Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "urbanizacja." wg kryterium: Temat


Tytuł:
Urbanizacja jako element rozwoju miast
Autorzy:
Łuczyszyn, Andrzej
Łuczyszyn, Martyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/584391.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
urbanizacja
miasta
metropolizacja
Opis:
Współczesna nowa gospodarka (usługowa, postmodernistyczna) cechuje się wysoką dynamiką przemian społeczno-ekonomicznych, w tym przede wszystkim przestrzennych i związana jest ze wzrostem znaczenia obszarów miejskich. Zjawiskom tym nieprzerwanie towarzyszy proces urbanizacji jako dominujący, poszukujący i kształtujący nowe tendencje w rozwoju miast, jednocześnie przejawiający się w upowszechnianiu miejskiego stylu życia. Przyjął on taką skalę i zakres, że większość przestrzeni społeczno-ekonomicznych krajów wysoko rozwiniętych wykazuje zurbanizowane formy gospodarowania. Oznacza to, że następuje kumulacja aktywności gospodarczej w ściśle domkniętych obszarach (dużych miastach), a jej oddziaływanie na otoczenie nie zachodzi w sposób równomierny, co mocno akcentuje wpływ urbanizacji na poziom rozwoju społeczno-gospodarczego poszczególnych przestrzeni, w tym także na jej zróżnicowanie. Tym samym pewnym trendom, a zarazem dysproporcjom ulega krajobraz miast w danej przestrzeni społeczno- ekonomicznej (np. regionie).
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2018, 502; 53-61
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kolej warszawsko-petersburska i jej wpływ na urbanizację Wileńszczyzny i Białostocczyzny
Autorzy:
Ziemski, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533380.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
kolej
urbanizacja
Wileńszczyzna
Białostocczyzna
Opis:
Transport kolejowy jest jedną z najważniejszych części podstawy materialno- -technicznej w produkcji. Odgrywa wielką rolę w racjonalnym umiejscowieniu, a także w rozwoju sił produkcyjnych kraju. Transport kolejowy jest stymulatorem w rozwoju przemysłowym, a zarazem i urbanizacji kraju. Zapewnia on komunikację miasta ze wsią, jak również przemysłu z rolnictwem. Artykuł przedstawia budowę kolei Warszawa-Petersburg oraz jej wpływ na rozwój gospodarczy miast i osad na Wileńszczyźnie i Białostocczyźnie. W pracy wykorzystane zostały następujące metody badawcze: metoda porównawcza i analiza literatury przedmiotu. Budowa kolei warszawsko-petersburskiej wymagała bogatych zasobów ludzkich, więc zwiększyła zatrudnienie na terenach, na których się znalazła. W dodatku działalność kolei sprzyjała przekształceniu wielu osad w miasta, a także zapoczątkowała istnienie kilku miast. Po przeprowadzeniu linii kolejowej pobliskie osady zaczynały się rozwijać w szybkim tempie. Jednak stan gospodarczy bardziej odległych osad najczęściej się pogarszał z powodu migracji ludności do osad umiejscowionych przy stacjach kolejowych. Osady te rozwijały się dynamicznie, przyciągając ludność ofertą pracy oraz wygodną komunikacją. Miasta, przez które kolej przechodziła, osiągały wysokie wskaźniki rozwoju gospodarczego. Kolej sprzyjała wzrostowi liczby ludności, rozwoju budownictwa, rozwojowi wytwórczości, a w przypadku Białegostoku − zwłaszcza rozwojowi przemysłu włókienniczego.
Źródło:
Społeczeństwo i Ekonomia; 2016, 2(6); 34-51
2353-8937
Pojawia się w:
Społeczeństwo i Ekonomia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fenomen urbanizacji i procesy z nim związane
The phenomenon of urbanization and processes connected with it
Autorzy:
Szamańska, Daniela
Biegańska, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1870912.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
urbanization
counterurbanization
urban sprawl
ruralization
backwash urbanization
ribbon urbanization
urbanizacja
kontrurbanizacja
ruralizacja
wycofywana urbanizacja (backwash urbanization)
urbanizacja taśmowa (ribbon urbanization)
Opis:
W niniejszym artykule przedstawiono fenomen urbanizacji i procesy z nim związane, rozpatrując te zagadnienia w kontekście przeglądu głównie literatury zachodniej. Podkreślono złożoność i wieloaspektowość fenomenu i pojęcia urbanizacji w wymiarze zarówno demograficznym, jak i społecznym, ekonomicznym, przestrzennym itp. Zaakcentowano pewną ułomność pojęć i ograniczenia definicyjne, które często nie nadążają za rzeczywistymi procesami, zachodzącymi w przestrzeni społeczno-gospodarczej krajów wysoko rozwiniętych i krajów rozwijających się, a  także słabo rozwiniętych. Wskazano na liczne zjawiska i procesy towarzyszące urbanizacji, takie jak: kontrurbanizacja, suburbanizacja, dezurbanizacja, reurbanizacja, eksurbanizacja, urban sprawl, spread city, exurb, dispersed city, edge city, zwrot niemetropolitalny, repopulacja wsi, deglomeracja, dekoncentracja, decentralizacja, urbanizm, urbanizacja przestawiona, antyurbanizacja, renesans obszarów wiejskich, rozproszone osadnictwo miejskie, odwrotna urbanizacja, rozproszona koncentracja ludności, urbanizacja taśmowa, peryurbanizacja, homo urbanus, japonizacja, wycofywana urbanizacja, pseudourbanizacja, aglutynacja, deruralizacja, ruralizacja, wiejskość, wiejski styl życia, nowa wiejskość, kotadesai (desakota), ruralopolis, semiurbanizacja.
The article presents urbanization and the processes related to it, studying them in the context of mainly western literature of the subject. It highlights the complexity and multi-faceted nature of the phenomenon and notion of urbanization within its different aspects, i.e. demographic, social, economic, spatial, etc. Some definitional deficiencies and limitations are indicated, which result from the fact that the theoretical descriptions lag behind the real-life processes taking place in the socio-economic space of the developed, developing and underdeveloped countries. Numerous events and processes accompanying urbanization are discussed, such as: counterurbanization, suburbanization, desurbanization, reurbanization, exurbanization, urban sprawl, spread city, exurb, dispersed city, edge city, non-metropolitan turnaround, rural repopulation, deglomeration, deconcentration, decentralization, urbanism, displaced-urbanization, anti-urbanization, rural revival, rural regeneration, scattered urban settlement, redirected urbanization, dispersed concentration of population, ribbon urbanization, periurbanization, homo urbanus, japanization, backwash urbanization, overurbanization, hyperurbanization, agglutination, deruralization, ruralization, rurality, rural lifestyle, new ruralism, kotadesai (desakota), ruralopolis, semiurbanization, semi-urban areas.
Źródło:
Studia Miejskie; 2011, 4; 13-38
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Małopolskie miasta prywatne w XIII–XVI wieku
Autorzy:
Kiryk, Feliks
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/949928.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Małopolska
miasta
średniowiecze
lokacje
urbanizacja
Opis:
Zagadnienie powstania i rozwoju miast prywatnych w Małopolsce nie zostało dotąd do końca rozpoznane, także z powodu znacznych luk źródłowych. Wiadomo jednak, że powstały one później niż miasta królewskie, w większości w XV–XVI w. i były z reguły ośrodkami mniejszymi, ale przeważały liczebnie, stanowiąc aż 2/3 wszystkich miast. W artykule przedstawiono dane statystyczne dotyczące chronologii powstawania miast Małopolski w jej historycznych granicach. Zwrócono uwagę na zróżnicowane funkcje, wyróżniając ośrodki górnicze, skupione głównie w regionie Gór Świętokrzyskich, miasta produkcyjne i handlowe. Wymieniona kategoryzacja została udokumentowana licznymi przykładami.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2016, 77
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Suburbanizacja miast średniej wielkości w Polsce na przykładzie regionu jeleniogórskiego
w latach 1995–2013
Suburbanization of medium sized towns in Poland based on the example
of Jelenia Góra region in the period 1995–2013
Autorzy:
Maciejuk, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1838104.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
urbanization
suburbanization
urban sprawl
urbanizacja
suburbanizacja
Opis:
Ostatnie lata w Polsce charakteryzują się odmiennymi trendami w rozwoju ludnościowym. Magnesem przyciągającym ludzi stały się duże miasta i ich sąsiedztwo tworzące aglomeracje. Miasta małe i średniej wielkości charakteryzują się odmiennymi procesami rozwoju ludnościowego. Postrzega się tutaj wyludnianie się miast. Jest to wynikiem ujemnego przyrostu naturalnego oraz ujemnego salda migracji. Celem artykułu jest identyfikacja zjawisk zachodzących w rozwoju ludnościowym – zwanych suburbanizacją – na przykładzie Jeleniej Góry i otaczających ją gmin wchodzących w skład jeleniogórskiego powiatu ziemskiego.
Recent years in Poland have been characterized by contrasting trends in population development. Big towns and their neighbourhoods, which create agglomerations, have been playing the role of magnets for people. Small and medium sized towns are characterized by different processes of population development. In this situation the trend of abandoning towns has been observed. This results from such factors as negative birth rate and negative migration balance. The objective of the hereby article is to identify phenomena occurring in population development – called suburbanization – based on the example of Jelenia Góra town and the surrounding communes, included in jeleniogórski rural district.
Źródło:
Studia Miejskie; 2015, 20; 141-153
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proces suburbanizacji w strefie podmiejskiej Opola
The suburbanisation process in the suburban area of Opole
Autorzy:
Szczygielski, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1871981.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
urbanization
suburban zone
urbanizacja
strefa podmiejska
Opis:
Analiza procesu zmian w strefie podmiejskiej, definiowanego w określonych warunkach jako suburbanizacja, jest skomplikowaną procedurą. Istotne jest dotrzymanie dwóch warunków: odpowiedniego doboru wskaźników pomiaru zjawiska oraz realizacji tego pomiaru na możliwie szczegółowym poziomie przestrzennych jednostek analizy. W badaniach przyjęto hipotezę, że strefa podmiejska Opola nie jest uformowana w stopniu pozwalającym uznać tę przestrzeń za egzemplifikację zjawiska suburbanizacji. Przy wykorzystaniu 8 zmiennych agregowanych na poziomie poszczególnych miejscowości (wsi) uzyskano wynik potwierdzający hipotezę. Jednocześnie wskazano, że potencjalną zmienną zakłócającą proces przemianw całej przestrzeni podmiejskiej Opola jest wysoki poziom zróżnicowania czynnika etnicznego.
It is a complicated procedurę to analyze a transformation process in suburban zonę, defined in certain circumstances as suburbanization. This is important to abide by two conditions: proper selection of occurrence measurement indicators and realization of this measurement on possibly detailed level of spatial units of analysis. There was a hypothesis madę during researches, that Opole suburban zonę isn't formed in a way, enabling recognize this zonę as an exemplification of the suburbanization occurrence. There was a result confirming the hypothesis while using eight variables, aggregated on particular places (villages) level. At the same time there was pointed, that ethnic factor is a potential variable, disturbing transformation process in the whole of the suburban zonę of Opole.
Źródło:
Studia Miejskie; 2011, 3; 35-54
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane teoretyczne zagadnienia procesu urbanizacji
Selected theoretical questions of urbanization process
Autorzy:
Kapler, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085654.pdf
Data publikacji:
1989
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Tematy:
urbanizacja
aspekty ekonomiczne
aspekty spoleczne
osadnictwo
Opis:
The article is a presentation of selected theoretical questions of the urbanization process out of which the author discusses the issue of workers' settlement in villages, commuting to work and relations urbanization-natural environment. Population living in villages but working outside agriculture, through contacts with population of towns and urban environment influences significantly the process of reconstruction of rural environment, formulation of new attitudes and behaviour patterns among village inhabitants. An evidence of changes undergoing in the way of living of that part of the population are non-agiricultural settlements springing up on the outsikirts of towns, the fact that arable land is converted into building lots and a trend to introduce typically urban instiallations to suburban and rural areas. In result of urbanization of rural population (along with growing industrialization of villages) the natural environment is subject to intensifying pollution and degradation. This unfavourable phenomenon is intensified by spatial concentration of socio-economic functions in villages and scientific-technological progress. The problems of relations environment-urbanization process have become the subject of interest of a new branch of science called eco-town planning or biological town planning. The science intends to secure for man (subject to urbanizatian, industrialization etc. pressures) optimum conditions for biological development. At the end the author presents main rends and methods applied in studies of the urbanization process and evaluates them briefly with respect to their usability in practical analyses. The author starts from formal approaches to the urbanization process concerning the phenomena of concentration of population and economic activity, through a structural-functional approach referring to changes in professional and social structure and ending with the latest diffusion models. The models describe spatial behaviour of population in towns and villages and dissemination of patterns created in towns. The diffusing element is often attractiveniess of town as a place of work, residence, fulfillijng one's needs, entertainment etc. Previous methods of studies on the urbanization process, developed by many scientists from various branches of science were not satisfactory. Great complexity and variety of urbanization forms make it necessary to undertake interdisciplinary studies in the future so that basing on many complementary methods it will be possible to explain the mechanism of spatial migration of population and transmission of cultural patterns from urban to rural communities among individual groups of society and between elements of the settlement network.
Źródło:
Prace i Studia Geograficzne; 1989, 10; 59-80
0208-4589
Pojawia się w:
Prace i Studia Geograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Suburbanizacja miast średniej wielkości w polsce na przykładzie Jeleniej Góry
Suburbanization of medium sized towns in Poland based on the example of Jelenia Góra town
Autorzy:
Maciejuk, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1872025.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
urbanization
suburbanization
urban sprawi
urbanizacja
suburbanizacja
Opis:
Ostatnie lata w Polsce charakteryzują się odmiennymi trendami w rozwoju ludnościowym. Magnesem przyciągającym ludzi stały się duże miasta i ich sąsiedztwo tworzące aglomeracje. Miasta małe i średniej wielkości charakteryzują się odmiennymi procesami rozwoju ludnościowego. Postrzega się tutaj wyludnianie się miast. Jest to wynikiem ujemnego przyrostu naturalnego oraz ujemnego salda migracji. Celem opracowania jest identyfikacja zjawisk zachodzących w rozwoju ludnościowym - zwanych suburbanizacją - na przykładzie Jeleniej Góry i otaczających ją gmin wchodzących w skład jeleniogórskiego powiatu ziemskiego.
Recent years in Poland have been characterized by contrasting trends in population development. Big towns and their neighborhoods, which create agglomerations, have been playing the role of magnets for people. Smali and medium sized towns are characterized by different processes of population development. In this situation the trend of abandoning towns has been observed. This results from such factors as negative birth ratę and negative migration balance. The objective of the hereby article is to identify phenomena occurring in population development - called suburbanization - based on the example of Jelenia Góra town and the surrounding communes, included in jeleniogórski rural district.
Źródło:
Studia Miejskie; 2011, 3; 67-79
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ urbanizacji na życie człowieka
The Consequences of Urbanization in Relation to Human Life
Autorzy:
Niedużak, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38949688.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
urbanizacja
miasto
społeczeństwo
urbanization
town
society
Opis:
This article raises the subject of urbanization and its influence on human life. It describes relations between human development and the evolution of urban societies and presents the definition of a town together with a brief analysis of its origins. The author also defines the concept of urbanization and describes the reasons of this ongoing process. Subsequently, he proceeds to analyse basic planes of urbanization. Besides, the article deals with issues concerning industrial societies and the process of forming mass societies. It also presents some characteristics of an urban society together with negative and positive consequences of urbanization. The analysis is focused on the consequences of urbanization which particularly influence a society. This article provokes afterthoughts concerning the process of urbanization and its future consequences.
Źródło:
Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL; 2009-2010, 5-6, 1; 163-171
1896-6365
Pojawia się w:
Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Logistyka jako komponent smart city
Logistics as a constituent of smart city
Autorzy:
Bruska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1861456.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
smart city
logistics
urbanisation
ICT
logistyka
urbanizacja
Opis:
Artykuł podejmuje kwestie implikacji koncepcji smart city dla systemu logistycznego miasta. W formule miasta przyszłości, czyli smart city, modyfikacji ulega sposób realizacji zadań logistyki miejskiej, a wskazanie głównych obszarów zmian jest przedmiotem podjętych rozważań. Artykuł kończy próba krytycznej refleksji nad koncepcją smart city i zarysowania różnorodnych konsekwencji jej szerszego wdrażania.
The article takes the issue of the implications of the smart city concept to city logistics system. The formula of the city of the future: Smart City, modify city logistics tasks realization that’s why the considerations are taken to indicate the main areas of that change. The article ends with an attempt to reflect critically on the concept of smart city and identify various consequences of its wider implementation.
Źródło:
Studia Miejskie; 2012, 6; 9-19
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dom podmiejski. Wielorodzinna architektura mieszkaniowa jako element urbanizacji obrzeżnych terenów aglomeracji szczecińskiej w końcu XX i początkach XXI w.
Suburban Housing: Multifamily residential architecture as an element of urbanization in peripheral areas of the Szczecin agglomeration in the late 20th and early 21st century
Autorzy:
Bizio, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/345667.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
Tematy:
architektura mieszkaniowa
urbanizacja
Szczecin
residential architecture
urbanization
Opis:
Tematem artykułu są badania wielorodzinnej architektury mieszkaniowej, której powstanie po 1989 r. powiązane jest z procesami urbanizacji obrzeżnych terenów aglomeracji szczecińskiej. Wybrane, reprezentatywne przykłady poddano analizie ze względu na cechy kompozycji urbanistycznej. W artykule dokonano opisu kolejnych faz rozwoju aglomeracji szczecińskiej od końca XIX w. do czasów współczesnych w kontekście zmian form wielorodzinnej architektury mieszkaniowej, powstającej na obszarach podmiejskich. Dla potrzeb opracowania wprowadzono typologię rozwiązań ze względu na wielkość i rodzaj kompozycji. Omówiono problemy powstawania nowej architektury mieszkaniowej na obszarach byłych wsi, adaptacje i rozbudowy byłych zespołów majątków ziemskich i założeń przemysłowych. Omówiono także wpływ form procesów inwestycyjnych na kształt rozwiązań przestrzennych, oraz omówiono perspektywy dalszego rozwoju.
The subject of the paper is the study of multifamily residential architecture, which was developed after 1989 and is directly related to the urbanization processes in the Szczecin agglomeration. Selected and representative examples were analyzed in terms of their characteristics of urban composition. The article describes the consecutive stages of development of the Szczecin agglomeration from the end of the 19th century to the present day in the context of changes in the shapes of multifamily residential architecture, emerging in suburban areas. For the purposes of the paper, typology of solutions was introduced based on the size and type of composition. Difficulties of creating new residential architecture in the areas of former villages, adaptations and extensions of former complexes of land estates and industrial complexes were discussed. The impact of the forms of investment processes on the shape of spatial solutions is also discussed, as well as the prospects for further development.
Źródło:
Środowisko Mieszkaniowe; 2019, 26; 81-94
1731-2442
2543-8700
Pojawia się w:
Środowisko Mieszkaniowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Globalny versus lokalny – demograficzny wymiar cywilizacyjnych megatrendów
Autorzy:
Poborski, Mieczysław
Kraska, Ewa Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2122160.pdf
Data publikacji:
2022-05-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Demography
urbanization
migrations
Demografia
urbanizacja
migracje
metropolizacja
Opis:
Przemiany demograficzne, z którymi mamy współcześnie do czynienia, wywołują wiele procesów zarówno na poziomie lokalnym, jak i globalnym. Celem artykułu było przedstawienie problemów związanych z eksplozją demograficzną w kontekście zachodzących procesów globalizacji i lokalizacji. W pierwszej kolejności podjęte zostały kwestie związane z prognozowaniem zmian liczby ludności na świecie. Następnie zobrazowano rozkład populacji na poszczególne kontynenty i jego implikacje. W kolejnej części wskazano na wysoki stopień zarówno nasilenia, jak i skomplikowania ruchów migracyjnych, z którymi obecnie mamy do czynienia. Opisano zjawisko urbanizacji w skali lokalnej oraz globalnej, a także jego konsekwencje. Podkreślono również znaczenie lokalnych pandemii, które zakłócają procesy demograficzne. Ostatnim elementem poruszonym w artykule była kwestia wpływu populacji na środowisko naturalne i zagrożenia z tym związane.
The demographic transition that we are facing nowadays causes many processes both on a local and global level. The aim of this paper is to present the problems of the demographic explosion in the context of the ongoing processes of globalisation and localisation. At the beginning of the article, issues related to forecasting changes in world population were raised. Next, the distribution of population across continents and its implications were illustrated. The next section points out the high degree of both intensity and complexity of migration movements we are currently dealing with. It describes the phenomenon of urbanisation on a local as well as global scale and its consequences. Also, the importance of local pandemics that disrupt demographic processes was highlighted. The final element in the article was the issue of the impact of population on the natural environment and the risks associated with it.
Źródło:
Przegląd Prawno-Ekonomiczny; 2022, 2; 117-148
1898-2166
Pojawia się w:
Przegląd Prawno-Ekonomiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany społeczne i przeobrażenia gospodarczo-komunalne wsi w regionach metropolitarnych w latach 2000–2010 na przykładzie gminy Michałowice
Social changes and economic transformations of villages situated in metropolitan areas in the years 2000-2010 exemplified by the community of Michalowice
Autorzy:
Gorzelany-Plesinska, J.
Rozycka, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61441.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
gminy podmiejskie
gmina Michalowice
suburbanizacja
ludnosc wiejska
zmiany spoleczne
zmiany ekonomiczne
urbanizacja wsi
urbanizacja komunalna
lata 2000-2010
Opis:
W artykule skupiono się na analizie społecznych zmian i przeobrażeń gospodarczo - komunalnych w latach 2000-2010, w gminie Michałowice. W pierwszej części dokonano analizy społeczno - ekonomicznych przemian w badanej gminie. W związku z systematycznym wzrostem liczby ludności zamieszkującej tereny wiejskie województwa małopolskiego, badania rozpoczęto od przedstawienia tendencji dotyczących liczby ludności w gminie Michałowice na przestrzeni 10 lat. Następnie skupiono się na analizie dynamicznej wskaźników ekonomicznych do-tyczących bezrobocia, przyrostu naturalnego, obciążenia ekonomicznego, starości demograficznej oraz dynamiki podmiotów gospodarczych w badanej gminie. Pierwsza część artykułu zawiera również dane dotyczące podziału ludności gminy Michałowice wg płci i ekonomicznych grup wieku. Druga część pracy dotyczy zmian związanych z urbanizacją komunalną w gminie Michałowice. Odpowiedzią na wzrost liczby ludności zamieszkującej teren gminy stała się intensyfikacja ruchu budowlanego. Badanie ww. trendu oparto o analizę danych mówiących o liczbie wydawanych pozwoleń na budowę, powierzchni gminy objętej pozwoleniami na budowę oraz liczbie nowo oddanych do użytku mieszkań. W dalszej części opracowania, przy wykorzystaniu kompleksowej analizy wskaźnikowej, dokonano oceny poziomu rozwoju infrastruktury technicznej gminy Michałowice na tle gmin powiatu krakowskiego.
The article focuses on social changes and economic transformations that occurred in the years 2000-2010 in the community of Michałowice. The first part presents an analysis of socio-economic changes in the studied area. This includes the discussion of demographic trends in Michalowice within the studied 10 years, because this was the period of continual growth of population density in villages of the Małopolskie region. Afterwards, the article presents a dynamic analysis of economic indices related to unemployment, population growth rate, economic load, demographic ageing and the dynamics of economic units in the researched area. The first part of the article also includes data on population structure, i.e. gender and economic age groups, in Michaowice. Population growth in this area is accompanied by intensified building developments. The study of this trend was based on the analysis of the number of building permits, total community area planned for building development and the number of new residential buildings. The second part of the paper evaluates the level of technical infrastructure in Michałowice compared to other communities in the Krakow district based on a comprehensive index analysis.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2012, 3/II
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obszary wiejskie a presja urbanizacyjna w powiatach sąsiadujących z Warszawą
Rural areas and urbanization pressures in the districts close to Warsaw
Autorzy:
Chmielewska, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/461445.pdf
Data publikacji:
2015-03
Wydawca:
Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
Tematy:
OMW
Warszawa
urbanizacja
planowanie przestrzenne
Warsaw
urban splaw
Opis:
W artykule przedstawiono wpływ procesów urbanizacyjnych, związanych z rozwojem Warszawy, na zmiany zachodzące na obszarach wiejskich w powiatach okołowarszawskich. Analizą objęto powiaty: legionowski, miński, otwocki, piaseczyński, pruszkowski, warszawski zachodni i wołomiński. W wyniku badania stwierdzono w powiatach sąsiadujących ze stolicą stałą tendencję zmniejszania się powierzchni gruntów użytkowanych rolniczo na rzecz wzrostu terenów zurbanizowanych i zabudowa-nych. Szczególnie wysoka dynamika wzrostu cechowała tereny przeznaczane pod budownictwo mieszkaniowe. Jednocześnie w powiatach podwarszawskich odnotowano wyższą dynamikę wzrostu liczby ludności w powiatach usytuowanych wzdłuż korytarzy transportowych oraz o rozwiniętej infra-strukturze, jak również atrakcyjnych krajobrazowo. Wyższy był także przyrost osób, które na miejsce zamieszkania wybierały tereny poza miastem niż w samym mieście (piaseczyński, legionowski, prusz-kowski). Problemem nie jest rozrastanie się miast kosztem gruntów użytkowanych rolniczo lub zale-sionych, gdyż jest to proces uwarunkowany historycznie i współcześnie. Problem natomiast pojawia się wtedy, gdy miasta bezplanowo rozlewają się na tereny otwarte, cenne przyrodniczo, gdy następuje „rugowanie” rolnictwa z gleb wysokiej jakości, a także gdy brak jest ochrony prawnej terenów leśnych i rolnych przed bezmyślną zmianą ich użytkowania.
This article presents the influence of urbanization processes associated with the development of Warsaw on changes in the rural areas in the districts around Warsaw. The analysis applies to the districts of Legionowo, Minsk, Otwock, Piaseczno, Pruszków, Warsaw West and Wołomin. Based on research carried out in the districts adjacent to the capital, the constant trend of decreasing agricultural land area in favor of the growth of the urban and built-up areas was stated. Particularly high growth dynamics was characteristic of land allocated for housing. At the same time, among the suburban districts, the higher growth rate of the population was reported in the districts located along the transport corridors and areas with developed infrastructure, as well as attractive landscapes. Higher growth also applies people, who have chosen ther place of residence outside the city than inside of it (districts of Piaseczno, Legionowo, Pruszków). Urban sprawl at the expense of agricultural or afforested land is not a problem, because the process is conditioned historically and by present day. But the problem comes when the cities spread over open areas, valuable natural, where there is a "displacement" of agriculture with high-quality soil, and when there is no legal protection of forest and agricultural land where its mindless change of use is made.
Źródło:
MAZOWSZE Studia Regionalne; 2015, 16; 53-72
1689-4774
Pojawia się w:
MAZOWSZE Studia Regionalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przegląd wybranych podejść w zakresie prognozowania rozwoju obszarów miast
The review of some chosen approaches to foresee the development of urban areas
Autorzy:
Radło-Kulisiewicz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/130450.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Geodetów Polskich
Tematy:
SIP
urbanizacja
modele prognostyczne
GIS
urbanization
prediction models
Opis:
Praktyczne znaczenie Systemów Informacji Przestrzennej SIP w planowaniu i zarządzaniu dla obszarów miast jest coraz bardziej widoczne. W zarządzaniu niewielkich miast zwykle wystarczą proste analizy przestrzenne w ramach SIP, by wspierać decyzje planistów, bowiem zmieniające się otoczenie jest uwarunkowane raczej małą liczbą czynników. Natomiast dla dużych miast i obszarów z większą dynamiką miejską, proste analizy nie wystarczą, by uwzględnić splot parametrów o różnym nasileniu i znaczeniu. Stąd często potrzeba tworzenia bardziej wyrafinowanych rozwiązań. Część z nich jest modelowaniem opartym bezpośrednio o funkcjonalność i możliwości SIP pozwalającym na analizę i przewidywanie skutków różnych wariantów, scenariuszy projektowanych rozwiązań. Inne rozwiązania odnoszą się do kompleksowych, dedykowanych (niezależnych lub zintegrowanych z SIP) modeli stosowanych także w prognozowaniu rozwoju obszarów miast. Celem artykułu jest przedstawienie popularnych technik z zakresu modelowania miast oraz podkreślenie znaczenia SIP jako środowiska do tworzenia prostych modeli ułatwiających podejmowanie decyzji w kształtowaniu wizji rozwoju miasta i jako środowiska do integracji zaawansowanych modeli prognostycznych. Artykuł dotyka następujących kwestii związanych z planowaniem i zarządzaniem przestrzenią miejską; od obowiązujących standardów dotyczących materiałów planistycznych w Polsce, przez możliwości, które udostępniają rozwiązania sieciowe przydatne na poziomie gminnym i krajowym, po istniejące techniki w modelowaniu miast na świecie. Tłem dla omawianych kwestii są Systemy Informacji Przestrzennej (ich rola w tym zakresie), które w naturalny sposób wpisują się w tę tematykę. Możliwość analizowania wieloźródłowych danych na różnych poziomach szczegółowości, w różnych wariantach i zakresach predestynują SIP na środowisko zarządzania przestrzenią miejską. Zaś uwzględnienie również czynników ekonomiczno społecznych w zintegrowanych z SIPem określonych technikach prognostycznego modelowania miast, pozwala zrozumieć zależności sterujące złożonymi zjawiskami miejskimi. Zarządzanie miastem w zintegrowany i przemyślany sposób z pewnością obniży koszty związane z rozbudową tkanki miejskiej i pozwoli uniknąć bezładu zabudowy miejskiej.
The practical importance of Geographical Information Systems in urban planning and managing of urban areas is becoming much more explicit. Managing small cities usually needs simple GIS spatial analysis tools to support planners' decisions. Otherwise, the urban dynamic is bigger and factors affecting changes in city are combined. These analyses are not sufficient and then a need for more advanced and sophisticated solutions can appear. The aim of this article is to introduce popular techniques for urban modelling and underlying importance of GIS as an environment for creating simple models, which let t easy decisions in creating vision of a city be taken. The Article touches on the following issues related to the planning and management of urban space; from the applicable standards concerning materials planning in Poland, through the possibilities that give us network solutions useful at the municipal and country level, to existing techniques in modelling cities in the world. The background for these questions are the Geographical Information Systems (their role in this respect), that naturally fit into this theme. The ability to analyze multi-source data at different levels of detail, in different variants and ranges, predispose the GIS to environmental urban management. While also taking into account social - economic factors, integrated with GIS predictive modeling techniques, allows us to understand dependencies that navigate complex urban phenomena. City management in an integrated and thoughtful manner and will reduce the costs associated with the expansion of the urban fabric and avoid the chaos of urban development.
Źródło:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2015, 27; 109-122
2083-2214
2391-9477
Pojawia się w:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Urbanizacja w zrównoważonym rozwoju województwa śląskiego
Urbanization in sustainable development of Silesian voivodship
Autorzy:
Gajdzik, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/271630.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
Tematy:
urbanizacja
rozwój zrównoważony
środowisko
urbanization
sustainable development
environment
Opis:
W artykule przedstawiono wieloaspektowe ujęcie urbanizacji w kontekście zrównoważonego rozwoju samorządowej jednostki terytorialnej. Najogólniej ujmując urbanizacja pojmowana jest jako proces koncentracji ludności w miastach. Proces ten wpływa na stan środowiska przyrodniczego. W artykule podano przykłady oddziaływania poszczególnych kategorii urbanizacji na środowisko. W celu ustalenia skali i dynamiki zmian dodatkowo, korzystając z ogólnodostępnych danych statystycznych, przedstawiono sytuację w województwie śląskim.
The article presents some aspects of the urbanization process in sustainable development of municipal activities. Generalizing urbanization is defined as the concentration process ofthe inhabitants in towns and cities. The process influences environment. In the article some examples of the influences were presented for particular categories of urbanization. Moreoverfor establishment ofthe scalę and dynamism of changes analyses for Silesian voivodship on the based of statistic data was realized.
Źródło:
Journal of Ecology and Health; 2010, R. 14, nr 5, 5; 221-225
2082-2634
Pojawia się w:
Journal of Ecology and Health
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miasta prywatne w Polsce od XIV wieku do 1772 roku – chronologia lokacji, właściciele, pełnione funkcje
Autorzy:
Szczygieł, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/949917.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
lokacja
miasta prywatne
prawo niemieckie
proces lokacyjny
urbanizacja
Opis:
Kolonizacja na prawie niemieckim i początki ruchu lokacyjnego miast. Program lokacyjny, fazy i etapy procesu lokacyjnego. Ich przemiany w kolejnych stuleciach. Czynniki miastotwórcze. Wzrost liczby miast prywatnych na ziemiach polskich od XIV do XVIII w. – tempo procesu, jego zróżnicowanie regionalne, dane liczbowe. Właściciele i ich rola w rozwoju sieci miejskiej kraju.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2016, 77
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Efekty aglomeracji – czynnik czy bariera rozwoju miast? Analiza wybranych aspektów w świetle literatury przedmiotu
Agglomeration effects – factor or a barrier to urban development? Analysis of some aspects in the light of the literature
Autorzy:
Harasimowicz, Aldona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1838032.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
agglomeration
urbanization
agglomeration benefits
aglomeracja
urbanizacja
korzyści aglomeracji
Opis:
Artykuł przedstawia koncepcję gospodarki aglomeracji w kontekście procesów urbanizacji. Scharakteryzowane zostały korzyści i koszty wynikające ze skupiania się wielu różnorodnych podmiotów na obszarach miejskich. Na podstawie prezentowanych w literaturze badań gospodarki aglomeracji wskazano znaczenie wybranych efektów aglomeracji dla funkcjonowania miast. Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy powyższe czynniki leżące u podstaw tworzenia i wzrostu miast mogą okazać się także barierą ich rozwoju.
The paper presents the concept of agglomeration economies in the context of urbanization. The benefits and costs resulting from the aggregation of many diverse subjects in urban areas were characterized. Based on the research on agglomeration economies presented in the literature one indicated the role of some agglomeration effects in the light of cities functioning. This article attempts to answer the question whether these factors underlying the creation and growth of cities can also be a barrier to their development.
Źródło:
Studia Miejskie; 2015, 20; 23-34
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Urbanisation of agricultural areas: cities and black earth soils
Urbanizacja obszarów rolniczych: miasta a obszary czarnoziemu
Autorzy:
Popkova, Liudmila
Popkova, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/587648.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Black earth soils
City
Urbanization
Czarnoziem
Miasto
Urbanizacja
Opis:
The article is devoted to the impact of the black earth soils on the formation of urban settlement. The features of development and settlement of the Central Black Earth Region are examined. The main colonization flows and their impact on the modern structure of the population are stated, the migration attractiveness of the region is described. The territories with fertile black earth soils are analyzed in terms of their involvement in economic circulation processes. Cities are characterized as the central points of the settlement. Particular attention is paid to the role of regional centers. The influence of the most significant factors on the contemporary urban settlement structure is evaluated: the construction of railways, iron ore mining and production of ferrous metals. The role of soils in urban development and the processes of urbanization are analyzed.
Artykuł poświęcono wpływowi gleb czarnoziemnych na tworzenie osad miejskich. Dokonano w nim analizy cech zagospodarowania i osadnictwa w Centralnym Okręgu Czarnoziemów, opisano główne napływy osadnicze i ich wpływ na współczesną strukturę zaludnienia oraz przedstawiono atrakcyjność migracyjną regionu. Ponadto przeprowadzono analizę obszarów żyznych czarnoziemów w kategoriach ich udziału w procesach obrotu gospodarczego. Miasta zostały scharakteryzowane jako centralne ośrodki osadnictwa. Szczególną uwagę zwrócono na rolę centrów regionalnych. Oceniono także wpływ najważniejszych czynników na współczesną strukturę osad miejskich: budowy dróg kolejowych, kopalni rud żelaza i produkcji metali żelaznych oraz przeanalizowano rolę gleby w zagospodarowaniu miejskim i procesach urbanizacyjnych.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2017, 334; 131-140
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Selected issues regarding small compact city – advantages and disadvantages
Wybrane zagadnienia małe miasto zwarte - plusy i minusy
Autorzy:
Denis, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369207.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
compact city
urbanisation
suburbanisation
miasto zwarte
urbanizacja
suburbanizacja
Opis:
Compact cities are a response to a phenomenon known as urban sprawl. Excessive dispersal of cities results in the depopulation of central zones, a decrease in the intensity of building development, and occurrence of urban voids. The concept of the compact city proposes inward development of cities, i.e. reuse of their neglected or devastated urbanised areas. It involves intensification of building development, revitalisation, and rehabilitation of the historical tissue of central zones.
Miasta zwarte są odpowiedzią na zjawisko zwane urban sprawl. Nadmierne rozpraszanie się miast prowadzi do wyludniania stref centralnych, do zmniejszenia intensywności zabudowy, powstawania pustek miejskich. Koncepcja miasta zwartego proponuje, aby miasta zaczęły rozwijać się do wewnątrz, czyli ponownie wykorzystywały swoje zaniedbane lub zdewastowane tereny zurbanizowane, to intensyfikacja zabudowy, rewitalizacja i rehabilitacja tkanki historycznej stref śródmiejskich.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2018, 34; 151-162
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcjonalno-krajobrazowe przemiany zagospodarowania obszarów podmiejskich
Functional and Landscaping Transformations of Developing Suburban Areas
Autorzy:
Krzyk, Piotr
Tokarczuk, Tatiana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/447513.pdf
Data publikacji:
2011-12
Wydawca:
Instytut Rozwoju Miast
Tematy:
strefa okołomiejska
suburbanizacja
urbanizacja
suburban zone
suburbanization
urbanization
Opis:
W artykule zanalizowano proces przemian planistyczno-przestrzennych i przyrodniczo-krajobrazowych na obszarach podmiejskich w gminach położonych w sąsiedztwie Rzeszowa (Krasne), Poznania (Kleszczewo) i Opola (Dąbrowa). Przebadano wybrane zmiany funkcjonalno-przestrzenne i związki, zachodzące między gminami miejskimi i miastami, zwracając uwagę na konsekwencje zacierania się granicy pom iędzy obszarami miast i otaczających je gmin wiejskich oraz homogenizacji przestrzeni krajobrazowej. Opisane przeobrażenia zostały poddane krytyce.
This paper analyses the processes of planning and spatial, natural and landscaping transformations occurring on the suburban areas of the municipalities surrounding Rzeszów (Krasne), Poznań (Kleszczewo), and Opole (Dąbrowa). The authors studied selected functional and spatial transformations and the relationships occurring between urban municipalities and their cities, paying attention to the consequences of blurring boundaries between the urban areas of the surrounding rural municipalities, with landscaping homogenisation. The described transformations were subjected to critical evaluation.
Źródło:
Problemy Rozwoju Miast; 2011, 3-4; 105-115
1733-2435
Pojawia się w:
Problemy Rozwoju Miast
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe realia gospodarcze na początku XXI wieku a urbanizacja
The new economic reality at the beginning of the 21st century and urbanization
Autorzy:
Korenik, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1870919.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
urbanization
cities
settlement networks
urbanizacja
miasto
sieci osadnicze
Opis:
We współczesnej gospodarce można zaobserwować intensywne wielokierunkowe zmiany. Są one rezultatem wielu procesów, takich jak: rewolucja technologiczna oparta na technologiach informatycznych, kształtowanie się gospodarki globalnej, przekształcanie się paradygmatu rozwoju. Obecnie kreatywność i wchłonięta wiedza przesądzają o konkurencyjności przestrzennej jednostki. Nowoczesna gospodarka również zmienia procesy urbanizacji, ponieważ wpływa na jej kierunek.
In contemporary economy intensive, multidirectional changes can be observed. They are caused by many process such as: technological revolution based on information and communication technologies, shaping global economy and changing development paradigm. The ability to create and absorbed knowledge now decided of competitiveness spatial unit. This new economy also change urbanization process, because it influences its direction.
Źródło:
Studia Miejskie; 2011, 4; 39-45
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolica – uparta wieś na obrzeżach Warszawy
Autorzy:
Kunikowska, Julia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042601.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Wolica
Warszawa
urbanizacja
etnografia
lokalność
Warsaw
urbanisation
ethnography
indigenousness
Opis:
Celem artykułu jest przybliżenie historii dawnej wsi Wolica, leżącej na skarpie warszawskiej. Pierwsze zapiski o wsi pochodzą już z XV w. Wioska należała do wielu rodów magnackich – Potockich, Branickich, a nawet do króla Jana III Sobieskiego. Przez ponad pół tysiąca lat niczym się nie wyróżniała. Interesujące jest to, że zaczęła wyróżniać się dopiero w XX w., kiedy znalazła się w granicach Warszawy. Długo nie poddawała się postępującej urbanizacji stolicy. Autorka, studentka etnologii, skupia się na przemianach przestrzeni Wolicy. By udowodnić swoją tezę, cytuje fragmenty wywiadów z mieszkańcami okolicy. Wywiady zostały zarejestrowane na terenie Wolicy podczas badań etnograficznych, które autorka nadal prowadzi.
The purpose of this article is to present the history of the former village of Wolica, located at the Warsaw Escarpment. Wolica was firstly mentioned in 15th century. The village was the property of many noble families like the Potocki, the Branicki and even to King Jan III Sobieski. For over 500 years Wolica did not stand out at all. Surprisingly, it began to make its mark in the 20th century, when it was incorporated to the capital. Despite the progressing urbanisation of Warsaw, it retained its rural character. The author, an ethnology student, focuses on the spatial changes in Wolica. To prove her point, she cites some of interviews with the locals, which were conducted during her field research in Wolica, that continues.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2020, 26; 429-440
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania rozwoju transportu w Unii Europejskiej. Cz. 2
Autorzy:
Dyr, T.
Ożóg, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/311946.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
Tematy:
polityka transportowa
Unia Europejska
urbanizacja
migracja
mobilność
integracja regionalna
Opis:
W 2001 r. Komisja Europejska wydała Białą Księgę, która określała kierunki i instrumenty europejskiej polityki transportowej do 2010 r. W 2006 r. Komisja dokonała przeglądu realizacji europejskiej polityki transportowej. Zbliżając sie do końca okresu, na który opracowana została Biała księga, konieczne jest przygotowanie jej aktualizacji. W tym celu podjęto działania zmierzające do określenia długoterminowej wizji rozwoju transportu i mobilności. Artykuł skupia się tylko na drugim, trzecim i czwartym czynniku (spośród siedmiu) mających wpływ na popyt na 2. migracja i mobilność zewnętrzna; 3. urbanizacja; 3. integracja regionalna i globalizacja.
Źródło:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2009, 10, 12; 20-23
1509-5878
2450-7725
Pojawia się w:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekształcenia struktury przestrzennej otoczenia Puszczy Niepołomickiej
Spatial Structure Transformations of the Niepołomicka Forest Surroundings
Autorzy:
Korzeniak, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/447576.pdf
Data publikacji:
2009-06
Wydawca:
Instytut Rozwoju Miast
Tematy:
planowanie przestrzenne
urbanizacja
obszary metropolitalne
spatial planning
urbanization
metropolitan areas
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań1 procesu intensyfikacji zabudowy w otoczeniu Puszczy Niepołomickiej w okresie 1978-2003 i polityki przestrzennej gmin dotyczącej tych terenów oraz ich skutków. Badania wykazały zróżnicowanie typów procesów przekształceń struktury przestrzennej zachodzących w różnych częściach obszaru metropolitalnego, znaczny wpływ na przyrodniczą strukturę przestrzenną zabudowy niewielkich nawet terenów wrażliwych ekologicznie i zasadność wyznaczania przyrodniczych obszarów funkcjonalnych dla koordynacji polityki przestrzennej na poziomie ponadlokalnym, w szczególności w obrębie obszarów metropolitalnych poddawanych silnej presji inwestycyjnej.
The paper presents results of research on the process of building development intensification within the Niepołomicka Forest surroundings in 1978-2003, and spatial policies of communes in relation to those areas, as well as results of those policies. The research demonstrated diversification in types of spatial structure transformation processes occurring in various parts of the metropolitan area, a considerable influence of even small but ecologically susceptible areas on the natural spatial structure of development, as well as justifiability of determining natural functional areas for the coordination of spatial policy on a trans-local level, in particular within metropolitan areas subjected to strong investment pressures.
Źródło:
Problemy Rozwoju Miast; 2009, 1-2; 118-132
1733-2435
Pojawia się w:
Problemy Rozwoju Miast
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tereny przemysłowe i zurbanizowane jako czynniki rozwoju turystyki miejskiej
Industrial Areas and the Modern Industrialized City as a Determinant of Urban Tourism Development
Autorzy:
Kaczmarska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/590970.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Miasto
Turystyka
Urbanizacja
Usługi turystyczne
City
Tourism
Tourism services
Urbanisation
Opis:
The relics of old industry are the rich source of knowledge and making them available to the wide circle of visitors is the manifestation of escuing and protecting the industrial culture heritage. Using these objects for touristic purposes is a big chance of development of urban-industrial areas and frequently becomes the main determinant of the development of the areas the splendour of which has already passed. The study shows many successful examples of modernization and revitalization of antique postindustrail objects within Europe and Poland. Keeping the old form of the objects and introducing their modern usage for touristic purposes enables to preserve the characteristic elements of urban landscape. It enables to preserve the cultural identity in strongly industrialized cities and regions and has a stimulating influence on the functioning of economy both locally and nationally.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2013, 147; 81-93
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dom wolnostojący – między luksusem a ekonomią. Specyfika zabudowy dzielnicy Szklarskiej Poręby
Detached house – between luxury and economy. The district of Szklarska Poręba – the specificity of the development
Autorzy:
Wojtas-Harań, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/294046.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
willa
pensjonat
architektura regionalna
urbanizacja
villa
pension
regional architecture
urbanization
Opis:
Celem artykułu było wyselekcjonowanie elementów decydujących o jakości i atrakcyjności karkonoskich kurortów, służących jednocześnie zachowaniu wyjątkowości krajobrazu. Przyjęto metodę obserwacji i studium indywidualnych przypadków. Analizie poddano zabudowę znaczących, wybranych obiektów budowlanych, bazując na dokumentach archiwalnych, materiałach fotograficznych, wizji lokalnej. Z przeprowadzonych badań wynika, że stosowane rozwiązania projektowe były konsekwencją nowych idei pojawiających się w sztuce, życiu, architekturze. W konfrontacji ze współczesnością luksus historycznych propozycji polegał m.in. także na pozostawieniu miejsca dla otaczającej przestrzeni gór. Mając na względzie efekt, jaki uzyskano, należałoby przyjąć te historyczne rozwiązania za ponadczasowe i godne naśladowania.
The intention of the article was to highlight the problem of selecting vital elements in order to protect the landscape, which also consists of specific architecture and urban planning. It was also intended to show the advantages of attractive quarters and recognize the premises that decided about this uniqueness. A method of observation and study of individual cases was adopted. The analysis covered the construction of significant, selected buildings, based on archival documents, photographic materials, and site visits. The research shows that the applied design solutions, characteristic of the Karkonosze Mountains resorts, were the consequence of new ideas emerging in art, life and architecture. In confrontation with the present day, the luxury of historical solutions relied, among others also to leave space for the surrounding mountains. Taking into account the effect obtained, this principle should be accepted as timeless.
Źródło:
Architectus; 2019, 2 (58); 59-72
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Osobennosti razvitia gorodov Irana v usloviah mobilnoj urbanizacii
The specificity of Iran cities development in conditions of global urbanization
Autorzy:
Šodžan, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398411.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
Iran
struktura sieci osadniczej
urbanizacja
urbanization process
settlement net structure
Opis:
Głęboko zakorzeniona sfera tradycji, szczególnie społeczno-ekonomicznych, duchowych i politycznych jako uwarunkowania rozwoju Iranu, skutkowała specyfiką procesów urbanizacji w tym kraju. Szczególnie przejawia się to w procesie przyspieszonej industrializacji, za którą nie nadąża rozwój infrastruktury społecznej. Jednocześnie z kształtowaniem się aglomeracji oraz budową nowych miast występuje niska jakość środowiska miejskiego. Występowanie wielu problemów środowiskowych wymaga od planistów głębokiej analizy tych problemów i sformułowania propozycji ich rozwiązania.
Existing ethnic traditions, especially the socio-economic, spiritual and political as factors development of Iran, have led to certain, specific urbanization processes in this country. This is particularly evident in the accelerated industrialization and not so rapid social infrastructure development. Simultaneously with the emergence of agglomeration and the construction of new cities, poor quality of the urban environment is observed. The presence of many environmental problems requires a deep researches by planners to create the proposal how to resolve them.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2010, 2, 4; 5-10
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szynowy transport aglomeracyjny jako czynnik przemian urbanizacyjnych
Agglomeration railway transport as a factor of urban transition
Autorzy:
Gisterek, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/249332.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
Tematy:
transport aglomeracyjny
transport szynowy
urbanizacja
commuter transport
rail transport
urbanization
Opis:
Ciągi transportu szynowego stanowią jeden z najważniejszych czynników prowadzących do właściwego rozwoju obszarów zurbanizowanych oraz ich prawidłowej ekspansji na tereny przyległe. Stanowi to racjonalną i pożądaną alternatywę dla powszechnego obecnie w Polsce, niekorzystnego zjawiska niekontrolowanego „urban sprawlu”. W artykule przedstawiono historyczne przykłady takich rozwiązań, w których droga żelazna stała się zalążkiem kierunku rozwoju miasta. Zestawiono podstawowe warunki, jakie transport szynowy musi spełniać, by stać się osią przyrostu zabudowy. Wskazano również warunki funkcjonowania wydajnego ciągu transportowego w słabo zagospodarowanym terenie. Rozważania podsumowano, podając przykład proponowanego odtworzenia ciągu transportu szynowego dla obsługi komunikacji aglomeracyjnej w wybranym miejscu aglomeracji wrocławskiej.
Rail transport lines are one of the most important factors leading to the proper development of urbanised areas and their expansion to adjacent areas. This creates a rational and desirable alternative to currently common in Poland so called urban sprawl. In this paper some examples of such solutions, in which railway has become an axis of urban development, have been shown. The basic conditions for rail transport to become development factor have been presented. The considerations have been summarized by a proposal of rebuilding the rail transit corridor inside agglomeration of Wroclaw.
Źródło:
Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie. Seria: Materiały Konferencyjne; 2013, 2(101); 87-100
1231-9171
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie. Seria: Materiały Konferencyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój budownictwa mieszkaniowego jako przejaw suburbanizacji na Dolnym Śląsku
The development of Residential housing as the symptom of suburbanization in Lower Silesia district
Autorzy:
Maciejuk, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1860455.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
urbanization
suburbanization
urban sprawl
residential housing
urbanizacja
suburbanizacja
budownictwo mieszkaniowe
Opis:
Ostatnie lata w Polsce charakteryzują sie nasilonymi procesami suburbanizacji miast średnich, a zwłaszcza dużych aglomeracji. Przejawia sie to w wyludnianiu miast centralnych i wzroście liczby ludności strefy podmiejskiej. W niniejszym artykule omówiono wyniki badań rozwoju ludnościowego czterech miast Dolnego Śląska i  otaczających je powiatów: Jeleniej Góry, Legnicy, Wałbrzycha i  Wrocławia. Dokonano analizy rozwoju ludnościowego stref podmiejskich w powiązaniu z nowym budownictwem mieszkaniowym. Badania wykazały ścisły związek rozwoju budownictwa mieszkaniowego z procesami suburbanizacji stref podmiejskich. Najszybszy rozwój wykazuje strefa podmiejska aglomeracji wrocławskiej.
The recent years in Poland are characterized by intensive suburbanization processes of medium sized towns and especially large agglomerations. it manifests itself in depopulation of central towns and the increase of population inhabiting suburban areas. The hereby article presents the results of studies regarding population development of four Lower Silesian towns and their surrounding districts. it refers to the towns of Jelenia Gora, Legnica, Walbrzych and Wroclaw. The analysis of suburban areas population development was performed in relation to new residential housing. The research confirmed close relation between residential housing and town surrounding areas suburbanization processes. Wroclaw agglomeration suburban zone presents the quickest development.
Źródło:
Studia Miejskie; 2012, 8; 87-94
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spatial structures of residential areas in flooding areas and polders. Comparative analysis
Struktury przestrzenne zespołów mieszkaniowych na terenach zalewowych i polderach. Analiza porównawcza
Autorzy:
Sietnicki, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370260.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
architecture
polders
residential areas
urbanization
architektura
poldery
urbanizacja
zespoły mieszkaniowe
Opis:
The article is defining elements forming spatial structures of modern housing complexes in floodplains and polders, aimed at making a comparative analysis of contemporary developments of housing estates from the Netherlands, Denmark and Germany. The analysis was aimed at defining the proportions of the size of land designated for development, water infrastructure areas, public green areas and traffic.
Artykuł definiuje elementy tworzące struktury przestrzenne współczesnych zespołów mieszkaniowych na terenach zalewowych i polderach, na podstawie analizy porównawczej wybranych zespołów mieszkaniowych z terenu Holandii, Danii i Niemiec. Przeprowadzona analiza pozwoliła określić wzajemne proporcje wielkości terenów przeznaczonych pod zabudowę do terenów infrastruktury oraz terenów publicznych zielonych i przeznaczonych pod komunikację pieszą i kołową.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2018, 36; 233-252
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transformations of the Landscape of Wilanow in the Light of Threats and Chances of the Rural Identity to Survive
Przemiany krajobrazu Wilanowa w kontekście zagrożeń i szans na przetrwanie ruralistycznej tożsamości
Autorzy:
Żołnierczuk, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1191511.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
rural layouts
urbanisation
landscape protection
układy ruralistyczne
urbanizacja
ochrona krajobrazu
Opis:
W 1951 roku dotychczasowa gmina wiejska, jaką był Wilanów, stała się jedną z dzielnic Warszawy. Jednak największe zmiany odnotowuje się po 2000 r., kiedy to zaczęto budowę tzw. Miasteczka Wilanów. Autor wyznacza pytania badawcze: czy pomimo postępującej presji urbanistycznej nadal istnieje wilanowski układ ruralistyczny? Podczas wykonywania badań zastosowano technologię GIS, w której dokonano kalibracji map archiwalnych pochodzących z II poł. XIX w. celem określenia lokalizacji składowych układu ruralistycznego. Dane te zostały porównane z elementami występującymi współcześnie w krajobrazie. Autor podczas badań analizuje również wpływ rozwoju urbanistycznego na zachowanie układu ruralistycznego oraz zmiany, jakie zostały wywołane przez czynniki miastotwórcze. Tempo przemian krajobrazowych Wilanowa jest błyskawiczne, co wyraźnie zagraża układowi ruralistycznemu. Niemniej w krajobrazie priorytetowym, za który należy uznać założenie pałacowo-ogrodowe wraz z otoczeniem, nadal występują elementy charakterystyczne dla dawnego założenia. Współcześnie największym problemem są przeciągające się decyzje administracyjne dotyczące tworzenia dokumentów planistycznych oraz form ochrony, a także zawiłe zapisy obowiązujących dokumentów uniemożliwiające w łatwy sposób ich respektowanie.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2019, 3; 40-53
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Green spaces as a part of the city structure
Autorzy:
Harasimowicz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/96154.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
Tematy:
urban green space
city
urbanization
miejska przestrzeń zielona
miasto
urbanizacja
Opis:
The article describes the role of green areas as an integral element of urban space. The aim of the study is to characterize green spaces in the city and to indicate the most important benefits that these resources generate for both residents and the entire urban system. The method of analyzing the literature of the subject was used to achieve the above objective. The result of this research is an indication of the most important types of urban green spaces and ecological, social and economic values they provide, including identification of a series of connections between the environmental level and social and economic conditions of the cities.
Źródło:
Ekonomia i Środowisko; 2018, 2; 45-62
0867-8898
Pojawia się w:
Ekonomia i Środowisko
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Procesy urbanizacyjne w województwie krakowskim w XVI–XVIII wieku. Nowe możliwości badań
Urbanization Processes in the Kraków Voivodeship in the 16th–18th Centuries. New Research Opportunities
Autorzy:
Wyżga, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1987057.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
urbanistation
local community
migrations
economy
urbanizacja
społeczność lokalna
migracje
gospodarka
Opis:
W artykule scharakteryzowano nowe możliwości badań nad urbanizacją województwa krakowskiego w XVI–XVIII w. na tle specyfiki państwa polsko-litewskiego. Określono, w jaki sposób badania mogą być prowadzone w odniesieniu do obszaru o ukształtowanej już sieci miejskiej, na którym w omawianym czasie znajdowało się około 80 miast – były to głównie niewielkie ośrodki, spełniające różne funkcje. Okres ten jest ważny dla funkcjonowania polskich miast ze względu na istniejący wówczas system folwarczno-pańszczyźniany i poddaństwo. Odniesiono się także do mechanizmów wymiany ludności w szerszym ujęciu historii społecznej oraz zaproponowano powiązanie analiz urbanizacji województwa z jego centralnym ośrodkiem – krakowskim zespołem miejskim. Omówiono również kryteria tworzenia kwestionariusza badawczego. Relacyjna baza danych zbudowana na podstawie źródeł masowych obejmowałaby ludność Krakowa, a następnie kolejnych miast województwa, wytypowanych ze względu na ich funkcje. Dzięki temu możliwe staje się ukazanie tendencji migracyjnych w całym województwie i w długim procesie dziejowym.
The article showcases new proposals for research on the urbanization processes of Krakow Voivodeship (province) between the 16th and 18th centuries referred to the Polish-Lithuanian Commonwealth as a whole. The possible methods of study have been specified for an area where an urban network had already been formed. It comprised some 80 towns, mostly moderate in size, with a variety of functions. The period under discussion is crucial for the functioning of Polish urban areas due to the predominance of the manorial farm system relying on serfdom and corvée. Population exchange mechanisms are addressed against a broader background of social history. It is proposed that analyses of the urbanization of the voivodeship should be linked to its central hub – the Krakow urban complex. The discussion also extends to the criteria underlying the formulation of the study questionnaire. A relational database created on the basis of mass sources would cover the population of Krakow and successively other towns in the voivodeship, selected according to their functions. Such procedure makes it possible to demonstrate the migration trends across the voivodeship in a long-term historical process.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2021, 43; 7-27
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zróżnicowanie poziomu zaawansowania procesów urbanizacji wokół istniejących i potencjalnych metropolii w Polsce
Diversity of level of advancement of urbanization processes around existing and potential metropolis in Poland
Autorzy:
Pawlak, Halina
Pisarek, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1861066.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
urbanization
central city
metropolitan area
urbanizacja
ośrodek centralny
obszar metropolitalny
Opis:
Praca przedstawia dynamikę zmian oraz stopień zaawansowania i zróżnicowania procesów urbanizacyjnych zachodzących w  obszarach metropolitalnych. Do badań wybrano dwa obszary metropolitalne różniące się wielkością miasta centralnego. Celem badań jest określenie stopnia zaawansowania i zróżnicowania procesów urbanizacyjnych zachodzących na terenie gmin istniejącego Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego (KOM) i potencjalnego Rzeszowskiego Obszaru Metropolitalnego (ROM). Analizę porównawczą tych procesów dokonano w  oparciu o  mierniki demografi czne, ekonomiczne, społeczne i infrastrukturalne. Zestawienie syntetyczne tych mierników pozwoliło na wyszczególnienie czterech klas rozwoju gmin w zależności od stopnia zaawansowania procesów urbanizacji.
The paper presents the dynamics of change, advancement degree, as well as diversity of urbanisation processes occurring in metropolitan areas in Poland. Two metropolitan areas, diverse in terms of the central city’s size, were selected for the study. e aim of the research is to determine the severity and diversity of urbanization processes in the municipalities of existing Kraków Metropolitan Area (KOM) and the potential Rzeszów Metropolitan Area (ROM). Comparative analysis of these processes was based on demographic, economic, social and infrastructural indicators. Finally, a synthetic summary of analysed indicators enabled the distinction of four types of municipalities’ development, depending on the advancement of urbanisation.
Źródło:
Studia Miejskie; 2013, 9; 61-69
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Megatrendy” we współczesnym świecie. Perspektywa europejska
Megatrends in the Contemporary World: EuropeanPerspective
Autorzy:
Przybylski, Błażej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/550045.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
„megatrendy”
globalizacja
urbanizacja
demografia
edukacja
uczenie się przez całe życie
Opis:
W artykule podjęto tematykę „megatrendów”, czyli kluczowych tendencji o zasięgu globalnym. Autor dokonuje krótkiej charakterystyki pojęcia, które na przestrzeni lat zmieniało swoje znaczenie oraz prezentuje najważniejsze jego cechy. Podkreśla przy tym kontrowersje związane z nazywaniem konkretnych zjawisk mianem „megatrendy”. Identyfikacja sił, zmieniających kierunek rozwoju świata stanowi jedno z podstawowych narzędzi prognozowania przyszłości. Oddziałują one nie tylko na życie całych społeczeństw, lecz także stanowią istotny czynnik w projektowaniu indywidualnych biografii. W tekście, na podstawie raportów badawczych i opracowań naukowych, wymieniono najważniejsze tendencje występujące we współczesnym świecie. Wybrane z nich zostały omówione i podparte danymi statystycznymi. Autor przygląda się im z perspektywy europejskiej, zarysowując główne zadania stojące przed światem zachodu. Z kolei w kontekście pedagogicznym akcentuje znaczenie uczenia się przez całe życie, któremu przypada kluczowe znaczenie w rozwiązywaniu globalnych oraz edukacyjnych problemów i wyzwań.
Źródło:
Forum Pedagogiczne; 2019, 9, 2/1; 223-236
2083-6325
Pojawia się w:
Forum Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiana krajobrazu okolic wybranych starorzeczy Wisły w Warszawie poddanych presji urbanizacyjnej
Landscape change of the neighbourhood of the chosen oxbow lakes of the Vistula River in Warsaw under urbanization pressure
Autorzy:
Dobrzanska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/887309.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
Warszawa
rzeka Wisla
starorzecze
urbanizacja krajobrazu
krajobraz
presja na srodowisko
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2011, 20, 4[54]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Municipal greenery as an important element of urbanization over the centuries
Zieleń miejska jako ważny element urbanizacji na przestrzeni wieków
Autorzy:
Andrzejewska, A. K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370236.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
economic development
urbanization
municipal greenness
rozwój gospodarczy
urbanizacja
zieleń miejska
Opis:
Every development carries some changes. The urbanization which is a social, spatial and cultural process is one of the most important factor of the development of cities. The civilization progress, rise of the technology and economic acceleration of last ages contributed to changes in cities. The terrains of greenness also underwent in the result of the spatial transformations of the buildings. The modification grows green usually was the beginning of the transformation of the remaining town-planning elements of the city. It's worth to trace these history because it was one of the most important element of urbanization urbanization.
Każdy rozwój niesie za sobą jakieś zmiany. Urbanizacja, która jest procesem zarówno społecznym, przestrzennym, jak i kulturowym, warunkuje rozwój miast. Na przestrzeni wieków wraz z postępem cywilizacji, a co za tym idzie, rozkwitem technologii i przyspieszeniem gospodarczym, miasta ulegały ciągłym zmianom. W wyniku przekształceń przestrzennych zabudowy, przeobrażeniom ulegały również tereny zieleni. Bywało też tak, że to właśnie modyfikacja zieleni była zaczątkiem dla transformacji pozostałych elementów urbanistycznych miasta. Warto pokrótce prześledzić historię tych przemian, by ukazać zieleń miejską, jako ważny element urbanizacji.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2016, 27; 215-226
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przewidywanie stanów, modelowanie procesów i budowanie decyzji
Prediction of states, modelling of processes and building the decision
Autorzy:
Zipser, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/294020.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
urbanizacja
koncentracja osadnictwa
modelowanie symulacyjne
urbanization
concentration of settlements
modelling simulation
Opis:
W artykule omawia się pewien zakres pola prac badawczych o silnym powiązaniu z praktycznymi zadaniami planowania przestrzennego. Planowanie przestrzenne postrzega się tu jako znajdowanie możliwie najlepszych form struktury definiowanej jako rozmieszczenie elementów oraz organizację połączeń między nimi, na potrzeby systemu, jaki tworzy aktualny stan naszej cywilizacji. Prezentuje się tu pewien wachlarz podejść wypróbowanych w kilkudziesięcioletniej aktywności Katedry Planowania Przestrzennego na Politechnice Wrocławskiej, akcentując szczególnie ujęcia ilościowe i techniki modelowania symulacyjnego. Z jednej strony bierze się pod uwagę obecność spontanicznie działających wielkoskalowych mechanizmów dążących do swych stanów równowagi. Z drugiej strony stara się analizować proces dochodzenia do określonych decyzji podejmowanych przez użytkownika systemu cywilizacyjnego, kontrolując jego założenia i dezyderaty z punktu widzenia ich obiektywnego uzasadnienia i realnego prawdopodobieństwa ich urzeczywistnienia.
The paper discusses a certain section of the field of research with strong links to the practical tasks of spatial planning. Spatial planning is seen here as finding the best possible forms of structure, defined as the distribution of elements and organization of connections between them for a system that forms our current civilization. We present here a range of approaches proven in decades of activity of the Spatial Planning Department at the Wrocław University of Science and Technology emphasizing especially the quantitative techniques of simulation modelling. On the one hand, it takes into account the presence of spontaneous large-scale operating mechanisms striving for their equilibrium states. On the other hand, it seeks to analyze the process of inquiry into certain decisions taken by the user of the civilization system controlling its foundation and desiderata from their objective justification point of view and the real probability of their realization.
Źródło:
Architectus; 2016, 3 (47); 3-14
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktury demograficzne i etniczne miast prywatnych w Koronie w XVI–XVIII wieku. Uwagi wstępne
Autorzy:
Kuklo, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/949931.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
demografia
skład etniczny
miasta prywatne
urbanizacja
Korona Polska
XVI–XVIII w.
Opis:
Artykuł podsumowuje dotychczasowe badania poświęcone poznaniu struktur demograficznych i etnicznych miast prywatnych w poszczególnych dzielnicach Korony Polskiej funkcjonujących w XVI–XVIII w. Jego treść ukazuje zarówno tempo samego procesu zakładania nowych miast przez zamożną szlachtę i duchowieństwo na przestrzeni omawianych trzech stuleci, jak i ich wkład w powiększanie sieci miejskiej kraju. Istotną część rozważań stanowią fragmenty dotyczące struktury etnicznej mieszkańców miast prywatnych. Obok wspomnianych obserwacji istotne wydaje się zaakcentowanie przez autora roli samych właścicieli szlacheckich i duchownych miast prywatnych w działaniach na rzecz rozwoju ich potencjału ludnościowego, a także w kreowaniu w nich opieki medycznej i społecznej.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2016, 77
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zanieczyszczenie naturalnego środowiska w woj. rzeszowskim i jego wpływ na zdrowie człowieka
ZAGRAZNENIE ESTESTWENNOJJ SREDY W ZHESHOWSKOM WOEWODSTWE I EGO WLIJANIE NA ZDOROWE CHELOWEKA
POLLUTION OF NATURAL ENVIRONMENT IN THE PROVINCE OF RZESZÓW AND ITS EFFECT ON HUMAN HEALTH
Autorzy:
Jarosz, A.
Zoldak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/873208.pdf
Data publikacji:
1988
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
zdrowie czlowieka
srodowisko naturalne
zanieczyszczenia srodowiska
zagrozenia ekologiczne
urbanizacja
woj.rzeszowskie
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1988, 39, 5
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycje urbanizacyjne na obszarze Afryki Subsaharyjskiej
Traditions of urbanisation in Sub-Saharan Africa
Autorzy:
Słodczyk, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1836181.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
urbanisation
urban planning
Sub-Saharan Africa
urbanizacja
planowanie miast
Afryka Subsaharyjska
Opis:
W artykule skoncentrowano się na tradycjach budowy i przestrzennej formie miast w Afryce Subsaharyjskiej w okresie przedkolonialnym oraz na przeobrażeniach miast afrykańskich, które dokonały się w czasach kolonialnych. Przypomniano najstarsze, rozwijające się przed naszą erą cywilizacje miejskie Afryki, jak Aksum i Meroe, a następnie sięgające czasów średniowiecza Wielkie Zimbabwe na południu Afryki oraz Timbuktu i Djenne w Afryce Zachodniej. Omówiono różne układy przestrzenne występujące w miastach na południe od Sahary. W okresie kolonialnym planowanie urbanistyczne podporządkowane było zasadzie segregacji przestrzennej różnych w sensie etnicznym i kulturowym grup ludności. Zwrócono uwagę na wpływ sposobu zarządzania kolonią na przestrzenną strukturę miast. Przedstawiono materiały potwierdzające fakt, że okres kolonialny był czasem przyspieszonej urbanizacji krajów afrykańskich.
The article focuses on the traditions of construction and spatial form of cities in Sub-Saharan Africa in the pre-colonial period and on the transformations of African cities that took place in the colonial times. The oldest urban civilizations of Africa, like Aksum and Meroe are recalled, followed by the Great Zimbabwe in the Middle Ages in southern Africa, Timbuktu and Djenne in West Africa. Various spatial systems occurring in cities south of the Sahara are discussed. During the colonial period, urban planning was subordinated to the principle of spatial segregation of various population groups in the ethnic and cultural sense. Attention was drawn to the influence of the colony management method on the spatial structure of cities. Materials were presented confirming the fact that the colonial period was a time of accelerated urbanization of African countries.
Źródło:
Studia Miejskie; 2018, 32; 9-20
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Semiurbanizacja a suburbanizacja. Ewolucja procesów w aglomeracji opolskiej
Semi-urbanisation and suburbanisation. Evolution of processes in the Opole agglomeration
Autorzy:
Heffner, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1871970.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
urbanisation process
semi-urbanisation
suburbanisation
proces suburbanizacji
semi-urbanizacja
aglomeracja opolska
Opis:
Dyskusja o charakterystycznych cechach procesu urbanizacji zachodzącego na wiejskich obszarach Opola rozpoczęta została bardzo wcześnie, na początku XIX w. Proces urbanizacji był związany z industrializacją obszarów wiejskich i został w tym kontekście określony jako proces semiurbanizacji. Ten proces był paralelą suburbanizacji, a wiele przestrzeni było nimi objętych. Dyskusja nad badaniami i naukowymi korzeniami terminu „semiurbanizacja” jest prowadzona zarówno w geografiispołeczno-ekonomicznej, polityce regionalnej i polityce rozwoju obszarów wiejskich, jak i w lokalnych ośrodkach badawczych. Szczególna uwaga była poświęcona genezie procesu urbanizacji w wiejskich przestrzeniach Śląska Opolskiego i rozwojowi tego procesu (ewolucji) przed okresem transformacji gospodarczej w Polsce. Analizie podlegało także rozprzestrzenianie się tegoż procesu w całym regionie. W opracowaniu przedstawiono cechy charakterystyczne dla procesu urbanizacji na obszarach wiejskich, które można objąć ogólnym terminem semiurbanizacji. Omówiono także - na przykładzie dobrze rozpoznanego i udokumentowanego procesu urbanizacji w strefie aglomeracji opolskiej - trudności w precyzyjnym rozróżnieniu semiurbanizacji i suburbanizacji. Podjęto też próbę sklasyfikowania zjawisk urbanizacyjnych zachodzących na obszarach wiejskich aglomeracji opolskiej i regionu opolskiego w okresie transformacji.
The discussion on characteristic features of urbanisation process in rural surroundings of Opole which were started quite early in the beginning of XIX Century is provided. Process of urbanisation was closely connected to industrialisation of rural areas there and should be summarized as semi-urbanisation. Hus process was parallel to suburbanisation and many areas were effected by both of them. Discussion on research and scientific roots of the term semi-urbanisation in economic and social geography, regional and rural policy as well as in local studies is given. Special attention have been paid to genesis of urbanisation process in rural areas of Opole Silesia and its evolution till the period of economic transformation in Poland. Spatial diffusion of suburbanisation and semi-urbanisation processes in the region is analysed also. The paper try to define as much the term semi-urbanisation fit to the very characteristic features and advances of urbanisation phenomenon in Opole Agglomeration during theperiod oftransition in Poland.
Źródło:
Studia Miejskie; 2011, 3; 17-32
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z badań nad problematyką małych miast w województwie krakowskim w okresie międzywojennym.
Autorzy:
Trojański, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/435935.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
małe miasta
miasteczka
województwo krakowskie
okres międzywojenny
urbanizacja
gospodarka
prawa miejskie
Opis:
Small towns were a common phenomenon in the interwar Poland. By fulfilling the specific role of links between the industrial city and rural countryside, they added some coulor to the social interactions and stamped their influence  on the economic life of the country. The area of the Cracow Voivodeship was coverd with a dense network of small towns. In 1918, there were 39 towns (including 32 small towns) within the borders of the Voivodeship. Urbanization process were unequal and rather slow, although in some cases their dynamics was considerable (Zakopane, Dębica). Only a few large urban settlements inn which the member of inhabitatiomns exceeded 30 thousand existed in the analyzed period. Among them were: Cracow, Tarnów, and Nowy Sącz. The number of inhabitations in the majority of the remaining towns dis not exceed 10 thousand and the number of such towns increased systematically. The article aketches the problem of the existence and development of small towns in the Cracow Voivodeship in the interwar period. Its author presenta the origins of small towns and discusses their character. Then, he analyzies the typs, administrative changes and legal status of small towns that were important from the point of view of economic and social changes in the region. Finally, he draws attension to the phenomena connected with the territorial development of small towns and the influence of this development on social changes.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2013, 14; 342-353
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Urbanizacja natury: w stronę relacyjnej ekologii miejskiej
Urbanization of nature: towards relational urban ecology
Autorzy:
Miciukiewicz, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/413444.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
relacyjna geografia
urbanizacja natury
skala
relational geography
urbanization of nature
scale.
Opis:
Artykuł ten, odwołując się do relacyjnych koncepcji przestrzeni w teorii społecznej, geografii humanistycznej i strategicznym planowaniu przestrzennym, przedstawia złożone i zachodzące w wielu skalach zależności pomiędzy miastem a naturą. Z jednej strony wewnętrznie zdezintegrowane metabolizmy miejskie w coraz większym stopniu produkują i przetwarzają środowisko naturalne, zarówno lokalnie, jak i w odległych lokalizacjach. Z drugiej natomiast, przede wszystkim w trakcie i po epizodach – coraz częściej wywołanych przez człowieka i miasto – katastrof ekologicznych, środowisko to wywiera coraz silniejszy wpływ na planowanie rozwoju przestrzennego miast i regionów. Autor argumentuje na rzecz rozumienia urbanizacji natury jako procesu ekonomiczno-politycznego, który wymaga politycznego oglądu i praktycznego zaangażowania. W tym celu w pierwszej części tego artykułu omówione zostały wybrane aspekty relacyjnych ujęć przestrzeni. Druga część wskazuje na głębokie wzajemne zależności pomiędzy środowiskiem naturalnym i miejskim, które sprawiają, że rozumienie miasta jako systemu zewnętrznego wobec ekosystemów naturalnych staje się coraz trudniejsze do utrzymania. W trzeciej części natomiast przedstawiony został zarys koncepcji relacyjnej ekologii miejskiej, której celem jest rozumienie coraz bardziej złożonych „asamblaży” miasta, natury, kultury i technologii, a także otwarcie pola dla wielopoziomowej polityki podejmującej problemy sprawiedliwości społeczno-ekologicznej.
This paper draws upon relational approaches in social theory, human geography and strategic spatial planning and investigates the complexity and multiscalarity of connections between city and nature. On the one hand, internally disintegrated urban metabolisms increasingly produce and reproduce nature both locally and at very distant locations. On the other hand, nature has a strong impact on cities that – in the face of natural, man-made, or man-influenced environmental disasters – are increasingly shaped by spatial planning practices informed by environment protection discourses and urban resilience programmes. The author argues for considering the urbanization of nature as a deeply economic and political process that calls for political reading and practical engagement. In doing so, in the first section of the paper, the author looks at selected aspects of relational approaches to space. The second section points to deep interplays between natural and urban environments that question the understanding of cities as entities external to natural systems. The third section concludes the paper with a project of ‘relational urban ecology’, whose ultimate aim is to understand the increasingly complex assemblages of cities, natures, cultures and technologies, as well as to open up new avenues for multiscalar politics geared towards the achieving socio-environmental justice.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2011, 60, 2-3; 167-186
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój metropolii jako przejaw postępującego procesu urbanizacji
Autorzy:
Korenik, Stanisław
Korenik, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/584049.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
urbanizacja
metropolia
aglomeracja
global city
miasto postindustrialne
klasa kreatywna
urban resilience
Opis:
W drugiej dekadzie XX wieku wystąpiły intensywne zmiany w funkcjonowaniu miasta, które stanowią najbardziej rozwiniętą formę urbanizacji. Największym determinantem tego procesu jest zjawisko formowania metropolii, które stają się globalnym miastem, mocno oddziałując na funkcjonowanie gospodarki w wielu przekrojach. Nową koncepcją jest miasto postindustrialne, w którym klasa kreatywna odgrywa najważniejszą rolę. Kolejną istotną kwestią jest koncept definiowany jako miasto postmodernistyczne, który dotyczy całości zmian występujących na ekonomicznym, społecznym politycznym i przestrzennym poziomie.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2017, 467; 47-56
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewitalizacja zdegradowanego miejskiego obszaru peryferyjnego o walorach krajobrazowych
Rewitalization of destroyed civic suburbs area with landscape merits
Autorzy:
Sułkowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370634.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
urbanizacja
rekreacja
rewitalizacja
tereny poprzemysłowe
zalew
urbanization
recreation
revitalization
brownfields
lagoon
Opis:
Narastająca urbanizacja miast wiąże się z deficytem miejsc wypoczynkowych. Koniecznością staję się tworzenie miejsc rekreacji dla przybywającej ludności. Jednym ze sposobów rozwiązania problemu jest przekształcanie terenów zdewastowanych w obszary zielone. W artykule autor zwraca szczególną uwagę na potencjał krakowskich Bagrów oraz przedstawia możliwość zagospodarowania terenu dla celów turystyczno-rekreacyjnych.
The increasing urbanization of cities is associated with a deficit of holiday destinations. It has become necessary to create increased forms of recreation for visitors and to convert the devastated areas into green areas. The author is presenting a plan of revitalization with regards to the potential of Bagry lagoon in Krakow.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2013, 20; 407-420
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metropolie - czynnik integracji czy dezintegracji regionów?
Autorzy:
Wich, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/610964.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
city
urbanization
metropolis
metropolization
regional surroundings
miasto
urbanizacja
metropolie
metropolizacja
otoczenie regionalne
Opis:
It is generally assumed that metropolises are a product of globalization and the bases of globaliza- tion were created by network economy. Networks connect metropolis one with another, as well as with remote areas, create the basis for their cooperation and competition. The benefits drawn from networks cause the weakening of connections linking a metropolis with the regional base. The article is focused on analyzing the causes of weakening cooperation between the metropolis and the regional surroundings, their manifestations, consequences in the sphere of regional development and preventing these unfavor- able tendencies. Going over to the cooperation in a network is a necessary condition in contemporary economy. However, it cannot constitute a threat of disintegration of the region where the metropolis is situated. The regional base should still draw benefits from the neighborhood of a big city, which now functions as a metropolis on the principles adjusted to new conditions of economic development.
Artykuł nie zawiera abstraktu w języku polskim
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia; 2014, 48, 1
0459-9586
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pasożyty w środowisku miejskim
Parasites in urban environment
Autorzy:
Dwużnik, Dorota
Bajer, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033855.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
Tematy:
biodiversity
parasites
synurbization
urban environment
urbanization
bioróżnorodność
pasożyty
synurbizacja
środowisko miejskie
urbanizacja
Opis:
Urbanizacja jest procesem silnie wpływającym na wiele gatunków roślin i zwierząt, przyczyniając się głównie do zmniejszenia bioróżnorodności. W wyniku intensywnej działalności ludzkiej dochodzi do degradacji i niszczenia naturalnych siedlisk. Ciągłe rozrastanie się terenów zurbanizowanych skutkuje ekspansją gatunków na obszary miejskie. Proces ten, zwany synurbizacją, polega na dostosowaniu się gatunku do specyficznych warunków panujących na obszarach miejskich. Miasto to również siedlisko wielu gatunków pasożytów, które pojawiają się na obszarach miast wraz ze swoimi żywicielami. Głównym czynnikiem warunkującym występowanie pasożytów w środowisku miejskim jest ich tolerancja na wiele rodzajów i poziom zanieczyszczeń, dostępność żywicieli, zarówno pośrednich, jak ostatecznych i efektywność transmisji między formami inwazyjnymi a żywicielami. Przedstawiony artykuł dotyczy głównie obszarów miejskich strefy klimatu umiarkowanego.
Urbanization is a process exerting high impact on many plant and animal species, causing mainly decrease of biodiversity. As a result of intensive human activity, there occur degradation and devastation of natural habitats. Constant sprawl of urban areas leads to expansion of these species into cities. This process, known as synurbization, consists of adjustment of a species to specific conditions of the urban environment. Cities also pose a challenge to parasites, which appear on the outskirts of cities, accompanying their hosts. The key factor determining occurrence of parasites in the urban environment is their tolerance to many kinds and high levels of pollution, as well as transmission efficiency and availability of both intermediate and final hosts. This paper concerns mainly urban areas of temperate climate.
Źródło:
Kosmos; 2018, 67, 2; 307-312
0023-4249
Pojawia się w:
Kosmos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Istota przemian industrialnych w XIX wieku
The essence of industrial changes in the nineteenth century
Autorzy:
Żejmo, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972649.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna
Tematy:
industrial revolution
urbanization
civilization-cultural transformation
transformacja cywilizacyno-kulturowa
rewolucja przemysłowa
urbanizacja
Opis:
The article presents the historical background and the institutional, political, social and economic effects which were caused by the industrial revolution, that began in England in the seventeenth century. The development of industry that replaced crafts and manufactories, caused the transfer of people from the countryside to the cities. This phenomenon was a direct cause of urbanization in Europe. Urban development and the creation of new social groups, especially the working class, had taken place. The devel-opment of industry and the use of engine production and mass transportation has become a cause of the development of not only the means of communication, but also a network of road and rail connections, which gradually merged to all of the European countries. The development of the railway contributed to the development of international trade with Russia, and by combining rail with Turkey it was also possible to deepen trade with the Middle East. The modernization of agriculture resulted in the use of modern agricultural machinery and equipment, and the development of the chemical industry in the form of fertilizers and plant protection products. The overall increase in the level of economic impact led to the growing importance of the banking sector and social security. At the end of the article some adverse events were also mentioned.
Źródło:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość; 2015, 12; 169-178
1731-8440
Pojawia się w:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzenny wzorzec procesów urbanizacji w województwie dolnośląskim a zmiany strukturalne rolnictwa
The process of spatial urbanisation in the Lower Silesian voivodship and structural changes in the agricultural areas
Autorzy:
Iwaszko-Niedzialkowska, K.
Jablonski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61691.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
woj.dolnoslaskie
urbanizacja
rozwoj rolnictwa
wzorce struktury przestrzennej
migracje ludnosci
analiza przestrzenna
Opis:
Od czasu transformacji ustrojowej w 1989 roku, nastąpił wzrost gospodarczy, i proces urbanizacji Polski, a to prowadziło do regionalnych i sektorowych nierówności. W pracy zbadano charakter związków pomiędzy rozwojem rolnictwa, a procesem urbanizacji pod kątem zmian ich struktur przestrzennych w regionie Dolnego Śląska. Przeprowadzono łączną analizę porównawczą wzorców struktury przestrzennej obydwóch sektorów. Zidentyfikowano zmiany struktur rolnictwa i urbanizacji w okresie ostatnich czternastu lat przy użyciu modelu złożonego – cyklicznego, opartego o teorię kontaktów i projekcji sferycznej T. Zipsera. Praca zawiera krótkie podsumowanie otrzymanych wyników i ich znaczenia dla polityki przestrzennej.
Since the change of political system in 1989, economic growth and urbanization in Poland have occurred alongside increases in regional and sectoral inequalities. This dual process poses a threat to sustainable development and social cohesion. This paper analyses the relationship between economic sevelopments of the agricultural sector and the process of urbanisation through the prism of changes in the spatial structures in the Lower Silesia region of Poland. A comparative analysis of the spatial distribution in both rural and urban sectors has been carried out. Changes in both rural and urban structures in the lat fourteen years have been identified using a cyclical-complex model based on T. Zipser’s theory of contacts and theory of spherical projection. The paper contains a brief discussion of results and their implications for spatial policy.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2013, 3/I
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proces urbanizacji Meksyku w latach 1950–2020
The process of urbanization of Mexico in the years 1950–2020
Autorzy:
Wójtowicz, Mirosław
Skwarek, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433632.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Meksyk
poziom urbanizacji
sieć miejska
urbanizacja
Mexico
urbanization index
urban network
urbanization
Opis:
Celem autorów było określenie jak przebiegał proces urbanizacji Meksyku w latach 1950-2020. Szczególną uwagę zwrócono na przestrzenne zmiany w poziomie urbanizacji według regionów i stanów tego kraju. Zbadano także rozwój i przekształcenia sieci miejskiej pod względem przestrzennego zróżnicowania w liczebności i strukturze wielkościowej miast. Przeprowadzone badania potwierdzają, że w analizowanym okresie miał miejsce boom urbanizacyjny, co potwierdza zarówno wzrost wartości wskaźnika urbanizacji z niecałych 43% w 1950 r. do blisko 79% w 2020 r., jak również 4-krotne z górą zwiększenie liczby miast, z 983 do 4189. Znaczące zmiany dokonały się także w przestrzennym rozkładzie urbanizacji, co przejawiało się głównie w spadku dominacji miasta Meksyk i otaczającego go centralnego regionu w poziomie urbanizacji oraz wskaźnika umiastowienia, co sprawiło, że współczesna sieć miejska tego kraju ma bardziej policentryczny charakter.
The aim of the authors was to determine how the process of urbanization in Mexico took place in the years 1950-2020. Particular attention was paid to the study of spatial changes in the level of urbanization by region and state. The development and transformations of the urban network were also examined in terms of spatial differentiation in the number and size structure of cities. The conducted research indicates that in the analyzed period there was an urbanization boom, which is confirmed by both the increase in the value of the urbanization index from less than 43% in 1950 to nearly 79% in 2020, as well as a 4-fold increase in the number of cities, from 983 to 4189. Significant changes also took place in the spatial distribution of the level of urbanization, which was manifested mainly in the decline in the dominance of Mexico City and the surrounding central region in the concentration of urban population and urbanization, which made the contemporary urban network of this country more polycentric.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica; 2022, 18; 70-94
2084-5456
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka funkcjonowania stoczniowych zakładów produkcyjnych na terenach silnie zurbanizowanych
Functioning problems of a shipyard production plant in heavy urban areas
Autorzy:
Bendig-Wielowiejski, H.
Graczyk, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/395425.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
urbanizacja
stocznia
przemysł okrętowy
zakład produkcyjny
urbanisation
shipyard
shipybuilding industry
production plant
Opis:
Znaczna ilość stoczniowych zakładów produkcyjnych, w tym dużych stoczni, znajduje się w miastach. W Europie jest powszechne, że takie zakłady często są ulokowane w centrach miast lub w ich bliskim sąsiedztwie. Taka lokalizacja stwarza wiele problemów środowiskowych, transportowych i społecznych. Wpływa także na mieszkańców, miasto, jak i na samą stocznię. Identyfikacja tych zależności i problemów (a także sposobów im zapobiegania) pozwoli na lepsze funkcjonowania tego typu zakładów w miastach, ich mniejszą uciążliwość oraz polepszenie relacji pomiędzy stocznią a miastem.
Significant number of shipyard production plants, including large shipyards, ale placed in cities. It is common in Europe that these kinds of plants are located in cities’ centres or nearby. Such localization creates many environmental, transportational and social problems. It also affects citizens, the city and the shipyard itself. Identification of these relationships and problems (and also means of preventing them) will allow better functioning of these kinds of plants in cities, lowering their arduousness and relations improvement between a shipyard and a city.
Źródło:
Postępy Nauki i Techniki; 2010, 5; 15-22
2080-4075
Pojawia się w:
Postępy Nauki i Techniki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miasta prywatne na Rusi Koronnej do końca XV wieku
Autorzy:
Janeczek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/949926.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Ruś Czerwona
urbanizacja późnośredniowieczna
prawo niemieckie
miasta prywatne
klasyfikacja miast
małe miasta
Opis:
Ruś Czerwona, włączona do Korony w połowie XIV w., poddana została licznym procesom integrującym i modernizującym, w tym urbanizacji. Do końca XV w. powstało tu około 117 miast, zorganizowanych według tego samego modelu miejskiego, jaki stosowano na ziemiach polskich. Spośród nich 69 to miasta prywatne, zakładane przede wszystkim w dobrach możnej i bogatszej szlachty. Przeprowadzona klasyfikacja miast, uwzględniająca ocenę zaludnienia, zamożności, skali konsumpcji i siły ekonomicznej ośrodków, wykazała, że były to niemal wyłącznie małe miasta i miasteczka. Dominacja miast małych była ogólną cechą krajobrazu miejskiego Rusi Czerwonej, lecz w grupie miast prywatnych ujawniła się najsilniej.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2016, 77
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The spatial distribution of the medium-sized enterprise sector in the hungarian urban hierarchy
Przestrzenne rozmieszczenie sektora średnich przedsiębiorstw w węgierskiej hierarchii miejskiej
Autorzy:
Horeczki, Réka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835995.pdf
Data publikacji:
2020-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
urbanization
medium-sized enterprise
Hungary
Transdanubien
urbanizacja
średnie przedsiębiorstwa
Węgry
Kraj Zadunajski
Opis:
The present study investigates the spatial distribution of the medium-sized enterprise sector inthe Hungarian urban network. This tier of the enterprise network has been relatively neglected in comparison with large foreign-owned firms, but deserves a look due to its promising role in the regional development and development policy. Our previous research on medium-sized enterprises becomes particularly relevant when we consider that the dominant development model of post-socialist industry, based on the attraction of Foreign Direct Investment, is showing limits under the new economic crisis; and that the further increase in regional competitiveness necessitates stronger support for the development of domestic enterprises in both developed and underdeveloped regions. However, the development dilemmas of mid-sized enterprises have not been sufficiently considered in the previous decades, even though their position between larger (mostly foreign-owned) companies and small, capital-poor enterprises gives them significant development potential. Their contribution to domestic capital accumulation, ability to formulate independent competitive strategies, and the role in shaping the local or regional business environment deserves scrutiny. According to our preliminary assumption, the status of medium-sized enterprises in the urban hierarchy is shaped first and foremost by the population number of cities, since the proximity of human resources and markets is a significant locational factor for medium-sized manufacturing firms. The study gives an overview of the evolution of the number of medium-sized enterprises and the average number of their employees in Hungarian cities since 2000, based on data published by the Hungarian Academy of Sciences CERS Databank and the Central Statistical Office. Structured interviews were conducted to detect the disparities at the level of urban regions, with a particular emphasis on Baranya County and the City of Pécs. The results demonstrate that entrepreneurial traditions and entrepreneurial visions are evaluated as important locational advantages by domestically owned medium-sized enterprises.
W niniejszym opracowaniu zbadano przestrzenne rozmieszczenie sektora średnich przedsiębiorstwwęgierskiej sieci miejskiej. Ten poziom sieci przedsiębiorstw był stosunkowo zaniedbywany w porównaniuz dużymi firmami z kapitałem zagranicznym, ale zasługuje na uwagę ze względu na jego obiecującąrolę w rozwoju regionalnym i polityce rozwoju. Nasze wcześniejsze badania nad średnimi przedsiębiorstwami stają się szczególnie istotne, gdy weźmiemy pod uwagę, że dominujący model rozwoju przemysłu postsocjalistycznego, oparty na przyciąganiu bezpośrednich inwestycji zagranicznych, wykazuje ograniczenia w warunkach nowego kryzysu gospodarczego, oraz że dalszy wzrost konkurencyjności regionalnej wymaga silniejszego wsparcia dla rozwoju przedsiębiorstw krajowych zarówno w regionach rozwiniętych, jak i słabo rozwiniętych. Dylematy rozwojowe średnich przedsiębiorstw nie były jednak dostatecznie uwzględniane w poprzednich dekadach, mimo że ich pozycja pomiędzy większymi (w większości z udziałem kapitału zagranicznego) a małymi, ubogimi w kapitał przedsiębiorstwami daje im znaczny potencjał rozwojowy. Na uwagę zasługuje ich wkład w akumulację kapitału krajowego, zdolność do formułowania niezależnych strategii konkurencyjnych oraz rola w kształtowaniu lokalnego czy regionalnego otoczenia biznesowego. Zgodnie z naszym wstępnym założeniem, status średnich przedsiębiorstw w hierarchii miejskiej kształtowany jest przede wszystkim przez liczbę ludności miast, gdyż bliskość zasobów ludzkich i rynków zbytu jest istotnym czynnikiem lokalizacyjnym dla średnich firm produkcyjnych. Opracowanie przedstawia przegląd ewolucji liczby średnich przedsiębiorstw i średniej liczby ich pracowników w węgierskich miastach od 2000 r., w oparciu o dane opublikowane przez Węgierską Akademię Nauk CERS i Główny Urząd Statystyczny. W celu wykrycia różnic na poziomie regionów miejskich, przeprowadzone zostały ustrukturyzowane wywiady ze szczególnym uwzględnieniem powiatu Baranya i miasta Pecz. Wyniki pokazują, że tradycje i wizje przedsiębiorczości są oceniane jako ważne zalety lokalizacyjne dla krajowych średnich przedsiębiorstw.
Źródło:
Studia Miejskie; 2020, 40; 71-81
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Quasi-urbanizacja obszarów wiejskich (na przykładzie Dolnego Śląska)
The quasi-urbanization of rural areas (on example of Lower Silesia)
Autorzy:
Becla, Agnieszka
Czaja, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1838086.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
quasi-urbanization
rural areas
Lower Silesia
quasi-urbanizacja
tereny wiejskie
Dolny Śląsk
Opis:
Artykuł przedstawia proces quasi-urbanizacji na obszarach wiejskich. Autorzy zidentyfikowali formy przebiegu tego procesu. Są to:   – zmiana struktury sektorowej lokalnej gospodarki, – zmiana form aktywności zawodowej ludności,
– zmiana źródeł dochodów ludności,
– tworzenie quasi-miejskiej infrastruktury, – zanik produkcji rolniczej,
– rozwój aktywności pozagospodarczej. Autorzy rozpoznali również główne przyczyny tego procesu. Badania objęły Dolny Śląsk. Autorzy określili główne rodzaje osad na terenach wiejskich: 1) letniska i wczasowiska, 2) wsie-sypialnie, 3) wsie usługowo- -rolnicze, 4) wsie usługowo-przemysłowe, 5) wsie usługowo-przemysłowo-rolnicze oraz 6) wsie wyludnione.
Article represents process quasi-urbanization on rural areas. The authors identified form of this process. This are:   – the change of sectoral structure of local economy,
– the change of professional activity forms of the population,
– the change of earnings sources of the rural population,
– creating quasi–urban infrastructure,
– the atrophy of agricultural production,
– the development of non-economical activity.
The authors recognized also main causes of this process. Investigations hugged Lower Silesia Region. Authors qualified main kinds settlings on rural areas: (1) summer resort and rest-camp, (2) bedrooms villages, (3) serviced-agricultural villages, (4) industrial-serviced villages, (5) serviced-industrial-agricultural villages as well as (6) depopulated villages.
Źródło:
Studia Miejskie; 2015, 20; 101-118
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielokulturowość w dobie "ponowoczesności"
Multiculturalism in age of "postmodernity"
Autorzy:
Domagalska, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348321.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:
wielokulturowość
asymilacja
urbanizacja
różnorodność kulturowa
kohabitacja
multiculturalism
assimilation
urbanization
cultural diversity
cohabitation
Opis:
Schyłek ubiegłego wieku to czas ambiwalencji, w teoretycznym wymiarze rozpięty pomiędzy końcem historii Francisa Fukuyamy a Zderzeniem cywilizacji Samuela Huntingtona1. Okres ten dał asumpt do postawienia szeregu pytań tyczących się nowych relacji społecznych, a szczególnie tych relacji, jakie zachodzą pomiędzy przedstawicielami różnych kultur. Zawężając ten obszar terytorialnie do kontynentu europejskiego, postaram się odpowiedzieć na dwa pytania związane z tematem niniejszej pracy: po pierwsze, co to jest wielokulturowość, a po drugie, jaki jest charakter zależności między zjawiskiem urbanizacji a wielokulturowością?2 Próba odpowiedzi na te pytania wymagała przyjęcia następujących założeń: 1) wielokulturowość jest to zjawisko nowe, związane z projektem ponowoczesnym, a więc z okresem po II wojnie światowej i dekolonizacji3; 2) urbanizacja jest formą życia będącą udziałem coraz większej części ludzkości. Sprzyja ona zjawiskom innowacji i dyferencjacji. Zrozumienie wagi tych procesów oraz postawienie kwestii wielokulturowości jako jednego z najbardziej palących wyzwań obecnego czasu jest konieczne, aby zapobiec rozwinięciu się niebezpiecznych strategii postępowania społecznego, obecnych w projekcie ponowoczesności, sumarycznie zwanych fundamentalizmami, bądź to religijnymi, bądź to kulturowymi.
The end of the last century, the time of ambivalence, the theoretical dimension of spread between the end of the story of Francis Fukuyama and Samuel Huntington's clash of civilizations. This period gave rise to posing a series of questions pertaining to the new social relations, especially those ones that exist between the members of different cultures. This restricted the territorial area to the European continent. The author will attempt to answer two questions related to the theme of this article: first, what is multiculturalism?; second, what is the nature of the relationship between the phenomenon of urbanization and multiculturalism? Attempting to answer these questions required the adoption of the following assumptions: 1) multiculturalism is a new phenomenon associated with the postmodern project, and therefore with the period following World War II and decolonization, 2) urbanization is a form of life enjoyed by the growing part of humanity. It encourages innovation and differentiation phenomena. Understanding the importance of these processes and bringing the issue of multiculturalism as one of the most urgent challenges of our times are necessary to prevent the development of the dangerous strategies of social conduct, present in the project of postmodernity, summarily referred to as fundamentalisms, either religious or cultural ones.
Źródło:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki; 2012, 2; 182-192
1731-8157
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
STUDIUM PRZYPADKU URBANIZACJI STRUKTUR PODMIEJSKICH MAŁYCH MIAST NA PRZYKŁADZIE DZIAŁDOWA I PRUSZCZA GDAŃSKIEGO
CASE STUDY OF URBANIZATION OF SMALL TOWN SUBURBAN STRUCTURES ON THE EXAMPLE OF DZIAŁDOWO AND PRUSZCZ GDAŃSKI
Autorzy:
Luter, Aleksandra
Piesik, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441649.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Sopocka Akademia Nauk Stosowanych
Tematy:
suburbanizacja
małe miasta
aglomeracja
metropolia
urbanizacja
suburbanization
small town
agglomeration
metropolis
urbanization
Opis:
Artykuł podejmuje zagadnienie suburbanizacji, czyli procesu, który stanowi jedną z głównych faz w rozwoju miast. Proces ten charakteryzuje się rozbudową strefy podmiejskiej przy jednoczesnym opuszczaniu centrum jako miejsca zamieszkania. Opisane zostały przypadki dwóch małych miast - Działdowa oraz Pruszcza Gdańskiego. Ośrodki te różnią się od siebie pod kątem uwarunkowań takich jak: położenie w relacji z dużymi aglomeracjami miejskimi, odległość od nich, znaczenie aglomeracji jako ośrodka ponadlokalnego czy też liczba ludności samej miejscowości. Działdowo jest ośrodkiem w większym stopniu oddalonym od miasta wojewódzkiego, Pruszcz Gdański położony jest natomiast w bezpośrednim jego sąsiedztwie. Różnice wynikają nie tylko z odległości od tych ośrodków, ale też od ich stopnia rozwoju i występujących trendów. Głównym celem niniejszego artykułu jest analiza stanu istniejącego i zdefiniowanie czynników mających wpływ na rozwój przedmieść w miejscowościach położonych w zasięgu oddziaływania ośrodków o randze wojewódzkiej w zależności od relacji i powiązań występujących pomiędzy nimi. Metodą badań jest między innymi analiza elementów tkanki urbanistycznej, takich jak: rozmieszczenie zabudowy mieszkaniowej oraz ukształtowanie sieci komunikacyjnej. Przeanalizowane zostały także uwarunkowania społeczno-ekonomiczne miast, które mają bardzo duży wpływ na proces suburbanizacji. Przedstawione zostały również metody wykonania niniejszych badań oraz ogólne wnioski, które zostały zsyntezowane na ich podstawie. Głównym źródłem wiedzy były własne obserwacje na temat działania określonych w temacie artykułu ośrodków, jak i literatura pomocnicza, odnosząca się do ogółu zagadnień, dotyczących suburbanizacji i relacji występujących pomiędzy ośrodkami miejskim.
The main subject of this article are issues of suburbanization - a process which is one of the main phases in urban development. This process is characterized by leaving center areas of the cities in favour of moving to the suburban area. There has been described the case of two small towns which are Działdowo and Pruszcz Gdański. These cities differ from each other in many conditions such as: location in relation to large urban agglomerations, distance between them, the importance of the agglomeration as a supra-local center or the population of the town itself. Działdowo is a town located in a longer distance from a big city , while Pruszcz Gdański is located in its immediate vicinity. The differences result not only from the distance from centers, but also from their level of development and existing trends in several cities. The aim of the article is to thoroughly analyze the existing conditions of mentioned towns and to illustrate how the factor of location can affect the quaity of the buildings of these cities, and how relations between the centers can affect the formation and development of the dependent towns. The research methods used during the analysis are the analysis of elements of the urban fabric, such as the zoning of housing areas and formation of the communication network. Socio-economic conditions of cities that have a very large impact on the suburbanization process have also been analyzed. Also methods of completing research are shown and their results as general conclusions. The main source of knowledge were observations of towns which were specified in the subject of the article, as well as auxiliary literature, referring to all issues related to suburbanization and relations between urban centers.
Źródło:
Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo; 2019, 15/I; 35-51
2299-1263
2353-0987
Pojawia się w:
Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekspansja zabudowy mieszkaniowej w zurbanizowanej zlewni rzecznej jako źródło presji na środowisko: przykład Różanego Strumienia w Poznaniu
The expansion of residental buildings in the urbanized catchment as a drive of ecosystem pressure: The case of Różany Strumień in Poznań
Autorzy:
Łechtańska, Daria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106179.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
environment
environmental monitoring
spatial planning
urbanisation
środowisko
monitoring środowiska
planowanie przestrzenne
urbanizacja
Opis:
Zlewnia Różanego Strumienia jest pierwszą stacją bazową Poznań-Morasko, należącą do krajowego Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego, położoną w granicach poznańskiej aglomeracji miejskiej. Taka lokalizacja zlewni badawczej powoduje jej silne narażenie na antropopresję. Badania przedstawione w artykule dotyczą oceny presji na środowisko przyrodnicze wynikającej z planowanych zmian w zakresie rozwoju zabudowy mieszkaniowej i zróżnicowania w obrębie zlewni oraz potencjalnych skutków dla środowiska przyrodniczego. Rezultaty pokazują, że głównym źródłem presji będzie rozbudowa terenów mieszkaniowych. Konsekwencjami będą: redukcja powierzchni biologicznie czynnej oraz emisja zanieczyszczeń. Otrzymane wyniki mogą służyć jako przesłanka do kształtowania monitoringu środowiska przyrodniczego dla instytucji administracyjnych i badawczych.
The Różany Strumień catchment is the first Poznań-Morasko base station, belonging to the Integrated Environmental Monitoring Programme located within the boundaries of the Poznań agglomeration. Location of the catchment causes a strong exposure to anthropopressure. The research presented in the article concerns the assessment of the pressure on the natural environment resulting from the planned changes in the development of housing and diversification within the catchment area and the potential effects on the natural environment. The results show that the main source of pressure will be housing expansion. The consequences will be: reduction of the biologically active surface and emission of pollutants. The obtained results may serve as a premise for shaping the monitoring of the natural environment for administrative and research institutions.
Źródło:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna; 2021, 57; 161-175
2353-1428
Pojawia się w:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Revitalization of the area of Fort III Graf Kirchbach as an element of responsible urbanization of the city of Poznań
Rewitalizacja obszaru Fortu III Graf Kirchbach jako element odpowiedzialnej urbanizacji miasta Poznań
Autorzy:
Piklikiewicz-Kęsicka, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034176.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
forts
public space
responsible urbanization
revitalization
forty
odpowiedzialna urbanizacja
przestrzeń publiczna
rewitalizacja
Opis:
The paper aim is to examine urban and spatial possibilities of the Poznań Fort III area in the context of the implementation of the city's spacial policy. Urbanisation based on executing new facilities and investments results in the creation of diverse urban landscape. This contrast concerns not only the visual perception, but also also uneven use of different parts of the city. The aim of the study is to present a strategy for the revitalisation of the Fort Graf Kirchbach in the accordance with the principles of responsible urbanisation.
Celem artykułu jest zbadanie możliwości urbanistycznych i przestrzennych obszaru poznańskiego Fortu III w kontekście realizowania polityki przestrzennej miasta. Urbanizacja opierająca się na realizowaniu nowych obiektów i inwestycji powoduje powstawanie zróżnicowanego krajobrazu miejskiego. Omawiany kontrast dotyczy nie tylko odbioru wizualnego, ale również nierównomiernego użytkowania poszczególnych części miasta. Badania mają na celu przedstawienie strategii rewitalizacji terenu Fortu Graf Kirchbach zgodnie z zasadami odpowiedzialnej urbanizacji.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2021, 47; 147-164
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Policy of Urbanization Growth and Its Effects in the Albanian Economy in 1984–2020
Polityka wzrostu urbanizacji i jej skutki w gospodarce Albanii w latach 1984–2020
Autorzy:
Xhindi, Nevila
Xhindi, Teuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348369.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
urbanization
development
economic growth
population
migration
urbanizacja
rozwój
wzrost gospodarczy
populacja
migracja
Opis:
Numerous scholars have studied the connection between urbanization and economic growth for particular nations or regions. In their research, urbanization is considered both a cause and a consequence of the process of economic development. By continuing to experience significant economic growth, Albania has recently set itself apart from the other Balkan nations. Urban areas, particularly those that have expanded substantially, have seen the repercussions of such a transformation – both positive and negative – in the economic and spatial realms as well as in people’s daily lives. Although there is a considerable correlation between urbanization and economic growth in other countries, Albania has yet to address the question of whether urbanization drives economic growth or vice versa – they are independent of each other. The analysis of the connection between urbanization and economic growth in the Albanian reality in the years 1984–2020 is the main goal of the article. World Bank data for the years 1984–2020 were used for this purpose. The methods used are the regression analysis and the Granger causality test.
Wielu naukowców badało powiązania między urbanizacją a wzrostem gospodarczym poszczególnych krajów lub regionów. W ich badaniach urbanizacja traktowana jest zarówno jako przyczyna, jak i konsekwencja procesu rozwoju gospodarczego. Doświadczając stale znaczącego wzrostu gospodarczego, Albania ostatnio odróżniła się od pozostałych krajów bałkańskich. Obszary miejskie, w szczególności te, które znacznie się rozbudowały, podlegają konsekwencjom takiej transformacji – pozytywnym i negatywnym – w dziedzinie gospodarczej i przestrzennej, a także w życiu codziennym mieszkańców. Chociaż w innych krajach występuje istotna korelacja między urbanizacją a wzrostem gospodarczym, Albania musi jeszcze odpowiedzieć sobie na pytanie, czy to urbanizacja napędza wzrost gospodarczy czy też jest odwrotnie – są one od siebie niezależne. Analiza związku między urbanizacją i wzrostem gospodarczym w rzeczywistości albańskiej w latach 1984–2020 jest głównym celem artykułu. Wykorzystano do tego dane Banku Światowego za lata 1984–2020. Zastosowane metody to analiza regresji i test przyczynowości w sensie Grangera.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 1; 357-370
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan urbanizacji i jej uwarunkowania w Polsce międzywojennej – wybrane zagadnienia
Urbanisation state and conditioning in inter-war Poland – selected issues
Autorzy:
Koreleski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/415494.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie
Tematy:
urbanizacja
Polska w latach 1918–1939
urbanisation
Poland in the years 1918–1939
Opis:
Artykuł porusza zagadnienie stanu urbanizacji w Polsce międzywojennej. Przeanalizowano tylko te województwa (w liczbie dziesięciu), które w przybliżeniu mają swoje odpowiedniki we współczesnej Polsce. Pominięto zatem wszystkie tzw. województwa wschodnie oraz połowę województw południowych. Ukazano zróżnicowanie poziomu urbanizacji w poszczególnych regionach dzieląc miasta na małe, średnie i duże, wspominając również o tzw. miasteczkach, mających charakter najczęściej rolniczy. Wskazano ponadto na możliwe uwarunkowania takiego status quo w Polsce międzywojennej.
The article brings about the issue of urbanisation state in inter-war Poland. Only those voivodeships (ten in number) are analysed, which have their approximate counterparts in contemporary Poland. As it follows, all so-called eastern voivodeships and half of the southern voivodeships are omitted. The work shows diversity of urbanisation level in individual regions, dividing towns and cities into small, medium and big ones, also mentioning so-called small towns, being usually of agricultural character. Furthermore, possible conditioning of such status quo in inter-war Poland is indicated.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie; 2008, 1(11); 207-219
1506-2635
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ procesów urbanizacyjnych na tereny leśne na przykładzie wybranych gmin z obszaru Mazowieckiego Parku Krajobrazowego
The influence of urbanisation processes in forest areas on the example of selected municipalities from the Mazowieckie Landscape Park
Autorzy:
Janeczko, E.
Budnicka-Kosior, J.
Dawidziuk, A.
Dabrowski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/880815.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
Tematy:
parki krajobrazowe
Mazowiecki Park Krajobrazowy
lasy
urbanizacja
tereny lesne
planowanie przestrzenne
gmina Celestynow
Źródło:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2016, 18, 5[49B]
1509-1414
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowoczesne Ramallah: urbanizacja pod okupacją
Modern Ramallah. Urbanisation under occupation
Autorzy:
Khaldun, Bshara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1856789.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Tematy:
palestyna
ramallah
miasto pod okupacją
urbanizacja
konflikt
palestine
city under occupation
urbanisation
conflict
Opis:
The urbanisation of Ramallah is perceived as a unique study of urban development in extremely unfavourable conditions of colonisation, fragmentation and internal divides, also those affecting entire Palestine. Ramallah provides a good basis to reflect on the issues related to space, state, autonomy and social existence, both in Palestine and abroad. The article indicates that most studies regarding the urbanisation of Ramallah (in particular, artistic speculations about its past, present and future) deal with the abstract rather than address the actual activities of people living there who dream of a normal life. Ramallah is described as an intriguing urbanisation case, an effect of the local conditions and historical context that have made it into the city we live in today.
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2019, 106, 3; 121-135
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowa metoda określania poziomu zurbanizowania obszaru na podstawie morfologii struktury podziału gruntu na działki
A new method of delimitation of the urbanization level based on the morphology of the structure of the land division into parcels
Autorzy:
Bitner, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62110.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
urbanizacja
poziom urbanizacji
tereny niezurbanizowane
tereny zurbanizowane
miasta
delimitacja
dzialki ewidencyjne
rozklad lognormalny
Opis:
W pracy przedstawiono nowe kryterium strukturalne delimitacji obszarów oraz nową metodę określania poziomu urbanizacji obszaru. Opisana metoda bazuje na własnościach morfologicznych struktury podziału gruntu na działki i wykorzystuje fakt, że istnieją tylko trzy postacie funkcyjne dystrybucji pól powierzchni działek: (i) odwrotnie potęgowa o wykładniku równym 2, (ii) logarytmiczno-normalna oraz (iii) odwrotnie potęgowa o wykładniku równym 1. Dystrybucje te charakteryzują, odpowiednio, rdzeń miasta, przedmieścia, oraz tereny niezurbanizowane. Podstawę analizy morfologicznej gruntu stanowią mapy GIS.
In this paper we presented a new structural criterion of land delimitation and a new metod of determination of the urbanization level. The metod is based on the morphology of the structure resulting from the division of land into the parcels. It uses the fact that there are only three morphological classes of the distribution of the parcel areas: (i) reverse power law with the exponent equal to 2, (ii) log-normal distribution, and (iii) reverse power law with the exponent equal to 1. These distributions correspond, respectively, to the city core, suburbs, and rural area. The analysis is based on the GIS maps.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 03
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obszary wiejskie w przestrzeni stołecznej
Rural landscapes in a capital city
Autorzy:
Giecewicz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1186360.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
obszary wiejskie
urbanizacja
przestrzeń stołeczna
cywilizacja miejska
rural landscapes
capital city
urban development
Opis:
Growing physical and mental separation of urban and rural worlds, creates a need for restoring the ancient positive relationship between the two. Consecutive models of urban development, particularly in the XIX century, present a need for a new paradigm in the field of urbanized land use planning. Recently, the policies of the local authorities in the Austrian capital city - Vienna, demonstrated a new way of including urban rural areas and agriculture production into the system of protected green spaces within the urban perimeter. Positive results from the Viennese experiment can be a reference for the city of Warsaw, having still multiple remnants of its rural past and culture. Seen as an asset, the rural traditions in Warsaw, could be a source of inspiration for its new identity, as an "agropolis", unique in Europe in this respect. Such modern understating of city farming would be an improvement on the city environment, enrichment of urban landscape and biodiversity, as well as cultural diversity, an opening of new recreation possibilities for city dwellers. As a consequence, rural settlements will be better understood and rehabilitated.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2005, 3-4; 49-53
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Porównawcze badania bakteriologicznego zanieczyszczenia powietrza na obszarze zurbanizowanym oraz na obiektach komunalnych
Microbiological quality of atmospheric air in urban areas and community amenities
Autorzy:
Grzyb, J.
Frączek, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126577.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
Kraków
urbanizacja
obiekty komunalne
drobnoustroje
powietrze atmosferyczne
urbanization
community amenities
microorganisms
atmospheric air
Opis:
Proces urbanizacji postępuje w sposób ciągły, kolejne obszary są zabudowywane, powstaje na tych terenach rozbudowana infrastruktura. Przybywa nowych mieszkańców, wzmaga się ruch. Te zjawiska nie pozostają bez wpływu na bakteriologiczne zanieczyszczenie powietrza, które może być całkiem znaczne. Jednocześnie mieszkańcy produkują ogromne ilości odpadów, z którymi coś należy zrobić, np. zdeponować na składowisku, oraz ścieki, które należy oczyścić. Celem niniejszych badań była weryfikacja stanu aerosanitarnego powietrza na terenie Krakowa oraz porównawczo na terenie 2 obiektów komunalnych - składowiska odpadów komunalnych oraz oczyszczalni ścieków. Badania były wykonywane w 4 porach roku na 5 stanowiskach pomiarowych rozmieszczonych w różnych miejscach Krakowa, 5 - na oczyszczalni ścieków oraz 5 - na składowisku odpadów. Próbki powietrza były pobierane za pomocą 6-stopniowego impaktora Graseby-Andersena. Jednocześnie prowadzono pomiary zapylenia oraz temperatury, siły wiatru oraz wilgotności względnej. Wyniki badań wskazują, że czasami zanieczyszczenie powietrza na obszarze Krakowa jest większe niż na obiektach komunalnych, szczególnie w zimie, w bezwietrzne dni.
The process of urbanization is progressing continuously, further areas are covered with buildings and expanded infrastructure is developed in these regions. New residents arrive and traffic increases. These phenomena have their effect on microbiological contamination of air, which may be quite significant. At the same time, citizens produce huge amounts of waste and sewage, which need to be dealt with, i.e. waste needs to be deposited in landfills while sewage needs to be treated. The aim of this study was the verification of the aerosanitary state of air in Krakow and in 2 municipal objects - municipal landfill and sewage treatment plant. The studies were performed in 4 seasons, at 5 various measuring sites in Krakow, 5 - in the sewage treatment plant and 5 in a landfill. The air samples were collected using a 6-stage Graseby-Andersen impactor. At the same time, dust and microclimate parameter measurements were carried out. The results show that sometimes air pollution in the area of Krakow is greater than the one detected in municipal objects, particularly in the winter, in the windless days.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2013, 7, 1; 343-347
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proces urbanizacji miast w Polsce a rodzinne ogrody działkowe
The process of urbanization of cities in Poland and family allotment gardens
Autorzy:
Lewandowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/161864.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
Tematy:
ogród działkowy
wypoczynek
przestrzeń miejska
urbanizacja
likwidacja
allotment garden
rest
urban space
urbanization
liquidation
Opis:
Rodzinne Ogrody Działkowe (ROD) od ponad stu lat stanowią miejsce wypoczynku mieszkańców miast. W szczycie popularności (koniec lat 80. XX w.) ich udział w powierzchni największych miast Polski sięgał 2–5%. Odgrywają one istotną rolę i pełnią liczne funkcje w przestrzeni miejskiej. Od około 30 lat następuje ich powolne wypieranie z tej przestrzeni. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie zagrożeń dla Rodzinnych Ogrodów Działkowych ze strony dynamicznego procesu urbanizacji wielkich miast w Polsce.
Family Allotment Gardens (ROD) have been a place of rest for urban residents for over a hundred years. At the peak of its popularity (the end of the 1980s), their share in the area of the largest Polish cities reached 2–5%. They play an important role and perform numerous functions in the urban space. For about 30 years, they have been slowly displacing from the urban space. The aim of this study is to present the threats to Family Allotment Gardens from the dynamic urbanization process of big cities in Poland.
Źródło:
Przegląd Budowlany; 2019, 90, 9; 83-87
0033-2038
Pojawia się w:
Przegląd Budowlany
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Blaski i cienie życia w mieście
Autorzy:
Pieniazek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/857061.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
Tematy:
czlowiek
zroznicowanie srodowiska
miasta
urbanizacja
srodowisko abiotyczne
roslinnosc
fauna
gatunki synantropijne
gatunki synurbijne
synurbizacja
Źródło:
Wszechświat; 2013, 114, 10-12
0043-9592
Pojawia się w:
Wszechświat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Małe miasta w okresie przemian
Small cities in transition
Autorzy:
Kafka, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1857898.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
Urbanization
small cities
strategic planning
spatial planning
Urbanizacja
małe miasta
planowanie strategiczne
planowanie przestrzenne
Opis:
Ścieżki rozwoju małych i dużych miast są odmienne. Różne są także przyjmowane przez nie strategiczne cele rozwojowe. Rozpoznanie procesów rozwojowych małych miast jest o tyle istotne, że stanowią one znaczny odsetek wszystkich miast polskich. Procesy rozwoju małych miast są silnie zdeterminowane ograniczonymi możliwościami inwestowania, słabszą pozycją konkurencyjną oraz brakiem istotnych bodźców rozwoju. Jednocześnie wskazano wyżej przykłady zjawisk, w wyniku których duże ośrodki miejskie osiągają wysoki poziom rozwoju ilościowego, często za cenę dezintegracji społecznej i organizacyjnej, a przede wszystkim za cenę utraty spójności przestrzennej. Rozwój małych miast winien zatem zmierzać do ochrony spójności i integracji istniejących walorów i zasobów przy jednoczesnej ich modernizacji w ramach procesu „odnowy miast”.
Development path of small and big cities differs. Their path, strategic objectives are not comparable. Recognition of the small cities development process is a great challenge. Small cities development process is strongly determined by limited opportunities for investment, by weaknesses of their strategic position, and lack of strong driving forces. Besides this, the papers shows some examples of strong quantitative development recognized in big cities, together with social, organizational and spatial disintegration. Small cities development should be focused on preservation some strategic values together with modernization aggregated in „urban renaissance” process.
Źródło:
Studia Miejskie; 2013, 12; 135-144
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Function and Perception of Urban Ecosystem Services in the Society
Funkcja i postrzeganie usług pełnionych przez ekosystemy miejskie w społeczeństwie
Autorzy:
Edlund, Fredrik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371613.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
ecosystem services
green Infrastructure
urban planning
urbanization
usługi ekosystemowe
zielona infrastruktura
planowanie miast
urbanizacja
Opis:
The urban development that is now taking place globally has led to the most extensive permanent land use that has caused ecosystems to be destroyed and the depletion of natural resources. Today, about 50% of the world’s population lives in urbanized cities and by 2030 it is estimated to be about 70%. The fact that we gather in larger numbers in cities means that we transport large volumes of resources to these areas, which gives rise to waste and emissions, which places a burden on the neighboring environment to the it’s limits. This leads to problems for both human health and society’s economy, which is because the ecosystems that help us, collapse. To counter this, a better urban planning is required which includes the environment in society as ecosystem services. The problem with ecosystem services is that they do not have a commercial value, which makes it difficult to implement since they do not indicate any economic gain. Therefore, it is necessary to increase knowledge about how they contribute so that they can be correlated to how they contribute to society from three aspects: economic, social, environmental.
Rozprzestrzenianie się miast, który odbywa się obecnie na całym świecie, doprowadziło do największego stałego zajęcia gruntów, oznaczającego zniszczenie ekosystemów i wyczerpywania się zasobów naturalnych. Obecnie około 50% światowej populacji mieszka w miastach i szacuje się, że do 2030 r. będzie to około 70%. To, że gromadzimy się coraz liczniej w miastach, oznacza, że musimy transportować duże ilości zasobów do tych obszarów, co powoduje powstawanie odpadów i emisji zanieczyszczeń, co obciąża sąsiadujące z miastami środowisko do jego granic. Prowadzi to do powstawania problemów odnoszących się zarówno do ludzkiego zdrowia, jak i gospodarki społecznej, ponieważ ekosystemy, które mają nam pomagać, ulegają zniszczeniu. Aby temu przeciwdziałać, konieczne jest lepsze planowanie miast, które uwzględniałoby pełnione przez środowisko w społeczeństwie usługi ekosystemowe. Problemem jest to, że takie usługi nie mają one wartości handlowej, co utrudnia ich uznanie, ponieważ nie wskazują na żadne korzyści ekonomiczne. Dlatego konieczne jest pogłębienie wiedzy na temat ich znaczenia, aby można było je skorelować z tym, jak służą społeczeństwu w trzech wymiarach: ekonomicznym, społecznym i środowiskowym.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2020, 15, 1; 15-23
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie miasta historyczne wobec wyzwań okresu powojennego
Polish Historical Cities in the Face of Challenges of the Post-war Period
Autorzy:
Matyja, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37516806.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
miasta historyczne
urbanizacja
industrializacja
rewitalizacja
PRL
historic cities
urbanization
industrialization
revitalization
post-war Poland
Opis:
Tekst analizuje losy polskich miast historycznych w epoce powojennej, ze szczególnym uwzględnieniem procesów odbudowy i współczesnej rewitalizacji miast. Badaniu poddano ośrodki wskazane w państwowym rejestrze zabytków jako objęte ochroną obszarów miejskich i przeanalizowano zmiany liczby ludności i statusu administracyjnego. Wyraźnie podkreślono też znaczenie procesów industrializacji, szczególnie dużych inwestycji przemysłowych i górniczych, dla wzrostu liczby mieszkańców oraz zmiany charakteru miasta historycznego. Przedstawiono też różne czynniki określające ideologiczny charakter odbudowy, a także znaczenie programów rewitalizacji dla przekształceń miejskich przestrzeni zabytkowych. Pokazano, iż każdy z omawianych procesów przekształca i reinterpretuje te obszary w duchu panujących systemów przekonań i nie daje się zredukować do jednego wymiaru ideologicznego (np. komunizmu). Istotnym elementem wpływającym na kształt przestrzeni zabytkowych jest też dostępność zasobów, ograniczająca znaczenie czynników ideologicznych lub wpływająca na charakter rewitalizacji i prowadząca do turystyfikacji lub gentryfikacji tych obszarów.
The text analyses the fate of Poland’s historic cities in the post-war era, with a focus on the processes of reconstruction and contemporary urban revitalization. It examines the centres designated in the State Register of Historic Places as protected urban areas and analyses changes in population and administrative status. The importance of industrialization processes, especially large industrial and mining investments, for population growth and changes in the character of the historic city was also clearly highlighted. Various factors determining the ideological nature of reconstruction were also presented, as well as the importance of revitalization programs for the transformation of urban historic spaces. It is shown that each of the processes discussed transforms and reinterprets these areas in the spirit of prevailing belief systems and cannot be reduced to a single ideological dimension (e.g., communism). The availability of resources is also an important element affecting the shape of historic spaces, limiting the importance of ideological factors or influencing the nature of revitalization and leading to tourism or gentrification of these areas.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 229-250
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Smart cities in Ukraine - the evolution, state and challenges of smart solutions in the area of governance
Autorzy:
Matyushenko, I. Y.
Pozdniakova, A. M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/105634.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Centrum Badań i Innowacji Pro-Akademia
Tematy:
smart city
e-governance
ICTs
urban development
digital society
e-urząd
urbanizacja
społeczeństwo cyfrowe
Opis:
Comparatively new in the field of urban development, the concept of “Smart city” is considered to be a crucial tool to overcome urban challenges faced by the citizens in XXI century. The article discusses the basics of the concept, analyzing its key dimensions. An overview of digital market in Ukraine and its positions in the world rankings are provided along with the evolution of e-governance in Ukraine, as one of the components in “Smart city” concept. We have outlined the most interesting smart solutions presented in Ukrainian cities and built a comparative table for those among 4 cities. Based on the analysis conducted we have created a list of challenges faced by Ukraine on its way to “smartization”.
Źródło:
Acta Innovations; 2016, 19; 25-36
2300-5599
Pojawia się w:
Acta Innovations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiana układu przestrzennego wsi podmiejskiej na skutek urbanizacji
The spatial structure of the villages under the pressure of the suburban development
Autorzy:
Kuriata, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1185501.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
wieś podmiejska
układ przestrzenny
urbanizacja
kształtowanie krajobrazu
village
spatial structure
suburban development
shaping landscape
Opis:
Open rural space is valued by many urban dwellers for recreation and quality of life reasons. However, when suburban development expands into the countryside, the traditional patterns of shaping the landscape are usually changed in an irreversible way. Despite the statements of sustainability and respect to the cultural heritage, in the researched villages neighbouring Wrocław from its southern side - the first stage of development is usually connected with: - extention of great homogenous service and industrial areas (situated along the main roads, as close as possible to the city borders) - spread of homogenous residential areas (situated almost everywhere, but concerning the communication availability and the distance from the city). The new buildings are mostly out of scale and character with traditional forms of the farmsteads. The planners, architects and owners do not respect the existing density, roof-scapes, materials, details, spaces between buildings and other natural or cultural features, that contributed to the character of the surrounding rural areas.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2003, 3-4; 28-31
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ urbanizacji w strefie podmiejskiej na stosunki wodne w zlewniach małych cieków
Impact of urbanization of suburban area on water relation in the small catchments
Autorzy:
Kanclerz, J.
Murat-Błażejewska, S.
Dragon, K.
Birk, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/400253.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
zlewnia
formy użytkowania
urbanizacja
model opad-odpływ
catchment
land use
urbanization
rainfall-runoff model
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki analizy wpływu urbanizacji stref podmiejskich miasta Poznania w latach 1936–2011 na stosunki wodne zlewni cieku Dopływ spod Lusówka i cieku Przeźmierki. Zlewnie te położone są na terenie gmin, gdzie w ostatnich latach obserwuje się gwałtowny rozwój terenów zurbanizowanych. Przeprowadzona analiza zmian form użytkowania zlewni, wykazała prawie pięciokrotny wzrost terenów zurbanizowanych w zlewni cieku Dopływ spod Lusówka i dziewięciokrotny w zlewni cieku Przeźmierka. Na wskutek uszczelnienia terenów zlewni wzrosła wielkość opadów efektywnych, konsekwencją czego był szybki odpływ wód opadowych i prawie dwukrotny wzrost przepływów w ciekach.
This paper presents results of analysis focused on impact of urbanization of Poznań suburban area on water rela¬tion for Doływ spod Lusówka and Przeźmierki catchments during 1936–2011. Both catchments are located in municipalities which recently showing sharp growth in urban area. Analysis of changes in land use for studied catchments showed almost 5-fold increase in urban area for Dopływ spod Lusówka and 10-fold for Przeźmierka. As a consequence of land sealing increase in amounts of effective precipitation was observed that led to fast runoff of rain waters and almost double flow in watercourses.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2016, 46; 94-99
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O prawie do dachu nad głową
Of a Right to Shelter
Autorzy:
Bryx, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/447304.pdf
Data publikacji:
2007-12
Wydawca:
Instytut Rozwoju Miast
Tematy:
budownictwo socjalne
urbanizacja
slumsy
schronienie dla każdego
social housing
urbanization,
slums
shelters for all
Opis:
Artykuł rozważa kwestie zapewnienia dachu nad głową każdemu obywatelowi. Pokazuje, że w ramach gospodarki rynkowej udało się w Polsce stworzyć normalny rynek mieszkaniowy. W roku 2006 został on zmanipulowany, a konsekwencją tego był wysoki wzrost cen. Zgodnie z zasadami popytu i podaży należy jednak oczekiwać nie tylko zahamowania tego wzrostu, ale także obniżenia poziomu cen. Zapewnienie dachu nad głowa najuboższym wymaga jednak zaangażowania srodków publicznych. Autor wskazuje tu na zalety towarzystw budownictwa społecznego i proponuje nie tylko utrzymac ten system, ale zaangażowac w niego wiecej pieniedzy z budżetu. W trzeciej czesci artykułu wskazano na globalne cechy urbanizacji i negatywne konsekwencje wzrostu liczby ludności zamieszkujacej slumsy. W zakończeniu autor wyraża nadzieje, że młodzież, która podejmuje studia, bedzie miała po ich ukonczeniu nie tylko wiedze, ale i wystarczajaco dużo wrażliwosci, aby skutecznie rozwiązać problem dachu nad głową ponad miliarda ludzi.
The article considers the problem of shelters for all citizens. It demonstrates that a normal housing market has recently been created in Poland under market economy conditions. In 2006, the housing market was manipulated by two reasons and as a result of it there followed a high rise in flat prices. However, according to the market economy rules, a halt in that increase, as well as a decrease in flat prices can be expected in the nearest future. "Shelters for all" means particularly shelters for the poor. It requires a stream of public money. The author shows that the system of Social Housing Associations is the best existing solution to the problem, which not only should be continued, but also provided with more funds from the state budget. In the third part of the article, global character of urbanization has been presented, as well as negative effects of the growth in the slum population number. In the end the author hopes that our actual students today, who one day become graduates, will maintain balance between their knowledge and sensitivity.
Źródło:
Problemy Rozwoju Miast; 2007, 4; 5-11
1733-2435
Pojawia się w:
Problemy Rozwoju Miast
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Układy przestrzenne miast prywatnych w Małopolsce. Wybrane przykłady
Autorzy:
Krasnowolski, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/949939.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Małopolska
miasta prywatne
kolonizacja na prawie niemieckim
urbanizacja
urbanistyka
ruralistyka
architektura średniowieczna i nowożytna
Opis:
Problematykę omówiono na podstawie wybranych miast prywatnych: Tarnowa, Bobowej, Gorlic, Szymbarku, Chrzanowa, Książa Wielkiego, Dukli. Lokowane w XIV w., są charakterystycznymi dla ówczesnej fazy urbanizacji ośrodkami średniej lub niewielkiej skali. Istotne elementy przeprowadzonych analiz to: związek miasta z lokacyjnymi wsiami (w ramach jednolicie zagospodarowywanego kompleksu osadniczego), relacje między układem urbanistycznym a siedzibą właściciela, wypełnianie układu urbanistycznego zabudową, w tym fundacjami właściciela, akcentującymi pozycję rodu.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2016, 77
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola nowożytnych parafii w transformacji industrialnej górnośląskich miejscowości
The role of modern parishes in the transformation of industrial Upper Silesian towns.
Autorzy:
Olszar, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595631.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Oberschlesien
Kirche
Industrialisierung
Urbanisierung
Górny Śląsk
Kościół
industrializacja
urbanizacja
Upper Silesia
Church
industrialization, urbanization
Opis:
The Catholic Church in Upper Silesia did not neglect its salvific role in the period of change to the social, economic and cultural life in the years of expansion and industrial concentration at the turn of the nineteenth and twentieth centuries. Its representatives – clergy and laity – intensified religious life in parallel with the demographic and economic development of the Upper Silesian Industrial District, which was related to the construction of new places of worship and the creation of new parishes. The parish communities somehow stopped visitors and integrated them with the locals through a framework of devotions or the construction of temples
Kościół na Górnym Śląsku nie zaniedbał swojej zbawczej roli w okresie przemian życia społecznego, gospodarczego i kulturalnego w latach ekspansji i koncentracji przemysłowej na przełomie XIX i XX w. Jego przedstawiciele – duchowni i świeccy – intensyfikowali życie religijne równolegle z rozwojem demograficznym i gospodarczym Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, co było związane z budową nowych miejsc kultu i tworzeniem nowych parafii. Wspólnoty parafialne niejako zatrzymywały na miejscu przybyszów i integrowały ich z miejscowymi w ramach wspólnych nabożeństw czy wznoszenia świątyń.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2018, 38, 2; 193-216
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne problemy urbanizacji I rozwoju miast w brazylijskiej Amazonii
Contemporary problems of urbanization and urban development in the Brazilian Amazon
Autorzy:
Wójtowicz, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1836336.pdf
Data publikacji:
2018-09-25
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
Brazil
Amazon
urbanization
city network
Zipf's law
Brazylia
Amazonia
urbanizacja
kolonizacja
sieć miejska
prawo Zipfa
Opis:
Celem artykułu jest określenie tempa i regionalnego zróżnicowania procesu urbanizacji na obszarze brazylijskiej Amazonii oraz prześledzenie przemian miejskiej sieci osadniczej na tym obszarze w latach 1950–2010. Badany obszar obejmuje współcześnie siedem stanów tworzących Region Północny (Região Norte) o powierzchni ponad 3,8 mln km2, co stanowi 45,3% powierzchni kraju. W analizowanym okresie region ten cechował się najszybszym tempem zarówno wzrostu zaludnienia, jak również przyrostu ludności miejskiej w skali całej Brazylii. Zaowocowało to przyspieszeniem procesów urbanizacji oraz rozwoju sieci miejskiej na badanym obszarze. Kolonizacja i napływ ludności do brazylijskiej Amazonii zmieniły jejtradycyjną strukturę osadniczą. W 1950 r. ponad 2/3 ludności miejskiej zamieszkiwało w dwóch głównych miastach – Belém i Manaus. W kolejnych dekadach, wraz z rozwojem nowych ośrodków powstających w kolonizowanych częściach Amazonii, wytworzyła się bardziej regularna sieć miejska.
The aim of this paper is to determine the pace and regional diversification of the urbanization process in the Brazilian Amazon and to trace the changes in the urban settlement network in this area in the years 1950–2010. The studied area includes currently seven states forming the North Region (Região Norte) with an area of over 3.8 million km2, accounting for 45.3% of the country’s area. In the analyzed period, this region was characterized by both the fastest population growth rate and an increase in urban population in Brazil. This resulted in accelerated urbanization processes and the development of urban network in the analysed area. Colonization and the influx of population into the Brazilian Amazon changed its traditional settlement structure. In 1950, more than two thirds of the city population lived in two major cities: Belém and Manaus. In the following decades, with the development of new centers in the colonized parts of theAmazon, a more regular urban network has developed. 
Źródło:
Studia Miejskie; 2018, 29; 27-44
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Towards the Sustainability of Urban Development
O zrównoważony rozwój miast
Autorzy:
Sztumski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371416.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
city
urbanization
social ecology
sustainable development
difficulties of life
miasto
ekologia społeczna
urbanizacja
rozwój zrównoważony
Opis:
The paper concerns the social ecology of the city. It shows the different types of threats which metropolitan environment creates for citizens: lifestyle, social dissonance, security, management, enslavement, architectural weariness, identity, aesthetics, artificiality, self-government and democracy. Modern cities having certain ad-vantages are also the source of evil. Stopping their further development is impossible, but one must strive to transform them into cities which are really for people. This is a huge challenge for a variety of specialists, also for philosophers. One can realize it, if one harmonizes the structure of the city with its functions and if one re-spect in the same measure the economic, social and ecological criteria by planning the further development of the cities.
Artykuł dotyczy kwestii ekologii społecznej miasta. Ukazuje różne rodzaje zagrożeń, jakie środowisko wielko-miejskie stwarza dla mieszczan w zakresie stylu życia, dysonansu społecznego, bezpieczeństwa, zarządzania, zniewolenia, znużenia architektonicznego, tożsamości, estetyki, sztuczności, samorządności i demokracji. Współczesne miasta oprócz posiadania pewnych zalet są także źródłem zła. Nie da się powstrzymać ich dalszej rozbudowy, ale można i trzeba podjąć wysiłki na rzecz przekształcania ich w miasta dla ludzi. Jest to ogromne wyzwanie dla różnych specjalistów, również dla filozofów. Można mu sprostać w wyniku doprowadzenia do harmonii struktury i funkcji miasta i przestrzegania w równej mierze kryteriów ekonomicznych, społecznych i ekologicznych przy planowaniu dalszego rozwoju miast.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2013, 8, 2; 39-48
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fabryka tworzy miasto : wspólna historia zakładów zbrojeniowych i Skarżyska-Kamiennej
Wspólna historia zakładów zbrojeniowych i Skarżyska-Kamiennej
Autorzy:
Kasprzyk-Dulewicz, Barbara (1987- ).
Współwytwórcy:
MESKO. Wydawca
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Skarżysko-Kamienna : MESKO : [Barbara Kasprzyk-Dulewicz]
Tematy:
MESKO
Industrializacja
Miasta
Przedsiębiorstwo produkcyjne
Przemysł metalowy
Przemysł zbrojeniowy
Urbanizacja
Monografia
Opis:
Bibliografia, wykaz aktów prawnych na stronach 337-[362].
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Time-Line Based Aerial Analysis for Impact of Rampant Urbanization on Lakes of Bengaluru (India)
Autorzy:
Gopinath, Rajesh
Cu, Akarsh
Me, Muralidhar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27314712.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
lakes of Bengaluru
urbanization
satellite analysis
lakes
jeziora Bangalore
urbanizacja
analiza satelitarna
jeziora
krajobraz naturalny
Opis:
Urbanization is introducing drastic transitions in the natural landscapes such as open areas, green spaces and water bodies of each and every city. The present study undertakes time line aerial analysis for 2 decades from 2000 to 2019 to comprehend the effect of urbanization upon the Lakes of Bengaluru. Once famed as the city of 1000 Lakes; its wetlands now pose serious concern in terms of quantity, quality, aesthetics, epidemics and as life support system for native aquatic species. The outcome for the research was arrived at by analyzing the reduction of physical/geographical area of forty-two prominent Lakes by analyzing Satellite imageries, with inferential observations and deductions. Bellandur and Varthur Lakes rank among the most critically effected, having lost 9,87,411 sq.m. & 619416 sq.m. and 1,33,205 sq.m. and 4,19,310 sq.m. owing to scrupulous encroachment & eutrophication respectively.
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2022, 32, 1; 1--18
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chronione gatunki mchów w ekosystemie miejskim Łodzi
Protected species of mosses in the urban area of Łódź
Autorzy:
Staniaszek-Kik, M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/401819.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
mchy
gatunki chronione
urbanizacja
Łódź
Polska środkowa
mosses
protected species
urbanization
Łódź City
Central Poland
Opis:
W artykule zaprezentowano zagadnienie występowania chronionych mchów w granicach dużej aglomeracji miejskiej – Łodzi. Rozmieszczenie 27 gatunków przedstawiono na tle czterech stref funkcjonalno-stukturalnych miasta. Do najczęściej notowanych należą: Dicranum scoparium, Pleurozium schreberi, Pseudoscleropodium purum i Rhytidiadelphus squarrosus. Największą ostoją dla chronionych składników brioflory są strefy o obniżonej presji urbanizacyjnej, gdzie nadal zachowały się potencjalne siedliska dla tej grupy roślin. Objęcie ochroną naturalnych, najlepiej zachowanych fragmentów przyrody ożywionej w mieście, pozwoli na zachowanie bogactwa gatunkowego chronionych mchów.
The paper presents of protected moss species which occur within the administrative boundaries of the city of Łódź. Łódź is the second largest city of Poland with regard to population. It is located close to the geographical centre of the country. Distribution of 27 species has been presented in the aspect of their occurrence in four structural-functional zones. The most frequent species in the study area are: Dicranum scoparium, Pleurozium schreberi, Pseudoscleropodium purum and Rhytidiadelphus squarrosus. The large number of protected mosses were noted in suburbs on lowered urbanization pressure area.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2013, 33; 111-118
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warunki kształtowania się odpływu w zlewni Czechówki
Autorzy:
Michalczyk, Zdzisław
Chmiel, Stanislaw
Głowacki, Sławomir
Sposób, Joanna
Zielińska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/763099.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
changes of the river discharge, human impact, urbanization, Lublin
zmiany przepływu rzeki, antropopresja, urbanizacja, Lublin
Opis:
Hydrologic characteristics of the Czechówka River, which catchment (80.1 km2) is located in eastern part of the Nałęczów Plateau, subregion of the Lublin Upland, has been presented in the paper. This is the area of the vivid loessial relief, with typical ravines, steep slopes and fl at plateaus. In the middle part of the catchment, in the bottom of the Czechówka River valley, deep wells of the groundwater intake “Sławinek” have been exploited since the March, 1961. In the fi rst years of its functioning, decay of the river discharge was observed in the zone of intake impact. Since the beginning of the 21st century, the Czechówka River discharge has been persisted in the whole course of the river, which resulted from lower exploitation of the groundwater resources and occurrence of years of higher precipitation. The main purpose of the paper is hydrological description of the Czechówka River, especially in the aspect of discharge changes as the result of strong human impact. Data concerning hydrogeological and hydrological situation of the Czechówka River, collected since the half of the 20th century were the basis for the research. In 2002 observations started in water gauge close to the UMCS Botanical Garden in Lublin (the catchment of 61 km2 area). Mean discharge of the Czechówka River in 2003–2017 was 0.088 m3·s–1, and specifi c runoff was only 1.44 dm3·s–1·km2. Water resources of the Czechówka River are signifi cant for municipal water provision. Exploitation of groundwater resources determines the character of hydrodynamic balance, feeding of river valleys and channels by groundwaters, seepage of river waters into the ground, and spring occurrence and discharge of the Czechówka River.
W pracy przedstawiono charakterystykę hydrologiczną Czechówki, której zlewnia (80,1 km2) położona jest we wschodniej części Płaskowyżu Nałęczowskiego, subregionu Wyżyny Lubelskiej. Jest to teren o żywej rzeźbie lessowej, z typowymi wąwozami, stromymi zboczami i zrównaniami wierzchowinowymi. W środkowej części zlewni, w dnie doliny Czechówki, wybudowane zostały studnie głębinowe ujęcia „Sławinek”, oddane do eksploatacji w marcu 1961 r. W pierwszych latach jego funkcjonowania stwierdzano zanik przepływu rzeki w obszarze oddziaływania ujęcia. Od początku XXI w., przy zdecydowanie mniejszej eksploatacji wód podziemnych i wyższych opadach atmosferycznych, przepływ Czechówki utrzymywał się na całej długości rzeki. Celem pracy jest charakterystyka hydrologiczna Czechówki, a szczególnie zmian przepływu wynikających z narastającej antropopresji. Podstawę opracowania stanowiły zbierane od połowy XX w. dane hydrologiczne i hydrogeologiczne. W 2002 r. uruchomiono stacjonarne obserwacje wodowskazowe w przekroju zamykającym zlewnię o powierzchni 61 km2 przy Ogrodzie Botanicznym UMCS. Średni przepływ Czechówki w latach 2003–2017 wynosił 0,088 m3·s–1, a odpływ jednostkowy tylko 1,44 dm3·s–1·km2. Zasoby wodne Czechówki mają istotne znaczenie w zaopatrzeniu w wodę Lublina. Wielkość eksploatacji zasobów wody decyduje o charakterze równowagi hydrodynamicznej, o zasilaniu wodami podziemnymi dolin i koryt rzecznych, ewentualnie o ucieczce wody powierzchniowej do podziemia, a także o funkcjonowaniu źródeł i przepływie Czechówki.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia; 2018, 73
0137-1983
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ŚRODOWISKO NA ŚWIECIE, ZMIANY KLIMATU, INTELIGENTNA URBANIZACJA I MIĘDZYNARODOWE PRZEPISY DOTYCZĄCE ŚRODOWISKA DLA GLOBALNEGO ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU
Autorzy:
Unmana, Sarangi,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567853.pdf
Data publikacji:
2020-07-14
Wydawca:
Międzynarodowy Instytut Innowacji Nauka – Edukacja – Rozwój w Warszawie
Tematy:
międzynarodowe przepisy klimatyczne
środowisko na świecie
inteligentna urbanizacja
globalna infrastruktura
globalne miasta ekologiczne
obrońca środowiska
Opis:
Niniejszy artykuł koncentruje się na kwestiach związanych ze środowiskiem na świecie, zmianami klimatu, inteligentną urbanizacją i międzynarodowymi przepisami dotyczącymi ochrony środowiska, które są determinowane przez te globalne wskaźniki w dążeniu do zrównoważonego rozwoju, a także w określeniu celów rozwojowych oraz próbie oceny powiązań i implikacji tych makro-zmiennych, jako kluczowych determinantów globalnego środowiska i zmian klimatu. Problem będący przedmiotem tego artykułu jest zjawiskiem globalnym, które prowadzi do konsekwencji na poziomie krajowym i regionalnym w poszczególnych gospodarkach. Te makro-zmienne są naukowymi i praktycznymi determinantami rozwoju gospodarki światowej oraz problemów napotykanych przez gospodarki w świetle globalnego środowiska, klimatu i szybko rozwijającej się inteligentnej urbanizacji. Problem badawczy, na którym koncentruje się badanie przedstawione w artykule, jest realistyczny i praktyczny, obejmuje on i określa główne makroekonomie globalnych gospodarek. Aspekty poruszone w badaniu obejmują między innymi takie kwestie jak: środowisko globalne, zmiany klimatu, inteligentna urbanizacja i międzynarodowe przepisy dotyczące ochrony środowiska, IPCC, porozumienie paryskie w sprawie zmian klimatu i NDC, promowanie odpornej na klimat inteligentnej i szybkiej urbanizacji, badanie prawodawstwa dotyczącego zmian klimatu, globalne systemy zarządzania środowiskiem w celu promowania pokoju, sprawiedliwości i rozwoju. Najważniejsze wnioski z badania wskazują, że ONZ gra ważną rolę jako wyjątkowa organizacja międzynarodowa, która dokłada wszelkich starań, aby złagodzić zmiany klimatu, przyjmuje odporne na zmiany klimatu środki na rzecz skutecznej, inteligentnej i szybkiej urbanizacji w miastach, przekształcając te środki w celu osiągnięcia globalnego zrównoważonego rozwoju i wpływając na globalną infrastrukturę. międzynarodowe przepisy klimatyczne, środowisko na świecie, inteligentna urbanizacja, globalna infrastruktura, globalne miasta ekologiczne, obrońca środowiska
Źródło:
International Journal of Legal Studies (IJOLS); 2020, 7(1); 139-167
2543-7097
2544-9478
Pojawia się w:
International Journal of Legal Studies (IJOLS)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakres kompromisów w ochronie środowiska wobec narastającej presji urbanizacji
Margin of compromise in environment protection against increasing urbanization
Autorzy:
Pajnowska, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/886507.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
ochrona srodowiska
ochrona przyrody
obszary chronione
stosunki wodno-gruntowe
wody powierzchniowe
antropopresja
urbanizacja
zagrozenia srodowiska
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2006, 15, 2[34]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ globalizacji na rozwój logistyki miasta
Autorzy:
Krykavskyy, Yevhen
Woronina, Roksolana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/610662.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
city logistics
urban mobility
globalization
urbanization
global city
logistyka miejska
miejska mobilność
globalizacja
urbanizacja
globalne miasto
Opis:
Globalization and urbanization can lead to aggravation of economic, social, and environmental issues, which creates significant challenges for city management and especially city logistics. These challenges require an integrated approach to research and optimization and the introduction of innovative solutions, technological and organizational direction. The implementation of investment projects in cities should be in full accordance with the selected concept of city logistics, subordinate to objectives of sustainable development. Successful urban logistics is possible only with the use of innovative logistics technology based on supply chain concepts, efficient customer service, multimodal mobility and other effective solutions, however, active administrative steps on the implementation of city logistics strategy is needed. Main objectives of city logistics research are following: reduce congestion, increase urban mobility; reduce air pollution and noise; improve living conditions of city inhabitants.
Globalizacja i urbanizacji może prowadzić do pogłębienia się problemów gospodarczych, społecznych i środowiskowych, co stwarza poważne wyzwania dla zarządzania miastem, a zwłaszcza logistyki miejskiej. Wyzwania te wymagają zintegrowanego podejścia do badań i optymalizacji oraz wprowadzenie innowacyjnych rozwiązań technologicznych i organizacyjnych. Realizacja projektów inwestycyjnych w miastach powinna być w pełni zgodna z wybraną koncepcją logistyki miejskiej, podporządkowanej celom zrównoważonego rozwoju. Udana logistyka miejska jest możliwa tylko przy zastosowaniu innowacyjnej technologii opartej na koncepcji logistyki w łańcuchu dostaw, sprawnej obsługi klientów, mobilności multimedialnej i innych skutecznych rozwiązań, jednak potrzebne jest aktywne działania administracyjne dotyczące realizacji strategii logistyki miejskiej. Główne cele badań logistyki miejskiej są następujące: zmniejszenie zatłoczenia, zwiększenie mobilności miejskiej; zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza i hałasu; poprawa warunków życia mieszkańców miasta.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia; 2015, 49, 3
0459-9586
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Soil sealing on example of the Jedrzychow residential area in Zielona Gora, Poland
Autorzy:
Kostecki, Jakub
Greinert, Andrzej
Drab, Michał
Mik, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/395809.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
urban soil
urbanization
residential
soil sealing
soil degradation
gleba miejska
urbanizacja
osiedle mieszkaniowe
uszczelnianie
degradacja gleby
Opis:
The progressing urbanization leads to the growth of buildings within the cities and taking up new areas for investments. Uncontrolled urban sprawl entails a number of consequences resulting in the soil sealing of the areas which has been permeable so far. Cutting off deeper soil layers from gas exchange and access to water causes a reduction in biological activity and biodiversity. That is why EU considers soil sealing as one of the main problems of the 21st century. The paper attempts to analyze the progressing urbanization on the one of the Zielona Góra housing estates - Jędrzychów Residential Area.
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2020, 30, 1; 53-63
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Can Urban-rural Integration Decrease Energy Intensity? Empirical Study Based on China’s Inter-provincial Data
Czy integracja obszarów miejsko-wiejskich prowadzi do ograniczenia energochłonności? Przykład Chin
Autorzy:
Chen, Shuxing
Ding, Renzhong
Li, Biao
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371003.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
urban-rural integration
urbanization
industrialization
technology
energy intensity
integracja obszarów miejsko-wiejskich
urbanizacja
industrializacja
technologia
energochłonność
Opis:
The paper discusses the mathematical relationship of Urban-rural integration and energy intensity based on the production function including capital, labor and energy. Then, the empirical analysis on how it affect energy intensity, on the basis of the static and dynamic panel model with China’s 30 provincial economic data in 2005-2014 years, using four estimation methods – FE, IV-FE, IV-GMM and MG. As part of integration, urbanization, industrialization and technology are found from the empirical results. Firstly, urbanization can significantly reduce energy intensity in short run, while the effect is positive in long term, as China didn’t lastly use the role in saving energy on the process of urbanization. Secondly, industrialization can effectively cut down energy intensity. Thirdly, it is worthy to pay more attention to the ability to improve energy efficiency and lower energy intensity of technology in short and long run.
W artykule przeanalizowano matematyczną zależność integracji obszarów miejsko-wiejskich i energochłonności opartej na funkcji produkcyjnej z uwzględnieniem kapitału, rynku pracy i energii. Jest to podstawą do analizy empirycznej odnoszącej się do tego, jak integracja wpływa na energochłonność, na bazie statycznych i dynamicznych paneli odnoszących się do 30 regionów w Chinach, uwzględniając dane z lat 2005-2014 i używając metod szacowania FE, IV-FE, IV-GMM i MG. Jako części procesu integracji, na podstawie danych empirycznych, wyróżniliśmy urbanizację, industrializację i stronę technologiczną. Okazało się, że po pierwsze urbanizacja może znacząco obniżyć energochłonność w krótkiej perspektywie czasowej, jednak korzyści pojawiają się po dłuższym czasie, ponieważ Chiny nie przywiązywały roli do oszczędzania energii w kontekście urbanizacji. Po drugie, industrializacja może efektywnie obniżyć energochłonność wykorzystywanych technologii i to zarówno w perspektywie krótko, jak i długoterminowej.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2018, 13, 1; 49-58
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Małe miasta w Polsce i ich szanse rozwoju wobec wdrażania polityki spójności i rewitalizacji zintegrowanej
Small towns in Poland and their opportunities of implementation of cohesion policy and integrated revitalization
Autorzy:
Paszkowski, Z. W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369675.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
małe miasto
polityka spójności
rewitalizacja
rozwój zrównoważony
urbanizacja
cohesion policy
revitalization
small town
sustainable development
urbanization
Opis:
W małych miastach w Polsce zamieszkuje 12,85% ogółu ludności. Miasta małe stanowią ważny element w policentrycznej strukturze kraju. Nowa perspektywa finansowa w ramach programu spójności UE stwarza nowe możliwości wdrożenia trwałych, pozytywnych przekształceń środowiska życia mieszkańców miast. Autor uważa, że choć biegunami wzrostu gospodarczego są duże ośrodki miejskie, inkubatorami przyszłych pokoleń i jednocześnie repozytorium wartości ciągłości kulturowej i polskiej tradycji są małe miasta. Małe miasta mogą też, w łatwiejszy sposób niż miasta duże, stać się poligonem nowej polityki spójności, zwłaszcza w zakresie polityki rewitalizacji zintegrowanej, opartej na założeniach zrównoważonego rozwoju, co stwarza im obecnie istotną szansę rozwojową.
Small towns are important element in the polycentric structure of Poland. The new financial perspective of the EU cohesion program creates for them new development opportunities. Small towns are incubators of future generations and a the repository of culture and traditions. They can become a testing ground for the new cohesion policy in the field and integrated revitalization policies.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2015, 23/1; 31-52
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eksploatacja zasobów wody podziemnej w Lublinie w latach 1955-2015
Exploitation of groundwaters resources in Lublin in 1955-2015
Autorzy:
Michalczyk, Z.
Chmiel, S.
Głowacki, S.
Sposób, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075616.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
warunki hydrogeologiczne
urbanizacja
zwierciadło wód podziemnych
stożek depresji
Lublin
hydrogeological conditions
urbanization
groundwater table
depression cone
Opis:
The paper presents issues related to the changes of groundwater with drawal in Lublin in the 20th and 21st centuries and their consequences. The research has been based on the analysis of published and archival materials of the Department of Hydrology, Maria Curie Skłodowska University in Lublin, and the Municipal Water and Sewerage Company in Lublin. The collected data have allowed for the preparation of groundwater contour maps for several hydrodynamic situations in 1955-2015. Assessment of the range and depth of the depression cone in zones of water intakes and in the city in the last 70 years was determined by comparison of the present-day groundwater contour map and the map for 1955. High water withdrawal in the 1980-ties has resulted in lowering of the groundwater table. In the last decades, after the marketization of water prices and economic changes, decrease of water withdrawal took place, which in the case of higher precipitation resulted in increased groundwater levels.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2017, 65, 11/2; 1344--1349
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekształcenia siedzib gmin wiejskich w miasta – oczekiwania władz lokalnych w kontekście urbanizacji
Autorzy:
Szymańska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1627321.pdf
Data publikacji:
2021-08-11
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
urbanizacja
gminy wiejskie
przekształcenia siedzib gmin
miasta
urbanization
rural communes
transformations of seats of communes
cities
Opis:
Współcześnie urbanizacja jest coraz częstszym zjawiskiem. W wielu krajach stale wzrasta liczba miast oraz ludności miejskiej. Tematem wartym uwagi staje się więc poszukiwanie przyczyn przekształceń siedzib gmin wiejskich w miasta. Główne cele artykułu to rozpoznanie oczekiwań władz lokalnych, związanych z przekształcaniem siedzib gmin wiejskich w miasta, oraz ustalenie, w jakim stopniu ta zmiana wpływa na oczekiwane przez władze lokalne korzyści z niej wynikające. Motywacje do przekształceń oraz oczekiwane korzyści z nich płynące zostały przeanalizowane na przykładzie siedmiu gmin w Polsce: Urzędowa, Mielna, Wiślicy, Radoszyc, Otynia, Łagowa i Józefowa nad Wisłą. W tym celu dokonano charakterystyki wybranych gmin, a następnie przy użyciu wywiadu ustrukturyzowanego wskazano przyczyny zmiany siedziby gminy oraz oczekiwania władz tych miejscowości. Z przeprowadzonych badań wynika, że w większości przypadków władze lokalne oczekują głównie wzrostu prestiżu miejscowości oraz większych możliwości pozyskiwania nowych źródeł finansowania.
Nowadays, urbanization is an increasingly common phenomenon. In many countries, the number of cities and urban population is steadily increasing. Therefore, the topic of attention becomes the search for the reasons for the transformation of rural communes’ seats into cities. Local authorities are the main initiators of these changes, therefore the expectations of local authorities regarding them are also interesting. The main objectives of the article are to identify the expectations of local authorities related to the transformation of the seats of rural communes into cities and to determine to what extent this change affects the benefits expected by local authorities. Motivations for transformations and the expected benefits resulting from them were analyzed on the example of seven communes in Poland: Urzędów, Mielno, Wiślica, Radoszyce, Otyń, Łagów, Józefów nad Wisłą. For this purpose, the characteristics of selected communes were made, and then, using a structured interview, the reasons for the change of the seat of the commune and the expectations of the local authorities were indicated. The conducted research shows that in most cases the local authorities expect mainly the increase in the prestige of the town and the acquisition of new sources of financing.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica; 2021, 3, 354; 56-80
0208-6018
2353-7663
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Urban network in Poland during last millennium
Miejska sieć osadnicza w Polsce w ostatnim tysiącleciu
Autorzy:
Jażdżewska, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1394580.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
miejska sieć osadnicza
urbanizacja
perspektywa historyczno-geograficzna
Polska
urban network
urbanization
historical and geographical perspective
Polska
Opis:
The article attempts to find in the history of Poland facts and processes that influenced the contemporary shape of the Polish urban network. In comparison with other parts of Europe, the process of urbanisation in Central and Eastern Europe was significantly delayed. During the last millennium, the Polish state changed its borders many times, mainly in the east-west direction, because the Baltic Sea from the north and the Sudeten and Carpathian ranges from the south effectively inhibited territorial changes in the north-south direction. The process of shaping and strengthening the urban settlement network in Poland to the present day has been divided into five periods. The first, lasting from the 8th century until the union of Kreva in 1385, encompasses the beginnings of the establishment and spreading of urban settlement network; the second – the merger of the urban network with the Grand Duchy of Lithuania and its strengthening in the joint state; the third – the disappearance of Poland from the map of Europe and the breakup of the settlement network into three parts: tsarist Russia, the Habsburg monarchy, Prussia, and the start of industrialisation of the partitioned land; the fourth refers to the period when Poland, after 123 years, reappeared on the administrative map of Europe (1918-1939); and the fifth one covers the period from 1945 to the present day. When undertaking scientific research on the contemporary urban network of Poland, many political, social and economic factors should be taken into account. These should be taken into account when making hypotheses, drawing conclusions and developing economic and geographical theories.
W artykule podjęto próbę odnalezienia w historii Polski faktów i procesów, które wpłynęły na współczesny kształt polskiej sieci miejskiej. W porównaniu z innymi częściami Europy proces urbanizacji w Europie Środkowo-Wschodniej był znacznie opóźniony. W ciągu ostatniego tysiąclecia państwo polskie wielokrotnie zmieniało granice, głównie w kierunku wschód-zachód. Proces kształtowania się i wzmacniania miejskiej sieci osadniczej w Polsce do dnia dzisiejszego podzielono na pięć okresów. Pierwszy, trwający od VIII w. do unii w Krewie w 1385 r., obejmuje początki powstania i rozprzestrzeniania się miejskiej sieci osadniczej; drugi – połączenie sieci miejskiej z Wielkim Księstwem Litewskim i jej wzmocnienie we wspólnym państwie; trzeci – zniknięcie Polski z mapy Europy i rozpad sieci osadniczej na trzy części: carską Rosję, monarchię habsburską, Prusy i początek industrializacji ziem zaborowych; czwarty odnosi się do okresu, kiedy Polska po 123 latach ponownie pojawiła się na administracyjnej mapie Europy (1918–1939); a piąty obejmuje okres od 1945 r. do współczesności. Na powojenną miejską sieć osadniczą duży wpływ miały procesy industrializacji, wynikające z planów partii komunistycznej dotyczących budowania podstaw socjalizmu w Polsce. Powstawały kolejne miasta (Nowa Huta, Nowe Tychy) i osiedla, z nowym urbanistycznym krajobrazem (osiedla blokowe). Rozwijano sieć komunikacyjną, ale tempo zmian nie było wysokie. Podejmując badania naukowe nad współczesną siecią miejską Polski, trzeba brać pod uwagę wiele czynników politycznych, społecznych i ekonomicznych. Należy to uwzględnić przy formułowaniu hipotez, wyciąganiu wniosków i opracowywaniu teorii ekonomicznych oraz geograficznych.
Źródło:
Konwersatorium Wiedzy o Mieście; 2020, 33, 5; 7-20
2543-9421
2544-1221
Pojawia się w:
Konwersatorium Wiedzy o Mieście
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Which species of small mammals tolerate highly urbanized areas – the study in Warsaw agglomeration and surroundings
Które gatunki małych ssaków tolerują tereny silnie zurbanizowane – badania w aglomeracji warszawskiej i na terenach otaczających
Autorzy:
Lesiński, Grzegorz
Gryz, Jakub
Krauze-Gryz, Dagny
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/470896.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
gryzonie
ryjówkokształtne
urbanizacja
miejskie tereny zielone
fragmentacja środowisk
Rodentia
Soricomorpha
urbanization
urban green areas
habitat fragmentation
Opis:
Celem pracy było określenie stopnia zasiedlania terenów zurbanizowanych przez poszczególne gatunki małych ssaków związanych z podłożem, a co za tym idzie ich tolerancji na zmiany w środowiskach wywołane urbanizacją i częstą penetracją ludzką. Badania przeprowadzono w aglomeracji warszawskiej i na terenach ją otaczających w promieniu 50 km od centrum miasta. Wykorzystano zbiory zrzutek puszczyka Strix aluco zebrane na 85 stanowiskach. Analiza materiału kostnego wykazała 15152 osobniki drobnych ssaków. Gatunkami, które najsilniej penetrowały aglomerację miejską były: Apodemus agrarius, Mus musculus, Talpa europaea, Rattus norvegicus i Microtus subterraneus. Najbliższe centrum stanowiska tych gatunków znajdowały się w odległości 1,3–2,3 km. Natomiast Microtus agrestis, Mustela nivalis, Arvicola amphibius, Neomys fodiens, Muscardinus avellanarius i Sicista betulina wykazały największy stopień unikania środowisk miejskich, a ich stanowiska najbliższe centrum znajdowały się odpowiednio w odległości: 8,2, 8,6, 8,6, 11,2, 17,8 i 20,2 km. Gatunkami, których udział w diecie sów najbardziej zmniejszał się wraz z oddalaniem się od centrum aglomeracji miejskiej, były: A. agrarius i T. europaea, podczas gdy odwrotną zależność wykazano dla M. agrestis i M. avellanarius. Małe ssaki związane z podłożem są wrażliwe na postępującą urbanizację terenu i fragmentację ich środowisk, o czym świadczy fakt, że centralna część aglomeracji warszawskiej była zasiedlana jedynie przez ok. 1/3 gatunków lokalnej fauny.
The degree of penetration of urban habitats by small terrestrial mammals was studied in Warsaw agglomeration and in adjacent areas up to 50 km from the city centre. Study material consisted of pellets of the tawny owl Strix aluco collected in 85 sites, which contained 15,152 remains of individuals of small mammals. The species that penetrated city agglomeration most intensively were: Apodemus agrarius, Mus musculus, Talpa europaea, Rattus norvegicus and Microtus subterraneus. Most central sites of these species were situated 1.3–2.3 km from the city centre. Microtus agrestis, Mustela nivalis, Arvicola amphibius, Neomys fodiens, Muscardinus avellanarius and Sicista betulina showed the lowest degree of penetration of an urban agglomeration (sites closest to the city centre: 8.2, 8.6, 8.6, 11.2, 17.8 and 20.2 km, respectively). Species, whose share among the owls’ prey decreased most with the distance from the city centre, were: A. agrarius and T. europaea. The reverse pattern was found for M. agrestis and M. avellanarius. Small terrestrial mammals are sensitive to the proceeding urbanization and the central part of Warsaw agglomeration is penetrated by only 1/3 of species of the local fauna.
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2017, 15, 4; 5-13
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne trendy w procesach urbanizacji w zachodnim regionie Ukrainy na przełomie XX-XXI wieku
Modern trends in urbanization processes in the western region of Ukraine at the turn of XX-XI century
Autorzy:
Idak, Y.
Rusanova, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370224.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
kierunki rozwoju regionu
urbanizacja
Zachodni Region Ukrainy
directions in region development
urbanization
western region of Ukraine
Opis:
W artykule opisano procesy urbanizacji w siedmiu obwodach zachodniego regionu Ukrainy i jego najbardziej znaczących miast. Określono strukturę istniejących i możliwych procesów urbanizacji.
The article investigates the urbanization processes in the context of the seven regions of Western Ukraine and its main settlements. The structure of the existing and probable urbanization processes is defined.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2015, 24/1; 129-136
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Diagnoza stanu gospodarki przestrzennej Polski 1981–1983” – wnioski i inspiracje
“The Diagnosis of the State of Poland’s Spatial Economy in the Period of 1981–1983” – Conclusions and Inspirations
Autorzy:
Gorzelak, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36463411.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Ameryk i Europy. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
Tematy:
gospodarka przestrzenna
środowisko
urbanizacja
uprzemysłowienie
organizacja terytorialna kraju
spatial economy
urbanisation
industrialisation
Poland’s spatial management
Opis:
Artykuł przedstawia dorobek „Diagnozy stanu gospodarki przestrzennej Polski”, opracowanej w latach 1981–1983, w której krytycznej analizie poddano efekty trzydziestoletniego oddziaływania zasad budowy socjalizmu na gospodarkę przestrzenną Polski. Efekty te są odniesione do elementów obecnego stanu gospodarki przestrzennej kraju, co prowadzi do konkluzji, że wiele z ówczesnych niekorzystnych zjawisk i procesów występuje także obecnie, po 30 latach gospodarki rynkowej i systemu demokratycznego. Artykuł kończy propozycja podjęcia badań nad współczesnymi uwarunkowaniami rozwoju kraju.
The article presents the achievements of the “Diagnosis of the state of Poland’s spatial economy”, developed in 1981–1983, which critically analyses the effects of the thirty-year impact of the principles of building socialism on Poland’s spatial economy. These effects are related to the elements of the current state of the country’s spatial management, which leads to the conclusion that many of the unfavourable phenomena and processes of that time also occur today, after 30 years of market economy and the democratic system. The article ends with a proposal of research on the contemporary spatial conditions of the country’s development.
Źródło:
Studia Regionalne i Lokalne; 2024, 95, 1; 40-54
1509-4995
Pojawia się w:
Studia Regionalne i Lokalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Urbanizacja Małopolski na przełomie wieków XIII i XIV pod rządami Leszka Czarnego, Przemysła II i Wacława II Czeskiego: kompozycje i programy układów lokacyjnych
Urban development of Małopolska in the late 13th and early 14th centuries under the reign of Leszek the Black, Przemysł II and Wenceslaus II of Bohemia: compositions and functions of charter designs
Autorzy:
Krasnowolski, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056163.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
urbanizacja
lokacyjne układy urbanistyczne
Leszek Czarny
Przemysław II
Wacław II Czeski
urbanizacja średniowiecznej Małopolski
Kraków
Sandomierz
Wieliczka
Miechów
Nowy Sącz
urban development
spatial layout of chartered cities
Leszek the Black
Wenceslaus of Bohemia
urbanisation of medieval Małopolska
Opis:
Artykuł niniejszy jest kontynuacją wcześniejszej publikacji autora, poświęconej urbanizacji Małopolski pod rządami Bolesława Wstydliwego (Krasnowolski, 2004–2005, s. 36–37, 38–39). Zarazem jest to rozwinięcie tematu obszernej pracy autora sprzed kilkunastu lat (Krasnowolski, 2004) . Omawiany okres zamyka się zasadniczo w ćwierćwieczu, w latach 1279–1306. Pierwsza z tych dat to początek panowania Leszka Czarnego jako następcy Bolesława Wstydliwego, druga - zajęcie Krakowa przez Władysława Łokietka, konkurującego skutecznie z władcami Czech, wykorzystującego śmierć Wacława III (Wyrozumski, 1992, s. 200–201). Ówczesną urbanizację uznać można za kontynuowanie polityki miejskiej Bolesława Wstydliwego, przy nieco mniejszej dynamice działań, co wynikało z niestabilności politycznej.
The article follows on an earlier publication by the author devoted to the urban development of Małopolska under Boleslaus the Modest (Krasnowolski, 2004–2005, pp. 36–37, 38–39). At the same time, it expands the subject discussed by the author in another work several years ago (Krasnowolski, 2004). The period in question was actually a quarter of a century from 1279 to 1306. The first of these dates marks the start of the reign of Leszek the Black (Leszek Czarny), successor to Boleslaus the Modest (Bolesław Wstydliwy), and the latter - capture of Kraków by Ladislaus the Elbow–High (Władysława Łokietka), efficiently competing with the rulers of Bohemia and exploiting the death of Wenceslaus III of Bohemia (Wyrozumski, 1992, pp. 200–201). Urban development from the time can be considered continuation of the urban development policy of Boleslaus the Modest, yet at a lower dynamic, due to political instability
Źródło:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie; 2020, 48; 395--422
0079-3450
2450-0038
Pojawia się w:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan i proporcje ludności starszej w gospodarstwach zbiorowych w Polsce jako wyznacznik urbanizacji – 1988-2011
State and proportions of elderly population in collective accommodation in Poland as a determinant of urbanization – 1988-2011
Autorzy:
Cesarski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/655310.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
ludność starsza
obiekty zbiorowego zakwaterowania
Polska
starzenie się społeczeństw
urbanizacja
aging
collective accommodation
Polska
elderly population
urbanization
Opis:
Ageing which is one of the characteristics of contemporary urbanization process is considered to witness the progress and a high degree of advancement of the process. There is also the matter of civilization in bringing many socio-economic problems. An important goal of the state on this issue remains - in addition to the pursuit of socio-economic activating the older age population (active aging) - making housing and associated services, the primary area of social care for the elderly (aging in place). The problem of the elderly, especially in the cities, regardless of financial situation, is generally a reluctance to live in collective households, also in Poland. This confirms the need to develop suitable for elderly housing and settlement infrastructure services allowing for independent living. This type of housing and services are just beginning to emerge in Poland. Living in a total of unwanted by the older population collective households should therefore be treated - despite their different types and nature - as one of the determinants of disability contemporary urbanization. Therefore, the aim of this paper is to analyze and evaluate the status and changes in the number and proportion of elderly population contained in the collective households in Poland in the period 1988-2011 . The basis of the method of research is the analysis of published data from the National Census of 198 , 2002 and 2011 for the population aged 60 and older.
Starzenie się społeczeństw, stanowiące jedną z współczesnych cech procesu urbanizacji, uznawane jest za świadectwo postępu i wysokiego stopnia zaawansowania tego procesu. Jest zarazem cywilizacyjną kwestią przysparzającą wielu problemów społeczno-gospodarczych. Istotnym celem działań państwa dotyczących tej kwestii  pozostaje – oprócz dążenia do społeczno-ekonomicznego uaktywniania ludności starszej wiekiem (active ageing) – czynienie mieszkania i usług towarzyszących podstawowym obszarem opieki społecznej nad osobami starszymi (ageing in place). Problemem osób starszych, zwłaszcza w miastach, bez względu na sytuację materialną, jest na ogół niechęć do  zamieszkiwania w gospodarstwach zbiorowych, także w Polsce. Potwierdza to konieczność rozwoju przystosowanych dla osób starszych mieszkań i usług z zakresu infrastruktury osadniczej, pozwalających na samodzielne zamieszkiwanie. Tego typu mieszkania i usługi zaczynają dopiero powstawać w Polsce. Zamieszkiwanie w niechcianych przez  starszą ludność gospodarstwach zbiorowych traktować zatem należy – mimo różnego ich typu i charakteru – jako jeden z wyznaczników ułomności współczesnej urbanizacji.  W związku z tym, celem referatu jest analiza i ocena stanu oraz zmian liczby i proporcji ludności starszej znajdującej się w gospodarstwach  zbiorowych w Polsce w okresie 1988-2011. Podstawą metodą badań jest analiza publikowanych danych Narodowych Spisów Powszechnych z  lat 1988, 2002 i 2011, dotyczących ludności w wieku 60 i więcej lat.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica; 2015, 2, 312
0208-6018
2353-7663
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Morphological analysis of the Woji River in Port Harcourt, Nigeria : using temporal data and mathematical algorithm
Autorzy:
Anya, M. U. K.
Ezekwe, C. I.
Oyegun, C. U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/294741.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
Tematy:
channel morphology
river catchment
rivers state
urbanization
mathematical algorithm
Nigeria
zlewnia rzeki
stan rzek
urbanizacja
algorytm matematyczny
Opis:
The research analysed morphological variations of the Woji River between 1986 and 2016 using mathematical extrapolations and temporal data. A 50% reduction in the River mean channel width, full-bank discharge and the stream power was found. Channel siltation occurred due to high sediment fluxes from rapid urban processes versus reduced stream power of the river. Water hyacinth invasion, domestic waste dumps and narrow culvers constricted the river channels. Finally, an impaired river status was found and extinction projected by 2043. Recommended were correction and monitoring exercises to check activities along the river channel and to restore the head stream wetlands.
Źródło:
Landform Analysis; 2017, 35; 45-54
1429-799X
Pojawia się w:
Landform Analysis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Evolution of the European Union Urban Agenda: A Hard Path Towards a City-Oriented Policy?
Ewolucja agendy miejskiej Unii Europejskiej: trudna droga do polityki miejskiej?
Autorzy:
Hrytsai, Liliia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1871213.pdf
Data publikacji:
2020-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
European Union
Urban Agenda for the EU
urbanization
cities
Unia Europejska
agenda miejska dla UE
urbanizacja
miasta
Opis:
During the last decades, alongside the growing role of cities, the process of urbanization has been receiving more and more attention from the European policy-makers. This study analyzes the evolution of the EU urban agenda establishment since 1970s till the present times. In the first part, the paper presents five stages, most important milestones and core programs regarding the urbanization process in Europe. In the second section, the author pays a special attention to the Urban Agenda for the EU (the Pact of Amsterdam) as one of the key documents promoting the sound cooperation among the European urban policy stakeholders. In the final part, the paper provides the evaluation of the EU urban agenda’s genesis by indicating the main features of this process.
W ostatnich dziesięcioleciach, wraz z rosnącą rolą miast, proces urbanizacji cieszy się coraz większym zainteresowaniem europejskich decydentów. Niniejsze badanie analizuje ewolucję tworzenia agendy miejskiej UE od lat 70. XX wieku do czasów obecnych. W pierwszej części artykułu przedstawiono pięć etapów procesu urbanizacji w Europie, jego kamienie milowe oraz główne elementy programowe. W drugiej części autorka zwraca szczególną uwagę na Agendę Miejską dla UE (Pakt Amsterdamski) jako jeden z kluczowych dokumentów promujących solidną współpracę pomiędzy interesariuszami europejskiej polityki miejskiej. W końcowej części artykułu poddano ocenie przebieg tworzenia agendy miejskiej UE, z uwzględnieniem głównych cech tego procesu.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2020, 67; 21-35
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies