Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "soil enzymes" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-18 z 18
    Tytuł:
    Changes in the microbiological and biochemical properties of soil contaminated with zinc
    Autorzy:
    Wyszkowska, J.
    Boros-Lajszner, E.
    Borowik, A.
    Kucharski, J.
    Baćmaga, M.
    Tomkiel, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1190211.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
    Tematy:
    zinc
    soil enzymes
    microbes resistance
    plants resistance
    Opis:
    Zinc is an essential element for all living organisms, but overexposure to this element can have strongly toxic effects. A pot experiment was carried out to evaluate the influence of different zinc concentrations (0, 100, 300, 600, 1200, 2400, 4800 mg Zn2+ kg-1 of soil) on the soil biological activity by analyzing changes in soil stability over time and by determining the resistance (RS) of microorganisms and soil enzyme activity. The influence of Zn2+ on the growth and development of oat and white mustard was evaluated. Overexposure to zinc inhibited the growth of soil microorganisms, the activity of soil enzymes, and the growth and development of plants. Excessive zinc doses cause lower microbial biodiversity and enzyme activity. Bacteria of the genus Azotobacter were most sensitive and spore-forming oligotrophic bacteria were least sensitive to excessive zinc doses. β-glucosidase was most resistant and arylsulfatase was least resistant to the analyzed element. The resistance of the tested microorganisms and enzymes decreased with an increase in zinc accumulation in the soil environment. White mustard was more sensitive to zinc contamination than oat and zinc doses of 2400 and 4800 mg Zn2+ kg-1 led to the death of white mustard plants. The results of this study indicate that soil contamination with zinc poses a threat for living organisms. In areas with a higher risk of zinc deposition, the content of this element in soils should be monitored more frequently than prescribed by environmental protection regulations.
    Źródło:
    Journal of Elementology; 2017, 22, 2; 437-451
    1644-2296
    Pojawia się w:
    Journal of Elementology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nod factors improve the nitrogen content and rhizobial diversity of faba bean and alter soil dehydrogenase, protease, and acid phosphomonoesterase activities
    Autorzy:
    Siczek, A.
    Wielbo, J.
    Lipiec, J.
    Kalembasa, S.
    Kalembasa, D.
    Kidaj, D.
    Szarlip, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2082677.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
    Tematy:
    legume
    rhizobial diversity
    root nodules
    biological
    nitrogen fixation
    soil enzymes
    Opis:
    Nod factors produced by rhizobia are one of the most important signals involved in symbiotic associations involving legumes. A field trial was performed to assess the symbiotic activity, rhizosphere biological parameters, and plant biomass of faba bean (Vicia faba L.) treated with Nod factors. The soil was a Haplic Luvisol derived from loess. The faba bean seeds (cv. Granit) were soaked with an Nod factors solution (260 nM) or water (control) and sown. At the flowering stage, the genetic diversity of rhizobia (based on PCR-RFLP profiles and the sequencing of the 16-23S rDNA and nodD gene), nitrogenase activity (acetylene reduction assay), and nodule biomass were evaluated. Nitrogen yield and plant biomass were determined at the flowering and maturity stages. Rhizosphere soil was examined during plant growth in relation to the activities of dehydrogenase, protease, urease, and acid phosphomonoesterase. The results indicated that the application of the Nod factors improved nitrogenase activity (by 74-80%, depending on the parameter analysed) and increased the genetic diversity of rhizobia inhabiting root nodules, plant nitrogen content (by 16.8%, at maturity), and seed protein yield (by 14.6%). The rhizobial population became more heterogeneous under the influence of the Nod factors than it was for the control (12 and 7 specific genotypes, respectively). At the flowering stage, Nod factors enhanced dehydrogenase, protease, and acid phosphomonoesterase activities by 46, 36 and 9%, respectively. The results revealed the positive effect of Nod factors at reducing water deficiency effects during a growing season with a short-term rainfall deficit.
    Źródło:
    International Agrophysics; 2020, 34, 1; 9-15
    0236-8722
    Pojawia się w:
    International Agrophysics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Response of microorganisms and enzymes to soil contamination with the herbicide Successor T 550 SE
    Autorzy:
    Tomkiel, M.
    Wyszkowska, J.
    Kucharski, J.
    Baćmaga, M.
    Borowik, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/208250.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    soil contamination
    enzymatic activities
    soil enzymes
    herbicides
    zanieczyszczenie gleby
    aktywność enzymatyczna
    enzymy glebowe
    herbicydy
    Opis:
    The study has been made to determine the effect of soil contamination with a new generation herbicide on the abundance and diversity of microorganisms, activity of soil enzymes and their tolerance to the herbicide Successor T 550 SE. Herbicide disturbed the biological balance of soil as expressed by the numbers and diversity of microorganisms and enzymatic activity. The recommended dose of herbicide significantly stimulated the growth of total oligotrophic and organotrophic bacteria as well as actinomycetes, depressed the activity of fungi and had no effect on oligotrophic sporulating bacteria and Azotobacter.
    Źródło:
    Environment Protection Engineering; 2014, 40, 4; 15-27
    0324-8828
    Pojawia się w:
    Environment Protection Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biochemical Properties of Selected Soils in the Area of Puławy Forest District
    Biochemiczne właściwości wybranych gleb na terenie Nadleśnictwa Puławy
    Autorzy:
    Bielińska, E.
    Ligęza, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/387819.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    emisja azotowa
    gleby leśne
    enzymy glebowe
    nitrogen emission
    forest soils
    soil enzymes
    Opis:
    Activities of dehydrogenases, urease, protease, and concentrations of various forms of nitrogen (Ntot., NH4+-N, N03--N) in soils were investigated in order to assess a degree to which forest ecosystems in the area of Puławy Forest District are able to introduce to biological circulation or to bind in soil nitrogen compounds emitted by Zakłady Azotowe "Puławy" SA. In this study, soils from degraded forest habitats situated along the migration line of polluted air in forest hazard zones III and II were analyzed. Strong positive correlations between activities of investigated enzymes and concentrations of nitrogen mineral forms in the soils showed that the ecosystem studied are able to introduce atmospheric nitrogen to biological circulation.
    W celu oceny stopnia w jakim ekosystemy leśne na terenie Nadleśnictwa Puławy są w stanie włączyć do obiegu biologicznego lub zatrzymać w glebie związki azotu emitowane przez Zakłady Azotowe "Puławy" SA zbadano aktywność ureazy i proteazy oraz zawartość różnych form azotu (N, NH4+-N-NO3-) w glebach. Obiektem badań były gleby zdegradowanych siedlisk leśnych usytuowane na linii migracji skażonego przez emisje powietrza w III i II strefie zagrożenia lasu. Ścisłe dodatnie korelacje pomiędzy aktywnością badanych enzymów a zawartością mineralnych form azotu w glebach wskazują, że badane ekosystemy leśne są w stanie włączyć do obiegu biologicznego związki azotu docierające z atmosfery.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2010, 17, 6; 567-574
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aktywność enzymów glebowych w ryzosferze mniszka lekarskiego jako wskaźnik stanu ekochemicznego gleb miejskich
    Soil enzymes activity in the rhizosphere of the dandelion as an indicator of the ecochemical condition of urban soils
    Autorzy:
    Bielińska, E. J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/337289.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    mniszek lekarski
    enzymy glebowe
    ryzosfera
    stan ekochemiczny
    gleba miejska
    dandelion
    urban soil
    ecochemical condition
    soil enzymes
    rhizosphere
    Opis:
    Mniszek lekarski (Taraxacum officinale Web.) zaliczany jest do najważniejszych ziół stosowanych w biomonitoringu środowiska przyrodniczego. Celem pracy było określenie wpływu ryzosfery mniszka lekarskiego na zawartość metali ciężkich i aktywność enzymatyczną gleb z terenów miejskich o różnym oddziaływaniu antropopresji. Badania prowadzono na terenie Górnego Śląska i miast wschodniej Polski. Próbki gleby ryzosferowej i pozaryzosferowej pobierano w strefach śródmiejskich oraz na obszarach peryferyjnych miast. Zawartość metali ciężkich i aktywność enzymów wykazywała duże zróżnicowanie w glebie strefy ryzosferowej i pozaryzosferowej, jak również w poszczególnych obiektach badawczych, jednak wyraźnie zależała od intensywności presji antropogenicznej. Obserwowana stymulacja aktywności enzymatycznej gleby w bezpośrednim sąsiedztwie korzeni mniszka wskazuje, że strefa ryzosferowa stanowi naturalny filtr czyszczący środowisko glebowe z zanieczyszczeń dopływających z obszarów miasta.
    The dandelion (Taraxacum officinale Web.) is rated among the most important herbs used to biomonitor the natural environment. The paper was aimed at determining the impact of the dandelion's rhizosphere on the heavy metal content and the enzymatic activity of soils in urban lands with different anthropopressure impacts. The research was carried out in the Upper Silesia region and in towns of eastern Poland. Samples of rhizosphere and non-rhizosphere soils were collected in central sectors of the towns and in suburbia. The heavy metal content and the enzymatic activity showed a considerable differentiation in both rhizosphere and non-rhizosphere soils; however, they were distinctly related to the anthropogenic pressure intensity. The observed enzymatic activity stimulation of soil in the direct vicinity of the dandelion's roots indicates that the rhizosphere zone is a natural filter cleaning the soil environment from impurities infiltrating from urban areas. Changes in the soil enzyme activity in the dandelion's rhizosphere zone allow the assessment of the environmental hazards resulting from the presence of heavy metals in urban soils.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2007, 52, 3; 10-14
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Relationships between microbial and chemical properties in mine soils reclaimed for forestry
    Zależności pomiędzy mikrobiologicznymi i chemicznymi właściwościami gleb poprzemysłowych zrekultywowanych w kierunku leśnym
    Autorzy:
    Chodak, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/385316.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    gleby pogórnicze
    biomasa mikrobiologiczna
    respiracja
    BiologŽ
    enzymy glebowe
    mine soils
    microbial biomass
    respiration
    soil enzymes
    Opis:
    Measurement of several microbial properties is necessary for comprehensive assessment of mine soils. Therefore, the applied methods should maximize amount of acquired information. Objectives of the work were to assess relationships between microbial properties of mine soils and to assess of their dependence on some soil chemical and physico-chemical properties. The measured microbial properties included microbial biomass, basal respiration, activities of dehydrogenase, acid phosphatase and urease. BiologŽ assay was used to assess physiological properties of soil microbial communities. The chemical and physico-chemical properties included the contents of C, N and pH in KCl. Spearman correlation was applied to study relationships between the properties measured. Most of microbial properties were correlated with each other. However, the BiologŽ derived parameters weakly correlated with Cmic and enzyme activities what indicates that they bear complementary information on soil microbial communities. Activities of acid phosphatase and urease depended mainly on microbial biomass. Positive correlation between Shannon index based on BiologŽ data and microbial biomass indicates that in the mine soil the physiological abilities of microbial communities increase as increases the microbial biomass.
    W kompleksowych badaniach gleb pogórniczych konieczny jest pomiar kilku różnych właściwości mikrobiologicznych, dlatego badane właściwości należy dobierać tak, aby maksymalizować ilość zdobywanych informacji. Celem pracy była ocena współzależnosci pomiędzy właściwościami mikrobiologicznymi gleb poprzemysłowych zrekultywowanych dla leśnictwa oraz ocena zależności właściwości mikrobiologicznych od wybranych właściwości chemicznych i fizykochemicznych gleb. W próbkach gleb zmierzono biomasę mikrobiologiczną, respirację podstawową, aktywność dehydrogenazy, fosfatazy kwaśnej i ureazy oraz właściwości fizjologiczne zespołów mikroorganizmów glebowych, które oznaczono metodą BiologŽ. Ponadto oznaczono zawartość C, N oraz pH w KCl. Do analizy współzależności pomiędzy badanymi właściwościami zastosowano metodę korelacji Spearmana. Większość badanych właściwości mikrobiologicznych była ze sobą skorelowana. Jednakże wskaźniki mikrobiologiczne uzyskane metodą BiologŽ słabo korelowały z biomasą mikrobiologiczną i aktywnościami enzymów glebowych, co oznacza, że dostarczały komplementarnych informacji o zespołach mikroorganizmów glebowych. Aktywności fosfatazy kwaśnej i ureazy zależały, przede wszystkim od biomasy mikroorganizmów glebowych. Pozytywna korelacja pomiędzy indeksem Shannona obliczonym na podstawie wyników analizy metodą BiologŽ a biomasą mikroorganizmów glebowych wykazała wzrost zdolności fizjologicznych zespołów mikroorganizmów glebowych wraz ze wzrostem biomasy mikrobiologicznej w glebach pogórniczych.
    Źródło:
    Geomatics and Environmental Engineering; 2010, 4, 4; 27-35
    1898-1135
    Pojawia się w:
    Geomatics and Environmental Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Enzymatic Activity and Certain Chemical Properties of Grey-Brown Podzolic Soil (Haplic Luvisol) Amended with Compost of Tobacco Wastes
    Aktywność enzymatyczna oraz niektóre właściwości chemiczne gleby płowej (Haplic Luvisol) wzbogaconej kompostem z odpadów tytoniowych
    Autorzy:
    Szwed, A.
    Bohacz, J
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/205381.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    soil enzymes
    tobacco compost
    organic matter
    total nitrogen
    maize
    gleba płowa
    kompost tytoniowy
    aktywność enzymatyczna
    kukurydza
    Opis:
    The paper addresses the effect of a compost prepared from tobacco wastes with an admixture of bark and straw on the enzymatic activity and certain chemical properties of a grey-brown podzolic soil amended with that compost. The study was conducted under the conditions of a pot experiment in which the soil material was collected from the surface horizon of the grey-brown podzolic soil. The effect of the application of the compost was compared with soil without such amendment. The test plant was maize cv. Kosmo 230. Fertilisation of the light soil with the compost studied caused changes in the enzymatic activity of the soil that were related both to the dose of the compost and to the kind of enzyme studied. With increase in the dose of the compost there was an increase in dehydrogenase activity (highest dose) and a significant decrease in the activity of acid phosphatase. Moreover, it was observed that tobacco compost was a significant source that enriched the light soil in organic matter, total nitrogen, and available forms of phosphorus, magnesium and potassium, which was evident in increased yields of maize grown as the test plant. Significant correlations were also demonstrated between a majority of the biochemical and chemical parameters, which indicates that those parameters characterise well the biological properties of a grey-brown podzolic soil amended with tobacco compost.
    W pracy omówiono wpływ kompostu przygotowanego z odpadów tytoniowych oraz kory i słomy na aktywność enzymatyczną oraz niektóre właściwości chemiczne gleby płowej wzbogaconej tym kompostem. Doświadczenie prowadzono w warunkach doświadczenia wazonowego, w którym materiał glebowy pobrany był z wierzchniej warstwy gleby płowej. Efekt stosowania kompostu porównano z glebą nienawożoną. Rośliną testową była kukurydza odmiany Kosmo 230. Użyźnienie gleby lekkiej badanym kompostem wywołało zmiany jej aktywności enzymatycznej, które były uzależnione zarówno od wysokości dawki kompostu jak i rodzaju badanego enzymu. Wraz ze wzrostem dawki kompostu wzrastała aktywność ureazy oraz dehydrogenazy (dawka najwyższa) oraz obniżała się istotnie aktywność fosfatazy kwaśnej. Ponadto zaobserwowano, że kompost tytoniowy był istotnym źródłem wzbogacającym badaną glebę lekką w substancję organiczną, azot ogółem oraz przyswajalne formy fosforu, magnezu i potasu czego dowodem była zwyżka plonu kukurydzy uprawianej jako roślina testowa. Wykazano również istotne korelacje pomiędzy większością parametrów biochemicznych i chemicznych co wskazuje, że parametry te dobrze charakteryzują właściwości biologiczne gleby płowej wzbogaconej kompostem tytoniowym.
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2014, 40, 3; 61-73
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Evaluation of the soil enzymes activity as an indicator of the impact of anthropogenic pollution on the Norway spruce ecosystems in the Silesian Beskid
    Ocena aktywności enzymów glebowych jako wskaźnika wpływu zanieczyszczeń antropogennych na funkcjonowanie ekosystemów lasów świerkowych Beskidu Śląskiego
    Autorzy:
    Ciepał, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/126591.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    heavy metals
    soil enzymes
    Norway spruce
    Silesian Beskid Mts.
    metale ciężkie
    enzymy glebowe
    świerk pospolity
    Beskid Śląski
    Opis:
    Activity of soil enzymes is considered as a good indicator of natural and anthropogenic disturbances of the functioning of the soil. Heavy metals can inhibit the activity of enzymes in varying degree, depending on soil properties such as content of clay materials, organic matter and pH of soil solution. The aim of this study was to determine the effect of physicochemical and biological properties of soils on the condition of Norway spruce stands in Silesian Beskid. In the soil samples enzymatic activity of four enzymes (alkaline and acid phosphatase, dehydrogenase and urease) and concentration of three selected heavy metals (Cd, Pb, Zn) and sulfur were determined. The analyses showed no reduced activity of investigated enzymes. Presumably, despite of low pH values of the soil, organic matter contained in the soil is able to effectively bind heavy metal ions, limiting their cycling in the environment. It can be concluded that the condition of spruce stands in Silesian Beskid is not affected by the soil contamination.
    Aktywność enzymów glebowych uważana jest za dobry wskaźnik naturalnych i antropogennych zaburzeń w funkcjonowaniu gleby. Metale ciężkie w różnym stopniu mogą hamować działanie enzymów w zależności od takich właściwości gleb, jak: zawartość materiałów ilastych, gliny, materii organicznej czy wartości pH roztworu glebowego. Celem pracy było określenie wpływu właściwości fizykochemicznych i biologicznych gleb na kondycję drzewostanów świerkowych w Beskidzie Śląskim. Próbki glebowe zbadano pod względem aktywności enzymatycznej (fosfataza kwaśna i zasadowa, dehydrogenaza, ureaza) oraz koncentracji trzech wybranych metali ciężkich (Cd, Pb, Zn) i siarki. Analizy nie wykazały obniżonej aktywności badanych enzymów. Prawdopodobnie, mimo niskich wartości pH gleby, zawarta w niej materia organiczna efektywnie wiąże metale ciężkie, ograniczając ich obieg w środowisku. Można stwierdzić, że stan drzewostanów świerkowych w Beskidzie Śląskim nie ma związku z zanieczyszczeniem gleb na tym terenie.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2013, 7, 1; 29-35
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Evaluation of the Soil Enzymes Activity as an Indicator of the Impact of Anthropogenic Pollution on the Norway Spruce Ecosystems in the Silesian Beskid
    Ocena aktywności zanieczyszczeń glebowych jako wskaźnika wpływu zanieczyszczeń antropogennych na funkcjonowanie ekosystemów lasów świerkowych Beskidu Śląskiego
    Autorzy:
    Bierza, W.
    Nadgórska-Socha, A.
    Małkowska, E.
    Ciepał, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/387990.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    metale ciężkie
    enzymy glebowe
    świerk pospolity
    Beskid Śląski
    heavy metals
    soil enzymes
    Norway spruce
    Silesian Beskid Mts.
    Opis:
    Activity of soil enzymes is considered as a good indicator of natural and anthropogenic disturbances of the functioning of the soil. Heavy metals can inhibit the activity of enzymes in varying degree, depending on soil properties such as content of clay materials, organic matter and pH of soil solution. The aim of this study was to determine the effect of physicochemical and biological properties of soils on the condition of Norway spruce stands in Silesian Beskid. In the soil samples enzymatic activity of four enzymes (alkaline and acid phosphatase, dehydrogenase, urease) and concentration of three selected heavy metals (Cd, Pb, Zn) and sulfur were determined. The analyses showed no reduced activity of investigated enzymes. Presumably, despite of low pH values of the soil, organic matter contained in the soil is able to effectively bind heavy metal ions, limiting their cycling in the environment. It can be concluded that the condition of spruce stands in Silesian Beskid is not affected by the soil contamination.
    Aktywność enzymów glebowych uważana jest za dobry wskaźnik naturalnych i antropogennych zaburzeń w funkcjonowaniu gleby. Metale ciężkie w różnym stopniu mogą hamować działanie enzymów, w zależności od właściwości gleb, takich jak zawartość materiałów ilastych, gliny, materii organicznej czy wartości pH roztworu glebowego. Celem pracy było określenie wpływu właściwości fizykochemicznych i biologicznych gleb na kondycję drzewostanów świerkowych w Beskidzie Śląskim. Próbki glebowe zbadano pod względem aktywności enzymatycznej (fosfataza kwaśna i zasadowa, dehydrogenaza, ureaza) oraz koncentracji trzech wybranych metali ciężkich (Cd, Pb, Zn) i siarki. Analizy nie wykazały obniżonej aktywności badanych enzymów. Prawdopodobnie mimo niskich wartości pH gleby, zawarta w niej materia organiczna efektywnie wiąże metale ciężkie, ograniczając ich obieg w środowisku. Można stwierdzić, że stan drzewostanów świerkowych w Beskidzie Śląskim nie ma związku z zanieczyszczeniem gleb na tym terenie.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2012, 19, 7; 699-717
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    How enzymes are adsorbed on soil solid phase and factors limiting its activity: a review
    Autorzy:
    Datta, Rahul
    Anand, Swati
    Moulick, Amitava
    Baraniya, Divyashri
    Imran Pathan, Shamina
    Rejsek, Klement
    Vranova, Valerie
    Sharma, Meenakshi
    Sharma, Daisy
    Formanek, Pavel
    Kelkar, Aditi
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/972694.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
    Tematy:
    adsorption of protein
    adsorbed enzyme
    enzymatic activity
    soil solid phase
    enzymes in soil
    Opis:
    A majority of biochemical reactions are often catalysed by different types of enzymes. Adsorption of the enzyme is an imperative phenomenon, which protects it from physical or chemical degradation resulting in enzyme reserve in soil. This article summarizes some of the key results from previous studies and provides information about how enzymes are adsorbed on the surface of the soil solid phase and how different factors affect enzymatic activity in soil. Many studies have been done separately on the soil enzymatic activity and adsorption of enzymes on solid surfaces. However, only a few studies discuss enzyme adsorption on soil perspective; hence, we attempted to facilitate the process of enzyme adsorption specifically on soil surfaces. This review is remarkably unmatched, as we have thoroughly reviewed the relevant publications related to protein adsorption and enzymatic activity. Also, the article focuses on two important aspects, adsorption of enzymes and factors limiting the activity of adsorbed enzyme, together in one paper. The first part of this review comprehensively lays emphasis on different interactions between enzymes and the soil solid phase and the kinetics of enzyme adsorption. In the second part, we encircle various factors affecting the enzymatic activity of the adsorbed enzyme in soil.
    Źródło:
    International Agrophysics; 2017, 31, 2
    0236-8722
    Pojawia się w:
    International Agrophysics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Characterization of heavy metals resistant heterotrophic bacteria from soils in the Windmill Islands region, Wilkes Land, East Antarctica
    Autorzy:
    Tomova, Iva
    Vasileva-Tonkova, Evgenia
    Stoilova-Disheva, Margarita
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2051132.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Antarctica
    soil bacteria
    hydrolytic enzymes
    antibiotic resistance
    metalresistance
    Źródło:
    Polish Polar Research; 2014, 4; 593-607
    0138-0338
    2081-8262
    Pojawia się w:
    Polish Polar Research
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Effect of PRP Sol on microbial and biochemical soil properties
    Oddziaływanie PRP Sol na mikrobiologiczne i biochemiczne właściwości gleby
    Autorzy:
    Martyniuk, S.
    Kozieł, M.
    Jończyk, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/336604.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    soil microorganism
    Azotobacter
    rhizobia
    enzymes
    PRP Sol
    soil improver
    mikroorganizm glebowy
    rizobia
    enzym
    polepszacz glebowy
    Opis:
    The aim of this work was to assess some microbial and enzymatic parameters in soil under winter wheat, maize and spring barley treated with PRP Sol in comparison to soil fertilized with NPK. Estimates of: total numbers of bacteria and fungi, numbers of Azotobacter spp., MPN of rhizobia, numbers of spores of AM fungi, glomalin content, as well as phosphatases activities in soil under winter wheat, corn and spring barley treated with PRP Sol generally did not differ significantly from those found in soil fertilized with NPK.
    Celem badań było porównanie wpływu PRP Sol i nawożenia NPK na wybrane grupy mikroorganizmów i aktywność enzymów w glebie pod uprawą zbóż (pszenica ozima, kukurydza, jęczmień jary). Wartości następujących parametrów: ogólna liczebność bakterii i grzybów, liczebność Azotobacter spp., MPN rizobiów, liczebność spor grzybów mikoryzowych (AM), zawartość glomalin oraz aktywność fosfatazy kwaśniej i zasadowej w glebie pod ww. roślinami nawożonymi PRP Sol nie różniły się na ogół istotnie od wartości tych parametrów w glebie nawożonej NPK.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2014, 59, 4; 37-39
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kinetics of degradation of mineral oil and diesel fuel in soil contaminated with petroleum substances after stimulation with Fyre-Zyme enzyme reagent and hydrogen peroxide
    Kinetyka rozkładu oleju mineralnego i napędowego w glebie skażonej substancjami ropopochodnymi po stymulacji preparatem enzymatycznym fyre-zyme i nadtlenkiem wodoru
    Autorzy:
    Ciesielczuk, T.
    Krzyśko-Łupicka, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/125803.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    oil
    bioremediation
    soil
    enzymes
    hydrogen peroxide
    ropopochodne
    bioremediacja
    gleba
    enzymy
    nadtlenek wodoru
    Opis:
    Petroleum substances are widely used in many industries and are used as lubricants and fuels in motor vehicles. Due to the pipeline failure, lost of substances on the loading stations area and traffic crashes, petroleum contamination of soils are very common. High concentration of petroleum pollutants in the soil, leads to reduced activity of the indigenous microflora and extends their fate in the environment. The high costs of removal of oil spills to the soil and ground, forces to search for low-cost and effective methods of soils decontamination by „in situ” methods. The aim of this study was to compare the effectiveness of biodegradation of diesel fuel and mineral oil in the soil contaminated with petroleum substances, after “Fyre-Zyme” enzyme reagent stimulation and/or hydrogen peroxide. Obtained results indicate on stimulation of degradation process of diesel fuel and mineral oil, either by used enzyme and hydrogen peroxide compared with the control samples in 60 days period. This indicates the possibility of use of tested additives for soils bioremediation processes.
    Substancje ropopochodne znajdują szerokie zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu, a także są stosowane jako środki smarne i pędne w pojazdach mechanicznych. Z uwagi na awarie sieci przesyłowych, obrót tymi substancjami na stacjach przeładunkowych, a także katastrofy w ruchu lądowym zanieczyszczenia ropopochodne gleb są częstym zjawiskiem. Duża koncentracja zanieczyszczeń naftopochodnych w glebie prowadzi do zmniejszenia aktywności mikroflory autochtonicznej i wydłuża czas ich zalegania w środowisku. Wysokie koszty likwidacji skutków wycieków ropopochodnych do gleb i gruntu zmuszają do poszukiwania tanich i efektywnych metod usuwania zanieczyszczeń metodami „in situ”. W pracy porównano efektywności biodegradacji oleju napędowego i mineralnego w glebie skażonej substancjami ropopochodnymi po stymulacji preparatem enzymatycznym Fyre-Zyme lub/i nadtlenkiem wodoru. Zastosowane preparat enzymatyczny oraz nadtlenek wodoru stymulują rozkład oleju napędowego oraz mineralnego w glebie w porównaniu do grupy kontrolnej w okresie 60 dni. Wskazuje to na potencjalne możliwości zastosowania badanych dodatków do bioremediacji gleb.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2012, 6, 2; 493-497
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Degradation of n-alkanes in oil polluted soil after stimulation by fyre-zyme enzyme preparation and hydrogen peroxide
    Rozkład n-alkanów w zaolejonej glebie po stymulacji preparatem enzymatycznym fyre-zyme i nadtlenkiem wodoru
    Autorzy:
    Ciesielczuk, T.
    Krzyśko-Łupicka, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/388589.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    oil
    bioremediation
    soil
    enzymes
    hydrogen peroxide
    ropopochodne
    bioremediacja
    gleba
    enzymy
    nadtlenek wodoru
    Opis:
    Petroleum substances are widely used in many industries and are used as lubricants and fuels in motor vehicles. Due to the pipeline failure, lost of substances on the loading stations area and traffic crashes, petroleum contamination of soils are very common. High concentration of petroleum pollutants in the soil, leads to reduced activity of the indigenous microflora and extends their fate in the environment. However solubility in water of petroleum products is low, contamination could easily move from accident site to other places with surface and groundwater streams. It is especially important on water resources or agriculture areas. The high costs of removal of oil spills to the soil and ground, forces to search for low-cost and effective methods of soils decontamination by “in situ” methods. The aim of this study was to compare the effectiveness of biodegradation of diesel fuel and mineral oil in the soil contaminated with petroleum substances, after “Fyre-Zyme” enzyme reagent stimulation and / or hydrogen peroxide. Obtained results indicate on stimulation of degradation process of diesel fuel and mineral oil, either by used enzyme and hydrogen peroxide compared with the control samples in 60 days period of experiment. This indicates the possibility of use of tested additives for soils bioremediation processes as a cheap alternative for ex-situ methods.
    Substancje ropopochodne znajdują szerokie zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu, a także są stosowane jako środki smarne i pędne w pojazdach mechanicznych. Z uwagi na awarie sieci przesyłowych, obrót tymi substancjami na stacjach przeładunkowych, a także katastrofy w ruchu lądowym, zanieczyszczenia ropopochodne gleb są częstym zjawiskiem. Duża koncentracja zanieczyszczeń naftopochodnych w glebie prowadzi do zmniejszenia aktywności mikroflory autochtonicznej i poprzez ograniczenie dopływu tlenu do profilu glebowego, wydłuża czas ich zalegania w środowisku. Wysokie koszty likwidacji skutków wycieków ropopochodnych do gleb i gruntu zmuszają do poszukiwania tanich i efektywnych metod usuwania zanieczyszczeń metodami „in situ”. Celem niniejszej pracy było porównanie efektywności biodegradacji n-alkanów rozpatrywanych w podziale na 2 grupy: oleju napędowego oraz oleju silnikowego w glebie silnie zanieczyszczonej substancjami ropopochodnymi, po stymulacji preparatem enzymatycznym Fyre-Zyme lub/i nadtlenkiem wodoru. Uzyskane wyniki wskazują na stymulowanie rozkładu oleju napędowego oraz silnikowego zarówno poprzez zastosowany preparat enzymatyczny (który najwyższą efektywność wykazywał w przypadku węglowodorów o długości łańcucha węglowego C22–C40), jak i nadtlenek wodoru (najbardziej efektywny do stymulacji rozkładu węglowodorów C8–C21) w porównaniu do grupy kontrolnej w okresie 60 dni. Wskazuje to na potencjalne możliwości zastosowania badanych dodatków do przyspieszania procesu bioremediacji gleb.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2013, 20, 4-5; 525-533
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The effect of carfentrazone-ethyl on soil microorganisms and soil enzymes activity
    Wpływ karfentrazonu etylu na mikroorganizmy i aktywność enzymów glebowych
    Autorzy:
    Tomkiel, M.
    Baćmaga, M.
    Wyszkowska, J.
    Kucharski, J.
    Borowik, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/204842.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    herbicides
    carfentrazone ethyl
    soil
    microorganisms
    enzymes
    resistance
    herbicydy
    karfentrazon etylu
    gleba
    mikroorganizmy
    enzymy
    odporność
    Opis:
    The aim of this study was to determine the effect of carfentrazone-ethyl (CE) doses of 0.265, 5.280, 10.560, 21.180, 42.240 μg kg-1 soil DM on fungi, Acnomycetes, organotrophic bacteria, total oligotrophic bacteria and spore-forming oligotrophic bacteria, and on the activity of dehydrogenases, catalase, urease, alkaline phosphatase, acid phosphatase, arylsulfatase and β-glucosidase. Carfentrazone-ethyl had a stimulating effect on total oligotrophic bacteria and organotrophic bacteria, but it inhibited the growth of Azotobacter, fungi, spore-forming oligotrophic bacteria and Actinomycetes. The analyzed substance modified the structure of soil microbial communities, and it induced the most profound changes in fungi. The highest values of the colony development (CD) index and the eco-physiological (EP) index were observed in organotrophic bacteria. The optimal dose of carfentrazone-ethyl stimulated the activity of dehydrogenases, catalase, urease, alkaline phosphatase, acid phosphatase and β-glucosidase, but it had no effect on arylsulfatase. The highest doses of the analyzed substance inhibited the activity of dehydrogenases (reduction from 11.835 to 11.381 μmol TPF), urease (reduction from 0.545 to 0.500 mmol N-NH4) and arylosulfatase (reduction from 0.210 to 0.168 mmol PNP). Dehydrogenases were most resistant to CE, whereas acid phosphatase and arylsulfatase were least resistant to the analyzed compound.
    W pracy określono wpływ karfentrazonu etylu zaaplikowanego w dawkach 0,265, 5,280, 10,560, 21,180, 42,2 40 μg kg-1s.m. gleby na grzyby, promieniowce, bakterie organotroficzne, oligotroficzne ogółem i oligotroficzne przetrwalnikujące oraz aktywność dehydrogenaz, katalazy, ureazy, fosfatazy alkalicznej, fosfatazy kwaśnej, arylosulfatazy i β-glukozydazy. W wyniku badań stwierdzono stymulujące działanie karfentrazonu etylu na bakterie oligotroficzne ogółem i bakterie organotrofi czne, natomiast inhibicyjne na Azotobacter, grzyby, bakterie oligotroficzne przetrwalnikujące oraz promieniowce. Preparat ten zmieniał strukturę zespołu drobnoustrojów. Największe zmiany wywoływał u grzybów. Najwyższe wartości wskaźników rozwoju kolonii (CD) i ekofi zjologicznej różnorodności (EP) odnotowano u bakterii organotroficznych. Karfentrazon etylu w dawce optymalnej zwiększał aktywność dehydrogenaz katalazy, ureazy, fosfatazy alkalicznej, fosfatazy kwaśnej i β-glukozydazy, a nie oddziaływał na arylosulfatazę, natomiast najwyższe dawki zmniejszały aktywność dehydrogenaz (obniżenie z 11,835 do 11,381 μmol TPF), ureazy (obniżenie z 0,545 do 0,500 mmol N-NH4) i arylosulfatazy (obniżenie z 0,210 do 0,168 mmol PNP). Najbardziej opornymi enzymami na działanie KE okazały się dehydrogenazy, a najmniej fosfataza kwaśna i arylosulfataza.
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2015, 41, 3; 3-10
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biological effects produced by urea phosphate in soil
    Biologiczne skutki działania fosforanu mocznika w glebie
    Autorzy:
    Kucharski, J.
    Wyszkowska, J.
    Borowik, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/334898.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    urea phosphate
    enzymes activity
    microorganisms numbers
    soil fertilization
    fosforan mocznika
    aktywność enzymów
    liczebność mikroorganizmów
    nawożenie gleby
    Opis:
    A pot experiment on eutrophic proper brown soil developed from loamy sand has been conducted in order to determine the effect of urea phosphate on the counts of selected groups of microorganisms, activity of soil enzymes, nitrifying activity of soil and the value of the potential biochemical soil fertility index. The results have demonstrated that urea phosphate stimulated the multiplication of copiotrophic, ammonifying, cellulolytic, Arthrobacter and Pseudomonas bacteria, but inhibited the activity of dehydrogenases, urease, acid and alkaline phosphatase as well as the nitrifying activity of soil. In response to phosphorus added to soil in the form of urea phosphate, values of the indices describing the effect of microorganisms on the rhizosphere have declined.
    W celu określenia wpływu fosforanu mocznika na liczebność wybranych grup drobnoustrojów, aktywność enzymów glebowych, aktywność nitryfikacyjną gleby oraz na wielkość potencjalnego biochemicznego wskaźnika żyzności gleby wykonano doświadczenie wazonowe na glebie brunatnej eutroficznej typowej wytworzonej z piasku gliniastego. Rośliną uprawną był jęczmień jary. W wyniku badań wykazano, że fosforan mocznika stymulował namnażanie bakterii kopiotroficznych, amonifikacjnych, celulolitycznych, Arthrobacter i Pseudomonas oraz promieniowców i grzybów, a hamował aktywność dehydrogenaz, ureazy, fosfatazy kwaśnej i fosfatazy alkalicznej oraz aktywność nitryfikacyjną. Pod wpływem działania fosforu w postaci fosforanu mocznika zmniejszały się wartości współczynników charakteryzujących efekt ryzosferowy drobnoustrojów. Fosforan mocznika, chociaż korzystnie działa na wzrost i rozwój jęczmienia jarego, to może powodować zakłócenia metabolizmu glebowego, objawiające się obniżeniem potencjalnej żyzności gleby, skorelowanej z aktywnością biochemiczną.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2013, 58, 4; 25-28
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Enzymatyczne wskaźniki przeobrażeń gleb na terenach zurbanizowanych
    Enzymatic indicators of anthropogenic transformation of soils in suburban areas
    Autorzy:
    Bielińska, E. J.
    Puchała, A.
    Wnuczek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/335805.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    gleby
    tereny zurbanizowane
    ogrody parkowe
    enzymy
    wskaźniki
    badania polowe
    Polska
    soil
    urbanized areas
    park gardens
    enzymes
    indicators
    field experimentation
    Polska
    Opis:
    Badaniami objęto gleby 12 ogrodów parkowych usytuowanych w strefie podmiejskiej oraz w centrach miast, na terenach o podobnych warunkach fizjograficznych, lecz będących pod bezpośrednią presją skażeń antropogenicznych. Prace badawcze prowadzono w granicach administracyjnych następujących miast: Kraków, Lublin, Miasteczko Śląskie, Szczecin, Zabrze, Zamość. Poziom aktywności enzymatycznej badanych gleb wahał się w szerokich granicach, jednak wyraźnie zależał od ich lokalizacji. Aktywność dehydrogenaz, fosfatazy kwaśnej, fosfatazy alkalicznej, ureazy i proteazy była kilkakrotnie większa w glebach położonych na przedmieściach niż w centrach miast, co świadczy o zróżnicowaniu układów ekologicznych na terenach zurbanizowanych w części centralnej i peryferyjnej. Uzyskane wyniki mogą być pomocne w doborze wskaźników do szybkiej oceny stanu środowiska glebowego na terenach zurbanizowanych.
    Soils for comparative study were collected from 12 parks located in suburban zones and city centres, in areas of similar physiographic conditions but directly exposed to anthropogenic contamination. The research was conducted within the administrative boundaries of the following localities: Kraków, Lublin, Miasteczko Śląskie, Szczecin, Zabrze and Zamość. Levels of enzymatic activity in the studied soils varied widely, clearly depending on their location, though. The activity of dehydrogenases, acid phosphatase, alkaline phosphatase, urease and protease was several times higher in the soils taken from the outskirts as compared to those from city centres, which shows differentiation between ecological systems in both city zones. The results of this study may be helpful in selecting indicators used for quick assessment of the state of soil environment in urban areas.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2012, 57, 3; 10-14
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zawartość i dystrybucja fosforu oraz aktywność fosfataz w leśnych glebach rdzawych w obszarze długoletniego oddziaływania Zakładów Azotowych Anwil we Włocławku
    Phosphorus content and distribution and the activity of phosphatases in Arenosols in forest affected by long-term exposure to the effects of the Nitrogen Works Anwil in Wloclawek
    Autorzy:
    Lemanowicz, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1311586.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Badawczy Leśnictwa
    Tematy:
    lesnictwo
    gleby lesne
    gleby rdzawe
    zawartosc fosforu
    enzymy glebowe
    fosfatazy
    aktywnosc enzymatyczna
    tereny przemyslowe
    Zaklady Azotowe Anwil Wloclawek
    oddzialywanie na srodowisko
    oddzialywanie na glebe
    zanieczyszczenia gleb
    forest soil
    enzymes
    phosphorus
    Opis:
    This paper presents the results of research examining the soil content of total and available phosphorus (PE-R) taking the activity of alkaline and acid phosphatase into consideration. For this study three soil profiles were sampled in Arenosols at a distance of 0.8 km, 2.0 km and 2.5 km from the Nitrogen Works Anwil SA as well as a control profile in the Tuchola Forest. The soils’ reaction ranged from acidic to very acidic. The humus content in the surface horizons of the sampled profiles was average (1.26 – 2.61%). The lowest PE-R content was found in the profile sampled closest (0.8 km) to the Nitrogen Works. The Distribution Index (DI) calculated for available phosphorus pointed towards moderate accumulation, while at the same time the availability index (IM) confirmed low availability especially in profile I. The activity of alkaline and acid phosphatase, which are the enzymes responsible for the phosphorus transformation in the soil, varied depending on the distance from the Nitrogen Works. Inhibition of alkaline phosphomonoesterases and stimulation of the acid esterases, which were both connected to the examined soil reaction, were observed. The activity of phosphatases as well as total and available phosphorus content were decreasing steeply along the soil profiles. Furthermore, a significant correlation between Corg and the activity of alkaline and acid phosphatase (r=0.94, p<0.05 and r=0.67, p<0.05, respectively) as well as between the content of PE-R and the activity of alkaline phosphatase (r=0.67, p<0.05) was recorded. The results suggest a need for further research and monitoring of Arenosols in the forest affected by the Nitrogen Works.
    Źródło:
    Leśne Prace Badawcze; 2015, 76, 3; 250-255
    1732-9442
    2082-8926
    Pojawia się w:
    Leśne Prace Badawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-18 z 18

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies