Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "słowiański" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Słowiańszczyzna południowa na przełomie wieków XIX i XX z perspektywy Klubu Słowiańskiego
Southern Slavdom at the turn of the 19th and 20th century from the perspective of the Slavic Club
Autorzy:
Ćuk, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441996.pdf
Data publikacji:
2019-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
„Świat Słowiański”
Klub Słowiański
słowianoznawstwo
słowianie krakowscy
idea słowiańska
Marian Zdziechowski
Feliks Koneczny
Opis:
Słowiańszczyzna południowa na przełomie wieków XIX i XX z perspektywy Klubu Słowiańskiego
In the years before the First World War, the “Slavic World” was published in Cracow, a monthly devoted to studying the intellectual and cultural life of Slavic nations and presenting the Polish view of Slavic issues in the face of anti-Polish activities and Pan-Slav propaganda among Slavs in the Habsburg Monarchy. The journal was the organ of the “Slavic Club”, the Association of Slavophiles from Cracow. The study presents South Slavic affairs which, along with the Ukrainian and Russian issues, attracted considerable attention of Polish researchers.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2019, 5: "Filozofia w Galicji II"; 57-68
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unijne konferencje kapłańskie w Pińsku jako inicjatywa biskupa Zygmunta Łozińskiego
Autorzy:
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2230859.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
neounia
obrządek bizantyńsko-słowiański
konferencje kapłańskie w Pińsku
Opis:
Artykuł dotyczy wielkiej debaty religijno-politycznej na temat neounii, nowej formy przyciągania ludności prawosławnej do jedności z Kościołem katolickim. Podczas konferencji kapłańskich, organizowanych w Pińsku, Kościoł starał się znaleźć argumenty przekonujące polskie czynniki polityczne do akceptacji akcji unijnej na Kresach Wschodnich II RP. Pokazywano, że intencją kręgow kościelnych nie było kreowanie nowego separatyzmu narodowościowego na Kresach (na wzor tego ukraińskiego z Małopolski Wschodniej), lecz była nią akcja misyjna o charakterze przede wszystkim religijnym. Artykuł pokazuje też wewnątrzkościelną dyskusję na temat naleciałości bizantyńskich w obrządkach wschodnich, prowadzących do całkowitego usztywnienia liturgii i sprowadzenia spraw teologicznych u unitow wyłącznie do kwestii obrządkowych. Podczas obrad konferencji kapłańskich szukano rozwiązań uwzględniających poszanowanie starego obrządku wschodniego i uczenia konwertytow podstaw teologii katolickiej.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2022, 40, 2; 301-321
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Program słowiański Stanisława Staszica po postanowieniach kongresu wiedeńskiego
Autorzy:
Matlęgiewicz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689816.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Stanisław Staszic
program słowiański
Królestwo Polskie po 1815 r.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2011, 10, 1
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rodzina słowiańskich wyrazów dźwiękonaśladowczych opartych na pierwiastku *gra-. Słowotwórstwo i semantyka
Slavic onomatopoeic word‑family based on the root morpheme *gra-. Word‑formation and semantic
Autorzy:
Herej‑Szymańska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731724.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
słowiański
onomatopeja
słowotwórstwo
semantyka
Slavic
onomatopoeic word
word‑formation
semantic
Opis:
Words containing the sound imitation element *gra-, extracted from dictionaries of all Slavic languages and dialects are presented. Their word‑forming development is discussed from interjection through verbs calling the making of this interjection or sounds reminiscent of it, to the names of the activist, i.e. the person who makes this interjection. Then the semantic development of the discussed words is presented. The basic meaning is ‘voice of a crow’, from which the utterance of such or similar voice developed, and then the name of the one who uttered that voice. The second basic meaning in this word family is the sound of something heavy falling on a hard surface. In addition to these basic meanings, which result directly from the association with the sound heard as a gra-, there are more than a dozen secondary meanings, developed in different directions from the basic ones. Formally, this family of words is model. In terms of semantic, however, it is very extensive. A comparative method was used.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2023, 18; 93-105
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Repliki grodów słowiańskich w Dolinie Wisłoki i ich rola w percepcji krajobrazu
Reconstructed slavic cities in Wisloka Valley and their role in the landscape perception
Autorzy:
Krupa, J.
Kovalchuk, N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87105.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu
Tematy:
turystyka kulturowa
Szlak Slowianski
Dolina Wisloki
grody slowianskie
rekonstrukcja
kulturowy krajobraz
percepcja krajobrazu
Źródło:
Problemy Ekologii Krajobrazu; 2014, 37
1899-3850
Pojawia się w:
Problemy Ekologii Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dialog bułgarsko-czeski w czasopiśmie „Славянски диалози”
Bulgarian-Czech dialogue in the journale „Славянски диалози”
Autorzy:
Walczak-Mikołajczakowa, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2193786.pdf
Data publikacji:
2022-12-27
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Slavic cultural dialogue
literary studies
linguistics
translations
słowiański dialog kulturowy
literaturoznawstwo
językoznawstwo
przekłady
Opis:
Autorka dokonuje przeglądu wydanych dotychczas 28 numerów czasopisma naukowego „Славянски диалози”. Pismo ukazuje się od roku 2004, a jego wydawca jest Wydział Filologiczny Uniwersytetu im. Paisija Chilendarskiego w Płowdiwie. Uwaga zostaje zwrócona na bohemistyczny wątek, obecny niemal we wszystkich wydanych tomach w ramach większości stałych rubryk, tworzących szkielet konstrukcyjny czasopisma. Autorka omawia też fenomen ogromnego zainteresowania kulturą czeską w Bułgarii, wyjaśniając jego przyczyny. Szczegółowo zaprezentowane są 3 tomy poświęcone zagadnieniom z zakresu kultury i literatury czeskiej.
The author reviews the 28 issues of the scientific journal „Славянски диалози” that have been published so far. The journal has been published since 2004, and its publisher is the Faculty of Philology of the University of Paisij Chilendarski in Plovdiv. Attention is drawn to the bohemian thread, present in almost all published volumes in most of the permanent columns that make up the structure of the journal. The author also discusses the phenomenon of great interest in Czech culture in Bulgaria, explaining its reasons. Three volumes are presented in detail devoted to issues in the field of Czech culture and literature.
Źródło:
Bohemistyka; 2022, 4; 611-629
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A student of Jewish languages reads Michał Németh’s Unknown Lutsk Karaim Letters in Hebrew Script (19th–20th Centuries). A Critical Edition
Autorzy:
Gold, David L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/973941.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
Tematy:
Karaimi
Języki słowiański
Jidysz
Hebrajski-Aramejski
Hebrew-Aramaic
Jewish intralinguistics
Karaite
Slavic languages
Yidish
Opis:
The Karaite language has justifiedly attracted the attention of Turkologists though it should also be of interest to students of Jewish languages (= the languages of Rabbanite and Karaite Jews); and what students of Jewish languages have to say about it should interest Turkologists, just as what the latter have to say should interest the former. By looking at Karaite (as exemplified in Michał Németh’s Unknown Lutsk Karaim Letters in Hebrew Script (19th–20th Centuries): A Critical Edition)from the viewpoint of other Jewish languages, researchers can: Add new questions to the agenda of Karaite research. For example, the existence of an idiosyncratic type of periphrastic verb in at least Karaite, Judezmo, Yidish, and Ultra-Orthodox Ashkenazic English prompts the question of what the genetic relationships between the tokens of that type are. Reopens old questions. For example, the derivation proposed for Karaite כניסא '[Karaite (and/or Rabbanite?)] synagog', with phonological variants, according to which the word comes from Arabic. The author proposes a different etymology (possibly not original with him) , involving only Jewish languages (a more appropriate derivation for a Karaite word having that meaning), which takes the Karaite word back to Hebrew and/or to Jewish Aramaic.
Źródło:
Almanach Karaimski; 2017, 6; 17-118
2300-8164
Pojawia się w:
Almanach Karaimski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Motyw ofiary z człowieka. Interpretacja wybranych źródeł folklorystycznych z XIX i początku XX wieku
The motif of human sacrifice. Interpretation of the selected folklore sources from 19th and the beginning of 20th century
Autorzy:
Piotrowski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1787965.pdf
Data publikacji:
2021-08-09
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
human sacrifice
beliefs about underworld
Slavic folklore
ofiara z człowieka
wyobrażenia o zaświatach
folklor słowiański
Opis:
Artykuł dotyczy analizy wybranych narracji ludowych pochodzących z XIX i początku XX wieku, w których pojawia się motyw mordu dokonanego przez postać o demonicznych konotacjach. Według tezy postawionej przez autora motywy te można uznać za mitologemy odzwierciedlające wyobrażenia związane z pierwotną ofiarą dla bóstw chtonicznych, które w kulturze indoeuropejskiej powiązane były z lasem i terenami podmokłymi – bagnami, torfowiskami itp.
According to author some folk narratives preserved the archaic motifs about the sacrifice of a human. He investigated a few selected of the folk narrations from 19th and the beginning of 20th century with motifs of murdered a human by creature with demonic contamination. The human sacrifice was related with agricultural progress and was used the propitiation of the chthonic divinities. Chthonic divinities in Indo-European culture was related by forest and aquatic places. In folk culture from 19th century places just like forest or bog was inhabited through demons. Some of them have taken shape animals for example wolf or bear. The forest and the bog was a orbis exterior – disturbing and dangerous. Peasants from folk naratives, presented of these article, were murdered throuth old wolf or devil on the forest or bog places. Murders was resulted from cooperation peasant and devil. The archaic motifs maybe are from Indo-European mythologies and represent relationship among chthonic divinities and prehistoric peoples.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2021, 4-5; 6-18
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy części twarzy w językach słowiańskich
The names of the parts of face in Slavonic languages
Autorzy:
Rytter, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665352.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
części twarzy
języki słowiańskie
folklor słowiański
etymologia
parts of face
Slavonic languages
Slavonic folklore
etymology
Opis:
Etymological sketch presents 19 words, in the majority of all-Slavonic range. They are thematically connected with Slavic *tvarь. The article also contains comments about Slavs’ cultural tradition, which ascribes attribute “lucky” to the right eye and “ill-fated” to the left one. To the oldest and most popular beliefs preserved in the Slavonic folklore belongs conviction that human eye has a power of casting a spell or a curse on somebody.
Szkic etymologiczny prezentuje 19 wyrazów, w większości o zasięgu ogólnosłowiańskim. Są one tematycznie związane z psł. *tvarь. Artykuł zawiera również uwagi o tradycji kulturowej Słowian, która prawemu oku przypisuje atrybut „szczęśliwe”, lewemu – „nieszczęśliwe”. Do najstarszych i najpowszechniejszych wierzeń zachowanych w folklorze słowiańskim należy przekonanie, że ludzkie oko ma moc rzucania uroku czy klątwy.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2016, 12; 127-138
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Słowiański kryminał”? – na tropie nowego podgatunku slavic fantasy
“Slavic crime fiction”? – on the trail of a new sub-genre of Slavic fantasy
Autorzy:
Mikinka, Aleksandra Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231113.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
słowiańska fantastyka
retelling
słowiański kryminał
fantasy
mitologia słowiańska
Slavic fantasy
Slavic crime fiction
Slavic mythology
Opis:
W artykule przedstawiono wybrane teksty literackie wydane w ciągu ostatniego dziesięciolecia, starając się odpowiedzieć na pytanie o punkty styczne między fantastyką a kryminałem oraz o to, czy można już mówić o nowym podgatunku: „słowiańskim kryminale”. Punktem wyjścia w analizach i interpretacjach utworów było założenie, iż tendencja do eksperymentowania w literaturze przybrała na sile po 2000 roku w ramach postmodernistycznych gier i zabaw tekstem na osi autor – czytelnik. W wyniku kolejnych przekształceń dokonujących się w ciągu ostatnich dziesięcioleci zarówno fantastyka, jak i kryminał zmierzały coraz bardziej w stronę synkretyzmu gatunkowego, stosując wzajemne intertekstualne nawiązania, przenikania swoich motywów, tematów i wątków. W artykule posiłkowano się ustaleniami z zakresu komparatystyki i intertekstualności.
Contemporary authors have decided to combine the two most popular genres of the 20th and 21st centuries – crime fiction and fantasy – in one novel (or a novel series). The tendency for such experimentation became stronger after the year 2000 as part of postmodern games and having fun with texts as well as on the author-reader axis. As a result of following transformations taking place over the last decades, both fantasy and crime fiction have moved successfully closer towards genre syncretism, taking advantage of mutual intertextual references, permeating their motives, themes, and threads. In the article, we try to answer the question of what are the points of contact between these two seemingly distant literary genres. We analyze two works, assigned to a completely new sub-genre: Slavic crime fiction. What makes them "Slavic"? Why is this sub-genre becoming more and more popular?
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2023, 66, 1; 383-401
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Raz jeszcze o edycji tekstu i erratach Ewangeliarza Archangielskiego (1092 r.)
Once again on the text’s edition and errata of the Arkhangelsk Gospel (from the year 1092)
Autorzy:
Ostapczuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494364.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
Ewangeliarz archangielski
1092
edycja
1912
1997
errata
słowiański
cyrylica
rękopis
Arkhangelsk Gospel
edition
Cyrillic
Slavonic
manuscript
Opis:
Ewangeliarz archangielski z 1092 roku jest jednym z najważniejszych źródeł w badaniach wschodniosłowiańskiej tradycji rękopiśmiennej. Był publikowany dwukrotnie: w 1912 (faksymile) i 1997 roku. Drugie wydanie (edycja tekstu) nie było wierne oryginałowi. Jej pierwsza trudno dostępna errata została opublikowana w roku 1998 (po japońsku), druga w 2012 (i 2013) roku. Niestety, w tych dwóch publikacjach nie zostały wymienione wszystkie niedokładności między edycją tekstu Ewangeliarza archangielskiego i jego oryginałem. Niniejszy artykuł zawiera tylko nieścisłości opuszczone w drugiej erracie z 2012 (i 2013) roku.
The Archangelsk Gospel from the year 1092 is one of the most important sources for research of the east Slavonic manuscript tradition. It was published twice: in the year 1912 (facsimile) and 1997. The second edition (with edited text) wasn’t faithful to its original. Its first errata, hardly accessible, was published in 1998 (in Japanese) and second in 2012 (and 2013).Unfortunately these two publications didn’t enumerate all discrepancies between the edition of Archangelsk Gospel in 1997 and its original. This article mentions only the inaccuracies that weren’t published at errata form 2012 (and 2013).
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2014, 56, 1; 41-48
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Limitations on Zero Internal Arguments in Polish Verbal System: Transitives with Corresponding Derivatives in roz-
Ograniczenia z zerowymi argumentami wewnętrznymi w polskim systemie werbalnym – czasowniki przechodnie z derywatami na roz-
Autorzy:
Malicka-Kleparska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887045.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
morfosyntaksa
argumenty zerowe
teliczne czasowniki dynamiczne
czasownik słowiański
prefiksacja
morpho-syntax
zero arguments
accomplishments
Slavic verb
prefixation
Opis:
Tekst dotyczy realizacji argumentów wewnętrznych w przypadku czasowników z wykładnikiem roz- w języku polskim. Rozważane są różne czynniki, które mogą wywierać wpływ na dystrybucję pełnych wyrażeń dopełnieniowych, takie jak specyficzne struktury modyfikujące walencję czasownikową, ograniczenia łączliwości z dopełnieniami charakterystyczne dla tych czasowników, ich przynależność do semantycznych grup związanych z pewnymi charakterystycznymi zachowaniami czasowników, czynniki tekstowe, takie jak anafora czy egzystencjalne dopełnienia niespecyficzne wyrażone zerowo, a także obecność specyficznego wykładnika morfologicznego. Z tych czynników dwa ostatnie mają wpływ na występowanie argumentów zerowych zczasownikami z roz-. Konieczność występowania wyspecyfikowanego dopełnienia z czasownikami kauzatywnymi została wyjaśniona ich strukturą gramatyczną (w ramach morfologii opartej na rdzeniu wyrazowym). Pozostałe czasowniki jednak uznane zostaną za pozbawione kauzatywnej struktury, a więc za pozostające poza obszarem podlegającym takiej analizie. Możliwość istnienia dodatkowej struktury predykatywnej w informacji gramatycznej tych czasowników została rozważona, a następnie odrzucona ze względu na ich semantykę. Następnie przedstawiono propozycję Filip (2013), dotyczącą istnienia wymogu maksymalizacji obecnego w gramatyce aspektu w różnych językach świata. Zaproponowano, że ten właśnie wymóg jest odpowiedzialny za realizacją dopełnienia jako opcji niezerowej z pozostałymi czasownikami jako jednej z realizacji wymogu maksymalizacji informacji.
The paper deals with the limitations on omitting internal arguments of roz- prefixed verbs in Polish. Various linguistic factors influencing the distribution of overt internal arguments are considered, such as specific structures rearranging valency, selectional restrictions of the relevant verbs, semantic frame membership, contextual considerations (anaphor, existential INIs), and the presence of a specific morphological exponent, out of which the last two will be shown to bear on the occurrence of zero arguments with roz- verbs. Among the prefixed verbs these with the causative meaning are accountable for on the basis of their morpho-syntactic structure, but the remaining ones constitute a mystery. For these verbs explanations proposing additional predicational structures are analyzed and discarded. Then we consider a proposal concerning the maximization of the event information, following Filip (2013). The proposal assumes the existence of a maximizing semantic operator which, among others, underlies the notion of perfectivity in Slavic languages. The operator may find its place in the lexical representation of roz- and account for the proposition’s reluctance to part with its internal argument.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 5; 97-111
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Typy semantyczne trójek aspektowych. Wstępne rozpoznanie
Semantic types of aspectual triplets. An introduction
Autorzy:
Osior-Szot, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594182.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
aspekt słowiański
trójki aspektowe
aktionsart
analiza prefiksalna
typy semantyczne
Slavic aspect
aspectual triplets
Aktionsart
prefix analysis
semantic types
Opis:
Jednym z istotnych etapów rozwoju aspektu słowiańskiego było wyodrębnienie się trójek aspektowych w następującym układzie chronologicznym: czasownik niedokonany (simplicjum) – perfektiwum prefiksalne (pozwalające na skonkretyzowanie rodzaju akcji) – wtórne imperfektiwum sufiksalne, tak jak w przykładzie robić – zrobić – *zrabiać. Następny krok rozwojowy to zanik wtórnego czasownika niedokonanego (*zrabiać), jednak nie w każdej trójce ten człon zanikł. W artykule postawiono pytania o to, dlaczego wtórne imperfektiwum nie uległo całkowitej redukcji i jaką funkcję pełni obecnie, a także czy pod względem znaczeniowym trójki wykazują podobieństwa (a jeśli tak, to jakie). Aby to zbadać, zanalizowano zbiór 664 trójek aspektowych, których trzecie człony (wtórne imperfektiwa) podzielono według prefiksów i określono na tej podstawie typy semantyczne trójek. Wskazano także na możliwe dalsze kroki badawcze.
In the evolution of the Slavic aspect one of the significant stages was the separation of aspectual triplets in the following chronological order: simplex imperfective – prefixed Natural Perfective (which allows clarification of a type of action) – secondary imperfective derived via suffixation (e.g. robić – zrobić – *zrabiać). The next step of Slavic aspect’ development was the disappearance of the secondary imperfective verb (*zrabiać), but not in every triplet. This paper poses a question about the secondary imperfective verb: why it didn’t become completely obsolete, what is a function of this type of structure now and are there any semantic similarities between aspectual triplets (and if so, what are the types of similarities). To explore this, the base of 664 aspectual triplets was analysed. The secondary imperfectives were divided by prefixes and on this basis the semantic types of triplets were defined. Further research possibilities were also indicated in the paper.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 239-249
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Про внесок наддніпрянських православних священиків у розбудову української літературної мови в хіх столітті
O wkładzie ukraińskich kapłanów prawosławnych w rozwój ukraińskiego języka literackiego w xix wieku
On the contribution of Dnieper Ukraine Orthodox priests to the formation of literary Ukrainian in the 19th century
Autorzy:
Даниленко, Андрій
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594100.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
prace homiletyczne
ukraiński język literacki
język ojczysty
język staro-cerkiewno-słowiański
homiletic works
literary Ukrainian
vernacular Ukrainian
Church Slavonic
Opis:
Artykuł dotyczy wkładu trzech ukraińskich kapłanów prawosławnych, Wasyla Hreczułewycza (1791–1870), Stefana Opatowycza (1832–1892) oraz Ioanna Babczenki (?–?), w rozwój ukraińskiego języka literackiego w połowie XIX wieku. Szczegółowo omówiony został język zbiorów ich kazań i innych prac homiletycznych, opublikowanych przed cyrkularzem Wałujewa z 1863 r. na rosyjskiej Ukrainie. Analizie poddano cechy ich idiolektów opartych na języku ojczystym, które autor artykułu zaproponował umieścić na skali normalizacji języka ukraińskiego w XIX wieku. Zauważono, że idiolekt wielebnego Opatowycza jest najbliższy współczesnemu językowi ukraińskiemu. Autor stwierdza, że wkład ukraińskich kapłanów prawosławnych znad Dniepru w rozwój ukraińskiego języka literackiego może z łatwością konkurować z podobnym wkładem księży greckokatolickich na zachodnich ziemiach monarchii austro-węgierskiej
The article deals with the contribution of three Ukrainian Orthodox priests, Vasyl Hrechulevych (1791–1870), Stefan Opatovych (1832–1892), and Ioann Babchenko (?–?), to the formation of literary Ukrainian in the mid-19th century. The author analyzes the language of the collections of sermons and other homiletic works which were published before the Valuev Circular of 1863 in Russian-ruled Ukraine. Looking into the features of their vernacular-based idiolects, the author offers to posit their idiolects on the scale of the normalization of written Ukrainian in the 19th c.; he argues in particular that Reverend Opatovych’s idiolect is the closest to the vernacular standard of modern Ukrainian. The author proves that the contribution of the Dnieper Ukraine Orthodox priests to the formation of literary Ukrainian is fully commensurate with that of Greek-Catholic priests in Austria-Hungary.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 99-110
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przebieg dyskusji w nauce polskiej przełomu XIX i XX wieku na temat obrządku słowiańskiego w Polsce wczesnośredniowiecznej
Der Verlauf der Diskussion über den slawischen Ritus im frühmittelalterlichen Polen in der polnischen Wissenschaft um die Wende des 19. zum 20 Jh.
Autorzy:
Koczwara, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041757.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Geschichte
19.-20. Jahrhundert
slawisch Ritus
historia
XIX-XX wiek
obrządek słowiański
history
19th-20th century
Slavic rite
Opis:
Die Verbreitung der Mission der Heiligen Gebrüder von Soluri, der Schutzherren Europas, auf die südlichen Gebiete Polens hüllt sich ins Dunkel der Geschichte. In der polnischen Wissenschaft dauert eine langjährige diese Thematik betreffende Diskussion. Ziel des vorliegenden Artikels ist es, den Verlauf dieser Diskussion in der wissenschaftlichen Literatur vom Ende des 19. und Anfang des 20. Jhs. darzustellen. Der Autor zeigt in dem Artikel sowohl die Stellungen der Anhänger des slawischen Ritus als auch die der Gegenseite, die sich bemüht hat, in unterschiedlichem Grad bei einzelnen Autoren (Szczesniak, Parczewski, Brückner) durch eine kritische Analyse der Quellen und anderer Argumente nachzuweisen, dass der slawische Ritus in Polen nicht vorhanden war, oder er verschwand nach kurzzeitigem Erscheinen, ohne in der Geschichte Polens eine bedeutende Rolle zu spielen (Potkariski, Abraham). Der Autor stellt fest, dass das Problem der Existenz des slawischen Ritus im frühmittelalterlichen Polen weiterhin ein Diskussionsgegenstand in der polnischen Wissenschaft bildet. Dem Problem sollen jedoch weitere Artikel gewidmet werden.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2000, 73; 255-275
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między Europą a Azją, między katolicyzmem a prawosławiem. Ks. dr Diodor Kołpiński (1892-1932)
Between Europe and Asia – Between Catholicism and Orthodox – Father Dr. Diodor Kołpiński (1892–1932)
Autorzy:
Panto, Dmitriy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2156708.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Diodor Kołpiński
Eastern Orthodox Church
Catholicism
China
Russian Catholics
Byzantine-Slavic Rite
prawosławie
katolicyzm
Chiny
rosyjscy katolicy
obrządek bizantyńsko-słowiański
Opis:
Artykuł naukowy poświęcony jest biografii ks. dr. Diodora Kołpińskiego (1892–1932). Była to osoba wybitna: chrześcijanin, kapłan, malarz, poeta, filozof, pisarz, rzeźbiarz, patriota, emigrant polityczny i religijny – tak najprościej można podsumować niepełnych 40 lat jego życia. Obecnie sylwetka i dorobek ks. Kołpińskiego są nieznane. W swoim życiu, w którym jako poszukujący chrześcijanin cały czas znajdował się w drodze, szukał odpowiedzi na egzystencjalnie pytania. Rosja carska i sowiecka, Polska, Austria, Niemcy i Chiny to tylko główne punkty na mapie świata, w których ks. Kołpiński zatrzymywał się na dłużej. Warto przybliżać życie i twórczość tak utalentowanej osoby jak Diodor Kołpiński, który w Polsce spędził jedną czwartą swego życia, zostawiając po sobie nie tylko wiersze, prace naukowe i artystyczne, ale także swoich uczniów, którym w murach Instytutu Misyjnego oraz Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego przekazywał wiedzę oraz zamiłowanie do Wschodu.
The research paper takes a closer look at the biography of Rev. Diodor Kolpinskiy, PhD (1892–1932). He was a truly outstanding individual: a Christian, priest, painter, poet, philosopher, writer, sculptor, patriot, political and religious emigrant – this is the simplest way to summarise nearly 40 years of his life. Today, the figure and achievements of Rev. Kolpinskiy are unknown. In his life, in which he was constantly on the move as a searching Christian, he sought answers to existential questions. Tsarist and Soviet Russia, Poland, Austria, Germany and China – these were just the main points on the world map where Rev. Kolpinskiy used to stay for a bit longer. It is important to present the life and work of such a talented person as Diodor Kolpinskiy, who spent one compact part of his life in Poland, leaving behind not only poems, scientific and artistic works, but also his students, to whom he passed on his knowledge and love of the East within the walls of the Missionary Institute and the Catholic University of Lublin.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2022, 39, 1; 212-231
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marzanna: immagine soprannaturale della morte nella fraseologia slava
Marzanna: nadprzyrodzony obraz śmierci we frazeologii słowiańskiej
Autorzy:
Gajetti, Giuliano
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197212.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
fraseologia slava
mitologia comparata
folclore slavo
etnolinguistica
Marzanna
fraseologia
della morte
frazeologia słowiańska
mitologia porównawcza
folklor słowiański
etnolingwistyka
frazeologia śmierci
Opis:
Pojęcie śmierci to wydarzenie, które ze względu na swą naturę znajduje się poza granicami ludzkiej fizycznej realności i można je rozpatrywać jako zjawisko nadnaturalne, nieudające się racjonalnie wytłumaczyć. W artykule poddano analizie obraz Marzanny/Mary/Moreny w słowiańskim folklorze i mitologii. Jej obraz kojarzył się z pojęciem śmierci i obrzędami kalendarza ludowego opisanymi przez Afanasjewa. Podobne rytuały oraz istoty nadnaturalne są opisane w słowniku Starożytności słowiańskie i odgrywają ważną rolę w etnolingwistyce. Fenomen Marzanny rozpatrywany jest jako instrument teoretyczny do lepszego rozumienia frazeologii języków słowiańskich oraz jego związków z ogólnoeuropejskim folklorystycznym przedstawieniem śmierci.
L’esperienza della morte è un evento che per sua stessa natura va oltre la comprensione umana della realtà fisica ed è concepito come tipicamente soprannaturale; non può essere completamente spiegato con il pensiero razionale. In questo articolo analizzeremo la figura di Marzanna/Mara/Morena nel folclore e nella mitologia slava. La sua immagine è associata con le forze della morte, dell’inverno e i rituali di cambiamento stagionale. Questo complesso di riti e spiriti soprannaturali è studiato tra gli altri da Afanasyev e occupa una posizione rilevante nell’ambito dell’etnolinguistica. L’indagine su Marzanna è vista come strumento teorico per meglio comprendere differenti elementi fraseologici in varie lingue slave e la loro relazione con la rappresentazione della morte nel folclore europeo.
Źródło:
Językoznawstwo; 2019, 13; 111-122
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Внутренняя форма слова и ее реализация в древних славянских текстах
Autorzy:
Кожинова, Алла
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611789.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
word’s internal form
etymology
Church Slavonic language
Old Slavic language
text linguistics
wewnętrzna forma słowa
etymologia
język cerkiewno-słowiański
język starosłowiański
lingwistyka tekstu
Opis:
The article presents an analysis of how the word’s internal form participates in the construction of text, specifically of whether its historical memory joins elements of text.In focus is the transparent motivation of the word, which participates in the emergence of the figura etymologica construction, as well as de-etymologized motivation that serves to establish links within the textual space. The study was conducted on the basis of Old Slavic and Church Slavonic texts.
W artykule dokonano analizy udziału wewnętrznej formy słowa w tworzeniu tekstu, a mianowicie zbadano kwestię, czy pamięć historyczna słowa wywiera wpływ na powstanie tekstu, łącząc jego poszczególne fragmenty. Rozpatrywana jest przezroczysta motywacja słowa, która bierze udział w tworzeniu konstrukcji zwanej figura etymologica, oraz motywacja deetymologizowana tworząca związki różnego rodzaju wewnątrz przestrzeni tekstowej. Badania przeprowadzono na bazie tekstów starosłowiańskich i cerkiewnosłowiańskich.
 W artykule dokonano analizy udziału wewnętrznej formy słowa w tworzeniu tekstu, a mianowicie zbadano kwestię, czy pamięć historyczna słowa wywiera wpływ na powstanie tekstu, łącząc jego poszczególne fragmenty. Rozpatrywana jest przezroczysta motywacja słowa, która bierze udział w tworzeniu konstrukcji zwanej figura etymologica, oraz motywacja deetymologizowana tworząca związki różnego rodzaju wewnątrz przestrzeni tekstowej. Badania przeprowadzono na bazie tekstów starosłowiańskich i cerkiewnosłowiańskich.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2019, 31
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Case of the Non-Directionality of Language Change: The Strength of Auxiliaries and Pronouns in South and West Slavic
Bezkierunkowość zmian językowych. Siła czasowników posiłkowych i zaimków osobowych w językach południowo- i zachodniosłowiańskich
Autorzy:
Migdalski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33309154.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
diachronic change
grammaticalization
pronominal clitics
Old Church Slavonic
Bulgarian
Polish
Serbian
zmiana diachroniczna
gramatykalizacja
klityki zaimków osobowych
staro-cerkiewno-słowiański
język bułgarski
język polski
język serbski
Opis:
This paper discusses the directionality of language change on the basis of Slavic data. Specifically, it addresses the question of whether there exist predefined patterns and diachronic trends that affect words in terms of their prosodic and morphosyntactic strength. The paper investigates two classes of functional elements, auxiliary verbs and pronominal clitics, showing that they have undergone diachronic changes in opposite directions: while auxiliaries have weakened, pronominal forms have become strengthened in some Slavic languages.  
Artykuł omawia zagadnienie kierunkowości zmian językowych, opierając się na danych z języków słowiańskich. W szczególności artykuł podejmuje kwestię istnienia uniwersalnych trendów i wzorców zmian diachronicznych w języku, takich jak jednorodne osłabienie słów pod względem prozodycznym i morfoskładniowym. Badane są dwa typy wyrazów funkcyjnych: czasowniki posiłkowe i zaimki osobowe. Jak wykazano, formy te podległy zmianom diachronicznym, które nastąpiły w przeciwnych kierunkach: podczas gdy czasowniki posiłkowe uległy prozodycznemu i morfoskładniowemu osłabieniu, w niektórych językach słowiańskich zaimki osobowe uległy wzmocnieniu.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2023, 23
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z aktualnych problemów ukraińskiej leksyki religijnej
Из актуальных проблем украинской религиозной лексики
Autorzy:
Nowacka, Dagmara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120137.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
słownictwo chrześcijańsko-religijne
literatura konfesyjna
język staro-cerkiewno-słowiański
Cerkiew greckokatolicka
dublety językowe
Christian and religious vocabulary
confessional literature
Old Church Slavonic language
Eastern Orthodox Church
language doublets
Opis:
Настоящая статья является пробой панорамного представления актуальных проблем развития украинской конфессионной лексики. Процесс стабилизации религиозной жизни украинцов, который начался в 90-ые гг. ХХ века, все еще требует разрешения многих вопросов. Одной из наиболее важных задач является нормализация языка, используемого в отправлении религиозного культа. Настоящее состояние украинской христианско-религиозной лексики демонстрируется в статье многочисленными примерами из молитвенников, катехизисов и различных изданий Святого Писания, что позволяет сделать вывод о дотаточно свободном использовании языковых эквивалентов из области фонетики, морфологии, словообразования, синтаксиса, стилистики и лексики.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2007, 54-55, 7; 149-162
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La cura pastorale dei fedeli di rito bizantino-slavo: la prospettiva romana
The Pastoral Care of the Faithful of the Byzantine-Slavic Rite: The Roman Perspective
Opieka duszpasterska nad wiernymi obrządku bizantyjsko-słowiańskiego: perspektywa rzymska
Autorzy:
Parenti, Stefano
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27316399.pdf
Data publikacji:
2022-12-30
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
Tematy:
rito bizantino-slavo
neo-unia
storia della Chiesa in Polonia
byzantine-slavic rite
neo-union
history of the Church in Poland
obrządek bizantyjsko-słowiański
neounia
historia Kościoła w Polsce
Opis:
Lo studio considera l’evoluzione della locuzione “rito bizantino slavo” coniata negli anni Trenta del secolo scorso per indicare la tradizione liturgica della Neo-Unia in Polonia e le risposte formative e pastorali offerte dalla Santa Sede al movimento unionista. Particolare attenzione è accordata all’edizione romana dei libri liturgici in slavo ecclesiastico e alle sue intuizioni pre-ecumeniche.
The study considers the evolution of the locution "Byzantine Slavonic rite" coined in the 1930s to refer to the liturgical tradition of the Neo-Union in Poland and the formative and pastoral responses offered by the Holy See to the Unionist movement. Special attention is given to the Roman edition of liturgical books in Church Slavonic and its pre-ecumenical insights.
Studium rozważa ewolucję określenia "obrządek bizantyjsko-słowiański" powstałego w latach trzydziestych XX wieku w odniesieniu do tradycji liturgicznej neounii w Polsce oraz formacyjne i duszpasterskie odpowiedzi Stolicy Apostolskiej na ruch unionistyczny. Szczególną uwagę poświęca się rzymskiej edycji ksiąg liturgicznych w języku cerkiewnosłowiańskim i jej przed ekumenicznym spostrzeżeniom.
Źródło:
Teologiczne Studia Siedleckie; 2022, XIX/19; 247-275
1733-7496
Pojawia się w:
Teologiczne Studia Siedleckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Венецыянская Біблія – „Бивлия руска” Францыска Скарыны: механічнае прытрымліванне ці творчая перапрацоўка?
Biblia wenecka – „Biblia ruska” Franciszka Skaryny: mechaniczne odzwierciedlenie czy twórcza przeróbka?
The Venetian Bible – „Bibliya ruska” by Francysk Skaryna: Mechanical Reflection or Creative Reworking?
Autorzy:
Kozhinowa, Alla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32222645.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Francysk Skaryna
Czech translation of the Bible
Church Slavonic translation of the Bible
Franciszek Skaryna
czeski przekład Biblii
przekład Biblii na język cerkiewno-słowiański
Францыск Скарына
чэшскі пераклад Бібліі
царкоўна-славянскі пераклад Бібліі
Opis:
The article is devoted to some features of the translation technique used by the famous forerunner of Belarusian printing Francysk Skaryna when translating the Holy Scriptures. Francysk Skaryna is one of the greatest figures of Belarusian Renaissance. Numerous scientific investigations have been devoted to his work, but his legacy still remains terra incognita. One of the questions concerns the original he used when translating the Holy Scriptures – the ancient Hebrew Masoretic text, the Septuagint, the Vulgate, the Czech translation of the Bible, or the Bible in the Church Slavonic language? The article presents the results of the textual analysis of the Book of Job, the Book of the prophet Daniel, and the Book of Ecclesiastes, as well as numerous examples of Skaryna’s use of the Czech translation of the Bible. It should be noted that in some cases when translating well known passages, he used the Church Slavonic translation of the Holy Scriptures. Frequent lexical elements and collocations from the Old Church Slavonic canon entered Skaryna’s translation of the Bible. The article concludes that it was the archaic of Church Slavonic text of the Bible that prompted Skaryna to reach for another, more modern version – the Czech translation. As a result, a hybrid text was created, in which both Church Slavonic and Czech elements were presented at the lexical level.
Artykuł poświęcony jest niektórym strategiom tłumaczeniowym stosowanym przez słynnego prekursora drukarstwa białoruskiego Franciszka Skarynę podczas tłumaczenia Pisma Świętego. Franciszek Skaryna to jedna z najwybitniejszych postaci białoruskiego renesansu. Analizie jego działalności poświęcono wiele prac naukowych, jednak jego spuścizna wciąż pozostaje terra incognita. Wciąż nie wiadomo, co było podstawą jego tłumaczenia Pisma Świętego – czy był to starożytny hebrajski tekst masorecki, czy Septuaginta, czy Wulgata, czy czeski przekład Biblii, czy też Biblia w języku cerkiewno-słowiańskim? W artykule przedstawiono wyniki analizy tekstowej Księgi Hioba, Księgi proroka Daniela, Księgi Koheleta oraz liczne dowody na wykorzystanie przez Skarynę czeskiego przekładu Biblii. Należy zauważyć, że w pojedynczych przypadkach, tłumacząc dobrze znane czytelnikom fragmenty precedensowe, sięgał także po cerkiewnosłowiański przekład Pisma Świętego. Z tego tłumaczenia weszły do jego tłumaczenia Biblii często używane wyrazy i stałe połączenia wyrazowe, które należą do kanonu tekstów starosłowiańskich. W artykule konkluduje się, że to właśnie archaiczność cerkiewno-słowiańskiego tekstu Biblii skłoniła Skarynę do sięgnięcia po inną, nowocześniejszą wersję – przekład czeski. W rezultacie powstał tekst hybrydowy, w którym na poziomie leksykalnym występują zarówno elementy cerkiewno-słowiańskie, jak i czeskie.
Артыкул прысвечаны некаторым асаблівасцям перакладчыцкай тэхнікі, выкарыстанай славутым беларускім першадрукаром Францыскам Скарынам пры перакладзе Святога Пісьма. Францыск Скарына з’яўляецца адным з найвялікшых дзеячаў беларускага Адраджэння. Аналізу яго дзейнасці прысвечаны шматлікія навуковыя працы, але ў вывучэнні яго творчасці застаецца шмат белых плямаў. Адно з пытанняў датычыць арыгіналу, выкарыстанага ім падчас перакладу Святога Пісьма - ці гэта быў старажытнаяўрэйскі масарэцкі тэкст, ці Септуагінта, ці Вульгата, ці чэшскі пераклад Бібліі, ці царкоўна-славянскі? У артыкуле падаюцца вынікі тэксталагічнага аналізу кнігі Іова, кнігі прарока Данііла, кнігі Эклезіяста, а таксама шматлікія прыклады выкарыстання Скарынам чэшскага перакладу Бібліі. Адзначаецца, што ў асобных выпадках пры перакладзе прэцэдэнтных фрагментаў, добра вядомых чытачам, ён звяртаўся да царкоўнаславянскага перакладу Святога Пісьма. З гэтага перакладу да Бібліі Скарыны траплялі часта ўжываныя словы і ўстойлівыя спалучэнні, якія ўзыходзяць да вузкага канона стараславянскіх тэкстаў. У артыкуле робіцца выснова, што менавіта такая архаічнасць царкоўнаславянскага тэксту Бібліі падказала Скарыну звярнуцца да іншай, больш сучаснай версіі – чэшскага перакладу. У выніку ўзнік гібрыдны тэкст, дзе на лексічным узроўні адбылося змешванне царкоўна-славянскіх і чэскіх элементаў.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2023, 17; 293-304
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Temat słowiański w twórczości literackiej i przesłaniu pastoralnym Karola Wojtyły – Jana Pawła II
The Slavic Theme in the Literary Works and Pastoral Messages of Karol Wojtyła / John Paul II
Autorzy:
Halkiewicz-Sojak, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1753372.pdf
Data publikacji:
2020-12-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
poezja Karola Wojtyły
wątek słowiański
Słowiańszczyzna a chrześcijaństwo
historiozofia polskiego romantyzmu
Cyprian Norwid
Jan Paweł II
encyklika Slavorum apostoli
Karol Wojtyła’s poetry
Slavic thread
Slavicism and Christianity
historiosophy of Polish Romanticism
John Paul II
encyclical Slavorum Apostoli
Opis:
Punktem wyjścia jest w artykule pytanie: Czy istnieje związek między tematem słowiańskim we wczesnej poezji Karola Wojtyły a papieskim nauczaniem Jana Pawła II skierowanym do narodów słowiańskich? Rozpoznaniu głównych inspiracji i idei obecnych w juweniliach Wojtyły służy analiza trzech aspektów jego poezji: kreacji podmiotu, literackich pokrewieństw z wyboru oraz ewokowanych idei historiozoficznych. Wynik komparatystycznego badania wskazuje na zakorzenienie poetyckiej wyobraźni Autora przede wszystkim w Biblii i w twórczości polskich poetów romantycznych. Szczególnie uprzywilejowane miejsce zajmuje tutaj Cyprian Norwid jako autor poematów Promethidion i Fortepian Szopena. Koncepcja narodów i ich dziejowej misji ma i w poezji, i w nauczaniu papieskim liczne punkty wspólne z myślą słowiańską Adama Mickiewicza (prelekcje paryskie) i Norwida. Świadczą o tym wątki wybranych homilii oraz encyklika Slavorum apostoli.
The starting point of this article is the question of whether there is a connection between the Slavic theme in the early poetry of Karol Wojtyła and the papal teaching of John Paul II addressed to the Slavic nations. The main inspirations and ideas present in Wojtyla’s juvenilia are identified through the analysis of three aspects of his poetry: the creation of the subject, the literary kinship by choice and the historiosophical ideas evoked. The results of this comparative research indicates that the author’s poetic imagination is rooted primarily in the Bible and in the works of the Polish Romantic poets. A particularly privileged place here is occupied by Cyprian Norwid, the author of the poems Promethidion and Chopin’s Piano. The concept of nations and their historical mission in the papal teaching has numerous points in common with the Slavic thoughts of Adam Mickiewicz (in his Paris lectures) and Norwid in his poetry. The threads of selected homilies and the encyclical Slavorum Apostoli testify to this.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 1 Special Issue; 387-404
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies