Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę ""Prawo do sądu"" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-96 z 96
Tytuł:
Prawo do sądu w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
Autorzy:
Michał, Kutwin,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902916.pdf
Data publikacji:
2019-01-17
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
right to court
excessive length of proceedings
court costs
prawo do sądu
przewlekłość postępowania
koszty sądowe
Opis:
The article focuses on the main issues identified by the European Court of Human Rights and the Constitutional Tribunal in regard of implementation of the law and access to the court in civil proceedings. Further discussed issues include financial obstacles as well as excessive lenght of these proceedings. we also proposedseveral legislative actions that could contribute to imporving this situation.
Źródło:
Studia Iuridica; 2018, 76; 266-282
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo do sądu w Niemczech
Right to court in Germany
Autorzy:
Czarny, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941060.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
niemieckie prawo konstytucyjne prawo do sądu
wymiar sprawiedliwości
władza sądownicza
efektywna ochrona prawna
german constitutional law
right to a fair trial
system of justice
judicial power
effective legal protection
Opis:
Samo pojęcie prawa do sądu właściwie nie jest w Niemczech – przynajmniej w literaturze konstytucyjnoprawnej – używane. Za jego odpowiedniki uważać jednak należy inne powszechnie stosowane wyrażenia: zasadę efektywnej ochrony prawnej albo też roszczenie o zapewnienie wymiaru sprawiedliwości. Idee te mają w tym kraju długą tradycję. Ustawa Zasadnicza RFN nie zawiera jednego ogólnego przepisu proklamującego prawo do sądu i konkretyzującego jego założenia. Jednak zapewnienie efektywnej ochrony sądowej uważane jest zarówno za ogólną konstytucyjną zasadę porządku prawnego, jak i prawo podmiotowe o randze konstytucyjnej. Samą gwarancję otwarcia drogi sądowej uzupełniają w Niemczech tzw. prawa proceduralne opisane w art. 101, 103 i 104 Ustawy Zasadniczej. Chodzi tu głównie o: zakaz tworzenia sądów nadzwyczajnych, zakaz pozbawiania jednostki dostępu do „ustawowego sędziego”, prawo do wysłuchania. Federalny Trybunał Konstytucyjny z zasady państwa prawnego wyprowadził ogólny nakaz przestrzegania prawa do uczciwego postępowania. Generalnie w Niemczech zakłada się, że konstytucyjne standardy w zakresie sprawowania wymiaru sprawiedliwości odpowiadają międzynarodowym wymaganiom, a nawet idą w tym zakresie „dalej”.
The term ‘right to court’ is not used by the German constitutional law doctrine. However, the expressions ‘the principle of effective legal protection’ or ‘claim for ensuring justice’ should be treated as its equivalents. German Basic Law does not contain any general provision proclaiming right to court and determining its essential elements. However, ensuring effective judicial protection is considered to be a general constitutional principle and a constitutional right of an individual. It is also acknowledged that everyone has access to court. The latter is supplemented by Article 101, 103 and 104 of German Constitution, which prohibit creation of extraordinary courts and provides that everyone has a right to ‘the statutory judge’ and right to be heard. Moreover the Federal Constitutional Court perceives the rule of law clause as a source of the right to a fair trial. In general it is accepted in Germany that the constitutional standards referring to administration of justice satisfy international standards and in some cases even exceed them. Practical problems in their implementation concern mainly the right to have the case heard in a reasonable time.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 3 (31); 197-222
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo do sądu a oddalenie oczywiście bezzasadnego powództwa w świetle projektu zmian z 27.11.2017 r. do Kodeksu postępowania cywilnego
Autorzy:
Piaskowska, Olga M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1788250.pdf
Data publikacji:
2018-01-16
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
postępowanie cywilne
oddalenie powództwa
oczywista bezzasadność
prawo do sądu
civil proceedings
dismissal of the claim
obvious groundlessness
right to court
Opis:
Artykuł omawia propozycję zawartą w projekcie nowelizacji z 27.11.2017 r. do Kodeksu postępowania cywilnego, tj. wprowadzenie do postępowania cywilnego dopuszczalności oddalenia roszczenia jako oczywiście bezzasadnego na posiedzeniu niejawnym w aspekcie zapewnienia i realizacji prawa jednostki do sądu. Autorka stawia tezę, że w świetle projektowanego art. 1911 Kodeksu postępowania cywilnego o „oczywistej bezzasadności” w rozumieniu tego przepisu można mówić jedynie w sytuacji, w której roszczenie powoda nie jest znane prawu. W przeciwnym razie, tj. w przypadku zbyt szerokiego zrozumienia tej instytucji, oddalenie powództwa jako „oczywiście bezzasadnego” może prowadzić do naruszenia prawa jednostki do sądu w świetle art. 6 EKPC.
The article discuss the proposal included in the draft amendment from 27.11.2017, such as introduction to the civil proceedings of the admissibility of dismissing the claim as obvious groundlessness at a closed session in the context of providing to a person the right to a court. The author puts forward the thesis that in the light of Article 1911 Code of Civil Procedure, the “obvious groundlessness” of an action is a state in which the claim made by the claimant is unknown to the law. Otherwise, i.e. in the case of a too wide understanding of this institution, the dismissal of the action may lead to violation of the right of the individual to court in the light of Article 6 ECHR.
Źródło:
Studia Prawnicze; 2018, 1 (213); 29-46
0039-3312
2719-4302
Pojawia się w:
Studia Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Błędne uzasadnienie orzeczenia (art. 184 p.p.s.a.) a prawo do sądu
Autorzy:
Zaorski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1788198.pdf
Data publikacji:
2014-09-04
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
błędne uzasadnienie orzeczenia
prawo do sądu
prawa człowieka
błąd
postępowanie sądowoadministracyjne
Naczelny Sąd Administracyjny
erroneous justification of the judgement
right to fair trial
human rights
error
administrative proceeding
Supreme Administrative Court
Opis:
The Supreme Administrative Court shall dismiss the cassation appeal if the challenged decision despite the erroneous reasoning corresponds to the right (art. 184 in fi ne p.p.s.a.). In an article in the context of this provision is presented right to fair trial (as a rule of law and the individual’s right). The author concludes that the wording of the provision does not affect right to fair trial. In his opinion, for thesis of compliance art. 184 in fi ne p.p.s.a. with right to fair trail speaks one of the basic elements making up this right. This element is a guarantee for hear the case without undue delay (in a reasonable time). At the same time the author notes that the application of that provision in certain situations may violate the right to a fair trial. In the article this problem illustrated judgments of the Supreme Administrative Court. The author shows how the Supreme Administrative Court shall give reasons for its decisions, so as not to violate the right to fair trail.
Źródło:
Studia Prawnicze; 2014, 4 (200); 173-187
0039-3312
2719-4302
Pojawia się w:
Studia Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjne prawo do sądu „każdego” a przymus adwokacko-radcowski w sprawie skargi kasacyjnej w postępowaniu przed Sądem Najwyższym
Autorzy:
Łukasik, Korneliusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/609451.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Opis:
Artykuł nie zawiera abstraktu w języku polskim
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2013, 60, 2
0458-4317
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo do sądu we Włoszech
Right to a fair trial in Italy
Autorzy:
Urbaniak, Monika
Lorencka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941048.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawo do sądu
włoskie prawo konstytucyjne
wymiar sprawiedliwości
prawo do obrony
rozsądny termin rozpatrzenia sprawy
right to a fair trial
italian constitutional law
judiciary power
right to defence
the reasonable-time requirement
Opis:
Prawo do sądu zostało wyrażone bezpośrednio w I części konstytucji Republiki Włoskiej z 1947 r., „Prawa i obowiązki obywateli”. W myśl art. 24 ust. 1 konstytucji „wszyscy mogą zwrócić się do sądu dla uzyskania ochrony praw i uzasadnionych interesów”. Należy zwrócić uwagę na szeroki zakres podmiotowy i przedmiotowy regulacji konstytucyjnej, ze szczególnym uwzględnieniem prawa dostępu do sądu, prawa do obrony czy prawa do rzetelnego i sprawiedliwego procesu (art. 111 konstytucji). Do największych wad funkcjonowania włoskiego wymiaru sprawiedliwości trzeba zaliczyć wielokrotne przekraczanie rozsądnego czasu trwania postępowania sądowego oraz wykorzystywanie środka nadzwyczajnego – kasacji, jako trzeciej instancji sądowej. Są podejmowane próby naprawy włoskiego sądownictwa, jak przykładowo ustawa Pinto z 2001 r., która daje stronom prawo do odszkodowania ze względu na przeciągające się postępowanie. Nie przyniosła ona jednak oczekiwanych skutków w postaci skrócenia czasu postępowania sądowego ze względu na brak reformy wymiaru sprawiedliwości (skomplikowana struktura i duża liczba włoskich sądów, tradycyjnie niskie opłaty sądowe). Skutkiem tej ustawy był dalszy wzrost liczby spraw i kosztów budżetowych. Nieskuteczność systemu sądowniczego we Włoszech wymaga kolejnych reform
The access to justice is expressed directly in the part one of the Constitution of the Italian Republic of 1947, entitled “The rights and duties of citizens”. In accordance with Article 24 paragraph. 1 of the Constitution, “everyone can take judicial action to protect individual rights and legitimate interests”. It should be noted that it is a wide range of subjective and objective constitutional regulation, in particular, on the right of access to court, the right to defense and right to a fair and due process (Article 111 of the Constitution). The biggest disadvantages that arises from the functioning of the Italian justice system are multiple violations of the right to a trial within a reasonable time and the usage of the cassation, as a court of third instance. Many attempts to correct the Italian judiciary have been made, for example by the introduction of Pinto Law of 2001, which gives litigants the right to the compensation in case of excessively lengthy judicial proceedings. However, it did not have the expected effect of speeding up the court proceedings because of the lack of necessary judiciary reforms (complicated structures and a large number of courts, traditionally low court fees etc.). The impact of the Law was The result of the Law is further increase in the number of cases and budgetary costs. The inefficiency of Italian justice system is needed to be reformed.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 3 (31); 223-243
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Brak obowiązku uzasadnienia i uzasadnienie skrócone a prawo do sądu
Autorzy:
Rzucidło-Grochowska, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1788200.pdf
Data publikacji:
2014-09-04
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
obowiązek uzasadnienia
uzasadnienie skrócone
prawo do sądu
prawa człowieka
orzecznictwo
Europejski Trybunał Praw Człowieka
justifying a judgement
shortened justification
right to fair trial
right to access to the court
human rights
judicial decisions
European Court of Human Rights
Opis:
The right to fair trial and access to the court is interpreted by European Court of Human Rights in a wide manner. Amongst these rulings, there are numerous judicial opinions, where ECHR addesses the problem of giving grounds for judicial decisions (not mention explicitly in the Convention). Out of that reason we may say that there is possible to notice special element of the general right to due process – right to obtain grounds for judicial decisions. This particular right has many aspects and – at least at the first glance – seems to impose the duty to prepare justifications without exceptions. In practice the situation is yet quite different. ECHR approves some limitations of this duty, that migh arise from different sources. In other words, shortened justifications and lack of the duty to justify may be, under some conditions, compliant with standards set forth by the Convention. The clou of this matter is proportionalization of the justifying process, as well as considering of arguments pro and contra fulfilling maximum standard. Sometimes it is therefore possible that guaranteeing the right to fair trial may be overcome by another values (like promptness of receiving a decision, better governance of judges‘ time and effort, etc.). Considering this issue in a wider perspective, we, hence, cannot try to maximalize one aspects of a standard because, if it may cause obstacles in meeting another elements slocated within it the other rights’ domain.
Źródło:
Studia Prawnicze; 2014, 4 (200); 61-71
0039-3312
2719-4302
Pojawia się w:
Studia Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elektroniczne postępowanie upominawcze jako wzorzec informatyzacji postępowania cywilnego
Autorzy:
Zawisza, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/2190048.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
elektroniczne postępowanie upominawcze
informatyzacja
postępowanie
cywilne
e-sąd
prawo do sądu
Opis:
Istotnym krokiem w kierunku informatyzacji postępowania cywilnego było wejście w życie ustawy z dnia 9 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, która wprowadziła do polskiego porządku prawnego nowe postępowanie odrębne – elektroniczne postępowanie upominawcze. Procedura ta zakłada kompleksową obsługę sprawy poprzez wyodrębniony system elektroniczny, umożliwiający wnoszenie pism procesowych przez strony postępowania (o ile strona wybierze elektroniczny kontakt z sądem), doręczenia elektroniczne, wydawanie orzeczeń przez sąd w formie elektronicznej. Dopuszcza on także możliwość nadania klauzuli wykonalności w formie elektronicznej i złożenie przez wierzyciela wniosku do komornika o wszczęcie egzekucji w formie elektronicznej. Wprowadzenie EPU uważane jest za jedną z ważniejszych reform wymiaru sprawiedliwości przeprowadzonych na przestrzeni ostatnich lat. Znacznie większy niż zakładano wpływ spraw do e-sądu dowodzi, że istnieje społeczne zapotrzebowanie na przystępną, elektroniczną komunikację z wymiarem sprawiedliwości. Niewątpliwie rozwiązanie to ułatwiło jednostkom dochodzenie swoich praw, umożliwiając tym samym realizację konstytucyjnego prawa dostępu do sądu. Wobec tego wypracowany model postępowania elektronicznego stawiany jest obecnie za wzór dla dalszej informatyzacji cywilnych postępowań sądowych. W związku z powyższym za uzasadnione należy uznać poddanie analizie wprowadzonego na gruncie polskiego ustawodawstwa modelu elektronicznego postępowania upominawczego. W tym celu przybliżono charakterystykę funkcjonowania systemu, jego funkcję oraz cele, dokonując oceny ich realizacji w praktyce.
Źródło:
Prawo publiczne i prywatne w dobie informatyzacji – ocena dotychczasowych rozwiązań i perspektywy na przyszłość; 209-222
9788366723603
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo do sądu jako prawo jednostki i jako gwarancja horyzontalnego działania praw i wolności
Right to a fair trial as an individual right and a guarantee of the horizontal application of rights and freedoms
Autorzy:
Florczak-Wątor, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941056.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
horyzontalny wymiar praw jednostki prawo do sądu
horizontal dimension of individual rights
right to a fair trial
Opis:
Artykuł analizuje prawo do sądu jako jedno z praw osobistych, które podlega ograniczeniom na warunkach wskazanych w Konstytucji oraz jako gwarancja horyzontalnego działania innych praw i wolności. Omawiane są w tym kontekście cztery elementy składające się na prawo do sądu, a mianowicie prawo dostępu do sądu, prawo do odpowiednio ukształtowanej procedury sądowej, prawo do uzyskania ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy oraz prawo do odpowiednio ukształtowanego ustroju organów państwowych wymierzających sprawiedliwość. Prawo do sądu podlega bezpośredniemu stosowaniu, chyba że Konstytucja stanowi inaczej. Może ono przybrać postać stosowania samoistnego Konstytucji, współstosowania Konstytucji i ustawy (lub innego aktu normatywnego) oraz stosowania kolizyjnego. W ramach pozytywnych obowiązków państwa mieści się obowiązek zapewnienia prawa do sądu na wypadek naruszenia praw konstytucyjnych przez inne podmioty, w tym również podmioty prywatne.
The article discusses a right to a fair trial as a personal right that is a subject to limitations provided by the Constitution and as a guarantee of the horizontal application of rights and freedoms. The author analysis four elements of a right to a fair trial, namely a right of access to a court, a right to due process, a right to the final decision and a right to a proper judicial system. A right to a fair trial is applied directly, unless the Constitution provides otherwise. Its three forms are distinguished, namely autonomous application of the Constitution, co-application of the Constitution and a statute (or another normative act) and control application. Among positive obligations of the State there is the duty to ensure a right to a fair trial in case of the violation of constitutional rights by other subjects, including private subjects.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 3 (31); 47-66
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
E-rozprawa w postępowaniu cywilnym a prawo do sądu i możliwość obrony swych praw
E-hearing in civil proceedings versus the right to a court and the possibility to defend one’s rights
Autorzy:
Jasińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2025372.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
prawo do sądu
prawo do obrony swych praw
postępowanie cywilne
rozprawy odmiejscowione (zdalne)
pandemia
epidemia
COVID-19
right to a court
the right to defend one’s rights
civil proceedings
remote hearings
pandemic
epidemic
Opis:
Artykuł poświęcony został rozprawom zdalnym w polskiej procedurze cywilnej w kontekście prawa do sądu i prawa do obrony swych praw przez stronę postępowania. Celem artykułu jest próba znalezienia „złotego środka”, który – wdrożony w praktyce – będzie: 1. zgodny z adekwatnymi w tym zakresie regulacjami, w tym także z ich celem, jakim jest ograniczenie rozprzestrzeniania się wirusa SARS-CoV-2; 2. umożliwi wszystkim (także tym cyfrowo wykluczonym) obywatelom możliwość realizacji ich konstytucyjnego prawa do sądu oraz prawa do obrony ich praw w już prowadzonym postępowaniu; 3. umożliwi sprawną pracę sądów, w możliwie najwyższym stopniu minimalizując ryzyko obstrukcji postępowania ze strony podmiotu, któremu zależy na tym, aby trwało ono jak najdłużej. Artykuł jest poświęcony etapowi podejmowania decyzji o skorzystaniu z rozprawy on- -line i nie będzie dotyczył problemów i zagrożeń związanych z samym procesem przeprowadzania takich rozpraw. Rozważania zostały oparte na dwóch stanach prawnych: przed i po 2 lipca 2021 r.
The article is devoted to remote hearings in Polish civil procedure in the context of the right to a court and the right to defend one’s rights by a party to the proceedings. The aim of the article is to try to find the “golden mean”, which – when implemented in practice: 1. will be compliant with relevant regulations, including their goal of limiting the spread of SARS-CoV-2 virus; 2. it will enable all (including those digitally excluded) citizens to exercise their constitutional right to a fair trial and the right to defend their rights in the proceedings already pending; 3. it will enable the efficient operation of the courts, minimizing the risk of obstruction of the proceedings by an entity that wants it to last as long as possible to the greatest possible extent. The article is devoted to the stage of making decisions about using an on-line hearing and will not deal with the problems and risks associated with the process of conducting such hearings. The considerations are based on two legal states: before and after July 2, 2021.
Źródło:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały; 2021, Vol. (29), 2; 27-42
1689-8052
2451-0807
Pojawia się w:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formalne prawo odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów sądów powszechnych
Formal law of disciplinary responsibility of the judges of the common courts
Autorzy:
Gudowska-Natanek, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524905.pdf
Data publikacji:
2018-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
niezawisłość sędziowska
odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów
prawo do sądu
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie procesowego prawa odpowiedzialności dyscyplinarnej, jakiej podlegają sędziowie sądów powszechnych, w odniesieniu do konstytucyjnej zasady niezawisłości sędziowskiej. Omawiane są w tym kontekście formalne aspekty procedury sędziowskiej odpowiedzialności dyscyplinarnej, a zwłaszcza dotyczące wszczęcia postępowania, rozpoznania sprawy dyscyplinarnej, zbiegu postępowań, odwołania oraz wzruszenia prawomocnego orzeczenia. Zagadnienie to posłuży w wyjaśnieniu funkcji postępowań dyscyplinarnych, w stosunku do konstytucyjnego prawa do sądu, wraz ze wskazaniem ewentualnych korekt w obecnie uregulowanych przepisach.
The purpose of this article is to present the process of disciplinary liability that the judges of the common courts are subject to especially in relation to the constitutional principle of judges’ independence. In this context, they are discussed the formal aspects of the disciplinary procedure, particularly those concerning initiation of proceedings, recognizing the disciplinary case, joinder of proceedings, appeal and resumption of final judgment. This issue will be used to answer the question, what the function is and what disciplinary proceedings are for in relation to constitutional right to a fair trial and also whether current legislation needs corrections.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 1 (41); 153-170
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo do sądu: poszukiwanie realizacji prawa do sądu w procesie przymusowej restrukturyzacji
Right to a fair trial: seeking the implementation of the right to a fair trial in the resolution process
Autorzy:
Derc, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2054197.pdf
Data publikacji:
2021-09-06
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
prawo do sądu
Bankowy Fundusz Gwarancyjny
resolution
ustawa o BFG
prawo finansowe
przymusowa restrukturyzacja
constitutional right to court
the concept of resolution
crises in financial systems
national
legislation
Bank Guarantee Fund
forced restructuring
implementation of Directive 2014/59/EU
Opis:
Niniejsze opracowanie ma na celu przybliżenie konstytucyjnego prawa do sądu, koncepcji restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, jako odpowiedzi na kryzysy w systemach finansowych oraz istnienia prawa do sądu w przepisach krajowych o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji. W artykule podaje się w wątpliwość poprawność przeprowadzonej implementacji Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/59/UE z dnia 15 maja 2014 r. ustanawiającej ramy na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych oraz zmieniającą dyrektywę Rady 82/891/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/24/WE, 2002/47/WE, 2004/25/WE, 2005/56/WE, 2007/36/WE, 2011/35/UE, 2012/30/UE i 2013/36/EU oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 648/2012, co w konsekwencji pozbawia podmioty prawa krajowego szeregu uprawnień wynikających z przepisów postępowania przed organem administracyjnym ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz przed sądem administracyjnym. W konsekwencji dochodzi do naruszenia prawa do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy powstałej w wyniku wydania decyzji administracyjnej na podstawie ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd.
The purpose of this publication is to bring the constitutional right to court, the concept of resolution as a response to crises in financial systems and the existence of a right to court in national legislation on the Bank Guarantee Fund, deposit guarantee scheme and forced restructuring. The article questions the correctness of the implementation of Directive 2014/59/EU of the European Parliament and of the Council of 15 May 2014. establishing a framework for the recovery and resolution of credit institutions and investment firms and amending Council Directive 82/891/ EEC and Directives 2001/24/EC, 2002/47/EC, 2004/25/EC, 2005/56/EC, 2007/36/EC, 2011/35/EU, 2012/30/EU and 2013/36/EU of the European Parliament and of the Council and Regulations (EU) No 1093/2010 and (EU) No 648/2012 of the European Parliament and of the Council, which consequently deprives entities under national law of a number of powers under the rules of procedure before the administrative resolution authority and an administrative court. As a result, there is a violation of the right to a fair and public hearing of a case resulting from an administrative decision under the Act of 10 June 2016 on the Bank Guarantee Fund, Deposit Guarantee Scheme and Forced Restructuring, without undue delay by a competent, independent, impartial and independent court.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2021, 1, XXI; 243-256
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo do sądu w dobie pandemii Covid-19
Autorzy:
Tomaszuk, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/48542933.pdf
Data publikacji:
2023-06-25
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
right to court
COVID-19
remote hearings
code of civil procedure
Opis:
The right to court is one of the basic constitutional principles in the Polish legal order. The occurrence of COVID-19 forced the legislator to introduce a number of procedural solutions adjusting the judicial reality to this situation. Therefore, the institution of a remote hearing was introduced, the number of cases allowing for remote hearings increased, and greater emphasis was put on the presentation of written positions by the parties to the proceedings. It also significantly affected the preservation of the right to a court, especially in the case of persons less familiar with modern technology and without the support of a professional attorney. This article analyses the provisions introducing new institutions into the Polish civil procedure and leads to the conclusion that the adopted solutions violate the constitutional right to a court. The study touches upon a new subject in the literature on the subject, which undoubtedly constitutes an added value for this issue.
Źródło:
Studia Iuridica; 2022, 95; 514-526
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Right to a Court in Civil Proceedings Against the Background of the Cassation Appeal Institution
Prawo do sądu w procesie cywilnym na tle instytucji skargi kasacyjnej
Autorzy:
Andrzejewska, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32443780.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Tematy:
skarga kasacyjna
prawo do sądu
postępowanie cywilne
cassation appeal
right to a court
civil proceedings
Opis:
Opracowanie podejmuje zagadnienie instytucji skargi kasacyjnej w sprawach cywilnych na tle konstytucyjnego i konwencyjnego standardu prawa do sądu. Celem przeprowadzonej analizy jest omówienie prawa do sądu w orzecznictwie konstytucyjnym i konwencyjnym z odniesieniem do zasady dwuinstancyjności i zasady kontroli orzeczeń. Rozważania dotyczą również oceny, na ile ostatnie nowelizacje, wprowadzające nowe środki zaskarżenia od orzeczeń prawomocnych, dezaktualizują spójność systemu prawa i komplementarność ograniczeń w zakresie dostępu do instytucji skargi kasacyjnej w sprawach cywilnych.
This paper addresses the issue of the institution of cassation appeal in civil cases against the backdrop of the constitutional and conventional standards of the right to a court. The aim of the analysis is to discuss the right to a court in constitutional and conventional case-law with reference to the principles of two-instance proceedings and review of judgments. The considerations also involve an assessment of how recent amendments introducing new remedies against final judgments may affect the coherence of the legal system and the complementarity of limitations on access to the cassation appeal institution in civil cases.
Źródło:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2024, 19, 21 (1); 9-23
2719-3128
2719-7336
Pojawia się w:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sądownictwo dyscyplinarne w kontekście ograniczeń konstytucyjnych
Disciplinary Justice in the Context of Constitutional Restrictions
Autorzy:
Patyra, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912094.pdf
Data publikacji:
2020-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów
niezawisłość sędziowska
prawo do sądu
disciplinary responsibility of judges
independent of judges
right to a fair trial
Opis:
The purpose of this article is to analise the present formula of disciplinary responsibility of the judges in a context of the constitutional rules: independent of judges, independent of courts and right to a fair trial. The Author analises present legal status, as well practice and legal propositions of changes. By the way, he notices a dengerous tenden cy towards transgressing constitutional limits and infringement these regulations with the European Union’s law.
Celem artykułu jest analiza obecnej formuły odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów, w kontekście konstytucyjnych zasad niezawisłości sędziowskiej, niezależności sądów oraz prawa do sądu. Autor analizuje zarówno aktualny stan prawny, jak i praktykę oraz proponowane w tym zakresie zmiany. Przy okazji zauważa niebezpieczną tendencję przekraczania granic konstytucyjnych oraz kolizji obowiązujących przepisów z prawem Unii Europejskiej.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 4 (56); 109-122
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy skarga nadzwyczajna do Sądu Nadzwyczajnego spełniła swoje cele?
Autorzy:
Domańska, Aldona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033351.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
prawa i wolności człowieka
władza sądownicza
skarga nadzwyczajna
Sąd Najwyższy
prawo do sądu
human rights and freedoms
judiciary
extraordinary complaint
Supreme Court
right to a court
Opis:
Skarga nadzwyczajna jest nowym instrumentem procesowym, który funkcjonuje w polskim systemie prawnym od 3 kwietnia 2018 r. Już na etapie dyskusji nad nowelizacją ustawy o Sądzie Najwyższym, w której znalazły się przepisy, także dotyczące skargi nadzwyczajnej, wywoływała ona skrajne emocje. Mimo dwóch lat funkcjonowania nie jest jednoznacznie oceniana ani przez przedstawicieli doktryny, ani praktyków. Publikacja poświęcona jest wyłącznie aspektom proceduralnym, problemom związanym z wniesieniem skargi. Autorka stara się odpowiedzieć na pytanie, czy z tego punktu widzenia skarga spełnia wskazaną jej funkcję. Słuszny wydaje się postulat, by ustawowo ograniczyć jej stosowanie do bardzo wąskiej kategorii spraw, w których orzeczenie naruszyło słuszne interesy jednostek, a ewentualna korekta orzeczenia nie doprowadzi do naruszenia praw innych osób. Konieczne wydaje się także doprecyzowanie przesłanek wniesienia skargi, które, jak zostało wykazane, mają charakter nieprecyzyjny, oceny.
An extraordinary appeal is a new procedural instrument that has been in operation in the Polish legal system since April 3, 2018. Already at the stage of discussions on the amendment to the Act on the Supreme Court, which also included provisions on the extraordinary appeal, it caused extreme emotions. Despite two years of operation, it is not unequivocally assessed by representatives of the doctrine or practitioners. The publication is devoted exclusively to procedural aspects, problems related to the lodging of a complaint. The author tries to answer the question whether, from this point of view, the complaint fulfills the indicated function. The postulate that its application should be statutorily limited to a very narrow category of cases in which the ruling violated the legitimate interests of individuals, and the possible correction of the ruling will not lead to violation of the rights of other people, seems right. It is necessary to specify the conditions for lodging a complaint, which has been shown to be imprecise and of assessment.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2020, 93; 103-116
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo do sądu i pojęcie wymiaru sprawiedliwości w perspektywie koncepcji merytorycznego orzekania sądów administracyjnych
The Right to a Fair Trial and the Term of Justice in the Light of the Substantive Powers of Administrative Courts
Autorzy:
Flisek, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/519005.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Fundacja Utriusque Iuris
Opis:
The article considers the relation between the right to a court and the idea of the implementation of substantive powers of administrative courts. What have been also discussed, were the notions of justice and administering justice in the light of above mentioned issues. Not only have the different views presented in the legal doctrine been juxtaposed with each other, but they also have been criticized and evaluated from a fresh point of view. The author has tried to answer the question whether the right to an administrative court and a fair trial is fulfilled in Poland sufficiently. Defining the right to a court in general, based on the traditional interpretation of this legal construction, the article ends with a conclusion, that the current state of Polish administrative courts’ competence is appropriate con- sidering Article 45 Point 1 of the Polish Constitution. In the subsequent part of the text, the notion of administering justice has been analysed. Assuming that the material administrative law is not based on the construction of the legal dispute, the author, while defining this term uses the views of legal doctrine and distinguishes from the subjective and objective point of view.
Źródło:
Forum Prawnicze; 2017, 6 (44); 72-84
2081-688X
Pojawia się w:
Forum Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo do sądu w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej – zagadnienia wybrane (cz. I)
The right to a fair trial in the European Convention on Human Rights, in the Charter of Fundamental Rights of the European Union and in the Constitution of the Republic of Poland – selected issues (part I)
Autorzy:
Radoniewicz, Filip
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940876.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawo do sądu
prawo do rzetelnego procesu sądowego
Europejska Konwencja Praw Człowieka
right to court
right to a fair trial
European Convention on Human Rights
Opis:
Celem opracowania jest przedstawienie wybranych zagadnień związanych z prawem do sądu, stanowiącym kluczowy element systemu ochrony praw człowieka, zapewniającym środki proceduralne mające za zadanie ochronę praworządności. Prawo do sądu jest obecnie powszechnie gwarantowane, zarówno w aktach prawa międzynarodowego, jak i konstytucjach państw demokratycznych. Autor artykułu porównuje regulacje tej kwestii w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Karcie Praw Podstawowych i Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.Ze względu na zakres omawianej tematyki, artykuł został podzielony na dwie części – pierwszą, zawierającą wprowadzenie do problematyki prawa do sądu i analizę tej kwestii na gruncie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oraz drugą, prezentującą regulację tego prawa w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
The purpose of this paper is the presentation of some selected issues connected with the right to a fair trial (the right to court, the right to legal proceedings), which is a key element of human rights protection and serves to provide procedural means to safeguard the rule of law. The right to a fair trial is generally guaranteed in acts of international law and in democratic constitutions. The Author of this paper compares regulations of this issue in the European Convention on Human Rights, in the Charter of Fundamental Rights of the European Union and in the Constitution of the Republic of Poland. Because of the extent of the presented subject, article was divided into two parts – the first one, which contains the introduction to the subject of the right to a fair trial and the analysis of this issue in the European Convention on Human Rights and the second part, which presents the regulation of the right to a fair trial in the Charter of Fundamental Rights of the European Union and in the Constitution of the Republic of Poland.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 2 (36); 161-174
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przymusowa restrukturyzacja instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych a konstytucyjne prawo do sądu
Obligatory restructurisation of credit institutions and investment companies and constitutional right to a fair trial
Autorzy:
Szydło, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2216714.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych
Tematy:
the Bank Guarantee Found
the right to a trail
Opis:
The article aims to demonstrate that legal provisions stipulated in the act on the Bank Guarantee Fund concerning the court’s control over decisions of the BGF in cases of compulsory restructurisation are non-compliant with constitutional standards of right to a fair trial. The Act partially, and in some parts excessively, restricts courts’ control over some actions of Bank Guarantee Fund, which according to the author, is incompatible with article 45 of Polish Constitution (the right to a fair trial). The author notices that it is a consequence of implementation of a Directive of the European Parliament and the Council 2014/59/UE. The author expresses doubt whether article 85 of the directive is compliant with the right to a fair trial, which is a fundamental right of UE, guaranteed by article 47 of the Charter of Fundamental Rights of European Union.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze BAS; 2016, 4(52); 9-28
1896-9852
2082-064X
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze BAS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona praw człowieka w Polsce : aksjologia, instytucje, nowe wyzwania, praktyka. 4
Współwytwórcy:
Jaskiernia, Jerzy (1950- ). Redakcja
Spryszak, Kamil. Redakcja
Wydawnictwo Adam Marszałek. pbl
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Prawa człowieka
Prawo do sądu
Prawo do ochrony zdrowia
Ochrona prawna
Materiały konferencyjne
Opis:
Materiały z VIII Międzynarodowej Konferencji Naukowej pt. "Systemy ochrony praw człowieka: europejski i afrykańskie. Kontekst uniwersalny - specyfika regionalna - uwarunkowania realizacyjne", Warszawa, 18-19 kwietnia 2016 r.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Dochodzenie roszczeń wynikających z przewlekle prowadzonego postępowania sądowego
Assertion of claims arising from long-running court proceedings
Autorzy:
Ciućkowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046513.pdf
Data publikacji:
2020-10-26
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
prawo do sądu
przewlekłość postępowania
dobra osobiste
odszkodowanie
the right to access to the court
chronicity of litigation
personal rights, damages
Opis:
Niniejszy artykuł dotyka problematyki długości postępowań sądowych i przewlekłości postępowań. Odnosi się do konstytucyjnych i konwencyjnych regulacji dotyczących prawa do sądu oraz prawa do rzetelnego procesu, z których wynika prawo do rozpaoznania sprawy w rozsądnym terminie. Także problematyka dotycząca dochodzenia kompensaty szkody majątkowej i niemajątkowej w związku z przewlekłością postępowania objęta została zakresem artykułu.
This paper deals with the issues related to the lenght of court proceedings and chronicity of litigations. It concernes constitutional and conventional regulations related to the right to the court and the right to a fair trail, from which follows the right to reasonable time of litigation. Also problems conected to compensation for pecuniary and non-pecuniary damages arrising from chronicity of litigation found their reflections in this article.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2017, 60, 3; 139-149
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawozdanie z Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Rzetelny proces i prawo do sądu”. Warszawa, 13.01.2023 r.
Report on the National Scientific Conference “Fair trial and the right to a trial”. Warsaw, 13 January 2023
Autorzy:
Bojanowski, Tomasz
Sitkowski, Łukasz
Starybrat, Julia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/9229847.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Wymiaru Sprawiedliwości
Źródło:
Prawo w Działaniu; 2023, 54; 266-273
2084-1906
2657-4691
Pojawia się w:
Prawo w Działaniu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Constitutional Status of the Amicable Judiciary (Arbitration) and the Right to a Trial in the Context of the Concept of “Administration of Justice” in the Constitution of the Republic of Poland of 1997. Selected Aspects of the Definition and Doctrine
Konstytucyjne umocowanie sądownictwa polubownego (arbitrażowego) a prawo do sądu w kontekście pojęcia „wymiar sprawiedliwości” w Konstytucji RP z 1997 r. Wybrane aspekty definicyjno-doktrynalne
Autorzy:
Mroczyński-Szmaj, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927763.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
arbitration
administration of justice
right to a trial
alternative dispute resolution methods
arbitraż
wymiar sprawiedliwości
prawo do sądu
alternatywne metody rozwiązywania sporów
Opis:
The study discusses amicable dispute resolution in the light of the constitutional principle of the right to a trial and the constitutional concept of the “administration of justice”. In the paper, the author outlines the definitions and doctrinal approaches present in the ongoing debate in the Polish literature on the status of forms of amicable dispute resolution in the Constitution of the Republic of Poland of 1997. De lege ferenda, the author considers it practical and socially justified to amend the Constitution of the Republic of Poland by explicitly specifying the place of arbitration dispute resolution in the hierarchical system of the Basic Law, hence, as the principle of the right to a trial in its broad meaning, i.e., as the right to an effective means of dispute resolution, as well as by defining relevant relations with the conceptual scope of the “administration of justice”.
Przedmiotowe opracowanie stanowi próbę odniesienia się do zjawiska polubownego rozwiązywania sporów w świetle konstytucyjnej zasady prawa do sądu oraz konstytucyjnego ujmowania pojęcia „wymiaru sprawiedliwości”. W pracy autor przedstawia aspekty definicyjne oraz ujęcia doktrynalne w toczącej się w literaturze polskiej debacie nad umocowaniem form polubownego rozwiązywania sporów w Konstytucji RP z 1997 r. De lege ferenda autor uznaje za praktyczne i społecznie zasadną zmianę Konstytucji RP precyzującą wprost miejsce polubownego rozwiązywania sporów w systematyce ustawy zasadniczej jako urzeczywistnienie szeroko rozumianej zasady prawa do sądu - tj. jako prawa do efektywnego środka zakończenia sporu jak również określającą w tym względzie relacje z zakresem pojęciowym „wymiaru sprawiedliwości”.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 63-77
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo do sądu administracyjnego w świetle standardów wynikających z treści art. 45 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
The right to a fair administrative trial in the light of the standards arising from the Article 45 of the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Dąbrowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941045.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
sądy administracyjne
władza sądownicza
sprawowanie wymiaru sprawiedliwości
prawo do sądu administracyjnego sprawa sądowoadministracyjna zasada podziału władzy
kontrola administracji publicznej
administrative courts
the judicial power
the administration of justice
the right to a fair administrative trial
a case of administrative court
the principle of separation of powers the control of public administration
Opis:
Prawo do sądu wynika z treści art. 45 Konstytucji RP. Oznacza ono, że każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. Prawo do sądu administracyjnego ma szczególny charakter, służy ono ochronie praw i wolności jednostki, które swoje źródło mają w prawie publicznym (w szczególności administracyjnym i podatkowym). Prawo do sądu administracyjnego jest inaczej realizowane niż ma to miejsce w przypadku sądownictwa cywilnego i karnego. W sprawach administracyjnych to organ władzy publicznej dopuszcza się do naruszenia praw lub wolności jednostki i to on ostatecznie jest jedną ze stron postępowania sądowego. Sądy administracyjne badają jedynie legalność aktów administracyjnych i są one uprawnione tylko do uchylenia wadliwego (sprzecznego z prawem) rozstrzygnięcia bez możliwości zmiany jego treści. Podsumowując, sądy administracyjne bezpośrednio nie oddziałują na prawa i wolności jednostki. Sędziowie orzekają w oparciu o zasadę prawdy materialnej (obiektywnej) i mają obowiązek zbadania wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy w szczególności, faktów i związanych z nimi regulacji prawnych. Autor przedstawia cechy charakterystyczne prawa do sądu administracyjnego i rekonstruowane z niego dyrektywy. W artykule został umieszczony również opis zakresu podmiotowego i przedmiotowego omawianego prawa.
The Article 45 of the Polish Constitution establishes the right to a fair trial. It means that everyone shall have the right to a fair and public hearing of his case, without undue delay, before a competent, impartial and independent court. The right to a fair administrative trial has special character because it is used for protection different human right and obligations that arise from public law (especially administrative and tax law). Implementation of this rules in administrative courts differs from realizing the right in civil and criminal courts. In administrative cases the organ of public administration violates law and because of this, it is one of the parts of the court trial. The administrative courts investigate only legality of act of public administration. Courts are able to annul invalid acts without changing its essence. So administrative courts do not directly effects on individuals rights, freedoms and obligations. Judges are bind by the principle of objective (material) truth, so they are suppose to examine each elements of a case especially facts and related legal norms. The author of the article describes elements and characteristics of the right to a fair administrative trial. There is a description of the personal and objective scope of the right as well.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 3 (31); 103-128
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjne aspekty kasatoryjnego orzekania w polskim procesie karnym
Constitutional aspects of cassation judgment in the Polish criminal trial
Autorzy:
Klejnowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929949.pdf
Data publikacji:
2021-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawo do sądu
postępowanie odwoławcze
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania
right to a fair trial
appeal proceedings
referral of the case for reconsideration
Opis:
W artykule ukazano jak kasatoryjny model orzekania odwoławczego determinuje realizację prawa do sądu. Celem było zbadanie konstytucyjności rozwiązań dotyczących po- stępowania ponownego nie rozważanych w szerszym zakresie w nauce procesu karnego. W badaniach posłużono się metodą formalno-dogmatyczną. Z Konstytucji RP nie wynika jaki jest model procesu karego, w tym nie wynika z niej wyraźnie ani nakaz ani zakaz uchylania zaskarżonych orzeczeń i przekazywania sprawy do postępowania ponownego. Ustawodawca, kształtując prawo do wzruszania orzeczeń, w tym prawomocnych, i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania musi jednak szczególnie starannie wy- ważyć wszystkie kolidujące wówczas wartości, uwzględniwszy szczególne znaczenie rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki oraz stabilność prawomocnych orzeczeń sądowych jako wartości konstytucyjnych.
The article shows how the cassation appeal model determines the exercise of the right to a fair trial. The aim was to examine the constitutionality of solutions concerning re- trial not considered to a greater extent in the science of the criminal process. The formal and dogmatic method was used in the research. The Constitution of the Republic of Poland does not indicate what the model of the criminal trial is. It does not explicitly contain an order or a prohibition to repeal judgments and refer the case for reconsideration. The legislator, while shaping the right to revoke judgments, including legally binding ones, and to refer the case for reconsideration, must, however, particularly carefully balance all the conflicting values. It must particularly take into account the importance of hearing a case without undue delay and the stability of final court decisions as constitutional values.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 2 (60); 297-312
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjna dyrektywa postępowania bez nieuzasadnionej zwłoki jako element zasady prawa do sądu w postępowaniu karnym
The constitutional directive proceeding without undue delay as a part of the right to a court in criminal proceedings
Autorzy:
Winiarski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524074.pdf
Data publikacji:
2015-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
sprawność, postępowanie, prawo do sądu, rozsądny termin
Opis:
Celem danej pracy jest przedstawienie problematyki sprawności postępowania sądowe-go jako elementu konstytucyjnego prawa do sądu. Rozważania rozpoczyna przedsta-wienie poglądów doktryny polskiego prawa na temat ogólnie pojmowanej dyrektywy szybkiego postępowania. Dalszą część tekstu zajmuje omówienie regulacji zawartych w prawie międzynarodowym, ze szczególnym uwzględnieniem Europejskiej konwen-cji praw człowieka, której zapisy legły u podstaw zapisanej w art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasady prawa do sądu. Przedstawiona została zbieżność sta-nowisk co do interpretacji omawianych przepisów oraz ich prawidłowe zastosowanie przez organy Europejskiej konwencji praw człowieka i Trybunał Konstytucyjny.
The purpose of this publication was to present the issues of the efficiency of judicial pro-ceeding as a part of the constitutional law to the court. Considerations begin from the presentation of how the doctrine of Polish law generally understand directive of the fast procedure. Next part of the text is a discussion of the regulations contained in interna-tional law, with particular regard to the European Convention on Human Rights, which formed the basis of the provisions enshrined in Art. 45 ust. 1 of the Constitution of the Republic of Poland which contains the rule of law to the court. Then was presented the convergence of positions as to the interpretation of the provisions and their correct ap-plication by the authorities of the European Convention on Human Rights and the Con-stitutional Court.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2015, 3 (25); 163-182
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjne podstawy prawa do sądu (zasada ustawowej regulacji władzy sądowniczej)
Constitutional basis of the right to a fair trial (principle of statutory regulation of the judiciary)
Autorzy:
Bień-Kacała, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941064.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawo do sądu
ustawa
władza sądownicza
right to a fair trial
statute
judicial power
Opis:
W artykule podkreślono istotne i wielowymiarowe znaczenie zasady ustawowej regulacji władzy sądowniczej. Z jednej strony mamy do czynienia z ważnym elementem prawa do sądu. Zasada ta stanowi gwarancję niezależności sądownictwa oraz niezawisłości sędziów. Z drugiej strony łączy ona judykatywę z wolą Narodu formułowaną w drodze wyborów i odzwierciedlaną w organach skupiających przedstawicieli Narodu. Nie mniej jednak ostatnie wydarzenia i stan niepewności wokół Trybunału Konstytucyjnego wskazują, że ustawa regulująca pozycję organów władzy sądowniczej powinna odpowiadać pod względem materialnym i formalnym warunkom określonym w Konstytucji zatwierdzonej przez suwerena w referendum.
The article emphasizes the importance of multidimensional character of principle of statutory regulation of the judiciary. The principle is recognized as an important element of the right to a fair trial. It guarantees judicial independence. The principle bindful filling of the judiciary power with the will of the Nation. However recent political crisis connected with the Constitutional Court indicates that the statutes regulating the position of the judiciary should correspond with the substantive and formal constitutional requirements.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 3 (31); 15-29
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpowiedzialność władzy sądowniczej a odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów
Responsibility of the Judicial Power and Disciplinary Responsibility of Judges
Autorzy:
Machnikowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912134.pdf
Data publikacji:
2020-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
odpowiedzialność dyscyplinarna
prawo do sądu
niezależność sądów
niezawisłość sędziego
disciplinary responsibility
right to a fair trial
independence of courts
independence of a judge
Opis:
Two circumstances: ineffective legal protection system and controversial cases of abandonment of enforcement of judges’ disciplinary liability have become a basis for justifying amendments to regulations on judges’ disciplinary liability. New solutions are characterised by, among other features, the limiting of the independence of the judiciary and subjecting it to increased control exercised by the legislature and the executive. The rationale behind these changes is to be sought for in a claim that courts of law are not a representative of the people which can be considered qual to the other authorities and that, therefore, having been abused by judges, the rights they have enjoyed hitherto (other than the administration of justice) should be constrained. Some judges and representatives of the jurisprudence reject this argumentation pointing out that rather than being conducive to the declared goals of improving the functioning of courts and of judges’ observance of law, the amendments result in the limiting of the citizen’s right to an independent tribunal. In these circumstances, a dispute has arisen over how a judge should act if the law on disciplinary liability prohibits their right to criticise or legally verify regulations depriving them of the guarantee of independence and impartiality. Do the statutable principles of disciplinary liability also determine all the principles of the judiciary liability? What if there is a difference of opinions between the representatives of the legislature and the executive versus those of the judiciary concerning an interpretation of the citizen’s right to a tribunal and of the notion of “independence of a tribunal”? Analysing the legal and doctrinal argumentation offered by both parties may facilitate answering these questions. This approach may also prove useful in determining whether enforcing the new principles of disciplinary liability will resolve the current crisis in the relationship between courts and the other authorities or, on the contrary, initiate its further stage.
Dwie okoliczności: niesprawny system ochrony prawnej oraz kontrowersyjne przypadki zaniechania egzekwowania odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów, stały się podstawą uzasadnienia zmian w przepisach o odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów. Nowe rozwiązania charakteryzują się m.in. ograniczeniem niezależności władzy sądowniczej i poddaniem jej większej kontroli ze strony władzy ustawodawczej i wykonawczej. U podstawy tego przedsięwzięcia znajduje się teza, że sądy nie są równorzędnym, względem innych władz, reprezentantem Suwerena, a ich dotychczasowe prawa (poza sprawowaniem wymiaru sprawiedliwości) powinny być zawężone, ponieważ zostały przez sędziów nadużyte. Część sędziów i przedstawicieli jurysprudencji odrzuca tę argumentację wskazując, że zmiany nie służą deklarowanym celom poprawy funkcjonalności sądów i przestrzegania prawa przez sędziów, lecz skutkują ograniczeniem prawa obywatela do niezależnego sądu. W tych warunkach powstał spór, jak powinien zachować się sędzia, jeżeli ustawa o odpowiedzialności dyscyplinarnej zakazuje mu prawa do krytyki oraz do prawnej weryfikacji przepisów pozbawiających go gwarancji niezależności i niezawisłości. Czy ustawowe zasady odpowiedzialności dyscyplinarnej decydują także o wszystkich zasadach odpowiedzialności władzy sądowniczej? Jak przestawia się ta sytuacja w momencie różnicy zdań między przedstawicielami władzy ustawodawczej i wykonawczej, a przedstawicielami władzy sądowniczej, na temat interpretacji zasady prawa obywatela do sądu oraz samego pojęcia „niezależność sądu”. Pomocne w odpowiedzi jest przybliżenie prawnej i doktrynalnej argumentacji, na którą powołują się obie strony. Może być to też przydatne dla ustalenia czy egzekwowanie nowych zasad odpowiedzialności dyscyplinarnej zakończy obecny kryzys w stosunkach między sądami i pozostałymi władzami, czy przeciwnie - zainicjuje kolejny jego etap.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 4 (56); 35-74
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Właściwość sądu administracyjnego w sprawach ze stosunku służbowego żołnierzy zawodowych
Jurisdiction of the Administrative Court in Cases concerning the Service Relationship of Professional Soldiers
Autorzy:
Witoszko, Witoszko
Czartoryjski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27310060.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
żołnierz zawodowy
prawo do sądu
stosunek służbowy
professional soldier
right to a trial
service relationship
Opis:
Celem artykułu jest analiza regulacji prawnych dotyczących żołnierzy w zakresie zagwarantowania im prawa do zaskarżenia decyzji lub innych aktów w sprawach ze stosunku służbowego. Wynikają z nich bowiem gwarancje przysługujące funkcjonariuszowi rozpoznania jego sprawy ze stosunku służbowego nie tylko przez organ służbowy, ale także przez sąd. W związku z tym przydatna staje się analiza przedstawionego zagadnienia w świetle ewolucji unormowań dotyczących żołnierzy zawodowych oraz sądownictwa administracyjnego. Stosunki służbowe żołnierzy zawodowych są nacechowane większym stopniem dyspozycyjności, władztwem administracyjnym, które utrudniają badanie ich spraw przez niezależne i bezstronne podmioty. Ocenie należy poddać charakter aktów wydawanych w sprawach służbowych oraz ustalić, czy wcześniejsze przepisy pragmatyk służbowych lub inne regulacje prawne, w szczególności dotyczące sądownictwa administracyjnego przewidywały możliwość zaskarżenia spraw żołnierzy do organu wyższego stopnia oraz do sądu. W pracy wykorzystano źródła w postaci wcześniej obowiązujących aktów prawnych dotyczących żołnierzy zawodowych oraz sądownictwa administracyjnego. Ponadto powołana została literatura, w której analizowano poprzedni stan prawny, w szczególności w zakresie działalności Najwyższego Trybunału Administracyjnego. W artykule analizie poddano także obowiązujące akty prawne oraz aktualne orzecznictwo.
The aim of the article is to analyze the legal regulations concerning soldiers in terms of guaranteeing them the right to appeal against decisions or other acts in cases related to the service relationship. This is because they give rise to the guarantees that an officer is entitled to have his or her case examined under the service relationship not only by an official body, but also by a court. Therefore, it becomes useful to analyze the presented issue in the light of the evolution of regulations concerning professional soldiers and administrative judiciary. The professional relations of professional soldiers are characterized by a greater degree of availability and administrative authority, which make it difficult for independent and impartial entities to examine their cases. The nature of the acts issued in official matters should be assessed and it should be determined whether the earlier provisions of official pragmatics or other legal regulations, in particular regarding the administrative judiciary, provided for the possibility of suing soldiers’ cases to a higher authority and to the court. The work uses sources in the form of previously binding legal acts concerning professional soldiers and administrative judiciary. In addition, the cited literary sources contain the analysis of the previous legal status, in particular in the scope of the activities of the Supreme Administrative Court. The article also analyzes the applicable legal acts and current jurisprudence.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2023, 22, 2; 61-76
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mediacja obligatoryjna w świetle orzecznictwa trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
Mandatory mediation in the context of the case law of the Court of Justice of the European Union
Autorzy:
Kaczmarek, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590892.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
mandatory mediation
voluntary mediation
right to a fair trial
mediacja obligatoryjna
dobrowolność mediacji
prawo do sądu
Opis:
W artykule omówiono zagadnienia mediacji obligatoryjnej w kontekście zagwarantowanego konstytucyjnie oraz przez źródła prawa międzynarodowego i unijnego prawa do sądu. Punktem wyjścia rozważań było ustawodawstwo włoskie w tym zakresie. Następnie przedstawiono dwa orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TS UE) dotyczące omawianej kwestii, tj. wyroki w sprawach Rosalba Allasini i Livio Menini. Na ich tle przeprowadzono analizę zagadnienia mediacji obligatoryjnej na gruncie prawa polskiego. W podsumowaniu podjęto próbę udzielania odpowiedzi na pytanie, czy mediacja obligatoryjna mogłaby stanowić skuteczny instrument przeciwdziałania jednej z głównych dysfunkcji działania współczesnego wymiaru sprawiedliwości, tj. przewlekłości postępowań.
This article analyses mandatory mediation in the context of everyone’s right to a fair trial as it is guaranteed by the Constitution and international as well as the European Union law. The author’s starting point is the example of the Italian jurisdiction. Then, two verdicts of the Tribunal of Justice of the UE referring to the issue are presented, namely the verdicts in the case of Rosalba Allasini and in the case of Livio Menini. They provide a framework for analysing mandatory mediation under Polish law. An attempt to answer a question whether mandatory mediation might be an effective instrument to counteract one of the greatest dysfunctions of contemporary justice system which is lengthiness of court proceedings.
Źródło:
Studia Administracyjne; 2017, 9; 137-154
2080-5209
2353-284X
Pojawia się w:
Studia Administracyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mediation in Civil Matters and the Justice System - Constitutional Issues
Mediacja w sprawach cywilnych a wymiar sprawiedliwości - zagadnienia konstytucyjnoprawne
Autorzy:
Skibińska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1918798.pdf
Data publikacji:
2020-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
mediation
judiciary
justice system
access to justice
civil matters
mandatory mediation
mediacja
wymiar sprawiedliwości
system wymiaru sprawiedliwości
prawo do sądu
sprawy cywilne
mediacja obligatoryjna
Opis:
The main purpose of the article is to determine the mutual relations between mediation and court proceedings, as well as to answer the question whether mediation services provided by out-of-court entities should be considered as a part of the justice system and fulfill the constitutional right to court. The conducted research leads to the conclusion that both the judiciary and mediation should be considered as complementary methods of dispute resolution, although the first of them is granted primacy under the Polish Constitution i.a. due to the fact that mediation settlements are subject to court approval and not all types of disputes can be resolved bindingly in mediation. Mediation does not belong sensu sticto to the definition of the judiciary and does not fulfill the right to justice but may be included in a broad understanding of the judiciary and therefore its existence according to current regulations does not violate the position and rules of functioning of the judicial system. However, this situation can easily change, if the mandatory mediation planned by the legislator in divorce and legal separation cases comes into force.
Celem artykułu jest określenie wzajemnych relacji pomiędzy mediacją a postępowaniem sądowym, a także udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy działalność pozasądowych podmiotów w ramach mediacji należy zaliczyć do wymiaru sprawiedliwości i realizuje konstytucyjne prawo do sądu. Przeprowadzone rozważania prowadzą do wniosku, że zarówno sądowy wymiar sprawiedliwości, jak i mediację należy uznać za komplementarne sposoby rozwiązywania sporów, chociaż pierwszemu z nich na gruncie Konstytucji przyznaje się prymat m.in. ze względu na fakt, że ugody mediacyjne podlegają zatwierdzeniu przez sąd oraz nie wszystkie rodzaje sporów mogą być rozwiązane w drodze mediacji. Mediacja nie mieści się w wąskim rozumieniu wymiaru sprawiedliwości, a także nie wypełnia prawa do sądu, ale jest objęta szerokim rozumieniem wymiaru sprawiedliwości i tym samym jej istnienie w świetle obowiązujących przepisów nie narusza pozycji ani zasad funkcjonowania sądowego wymiaru sprawiedliwości. Sytuacja ta może się jednak zmienić, jeśli wejdzie w życie planowana przez ustawodawcę mediacja obligatoryjna w sprawach o rozwód i separację.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 5 (57); 139-151
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The right to a fair trial in the system of individual rights and freedoms
Prawo do rzetelnego procesu sądowego w systemie praw i wolności jednostki
Autorzy:
Krawczyk-Sawicka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920852.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
individual rights
individual freedoms
right to a fair trial
prawa jednostki
wolność jednostki
prawo do sądu
Opis:
The right to a fair trial is at the forefront of the key individual rights in a broad catalogue of all rights and freedoms, for at least several reasons. Firstly, because it provides for one of the most important procedural mechanisms for the enforcement of all the other rights and freedoms. Secondly, because it protects the individual against potential violation of their rights and freedoms. Thirdly, because it is a reflection of the relation between the individual and the state, indicating all those elements that are today commonly considered as specific measures in the democracy index. As a consequence, the manner in which the right to a fair trial is established and its specific structure determines all other rights and freedoms, and especially their practical application, which determines whether the rights and freedoms are concrete or only appearances.
Prawo do rzetelnego procesu sądowego zajmuje czołowe miejsce wśród kluczowych praw jednostki w szerokim katalogu wszystkich praw i wolności, co najmniej z kilku powodów. Po pierwsze dlatego, że przewiduje jeden z najważniejszych mechanizmów proceduralnych służących egzekwowaniu wszystkich pozostałych praw i wolności. Po drugie, ponieważ chroni jednostkę przed potencjalnym naruszeniem jej praw i wolności. Po trzecie, ponieważ jest odbiciem relacji między jednostką a państwem, wskazując wszystkie te elementy, które są dziś powszechnie uznawane za swoiste wskaźniki stopnia demokracji.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 653-659
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo do sądu w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej – zagadnienia wybrane (cz. 2)
The right to a fair trial in the European Convention on Human Rights, in the Fundamental Rights of the European Union and in the Constitution of the Republic of Poland – selected issues (part II)
Autorzy:
Radoniewicz, Filip
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942385.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawo do sądu
prawo do rzetelnego procesu sądowego
Europejska Konwencja Praw Człowieka
Karta Praw Podstawowych konstytucja
bezpośrednie stosowanie konstytucji
right to court
right to a fair trial
European Convention on Human Rights
Charter of Fundamental Rights constitution
direct application of constitution
Opis:
Celem opracowania jest przedstawienie wybranych zagadnień związanych z prawem do sądu, stanowiącym kluczowy element systemu ochrony praw człowieka, zapewniającym środki proceduralne mające za zadanie ochronę praworządności. Prawo do sądu jest obecnie powszechnie gwarantowane, zarówno w aktach prawa międzynarodowego, jak i konstytucjach państw demokratycznych. Autor artykułu porównuje regulacje tej kwestii w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Karcie Praw Podstawowych i Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Ze względu na zakres omawianej tematyki, artykuł został podzielony na dwie części – pierwszą, zawierającą wprowadzenie do problematyki prawa do sądu i analizę tej kwestii na gruncie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oraz drugą, prezentującą regulację tego prawa w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
The purpose of this paper is the presentation of some selected issues connected with the right to a fair trial (the right to court, the right to legal proceedings), which is a key element of human rights protection and serves to provide procedural means to safeguard the rule of law. The right to a fair trial is generally guaranteed in acts of international law and in democratic constitutions. The Author of this paper compares regulations of this issue in the European Convention on Human Rights, in the Charter of Fundamental Rights of the European Union and in the Constitution of the Republic of Poland. Because of the extent of the presented subject, article was divided into two parts – the first one, which contains the introduction to the subject of the right to a fair trial and the analysis of this issue in the European Convention on Human Rights and the second part, which presents the regulation of the right to a fair trial in the Charter of Fundamental Rights of the European Union and in the Constitution of the Republic of Poland.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 3 (37); 153-168
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zdalne rozprawy – zapewnienie równości wobec zjawiska wykluczenia cyfrowego
Autorzy:
Kwiatkowska, Ewa M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46620051.pdf
Data publikacji:
2023-09-15
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
e-rozprawa
wykluczenie cyfrowe
internet
równość
prawo do sądu
pandemia
Opis:
Pandemia spowodowała zmiany w funkcjonowaniu społeczeństwa, nie omijając też wymiaru sprawiedliwości. Potrzeba zachowania dystansu społecznego przyspieszyła zmiany w sądownictwie. Wprowadzono rozprawy zdalne. W artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy wobec występującego w społeczeństwie polskim zjawiska wykluczenia cyfrowego prowadzone obecnie e-rozprawy odbywają się w zgodzie z zasadą równości. Przeprowadzone przez studencką grupę badawczą badania empiryczne rozpraw zdalnych i własne doświadczenia autorki w tym zakresie składają się na materiał empiryczny wskazujący na występujące podczas rozpraw zdalnych problemy techniczne i te związane z wykluczeniem cyfrowym.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2023, 15, 3; 205-221
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwość zrzeczenia się prawa do wniesienia odwołania w Kodeksie postępowania administracyjnego w świetle Konstytucji RP
Autorzy:
Passon, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/617386.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
waiver
rescind
decision
amendment
administrative procedure code
polish constitution
a right to a fair trial
zrzeczenie
decyzja
odwołanie
nowelizacja k.p.a.
publiczne prawo podmiotowe
konstytucja
prawo do sądu
Opis:
The article is about recent amendment to the Administrative Procedure Code. Recent changes allowed parties to waive the possibility to rescind the decision. The aim of the regulation was to make the proceedings faster and cheaper. As good as it sounds, amendment seems questionable, especially when it comes to constitutional/administrative ,,public legal rights” (Polish construction) and basic human rights and freedoms such as a right to a fair trial (article 6 of European Convention on Human Rights). The legislator didn’t notice that the amendment may violate aforementioned right and that is why, in this article I will try to judge this amendment basing mainly on principles of Polish Constitution.
Przedmiotem artykułu jest instytucja zrzeczenia się prawa do wniesienia odwołania od uzyskanej decyzji, która została wprowadzona do kodeksu postępowania administracyjnego w 2017 roku. Regulacja ta została wprowadzona ze względu na szybkość i ekonomię postępowania. Budzi ona jednak wątpliwości nie tylko z perspektywy dorobku administracyjno-prawnego i wypracowanej przezeń swoistej koncepcji publicznych praw podmiotowych, ale także z punktu widzenia podstawowych praw człowieka i obywatela, jakimi są prawo do zaskarżania orzeczeń i decyzji czy prawo do sądu. Konstytucyjny aspekt tego przepisu oraz jego wpływ na sferę praw i wolności jednostki nie został w pełni dostrzeżony przez ustawodawcę, ani – przynajmniej do tej pory – przez doktrynę, dlatego warto się zastanowić nad jego bliższą charakterystyką – z tego też względu, artykuł będzie obejmować próbę spojrzenia na wspomnianą instytucję właśnie z tej perspektywy.
Źródło:
Studenckie Zeszyty Naukowe; 2019, 22, 41
1506-8285
Pojawia się w:
Studenckie Zeszyty Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sądowa kontrola rozwiązania stosunku pracy – prawo do sądu i ochronna funkcja prawa pracy
Courts’ Control over Termination of Employment – Right to Court Trial and Protective Function of Labour Code
Autorzy:
Szynal, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/417142.pdf
Data publikacji:
2016-06
Wydawca:
Najwyższa Izba Kontroli
Tematy:
right to court trial
Labour Code
termination of employment
non-contractual employment
restoration of employment
Opis:
In his article, the author discusses the possibility of court control over various ways of termination of employment and non-contractual employment from the angle of the constitutional right to court trial and protective function of the Labour Code. The article presents the scope of courts’ control in cases when contractual or non-contractual employment is terminated, as well as the legal nature of the ruling on restoration of employment and compensation if legal deficiencies have been found with regard to the termination of employment. The issue of legal measures that courts have at their disposal in cases when the termination of employment has been questioned is also discussed in the article, as well as possibilities to more broadly apply compensation claims instead of restitution claims.
Źródło:
Kontrola Państwowa; 2016, 61, 3 (368); 136-149
0452-5027
Pojawia się w:
Kontrola Państwowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o przeszukaniu na tle kontroli REMIT
A few remarks on the search against REMIT inspection
Autorzy:
Stanisławski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807505.pdf
Data publikacji:
2019-09-30
Wydawca:
Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
Tematy:
kontrola REMIT
przeszukanie
Prezes URE
Prezes UOKiK
prawo do sądu
REMIT inspection
search
Chief of Energy Regulatory Office
Chief of Office of Competition and Consumer Protection
right of complaint
Opis:
Opracowanie stanowi próbę zarysu istoty kontroli REMIT i regulacji przeszukania w prawie energetycznym z ich punktami krytycznymi, które odzwierciedlają poważne wątpliwości w praktyce. Rolę podstawowego punktu odniesienia pełni uregulowanie przeszukania dokonywanego przez Prezesa UOKiK. Za oś wywodu obrano prawo podmiotu kontrolowanego do następczej sądowej weryfikacji przeszukania w prawie antymonopolowym, w oparciu o którą autor zastanawia się nad kompletnością obecnej regulacji przeszukania REMIT.
The study shall be treated as an attempt to sketch a legal nature of the REMIT inspection and regulation of the search (perquisition) in the Polish Energy Law with its critical points that reflect serious doubts in practice. The key point of reference is the regulation of the search process carried out by the Chief of Office of Competition and Consumer Protection. The subject of the argument is the right of the controlled entity to the subsequent judicial review of the search in antitrust law (right of complaint), based on which author is considering the completeness of the current regulation of the REMIT search.
Źródło:
Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego; 2019, 9; 17-25
0137-5490
Pojawia się w:
Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polski Trybunał Konstytucyjny wobec europejskich standardów prawa do sądu
Polish Constitutional Tribunal towards European standards of the right to a fair trial
Autorzy:
Michalak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941042.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawo do sądu
trybunał konstytucyjny
europejskie standardy ochrony praw człowieka
right to a fair trial
the constitutional court
the European standards of Human Rights
Opis:
Trybunał Konstytucyjny nie sprawuje wymiaru sprawiedliwości jednak jest organem władzy sądowniczej, a możliwość domagania się zbadania zgodności aktu normatywnego z Konstytucją stanowi współcześnie nieodłączny element demokratycznego państwa prawa i prawa do sądu. Jak wynika z analizy orzecznictwa TK, polski sąd konstytucyjny stosuje standardy prawa do sądu wynikające z Konwencji i Karty, odwołuje się do orzecznictwa europejskich trybunałów, do kognicji których należy wykładnia odpowiednich postanowień tych aktów prawa międzynarodowego. Praktykę tę należy ocenić jednoznacznie pozytywnie, gdyż prowadzi do tworzenia wspólnego standardu ochrony praw podstawowych w krajach Unii Europejskiej. Respektowanie orzecznictwa ETPCz czyni jednak koniecznym uznanie, że w postępowaniach toczących się w ramach kontroli konkretnej zastosowanie mają gwarancje wynikające z art. 6 Konwencji. Oczywistym jest, że Trybunał Konstytucyjny jako sąd prawa a nie faktów nie może być traktowany jako kolejna instancja odwoławcza, a skarga konstytucyjna nie powinna być wykorzystywana jako instrument korygowania błędów popełnionych na wcześniejszych etapach postępowania. Niemniej także umiejscowienie TK wśród organów władzy sądowniczej, ukształtowanie przez ustawodawcę trybu postępowania przed TK, wreszcie status sędziów TK pozwalają – w moim przekonaniu – na postawienie tezy o konieczności stosowania w postępowaniu skargowym przez TK, europejskich standardów prawa do sądu. Standarów, które jak wynika z orzecznictwa trybunalskiego, gwarantują także przepisy Konstytucji.
The Constitutional Tribunal (TK) does not exercise justice, however, it is a judicial authority. The right to request an examination of compatibility of the normative act with the Constitution is today an integral part of the democratic rule of law and the right to court. As the analysis of the case law of the Constitutional Tribunal shows, the Polish constitutional court applies the standards of the right to a fair trial established under the Convention and the Charter as well as refers to the case law of the European Courts including the interpretation of the relevant provisions of international law. This practice should be assessed unambiguously positive, because it leads to the creation of a common standard of protection of fundamental rights in the European Union. However respecting the ECHR case-law makes necessary to recognize that in proceedings related to the specific constitutional control before Constitutional Tribu- nal should be applied the guarantees arising from Art. 6 of the Convention. It is obvious that the TK as a court of law not facts cannot be treated as another instance of appeal and a constitutional complaint should not be used as an instrument for correcting mistakes made in the earlier stages of the proceedings. However, the constitutional position of TK among the judiciary, the legislative shape of the proceedings before the Tribunal, and finally the status of TK judges allow – in my opinion – to put forward the thesis of the need for abandonment of the European standards of the right to a fair trial before TK. Standards that according to the TK case law, are also guaran- teed by the provisions of the Constitution.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 3 (31); 329-348
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O granicach swobody ustawodawcy w kształtowaniu standardów prawa do sądu
The limits of legislator’s leeway in regulation of the constitutional right to a fair trial
Autorzy:
Juchniewicz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941044.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawo do sądu
ograniczenia prawa do sądu
the right to a fair trial
restricting the right to a fair trial
Opis:
Konstytucja w art. 45 ust. 1 oraz art. 77 ust. 2 statuuje prawo do sądu rozumiane jako prawo dostępu do sądu, tj. prawo do uruchomienia postępowania przed sądem, prawo do odpowiedniego ukształtowania procedury sądowej, zgodnie z wymogami sprawiedliwości i jawności, prawo do wyroku sądowego, tj. prawo uzyskania wiążącego rozstrzygnięcia sprawy przez sąd w rozsądnym terminie oraz zakaz zamykania drogi sądowej służącej dochodzeniu konstytucyjnych praw i wolności. Prawo do sądu nie ma charakteru absolutnego i może podlegać ograniczeniom, przy zastosowaniu reguł określonych w art. 31 ust. 3 ustawy zasadniczej (ograniczenie musi być wprowadzone ustawą jeżeli jest w demokratycznym państwie prawnym konieczne da ochrony bezpieczeństwa, porządku publicznego, ochrony środowiska, zdrowia, moralności publicznej, i nie może naruszać istoty prawa i wolności).
In Article 45 section 1 and Article 77 section 2 of the Constitution enacts the right to court understood as the right of access to a court, i.e. the right to initiate proceedings before a court, the right to frame a judicial procedure in accordance with the requirements of fairness and transparency, the right to a ruling by independent and impartial court, i.e. the right to obtain a binding resolution of the case by the court within a reasonable period of time and prohibition of disabling legal means serving the pursuit of constitutional rights and freedoms. The right to a fair trial is not absolute and may be restricted by using the rules set out in Article 31 section 3 of the Constitution (restriction can be introduced by statue only when it is justified in democratic state of law it is necessary to secure protection, public order, protection of the environment, health, public morality, and must not violate the essence of the rights and freedoms).
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 3 (31); 31-46
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjna formuła prawa do „sądu właściwego” a sprawowana przez sądy administracyjne kontrola działalności administracji publicznej
Constitutional legal formula to “competent court” and the control over the activities of the public administration exercised by the administrative courts
Autorzy:
Jaworska, Malwina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524735.pdf
Data publikacji:
2012-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
kontrola działalności administracji publicznej
prawo do „sądu właściwego”
sądy administracyjne
Opis:
Celem niniejszej publikacji było przedstawienie – poprzez przywołanie poglądów piśmiennictwa oraz orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego - znaczenia konstytucyjnego terminu „sąd właściwy”, a następnie wskazanie czy obowiązująca procedura sądowoadministracyjna zapewnia jednostce prawo do „sądu właściwego” w sprawach z zakresu sprawowanej przez sądy administracyjne kontroli działalności administracji publicznej. W świetle przeprowadzonej analizy można stwierdzić, że obowiązujący model sądownictwa administracyjnego, którego istota sprowadza się do wyeliminowania z obrotu prawnego aktów oraz czynności organów administracji publicznej sprzecznych z prawem, jest zgodny z konstytucyjnymi założeniami prawa do sądu właściwego, a przez to statuuje po stronie jednostki uprawnienie do sądowej ochrony jej praw.
The purpose of this publication was to present – by recalling the writings and the jurisdiction of The Constitutional Tribunal – the meaning of the constitutional term “competent court” and then to demonstrate whether the valid administrative jurisdiction procedure provides an individual with the right to the “competent court” in the cases from the scope of the control over the activities of the public administration exercised by the administrative courts. In the light of the conducted analysis, it may be stated that the valid model of the administrative jurisdiction; which essence is to eliminate from the conduct of legal transactions these acts and activities of the public administration that are against the law; is in accordance with the constitutional assumptions of the law to the competent court, and by which it enacts the right for the individual to the legal protection of their rights.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2012, 3 (11); 199-224
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dopuszczalność ustanowienia instytucji sędziów pokoju na gruncie Konstytucji RP
Admissibility to establish the institution of justices of the peace under the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Surówka-Pasek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929035.pdf
Data publikacji:
2021-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
sędziowie pokoju
prawo do sądu
niezależność i niezawisłość sędziowska
justices of the peace
right to a trial
independence of judges
Opis:
Opracowanie stanowi krótkie przedstawienie problemu dopuszczalności wprowadzenia w Rzeczypospolitej Polskiej instytucji sędziów pokoju oraz gwarancji służących zapewnieniu sędziom pokoju niezależności i niezawisłości.
The study is a brief presentation of the issue of the possibility of introducing the institution of justices of the peace in the Republic of Poland and the guarantees ensuring the independence for justices of the peace.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 5 (63); 431-440
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozprawa zdalna w postępowaniu przed sądami administracyjnymi a prawo do jawnego rozpoznania sprawy
Autorzy:
Krzykowski, Przemysław
Hrymowicz, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147407.pdf
Data publikacji:
2022-11-29
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
postępowanie sądowoadministracyjne
rozprawa zdalna
prawo do sądu
jawne rozpoznanie sprawy
stan epidemii
warunki techniczne
administrative court proceedings
remote hearing
right to the court
public
hearing of the case
the state of epidemic
technical conditions
Opis:
Przedmiotem niniejszej publikacji jest analiza obecnie obowiązujących regulacji ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 2095 ze zm.) oraz wskazanie na ich niedostatki w kontekście realizacji zasady jawnego rozpatrywania spraw sądowoadministracyjnych. Z zasad naczelnych postępowania sądowoadministracyjnego wynika, że proces powinien być jawny, a strona powinna mieć prawo dostępu do sądu, kontroli zaskarżonych aktów oraz czynnego w nim udziału. Prawo jednostki do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd, ma wymiar konstytucyjny. Celem zasady jawności jest motywowanie sądu do skrupulatnego i rzetelnego wypełniania obowiązków procesowych oraz umożliwianie osobom postronnym sprawowania obywatelskiej kontroli nad działalnością sądów. Autorzy w artykule próbują odpowiedzieć na pytanie, czy rozprawa odmiejscowiona w sądach administracyjnych oraz zastępcza jej forma, jaką jest posiedzenie niejawne, spełnia konstytucyjne standardy jawności postępowania. Wartością nieocenioną dla strony jest jej osobisty udział w rozprawie i możliwość swobodnego zaprezentowania swojego stanowiska na sali rozpraw, bezpośrednio przed sądem. To stanowi realizację prawa do aktywnego udziału w postępowaniu. Strony mają wówczas możliwość wypowiedzenia swoich racji, a to przekłada się na poczucie podmiotowego ich traktowania. Autorzy w konstatacji wskazują, że ustawodawca powinien wprost określić formułę dostępu publiczności do rozprawy zdalnej, ewentualnie zmodyfikować covidowe regulacje w ten sposób, by sąd miał swobodę w ocenie sytuacji pozwalającej lub nie na przeprowadzenie rozprawy w budynku sądu. Być może większy wachlarz możliwości pozwoliłby na trafniejsze rozwiązania, które nie naruszałyby zasady jawności postępowania sądowego i nie ograniczałyby obywatelowi prawa do sądu.
The subject of this publication is an analysis of the currently applicable regulations of the Act of 2 March 2020, on special solutions related to the prevention, counteraction and combating of COVID-19, other infectious diseases and crisis situations caused by them (i.e. Journal of Laws of 2021, item 2095, as amended, hereinafter: the covid act) and an indication of their shortcomings in the context of implementation of the principle of open examination of administrative court cases. It follows from the overriding principles of administrative court proceedings that the trial should be open and the party should have the right to access the court, control the contested acts and actively participate in it. The right of the individual to a fair and public hearing of a case without undue delay, by a competent, independent and impartial court has a constitutional dimension. The purpose of the principle of openness is to motivate the court to scrupulously and diligently fulfill procedural obligations and to enable third parties to exercise civic control over the activities of the courts. The authors of the article try to answer the question whether the hearing located in administrative courts and its substitute form, which is a closed session, meet the constitutional standards of open proceedings. An invaluable asset for the party is their personal participation in the hearing and the possibility to freely present their position in the courtroom, directly before the court. This constitutes the exercise of the right to active participation in the procedure. The parties then have the opportunity to express their arguments, and this translates into a sense of treating them subjectively. The authors conclude that the legislator should explicitly define the formula for public access to remote hearing, or modify covid regulations in such a way that the court has the freedom to assess the situation permitting or not to conduct a hearing in the court building. Perhaps a greater range of options would allow for more appropriate solutions that would not violate the principle of open court proceedings and would not restrict the citizen’s right to the court.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2022, 1; 145-163
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona praw fundamentalnych w odniesieniu do osób uprawiających sport
Protection of fundamental rights as regards persons practising sports activity
Autorzy:
Górski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2055548.pdf
Data publikacji:
2022-02-15
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
uprawianie sportu
prawa fundamentalne
prawo do prywatności
prawo do sądu
zasada niedyskryminacji
EKPC
sports activity
fundamental rights
right to privacy
right to fair trial
principle of non-
-discrimination
ECHR
Opis:
W artykule przedstawiona jest argumentacja wskazująca, że aktywność sportowa stanowi element prawa do prywatności, chronionego m.in. przez art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, obejmując aspekty samorozwoju jednostki i jej interakcji z innymi jednostkami. W rezultacie można więc argumentować, że prawo do prywatności chroni, co do zasady, prawo jednostki do uprawiania sportu. Jednocześnie artykuł porusza zagadnienia związane ze specyfiką aktywności sportowej w kontekście ochrony praw fundamentalnych.
This essay presents argumentation leading to the conclusion that sports activity is an element of the right to privacy protected inter alia by Article 8 of the European Convention on Human Rights, while it covers aspects of an individuals’ self-development and their interaction with other individuals. As a result, it can therefore be argued that the right to privacy protects, as a matter of principle, the right of an individual to play sports. At the same time, this article deals with issues related to the specificity of sports activity in the context of the protection of fundamental rights.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2021, 3, XXI; 27-40
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oddalenie powództwa oczywiście bezzasadnego w świetle art. 6 EKPC
Dismissal of the claim manifestly unfounded in the light of Art. 6 of the ECHR
Autorzy:
Jaroniewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2140613.pdf
Data publikacji:
2022-10-04
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
civil procedure
obvious groundlessness
right to a fair trial
claim unknown to the law
postępowanie cywilne
oczywista bezzasadność
prawo do sądu
roszczenie nieznane prawu
Opis:
Przedmiot badań: Nowelizacją z 4 lipca 2019 r. do Kodeksu postępowania cywilnego wprowadzono szereg istotnych dla polskiej procedury cywilnej zmian. Jedną z nich jest uregulowana w art. 1911 możliwość oddalenia na posiedzeniu niejawnym przez sąd powództwa w przypadku jego oczywistej bezzasadności. Instytucja ta wywołuje kontrowersje w zakresie urzeczywistniania prawa jednostki do sądu. Na mocy komentowanego przepisu sąd może dokonać oceny wniesionego powództwa w początkowym stadium rozpoznania sprawy, bez podejmowania jakichkolwiek czynności. Z jednej strony zatem przepis ten realizuje postulat usprawnienia postępowania, natomiast z drugiej – w przypadku oddalenia powództwa, a następnie uprawomocnienia się wydanego w tym przedmiocie wyroku, zachodzi res iudicata, która uniemożliwia ponowne dochodzenie przez powoda tego samego roszczenia przeciwko tej samej osobie na drodze sądowej, co pociąga za sobą dotkliwe konsekwencje. Cel badawczy: Zasadniczym celem artykułu jest zbadanie zgodności instytucji oddalenia powództwa oczywiście bezzasadnego z prawem do sądu zagwarantowanym zarówno przez ustawodawcę krajowego, jak i akty prawa europejskiego. Autorka opracowania podda również pod rozwagę, czy Europejski Trybunał Praw Człowieka może stwierdzić naruszenie przez sąd krajowy prawa dostępu do sądu, pomimo analogii instytucji oddalenia powództwa jako oczywiście bezzasadnego oraz instytucji odrzucenia przez ETPC skargi w trybie art. 35 Konwencji. Metoda badawcza: W niniejszym artykule zastosowano metodę językowo-logiczną oraz prawno-porównawczą. Wykorzystując analizę komparatystyczną, ukazano aktualne orzecznictwo ETPC oraz sądów polskich. Wyniki: Instytucja oddalenia powództwa jako oczywiście bezzasadnego niewątpliwie służy przyspieszeniu postępowania cywilnego. Jest również dopuszczalna w świetle praw zagwarantowanych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, w szczególności jej art. 6, jednak wyłącznie w sytuacji, gdy nie narusza ona istoty prawa do sądu i urzeczywistnia właściwy cel.
Background: The amendment of July 4, 2019 to the Code of Civil Procedure introduces a few changes vital for the Polish civil procedure. One of them is the possibility, regulated in Article 1911, for the court to dismissthe action case it lacks in a closed session in the merit. This institution has generated controversy in terms of exercising the individual’s right to a court. Under the provision in question, the court may evaluate the filed action at the initial stage of hearing the case without taking any action. On the one hand, therefore, this provision achieves a goal of streamlining proceedings, while on the other hand – in the event that a claim is dismissed and a judgment in this regard becomes final, res judicata occurs, which makes it impossible for a plaintiff to pursue the same claim against the same person again in court, which entails severe consequences. Research purpose: The article aims to examine the compatibility of the institution of dismissal of a manifestly unfounded claim with the right to a fair trial guaranteed by both national legislation and acts of European law. The author also discusses whether the European Court of Human Rights may ascertain violation of the right of access to a court by the national court, despite the analogy of the institution of dismissal of the claim as manifestly unfounded and the institution of rejection of the complaint by the ECHR under Art. 35 of the Convention. Methods: In this article linguistic-logical and legal-comparative methods are used. Using the comparative analysis, the current case law of the ECHR and Polish courts is presented. Conclusions: The institution of dismissal of the claim as manifestly unfounded undoubtedly serves to speed up the civil proceedings. It is also admissible in the light of the rights guaranteed by the European Convention on Human Rights, in particular its Art. 6, but only if it does not infringe the essence of the right to a fair trial and fulfills the proper purpose.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2022, 124; 21-38
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawa ofiar przestępstw handlu ludźmi w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku
Rights of Human Trafficking Crime Victims’ in the Polish Constitution from 1997
Autorzy:
Makarska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22858292.pdf
Data publikacji:
2015-12-30
Wydawca:
Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Tematy:
prawo do rzetelnego procesu
prawo do życia prywatnego
ofiary
prawo do sądu
the right to court
the right to a fair trial
the right to privacy
victims
Opis:
This article presents the rights guaranteed by the Polish Constitution to the victims of human trafficking crime which include: the right to respect of human dignity, the right to court, the right to a fair trial, the right to privacy, the right of children to special care from the state, the right to freedom of expression, the right to free medical treatment.
Źródło:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2015, 10, 12 (2); 35-45
2719-3128
2719-7336
Pojawia się w:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola sądu administracyjnego w procesie podziału gminy na okręgi wyborcze
The role of the administrative court in the process of dividing a commune into constituencies
Autorzy:
Masternak-Kubiak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941151.pdf
Data publikacji:
2018-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawo wyborcze
okręgi wyborcze
równość wyborów
odwołanie
prawo do sądu
sąd administracyjny
electoral law
electoral constituencies
electoral equality
appeal court
right
to access to court
Opis:
Sposób określenia podziału na okręgi wyborcze oraz ustalenia liczby mandatów przypadających na okręg jest wyrazem realizacji zasady równości wyborów w znaczeniu materialnym. Właściwy podział danego terytorium na okręgi wyborcze stanowi gwarancję przestrzegania równości prawa wyborczego. Kodeks wyborczy z 2011 r., pierwotnie stanowił, że od orzeczeń Państwowej Komisji Wyborczej wydanych w ramach weryfikacji postanowień komisarza wyborczego, nie przysługuje środek prawny. Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z 6 kwietnia 2016 r., orzekł, że regulacja ta jest niezgodna z Konstytucją. Ustawą z 11 stycznia 2018 r. wprowadzono dwuinstancyjną kontrolę legalności podziału gminy na okręgi wyborcze (przed wojewódzkim sądem administracyjnym i przed Naczelnym Sądem Administracyjnym). Następnie uznano jednak, że biorąc pod uwagę, że czynności wyborcze związane z tworzeniem okręgów wyborczych oraz zmianie ich granic, objęte są kalendarzem wyborczym i muszą być wykonywane bez zbędnej zwłoki, że procedura sądowej kontroli powinna, zakładać szybkość i sprawność postępowania w tej materii. Ustawą z 15 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw znowelizowano przepisy w zakresie właściwości i trybu sądowej kontroli aktów organów wyborczych podejmowanych w sprawach tworzenia okręgów wyborczych oraz dotyczące terminu złożenia odwołania i skargi do sądu. Postępowanie sądowe w tej materii stało się jednoinstancyjne, gdyż skargi na uchwały Państwowej Komisji Wyborczej dotyczące podziału na okręgi wyborcze ma rozpoznawać wyłącznie Naczelny Sąd Administracyjny.
The manner of determining the division of a commune into electoral constituencies and determining the number of seats per district is an expression of the implementation of the principle of equality of elections in a material sense. The proper division of a commune into constituencies is a guarantee of the equality of electoral law. The Electoral Code of 2011, originally stipulated that no legal remedy was available to the decisions of the National Electoral Commission issued as part of the verification of the provisions of the electoral commissioner. The Constitutional Tribunal, by a verdict of 6 April 2016, ruled that this regulation is unconstitutional. The Act of January 11, 2018 introduced a two-instance control of the legality of the division of the commune into constituencies (before the provincial administrative court and before the Supreme Administrative Court). Subsequently, it was considered that, given that electoral activities related to the formation of constituencies and the change of their borders are covered by the electoral calendar and must be carried out without undue delay that the judicial review procedure should assume speed and efficiency of proceedings in this matter. The Act of June 15, 2018 amending the Act – Election Code and certain other acts amended the provisions on the jurisdiction and mode of judicial review of the electoral bodies’ acts on matters related to the creation of constituencies and on the deadline for lodging appeals and complaints to the court. Court proceedings in this matter have become one-instance, and complaints about resolutions of the National Electoral Commission regarding the division communes into electoral constituencies are to be recognized only by the Supreme Administrative Court.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 4 (44); 71-86
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy „referendarza z Lublina” może zastąpić „sędzia robot”?
Can the “referendary from Lublin” be replaced by the “robot judge”?
Autorzy:
Jasińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1201097.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
artificial intelligence
judge
court referendary
payment order
electronic writ proceedings
e-court
independence
right to court
sztuczna inteligencja
sędzia
referendarz sądowy
nakaz zapłaty
elektroniczne postępowanie upominawcze
e-sąd
niezawisłość
prawo do sądu
Opis:
The article is intended to answer the question of whether it is possible to fully automate electronic writ proceedings, and thus whether it is possible to replace the issuing court order court referendaries with a computer program. The analysis is conducted from the point of view of providing the parties with constitutional right to a court. At the same time, as an important element of consideration, the article presents an assessment of compliance with the Polish Constitution of current solutions, namely the power of court referendaries to issue payment orders. The considerations carried out in the article were preceded by a brief discussion of possible ways of using computer programs in justice, including artificial intelligence solutions.
Źródło:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały; 2020, 1(26); 89-101
1689-8052
2451-0807
Pojawia się w:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niezależność sądów i niezawisłość sędziów z perspektywy prawa Unii Europejskiej
Independence of the courts and judicial independence from the European Union law perspective
Autorzy:
Zawistowski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693798.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
democratic state
rule of law
independence of the courts
judicial independence
separation of powers
right to fair trial
demokratyczne państwo prawne
niezawisłość sędziów
niezależność sądów
podział władz
prawo do sądu
Opis:
The independence of the courts and the judiciary constitutes one of the foundations of the rule of law and is one of the basic values of the European Union. Judicial independence is also guaranteed by the principle of the separation of powers. According to this principle courts are the only competent body to execute judiciary powers and no other organs may be permitted to interfere in judicial decisions or their making. Democratic states must have the independence of the courts ensured in their constitutions. The basic function of judicial independence is ensuring citizens the right to a fair trial as provided in Article 6 of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms and Article 45 of the Constitution of the Republic of Poland. From the point of view of the right to a fair trial the relationship between the independence of the courts and judicial independence on the one hand and the guarantee of the impartiality of the courts and of a fair trial on the other, is important. The independence of the courts and the judiciary is closely related to the principle of the responsibility of judicial authority.
Niezależność sądów i niezawisłość sędziów stanowią jedną z podstaw państwa prawnego, należącego do podstawowych wartości Unii Europejskiej. Do zasad państwa prawnego należy zasada trójpodziału władz, stanowiąca równocześnie istotną gwarancję niezależności władzy sądowniczej. Zasada podziału władz oznacza, że do wyłącznej kompetencji władzy sądowniczej należy sprawowanie wymiaru sprawiedliwości i organy innych władz nie mogą ingerować w wykonywanie funkcji orzeczniczych przez sądy. W państwach demokratycznych istnieje potrzeba gwarancji niezależności władzy sądowniczej na poziomie norm konstytucyjnych. Podstawową funkcją niezależności sądów i niezawisłości sędziów jest zapewnienie obywatelom prawa do sądu w rozumieniu art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz art. 45 Konstytucji RP. Z punktu widzenia prawa do sądu ważne jest istnienie związku między niezależnością sądów i niezawisłością sędziów a gwarancją bezstronności sądu oraz gwarancją do sprawiedliwego rozpoznania sprawy przez sąd. Niezależność sądów i niezawisłość sędziów są ściśle powiązane z zasadą odpowiedzialności władzy sądowniczej.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2016, 78, 2; 7-13
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada sprawnej egzekucji sądowej jako element efektywnego wymiaru sprawiedliwości
The principle of efficient court enforcement as an element of effective execution of justice
Autorzy:
Derlatka, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046514.pdf
Data publikacji:
2020-10-26
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
egzekucja sądowa
przewlekłość postępowania
zasada dyspozycyjności
zasada formalizmu
prawo do sądu
court enforcement
excessive length of proceedings
principle of availability
the principle of formalism
the right to a court
Opis:
Zasada efektywnej ochrony sądowej stanowi element unijnego porządku prawnego, systemu konwencyjnego oraz występuje w systemach krajowych. Podstawowym elementem skutecznej ochrony prawnej jest prawo do sądu (art. 47 zd. 1 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, art. 6 ust. 1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności). Zasada sprawnej egzekucji stanowi istotę prawa do sądu. Sprawna egzekucja sprzyja pogłębianiu zaufania obywateli do organów wymiaru sprawiedliwości. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego wykonanie orzeczenia jest integralną częścią procesu. Postępowanie rozpoznawcze stanowi tzw. „fazę wstępną”, zaś egzekucja służy właściwej realizacji efektywnej ochrony sądowej. Postępowanie egzekucyjne służy zaspokojeniu roszczeń wierzyciela, których nie udało mu się uzyskać dobrowolnie. Zasada sprawnej egzekucji w pełni realizuje interes wierzyciela, nie zaś dłużnika. Egzekucja sądowa, stanowiąca istotę postępowania egzekucyjnego, powinna przebiegać w sposób sprawny i szybki. Sprawność egzekucji gwarantują stosowane przez organy egzekucyjne, tj. komornika oraz sąd, środki przymusu przewidziane w ustawie procesowej. Zasada prawa do sądu (art. 45 ust. 1 Konstytucji RP) oraz zasada demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji RP) chronią egzekucję prawomocnych wyroków. Postępowanie egzekucyjne wyróżnia działanie dwóch naczelnych zasad postępowania cywilnego, tj. zasady formalizmu oraz dyspozycyjności.
The principle of effective judicial protection constitutes an element of the EU law, the Convention system and is found in national systems. The right to a court is a fundamental element of effective legal protection (Article 47/1 of the Charter of Fundamental Rights of the European Union, Article 6, Paragraph 1 of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms). The principle of effective enforcement is the essence of the right to a court. Efficient execution enhances citizens’ confidence in the law. According to the Constitutional Court, the execution of a court ruling is an integral part of the trial. Examination proceedings constitute the so-called “preliminary stage”, and the execution serves the proper implementation of effective judicial protection. Enforcement proceedings serve the fulfillment of the creditor’s claims, which he has not been able to obtain on a voluntary basis. The principle of effective enforcement fully serves the interests of the creditor, not the debtor. Court enforcement, which is the essence of enforcement proceedings, should be conducted in a fast and efficient manner. The efficiency of enforcement is ensured by enforcement bodies, i.e. bailiffs and courts, coercive measures provided for by the law of civil procedure. The principle of the right to a court (Article 45, Paragraph 1 of the Constitution of the Republic of Poland) and the principle of democratic rule of law (Article 2 of the Constitution of the Republic of Poland) protect the execution of final judgments. Enforcement proceedings is distinguished by the operation of two main principles of civil proceedings, i.e. the principle of formalism and availability.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2017, 60, 3; 119-138
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Article 35 Section 2 of the Act on the Local Referendum in the Light of the Constitutional Principle of Proportionality
Artykuł 35 ustęp 2 ustawy o referendum lokalnym w świetle konstytucyjnej zasady proporcjonalności
Autorzy:
Buczkowski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1918769.pdf
Data publikacji:
2020-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
principle of proportionality
local referendum
right to court
Constitutional Tribunal
zasada proporcjonalności
referendum lokalne
prawo do sądu
Trybunał Konstytucyjny
Opis:
The subject of the article is the analysis of the provisions of the Art. 35 (2) of the Act on Local Referendum against the background of the Art. 31 (3) of the Constitution of the Republic of Poland, creating the conditions for admissibility of formulating restrictions on the use of constitutionally specified provisions the rights and freedoms of the individual. The aim of the study is to determine whether the statutory regulation under review remains compliant with the constitutional principle of proportionality regarding the citizen’s right to a court. The main thesis is that the disposition of the Art. 35 (2) of the Local Referendum Act does not infringe the individual’s rights related to the pursuit of claims related to unreliable referendum campaigns.
Przedmiotem artykułu jest analiza postanowień art. 35 ust. 2 ustawy o referendum lokalnym na tle wynikających z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP przesłanek dopuszczalności formułowania ograniczeń w zakresie korzystania z konstytucyjnie określonych praw i wolności jednostki. Celem opracowania uczyniono ustalenie, czy badana regulacja ustawowa pozostaje w zgodzie z konstytucyjną zasadą proporcjonalności w zakresie przysługującego obywatelowi prawa do sądu. Główną tezą prowadzonych rozważań uczyniono stwierdzenie, że dyspozycja art. 35 ust. 2 ustawy o referendum lokalnym nie narusza uprawnień jednostki związanych z dochodzeniem roszczeń odnoszących się do nierzetelnego prowadzenia kampanii referendalnej.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 5 (57); 61-74
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakaz ekscesywnego formalizmu a praktyka sądowa – uwagi na tle orzeczeń polskich sądów w sprawach cywilnych w świetle art. 6 EKPC
Autorzy:
Łazarska, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1337337.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
ekscesywny formalizm
rzetelny proces
pouczenia procesowe
obowiązek lojalności
powinność starannego działania
proporcjonalność
prawo do sądu
excessive formalism
fair trial
procedural instructions
obligation of loyalty
obligation of diligence
proportionality
right to a court
Opis:
Z gwarancji prawa do rzetelnego procesu (art. 6 EKPC) na tle orzecznictwa strasburskiego wynika konieczność dopełnienia przez sąd wszelkich obowiązków informacyjnych, które mają gwarancyjne znaczenie w aspekcie prawa do sądu, oraz zakaz ekscesywnego formalizmu. Trybunał strasburski w wyrokach ETPCz z 11 października 2018 r. w sprawie Parol przeciwko Polsce, z 28 marca 2019 r. w sprawie Adamkowski przeciwko Polsce na tle zbieżnego stanu faktycznego stwierdził, że odrzucenie przez sądy cywilne apelacji skarżących, osób pozbawionych wolności, stanowiło przejaw niedopuszczalnego na gruncie art. 6 EKPC nadmiernego formalizmu. Na takim rozstrzygnięciu zaważył fakt, że skarżący nie zostali należycie pouczeni przez sąd o wymogach formalnych związanych z wnoszeniem apelacji. Wyroki te stanowią wyraźny sygnał dla sądów, że stosując prawo procesowe, trzeba dokonywać jego materialnoprzyjaznej, prokonwencyjnej wykładni, aby nie naruszyć gwarancji fair trial. Być może orzeczenia te staną się ważnym przyczynkiem do szerszej dyskusji na temat wykładni prawa procesowego oraz efektywnej ochrony sądowej. Problem leży bowiem nie tylko w samym prawie, lecz także w braku dostatecznych gwarancji jego prokonwencyjnej wykładni przez sądy. Mimo unowocześnienia budynków sądowych i przystosowania ich dla potrzeb interesantów, w sądach nierzadko dominuje skrupulatne przywiązanie do mechanicznego i rutynowego stosowania przepisów proceduralnych.
The guarantee of the right to a fair trial (Article 6 ECHR) in the light of the Strasbourg case law implies the need for the court to fulfil all disclosure obligations that have a guarantee significance in terms of the right to a court and the prohibition of excessive formalism. The Strasbourg Court in the ECtHR judgments of 11 October 2018 in the case of Parol v. Poland, and of 28 March 2019 in the case of Adamkowski v. Poland, on the background of concurrent facts, stated that the rejection by civil courts of appeals of the applicants, persons deprived of liberty, was a manifestation of excessive formalism inadmissible under Article 6 ECHR. This decision was influenced by the fact that the applicants were not duly instructed by the court about the formal requirements related to lodging an appeal. These judgments are a clear signal to the courts that, when applying procedural law, one must make its interpretation friendly in terms of substance and in line with Convention on Human Rights so as not to violate the fair trial guarantee. Perhaps these judgments will become an important contribution to a wider discussion on the interpretation of procedural law and effective judicial protection. The problem lies not only in the law itself, but also in the lack of sufficient guarantees of its pro-Convention interpretation by the courts. Despite the upgrading of court buildings and their adaptation to the needs of clients, a meticulous attachment to the mechanical and routine application of procedural rules often prevails in courts.
Źródło:
Ius Novum; 2020, 14, 4; 47-56
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O różnych sposobach dążenia do specjalizacji sędziów orzekających w sprawach administracyjnych
On various ways of creating the specialization of judges adjudicating in administrative matters
Autorzy:
Piątek, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1037607.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
administrative judiciary
right to a court
ordinary judiciary
judge’s specialization
recruitment for a free judge position
prawo do sądu
sądownictwo administracyjne
sądownictwo powszechne
specjalizacja sędziowska
nabór na wolne stanowisko sędziowskie
Opis:
Punktem wyjścia opracowania jest teza o potrzebie specjalizacji, fachowości sędziów orzekających w sprawach administracyjnych. Następnie przedstawiono różne sposoby, przy zastosowaniu których cel ten może zostać osiągnięty, zarówno w ramach wyodrębnionej gałęzi sądownictwa administracyjnego, jak i w obrębie jednolitego systemu sądownictwa powszechnego. W artykule wskazano ponadto podnoszone w literaturze negatywne strony nadmiernej specjalizacji sędziowskiej, co jednak nie powinno prowadzić do zanegowania samej idei znajomości coraz bardziej szczegółowych obszarów prawa administracyjnego, która dla wydawania zgodnych z prawem i społecznie akceptowalnych rozstrzygnięć jest niezbędna.
The starting point of the study is the thesis on the need for the specialization and expertise of judges adjudicating in administrative matters. Then various methods by means of which this goal can be achieved are presented, both within a separate branch of the administrative judiciary and within the uniform system of the ordinary judiciary. The paper also indicates the negative aspects of excessive judicial specialization that are raised in the literature, which should not, however, negate the idea of being knowledgeable of more and more specific areas of administrative law, which is necessary for issuing lawful and socially acceptable decisions.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2020, 82, 2; 63-76
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwzględnienie prawnie chronionych interesów pokrzywdzonego jako cel procesu karnego w świetle Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka
Autorzy:
Czerwińska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1340450.pdf
Data publikacji:
2020-12-02
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
pokrzywdzony
cele procesu karnego
prawo do sądu
pozytywne obowiązki państw
rzetelny proces karny
sprawiedliwość proceduralna
prawnie chroniony interes
injured party
objectives of criminal proceedings
right to court
states’ positive obligations
fair trial
procedural fairness
legally protected interest
Opis:
W artykule rozważono zagadnienie istnienia konstytucyjnych i konwencyjnych źródeł celu procesu karnego w postaci uwzględnienia prawnie chronionych interesów pokrzywdzonego. Zdefiniowano pojęcie prawnie chronionych interesów pokrzywdzonego oraz wyróżniono interesy o charakterze materialnoprawnym i procesowym. Jedne i drugie mają źródła konstytucyjne i konwencyjne, co wynika z przeprowadzonej analizy orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Efektywna ochrona praw i wolności jednostki wymaga bowiem ustanowienia norm prawa materialnego, w tym karnego, a z kolei ich realizacja winna być zagwarantowana wprowadzeniem odpowiednich mechanizmów proceduralnych, w szczególności prawa pokrzywdzonego do sądu, w tym do sprawiedliwości proceduralnej. W konkluzji stwierdzono zatem, że cel procesu karnego wskazany w art. 2 § 1 pkt 3 k.p.k. jest konstytucyjnie i konwencyjnie określony
The paper considers the issue of constitutional and conventional sources of one of the objectives in criminal proceedings, namely taking into account the legally protected interests of the victim (injured party). The author defines the notion of legally protected interests of the victim and distinguishes substantive-law and procedural interests. Both have constitutional and conventional sources as proven by the analysis of the European Court of Human Rights and the Polish Constitutional Tribunal case law. Effective protection of human rights and freedoms requires establishing provisions of substantive law, including criminal law, while their implementation should be guaranteed by introducing appropriate procedural mechanisms, in particular the victim’s right to court, including the right to a fair trial. The conclusion was therefore that the objective of criminal proceedings indicated in Article 2 § 1 para. 3 CPC is constitutionally and conventionally defined.
Źródło:
Ius Novum; 2020, 14, 1; 79-94
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyłączenie sędziego w polskim procesie cywilnym na tle europejskich standardów prawa do sądu
Exclusion of A Judge in Polish Civil Trial in Comparison to The European Standards on The Right to Fair Trial
Autorzy:
Sekuła-Leleno, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046722.pdf
Data publikacji:
2021-02-18
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
wyłączenie sędziego
prawo do sądu
rzetelny proces
nadużycie prawa procesowego
exclusion of a judge
right to fair trial
fair trial
abuse of procedural law
Opis:
Instytucję wyłączenia sędziego od rozpoznania sporu należy postrzegać jako gwarancję bezstronności sądu. Wniosek strony może dotyczyć jedynie członka składu orzekającego w danej sprawie. Oczywiście możliwe jest żądanie wyłączenia wszystkich sędziów danego sądu. W tym celu należy jednak uzasadniać indywidualnie wnioski dotyczące każdego sędziego osobno. Niedopuszczalne jest nadużywanie instytucji wyłączenia sędziego tak przez samego sędziego, jak i strony procesu.
The institution of excluding a judge from the legal dispute should be regarded as a guarantee of the impartiality of the court. A party’s motion may relate only to a member of the bench adjudicating in a given case. Theoretically, it is possible to file a motion for exclusion of all the judges of the bench. However, in order to achieve that the individual motions in regard to every judge must be argued separately. It is unacceptable to abuse the institution of judge exclusion by the judge himself or by the parties to the trial.
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2020, 1; 311-344
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjne podstawy ładu publicznego w administracji w świetle Konstytucji oraz orzecznictwa. Zagadnienia wybrane
Autorzy:
Zdyb, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/609461.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
public administration
Polish Constitution
principle of separation of powers
rule of law
right to a fair trial
legislation
legal certainty
human dignity
common good
administracja publiczna
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
zasada podziału władz
zasada państwa prawnego
prawo do sądu
legislacja
pewność prawa
godność człowieka
dobro wspólne
Opis:
The building of the new system of the Republic of Poland requires relevant configuration of public order in administration. Crucial to this are currently: the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997, the verdicts of the Polish Constitutional Tribunal and administrative courts as well as established doctrine. In this regard, what is required is the precise identification of key standards, principles and values. The letter undoubtedly necessitates the analysis of the principle of separation of powers, the rule of law, the right to a fair trial, the principle of respect for human dignity and drawing attention to the dysfunctionality of the public order. Substantial problems in this domain may be related to law's creation and application, and a clear definition of axiological grounds of the existing legal order. By necessity, in this article only some of them are presented, e.g. concerning indefinite terms, legitimization of law, justice in law, legal security, legal certainty, protection of acquired rights and legitimate expectations, and the principle of appropriate legislation. The aim of the author of this article is to provoke an in-depth debate over the issue connected with search for optimal model of the order in the sphere of public administration in the perspective of new challenges.
Budowa nowego ustroju Rzeczypospolitej Polskiej wymaga odpowiedniego ukształtowania ładu publicznego w administracji. Kluczowe znaczenie w tym zakresie ma aktualnie Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r., a także ukształtowane na jej podstawie orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego (jak również sądów administracyjnych) oraz utrwalone poglądy doktryny. Niezbędne w tym zakresie staje się dokonanie identyfikacji podstawowych standardów, zasad i wartości. Wiąże się to niewątpliwie z koniecznością analizy m.in.: zasady podziału władz, zasady państwa prawnego, prawa do sądu, problemu poszanowania godności człowieka oraz zwrócenia uwagi na zagadnienie dysfunkcjonalności ładu publicznego. Istotne problemy w tym kontekście wiązać się mogą z tworzeniem i stosowaniem prawa oraz z wyraźnym określeniem aksjologicznych podstaw obowiązującego porządku prawnego. Z konieczności w artykule prezentowane są tylko niektóre nich, np. związane z zagadnieniami pojęć niedookreślonych, legitymizowaniem prawa, sprawiedliwością w prawie, bezpieczeństwem prawnym, pewnością co do prawa, ochroną praw nabytych i maksymalnie ukształtowanych ekspektatyw oraz naruszeniem zasad przyzwoitej legislacji. Zamiarem autora opracowania jest sprowokowanie pogłębionej dyskusji nad zagadnieniem związanym z poszukiwaniem optymalnego modelu ładu w sferze administracji publicznej w perspektywie nowych wyzwań.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2017, 64, 1
0458-4317
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy istnieje możliwość ograniczenia drogi sądowej w dochodzeniu wolności lub praw? – uwagi na marginesie art. 77 ust. 2 Konstytucji
Is it possible to limit the judicial way of pursuing rights and freedoms of the individual? – remarks relating to art. 77 paragraph 2 of the Polish Constitution
Autorzy:
Trzaskowski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/523972.pdf
Data publikacji:
2013-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawo do sądu
sądowa ochrona praw i wolności
granice prawa do sądu
Opis:
Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, jak daleko mogą być posunięte ograniczenia drogi sądowej w dochodzeniu przez jednostkę jej wolności i praw. Punktem wyjścia rozważań jest szeroka definicja prawa do sądu. Podkreślony został również jego szczególny wymiar jako prawa podmiotowego, zasady ustrojowej oraz środka ochrony praw i wolności. W dalszej części pracy skupiono się na ocenie, czy istnieje możliwość funkcjonowania organów quasi-sądowych i czy fakt ten per se nie narusza konstytucyjnego prawa do sądu. W odniesieniu do dopuszczalnych ograniczeń zakresu podmiotowego prawa do sądu nawiązano do kontrowersyjnego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 listopada 2000 r., w którym ograniczono prawo do sądu na zasadzie art. 37 ust. 2 Konstytucji. Natomiast restrykcje zakresu przedmiotowego omawianego prawa podmiotowego połączone zostały z problemem wzajemnych relacji przepisów art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 oraz niekoherentnej ich wykładni. Zaprezentowano linię orzeczniczą Trybunału opartą na stanowisku, iż zakaz zamykania drogi sądowej dotyczy wyłącznie konstytucyjnych wolności i praw oraz krytykę takiego podejścia.
This article is an attempt to answer the question of how far-reaching restrictions may be imposed by a state on pursuing rights and freedoms of the individual in front of the court. At the beginning of the article broad definition of the constitutional right to fair trial and special dimension of this right is emphasized. Introductory remarks are the starting point for determining whether there is a possibility of functioning of quasi-judicial organs. With regard to the permitted limitations on the subjective scope of the right to fair trial the author referred to the controversial judgment of the Constitutional Tribunal of 15th November 2000, in which the Tribunal refused to confront the re- striction with the general limitation clause of the all constitutional rights and freedoms foreseen by the Constitution. The objective scope of the right to fair trial was connect- ed with the issue of mutual relations between two provisions of the Constitution art. 45 p. 1 and art. 77 p. 2 and its incoherent interpretation. The case-law of the Constitutional Tribunal precludes the possibility of closing the judicial way of pursuing a claim without any reservation only for constitutional freedoms.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2013, 2 (14); 69-89
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ograniczenia podmiotowe w procedurze sądowej kontroli miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w kontekście ochrony własności nieruchomości – wybrane zagadnienia
Autorzy:
Ostrowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/609329.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
property protection
right to a court
participant in the proceedings
administrative court proceedings
complaint against the resolution on the local spatial development plan
ochrona własności
prawo do sądu
uczestnik postępowania
postępowanie sądowoadministracyjne
skarga na uchwałę w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
Opis:
In order to provide a person with administrative court protection, it is necessary to have a connection between his situation and the norm of substantive or procedural law. On the background of judicial control of the local spatial development plan, which in the name of spatial order and sustainable development limits the ownership right to real estate, the key issue is the right of the real estate owner to protect his interests by initiating such control or participating in court proceedings initiated on the initiative of another entity. The doctrine most frequently raises the issue of the complainant’s legitimacy in the context of disputes on the interpretation of Article 101 (1) of the Act of 8 March 1990 on Municipal Self-Government. Much less attention is paid to the equally important issue of the admissibility of participation of participants with the rights of a party in the complaint procedure against a local spatial development plan. It is a part of a broader problem of protection of legal interest in administrative court proceedings in cases of complaints against resolutions of local government bodies.
Dla przyznania jednostce ochrony sądowoadministracyjnej konieczne jest zaistnienie związku pomiędzy jej sytuacją a normą prawa materialnego bądź procesowego. Na tle sądowej kontroli miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, który w imię ładu przestrzennego i zrównoważonego rozwoju ogranicza prawo własności nieruchomości, kluczowym zagadnieniem jest prawo właściciela nieruchomości do ochrony jego interesów poprzez uruchomienie tej kontroli bądź wzięcie udziału w postępowaniu sądowym wszczętym z inicjatywy innego podmiotu. W doktrynie najczęściej porusza się kwestię legitymacji skargowej właściciela nieruchomości w kontekście sporów na tle wykładni art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Znacznie mniej miejsca poświęca się natomiast równie istotnemu zagadnieniu dopuszczalności udziału uczestników na prawach strony w postępowaniu w sprawie skargi na miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Stanowi ono wycinek szerszego problemu ochrony interesu prawnego w postępowaniu sądowoadministracyjnym w sprawach skarg na uchwały organów jednostek samorządu terytorialnego.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2020, 67, 1
0458-4317
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An Implementation of the Constitutional Right to Review the Case Without Unreasonable Delay in Civil Proceedings
Realizacja konstytucyjnego prawa do rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki w postępowaniu cywilnym
Autorzy:
Jurewicz-Bakun, Katarzyna
Taraszkiewicz, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940656.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
right to court
the right to examine matters without undue delay
civil law
the Constitution
prawo do sądu
prawo do rozpatrzenia spraw bez nieuzasadnionej zwłoki
prawo cywilne
Konstytucja
Opis:
One aspect of the right to court is the right to have a case resolved within a reasonable time in proceedings that do not involve lengthiness. The purpose of the article is to present the problem related to the implementation of the Art. 45 paragraph 1 of the Constitution in civil procedure. The order to examine the case without undue delay is one of the procedural components of the constitutional right to court. The inability of the court to hear the case within a reasonable period of time weakens the efficiency of the courts and undermines trust in the state and its organs that safeguard compliance with the law. Getting a court trial quickly is in the direct interest of not only the parties to the proceedings but also the public interest. It is up to the court to ensure that procedural guarantees of proceedings are effective as quickly as possible and at the same time responding. The judgment of the European Court of Human Rights of May 16, 2019, unequivocally pointed to the violation by Poland of the right to a fair trial related to the length of court proceedings. The amendment to the civil procedure of July 4, 2019 may also not accelerate civil proceedings.
Jednym z aspektów prawa do sądu jest prawo do uzyskania rozstrzygnięcia sprawy w rozsądnym terminie, w postępowaniu, w którym nie będzie dochodziło do przewlekłości. Celem artykułu jest przedstawienie problemu związanego z realizacją art. 45 ust 1 Konstytucji w procedurze cywilnej. Nakaz rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki jest jednym z proceduralnych komponentów konstytucyjnego prawa do sądu. Niemożność rozpoznania sprawy przez sąd w rozsądnym terminie prowadzi do osłabienia efektywności sądów oraz podważa zaufanie do państwa i jego organów, które stoją na straży przestrzegania prawa. Szybkie uzyskanie rozstrzygnięcia sądowego leży w bezpośrednim interesie nie tylko stron postępowania, ale także interesie publicznym. Zapewnienie efektywnego możliwie jak najszybszego i jednoczenie respondującego gwarancje procesowe postępowania należy do sądu. Wyrok Europejskiego Trybunału Trybunale Praw Człowieka z 16 maja 2019 r. jednoznacznie wskazał na naruszenie przez Polskę prawa do rzetelnego procesu związanego z długością prowadzonych postępowań sądowych. Nowelizacja procedury cywilnej z 4 lipca 2019 r. najprawdopodobniej również może nie przyśpieszyć postępowania cywilnego.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 5 (51); 407-425
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan ochrony praw człowieka w wybranych państwach Ameryki Środkowej na przykładzie prawa do rzetelnego procesu
Protection of Human Rights – the Situation in Selected States of Central America on the Example of the Principle of Fair Trial
Autorzy:
SKŁADOWSKA, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/555944.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich
Tematy:
Ameryka Środkowa
prawa człowieka
prawo do rzetelnego procesu
prawo do sądu.
Central America
human rights
right to fair trial
right of access to justice
Opis:
Państwa Ameryki Środkowej deklarują poszanowanie dla praw człowieka zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym. Łatwość w sygnowaniu kolejnych konwencji, czy powoływania do życia rozbudowanych instytucji (np. biur ombudsmana), nie przekłada się na skuteczność mechanizmów ochrony. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie stanu ochrony praw człowieka w wybranych państwach Ameryki Środkowej (Gwatemali, Salwadoru, Nikaragui i Hondurasu) na przykładzie prawa do rzetelnego procesu. Podstawowy problem stanowi obecnie bezkarność. Powodowana jest ona m.in.: patologiami w wymiarze sprawiedliwości (w tym brakiem gwarancji prawa do rzetelnego procesu), zaniechaniem rozliczenia winnych łamania praw człowieka z okresu wojen domowych i dyktatur, istnieniem przeszkód w dostępie do sądu. Taki stan rzeczy jest konsekwencją wieloletnich konfliktów wewnętrznych oraz specyficznych uwarunkowań społeczno-ekonomicznych.
The States of Central America declare the respect for human rights on the national and international level. It is quite easy for them to sign conventions and to develop new institution (such as ombudsman offices), but it doesn’t improve the protection. This article presents a status of protection of human rights in selected states of Central America (Guatemala, Salvador, Nicaragua, Honduras) illustrated with the example of the principle of fair trial. The impunity, the main problem now, is caused by the existence of pathology in system of Justice (for example violation of right to fair trial), the lack of prosecution of responsible for human rights violations committed during the civil war and dictatorship, the presence of obstacle in access to justice. The tumultuous history as well as the social and economic conditions are the main reason of the situation.
Źródło:
Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny; 2017, 2(92); 19-40
1506-8900
2081-1152
Pojawia się w:
Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niedopuszczalność dowodu z prowokacji policyjnej w procesie amerykańskim i niemieckim w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego USA i ETPCz
Inadmissibility of Police Entrapment Evidence in the Us and German Trials in the Light of the Case-law of the US Supreme Court and the European Court of Human Rights
Autorzy:
Kulesza, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167465.pdf
Data publikacji:
2022-08-01
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
prowokacja
prawo do sądu
Niemcy
USA
Europejski Trybunał Praw Człowieka
Sąd Najwyższy USA
Opis:
Celem artykułu jest dokonanie próby porównania standardu amerykańskiego i standardu europejskiego w zakresie niedopuszczalności dowodów z nielegalnej prowokacji policyjnej. Mimo jakościowych różnic pomiędzy systemem common law i systemem civil law (opisywanym tu na przykładzie Niemiec) w obu systemach uznano prowokację policyjną za efektywną metodę zwalczania przestępczości, jednakże przyjęto różne standardy jej stosowania. W procesie amerykańskim, który dopuszcza aktywne formy prowokacji, Sąd Najwyższy USA i większość sądów federalnych przy ocenie zarzutu obrony stosują subiektywny test obrony opartej na zarzucie prowokacji, koncentrujący się na predyspozycjach prowokowanej osoby do popełnienia przestępstwa. Z kolei wypracowany przez orzecznictwo ETPCz (w tym w sprawach niemieckich) standard oceny dopuszczalności dowodów z nielegalnej (przede wszystkim aktywnej) prowokacji opiera się na stosowaniu dwóch testów: materialnego (badającego zarówno predyspozycje prowokowanej osoby, jak i legalność skierowanej wobec niej działań policji) oraz procesowego, polegającego na weryfikacji rzetelności rozpoznawania przez sądy krajowe zarzutu podżegania przez policję do przestępstwa. Podstawowej różnicy między analizowanymi standardami należy szukać w skutkach nielegalnej prowokacji. W systemie amerykańskim stanowi ona kontratyp odpowiedzialności sprawcy za przestępstwo popełnione wskutek prowokacji, zaś standard strasburski dopuszcza sanowanie negatywnych skutków takiego nielegalnego dowodu w postępowaniu sądowym wtedy, gdy Trybunał uznaje, że „proces sądowy oceniany jako całość był rzetelny”, zaś dowód z nielegalnej prowokacji nie był istotny dla skazania oskarżonego.
Źródło:
Ius Novum; 2022, 16, 2; 39-56
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjność wyłączenia jawności posiedzeń sądowych w postępowaniu cywilnym – przyczynek do dyskusji
The Constitutionality of Excluding the Openness of Court Sessions in Civil Proceedings – a Contribution to the Discussion
Autorzy:
Kościółek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197719.pdf
Data publikacji:
2023-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawo do sądu
prawo do jawnego rozpatrzenia sprawy
jawność posiedzeń sądowych
posiedzenie niejawne
the right to a court
the right to a public hearing of a case
open court sessions
in camera sessions
Opis:
This article is a contribution to the discussion on the constitutionality of examining civil cases in camera. The remarks presented in the article are based on the assumption that the essence of in camera sessions is not compliant with the constitutional right to an open examination of the case, which – being a component of the right to a properly shaped court procedure, co-creates the content of the right to a court. These sessions are the most far-reaching form of limiting, or rather excluding, openness of court sessions – both in its external and internal aspect. Therefore, the article attempts to assess the use of in camera sessions considering acceptable exceptions to the public nature of court sessions. Finally, reference was made to a party’s right to consideration of a case without undue delay, which also co-creates the right to a court.
Niniejszy artykuł stanowi przyczynek do dyskusji na temat konstytucyjności wybranych przypadków rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy cywilnej na posiedzeniu niejawnym. Przedstawione w opracowaniu uwagi opierają się na założeniu, że istota posiedzeń niejawnych nie daje się pogodzić z konstytucyjnym wymogiem jawnego rozpatrzenia sprawy, który – będąc komponentem prawa do odpowiednio ukształtowanej procedury sądowej, współtworzy treść prawa do sądu. Posiedzenia te stanowią bowiem najdalej idącą formę ograniczenia, a właściwie wyłączenia jawności – zarówno w jej aspekcie zewnętrznym, jak i wewnętrznym. Dlatego też w artykule podjęto próbę przeprowadzenia oceny wspomnianych przypadków z perspektywy przesłanek warunkujących dopuszczalności wyłączenia jawności rozprawy. Na koniec zaś odniesiono się do współtworzącego prawo do sądu wymogu rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 2(72); 207-217
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ograniczony krąg uczestników w postępowaniu wieczystoksięgowym a realizacja prawa do sądu
A limited group of participants in land and mortgage register proceedings and the exercise of the right to court
Autorzy:
Kowalik, Emil Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1395750.pdf
Data publikacji:
2021-07-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
księgi wieczyste
postępowanie wieczystoksięgowe
uczestnik postępowania
prawo do sądu
Konstytucja RP
Land and mortgage registers
land and mortgage register proceedings
participant in proceedings
the right to a court
the Constitution
Opis:
Odpowiednio ukształtowane relacje pomiędzy organami państwa a obywatelem oraz pomiędzy obywatelami mają bezpośrednie przełożenie na prawidłowe funkcjonowanie organizmu państwowego. Często podnoszony jest zarzut, że wyrażony w art. 6261 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego ograniczony krąg uczestników postępowania wieczystoksięgowego oraz wywodzący się z art. 6268 § 2 K.p.c. ograniczony zakres kognicji sądu w tym postępowaniu narusza konstytucyjną zasadę prawa do sądu. Przedmiotem zainteresowania autora artykułu jest wpływ ograniczonego kręgu uczestników w postępowaniu wieczystoksięgowym na zapewnienie podmiotom uczestniczącym na rynku nieruchomości prawa do sądu i gwarancji rzetelnego prowadzenia postępowania przed nim.
Properly shaped relations between state bodies and citizens as well as between citizens have a direct impact on the proper function of the state as an organism. The objection is often raised that, expressed in Art. 6261 § 2 of the Code of Civil Procedure, a limited group of participants in land and mortgage register proceedings and derived from art. 6268 § 2 of the Code of Civil Procedure limited the scope of the court’s jurisdiction in these proceedings violate the constitutional principle of the right to a fair trial. The subject of this article is the discussion of the influence of a limited group of participants in the land and mortgage register proceedings to provide entities participating in the real estate market with the right to a court and guarantees of fair conduct of proceedings before him.
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2021, 2; 103-119
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prowadzenie postępowania dowodowego na rozprawie w trybie art. 378a. Zagadnienia wybrane
Selected Problems in the Conduct of Evidentiary Proceedings in a Criminal Trial under Article 378a of the Polish Code of Criminal Procedure
Autorzy:
Misztal, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/782405.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
prawo do obrony
prawo do sądu
udział oskarżonego w rozprawie głównej
right to defense
right to court
participation of the accused in a criminal trial
Opis:
This article concerns the possibility of conducting proceedings in the absence of the accused or his or her defence counsel even though they have duly justified their absence. The study discusses grounds for applying Article 378a of the Polish Code of Criminal Procedure, alongside some issues connected with submission of a motion for the supplementary taking of evidence. The paper assesses the ratio legis of Article 378a of the Polish Code of Criminal Procedure in the context of the principle of a fair criminal trial, the right to court and the right to defence. The author analyses this legal norm de lege lata and formulates de lege ferenda postulates.
Artykuł dotyczy możliwości prowadzenia postępowania pod nieobecność oskarżonego lub jego obrońcy (per absentia), pomimo należytego usprawiedliwienia niestawiennictwa. W opracowaniu przedstawiono przesłanki stosowania art. 378a k.p.k., kwestie związane z wnioskiem o uzupełniające przeprowadzenie dowodu. Autor krytycznie ocenia ratio legis przepisu art. 378a ustawy karnoprocesowej w kontekście zasady rzetelnego procesu karnego, prawa do sądu i prawa do realnej obrony przed zarzutami oskarżenia. Autor formułuje postulaty de lege lata i de lege ferenda pod adresem ustawodawcy.
Źródło:
Problemy Prawa Karnego; 2021, 5, 1
0208-5577
2353-9712
Pojawia się w:
Problemy Prawa Karnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Administracyjne zatrzymanie prawa jazdy. Problem dualizmu postępowań administracyjnego i w sprawie wykroczeń w kontekście postępowania dowodowego
Administrative driving license retention. The problem of dualism in administrative proceedings and offenses in the context of evidence proceedings
Autorzy:
Kuś, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1368781.pdf
Data publikacji:
2020-09-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
administracyjne zatrzymanie prawa jazdy
postępowanie dowodowe
prawo do sądu
bezprzedmiotowość postępowania administracyjnego
administrative retention of driving license
evidence proceedings
right to a court
objectivity of administrative proceedings
Opis:
Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, czy możliwe jest wydanie decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy wyłącznie na podstawie informacji (notatki policyjnej) o ujawnieniu czynu polegającego na kierowaniu pojazdem z przekroczeniem dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym w sytuacji, gdy w danej sprawie nie zostało wszczęte równoległe postępowanie w sprawie o wykroczenie ze względu na „pouczenie” kierującego pojazdem przez policjanta. Wskazana sytuacja powoduje, że w analizowanej sprawie nie można przeprowadzić żadnego postępowania dowodowego. Wynika to z tego, że w postępowaniu administracyjnym (biorąc pod uwagę uchwałę NSA) nie przeprowadza się postepowania dowodowego, zaś postępowanie w sprawie o wykroczenie nie będzie wszczęte (ze względu na „pouczenie” kierującego pojazdem). Konsekwencją takiego stanu faktycznego i prawnego (tzw. pominięcie ustawodawcze) jest pozbawienie strony realnego prawa do sądu i możliwości zainicjowania jakiegokolwiek postępowania dowodowego w sprawie, co nie może zostać uznane za odpowiadające standardom konstytucyjnym i wynikającym z prawa międzynarodowego.
The article aims to establish whether it is possible to issue a decision to retain a driver’s license on the sole basis of information (a police report) disclosing an act of exceeding the speed limit by over 50 km/h while driving in a built up area, when in the given case, no parallel court proceedings regarding this offence were initiated on account of a “caution” issued to the driver by a policeman. The above-mentioned situation results in the inability to carry out the evidence proceedings. This is caused by the fact that in an administrative proceeding (taking the Supreme Administrative Court resolution into consideration) such an inquiry is not conducted and a court proceeding based on this offence will not be initiated (due to the “caution” given to the driver). The consequence of this factual and legal state (so-called “legislative omission”) is that a party is deprived of the real right to a fair trial and the possibility of engaging in any kind of evidence proceedings, which cannot be deemed equivalent to constitutional standards and standards stemming from international law.
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2020, 3; 237-259
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykluczenie cyfrowe a realizacja prawa do sądu na przykładzie elektronicznego postępowania upominawczego
Digital Exclusion and the Implementation of the Right to a Court on the Example of Electronic Writ Proceedings
Autorzy:
Michalik, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51457527.pdf
Data publikacji:
2024-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Right to Access Justice
Digitalization of the Judiciary
Digital Exclusion
informatyzacja wymiaru sprawiedliwości
prawo do sądu
wykluczenie cyfrowe
Opis:
In this study, the author, using the doctrinal legal method and, additionally, the historical method, conducts an analysis of the regulations and principles contained in the Constitution of the Republic of Poland and in the ratified international agreements, as well as in the civil procedural law. The paper highlights how digital exclusion can limit the realization of the right to a court, illustrating this with examples from civil cases resolved in electronic writ proceedings. Furthermore, the author, employing the analytical method, presents and explains the concepts of “digital competence” and “digital exclusion”, and describes the nature of this problem in Polish society. The considerations also include a discussion of the benefits derived from the use of electronic writ proceedings by entities seeking legal protection, benefits which cannot be accessed by digitally excluded individuals.
W niniejszym opracowaniu autor, przy wykorzystaniu metody dogmatyczno-prawnej oraz pomocniczo metody historycznej, dokonuje analizy przepisów i zasad zawartych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i w ratyfikowanych umowach międzynarodowych, a także w prawie cywilnym procesowym – wskazuje w jaki sposób wykluczenie cyfrowe może ograniczać realizację prawa do sądu, przy czym czyni to na przykładzie spraw cywilnych rozstrzyganych w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Ponadto autor, wykorzystując metodę analityczną przedstawia i wyjaśnia pojęcia „kompetencji cyfrowych” i „wykluczenia cyfrowego”, oraz opisuje naturę tego problemu w polskim społeczeństwie. Przedmiotowe rozważania obejmują również omówienie korzyści płynących z wykorzystania elektronicznego postępowania upominawczego przez podmiot chcący uzyskać ochronę prawną, z których nie mogą skorzystać osoby wykluczone cyfrowo.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 3(79); 183-198
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawozdanie z II Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Rzetelny proces i prawo do sądu”. Warszawa, 12.01.2024 r.
Report from the 2nd Polish Scientific Conference “Fair trial and the right to a court”. Warsaw, 12 January 2024
Autorzy:
Bojanowski, Tomasz
Sitkowski, Łukasz
Rogala, Karol
Starybrat, Julia
Szczekało, Maria
Zwolińska, Wiktoria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52376300.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Instytut Wymiaru Sprawiedliwości
Źródło:
Prawo w Działaniu; 2024, 57; 340-351
2084-1906
2657-4691
Pojawia się w:
Prawo w Działaniu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjna i konwencyjna proweniencja prawa do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy (prawa do sądu)
Constitutive and Conventional Provenance of Law to Fair Consideration of Case (Right to a Fair Trial)
Autorzy:
Sowiński, Piotr Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927235.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja
prawo do sądu
sprawiedliwe rozpatrzenie sprawy
wymiar sprawiedliwości
sądy powszechne
prawa i wolności osobiste
niezależność
bezstronność
niezawisłość
constitution
the right to a fair trial
fair consideration of case
justice
common courts
personal rights and freedoms
independence
impartiality
Opis:
Tekst poświęcony jest problematyce tzw. prawa do sądu, którą polski ustawodawca uznaje za jedno z ważniejszych praw i wolności obywatelskich. Wskazano na konstytucyjny i konwencyjny rodowód tego prawa. W tekście zauważa się, że może być ono realizowane wyłącznie w państwie uznającym trójpodział władzy oraz w realiach, w których sądownictwo powszechne oparte jest na czterech zasadniczych fundamentach, tj. właściwości do rozpoznania sprawy danego rodzaju, niezależności, bezstronności i niezawisłości.
The text is devoted to the problem of the right to a fair trial, which the Polish legislator recognizes as the one of the most important civil rights and liberties. The constitutive and conventional lineage of this right was indicated. It is noted in the text that this right can only be exercised in a state that recognizes the tripartite division of power as well as in situation in which common judiciary is based on four fundamental foundations such as jurisdiction to hear a case of a given type, impartiality, independent in legal, organisational and decision-making terms.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 3 (61); 189-200
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Publicznoprawny status jednostki skrajnie ubogiej – rozważania dra Adama Ploszki nad statusem prawnym jednostki
Public law status of an extremely poor person – a review of Adam Ploszka’s doctoral monography
Autorzy:
Juranek, Alexander Martin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053348.pdf
Data publikacji:
2021-04-20
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
ubóstwo
osoby ubogie
ochrona ubogich
prawo podmiotowe
prawo do sądu
minimum egzystencji
prawo administracyjne
prawa człowieka
prawo międzynarodowe
poverty
the poor
protection of the poor
subjective rights
right to a court
minimum subsistence
administrative law
human rights
international law
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest odniesienie się do rozważań Autora przedstawionych w monografii doktorskiej pt. „Publicznoprawny status jednostki skrajnie ubogiej”. W pierwszej kolejności przeanalizowana zostanie trafność postawionych hipotez i pytań badawczych, ze szczególnym uwzględnieniem aktualności wyprowadzanych wniosków w kontekście bieżącej sytuacji społecznej i ekonomicznej w Polsce. Druga część poświęcona została rozważaniom o charakterze stricte merytorycznym – od analizy rozwiązań mających przeciwdziałać ubóstwu na poziomie globalnym, przez poziom regionalny (europejski), na poziomie krajowym (konstytucyjnym) skończywszy. Na tym etapie nastąpi również odwołanie do sugerowanego przez Autora standardu ochrony praw jednostki skrajnie ubogiej. W kolejnej części przeanalizowany zostanie zakres rozbieżności pomiędzy sugerowanym przez Autora „minimalnym standardem” ochrony a sytuacją faktyczną i prawną osób ubogich. Wnioski w tym zakresie będą szczególnie użyteczne dla praktyki stosowania prawa.
The main purpose of this article is to refer to the Author’s considerations presented in his doctoral monography entitled “Public law status of an extremely poor person”. First of all, the appropriateness of the research hypotheses and questions adopted by the Author will be analysed with particular emphasis attached to the validity of the conclusions drawn in the context of the current social and economic situation in Poland. The second part is dedicated to considerations of a „strictly content-related nature”: from the analysis of solutions to counteract poverty at the global level, through the regional (European) level, to the national (constitutional) level. At this stage, reference will also be made to the standard of protection of the rights of the extremely poor suggested by the Author. The next part will analyse the extent of the discrepancies between the ‘minimum standard’ of protection suggested by the Author and the factual and legal situation of the poor. Conclusions in this area will be particularly useful for law application practice.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2020, 4, XX; 321-335
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo do sądu w sprawach dotyczących ochrony klimatu w świetle Konwencji z Aarhus a orzecznictwo sądowoadministracyjne
Right to Court in Climate Matters in the Light of the Aarhus Convention and the Case Law of Polish Administrative Courts
Autorzy:
Kalisz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096029.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Aarhus Convention
climate protection
environmental law
climate law
human rights
administrative courts
case law
Konwencja z Aarhus
ochrona klimatu
prawo ochrony środowiska
prawo klimatu
prawa człowieka
sądy administracyjne
orzecznictwo
Opis:
Climate law is a fast-developing branch of law. It is regulated in a multi-centric way, since as a global issue, it needs systemic solutions that would be broader than national ones. Climate protection can also be achieved through the implementation of human rights, including the right to court. Thus, the multi-level regulation as a lex generalis is accompanied with a lex specialis regulation governing the right to court from a collective perspective and linked strictly with climate law under Article 9 of the Aarhus Convention. The theoretical and indirect aim of the article is to emphasise the relationship of environmental law in general and climate law in particular with human rights, using the example of the right to court. The direct and practical aim is to demonstrate in a horizontal manner the role of the Convention in the case law of the Polish Supreme Administrative Court. The essence of the problem is the finding of the lack of direct effect of the Convention, which weakens this protection. The article is of a scientific and research nature and the analysis of the previous case law may have cognitive value for practice. The first part provides a theoretical and legal outline of introductory issues, showing the links between human rights and climate law and the scope of application of the Aarhus Convention. The second part, concerning research materials and methods, contains an analysis of the provisions of Article 9 of the Convention made using the logical-linguistic method and teleological interpretation. The third part shows the results of the interpretation search carried out by the Supreme Administrative Court, some of them being widely accepted and some controversial. Polish administrative courts, when deciding on environmental matters under Polish administrative law, co-apply together with Polish national law the normative acts of European law, including the Aarhus Convention. However, the wording of its provisions precludes, according to the established case law, the possibility of their direct application, thus pointing to the importance of legislative actions, and administrative courts cannot substitute the legislature in this activity. It was noted in the conclusion that the implementation of the Convention is “generally correct”, which does not mean, however, that it implements the Aarhus-type principles in full and comprehensive.
Prawo klimatu stanowi bardzo dynamiczną gałąź prawa. Jest regulowane multicentrycznie, gdyż jako problem globalny potrzebuje szerszych niż państwowe rozwiązań systemowych. Ochrona klimatu może się odbywać również poprzez realizację praw człowieka, w tym prawa do sądu. Do wielopoziomowej regulacji jako lex generalis dochodzi więc regulacja lex specialis, w myśl której prawo do sądu uregulowano w ujęciu kolektywnym i powiązano stricte z prawem klimatu w art. 9 Konwencji z Aarhus. Celem teoretycznym i pośrednim artykułu jest zaakcentowanie związku prawa ochrony środowiska w ogólności, a prawa klimatu w szczególności, z prawami człowieka na przykładzie prawa do sądu. Celem bezpośrednim i praktycznym jest ukazanie w sposób przekrojowy roli Konwencji z w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA). Istotę problemu stanowi uznanie braku bezpośredniej skuteczności Konwencji, co osłabia wspomnianą ochronę. Artykuł ma charakter naukowo-badawczy, a analiza dotychczasowego orzecznictwa może mieć wartość poznawczą dla praktyki. Pierwsza część zawiera rys teoretycznoprawny i dotyczy zagadnień wprowadzających, ukazując połączenia praw człowieka z prawem klimatu oraz zakres obowiązywania Konwencji z Aarhus. Druga część dotyczy materiałów i metod badawczych oraz zawiera analizę przepisów art. 9 Konwencji dokonaną przy użyciu metody logiczno-językowej i celowościowej wykładni. W części trzeciej ukazano – niekiedy niebudzące kontrowersji, niekiedy dyskusyjne – rezultaty poszukiwań interpretacyjnych dokonywanych przez NSA. Orzekając w sprawach środowiskowych wynikających z polskiego prawa administracyjnego, NSA współstosuje z prawem krajowym akty normatywne należące do prawa europejskiego, w tym także Konwencję. Jednak sposób sformułowania jej przepisów wyklucza, w myśl linii orzeczniczej, możliwość ich bezpośredniego zastosowania, podnosząc tym samym ważkość działań legislacyjnych, a sądy administracyjne nie mogą zastąpić w tym zakresie ustawodawcy. W ramach konkluzji podkreślono, że implementacja Konwencji jest „zasadniczo prawidłowa”, co nie oznacza jednak implementacji w pełni realizującej Aarhus-type principles.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 5; 275-293
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rekompensata publiczna jako środek usunięcia skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów: wątpliwości systemowo-kompetencyjne
Public Compensation as a Measure for Remedying the Ongoing Effects of Infringement of Collective Consumer Interests: Systemic and Competence Doubts
Autorzy:
Kohutek, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477061.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
public compensation
collective consumer interests
President of the Office of Competition and Consumer Protection
administrative approval
principle of proportionality
right to court
rekompensata publiczna
zbiorowe interesy konsumentów
Prezes UOKiK
uznanie administracyjne
zasada proporcjonalności
prawo do sądu
Opis:
The so-called public compensation is a measure that for several years has been applied by the President of the Office of Competition and Consumer Protection to remedy the effects of infringement of collective consumer interests. It consists in imposing on the undertaking concerned (the infringer) an order to pay to the consumers a certain amount of money or to make another financial benefit. Public compensation (in my opinion not having a sufficient normative basis) is a measure whose admissibility of application raises doubts in particular in the context of compliance with constitutional principles and consistency with the legal concept of protecting the collective interests of consumers.
Tak zwana rekompensata publiczna to stosowany od kilku lat przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów środek mający usunąć skutki naruszenia zbiorowych interesów konsumentów. Polega ona na nałożeniu na przedsiębiorcę (naruszyciela) nakazu zapłaty na rzecz konsumentów określonej kwoty pieniężnej lub dokonania innego świadczenia o wartości majątkowej. Rekompensata publiczna (nie mając w mojej ocenie wystarczającej podstawy normatywnej) jest środkiem, którego dopuszczalność stosowania rodzi wątpliwości w szczególności w kontekście zgodności z zasadami konstytucyjnymi, jak i spójności z publicznoprawną konstrukcją ochrony zbiorowych interesów konsumentów.
Źródło:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały; 2019, 1(24); 36-59
1689-8052
2451-0807
Pojawia się w:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Right to the Court in Legal Advisors Disciplinary Case
Autorzy:
Pilipiec, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618333.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
legal advisor
disciplinary case
self-governments of legal advisors
the right to access the court
the right to fair proceedings
the right to court judgement
the right to defence
the right to be heard
prawo do sądu
radca prawny
postępowanie dyscyplinarne
odpowiedzialność dyscyplinarna
sąd dyscyplinarny
samorząd zawodowy
dostęp do sądu
rzetelność postępowania
domniemanie niewinności
prawo do obrony
Opis:
Self-governments of legal advisors represent legal advisors practice profession in which the public repose confidence, and such self-governments shall concern themselves with the proper practice of such professions in accordance with, and for the purpose of protecting, the public interest. Legal advisors self-governments shall concern themselves with the proper practice of such professions is formal in the disciplinary case. Disciplinary case is repressive and extrajudicial. Legal advisors right to the court is also a similar right to the state court but is guided by the disciplinary prosecutor and disciplinary court The right to the court, as a personal right of each individual, is defined in Article 45, § 1 of the Constitution which states “Everyone shall have the right to a fair and public hearing of his case, without undue delay, before a competent, impartial and independent court”. Thus, the right to the court consists of a few inseparable elements: 1) the right to access the court, that is the right to initiate court proceedings in the case of infringing the protected rights of an individual; the access has to be genuine due to, among others, the right territorial organization of courts and reasonable fees, 2) the right to fair proceedings, that is the proper shaping of the court proceedings (based on the proper procedure, honest and public trial, participation of the suing individual in the proceedings which guarantee their rights), 3) the right to court judgement (receiving a court decision solving the issue within reasonable time), 4) the right to defence, 5) the right to be heard (the right to information, taking positions, considering actual statements and legal demands). It seems that the right to court judgement, the right to defence and to be heard are all included in the widely interpreted right to fair proceedings. A complementary item to the right to sue is Article 77, § 2 of the Constitution of the Republic of Poland according to which “Statutes shall not bar the recourse by any person to the courts in pursuit of claims alleging infringement of freedoms or rights”.
Samorząd zawodowy radców prawnych reprezentuje radców prawnych wykonujących zawód zaufania publicznego i sprawuje pieczę nad należytym wykonywaniem zawodu radcy prawnego w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. Piecza sprawowana przez samorząd zawodowy ma charakter formalny i jest realizowana w postępowaniu dyscyplinarnym. Prawo do sądu w sprawach dyscyplinarnych radców prawnych jest zatem realizowane w ramach postępowania dyscyplinarnego, które ma charakter postępowania represyjnego, tj. takiego, które ma na celu poddanie jednostki jakiejś formie dolegliwości, najczęściej w postaci określonej sankcji. Postępowanie dyscyplinarne ma charakter postępowania pozasądowego (w sensie rozumienia sądów powszechnych), gdyż jest prowadzone przez organy dyscyplinarne samorządu radców prawnych, którymi są rzecznik dyscyplinarny i sądy dyscyplinarne. Prawo radcy prawnego do sądu dyscyplinarnego w postępowaniu dyscyplinarnym w swej treści jest podobne do prawa do sądu powszechnego. Gwarancje prawa do sądu odnoszą się do postępowania dyscyplinarnego z uwagi na jego represyjny charakter, ale również dlatego, że w postępowaniu takim dochodzi do orzekania o sytuacji prawnej jednostki. Prawo do sądu, jako prawo osobiste każdego człowieka, jest określone w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, zgodnie z którym „Każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd”. Prawo do sądu składa się z kilku nierozerwalnych elementów: 1) prawa dostępu do sądu, 2) prawa do rzetelnego postępowania, czyli odpowiedniego ukształtowania postępowania przed sądem (opartego o właściwą procedurę, uczciwego i publicznego procesu, z uczestnictwem podmiotu w gwarantującym jego prawa postępowaniu), 3) prawa do wyroku sądowego (uzyskania w rozsądnym terminie rozstrzygnięcia sprawy orzeczeniem sądu), 4) prawa do obrony, 5) prawa do wysłuchania (prawa do informacji, zajęcia stanowiska, rozważenia faktycznych twierdzeń i prawnych roszczeń). Wydaje się, że prawo do wyroku sądowego, prawo do obrony i prawo do wysłuchania mieszczą się w szeroko pojętym prawie do rzetelnego postępowania. Uzupełnieniem treści prawa do sądu jest art. 77 ust. 2 Konstytucji RP, zgodnie z którym ustawa nie może nikomu zamykać drogi sądowej dochodzenia naruszonych wolności lub praw. Artykuł ten normuje prawo do sądu rozumiane jako środek ochrony wolności i praw. Prawo do sądu należy rozumieć jako konstytucyjną zasadę prawa. Prawo do sądu jest zasadą prawa, gdyż jest prawem człowieka, a jednocześnie jest środkiem ochrony wolności praw człowieka i obywatela.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjność ograniczeń prawa do sądu w sprawach z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów
Constitutionality of limitations on right to a fair trial in cases concerning protection of competition and consumers
Autorzy:
Szydło, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941046.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawo do sądu
judycjalizacja polityk publicznych prawo konkurencji i konsumentów Konstytucja RP
Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
Right to a fair trial
judicialization of public policy competition and consumer law Polish Constitution
Court of Competition and Consumer Protection
Opis:
W artykule omówione zostały ograniczenia de lege lata w zakresie konstytucyjnie zagwarantowanego prawa do sądu, ze szczególnym uwzględnieniem spraw z zakresu prawa konkurencji i konsumentów. Dokonano oceny konstytucyjności rozwiązań przyjętych przez polskiego ustawodawcę oraz uwypuklono konstytucyjnie zakreślone granice prawa do sądu w omawianej kategorii spraw. Autor podjął refleksję nad istniejącym obecnie system sądowej kontroli, zastanawiając się, czy nie jest on przypadkiem w pewnych jego elementach dysfunkcjonalny oraz w jaki sposób można by go ewentualnie zastąpić czy też substytuować innym systemem ochrony praw przedsiębiorców, przede wszystkim zaś ochrony praw proceduralnych, który byłby zgodny z obecnie obowiązującą Konstytucją RP, czy dosłowniej z konstytucyjnie określonym prawem do sądu.
The article discusses de lege lata limitations regarding the constitutionally protected right to fair trial, with particular attention to matters regarding competition and consumer protection. An assessment is performed of the constitutionality of solutions adopted by the Polish legislator, and the constitutionally defined contours of the right to court in that category of cases is elaborated. The author reflects on the existing system of judicial review, considering whether it is not dysfunctional in some of its aspects, and how it could be replaced by another system for protecting the rights of enterprises; primarily these divagations address protection of procedural rights in a manner compliant with the Constitution of Poland, more specifically the right to court.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 3 (31); 163-181
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezpośrednie stosowanie art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Direct application of Article 45 paragraph 1 of the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Chmielarz-Grochal, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941054.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja
bezpośrednie stosowanie konstytucji
wykładnia ustaw w zgodzie z konstytucją
art. 45 ust. 1 Konstytucji
prawo do sądu
constitution
direct application of constitution interpretation of laws in accordance with the constitution Article 45 paragraph 1 of the Constitution
right to a fair trial
Opis:
Problem bezpośredniego stosowania przepisów Konstytucji wiąże się z rolą tego aktu w systemie prawa i praktyce jego stosowania. Przepis art. 45 ust. 1 Konstytucji znajduje zastosowanie w działalności orzeczniczej Trybunału Konstytucyjnego oraz sądów. W postępowaniu sądowokonstytucyjnym przepis ten przyjmowany jest za samoistny wzorzec kontroli konstytucyjności prawa, z kolei sądy najczęściej współstosują go z przepisami ustaw, w tym za pomocą techniki wykładni w zgodzie z Konstytucją. Rezultatem bezpośredniego stosowania art. 45 ust. 1 Konstytucji jest przenoszenie do orzecznictwa zasad i wymagań związanych z konstytucyjnym prawem do sądu (w tym z pojęciem sprawy konstytucyjnej) i wynikającymi z niego gwarancjami.
The problem of direct application of constitutional regulation is related to the role of the Constitution as a legal act in the legal system and the practice of its application. Article 45.1 of the Constitution is applied both by the Constitutional Tribunal and courts. In constitutional proceedings the Article is considered to be a standalone benchmark for establishing if the regulation is in accordance with the Constitution, whereas courts usually apply it jointly with given acts, interpreting them in such a way that leads to be within the Constitution. Direct application of Article 45.1 of the Constitution results in transmission of rules and requirements related to constitutional right to judgement (including a constitutional case) and ensuant guarantees to judicature.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 3 (31); 67-101
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo do sądu w sprawach karnych w Konstytucji RP
The right to a fair trial in criminal cases in the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Czerniak, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941062.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
postępowanie karne
sprawa karna
prawo pokrzywdzonego do sądu prawo dostępu do sądu
prawo do rzetelnego procesu karnego
criminal proceedings
criminal case
right to a fair trial in criminal cases
victim’s right to a fair trial
right of access to court
Opis:
Rzeczywisty kształt konstytucyjnie zagwarantowanego prawa do sądu zależy od specyfiki spraw będących przedmiotem danego postępowania. W niniejszym artykule uwzględniając orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego w pierwszej kolejności wskazano, w jaki sposób definiuje się pojęcie „sprawy karnej”. Na tej podstawie ustalono zakres przedmiotowy i podmiotowy prawa do sądu w sprawach karnych, a następnie dokonano analizy jego szczegółowych elementów: prawa dostępu do sądu, prawa do sprawiedliwie ukształtowanej procedury oraz prawa do uzyskania rozstrzygnięcia w rozsądnym terminie. Podkreślono, że w różnym zakresie ono przysługuje pokrzywdzonemu i oskarżonemu w zależności od trybu ścigania przestępstw. Szczególną uwagę poświęcono problematyce prawa do sprawiedliwie ukształtowanej procedury i konieczności zrównoważenia uprawnień uczestników postępowania oraz interesów wymiaru sprawiedliwości. We wnioskach wskazano, że stanowisko Trybunału Konstytucyjnego nie w pełni uwzględnia zmiany zachodzące w prawie karnym, co może prowadzić do faktycznego ograniczenia gwarancji procesowych jednostki wynikających z art. 45 ust. 1 Konstytucji.
The Constitutionally guaranteed “right to a fair trial” depends on the specific nature of a case which is taken before a court. The paper analyses the real scope of this one of the fundamental human rights in criminal cases. In the first part of the article the concept of “criminal case” is defined on the basis of jurisprudence of the Constitutional Tribunal. Then the objective and subjective scope of the above mentioned right in criminal cases is laid down and analysed its detailed elements: access to court, the right to a fair proceedings and the right to be heard within a reasonable time. The article also points out that the scope of “the right to a fair trial” is different for the victim and the accused according to the model of prosecution procedure. The specific emphasis is placed on to the right to a fair proceedings and the need to balance procedural rights of the parties and the interests of justice. In conclusion it is emphasised that the Constitutional Tribunal does not fully take into account the changes in the criminal law, which could lead to an actual limitation of the entity’s procedural guarantees under an Article 45 paragraph 1 of the Constitution of the Republic of Poland.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 3 (31); 129-162
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inadmissibility of police entrapment evidence in the US and German trials in the light of the case-law of the US Supreme Court and the ECTHR
Niedopuszczalność dowodu z prowokacji policyjnej w procesie amerykańskim i niemieckim w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego USA i ETPCz
Autorzy:
Kulesza, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2199783.pdf
Data publikacji:
2022-08-01
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
entrapment
fair trial
Germany
USA
European Court of Human Rights
US Supreme Court
prowokacja
prawo do sądu
Niemcy
Europejski Trybunał Praw Człowieka
Sąd Najwyższy USA
Opis:
Celem artykułu jest dokonanie próby porównania standardu amerykańskiego i standardu europejskiego w zakresie niedopuszczalności dowodów z nielegalnej prowokacji policyjnej. Mimo jakościowych różnic pomiędzy systemem common law i systemem civil law (opisywanym tu na przykładzie Niemiec) w obu systemach uznano prowokację policyjną za efektywną metodę zwalczania przestępczości, jednakże przyjęto różne standardy jej stosowania. W procesie amerykańskim, który dopuszcza aktywne formy prowokacji, Sąd Najwyższy USA i większość sądów federalnych przy ocenie zarzutu obrony stosują subiektywny test obrony opartej na zarzucie prowokacji, koncentrujący się na predyspozycjach prowokowanej osoby do popełnienia przestępstwa. Z kolei wypracowany przez orzecznictwo ETPCz (w tym w sprawach niemieckich) standard oceny dopuszczalności dowodów z nielegalnej (przede wszystkim aktywnej) prowokacji opiera się na stosowaniu dwóch testów: materialnego (badającego zarówno predyspozycje prowokowanej osoby, jak i legalność skierowanej wobec niej działań policji) oraz procesowego, polegającego na weryfikacji rzetelności rozpoznawania przez sądy krajowe zarzutu podżegania przez policję do przestępstwa. Podstawowej różnicy między analizowanymi standardami należy szukać w skutkach nielegalnej prowokacji. W systemie amerykańskim stanowi ona kontratyp odpowiedzialności sprawcy za przestępstwo popełnione wskutek prowokacji, zaś standard strasburski dopuszcza sanowanie negatywnych skutków takiego nielegalnego dowodu w postępowaniu sądowym wtedy, gdy Trybunał uznaje, że „proces sądowy oceniany jako całość był rzetelny”, zaś dowód z nielegalnej prowokacji nie był istotny dla skazania oskarżonego.
The aim of this paper is to compare the American and European standards of the inadmissibilityof evidence of unlawful police entrapment. In US criminal procedure, which permits activeforms of entrapment, the US Supreme Court and most federal courts apply a subjective test forthe entrapment defence, focusing on the predisposition of the person provoked to commit thecrime and, less often, an objective test examining the legality of government agents’ actions.The Strasbourg standard (including German cases) is based on two tests: a substantive one(examining both the predisposition of the person being provoked and the legality of the policeactions) and a procedural one, which consists in verifying the reliability of the national courts’recognition of the charge of incitement to commit a crime by the police The basic differencebetween the analysed standards is to be found in the effects of illegal entrapment. In the USsystem, it is a justification to the perpetrator’s responsibility for a crime committed as a resultof entrapment, and the Strasbourg standard allows for sanctioning the negative effects of suchillegal evidence to be convalidated in criminal trial when the Court considers that “the trialas a whole was fair”.
Źródło:
Ius Novum; 2022, 16, 2; 39-56
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjność zasady jednoosobowego rozpoznawania spraw cywilnych w dobie pandemii Covid-19
The Constitutionality of Hearing Civil Cases by a Single Judge in the Time of the Covid-19 Pandemic
Autorzy:
Kościółek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2123366.pdf
Data publikacji:
2022-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
skład sądu
prawo do sądu
pandemia Covid-19
postępowanie cywilne
zasada udziału obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości
Covid-19 pandemic
right to a fair trial
civil proceedings
principle of participation of citizens in administration of justice
composition of a court
Opis:
The subject of this article is the analysis of the constitutionality of the principle of hearing cases by a single judge in civil proceedings. Considerations presented in this study first of all address the issue of whether the principle of hearing cases by a single judge is consistent with minimum requirements set by the legislator of the constitutional system towards the ordinary legislator as regards shaping of the institution of the participation of the social factor in the administration of justice. The second aspect of considerations presented in this article is whether the introduction of the principle of hearing cases by a single judge in civil proceedings may be considered a violation of the right to a fair trial. The analysis of the issue in question is undoubtedly of practical importance due to significant consequences of the potential examination of a civil case in a non-constitutional composition.
Przedmiotem artykułu jest analiza konstytucyjności zasady jednoosobowego rozpoznawania spraw w postępowaniu cywilnym. Zasada ta dotyczy rozpoznawania spraw cywilnych zarówno przez sądy pierwszej jak i drugiej instancji. Znajduje ona zastosowanie w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z tych stanów. Przedstawione w niniejszym opracowaniu rozważania w pierwszej kolejności podejmują kwestię tego, czy zasada jednoosobowego rozpoznawania spraw cywilnych jest zgodna z minimalnymi wymogami stawianymi przez ustrojodawcę względem ustawodawcy zwykłego w zakresie ukształtowania instytucji udziału czynnika społecznego w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości. Drugim aspektem rozważań jest kwestia tego, czy wprowadzenie zasady rozpoznania każdej sprawy cywilnej w składzie jednoosobowym może zostać uznane za naruszenie prawa do sądu, a w szczególności prawa do rozpoznania sprawy przez sąd właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły. Analiza przedmiotowego zagadnienia ma niewątpliwe znaczenie praktyczne z powodu doniosłych konsekwencji potencjalnego rozpoznania sprawy cywilnej w składzie niezgodnym z konstytucją.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 4(68); 253-264
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skuteczna opieka sędziów i sądów w zakresie realizacji praw i prawnie uzasadnionych interesów – rozważania na tle art. 24 Konstytucji Hiszpanii
Right to obtain the effective protection of the Judges and the Courts in the exercise of individual legitimate rights and interests – considerations about Art. 24 of Spanish Constitution
Autorzy:
Sułkowski, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941063.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawo do sądu
ochrona praw podstawowych sprawiedliwa procedura sądowa gwarancje procesowe
The right to afair trial
protection offundamental rights
due process
procedural guarantees
Opis:
Prawo do sądu, określane także jako „prawo-gwiazda” (derecho-estrella), traktowane jest jako podstawowa i niezmienialna gwarancja praw człowieka. Uregulowane zostało w Konstytucji Hiszpanii dość szczegółowo i ujmowane jest jako zbiór gwarancji prawnych. Gwarancje te – od samego początku funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego – zostały odniesione do każdej fazy i rodzaju postępowania sądowego. Dzięki szybkiemu zuniwersalizowaniu tego prawa i odniesieniu go do – innych niż prawo karne – dziedzin prawa art. 24 Konstytucji zyskał miano prawa-„gwiazdy” (derecho-estrella) i znajduje się w centrum uwagi nie tylko doktryny prawa konstytucyjnego procesowego, prawa konstytucyjnego materialnego, ale także procesowego prawa karnego, cywilnego i administracyjnego. Jednak największe znaczenie dla zrozumienia hiszpańskiego spojrzenia na prawo do sądu ma uświadomienie sobie, że art. 24 Konstytucji przez ponad dwie dekady był przedmiotem niezwykle dynamicznej wykładni Trybunału Konstytucyjnego, którego orzecznictwo dotyczące prawa do sądu obejmuje kilkadziesiąt tysięcy orzeczeń.
The right to the fair trial, also called in Spain as a “right-star” (derecho-estrella), is regarded as a basic and unalterable guarantee of human rights. It was regulated in detail in the Spanish Constitution, and is recognized as a set of legal guarantees. These guarantees – from the very beginning of the functioning of the Constitutional Court – were related to each phase and type of litigation. Thanks to the fast universalization of the right, this “right-star” is analyzed not only by the representatives of the doctrine of the constitutional law, but also of the procedural criminal law, the civil law and the administrative law. The greatest importance for the understanding the Spanish view of the right to the fair trial has the jurisprudence of the Constitutional Court which for more than two decades has been interpreted dynamically the above mentioned right.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 3 (31); 275-297
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dostęp do sądu pokrzywdzonego czynem nieletniego de lege lata i wedle projektu ustawy Prawo nieletnich z 2008 r.
Access to Court of Persons Aggrieved by Juvenile Acts de lege lata and According to the Juvenile Law Act Proposal of 2008
Autorzy:
Korcyl-Wolska, Marianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/698666.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
nieletni
dostęp do sądu
pokrzywdzony
postępowanie w sprawach nieletnich
projekt ustawy
prawo do sądu
czyn zabroniony
juvenile
proceedings involving juveniles
right to a fair trial
prohibited act
draft bill
Źródło:
Archiwum Kryminologii; 2008, XXIX-XXX; 361-374
0066-6890
2719-4280
Pojawia się w:
Archiwum Kryminologii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem standardów organizacyjnych i proceduralnych w zakresie sprawowania wymiaru sprawiedliwości w orzecznictwie francuskiej Rady Konstytucyjnej
Problem of the organisational and procedural standards concerning judicial system in the case law of the French Constitutional Council
Autorzy:
Puchta, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941053.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
V Republika Francuska
francuskie orzecznictwo konstytucyjne
Rada Konstytucyjna
prawo do sądu
prawo do rzetelnego procesu
the French Fifth Republic
French constitutional case law
the Constitutional Council
the concept of due process of law
the right to a fair trail
Opis:
Niniejszy artykuł ma na celu zarysowanie treści konstytucyjnych gwarancji prawa do sądu we Francji. Jak dotąd tematyka ta nie doczekała się w polskiej literaturze prawniczej szerszego omówienia. Tymczasem z punktu widzenia badań komparatystycznych Francja jest jednym z istotnych punktów odniesienia. Ponieważ prawo do sądu nie zostało wyrażone w żadnym z aktów konstytucyjnych obowiązujących w V Republice, autor skoncentrował się na orzecznictwie francuskiego sądu konstytucyjnego – Rady Konstytucyjnej, i na tej podstawie zrekonstruował zasadnicze elementy tego prawa. Jednocześnie omówił przeszkody badawcze, jakie wiążą się ze specyfiką francuskiego systemu ustrojowego, lakonicznością tekstów konstytucyjnych, lapidarnością uzasadnień decyzji Rady Konstytucyjnej a także brakiem metodologicznej klarowności oraz terminologicznej spójności jej orzecznictwa. Niezależnie od tych trudności, możliwe okazało się wskazanie zasadniczych elementów prawa do sądu, do których należą: 1) zasada niezależności oraz bezstronności organu sprawującego wymiar sprawiedliwości (nierozerwalnie związana ze sprawowaniem funkcji sądowniczej), 2) prawo do efektywnego środka zaskarżenia do sądu, 3) prawo do rzetelnego postępowania sądowego, a także 4) prawa do obrony. Z tych wymagań wynikają szczegółowe gwarancje o charakterze pochodnym. W najnowszych orzeczeniach prawa i zasady składające się na prawo do sądu powiązane zostały przez Radę Konstytucyjną z treścią art. 16 Deklaracji Praw z 1789 r., który nakłada na władze publiczne obowiązek urzeczywistnienia podziału władz oraz zapewnienie gwarancji praw jednostek. Bez prawa do sądu nie można byłoby mówić ani o podziale władz, ani o gwarancji praw, a więc w ogóle nie istniałaby w państwie konstytucja.
The aim of this article is to outline the content of a constitutional right to judicial protection in France. Thus far, the subject matter has not received much attention in Polish legal literature. It cannot be denied, however, that from the point of view of comparative legal scholarship, France is one of the most relevant points of reference. As the right to judicial protection has not been clearly expressed in any of constitutional acts of the Vth Republic, the author has focused on the case-law of the French constitutional court – the Constitutional Council, by reconstructing main elements of the right under consideration. At the same time, scholarly obstacles resulting from the specificity of the French constitutional system have been given due consideration: the laconic wording of constitutional texts, the conciseness of reasons for Constitutional Council’s decisions, as well as the lack of methodological clarity and terminological coherence of its jurisprudence. All of the above difficulties notwithstanding, it has been possible to indicate essential elements of the right to judicial protection: 1) the principle of impartiality and independence of a judicial body (associated immanently with performing judicial functions), 2) the right to an effective judicial remedy, 3) the right to a fair trial, as well as 4) the right of defense. Special derivative guarantees result from these requirements. In its most recent jurisprudence, the Constitutional Council has associated the specific rights and principles of which the right to judicial protection is composed with Article 16 of the Declaration of Rights of 1789. According to this provision, public authorities have a duty to implement the separation of powers and to guarantee the protection of rights to individuals. Without the right to judicial protection there would be no separation of powers nor any guarantees of rights, hence there would be no constitution in such a state.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 3 (31); 245-274
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
European Union Citizens’ Direct Access to Court in the Light of Procedural Regulations of the Court of Justice and the General Court – Selected Issues
Bezpośredni dostęp do sądu obywateli Unii Europejskiej na tle uregulowań proceduralnych Trybunału Sprawiedliwości i Sądu – wybrane zagadnienia
Autorzy:
Marcisz-Dynia, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940938.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
right to court
CJEU Statute
Rules of Procedure of CJEU and the General
Court
body of judicial decisions
acts of derivative law
prawo do sądu
Statut TSUE
regulamin Trybunał i Sądu orzecznictwo
akty prawa pochodnego
Opis:
The subject of the study is to analyze EU citizens’ right to court in the light of the procedural regulations of the court of Justice and the General Court included in the CJEU Statute and court regulations. The study analyzes also, to a necessary extent, the body of previous judicial decisions of CJEU as well as the provisions of relevant acts of derivative law concerning the issues in question. Considering the complexity of the analyzed subject and the limitations of the size of the present study, the focus was put on questions related to legal aid and rules of representation. Upon through analysis, the study confirms that in proceedings before EU courts EU citizens have limited possibilities in the scope of the capacity to act in legal proceedings, which constitutes one of the most basic factors limiting their right to court.
Przedmiotem tego opracowania jest analiza prawa do sądu obywateli Unii Europejskiej w świetle uregulowań proceduralnych Trybunału Sprawiedliwości i Sądu zawartych w Statucie Trybunału i regulaminach sądowych. Przeanalizowano również w niezbęd- nym zakresie orzecznictwo TSUE jak i postanowienia istotnych aktów prawa pochodnego dotyczących omawianej problematyki. Z uwagi na złożoność zagadnienia i na ograniczenia objętościowe niniejszej publikacji skupiono się na kwestiach związanych z pomocą prawną jak i zasadach reprezentacji. Na podstawie dokonanych rozważań potwierdzono, że w postępowaniu przed sądami unijnymi obywatelom UE przysługują ograniczone możliwości w zakresie zdolności postulacyjnej, które stanowią niewątpliwie jeden z podstawowych elementów ograniczających ich prawo do sądu.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 6 (52); 127-140
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Access to justice regarding plans and programmes related to the environment – Polish law in the light of Article 9.3 of the Aarhus Convention
Dostęp do sądu w odniesieniu do planów i programów mających wpływ na środowisko – regulacje polskie w świetle artykułu 9.3 Konwencji z Aarhus
Autorzy:
Bar, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11541747.pdf
Data publikacji:
2023-08-13
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
access to justice
Aarhus Convention
challenging of plans and programmes
environmental plans and programmes
prawo do sądu
konwencja z Aarhus
zaskarżanie planów i programów
plany i programy dotyczące środowiska
Opis:
Article 9.3 of the Aarhus Convention grants members of the public (meeting certain requirements, if a Party to the Convention so specifies) access to a review procedure (access to justice) to challenge acts or omissions by private persons or public authorities that contravene provisions of its national law relating to the environment. According to Article 2.4 of the Convention, non-governmental organisations should also be considered as "members of the public". According to the jurisprudence of the Aarhus Convention Compliance Committee, the activities of public authorities covered by the requirements of Article 9.3 of the Convention include adoption of plans and programmes which may have an impact on the environment. In accordance with the Polish law (often following the requirements of EU law), administrative authorities adopt a whole range of plans and programmes relating to the environment or having an impact on the environment. These documents are developed either by regional or local authorities (self-governmental authorities or regional government administration) or at the central level. Polish law provides very limited opportunities to challenge plans or programmes. With respect to documents created at the central level, there are no such possibilities at all, and with respect to documents created at lower levels, certain, limited, rights in this respect are granted only to private entities whose legal interest has been violated. The possibility for NGOs to challenge plans or programmes is completely excluded. Such a situation should be considered non-compliant with the Aarhus Convention.
Artykuł 9.3 Konwencji z Aarhus nakazuje zapewnienie członkom społeczeństwa (spełniającym określone kryteria, jeśli dana Strona Konwencji takie określi) dostępu do procedury odwoławczej (dostępu do sądu) w celu kwestionowania działań lub zaniechań osób prywatnych lub władz publicznych naruszających postanowienia jej prawa krajowego w dziedzinie środowiska. Zgodnie z art. 2.4 Konwencji, za „członków społeczeństwa” należy uznać także organizacje pozarządowe. Zgodnie z orzecznictwem Komitetu ds. Przestrzegania Konwencji z Aarhus, do działań władz publicznych objętych wymaganiami artykułu 9.3 Konwencji, należą m.in. przyjmowane przez te organy plany i programy, których realizacja może mieć wpływ na środowisko. Zgodnie z przepisami prawa polskiego (często w ślad za wymaganiami prawa unijnego), organy administracji opracowują cały szereg takich planów i programów. Dokumenty te opracowywane są albo przez władze regionalne lub lokalne (organy samorządowe lub administrację rządową w województwie), albo na szczeblu centralnym. Tymczasem prawo polskie daje bardzo ograniczone możliwości zaskarżania planów lub programów. W odniesieniu do dokumentów tworzonych na szczeblu centralnym możliwości takich nie ma w ogóle, a w odniesieniu do dokumentów tworzonych na niższych szczeblach – pewne, ograniczone, uprawnienia w tym zakresie przysługują tylko podmiotom prywatnym, których interes prawny został naruszony. Całkowicie wykluczona jest możliwość zaskarżania planów lub programów przez organizacje pozarządowe. Sytuację taką należy uznać za niezgodną z Konwencją z Aarhus.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2023, 21, 1; 33-50
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o modelu procedur kontrolnych w postępowaniach dyscyplinarnych nauczycieli akademickich w świetle standardów konstytucyjnych
Some Remarks on the Model of Control Procedures in Disciplinary Proceedings of Academic Teachers in the Light of Constitutional Standards
Autorzy:
Paluszkiewicz, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177641.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
postępowanie dyscyplinarne nauczycieli akademickich
zaskarżalność orzeczeń
prawo o szkolnictwie wyższym i nauce
komisje dyscyplinarne dla nauczycieli akademickich
prawo do sądu
appealability of judgments
disciplinary proceedings for academic teachers
law on higher education and science
disciplinary committees for academic teachers
right to court
Opis:
The subject of the analysis is selected issues related to the model of the instance review procedure in the proceedings of disciplinary responsibility of academic staff conducted under the Law on Higher Education and Science (p.s.w.n.). The research perspective is formed by constitutional values in the form of the principle of appealability of judgments (Art. 78 of the Constitution) and the right to court (Art. 45 in conjunction with Art. 77 of the Constitution). Consideration of the system of legal remedies provided for in the law p.s.w.n. leads to the constatation about the non-uniform model of instance-based control of decisions issued during disciplinary proceedings in the largo sense conducted against an academic teacher. The analysis of the model is carried out taking into account the possibility of challenging decisions issued in the preliminary phase of the proceedings, in the investigation and disciplinary proceedings sensu stricto.
Przedmiotem analizy są wybrane zagadnienia związane z modelem postępowania kontrolnego w ramach instancji w postępowaniu w zakresie odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli akademickich prowadzonym na podstawie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Perspektywę badawczą tworzą wartości konstytucyjne w postaci zasady zaskarżalności orzeczeń (art. 78 Konstytucji) oraz prawa do sądu (art. 45 w zw. z art. 77 Konstytucji). Rozważania o systemie środków zaskarżania przewidzianych w ustawie p.s.w.n. prowadzą do konstatacji o niejednolitym modelu instancyjnej kontroli decyzji wydawanych w toku postępowania dyscyplinarnego sensu largo prowadzonego wobec nauczyciela akademickiego, który mimo odpowiedniego stosowania procedury karnej i cywilnej na różnych etapach postępowania, realizuje konstytucyjny standard wyznaczony wskazanymi zasadami. Analiza modelu prowadzona jest z uwzględnieniem możliwości zaskarżania orzeczeń wydanych w fazie wstępnej postępowania, w postępowaniu wyjaśniającym i dyscyplinarnym sensu stricto.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 6(76); 151-162
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sąd Konstytucyjny Republiki Litewskiej wobec europejskich standardów prawa do sądu
The Constitutional Court of the Republic of Lithuania and European Standards of the Right to Court
Autorzy:
Juškevičiūtė-Vilienė, Agnė
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941050.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawo do sądu
Sąd Konstytucyjny Republiki Litewskiej
Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności Karta praw podstawowych Unii Europejskiej
the right to a fair trial
the Constitutional Court of the Republic of Lithuania
Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms
the Charter of Fundamental Rights of the European Union
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest dokonanie analizy konstytucyjnych podstaw działalności Sądu Konstytucyjnego Republiki Litewskiej oraz przedstawienie funkcji tego sądu w zakresie harmonizacji krajowych i ponadnarodowych mechanizmów prawa jednostki do ochrony sądowej. Autorka w pierwszej kolejności przedstawia konstytucyjne podstawy utworzenia Sądu Konstytucyjnego Republiki Litewskiej oraz wskazuje istotne cechy jego statusu i działalności. Następnie analizuje orzecznictwo Sądu Konstytucyjnego Republiki Litewskiej dotyczące prawa do sądu. Na zakończenie autorka podejmuje się oceny wpływu Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz Karty praw podstawowych Unii Europejskiej na jurysprudencję Sądu Konstytucyjnego w zakresie prawa do sądu.
The purpose of this article is to analyse the constitutional basis for the activity the Constitutional Court of the Republic of Lithuania and to represent the functions of this Court in respect of the harmonization of national and transnational defence mechanisms of human right to a fair trial. The article is divided into several basic parts: first of all, it shows the constitutional grounds for the Constitutional Court of the Republic of Lithuania, the creation and the relevant characteristics of its status and activities; later, the article discusses the jurisprudence of the Constitutional Court of the Republic of Lithuania, which analyses the right to a fair trial; the article ends with an assessment of the impact of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms and of the Charter of Fundamental Rights of the European Union for the jurisprudence of the Constitutional Court while defending the right to a fair trial.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 3 (31); 349-368
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Model kontroli sądowej decyzji Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej
The model of judicial review of decisions issued by President of Electronic Communications Office
Autorzy:
Chołodecki, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/508068.pdf
Data publikacji:
2012-12-07
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
Tematy:
prawo telekomunikacyjne
prawo odwołania się
kontrola sądowa
Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej
prawo do sądu
krajowe organy regulacyjne
prawo regulacyjne
SOKiK (Sąd Okręgowy – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów)
telecommunication law
right to appeal
judicial control
Office of Electronic Communications
right to court access
national regulatory authority
regulatory law
SOKiK (Regional Court in Warsaw – the Court of Competition and Consumer Protection)
Opis:
Artykuł poświęcony jest modelowi kontroli sądowej decyzji wydawanych przez Prezesa UKE. Model ten jest określony w ustawie z dnia 16.07.2004 r. Prawo Telekomunikacyjne i przewiduje, że kontrolę sądową decyzji wydanych przez Prezesa UKE sprawują sądy administracyjne. Jednakże od niektórych decyzji tego organu przysługuje odwołanie do sądu powszechnego (Sądu Okręgowego w Warszawie – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów). Oba rodzaje kontroli sądowej decyzji wydawanych przez Prezesa UKE różnią się od siebie zasadniczo. W związku z tym, głównym celem artykułu jest przedstawienie charakteru prawnego modelu kontroli sądowej decyzji wydawanych przez Prezesa UKE oraz przedstawienie istotnych różnic w sposobach kontroli sądowej sprawowanej przez oba rodzaje sądów, tj. sądy administracyjne oraz sądy powszechne (SOKiK).
The model of judicial control of the decisions of the President of the Offi ce of Electronic Communications (hereinafter the UKE President) is subject of this paper. This model is defined in the Telecommunications Law Act (hereinafter the TL) and provides two different judicial procedures against decisions of the UKE President. It is a general principle that the UKE President decisions are subject to judicial control exercised by administrative courts. However, some decisions enumerated in the TL are subject of judicial review exercised by common courts [the Regional Court in Warsaw – the Court of Competition and Consumer Protection (hereinafter the SOKiK)]. Both types of judicial control differ from each other substantially. Therefore, the main goal of the article was to present a model of judicial control of the decisions made by the UKE President together with an indication of the legal basis of this model. In addition, signifi cant differences were determined in the way of judicial control by both types of courts, i.e. the administrative courts and common courts (SOKiK).
Źródło:
internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny; 2012, 1, 6; 9-19
2299-5749
Pojawia się w:
internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpłatność wymiaru sprawiedliwości w sprawach cywilnych w świetle konstytucyjnej zasady prawa do sądu
The costs of judical proceedings in the light of the constitutional principle of the right of recourse to court
Autorzy:
Dyś-Branicka, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942300.pdf
Data publikacji:
2016-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
postępowanie cywilne
dostęp do sądu
prawo do sądu
koszty sądowe
odpłatność wymiaru sprawiedliwości
ograniczenia prawa do sądu
funkcje kosztów postępowania
civil proceeding
right of recourse to court
legal costs
costs of judical proceedings limitations of the right of recourse to court
function of the costs of proceedings access to courts
Opis:
Prawo do sądu jest jednym z podstawowych praw gwarantowanych jednostce w państwach demokratycznych. Jego istotnym elementem jest zwłaszcza dostęp do sądu, warunkujący możliwość uruchomienia postępowania przed wymiarem sprawiedliwości w celu dochodzenia obrony swoich praw. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie dostępu do sądu w sprawach cywilnych w świetle generalnej zasady odpłatności tej procedury. Autorka wskazuje na funkcje kosztów sądowych, przywołując poglądy doktryny oraz stanowisko judykatury oraz akcentując wytyczne Trybunału Konstytucyjnego w tym zakresie. Nadto, analizie poddane zostają występujące w polskim porządku prawnym instytucje zwolnienia od kosztów oraz pomocy prawnej udzielonej stronie z urzędu. Na podstawie poczynionych rozważań, autorka formuje wniosek, zgodnie z którym istnienie modelu odpłatnego procesu cywilnego nie stoi w sprzeczności z prawem dostępu do sądu, a za przyjętym rozwiązaniem zgodnym z ogólną klauzulą limitacyjną przemawiają funkcje jakie ma do odegrania instytucja kosztów postępowania w demokratycznym państwie prawnym.
The right of recourse to court is one of the basic rights, which are guaranteed for an entity at the constitutional level in every democratical state. One of its parts is the access to court, which determinates the possibility of starting the proceedings before the court, in order to defend one’s rights. The aim of this elaboration is presenting the access to court in the civil proceedings in the light of costs of this proceeding. The author underlines the function of the legal costs by recalling the doctrine views, the position of the jurisdiction and by underscoring the guidelines of the Constitutional Tribunal in this area. Moreover, the institutions of the exemption from the costs and legal aid in polish law are analysed in the elaboration. Basing on the analisis, the author makes a conclusion, that the model of paid civil proceeding is not contrary to the right of recourse to court, that the current solution is compatibile with the general limitation clause and justified by the function and role of the institution of legal cost in the democratical state of law.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 5 (33); 253-273
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komentarz na kanwie Uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego I FPS 1/21 – sądowa kontrola instrumentalnego wszczęcia postępowania karnego skarbowego a prawo do sądu
Commentary on the basis of the instrumental initiation of fiscal penal proceedings and the right to court of the resolution of the supreme administrative court i fps 1/21 – judicial control
Autorzy:
Szymacha, Adam
Rogalski, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878733.pdf
Data publikacji:
2021-09-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Resolution I FPS 1/21
instrumental initiation of criminal fiscal proceedings
tax liabilities
right to fair trial
right to property
legal certainity principle
suspension of the limitation period for tax liability
Opis:
The purpose of the article/hypothesis: The presented article focuses on a new resolution of the Supreme Administrative Court I FPS 1/21. In this resolution an assessment of instrumental initiation of criminal fiscal proceedings in order to suspend the running of the limitation period of a tax liability has been undertaken. The Supreme Administrative Court assessed that administrative courts have the right to examine the legitimacy of initiation of such proceedings. This position is important insofar as it also touches upon the issue of the right to a fair trial, as well as the right to property and legal certainty. The main aim of this article is to check the impact of this resolution on described fundamental rights. Methodology: This article will use the comparative law method. Especially the case law of different courts will be shown. The dogmatic-legal method will also be used as an auxiliary. Results of the research: This resolution is crucial for the fundamental right for fail trial. It has also impact on the right to property and principle of legal certainity. It may also be some element that strengthens the rule of law.
Źródło:
Finanse i Prawo Finansowe; 2021, 3, 31; 151-162
2391-6478
2353-5601
Pojawia się w:
Finanse i Prawo Finansowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy sąd administracyjny może odstąpić od kontroli nadużycia prawa popełnionego przez organy skarbowe? Uwagi na tle wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 listopada 2016 r. (sygn. I FSK 759/15)
Can the administrative court refrain from review the abuse of rights committed by tax authorities? Comments regarding the judgment of the Supreme Administrative Court of November 24, 2016 (I FSK 759/15)
Autorzy:
Dominik-Ogińska, Dagmara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/617780.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
zawieszenie przedawnienia zobowiązania podatkowego
postępowanie karne skarbowe
prawo do sądu
suspension of the statute of limitation on a tax liability
criminal and fiscal proceedings
right to a fair trial
Opis:
The author of the article points to the erroneous practice of administrative courts, according to which they do not examine the initiation of criminal fiscal proceedings by tax authorities in order to merely suspend the limitation period pursuant to art. 70 § 6 item 1 of the Tax Ordinance Act (abuse of rights). Such action is incompatible with the constitutional and EU right to court, as well as the rule of law and the principles derived from them: legality, legal certainty and the right to good administration. Consequently, the abandonment of such judicial review leads to a violation of the taxpayer’s property right.
Autorka artykułu wskazuje na błędną praktykę sądów administracyjnych, zgodnie z którą nie badają one wszczęcia postępowania karnego skarbowego przez organy skarbowe w celu jedynie zawieszenia biegu terminu przedawnienia na podstawie art. 70 § 6 pkt 1 ustawy – Ordynacja podatkowa (nadużycie prawa). Takie działanie jest niezgodne z konstytucyjnym i unijnym prawem do sądu, a także z zasadą państwa prawa i wywodzonych z nich zasad: legalności, praworządności, pewności prawa oraz prawa do dobrej administracji. W konsekwencji rezygnacja z takiej kontroli sądowej doprowadza do naruszenia prawa własności podatnika.
Źródło:
Kwartalnik Prawa Podatkowego; 2018, 4; 39-61
1509-877X
Pojawia się w:
Kwartalnik Prawa Podatkowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dopuszczalność ustawowego przerwania kadencji członków sędziowskich Krajowej Rady Sądownictwa w składzie wynikającym z ustawy z 8 grudnia 2017 r. w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
The Permissibility of Ex Lege Termination of the Term of Office of the Judicial Members of the National Council of the Judiciary in its Composition Resulting from the Act of 8 December 2017, in the Light of the Case Law of the European Court of Human Rights
Autorzy:
Szwed, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177688.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
KRS
Krajowa Rada Sądownictwa
praworządność
ETPC
EKPC
prawo do sądu
NCJ
National Council of Judiciary
rule of law
ECtHR
ECHR
access to court
Opis:
The article analyzes the permissibility of terminating the terms of office of current members of the National Judiciary Council without providing them with access to court from the perspective of the case law of the European Court of Human Rights. The starting point is the judgment of the ECtHR in the case of Grzęda v. Poland, in which it was found that the ex lege termination of the terms of office of the NCJ members in 2018 violated Art. 6 of the European Convention on Human Rights. However, the interpretation of the ECHR cannot disregard the specific context related to the lack of independence of the current NCJ and its negative impact on the integrity of the judicial appointment process. These circumstances justify the conclusion that Art. 6 ECHR would not protect the current members of the NCJ from the termination of their terms of office.
Artykuł analizuje dopuszczalność wygaszenia kadencji obecnych członków sędziowskich Krajowej Rady Sądownictwa bez zapewnienia im drogi sądowej z perspektywy orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Za punkt wyjścia przyjęto wyrok ETPC w sprawie Grzęda p. Polsce, w którym stwierdzono, że wygaszenie ex lege kadencji członków KRS w 2018 r. naruszało art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Interpretacja EKPC nie może jednak abstrahować od szczególnego kontekstu związanego z brakiem niezależności obecnej KRS oraz jej negatywnym wpływem na prawidłowość procesu powołań sędziowskich. Te wyjątkowe okoliczności mogą uzasadniać tezę, że art. 6 EKPC nie chroniłby obecnych członków KRS przed wygaszeniem ich kadencji z wyłączeniem drogi sądowej.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 6(76); 95-105
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada trójpodziału władzy a tak zwane specustawy inwestycyjne konkretnego celu – refleksje w przedmiocie granic pomiędzy stanowieniem a stosowaniem prawa
The principle of the separation of powers and the so-called investment ‘special acts’ for a specific purpose: reflections on the boundaries between lawmaking and application (towards a general administrative act)
Autorzy:
Pawłowski, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037291.pdf
Data publikacji:
2021-09-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
principle of the separation of powers
special acts
incidental acts
general administrative act (general act of applying the law)
right to a fair trial
minimum exclusivity of competence
zasada trójpodziału władzy
specustawy
ustawy incydentalne
generalny akt administracyjny (ogólny akt stosowania prawa)
prawo do sądu
minimum wyłączności kompetencyjnej
Opis:
W artykule poruszano problematykę coraz bardziej powszechnego uchwalania tzw. jednorazowych specustaw inwestycyjnych, która to początkowa sporadyczna praktyka sięgania po te wyjątkowe środki nabrała ostatnimi czasy dynamiki (Centralny Port Komunikacyjny, przekop Mierzei Wiślanej itp.) Uchwalanie takich ustaw jest konfrontowane z zasadą trójpodziału władzy, która jest organicznie powiązana z wolnościowym statusem jednostki i jej ewentualnymi naruszeniami. W opracowaniu zaprezentowano teza, że ustawy normujące realizacje wskazanych inwestycji nie spełniają cechy abstrakcyjności. Zawierają one normy generalno-konkretne stanowiące domenę egzekutywy, a nie legislatywy i w konsekwencji bliżej im do ogólnych aktów stosowania prawa (generalnych aktów administracyjnych) niż do aktów normatywnych. Ich uchwalanie może zatem stanowić przejaw nadużycia prawa, gdyż realizacja takich inwestycji w tym trybie narusza między innymi prawo do sądu. W opracowaniu w istotnej części wykorzystano metodę prawnoporównawczą, w szczególności orzeczenia czeskiego sądu konstytucyjnego, który dwukrotnie zanegował możliwość uchwalania ustaw incydentalnych na konkretny przypadek.
The article deals with the issues of the increasingly common adoption of the so-called one-off special investment laws. Initially, these exceptional means were sporadically employed, but in recent times their use has become more commonplace (Central Communication Port, the Vistula Spit cut, etc.). The adoption of such laws is juxtaposed with the principle of the separation of powers, which is organically linked to the freedom of the individual and possible violations of this freedom. The study presents the thesis that the acts regulating the implementation of the indicated investments do not meet the characteristics of abstraction. They contain general-specific norms constituting the domain of the executive, not legislation, and consequently they are closer to general acts of law application (general administrative acts) than to normative acts. Their adoption may therefore constitute an abuse of the law, as the implementation of such investments in this manner violates, inter alia, the right to a fair trial. The study mainly uses the comparativelegal method, in particular the rulings of the Czech constitutional court, which twice negated thepossibility of passing incidental laws on a specific case.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2021, 83, 3; 21-34
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyłączenie stosowania art. 1481 § 3 Kodeksu postępowania cywilnego w świetle konstytucyjnego wymogu jawnego rozpatrzenia sprawy
Exclusion of Article 148 (1) § 3 of the Code of Civil Procedure in the Light of the Constitutional Right to an Open Hearing
Autorzy:
Kościółek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083683.pdf
Data publikacji:
2024-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
the right to a court
the right to a public hearing of a case
open court sessions
closed sessions
motion to be heard in a trial
prawo do sądu
prawo do jawnego rozpatrzenia sprawy
jawność posiedzeń sądowych
posiedzenie niejawne
wniosek o wysłuchanie na rozprawie
Opis:
The purpose of this study is to analyze the constitutionality of the provisions excluding the application of Art. 148 (1) § 3 of the Civil Procedure Code – i.e. Art. 505 (1a) and 205 (5) § 1 (1), added by the Act of 9 March 2023 amending the Civil Procedure Code and certain other acts. These provisions deprive a party of the right to submit a motion that allows preventing a case from being heard at a closed session pursuant to Art. 148 (1) § 1. This occurred in cases in which a preparatory hearing was scheduled but the dispute was not resolved, and in cases heard in simplified procedure, where the value of the subject matter of the dispute does not exceed PLN 4,000. These changes make it even more difficult to defend the thesis on the constitutionality of hearing the case in accordance with Art. 148 (1) § 1.
Celem niniejszego opracowania jest analiza konstytucyjności przepisów wyłączających stosowanie art. 148 (1) § 3 KPC w postępowaniu cywilnym – tj. art. 505 (1a) i art. 205 (5) § 1 (1) KPC, dodanych na mocy ustawy z 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Przepisy te pozbawiają stronę uprawnienia do złożenia wiążącego dla sądu wniosku, który pozwala zapobiec rozpoznaniu sprawy na posiedzeniu niejawnym w trybie art. 148 (1) § 1 KPC. Doszło do tego w sprawach, w których wyznaczono posiedzenie przygotowawcze, w toku którego nie udało się rozwiązać sporu, oraz w sprawach rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym, w których wartość przedmiotu sporu nie przekracza czterech tysięcy złotych. Zmiany te sprawiają, że coraz trudniejsza staje się obrona tezy o zgodności rozpoznania sprawy w trybie art. 148 (1) § 1 KPC z konstytucyjnym wymogiem jawnego rozpatrzenia sprawy.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 2(78); 79-89
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzetelne uzasadnienie wyroku sądowego w kontekście wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 9 marca 2023 r. w sprawie Cupiał przeciwko Polsce
Reliable Justification of the Court Judgment in the Context of the Judgment of the European Court of Human Rights of March 9, 2023 in the Case of Cupial v. Poland
Autorzy:
Gajda, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18104911.pdf
Data publikacji:
2023-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
uzasadnienie wyroku
prawo do sądu
wolność sumienia
wolność religii
prawo do wychowania dzieci zgodnie z przekonaniami rodziców
prawa człowieka
justification of the judgement
the right to a fair trial
freedom of conscience
freedom of religion
the right to ensure children a religious upbringing in accordance with parents convictions
human rights
Opis:
One of the elements of the right to a fair trial is the right of the individual to a reliable justification of the decision in the case, derived from the right to the appropriate shaping of the court procedure. The aim of the article is to show that this is a key element in cases where the court adjudicates the rights and freedoms of an individual, setting their limits. In the judgment of March 9, 2023, in the case of Cupial against Poland, the European Court of Human Rights emphasized the special role of a reliable justification of the judgment. The author considers this requirement as one of the fundamental guarantees of respecting the rights and freedoms of the individual, which in the context of the discussed case is the freedom of conscience and religion, and the right to ensure children a religious upbringing in accordance with parents convictions. The analysis of the indicated issue was made on the basis of the dogmatic-legal method.
Jednym z elementów prawa do sądu jest wywodzone z prawa do odpowiedniego ukształtowania procedury sądowej prawo jednostki do rzetelnego uzasadnienia rozstrzygnięcia w sprawie. Celem artykułu jest wykazanie, że jest to element kluczowy w sprawach, w których sąd orzeka o prawach i wolnościach jednostki wyznaczając ich granice. W wyroku z 9 marca 2023 r. w sprawie Cupiał przeciwko Polsce Europejski Trybunał Praw Człowieka oceniając zarzut naruszenia prawa do rzetelnej procedury sądowej, podkreślił szczególną rolę właściwego uzasadnienia wyroku. Autorka postrzega ten wymóg za jedną z podstawowych gwarancji poszanowania praw i wolności jednostki, którymi w kontekście omawianej sprawy jest wolność sumienia i religii oraz prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami. Analiza wskazanego zagadnienia dokonana została w oparciu o metodę dogmatyczno-prawną.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 4(74); 151-161
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żądanie zaprotokołowania sprzeciwu jako przesłanka legitymacji czynnej wspólnika (akcjonariusza) do wytoczenia powództwa o uchylenie lub stwierdzenie nieważności uchwały zgromadzenia wspólników (walnego zgromadzenia akcjonariuszy)
Request to record objection in the minutes as a prerequisite for an active shareholder's legitimacy to bring an action for revocation or declaration of invalidity of a resolution of the shareholders' meeting
Autorzy:
Herbet, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1369155.pdf
Data publikacji:
2020-09-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
żądanie zaprotokołowania sprzeciwu
powództwo o uchylenie uchwały
powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały
legitymacja czynna
spółki kapitałowe
prawo do sądu
request that the objection be recorded in the minutes
action for revocation of the resolution
action for a declaration of invalidity of the resolution, active identity card
capital companies
right to court
Opis:
Zgodnie z poglądem dominującym w doktrynie i orzecznictwie żądanie zaprotokołowania sprzeciwu wobec uchwały zgromadzenia wspólników lub walnego zgromadzenia akcjonariuszy stanowi odrębny od aktu głosowania akt staranności i konieczną przesłankę wytoczenia powództwa o uchylenie lub stwierdzenie nieważności uchwały. W artykule podjęto się wykładni przepisów art. 250 pkt 2 i art. 422 § 2 pkt 3 Kodeksu spółek handlowych, również w kontekście ustrojowych uwarunkowań analizowanej instytucji, przede wszystkim art. 45 ust. 1 Konstytucji RP. Mimo panującej tendencji do literalnego odczytywania i ścisłej interpretacji tych przepisów Autor proponuje uwzględnienie rezultatów wykładni funkcjonalnej i systemowej, m.in. w odniesieniu do sposobu i formy wystąpienia z takim żądaniem, jak i oceny momentu, do którego jego sformułowanie jest możliwe.
According to the dominant view of doctrine and case law, the request to record in the minutes an objection against the resolution of the shareholders' meeting is an act of diligence separate from the act of voting, and a necessary condition for bringing an action for the revocation or declaration of invalidity of the resolution. The article provides for the interpretation of the provisions of Article 250 point 2 and Article 422 § 2 point 3 of the Code of Commercial Companies, including the context of the systemic conditions of the analyzed institution, primarily Article 45 paragraph 1 of the Constitution of Poland. Despite the tendency to literal reading and strict interpretation of these provisions, the author proposes to take into account the results of functional and systemic interpretation, inter alia, in relation to the manner and form of making such a request, as well as the assessment of the moment to which its formulation is possible.
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2020, 3; 137-161
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 listopada 2021 r. w sprawie o sygn. III FSK 3626/21 jako orzeczenia krajowego sądu, sędziów europejskich dla statusu asesorów i sędziów sądów pierwszej instancji oraz dla tzw. mechanizmu warunkowości
The Significance of the Judgment of the Supreme Administrative Court of 4 November 2021 in case no. III FSK 3626/21 as a Judgment of the National Court, European Judges for the Status of Assessors and Judges of Courts of First Instance and for the So-called Conditionality Mechanism
Autorzy:
Skwarzyński, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344082.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
human rights
rule of law
right to a trial
Polish Supreme Administrative Court
prawa człowieka
praworządność
prawo do sądu
Naczelny Sąd Administracyjny
Opis:
W niniejszym tekście zasadniczo zaaprobowane zostały rozważania Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) zawarte w wyroku z dnia 4 listopada 2021 r. w sprawie o sygn. III FSK 3626/21. Autor wskazał na możliwy sposób rozwiązania sporu o Krajową Radę Sądownictwa (KRS) i skład Sądu Najwyższego bez destrukcyjnego, automatycznego podważania statusu sędziów wybranych w procedurze z nowo obsadzoną KRS. Standard określony przez NSA dotyczy wszystkich asesorów i wszystkich sędziów pierwszej instancji. Zignorowanie przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w sprawie Advance Pharma Sp. z o.o. przeciwko Polsce wyroku NSA z dnia 4 listopada 2021 r. nie zmienia zasad testu ze sprawy Guðmundur Andri Ástráðsson przeciwko Islandii. Orzeczenie NSA wiąże oba trybunały europejskie i jest niezbędne w prawidłowym ustalaniu statusu zarówno sędziów pierwszej instancji, jak i asesorów. Ponadto wobec wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 16 lutego 2022 r. w sprawie o sygn. C-157/21 Polsce należy wypłacić środki z Krajowego Programu Odbudowy, gdyż spór o praworządność dotyczy sądów innych niż administracyjne, a wobec tych sądów kwestia praworządności jest rozwiązana wyrokiem NSA z dnia 4 listopada 2021 r.
The commentary essentially endorses the considerations of the Polish Supreme Administrative Court judgment of 4 November 2021 in case no. III FSK 3626/21. The author indicated a possible way of resolving the dispute over the National Council of the Judiciary (NCJ) and the composition of the Supreme Court without destructive, automatic undermining of the status of judges selected in the procedure with the newly appointed NCJ. The standard defined by the Supreme Administrative Court applies to all assessors and all judges of first instance. Ignoring by the European Court of Human Rights in the case of Advance Pharma Sp. z o.o. v. Poland, the judgment of the Supreme Administrative Court of 4 November 2021 does not alter the rules of the test from the case of Guðmundur Andri Ástráðsson v. Iceland. The Supreme Administrative Court’s ruling binds both the European tribunals and is necessary for the correct determination of the status of both first-instance judges and assessors. Moreover, in relation to the judgment of the Court of Justice of the European Union of 16 February 2022 in case C-157/21 Poland should be paid funds from the National Reconstruction Program, because the dispute over the rule of law concerns courts other than administrative, and in relation to these courts the issue of the rule of law is resolved by the judgment of the Supreme Administrative Court of 4 November 2021.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 5; 455-477
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ustrojowo-organizacyjne aspekty funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w czasie epidemii (art. 14a-14b ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych) z perspektywy konstytucyjnej = Systemic and organizational aspects of the functioning of the judiciary during an epidemic (Articles 14a-14b of the Act of March 2, 2020 on special solutions related to the prevention, prevention and combating of COVID-19, other infectious diseases and crisis situations caused by them form) from the constitutional perspective
Systemic and organizational aspects of the functioning of the judiciary during an epidemic (Articles 14a-14b of the Act of March 2, 2020 on special solutions related to the prevention, prevention and combating of COVID-19, other infectious diseases
Autorzy:
Kłak, Czesław.
Powiązania:
Wojskowy Przegląd Prawniczy 2020, nr 4, s. 5-27
Data publikacji:
2020
Tematy:
Bezpieczeństwo zdrowotne
Choroby zakaźne ludzi
COVID-19
Konstytucyjność prawa
Polityka zdrowotna
Prawo do sądu
Prawo publiczne
Sądownictwo
Wirus SARS-CoV-2
Prawa i wolności obywatelskie
Zarządzanie kryzysowe
Artykuł z czasopisma fachowego
Artykuł z czasopisma prawniczego
Artykuł problemowy
Opis:
Ustawa z 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych uregulowała funkcjonowanie sądów powszechnych, wojskowych i administracyjnych. Autor artykułu przeprowadził analizę przepisów z perspektywy konstytucyjnej. Uwzględnia ona obowiązek państwa zapewnienia bezpieczeństwa obywatelom.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
    Wyświetlanie 1-96 z 96

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies