Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "the Kurpie" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
The Kurpie region was the centre of the world for Henryk Syska (1920–2000)
Kurpie były centrum świata dla Henryka Syski (1920–2000)
Autorzy:
Pajka, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2166163.pdf
Data publikacji:
2017-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Henryk Syska
writer
the Kurpie region
pisarz
Kurpiowszczyzna
Opis:
The work refers to Henryk Syska – perhaps the most prominent writer of Kurpie Land. It can be repeated after Leszek Kołakowski that every “small Homeland” becomes to a man, and even more to a writer, a kind of “the center of the world”. The author of the article, presenting the output of Syska, shows that, in essence, “the core” of the writer’s work was the Kurpie region.
Praca odnosi się do postaci chyba najwybitniejszego pisarza ziemi kurpiowskiej Henryka Syski. Za Leszkiem Kołakowskim można powtórzyć, że każda „mała Ojczyzna” staje się dla człowieka, a tym bardziej pisarza, swoistym „centrum świata”. Autor artykułu, przybliżając dorobek Syski, wykazuje, że w gruncie rzeczy „jądrem” twórczości pisarza była właśnie Kurpiowszczyzna.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2017, Zeszyt, XXXI; 203-214
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jews in the Kurpie forest
Żydzi na obszarze Puszczy Kurpiowskiej
Autorzy:
Mironczuk, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2166138.pdf
Data publikacji:
2017-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Jews
the Kurpie Forest
Myszyniec
Prussia
Żydzi
Puszcza Kurpiowska
Prusy
Opis:
The dissertation refers to the history of Jewish community in the Kurpie Forest (also called Green, in the past known as Zagajnica). Jews appeared there only in the 18th century. At the beginning of the 19th century they started to move to cities, including Myszyniec, where they established a synagogue district. The border with Prussia/Germany eventually turned out to be extremely dangerous.
Praca odnosi się do dziejów społeczności żydowskiej na obszarze Puszczy Kurpiowskiej (inaczej Zielonej, dawniej zwanej Zagajnicą). Żydzi pojawili się tam dopiero w XVIII w. Na początku XIX w. zaczęli się przenosić do miast, w tym Myszyńca, gdzie utworzyli okręg bożniczy. Pogranicze z Prusami/Niemcami okazało się ostatecznie dla Żydów bardzo groźne.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2017, Zeszyt, XXXI; 111-126
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Saints in the Kurpie folk culture
Święci w kurpiowskiej kulturze ludowej
Autorzy:
Hochleitner, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2166140.pdf
Data publikacji:
2017-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
cult of saints
the Kurpie
historical ethnography
folk rituals
kult świętych
Kurpie
etnografia historyczna
obrzędowość ludowość
Opis:
In folk culture, the cult of saints usually took a local from, which tells us extensively about the reception level of Catholic education in rural communities. In this atmosphere was shaped i.a. religious sensualism of a rural community, about which is also this material. Frequently, the peasant community in Kurpie treated the figures of saints practically. A similar phenomenon is observed in spiritual culture. In the described annual ceremonials, popular saints were supposed to protect the faithful from misfortune in life, as well as provide abundant harvest, prosperity and success. The Church calendar helped peasants make important decisions related to beginning seasonal works in their farms. Especially those saints, who were commemorated in the Church every year, became important figures in the peasants’ lives. We observe various forms of remembering those holy intercessors during particular farmyard works, which were undertaken annually. That cyclically repeated set of prayers and folk practices strengthened the cult of particular saints, enriching it with numerous symbolic references. Those religious accumulations often reflect the long period of Christianization of Kurpie lands, which only due to pastoral activity in the 17th and 18th centuries actually shaped the Kurpian religiousness.
W kulturze ludowej kult świętych zazwyczaj przybierał lokalny koloryt, który w dużym stopniu mówi nam dziś o stopniu recepcji nauczania katolickiego w społecznościach wiejskich. W tej atmosferze kształtował się m.in. sensualizm religijny ludności wiejskiej, o którym traktuje także niniejszy materiał. Ludność chłopska na Kurpiach często figury świętych traktowała praktycznie. Podobne zjawisko obserwujemy w kulturze duchowej. W omawianej obrzędowości dorocznej popularni święci mieli bowiem strzec wiernych od nieszczęść życiowych, a także zapewnić urodzaj, dobrobyt i pomyślność. Kalendarz kościelny pomagał chłopom podejmować ważne decyzje dotyczące rozpoczynania okresowych prac w swoich gospodarstwach. Zwłaszcza ci święci, którzy byli co roku wspominani w Kościele, stawali się ważnymi postaciami w życiu chłopów. Obserwujemy liczne formy wspominana tych świętych orędowników w trakcie poszczególnych prac gospodarskich, które co roku podejmowano. Ten powtarzany cyklicznie zestaw modlitw i praktyk ludowych utrwalał kult poszczególnych świętych, wzbogacając go o liczne odniesienia symboliczne. Te nawarstwienia wierzeniowe często są świadectwem długiego okresu chrystianizacji ziemi kurpiowskiej, która dopiero dzięki zabiegom duszpasterskim w XVII i XVIII w. właściwie ukształtowała religijność kurpiowską.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2017, Zeszyt, XXXI; 73-90
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Kurpie region. Transformation of settlement landscape until Poland’s accession to the European Union
Kurpiowszczyzna. Przekształcenia krajobrazu osadniczego do czasu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej
Autorzy:
Starzyk, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2044197.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
Tematy:
the Kurpie region
architecture
settlement landscape
natural landscape
cultural landscape
Kurpie
architektura
krajobraz osadniczy
krajobraz przyrodniczy
krajobraz kulturowy
Opis:
The Kurpie region is among the most interesting ethnographic regions of Poland, with the center of the original, well-preserved and carefully cultivated folk culture of the Kurpie [ethnographic group of the Polish population]. The image of the Kurpie village resulted from centuries of human activity. Over the centuries, transformations of the landscape occurred. Activities that gave the area a modern appearance were based on adaptation of the natural environment for cultivation of land and gradual establishment of human settlements. The traditional folk culture developed by the Kurpie ethnographic group, as well as high value of the natural environment prompted research in the scope of transformation to open settlement landscape of the Kurpie region. The present study was aimed at investigating processes that determined the transformation to the natural and cultural landscape of the Kurpie region. The territorial scope of the present work covers the Kurpie region located between the Omulew and the Szkwa rivers. In the 15th century, the region was included in the Ostrołęka County and has remained there since then. The time scope of the study concerns the period from when first mention of the area being settled was made to the moment of Poland's accession to the European Union. The following research methods were adopted for the study: analysis of source literature and literature on the subject undertaken in the present work, historical analysis to cover the development of settlement in the studied area, comparative cartographic analysis in the field of settlement and landscape transformation, statistical analysis in the field of social and technical infrastructure. In the study, landscape and urban-rural inventory was also applied. The study structure covers issues related to formation and development of settlement in the Kurpie region: 1) the Kurpie region in scientific research, 2) the Kurpie region in folk culture, 3) the Kurpie region – an outline of settlement-agricultural functions, as well as landscape layout, 4) the Kurpie region – characteristics of the settlement landscape, 5) the Kurpie region – dominant changes to the landscape under the influence of socio-economic factors in the period of the 45 post-war years, 6) the Kurpie region – dominant modification to the landscape as influenced by socio-economic factors during the political system transformation in Poland.
Kurpiowszczyzna to jeden z ciekawszych regionów etnograficznych, z ośrodkiem oryginalnej, świetnie zachowanej i pieczołowicie kultywowanej kultury ludowej Kurpiów. Obraz wsi kurpiowskiej jest wynikiem wielowiekowych działań człowieka. Na przestrzeni stuleci następowały przekształcenia krajobrazu, oparte na przystosowywaniu środowiska przyrodniczego do uprawy ziemi i stopniowym zakładaniu siedzib ludzkich, które dały obraz współczesny. Tradycyjna kultura ludowa kurpiowskiej grupy etnograficznej oraz wysoka wartość środowiska przyrodniczego były inspiracją do podjęcia badań z zakresu transformacji otwartego krajobrazu osadniczego regionu kurpiowskiego. Celem pracy było zbadanie procesów decydujących o przekształceniach krajobrazu naturalnego i kulturowego Kurpiowszczyzny. Zakres terytorialny pracy obejmuje obszar Kurpiowszczyzny położony między Omulwią i Szkwą, który w XV w. znalazł się w powiecie ostrołęckim i w nim pozostał. Zakres czasowy badania obejmuje okres od pierwszych wzmianek o zasiedlaniu obszaru do czasu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Przyjęte zostały następujące metody badawcze: analizy bibliograficznej i piśmiennictwa dotyczącego tematu pracy, analizy historycznej obejmującej rozwój osadnictwa na badanym terenie, analizy kartograficznej porównawczej w zakresie osadnictwa i przekształcania krajobrazu, analizy statystycznej w zakresie infrastruktury społecznej i technicznej. W pracy posługiwano się także inwentaryzacją krajobrazową i urbanistyczno-ruralistyczną. Struktura cyklu, zawarta w siedmiu artykułach, obejmuje zagadnienia związane z kształtowaniem i rozwojem osadnictwa na obszarze Kurpiowszczyzny: 1) Kurpiowszczyzna w badaniach naukowych, 2) Kurpiowszczyzna w kulturze ludowej, 3) Kurpiowszczyzna – zarys kształtowania funkcji osadniczo-rolniczych i krajobrazu, 4) Kurpiowszczyzna – charakterystyka krajobrazu osadniczego, 5) Kurpiowszczyzna – dominujące zmiany w krajobrazie pod wpływem czynników społeczno-ekonomicznych w okresie 45-lecia powojennego, 6) Kurpiowszczyzna – dominujące zmiany w krajobrazie pod wpływem czynników społeczno-ekonomicznych w okresie transformacji ustrojowej. Cykl zamyka artykuł dotyczący współczesności: 7) Kurpiowszczyzna – 18 lat od wstąpienia Polski do Unii Europejskiej (publikacja w 2022).
Źródło:
MAZOWSZE Studia Regionalne; 2021, Special Edition 2021; 31-48
1689-4774
Pojawia się w:
MAZOWSZE Studia Regionalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Motyw anioła w tradycyjnych wyobrażeniach ludowych
The angels motives in traditional folk imaginary
Autorzy:
Kulesza-Gierat, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164415.pdf
Data publikacji:
2009-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
motyw anioła
Kościół
kultura ludowa
tradycje
Kurpiowszczyzna
the angel’s motive
Church
the folk culture
traditions
the Kurpie region
Opis:
Artykuł poświęcony jest motywowi anioła w tradycyjnych wyobrażeniach ludowych z uzwzględnieniem kolorytu tejże postaci na obszarze Kurpiowszczyzny. Przytoczone zostały wybrane zwyczaje, podania, baśnie i legendy ludowe z obecną tam postacią anioła i omówieniu poddano rolę, jaką zazwyczaj on pełni w systemie wyobrażeń ludowych – od ról typowych i konwencjonalnych aż po funkcje wyłamujące się z kanonu chrześcijańskich wierzeń. Prześledzenie różnorodnych ról, jakie anioł spełnia w tradycji ludowej, każe traktować go jako stały i niezbywalny element ludowej wyobraźni.
The paper’s subject-matter is on the angel‘s motives in traditional folk imaginary that have for centuries been present in the Kurpie region culture. Various examples of regional habits, fairy-tales and legends in which a figure of angel is either central or derivative have been mentioned. The conventional (Christian) and uncoventional role of this figure has been construed. Critical analysis of the role of angels in the Kurpie folk tradition lets us state that the angel‘s motives are both indispensible and vivid characteristics of folk imaginary narration.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2009, Zeszyt, XXIII; 53-64
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Kurpie phenomenon
Fenomen Kurpiowski
Autorzy:
Dobroński, Adam Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2166129.pdf
Data publikacji:
2017-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Green Kurpie and White Kurpie
the Green Forest (Zagajnica)
settlement in the Mazovian-Masurian borderland
regional identity
facts and
legends
ethnography
folk culture
Adam Chętnik
Kurpie Zielone i Kurpie Białe
Puszcza (Zagajnica) Zielona
osadnictwo na pograniczu mazowiecko-mazurskim
tożsamość regionalna
fakty
i legendy
etnografia
kultura ludowa
Opis:
We rave about Kurpie, which is not in line with learning about their history, distinguishing between legends and facts. Research is hindered by the lack of old written sources from the region, the late “discovery of Kurpie”, the weakness of local urban centers. Adam Chętnik contributed the most to documenting the past and promoting his countrymen. However, he did not leave any disciples, and he willingly interwoven the truth with legends. That mixture was most strongly manifested in the descriptions of the stages of settlement in the Kurpian Zagajnica, also in the attempts at creating the image of a Kurpian, the juxtaposition of their personality traits, the assessment of the role they played in history. At the base of the Kurpie phenomenon lies, as Ludwik Krzywicki found, the activity of the Forest inhabitants, who proved themselves independent, managed to form their ethnic awareness. “The discovery of Kurpie” accelerated the process of giving them place in the national history during the period of Partitions. In independent Poland, the fashion for Kurpie increased, as well as the admiration for their bravery, loyalty to tradition, original manifestations of material and spiritual culture. The question arises as to whether the Kurpie phenomenon has the chance to continue in a situation when the area of settlement in the Green Forest is shrinking, unfavorable demographic changes are taking place, and the entire region still has unsatisfactory economic potential.
Zachwycamy się Kurpiami, co nie idzie w parze z poznawaniem ich dziejów, odróżnianiem legendy od faktów. Badania utrudnia brak dawnych źródeł pisanych z tego regionu, późne „odkrywanie Kurpiów”, słabość lokalnych ośrodków miejskich. Największe zasługi w dokumentowaniu przeszłości i promowaniu swych ziomków miał Adam Chętnik, który jednak nie zostawił uczniów, a sam chętnie przeplatał prawdę z legendami. Najmocniej to przemieszanie uwidoczniło się w opisach etapów osadnictwa w Zagajnicy Kurpiowskiej, także w próbach tworzenia portretu Kurpia, zestawianiu cech jego charakteru, ocenie roli dziejowej. U podstaw fenomenu kurpiowskiego leży – jak ustalił Ludwik Krzywicki – aktywność Puszczaków, którzy wykazali się samodzielnością, doprowadzili do ukształtowania się świadomości etnicznej. „Odkrywanie Kurpiów” przyśpieszyło ich wpisywanie w historię narodową w dobie zaborów. W Polsce niepodległej nasilała się moda na Kurpiów, podziw dla ich dzielności, wierności tradycji, oryginalnych przejawów kultury materialnej i duchowej. Powstaje pytanie, czy fenomen kurpiowski ma szansę na kontynuację w sytuacji, gdy kurczy się zasięg osadnictwa w Puszczy Zielonej, zachodzą niekorzystne zmiany demograficzne, a cały region ma wciąż niezadawalający potencjał ekonomiczny.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2017, Zeszyt, XXXI; 15-28
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Walory przyrodnicze, kulturowe i turystyczne jako czynniki rozwoju regionu kurpiowskiego
Natural, cultural and tourist values as development factors of the Kurpie region
Autorzy:
Grzybowska-Brzezińska, Mariola
Brelik, Agnieszka
Skłodowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2163279.pdf
Data publikacji:
2011-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
region kurpiowski
walory rozwoju regionu
Kurpie region
values of the region development
Opis:
W artykule przedstawiono charakterystykę wybranych walorów przyrodniczych, kulturowych i turystycznych regionu kurpiowskiego. Charakter i specyfika regionu wyznacza kierunki współpracy w zakresie rolnictwa ekologicznego, przetwórstwa rolno-spożywczego, ochrony środowiska, kultury, agroturystyki i logistyki. Szczególnym więc zadaniem dla jego władz jest nawiązanie współpracy z partnerami, których doświadczenia można skutecznie przenieść na teren powiatu ostrołęckiego, szczególnie w takich dziedzinach, jak: przetwórstwo rolno-spożywcze, w tym mleczarstwo i przemysł mleczny; rozwój turystyki i agroturystyki.
The article presents the characteristics of selected natural, cultural and tourist region of Kurpie. The nature and specifics of the Kurpie region determines directions of cooperation in the field of organic agriculture, food processing, environmental protection, culture, tourism and logistics. A special task for the authorities of the region is to establish cooperation with partners whose experience can effectively move into the county Ostroleka, especially in areas such as food processing, including dairy and dairy industry, tourism development and tourism.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2011, Zeszyt, XXV; 63-76
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaangażowanie społeczeństwa Mazowsza Północno-Wschodniego w walkę o niepodległość (1794–1918)
The commitment of the North-Eastern Masovia society to the struggle for independence (1794–1918)
Autorzy:
Szczepański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2166793.pdf
Data publikacji:
2018-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
independence
the battle of Ostroleka 1831
Kurpie
Polish Military Organisation
niepodległość
bitwa pod Ostrołęką 1831 r.
Polska Organizacja Wojskowa
Opis:
North-Eastern Masovia played an important role in the history of the struggle for independence. Those lands had not been spared from the military action of the Napoleonic Wars and the Polish-Russian War of 1831 (e.g. the battle of Pultusk and Ostroleka). The local inhabitants, including the courageous Kurpie, always bore authentic witness to patriotism, having their own contribution to the regaining of Polish independence. What must also not be forgotten is the maintenance of national identity within the area of North-Eastern Masovia by various political parties, educational institutions and associations. The military action of the Polish Military Organisation units on 11–12 November 1918 was only a complement to the effort of many generations of Masovians, who had spared no blood so that Poland could be independent again after 123 years of foreign rule.
Mazowsze Północno-Wschodnie odegrało istotną rolę w dziejach walk o niepodległość. Ziem Mazowsza Północno-Wschodniego nie ominęły działania zbrojne wojen napoleońskich i wojny polsko-rosyjskiej 1831 r. (np. bitwy pod Pułtuskiem i Ostrołęką ).Tutejsi mieszkańcy, wśród których byli waleczni Kurpie, zawsze dawali świadectwo patriotyzmu, mając swój wkład w odzyskanie niepodległości przez państwo polskie. Nie wolno także zapomnieć o podtrzymywaniu tożsamości narodowej na obszarze Mazowsza Północno-Wschodniego przez różne partie polityczne, instytucje oświatowe i stowarzyszenia. Akcja zbrojna oddziałów POW w dn.11–12 listopada 1918 r. była tylko dopełnieniem wysiłku kilku pokoleń Mazowszan, którzy nie szczędzili krwi, by po 123 latach niewoli Polska była znów niepodległa.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2018, Zeszyt, XXXII; 15-36
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów kurpiowskiego wychodźstwa zarobkowego do Ameryki Północnej w latach 1880–1918 na przykładzie gminy Baranowo
From the history of the paid emigration of the kurpie region to North America in 1880-1918 years on the example of the Baranowo commune
Autorzy:
Białczak, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164902.pdf
Data publikacji:
2013-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
emigracja stała
emigracja sezonowa
wychodźstwo
Baranowo
Kurpie
Stany Zjednoczone Ameryki
permanent emigration
seasonal migration
emigration
the United States of America
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie emigracji z gminy Baranowo na tle pozostałych gmin Kurpiowszczyzny. Niezwykle trudna sytuacja zmuszała miejscową ludność do szukania jakichkolwiek rozwiązań polepszających sytuacje materialną. Najskuteczniejszym środkiem była emigracja. Według szacunków do 1914 roku, z gminy do Stanów Zjednoczonych wjechało ponad 2 tysiące mieszkańców. Oprócz Stanów Zjednoczonych celem emigrantów były często Prusy Wschodnie. Emigracja za ocean miała przeważnie charakter stały, opuszczano ojczyznę bezpowrotnie.Szacuje się, że wsie kurpiowskie w wyniku emigracji opuściło około 15–20% ludności. Wychodźstwo zarobkowe miało wielorakie konsekwencje społeczne, kulturowe, ekonomiczne i polityczne.
The purpose of the article is to portray the permanent and seasonal emigration from Baranowo borough in the background of another boroughs of Kurpie. The extremely difficult situation forced the local population to seek any solutions improving a financial situation. An emigration was the most effective way. According to estimates over 2 thousand inhabitants from the commune entered the United States of America to 1914. Apart from the United States, East Prussia has often been a purpose of emigrants. The emigration for the ocean had mainly steady character, the homeland was being left irretrievably. They are estimating, that as a result of the emigration about 15–20% population left villages of the Kurpie region. The paid emigration had multiple social, cultural, economic and political consequences.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2013, Zeszyt, XXVII; 17-34
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies