Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "taniec," wg kryterium: Temat


Tytuł:
„Tańcz, opowiedz im wszystko…”: Losy tancerek żydowskich w czasach Holokaustu
“Dance, Tell Them Everything”: Jewish Female Dancers during the Holocaust
Autorzy:
Leyko, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520821.pdf
Data publikacji:
2024-03-18
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Jewish female dancers
Holocaust
Jewish female dancers’ exile
dancing in the ghettos
Jewish female dancers’ life in hiding
tancerki żydowskie
Zagłada
emigracja tancerek żydowskich
taniec w gettach
życie tancerek żydowskich w ukryciu
Opis:
W artykule po raz pierwszy podjęto badania nad losami tancerek żydowskich w czasach Holokaustu. Nowoczesny taniec artystyczny stanowił próbę zdefiniowania własnej tożsamości przez młode kobiety żydowskie, które kwestionowały dotychczasowy model wychowania w tradycji patriarchalnej. Z tego powodu kształcenie w szkołach tańca było bardzo popularne wśród dziewcząt i kobiet żydowskich, a ich absolwentkami mogło być w okresie przedwojennym nawet kilkaset osób. W pracy przyjęto metodę skoncentrowaną na prezentacji losów jednostkowych, które mogą ilustrować skalę opresji, jakiej doświadczały tancerki żydowskie. Ich losy przedstawiono jako realizację trzech matryc biograficznych: emigracja/ucieczka/wygnanie, życie w gettach i próba przetrwania po aryjskiej stronie. Artykuł jest jednocześnie postulatem w sprawie podjęcia systematycznych badań nad tym zagadnieniem.
This article offers the first discussion of the fate of Jewish female dancers during the Holocaust. For young Jewish women who challenged the existing model of upbringing based on patriarchal tradition, modern artistic dance was an attempt at defining their own identity. Therefore, education in dance schools was very popular among Jewish girls and women, so much so that their pre-war graduates could be counted in hundreds. In terms of methodology, the article focuses on presenting individual life stories that can illustrate the scale of oppression experienced by Jewish female dancers. Their fates are presented as manifestations of three biographical matrices: emigration/fleeing/exile, life in the ghettos, and the attempt to survive on the Aryan side. At the same time, the article calls for systematic research on the subject.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2024, 73, 1; 41-56
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ciała tańczące ku wolności
Bodies dancing towards freedom
Autorzy:
Szymajda, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520797.pdf
Data publikacji:
2024-03-18
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
dance
choreography
war
taniec
choreografia
wojna
Opis:
Wstęp Joanny Szymajdy do bloku tekstów Prawo (do) tańca.
Joanna Szymajda's introduction to the essay-cluster The Right to Dance.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2024, 73, 1; 9-13
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dancing the New Realities: The Beauty and a Beast of the War
Tańczyć nową rzeczywistość: Piękno i bestia wojny
Autorzy:
Ovchinnikov, Anton
Szymajda, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520820.pdf
Data publikacji:
2024-03-18
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
wojna
taniec
choreografia
manifest
protest
pamięć
trauma
film tańca
war
dance
choreography
manifesto
memory
video-dance
Opis:
This essay is a record of the experience of the ongoing war in Ukraine, presented from the perspective of the contemporary dance artist Anton Ovchinnikov. Captured almost in statu nascendi, his moral dilemmas and difficult choices—personal and artistic—constitute a kind of a war diary, a record of a moment in history. The author also asks important questions about artistic responsibility, whose relevance resounds ever more strongly in the face of the continuing conflict. Joanna Szymajda’s introduction offers a historical panorama of artistic phenomena and attitudes in response to the state of war. The author focuses on 20th- and 21st-century artists, showing the variety of formats and aesthetics in the works of such major figures as Martha Graham, José Limón, John Cranko, and Rami Be’er, among others.
Tekst jest zapisem doświadczenia bieżącej wojny w Ukrainie, przedstawionym z perspektywy artysty tańca współczesnego – Antona Ovchinnikowa. Uchwycone niemalże in statu nascendi dylematy moralne i trudne wybory – życiowe oraz artystyczne – stanowią swoisty dziennik wojenny, zapis historycznego momentu. Autor zadaje także ważne pytania o odpowiedzialność artystyczną, których aktualność w obliczu nadal trwającego konfliktu wybrzmiewa coraz donośniej. Wprowadzenie Joanny Szymajdy ma zarysować historyczną panoramę zjawisk i postaw artystycznych w reakcji na stan wojny. Autorka skupiła się na prezentacji prac i postaw twórców z XX i XXI wieku, pokazując zróżnicowany format i estetykę dzieł między innymi tak znaczących postaci jak Martha Graham, José Limón, John Cranko czy Rami Be’er.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2024, 73, 1; 15-39
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Parangolés: Taniec i uruchomienie ciała widza w sztuce brazylijskiej lat sześćdziesiątych
Parangolés: Dance and the Activation of the Viewer’s Body in Brazilian Art of the 1960s
Autorzy:
Sosnowska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30019114.pdf
Data publikacji:
2024-03-18
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Hélio Oiticica
samba
rzeźba
widz
karnawał
partycypacja
taniec
sculpture
viewer
participation
dance
carnival
Opis:
Autorka analizuje twórczość artysty Hélio Oiticiki i neokonkretyzm brazylijski, aby na tym przykładzie zobrazować zmianę paradygmatu dzieła sztuki zachodzącą od lat sześćdziesiątych, interpretowaną jako droga od dzieła sztuki pojmowanego jako obiekt do efemerycznego wydarzenia. Zmiana ta implikuje osadzenie percepcji dzieła sztuki w doświadczeniu, redefinicję roli odbiorcy, otwarcie na życie codzienne i rzeczywistość społeczną i polityczną. Artykuł koncentruje się na powstałym w latach 1964–1968 cyklu Parangolés, aby ukazać, jak taniec stał się dla Oiticiki medium transformacji sztuki, a także życia społecznego. Parangolés wyglądają jak kolorowe płachty czy długie szarfy. Szyje się je bez uwzględnienia rozmiarów konkretnego ciała. Oplatając się nimi, trzeba dostosować je do swojej sylwetki i poprzez opanowanie materii stworzyć kompozycję w przestrzeni. Doświadcza się ich więc jako mobilnych rzeźb, które poruszają się razem z użytkownikiem czy bezpośrednio na nim.
In the text, the author refers to the work of the artist Hélio Oiticica and Brazilian Neo-Concretism in order to show, through an analysis of a series of works Parangolés, the revolutionary change that has occurred in the approach to the artwork since the 1960s. It is a journey from the artwork as an object to an ephemeral event with its implications, such as the noticing the artwork in experience, redefinition of the role of the viewer, the opening to everyday life and social (as well as political) reality. In her analysis, the author focuses on the series Parangolés, created between 1964-68, to show how dance became for Oiticica a medium of transformation of art as well as of the social life. Parangolés look like colourful sheets or long scarves. They are made without considering the size of a particular body. By wrapping oneself in them, one has to adapt them to one's figure and, by mastering the matter, create a composition in space. They are thus experienced as a kind of mobile sculpture that moves with or directly on the user.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2024, 73, 1; 83-96
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Taniec organologiczny: Cielesność u schyłku antropocenu
Organologic Dance: Corporeality at the Wane of the Anthropocene
Autorzy:
Sajewska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47018592.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
cielesność
wideo-taniec
organologia
performatywność
organiczny/nieorganiczny
corporeality
video-dance
organology
performativity
organic/inorganic
Opis:
Punktem wyjścia dla autorki jest zaproponowane przez Bernarda Stieglera nowe ujęcie „organologicznej” cielesności, które obejmuje życie nie tylko biologiczne, ale i techniczne, materię organiczną i zorganizowaną materię nieorganiczną. Tekst ukazuje potencjał wynalazczych cielesności w przeciwdziałaniu entropii i postępującej dezintegracji ekosystemów w oparciu o analizę porównawczą dwóch prac performatywnych: Rubble Dance Long Island City (1991) Rudy Burckhardt i Douglasa Dunna oraz Landfill Dance (2012) Tejal Shah. Choć obie prace problematyzują taniec na wysypiskach śmieci przedstawionych jako toksyczne resztki kapitalizmu, to jednak sposób ujęcia cielesności różni się w tych pracach diametralnie. Pierwsza z nich wpisuje się w diagnozy badaczy antropocenu, uwypuklając znaczenie ciała ludzkiego jako żywej materii w kontekście martwych pozostałości epoki industrialnej. Druga natomiast ukazuje cielesność hybrydyczną, wykraczającą poza dychotomię materii organicznej i nieorganicznej i manifestującą się jako sieć relacyjności z innymi systemami – ekologicznymi, geologicznymi, technologicznymi. Autorka proponuje koncepcję „tańca organologicznego” jako performansu projektującego nowe technologie przetrwania w duchu negantropocenu.
The author’s point of departure is Bernard Stiegler’s new approach to “organological” corporeality, which encompasses not only biological, but also technological life, organic matter and organized inorganic matter. Based on a comparative analysis of two performance works, Rudy Burckhardt and Douglas Dunn’s Rubble Dance Long Island City (1991) and Tejal Shah’s Landfill Dance (2012), the text demonstrates the potential of inventive corporealities for countering entropy and the progressive disintegration of ecosystems. Although both works involve dance in landfills presented as toxic remnants of capitalism, they approach corporeality in radically different ways. The former is in line with the diagnoses of Anthropocene scholars, highlighting the importance of the human body as living matter in the context of the dead remnants of the industrial age. The latter, in turn, reveals a hybrid corporeality, transcending the dichotomy of organic and inorganic matter and manifesting itself as a network of relationalities with other systems: ecological, geological, technological. The author proposes the concept of “organologic dance” to refer to a performance that projects new technologies of survival in the spirit of the Neganthropocene.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2024, 73, 3; 125-145
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Brazilian Contemporary Dance Scene of the Periferia
Współczesna brazylijska scena taneczna na peryferiach
Autorzy:
Alves Guimarães, Maria Claudia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520822.pdf
Data publikacji:
2024-03-18
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
taniec współczesny
Brazylia
peryferie
dekolonializacja
contemporary dance
Brazil
periphery
decolonialism
Opis:
The aim of this article is to discuss the recent changes in scenic dance in Brazil. Until the beginning of the 2000s, scenic dance was primarily practiced by middle class white dancers, whereas more recently there is a greater representation of Afro-Brazilians and socially less privileged people who come from the outskirts of cities (periferia). The author argues that this change of paradigm is happening due to cultural policies implemented by local governments, as they attempted to provide entertaining and creative activities to help diminish violence in large urban centers, starting in the 1990s. Since these cultural policies have been developing and increasing during the last twenty years, and taking into consideration the issues of decolonialization present in the broader panorama of Latin America, this article’s goal is to discuss the growing presence of artists and dance collectives addressing ethnic and social issues in their work in an attempt to challenge established hegemonic values. In order to accomplish this task, the author refers to social theories related to decolonialization and marginalized communities of the periphery as established by various theoreticians, including Frantz Fanon, Milton Santos, Stuart Hall, Boaventura de Souza Santos, Walter Mignolo, and Anibal Quijano.
Celem tego artykułu jest omówienie zmian w tańcu scenicznym w Brazylii w ostatnich latach. Do początku XXI wieku praktykowany był głównie przez białych tancerzy z klasy średniej, ale od niedawna w większym stopniu uczestniczą w nim także Afro-Brazylijczycy i osoby ze środowisk mniej uprzywilejowanych społecznie pochodzące z obrzeży miast (periferia). Zdaniem autorki ta zmiana paradygmatu jest efektem polityki kulturalnej władz lokalnych, które począwszy od lat dziewięćdziesiątych starają się zapobiegać przemocy w dużych ośrodkach miejskich, zapewniając mieszkańcom rozrywkę i zajęcia artystyczne. Celem artykułu jest omówienie rosnącej obecności artystów i grup tanecznych poruszających kwestie etniczne i społeczne i rzucających wyzwanie hegemonicznym wartościom, uwzględniając efekty prowadzonej od dwudziestu lat polityki kulturalnej, a także procesy dekolonializacji w szerszej panoramie Ameryki Łacińskiej. Autorka odwołuje się do teorii społecznych związanych z dekolonizacją i marginalizowanymi społecznościami peryferii, sformułowanych między innymi przez Frantza Fanona, Miltona Santosa, Stuarta Halla, Boaventurę de Souza Santosa, Waltera Mignolo i Anibala Quijano.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2024, 73, 1; 57-81
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziewiętnastowieczne salony warszawskie —„instytucje” kultury czy wysublimowane alkowy?
19th-century Warsaw Salons — “Institutions” of Culture or Sophisticated Chambers?
Autorzy:
Kleinrok, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2179083.pdf
Data publikacji:
2023-03-21
Wydawca:
Związek Kompozytorów Polskich
Tematy:
salon
XIX wiek
Katarzyna Lewocka
Anna Nakwaska
Nina Łuszczewska
taniec salonowy
19th-century
salon dance
Opis:
Dziewiętnastowieczne życie społeczno‑kulturalne Warszawy w jego towarzyskiej formie skupiało się, głównie ze względów politycznych, wokół instytucji salonu. To zapomniane i postrzegane dziś nieco groteskowo zjawisko stało się na tyle popularne, że każdego wieczoru bywalcy salonów mogli pojawiać się w innym domu. Co bardzo ciekawe, prowodyrkami tej towarzyskiej formy aktywności społecznej stały się kobiety, a należy pamiętać, że mamy na myśli zjawisko sięgające ponad 100 lat przed nadaniem równych praw wyborczych. Artykuł ma na celu ukazanie różnorodności zagadnień kulturalnych, szczególnie muzycznych, warszawskiej socjety salonowej skupionej wokół domów prywatnych. Na marginesie należy zwrócić uwagę, iż w życiu towarzyskim tego okresu można zauważyć dwa główne kierunki rozwoju: oficjalny, związany z władzami rosyjskimi, oraz salonowy, w ramach którego znaczącą rolę odgrywały wątki narodowe i patriotyczne. Biorąc pod uwagę działalność salonów m.in. Katarzyny Lewockiej, Niny Łuszczewskiej, Pauliny Wilkońskiej, w sposób szczególnie klarowny cel ten wiąże się z pierwiastkiem kobiecym. Artykuł obejmuje ogólną charakterystykę życia salonowego, jego główne kierunki i dyskusyjne zagadnienia, a także omówienie poszczególnych kierunków działalności na wybranych przykładach.
Warsaw’s social and cultural life in the 19th century was focused in its social form — mainly for political reasons — around the institution of the salon. This forgotten phenomenon, seen today as a bit grotesque, became so popular that salon regulars could turn up at a different house every evening. Interestingly, the ringleaders of this form of social activity were women, and we need to bear in mind that we are dealing with a phenomenon occurring over a century before universal franchise. The aim of the article is to demonstrate the diversity of cultural topics, particularly those relating to music, tackled by Warsaw’s salon society gathered in private homes. Incidentally, it should be noted that two main paths of development can be discerned in the social life of the period: official, associated with the Russian authorities, and salon-related, within which national and patriotic themes played a significant role. Given the activity of the salons of, among others, Katarzyna Lewocka, Nina Łuszczewska and Paulina Wilkońska, this goal is particularly clearly associated with women. The author of the article provides a general characterisation of salon life, its main trends and issues debated, and discusses the main areas of activity, using selected examples.
Źródło:
Polski Rocznik Muzykologiczny; 2022, 20; 223-242
1733-9871
2719-7891
Pojawia się w:
Polski Rocznik Muzykologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Medium tańca w ujęciu Arnolda Berleanta
The Medium of Dance according to Arnold Berleant
Autorzy:
Bieszczad, Lilianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28903456.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
dance
medium
dance as performance
environmental aesthetic
Arnold Berleant
taniec
taniec jako performans
estetyka środowiskowa
Opis:
Artykuł jest poświęcony wizji tańca w estetyce środowiskowej Arnolda Berleanta. Autorka przywołuje historyczne koncepcje estetyczne podkreślające znaczenie medium dla tożsamości poszczególnych sztuk (Gottholda E. Lessinga i Clementa Greenberga). Charakteryzuje problemy, które wynikają z uznania ludzkiego ciała za specyficzne medium tańca. Na tym tle przedstawia sposób ujmowania tańca jako performance’u w pismach Berleanta i stawia tezę, że pojęcie medium, którym Berleant się niekiedy posługuje, nie ma u niego ontologicznego zaplecza. Berleant bowiem nie opisuje świata w kategoriach substancji czy materii, lecz w kategoriach procesów i interakcji, a zamiast separowania sztuk czy odrywania sztuki od życia akcentuje ciągłość i holistyczny charakter doświadczenia. Taniec jest w jego koncepcji integralnym doświadczeniem, podczas którego ruch kreuje obszar przedstawienia, zespala tancerza i widza, ciało i świadomość, percepcję i myśl. Ważnym kontekstem tej teorii, w której doświadczenia estetycznego nie oddziela się od doświadczenia środowiskowego, jest ekologia.
This article discusses the vision of dance in Arnold Berleant’s environmental aesthetics. The author recalls historical aesthetic concepts emphasizing the importance of the medium for the identity of the particular arts (Gotthold E. Lessing and Clement Greenberg) and identifies issues that arise when the human body is considered as the specific medium of dance. Against this background, she presents Berleant’s approach to dance as performance and argues that the notion of medium, as sometimes used by Berleant, has no ontological basis. This is because Berleant does not describe the world in terms of substance or matter, but in terms of processes and interactions; rather than isolating the arts or separating art from life, he emphasizes the continuity and holistic nature of experience. In his approach, dance is an integral experience in which movement creates the area of performance, unites the dancer and the spectator, body and consciousness, perception and thought. An important context for this theory, which does not separate aesthetic experience from environmental experience, is ecology.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2023, 72, 4; 121-137
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od pieśni Anitry do taranteli. Rekontekstualizacja jako metoda twórcza
From Anitra’s Song to the Tarantella. Recontextualization as a Creative Method
Autorzy:
Partyga, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343477.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Henrik Ibsen
tarantella
tarantism
drama
dance
tarantela
tarantyzm
taniec w literaturze
analiza brulionów
dramat XIX wieku
Opis:
Przedmiotem badawczej refleksji podjętej w artykule są dwie wersje ostatniej sceny z drugiego aktu Domu lalki Henrika Ibsena. Analiza porównawcza pochodzącego z lata 1879 szkicu, w którym Nora Helmer śpiewała i tańczyła pieśń Anitry z Peera Gynta, i opublikowanego wariantu, w którym tańczy tarantelę, ma pokazać zakres i charakter autorskich zmian. Jako jeden z kontekstów tych zmian zaprezentowano także syntetycznie pracę Vilhelma Bergsøe na temat tarantyzmu (1865), najprawdopodobniej znaną Ibsenowi. Analizę motywu taranteli oparto na współczesnych badaniach nad tarantelą i tarantyzmem. W artykule postawiono tezę, że Ibsen zachował wszystkie sensy zawarte w wersji brulionowej, lecz rozdystrybuował je w inny sposób w tekście dramatu, a jednocześnie – poprzez zmianę motywu muzyczno-tanecznego – powiększył liczbę interferujących ze sobą kontekstów. Znaczącym zmianom uległy również relacje między postaciami dramatu. Rezygnacja z egzotyzacji i wprowadzenie taranteli jako motywu bardziej otwartego na performatywne dookreślenia i mniej ustabilizowanego semantycznie niż pieśń Anitry przyczyniła się do znacznego poszerzenia możliwości interpretacyjnych.
The topic of the research reflections broached in this article involves two versions of the closing scene from the second act of A Doll’s House by Henrik Ibsen. A comparative analysis originating from a sketch from 1879, in which Nora Helmer sang and danced Anitra’s song from Peer Gynt, and a published variant in which she dances the tarantella, intends to demonstrate the character of changes introduced by the author. A synthetic work by Vilhelm Bergsøe about tarantism (1865), with which Ibsen was most probably familiar, is also presented as one of the contexts of such changes. An analysis of the tarantella motif is based on contemporary studies on the tarantella and tarantism. The article proposes the thesis that Ibsen preserved all meanings contained in the rough version but redistributed them in a different manner in the text of the drama; at the same time, by changing the music-dance motif he increased the number of mutually interfering contexts. Significant changes also affected relations between the dramatis personae. Resignation from exoticization and the introduction of the tarantella as a motif more open to performative clarification and semantically less stabilised than Anitra’s song contributed to a considerable expansion of interpretation possibilities.
Źródło:
Konteksty. Polska Sztuka Ludowa; 2023, 340, 1-2; 432-440
1230-6142
2956-9214
Pojawia się w:
Konteksty. Polska Sztuka Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie kompozytorki baletów. Rekonesans
Female ballet composers. A Reconnaissance
Autorzy:
Drajewski, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2179084.pdf
Data publikacji:
2023-03-21
Wydawca:
Związek Kompozytorów Polskich
Tematy:
muzyka
muzyka baletowa
balet
teatr tańca
taniec
kompozytorki
music
ballet music
ballet
dance theatre
dance
female composers
Opis:
Muzyka baletowa przedstawia się jak uboga krewna w polskiej refleksji teoretycznej i muzykologicznej. A muzyka baletowa tworzona przez kobiety jawi się wręcz jako czysta kartka. Aby chociaż w minimalnym stopniu ją zapisać, postanowiłem przyjrzeć się polskim kompozytorkom XX i XXI wieku. Z wyliczeń statystycznych, opartych o trzy bazy danych: POLMIC-u, e-teatru, taniecpolska.pl i kwerendy własne wynika, że 35 polskich kompozytorek XX i XXI wieku ma na swoim koncie przynajmniej jedno dzieło lub więcej, które w podtytule zawiera dookreślenie „balet”, „muzyka baletowa” lub zostało skomponowane specjalnie dla teatru tańca, pantomimy lub spektaklu tańca. Łącznie powstało 122 utworów, z których 20 (balety) nie doczekało się realizacji scenicznej. W związku z tym, że muzyka pisana dla innych typów „widowisk tanecznych” powstawała we współpracy z konkretnym choreografem lub choreografką, została zrealizowana na scenie — z wyjątkiem 3 kompozycji — w stu procentach. Kompozytorką, która jako pierwsza tworzyła muzykę baletową w Polsce, była Anna Maria Klechniowska. Pierwsze dwa balety: „Bilitis” i „Juria” skomponowała w dwudziestoleciu międzywojennym, trzeci — „Fantasma” — w 1964. Największym powodzeniem cieszyła się twórczość baletowa dla dzieci Jadwigi Szajny-Lewandowskiej (1912–1994). Najczęściej wystawiany był balet „Pinokio”. Kolejne zagadnienie dotyczy realizacji scenicznych. Choreografię do 18 baletów wystawionych na scenie zrealizowali mężczyźni, a 14 — kobiety. Inaczej wypadają liczby w przypadku muzyki do „widowisk tanecznych” (pantomima, teatr tańca, spektakl tańca), gdzie dominowały choreografki (47). Dotychczasowe ustalenia stanowią punkt wyjścia do dalszych badań muzyki pisanej „do tańca”.
While Polish theoretical and musicological reflection seems to treat ballet music as a poor relation, ballet works composed by women appear as a complete tabula rasa. The present author decided to contribute to filling it by analysing works of Polish female composers of the 20th and 21st centuries. Statistical calculations based on three databases including Polish Music Information Centre (POLMIC), polishstage.pl (e-teatr) and taniecpolska.pl portals as well as own research have revealed that 35 Polish female composers of the 20th and 21st centuries have written at least one or more works whose subtitles contain the words “ballet” or “ballet music” or have been composed particularly for a dance theatre, pantomime or dance performance. Out of 122 compositions, twenty ballets have not been staged. The works composed for other types of “dance shows” were written in collaboration with specific choreographers, therefore they have all been staged, except for three compositions. The first Polish female composer to write ballet music was Anna Maria Klechniowska. Her two earliest ballets, “Bilitis” and “Juria” were composed in the interwar period, and the third one titled “Fantasma” in 1964. The most successful female composer was Jadwiga Szajna-Lewandowska who composed ballets for children. Her most popular work was ballet “Pinokio” [Pinocchio]. Another question refers to stage productions of ballets composed by women. Eighteen of the ballets staged were choreographed by men, and fourteen by women. In the case of music composed strictly for “dance shows” (dance theatre, pantomime or dance performance) female (47): only twelve male choreographers decided to collaborate with a female composer. Two performances were the result of collaborative work. The findings to date constitute a point of departure for further research into music composed “for dance” (ballet, pantomime, dance theatre and dance performances).
Źródło:
Polski Rocznik Muzykologiczny; 2022, 20; 205-222
1733-9871
2719-7891
Pojawia się w:
Polski Rocznik Muzykologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Swahili Cultural Heritage: Origins, Development and Influences
Dziedzictwo kulturowe Suahili: pochodzenie, rozwój i oddziaływanie
Autorzy:
Busolo Namunaba, Ibrahim
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31233922.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
cultural heritage
development
influences
visuality
literature
performance
dziedzictwo kulturowe
rozwój
oddziaływanie
sztuki wizualne
literatura
taniec
Opis:
This paper examines the cultural heritage of the Swahili of East Africa based on an analysis of archaeological, historical and anthropological literature. The intricate history of Swahili interaction with the maritime environment, their immediate neighbours and the outside world since the last quarter of the first millennium BC produced a distinct cultural heritage. Coupled with internal dynamics, these interactions led to the rise and fall of a civilization characterized by a unique socio-cultural, economic and political pattern on the East African coast. Swahili cultural heritage reflects this interaction. This examination analyses a selection of tangible and intangible aspects, including ruined buildings, wooden crafts, and Swahili modes of dress, literary art and communication, music and dance. The paper concludes by examining the influence of Swahili cultural heritage on world culture.
Artykuł przedstawia analizę dziedzictwa kulturowego Suahili z Afryki Wschodniej, dokonaną na podstawie badań literatury archeologicznej, historycznej i antropologicznej. Zawiła historia interakcji kultury ludzi wybrzeża Afryki Wschodniej z ich bezpośrednimi sąsiadami i z dalszymi krajami, która rozpoczęła się w ostatniej ćwierci pierwszego tysiąclecia p.n.e., doprowadziła do wytworzenia się odrębnego dziedzictwa kulturowego Suahili. W połączeniu z wewnętrzną dynamiką interakcje te doprowadziły do powstania i upadku cywilizacji charakteryzującej się unikatowym wzorcem społeczno-kulturowym, gospodarczym i politycznym na wschodnim wybrzeżu Afryki. Przedstawione w artykule badania przywołują wybrane materialne i niematerialne aspekty tego dziedzictwa kulturowego, w tym historyczne budowle, wyroby rzemieślnicze, a także sposoby ubierania się, literaturę, muzykę i taniec. Na zakończenie autor przedstawia wpływ dziedzictwa kulturowego Suahili na kulturę światową.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2023, 14, 3; 35-51
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TANIEC I FANTOM LADY…? Artystka i taniec. Kilka uwag na marginesie dokumentu Siedem kobiet w różnym wieku (1978) Krzysztofa Kieślowskiego
DANCE AND FANTOM LADY…? Artist and dance. A few remarks on the margins of Krzysztof Kieślowski’s document entitled Seven Women of different ages (1978)
Autorzy:
Grodź, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39502393.pdf
Data publikacji:
2023-11-16
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
kobieta i sztuka (taniec)
„powidok”
Siedem kobiet w różnym wieku (1978) Krzysztofa Kieślowskiego
woman and art (dance)
“afterimage”
Seven women of different ages (1978) by Krzysztof Kieślowski
Opis:
Tematem tekstu jest spojrzenie „powidokowe” na ciało kobiety i taniec jako na znak, schemat, wzorzec. W tym ujęciu biografia kobiety-baletnicy staje się jednym z wielu (choć obecnie nie najczęściej przywoływanych) utrwalonych wzorców linii życia kobiet-artystek. Przykładem jest film dokumentalny o „cyklu życia” baletnic Siedem kobiet w różnym wieku Krzysztofa Kieślowskiego z 1978 roku. Celem jest odpowiedź na pytanie, czy wskazany wzorzec cyklu kobiecej egzystencji może spełniać funkcję paraboli, czy pars pro toto schematów wyobrażeniowych, które ciągle funkcjonują w kulturze współczesnej. Przyjęta perspektywa skłania się więc ku interdyscyplinarności i otwartości na różne konteksty. Pozwala też poniekąd przyjrzeć się szerszym zagadnieniom, takim jak: wzorce kobiecości w debacie publicznej, „polityka ciała” versus tekst kultury. Metodologia: komunikatologia z elementami analizy filmoznawczej.
The subject of the text is a post-image look at the female body and dance as a sign, pattern, model. In this approach, the biography of a female ballerina (artist) becomes one of many (though not the most frequently cited now) established patterns of femininity (life cycles). An example is the 1978 documentary about the “life cycle” of the ballerinas Seven Women of Different Ages by Krzysztof Kieślowski. The aim is to answer the question: can the indicated pattern of femininity fulfill the function of a parabola or pars pro toto of the imaginary schemas that still function in contemporary culture? The adopted perspective is therefore inclined towards interdisciplinarity and openness to various contexts. It also allows us to look at broader issues, such as: patterns of femininity in public debate, “body politics” versus the text of culture. Methodology: communicationology with elements of film studies analysis.
Źródło:
Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny; 2023, 18, 1; 103-114
1896-1819
2391-5145
Pojawia się w:
Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Every revolution needs female artists - about the dance during Polish women’s strike in 2020
Każda rewolucja potrzebuje artystek - o tańcu podczas ogólnopolskiego strajku kobiet w 2020 roku
Autorzy:
Wrzeszcz, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33539755.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie
Tematy:
Ogólnopolski Strajk Kobiet
bunt
sztuka
taniec
Opis:
Autor podejmuje tematykę związaną z wydarzeniem zapoczątkowanym 22 października 2020 roku – Ogólnopolskim Strajkiem Kobiet. Omawiając sytuację, kieruje swą uwagę w stronę tańca, który jest szczególnie interesującym środkiem wyrazu. Jednak w tym obszarze są zauważalne spore braki w literaturze naukowej. Jednym z niewielu specjalistów badającym ten temat jest Brian Holmes, do którego autor się odwołuje. W artykule zostały wyszczególnione trzy przykłady tego, w jaki sposób akty ruchowe mogą wspomóc działania społeczne. Różnorodność przybliżonych prezentacji tanecznych pozwala podkreślić, że taniec jest sztuką zaangażowaną. Trzy opisane performance ruchowe są swego rodzaju komentarzem do wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Autor w szczególności uwypukla rolę kobiet jako buntowniczek wobec zaistniałej sytuacji społeczno-politycznej.
Źródło:
Zeszyty Naukowe PUNO; 2022, 1; 71-79
2052-319X
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe PUNO
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Labirynt tożsamości. Czeczeńska lezginka w perspektywie antropologii tańca
Autorzy:
Brzeziński, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028632.pdf
Data publikacji:
2022-02-21
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
Chechen culture
Chechen dance
Lezginka
labyrinth
chelchar
kultura czeczeńska
taniec czeczeński
lezginka
labirynt
chełchar
Opis:
Celem pracy jest antropologiczna analiza wybranej formy tradycyjnego tańca czeczeńskiego, lezginki. Autor stawia tezę o istotnej roli tego fenomenu kultury w międzypokoleniowym przekazie kulturowym w społeczności Czeczenów (inaczej Wajnachów) oraz obecnych w tańcu, dających się obserwować uniwersaliach charakterystycznych dla ich zbiorowej tożsamości. W toku wywodu powołuje się na prace antropologów amerykańskich i polskich, wykorzystując do opisu pojęcia takie jak wiedza ucieleśniona, kontekst oraz uniwersalia kulturowe. Podejmuje analizę poszczególnych elementów tańca, w tym spiralę jako formę organizującą ruch tancerzy, a także relacje tancerz-tancerka oraz tancerz-widownia. Każdy z elementów opatruje komentarzem kulturowym. Ważnym punktem odniesienia jest kategoria labiryntu. Autor przywołuje badania potwierdzające związek lezginki ze starogreckim mitem o Tezeuszu i labiryntem jako bogatym semantycznie tropem interpretacji czeczeńskiego chełchar (tańca). W końcowej części pracy zawarty jest wniosek o ograniczeniach, jakim podlega antropologiczna analiza form tanecznych.
The paper constitutes an anthropological analysis of a selected form of traditional Chechen dance – the Lezginka. The author formulates a hypothesis on the essential role of this cultural phenomenon in the intergenerational transmission of culture in the Chechen (sometimes referred to as Nakh/Vainakh) community, and on the observable universal traits present in the dance, characteristic for the Chechen collective identity. The author refers to works of American and Polish anthropologists, employing such notions as „embodied knowledge”, „context” and „cultural universals”. The author analyses various elements of the dance, including the spiral as a form organizing the dancers’ movement, as well as the relationship between the male and female dancers, and also between the dancer and the audience, providing a cultural commentary for each element. The category of the labyrinth is mentioned as well as an important point of reference; the author cites research validating the connection between the Lezginka and the ancient Greek myth of Theseus as well as with the motif of labyrinth as a semantically rich interpretative perspective on Chechen chelchar dance. The final part of the paper presents conclusions on the limitations to which an anthropological analysis of dance forms is subjected.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2022, 4; 7-19
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Retoryka tańca w aplikacji TikTok
Autorzy:
Kotowski, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22602304.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
cyberprzestrzeń
internet
tożsamość w sieci
taniec tiktokerów
perswazja
cyberspace
Internet
online identity
tiktoker dance
persuasion
Opis:
Aplikacja internetowa TikTok cieszy się globalną popularnością. Formy tańca tiktokerów, tworzone i eksponowane w cyberprzestrzeni, składają się z różnych kompilacji i umożliwiają aczasową i aprzestrzenną komunikację pomiędzy użytkownikami na całym świecie. Taniec w subświecie sieci tiktokerów ma wymiar międzykulturowy. Celem działań w aplikacji TikTok jest pozyskanie potwierdzenia społecznego, kreacja wizerunku czy zakup konkretnego produktu. Kontynuowanie, re-kreowanie ekspozycji w aplikacji jest oznaką poddania się perswazji przez kolejnych uczestników, w tym implementujących konkretny trend czy viral. Analiza przeprowadzona na poziomie semantycznym, syntaktycznym i pragmatycznym potwierdza tezę, że forma tańca tiktokerów tworzona i eksponowana za pomocą aplikacji TT w mediach społecznościowych ma charakter fragmentaryczny, a jej internetowe egzemplifikacje są wykorzystywane w celach perswazyjnych (marketingowych, politycznych, kreowanej autoprezentacji) i służą wypełnieniu określonego celu, implementują poglądy, informacje, służą transmisji treści. Kolejne części pracy opierają się na podziale semiotyki wprowadzonym przez Charlesa W. Morrisa (Morris 1938).
The TikTok web application is globally popular. Forms of tiktokers dance created and exhibited in cyberspace consist of various compilations and enable temporal and non-spatial communication between users around the world. Dance in the sub-world of tiktoker networks has an intercultural dimension. The purpose of activities in the TikTok application is to obtain social confirmation, image creation or purchase of a specific product. Continuing, re-creating the exhibition in the application is a sign of succumbing to persuasion by subsequent participants, including those implementing a specific trend or viral. The analysis carried out at the semantic, syntactic and pragmatic level confirms the thesis that the form of tiktokers’ dance created and displayed using the TT application in social media is fragmentary and its online examples are used for persuasive purposes (marketing, political, created selfpresentation) and serve to fulfill a specific purpose, implement views, information, serve the transmission of content. The  subsequent parts of the work are based on the division of semiotics introduced by Charles W. Morris (Morris 1938).
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2022, 14, 2; 47-62
2083-7275
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies