Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Filozofia prawa"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-50 z 100
Tytuł:
Filozofia prawa Antoniego Peretiatkowicza
Autorzy:
Ludwin, Filip
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/914287.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
filozofia prawa
prawoznawstwo
historia doktryn
Antoni Peretiatkowicz
Opis:
Artykuł poświęcony jest przedstawieniu głównych zagadnień fi lozofi czno- prawnych poruszanych przez Peretiatkowicza oraz ukazaniu drogi kształtowania się jego poglądów naukowych. Na całokształt filozofii prawa autora składa się przede wszystkim jego stosunek do pozytywizmu prawniczego, uwagi metodologiczne dotyczące filozofii prawa jako odrębnej dziedziny nauki, autorska teoria prawa natury oraz studia nad twórczością Jana Jakuba Rousseau
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2014, 66, 2; 347-368
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Futbol i filozofia prawa: gra albo kaprys sędziego
Autorzy:
Michał, Sopiński,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902745.pdf
Data publikacji:
2019-05-03
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
game
philosophy of law
scorer’s discretion
football (soccer)
H. L. A. Hart
gra
filozofia prawa
„kaprys sędziego”
futbol
Opis:
The aim of this paper is to illustrate the analogy of law and game on the example of selected problems of contemporary theory and philosophy of law. The frames of this text are determined by the metaphor of the game, and in particular by the reference to football, because football has the feature of universality in the modern world. In the context of the relationship between the law and the game, the basic assumptions of the concept of H. L. A. Hart, R. Dworkin, A. Marmor, A. Hutchinson, J. Searle are introduced. Above all, however, the use of the metaphor of the game by H. L. A. Hart in „Concept of Law” is being described. Particular emphasis is placed on discussing the distinction he made between the game according to the rules and the game of „scorer’s discretion”. Considerations regarding this problem are supplemented with examples from the world of football.
Źródło:
Studia Iuridica; 2018, 77; 158-173
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Meta)etyka a filozofia prawa
(Meta)ethics and legal philosophy
Autorzy:
Zalewska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18718810.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
In this paper I have focused on methodological problems of ethics and legal philosophy. My main goal was to determine relation between meta-ethics and legal philosophy. In the first part I tried to describe historical context, how jurisprudence become independent form ethics. Then in second part I examined relations between main disciplines of ethics and legal philosophy pointing out that although there are some similarities, there is even more differences. Finally in the third part I explored relation between meta-ethics and legal philosophy. My conclusion was that the problems of meta-ethics also exists in legal philosophy but the level of significance is lower. The reason for it lays in the specific character of legal norms which existence depends on the will of competent authority in contrast to moral norms which need other, meta-ethical justification.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2014, 26, 3; 67-86
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postanalityczna filozofia prawa, Karpacz 22–25.09.2013 r.
Autorzy:
Chmura, Marta
Łakomy, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927388.pdf
Data publikacji:
2013-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2013, 2(7); 105-109
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transcendentalna filozofia prawa. O zewnętrznym obowiązywaniu i uzasadnieniu istnienia prawa
Autorzy:
Bekrycht, Tomasz
Nowak, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/books/22180932.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
Skomplikowany charakter rzeczywistości – szczególnie tej, którą starożytni Grecy w odróżnieniu od zastanego porządku przyrodniczego, physis, uznali za rzeczywistość thesis, czyli stwarzaną i odtwarzaną przez człowieka za sprawą jego socjo- i kulturotwórczej aktywności – zawsze stanowił wyzwanie nawet dla zawodowych myślicieli, stawiających sobie ambitny cel usystematyzowania wiedzy o tym, co istnieje, jak i mocą czego istnieje, a także o tym, co jako istniejące – zachowuje szczegó1ną ważność poprzez swoje bezwyjątkowe i nieodparte obowiązywanie. Do tej szczegó1nej rzeczywistości należą normy działania, które zawarte są zwłaszcza w treści interesującego nas pojęcia prawa. Również jego powstawanie, istnienie, status ontologiczny i ważnościowy (resp. deontologiczny) są intelektualnym wyzwaniem, które wprawia we frustrację poznawczą. Problematyka poznania zasadności prawa zawiera się w pytaniach o istnienie uniwersalnych struktur kategorii bytu, jaką jest prawo, a także o możliwość jego obiektywnego poznania (jako kategorii ontologicznej i deontologicznej – czyli bytu, który w osobliwy sposób określa powinność) w zakresie satysfakcjonującym o tyle, o ile poznanie takie odsłania uzasadnienie jego istnienia. Tym samym problem ten staje zagadnieniem transcendentalnym, czyli pytającym o warunki możliwości istnienia prawa. Nie pozwala ono zrezygnować z poszukiwania czegoś uniwersalnego, niezmiennego, być może tylko formalnie uchwytnego, co uzasadnia i warunkuje istnienie prawa niezależnie od przyjęcia tego uzasadnienia jako faktycznego i w jakikolwiek praktyczny sposób nośnego argumentu za istnieniem porządku społecznego bądź jako podstawy do budowy kolejnej czy wzmacniania którejś z istniejących już teorii normatywnych. Poszukiwanie to jest wyrazem transcendentalnej i transcendującej zastany porządek fenomenalny dążności intelektu. Tego rodzaju poznanie mogłoby dostarczyć koronnego, ale także powszechnie zrozumiałego i dlatego też wiążącego argumentu, przemawiającego za tym, by prawa po prostu przestrzegać.
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Książka
Tytuł:
Małgorzata Łuszczyńska, Filozofia prawa Czesława Martyniaka, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2008, 321 stron.
Autorzy:
Grat, Ireneusz Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621362.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Opis:
Małgorzata Łuszczyńska, Filozofia prawa Czesława Martyniaka, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2008, 321 stron.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2009, 7; 268-272
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia prawa a teorie wykładni prawa (wybrane zagadnienia)
Legal philosophy and theories of legal interpretation (selected problems)
Autorzy:
Zirk-Sadowski, Marek
Bekrycht, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/685842.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
filozofia prawa
teorie wykładni prawa
metodologia prawa
stosowanie prawa
legal philosophy
theories of legal interpretation
legal methodology
application of law
Opis:
The content of the article briefly presents the issues connected with theories of legal interpretation. The authors point to two methodological attitudes towards cognizing legal interpretation. They result in descriptive and prescriptive theories of legal interpretation and indicate creating a notion of ‘theory-concept’ in legal interpretation. The authors mark three groups of such theory-concepts in Polish legal theory.
Treść artykułu w sposób szkicowy przedstawia problematykę związaną z teoriami wykładni prawa. Autorzy wskazują na dwie postawy metodologiczne względem poznawania interpretacji prawa, które skutkują opisowymi i normatywnymi teoriami wykładni prawa, a także na wykształcenie się pojęcia „teorii-koncepcji” w wykładni prawa. Autorzy wyróżniają trzy grupy takich teorii-koncepcji w polskiej teorii prawa.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2017, 78
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kard. Zenon Grocholewski, Refleksje na temat prawa – prawo naturalne, filozofia prawa, Kraków: Wydawnictwo „Homo Dei” 2009
Autorzy:
Adamowicz, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807609.pdf
Data publikacji:
2019-11-15
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2009, 19, 2; 283-285
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Class conflict versus law in the philosophy of Karl Marx
Walka klas a prawo w filozofii Karola Marksa
Autorzy:
Rakoczy, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096981.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
law in the philosophy of Karl Marx
philosophy of law
philosophy of property law
prawo w filozofii Karola Marksa
filozofia prawa
filozofia prawa własności
Opis:
Karol Marks odniósł sukces i proletariat wygrał walkę klas, ale w zupełnie inny sposób, niż Marks zakładał. Wizja państwa proletariackiego zakończyła się całkowitym fiaskiem, a nieliczne relikty tego ustroju dowodzą tylko jego niewydolności we współczesnym świecie. Koncepcja państwa kierowanego przez klasę proletariacką okazała się wadliwa w praktyce. Klęską zakończyła się też wizja własności środków produkcji. Koncepcja własności prywatnej obroniła się, a nawet wzmocniła. Natomiast własność pewnych podmiotów publicznych ulega wzmocnieniu, przy czym chodzi tu przede wszystkim o państwo jako właściciela (Skarb Państwa). Można zaobserwować zjawiska wzmacniania jego własności, objęcia jej szczególną ochroną, a nawet podejmowanie kroków w celu zwiększenia ilości rzeczy, które ona obejmuje (grunty leśne i grunty rolne). Państwo wkracza też coraz śmielej w sferę zastrzeżoną podmiotom prywatnym, jaką jest sfera działalności gospodarczej. Jednak państwo nie stanowi tu synonimu proletariatu. Natomiast proletariat bez wątpienia odniósł sukces na płaszczyźnie prawa pracy. Służy ono bowiem ochronie pracownika jako słabszej strony stosunku prawnego. Ten to oto kierunek okazał się najwłaściwszy i najlepiej oddający potrzeby proletariatu. Zawiodły instrumenty ustrojowe, a ochrona prawna za pomocą prawa pracy okazała się najwłaściwsza i najbardziej adekwatna do potrzeb proletariuszy. Marks właściwie odczytywał niektóre potrzeby proletariatu, ale proponował nietrafne rozwiązania.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 4; 283-294
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia prawa we współczesnej Rosji
The Philosophy of Law in Modern Russia
Autorzy:
Dawidowa, Marina
Grzybowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531737.pdf
Data publikacji:
2018-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Rosja
rosyjska filozofia prawa
rosyjskie prawoznawstwo
rosyjska teoria prawa
teoria państwa i prawa
prawo rosyjskie
Russia
Russian philosophy of law
Russian theory of law
theory of state and law
Russian law
Russian jurisprudence
Opis:
Współczesna rosyjska filozofia prawa znajduje się pod przemożnym wpływem dawnej radzieckiej teorii państwa i prawa. Artykuł ukazuje jej rozwój od początku XX w., dzieląc ten okres na sześć głównych etapów odpowiadających historycznym, politycznym i naukowym przemianom w tym kraju. Szczególną uwagę poświęca się współczesnym trendom i osobowościom.
Modern Russian philosophy of law is under the great influence of Soviet theory of state and law. The article shows its development from the beginning of the XX century, dividing this period into 6 main stages according to the historical, political and scientific changes in the country. Most attention is paid to the modern trends and personalities.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2018, 2(17); 5-17
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Critical Race Theory jako nurt amerykańskiej filozofii prawa
Critical Race Theory (CRT) and the American criticism of the philosophy of the law
Autorzy:
Peno, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1596137.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Critical Race Theory
Postmodern philosophy
American criticism of the philosophy of the law
Philosophy of law
filozofia prawa
amerykańska krytyczna filozofia prawa
postmodernizm
Opis:
W artykule podjęto próbę zwięzłej charakterystyki Critical Race Theory (CRT) jako nurtu amerykańskiej krytycznej filozofii prawa. Jest to nurt, który można zaliczyć do szerszego kręgu postmodernistycznej filozofii prawa. W artykule zarysowano źródła i historię tego CRT, a także jego korzenie, wyrastające z szerszego ruchu filozofii krytycznej (zapoczątkowanej w tzw. Szkole Frankfurckiej) oraz ruchu krytycznych studiów nad prawem. CRT jest ruchem obcym polskiej tradycji uprawiania filozofii prawa (raczej analitycznej i pozytywistycznej). Jedynie pozornie jednak nie dotyka problemów istniejących w Polsce. Otwartość oraz narracyjny, dostępny dla szerszego audytorium i nastawiany na reformę, sposób uprawiania filozofii prawa przez przedstawicieli CRT wydaje się być pewną wskazówką dotyczącą tego, w jaki sposób filozofia może (i to silnie) oddziaływać na praktykę prawniczą.
The article briefly characterises the Critical Race Theory (CRT) within the context of American criticism of the philosophy of the law, which can be subsumed under the postmodern philosophy of the law. The paper outlines the sources, history and roots of CRT as stemming from the critical philosophy tradition of the Frankfurt School as well as the Critical Legal Studies movement (CLS). Although CRT is alien to Polish school of law philosophy (which tends towards the analytical and the positivistic) and concerns issues that go unnoticed in Poland, the openness and the narrative approach of the proponents of CRT in law philosophy might be indicative of how philosophy can affect (and how strongly) the practice of law, which currently seems to be lacking in Polish legal reality.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2017, 17, 1; 59-76
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zanim uznamy karę za uzasadnioną… Legitymacja polityczna państwa jako warunek karania
Autorzy:
Peno, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082973.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
uzasadnienie karania
legitymacja polityczna
filozofia prawa
prawo karne
Opis:
Głównym celem rozważań jest próba opracowania koncepcji usprawiedliwienia kary opartej na moralnej odpowiedzialności sprawcy. Moralna odpowiedzialność sprawcy jest postrzegana jako podstawa do ukarania w przypadku braku legitymacji politycznej lub moralnego autorytetu państwa do karania. Czy kara kryminalna jest uzasadniona, jeśli państwo nie ma tak zwanego ius puniendi? Tak postawione pytanie rodzi wiele problemów, a już sam wniosek, że państwo może nie mieć ius puniendi, wydaje się kontrowersyjny. Artykuł omawia szeroki zakres problemów związanych z ius puniendi i polityczną legitymacją państwa.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2021, 13, 2; 209-226
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo jako narzędzie polityczne w chińskiej perspektywie legistycznej
Autorzy:
Michoński, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1811263.pdf
Data publikacji:
2019-12-11
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
filozofia prawa
legizm
fa
filozofia chińska
legal philosophy
legalism
Chinese philosophy
Opis:
Niniejszy artykuł ma na celu zwięzłe przedstawienie chińskiego nurtu filozoficznego zwanego legizmem. Praca oparta jest przede wszystkim na autorskich tłumaczeniach klasycznych dzieł filozofii chińskiej oraz publikacjach naukowych pochodzących ze źródeł anglojęzycznych. W pracy opisano podstawowe dla nurtu legistycznego teorie i pojęcia, w tym ze szczególną wnikliwością przeanalizowano koncepcję prawa (fa) i podjęto próbę odniesienia jej zarówno do zapatrywań konfucjańskich, jak i do realiów europejskich.
This article aims to concisely present the thought of the Chinese legalist school of philosophy. The essay is based on translations of classical Chinese philosophical texts by the author and on academic publications in English. Basic legalist theories and notions are explained, and the concept of laws (fa) is analyzed with special care and compared with Confucian views and the European political reality.
Źródło:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne; 2016, 13, 13; 133-155
1730-0274
Pojawia się w:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia prawa – przedmiot, funkcje i znaczenie społeczno-kulturowe
Philosophy of law – subject, functions and social and cultural importance
Autorzy:
Wójtowicz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1029918.pdf
Data publikacji:
2020-07-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Opis:
This article is an attempt to answer the question of: what is philosophy of law? What is philosophical reflection on law? What is the relation between the reflection on law and law “itself”? When defining philosophy of law I share the view that in the definition philosophy is genus proximum, whereas law is differentia specifica. The functions of philosophy of law are manifested in the social and cultural reality and depend on, among others, which sphere of man’s activity they are connected with. One of the functions is putting the ‘theory’ into practice, usage, legal practice, and rule-making because of the ideal of justice. However, the importance of philosophy of law can be expressed by the thesis: of inseparability of two values: freedom and law, because in philosophy of law understood as this (in the spirit of I. Kant’s philosophy), only law can guarantee freedom, thus the freedom of an individual assumes the existence of law, acceptation of law in all spheres of man’s activity in culture.
Źródło:
Człowiek i Społeczeństwo; 2015, 39; 153-164
0239-3271
Pojawia się w:
Człowiek i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia prawa a teoria prawa i jurysprudencja
Philosophy of Law as Compared to Theory of Law and Jurisprudence
Autorzy:
Niemiec, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1871927.pdf
Data publikacji:
2019-11-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Considerations of general jurisprudence are undertaken in three disciplines of knowledge recognised as separate: theory of law, philosophy of law and jurisprudence. However, the problems undertaken in the three above-mentioned disciplines are very similar. The author of the article tries to show that these disciplines, while having a different subject of study, are at the same time separate branches of knowledge within general jurisprudence. The subject of theory of law and the subject of philosophy of law are analysed, since, in the author’s opinion, jurisprudence – in the strict sense of the word – is not a science of law, but it is the art of applying law; its aim is actual application of law and it is connected with practical, common sense cognition. Philosophy of law seeks answers to the questions: “what is law?”, “how and why does law exist?”, “what are the aims and functions of law?” These questions have a philosophical character. Having its starting point in the fact of existence of proclaimed law, philosophy of law strives after explaining the very fact of law in the epistemological, ontological and axiological aspects. Theory of law does not formulate its statements on such a level of generalisation as philosophy. Analyses carried out within this theory are concerned with notions used in jurisprudence, notions of the legal language and with the rules of interpretation. It also has a descriptive character, showing how law functions and what its reception in the society is. Theory of law will include studies of proclaimed law using sociological and psychological methods.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 1999, 9, 1
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy zastosowanie teorii decyzji do prawa prowadzi do paradoksu?
Autorzy:
Małecka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705604.pdf
Data publikacji:
2012-06-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
filozofia prawa
teoria prawa
teoria podejmowania decyzji
ekonomicznaanaliza prawa
metodologia ogólna
Opis:
W artykule podejmuję się wykazania, że akceptacja twierdzeń dotyczących zastosowania teorii podejmowania decyzji do analiz prawa, formułowanych przez zwolenników podejścia do prawa zwanego ekonomiczną analizą prawa (ang. law & economics), prowadzi do paradoksu. Uważam, że na gruncie law& economics nie można bez popadania w paradoks pogodzić ze sobą twierdzeń o tym, że teoria podejmowania decyzji leży u podstaw ekonomicznych analiz prawa i dostarcza prawodawcy wiedzy niezbędnej do skutecznego wpływania na zachowania adresatów norm, z przekonaniem, że prawo stanowi instrument oddziaływania na zachowania. Przedstawiam rozumowanie, które prowadzi do paradoksalnych wniosków oraz jego ilustrację, opartą na analizach prowadzonych w pracach zwolenników law & economics. W zakończeniu formułuję hipotezy na temat możliwych źródeł powstania paradoksu.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 2; 229-244
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia prawa międzynarodowego Ronalda Dworkina
Ronald Dworkin’s Philosophy of International Law
Autorzy:
Widłak, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531425.pdf
Data publikacji:
2016-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Ronald Dworkin
prawo międzynarodowe
społeczność międzynarodowa
zasada istotności
konstytucjonalizm globalny
konstytucjonalizacja prawa międzynarodowego
filozofia prawa międzynarodowego
prawo globalne
international law
international society
principle of salience
global constitutionalism
constitutionalization of international law
international legal theory
global law
Opis:
Ronald Dworkin nie poświęcał uwagi fundamentalnym filozoficznym pytaniom dotyczącym specyfiki prawa międzynarodowego. Zmieniło się to pod koniec jego życia, gdy napisał artykuł zatytułowany „Nowa filozofia prawa międzynarodowego”, opublikowany już po jego śmierci. Celem niniejszego tekstu jest rekonstrukcja zasadniczych tez charakterystycznych dla podejścia Dworkina, odniesienie się do krytyków jego propozycji oraz umiejscowienie tej debaty w kontekście nurtu konstytucjonalizmu globalnego. W pierwszej części artykułu, autor rekonstruuje trzy tezy nowej filozofii prawa międzynarodowego Dworkina. Zgodnie z pierwszą z nich, prawo międzynarodowe wymaga pojmowania interpretywistycznego i ugruntowania w moralności politycznej społeczności międzynarodowej (wspólnoty międzynarodowej). Drugą tezę amerykańskiego uczonego można sformułować następująco: legitymizacja polityczna władzy na poziomach narodowym i międzynarodowym jest jednolita. Trzecią tezą Dworkina jest postulat wdrożenia w prawie międzynarodowym zasady istotności (principle of salience) jako podstawowej zasady strukturalnej. Po krytycznym omówieniu teorii Dworkina, w drugiej części artykułu zaproponowana zostanie konstytucyjna interpretacja nowej filozofii prawa międzynarodowego. Aby teoria mogła kwalifikować się jako podejście konstytucyjne, musi spełnić dwa warunki konstytucjonalizmu globalnego. Pierwszym z nich jest prymat praw podmiotowych, drugim zaś prymat norm konstytucyjnych w ramach systemu prawnego. Konkluzją artykułu jest teza, że nowa filozofia prawa międzynarodowego Ronalda Dworkina spełnia te warunki, zaś zasada istotności stanowi de facto fundamentalną zasadę konstytucyjną opartą na uzasadnieniu moralnym. Propozycja przedstawiona przez Dworkina stanowi jedynie ogólny zarys jego teorii prawa międzynarodowego i może być w przyszłości rozwijana. Bez względu na polityczne uwarunkowania, prawnicy i filozofowie mają co najmniej intelektualne zobowiązanie tworzenia nowych modeli teoretycznych dla prawa międzynarodowego.
During his academic career Ronald Dworkin did not show much interest in the fundamental philosophical questions on international legal issues. This had changed towards the end of his life when he wrote an article titled „A New Philosophy for International Law” published posthumously. The aim of this article is to summarise the key arguments of Dworkin’s approach, address some of its critics as well as to suggest the possibility of further development of this discussion in the context of current global constitutionalism. In the first part, three thesis of Dworkin’s approach are reconstructed. The first one claims that international law requires interpretative understanding which should be grounded in the political morality of the international community. The second thesis can be formulated as follows: the legitimacy of political power at the national and international levels is uniform. The third thesis demands the implementation of the principle of salience in international law as the basic structural principle. After discussing critically Dworkin’s theory, in second part the article proposes a constitutional interpretation of the new philosophy for international law. Two conditions of global constitutionalism have to be satisfied by the theory in order to consider it as a constitutionalist approach. The first condition is the primacy of individual rights and second is the primacy of constitutional norms within the system. The conclusion is that the conditions are satisfied for Dworkin’s new philosophy of international law and his principle of salience is in fact a deeply constitutional arrangement based on moral justification. Dworkin’s proposal constitutes only a rough sketch, however there is a potential for developments. Lawyers and philosophers have at least an intellectual responsibility for building new viable theoretical models for international law.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2016, 1(12); 64-77
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoria legalistyczna a prawo własności intelektualnej
Intellectual Property According to the Entitlement Theory
Autorzy:
Błaszczyk, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596669.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
libertarianizm
Nozick
filozofia prawa
libertarianism
philosophy of law
Opis:
Dominujący współcześnie w doktrynie libertariańskiej nurt propertarianistyczny utrzymuje, że dla ułożenia harmonijnych stosunków międzyludzkich niezbędne jest ustanowienie i wyraźne zakreślenie własności prywatnej. Pomimo tak silnej preferencji dla praw majątkowych libertarianie propertarianistyczni nie wypracowali spójnego stanowiska wobec prawa własności intelektualnej. W odniesieniu do prawa patentowego i autorskiego wyróżnić można trzy stanowiska: afirmację, woluntaryzm i abolicjonizm. Przedstawicielem pierwszego z wymienionych był Robert Nozick, libertarianin cieszący się bodaj największą sławą i uznaniem środowisk akademickich. Zdaniem filozofa, zasada sprawiedliwego nabywania (jeden z fundamentów teorii legalistycznej) implikuje konieczność uznania m.in. silnej ochrony patentowej. Tytuł do dóbr intelektualnych (zarówno wynalazków, jak i utworów) miałby być naturalnym i przedpolitycznym prawem każdej jednostki, wynikającym z pracy włożonej w stworzenie owych dóbr. Niezależnie od tego, czy twierdzenia Nozicka mogą być uznane za przekonujące, argumenty libertarian za i przeciw legitymizacji własności intelektualnej stanowią ważny głos nie tylko na płaszczyźnie nauk niedogmatycznych (teorie legitymizacji własności intelektualnej), ale i dogmatycznych, gdzie służyć mogą choćby w debacie nad właściwym modelem praw autorskich majątkowych.
Propertarianism, the most prominent of contemporary libertarian factions, holds that in order to establish a harmonious society it is necessary to introduce and delineate the right of private property. Despite the strong preference for property rights, right-wing libertarians do not agree, however, on the legitimization of intellectual property. There are three main libertarian stances on this question: affirmation, voluntarism and abolitionism. The most famous and academically influential exponent of the adherents’ faction is perhaps Robert Nozick. According to the philosopher the rule of just initial acquisition (one of the pillars of the entitlement theory) implicates the necessity of i.a. the strong patent rights. Title to the intellectual goods (both copyright and patent) would be a natural and pre-political right of every individual, resulting from labor put into their creation. Regardless of whether Nozick claims seem convincing, libertarian arguments for and against legitimization of intellectual property make up for an important voice both in the sphere of philosophy of law and jurisprudence debating on the proper model of copyright.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2017, 103; 11-24
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan wyjątkowy w perspektywie filozofii prawa. Próba definicji
Autorzy:
Adamska, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1157970.pdf
Data publikacji:
2020-12-11
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
stan wyjątkowy
ustawodawstwo wyjątkowe
dyktatura konstytucyjna
kryzys polityczny
filozofia prawa
teoria polityki
Opis:
Celem pracy jest próba definicji stanu wyjątkowego na gruncie filozofii prawa. Natura tego terminu jest zarówno prawna, jak i polityczna, przez co stanowi on przedmiot zainteresowania różnych nauk społecznych. Hybrydalny charakter stanu wyjątkowego pociąga za sobą trudności definicyjne, prowadząc do sceptycyzmu definicyjnego. Tezą pracy jest, że wobec niemożności sformułowania kryterialnej definicji stanu wyjątkowego, należy zastąpić ją definicją paradygmatyczną która, korzystając z dorobku m.in. filozofii, historii czy nauk politycznych, może znaleźć zastosowanie na gruncie różnych ujęć metodologicznych. W tym celu przedstawiono przegląd różnych rodzin definicyjnych (stan wyjątkowy jako fakt normatywnie uregulowany, jako dyktatura konstytucyjna, jako fakt polityczny i jako pusta prawna). Następnie na podstawie elementów wspólnych w przeanalizowanych definicjach wyodrębniono elementy konstytuujące stan wyjątkowy: wystąpienie sytuacji kryzysowej, zawieszenie norm powszechnie obowiązujących i czasowość owego zawieszenia, które to elementy zostały w dalszej części pracy omówione. Przedstawiona definicja ma służyć pomocą w kwalifikacji określonych fenomenów jako stanu wyjątkowego w obliczu wzrostu zainteresowania ustawodawstwem wyjątkowym w kontekście zagrożenia terrorystycznego.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 4(25); 5-16
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Subject Matter of Philosophy of Law
Przedmiot filozofii prawa
Autorzy:
Kostecki, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22738064.pdf
Data publikacji:
2022-12-12
Wydawca:
Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Tematy:
philosophy of law
methodology
legal sciences
research methods
filozofia prawa
metodologia
teoria prawa
metody badawcze
Opis:
The question about the subject matter of philosophy of law belongs to fundamental issues of this academic discipline. Although there are more and more new concepts, this dispute has not been unanimously resolved. The purpose of the article is not only the presentation of existing views of the doctrine regarding the question what is the subject matter of philosophy of law?, but an attempt to answer the question how does the evolution of the subject matter of philosophy of law influence the development directions of philosophical and legal problems? Taking into consideration the fact that each of the philosophical systems defined thematical scope of philosophy of law in a different way, systematisation is necessary.
Pytanie o przedmiot filozofii prawa należy do rudymentarnych zagadnień tej dyscypliny akademickiej. Pomimo pojawiania się coraz to nowych koncepcji, spór ten nie został ostatecznie rozstrzygnięty. Celem artykułu nie jest tylko prezentacja dotychczasowych stanowisk doktryny w zakresie, jaki jest przedmiot filozofii prawa, lecz próba odpowiedzi na pytanie, jak ewolucja przedmiotu filozofii prawa wpływa na rozwój kierunków problematyki filozoficznoprawnej? Biorąc pod uwagę fakt, że każdy z systemów filozoficznych nieco inaczej zakreślał obszar tematyczny filozofii prawa należy dokonać systematyzacji.
Źródło:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2020, 15, 17 (2); 97-115
2719-3128
2719-7336
Pojawia się w:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Law as justice? Rawlsian foundations of non-positivism
Prawo jako sprawiedliwość? Rawlsowskie podstawy nie-pozytywizmu
Autorzy:
Rupniewski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912066.pdf
Data publikacji:
2021-08-28
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
John Rawls
non-positivism
jurisprudence
nie-pozytywizm
filozofia prawa
Opis:
Background: This paper offers an interpretation of John Rawls’s philosophy as applied to jurisprudence. Research purpose: The purpose is to interpret the ideal of the original position as a device of non-positivist jurisprudence, which help us to better understand the theoretical bond between justice and law, as well as make a case for non-positivism. Methods: Analytical jurisprudence, conceptual analysis, reflective equilibrium Conclusions: The paper argues that Rawlsian original position can be applied in constructing a non-positivist conception of law, and that within the Rawlsian scheme moral considerations are indispensable when determining legal validity.
Przedmiot badań: Artykuł stanowi filozoficzno-prawną interpretację filozofii Johna Rawlsa. Cel badawczy: Zadaniem realizowanym w artykule jest reinterpretacja idei sytuacji pierwotnej jako narzędzia nie-pozytywistycznej jurysprudencji, co pomaga w lepszym zrozumieniu i uargumentowaniu związku sprawiedliwości i prawa. Metoda badawcza: analiza pojęć, analityczna jurysprudencja, refleksyjna równowaga. Wyniki: Teza o stosowalności Rawlsowskiej idei sytuacji pierwotnej do skonstruowania nie-pozytywistycznego pojęcia prawa, teza o niezbędności moralnej interpretacji prawa przy ustalaniu treści normy prawnej.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2021, 119; 91-106
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od godności dobrze urodzonych po egalitarne szlachectwo dla wszystkich. Szkice ze studiów nad ideą godności człowieka
Autorzy:
Urbańczyk, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/914317.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
prawa człowieka
wolność
doktryna liberalizmu
filozofia prawa XX w.
Opis:
Zasada godności człowieka jest jednym z najważniejszych elementów systemu prawa. Jeden z amerykańskich teoretyków prawa drugą połowę XX w. nazwał wręcz erą godności. Temu wzrostowi znaczenia godności w teorii i praktyce prawa towarzyszą zażarte dyskusje. Spory toczą się na wielu płaszczyznach, począwszy od tego, czym w istocie jest godność oraz jak ją zdefiniować (i czy jest to w ogóle możliwe), poprzez wskazanie jej początków i genezy, opisania ewolucji pojmowania tej idei, a skończywszy na funkcjach, jakie pełni, i roli, jaką odgrywa, lub powinna odgrywać, godność w systemie prawnym państw demokratycznych.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2014, 66, 2; 153-184
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niezbędność filozofii dla rozwoju życia społecznego
The Necessity of Philosophy for Social Life Development
Autorzy:
Szyszkowska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621418.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
filozofia prawa, polityczny liberalizm, życie społeczne
philosophy of law, political liberalism, social life
Opis:
The text proves the importance of philosophy for the development of science, including legal science. Philosophy as a source of wisdom would serve for the politicians in passing just laws. Philosophy is now being eliminated from the education process. The result is that the lower values dominate now, such as material and biological values. They also exist as a result of political liberalism. The lack of influence of philosophy on the consciousness of individuals eliminates higher values from the influence on society as a whole.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2015, 14, 2; 311-317
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grzegorz L. Seidler – zapomniany filozof prawa (Dobrochna Minich, Władza państwowa w koncepcjach Grzegorza Leopolda Seidlera, Rzeszów 2013, ss. 123)
Autorzy:
Zieliński, Marek Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/609489.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Seidler
philosophy of law
freedom
filozofia prawa
wolność
Opis:
In this paper we sketch the approach given by D. Minich in her book about G.L. Seidler’s theory of civility, law and state. Thus, we argue that D. Minich’s presentation does not include general conclusions in this matter.
Artykuł stanowi polemikę z książką D. Minich na temat idei władzy państwowej w koncepcjach G. Seidlera. Wykazuje sie, że autorka przytacza jedynie poglady G.L. Seidlera, nie wyprowadzając z nich żadnych wniosków.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2016, 63, 1
0458-4317
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy Leon Petrażycki był socjologiem?
Was Leon Petrażycki a sociologist?
Autorzy:
Kojder, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046339.pdf
Data publikacji:
2020-09-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
socjologia
Petrażycki
filozofia prawa
psychologiczna teoria prawa
ewolucjonizm
sociology
Petrazycki
philosophy of law
psychological theory of law
evolutionism
Opis:
Postawione w tytule artykułu pytanie  jest pytaniem retorycznym szczególnie dla osób, które znają twórczość i koleje życia Leona Petrażyckiego. Jednak nie można zaprzeczyć twierdzeniu, ze miejsce Petrażyckiego w nauce socjologii jest więcej niż skromne. Jedną z przyczyn jest prawdopodobnie to, że Petrażycki zdecydowanie odrzucał tradycyjną koncepcję socjologii jako „nauki o społeczeństwie”, która zmierza do opisania i wyjaśnienia wszelkich „zjawisk społecznych”, Sądził, że „socjologia przedstawia coś w rodzaju muzeum patologii naukowej”. Niemniej jednak Petrażycki zajmując się intersubiektywnymi, społecznymi formami prawa problemy te traktował socjologicznie, z pomysłowością pierwszorzędnego socjologa, analizował społeczne uwarunkowania prawa, a z drugiej strony – oddziaływanie prawa na życie społeczne. Dążenie Petrażyckiego do zmiany nastawienia socjologii oraz do przebudowy jej metodologicznych pod¬staw nie spotkało się z szerszym zainteresowaniem. Głównym tego powodem było to, że zamierzonego już w 1907 roku dzieła poświęconego socjolo-gii nie zdołał w następnych latach doprowadzić do końca i opublikować. Jego wizja socjologii pozostała więc w zasadzie nieznana. W niniejszym artykule przedstawiono więc główne zainteresowania naukowe Petrażyckiego i ich rozwój, oraz podejście do różnorodnych zagadnień naukowych, które podejmował. Przedstawiony opis jego aktywności naukowej oraz analiza części zachowanych prac , które nie uległy zniszczeniu podczas II wojny światowej  pozwalają w ogólnym zarysie odtworzyć główne tezy wykreowanej i praktykowanej przez Niego wizji socjologii.  Główną konkluzją opracowania jest, to, że na podstawie posiadanych informacji, koncepcję Petrażyckiego zaliczyć należy do nurtu socjo¬logii ewolucjonistycznej, a za jej główne źródło inspiracji — uznać darwinizm, gdyż autora Teorii prawa i państwa interesowały głównie procesy przy¬stosowania  się  psychiki  ludzkiej  do  warunków  życia zbiorowego i współtworzenie tych warunków w procesie zarażania się emocjonalno-intelektualnego.
The question posed in the title of the article is a rhetorical question, especially for people who know the creativity and life of Leon Petrażycki. It cannot be denied that Petrazycki’s place in the science of sociology is more than insignificant. One of the reasons is probably that Petrażycki strongly rejected the traditional concept of sociology as „social science”, which aims to describe and explain all „social phenomena”. He thought that „sociology represents something like a museum of scientific pathology”. Nevertheless, Petrażycki, dealing with intersubjective, social forms of law, treated these problems sociologically, with the ingenuity of a first-rate sociologist, he analyzed the social conditions of law, and on the other hand - the impact of law on social life. Attempt to change the attitude of sociology and to rebuild its methodological made by Petrażycki did not meet with wider interest. The main reason for this was that the work on sociology intended already in 1907 could not be completed and published in the following years. His vision of sociology, therefore, remained virtually unknown. In this article, are presented main scientific interests of Petrażycki, as well as the approach to various scientific issues which he undertook. The presented description of his scientific activity and analysis of some of the preserved works that were not destroyed during World War II allow us to reconstruct the main theses of the sociology he created and practiced.  The main conclusion of the study is that based on the information available, Petrazycki’s concept belongs to the evolutionary sociological trend. Darwinism should be regarded as its main source of inspiration, because the author of “Theory of Law and State” was mainly interested in the processes of adapting the human psyche to the conditions of collective life and co-creating these conditions in the process of emotional and intellectual contagion.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2019, 62, 2; 99-116
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An Explanatory Framework for Legal Grounding
Model eksplanacyjny ugruntowania w prawie
Autorzy:
Janik, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11855313.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
grounding
explanation
philosophy of law
legal facts
social facts
ugruntowanie
filozofia prawa
wyjaśnianie
fakty prawne
fakty społeczne
Opis:
The objective of this article is to provide an explanatory framework for legal grounding. Grounding, understood in recent years as a metaphysical determination, has proved to be a fruitful object of inquiry for legal theorists trying to explain the thesis about the relationship between social facts and legal facts in metaphysical terms. However, the debate on the use of the notion of grounding in the philosophy of law lacks a concise and precise differentiation of the various assumptions behind grounding that philosophers have recently discussed. This article offers a prospect for analysis of a debate about grounding of legal facts and an interpretation of focal terms in light of recent metaphysical debates.
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie modelu eksplanacyjnego dla ugruntowania w prawie. Ugruntowanie, rozumiane w ostatnich latach jako metafizyczna determinacja, okazało się być dość owocnym przedmiotem dociekań teoretyków prawa, próbujących eksplikować w kategoriach metafizycznych tezę o relacji między faktami społecznymi a faktami prawnymi. Jednakże w debacie dotyczącej wykorzystania pojęcia ugruntowania w filozofii prawa brakuje namysłu nad różnymi założeniami leżącymi u podstaw możliwości wykorzystania tego pojęcia związanego z debatą dotyczącą ugruntowania która odbywa się we współczesnej filozofii. Niniejszy artykuł oferuje nową perspektywę analizy debaty na temat ugruntowania faktów prawnych oraz interpretację centralnych dla tej debaty terminów w świetle najnowszych debat metafizycznych.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 35, 2; 34-42
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chimery i hybrydy. Podmiotowość prawna między dogmatem a konwencją
Autorzy:
Pietrzykowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1788187.pdf
Data publikacji:
2015-09-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
chimery
hybrydy
humanistyczna filozofia prawa
biotechnologia
bioetyka
biojurysprudencja
podmiotowość prawna
chimeras
hybrids
humanistic philosophy of law
biotechnology
bioethics
biojurisprudence
legal subjectivity
Opis:
The developments of contemporary biotechnology involve production of creatures in which human and animal tissue or genetic information is mixed. Such creatures include biological chimeras, hybrids, cybrids or transgenic (humanized) animals. The paper describes the present state of the art of such research in order to examine its further conceptual implications for the account of personhood in law. I argue that there are already compelling reasons to overcome the radical, exceptionalist humanism as the foundation of the axiology of law. It should be transformed into the position that I call „modestly specist approach to personhood”. It abandons the specist idea of exclusive moral standing of human beings and opens for extending the scope of legal subjects beyond creatures not meeting the biological criteria of humanness. On the other hand, it rejects any decrease the present level of such protection offering the status of person to each human being from birth to death. Thus, it accepts applying different criteria to confer subjecthood and personhood on human and non-human (or partially human) creatures.
Źródło:
Studia Prawnicze; 2015, 4 (204); 5-22
0039-3312
2719-4302
Pojawia się w:
Studia Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O pedagogice prawa kościelnego
On the pedagogy of canon law
Autorzy:
Zamelski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806935.pdf
Data publikacji:
2019-11-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
legislacja
wychowanie
teoria i filozofia prawa
personalizm
prawo naturalne
rodzina
legislation
education
theory & philosophy of law
personalism
natural law
family
Opis:
Pedagogika prawa jest działem teorii i filozofii prawa, który zajmuje się wychowawczym oddziaływaniem prawa, poszukiwaniem optymalnych rozwiązań legislacyjnych, badaniem obowiązującego lub projektowanego prawa pod względem jego zgodności z prawem naturalnym, a także pod-noszeniem świadomości prawnej i rozwiązywaniem konfliktów. Opiera się na założeniach prawno-naturalnych i personalistycznych. Przedmiotem niniejszego opracowania są wybrane zagadnienia dotyczące pedagogiki prawa kościelnego, w szczególności prawa partykularnego. W toku rozważań podjęte zostały podstawowe zagadnienia aksjologiczne, teleologiczne i prakseologiczne, problemy stałości prawa i dyscypliny kościelnej, rodziny i przygotowania do małżeństwa oraz wybrane zagadnienia społeczno-ekonomiczne.
The Pedagogy of Law is a branch of law theory and philosophy which focusses on the educational function of law, seeking the best-possible legislative solutions, analysing the existing or draft laws in terms of their compliance with natural law, and also increasing legal awareness and resolving conflicts. The Pedagogy of Law is based on legal and natural assumptions, and also personalistic foundations. The article deals with selected issues related to the Pedagogy of Canon Law, especially particular Law. It discusses basic axiological, theological and praxeological issues, topics associated with the permanence of Canon Law and discipline, the family and preparation for marriage, and also selected socio-economic problems.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2014, 24, 4; 177-187
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trzy źródła juryscentryzmu – filozofia prawa Artura Kozaka
The Three Sources of Juriscentrism: Artur Kozak’s Philosophy of Law
Autorzy:
Staśkiewicz, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531621.pdf
Data publikacji:
2019-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
juryscentryzm
Artur Kozak
interpretacjonizm
prawnicza władza dyskrecjonalna
juriscentrism
interpretationism
judicial discretion
Opis:
Zasadniczym zamierzeniem niniejszego artykułu jest rekonstrukcja stanowiska polskiego filozofa prawa Artura Kozaka przez pryzmat jego głównych filozoficznych i socjologicznych założeń. A. Kozak w swojej twórczości położył podwaliny pod nowatorską koncepcję filozofii i teorii prawa nazwaną przez niego juryscentryzmem. Mimo nagłej śmierci A. Kozaka w 2009 roku i wynikającego stąd nieukończenia jego flagowego projektu, juryscentryzm nadal pozostaje źródłem inspiracji dla filozofów prawa, przede wszystkim ze względu na twórcze wykorzystanie w nim min. filozoficznej tradycji interpretacjonizmu (w sformułowaniu Hansa Lenka), teorii wewnętrznego punktu widzenia Herberta L. A. Harta czy też teorii społecznego powstawania rzeczywistości Petera Bergera i Thomasa Luckmanna. W pierwszej części niniejszej pracy zrekonstruuję niedokończone stanowisko juryscentryzmu, zgodnie z intencjami jego autora wyłożonymi w tekście pt. Granice prawniczej władzy dyskrecjonalnej (juryscentryzm jako fakt kultury i postulat etyczny), a następnie, w części drugiej, przybliżę trzy najważniejsze moim zdaniem źródła tego stanowiska, aby pokazać jego oryginalność w polskiej filozofii i teorii prawa.
The main aim of this article is to reconstruct the theoretical project of the Polish legal philosopher Artur Kozak, while focusing on its core philosophical and sociological assumptions. In his writings A. Kozak laid the foundations for a unique philosophical standpoint called juriscentrism. Despite the sudden death of A. Kozak in 2009, with his flagship project left incomplete, juriscentrism still possesses great potential, mainly because of its innovative reception of Hans Lenk’s interpretationism, Herbert L.A. Hart’s internal point of view concept, and Peter Berger’s and Thomas Luckmann’s sociological theory. In the first section of this article I provide a general reconstruction of A. Kozak’s project, in accordance to his intentions which were laid down in his text entitled The Limits of Judicial Discretion (juriscentrism as a cultural fact and an ethical postulate), and afterwards, in the second section, I analyse the three important sources of this project to show what distinguishes juriscentrism from other concepts in the Polish legal theory and philosophy.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2019, 1(19); 79-93
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ius or lex? The evolution of the concept of law in continental Europe
Autorzy:
Kotowski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24988468.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie SILGIS
Tematy:
theory of law
statutory law
philosophy of law
European Union
teoria prawa
prawo ustawowe
filozofia prawa
Unia Europejska
Opis:
The paper analyses the evolution of the concept of law in continental Europe in order to answer the research question – to what extent European law and the direction of its development is closer to the idea of ius or lex. The former obviously implies treating law in a stratified manner. Positive law is limited by an unchanging and not fully human-dependent order of values. The idea of lex, on the other hand, is embedded in the positivist primacy of statute law. The history of European culture has been associated with the mutual inhibition of these two macro-conceptions of law. Meanwhile, the federative legal order of the Union, which is emerging before our eyes, seems to refer exclusively to the idea of lex.
Źródło:
GIS Odyssey Journal; 2023, 3, 1; 123--136
2720-2682
Pojawia się w:
GIS Odyssey Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja sprawiedliwości Leona Petrażyckiego na tle współczesnej filozofii prawa
Leon Petrażycki’s concept of justice against the background of contemporary legal philosophy
Autorzy:
Szymaniec, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046337.pdf
Data publikacji:
2020-09-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Petrażycki
sprawiedliwość
filozofia prawa
Petrazycki
justice
philosophy of law
Opis:
Celem pracy jest z jednej strony rekonstrukcja poglądów Leona Petrażyckiego dotyczących sprawiedliwości, z drugiej zaś odniesienie ich do współczesnej dyskusji na ten temat. Analizy Petrażyckiego dotyczące sprawiedliwości mają charakter czysto opisowy, gdyż pokazują, jaki charakter ma sprawiedliwość i dlaczego należy ją zaliczyć do zjawisk prawnych. Tym, co stanowi szczególną siłę rozważań Petrażyckiego, jest ich element krytyczny. Polski filozof prawa z niezwykłą jasnością pokazał, dlaczego uważał sprawiedliwość nie tylko za czysto subiektywną kategorię psychiki prawnej (a zatem należącą do sfery prawa intuicyjnego), ale wynik projekcji emocjonalnej, co oznacza, że według niego wszystkie sądy przypisujące sprawiedliwość określonym tworom legislacyjnym bądź decyzjom stosowania prawa opierały się na swoistej iluzji. Petrażycki nie przyjął jednak stanowiska relatywistycznego, gdyż wprowadził do swojej teorii ideał powszechnej miłości.
The aim of present paper is, on the one hand, to reconstruct Leon Petrażycki’s views on justice, and on the other hand, to link them to the contemporary discussion on this subject. Petrażycki’s analysis of justice is purely of descriptive character, i.e. it shows what the nature of justice is and why it should be treated as a legal phenomenon. Critical element is a special strength of Petrażycki’s view. The Polish legal philosopher showed with remarkable clarity why he considered justice not only as a purely subjective category of legal psychology (and therefore, belonging to the sphere of intuitive law), but as a result of emotional projection, which means that all judgments that attribute justice to specific legislative acts or decisions concerning the application of law were based on a specific illusion. Petrażycki, however, did not accept a relativistic position because he introduced the ideal of universal love in his theory.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2019, 62, 2; 141-154
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolność i polityka : myśl społeczno-polityczna Mirosława Dzielskiego
Autorzy:
Plichta, Adam.
Współwytwórcy:
Towarzystwo Edukacyjno-Naukowe Ośrodek Myśli Politycznej. Wydawca
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Kraków : Ośrodek Myśli Politycznej
Tematy:
Dzielski, Mirosław (1941-1989)
Doktryny polityczne
Filozofia polityczna
Filozofia prawa
Filozofia religii
Kapitalizm
Liberalizm
Monografia
Opis:
Bibliografia na stronach [369]-390. Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Sprawiedliwość wykładni prawa
Justice in legal interpretation
Autorzy:
Bogucki, Olgierd
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595949.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
justice
legal interpretation
theory of law
theory of legal interpretation
philosophy of law
sprawiedliwość
wykładnia prawa
teoria prawa
teoria wykładni prawa
filozofia prawa
Opis:
Czy można mówić o sprawiedliwości wykładni prawa? Celem artykułu jest uzasadnienie pozytywnej odpowiedzi na to pytanie oraz bliższa eksplikacja znaczenia (a raczej znaczeń) takiej pozytywnej odpowiedzi. Cel ten jest realizowany metodą analizy pojęciowej – analizy głównych pojęć związanych ze sprawiedliwością i wykładnią prawa. Na podstawie analizy sformułowano kilka podstawowych twierdzeń. Po pierwsze, sprawiedliwość prawa i sprawiedliwość wykładni prawa są dwoma różnymi zagadnieniami. Jeżeli chcemy mówić o sprawiedliwości przy wykładni prawa, to będzie to przede wszystkim sprawiedliwość proceduralna. W przypadku procesu wykładni mamy do czynienia z niedoskonałą sprawiedliwością proceduralną. Można jednak zauważyć również pewne cechy czystej sprawiedliwości proceduralnej. Proceduralna sprawiedliwość w przypadku wykładni prawa oznacza niearbitralność przy stosowaniu reguł wykładni, co w konsekwencji pozwala na rozstrzyganie między różnymi wariantami interpretacyjnymi reprezentującymi różne materialne koncepcje sprawiedliwości. Tym więcej jest sprawiedliwości proceduralnej przy wykładni prawa, im bardziej rozbudowany jest zespół reguł dotyczących jej dokonywania. Mimo że realizowanie tak rozumianej sprawiedliwości jest warunkiem koniecznym uzyskania materialnie sprawiedliwego wyniku, nie może go jednak gwarantować, a w szczególności nie może gwarantować pełnej etycznej słuszności wyniku.
Can we talk about justice in the interpretation of law? The aim of the article is to justify positive answer to this question and closer explication of the meaning (or rather meanings) of this answer. This aim is implemented by method of conceptual analysis – analysis of the main concepts related to justice and legal interpretation. Several statements have been made on the basis of the analysis. First of all, the justice of law and the justice of legal interpretation are two separate issues. If we are talking about justice in the process of legal interpretation, we mean, above all, procedural justice. In the case of legal interpretation, there is an imperfect procedural justice, which, however, shows a significant resemblance to pure procedural justice. Procedural justice in the interpretation of law means non-arbitrariness in judging between different interpretive variants representing different substantial concepts of justice. The more procedural justice there is in interpreting the law, the more exhaustive the set of rules for making it. Although the implementation of justice understood in this way is a prerequisite for achieving a substantially just result, it can not guarantee it, and in particular can not guarantee a full ethical rightness of the result.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2019, 26, 2; 7-22
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O pojęciu antynomii idei prawa Gustawa Radbrucha
On Gustav Radbruch’s Notion of Antinomies of the Idea of Law
Autorzy:
Szyler, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1844524.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Radbruch
Kant
filozofia prawa
antynomie
sprawiedliwość
philosophy of law
antinomies
justice
Opis:
Celem artykułu jest analiza pojęcia antynomii idei prawa, które stanowi element siatki pojęciowej filozofii Gustawa Radbrucha. W pierwszej części artykułu analizuję najbardziej szczegółową eksplikację tego pojęcia, którą G. Radbruch zawarł we fragmencie Filozofii Prawa. Wskazuję jakie elementy składają się zdaniem G. Radbrucha na ideę prawa oraz jakie są jego zdaniem źródła ich antynomiczności. Drugą część artykułu poświęcam na ogólną rekonstrukcję pojęcia antynomii poprzez odwołanie do wykorzystanie tego pojęcia w historii filozofii i logiki, a szczególności do jednego z najważniejszych filozoficznych zastosowań antynomii w Krytyce czystego rozumu Immanuela Kanta. Przeprowadzona analiza pozwala na dostrzeżenie specyfiki pojęcia antynomii, którym posługuje się G. Radbruch i dostrzeżenie jego odmienności w porównaniu do antynomii kantowskich. Spojrzenie na antynomie idei prawa z szerszej perspektywy filozoficznej pozwala na krytykę niedoskonałości siatki pojęciowej przyjmowanej przez G. Radbrucha i niezależne od dotychczas występujących w literaturze uzasadnienie ich reinterpretacji.
The main purpose of the paper is to analyse the notion of antinomies of the idea of law developed in Gustav Radbruch’s philosophy. In the first part of the paper, I analyse the most detailed explication of the notion of antinomy contained in part of Radbruch’s Philosophy of Law. I emphasize which elements, according to Radbruch, constitute the idea of law and what are the sources of their antinomianism. I indicate what elements constitute, in Radbruch's opinion, the idea of law and what, in his opinion, the sources of their antinomianism are. In the second part of the paper, I focus on a general reconstruction of the notion of antinomy. I refer to the use of this notion in the history of philosophy and logic, in particular to one of the most important philosophical uses of antinomy in Immanuel Kant's Critique of Pure Reason. The analysis carried out allows me to recognize the specificity of the notion of antinomy used by Radbruch and to see its distinctiveness in comparison with Kantian antinomies. Looking at the antinomies of the idea of law from a broader philosophical perspective allows me to criticize the inadequacy of the conceptual net adopted by Radbruch, and to justify their reinterpretation independently of what has been discussed in the literature so far.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2021, 4(29); 82-90
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dylematy wolności i ich prawne implikacje
Dilemmas of Freedom and their Legal Implications
Autorzy:
Łuszczyński, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927265.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
wolność
filozofia prawa
historia idei
godność osoby ludzkiej
freedom
human dignity
philosophy of law
history of ideas
Opis:
Każda instytucja prawna zaczyna się od idei, zatem to pewna myśl jest pierwotna w stosunku do wytworzonej przez legislatora normy prawnej. To sprawia, że analiza owej idei jest poznawczo istotna i nie można jej lekceważyć. Wolność jest jednym z podstawowych praw gwarantowanych przez współczesny konstytucjonalizm. Artykuł jest analizą filozoficznoprawnego rozumienia pojęcia wolność i sposobów przenoszenia go na grunt prawa. Autor stawia tezę, że pojęcie wolności jest dla europejskiego prawnika pojęciem nieostrym, na fundamencie którego trudno zbudować system prawny. Z jednej strony pojęcie to wydaje się oswojone i trudno je bezpośrednio zanegować, ale jego zdefiniowanie a tym bardziej przyjęcie konsekwencji jakie się z ową definicją wiążą jest dyskusyjne.
Each legal institution begins from an idea, therefore a thought is primary in relation to the legal norm created by the legislator. This makes the analysis of this idea is significant and cannot be ignored. Freedom is one of the fundamental rights guaranteed by the contemporary constitutionalism. The article is an analysis of the philosophical and legal understanding of the concept of freedom and the ways of its transfer to the law. The author claims that the concept of freedom is a vague concept for a European lawyer, on the foundation of which it is difficult to build a legal system. On the one hand, this concept seems familiar and it is difficult to directly deny it, but its definition, and even more so, the adoption of the consequences associated with this definition is debatable.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 3 (61); 159-169
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo i literatura. Parerga, red. Joanna Kamień, Jerzy Zajadło, Kamil Zeidler
The Prawo i literatura. Parerga, red. Joanna Kamień, Jerzy Zajadło, Kamil Zeidler
Autorzy:
Boike, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1037588.pdf
Data publikacji:
2020-09-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
law
literature
philosophy of law
prawo
literatura
filozofia prawa
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2020, 82, 3; 311-312
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leon Petrażycki –„ordynarnyj” profesor
Leon Petrażycki – “appointed” professor
Autorzy:
Markowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621536.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
psychologia prawa, socjologia prawa, polityka prawa, filozofia prawa, metodologia, adekwatność
psychological theory of law, sociology of law, legal policy, philosophy of law, methodology, adequacy
Opis:
In this article the author undertakes polemics with contemporary stereotypes concerning Petrazycki’s significance, his concept and theory of law. Explaining the views of researchers directly interlinked with Petrazycki’s academia achievements and extracting significant events from Petrazycki’s biography the author answers following questions: how the theories are significant to jurisprudence and what are the reasons of dissonance in perception of his importance for both global and polish science? What influence had Petrazycki’s theories on polish civil law throughout last century.
W niniejszym artykule autor podejmuje polemikę ze stereotypami jakie w związku ze znaczeniem Petrażyckiego, jego koncepcją i teorią prawa, funkcjonują współcześnie. Poprzez eksplikację poglądów badaczy bezpośrednio związanych dorobkiem naukowym Petarżyckiego, jak też wyodrębnienie znaczących elementów biografii autor odpowiada na pytania: Jakie czynniki wpłynęły na powstanie jego nowatorskich teorii? Jakie mają znaczenie dla nauki prawa oraz jakie są przyczyny dysonansu w postrzeganiu jego znaczenia dla nauki światowej i polskiej oraz jego miejsca w jej panteonie? Czy też, jaki wpływ miały jego teorie na prawotwórcze dokonania polskiego prawa cywilnego ostatniego stulecia?
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2018, 17, 1; 121-141
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dobro prawne w prawie karnym (rozważania prawno-filozoficzne)
Legal interest in criminal law (philosophical and legal investigations)
Autorzy:
Zieliński, Marek
Sobol-Kołodziejczyk, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850810.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
legal good
philosophy of law
criminal law
dobro prawne
filozofia prawa
prawo karne
Opis:
W artykule podjęto próbę wykazania, że pojęcie dobra karnego, mimo że nadzwyczajnie ważne dla teorii prawa i dogmatyki prawa karnego, nie doczekało się w polskiej literaturze przedmiotu rzetelnego opracowania. Dokonując prawno-filozoficznej analizy pojęcia dobra prawnego, autorzy nawołują do refleksji nad ontologicznymi, epistemicznymi i aksjologicznymi podstawami konstytuującymi to pojęcie.
In this paper the authors try to argue that the notion of legal interest has not been analysed in sufficient detail in Polish specialist literature, although this notion is weighty in the field of law theory and its tenets. Making an attempt to describe the nature of the notion of legal interest in legal and philosophical way, the authors exhort to reflect on ontological, epistemological and axiological backgrounds of this concept.
Źródło:
Facta Simonidis; 2016, 9, 1; 295-304
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawiedliwość transformacyjna, filozofia prawa i rozliczanie przeszłości przez demokratyczne państwo prawa
Transformational Justice, the Philosophy of Law and Taking Stock of the Past by a Democratic State under the Rule of Law
Autorzy:
Snarski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478115.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Opis:
The article raises the issue on the transformational justice relating to the theory of policy towards the past. The legal system, which can not only allow to exact compensation for the harmful history but also be used to oppose it actively, played a very important role in the process of coming to terms with history. To put it another way, in order to comprehend how the instrument of law was used by the state in the transformational justice process, one should refer to the jurisprudence. An overview of the post-war era philosophical and legal debate over the general problem of crimes against humanity is considered by the author to be a starting point to formulate a general concept of the necessity of referring to the philosophy of law in any process of settling accounts with the past. Furthermore, the other countries’ experience which went through the transformation process, as well as their scholarly achievements, may also be of invaluable help to Poland with its difficulties in solving problems with the difficult past.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2010, 2(16); 211-228
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Estetyka – zapomniany piąty człon filozofii prawa
Aesthetics – a forgotten fifth element of the philosophy of law
Autorzy:
Zajadło, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693582.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
philosophy
philosophy of law
aesthetics
system of law
Gustav Klimt
filozofia
filozofia prawa
estetyka
system prawa
Opis:
The philosophy of law concerns such traditional philosophical issues as ontology, epistemology, logic and ethics. It usually fails to include the fifth main philosophical issue – aesthetics. An attempt is made to fill in this gap by pragmatic aesthetics formulated by Richard Schusterman. Using Latin terminology, the author claims that lex (law) ought to be not only certa, praevia, scripta et stricta (settled, prior, written and strict) but also pulchra (beautiful). Three different aspects of the relationship of law and aesthetics have been presented. Finally, an example of an aesthetic assessment of the system of law as an entirety is made based on the analysis of Jurisprudenz, a painting by Gustav Klimt.
Filozofia prawa dotyczy takich tradycyjnych kwestii filozoficznych, jak ontologia, epistemologia, logika i etyka. Zwykle jednak nie uwzględnia ostatniego z głównych zagadnień filozoficznych ‒ estetyki. Autor próbuje wypełnić tę lukę tzw. estetyką pragmatyczną, sformułowaną przez Richarda Schustermana. Stosując terminologię łacińską, twierdzi, że lex (prawo) powinna być nie tylko certa, praevia, scripta et stricta, ale również pulchra (pewne, uprzednie, pisemne, ścisłe, ale również piękne). W artykule przedstawiono też trzy różne perspektywy związków prawa z estetyką. W podsumowaniu autor próbuje dokonać przykładowo estetycznej oceny systemu prawa jako całości, posiłkując się analizą obrazu Gustava Klimta Jurisprudenz.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2016, 78, 4; 17-30
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praktyczny konstytucjonalizm federalisty Publiusa i jego filozoficzne podstawy ; THE PRACTICAL CONSTITUTIONALISM OF THE FEDERALIST (PUBLIUS) AND ITS PHILOSOPHICAL FOUNDATIONS
Autorzy:
Dubowska, Marta Izabella
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632439.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Projekt Avant
Tematy:
federaliści, konstytucja, filozofia prawa, Publius, Hume, Locke
federalist, constitution, philosophy of law, Publius, Hume, Locke
Opis:
The Federalist Papers, mimo iż napisane w 1787 roku, są nadal jedną z najczęściej przywoływanych prac dotyczących problemów konstytucyjnych. Eseje Hamiltona, Madisona i Jaya, ukrywających się pod pseudonimem Publius, są szeroko cytowane, jednak nie zawsze w zgodzie z intencjami ich autorów. Artykuł ten ma na celu : po pierwsze, zarysować historyczne i polityczne tło, na jakim powstawały eseje, aby podkreślić ich umiejscowienie w konkretnej epoce, a po drugie zdekonstruować filozoficzną podstawę esejów, jednocześnie wykazując jak pomijanie takiej podstawy może doprowadzić do wypaczenia zamierzonej przez autorów argumentacji. The Federalist Papers, even though written in 1787, are still one of the most referenced works regarding constitutional matters nowadays. The words of Hamilton, Madison and Jay, disguised under the pseudonym of Publius, are widely quoted, unfortunately not always in accordance with the authors’ intentions. This paper aims to: firstly, sketch the historical and political background for the birth of the essays to establish their existence as a period piece, and secondly deconstruct the philosophical basis of the essays and at the same time show how ignoring such a basis can lead to distortion of the arguments originally intended. 
Źródło:
Avant; 2018, 9, 1
2082-6710
Pojawia się w:
Avant
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolność i prawo a ideał wzajemnej życzliwości
Liberty and the Law
Autorzy:
Peno, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1596467.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
philosophy of law
retributive justice
corrective justice
Plato
philosophy of state
liberty
Freedom
filozofia prawa
sprawiedliwość korektywna i retrybutywna
Arystoteles
Platon
państwo
Wolność
Opis:
Celem artykułu jest próba wykazania, że prawo nie wyklucza wolności. Ramy rozważań o wolności, wspólnocie i prawie wyznaczane są przez określoną, tj. oświeceniową, tradycję intelektualną. W artykule analizie poddane zostają dwa rodzaje wspólnot, które wyróżnia E.J. Weinrib. Pierwsza wspólnota byłaby zunifikowana na wzór państwa Platona. Drugi rodzaj wspólnot (zakorzeniony w myśli Arystotelesa) miałby cechować się istnieniem życzliwych relacji między zachowującymi znaczny stopień autonomii jednostkami. W państwie Platona nie ma prawa, a w państwie Arystotelesa prawo ma organizować wspólnotę opartą na ćwiczeniu cnót i wzajemnej życzliwości. Który model pozostawia więcej wolności obywatelom? Prawo nie stoi w opozycji do wolności indywidualnej, gdy obywatele nie pragną tego prawa naruszać (prawo może nawet narzucać określoną moralność). Jednak państwo wolność ogranicza, gdy brakuje przestrzeni dla krytyki tego państwa, choćby było to państwo i prawo minimalne (w duchu liberalnym). W tym sensie państwo liberalne może mocniej ingerować w poczucie wolności niźli państwo paternalistyczne.
The aim of this paper is to demonstrate that the law does not exclude liberty. The scope of considerations over the liberty, community and law is determined by a specified, i.e. Enlightenment-based intellectual tradition. The article analyses two types of communities distinguished by E.J. Weinrib. The first community would be unified just as the Plato’s state was. The second type of communities (rooted in Aristotelian thought) would be characterised by the existence of positive relationship between the individuals who retain a significant degree of autonomy. In Plato’s state there is no law and in Aristotle’s state the law is supposed to organise a community based on training the virtues and kindness towards one another. Which model leaves more liberty to the citizens? Law does not stand in opposition to individual liberty when the citizens are not willing to break the law (law can even impose certain moral rules). However, the state limits liberty when there is no space for criticising the state even if the state and the law were minimal (in the liberal spirit). In that sense, the liberal state may interfere in liberty stronger than the paternalistic state.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2016, 15, 3; 5-28
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola wartości w interpretacji prawa. Ujęcie normatywne
The Role of Values in Legal Interpretation: The Normative Approach
Autorzy:
Bogucki, Olgierd
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531567.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
interpretacja prawa
teoria prawa
filozofia prawa
aksjologia
legal interpretation
theory of law
philosophy of law
axiology, ‘componential’ theory of values
Opis:
Artykuł przedstawia i analizuje pewną teorię wartości i ich roli w interpretacji prawnej. W artykule teoria ta została nazwana „składnikową” teorią wartości. Zgodnie z tą teorią wartości w prawie tworzą struktury oparte na ocenach globalnych – kompleksowych sądach aksjologicznych uwzględniających wszystkie istotne w danym przypadku wartości i stopnie ich realizacji. Podstawowym twierdzeniem teorii jest twierdzenie o izomorfii między globalną oceną a treścią normy prawnej. „Składnikowa” teoria wartości stanowi podstawę normatywnego modelu interpretacji. Zgodnie z tym modelem interpretator powinien zrekonstruować ocenę globalną i wybrać jeden możliwy wynik interpretacji – jedną normę postępowania – która będzie najbardziej spójna z tą oceną. Aby zrekonstruować wspomnianą ocenę globalną interpretator powinien uwzględnić tekst prawny, orzecznictwo i doktrynę, materiały legislacyjne i domniemanie interpretacyjne. Artykuł rekonstruuje filozoficzne założenia wspomnianej teorii i modelu. Artykuł wskazuje, że podstawową wartością wskazanego modelu normatywnego jest intersubiektywność interpretacji prawnej jako element praworządności. W artykule wskazano również, że opisana teoria i model są oparte na pozytywizmie prawniczym, ale mają również znaczące powiązania z hermeneutyką prawniczą, Dworkina teorią prawa oraz argumentacyjnymi ujęciami prawa. Ponadto, opisana teoria wydaje się również zakładać słabą współmierność wartości.
The article presents and analyses a certain theory of values and their role in legal interpretation. The article calls it a ‘componential’ theory of values. According to the theory, values in law create structures based on global assessments: comprehensive axiological judgements that consider all the relevant values and degrees of their realization. The basic theorem of the theory is the theorem on isomorphy between the global assessment and the content of the legal norm. This ‘componential’ theory is the basis of the normative model of legal interpretation. According to this model, the interpreter should reconstruct the global assessment and choose the one possible result of interpretation – the one norm of conduct – which will be the most consistent with this judgement. In order to reconstruct the aforementioned global assessment, the interpreter should consider the legal text, case law and legal literature, legislative materials and interpretative presumption. The article reconstructs the philosophical presumptions behind the aforementioned theory and model. The article points out that the fundamental value behind the normative model is the intersubjectivity of legal interpretation as an element of the rule of law. The article also indicates that the theory and model described above are based on legal positivism, but with significant connections with legal hermeneutics, Dworkin’s theory of law, and argumentative approaches to law. In addition, the theory seems to presume weak commensurability of values.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 96-108
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pozytywna wartość osobowości. Pawła Nowgorodcewa idealizm prawny
The positive value of personality. Pavel Novgorodtsev’s legal idealism
Autorzy:
Daniłkina, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/685852.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
idealizm prawny
prawo naturalne
rosyjska filozofia prawa
personalizm
Nowgorodcew
legal idealism
natural law
Russian philosophy of law
personalism
Novgorodtsev
Opis:
Pavel Novgorodtsev was a professor of jurisprudence, politician, and a major representative of Russian philosophy of law. At the turn of the 20th century he recognised a crisis of the positivist juridical doctrine and an increased demand in the philosophy of law, which he identified as the doctrine of natural law. According to Novgorodtsev, the new doctrine of natural law was to embrace a set of moral concerns about the existing law. He elaborated his conception on a basis of broadly construed philosophical idealism – from Kant to philosophically “modernised” Russian Christian orthodoxy. The paper outlines Novgorodtsev’s philosophy of law and reveals its specific features in comparison with relevant west-European theories, as well as in connection with a pronounced personalistic trend in Russian philosophy.
Paweł Nowgorodcew był profesorem prawa, działaczem politycznym i jednym z czołowych przedstawicieli rosyjskiej filozofii prawa. Na przełomie wieków XIX i XX zauważył kryzys doktryny pozytywizmu prawniczego i wzrost zapotrzebowania na nową filozofię prawa, którą utożsamiał z doktryną prawa naturalnego. Według Nowgorodcewa nowa doktryna prawa naturalnego miała zawierać w sobie zbiór ideałów moralnych w stosunku do treści prawa pozytywnego. Swoją koncepcję autor ten budował na fundamencie szeroko pojmowanego idealizmu filozoficznego: od Kanta do filozoficznie „zmodernizowanej” rosyjskiej ortodoksji chrześcijańskiej. W artykule przedstawiono zarys filozofii prawa Nowgorodcewa i ujawniono jej cechy szczególne w porównaniu z wybranymi teoriami zachodnioeuropejskimi, a także w związku z wyraźną tendencją personalistyczną w filozofii rosyjskiej.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2017, 78
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nauka prawa w ujęciu niemieckiej szkoły historycznej
Legal Science in the Perspective of the German Historical School
Autorzy:
Tabak, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22792718.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Tematy:
niemiecka szkoła historyczna
romantyzm
teoria prawa
filozofia prawa
prawo zwyczajowe
German Historical School
Romanticism
theory of law
philosophy of law
customary law
Opis:
Niemiecka szkoła historyczna w prawie jest XIX-wiecznym prądem intelektualnym w niemieckiej nauce prawa. Mając za podstawę ideologię romantyzmu, szkoła kładła nacisk na historyczne uwarunkowania prawa, co stało w opozycji do klasycznie zrozumiałego prawa naturalnego, wpisanego w każdy rozum ludzki przez transcendentny i osobowy Absolut. Najważniejsze poglądy szkoły zostały określone przez Gustava von Hugo i przede wszystkim przez Friedricha Carla von Savigny’ego. Podstawowym założeniem przyjętym przez szkołę historyczną jest to, iż prawo to nie zbiór regulacji nadanych arbitralnie przez daną władzę, lecz raczej wyraz przekonań określonej wspólnoty, uwarunkowany przez takie czynniki, jak język, zwyczaj, czy praktyka przyjęta w konkretnym środowisku. U podstaw prawa danego narodu leży „duch narodu”, czyli Volksgeist. W ramach niemieckiej szkoły historycznej można wyodrębnić dwa kierunki – romanistyczny i germanistyczny. Romaniści, do których zalicza się m.in. Savigny’ego, twierdzili, iż „duch narodu” może został odkryty w wyniku recepcji prawa rzymskiego, podczas gdy nurt germanistyczny, reprezentowany przez K.F. Eichorna, J. Grimma, G. Beselera, czy O. von Gierke za wyraz „ducha narodu” uznawał rodzime prawo niemieckie wywodzące się ze średniowiecza.
The German Historical School of Jurisprudence is a 19th-century intellectual movement in the study of German law. With Romanticism as its background, it emphasized the historical limitations of the law. The Historical School is based on the writings and teachings of Gustav von Hugo and especially Friedrich Carl von Savigny. The basic premise of the German Historical School is that law is not to be regarded as an arbitrary grouping of regulations laid down by some authority. Rather, those regulations are to be seen as the expression of the convictions of the people, in the same manner as language, customs and practices are expressions of the people. The law is grounded in a form of popular consciousness called the Volksgeist. The German Historical School was divided into Romanists and the Germanists. The Romantists, to whom Savigny also belonged, held that the Volksgeist springs from the reception of the Roman law. While the Germanists (K.F. Eichhorn, J. Grimm, G. Beseler, O.von Gierke) saw medieval German Law as the expression of the German Volksgeist.
Źródło:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2018, 13, 15 (2); 291-300
2719-3128
2719-7336
Pojawia się w:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-50 z 100

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies