Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Jeden, by wszystkimi rządzić Świat transmedialny (transmedial world) a uniwersum Wiedźmina
One to Rule Them All Transmedial World and the Witcher Universe

Autorzy:

Maj, Krzysztof M

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/534680.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

The Witcher
Sapkowski
worldbuilding
transmedial world
franchise universe
franschise universe

Opis:

The article makes use of Lisbeth Klastrup and Susana Tosca’s notion of transmedial world which has not been introduced to Polish humanities so far. The notion serves here to describe the characteristics of the Witcher universe encompassing books, movies, TV series, video games trilogy, role-playing games and comics. The analysis of the Witcher’s world is also the point of departure for a comparative study between the way the transmedial world is constructed and transmedial story as described in Henry Jenkins’s Convergence Culture. Additionally, it enables the author to comment upon the narrative dynamics of fantasy worldbuilding which differs considerably from traditional mechanisms of representation.

Źródło:

Śląskie Studia Polonistyczne; 2017, 9, 1; 11-28
2084-0772
2353-0928

Pojawia się w:

Śląskie Studia Polonistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

Wieloznaczność przestrzeni (natury) w Prowadź swój pług przez kości umarłych Olgi Tokarczuk
The ambiguity of (nature’s) space in Olga Tokarczuk’s Drive Your Plough Over the Bones of the Dead

Autorzy:

Rytlewska, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/29519560.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy. Wydawnictwo Uczelniane

Tematy:

space
nature
cosmos
universe
ecocriticism

Opis:

The article presents a consideration of the space of nature in the work Drive Your Plough Over the Bones of the Dead by Olga Tokarczuk. The variously treated and read space, in which the main character of the book functions, becomes a contribution to reflection on the place of nature in the human environment. Nature understood as the place of plant and animal life, nature as part of the cosmic universe, as well as the myth of Nature. The article also shows how Olga Tokarczuk’s book fits into environmental criticism.

Źródło:

Heteroglossia- studia kulturoznawczo-filologiczne; 2023, 14; 69-81
2084-1302

Pojawia się w:

Heteroglossia- studia kulturoznawczo-filologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Geneza idei Wszechświata dynamicznego
The Genesis of the Idea of the Dynamic Universe

Autorzy:

Turek, Józef

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2015892.pdf

Data publikacji:

2002

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

Wszechświat
dynamika Wszechświata
kontekst odkrycia
Universe
dynamics of the Universe
context of dyscovery

Opis:

The idea of the dynamic Universe is one of the most important achievement of Modern Cosmology. It was conditioned by the different kinds of the determinants which are usually devided int so-called epistemic and non-epistemic factors. The essence od this idea consists in the expansion and evlution of the Universe.

Źródło:

Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 3; 135-142
0035-7685

Pojawia się w:

Roczniki Filozoficzne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

The Cosmos and Human Beings from an Interdisciplinary Perspective. “Paradigmatické zmeny v chápaní kozmologickej a antropologickej problematiky. Minulosť a súčasnosť,” [“Paradigmatic Changes in the Understanding of Cosmological and Anthropological Issues. Past and Present”] edited by Zlatica Plašienková, Univerzita Komenského v Bratislave, Bratislava 2021, pp. 308 (rev.)

Autorzy:

Zolcer, Štefan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/22763135.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

universe
extraterrestrial life
cosmology
humankind

Opis:

This book presents a complex picture of the universe and man from historical and contemporary perspectives, including philosophical, theological, and scientific perspectives. It consists of several papers by authors from various fields, and it is divided into three main parts. The first part addresses some interesting questions from the history of philosophy and theology; the second part focuses on contemporary astrophysics and astrobiology and the question of extraterrestrial life; the third part considers the ethical and environmental dimensions of these questions.

Źródło:

Studia Philosophiae Christianae; 2023, 59, 1; 155-165
0585-5470

Pojawia się w:

Studia Philosophiae Christianae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

„Niech się połączą niebiosa i ziemia…”: w poszukiwaniu (nowej) astronomii w Antoniuszu i Kleopatrze Williama Shakespeare’a
“Heaven and earth may strike their sounds together”: In search of the (new) astronomy in Shakespeare’s Anthony and Cleopatra

Autorzy:

Cetera-Włodarczyk, Anna
Włodarczyk, Jarosław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1041723.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

William Shakespeare
Nicolaus Copernicus
Anthony and Cleopatra
new astronomy
geocentric universe
heliocentric universe
celestial spheres

Opis:

Shakespeare appears to be one of the most intensely studied authors exemplifying mutual influence of literature and science. Significantly enough, astronomical references deserve a particular attention due to the spectacular change of paradigm resulting from the replacement of the concept of the geocentric cosmos with the concept of the heliocentric universe. Starting from some general remarks concerning the methodological assumptions of such analyses and the specificity of Shakespeare canon, the paper offers an in-depth study of Anthony and Cleopatra  as one of the most representative plays with regard to the number, suggestiveness and interpretative potential of astronomical references. The paper exemplifies the way in which the play combines traditional astronomical and astrological allusions with some unconventional images, usually featuring imaginative hyperboles, which inscribe the fate and feelings of the characters into a cosmic framework. These references repeatedly trigger some fascinating and yet risky interpretations which strive to present Shakespeare as part of the scientific revolution of the age. Refraining from any value judgment, the paper highlights the overall importance of reading Renaissance literature, and Shakespeare in particular, against the background of the history of science in a way which allows for precise identification of contemporary sources of astronomical knowledge as well as for the reconstruction of the actual paths of dissemination of such ideas.

Źródło:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2017, 31; 23-46
1233-8680
2450-4947

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Possible physical universes

Autorzy:

McCabe, Gordon

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/691328.pdf

Data publikacji:

2005

Wydawca:

Copernicus Center Press

Tematy:

models of universe
multiverse
structural realism

Opis:

The purpose of this paper is to discuss the various types of physical universe which could exist according to modern mathematical physics. The paper begins with an introduction that approaches the question from the viewpoint of ontic structural realism. Section 2 takes the case of the 'multiverse' of spatially homogeneous universes, and analyses the famous Collins-Hawking argument, which purports to show that our own universe is a very special member of this collection. Section 3 considers the multiverse of all solutions to the Einstein field equations, and continues the discussion of whether the notions of special and typical can be defined within such a collection.

Źródło:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2005, 37; 73-97
0867-8286
2451-0602

Pojawia się w:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Stalkerzy vs Nocni Łowcy. Wizje męskości w uniwersach fantastycznych dla młodych mężczyzn i kobiet w Polsce
Stalkers vs Night Hunters. Visions of Masculinity in Fantasy Universes for Young Males and Females in Poland

Autorzy:

Gołuński, Mirosław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/534503.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

masculinity
universe
stalkers
Night Hunters
dirt

Opis:

The presented analysis juxtaposes a half-peripheral, essentially dystopian masculinity depicted in a Polish fantasy universe (including over 30 volumes by Polish and Russian authors of both genders) and a projected (utopian?) masculinity at the heart of another universe, most of all addressed to girls. Visions of masculinity presented in both the universes are the bases of comparative analysis conducted in the article. The differences between the considered warriors are made conspicuous within a few spheres of their relations and actions, from their purity and body care, to their attitudes to women and erotic relationships they engage in. What concludes the article is the analysis of the protagonists’ and narrators reactions to non-heteronormative behaviours (trace amounts of which appear in the world of the Factory Zone [Polish: Fabryczna Zona] novels, yet feature opulently and overtly in Shadowhunters).

Źródło:

Śląskie Studia Polonistyczne; 2020, 15, 1
2084-0772
2353-0928

Pojawia się w:

Śląskie Studia Polonistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Evaluating the Coherence of a Cinematic Universe as a Prerequisite for Worldmaking in Digital Cinema

Autorzy:

Dimitriadis, Giorgos

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1964522.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Ośrodek Badawczy Facta Ficta

Tematy:

coherence
cinematic universe
cognition
CG
worldmaking
franchise

Źródło:

Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media; 2018, 2, 2; 53-70
2719-8278

Pojawia się w:

Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Transhumanism, Human Nature and Culture: a Preliminary Sociological Contextualization

Autorzy:

Lipowicz, Markus

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2076854.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

transhumanism
human nature
religion
education
symbolic universe

Opis:

The main objective of the article is to present a preliminary contextualization of transhumanism on the basis of some of the classical motifs in social theory. In the first section, I critically refer to the most popular definitions of transhumanism and comment on some of the inherent discrepancies within its own techno-progressive agenda. In the second section, I briefly scrutinize some of the critical reactions against the concept of biotechnological human enhancement with regard to its paradoxical appeal to religion, its ambivalent stance towards education, and to the concept of human nature. Finally, I confront the cultural implications of transhumanism by applying Émile Durkheim’s critique of modern humanism as well as Peter L. Berger’s and Thomas Luckmann’s theory of symbolic universes. In general, I interpret transhumanism as an anthropological paradigm shift that entails a cultural recentering of late-modern societies on the basis of a new, technology-centered symbolic universe.

Źródło:

Studia Socjologiczne; 2021, 4; 59-81
0039-3371

Pojawia się w:

Studia Socjologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

The Body and the Universe: On Corporeality in Stanisław Lem’s Return from the Stars

Autorzy:

Kucharczyk, Łukasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31234067.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN

Tematy:

body
corporeality
universe
utopia
dystopia
Stanisław Lem

Opis:

The paper develops the implicit as well as explicit meaning which evokes Stanisław Lem’s concept of the Body and the Corporality portrayed in the novel Return from the Stars. Moreover, Lem’s novel about an astronaut Hal Bregg and his return on Earth is analysed. In this novel author uses the idea of Einstein’s twin paradox. Hal Bergg—the stereotype of masculinity—is confronted with decadent and egalitarian society, which may be refers to the reunion masculinity with femininity. Such storyline shows the multidimensionality of the issue of Corporality, and presents the Body as a epistemological metaphor of modernism and postmodernism. In addition, the Body is depicted in the Return of the Stars as a figure of a mask and a costume. Furthermore, the Body in Lem’s novel is also interpreted as part of the Universe—as the boundary between what is temporary and what is infinite and transcendent.

Źródło:

Filozofia i Nauka; 2022, 10; 85-96
2300-4711
2545-1936

Pojawia się w:

Filozofia i Nauka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Ontologiczne i epistemologiczne aspekty pojęcia „ex nihilo” w modelach kosmologicznych kwantowej kosmogenezy
Ontological and epistemological aspects of the models of quantum cosmogenesis cosmology

Autorzy:

Szydłowski, Marek
Tambor, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/431174.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

quantum cosmogenesis
ex nihilo
universe
kosmogeneza kwantowa
wszechświat

Opis:

This paper studies the ontology of the term “ex nihilo” as used by physicists in the context of constructing quantum cosmogenesis models. The meaning of the term “ex nihilo” in the representative approaches of Tryon and Fomin, Zeldovich–Grishchuk, Vilenkin and Hartle–Hawking is indicated and, in each case, the word “nothing” turns out to be actually “something”. We also examine the epistemological status of quantum cosmogony models and show that they are effective theories of the early evolution of the universe at the Planck epoch. These theories’ baseline – the low level of emergence – is always a physical reality (e.g. quantum vacuum fluctuations). The high level of emergence is a de Sitter universe. The mechanisms of emergence are quantum processes and lead to a classical world. The multiplicity of these approaches corresponds to the different proposals for quantum mechanism. Moreover, the paper undertakes Woleński’s question: “Is physics based on philosophical assumptions?” The question is placed in the context of cosmology understood as the physics of the universe. We argue that if such assumptions cannot be found in the models of quantum cosmogony, neither can they be found in cosmology as such. In the paper it is demonstrated that all models of quantum origin are realizations of the idea of emergence of the classical world from quantum rules acting in the quantum universe, thus a lower state of the emergence cannot be empty at the very beginning.
W pracy przedstawiamy modele kosmologiczne kosmogenezy kwantowej. Wszechświat powstaje w nich na drodze pewnego mechanizmu kwantowego. W pracy wskazujemy też na różne ontologie terminu ex nihilo stosowanego przez fizyków proponujących modele kosmogenezy kwantowej. Za każdym razem wskazujemy, że owo „nic” jest „czymś”: a to punktem w podejściu S. Hawkinga, zbiorem pustym w interpretacji G. McCabe’a, stanem próżni kwantowej, zerowym stanem nicości czasoprzestrzeni, etc. W kontekście krytyki modeli kosmogenezy kwantowej stawiamy dwa problemy: (1) Jaka jest ontologia modeli kosmogenezy kwantowej ex nihilo; dokładnie samego stanu ex-nihilo? (2) Jakie jest wyjaśnienie faktu, że fizycy używają terminu „nicość”, który należy do obszaru filozofii czy też teologii, gdy w praktyce badawczej okazuje się, że zawsze zakładana jest jakaś rzeczywistość, którą banalizują. Na pierwsze z postawionych wcześniej pytań odpowiadamy, że w fizyce i kosmologii kwantowej nie jest możliwe zbudowanie modelu kosmogenezy kwantowej ex nihilo, oraz że te konstrukcje teoretyczne powinny być nazywane modelami emergentnymi: z pewnej rzeczywistości kwantowej wyłania się nowa rzeczywistość wszechświata klasycznego. Metod opisu tego przejścia dostarczają teorie efektywne a rekonstrukcja poznawcza daje się ująć w postaci procesu emergencji epistemologicznej. Na drugie pytanie odpowiadamy, powołując się na klasyczne rozróżnienie Reichenbacha kontekstu odkrycia i kontekstu uzasadniania. Pisząc wstępy do swoich prac badawczych, fizycy starają się je odpowiednio zareklamować i nadać im marketingowe tytuły. W dalszej części pracy przedstawiany jest rachunek, w którym muszą oni poczynić pewne założenia, aby wyprowadzić z formalizmu wnioski o charakterze fizycznym. W tej zasadniczej części pracy tkwią założenia co do tego, jak rozumiana jest nicość. Nasze badania ontologii terminu ex nihilo w modelach kosmologicznych powstania wszechświata są również motywowane próbą odpowiedzi na klasyczne pytanie Jana Woleńskiego: „czy w fizyce występują założenia o charakterze filozoficznym?”. My adresujemy to pytanie do kosmologii rozumianej jako fizyka wszechświata. Jeśli chcemy szukać założeń filozoficznych w fizyce, to właśnie w początkach wszechświata. Case study modeli kosmogenezy kwantowej pokazuje explicite, że takich założeń nie czynimy w praktyce badawczej, chociaż używanie terminu metafizycznego ex nihilo mogłoby to sugerować.

Źródło:

Studia Philosophiae Christianae; 2015, 51, 1; 141-163
0585-5470

Pojawia się w:

Studia Philosophiae Christianae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Okładkoznawstwo — stare zagadnienie, nowa koncepcja badawcza
Cover Studies (okładkoznawstwo) — Old Issue, New Research Conception

Autorzy:

Łubocki, Jakub Maciej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1068886.pdf

Data publikacji:

2020-12-01

Wydawca:

Łódzkie Towarzystwo Naukowe

Tematy:

cover studies
covers
universe of documents
bibliology
semiotics

Opis:

The article explores the term ‘cover’ which is redefined and contraposed with the term ‘bookbinding’ against the background of various research perspectives. Research on the protective elements of documents is divided between bookbinding studies, binding studies (bibliopegy) and cover studies. The conception of the consolidation of research conducted on the covers of various types of documents within cover studies (okladkoznawstwo) is discussed. The history of this field of study, the basic frameworks and the terms which assist the development of this field, as well as postulations for the future and goals to be achieved are also presented.

Źródło:

Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2020, 63, 3; 61-78
0084-4446

Pojawia się w:

Zagadnienia Rodzajów Literackich

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Granice fizyki w kosmologii
Limits of physics in cosmology

Autorzy:

Sokołowski, Leszek M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/690790.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Copernicus Center Press

Tematy:

physical cosmology
the notion of the Universe
dark matter and dark energy
falsifiability of quantum gravity
origin of the Universe

Opis:

The message is that physics has an „outward bound” of scientific inquiry in the field of cosmology. I present it in the historical development. Physics and astronomy, developing since the seventeenth century, inherited from the early Greek philosophers the conception that the Universe as a whole is invariable. In nineteenth century this conception in conjunction with the conception of eternity of the Universe (being a philosophical conclusion from the conservation laws of mass and energy) gave rise to contradictions with other laws of physics indicating that cosmology is not a branch of physics since the notion of the Universe is not a physical one. Cosmology returned to physics as its important branch due to the advent of general relativity theory and the discovery of the cosmic microwave background radiation. Modern cosmology generates fundamental problems creating real limits to inquiries in physics viewed as an empirical science. The very notion of the Universe shows that the scientific method reaches there limits of its applicability. Does „to exist” mean „to be observed by someone”? Should the definition of the Universe be based on a current physical theory, e.g. on Einstein’s general relativity, giving rise to a kind of mathematical instability? Is the fashionable concept of the „multiverse” a physical one or is a purely metaphysical notion in a scientific disguise? If the Universe is unique (as we believe), is it meaningful to describe it in the framework of physics, which by its method always assumes that the number of objects it describes, is unlimited? Apart from these permanent philosophical problems there are concrete urgent problems generated by cosmology: the nature of dark matter and dark energy. These two species of „substance” appear only in cosmology and do not fit the laboratory physics; contrary to the three centuries long tradition of modern science, now cosmology inspires physics in a troublesome way. A separate class of limits to physics is generated by the theorem in general relativity that the Universe emerged from an initial curvature singularity of the spacetime. At the singularity the whole scientific inquiry breaks down. Cosmology of the very early Universe suggests that in its evolution two specific epochs took place, that of quantum gravity and an inflationary epoch. The underlying them two physical theories are incomplete and seem to be inherently untestable. Furthermore, the experimentally verifiable physics cannot explain the origin of the initial conditions determining properties of the Universe which emerged from the singularity.

Źródło:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2015, 59; 25-81
0867-8286
2451-0602

Pojawia się w:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Problematyka śmierci w ujęciu Aleistera Crowleya
The issue of the death according to Aleister Crowley

Autorzy:

Fert, Adrianna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/514898.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Fundacja dzień dobry! kolektyw kultury

Tematy:

Crowley
Thelema
death
soul
universe
śmierć
dusza
wszechświat

Opis:

The aim of this paper is to present and interpret the issues connected with Crowleyan perspective on the death motif, which is strictly correlated with the Thelemic geneal-ogy of the mankind. It is also connected with the voluntaristic and pragmatic percep-tion of reality, which can be found in the writings of Aleister Crowley. The analysis comprises the issues of physical death compared with the spiritual one. Moreover, author brings up the question of the consequences of being belong to soul and the shell of the astral world as a flesh at the same time.

Źródło:

Amor Fati; 2015, 3; 87-100
2449-7819

Pojawia się w:

Amor Fati

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Konieczność i przypadek w ewolucji wszechświata
Necessity and random events in the evolution of the universe

Autorzy:

Heller, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/690722.pdf

Data publikacji:

2009

Wydawca:

Copernicus Center Press

Tematy:

evolution of the universe
intelligent design
necessity
randomness

Opis:

There are two extremities in contemporary discussions on the role of random events in the evolution of the Universe: one extremity consists in reducing the evolution to a blind game of random events, the other extremity in seeing everywhere traces of the 'intelligent design'. Both these doctrines are based on misunderstandings. It is argued that casual or random events are not a 'foreign body' in the network of physical laws, but rather its indispensable element without which the laws of physics would be ineffective.

Źródło:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2009, 44; 3-12
0867-8286
2451-0602

Pojawia się w:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Dylematy i paradoksy etycznego ekstensjonalizmu
Dilemmas and paradoxes in ethical extensionalism

Autorzy:

Majcherek, Janusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/437446.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii

Tematy:

speciesism; moral universe; animal rights; environmental ethics; biocentric perspective

Opis:

The principal postulate of environmental ethics is to include animals, or even all living entities, in the moral universe. However, questions include: Does this equally concern rats, mice, mosquitoes, bugs, parasites and other creatures which are dangerous for people’s health and life? If not, what are the criteria for selecting protected living beings and unprotected ones? Aren’t such criteria anthropocentric, and contrary to the biocentric assumptions of environmental ethics? Do the differences between the assumptions of environmental ethics and human ethics affect the particular rules of these two kinds of ethics, demanding different kinds of behaviour (towards human and towards nonhuman beings)? How should we appraise people who respect one kind of ethics, but break the other? Could we recognize those who live and act accordingly to the ethics of respect for nature, but don’t respect human rights, as ethically good? And do animals have rights in the same way as human beings? Are they the same rights, or different rights? And if they are different, should they nonetheless have ethical sources and foundations? These are some of the main dilemmas of environmental ethics which are considered in this article.

Źródło:

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2015, 5, 1; 191-210
2083-6635
2084-1043

Pojawia się w:

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

God and Some Limits of Science

Autorzy:

Priest, Stephen

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/22446420.pdf

Data publikacji:

2023-11-30

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii

Tematy:

science
God
subjectivity
objectivity
free will
Being
consciousness
universe

Opis:

Some problems are too subjective, too intimate, too proximal, to admit in principle of any scientific solution: Why is anything you? Is there free will? Is death the end? Other problems are too objective, too macroscopic: Why is there a universe? Why is there anything? What is it to be? Why does mathematics exist? Why does anything happen? Scientific explanation is therefore essentially subject to at least two types of limit, subjective and objective, even though other problems prima facie straddle the subjective/objective divide: What is consciousness? Why is there such a time as the present? Why is there any distinction between right and wrong? Classical (Newtonian-Einsteinian) science largely brackets these problems, but the interpretations of quantum physics variously force them upon us. They only admit of solutions if God exists, there is free-will, and, if some existence is your existence, then you are an immortal soul.

Źródło:

Eidos. A Journal for Philosophy of Culture; 2023, 7, 3; 4-30
2544-302X

Pojawia się w:

Eidos. A Journal for Philosophy of Culture

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Possibility of gradual rips of the Universe structures

Autorzy:

Jacyna-Onyszkiewicz, Zbigniew

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/703390.pdf

Data publikacji:

2009

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

Universe
dark energy
quintessence
phantom dark energy
big rip

Opis:

According to a recently published data obtained by the space probe WMAP, as much as 72% of the Universe energy density is the dark energy of the state equation parameter w from – 1.29 to – 0.75. The dark energy of w < – 1 has been named the phantom dark energy as this value w implies the breaking of the Universe structures in a finite time tR. The phantom dark energy rips apart the Milky Way, the solar system, the Earth and ultimately the molecules and atoms of which we are composed, before the time tR.

Źródło:

Nauka; 2009, 2
1231-8515

Pojawia się w:

Nauka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Pojęcie harmonii w filozofii Empedoklesa
The Concept of Harmony in Empedocles’ Philosophy

Autorzy:

Biedrzyński, Dawid

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/423365.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

harmonia
kosmos
archai
wszystko
sfera
harmony
universe
ta panta
sfairos

Opis:

This article contains an analysis of the concept of harmony in Empedocles' philosophical framework. The term itself appears several times in his poem On nature in different meanings. The concept of harmony is portrayed in this article in relation to active principles of Love and Repulsion and four passive principles. Moreover, harmony is discussed from the perspective of balance between the individual passive elements and from the perspective of the ontical condition for the unity of archai.

Źródło:

IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2014, 26; 5-18
0860-4487

Pojawia się w:

IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Spór o nieskończoność Kosmosu
Controversies over the Infinity of Cosmos

Autorzy:

Lemańska, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2012849.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

nieskończoność
Kosmos
model Wszechświata
infinity
cosmos
model of the universe

Opis:

In the paper the main models of the universe are presented, and the role of the infinity in these models is outlined. The infinity appears as the definitive justification for the existence of the universe.

Źródło:

Roczniki Filozoficzne; 2011, 59, 2; 189-206
0035-7685

Pojawia się w:

Roczniki Filozoficzne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Idea of Dynamic Universe – Thought Styles in Cosmology
Idea dynamicznego Wszechświata – style myślowe w kosmologii

Autorzy:

Szydłowski, Marek
Krawiec, Adam
Tambor, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/950479.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

thought styles
L. Fleck
dynamic universe
styl myślowy
wszechświat dynamiczny

Opis:

Patrząc na korzenie współczesnej kosmologii odnajdujemy dwie ważne okoliczności: przejście z kosmologii na podstawie koncepcji czasoprzestrzeni newtonowskiej do kosmologii relatywistycznej i akceptacji idei dynamicznego relatywistycznego wszechświata. Uważamy, że podczas gdy pierwsza jest rewolucją naukową w sensie Kuhna, druga nie ma takiego charakteru. Powodem jest to, że przejście od statycznego Wszechświata Einsteina do Friedmanna dynamicznego Wszechświata odbywa się na fundamentach stworzonych przez ogólną teorię względności. Teoretyczna możliwość dynamicznego wszechświata jest naturalną konsekwencją ogólnej koncepcji względności krzywizny czasoprzestrzeni, ale nie została uznana od samego początku, gdyż Einstein był przekonany, że Wszechświat jest statyczny i nie istnieje rozwiązanie, zgodne z rozszerzającym się wszechświatem. Uważamy, że koncepcja Flecka stylu myślowego jest bardziej adekwatna w rekonstrukcji bardzo
Looking at the roots of modern cosmology we find two important circumstances: the transition from cosmology based on the Newtonian concept of space-time to relativistic cosmology and the acceptance of the idea of dynamical relativistic Universe. We argue that while the former is a scientific revolution in the Kuhn’s sense, the latter has no such a character. The reason is that the transition from Einstein’s static to Friedmann’s dynamic Universe takes place on foundations set up by general relativity theory. The theoretical possibility of dynamic Universe is a natural consequence of general relativity concept of curvature space-time, but it was not recognized from the very beginning, when Einstein was convinced that the Universe is static and did not admit the solutions of expanding Universe. We argue that Fleck’s conception of thought style is more adequate to reconstruct the very complicated process of the dynamical relativistic picture of the Universe (‘Weltbilt’) formation.

Źródło:

Zagadnienia Naukoznawstwa; 2013, 49, 4(198); 305-319
0044-1619

Pojawia się w:

Zagadnienia Naukoznawstwa

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Historia pewnego obrazu: M. Bersanelli, Wielki spektakl na niebie. Osiem wizji wszechświata od starożytności do naszych czasów, tłum. A. Liszka-Drążkiewicz, Copernicus Center Press, wydanie 1, Kraków 2020, ss. 317
The story of a painting: M. Bersanelli, A great spectacle in the sky. Eight Visions of the Universe From Antiquity to Our Time, transl. A. Liszka-Drążkiewicz, Copernicus Center Press, 1st edition, Krakow (Kraków) 2020, pp. 317

Autorzy:

Cygan, Milena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2148294.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

book review
philosophy
universe
antiquity
recenzja książki
filozofia
wszechświat
starożytność

Źródło:

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2022, 29; 313-318
1230-0780
2719-4337

Pojawia się w:

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

Wszechświat blokowy w kontekście nowego substancjalizmu czasoprzestrzennego
Block Universe in the context of the new spacetime substantivalism

Autorzy:

Luty, Damian

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/945645.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

radical Block Universe
new spacetime substantivalism
hole argument
time
diffeomorphisms

Opis:

The goal of the paper is to present the problem of time, which emerges in the context of the discussion about the ontological status of spacetime. The problem is a consequence of the progress of the participants of the discussion due to the application of the hole argument to the dispute. I present the shortened history of the hole argument, characterize the participants of the mentioned dispute, their development, I give a formulation of the timeless ontology and the attempts to negate it by the new spacetime substantivalists. I present and discuss a thesis suggesting that those attempts are futile.

Źródło:

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2015, 30
1689-4286

Pojawia się w:

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Początek Wszechświata - między teologicznym stworzeniem a kosmologicznym przekształceniem
The Beginning of the Universe: Between Theological Creation and Cosmological Transformation

Autorzy:

Świeżyński, Adam

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2186164.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii

Tematy:

kosmologia
przekształcenie
początek
stworzenie
Wszechświat
beginning
cosmology
creation
Universe
transformation

Opis:

Historia współistnienia nauk przyrodniczych i teologii naznaczona jest próbami przeciwstawiania sobie tych dwóch płaszczyzn poznania rzeczywistości. Współcześnie takie próby podejmowane są także względem kosmologicznej i teologicznej wizji powstania Wszechświata. Chodzi przede wszystkim o rozpowszechnianie się poglądu, jakoby ewolucyjny charakter istnienia Wszechświata oraz niedająca się wykluczyć możliwość, że nie posiada on początku czasowego, stanowiły argumenty zaprzeczające działaniu Boskiego aktu stworzenia jako przyczyny trwania rzeczywistości. Wydaje się, że najważniejszym źródłem tego błędnego twierdzenia jest mieszanie zasad i terminów ściśle filozoficznych (metafizycznych) z przyrodniczymi. Wbrew temu, co niekiedy próbuje się głosić, stosowane w obrębie teologii chrześcijańskiej ontologiczne rozumienie początku Wszechświata jako zaistnienia wszelkiej materii wskutek stwórczego oddziaływania Boga nie zakłada wcale, że zaistnienie to dokonało się w ramach czasu linearnego, ale wskazuje na stałą, ponadczasową zależność stworzenia od Stwórcy. Podkreślić trzeba również, że analiza zakresu metod badawczych stosowanych w naukach przyrodniczych prowadzi do wniosku o ich niewystarczalności do definitywnego rozstrzygnięcia kwestii czasowego początku Wszechświata materialnego. Na gruncie przyrodoznawstwa można bowiem w sposób uprawniony rozpatrywać wyłącznie zagadnienie początku czasowego obecnie obserwowanego, fizycznego stanu Wszechświata. Wynika z tego, że dla poprawnego zrozumienia natury relacji zachodzącej między kosmologiczną i teologiczną koncepcją kosmogenezy kluczowe znaczenie ma precyzyjne i ścisłe rozumienie znaczenia pojęć zastosowanych w obu koncepcjach powstania Wszechświata, które przynależą do dwóch odrębnych epistemologicznie płaszczyzn poznania rzeczywistości. Celem artykułu jest przedstawienie i porównanie kosmologicznego i teologicznego rozumienia początku Wszechświata oraz udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy są to stanowiska wzajemnie wykluczające się czy komplementarne.
The history of the co-existence of natural science and theology is marked by attempts to confront each of these two levels of cognition of reality with the other. Nowadays, such aims are also pursued in relation to cosmological and theological views regarding the origins of the Universe. In particular, there is a widespread view that the evolutionary nature of the latter’s existence, and the inescapable possibility that it has no temporal beginning, furnish grounds for rejecting a Divine act of creation as being causally responsible for the supposed duration of its existence. It seems that the most important source of this erroneous claim is the mixing up of strictly philosophical (metaphysical) principles and terms with natural science. Contrary to what is sometimes held to be the case, the ontological understanding of the beginning of the Universe as a coming into being of all matter resulting from creative agency on the part of God, construed from the standpoint of Christian theology, does not presuppose at all that this coming into being took place within the framework of linear time, and points instead to a permanent, timeless dependence of creation on the Creator. It should also be emphasized that an analysis of the range of research methods used in the natural sciences leads to the conclusion that they are not capable of furnishing a definitive resolution of the question of the temporal commencement of the material Universe. In fact, taking natural science as one’s sole basis, one can only legitimately consider the question of the temporal onset of the currently observed, physical state of the Universe. It follows that in order to correctly understand the nature of the relationship obtaining between the cosmological and theological conceptions of cosmogenesis it is of crucial importance to have a precise and accurate understanding of the meaning of the concepts used in both conceptions of the origins of the Universe, where these belong to two epistemologically distinct levels of cognition of reality. The aim of this article is to present and compare the cosmological and theological approaches to understanding the beginnings of the Universe, and to answer the question of whether these positions are mutually exclusive or complementary.

Źródło:

Filozoficzne Aspekty Genezy; 2023, 20, 1; 1-36
2299-0356

Pojawia się w:

Filozoficzne Aspekty Genezy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Nowe wydania – stare podręczniki. Kilka uwag o akademickim Sępie
New issues of the poet – old academic textbooks. A few notes about the academic works about Mikołaj Sęp Szarzyński’s verse

Autorzy:

Wojtowicz, Witold

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/649931.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Mikołaj Sęp Szarzyński
Boecjusz
„Model wszechświata”
Boethius
“Model of the Universe”

Opis:

The author, referring to the presence of Boethius’ thought (The Consolation of Philosophy – De consolatione philosophiae) in the poetry of Mikołaj Sęp Szarzyński (c. 1550–c. 1581), indicates the presence of the “Model of the Universe” (Clive S. Lewis), Aristotelian vision of the cosmos (Edward Grant) in his work, consistently omitted in Czesław Hernas’ academic textbooks Barok, earlier in the book of Jan Błoński. This non-inclusion leads to misleading interpretations, especially in the context of the theological dimension of this poetry. This sort of literary criticism led to the controversial status of the poet in the history of ancient Polish literature. Sęp Szarzyński took up the tradition of using the Model, even pagan, in the interest of religious content, his faith. The model based on Aristotle’s doctrine brings religious certainty. In fact it strengthens it, but does not weaken faith.
Autor, nawiązując do obecności myśli Boecjusza („O pocieszeniu, jakie daje filozofia”) w poezji Sępa-Szarzyńskiego (ok. 1550–ok 1581), wskazuje na obecność Modelu (C.S. Lewis), arystotelesowskiej wizji kosmosu (E. Grant) w jego twórczości, konsekwentnie pomijanego w podręczniki akademickim Czesława Hernasa, wcześniej zaś w książce Jana Błońskiego. Nieobecność ta prowadzi do mylących interpretacji, zwłaszcza w kontekście teologicznego wymiaru tej poezji. Prowadziła także do kontrowersyjnego statusu poety w historii dawnej literatury polskiej. Sęp podejmuje tradycję korzystania z wyobrażeń Modelu, jeszcze pogańskich, w interesie treści religijnych, swej wiary. Model oparty na doktrynie Arystotelesa przynosi pewność, wzmacnia, nie osłabia wiarę.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2019, 53, 2; 47-78
1505-9057
2353-1908

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Człowieczeństwo jako problem i wyzwanie edukacyjne
Humanity as an Problem and Educational Challenge

Autorzy:

Ostrowska, Urszula

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1810708.pdf

Data publikacji:

2021-08-16

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

człowieczeństwo
problem
wyzwanie edukacyjne universum antroposferycznym
humanity
educational challenge
antropospheric universe

Opis:

Kwestia sposobów zaświadczania człowieczeństwa przez ludzi współczesnych przybiera rangę priorytetowego zadania współczesności i wyzwania wykraczającego w przyszłość. Zawarta w tytule artykułu triada kategorii kluczowych: człowieczeństwo – problem – wyzwanie edukacyjne stanowi tropy wytyczające tok rozważań podjętych w niniejszym tekście. Rozpoczynam je od ujęć terminologicznych, a następnie prezentuję podjęte kwestie z jednej strony z perspektywy postrzegania człowieczeństwa jako priorytetowego problemu i wyzwania dla ludzkości, który wymaga intensywnych zabiegów epistemologiczno-eksploracyjnych, z drugiej strony jako konstytutywnej podstawy dla teorii i praktyki edukacyjnej ukierunkowanej na wnikliwe poznawanie człowieczeństwa, a także odpowiedzialne zaświadczanie przez podmioty edukacyjne tego fenomenu w universum antroposferycznym, w którym podejmowane próby doskonalenia elementów świata wartości nie mają kresu.
The issue of the ways of certifying humanity by contemporary people takes the rank of a priority task today and a challenge that goes into the future. The triad of key categories contained in the title of the article: humanity — problem — educational challenge constitute the clues that define the course of considerations undertaken in this text.  I start them with terminological approaches, and then present the issues raised on the one hand from the perspective of perceiving humanity as a priority problem and challenge for humanity, which requires intensive epistemological and exploratory efforts, and on the other hand as a constitutive basis for educational theory and practice focused on insightful learning of humanity, as well as responsible certification by educational entities of this phenomenon in the anthropospheric universe in which attempts to improve elements of the world of values have no end.

Źródło:

Roczniki Pedagogiczne; 2021, 13, 2; 7-32
2080-850X

Pojawia się w:

Roczniki Pedagogiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

Origin of consciousness and contemporary physics

Autorzy:

Di Sia, Paolo
Bhadra, Narayan Kumar

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1031926.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN

Tematy:

B-DS model
Consciousness
Contemporary Physics
Cosmology
Electromagnetic Force
Light
Universe

Opis:

All great religions used the light as a symbol of transcendence and characteristic of divinity, talking about “divine spark that is inside us”. Light indicates the life; the symbol of light pervades the Bible from the first to the last page, it is the principle of creation. God has been called in various ways, but the light is the metaphor used to talk about His nature. From the point of view of physics, the light is an electromagnetic wave; the electromagnetic force is one of the four fundamental forces known today. Recent insights consider our physical universe as appeared by a phase-like transition from a universe with 10 space-time dimensions. Relatively to a new appeared model, called B-DS model, consciousness would be created by the electromagnetic field in relation to the SU(6) x U(1) symmetry group. The human brain is conceived as an interface organ receiving informations, an element of interference from incoming data and already existing data (the subject’s memory).

Źródło:

World Scientific News; 2020, 140; 127-138
2392-2192

Pojawia się w:

World Scientific News

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Goreckïs creative journeys between nature and culture. Around the ‘Copernicari Symphony

Autorzy:

Małecka, Teresa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/780295.pdf

Data publikacji:

2009

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Henryk Mikołaj Górecki
Copernicus
symphony
nature
culture
beauty
contemplation
universe
singing
sonority

Opis:

Henryk M. Gôrecki’s oeuvre is characteristic in its almost constant oscillation between meditation on the world, the universe, nature, and implication in history, tradition, culture; between the delight in the beauty of nature and the delight in culture. ‘We were no longer the centre of the universe, we became nothing.’This idea of the composer was fundamental for his creation of his II Symphony. Its two-movement form was a consequence of his own understanding of the Copernican revolution. Its Latin text was derived from the Book of Psalms; due to the circumstances of its commission, it also includes a fragment from Copernicus tractate. The distribution of tension in the first movement is non-trivial. Judging by the composer’s “cosmic” fascinations, the beginning is a “Big Bang”. The central climax of this movement appears in its finale, when the huge chorus sings and cries the words of the Psalms. In Movement Two we are ushered into a different, a lyrical world of contemplation. The soloists are singing in traditional and simplest possible way. The chorus, harmonized modally is singing the words of Nicolaus Copernicus about the “heaven” - “beauty” relation. Chorale-like, they place us in a transcendental dimension. The work is crowned with long-standing yet pulsating sonorities of the orchestral mass in pentatonic interval structure, resolved into an A flat major triad: in the tradition of Baroque rhetoric, depicts emotions of stillness, of the calm of the night; in late Romanticism - the emotion of mild and solemn. Perhaps these sonorities of the orchestral mass in the finale - that is exactly the sound of the Universe as Górecki has been expressed?

Źródło:

Interdisciplinary Studies in Musicology; 2009, 8; 173-188
1734-2406

Pojawia się w:

Interdisciplinary Studies in Musicology

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

Stworzenie świata według Leibniza
Creation of the universe according to Leibniz

Autorzy:

Heller, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/690614.pdf

Data publikacji:

2008

Wydawca:

Copernicus Center Press

Tematy:

Gottfried Wilhelm Leibniz
creation of universe
mathematical thinking
calculus
best possible world

Opis:

Leibniz's idea of creation is best epitomized by a note written by him on the margin of his work entitled 'Dialogus'. The note reads:'When God thinks things through and calculates, the world is made'. Simple calculations are almost mechanical. The true mathematical thinking begins when one is confronted with a problem that has to be solved, when starting from the known mathematical structure one has to construct a new structure, to comprehend its intricacies, the ways of its functioning, and its connections with other mathematical structures. And when one successfully applies the new mathematical structure to a physical theory, the new world is made. This was Leibniz's experience when he was discovering calculus and tried to apply it to mechanical problems. Leibniz's doctrine that our world is the best of all possible words is often ridiculed, but this attitude is the result of a very superficial reading of Leibniz's texts. In fact, God's calculations to choose the best possible world are similar to solving the variational problem in mathematics. Leibniz claims that in mathematical reasoning if there is neither 'maximum' nor 'minimum' nothing can happen. Similarly, if there were no world better that other possible worlds, God's wisdom would have not been able to create anything. Some consequences of this doctrine, concerning the nature of space, time and causality, are also considered.

Źródło:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2008, 42; 3-14
0867-8286
2451-0602

Pojawia się w:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

The phenomenon of gravitational repulsion in the cosmic medium

Autorzy:

Etkin, V. A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1163538.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN

Tematy:

Universe
attraction and repulsive force
baryonic and non-baryonic matter
gravitational equilibrium

Opis:

On the basis of the thermodynamic theory of transfer and transformation of all forms of energy and of the principle of mass-energy equivalence is established a more general law of gravity, according to which in the non-baryonic matter there is a gravitational force of attraction and repulsion. This theory predicts the existence of gravitational equilibrium, strong and weak gravity, as well as the presence of huge free gravitational energy reserves with the possibility of its use. This makes unnecessary the introduction of dark energy as a hypothetical medium, causing the accelerated expansion of the Universe. The theory considers the occurrence of radiation capable baryonic matter as a result of the phase transition (condensation) non-baryonic matter during its compaction forces of gravity with the rise of the new degrees of freedom. She explains the presence of libration zones, phenomenon of stellar matter overflow in binary systems, the anomalies in the behavior of space probes, structuring processes in the Universe, collapse, flash "supernova" etc. The predictions of the theory are confirmed data of astronomical observations of recent years.

Źródło:

World Scientific News; 2018, 109; 167-179
2392-2192

Pojawia się w:

World Scientific News

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

Philosophical Creationism: Thomas Aquinas’ Metaphysics of Creatio ex Nihilo

Autorzy:

Maryniarczyk, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/507675.pdf

Data publikacji:

2016-03-30

Wydawca:

International Étienne Gilson Society

Tematy:

creatio ex nihilo
Thomas Aquinas
philosophical creationism
creationism
creation
God
production
universe
world

Opis:

All philosophers, beginning with the pre-Socratics, through Plato and Aristotle, and up to Thomas Aquinas, accepted as a certain that the world as a whole existed eternally. The foundation for the eternity of the world was the indestructible and eternal primal building material of the world, a material that existed in the form of primordial material elements (the Ionians), in the form of ideas (Plato), or in the form of matter, eternal motion, and the first heavens (Aristotle). The article outlines the main structure of the philosophical theory of creation ex nihilo developed by St. Thomas Aquinas and indebted to his metaphysical thought. It shows the wisdom-based and ratiocinative foundation of the rational cognition of reality—reality that comes from the personal creative act of God. It concludes that the perception that the beings called to existence by the personal act of God the Creator are intelligible is the ultimate rational justification for the fact that our human cognition, love, and spiritual creativity are rational.

Źródło:

Studia Gilsoniana; 2016, 5, 1; 217-268
2300-0066

Pojawia się w:

Studia Gilsoniana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Uroki świata tellurycznego, czyli o korekcie kosmosu chtonicznego
Charms of the telluric universe, or about correction of the chthonic universe

Autorzy:

Roskal, Zenon

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/431287.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

history of astronomy
chthonic universe
Greek mythology
historia astronomii
kosmos chtoniczny
mitologia grecka

Opis:

In this article, I argue that “Polemical Remarks about the Concept of the Chthonic Universe” are not quite reliable. First of all I’m not entirely convinced that the title of my book must be changed. My first objective in this paper is to prove that the adjective chthonic in the title of the book Chthonic Universe is more appropriate than the adjective telluric, which is proposed by my adversary. Next, what it demonstrated is that subsequent objections to the concept of the chthonic universe are invalid. In particular, so-called “methodological objection” is invalid because the concept of the chthonic universe is first and foremost a philosophical view of the universe, which emerges from the development of astrophysics and then is not an obstacle to the progress of this science. Without going into the details of my response to Dziadkowiec’s article, it should be pointed out that most of the objections to the concept of the chthonic universe in it are mere misunderstandings.
W artykule wykazuje się, że "Uwagi polemiczne do koncepcji kosmosu chtonicznego" autorstwa Jakuba Dziadkowca nie są całkiem wiarygodne. Przede wszystkim nie zostało przekonująco wykazane, że tytuł mojej książki powinien być zmieniony. Pierwszym celem tego artykułu jest zatem pokazanie, że użycie przymiotnika chtoniczny w tytule książki Kosmos chtoniczny było bardziej zasadne niż użycie proponowanego przez polemistę przymiotnika telluryczny. Następnie pokazuje się, że kolejne zarzuty stawiane koncepcji kosmosu chtonicznego nie są zasadne. W szczególności nie jest zasadny tzw. „zarzut metodologiczny”, ponieważ koncepcja kosmosu chtonicznego jest przede wszystkim filozoficzną interpretacją rozwoju astrofizyki i nie może być przeszkodą w postępach tej nauki. Nie wchodząc zbytnio w szczegóły, należy tylko odnotować, że większość zarzutów do koncepcji kosmosu chtonicznego to zwykłe nieporozumienia.

Źródło:

Studia Philosophiae Christianae; 2013, 49, 3; 107-118
0585-5470

Pojawia się w:

Studia Philosophiae Christianae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Quantum Physics, Metaphysics, Theism: Interpretations, Ontologies, Theological Remarks

Autorzy:

Di Sia, Paolo

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1179593.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN

Tematy:

Computing
Faith
Human Being
Information
Metaphysics
Modern and Contemporary Physics
Ontology
Theism
Universe

Opis:

Modern physics is based on two big pillars, the theory of relativity and quantum mechanics; the first describes the macro-cosmos, the second one the micro-cosmos. With the relativity we have witnessed a revolution of concepts of space and time, with quantum physics very unusual weird and out of any classical logic phenomena have been and are being discovered, with all implications at ontological level in relation to the nature of reality. The features of quantum mechanics are seen as puzzling, but also as a resource to be developed, rather than a problem to be solved. It gave rise not only to interpretative puzzles, but also to new concepts in computational environment and in information theory. In this paper, after a general introduction to quantum physics and its key concepts, I focus the attention on its various interpretations, on cosmological concepts like the creation of the universe, the concept of multiverse, the fine tuning, the intentionality, the quantum computation, the entanglement.

Źródło:

World Scientific News; 2017, 74; 106-120
2392-2192

Pojawia się w:

World Scientific News

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Does la bouche de la loi Have Anything to Say in Democracy? An Exercise in Legal Imagination
Czy la bouche de la loi mają coś do powiedzenia w demokracji? Ćwiczenie w wyobraźni prawniczej

Autorzy:

Barwicka-Tylek, Iwona
Ceglarska, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31348261.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

democracy
legal imagination
political universe
judiciary
demokracja
wyobraźnia prawnicza
uniwersum polityczne
wymiar sprawiedliwości

Opis:

The article uses the potential of spatial imagination to discuss challenges judicial power and judges face nowadays, due to fierce philosophical and theoretical debates over the future of democracy and various “democratic innovations”. To identify and discuss possible reactions to these new challenges, we refer to the three-level concept of the political universe. It is argued that the “modern” legal and political imagination has neglected the importance of the most basic of these levels, namely the level of commonly shared cultural values. In effect, as Montesquieu famously summarized, judges became “no more than the mouth that pronounces the words of the law”. This traditional view is still persistent in legal debates but proves to be more and more insufficient, as it does not allow lawyers to take an active part in contemporary political and constitutional debates. Unfortunately, the attempts to overcome it are often far from being satisfactory, as they focus on justifying or criticising allegedly inevitable “politicization” of the judiciary. In effect, both images encourage competition rather than a dialogue, which may in fact hinder understanding and responding to new political processes. In the conclusions of the article, we suggest that the history of European political and legal traditions offers a possibility to go beyond such neutral-political opposition towards a more complicated view, which is at the same time more attuned to unending struggles for and with democracy.
W artykule wykorzystano potencjał wyobraźni przestrzennej do przedstawienia wyzwań stojących przed sędziami oraz władzą sądowniczą w dzisiejszych czasach, wynikający z intensywnych debat filozoficznych i teoretycznych na temat przyszłości demokracji oraz różnych „demokratycznych innowacji”. Aby zidentyfikować i omówić możliwe reakcje na te nowe wyzwania, odwołujemy się do trójpoziomowej koncepcji uniwersum politycznego. Twierdzi się, że „nowoczesna” wyobraźnia prawno-polityczna zaniedbała znaczenie najbardziej podstawowego z tych poziomów, czyli poziomu wspólnie podzielanych wartości kulturowych. W efekcie, jak podsumował Monteskiusz, sędziowie to „jedynie usta, które wygłaszają brzmienie praw”. Ten tradycyjny pogląd wciąż utrzymuje się w debatach prawnych, ale staje się coraz bardziej niewystarczający, ponieważ nie pozwala prawnikom na czynny udział we współczesnych debatach politycznych i ustrojowych. Niestety, próby jego przezwyciężenia są często dalekie od satysfakcjonujących, gdyż koncentrują się na usprawiedliwieniu lub krytyce rzekomo nieuniknionego „upolitycznienia” wymiaru sprawiedliwości. W efekcie oba wyobrażenia zachęcają raczej do rywalizacji niż do dialogu, co może rzeczywiście utrudniać zrozumienie nowych procesów politycznych i reagowanie na nie. W podsumowaniu artykułu sugerujemy, że historia europejskich tradycji polityczno-prawnych daje możliwość wyjścia poza taką neutralno-polityczną opozycję w kierunku bardziej skomplikowanego poglądu, który jednocześnie jest bardziej nastawiony na niekończące się walki o demokrację i z demokracją.

Źródło:

Studia Iuridica Lublinensia; 2022, 31, 2; 85-99
1731-6375

Pojawia się w:

Studia Iuridica Lublinensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Uwagi polemiczne do koncepcji kosmosu chtonicznego
Polemic notes on the chthonic universe concept

Autorzy:

Dziadkowiec, Jakub

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/431067.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

astrophysics
chthonic universe
cosmomonism
cosmopluralism
SETI project
astrofizyka
kosmos chtoniczny
kosmomonizm
kosmopluralizm
projekt SETI

Opis:

The article discusses the concept of the chthonic universe, which is a form of ontological generic monism. The concept states that the whole universe is made of the same type of matter and governed by the same laws established by natural science. First of all, the term “chthonic universe” is analysed in reference to the term “telluric universe” and in the context of discussion on the presence of divine agents in nature. Afterwards, main philosophical ideas included in the concept of the chthonic universe are presented and criticized. The ideas are within the scope of philosophy of nature and have several implications for the philosophy of science. Next, two controversies related to the SETI project are discussed that have a direct impact on the chthonic universe concept. The last part comprises three arguments against the concept in question and an attempt at its evaluation.
Artykuł podejmuje polemikę z koncepcją kosmosu chtonicznego, która jest formą ontologicznego monizmu rodzajowego. Koncepcja ta głosi, że cały kosmos jest zbudowany z tego samego rodzaju materii oraz rządzą w nim te same prawa określane przez nauki przyrodnicze. W pierwszej kolejności analizie zostaje poddany termin „kosmos chtoniczny” w odniesieniu do terminu „kosmos telluryczny” oraz w kontekście sporu o obecność czynników boskich w świecie naturalnym. Następnie są przedstawione i skrytykowane główne filozoficzne idee, zawarte w koncepcji chtoniczności, które należą do dziedziny przedmiotowej filozofii przyrody oraz posiadają pewne implikacje dla filozofii nauki. Dalej są omówione dwie kontrowersje wokół związanego z interpretacją monistyczną programu SETI, które bezpośrednio wpływają na koncepcję kosmosu chtonicznego. Ostatni fragment zawiera trzy argumenty przeciwko omawianej koncepcji oraz zawiera próbę jej oceny.

Źródło:

Studia Philosophiae Christianae; 2013, 49, 3; 85-106
0585-5470

Pojawia się w:

Studia Philosophiae Christianae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Czy siła grawitacji działa na odległość?
Does the force of gravity acts at a distance?

Autorzy:

Janusz, Robert

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/691326.pdf

Data publikacji:

2005

Wydawca:

Copernicus Center Press

Tematy:

Albert Einstein
theory of relativity
gravitational field
gravity
geometry of the Universe
physical force

Opis:

The second Law of Newton's dynamics could be regarded as a research program: by investigating momentum change, one is able to obtain simple formulae for expressing the physical force. However, such a program is unrealistic because of the problem with defining the concept of inertial system. Einstein has solved this problem in his general theory of relativity. In this theory, Gravity is not a force but rather the geometry of the world. It does not act at a distance, but determines local motions of masses. Einstein's research program consisted in a bold hypothesis in the field of mathematical physics rather than in any mathematization of observational results. The second Law of Newton's dynamics could be regarded as a research program: by investigating momentum change, one is able to obtain simple formulae for expressing the physical force. However, such a program is unrealistic because of the problem with defining the concept of inertial system. Einstein has solved this problem in his general theory of relativity. In this theory, Gravity is not a force but rather the geometry of the world. It does not act at a distance, but determines local motions of masses. Einstein's research program consisted in a bold hypothesis in the field of mathematical physics rather than in any mathematization of observational results.

Źródło:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2005, 37; 15-31
0867-8286
2451-0602

Pojawia się w:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Imperatyw opieki paliatywnej w medycynie weterynaryjnej

Autorzy:

Kuśnierz, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/943806.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

anthropocentrism
speciesism
universe of life
empathy
fellow feeling
recognition
state of mind
veterinary palliative care

Opis:

One of the main causes of the ethical ambivalence in the attitude of homo sapiens species towards other living creatures is its utilitarian and anthropocentric mindset which permeates practical decisions and judgments. Socio-ecological conditioning of the human-animal relations to which the former contributed through practices and habits (habitus) largely designating the so called cultural norms (at least in Bourdieu’s conception) have thus far legitimized speciesism as well as disablement and exclusion of animals from  the advantages of technology and veterinary medicine, which in turn would strengthen their position in the face of continual exploitation  in favor of man. Since few decades this state of affairs has been changing; man’s ethical consciousness in respect of the predicament, state of mind and well–being of other living creatures is rising. The encounter of man with different non-human beings who do not know human forms of auto-expression or communication  became possible through the discovery of science – as well as philosophy’s and particularly ethics’ indication – of common properties and socio-cognitive capabilities: including fellow feeling which in case of a human being is followed by consciousness, understanding, interpretation, as well as relevant decisions and actions. This common denominator among species is waiting for further exploration and redefinition in terms of ethics. That is exactly what constitutes the requirement for improvement of the condition of other species in the world exploited by human kind. Many academic disciplines contribute to the unceasing widening of the moral horizon (empathy, fellow feeling, responsibility, solidarity, readiness to care and help)  so that it could embrace over time as many individuals representing species outside homo sapiens as possible. Veterinary medicine and palliative care create conditions that foster the rebuilding of a caring relationship between man and other living creatures, opening at the same time door to recognition and meaningful relations (in Ricoeur’s terms), understanding and love of the universe of life (bios) that man shares with other species.

Źródło:

Ethics in Progress; 2016, 7, 1; 67-102
2084-9257

Pojawia się w:

Ethics in Progress

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Rethinking the Concept of Entropy

Autorzy:

Etkin, V. А.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1068611.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN

Tematy:

dissipation
evolution
inequalities
irreversibility
thermal death of the Universe
thermodynamic and statistical entropy
thermodynamics paralogism

Źródło:

World Scientific News; 2019, 132; 187-205
2392-2192

Pojawia się w:

World Scientific News

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Kopernik w Europie - zapiski z peregrynacji z dziełem Kopernika po Europie z okazji Międzynarodowego Roku Astronomii
Copernicus in Europa: Krakau-Budapest-Wien-Linz-Padua-Mailand-Lyon- Paris-Brüssel-Amsterdam-Göttingen (Notizen von der Peregrination mit dem Werk von Copernicus rund um Europa anlässlich des Internationalen Jahres der Astronomie)
Copernicus in Europe: Kraków-Budapest-Vienna-Linz-Padva-Mediolan-Lyon-Paris-Brussels-Amsterdam-Gettingen (notes from a peregrination around Europe with Copernicus work to celebrate the International Year of Astronomy)

Autorzy:

Szmak, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/52493417.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Towarzystwo Miłośników Torunia

Tematy:

Mikołaj Kopernik
Europa
Wszechświat
Podróż
Inkwizycja
Nicolaus Copernicus
Europe
Universe
Journey
Inquisition
Nikolaus Copernikus
Universum
Reise

Opis:

Zapis peregrynacji z reprintem dzieła Kopernika „De revolutionibus”  po Europie z okazji Międzynarodowego Roku Astronomii. Kraków- Budapeszt- Wiedeń- Linz- Padva- Mediolan –Lyon- Paryż- Bruksela-Amsterdam- Getynga. Jedenaście sławnych europejskich miast, 5000 kilometrów w dziesięć dni i jedno pytanie: Jaki obraz Kopernika dotrwał do dzisiejszych czasów ?  Europa Kopernika kojarzy raczej słabo. W tym o co chodziło w jego teorii i jakie miało znaczenie dla rozwoju ludzkości orientują się nieliczni. To jednak Kopernik przewrócił cały wszechświat do góry nogami. Napisał dzieło dla elity uczonych ,  ale wszyscy jesteśmy nim naznaczeni. I wszędzie, na Piazza Dumo w Mediolanie, nad kanałami Amsterdamu i przed paryską Sorboną spotykaliśmy ludzi, młodych i starszych, którzy mieli tego świadomość. Było ich zaskakująco wielu.  
Record of a peregrination with a reprint of Copernicus' work "De revolutionibus" across Europe to celebrate the International Year of Astronomy. Kraków- Budapest- Vienna- Linz- Padua- Milan -Lyon- Paris- Brussels-Amsterdam- Göttingen. Eleven famous European cities, 5,000 kilometres in ten days and one question: What image of Copernicus has survived to the present day?  Europe does not know Copernicus very well. Few people know what his theory was about and what it meant for the development of mankind. However, it was Copernicus who turned the entire universe upside down. He wrote a work for an elite of scientists, but we are all marked by it. And everywhere, in the Piazza Dumo in Milan, by the Amsterdam canals and in front of the Sorbonne in Paris, we met people, young and old, who were aware of it. They were surprisingly numerous.
Aufzeichnung einer Peregrination mit dem Nachdruck des Werks Kopernikus "De revolutionibus" rund um Europa anlässlich des Internationalen Jahres der Astronomie. Krakau - Budapest - Wien - Linz - Padua - Mailand - Lyon - Paris - Brüssel - Amsterdam - Göttingen. Elf berühmte europäische Städte, 5000 zurückgelegte Kilometer in zehn Tagen und eine Frage: Welches Bild von Copernicus hat bis heute überdauert? Europa erinnert sich an Copernicus eher schwach. Nur wenige wissen, worum es in seiner Theorie ging und was sie für die Entwicklung der Menschheit bedeutete. Allerdings war es Copernicus, der das ganze Universum auf den Kopf stellte. Er hat ein Werk für Gelehrtenelite geschrieben, aber wir alle sind davon gezeichnet. Doch überall, auf der Piazza Dumo in Mailand, an den Kanälen von Amsterdam und vor der Sorbonne in Paris, begegneten wir Menschen, jung und alt, die sich dessen bewusst waren. Es waren überraschend viele.   

Źródło:

Rocznik Toruński; 2022, 49; 157-174
0557-2177

Pojawia się w:

Rocznik Toruński

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Apofatyzm filozoficzny a Michała Hellera idea matematyczności przyrody
Philosophical Apophatism and Michał Heller’s Idea of Mathematicity of the Universe

Autorzy:

Grygiel, Wojciech P.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2097321.pdf

Data publikacji:

2022-06-30

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

ontologia
teoria kategorii
apofatyzm
matematyczność przyrody
strukturalizm
ontology
category theory
apophatism
mathematicity of the Universe
structuralism

Opis:

Wychodząc od usystematyzowania hellerowskiej tezy o matematyczności przyrody, niniejsze studium poświęcone głównie będzie pokazaniu i krytycznej ocenie racji, wedle których Heller desygnuje teorię kategorii jako matematyczne środowisko szczególnie predestynowane dla wyartykułowania tej tezy. Kluczowe w tym kontekście będzie wskazanie, co uprawnia go do wprowadzenia mającej istotne ontologiczne znaczenie koncepcji pola kategorii i utożsamienia go z polem racjonalności. Ostatecznie stanie się możliwe lepsze zrozumienie, w jakim sensie w kontekście sformalizowanych teorii fizycznych Heller operuje pojęciem apofatyzmu filozoficznego, który wydaje się trafnie ujmować specyfikę jego poglądów na ontologiczne zobowiązania tych teorii i gdzie być może zbliża się on do niebezpiecznych myślowych pułapek. W swojej apofatycznej postawie Heller pozostaje blisko pierwszoplanowych postaci współczesnej fizyki i noblistów, Alberta Einsteina czy Rogera Penrose’a: fizyka nie mówi o tym, jaka rzeczywistość jest, ale pozwala stanąć na drodze do rzeczywistości.
Starting with the systematization of Michael Heller’s thesis of the mathematicity of the Universe, the inquiry carried out in this article will be devoted to the presentation and the critical analysis of why the category theory can be designated as the most suitable mathematical environment to articulate this thesis. The key task will be to show what motivates Heller to introduce an ontologically pregnant concept of the field of categories and to equate it with the field of rationality. Finally, it will become more transparent in what sense Heller utilizes the concept of the philosophical apophatism in the context of the formalized physical theories. Heller shares his apophatic attitude with such prominent figures of the theoretical physics as Albert Einstein and Roger Penrose: physics does not say what reality is but it places a physicist on the road to reality.

Źródło:

Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 2; 227-245
0035-7685

Pojawia się w:

Roczniki Filozoficzne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Mała książka o wielkim wszechświecie
The little book about the large universe

Autorzy:

Szybka, Sebastian Jan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1943074.pdf

Data publikacji:

2021-12-31

Wydawca:

Copernicus Center Press

Tematy:

cosmology
universe
cosmos
astronomy
physics
cosmic microwave background
general relativity
background radiation
CMB
WMAP
Albert Einstein

Opis:

We live in extraordinary times for cosmologists. A vast amount of new astronomical data is pushing our model of the universe to its limits. An interest in cosmology is growing. The Little Book of Cosmology by Lyman Page is a concise up-to-date approachable introduction to the topic.

Źródło:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2021, 71; 203-209
0867-8286
2451-0602

Pojawia się w:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Słowo w edukacji z perspektywy aksjologicznej
Axiological view of the word in education

Autorzy:

Ostrowska, Urszula

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1334080.pdf

Data publikacji:

2020-12

Wydawca:

Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim

Tematy:

edukacja
perspektywa aksjologiczna
uniwersum antroposferyaksjologicznej
słowo
język
education
axiological perspective
the universe of axiological anthroposphere
word
language

Opis:

In the reflections on the word in education from an axiological perspective – the key category „word” is often accompanied by the „language” category, which is close to her, referring to homo loquens – to a man speaking, using the language. It is the words that accompany a man from the beginning of his existence to the very end of his life. It is not surprising that because of the omnipresence of words, it is said that man exists in language and through language he has the ability to test his humanity in the world. Undertaking education in the insightful effort of revealing these meanings is justified in order to make the elements of the universal axiological anthroposophy essential for the existence of humanity not be forgotten, to be properly understood in accordance with their meaning, without distortions, simplifications of distortions, logical errors and at the same time they should not too obvious, anachronistic, embarrassing or embarrassing to use. The fact that man in the universe as a „small” being and only temporarily existing on earth, maybe just by means of the word that impenetrable world in its richness can almost completely embrace, perfect and enrich the surrounding reality and himself, confirms the boundless size of lexis in a special way.
W rozważaniach na temat słowa w edukacji z perspektywy aksjologicznej – kluczowej kategorii „słowo” niejednokrotnie towarzyszy blisko sytuująca się jej kategoria „język”, odnosząca się do homo loquens – do człowieka mówiącego, posługującego się językiem. To właśnie słowa towarzyszą człowiekowi od początku jego istnienia aż po sam kres życia, Toteż nic dziwnego, że z racji owej wszechobecności słów orzeka się, że człowiek istnieje w języku i poprzez język ma możność zaświadczania swojego człowieczeństwa w świecie.Podejmowanie w edukacji wnikliwego trudu odsłaniania owych znaczeń jest uzasadnione zwłaszcza dlatego, aby istotne dla istnienia ludzkości elementy uniwersum antroposfery aksjologicznej nie ulegały zapomnieniu, aby były należycie, zgodnie z ich sensem rozumiane, bez zniekształceń, uproszczeń wypaczeń, błędów logicznych a przy tym, aby nie wydawały się nazbyt oczywiste, anachroniczne, kłopotliwe czy żenujące w użyciu.O bezgranicznej wielkości leksyki zaświadcza w sposób szczególny fakt, że człowiek we wszechświecie jako istota „niewielka” i zaledwie okresowo egzystująca na ziemi, może właśnie za pomocą słowa ów nieprzenikniony w swym bogactwie świat niemal na wskroś ogarnąć, doskonalić i wzbogacać otaczającą rzeczywistość oraz samego siebie.

Źródło:

Język. Religia. Tożsamość; 2020, 1/2(21/22); 163-175
2083-8964
2544-1701

Pojawia się w:

Język. Religia. Tożsamość

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Fizyka i umysł Boga. Przemówienie na uroczystości wręczenia Nagrody Templetona
Physics and the Mind of God: The Templeton Prize Address

Autorzy:

Davies, Paul

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/553148.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii

Tematy:

Wszechświat
Bóg
prawa przyrody
subtelne zestrojenie
inteligibilność przyrody
universe
God
laws of nature
fine-tuning
intelligibility of nature

Opis:

Współcześnie istnienie nauki oraz jej sukcesy w różnych dziedzinach nikogo nie dziwią. Tak bardzo przyzwyczailiśmy się do funkcjonowania nauki, że nie pytamy nawet, dlaczego my, ludzie, potrafimy naukę uprawiać. Prawa przyrody traktuje się jako „dane”, lecz tylko nieliczni zastanawiają się, skąd się one wzięły. Czy to, że umysł ludzki posiada zdolność racjonalnego myślenia i skutecznego odkrywania tajemnic natury, czyni z nas kogoś wyjątkowego, czy przeciwnie, jest nic nie znaczącym zbiegiem okoliczności? Czy nasze istnienie ma jakiś głębszy sens? Czy jest ono zwykłym przypadkiem, czy też może wpisane jest w prawa przyrody? Jaka jest relacja między nauką a religią? Rozważania w wymienionych wyżej obszarach tematycznych podejmuje Paul Davies w przemówieniu wygłoszonym na uroczystości wręczenia mu Nagrody Templetona.
Today no one is surprised at the existence of science and its successes in various domains. We have used to the functioning of science so much that we don’t ask why we, people, can pursue science at all. Laws of nature are regarded as a “given” and only few are wondering how they emerged. Is the fact that human mind has the ability of rational thinking and successful discovering the mysteries of nature a basis for concluding that we are special, or, on the contrary, is it a meaningless coincidence? Does our existence have any deeper meaning? Is it a mere accident or is it written into the laws of nature? Author considers these themes in address given at the ceremony of Templeton Prize.

Źródło:

Filozoficzne Aspekty Genezy; 2011, 8; 7-21
2299-0356

Pojawia się w:

Filozoficzne Aspekty Genezy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Exigences formelles et transition semantique dans la traduction des chansons filmiques
Formal Demands and Semantic Shift in Translation of Soundtrack Lyrics

Autorzy:

Dąbek, Karolina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1806775.pdf

Data publikacji:

2019-10-24

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

film; kultura źródłowa/docelowa; piosenka; transem; uniwersum źródłowe/docelowe
movie; song; source/target culture; source/target universe; transeme

Opis:

Wymogi formalne a przesunięcie semantyczne w przekładzie piosenki filmowej Artykuł podejmuje problem zmian semantycznych w przekładzie piosenki filmowej. W odwołaniu do osiągnięć innych badaczy, zwłaszcza Tidtforda (1982) oraz Mayoral, Kelly i Gallardo (1988) autorka podkreśla specyfikę przekładu korpusu i krytykuje tradycyjne, tekstologiczne ujęcie tematu. Równocześnie wskazuje na rozbieżność teorii pragmatyczno-komunikacyjnej z praktyką przekładu. Poprzez analizę kontrastywną piosenek z dziesięciu wybranych filmów w czterech wersjach językowych (angielskiej, francuskiej, hiszpańskiej i polskiej) stara się wykazać brak oczywistego związku między koniecznością synchronizacji systemów komunikacyjnych z semantyczną i strukturalną wiernością przekładu. W celu ukazania ogólnych mechanizmów postuluje jednoczesną analizę korpusu mówionego i pisanego (dubbing i napisy), a także dywersyfikację uniwersów źródłowych. Ostatecznie zwraca uwagę na nadrzędną rolę tłumacza, posiadanych przezeń umiejętności i wiedzy w procesie autonomizacji translatu. Exigences formelles et transition semantique dans la traduction des chansons filmiques L’article aborde la problématique des changements sémantiques dans la traduction des chansons filmiques. En s’appuyant sur les considérations d’autres chercheurs, notamment celles de Tidtford (1982), Mayoral, Kelly, Gallardo (1988) l’auteur met en relief la spécificité de la traduction effectuée sur un corpus et elle critique l’approche textologique habituelle en tant que moyen d’analyse. En outre, elle indique la divergence entre la théorie pragmatico-communicationnelle et la pratique de la traduction. A travers une analyse contrastive des textes de dix films en quatre langues choisies (anglaise, française, espagnole et polonaise) elle tente de prouver qu’il n’existe pas de rapport évident entre la nécessité de synchroniser les voies de communication et la fidélité sémantique et structurelle de la traduction. Elle suggère aussi bien une analyse parallèle des corpus oral et écrit (doublage et sous-titrage) que la nécessité de diversifier des sources qui servent de point de départ pour les recherches traductologiques. Enfin, elle souligne le rôle des capacités du traducteur dans le processus d’autonomisation de traduction.
The article undertakes an issue of semantic shifts in translation of soundtrack lyrics. In reference to the achievements of other linguists as Tidtford (1982) and Mayoral, Kelly, Gallardo (1988) the author stresses the specificity of the corpus translation and she criticizes a traditional textual approach in description of the subject. At the same time, she points out a contrariety between the pragmatic and communicative theory and the practice of translation. Through the contrastive analysis of the songs issued from four language versions of ten movies she attempts to reveal the lack of an obvious connection between the structural-semantic fidelity of translation and the necessity of synchronizing the communication systems. In order to raise the general mechanisms, she postulates parallel researches of the corpus, both oral and written (dubbing vs subtitling) and the variegation of source universes. Finally, she signalizes the primary role of the translator, his knowledge and capacities in the process of a translate’s autonomization.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 5; 183-197
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Tekst i jego dodatki, dodatki i tekst – od supersystemu rozrywkowego do uniwersum kulturowego
The Text And Its Additions, Additions And Text – From Entertainment Supersystem To Cultural Universe

Autorzy:

Dominas, Konrad

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1358929.pdf

Data publikacji:

2016-10-28

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

transmedial storytelling
text
textuality
entertainment supersystem
cultural universe
intertextuality
opowiadanie transmedialne
tekst
uniwersum kulturowe
tekstualność
supersystem rozrywkowy
intertekstualność

Opis:

Celem artykułu jest analiza nowych form relacji między tekstem a jego dodatkami: supersystemem rozrywkowym opartym na transmedialnej interaktywności (koncepcja Marshy Kinder); opowiadaniem transmedialnymo (koncepcja Henry’ego Jenkinsa); uniwersum kulturowym (koncepcja własna na podstawie bogatej literatury przedmiotu). Teorie te zostały zaprezentowane jako pewnego rodzaju proces polegający na zacieraniu się granic między tekstualnością a medialnością we współczesnej literaturze i kulturze popularnej.
The article sets out to analyze new forms of relationships between a text and its additions: an entertainment supersystem based on transmedial interactivity (a concept developed by Marsha Kinder); transmedial storytelling (a concept taken from Henry Jenkins); and the cultural universe (my own concept based on the rich literature on the topic). These theories are presented as a kind of process of obliterating the boundaries between textuality and mediality in contemporary popular literature and popular culture.

Źródło:

Forum Poetyki; 2016, 6; 24-33
2451-1404

Pojawia się w:

Forum Poetyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

KOSMOLOGIA BEDY CZCIGODNEGO (VIII WIEK)
THE COSMOLOGY OF BEDE THE VENERABLE (8TH CENTURY)

Autorzy:

Karas, Marcin

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/488419.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

kosmologia
wczesne średniowiecze
Beda Czcigodny
filozofia przyrody
wszechświat
cosmology
early Middle Ages
Bede the Venerable
philosophy of nature
universe

Opis:

The article presents the universe in cosmology of the Venerable Bede, British scholar of the eighth century. Bede’s description of the world as whole was made by the knowledge of ancient (Pliny the Elder) and Christian (St. Isidore of Seville). Geocentric cosmos conceived as a system of fixed stars and the planets on the circles. Celestial bodies are made of fire. On Earth, there are four elements. Bede was interested in philosophy of nature and enrichment of scientific knowledge with the theological reflection. Cosmology of Bede represents an important stage of development of science in Western Christianity in the early Middle Ages.
Artykuł przedstawia wszechświat w kosmologii Bedy Czcigodnego, brytyjskiego uczonego z VIII wieku. Beda opisywał świat za pomocą elementów wiedzy antycznej (Pliniusz Starszy) i chrześcijańskiej (św. Izydor z Sewilli). Kosmos pojmował jako geocentryczny system gwiazd osadzonych na sferze niebieskiej i planet krążących na okręgach. Ciała niebieskie zbudowane są z ognia. Na Ziemi występują cztery żywioły. Będą interesuje się przyrodoznawstwem i wzbogaca wiedzę naukową z pomocą refleksji teologicznej. Kosmologia Bedy stanowi ważny etap rozwoju nauk w zachodnim chrześcijaństwie wczesnego średniowiecza.

Źródło:

Roczniki Filozoficzne; 2012, 60, 1; 7-26
0035-7685

Pojawia się w:

Roczniki Filozoficzne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

Basic of the graviacoustic light theory

Autorzy:

Etkin, V. A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1178325.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN

Tematy:

Universe
baryonic matter
closed waves
energy
gravitational interaction
levitation
non-baryonic matter
processes of structure formation
radiation
traveling waves

Opis:

A non-electromagnetic theory of light is proposed, according to which the light-bearing medium is non-baryonic (unstructured) matter as the main component of the substance of the universe. The theory is based on available data on the existence in the intergalactic medium of closed density waves, which are combined into structural elements (particles) of baryonic matter. On the basis of the principle of the equivalence of mass and energy, and also of the theory of waves, the basic relations between the parameters of non-baryonic matter are derived and the possibility of the appearance of running waves in it that make it visible is shown. The unity of the properties of non-baryonic matter with ether is emphasized, and the absence in the theory of contradictions inherent in the electromagnetic concept of light. Experimental evidence of the proposed theory is presented and new approaches to a number of difficultly explainable phenomena, including levitation, are discussed.

Źródło:

World Scientific News; 2017, 81, 2; 184-197
2392-2192

Pojawia się w:

World Scientific News

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Filozofia przyrody i jej znaczenie dla nauk przyrodniczych

Autorzy:

Korpikiewicz, Honorata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2013454.pdf

Data publikacji:

2006

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

antropiczny
chaos
holizm
hipoteza
kosmoekologia
światopogląd
obraz świata
upadek łańcuszkowy
anthropic universe
holism
hypothesis
cosmoecology
world-view
chain fall

Źródło:

Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 345-348
0035-7685

Pojawia się w:

Roczniki Filozoficzne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

"Enneady" Plotyna inspiracją dla św. Jana od Krzyża w nauce o drodze do kontemplacji?
Were Plotinus’ "Enneads" the Inspiration for St. John of the Cross’s Doctrine about the Path to Contemplation?

Autorzy:

Zarzycki, Stanisław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1789195.pdf

Data publikacji:

2021-09-30

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

Jedno
wszechświat
człowiek
powrót do Absolutu
oczyszczenie
kontemplacja
ekstaza
One
universe
man
return to the Absolute
purification
contemplation
ecstasy

Opis:

Uwzględniając wpływ neoplatonizmu na chrześcijaństwo w starożytności i w średniowieczu, autor pyta o możliwość wpływu Ennead Plotyna na naukę o drodze do kontemplacji św. Jana od Krzyża. Przybliża najpierw plotyńską wizję rzeczywistości, według której z jednej zasady, z Jednego, w procesie emanacji, wyłoniły się byty: umysł, dusza jednostkowa i dusza świata. Następnie ukazuje człowieka i jego powrót do Absolutu poprzez ascezę, kontemplację i ekstazę plotyńską. Analizując Enneady Plotyna i ich interpretację w zakresie doktryny duchowej u znanych komentatorów (A. Bord, J. Baruzi, M. de la Corte, B. Salmona, L. Bouyer), dokonuje porównania opisów wybranych momentów drogi duchowej do kontemplacji i ekstazy u dwóch mistrzów duchowych i interpretuje je z uwzględnieniem różnic doktrynalnych i duchowych pomiędzy neoplatonizmem i chrześcijaństwem. Identyfikując w opisach nieliczne podobieństwa dotyczące zwłaszcza drogi oczyszczenia i uwzględniając zasadnicze i bardziej szczegółowe różnice, przychyla się za Bordem do przyjęcia możliwej inspiracji Ennead Plotyna jedynie w pewnych aspektach opisu doświadczenia duchowego mistyka Karmelu.
Taking into account the influence of Neoplatonism on Christianity in antiquity and in the Middle Ages, the author asks about the possible influence of Plotinus’ Ennead on the doctrine about the path to contemplation of St. John of the Cross. He first introduces the Plotinian vision of reality, according to which, from one principle, from the One in the process of emanation, beings emerged: mind; the individual soul and the soul of the world. Then it shows man and his return to the Absolute through asceticism, contemplation and Plotinian ecstasy. Analyzing the Enneads of Plotinus and their interpretation in the field of spiritual doctrine in famous commentators (A. Bord, J. Baruzi, M. de la Corte, B. Salmona, L. Bouyer), he compares the descriptions of selected moments of the spiritual path to contemplation and ecstasy in two spiritual masters and interprets them taking into account the doctrinal and spiritual differences between Neoplatonism and Christianity. By identifying the few similarities in the descriptions, especially concerning the way of purification, and taking into account the fundamental and more detailed differences, one inclines with Bord to accept the possible inspiration of Ennead Plotinus only in certain aspects of the description of the spiritual experience of the Carmelite mystic.

Źródło:

Verbum Vitae; 2021, 39, 3; 1093-1117
1644-8561
2451-280X

Pojawia się w:

Verbum Vitae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Wątki baśniowe w „słowiańskim uniwersum” Marty Krajewskiej
Fairy Tale Motifs in the Slavic Universe of Marta Krajewska

Autorzy:

Ługowska, Jolanta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31343982.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Polskie Towarzystwo Ludoznawcze

Tematy:

generic syncretism
fairy tale
Slavic universe
folk tradition
oral transmission
synkretyzm gatunkowy
baśń
uniwersum słowiańskie
tradycja ludowa
przekaz ustny

Opis:

Marta Krajewska’s series of novels forming the so-called Slavic universe (Idź i czekaj mrozów, 2016, Zaszyj oczy wilkom, 2017 Wezwijcie moje dzieci, 2021) is characterized by noticeable generic syncretism, with fairy tales playing an important role in the construction of the presented world. In her trilogy, the author draws on the most popular, universal fairy tale motifs recorded in international catalogues as well as in Polska bajka ludowa w układzie systematycznym (The Systematic Catalogue of the Polish Folk Tale) by Julian Krzyżanowski, using as the basis of her own story. Krajewska applies the plot patterns of these fairy tales (T. 400A “Urvasi”, T. 333 “Little Red Riding Hood”, T. 425 “The Quest for a Lost Husband”) in the construction of the fates of her protagonists; they also appear by way of folkloric quotes, present, for example, in dialogue replies of the characters. In the narratives of the novels, the writer also devotes a lot of space to the phenomenon of oral transmission of fairy tales, characteristic of folk tradition, and the function of this phenomenon in the life of the local community. However, the numerous references to folk tradition do not mean that Krajewska recreates the logic of selected motifs established in the folk tradition, with their characteristic intentionality and moral messages. The main novelty of the literary approach to traditional tales (especially the story of Little Red Riding Hood) lies in the author’s departure from the fairy tale’s warning role and in her focus on the ambivalence of fascination and horror evoked in the heroine by the figure of the wolf, which in the narrative structure initiates a complex love story with dramatic complications and frequent plot twists, leading, however, towards a happy ending.
Cykl powieściowy Marty Krajewskiej tworzący tzw. uniwersum słowiańskie (Idź i czekaj mrozów, 2016; Zaszyj oczy wilkom, 2017; Wezwijcie moje dzieci, 2021) charakteryzuje się zauważalnym synkretyzmem gatunkowym, z baśnią odgrywającą ważną rolę w konstruowaniu przedstawionego świata. Autorka w swojej trylogii czerpie z najpopularniejszych, uniwersalnych motywów baśniowych zapisanych w międzynarodowych katalogach oraz w Polskiej bajce ludowej w układzie systematycznym Juliana Krzyżanowskiego, opierając się na nich własną historię. Krajewska wykorzystuje schematy fabularne tych baśni (T 400A „Urvasi”, T 333 „Czerwony Kapturek”, T 425 „Poszukiwanie zaginionego męża”) w konstruowaniu losów swoich bohaterów; pojawiają się one także w formie cytatów folklorystycznych, obecnych np. w dialogowych replikach postaci. W powieściowej narracji pisarka poświęca również wiele miejsca charakterystycznemu dla tradycji ludowej zjawisku ustnego przekazywania baśni oraz funkcji tego zjawiska w życiu lokalnej społeczności. Liczne nawiązania do tradycji ludowej nie oznaczają jednak, że Krajewska odtwarza logikę motywów zaczerpniętych z tradycji folkloru, z charakterystyczną dla nich intencjonalnością i morałem. Główna nowość literackiego podejścia do baśni tradycyjnych (zwłaszcza opowieści o Czerwonym Kapturku) polega na odejściu autorki od ostrzegawczej roli baśni i skupieniu się na ambiwalencji fascynacji oraz grozy, jaką budzi w bohaterce postać wilka, który w strukturze narracji inicjuje złożoną historię miłosną z dramatycznymi komplikacjami i częstymi zwrotami akcji, prowadzącą jednak do szczęśliwego zakończenia

Źródło:

Literatura Ludowa; 2023, 67, 1-2; 65-76
2544-2872
0024-4708

Pojawia się w:

Literatura Ludowa

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce