Parangolés: Taniec i uruchomienie ciała widza w sztuce brazylijskiej lat sześćdziesiątych

Autorka analizuje twórczość artysty Hélio Oiticiki i neokonkretyzm brazylijski, aby na tym przykładzie zobrazować zmianę paradygmatu dzieła sztuki zachodzącą od lat sześćdziesiątych, interpretowaną jako droga od dzieła sztuki pojmowanego jako obiekt do efemerycznego wydarzenia. Zmiana ta implikuje osadzenie percepcji dzieła sztuki w doświadczeniu, redefinicję roli odbiorcy, otwarcie na życie codzienne i rzeczywistość społeczną i polityczną. Artykuł koncentruje się na powstałym w latach 1964–1968 cyklu Parangolés, aby ukazać, jak taniec stał się dla Oiticiki medium transformacji sztuki, a także życia społecznego. Parangolés wyglądają jak kolorowe płachty czy długie szarfy. Szyje się je bez uwzględnienia rozmiarów konkretnego ciała. Oplatając się nimi, trzeba dostosować je do swojej sylwetki i poprzez opanowanie materii stworzyć kompozycję w przestrzeni. Doświadcza się ich więc jako mobilnych rzeźb, które poruszają się razem z użytkownikiem czy bezpośrednio na nim.

In the text, the author refers to the work of the artist Hélio Oiticica and Brazilian Neo-Concretism in order to show, through an analysis of a series of works Parangolés, the revolutionary change that has occurred in the approach to the artwork since the 1960s. It is a journey from the artwork as an object to an ephemeral event with its implications, such as the noticing the artwork in experience, redefinition of the role of the viewer, the opening to everyday life and social (as well as political) reality. In her analysis, the author focuses on the series Parangolés, created between 1964-68, to show how dance became for Oiticica a medium of transformation of art as well as of the social life. Parangolés look like colourful sheets or long scarves. They are made without considering the size of a particular body. By wrapping oneself in them, one has to adapt them to one's figure and, by mastering the matter, create a composition in space. They are thus experienced as a kind of mobile sculpture that moves with or directly on the user.