangible cultural heritage issues for the Belarusian media since 2012.
Celem artykułu jest identyfikacja zagrożeń dla niematerialnego dziedzictwa kulturowego związanych z mediami, co w dalszej perspektywie może posłużyć do wypracowania rekomendacji dla kodeksu etycznego dziennikarzy i innych jednostek pracujących z niematerialnym dziedzictwem kulturowym w polu medialnym. Media są jednym z czynników potencjalnie zagrażających niematerialnemu dziedzictwu kulturowemu, identyfikowanych w dokumentach UNESCO i w literaturze przedmiotu. Tworzone przez media zagrożenia dla niematerialnego dziedzictwa kulturowego dają się usystematyzować w trzy grupy ze względu na podmiot działania: 1) zagrożenia spowodowane niewłaściwym zachowaniem wytwórców materiałów medialnych; 2) zagrożenia wynikające z treści przekazu medialnego; 3) zagrożenia będące skutkiem promocji medialnej. Przeanalizowane zostały przekazy medialne opisujące obrzędy doroczne. Niniejszy tekst pisany jest nie tylko z pozycji badaczki, ale również dziennikarki, która od 2012 r. pisze o zagadnieniach związanych z niematerialnym dziedzictwem kulturowym dla białoruskich mediów.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2024, 63; 91-106
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monitoring elementów wpisanych na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Założenia
The monitoring of ICH elements inscribed on the National List of Intangible Cultural Heritage in Poland. Assumptions
Autorzy:
Smyk, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1402646.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
niematerialne dziedzictwo kulturowe
Konwencja UNESCO 2003
depozytariusze dziedzictwa niematerialnego
krajowa lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego
monitoring dziedzictwa
intangible cultural heritage
2003 UNESCO Convention
the bearers of intangible cultural heritage
list of intangible cultural heritage
the monitoring of the ICH
Opis:
Artykuł jest próbą zarysowania problemów dotyczących monitoringu zjawisk wpisanych w Polsce na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Z założenia monitoring ma odbywać się co 5 lat i być prowadzony przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. Autorka zgłasza szereg pytań, skupia się jednak na odpowiedzi na cztery: cele i efekty monitoringu; przedmiot monitoringu; zasady nadrzędne, jakimi należy się kierować, opracowując wytyczne do monitoringu; jak monitoring może przełożyć się na wzmożenie działań ochronnych. Proces monitoringu rozumie zarazem jako jeden z etapów organizowanego i realizowanego w Polsce procesu strategicznego zarządzania przejawami niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Najdonioślejszym i nadrzędnym jego celem może stać się wpływanie na depozytariuszy i zachęcanie ich do bardziej efektywnych, świadomych i kompleksowych działań służących wzmocnieniu żywotności zjawiska dziedzictwa niematerialnego.
The article is an attempt to outline problems connected with events recorded in the Intangible Cultural Heritage list in Poland. Inherently, the monitoring is to be made every five years and be conducted by the National Heritage Board. The author issues a series of questions and focuses on answering four of them: the monitoring goals and effects, the subject of monitoring; key principles to be followed when compiling guidelines for monitoring, the way in which the monitoring may be translated into safeguarding measures strengthening. The monitoring process is understood as a stage of the intangible cultural heritage strategic management being organised and implemented in Poland. Its greatest and paramount goal might be to appeal to depositaries and encourage them into taking more effective, sound and comprehensive efforts aimed at reasserting the vitality of intangible heritage phenomenon.
Źródło:
Lud; 2020, 104; 17-39
0076-1435
Pojawia się w:
Lud
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Music as Heritage: Historical and Ethnographic Perspectives”, red. Barley Norton, Naomi Matsumoto, London–New York 2019 Routledge (= SOAS Musicology Series) ISBN-10: 1138228044; ISBN-13: 978-1138228047
Autorzy:
Popławska, Marzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25806486.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
niematerialne dziedzictwo kulturowe
etnomuzykologia
etnografia
intangible cultural heritage
ethnomusicology
ethnography
Opis:
Recenzja książki: Music as Heritage: Historical and Ethnographic Perspectives, red. Barley Norton, Naomi Matsumoto, London–New York 2019
Book Review of: Music as Heritage: Historical and Ethnographic Perspectives, eds. Barley Norton, Naomi Matsumoto, London–New York 2019
Źródło:
Muzyka; 2022, 67, 2; 166-170
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szopkarstwo krakowskie – ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturowego z perspektywy muzealnej i antropologicznej
The Nativity Scene – Protection of Intangible Cultural Heritage from a Museum and Anthropological Perspective
Autorzy:
Okręglicka, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37490654.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
szopkarstwo krakowskie
niematerialne dziedzictwo kulturowe
Konkurs Szopek Krakowskich
ochrona dziedzictwa kulturowego
pandemia koronawirusa
the Nativity scene (szopka) tradition in Kraków
intangible cultural heritage
Krakow Nativity Scenes Contest
protection of cultural heritage
coronavirus pandemic
Opis:
Muzeum Historyczne Miasta Krakowa (Muzeum Krakowa) podjęło się odpowiedzialnej roli opieki nad szopkarstwem krakowskim oraz jego promocji w kraju i na świecie. Dzięki muzealnym działaniom chroniącym, dokumentującym oraz popularyzującym fenomen szopkarstwa, tradycja ta w 2014 r. została wpisana na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego i w 2018 r., jako pierwsza z Polski, została umieszczona na liście reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa ludzkości UNESCO. Niniejszy artykuł ma na celu pokazanie, w jaki sposób ochronę lokalnego dziedzictwa podjęło Muzeum Krakowa, przez lata wypracowując formy relacji z depozytariuszami krakowskiej tradycji tworzenia szopek. Autorka skupiła się na pięciu ostatnich latach w zakresie ochrony szopkarstwa (2018–2022), jak również przybliżyła, jakie tematy kulturalno-społeczne pojawiły się ostatnio w krakowskich szopkach, czyli w jaki sposób twórcy opowiadali Kraków w swoich dziełach. Tekst koncentruje się zwłaszcza na sposobie organizacji Konkursu Szopek Krakowskich w trudnym czasie pandemii koronawirusa.
The Historical Museum of the City of Krakow (Museum of Krakow) undertook the responsible role of care for the Krakow nativity scene and its promotion in the country and in the world. Thanks to the museum’s activities protecting, documenting and popularizing the phenomenon of the nativity scenes, the tradition was entered on the National List of Intangible Cultural Heritage in 2014 and in 2018, as the first of Polish item, it was placed on the UNESCO Representative List of Intangible Heritage of Humanity. This article aims to show how the Museum of Kraków has undertaken the protection of local heritage, developing various forms of relations with the holders of the Krakow tradition of creating Krakow nativity scenes over the years. The author focused on the last five years in the field of nativity scene protection (2018–2022), as well as presented what cultural and social topics have appeared in the nativity scenes over the last time, i.e., how the creators “told Krakow” in their works. The text focuses in particular on the way of organizing the Krakow Nativity Scenes Contests during the difficult time of the coronavirus pandemic.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 40, 1; 59-76
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Challenges and opportunities in preserving intangible cultural heritage: lessons from the Demoscene
Wyzwania i możliwości w zakresie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego: wnioski z Demosceny
Autorzy:
Lichnerowicz, Andrzej
Grzeszczuk, Maciej
Skorupska, Kinga H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45897610.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
Demoscene
digital culture
digital art
preservation
computer interaction
Demoscena
kultura cyfrowa
sztuka cyfrowa
konserwacja
interakcja komputerowa
Opis:
The Demoscene is a pioneering digital culture and an art form. Its roots in Poland date back to the mid-1980s. In 2019, the Polish Demosceners, alongside their Finnish and German counterparts in the Art of Coding campaign, embarked on an initiative to advocate for the recognition of the Demoscene by UNESCO. This move highlighted the tension between the inherently decentralised and demarcating nature of the Demoscene and formal requirements of cultural heritage preservation. In this paper, we present a brief overview of the Demoscene, combining personal observations from the UNESCO enlisting process with insights gathered from a supportive study conducted among Demoscene community members. The results of this study are presented in the context of digital preservation challenges in various domains, offering a comparative perspective. The paper concludes with some insights into what information to store alongside the Demoscene productions themselves and outlines potential further work, addressing both current and emerging challenges faced by the Demoscene community.
Demoscena to prekursorska kultura cyfrowa i forma sztuki. Jej korzenie w Polsce sięgają połowy lat 80. ubiegłego wieku. W 2019 r. polscy uczestnicy Demosceny, wraz ze swoimi fińskimi i niemieckimi kolegami z kampanii Art of Coding, podjęli inicjatywę na rzecz uznania Demosceny przez UNESCO. Decyzja ta podkreśliła napięcia, jakie istnieją pomiędzy z natury zdecentralizowanym i demarkacyjnym charakterem Demosceny a formalnymi wymogami ochrony dziedzictwa kulturowego. W artykule przedstawiamy krótki przegląd Demosceny, łącząc osobiste obserwacje z procesu wpisywania na listę UNESCO ze spostrzeżeniami zebranymi podczas badania przeprowadzonego wśród członków społeczności. Wyniki tego badania zostały przedstawione w kontekście wyzwań związanych z ochroną zasobów cyfrowych w różnych dziedzinach, prezentując perspektywę porównawczą. Artykuł kończy się kilkoma spostrzeżeniami co do tego, jakie informacje należy przechowywać wraz z samymi produkcjami Demosceny, a odnosząc się zarówno do obecnych, jak i pojawiających się wyzwań stojących przed społecznością Demosceny, nakreśla kierunek potencjalnych dalszych prac.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2024, 63; 217-234
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Migrująca lokalność”. Niematerialne dziedzictwo kulturowe wobec kulturowej zmiany. Etnologiczne pytania o materię badawczą
“Migratory localness” and intangible cultural heritage. Ethnological questions concerning the research matter
Autorzy:
Berendt, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/539684.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
lokalność
kulturowa zmiana
dziedzictwo niematerialne
Opis:
The ratification by Poland in 2011 of the 2003 UNESCO Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage means that the Polish state undertakes to carry out actions which will help implement the recommendations in the Convention and lead to the establishment of inventories of phenomena in need of special protection, dissemination and appreciation. The idea of the Convention is to make the relevant communities sensitive to the value of their own culture, its uniqueness. But its message also clearly entails the thought of possible loss of precious, perhaps the most precious values of tradition and of the implications of such situations; including the disturbances of the cultural identity. Torn for a variety of causes out of their familiar physical and mental territory, especially due to wars and resulting cultural violence, migrant communities live with this consciousness. Their experiences are a model example of a social and cultural system thrown off relative balance developed through years of rootedness. How do they find their place in a new reality and to what extent does their intangible heritage contribute to those processes or, to the opposite, to what extent does it hamper them? May the recommendations of the Convention become an insurance policy also for them, a guarantee which would ensure the possibility to maintain specific aspects of self-consciousness, cultural continuity, or will the recommendations remain dead letter for them due to changes imposed by the constant confrontation with other cultural patterns. What are the chances that those “managers” of the Convention implementation process in the Polish reality will notice and appreciate the specific nature of cultural processes which take place in the territories incorporated into Poland after World War II? The unique but undergoing continuous processing heritage of displaced Polish communities but also of other ethnic and national groups, returnees and political refugees? Will they not reject as objectionable the phenomena of continuation in a variety of forms by those communities of the heritage of other communities which under the pressure of history left their territories? Even if they do not receive an unequivocal answer at first, such questions should be posed because they absorb numerous local communities as well as observers and researchers who study their tradition.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2014, 1; 19-30
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w systemie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego
The role of the Polish Ethnological Society in the system of intangible cultural heritage protection
Autorzy:
Brzezińska, Anna Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1402480.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
PTL
niematerialne dziedzictwo kulturowe
Opis:
Omówienie roli PTL w ochroni niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
Źródło:
Lud; 2020, 104; 13-16
0076-1435
Pojawia się w:
Lud
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działania na rzecz ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego na przykładzie obrzędu brodacze ze Sławatycz
Autorzy:
Smyk, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687283.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
intangible cultural heritage
protection of intangible cultural heritage
traditional New Year’s carolling
the brodacze ritual
niematerialne dziedzictwo kulturowe, ochrona dziedzictwa, tradycyjne noworoczne kolędowanie, obrzęd brodacze
Opis:
Part one of the article reconstructs the definition of intangible cultural heritage protection, based on the UNESCO Convention of 2003 and the Polish guidelines on applying for registration in the National List of Intangible Cultural Heritage. Part two briefly describes the ritual of brodacze [literally: bearded men] – traditional New Year’s caroling – as practised in Sławatycze (Biała Podlaska district, Lublin province). Part three systematically discusses successive measures aimed at preserving the brodacze ritual that have been taken since the 1980s by the local community cultural centre, local cultural managers and the town authorities in consultation with the depositaries of intangible cultural heritage. In conclusion, the author complements the definition of protection with the elements practised in maintaining the brodacze tradition and poses some problems for consideration: the subjective aspect of heritage protection, the concept of educational measures, and the potential of protective measures practised in Poland.
W pierwszej części artykułu zrekonstruowano definicję ochrony dziedzictwa niematerialnego na podstawie Konwencji UNESCO z 2003 roku oraz obowiązujących w Polsce wytycznych do składania wniosku o wpis na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. W drugiej części w skrócie scharakteryzowano obrzęd brodaczy ze Sławatycz (pow. Biała Podlaska, woj. lubelskie) – tradycyjne kolędowanie noworoczne. W trzeciej części omówiono systematycznie kolejne typy działań służących ochronie obrzędu brodaczy, jakie od lat osiemdziesiątych XX wieku podejmuje miejscowy dom kultury, lokalni animatorzy oraz władze miasta w porozumieniu z depozytariuszami niematerialnego dziedzictwa kulturowego. W podsumowaniu autorka uzupełnia definicję ochrony o elementy praktykowane w podtrzymywaniu tradycji brodaczy, a także poddaje pod rozwagę kilka problemów: podmiotowego aspektu ochrony dziedzictwa, pojęcia działań edukacyjnych oraz potencjału praktykowanych w Polsce działań ochronnych.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2016, 55
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Turystyka i niematerialne dziedzictwo kulturowe: przegląd szans i zagrożeń. Na przykładzie rzemiosła i rękodzieła tradycyjnego
Autorzy:
Machowska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687279.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
tourism
intangible cultural heritage
crafts
handicrafts
turystyka
niematerialne dziedzictwo
rzemiosło
rękodzieło
Opis:
Tourism is an important social phenomenon and a sector of economy that is developing more and more rapidly. It is especially cultural tourism that grows fast and also serves as a platform for the meeting of tourism and intangible cultural heritage. It meets the needs of the postmodern man who seeks excitement and diversity. The UNESCO Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage (2003) does not address the topic of tourism. From the point of view of researchers, it is regarded as a threat to intangible cultural heritage that may result  in its commercialization and commodification. However, tourism can also have a positive impact on intangible cultural heritage, including traditional handicraft skills. The topic of the paper is the relationship between tourism and intangible cultural heritage with particular emphasis on traditional crafts and handicrafts. The text is an attempt to show the positive and negative consequences of this contact and to demonstrate on the example of traditional lace-making in Bobowa that the relationship does not entail only negative consequences.
Turystyka jest coraz prężniej rozwijającą się gałęzią gospodarki oraz ważnym zjawiskiem społecznym. Szczególnie wartko rozwija się turystyka kulturowa, która jest płaszczyzną spotkań turystyki i niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Odpowiada potrzebom człowieka ponowoczesnego, poszukującego wrażeń i odmienności. Sama Konwencja UNESCO z 2003 roku w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego pomija temat turystyki. Przez specjalistów i osoby zajmujące się ochroną dziedzictwa jest ona odbierana jako zagrożenie, skutkujące komercjalizacją i utowarowieniem. Jednak turystyka może mieć również pozytywny wpływ na niematerialne dziedzictwo kulturowe, w tym na tradycyjne umiejętności rękodzielnicze. Tematem artykułu jest relacja między turystyką a niematerialnym dziedzictwem kulturowym, ze szczególnym uwzględnieniem rękodzieła i rzemiosła tradycyjnego. W tekście podjęta została próba wskazania wynikających z tego kontaktu szans i zagrożeń. Opisana na końcu tekstu tradycja koronkarska w Bobowej pokazuje, że mimo wielu zagrożeń, relacja ta nie musi pociągać za sobą wyłącznie negatywnych konsekwencji.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2016, 55
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Procesja Bożego Ciała z tradycją kwietnych dywanów w Spycimierzu jako krajowe dziedzictwo niematerialne
Corpus Christi procession and flower carpets in Spycimierz as intangible national heritage
Autorzy:
Kaźmierczak, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487457.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
niematerialne dziedzictwo kulturowe
kwietne dywany
Spycimierz
Uniejów
intangible cultural heritage
flower carpets
Opis:
Bardzo ważnym elementem święta Bożego Ciała jest barwna procesja, która wychodzi poza mury kościoła. Do tradycji tego święta należą cztery ozdobione gałęziami z brzozy i kwiatami ołtarze oraz sypanie kwiatów pod stopy kapłana niosącego Hostię. W Spycimierzu rozwinął się wyjątkowo piękny zwyczaj układania dywanu z kwiatów o długości około 2 km na drodze przejścia procesji. Dekorowanie trasy stało się tutaj swoistym dziełem artystycznym, w którym bierze udział cała społeczność parafii. W artykule przedstawiono zaangażowanie lokalnej wspólnoty parafialnej i samorządu na rzecz wpisania Bożego Ciała z tradycją kwietnych dywanów w Spycimierzu na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego w 2018 r.
An important element of Corpus Christi celebration is a procession which goes outside church premises and stops on the way at four altars decorated with flowers and birch trees. Traditionally, dried flower petals are being thrown down before the priest bearing the Holy Sacrament. In Spycimierz, there is a beautiful tradition of making 2 km long flower carpets along the route of the procession. Decorating the procession route has become a specific work of art, in which participates all the community of the parish of Spycimierz. The article highlights the engagement of the local community and government in actions aimed at entering in 2018 the Corpus Christi celebration including the tradition of flower carpets in Spycimierz on the National List of intangible cultural heritage.
Źródło:
Biuletyn Uniejowski; 2018, 7; 65-75
2299-8403
Pojawia się w:
Biuletyn Uniejowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niematerialne dziedzictwo kulturowe na terenach postmigracyjnych (na przykładzie Pomorza)
Autorzy:
Kwaśniewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687294.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
dziedzictwo niematerialne, tereny postmigracyjne, Pomorze
intangible cultural heritage
post-migration areas
Pomerania
Opis:
Na Pomorzu po 1945 roku została przerwana ciągłość osadnicza (z wyjątkiem Kaszub i Kociewia). Nowi osadnicy przynieśli część dorobku materialnego i większość niematerialnego. Połączyli je z zastanym, obcym narodowo i kulturowo dziedzictwem materialnym. Prowadzone przez autorkę wraz zespołem od 2013 roku badania pokazują, że na terenach postmigracyjnych mamy do czynienia z wyspowym i mozaikowym dziedzictwem niematerialnym, które jest wypadkową zwyczajów przywiezionych tu przez osadników z różnych części kraju, a także wzorów przekazywanych przez środki masowego komunikowania. Jego specyfika i intensywność zależą od następujących czynników: pochodzenia regionalnego i narodowego osadników oraz ich liczby w danej miejscowości; działalności instytucji podtrzymujących lub wymyślających dziedzictwo i tradycję; aktywności społeczności lokalnych, a zwłaszcza lokalnych liderów; aktualnych trendów kulturowych i politycznych. Grupami wyróżniającymi się na terenach postmigracyjnych są Kaszubi i Ukraińcy. Mieszkając w większych skupiskach, zachowują język, wyznanie religijne i związaną z nim obrzędowość doroczną, dowcipy, żarty. Do „autochtonizacji kaszubskiej” osadników przyczynia się działalność stowarzyszeń, domów kultury, szkół, muzeów. Także Kurpiowie mieszkający w miejscowości Klęcino w gminie Główczyce (pow. słupski) kultywują kulturę regionu pochodzenia. Tam, gdzie żadna z grup nie jest dominująca, mamy do czynienia ze zjawiskiem wymyślania tradycji lub sięgania do dziedzictwa kulturowego dawnych mieszkańców, np. mennonickiego na Żuławach.
The continuity of settlement in Pomerania (with the exception of Kashubia and Kociewie) was interrupted after 1945. New settlers brought with them some of the tangible and most of the intangible heritage material. They combined them with an existing heritage material, which was nationally and culturally foreign to them.Research conducted by the author and her team from 2013 shows that the intangible heritage in post-migration areas is insular and mosaic in its character, which is the net result of customs imported by settlers from various parts of the country, as well as the patterns provided by means of mass communication. Its specificity and intensity depend on the following factors: the regional and national origin of the settlers and their number in a given locality; the activities of institutions which support or invent heritage and tradition; the activity of local communities, especially local leaders; the current cultural and political trends. The Kashubians and Ukrainians are distinctive as groups in post-migration areas . Living in larger agglomerations, they retain the language, religion and the related annual rituals, sayings and jokes.The activities of various associations, community centres, schools and museums contribute to the “Kashubian autochtonization” of the settlers. Also members of the Kurpiowie group living in the village of Klęcino in the municipality of Główczyce (Słupsk district) cultivate the culture of the region of their origin. Where none of the groups is dominant, we are dealing with the phenomenon of inventing traditions or reaching to the cultural heritage of the region’s ancient inhabitants, for example the Mennonites in Żuławy.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2016, 55
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Patrymonializacja, „UNESCOizacja” i polityka. Trajektorie tańca tradycyjnego w systemie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego
Patrimonialisation, ‘UNESCOisation’, and politics. The trajectories of traditional dance in the protection system of intangible cultural heritage
Autorzy:
Dziubata, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944359.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Tematy:
patrymonializacja
niematerialne dziedzictwo kulturowe
taniec tradycyjny
UNESCO
patrimonialisation
intangible cultural heritage
traditional dance
Opis:
This article describes the relationship between the global protection system of intangible cultural heritage and practising dance at the regional and local levels. It is analysed on the example of traditional wedding dances from the region of Wielkopolska (Greater Poland), i.e. wiwat, przodek, and chodzony (równy). The aim of this analysis is to study UNESCO’s policy and the consequences of applying the protection system of intangible cultural heritage to traditional dance. The author points out that once the traditional dance is recognised as an element of cultural heritage the process of patrimonialisation starts. Consequently, the dance is incorporated in various socio-cultural processes that affect its meaning, form, and how it is practised. By referring to the concepts of patrimonialisation, intangible cultural heritage, and ‘UNESCOisation’, the text discusses the multi-context functioning and the diversified use of the traditional dances from Wielkopolska from three ethnographic regions: Biskupizna, Szamotuły, and Region Kozła (the Goat Region). The author argues that the varied trajectories in the patrimonialisation of the traditional dance can bring both positive effects (strengthening the local identity, raising the awareness of one’s own cultural heritage and its value) and possible risks (interference of external agencies, internal conflicts, symbolic and practical changes).
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2020, 111, 4; 174-192
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Polish system for the safeguarding of intangible cultural heritage AD 2023 – achievements and challenges
Polski system ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego Anno Domini 2023 – osiągnięcia i wyzwania
Autorzy:
Smyk, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45903148.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
UNESCO Convention 2003
safeguarding of heritage
UNESCO
Republic of Poland
local government units
National Heritage Board
Konwencja UNESCO 2003
ochrona dziedzictwa
Rzeczpospolita Polska
jednostki samorządu terytorialnego
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Opis:
The author discusses the current state of organisation of the Polish system for the safeguarding of intangible heritage under the UNESCO Convention 2003 after twenty years since the enactment of the Convention and after ten years of functioning of the National List of Intangible Cultural Heritage. In the introduction, the author recounts the obligations of a State-Party to the Convention and the beginnings of the Polish debate on the shape of the intangible heritage management system. In the main part of the article, the author reviews and assesses the scope and forms of implementation of the National Programme for the Safeguarding of Intangible Cultural Heritage, planned in 2011–2012 by the National Heritage Board of Poland. In the conclusions, the author indicates the next most urgent needs faced by the environment responsible for the safeguarding of intangible cultural heritage in Poland.
Autorka omawia stan organizacji polskiego systemu ochrony dziedzictwa niematerialnego w myśl Konwencji UNESCO 2003 w dwadzieścia lat po ustanowieniu Konwencji oraz w dziesięć lat funkcjonowania Krajowej listy niematerialnego dziedzictwa kulturowego. We wstępie przypomina o zobowiązaniach Państwa-Strony Konwencji oraz o początkach polskiej debaty nad kształtem systemu zarządzania dziedzictwem niematerialnym. W głównej części artykułu dokonuje przeglądu i oceny stopnia i form realizacji Krajowego Programu Ochrony Dziedzictwa Niematerialnego, planowanego w latach 2011–2012 przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. W podsumowaniu autorka wskazuje kolejne najpilniejsze potrzeby, jakie stoją przed środowiskami odpowiedzialnymi w Polsce za ochronę niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2024, 63; 11-29
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Nie)ginące zawody na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego – ochrona, popularyzacja czy dekontekstualizacja?
(Non-)disappearing professions on the National List of Intangible Cultural Heritage – protection, popularization or decontextualization?
Autorzy:
Kraczoń, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45893481.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
niematerialne dziedzictwo kulturowe
rzemiosło ludowe
twórca ludowy
ochrona
popularyzacja
dekontekstualizacja
intangible cultural heritage
folk crafts
folk artist
protection
popularisation
decontextualisation
Opis:
Zasadniczym celem artykułu jest spojrzenie na formy ochrony i popularyzacji tradycyjnych rzemiosł wiejskich, a także ukazanie zjawisk, które wpływają na procesy ich dekontekstualizacji. Obecnie na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego znajduje się 85 wpisów, z czego 35 przyjętych wniosków dotyczy wiedzy na temat tradycyjnych rzemiosł i form przekazywania umiejętności wytwarzania poszczególnych artefaktów. Obok zwiększonego zapotrzebowania na ich wytwory, twórcy muszą nierzadko mierzyć się z wieloma problemami, z których najistotniejszym jest brak kontynuatorów tradycji. W opracowaniu ukazano, w jaki sposób współczesne formy ochrony zjawisk niematerialnego dziedzictwa kulturowego wpływają na jego żywotność i stan zachowania.
The main aim of the article is to look at the forms of protection and popularisation of traditional rural crafts, as well as to show phenomena that influence the processes of their decontextualisation. Currently, there are 85 entries on the National List of Intangible Cultural Heritage, of which 35 accepted applications concern knowledge about traditional crafts and forms of transmitting skills in producing particular artefacts. In addition to the increased demand for their products, creators often have to face many problems, the most important of which is the lack of successors to the tradition. The study shows how modern forms of protection of intangible cultural heritage phenomena affect its vitality and state of preservation.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2024, 63; 165-181
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konwencja o ochronie niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO w perspektywie dyskursu antropologicznego
UNESCO Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage from the perspective of an anthropological discourse
Autorzy:
Czerwińska, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/667169.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Opis:
In the light of a deepening globalization and degradation of a cultural diversification of societies, many actions aiming at maintaining their unique nature are taken. The very activity concentrates especially on intangible representations of cultural heritage which are particularly susceptible to depreciation, and, consequently, loss as a result of modern civilization processes such as uncontrolled urbanization and destruction of rural areas. The awareness of constantly progressing dangers enforces taking proper actions and engaging the international society. Out of concern for maintaining the most precious elements of the world intangible heritage, a series of programmes, among whom the ones conducted by UNESCO should be paid special attention to. One of them is the Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage, the result of which is among others creating The Representative List of Intangible Cultural Heritage of Humanity. UNESCO’s convention was approved of enthusiastically as an important step to maintaining cultural heritage. At the same time, the actions undertaken initiated many debates, mainly in the circle of ethnologists, culturologists, animators or pedagogues. The voices of polemics touch upon many aspects of The Convention: from theoretical-methodological to those concerning particular means of realizing given tasks. The article concentrates on several selected issues that need reflection, or even, verification of opinions made so far. The findings in question are very important especially in the light of ratifying The Convention by the Republic of Poland in 2011.
Źródło:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2012, 12; 218-228
1506-5790
2353-9860
Pojawia się w:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarządzanie dziedzictwem niematerialnym Górali Babiogórskich poprzez animację społeczno-kulturalną. Raport z badań etnograficznych
Managing the intangible cultural heritage of the Babia Góra Highlanders through socio-cultural animation. Report on ethnographic research
Autorzy:
Laszczka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21151107.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
animacja
edukacja
etnografia
niematerialne dziedzictwo kulturowe
zarządzanie
animation
education
ethnography
intangible cultural heritage
management
Opis:
Artykuł stanowi jakościowy raport z etnograficznych badań terenowych przeprowadzonych w latach 2018–2019 do pracy licencjackiej pod tytułem Zarządzanie dziedzictwem niematerialnym Górali Babiogórskich, obronionej z wyróżnieniem w Instytucie Kultury UJ. Za podstawę badań uznano dyskurs niematerialnego dziedzictwa kulturowego, w tym problematykę zarządzania dziedzictwem na terenie Podbabiogórza i w Babiogórskim Centrum Kultury im. Urszuli Janickiej-Krzywdy w Zawoi. Autorka poszukuje odpowiedzi na pytanie badawcze: poprzez jakie wartości i idee, znajdujące odzwierciedlenie w konkretnych działaniach, powinno się zarządzać dziedzictwem niematerialnym regionu w instytucjach publicznych, aby było ono nie tylko chronione, ale również kreatywnie rozwijane i w konsekwencji przekazywane kolejnym pokoleniom. Posługując się etnografią jako tradycją metodologiczną, ustalono, że sprawczość publicznych instytucji kultury w ochronie dziedzictwa niematerialnego możliwa jest dzięki długotrwałemu pobudzaniu społeczności inicjatywami z zakresu animacji społeczno-kulturalnej do współdzielenia wartości i współtworzenia własnej kultury. W studium wyszczególniono działania: zachęcanie do partycypacji w przywracaniu kultury, kultywowanie jej elementów i transmitowanie ich poprzez empirię, stosowanie intertekstualnych przetworzeń dziedzictwa, inicjowanie kreatywnych i interaktywnych wydarzeń aktywizujących oraz edukowanie przystosowane do odbiorców, nienachalne w formie. Wybór analizowanego przypadku instytucjonalnego okazał się zasadny z uwagi na animacyjny i edukacyjny charakter działalności oraz walory kulturowe.
The article is a qualitative report on ethnographic field research conducted in 2018–2019 for a bachelor’s dissertation on Managing the Intangible Cultural Heritage of the Babia Góra Highlanders, which was defended with distinction at the Institute of Culture of the Jagiellonian University. The discourse on intangible cultural heritage was considered to be the basis for the research work, including the issue of heritage management in the Babia Góra region at the Urszula Janicka-Krzywda Babia Góra Cultural Centre in Zawoja. The research question that the author is seeking to answer is through which values and ideas, reflected in specific activities, should the intangible heritage of the region be managed in public institutions, so that it is not only protected, but also creatively developed and, consequently, passed on to future generations. Making use of ethnography as the methodological framework, it was determined that the public cultural institutions may be agents in the protection of intangible heritage through the long-term activation of communities with initiatives in the field of socio-cultural animation in order to share values and participate in the development of their culture. The study specified the following activities: encouraging participation in reviving heritage, cultivating elements thereof and transmitting them through empirical knowledge, using intertextual transformations of heritage, initiating creative and interactive events, and education geared towards the recipients that is not intrusive in form. The choice of cultural case under analysis proved to be justifiable in view of the motivational and educational nature of the activity and cultural values.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2022, 2; 169-186
0029-8247
2956-6606
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niematerialne dziedzictwo kulturowe w świetle ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego
Intangible cultural heritage in the light of protection and promotion of the diversity of cultural expressions
Autorzy:
Ratajski, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/538459.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
UNESCO
niematerialne dziedzictwo kulturowe
Konwencja w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego z 2003 roku
Konwencja w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego z 2005 roku
Konwencja w sprawie ochrony dziedzictwa kulturalnego i naturalnego z 1972 roku
Program UNESCO Pamięć Świata
społeczność lokalna
tożsamość
dziedzictwo materialne
zrównoważony rozwój
kultura
dialog pokoju
dialog kultur
różnorodność wyrazu kulturowego
lista reprezentatywna niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości
lista światowego dziedzictwa
polityka kulturalna
polityka rozwojowa
kultura narodowa
kultura lokalna
dobra kultury
przemysły kultury
Milenijne Cele Rozwoju ONZ
prawa człowieka
Opis:
The article refers to two UNESCO conventions adopted by Poland in recent years: The Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage of 2003 and the Convention on the Protection and Promotion of the Diversity of Cultural Expressions of 2005. On one hand, comparing the content of these documents allows better understanding of the keynote of the concept of safeguarding intangible national heritage applied by UNESCO, and, on the other hand, this guiding principle shows the long distance covered while shaping the vision of cultural heritage over forty years from the establishment of the Convention on Safeguarding the Cultural and Natural Heritage in 1972. To complete the picture, UNESCO’s “Memory of the World” Programme of 1992, concerning safeguarding the documentary heritage, including the digital heritage, must be mentioned. These documents capture the diverse landscape of human cultural heritage, being complementary to each other. They are permeated by the principles of the protection and promotion of the heritage to varying degrees: equality, diversity, equivalency, share in the sustainable development, importance of an individual creator, and also an important role of the local community in this process. They indicate the evolution of the development conditions based on the cultural awareness, sense of identity, formed in the process of gradual identification of one’s own tangible and intangible heritage. They emphasize the possibility of a significant participation of culture in development. The Preamble to the Convention from 2005 contains provisions which formulate principles in a clear way, and also shed light on understanding other UNESCO conventions and programmes, especially on the particularly important Convention from 2003. The principle of non-evaluation, which applies to making new entries on the Representative List of Intangible Cultural Heritage of Humanity, so difficult to understand in the light of the experience related to the application of the criteria for making new entries on the World Heritage List, in accordance with the Convention on Protection of the Cultural and Natural Heritage from 1972, gains importance in the perspective of “cultural diversity forming a common heritage of humanity” and being “a mainspring for sustainable development for communities, peoples and nations”. The Convention emphasizes the importance of culture for social cohesion; developmental role of exchanges and interactions between cultures based on freedom of thought, expression and information, as well as diversity of media; the importance of linguistic diversity; the importance of vitality of cultures, including for persons who belong to minorities and indigenous people, as “manifested in their freedom to create, disseminate and distribute their traditional, cultural expressions and to have access thereto, so as to benefit them for their own development”. These statements give special meaning to the main thoughts of the Convention of 2003, which indicates the fundamental importance of the local community and individual carriers in ensuring vitality of the intangible heritage as a basic condition for its protection. Hence the differences in determination of goods added to the lists established on the basis of the Convention of 1972 and of 2003. In the first case, the dominating principle is the principle of selection of the most outstanding works in a given field, based on the methodology determined by specialists using the criteria of European historical and aesthetic tradition. In the case of the Convention of 2003, there was a clear evolution towards the recognition of the values of cultural phenomena rooted in the local context, proving, first of all, the diversity and authenticity of these phenomena, with their significance in creating the culture for the local community and as a manifestation of their identity, and, with the use of tools for the protection of these phenomena/ elements, may participate in the dialogue of cultures on the national and global scale. The process of the implementation of the Convention gives a huge chance to prepare a methodology consistent with the assumptions of the Convention of 2003, by means of activities that aim at creating the national register of the intangible heritage, and thus recognize, disseminate and maintain the richness of intangible culture in Poland which, as a result of a well conducted cultural policy consistent with the principles of the Convention of 2005, should be present in the developmental processes of our country in a creative manner.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2014, 1; 5-18
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zbieractwo pieśniowe jako przykład zachowania niematerialnego dziedzictwa kulturowego Południowego Podlasia
Autorzy:
Maksymiuk-Pacek, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/29520974.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Bialska im. Jana Pawła II
Tematy:
Południowe Podlasie
niematerialne dziedzictwo kulturowe
pieśni ludowe
Southern Podlasie
intangible cultural heritage
folk songs
Opis:
Autorka zaprezentowała w tekście dokonania badaczy i dokumentalistów gromadzących materiał pieśniowy w Południowego Podlasia, który jest znaczącym składnikiem niematerialnego dziedzictwa kulturowego omawianego obszaru. Przytoczone przez nią dane pokazują jak rozwijały się badania nad pieśnią ludową na omawianym terenie od wieku XIX aż po wiek XXI. Odnotowała nazwiska badaczy i dane na temat ich publikacji dotyczących Południowego Podlasia, krótko omówiła ich zawartość. Wskazała, że wymienieni przez nią badacze bez wątpienia poprzez swoje prace zbierackie wnieśli wkład w zachowanie cennego skarbu południowopodlaskiej ziemi – pieśni ludowych, które przekazywane z pokolenia na pokolenie świadczą o dziedzictwie i tożsamości kulturowej mieszkańców Południowego Podlasia.
In the text the author presents the achievements of researchers and documentalists collecting song material in Southern Podlasie, which is a significant component of intangible cultural heritage of the discussed area. The data she cites show how research into folk song in the area under discussion has developed from the 19th century to the 21st century. She noted the names of researchers and data on their publications concerning Southern Podlasie, and briefly discussed their content. She pointed out that the researchers she mentioned had undoubtedly contributed to the preservation of a valuable treasure of Southern Podlasie through their collecting work - folk songs, which, handed down from generation to generation, testify to the heritage and cultural identity of the inhabitants of Southern Podlasie.
Źródło:
Niematerialne dziedzictwo kulturowe obszarów nadbużańskich w kreatywnych przestrzeniach miejskich i wiejskich; 41-53
9788364881992
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zadania dialektologii w zakresie ochrony ginących gwar
The Role of Dialectology in Preserving Endangered Dialects
Autorzy:
Karaś, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971346.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialektologia polska
ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturowego
gwary
Polish dialectology
preserving intangible cultural heritage
dialects
Opis:
The paper reviews the role of dialectology in preserving the dying out or endangered Polish dialects that form a major and representative part of the intangible cultural heritage. Dialectology – apart from its typical research tasks – is thus responsiblefor preserving the valuable heritage; disseminating knowledge on dialects; depicting the relations between dialects, history, and folk culture; raising the general public’s awareness of the position occupied by dialects among the varieties of Polish. Most importantly, in view of standard Polish being the prevailing variety, dialects need to be shown as embedded in family, social, local, and regional perspectives.Preserving the endangered dialects, as well as the whole intangible cultural heritage, is a multifaceted undertaking that comprises in the first place documentation, description, and scientific interpretation of dialectal material. Research on dialects need to be popularized in order to raise the language awareness of the Polish society. This in turn may indirectly inspire actions aimed at promoting local dialects, appreciating the regional speech varieties, changing the social perception of dialects by means of both formal and informal education, and finally – revitalizing the dialects that are the least known and scarcely ever used
Ginące obecnie gwary stanowią jeden z najważniejszych składników niematerialnego dziedzictwa kulturowego, stąd potrzeba ich ochrony, przez którą rozumiem – zgodnie z Konwencją UNESCO z roku 2003 – „środki mające na celu zapewnienie przetrwania niematerialnego dziedzictwa kulturowego, w tym jego identyfikację, dokumentację, badanie, zachowanie, zabezpieczenie, promowanie, waloryzację i przekazywanie następnym pokoleniom, w szczególności poprzez edukację formalną i nieformalną oraz przez rewitalizację różnych aspektów tego dziedzictwa.” (art. 2. pkt. 3.). W artykule przedstawiam zadania dialektologii w zakresie ochrony gwar, realizowane we współpracy z wieloma środowiskami, w tym naukowymi i politycznymi oraz ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi.
Źródło:
Gwary Dziś; 2015, 7; 83-95
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prezentacja badań niematerialnego dziedzictwa kulturowego w Muzeum Narodowym Rolnictwa w Szreniawie
Autorzy:
Jełowicki, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669909.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
National Museum of Agriculture and Food Industry in Szreniawa
intangible cultural heritage
exhibition
museum education
Opis:
This text will discuss the activities of the National Museum of Agriculture and Food Industry in Szreniawa (abbreviated to the Museum in Szreniawa) in the field of research, documentation of intangible cultural heritage and the dissemination of knowledge about it. This is only a presentation of findings which in the future may become the basis for deeper analysis or broader synthesis. The research mainly focused on the role the facilities play or are to play in the museum. Today, it is important to classify and present various undertakings of this institution.
Źródło:
Zbiór Wiadomości do Antropologii Muzealnej; 2019, 6
2391-6869
Pojawia się w:
Zbiór Wiadomości do Antropologii Muzealnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pejzaż dźwiękowy i praktyki audytywne czasu wojny (wówczas i współcześnie)
Wartime Soundscape and Auditive Activity (Then and Now)
Autorzy:
Szalewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951650.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
World War II
soundscape
sonic icons
aural postcards
auditive practices
intangible cultural heritage
memorial site
Opis:
The text presents a soudscape analysis of World War II. Here, the term soundscape is understood, after R. Murray Schafer, as acoustic sphere of a place and of its human community which becomes a part of intangible cultural heritage. The analysed soundscape involves wartime audio sphere of both sound senders and recipients. In order to reconstruct the aural world from the years 1939–1945, the article’s author uses autobiographic texts by such writers as Białoszewski, Głowiński, Ligocka, Nałkowska, and Waniek. Further, she later demonstrates the contemporary references to wartime soundscape, and reveals how they function to construct both historical memorials and political history.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2015, 6
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapomniani prekursorzy dziedzictwa niematerialnego. Synteza wartości kulturowych przestrzeni Państwa Polskiego po latach
Synthesis of cultural values of the Polish State Space: years after. The intangible cultural heritage and its forgotten precursors
Autorzy:
Godula-Węcławowicz, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217188.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
dziedzictwo
krajobraz kulturowy
tożsamość kulturowa
heritage
cultural landscape
cultural identity
Opis:
Zapoczątkowany jesienią roku 1989 pod patronatem Ministerstwa Kultury pięcioletni temat badawczy Synteza wartości kulturowych przestrzeni Państwa Polskiego miał na celu systematyczne podsumowanie wiedzy historyczno-kulturowej z rozmaitych dyscyplin naukowych, a jego rezultaty miały być wykorzystywane m.in. w decyzjach administracyjnych, wytycznych konserwatorskich w planach lokalnych i regionalnych. Synteza była tematem prawdziwie prekursorskim, gdyż wyprzedzała o kilkanaście lat uchwaloną w 2003 roku Konwencję UNESCO o Ochronie Dziedzictwa Niematerialnego. Materiały badawcze – około 70 pokaźnych tomów tekstów wraz z mapami – złożone w Ministerstwie Kultury (obecnie Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego) – są po latach nadal ideowo nośne, a merytorycznie cenne.
The five-year research subject entitled Synthesis of Cultural Values of the Polish State Space, commenced in the autumn of 1989 under the patronage of the Ministry of Culture, was to provide a systematic resume of historical-cultural knowledge in diverse scientific disciplines, and its results were to be used in e.g. administrative decisions, or conservation guidelines in local and regional plans. The Synthesis was a truly precursor subject, since it preceded by several years the UNESCO Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage passed in 2003. Research materials – around 70 largish volumes of texts with accompanying maps – submitted at the Ministry of Culture (currently Ministry of Culture and National Heritage), are still ideologically valid and factually valuable.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2018, 55; 42-50
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koalicja Wschowskich Kolędników. Między dziedzictwem kulturowym a tradycją wynalezioną
Autorzy:
Dziubata, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042613.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
niematerialne dziedzictwo kulturowe
folkloryzm
tradycja wynaleziona
kolędowanie
intangible cultural heritage
folklore
invented tradition
carols singing
Opis:
Celem artykułu jest analiza działalności Koalicji Wschowskich Kolędników – grupy młodych ludzi z okolic Wschowy (woj. lubuskie), która w okresie Świąt Bożego Narodzenia praktykuje obchody kolędnicze ulicami miasta i przylegających do niego wsi. Jest to zjawisko stosunkowo świeże, które z uwagi na brak przekazu międzypokoleniowego w formie i treści czerpie z różnych regionów Polski. Artykuł składa się z trzech części: 1) etnograficznego opisu kolędowania, prezentacji grupy i społecznego odbioru zjawiska, 2) osadzenia wschowskiego kolędowania na tle wielkopolsko-lubuskich tradycji kolędniczych, 3) analizy przypadku w kategoriach tradycji, folkloryzmu, tradycji wynalezionej i niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
The aim of the article is to analyze the activities of the carol formation named „Koalicja Wschowskich Kolędników” – a group of young people from Wschowa in western Poland, who practice Christmas carol singing celebrations around the streets of the city and near villages. This recent phenomenon due to the lack of intergenerational communication draws from various regions of Poland. The article consists of three parts: 1) ethnographic description of the group, its activity and social perception, 2) locating it in the background of regional carol traditions, 3) case study in terms of tradition, folklore, invented tradition and intangible cultural heritage.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2020, 26; 243-268
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zwyczaje religijne i miejsca kultu jako elementy niematerialnego dziedzictwa kulturowego Pomorza Wschodniego
Autorzy:
Stachowiak, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687285.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
zwyczaje religijne, miejsca kultu, niematerialne dziedzictwo kulturowe
religious customs
places of worship
intangible cultural heritage
Opis:
Artykuł streszcza wyniki dotychczasowych badań prowadzonych na Pomorzu Wschodnim, dotyczących zjawisk religijnych i miejsc kultu jako elementów niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Chociaż sama religia nie jest objęta Konwencją UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego, praktyki kulturowe i kulturowe środki wyrazu są silnie inspirowane tradycją religijną i wiarą. Dla ściślejszej systematyzacji problematyki dokonano podziału omawianych zjawisk na trzy grupy tematyczne (domeny): miejsca (przestrzeń), gesty (praktyki), rok kościelny i obrzędowy (czas), przy czym pierwszą grupę opisano szczegółowo na podstawie zebranego materiału etnograficznego.
The paper refers to the results of previous fieldwork referring to religious phenomena and places of worship as part of intangible cultural heritage in Eastern Pomerania. Even though religion is not strictly included in the UNESCO Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage, cultural practices and cultural means of expression are strongly inspired by the religious tradition and faith. For more precise systematization of the discussed issues, these phenomena are classified into three thematic groups (domains): places (space), gestures (practice), the ritual year (time). The first group is described in detail on the basis of ethnographic material.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2016, 55
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie niematerialnego dziedzictwa kulturowego i partnerstwo interesariuszy. Wprowadzenie do problematyki
Autorzy:
Smyk, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/29521003.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Bialska im. Jana Pawła II
Tematy:
Konwencja UNESCO 2003
ochrona dziedzictwa niematerialnego
depozytariusz niematerialnego dziedzictwa kulturowego
zasady etyczne dotyczące ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego
2003 UNESCO Convention
Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage
ICH bearers
Ethical Principles for Safeguarding Intangible Cultural Heritage
Opis:
Autorka rozpoczyna od przypomnienia definicji niematerialnego dziedzictwa kulturowego, zawartej w Konwencji UNESCO z 2003 r. Następnie przybliża dwie autorskie koncepcje: operacyjną definicję pojęcia depozytariusza dziedzictwa niematerialnego oraz typologię i funkcje interesariuszy tego dziedzictwa. Kończy omówieniem Zasad etycznych dotyczących ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego i wskazaniem, że realizowane w ostatnich latach w powiecie bialskim działania na rzecz tradycji lokalnych można uważać za dobrą praktykę w budowaniu forum międzyśrodowiskowego porozumienia i współdziałania nastawionego na ochronę niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
The author begins with recounting the definition of intangible cultural heritage contained in the UNESCO Convention of 2003. Then she presents her two original concepts: an operational definition of an intangible cultural heritage bearer, as well as typology and functions of intangible heritage stakeholders. In conclusion, the author discusses The Ethical Principles for the Safeguarding of Intangible Cultural Heritage and points out that the actions implemented for the benefit of local traditions in the Biała Podlaska district in recent years can be regarded as a good practice of creating a forum for mutual understanding and cooperation between various environments, aimed at safeguarding intangible cultural heritage.
Źródło:
Niematerialne dziedzictwo kulturowe obszarów nadbużańskich w kreatywnych przestrzeniach miejskich i wiejskich; 9-23
9788364881992
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy miejscowe – przekaz i świadectwo rzeczywistości kulturowo-historycznej. Ochrona, eksploracja, upowszechnianie
Autorzy:
Trapszyc, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687259.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
intangible cultural heritage
toponyms
place names
urbanonyms
Torun
niematerialne dziedzictwo kulturowe
 toponimy
 nazwy terenowe
  urbanonimy
 Toruń
Opis:
The UNESCO Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage strongly emphasises the role of oral tradition. However, among the  elements of intangible heritage which it mentioned, toponyms– names of historic, cultural and topographic/natural content – were omitted. This does not mean that they are not under protection. Place names and urbanonyms deserve attention of cultural anthropologists, historians and museologists, not only as research objects, but also as historical sources requiring the same care as other monuments.In the article I concentrate on the names of Toruń, a city included in the UNESCO World Heritage List, and the names of several villages near Toruń. This choice is aimed at presenting the problem of protecting historic names, the necessity of restoring the names eradicated from terminology and assigning toponyms used in colloquial speech.My reflections are the result of research carried out as part of my work in the Ethnographic Museum in Toruń. It is based on interaction with members of the local community, activists of local organisations and officials. The experiences gained from these contacts prove that the awareness of the value of historic place names and the knowledge of the law on the preservation of historic monuments are still very low. Hence the need for cultural anthropologists’ work. However, it should involve not only discovering toponyms and creating a catalogue of historic names, but also education, which can be provided in the dialogue with our interlocutors.
W Konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego mocno podkreśla się rolę ustnego przekazu. Wśród wymienionych elementów niematerialnego dziedzictwa pominięto jednak toponimy – nazwy  o historycznych treściach, tak kulturowych, jak topograficzno-przyrodniczych. Nie  oznacza to jednak, że nie podlegają one ochronie. Nazwy terenowe i urbanonimy  zasługują na zainteresowanie antropologa kultury, historyka i muzealnika, nie  tylko jako obiekty badań, ale jako źródła historyczne wymagające takiej samej  troski, jak inne zabytki. W artykule zwracam uwagę na nazwy Torunia, miasta wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO, oraz na nazwy kilku  podtoruńskich wsi. Wybór ten ma na celu wskazanie na potrzebę ochrony nazw  zabytkowych, a także na konieczność przywrócenia nazw wyrugowanych z nomenklatury oraz powołania toponimów funkcjonujących w mowie potocznej. Moje refleksje są wynikiem badań, jakie prowadzę w ramach pracy w Muzeum Etnograficznym w Toruniu. Mają one charakter interakcji z miejscową społecznością,   działaczami lokalnych towarzystw i urzędnikami. Doświadczenia wyniesione z tych  kontaktów dowodzą, że świadomość wartości historycznej nazw miejscowych  oraz znajomość prawa o ochronie zabytków są u nas wciąż bardzo niskie. Stąd  i potrzeba działań antropologów kultury. Nie chodzi jednak tylko o odkrywanie  toponimów i tworzenie katalogu nazw zabytkowych, ale o edukację, którą możemy  prowadzić w dialogu z naszymi rozmówcami.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2016, 55
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O kwietnych dywanach…
Autorzy:
Wróblewska, Violetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028539.pdf
Data publikacji:
2022-02-21
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
folk customs
Feast of Corpus Christi
intangible cultural heritage
zwyczaje ludowe
Boże Ciało
niematerialne dziedzictwo kulturowe
Opis:
Recenzja: Katarzyna Smyk, Obrzęd jako tekst kultury. Przykład Bożego Ciała w Spycimierzu, seria „Ścieżki Kultury”, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2020.
Review: Katarzyna Smyk, Obrzęd jako tekst kultury. Przykład Bożego Ciała w Spycimierzu, seria „Ścieżki Kultury”, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2020. 
Źródło:
Literatura Ludowa; 2022, 4; 117-122
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niematerialne dziedzictwo kulturowe wsi podlaskiej – współczesny stan zachowania oraz główne problemy jego ochrony
Intangible cultural heritage of rural areas of Podlasie – current state of preservation and main problems of its protection
Autorzy:
Gaweł, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/538598.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Podlasie
dziedzictwo niematerialne
gwary
obrzędy i zwyczaje
ludowe rzemiosła
plecionkarstwo
tkactwo
garncarstwo
ludowe lecznictwo
Opis:
The article discusses the current state of preservation of the intangible cultural heritage in the rural areas of Podlasie and the most important problems related to its protection. It has been assumed that Podlasie covers the area of the present Podlaskie Voivodeship, excluding its western part that belongs to Kurpie. At the beginning the article outlines the settlement processes that led to the current cultural diversity of the inhabitants of this region. The Podlaskie Voivodeship is the most ethnically and religiously diverse area in Poland. It is inhabited by national minorities: Belarusian, Lithuanian and Ukrainian, as well as an ethnic minority – the Tatars. Ethnic and national divisions are accompanied by a religious division, because apart from the Catholics, Podlasie is inhabited by many followers of the Orthodox Church. One of the effects of this ethnic and national diversity is the presence of East Slavic dialects with local varieties. These distinctions are reflected, among others, in the toponymy. Linguistic diversity is visible in the oral folklore, especially in ritual songs, including Konopielki, which are sung in the Podlasie region on Easter and are particularly interesting. Oral folklore includes also legends that nowadays rapidly disappear as a result of the lack of intergenerational transfer. Coexistence of two Christian denominations in Podlasie results in wealth of customs, ceremonies and beliefs related to the annual cycle of feasts. The article presents three selected annual customs and ceremonies worth protecting by being listed in the National Intangible Cultural Heritage List: playing the ligawka, a large trumpet-like musical instrument, in Advent in Ciechanowiec, celebrations of the last days of carnival, called zapusty, in Radziłów, and a tradition of prayers with wax votives in Krypno. Undoubtedly, one of the most important issues of protection of intangible heritage in the Podlasie region is the problem of transferring knowledge and skills associated with traditional crafts. Basketwork, pottery and weaving deserve particular attention among them. The article mentions also the problem of folk medicine in the context of the activity of the healers who are called szeptuchy in Podlasie. In the summary there have been listed the most important problems of protection of the intangible heritage in Podlasie.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2014, 1; 41-51
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gastronomiczne unikaty na Liście reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości – inspiracją dla turystyki kulinarnej
Gastronomic rarities on the Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity as an inspiration for culinary tourism
Autorzy:
Orłowski, Dominik
Woźniczko, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/667261.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
tradycje kulinarne
Lista reprezentatywna niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości
UNESCO
turystyka kulinarna
culinary traditions
Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity
culinary tourism
Opis:
This article aims at browsing through items of gastronomic rarities in UNESCO World List of Intangible Cultural Heritage, which might be the reason and the motif to visit particular places in the world. At the same time, it reflects a new trend in topic-related trips, which is obviously culinary tourism. Gastronomic rarities items placed in UNESCO World List of Intangible Cultural Heritage are the examples of world’s culinary cultural heritage. According to the international community, food regarded as gastronomic rarities in UNESCO World List of Intangible Cultural Heritage has a historical value nowadays. It is due to preserving customs and ceremonies which coincide with national culture of nutrition and food consumption.
Źródło:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2018, 18; 98-124
1506-5790
2353-9860
Pojawia się w:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kultúrne dedičstvo v kontexte zaniknutého baníctva v meste Banská Štiavnica
Cultural Heritage in the Context of the Decline of the Mining Industry in Banská Štiavnica
Autorzy:
Darulová, Jolana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/667209.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
The Representative List of Intangible Cultural Heritage of Slovakia
Banska Stiavnica
the Salamander Parade
the “Ausus” tradition
Opis:
The city of Banska Stiavnica and technical monuments in its vicinity were in year 1993 registered in the List of the World Cultural Heritage UNESCO (the mining region). The Salamander Parade in Banska Stiavnica as part of intangible cultural heritage of Slovakia represents specific and unique cultural traditions of miners that had formed during 150 years of existence of the Academy of Mining in Banská Stiavnica, during the following 80 years of active mining, and moreover, during 20 years following its finishing in 1993. The “Ausus” tradition nominated by the mining association Herrengrund is located in the mining settlement of Spania Dolina.
Źródło:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2014, 14; 187-196
1506-5790
2353-9860
Pojawia się w:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane zagadnienia z dziejów tradycji zdobienia trasy Bożego Ciała w parafii Spycimierz
Some remarks on the history of the tradition of Corpus Cristi decorations in the parish of Spycimierz
Autorzy:
Wójcik, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408300.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Spycimierz
Boże Ciało
dywany kwiatowe
kasztelania
niematerialne dziedzictwo kulturowe
Corpus Cristi
flower carpets
castellany
intangible cultural heritage
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie trzech zagadnień związanych z dziejami tradycji ubierania (zdobienia) trasy procesji Bożego Ciała w parafii Spycimierz. Tekst otwiera zarys dziejów parafii oraz miejscowości współcześnie ją tworzących. Autor analizuje kwestię genezy i okresu narodzin zwyczaju oraz rekonstruuje sześć tras, po których wędrowała procesja Bożego Ciała w parafii Spycimierz podczas ostatniego półwiecza. Wskazuje także reguły, którymi miejscowa społeczność kierowała się, ustalając przebieg trasy.
The aim of this article is to discuss three issues connected with the tradition of decorating the route of the Corpus Christi procession in the parish of Spycimierz. It first presents an outline of the history of the parish and the villages that it comprises today. Next, it highlights the origins of this tradition and reconstructs the six routes that the Corpus Christi procession followed over the past 50 years. It also explains the rules used by the local community in choosing the route.
Źródło:
Biuletyn Uniejowski; 2023, 12; 135-158
2299-8403
Pojawia się w:
Biuletyn Uniejowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W pięciolecie ratyfikacji przez Polskę Konwencji UNESCO z 2003 roku w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego
Autorzy:
Brzezińska, Anna Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687298.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
UNESCO Convention
intangible cultural heritage
local community
culture popularisation
Konwencja UNESCO
niematerialne dziedzictwo kulturowe
społeczność lokalna
upowszechnianie kultury
Opis:
The UNESCO Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage from 2003 was ratified by Poland in 2011. Since then numerous activities have been undertaken to popularise the knowledge of the Convention, its objectives and opportunities of promoting knowledge referring to cultural heritage. In Poland, the Ministry of Culture and National Heritage and the National Heritage Institute are engaged in implementing its postulates. Members of non-governmental organizations, including members of the Polish Ethnological Society, actively participate in these activities. The article discusses circumstances accompanying the introduction of the Convention in Poland and characterizes main activities for its popularisation.
 Konwencja UNESCO z 2003 roku w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego została ratyfikowana przez Polskę w 2011 roku. Od tego czasu podejmowane są liczne działania na rzecz upowszechnienia wiedzy o Konwencji, jej celach i możliwościach promowania wiedzy dotyczącej dziedzictwa kulturowego. W Polsce wdrażaniem jej postulatów zajmuje się Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowy Instytut Dziedzictwa. W działania aktywnie włączają się przedstawiciele organizacji pozarządowych, w tym członkinie i członkowie Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. Artykuł omawia okoliczności wprowadzenia Konwencji w Polsce oraz charakteryzuje główne działania na rzecz jej upowszechniania.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2016, 55
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doświadczenie inwazji tatarskich w narracjach ludowych i pamięci zbiorowej jako niematerialne dziedzictwo kulturowe Polski południowo-wschodniej
Experience of Tatar invasions in narrations and collective memory as intangible cultural heritage of south-eastern Poland
Autorzy:
Gliwa, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537531.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
pamięć zbiorowa
inwazje tatarskie
Polska południowo-wschodnia
niematerialne dziedzictwo kulturowe
Opis:
The present area of the south-eastern Poland (Podkarpackie Voivodeship) belonged to these parts of the Kingdom of Poland, and from 1569 the Polish-Lithuanian Commonwealth, which for several centuries, from late Middle Ages to the end of the 17th century, were affected by extremely destructive Tatar invasions. For several centuries Tatar military expeditions to the Polish and Lithuanian territories that aimed at robbing and terrorising local population were an excellent tool used by the Crimean Khanate, and also periodically by the rulers of the Ottoman Empire who employed subordinate Nogai tribes, for forcing the kings of Poland to pass special fees and levies, which was guaranteed in Polish-Ottoman and Polish-Tatar peace treaties. These fees, referred to as “gifts”, were a relic of the Mongol and Tatar supremacy over Ruthenian territories in the times of the Golden Horde. A long-term threat of rapacious invasions of the Tatars from Crimea and Budjak and their catastrophic economic and demographic effects were not the only consequences of the military activity of Tatar hordes on the territory of the Polish-Lithuanian Commonwealth. This multi-dimensional and periodically very intensive impact of Tatar cavalry raids must have caused the formation of a specific cultural discourse and collective memory reproduction processes in communities that were threatened existentially, exploited economically and drained demographically. The strength and remarkable durability of the collective memory of Tatar attacks is primarily a result of such factors as distance and strangeness of aggressors in terms of civilization, culture and religion, but the specific character of the activities carried out by the Tatars was an even more important factor that generated collective memory of the attacked community. A characteristic feature of Tatar operations was the application of asymmetric warfare consisting in concentration of operational efforts in the civil sphere, which was reflected mostly in conducting expropriating operations and taking the defenceless people, mainly from rural areas, into captivity. Collective memory related to the historical phenomenon of Tatar invasions has been preserved in legends, songs, sayings, folk proverbs and beliefs transmitted from generation to generation in local communities (oral history) and in specific elements of religious ceremonies. A characteristic feature of these traditional records, despite their quite considerable diversity in form and content, was the presence of the idea of providentialism, a belief in particular care of God over the Commonwealth and the communities of the faithful that were threatened by the attacks of hostile forces. The above-mentioned historiosophical vision was not only popular among the nobility and bourgeoisie, but also among the broad group of the peasant population, and slightly later penetrated into their awareness by means of the parishes of the Catholic as well as the Orthodox, and later the United Church. The narrative structures of the legends frequently contain motives of wonderful divine interventions, often associated with the devotion to the Virgin Mary and supernatural meteorological phenomena that saved lives and freedom of people and brought salvation for cities and villages threatened with destruction. There are also many legends with moral and educational content, which refer to the figures of renegades who, during Tatar attacks, betrayed and shared their knowledge with hostile troops for various reasons. From the social point of view, an important role of legends and folk stories related to Tatars was their therapeutic and compensating role as well as an inscription of Tatar threats into the existing system of terms and values. It should be emphasized that collective memory of the Tatar attacks was strengthened, consolidated and reproduced also due to the symbolism present in iconography of sacral buildings and in the local cultural landscape in the form of roadside shrines, crosses and mounds. The product of synergistic connection of influences of intangible and tangible memory carriers, which interconnect by using a dialectically complicated intergenerational communication network, was a creation of collective memory, consolidated by means of official historical and religious discourses that constitute its social frame. Durability as well as catastrophic economic and demographic effects of Tatar invasions caused the situation where the contacts between the peasant population of the Commonwealth and the warriors from Crimea and Budjak became a border experience and foundational trauma that affected the formation of identity of local communities as a confrontation of different values and lifestyles originating from different civilization and cultural circles. For this reason the centuries of nomad invasions, which were in fact a dramatic, intercultural conflict and “the clash of civilizations”, may be defined – following the concept of Pierre Nora – as one of the central and symbolic “places of memory” (lieu de mémoire), having a multi-dimensional impact on the Polish culture.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2014, 1; 53-73
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowniki, encyklopedie i leksykony tradycyjnej odzieży jako forma ich identyfikacji i dokumentacji niematerialnego dziedzictwa kulturowego
Dictionaries, encyclopedias and lexicons of traditional clothing as a form of their identification and documentation of intangible cultural heritage
Autorzy:
Tymochowicz, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1402487.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
strój ludowy
strój narodowy i etniczny
encyklopedia
słownik
niematerialne dziedzictwo kulturowe
folk costume
national and ethnic costume
encyclopaedia
dictionary
intangible heritage
Opis:
Wydawnictwa informacji bezpośredniej cieszą się w ostatnich kilku dekadach dużym zainteresowaniem. Powstają one zarówno w wersji drukowanej jak i online.  Dla wielu dziedzin wiedzy zostały już opracowane. W niniejszym artykule przyglądam się wybranym obcojęzycznym encyklopediom, słownikom i leksykonom poświęconym tradycyjnym strojom ludowym, narodowym czy etnicznym, aby wykazać, że publikacje te stanowią  ważne źródło dokumentacji niematerialnego dziedzictwa. Przybliżam także polskie próby stworzenia tego typu publikacji wraz z omówieniem ich układów.      
Direct information publishers have attracted a lot of interest in the last few decades, they are created in print and online versions. They have already been developed in many areas of knowledge. In this article, I will look at selected foreign-language encyclopaedias, dictionaries and lexicons devoted to traditional folk, national or ethnic costumes to demon-strate that they are an important source of intangible heritage documentation. Polish attempts to create this type of publication and how their layout was planned were also presented.
Źródło:
Lud; 2020, 104; 138-154
0076-1435
Pojawia się w:
Lud
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona dziedzictwa kulturowego na przykładzie polskich tańców narodowych – praktyki depozytariusza Henryka Dudy
Protection of Cultural Heritage: the Example of Polish National Dances. The Practices of Henryk Duda
Autorzy:
Wargowska-Dudek, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37489121.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
tańce narodowe
kodyfikacja
kanon
dziedzictwo kultury niematerialnej
depozytariusz
national dances
codification
canon
intangible cultural heritage
holder of tradition
Opis:
Taniec charakteryzuje się słabiej bądź mocniej skonwencjonalizowanymi formami scenicznymi, jak np. tańce narodowe każdego niemal państwa na świecie. Przekazywane międzypokoleniowo stanowią dziedzictwo danego narodu i podlegają dalszej transmisji. Niniejszy tekst traktuje polskie tańce narodowe jako element dziedzictwa niematerialnego kultury. Opisuje proces kształtowania się kanonu tańców w wersji scenicznej w dwudziestoleciu międzywojennym i powojennej Polsce; ma na celu zwrócenie uwagi na systematyzowanie się tej dziedziny. To proces powstały dzięki środowisku artystów-tancerzy w Polsce, choreografom i pedagogom tańca, ale również muzykom, badaczom i etnografom. Szczególną uwagę skupiono na Henryku Dudzie – choreografie, który odegrał ważną rolę w procesie ustalania kanonu polskich tańców narodowych. Ponieważ na jego działalność mieli wpływ inni, szczególnie pedagożki i choreografki, w pracy zostały przedstawione także ich sylwetki. Dobre praktyki poprzedniczek i osobowość Henryka Dudy jako depozytariuszy stanowią przykład dobrego modelu ochrony dziedzictwa tańców narodowych.
Dance can display more or less conventionalized stage forms, such as the national dances of almost every country in the world. Passed down generations, they are the heritage of nations and are subject to further transmission. This text treats Polish national dances as an element of intangible cultural heritage. It describes the formation of the canon of dances in their stage version in the interwar and post-war Poland while it aims to point out the systematisation of this field. The process was managed by artists-dancers in Poland, choreographers and dance educators, but also musicians, researchers and ethnographers. Particular attention is focused on Henryk Duda, a choreographer, who played an important role in establishing the canon of Polish national dances. However, as his work was influenced by others, especially female pedagogues and choreographers, the work also presents their profiles. The good practices of their predecessors and the personality of Henryk Duda as holders of tradition provide an example of a good model for the preservation of the heritage of national dances.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 40, 1; 95-108
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies