Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "ziemskie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 51
Tytuł:
Latyfundium Tęczyńskich w XVII wieku. Dobra i właściciele
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050923.pdf
Data publikacji:
2021-12-03
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Tęczyńscy herbu Topór
dobra ziemskie Tęczyńskich w XVII w.
latyfundia magnackie
genealogia
magnateria polska przełomu XVI i XVII w.
dzieje Rzeczypospolitej w XVI i XVII w.
Tęczyńskis of the Topór coat of arms
Tęczyńskis’ landed estates in the seventeenth century
magnate latifundia
genealogy
Polish magnates at the turn of the seventeenth century
history of the Commonwealth in the sixteenth and seventeenth centuries
Opis:
Tęczyńscy herbu Topór od XIV do XVII w. należeli do ścisłej elity możnowładczej a następnie magnackiej Królestwa Polskiego, później Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Dziejom tego rodu poświęcono bardzo dużo miejsca w polskiej literaturze historycznej. Stosunkowo niewiele pisano jednak o należących do Tęczyńskich majątkach. Wydawać by się mogło, że zarówno genealogia tej rodziny, jak i dzieje należącego do niej latyfundium nie kryją już żadnych tajemnic. Badania podjęte przez autora przeczą jednak temu mniemaniu. W prezentowanym tu artykule, przy okazji przedstawiania dziejów latyfundium rodziny Tęczyńskich w XVII w. dokonano kilku istotnych korekt i uzupełnień dotyczących stosunków rodzinnych i dziejów życia przedstawicieli dwóch ostatnich pokoleń tej możnej i zasłużonej dla kraju rodziny.
From the fourteenth to the seventeenth century, the Tęczyński family of the Topór coat of arms belonged to belonged to the magnate power elite in the Kingdom of Poland and later in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Much space has been devoted to the history of this family in Polish historical literature. Relatively little has been written, however, about the estates belonging to the Tęczynskis. It might appear that the story of this family holds no mysteries. The author’s research demonstrates that there are. This article explores the history of the Tęczyński latifundium in the seventeenth century, and makes some significant corrections and additions to the family relations and history of the last two generations of this powerful family, which played a significant role in its time.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2021, 128, 3; 697-741
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Średniowieczne księgi ziemskie szadkowskie w zasobie Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie
Medieval records of Szadek district court held in the Central Archives of Historical Records in Warsaw - description and potential application
Autorzy:
Bartoszewicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/510302.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
medieval records
Szadek
Central Archives of Historical Records in Warsaw
księgi ziemskie
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie
Opis:
This paper first describes the functioning of first instance local courts of justice (called district courts) in medieval Poland, and against this background presents records of the District Court in Szadek. The historical documents, produced in the period between 1417 (first records) and 1768, constitute a separate archival file, which contains 106 volumes, between several hundred and over a thousand pages each. Ten of the preserved volumes are from the medieval times (1417-1510). The entries in the old books cover various matters: court Writs, information about court verdicts and sentences, lists of witnesses, records of credit and real estate transactions, obligations to settle payments etc. These archives are considered to be the main source for studies on landed gentry, but their vast potential has not yet been fully appreciated or exploited by researchers.
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2011, 11; 53-59
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prace pomiarowe i kartograficzne Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Warszawie 1839–1944
Measuring and Cartographic Work of the Land Credit Society [Towarzystwo Kredytowe Ziemskie; Societe du Credit Foncier a Varsovie] (1839–1944)
Autorzy:
Bartoszewicz, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23944091.pdf
Data publikacji:
2009-12-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Towarzystwo Kredytowe Ziemskie
Warszawa
Opis:
Członkowie powołanego w 1825 r. Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego (TKZ) ubiegając się o udzielenie pożyczki hipotecznej do składanych dokumentów dołączali mapy swoich dóbr z rejestrem pomiarowym. Od 1884 r. kontrolę na sporządzaniem dokumentacji pomiarowej i kartograficznej przedkładanej Dyrekcji Głównej TKZ przejęły władze Towarzystwa. Prace w tym zakresie wykonywali geometrzy upoważnieni przez Dyrekcję Główną. W okresie działalności TKZ sporządzono ponad 20 000 map wielkoskalowych dóbr ziemskich, stanowiących zabezpieczenie udzielanego kredytu, z których zachowało się około 20-30% (5700 jednostek inwentarzowych, złożonych z 6705 arkuszy), przy czym większość z nich to kopie, głównie światłokopie sporządzone w latach 1940-1944. Wśród map rękopiśmiennych dominują także kopie. Najstarszym dziełem oryginalnym jest mapa wsi Górce z 1839 r. Mapy rękopiśmienne, zarówno oryginały, jak i kopie były wykonywane techniką wielobarwną, akwarelą i tuszem. Wszystkie mapy są datowane, chociaż nie zawsze była to data powstania, czasami umieszczano datę pomiaru. Najczęściej były sporządzone w skali 1:5000, 1:4200 i 1:4000. Mapy TKZ i rejestry pomiarowe to ważne źródło do badań z zakresu historii gospodarczej i geografii historycznej Polski w XIX i pierwszej połowie XX w. Wiele z nich może być wykorzystywane przez historyków architektury, zwłaszcza w studiach nad założeniami pałacowo-ogrodowymi, zabudową wsi, folwarków, osad młynarskich i karczem. Mapy lasów oraz drenowania pól mogą być ważnym źródłem do badań nad zmianami krajobrazu ziem polskich w XIX i XX w.
Members of Land Credit Society (TKZ, founded in 1825) who were applying for a mortgage loan had to add to the submitted documents maps of their estates and a land measurement register. Since 1884 the authorities of TKZ had taken over control over cartographic and measurement documentation submitted to the Directorate General of TKZ. Surveyors authorized by the Directorate performed the work in this field. In the period of operation of TKZ were drawn more than 20 000 large-scale maps of land estates, as security for the loan granted, from which remained around 20–30% (5700 inventory units, consisting of 6705 sheets), but most of them are copies, mostly blueprints drawn up 1940–1944. The copies predominate among the manuscript maps too. The oldest original item is the map of the village Górce of 1839. Manuscript maps, both originals and copies, were drawn in multicoloured technique: watercolour and ink. All the maps were dated, although it was not always the date of creation, sometimes it was the date when measurement was taken. Most of the maps were drawn at scale of 1:5000, 1:4200 and 1:4000. TKZ maps and land measurement registers are an important source for the study of economic history and historical geography of Poland in the nineteenth and the first half of the twentieth century. Many of them can be used by historians of architecture, especially for the study on the palace-and-garden ensemble, the village buildings, farms buildings, mill settlements and inns. Maps of forests and water drains of the fields might be an important source for research on changes in the landscape of Poland in the nineteenth and twentieth centuries.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2008-2009, 15-16, 15-16; 69-90
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
New finds of well-preserved Tithonian (Late Jurassic) fossils from Owadów–Brzezinki Quarry, Central Poland: a review and perspectives
Autorzy:
Błażejowski, B.
Gieszcz, P.
Tyborowski, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060993.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Late Jurassic
Tithonian
marine fossils
terrestrial fossils
palaeontology
palaeobiogeography
Późna jura
tyton
skamieniałości morskie
skamieliny ziemskie
paleontologia
paleobiogeografia
Opis:
Here we briefly report the discovery of new, exceptionally well-preserved Late Jurassic (Tithonian) fossils from Owadow- Brzezinki quarry - one of the most important palaeontological sites in Poland. These finds which comprise organisms living originally in different environments indicate that the Owadow-Brzezinki site represents a link - most probably in a form of open marine passages - betweeen distinct palaeobiogeographical provinces. This creates an unprecedented opportunity for better recognition of the regional palaeobiogeography of adjacent European areas during the Late Jurassic.
Źródło:
Volumina Jurassica; 2016, 14, 1; 123--132
1896-7876
1731-3708
Pojawia się w:
Volumina Jurassica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Summary of a decade of research at the Owadów–Brzezinki Lagerstätte (Tithonian, central Poland): A review and perspectives for the future
Autorzy:
Błażejowski, Błażej
Weryński, Łukasz
Wierzbowski, Andrzej
Michalska, Monika
Hryniewicz, Krzysztof
Uchman, Alfred
Kugler, Stanisław
Bącal, Paweł
Hołda-Michalska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28883741.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Late Jurassic
Tithonian
marine fossils
terrestrial fossils
palaeobiogeography
palaeontology
późna jura
Tytonian
skamieniałości morskie
skamieliny ziemskie
paleobiogeografia
paleontologia
Opis:
For over ten years, the Lower to Upper Tithonian boundary beds cropping out in the Owadów–Brzezinki quarry have yielded numerous fossils of ammonites, bivalves, brachiopods, xiphosurans, decapods, insects, and vertebrates – including actinopterygian fishes and various reptiles and others, all of which exhibit fine preservation of their anatomical details due to special environmental conditions during their fossilization. The Owadów–Brzezinki section is also important for stratigraphical correlations because it contains ammonite faunas indicative of the NE European and NW European Subboreal zonal schemes, as well as Tethyan calpionellids. The whole faunal as- semblage, which represents taxa of many iconic groups of Mesozoic animals, has created the opportunity to establish the ‘Owadów– Brzezinki geopark’, a geoeducation area where the public, and especially the young, can learn about the beauty of the natural history of the region.
Źródło:
Volumina Jurassica; 2023, 21; 83--98
1896-7876
1731-3708
Pojawia się w:
Volumina Jurassica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Application of the AG measurements to the tidal gravimeter calibration
Autorzy:
Bogusz, J.
Kłęk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/225160.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Politechnika Warszawska. Wydział Geodezji i Kartografii
Tematy:
pływy ziemskie
grawimetria
Earth tides
gravimetry
Opis:
The tidal measurements at the Astro-Geodetic Observatory in Jozefoslaw began in 1993 with LaCoste&Romberg G model. Nowadays the Observatory is equipped with ET-26 spring gravimeter. The use of results depends on correct determination of the scale of tidal records which should have relatively high accuracy. The most frequently used method for calibration of tidal gravimeters with more or less regular drift is comparison to the absolute measurements. The repeated absolute gravity measurements with the FG5 No. 230 gravimeter at the Observatory in Jozefoslaw were used for computing calibration factors of the tidal gravimeters using least-squares fitting. The scales of the tidal gravimeters were determined from 8 2-day absolute campaigns performed between October 2006 and May 2007 with the accuracy of about 10%.
Źródło:
Reports on Geodesy; 2008, z. 2/85; 87-94
0867-3179
Pojawia się w:
Reports on Geodesy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sumy bajońskie
Autorzy:
Czubaty, Jarosław (1961- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2020, nr 4, s. 78-80
Data publikacji:
2020
Tematy:
Dług
Konwencja bajońska (1808)
Kredyt
Majątki ziemskie
Ziemiaństwo
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Artykuł opisuje sytuację właścicieli ziemskich na ziemiach polskich na przełomie XVIII/XIX wieku i następujący później czas kryzysu i długów. Oceniono, że pokojowa polityka Prus i wycofanie się ich z wojny przeciwko Francji, sprzyjało właścicielom ziemskim. Sytuacja pogorszyła się po 1805 roku wraz z malejącym eksportem zboża. Wielu z kredytobiorców musiało pozbyć się swoich majątków na rzecz wierzyciela. Opisano skutki umowy z 1808 roku z Bajonny z Fryderykiem Augustem. Dopiero w 1825 roku sprawa długów została sfinalizowana. Utworzono Towarzystwo Kredytowe Ziemskie, które wystawiało listy zastawne, dzięki którym jego członkowie mogli spłacić zaciągnięte długi.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Zarys dziejów kancelarii grodzkiej i ziemskiej czerskiej w dobie panowania Wazów (1587–1668)
Outline of Czersk town and land chancellery under the Vasa rule
Autorzy:
Dalecki, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11364377.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
sejmik czerski
kancelaria
urzędy ziemskie
XVII wiek
sejmik
szlachta
sejm
Czersk Sejmik (dietine)
chancellery
local government offices
17th century
sejmik (dietine)
nobility
Sejm
Opis:
Funkcjonowanie kancelarii czerskiej w dobie panowania Wazów jest zagadnieniem dotąd nie poruszanym w historiografii mimo, że stanowiła ona pierwszą ziemię województwa mazowieckiego. Tajniki dotyczące jej działania są sprawą złożoną ze względu na brak bezpośrednich źródeł odnoszących się do tematu, gdyż księgi grodzkie i ziemskie nie zachowały się do naszych czasów. Pośrednio możemy omówić jej działanie na podstawie instrukcji sejmikowych, które dla okresu panowania Wazów są materiałem niemal kompletnym. Artykuł ma na celu ukazanie zasad funkcjonowania kancelarii czerskiej oraz problematyki związanej z jej działaniem. Pełniła ona ważną rolę w życiu szlachty, która upominała się w instrukcjach sejmikowych o poprawienie jej funkcjonowania i zbudowania nowych pomieszczeń w zamku czerskim dla polepszenia działalności kancelarii. Jest to dowód na to, że szlachta czerska przywiązywała duże znaczenie do właściwego zachowania dokumentów i ich zabezpieczenia. Były one poświadczane i rejestrowane w miejscowym urzędzie, a dotyczyły spraw majątkowych. Zaufanie do urzędu przekładało się na powierzanie urzędnikom kancelarii funkcji społecznych i zaszczytów. Mowa tu o pełnieniu przez podstarościego czerskiego Kacpra Rykalskiego godności marszałka sejmiku w latach 1626, 1627 i 1635. Reprezentował on także dwukrotnie (w 1635 i 1638 r.) ziemię czerską na sejmie. Kacprowi Rykalskiemu powierzono obowiązki skarbowe w 1629 r. wybierając go jako poborcę podatku łanowego i czopowego. Z powierzonych funkcji wywiązał się właściwe skoro jeszcze w tym samym roku (1629) wyznaczono go do wybierania podatku podymnego. Wszedł także w skład delegacji odwożącej w 1640 r. pieniądze do Lwowa. Podstarości czerski stanowi jeden z licznych przykładów osób, które dzięki swej działalności administracyjnej awansowały w hierarchii urzędniczej i zyskały szacunek miejscowej szlachty.
Operation of the Czersk chancellery during the reign of the Vasa dynasty is an issue which has not yet been discussed in historiography, despite the fact that it was the first land of the Mazovian voivodship. The details of its workings are difficult to ascertain due to absence of direct sources on the subject, as the court books for nobility (Acta Terrestria et Castrensia) have not survived to present day. We can discuss its activities indirectly, based on instructions for local Sejmik (dietine), which for the period of Vasa reign constitute a near-complete material. The purpose of this article is to show the principles of operation of the Czersk chancellery and the matters related to its work. It played an important role in the life of the nobility, who in the instructions of the Sejmik demanded that its functioning be improved and that new rooms be built in the Czersk castle to enhance the work of the chancellery. This proves that the nobility of Czersk attached great importance to proper preservation and security of documents, which were certified and registered in the local office and concerned mostly property matters. The trust in the office translated into entrusting social functions and honours to the chancellery officials. It is worth mentioning here that Kacper Rykalski, the deputy starost of Czersk, held the office of Speaker of the Sejmik in 1626, 1627 and 1635, and represented the Czersk Land at the Sejm twice (in 1635 and 1638). Kacper Rykalski was entrusted with treasury duties in 1629, when he was appointed as the collector of the land tax and alcohol excise tax. He must have fulfilled his duties well, as in the same year (1629) he was appointed to collect the hearth tax also. Rykalski was a member of the delegation transporting money to Lviv in 1640. The deputy starost of Czersk is one of many examples of persons who rose in the official hierarchy thanks to their administrative activity and gained the respect of the local nobility.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2021, 28; 75-88
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ziemskie urzędy sądowe w życiu politycznym województwa sandomierskiego w latach 1777–1783
Provincial judiciary in political life of the Sandomierz Voivodship in the years 1777–1783
Autorzy:
Filipczak, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689506.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
województwo sandomierskie
ziemskie urzędy sądowe
sejmiki
parlamentaryzm
Sandomierz Voivodeship
district judicial offices
sejmiks
parliamentarism
Opis:
At the beginning of the article the author draws attention to the legal aspects connected with the election of candidates who would hold judicial offices, and the changes taking place in this process from the 16th till the 18th c. In the years 1777–1783 there were three district judicial offices, six offices that bore the name starostwo grodowe, and only one office of succamerarius in Sandomierz Voivodeship. In the period under discussion seven sejmiks that gathered in Opatow and one that gathered in Radom chose candidates for the judicial offices of Sandomierz and Radom. In 1783 the sejmiks in Stężyca (for Stężyca district) were probably held three times, but their resolutions are not known. The article discusses preparations for particular sejmiks, their course and decisions that were made. In the years 1777–1778 decisions of two sejmiks that took place in Opatów were questionable from the legal point of view. It was connected with the fact that the judicial office held by a districts’ judge of Sandomierz was regarded as vacated. After the first partition of Poland its holder’s estates found themselves outside the boundary of the voivodeship which was now smaller. Besides, he acted as a judge in the territory occupied by Austria. In 1782 a project approved by the king came into being; it stated that three offices of succamerarius should be established instead of one. The turbulent sejm of 1782 made it impossible to pass the bill on that matter. The following year the king gave up his proposal, which may have been caused by the attitude of the majority of the envoys from Sandomierz Voivodeship during the recent sejm. In compliance with the king’s recommendation candidates for the position of succamerarius of the whole voivodeship were elected in Opatów in 1783.
W początkowej części artykułu przypomniane zostały obowiązujące w Rzeczypospolitej zasady elekcyjności kandydatów na urzędy sądowe, z uwzględnieniem zmian, jakie w tym zakresie zachodziły. W badanym okresie w województwie sandomierskim istniały trzy sądy ziemskie, sześć starostw grodowych, ale tylko jeden urząd podkomorzego. W latach 1777–1783 zebrało się siedem sejmików w Opatowie i jeden w Radomiu, które wybrały kandydatów na sandomierskie i radomski urzędy sądowe. W 1783 r. prawdopodobnie trzy razy obradowały sejmiki w Stężycy (dla powiatu stężyckiego), jednak ich uchwały nie są znane. W artykule omówione zostały przygotowania do poszczególnych sejmików, ich przebieg oraz podjęte decyzje. W latach 1777–1778 w Opatowie dokonano elekcji, dyskusyjnych z prawnego punktu widzenia, które wynikały z uznania za wakujący urzędu sędziego ziemskiego sandomierskiego. Po I rozbiorze jego dotychczasowy posiadacz nie miał już dóbr w pomniejszonych granicach województwa, a ponadto pełnił obowiązki sędziowskie na terenach zajętych przez Austrię. W 1782 r. powstał projekt, zaakceptowany przez króla Stanisława Augusta, powołania trzech urzędów podkomorzego na miejsce jednego, dotychczas istniejącego. Na burzliwym sejmie w 1782 r. nie było możliwości przyjęcia ustawy w tej sprawie. W następnym roku król wycofał się z propozycji, zapewne ze względu na postawę polityczną większości posłów sandomierskich na ostatnim sejmie. Zgodnie z zaleceniem królewskim dokonano więc w Opatowie (w 1783 r.) elekcji kandydatów na urząd podkomorzego całego województwa.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2016, 15, 2
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wzrost znaczenia roli sejmików ziemskich w dziedzinie wojskowości, polityki zagranicznej i skarbowości w XVI-XVIII wieku
The growing importance of the role of land assemblies in the field of military, foreign policy and treasury in the 16th-18th centuries
Autorzy:
Gałat, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177739.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Rzeczpospolita Obojga Narodów
sejmiki ziemskie
Rzeczpospolita szlachecka
wojskowość
podatki
polityka zagraniczna
Polish-Lithuanian Commonwealth
sejmiks
First Polish Republic
military
taxes
foreign policy
Opis:
Celem niniejszej pracy jest przedstawienie wzrastającej roli sejmików ziemskich w Rzeczypospolitej Obojga Narodów na przykładzie wybranych dziedzin. Przemiany te były ściśle powiązane z kryzysem funkcjonowania całego państwa, a zwłaszcza władzy ustawodawczej – Sejmu. W drugiej połowie XVII i w pierwszej połowie XVIII wieku sejmiki przejmowały uprawnienia władzy centralnej. Złota era ich rządów przypada na drugą połowę XVII wieku, w tym czasie upowszechniło się również zbieranie sejmików z limity, co pozwoliło im na uniezależnienie się zarówno od sejmu, jak i od króla. Poszczególne ziemie/województwa coraz bardziej samodzielnie zaczęły decydować o sprawach takich, jak: wojskowość, finanse (podatki) czy polityka zagraniczna. Naturalnym następstwem tego był więc rozrost organów wykonawczych sejmików. Wszystko to prowadziło do postępującej decentralizacji państwa, która pozostawała w ścisłym związku z przejściem od demokracji szlacheckiej do oligarchii magnackiej.
The aim of this paper is to present the growing role of the land assemblies in the PolishLithuanian Commonwealth on the basis of selected areas. These changes were closely related to the crisis in the functioning of the entire state, especially the legislative authority – the Sejm. In the second half of the 17th century and in the first half of the 18th century, sejmiks took over the powers of the central government. The golden era of their rule falls on the second half of the 17th century, and at that time the collection of sejmiks from the quota became popular, which allowed them to become independent from both the Sejm and the king. Particular lands / voivodships began to decide more and more independently on matters such as: military, finance (taxes) or foreign policy. The natural consequence of this was the expansion of the executive bodies of the sejmiks. All this led to the progressive decentralization of the state, which was closely related to the transition from noble democracy to magnate oligarchy.
Źródło:
Officina Historiae; 2021, 4, 1; 15-31
2545-0905
Pojawia się w:
Officina Historiae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O ZNACZENIU BADAŃ NAD POSPOLITYM RUSZENIEM W CZASACH I RZECZYPOSPOLITEJ. (Na marginesie książki Karola Łopateckiego „Organizacja, prawo i dyscyplina w polskim i litewskim pospolitym ruszeniu (do połowy XVII wieku)”, Białystok 2013, s. 660)
Autorzy:
Gawron, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/664382.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
szlacheckie pospolite ruszenie
prawo wojskowe
artykuły wojskowe
sejm walny
sejmiki ziemskie
Źródło:
Zeszyty Prawnicze; 2014, 14, 4
2353-8139
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Egzulanci w Rzeczypospolitej
Autorzy:
Gawron, Przemysław (1976- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2021, nr 12, s. 22-25
Data publikacji:
2021
Tematy:
Wojna
Granice
Straty wojenne
Majątki ziemskie
Szlachta
Artykuł problemowy
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Opis:
Tematem artykułu są egzulanci – szlachta wygnana ze swoich dóbr w wyniku wojen i utraty tych ziem przez Rzeczpospolitą. Uciekinierzy z Zadnieprza oraz województw kijowskiego i bracławskiego pojawili się w Polsce wiosną 1648 roku, gdy wybuchło powstanie kozackie Chmielnickiego. Później uciekinierzy z Wielkiego Księstwa Litewskiego z ziem smoleńszczyzny, powiatu starodubowskiego i orszańskiego oraz województw połockiego i mińskiego w 1654 roku. Duża część pokrzywdzonej szlachty otrzymywała nadania królewskie, część egzulantów szukała zatrudnienia w wojsku koronnym, w sądownictwie lub dyplomacji. W 1667 roku król Jan Kazimierz w efekcie porozumienia z carem wywalczył dla pokrzywdzonej szlachty 750 tysięcy zł tytułem odszkodowania. Za kolejnego króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego rozwiązano kwestie roszczeń finansowych wysuwanych przez szlachtę, która utraciła majątki we wschodnich województwach Rzeczypospolitej.
Ilustracje.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Zawieszenie jurysdykcji w grodzie krakowskim ze względu na sejmik lub sejm w świetle praktyki przełomu XVI i XVII w.
Suspension of Jurisdiction of Castrensial Courts of Law in Kraków Due to Sejmik or Sejm in the Light of Their Praxis at the Turn of 17th Century
Autorzy:
Górski, Kacper
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27292060.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Kingdom of Poland
Polish-Lithuanian Commonwealth
land law
sejmik
Sejm
castrensial court of law
land court of law
Królestwo Polskie
Rzeczpospolita Obojga Narodów
prawo ziemskie
sejm walny
sąd grodzki
sąd ziemski
Opis:
Przedmiotem niniejszego artykułu jest wpływ obrad sejmikowych i sejmowych na funkcjonowanie ziemskiego wymiaru sprawiedliwości (tj. przede wszystkim sądów ziemskich, grodzkich i urzędów grodzkich). Praktyka zawieszania sądownictwa w związku z sejmem i sejmikami znana była już w późnym średniowieczu, ale uregulowano ją dopiero w XVI stuleciu. Zgodnie z konstytucją z 1538 r. sądy powinny milknąć po sejmiku przedsejmowym. Jurysdykcję reasumowano po zakończeniu sejmu. Zasady te obowiązywały do końca lat 80. XVI w. Wtedy to uchwalono nowe prawo, zgodnie z którym ziemski wymiar sprawiedliwości (roki sądu ziemskiego, grodzkiego oraz urzędu grodzkiego) należało zawiesić tydzień przed sejmikiem (1590) i przywrócić dwa tygodnie po zakończeniu sejmu (1589). Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie wyników badań nad stosowaniem opisanych wyżej zasad. Próbę badawczą stanowiła praktyka sądu i urzędu grodzkiego krakowskiego w latach 1585–1620, którą przeanalizowano na podstawie ksiąg grodzkich z tego okresu, przechowywanych w Archiwum Narodowym w Krakowie. Dzięki tak ujętemu zakresowi chronologicznemu udało się ustalić, w jaki sposób interpretowano obowiązek limitowania jurysdykcji w sądzie i urzędzie grodzkim przed i po zmianie prawa z lat 1589–1590.
This paper discusses the impact of sejmiks and Sejms on land law judiciary. Although suspending courts’ activities due to public convention was practised in Poland in the late Middle Ages, it was not prescribed in written land law until 1538. According to the constitution of 1538, the land courts of law should cease after sejmik that precedes Sejm was held. The administration of justice resumed when the Sejm finished. These rules were in force up to the late 80s, when new laws were passed. Land law judiciary (i.e. land, castrensial judicial, and castrensial official courts of law) should be suspended a week before sejmik (1590) and should resume two weeks after the Sejm ended (1589) thereunder. The aim of this paper is to present results of research on practical compliance with these principles. The object of study was the praxis of both castrensial judicial and castrensial official courts of law in Krakow in the years 1585–1620. The fundamental primary sources were books of records, which are preserved in the National Archives in Krakow. Within such chronological scope it was possible to establish how above-stated principles were followed in courts of law before and after revision of 1589–1590.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2022, 21, 1; 201-230
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inwigilacja i proces kierownictwa Zarządu Okręgowego Państwowych Nieruchomości Ziemskich w Olsztynie
Autorzy:
Gross, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608995.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Państwowe Nieruchomości Ziemskie
rolnictwo
stalinizm
sądownictwo
ziemianie
State Land Properties
agriculture
Stalinism
judiciary
landowners
Opis:
W artykule przedstawiono proces usuwania ziemian ze stanowisk kierowniczych w Zarządzie Okręgowym Państwowych Nieruchomości Ziemskich w Olsztynie. Na podstawie analizy akt wytworzonych przez Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Olsztynie oraz akt procesowych Sądu Apelacyjnego w Olsztynie wykazano rolę funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, a także dyspozycyjnych prokuratorów oraz sędziów w przygotowaniu procesów pokazowych i skazaniu kierownictwa przedsiębiorstwa na bardzo surowe kary, w tym dyrektora na karę śmierci. The article presents a process of ousting landowners from managerial posts in the Regional Department of the State Land Properties in Olsztyn. Upon an analysis of documents generated by the Voivode Office of Public Security in Olsztyn and procedural documents of the Appellate Court in Olsztyn a role played by functionaries of the Public Security Office was revealed, together with that of prosecutors and judges in preparations for show trials and conviction with severe punishment, including the death penalty.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2018, 50, 2
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 51

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies