Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "rural population." wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-72 z 72
    Tytuł:
    Aggression in children and adolescents in rural Poland - where to look for the cause?
    Autorzy:
    Malesińska, M.
    Lewko, J.
    Roszko-Kirpsza, I.
    Marcinkiewicz, S.
    Olejnik, B.J.
    Maciorkowska, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1917554.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
    Tematy:
    Aggression
    Child
    Adolescent
    Rural Population
    Opis:
    The aim of this study was to analyze the causes of aggressive behaviors among children from rural areas, including the role of the environment. We used Pub Med and Google Scholar electronic databases for a literature review. Publications written in English and Polish were included in the analysis. The following keywords were used: aggression, children and adolescents, rural areas. Aggression is a type of negative behavior with the intent to harm or destroy. It usually arises as a direct or delayed effect of frustration or deprivation. The place of residence strongly affects the determinants of risky behaviors in children and adolescents. The most common risk factors for violence among rural children and adolescents include improper parental conduct, failures at school, health-threatening behaviors, violent scenes seen by young people in television programs and films. The changes currently transpiring in rural areas to the traditional family model and increased access to media determine the adoption of behaviors with elements of aggression; although it seems that in rural areas, these phenomena occur much more slowly than in cities. Thus far only a few studies indicated that aggression occurred more frequently among children and adolescents from rural areas. This phenomenon requires further research.
    Źródło:
    Progress in Health Sciences; 2015, 5, 2; 185-192
    2083-1617
    Pojawia się w:
    Progress in Health Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Defining rural, remote and isolated practices: the example of Slovenia
    Autorzy:
    Petrovcic, Rok
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/552719.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Przyjaciół Medycyny Rodzinnej i Lekarzy Rodzinnych
    Tematy:
    Slovenia
    rural health
    rural population
    family practice.
    Źródło:
    Family Medicine & Primary Care Review; 2016, 3; 391-393
    1734-3402
    Pojawia się w:
    Family Medicine & Primary Care Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prevalence of hypertension and major cardiovascular risk factors in healthy residents of a rural region in south-eastern Poland - 1997–2008/9
    Autorzy:
    Płaczkiewicz, Daniel
    Puźniak, Marek
    Kleinrok, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/989090.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    risk factors
    cardiovascular diseases
    rural population
    Opis:
    Introduction and objective. The aim of this study was to show the prevalence of hypertension and major risk factors of cardiovascular disease among healthy adults in an agricultural region of south-eastern Poland, and the changes which have occurred in this area during the 12-year follow-up. Materials and method. 1,233, mostly rural inhabitants of Zamosc County without previous history of diabetes and CVD were subjected to analysis. Prevalence of hypertension and major cardiovascular risk factors were evaluated. Changes in the prevalence of risk factors between 1997 – 2008 were analyzed. Results. 33.0% of the examined population are active smokers, and there was a 1.8-fold increase (p = 0.0009). The percentage of people with hypercholesterolemia between 1997 – 2008/9 increased almost 2-fold (p<0.0001) and now it is 62.3%. The number of people with high blood pressure decreased nearly by a half (46%, p <0001) and it is currently 25.8%. Improper waist circumference was observed in 32.8% of the population (33.1% women, 26.5% men). Abdominal obesity decreased among men (48%; p=0.0008) and rural residents (29%, p=0.01). In comparison with 1997, in 2008 2009, the cardiovascular risk assessed using SCORE tables increased. The percentage of people with high-risk (≥5%) almost tripled in the general population (p=0.0183) and increased 4-fold in men (p=0.0145). Conclusions. Detection of hypertension in the rural region in which the survey was carried out is still too low. Actions against tobacco addiction should be a major component of health-education programmes for the rural areas of south-eastern Poland.
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2016, 23, 3
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Проблемы сохранения структурного потенциала сельского расселения Украины
    Behavior of potential structural problems of the rural population of Ukraine
    Autorzy:
    Краевская, Галина A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/501475.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
    Tematy:
    Ukraine
    rural population
    problems of development
    Opis:
    The author examines the issue of conservation potential of the rural population of Ukraine. The changes that have taken place in the economy and society over the last twenty years have adversely affected the demographic structure of the Ukrainian village. The author proposes concreto measures to reduce the asymmetry between the town and the country.
    Źródło:
    Społeczeństwo i Edukacja. Międzynarodowe Studia Humanistyczne; 2012, 2(10); 551-561
    1898-0171
    Pojawia się w:
    Społeczeństwo i Edukacja. Międzynarodowe Studia Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ageing of rural population in Mazovian province
    Starość demograficzna obszarów wiejskich województwa mazowieckiego
    Autorzy:
    Rakowska, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/863087.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
    Tematy:
    aging
    rural population
    Mazovian voivodship
    rural area
    statistical analysis
    Opis:
    The paper presents statistical and spatial analysis of ageing of rural population in Mazovian Voivodship. The analysis using population statistics from the Central Statistical Office of Poland, carried out on a local LAU 2 level, where rural areas were defined according to DEGURBA classification, and using classical measures of ageing proves that all rural LAU 2s in the region are old by UNO criteria, however those adjacent to cities and Ostrołęka town are relatively younger. Population of Warsaw is older than population of adjacent rural communes. In case of rural LAU2s there is a strong correlation between the share of the old and Sauvy’s index, while there is no linkage between the share of old and double ageing index.
    Przedstawiono statystyczną i przestrzenną analizę poziomu starości ludności obszarów wiejskich województwa mazowieckiego, przeprowadzoną przy wykorzystaniu danych GUS, na poziomie gmin (LAU2), które zostały zdefiniowane jako wiejskie na podstawie klasyfikacji DEGURBA. Wyniki dowodzą, że wszystkie gminy regionu są stare według skali ONZ, jednak wiejskie gminy przyległe do dużych miast województwa oraz do Ostrołęki są relatywnie najmłodsze. Ludność Warszawy jest starsza niż ludność przyległych gmin wiejskich. W gminach wiejskich występuje silna korelacja pomiędzy udziałem osób starych (65+) a wskaźnikiem A. Sauvy oraz bardzo słaba korelacja pomiędzy udziałem osób starych i wskaźnikiem podwójnego starzenia.
    Źródło:
    Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu; 2016, 18, 4
    1508-3535
    2450-7296
    Pojawia się w:
    Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przeliczniki demograficzne w szacunkach zaludnienia terenów wiejskich w Królestwie Polskim w drugiej połowie XVI wieku
    Demographic Conversion Factors in the Assessments of Population in Rural Areas in the Kingdom of Poland in the Second Half of the 16th Century
    Autorzy:
    Boroda, Krzysztof
    Guzowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1367616.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    population
    the Kingdom of Poland
    demographic conversion factors
    rural population
    Opis:
    The article presents methods of computing the size of the population in the rural areas of the Kingdom of Poland in the second half of the 16th century. As there are no sources such as censuses the assessments of the population have been carried out on the basis of indirect sources, which cannot be precise, such as registers of land taxes of the years 1578–1581; they give information on the number of mansi (a mansus, laneus, a field measurement equal to 16.8 hectares) in a village that belonged or were used by peasants, village headmen, impoverished gentry, innkeepers or were just empty mansi. In addition to that, the tax was supposed to be paid by landless lodgers (with and without cattle), craftsmen, millers, ore miners and representatives of other proto industrial professions. According to a suggestion made by Irena Gieysztorowa the authors compare the data of the tax collection of 1552 (from peasant’s households) with the chronologically closest ones of the 1560s (the land taxes), which allows to regionally differentiate the conversion factor of the number of peasant households in relation to the taxed mansi, representative also of the turn of the 1570s and the 1580s. Moreover, the authors have used the findings of historical demography of the last decades, among other things the conversion factors of the size of households of several groups of rural population. On the basis of the research on the 16th century economy the authors have established the conversion factors of how big was the demand of the farms for permanent hired workforce.
    Źródło:
    Przeszłość Demograficzna Polski; 2015, 37, 2; 53-75
    0079-7189
    2719-4345
    Pojawia się w:
    Przeszłość Demograficzna Polski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Health inequalities among rural and urban population of Eastern Poland in the context of sustainable development
    Autorzy:
    Pantyley, Viktoriya
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/989512.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    eastern poland
    health inequalities
    rural population
    sustainable development
    Opis:
    The primary goals of the study were a critical analysis of the concepts associated with health from the perspective of sustainable development, and empirical analysis of health and health- related issues among the rural and urban residents of Eastern Poland in the context of the sustainable development of the region. The study was based on the following research methods: a systemic approach, selection and analysis of the literature and statistical data, developing a special questionnaire concerning socio-economic and health inequalities among the population in the studied area, field research with an interview questionnaire conducted on randomly-selected respondents (N=1,103) in randomly selected areas of the Lubelskie, Podkarpackie, Podlaskie and eastern part of Mazowieckie Provinces (with the division between provincial capital cities – county capital cities – other cities – rural areas). The results of statistical surveys in the studied area with the use of chi-square test and contingence quotients indicated a correlation between the state of health and the following independent variables: age, life quality, social position and financial situation (C-Pearson’s coefficient over 0,300); a statistically significant yet weak correlation was recorded for gender, household size, place of residence and amount of free time. The conducted analysis proved the existence of a huge gap between state of health of the population in urban and rural areas. In order to eliminate unfavourable differences in the state iof health among the residents of Eastern Poland, and provide equal sustainable development in urban and rural areas of the examined areas, special preventive programmes aimed at the residents of peripheral, marginalized rural areas should be implemented. In these programmes, attention should be paid to preventive measures, early diagnosis of basic civilization and social diseases, and better accessibility to medical services for the residents.
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2017, 24, 3
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Local-level challenges to implementing health education programs in rural settings: a qualitative study
    Autorzy:
    Hamidzadeh, Yousef
    Hashemiparast, Mina
    Hassankhani,, Hadi
    Allahverdipour, Hamid
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/552289.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Przyjaciół Medycyny Rodzinnej i Lekarzy Rodzinnych
    Tematy:
    health education
    primary health care
    programs
    rural health
    rural population.
    Opis:
    Background. Health education is one of the main cores of primary health care (PHC). However, there is limited evidence on the difficulties of implementing health education programs. This study explored the barriers of implementing health education programs in Iranian rural communities. Objectives. A qualitative study with conventional content analysis approach was conducted. Applying purposeful sampling, 34 rural folks and health care providers were employed to participate in the study. Data were collected through individually, semi-structured interviews. Data analysis continued until data saturation, when no new theme or idea emerged. Material and methods. A qualitative study with conventional content analysis approach was conducted. Applying purposeful sampling, 34 rural folks and health care providers were employed to participate in the study. Data were collected through individually, semi- -structured interviews. Data analysis continued until data saturation, when no new theme or idea emerged. Results. Four themes, including “Ineffective teaching and learning processes”, “Lack of health educators’ motivation”, “Communication gaps”, and “Lack of resources and facilities for teaching and learning” emerged as the barriers of implementing health education programs in rural communities. Conclusions. Several executive and communicational problems were identified as the local-level obstacles of implementing health education programs in rural areas. Better understanding on the extensive range of health education barriers in rural areas may be helpful for rural health workers and stakeholders in designing and/or revisiting health education programs in rural communities.
    Źródło:
    Family Medicine & Primary Care Review; 2019, 1; 30-34
    1734-3402
    Pojawia się w:
    Family Medicine & Primary Care Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Quality of life and related factors among older people living in rural areas in south-eastern Poland
    Autorzy:
    Ćwirlej-Sozańska, A.
    Sozański, B.
    Wisńiowska-Szurlej, A.
    Wilmowska-Pietruszyńska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2081841.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    aged
    QOL
    health status
    rural population
    linear models
    Opis:
    Introduction. Quality of life (QOL) is an important aspect of life, reflecting health and conditioning the well-being of older adults. Maintaining the QOL is essential in times of demographic changes which resulting longer life spans, and consequently an increased proportion of older adults in society. Objective. The aim of the study was to assess the quality of life and its basic determining factors in the elderly living in rural areas of south-eastern Poland. Material and method. The study was conducted on 973 respondents aged 60–80 years living in rural areas of south-eastern Poland (Podkarpackie Region). The research tool used in the study was the WHOQOL-Bref and a questionnaire on personal characteristics and health. Statistical analysis was performed using Statistica version 10. Results. All quality of life domains assessed were above the median values of the scale. The highest values were found in the social domain (67.35 ± 17.31) and the lowest values in the physical domain (58.74 ± 14.80). All the quality of life values decreased with an increase in age and increase in number of chronic diseases in a given person. A higher quality of life was found in subjects who were physically and socially active. Conclusion. The study stresses the impact of modifiable determiners of QOL. Interventions aimed at improving the quality of life of older adults should involve interdisciplinary monitoring of health, early treatment of diagnosed problems, and promotion of physical activity and daily life activities.
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2018, 25, 3; 539-545
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Unemployment in rural areas in Poland
    Bezrobocie na obszarach wiejskich w Polsce
    Autorzy:
    Zmija, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37963.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    unemployment
    unemployment structure
    labour market
    rural area
    rural population
    phenomenon
    Polska
    Opis:
    The deagrarization process which manifests itself through the systematic decreasing of the role of agriculture in the productive involvement of human labour, as well as providing income for maintaining the rural population is progressing in the Polish countryside. Statistical data, regardless of the source, shows an unfavourable situation on the labour market for the population residing in rural areas. In the recent years, the number of persons registered as being unemployed increased. At the end of 2011, registered unemployment in rural areas achieved a level of 874.5 thousand persons, and the residents of the rural areas constituted 44.11% of all the registered unemployed. Unemployment in rural areas is a derivative of unemployment in the entire economy, the low mobility of rural residents, as well as the limited possibilities of the labour market in rural areas. It differs from unemployment in urban areas. It is of a more permanent nature, and the labour market is not as fl exible. Among the unemployed in rural areas, the non-agricultural population (not having farms) is in a much worse situation as compared to the population connected with agriculture.
    Na polskiej wsi postępuje proces dezagraryzacji przejawiający się systematycznym zmniejszaniem się roli rolnictwa w produktywnym angażowaniu pracy ludzkiej oraz dostarczaniu dochodów dla utrzymania ludności wiejskiej. Analiza danych, niezależnie od ich źródła, wskazuje na niekorzystną sytuację na rynku pracy ludności zamieszkującej tereny wiejskie. W ostatnich latach liczba osób rejestrujących się jako bezrobotne wzrastała. Na koniec 2011 roku rejestrowane bezrobocie na wsi osiągnęło poziom 874,5 tys. osób, a mieszkańcy wsi stanowili 44,11% wszystkich zarejestrowanych bezrobotnych. Bezrobocie na wsi jest pochodną zarówno bezrobocia w całej gospodarce, jak też niskiej mobilności mieszkańców wsi oraz ograniczonych możliwości rynku pracy na obszarach wiejskich. Różni się ono od bezrobocia w miastach. Posiada ono trwalszy charakter, a rynek pracy nie jest tak elastyczny. Wśród bezrobotnych na wsi w znacznie gorszej sytuacji znajduje się ludność bezrolna w porównaniu z ludnością związaną z gospodarstwami rolnymi.
    Źródło:
    Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia; 2013, 12, 1
    1644-0757
    Pojawia się w:
    Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Paget disease of bone among hospitalized patients in Poland
    Autorzy:
    Kanecki, K.
    Nitsch-Osuch, A.
    Goryński, P.
    Bogdan, M.
    Tarka, P.
    Tyszko, P.Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2081574.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    Paget’s disease of bone
    hospitalization
    rural population
    urban population
    risk factors
    Opis:
    Introduction. Paget’s disease (PDB) is a focal disorder of bone remodeling that occurs commonly in older people with decreasing prevalence reported in European countries. This disease is most often asymptomatic, but it can cause a variety of medical complications resulting in considerable morbidity and reduced quality of life. There is little information regarding the epidemiology of PDB in Poland. To the best of the authors’ knowledge, this is the first large epidemiological analysis of this disease in Poland. Objective. The aim of this study was to analyze factors that may be related to the PDB epidemiology among hospitalized patients in Poland. Materials and method. The analysis was conducted on the basis of population-based administrative data, taken from a Polish hospital morbidity study carried out by the National Institute of Public Health between January 2008 – December 2014. Results. Analyzed data covered 662 hospitalization records. The final study sample comprised 94 (41.8%) male and 131 (58.2%) female patients with first-time hospitalizations for PDB, with a significant predominance of females (P<0.02), and the predominance of patients living in urban (73%) than in rural areas (27%), P<0.001. The average age of the sample was 56.8 years (CI: 54.3–59.3; SD 18.8; range 1–93 years). The number of PDB cases hospitalized in Poland significantly decreased during the analyzed period of time. Conclusions: PDB is a rare disease with decreasing trends observed among hospitalized patients in Poland. The study results may suggest the existence of environmental risk factors for the development of PDB.
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2018, 25, 1; 182-185
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The politics of television programming as a metaphor for the condition of society. The TV programme “Chłopaki do wzięcia” as an example of maintaining negative stereotypes of the Polish rural population
    Autorzy:
    Kułaga, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2057828.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    humiliation culture
    media pathologies
    social pathologies
    negative stereotypes
    rural population
    Opis:
    The media policy of television stations treats attracting viewers’ attention as the primordial principle of their operation. The use of pathological content that crosses the boundaries of the normative system on screen has become a new media practice and a strategy for increasing viewership. An example of such production is tv programme “Chłopaki do wzięcia”, described as ‘documentary’. Its protagonists are men and women from Polish villages and small towns who are looking for love. The author attempts to examine the ‘reality’ presented in the programme “Chłopaki do wzięcia” by means of content analysis, which is the starting point for the analysis of social representations. He uses theoretical categories concerning new media practices, such as: humiliation culture, victim show theory, stereotypes and media voyeurism. The aim of this article is an attempt to identify media images and specific interpretations of reality in the programme “Chłopaki do wzięcia”, which, in the author’s opinion, contribute to maintaining a negative image of rural inhabitants by transmitting social pathology to television. Moreover, the author makes an attempt to outline the policies followed by the producers of “Guys for the Taking” to explain its popularity and the reasons behind its creation.
    Źródło:
    Reality of Politics; 2022, 20; 76-98
    2082-3959
    Pojawia się w:
    Reality of Politics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Utilization of services and referrals through dental outreach programs in rural areas of India. A two year study
    Autorzy:
    Asawa, K.
    Bhanushali, N.V.
    Tak, M.
    Kumar, D.R.V.
    Rahim, M.F.B.A.
    Alshahran, O.A.
    Divakar, D.D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/877920.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    motivation
    utilization
    service
    referral
    dental outreach programme
    rural area
    rural population
    India
    Opis:
    Background. Oral health care services are often sparse and inconsistent in India therefore it is often difficult for poor people to get access to the oral health care services. The approach by dental institutions with the help of community outreach programs is a step ahead in overcoming this situation. Objectives. The study was conducted to evaluate the number of patients, disease pattern and the services provided in the outreach programmes and also effectiveness of patient referral. Methods. A retrospective study was conducted and the data were obtained from records of outreach programs conducted, in last 2 years by Pacific Dental College and Hospital. The data were analysed using descriptive statistics for the computation of percentages Chi-square test was applied to know the association of effectiveness of referral with age and gender. Confidence level and level of significance was fixed at 95% and 5% respectively. Results. A total of 22982 individuals in the age group of 4-80 years attended the outreach program. Dental caries (42.3%), periodontal diseases (63.2-69.0%) and dental fluorosis (33.7-35.0%) were commonly observed diseases. Effectiveness of referral was significantly high among the middle age adults and females (P<0.05). The effectiveness of referral was highly improved in 2013 after establishment of certain guidelines and strategies. Conclusion. The approaches by dental institutions with the help of community outreach programs can spread awareness and disseminate treatment and thereby enhancing access to care and eliminating access to care within the rural communities.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2015, 66, 3
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przeszłość przeliczników demograficznych dla szesnastowiecznych źródeł podatkowych
    The Past of the Demographic Conversion Factors for the Middle Ages Tax Sources
    Autorzy:
    Boroda, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1367618.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    population
    the Kingdom of Poland
    demographic conversion factors
    urban population
    rural population
    Adolf Pawiński
    Opis:
    The article presents the demographic conversion factors that have been used for a hundred years in the research on Poland’s population of the second half of the 16th century. The forerunner of research in that sphere and the editor of basic sources was Adolf Pawiński; his proposal for the conversion factors was criticised by many researchers, among others Włodzimierz Czerkawski, Witold Kula, Irena Gieysztorowa. After a hundred-year discussion it may be said that «Źródła Dziejowe» and the method of computing urban populations used by Pawiński are not the recommended tools; similarly, demographic conversion factors for rural populations should be modified or specified.
    Źródło:
    Przeszłość Demograficzna Polski; 2015, 37, 2; 27-52
    0079-7189
    2719-4345
    Pojawia się w:
    Przeszłość Demograficzna Polski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Różnice w śmiertelności spowodowanej udarem mózgu w populacji miejskiej i podmiejskiej – dane literaturowe i obserwacje własne
    Urban – rural difference in stroke mortality – literature data and own observations
    Autorzy:
    Dobrakowski, Paweł
    Pierzchała, Krystyna
    Świątkowska-Flis, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1038775.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
    Tematy:
    udar mózgu
    umieralność
    ludność podmiejska
    ludność miejska
    stroke
    mortality
    rural population
    urban population
    Opis:
    The purpose of this study was to analyze the literature about stroke mortality in diff erent areas (rural, urban) and present our observations from stroke ward of Szpital Wojewódzki im. NMP w Częstochowie in 2009. This paper reports data of 39 deaths from 294 stroke incidents in 2009. Patients were citizens of Częstochowa and nearby rural areas. Our study shows diff erences in reactions to stroke signs. Advantage of direct hospital visitors without calling the emergency, longer time of reaction suggests that their knowledge of stroke time-dependent therapies was limited.
    W niniejszej pracy omówiono różnice w śmiertelności okołoudarowej między terenami miejskimi i podmiejskimi na podstawie danych z piśmiennictwa oraz z własnej analizy dotyczącej śmiertelności w wyniku udaru mózgu na Oddziale Udarowym Szpitala Wojewódzkiego im. NMP w Częstochowie w 2009 r. We własnym materiale klinicznym analizie poddano dokumentację 39 zgonów z populacji 294 chorych hospitalizowanych z powodu chorób naczyń mózgu w 2009 r. (mieszkańców Częstochowy i pobliskich miejscowości podmiejskich). Wykazane różnice w badaniach własnych zdają się potwierdzać tezę o odmiennych sposobach reagowania na objawy udaru. Przewaga zgłoszeń do szpitala z pominięciem pogotowia ratunkowego i prawdopodobnie dłuższy czas od wystąpienia objawów do zgłoszenia się do szpitala wskazuje na nadal niedostateczną wiedzę wśród społeczeństwa o nowych, zależnych od czasu zgłoszenia się, możliwościach leczenia udaru niedokrwiennego mózgu.
    Źródło:
    Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2012, 66, 3; 7-11
    1734-025X
    Pojawia się w:
    Annales Academiae Medicae Silesiensis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polish Countryside in Times of Transition: Myths and Reality
    Autorzy:
    Bukraba-Rylska, Izabella
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1929583.pdf
    Data publikacji:
    2010-01-05
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Socjologiczne
    Tematy:
    agrarian segment
    transformation
    social capital
    rural population
    statistical manipulations
    sociological stereotypes
    Opis:
    Any attempt to recapitulate research findings on the countryside during the transition period should not neglect the prevailing view of the countryside in sociology. The systemic transformation in Poland did not bring a parallel transformation in thinking within sociology. The prevailing paradigm is that of modernisation, i.e. an anti-rural view which sees the countryside as an inferior sector, doomed to adapt to current trends: to communist rules before 1989 and to market economy and civil society rules at present. Numerical data for the last 60 years, reflecting the essential social and economic transformations in the countryside and agriculture, suggest a viewpoint which is different from the prevailing one. The agrarian segment has not been undergoing a transformation but, rather, desolation. The latter is a consequence of another modernisation paradox experienced by Poland after 1989, i.e. transformations effectively financed by the countryside and implemented at the expense of the country’s rural areas.
    Źródło:
    Polish Sociological Review; 2010, 168, 4; 575-594
    1231-1413
    2657-4276
    Pojawia się w:
    Polish Sociological Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jakość życia społeczności wiejskiej w wybranych gminach województwa małopolskiego
    The quality rural community’s life on the basis of research
    Autorzy:
    Knapik, Wioletta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2037966.pdf
    Data publikacji:
    2011-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    jakość życia
    ludność wiejska
    województwo małopolskie
    life’s quality
    rural population
    Opis:
    The paper of Wioletta Knapik „The quality rural community’s life on the basis of research” upons the problems of quality standards rural – local communities life’s the basis of research which done in the Sociology and the Rural Development Institute (research project). In the paper was used some aspects of these research, presented in chosen 3 rural communes, situated in Lesser Poland voivodship: Lipnica Murowana, Słomniki and Tarnow. It was characterized the notion „life’s quality” and introduced in different theoretical seizures. The meaning of this term is ambiguous, because the interpretation is connected with the scientific discipline, applied measuring methods and researches. The life’s quality depends of the own, subjective estimation. Conclusions from research were supplemented with chosen conclusions published in the report “The Social Diagnosis 2009. Conditions and the life’s quality of Poles”, edited by J. Czapiński and T. Panek. On the basis of this diagnosis the life’s quality level in case health protection of population in Lesser Poland voivodship is on the average level, according to the percentage of households using services of different agencies (compared with other provinces). The highest life’s quality according to number of inhabited rooms present the Commune Lipnica Murowana (56,9% respondents inhabit in 5, 6 or in 7 rooms) and the Commune Tarnow (accordingly: 50%). By analogy to case of respondents who are accommodated nearby the high street – Lipnica Murowana (86,5%) and Tarnow (85,0%). However the respondents from Communes: Słomniki and Tarnow; they have best access to the technical infrastructure. Almost all respondents think that their own communes is safe.
    Artykuł Wioletty Knapik Jakość życia społeczności wiejskiej na podstawie badań porusza problematykę standardów jakości życia wiejskich społeczności lokalnych na przykładzie badań przeprowadzonych w Zakładzie Socjologii i Rozwoju Wsi, w ramach realizowanego grantu badawczego. Na potrzeby niniejszego artykułu przedstawione zostały niektóre aspekty tych badań, ukazane w wybranych 3 gminach wiejskich, położonych w województwie małopolskim: Lipnica Murowana, Słomniki i Tarnów. W artykule scharakteryzowano pojęcie „jakości życia”, przedstawiono je w różnych ujęciach teoretycznych. Sam termin jest niejednoznaczny, ponieważ interpretacja uzależniona jest od podejścia danej dyscypliny naukowej, zastosowanych metod pomiaru i badania. Jakość życia jest także wartością uzależnioną od własnej, subiektywnej oceny jednostki. Konkluzje z badań zamieszczone w niniejszym artykule uzupełnione zostały wybranymi wnioskami zamieszczonymi w raporcie „Diagnoza społeczna 2009. Warunki i jakość życia Polaków”, pod redakcją J. Czapińskiego i T. Panka. Z diagnozy tej wynika, że poziom jakości życia mierzonej odsetkiem gospodarstw domowych korzystających z usług różnych placówek ochrony zdrowia, ludności zamieszkałej w województwie małopolskim plasuje się, w porównaniu z innymi województwami, na średnim poziomie. Najwyższą jakość życia mierzoną liczbą zamieszkiwanych pokoi prezentuje Gmina Lipnica Murowana (56,9% respondentów zamieszkuje w 5, 6 lub w 7 pokojach) oraz w Gmina Tarnów (analogicznie: 50%). Podobnie w przypadku zamieszkiwania respondentów w pobliżu głównej drogi – Lipnica Murowana (86,5%) i Tarnów (85,0%). Natomiast najlepszy dostęp do infrastruktury technicznej mają respondenci z Gmin: Słomniki oraz Tarnów. Niemal wszyscy respondenci ocenili swoje gminy jako bezpieczne.
    Źródło:
    Krakowskie Studia Małopolskie; 2011, 15; 317-334
    1643-6911
    Pojawia się w:
    Krakowskie Studia Małopolskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Causes and consequences of head injuries among rural population hospitalized in the Ward for Multi-Organ Injuries. I. Demographic and social structure
    Autorzy:
    Karwat, I D
    Gorczyca, R.
    Krupa, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/50445.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    rural population
    head injury
    consequence
    demographic structure
    social structure
    rural inhabitant
    injury
    poisoning
    Polska
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2009, 16, 1; 15-22
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The attitudes of rural population with uncertain income on the labour market
    Postawy ludności wiejskiej o niepewnych dochodach na rynku pracy
    Autorzy:
    Kalinowski, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38157.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    attitude
    rural population
    uncertain income
    income
    labour market
    life quality
    economic activity
    rural area
    Opis:
    The article discusses the attitudes of rural population with uncertain income on the labour market. It pays attention to the main source of income in the group under investigation and the influence of education on the occupational activity. The respondents were observed to exhibit mostly passive and conservative attitudes, which were manifested with their poor engagement in searching for employment and with their lack of willingness, skills and ideas for their own business. The authors also observed the growth of unfavourable attitudes among the population without permanent employment, such as the demanding attitude and withdrawal. The article presents the reasons why the people do not look for a job and their attitudes on the labour market. An important element of the article is the perception of the respondents’ existence in comparison with members of other households and the methods of coping with the unfavourable living situation.
    W artykule omówiono postawy ludności wiejskiej o niepewnych dochodach na rynku pracy. Zwrócono uwagę na główne źródło utrzymania w badanej grupie oraz wpływ wykształcenia na podejmowaną aktywność zawodową. Zauważono, że dominujące wśród respondentów są postawy pasywne i zachowawcze, przejawiające się małym zaangażowaniem w poszukiwanie zatrudnienia, a także brak woli, umiejętności i pomysłów na własną działalność. Zwrócono również uwagę na pogłębiające się niekorzystne zjawiska wśród ludności bez trwałego zatrudnienia, takie jak roszczeniowość czy też wycofanie. W artykule przedstawiono przyczyny nieposzukiwania pracy oraz przyjmowane postawy na rynku pracy. Ważnym elementem artykułu jest postrzeganie warunków funkcjonowania respondentów w porównaniu z członkami innych gospodarstw domowych, a także sposoby radzenia sobie z niekorzystną sytuacją życiową.
    Źródło:
    Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia; 2013, 12, 3
    1644-0757
    Pojawia się w:
    Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Depressive episodes and depressive tendencies among a sample of adults in Kielce, south-eastern Poland
    Autorzy:
    Aaro, L.E.
    Herbec, A.
    Bjorngaard, J.H.
    Manczuk, M.
    Zatonski, W.A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/51028.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    human disease
    depressive episode
    depressive tendency
    adult
    Kielce town
    Polska
    urban population
    rural population
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2011, 18, 2
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inequalities in breast cancer incidence and stage distribution between urban and rural female population in Swietokrzyskie Province, Poland
    Autorzy:
    Paszko, A.
    Krzyżak, M.J.
    Charkiewicz, A.E.
    Ziembicka, D.
    Żendzian-Piotrowska, M.
    Szpak, A.S.
    Florek-Łuszczki, M.
    Maślach, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2082946.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    breast cancer
    incidence
    inequalities in health
    urban and rural population
    stage distribution
    Opis:
    Introduction and objective. One of the main factors determining the burden of breast cancer is the effectiveness of measures taken to combat this cancer including urban-rural differences. The aim of the study was to analyse the differences in breast cancer incidence and disease stage distribution among urban and rural women in the Świętokrzyskie Province as a part of a strategy for breast cancer control. Materials and method. The study of disease stage distribution included 483 female residents of Świętokrzyskie Province who were diagnosed in 2013 with invasive breast cancer, and reported to Świętokrzyskie Office for Cancer Registration. Urban-rural differences in breast cancer incidence in 2002–2013 were presented using Range Ratio (RR). Changes in incidence trends in urban and rural areas were analysed using joinpoint models. Annual Percentage Change (APC) of the rates was calculated for each time trend. Results. Breast cancer incidence rate in the urban female population was higher than in rural women with RR, amounting to 1.43. However, the analysis of trends showed that the pace and direction of change were developing negatively among inhabitants of rural areas. In 2002–2013, in rural women, the age-standardized rate (ASR) values increased by 2.8% per year (p<0.05). The course of ASR trends showed statistically significant urban-rural differences (p=0.004). Analysis of urban-rural differences in disease stage distribution revealed a non-significantly higher proportion of cases with localised stage in urban than in rural areas, amounting to 51.0% and 43.9%, respectively. Conclusions. Existing health inequalities indicate the need to intensify activities in rural areas and should be the starting point for making key decisions in combating breast cancer.
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2019, 26, 1; 169-164
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Empirical first-line antibioticotherapy in adult rural patients with acute respiratory tract infections
    Autorzy:
    Panasiuk, L
    Lukas, W.
    Paprzycki, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/49984.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    human disease
    rural patient
    acute respiratory tract infection
    antibiotic
    therapy
    respiratory tract infection
    rural population
    Opis:
    The objective of the study was the evaluation of the frequency of occurrence of acute respiratory infections among rural population from the Lublin Region, and verifi cation of the appropriateness of the use of antibiotics in empirical fi rst-line therapy of these diseases. The analysis covered medical records concerning 1,839 patients selected from 27 rural health centres within the period of one year (1 September 2005–31 August 2006). As many as 656 patient visits were recorded, the reasons for which were qualifi ed by physicians as infections of the upper and lower airways. These disorders were diagnosed in 450 patients, which constituted 24.46% of the population examined. The following diagnoses were most frequently made: acute pharyngitis and tonsillitis (31.25% of the total number of diagnoses), acute upper respiratory infections of multiple and unspecifi ed sites (22.25%), and common cold (21.64%). Antibiotics were used in empirical fi rst-line therapy in as many as 82% of the total number of patients. The analysis showed that in the great majority of cases the use of antibiotics was inappropriate. If this situation persists, in the near future it will lead to an increase in the phenomenon of antibioticoresistance in Poland. In order to prevent this situation, it is necessary to carry out an extensive educational action concerning the hazardous effect of excessive use of antibiotics, both among physicians and the whole society.
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2007, 14, 2
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Causes and consequences of head injuries among rural inhabitants hospitalised in a Multi-Organ Injury Ward. II. Circumstances, types and consequences of head injuries
    Autorzy:
    Karwat, I D
    Krupa, S.
    Gorczyca, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52226.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    rural inhabitant
    head injury
    injury
    consequence
    injury type
    circumstance
    poisoning
    Polska
    social problem
    rural population
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2009, 16, 1; 23-29
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Socio-economic effects of migration for economic purposes of rural population from the Podhale region
    Społeczno-ekonomiczne skutki migracji zarobkowych ludności wiejskiej Podhala
    Autorzy:
    Kowalska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38091.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    socioeconomic effect
    migration
    economic purpose
    rural population
    Podhale region
    Polska
    questionnaire research
    family
    Opis:
    The presented study takes up the issues of migration for economic purposes experienced by rural population coming from two Podhale districts: Czarny Dunajec and Poronin and focuses on social and economic consequences of this phenomenon – both in its positive and negative aspect. The research was conducted on a 90-people sample of adult inhabitants of the districts by means of a survey questionnaire. It was addressed to people who directly (emigrated themselves) or indirectly (due to emigration of a member of the closest family) experienced migration for economic purposes. Analyzing the economic effects of migration, it is essential to pay attention to the improvement of the situation of families (increasing the standard and quality of life) and loss posed by the outfl ow of labour. Among the social consequences of migration in both municipalities is diffi cult to identify those that can provide a signifi cant adverse change in the social structure and the functioning of migrant families – for this state of affairs is infl uenced mainly by regular, working abroad and short-term migrations.
    Prezentowane opracowanie podejmuje problematykę zjawiska migracji zarobkowych doświadczanych przez ludność wiejską pochodzącą z dwóch gmin podhalańskich: Czarnego Dunajca oraz Poronina i skupia się na społecznych i ekonomicznych skutkach tego zjawiska, zarówno w pozytywnym, jak i negatywnym aspekcie. Badania zostały przeprowadzone na 90-osobowej próbie dorosłych mieszkańców, przy wykorzystaniu kwestionariusza ankiety. Były one skierowane do osób, które w stopniu bezpośrednim (same emigrowały) lub pośrednim (ze względu na emigrację członka najbliższej rodziny) doświadczyły migracji zarobkowych. Analizując ekonomiczne skutki migracji zarobkowych, należy przede wszystkim zwrócić uwagę na poprawę sytuacji materialnej rodzin (podwyższenie standardu i komfortu życia) oraz na straty, jakie niesie ze sobą odpływ siły roboczej. Wśród społecznych następstw migracji zarobkowych w obu gminach trudno wskazać takie, które mogą świadczyć o znacząco niekorzystnych zmianach w strukturze społecznej czy funkcjonowaniu rodzin migracyjnych – na taki stan rzeczy mają wpływ przede wszystkim regularne powroty pracujących za granicą oraz krótkookresowe wyjazdy.
    Źródło:
    Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia; 2013, 12, 2
    1644-0757
    Pojawia się w:
    Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagrożenia zdrowia mieszkańców wsi, w tym dzieci, w kontekście prac wykonywanych w gospodarstwie rolnym = Threats to the health of villagers, including children, in the context of the work carried out on the farm
    Autorzy:
    Ciechańska, Beata
    Olejniczak, Dominik
    Skonieczna, Joanna
    Dykowska, Grażyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/765457.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej. Katedra Kultury Fizycznej
    Tematy:
    zagrożenia zdrowia
    środowiskowe uwarunkowania zdrowia
    ludność wiejska
    health threats
    health determinants
    rural population.
    Opis:
    Ciechańska Beata, Olejniczak Dominik, Skonieczna Joanna, Dykowska Grażyna. Zagrożenia zdrowia mieszkańców wsi, w tym dzieci, w kontekście prac wykonywanych w gospodarstwie rolnym = Threats to the health of villagers, including children, in the context of the work carried out on the farm. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(4):181-192. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.50070http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3462 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015).755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7© The Author (s) 2016;This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, PolandOpen Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium,provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License(http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited.This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercialuse, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited.The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper.Received: 20.03.2016. Revised 17.04.2016. Accepted: 17.04.2016.  Zagrożenia zdrowia mieszkańców wsi, w tym dzieci, w kontekście prac wykonywanych w gospodarstwie rolnymThreats to the health of villagers, including children, in the context of the work carried out on the farm Beata Ciechańska1, Dominik Olejniczak2, Joanna Skonieczna2, Grażyna Dykowska2 1Studenckie Koło Naukowe Zdrowia Publicznego, sekcja Promocji Zdrowia, Warszawski Uniwersytet Medyczny 2Zakład Zdrowia Publicznego, Warszawski Uniwersytet Medyczny  Słowa kluczowe: zagrożenia zdrowia, środowiskowe uwarunkowania zdrowia, ludność wiejska.Key words: health threats, health determinants, rural population. lic zdr. publ. Beata Ciechańska1dr n. med. Dominik Olejniczak2mgr Joanna Skonieczna2dr n. o zdr. Grażyna Dykowska2 StreszczenieStopień narażenia na choroby i urazy wśród ludności wiejskiej jest inny, niż w przypadku mieszkańców miast. Wynika to z uwarunkowań środowiskowych, a także ze specyfiki pracy. Wart podkreślenia jest fakt, iż, nadal duża liczba dzieci narażona jest na uszczerbek na zdrowiu w wyniku angażowania ich do prac niebezpiecznych lub przekraczających ich możliwości. W 2012 roku 168 mln dzieci na świecie wykonywało pracę, a 85 mln dzieci angażowanych było do prac niebezpiecznych. Gałęzią działalności gospodarczej, w której najczęściej pracują dzieci, jest rolnictwo [1]. W Polsce praca dzieci w rodzinnym gospodarstwie rolnym jest społecznie akceptowalna. Pomimo, iż udział dzieci w tych zajęciach niewątpliwie może mieć pozytywny wpływ na ich zdrowie praca na wsi często wiąże się z licznymi groźnymi dla zdrowia i życia urazami.Istnieje szereg instytucji, które prowadzą działania, mające na celu zminimalizowanie ryzyka zdrowotnego wśród mieszkańców wsi. Działania te polegają między innymi na realizowaniu programów zdrowotnych, opartych na edukacji. Te inicjatywy, choć słuszne, wymagają jednak zintensyfikowania, by objąć swoim zasięgiem jak największą grupę ludności wiejskiej, szczególnie dzieci i młodzieży. Threats to the health of villagers, including children, in the context of the work carried out on the farm AbstractThe degree of exposure to disease and injuries among the rural population is different in the case of urban residents. This is due to environmental conditions, as well as the specifics of the work. It is worth emphasizing that, still a large number of children are exposed to bodily harm as a result of engaging their use for dangerous workor exceeding their capabilities. In 2012, 168 million children worldwide involved in jobs, and 85 million children were involved hazardous work. Branch of economic activity in which children usually work, is agriculture. [1]In Poland, the work of children in a family farm is socially acceptable. Although the share of children in these classes can undoubtedly have a positive impact on their health work in the countryside it is often associated with numerous dangerous to life and limb injuries.There are a number of institutions that carry out activities aimed at minimizing health risks among the villagers. These measures consist, inter alia, implementation of health programs based on education. These initiatives, though correct, however, intensify the need to embrace its reach as the largest group of rural population, especially children and adolescents.
    Źródło:
    Journal of Education, Health and Sport; 2016, 6, 4
    2391-8306
    Pojawia się w:
    Journal of Education, Health and Sport
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Breast cancer survival gap between urban and rural female population in Podlaskie voivodship, Poland, in 2001-2002. Population study
    Autorzy:
    Krzyzak, M
    Maslach, D.
    Bielska-Lasota, M.
    Juczewska, M.
    Rabczenko, D.
    Marcinkowski, J.T.
    Szpak, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/50248.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    environmental exposure
    rural population
    urban population
    human disease
    breast cancer
    survival rate
    inequality
    Podlasie region
    Polska
    female
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2010, 17, 2; 277-282
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Technical, Economical and Social Conditions for Diversification of Labour Productivity in Family Farms
    Techniczno-ekonomiczne i społeczne uwarunkowania zróżnicowania wydajności pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych
    Autorzy:
    Gołaś, Zbigniew
    Kozera, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2033429.pdf
    Data publikacji:
    2003-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    Labour efficiency
    Individual arable farms
    Structure of revenue and expenditure of the rural population
    Opis:
    This paper presents the structural conditions of labour productivity in individual farms carrying on farm accountancy under supervision of Agricultural Economics and Food Economy Institute in 1993-1997.
    Przedmiotem prezentowanego artykułu jest wydajność pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Celem przeprowadzonych badań było poszukiwanie zależności pomiędzy wydajnością pracy a strukturą czynników wytwórczych, strukturą majątkowo-kapitałową, technikami wytwórczymi oraz strukturą dochodową gospodarstw. Oznacza to, że rozwój wydajności pracy postrzegano w kontekście stanu i dynamiki zmian podstawowych wyznaczników struktury techniczno-ekonomicznej i społecznej rolnictwa.
    Źródło:
    Journal of Agribusiness and Rural Development; 2003, 2, 358; 51-70
    1899-5241
    Pojawia się w:
    Journal of Agribusiness and Rural Development
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Determinanty zmiany stanu aktywności ekonomicznej ludności w Polsce
    Determinants of the states of population economic activity in Poland
    Autorzy:
    Kołodziejczak, Włodzimierz
    Wysocki, Feliks
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/453581.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Katedra Ekonometrii i Statystyki
    Tematy:
    aktywność ekonomiczna ludności
    rynek pracy
    zatrudnienie
    bezrobocie
    ludność wiejska
    population economic activity
    labor market
    employment
    unemployment
    rural population
    Opis:
    Celem artykułu było dokonanie próby oceny wpływu przynależności do wyodrębnionych grup ludności, na wielkości przepływów pomiędzy poszczególnymi stanami aktywności ekonomicznej oraz określenie charakteru bezrobocia występującego w poszczególnych grupach ludności, ze szczególnym uwzględnieniem ludności wiejskiej. Badanie wykazało, że na zmiany stanu aktywności ekonomicznej wpływają przede wszystkim czynniki strukturalne, jednak w niektórych grupach ludności możliwa jest poprawa sytuacji zawodowej poprzez działania zmierzające do ożywienia koniunktury na rynku dóbr i usług.
    The aim of the paper was to make an attempt to assess the influence of belonging to selected population groups on the size of flows between different states of economic activity, as well as to determine the nature of unemployment found in the various population groups, especially among the rural population. The research showed that the changes in economic activity are mainly affected by structural factors, but in some population groups it is possible to improve the employment situation through actions towards an improvement of the prosperity on the market of goods and services.
    Źródło:
    Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych; 2012, 13, 1; 146-157
    2082-792X
    Pojawia się w:
    Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zróżnicowanie terytorialne wybranych problemów ludnościowych w kontekście rozwoju społeczno-gospodarczego polskiej wsi
    The Territorial Differentiation of Selected Population Issues in the Context of Socio-economic Development of the Polish Countryside
    Autorzy:
    Stanny, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/585742.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
    Tematy:
    Ludność wiejska
    Ludność
    Rozwój społeczno-gospodarczy
    Wieś
    Zróżnicowanie regionalne
    Population
    Regional diversity
    Rural population
    Social economic development
    Village
    Opis:
    This study examines an intensity of demographic processes in rural areas of Poland focusing on its characteristic strong regional variation. A diagnostic approach is used to investigate selected aspects of spatial variations in rural areas of Poland such as: 1) the problem of spatial isolation of rural localities, 2) the aging of the rural population, 3) the problem of unused labor resources in rural areas.
    Źródło:
    Studia Ekonomiczne; 2014, 167; 9-21
    2083-8611
    Pojawia się w:
    Studia Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Procesy demograficzne na obszarach wiejskich w Polsce
    Autorzy:
    Marks-Bielska, R
    Brodzinski, Z
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/794202.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    migracje ludnosci
    obszary wiejskie
    grupy wiekowe
    przyrost naturalny
    gestosc zaludnienia
    demografia
    ludnosc wiejska
    human migration
    rural area
    age group
    population growth
    population density
    demography
    rural population
    Opis:
    W pracy przedstawiono sytuację demograficzną na obszarach wiejskich na tle sytuacji w kraju. Posłużono się dostępnymi danymi Głównego Urzędu Statystycznego. Na podstawie zaobserwowanych zjawisk można dostrzec dokonujące się przeobrażenia demograficzne. Generalnie Polska jest w fazie długoterminowej stagnacji demograficznej. Obserwuje się dynamiczny proces starzenia się społeczeństwa.
    Paper described the demographic situation on rural areas against the background of situation in the whole country. Available data of Central Statistical Office were used. On the basis of observed phenomena the conclusions may be drawn concerning the course of demographic transformation processes on rural areas. Poland is being generally in a long-term phase of demographic stagnation. Dynamic process in Polish society of getting old is to be observed.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 503; 227-236
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Objective and subjective assessments of living standards among members of the rural population
    Niespójność odczuć obiektywnych i subiektywnych ludności wiejskiej
    Autorzy:
    Kalinowski, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1811819.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    rural population
    objective assessment
    subjective assessment
    living standard
    life satisfaction
    satisfaction level
    uncertain income
    behavioural analysis
    Źródło:
    Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich; 2016, 103, 1
    2353-4362
    Pojawia się w:
    Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Differences in breast cancer incidence and stage distribution between urban and rural female population in Podlaskie voivodship, Poland in years 2001-2002
    Autorzy:
    Krzyzak, M
    Maslach, D.
    Juczewska, M.
    Lasota, W.
    Rabczenko, D.
    Marcinkowski, J.T.
    Szpak, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/50013.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    Polska
    Podlasie voivodship
    rural population
    urban population
    woman
    breast cancer
    human disease
    distribution
    differentiation
    incidence
    disease stage
    Population Screening Programme
    monitoring
    diagnosis
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2010, 17, 1; 159-162
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Demographic processes in central Pomerania after 1988
    Procesy demograficzne na Pomorzu Środkowym po 1988 roku
    Autorzy:
    Rydz, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/84942.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Akademia Pomorska w Słupsku
    Tematy:
    demographic process
    Central Pomerania region
    population concentration
    natural movement
    migration balance
    system transformation
    population structure
    demographic transformation
    urban population
    spatial concentration
    town
    rural population
    Opis:
    Present population structure of Central Pomerania is a consequence of demographic transformations introduced in the post-war period. The population of the described region is heterogenic and has been combined by people who came from different parts of Poland, autochthons and generations born in this particular area. However the settlers from Central Poland (41.9%) and people who came from abroad (24.3%) including over 23.0% from the former USSR played the most important role in creating a new population structure (Rydz 1979). One of crucial factors influencing evolutions of population’s patterns in basic population structures are migrations. Migrations seem to confirm spatial adjustment abilities of population to constantly evolving social and economic conditions. A fast pace of a demographic development in Central Pomerania was an effect of a fast rise in the urban population (Tab. 1). An incredible role in developing processes have played industrialization that improved accommodation conditions and generated a shift of population from rural to urban districts. However between 1988-2002 a crucial role in the process of the dynamics’ evolution played social and economic transformations. A source of those unfavorable transformations (Fig. 1) should be considered in evolving social and economic situation of population. It makes young people migrate to other cities of Poland or other countries of the European Union such as Germany, the Great Britain, Ireland. According to the research the majority of the communities are characterized by a regressive type of demographic abilities (Fig. 2). A spatial concentration of the urban population is characteristic to a band-junction structure (Fig. 3). The biggest and best developed cities play a role of junctions in a settlement structure e.g. Koszalin, Słupsk, Lebork and Szczecinek. The present article also concentrates on factors influencing evolutions of population’ natural movements. The scientists recorded a tendency to limit a number of births in central Pomerania (Tab. 3 and Fig. 5). In a period of transformations they also recorded egression processes of the rural population.
    Obecny stan zaludnienia Pomorza Środkowego jest konsekwencją przekształceń demograficznych, które dokonały się w okresie powojennym. W zasadzie ludność zamieszkująca omawiany obszar jest pochodzenia heterogenicznego, są to przybysze z różnych stron Polski, repatrianci, reemigranci, autochtoni oraz następne pokolenia urodzone już na tym obszarze. Podkreślić należy, że największą rolę w zasiedlaniu Pomorza Środkowego odegrały dwie grupy ludności: osadnicy z Polski Centralnej (41,9%) oraz ludność napływowa z zagranicy (24,3%), w tym ponad 23,0% z byłego Związku Radzieckiego (Rydz 1979). Z badań jakie prowadzono wynika, że w latach 1950-2002 ludność Pomorza Środkowego (byłych województw: koszalińskiego i słupskiego) zwiększyła się o 49,3 tys. osób. Zdecydowanie najwyższy wskaźnik wzrostu liczby ludności wystąpił na omawianym obszarze w latach 1950-1960. Wysokie tempo ogólnego rozwoju demograficznego było przede wszystkim efektem szybkiego wzrostu ludności miejskiej. Głównym zaś źródłem przyrostu liczby mieszkańców miast był napływ ludności wiejskiej do miast oraz wysoki przyrost naturalny. Zjawisko takie utrzymywało się w odpowiednio mniejszej skali do 1970 r. Niezwykle istotnym czynnikiem rozwoju miast był przede wszystkim proces industrializacji oraz rozwój budownictwa mieszkaniowego. Pewne niekorzystne tendencje w zakresie rozwoju demograficznego jak i zmian w strukturach demograficznych ujawniły się w okresie trwających przeobrażeń społeczno-gospodarczych po 1989 r. Z uzyskanych materiałów wynika, że w latach 1988-2002 ludność wzrosła zaledwie o 2,5%, a w niektórych miastach, np. Słupsku i Koszalinie obserwuje się zmniejszenie liczby ludności. Zjawisko to jest szczególnie niekorzystne, gdyż dotyczy ono na ogół odpływu ludności młodej, która w poszukiwaniu lepszych warunków życia w tym pracy, migruje nie tylko do innych miast na terenie Polski, ale również do krajów Unii Europejskiej, np. Niemiec, Anglii, Irlandii czy Szwecji. Nowe uwarunkowania rozwoju społecznogospodarczego wywarły także wpływ na dokonujące się zmiany w gęstości zaludnienia. Uwzględniając uwarunkowania środowiska geograficznego, a także czynniki ekonomiczne, do wyróżniających się jednostek (gmin) pod względem liczby ludności przypadającej na 1 km2 należą położone wzdłuż wybrzeża gminy o sprzyjających warunkach dla rozwoju turystyki oraz te, które położone są w strefie oddziaływania większych miast, szczególnie Koszalina i Słupska. Trwający okres transformacji społeczno-gospodarczej uwidocznił wyraźnie swój wpływ na poszczególne elementy ruchu naturalnego ludności, a także częstotliwość zawierania małżeństw. Zdecydowany spadek (choć powolniejszy niż to ma miejsce w skali całego kraju) nastąpił w zakresie natężenia urodzeń, które na badanym terenie zmniejszyło się z 17,2‰ w 1988 r. do 10,6‰ w 2002 r. W okresie transformacji zaszły istotne zmiany związane ze zmianami postaw i zachowań w zakresie płodności i zawierania małżeństw . Pozytywnym zjawiskiem jest natomiast tendencja do zahamowania rosnącej liczby zgonów i w pewnym stopniu do jej ustabilizowania. Jednym z ważnych mierników zachodzących zmian społeczno-ekonomicznych jest ruchliwość przestrzenna ludności. Z badan jakie przeprowadzono wynika, że w latach 1988- -2002 na terenie Pomorza Środkowego, podobnie jak w skali całego kraju, doszło do wyraźnego ograniczenia mobilności przestrzennej ludności. Wyraźnie zmniejszyła sie intensywność napływu, zwłaszcza do miast. W świetle prowadzonych badan należy stwierdzić, że obniżenie poziomu migracji wewnętrznych na Pomorzu Środkowym w latach 1988-2002 doprowadziło do osłabienia procesu wyrównywania dysproporcji w rozwoju regionów czy różnic w poziomie warunków bytu ludności oraz przyczyniło się do wyludnienia i wzmożonego starzenia ludności omawianego regionu.
    Źródło:
    Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline; 2006, 10
    1643-0115
    Pojawia się w:
    Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Circular migration of rural population in Ukraine: policy changes and directions
    Migracja wahadłowa ludności wiejskiej na Ukrainie: zmiany i kierunki polityki
    Autorzy:
    Tsybulska, Y.
    Krupin, V.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2051926.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
    Tematy:
    circular migration
    migration
    rural population
    Ukraine
    policy change
    direction
    cross-border policy
    cross-border area
    labour market
    Opis:
    The article aims to investigate the essence and features of cross-border circular migration of rural population in order to substantiate the changes and directions of the policy concerning cross-border labor markets as well as defining its role and ability to reduce the risks of permanent emigration. The study was based on the publications of Ukrainian and foreign scientists concerning the theories of regional economy and the policy of the development of cross-border regions, cross-border cooperation and circular migration of rural population. The influence of a variety of factors upon the development of cross-border circular migration have been analyzed. Features of current cross-border policies and circular migration in Ukraine were described and challenges in order to aid the rural population in their economic activities were defined. Changes in the policy concerning cross-border cooperation in Ukraine are needed in order to gain maximum benefits from cross-border circular migration.
    Zbadanie istoty i cech transgranicznej migracji wahadłowej ludności wiejskiej celem uzasadnienia zmian i kierunków polityki dotyczącej transgranicznych rynków pracy, określenie jej roli i zdolności zmniejszania ryzyka emigracji stałej. Wykorzystano prace ukraińskich i zagranicznych badaczy dotyczące teorii ekonomii regionalnej i polityki rozwoju regionów transgranicznych, współpracy transgranicznej i migracji ludności wiejskiej. Przeanalizowane są wpływy różnorodnych czynników na rozwój transgranicznej zarobkowej migracji wahadłowej. Opisano cechy obecnej polityki transgranicznej i migracji wahadłowej na Ukrainie; zdefiniowano wyzwania w celu pomocy ludności wiejskiej w ich działalności gospodarczej.Dla optymalnego wykorzystania transgranicznej migracji wahadłowej i zmniejszenia jej negatywnych skutków potrzebne są zmiany polityki dotyczącej współpracy transgranicznej na Ukrainie.
    Źródło:
    Economic and Regional Studies; 2016, 09, 3; 20-32
    2083-3725
    2451-182X
    Pojawia się w:
    Economic and Regional Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Financial exclusion of the rural population in Poland
    Wykluczenie finansowe ludności wiejskiej w Polsce
    Autorzy:
    Kata, R.
    Walenia, A.
    Pyrkosz, D.S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1205786.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    banking services
    rural areas
    provision of banking/fi nancial services
    rural population
    financial exclusion
    obszary wiejskie
    ubankowienie
    ludność wiejska
    wykluczenie finansowe
    usługi finansowe
    Opis:
    The paper attempts to assess the extent of fi nancial exclusion of the rural population in Poland. One of the most basic measures of financial exclusion is percentage of adult residents lacking a bank account. This and other measures verifying the population’s use of fundamental banking services and the statistical data on development of banking infrastructure in the territorial context were then employed toconduct an assessment of the extent and causes of fi nancial exclusion with a particular emphasis on the rural areas. The findings show that, like in many other countries, the extent of provision of fi nancial services among the rural population is more limited compared to the urban population. The financial exclusion, has much deeper roots going beyond the geographical factors. The real causes of the fi nancial exclusion lie not only in access to banking services but also in their price, the population’s income, as well as being strongly aff ected by information and behaviour.
    W opracowaniu podjęto próbę określenia poziomu wykluczenia finansowego ludności wiejskiej w Polsce. Jedną z podstawowych miar wykluczenia finansowego jest odsetek dorosłych mieszkańców nieposiadających konta bankowego. Wykorzystując ten miernik, a także inne miary świadczące o korzystaniu przez ludność z podstawowych usług bankowych oraz dane opisujące rozwój infrastruktury bankowej w układzie typów jednostek terytorialnych, dokonano analizy poziomu i przyczyn wykluczenia finansowego – ze szczególnym uwzględnieniem obszarów wiejskich. Ustalono, że w Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach, poziom ubankowienia ludności wiejskiej jest niższy w porównaniu z ludnością zamieszkałą na terenach zurbanizowanych. Wykluczenie finansowe ludności wiejskiej ma znacznie szersze podłoże niż tylko geograficzne. Jego przyczyny wiążą się z dostępnością usług bankowych, ale także z ich ceną i dochodami ludności. Mają źródła informacyjne i behawioralne.
    Źródło:
    Journal of Agribusiness and Rural Development; 2015, 38, 4
    1899-5241
    Pojawia się w:
    Journal of Agribusiness and Rural Development
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Economic and Social Conditions for Changes in Income Structure of Individual Farms
    Ekonomiczne i społeczne uwarunkowania zmian struktury dochodowej indywidualnych gospodarstw rolnych
    Autorzy:
    Gołaś, Zbigniew
    Kozera, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2033431.pdf
    Data publikacji:
    2003-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    Income
    Farm household income
    Individual arable farms
    Structure of revenue and expenditure of the rural population
    Structural changes in agriculture
    Opis:
    This paper presents analysis of differentiation of income situation of 528 family farms included in the farm accounting system in 1993-1997.
    Przedmiotem niniejszej pracy jest analiza kształtowania się poziomu i struktury dochodów gospodarstw rolnych w pierwszej dekadzie transformacji ustrojowej i gospodarczej. Badaniami objęto stałą (tzw. powtarzalną) zbiorowość 528 indywidualnych gospodarstw rolnych prowadzących w latach 1993-1997 ewidencję danych pod nadzorem Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w Warszawie (IERiGŻ). Zbiorowość tę poddano podziałowi na grupy według struktury dochodów określonej przez dochody z: gospodarstwa rolniczego, działalności pozarolniczej, zarobkowania poza gospodarstwem, świadczeń socjalnych, odsetek i innych źródeł. W wyniku wstępnej analizy materiału źródłowego badane gospodarstwa podzielono na sześć grup zróżnicowanych ze względu na strukturę dochodów:I - gospodarstwa o wyraźnej przewadze dochodu z działalności rolniczej w dochodach ogółem (gospodarstwa rolnicze);II - gospodarstwa uzyskujące porównywalne dochody z działalności rolniczej oraz świadczeń socjalnych (gospodarstwa rolniczo-socjalne);III - gospodarstwa uzyskujące porównywalne dochody z działalności rolniczej oraz pracy zarobkowej poza rolnictwem (gospodarstwa rolniczo-zarobkowe);IV - gospodarstwa o wyraźnej przewadze dochodu z pracy zarobkowej poza rolnictwem (gospodarstwa zarobkowe);V - gospodarstwa o strukturze dochodów silnie zdeterminowanej przez świadczenia socjalne (gospodarstwa socjalne);VI - gospodarstwa, w których sytuację materialną wyznaczają świadczenia socjalne oraz pozarolnicze zarobkowanie (gospodarstwa socjalno-zarobkowe). 
    Źródło:
    Journal of Agribusiness and Rural Development; 2003, 2, 358; 37-50
    1899-5241
    Pojawia się w:
    Journal of Agribusiness and Rural Development
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rynek pracy dostępny dla ludności wiejskiej a wspólna polityka rolna Unii Europejskiej
    Labour market accessible to the rural population and the European Union’s common agricultural policy
    Autorzy:
    Karwat-Woźniak, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/326503.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    rural population
    farming population
    landless population
    labour market
    diversification
    professional activity
    Common Agricultural Policy
    Rural Development Programme
    ludność wiejska
    ludność rolna
    ludność bezrolna
    rynek pracy
    dywersyfikacja
    aktywność zawodowa
    Wspólna Polityka Rolna
    Program Rozwoju Obszarów Wiejskich
    Opis:
    The study analyses changes taking place in the rural population’s economic activity during the functioning of Poland within the EU structures. The subject of research work was the processes of transformation in employment and unemployment of the total rural population and by: associations with farms, sectors, type of employment. Analysis has been based on general statistical data, results of the IAFE-NRI field studies and the literature. Due to a need to reduce the number of the employed in the agricultural sector from the perspective of reducing economic distance between the countryside and cities, as well as between Polish and EU agriculture, much room in the paper has been dedicated to the diversification of the rural population’s professional activity. The CAP in creating jobs in rural areas and in deagrarianising employment. It has been demonstrated that during the analysed period a relatively constant level of the rural population’ professional activity was accompanied by the increased employment level and decreased unemployment level. This process was going hand in hand with the diversification of employment. Consequently, employment in agriculture was less than 10% of the total population employed and 22% of the rural population. The creation of jobs is not a treaty objective of the CAP, it is activities in this regard which constituted an integral part of the rural development programmes financed under the CAP. From analysing of the ways and effects of their impact it results that those initiatives contributed to the growth of non-agricultural employment.
    Opracowanie zawiera analizę zmian zachodzących w aktywności ekonomicznej mieszkańców wsi w okresie funkcjonowania Polski w strukturach Unii Europejskiej (UE). W odniesieniu do sytuacji na rynku pracy przedmiot dociekań stanowiły procesy przeobrażeń w zatrudnieniu i bezrobociu ogółu ludności wiejskiej oraz według: związku z gospodarstwem rolnym, sektorów (rolnictwo – działy nierolnicze) charakteru zatrudnienia (najemnie – na własny rachunek). Tendencje w aktywności ekonomicznej mieszkańców polskiej wsi zostały skonfrontowane ze zmianami zachodzącymi w tej płaszczyźnie wśród ludności miejskiej oraz w innych krajach UE. Podstawę analizy stanowiły dane statystyki powszechnej (GUS i Eurostat) i wyniki badań terenowych IERiGŻ-PIB oraz literatura przedmiotu. Ze względu na konieczność spadku liczby pracujących w sektorze rolniczym z perspektywy zmniejszania dystansu ekonomicznego między wsią i miastem oraz polskim i unijnym rolnictwem, w pracy dużo miejsca poświęcono problematyce dywersyfikacji aktywności zawodowej ludności rolniczej. Podjęto również próbę określenie roli Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) w kreowaniu miejsc pracy na obszarach wiejskich i dezagraryzacji zatrudnienia. Wykazano, że w okresie objętym analizą względnie stałemu poziomowi aktywności zawodowej ludności wiejskiej towarzyszył wzrost zatrudnienia i spadek bezrobocia. Z tym procesem szła w parze dywersyfikacja zatrudnienia. W konsekwencji zatrudnienie w rolnictwie miało niespełna 10% ogółu pracujących w polskiej gospodarce i 22% mieszkańców wsi. Pozostali pracowali głównie w usługach w miastach. Kreowanie miejsc pracy nie jest traktatowym celem WPR, to działania w tym zakresie stanowiły integralną część programów na rzecz rozwoju obszarów wiejskich finansowanych w ramach WPR. Z analizy sposobów i efektów ich oddziaływania wynika, że inicjatywy te przyczyniały się do wzrostu nierolniczego zatrudnienia.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2018, 129; 201-219
    1641-3466
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Predictors of sick leave owing to neck or low back pain: a 12-year longitudinal cohort study in a rural male population
    Autorzy:
    Holmberg, S A C
    Thelin, A.G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/50130.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    low back pain
    neck pain
    farming
    sick leave
    life style
    self-employment
    male
    rural population
    public health
    risk
    diagnosis
    risk factor
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2010, 17, 2; 251-257
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany aktywności zawodowej ludności wiejskiej w Polsce w latach 2010–2016
    Socio-demographic and spatial changes in the economic activity of rural population in Poland in 2010–2016
    Autorzy:
    Dudek, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/414468.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Instytut Ameryk i Europy. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
    Tematy:
    rynek pracy
    ludność wiejska
    aktywność zawodowa
    wskaźnik zatrudnienia
    cechy społeczno-demograficzne
    labour market
    rural population
    economic activity
    employment rate
    socio-demographic characteristics
    Opis:
    W artykule analizowano zmiany w skali aktywności zawodowej ludności wiejskiej i wskazano na ich wybrane uwarunkowania. Jako przyczyny zróżnicowania poziomu zatrudnienia rozważano społeczno-demograficzne charakterystyki zasobów pracy, a także przestrzenne odmienności w cechach regionów wiejskich w Polsce. Z przeprowadzonych analiz wynikało, że w latach 2010–2016 aktywność zawodowa ludności wiejskiej, mierzona wskaźnikiem zatrudnienia, wzrosła z 50 do 53%, co było przede wszystkim wynikiem oddziaływania determinant cyklicznych, wyrażających się w przewadze przyrostu liczby osób pracujących nad liczbą biernych zawodowo przy spadku skali bezrobocia. Przeprowadzone badania udokumentowały zbliżoną wartość wskaźnika zatrudnienia dla obszarów miejskich i wiejskich, przy czym różnice w jego poziomie w obrębie wybranych kategorii ludności uwidaczniały się relatywnie nieco wyraźniej w przypadku mieszkańców miast. Świadczyło to o tendencji do przestrzennego upodabniania się rynków pracy, jak również o osłabianiu przydatności prostego podziału na tereny miejskie i wiejskie w wyjaśnianiu odmienności struktur społeczno-zawodowych. Poziom regionalnych zróżnicowań aktywności zawodowej ludności wiejskiej w województwach w Polsce był umiarkowany i powiązany z ich charakterystykami gospodarczymi. Odzwierciedlały one rolę dużych miast i ich obszarów funkcjonalnych w alokacji wiejskiej podaży pracy, jak również stan zaawansowania dywersyfikacji gospodarczej wsi zlokalizowanych w poszczególnych regionach. W części dyskusyjnej artykułu wskazano instytucjonalne możliwości i bariery zwiększenia aktywności zawodowej mieszkańców wsi. Przedstawione wnioski oparto na danych zgromadzonych przez GUS (głównie BAEL, BDL) i rozpatrywanych z wykorzystaniem metod analizy statystyczno-porównawczej oraz analizy literatury przedmiotu.
    The paper analyses the changes in the scale of the rural economic activity and identifies their selected determinants. The socio-demographic characteristics of the labour resources and the economic differences between rural regions in Poland were analysed as reasons for the dissimilar levels of rural employment. Analyses have demonstrated that, in 2010–2016, rural economic activity measured by the employment rate increased from 50% to 53%, primarily as a result of the impact of cyclical determinants, reflected in the increase in the number of the employed being higher than the number of inactive persons, with a reduced scale of unemployment overall. The studies indicated similar values of the employment rate for urban and rural areas, while the differences in its level within the selected social categories were much more visible for rural populations. This reflected a persistence of territorial disparities in labour markets as well as a trend towards their convergence. The level of territorial differences in the rural employment in Poland was moderate and should be linked with regional economic characteristics. In this context, the allocation of rural labour supply could be attributed to the impact of cities and their functional areas and to the progress in economic diversification of villages located in a particular region. The discussion section of the paper outlines the institutional opportunities and barriers increasing rural economic activity. The presented conclusions were based on the Central Statistical Office data (mainly the Labour Force Survey and the Local Data Bank) and statistical and comparative analysis methods.
    Źródło:
    Studia Regionalne i Lokalne; 2019, 1(75); 81-98
    1509-4995
    Pojawia się w:
    Studia Regionalne i Lokalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany w rolnictwie Mazowsza w latach 2002–2020
    Changes in the agriculture of Mazovia in 2002–2020
    Autorzy:
    Ogniewska, Marta
    Macierakowska, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29433454.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
    Tematy:
    rolnictwo
    zmiany w rolnictwie
    użytki rolne
    użytkowanie gruntów
    struktura agrarna
    ludność wiejska
    agriculture
    agricultural change
    arable land
    land use
    agrarian structure
    rural population
    Opis:
    Artykuł jest syntezą opracowania przygotowywanego w Mazowieckim Biurze Planowania Regionalnego w Warszawie (MBPR) mającego na celu zbadanie zmian jakie zaszły w ostatnich kilkunastu latach w rolnictwie i na obszarach wiejskich województwa mazowieckiego. Badanie przeprowadzone zostało głównie na podstawie Powszechnych Spisów Rolnych z lat 2002 i 2020. Objęto nim, możliwe do porównania, zagadnienia charakteryzujące rolnictwo i obszary wiejskie Mazowsza, poświęcając szczególną uwagę problematyce wykształconych na Mazowszu specjalizacji rolniczych związanych z produkcją roślinną i zwierzęcą, przeobrażeń w strukturze agrarnej gospodarstw rolnych, czy zmian w strukturze użytków rolnych regionu. Poruszono również wybrane zagadnienia odnoszące się do ludności zamieszkującej tereny wiejskie, w tym dotyczące rynku pracy, procesów demograficznych. Próbowano ustalić, czy w trakcie kilkunastu analizowanych lat nastąpiły istotne przeobrażenia w tych dziedzinach. W artykule przedstawiono i omówiono przestrzenny rozkład badanych zagadnień i tendencji zarysowujących się w rolnictwie regionu, uzupełniając je, w miarę potrzeb, uwagami metodycznymi. Artykuł został wzbogacony licznymi rycinami obrazującymi wyniki przeprowadzonych analiz. Głównym źródłem informacji wykorzystywanych w opracowaniu są dane Głównego Urzędu Statystycznego prezentowane w Banku Danych Lokalnych (głównie wg siedziby gospodarstwa) , analizy ujęte w opracowaniu Zmiany w rolnictwie Mazowsza w latach 2002–2010 wydanym w ramach serii Mazowsze. Analizy i Studia, a także inne publikacje i materiały branżowe. Przeprowadzona analiza jest elementem monitorowania polityki rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich Mazowsza, wyrażonej w głównych dokumentach strategicznych województwa, tj. Strategii rozwoju oraz Planie zagospodarowania przestrzennego województwa. Wyniki analiz dokonanych w ramach opracowania mogą być pomocne podczas konkretyzacji i weryfikacji prowadzonej polityki regionalnej.
    The article is a synthesis of a study being prepared in the Mazovian Office of Regional Planning in Warsaw (MBPR), aimed to examining the changes that have occurred in recent years in agriculture and rural areas of the Mazowieckie Voivodeship. The study was mainly conducted on the basis of the Agricultural Censuses of 2002 and 2020. It covered, for comparability, issues characterizing agriculture and rural areas of Mazovia, devoting particular attention to the problems of agricultural specializations related to plant and animal production, transformations in the agrarian structure of farms, or changes in the structure of agricultural land in the region. Selected issues related to the rural population were also addressed, including the labour market, demographic processes. Attempts were made to determine whether significant transformations occurred in these areas during the analysed years. The article presents and discusses the spatial distribution of the studied issues and emerging trends in the region’s agriculture, supplemented, where appropriate, with methodological remarks. The article is enriched with numerous graphs and cartograms depicting the results of the conducted analyses. The main source of information used in the study is data from the Statistics Poland presented in the Local Data Bank (mainly by the seat of the farm), analyses included in the study Changes in the agriculture of Mazovia in 2002–2010 [Zmiany w rolnictwie Mazowsza w latach 2002–2010] published as part of the series MAZOVIA. Analyses and Studies, as well as other publications and industry materials. The conducted analysis is a component of monitoring the development policy of agriculture and rural areas in Mazovia, as expressed in the main strategic documents of the region, i.e. the Development Strategy and the Spatial Development Plan of the Voivodeship. The results of the analyses carried out as part of the study can be useful during the specification and verification of the ongoing regional policy.
    Źródło:
    MAZOWSZE Studia Regionalne; 2024, 48; 91-111
    1689-4774
    Pojawia się w:
    MAZOWSZE Studia Regionalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzystanie transformaty falkowej w analizie i predykcji wskaźników makroekonomicznych
    The Use of Wavelet Transform in the Analysis and Prediction of Macroeconomic Indicators
    Autorzy:
    Hadaś-Dyduch, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/589745.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
    Tematy:
    Analiza demograficzna
    Analiza falkowa
    Dzietność ludności miejskiej
    Dzietność ludności wiejskiej
    Transformacja falkowa
    Wskaźniki makroekonomiczne
    Demographic analysis
    Fertility of rural population
    Fertility of urban population
    Macroeconomic indicators
    Wavelet analysis
    Wavelet transform
    Opis:
    Conducted by demographers research and analysis indicate that lasted for several years, a decline in fertility has not stopped and it applies increasingly to another youth. Among the reasons for this phenomenon are mentioned: increased interest in acquiring education, difficulties in the labor market, reducing social benefits for the family, lack of social policy philosophy of family strengthening, and the difficult socio-economic, etc. factors. Therefore, because of the importance of the scale of the problem which is the fertility rate in the study attempts to predict fertility rate based on the authors' model based on the properties of wavelet analysis taking into account the effect on fertility of such factors as the number of marriages, number of divorces, the average monthly gross wages and emigration. It should be noted that the declining fertility and increasing life expectancy cause aging and steadily reducing the number of young people aged 16-24 years. The aim of the imaging problem in the article quoted some statistics related to study the problem from previous years.
    Źródło:
    Studia Ekonomiczne; 2014, 187; 124-135
    2083-8611
    Pojawia się w:
    Studia Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Die Bedeutung von Non-Profit-Organisationen bei der Förderung einer Gesundheitsorientierten Lebensstil der ländlichen Bevölkerung
    Znaczenie organizacji non-profit w promocji prozdrowotnego stylu życia ludności wiejskiej
    Autorzy:
    Ferenc, A.
    Koreleska, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/336908.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    prozdrowotny styl życia
    zdrowie
    zachowania prozdrowotne
    promocja
    marketing
    ludność wiejska
    obszary wiejskie
    organizacja non-profit
    pro-healthy lifestyle
    health
    pro-health behawior
    promotion
    rural population
    rural areas
    non-profit organization
    Opis:
    Das Hauptziel des Artikels war es, die Rolle von Non-Profit-Organisationen bei der Förderung einer gesundheitsorientierten Lebensstil der ländlichen Bevölkerung am Beispiel der gewählten Organisation zu bestimmen. In der Arbeit wurde die Fallstudie Methode verwendet. Primäre Daten wurden im 2018 Jahr mit der allgemeinen Fragebogenmethode von mehreren Gruppen von Befragten erhalten - Mitglieder des Vereins, Sponsoren und Bewohner der Gemeinde. Sekundärdaten wurden von internen Dokumenten der Organisation und Websites erhalten. Sie betrafen die Jahre 2002-2018. Darüber hinaus wurde als Hintergrund für die Hauptstudien eine situative Bewertung der Organisation anhand der SWOT-Methode durchgeführt. Zusätzlich wurde im Juni 2018 ein direktes Interview auf der Grundlage eines nicht standardisierten Fragebogens mit dem Präsidenten des Verbandes durchgeführt, um die erzielten Forschungsergebnisse besser interpretieren zu können. Während der Studie wurde auch die Literatur zum Thema Lebensstil der ländlichen Bevölkerung überprüft. Die Analyse der Fallstudie ergab, dass die ausgewählte Non-Profit Organisation, die unter den Dorfbewohnern tätig ist, Maßnahmen zur Förderung eines gesundheitsorientierten Lebensstils ergriffen hat. Dies zeigte sich unter anderem in organisierten Veranstaltungen von der körperliche Aktivität, die sich aus den gesundheitsfördernden Zielen des Vereins ergeben. Die erwähnte Integrationsfunktion der Organisation, die den Bewohnern am wichtigsten war, trug dazu bei, soziale Bindungen, Vertrauen unter den Bewohnern aufzubauen und so auch die psychosoziale Gesundheit der Bewohner positiv zu beeinflussen.
    Celem głównym artykułu było określenie roli organizacji non-profit w promocji prozdrowotnego stylu życia ludności wiejskiej na przykładzie wybranej organizacji. W pracy posłużono się metodą studium przypadku. Dane pierwotne pozyskano w 2018 roku metodą ankiety ogólnej od trzech grup respondentów – mieszkańców, sponsorów oraz członków stowarzyszenia. Skonfrontowano je z danymi wtórnymi uzyskanymi z dokumentów wewnętrznych organizacji oraz stron www. Dotyczyły one lat 2002-2018. Dodatkowo przeprowadzono ocenę sytuacyjną organizacji w oparciu o metodę SWOT, jako tła do badań głównych. Ponadto w czerwcu 2018 roku przeprowadzono wywiad bezpośredni w oparciu o kwestionariusz niestandaryzowany z prezesem stowarzyszenia w celu lepszej interpretacji uzyskanych wyników badań. Badania główne zostały poprzedzone przeglądem literatury przedmiotu - dotyczącym oceny stylu życia ludności wiejskiej w Polsce. Przeprowadzona analiza studium przypadku wykazała, że wybrana organizacja non profit działając wśród mieszkańców wsi podejmowała działania na rzecz promocji prozdrowotnego stylu życia. Przejawiało się to m.in. w organizowanych zajęciach aktywności fizycznej wynikających z prozdrowotnych celów stowarzyszenia. Wskazywana funkcja integracyjna organizacji, której mieszkańcy przypisywali największe znaczenie, przyczyniała się do budowania więzi społecznych, zaufania a w konsekwencji pozytywnie wpływała na zdrowie psychospołeczne mieszkańców.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2018, 63, 2; 50-53
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Samoocena sytuacji dochodowej ludności wiejskiej o niepewnych dochodach
    Self-Assessment of the Income Situation of the Rural Population with Precarious Income
    Самооценка ситуации в отношении доходов сельского населения с неуверенностью в получении доходов
    Autorzy:
    Kalinowski, Sławomir
    Kozera-Kowalska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/562200.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polski Instytut Ekonomiczny
    Tematy:
    dochody
    ludność wiejska
    niepewność dochodów
    subiektywny poziom życia
    income
    rural population
    uncertainty of income
    subjective living standard
    доходы
    сельское население
    неуверенность в доходах
    субъективный уровень жизни
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badania relacji zachodzących między dochodem pozostającym do dyspozycji gospodarstwa domowego a wielkością dochodu ocenianą subiektywnie. Badaniem została objęta ludność wiejska o niepewnych dochodach. Badano związek między subiektywnie wyznaczonym poziomem dochodu a takimi cechami, jak: płeć i wiek, wykształcenie, typ biologiczny rodziny oraz megaregion zamieszkania. Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić, że czynnikami wpływającymi na pozytywną ocenę są wykształcenie oraz subiektywnie oceniany dobrostan rodziny. Badania wykazały również, że podobieństwo dochodów nie jest równoznaczne z zadowoleniem ich dysponentów z ich wielkości. Na postrzeganie dochodów nie wpływa również w sposób znaczący płaca (ocena dla obu płci była zbliżona). Czynnikami, które w pewnym stopniu determinowały oceny były natomiast wykształcenie oraz wiek, a także zamieszkiwany megaregion.
    The article presents the results of a study of the relationship between the disposable income of a household and the subjectively assessed degree of satisfaction of needs. The study covered the rural population with precarious income. The relationship between the subjectively determined level of income and the characteristics of gender and age, education, biological type of family and macroregion of residence were examined. The obtained results indicate that the factors influencing the positive assessment are education and subjectively assessed family well-being. Studies have also shown that the similarity of income is not equivalent to the satisfaction of their disposers of their size. The perception of income also does not significantly affect the salary (assessment for both sexes was similar). The factors that were to some extent determined by the evaluation were education and age, as well as the inhabited macroregion.
    В статье представили результаты изучения зависимостей, выступающих между доходом, которым располагает домохозяйство, и размером дохода, оцениваемым субъективно. Изучение касалось сельского населения с неуверенностью в получении доходов. Изучали связь между субъективно определенным уровнем дохода и такими свойствами, как пол и возраст, образование, биологический тип семьи и макрорегион проживания. Полученные результа- ты позволяют констатировать, что факторами, влияющими на положительную оценку, являются образование и субъективно оцениваемое благосостояние семьи. Изучение показало тоже, что сходство доходов неоднозначно с удолетворением их размером тех, кто ими располагает. На восприятие доходов не влияет тоже значительным образом зарплата (оценка для обоих полов была сближенной). Факторами же, которые в некоторой степени предопределяли оценки, были образование и возраст, а также макрорегион, в котором проживают опрошенные.
    Źródło:
    Handel Wewnętrzny; 2017, 4 (369) Tom I; 110-121
    0438-5403
    Pojawia się w:
    Handel Wewnętrzny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozwój demograficzny wsi: trendy i perspektywy (1950–2030)
    Development of rural population: trends and perspectives (1950-2030)
    Autorzy:
    Paradysz, Jan
    Paradysz, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/452879.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Katedra Ekonometrii i Statystyki
    Tematy:
    ludność wiejska
    migracje miasto-wieś
    współczynniki dzietności teoretycznej
    oczekiwane trwanie życia noworodka
    teorie przejścia demograficznego
    rural population
    rural-urban migration
    total fertility rates
    life expectation at birth
    first and second demographic transition theories
    Opis:
    W artykule omawiamy rozwój ludności wiejskiej w Polsce w ciągu ostatnich 60 lat i najnowsze prognozy demograficzne Głównego Urzędu Statystycznego. Przedmiotem naszej uwagi są także procesy demograficzne w przekroju miasto-wieś. Polska należy do mniej zurbanizowanych krajów europejskich. Z krajów sąsiadujących z Polską, niższy odsetek ludności miejskiej występuje tylko na Słowacji. Jednakże w przeszłości różnice w poziomie urbanizacji Polski i innych krajów europejskich były dużo większe. W latach 1950-1990 odsetek ludności miejskiej w Polsce wzrósł z 35 do 62%. Natomiast od 1990r. odsetek ludności wiejskiej przestał opadać a w ostatnich kilku latach widoczny jest nawet spadek urbanizacji naszego kraju. Główną przyczyną zmiany jest systematyczna zmiana kierunków migracji. Coraz więcej ludności miejskiej przesiedla się na wieś. Dość zastanawiające, że proces ten zaczął się znacznie wcześniej, niż zmienił się system polityczny w Polsce. Od 1975r. zmniejsza się systematycznie ujemne saldo migracji wieś -miasto a od 2000r. coraz więcej ludności wędruje na wieś niż niej wychodzi. Zwracamy też uwagę, że podobne zjawiska wzrostu znaczenia zaludnienia obszarów wiejskich występują także w innych krajach. Jednakże, chociaż Polska podąża za krajami europejskimi także w sferze przemian obyczajowych, to wieś wydaje się ostoją tradycyjnych wartości rodzinnych.
    In this paper we discuss the development of the rural population in Poland over the past 60 years and the latest demographic projections of Central Statistical Office. The main objects of our attention are the demographic processes in rural-urban cross-section. Poland belongs to the less urbanized countries in Europe. Among Polish neighbors, a lower proportion of urban population is only in Slovakia. However, in the past, differences in the level of urbanization between Poland and other European countries were much higher. In the years 1950-1990 the percentage of urban population in Poland increased from 35 to 62%. However, since 1990. share of rural population has ceased to fall and in the last few years have seen a decline in urbanization even in our country. The main reason for the change is a systematic change in the directions of rural-urban migration. More and more urban population moves to the village. Quite interestingly, this process began much earlier than the changed political system in Poland. Since 1975. decreases systematically negative balance of net rural-urban migration. Since 2000. more and more of the population migrates to the country than comes out. We also pay attention that a similar phenomenon of the growing importance of the share of rural population also occurs in other countries. However, while Poland is following the European countries also in the sphere of customary transformation, the village population seems to be the mainstay of traditional family values.
    Źródło:
    Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych; 2012, 13, 1; 167-183
    2082-792X
    Pojawia się w:
    Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Демографические и социально-экономические проблемы коренных малочисленных народов: опыт России
    Demographical and socioeconomic problems of indigenous small-numbered peoples: The Russian Approach
    Autorzy:
    Awerin, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/567423.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Olsztyńska Szkoła Wyższa
    Tematy:
    безработный, брак, городское население, занятый, медианный возраст, коренной малочисленный народ, раса, родной язык, русский язык, рождаемость, сельское население, средства к существованию.
    unemployment, matrimony, urban population, employed, median age, indigenous small-numbered peoples, race, native language, Russian language, birth rate, rural population, means of subsistence
    Opis:
    на основе данных Всероссийских переписей населения 2002 и 2010 годов рассматривается динамика численности коренных малочисленных народов Российской Федерации, демографические, языковые и социально-экономические проблемы их развития.
    This article based on data collected through the Russian population census 2002 and 2010 covers the population changes of indigenous small-numbered peoples of Russia, their demographical and socioeconomic problems.
    Źródło:
    Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, Nauki Społeczne; 2014, 2; 9-18
    2084-1140
    Pojawia się w:
    Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, Nauki Społeczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sposób żywienia się i stan odżywienia ludnosci wiejskiej w Jabłonce Orawskiej
    Sposob pitanija i sostojanie otkormlenija selskikh zhitelejj Oravskojj Jablonki
    The evaluation of nourishment and nutritional status of inhabitants of Jablonka Orawska
    Autorzy:
    Dluzniewska, K.
    Gorczynska, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/875044.pdf
    Data publikacji:
    1959
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    ludnosc wiejska
    warunki bytowania
    warunki zycia
    gmina Jablonka Orawska
    sposob zywienia
    stan odzywienia
    niedobory pokarmowe
    stan zdrowotny
    zywienie racjonalne
    rural population
    living condition
    Jablonka Orawska village
    nutritional model
    nutritional status
    food shortage
    health status
    rational nutrition
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1959, 10, 4
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ku wsi zdezagraryzowanej? Ludność wiejska i rolnicza w świetle wybranych danych spisu powszechnego
    Towards a Non-agricultural Countryside? Rural and Agricultural Population in the National Census 2002
    Autorzy:
    Gorlach, K.
    Drąg, Z.
    Nowak, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2137774.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    rural and agricultural population
    non-agricultural countryside
    market oriented agriculture
    disappearing middle
    ludność wiejska i rolnicza
    dezagraryzacją wsi
    rolnictwo towarowe
    różnicowanie gospodarstw rolnych
    Opis:
    Recent rural and agricultural change in Poland has been analyzed in this paper. We have particularly focused on the direction of this change. We wondered whether despite the particular historical development of the Polish agriculture, there is a noticeable formation of the typical market-oriented farming and non-agricultural economic activities among rural inhabitants. The answer to such a question has been sought in the analysis of economic activity as well as changes in agrarian structure. The National Census 2002 data show that agriculture is no longer the major source of income for the significant part of the rural population. Moreover, the other large part of this population derives the income from welfare and other kinds of benefits. At the same time, the changes in the agrarian structure show the processes of diversification of farms (the disappearing middle), concentration of land in larger farms, increasing level of farm mechanization, increasing average size of landholdings as well as the declining number of them.
    Rozważania stanowią socjologiczny komentarz do zmian, jakim podlega polska wieś i polskie rolnictwo w ostatnim okresie. Podstawowe pytanie dotyczy kierunku tych przemian. Brzmi ono w sposób następujący: czy mimo specyficznej drogi rozwojowej polska wieś zmierza w kierunku wsi zmodernizowanej, charakteryzującej się wyodrębnianiem rolnictwa towarowego oraz dezagraryzacją aktywności zamieszkujących ją ludzi? Odpowiedzi na to pytanie poszukiwane są poprzez analizę aktywności zawodowej ludności wiejskiej oraz tendencji zachodzących w strukturze gospodarstw rolnych. W świetle danych można stwierdzić, że spora część formalnie zaliczanych do kategorii ludności rolniczej osób z rolnictwem ma niewiele wspólnego i tendencja ta przybiera na sile. Jednocześnie następuje wzrost liczby osób posiadających niezarobkowe źródła dochodu i pozostających na utrzymaniu, co także świadczy o dezagraryzacji ludności rolniczej. O rozwoju sektora rolnictwa towarowego świadczą z kolei takie procesy, jak: postępujące różnicowanie gospodarstw rolnych, koncentracja ziemi w grupie największych gospodarstw, wzrost nasycenia gospodarstw specjalistycznym sprzętem, wzrost przeciętnej powierzchni gospodarstw przy jednoczesnym spadku ich liczby.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2004, 1(172); 31-45
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Changes in the population potential in rural areas of the Swietokrzyskie voivodship
    Autorzy:
    Kiniorska, I.
    Wronska-Kiczor, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/60235.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    Swietokrzyskie voivodship
    rural area
    population potential
    population change
    population growth
    migration
    unemployment
    quantitative potential
    qualitative potential
    economic growth
    regional development
    trend
    population density
    rural market
    demographic process
    socioeconomic growth
    Opis:
    The aim of this study was to present basic trends in population processes in rural areas of the Świętokrzyskie Voivodeship. With the period of 2003-2008 the main subject focused on changes in population size, elements responsible for the character of population changes with components of natural and migratory movement. Changes in the labour market against changes in the number of people em-ployed and unemployment were also discussed. The analysis proved considerable spatial diversification of the processes in question.Positive population-related phenomena were recorded in municipalities located in a suburban zone, whereas negative phenomena occurred in the outskirts of the area and locations of economic restructuring.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2011, 11
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Quality of life and rural place of residence in Polish women - population based study
    Autorzy:
    Zagozdzon, P.
    Kolarczyk, E.
    Marcinkowski, J.T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/51960.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    life quality
    rural area
    residence place
    rural residence
    Polska
    woman
    human population
    epidemiology
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2011, 18, 2
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Spatial diversity of the working population in rural areas
    Przestrzenne zróżnicowanie aktywności zawodowej ludności na obszarach wiejskich
    Autorzy:
    Ropinska, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/864834.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
    Tematy:
    spatial diversity
    working population
    rural area
    unemployment
    entrepreneurship
    professional activity
    Opis:
    The study presents the results of research on the professional activity of rural inhabitants of provinces in Poland. Moreover, the spatial diversity of professional activity in the years 2003 and 2009 is compared. Research is based on the materials, “Rural areas in Poland” sourced from the Central Statistical Office (GUS). For the sake of this study, provinces are classified according to employment indicator and unemployment rate. The Pearson correlation coefficient for the unemployment rate and the rate of entrepreneurship is determined. The unemployment rate is compared with the rate of entrepreneurship in the years 2003 and 2009. The lowest rate of employment in rural areas is found to be in the provinces along the eastern border, in particular in the West Pomerania Province. These provinces are characterized by a high unemployment rate. Simultaneously, the rural areas of these regions share a high rate of entrepreneurship.
    Przedstawiono wyniki badań dotyczących aktywności zawodowej mieszkańców obszarów wiejskich województw, porównano zróżnicowanie przestrzenne tego zjawiska w 2003 i 2009 r. W badaniach wykorzystano materiał statystyczny GUS. Dokonano klasyfikacji województw według wskaźnika zatrudnienia i stopy bezrobocia, a także wyznaczono współczynnik korelacji Pearsona dla takich cech, jak: stopa bezrobocia i wskaźnik przedsiębiorczości. Stopę bezrobocia zestawiono ze wskaźnikiem przedsiębiorczości w badanych latach. Najniższy wskaźnik zatrudnienia na obszarach wiejskich wystąpił w województwach położonych wzdłuż wschodniej granicy, w szczególności województwo zachodniopomorskie. Województwa te wyróżniały się również wysoką stopą bezrobocia. Jednocześnie na obszarach wiejskich tych województw występuje wysoki wskaźnik przedsiębiorczości.
    Źródło:
    Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu; 2013, 15, 5
    1508-3535
    2450-7296
    Pojawia się w:
    Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The role of licensing of forest service enterprises in the vocational activation of the population in rural areas
    Autorzy:
    Sowa, J.M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38299.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Instytut Badawczy Leśnictwa
    Tematy:
    licensing
    forest service enterprise
    quality
    vocational activation
    population
    rural area
    Opis:
    According to statistical data, today forest services in Poland are performed by over 4,7 thousand private transactors. As a result of the complex process of privatization of the service sector in forestry, after 17 years of its implementation, private enterprises have almost entirely taken over various forest management tasks in the State Forests. The present study is an attempt at showing the influence of licensing procedures concerning the quality of forest services, performed by the Forest Entrepreneur Association, on the vocational activation of the population living in rural areas and on the job stability in this sector of services.
    Źródło:
    Folia Forestalia Polonica. Series A . Forestry; 2009, 51, 1
    0071-6677
    Pojawia się w:
    Folia Forestalia Polonica. Series A . Forestry
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Struktura wydatków konsumpcyjnych ludności wiejskiej i miejskiej w Polsce
    Structure of Consumer Spending by Rural and Urban Population in Poland
    Структура потребительских расходов сельского и городского населения в Польше
    Autorzy:
    Utzig, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/562215.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polski Instytut Ekonomiczny
    Tematy:
    wydatki konsumpcyjne
    podobieństwo struktury konsumpcji ludność wiejska i miejska
    consumer spending
    consumption pattern similarity
    rural and urban population
    потребительские расходы
    сходство (подобие) структуры
    потребления
    сельское и городское население
    Opis:
    Celem rozważań jest zbadanie zmian struktury wydatków konsumpcyjnych na osobę w gospodarstwie domowym wiejskim i miejskim w Polsce oraz sprawdzenie, czy struktura wydatków konsumpcyjnych wiejskich gospodarstw domowych upodabnia się do struktury wydatków konsumpcyjnych miejskich gospodarstw domowych. Artykuł ma charakter badawczy. W opracowaniu przeanalizowano zmiany struktury wydatków konsumpcyjnych na osobę w gospodarstwie domowym wiejskim i miejskim w latach 2006-2013 na podstawie danych z Budżetów gospodarstw domowych GUS. Do określenia podobieństwa struktury wykorzystano miary Braya-Curtisa oraz Canberra. Przeprowadzone obliczenia pokazały, że wartość wydatków konsumpcyjnych na osobę w gospodarstwie domowym rosła szybciej w gospodarstwach domowych wiejskich niż miejskich. Pozytywnym zjawiskiem jest szybszy wzrost wydatków na rekreację i kulturę oraz na restauracje i hotele w gospodarstwach domowych wiejskich niż w miejskich. Struktura wydatków konsumpcyjnych na osobę w gospodarstwie domowym wiejskim i miejskim jest bardzo zbliżona.
    An aim of considerations is to survey the changes of the structure of consumer per capita spending in the rural and urban household in Poland and to check whether the structure of consumer spending by rural households assimilates with the structure of consumer spending in case of urban households. The article is of the research nature. In her study, the author analysed the changes in the structure of consumer per capita spending in the rural and urban household in 2006-2013 based on the data of CSO’s Households’ Budgets. To determine the similarity of the structures, there were used the Bray-Curtis dissimilarity and Canberra measures. The carried out computations showed that the value of per capita consumer spending in the household was growing faster in rural households than in urban ones. A positive phenomenon is the faster growth of spending on recreation and culture as well as on restaurants and hotels in rural households than in urban ones. The structure of per capita consumer spending in the rural and urban household is very similar.
    Цель рассуждений – изучить изменения структуры потребительских расходов на одного члена в сельском и городском домохозяйстве в Польше, а также проверить, сходится ли структура потребительских расходов сельских домохозяйств со структурой потребительских расходов городских домохозяйств. Статья имеет исследовательский характер. В разработке провели анализ изменений структуры потребительских расходов на одного члена в сельском и городском домохозяйстве в 2006-2013 гг. на основе данных из Бюджетов домохозяйств ЦСУ. Для определения сходства структуры использовали меру Брэя-Кёртиса и метрику Канберра. Проведенные расчеты показали, что стоимость потребительских расходов на одного члена в домохозяйстве росла быстрее в сельских домохозяйствах, нежели в городских. Положительным явлением является более быстрый рост расходов на отдых и культуру, а также на услуги общественного питания и гостиниц в сельских домохозяйствах, нежели в городских. Структура потребительских расходов на одного члена в сельском и городском домохозяйстве весьма сходна.
    Źródło:
    Handel Wewnętrzny; 2016, 1 (360); 161-171
    0438-5403
    Pojawia się w:
    Handel Wewnętrzny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Population size change in rural areas of West Pomeranian voivodeship in 2011-2014
    Autorzy:
    Ossowska, L.
    Bartkowiak-Bakun, N.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/43664.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    population size
    size change
    population growth
    natural increase
    net migration
    rural area
    West Pomeranian voivodship
    2011-2014 period
    Źródło:
    Journal of Agribusiness and Rural Development; 2018, 47, 1
    1899-5241
    Pojawia się w:
    Journal of Agribusiness and Rural Development
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czynniki kształtujące migracje ludności w gminach wiejskich Polski Wschodniej
    Autorzy:
    Mantaj, Andrzej
    Ostromęcki, Artur
    Zając, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/541958.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Główny Urząd Statystyczny
    Tematy:
    population migrations
    rural gminas
    Eastern Poland
    migracje ludności
    gminy wiejskie
    Polska Wschodnia
    Opis:
    Celem artykułu jest określenie uwarunkowań migracji ludności w gminach wiejskich Polski Wschodniej przy wykorzystaniu analizy statystycznej. Materiał empiryczny badania stanowiły dane GUS za 2014 r. oraz IUNG-PIB w Puławach. Badaniem objęto pięć województw: lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie. Uzyskane wyniki pozwoliły stwierdzić, że napływowi ludności i poprawie sytuacji demograficznej w gminach wiejskich Polski Wschodniej sprzyjał przede wszystkim rozwój pozarolniczej działalności gospodarczej, co miało wpływ na powiększenie rynku pracy, a tym samym zbytu, jak również na lepszą sytuację finansową tych jednostek samorządu terytorialnego.
    The aim of the article is to define the conditions of population migration in rural gminas of Eastern Poland with the use of statistical analysis. The empirical material of the study was based on the CSO data for 2014 and A. Mantaj, A. Ostromęcki, D. Zając Czynniki kształtujące migracje ludności... 85 JUNG-PIB in Puławy. The research covered five voivodships: Lubelskie, Podkarpackie, Podlaskie, Świętokrzyskie and Warmińsko-Mazurskie. The obtained results allowed to confirm that both the inflow of population and the improved demographic situation in rural gminas of Eastern Poland was fostered by the development of non-agricultural economic activity, which had an impact on the increase of the labour and sales market, as well as on the better financial situation of local government units.
    Źródło:
    Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician; 2017, 11
    0043-518X
    Pojawia się w:
    Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An attempt to assess the scale of hidden unemployment in Polish agriculture in 2017
    Autorzy:
    Kolodziejczak, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/43984.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    Polska
    agriculture
    hidden unemployment
    unemployment
    agrarian unemployment
    farming population
    labour market
    employment
    rural area
    Źródło:
    Journal of Agribusiness and Rural Development; 2018, 50, 4
    1899-5241
    Pojawia się w:
    Journal of Agribusiness and Rural Development
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Non-agricultural self-employment as a factor of economic inclusion of the rural population
    Autorzy:
    Stolarska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/96906.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
    Tematy:
    non-agricultural self-employment
    rural area
    income
    population
    pozarolnicze samozatrudnienie
    obszar wiejski
    dochód
    populacja
    Opis:
    The purpose of this paper was to identify and assess the economic situation of the working rural population in the years 2013-2016, with particular attention to the households of the self-employed. Unpublished unit data from BGD GUS and REGON, as well as secondary data sources were used in the paper. For each occupational group, income, expenditure and savings were compared. It was determined that the highest income in rural areas was obtained by households, composed mostly of non-physical workers, while the lowest income was generated by blue collar workers. The good economic situation of the self-employed households from outside the agricultural sector was observed, which improved significantly in the years 2013-2016, although it varied from one household to another. The importance of this form of employment in rural areas has been emphasised.
    Źródło:
    Ekonomia i Środowisko; 2018, 1; 181-190
    0867-8898
    Pojawia się w:
    Ekonomia i Środowisko
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współczesny rozwój obszarów wiejskich - wybrane procesy społeczne i ekonomiczne
    Contemporary development of rural areas - chsen social and economical processes
    Autorzy:
    Bański, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/338426.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    budownictwo mieszkaniowe
    infrastruktura
    obszary wiejskie
    ludność
    Polska
    Polska
    rural areas
    population
    housing construction
    infrastructure
    Opis:
    Ostatnia dekada XX i pierwsze lata XXI wieku przyniosły istotne zmiany gospodarcze, społeczne i kulturowe na polskiej wsi. Były one kształtowane przez różnorodne procesy i zjawiska, których duża część ujawniła się dopiero po 1989 r. Procesy te stymulowały bądź hamowały rozwój wsi oraz wzmacniały przestrzenną polaryzację obszarów wiejskich. Ograniczenia na rynku pracy zatrzymały napływ ludności ze wsi do miast. Na przełomie wieków po raz pierwszy w powojennej historii kraju zanotowano, w skali ogólnej, dodatni bilans migracyjny na wsi. Nadal jednak większość obszarów wiejskich charakteryzuje ujemny bilans migracyjny. Zwiększeniem liczby ludności cechują się przede wszystkim obszary wiejskie sąsiadujące z dużymi aglomeracjami miejskimi. Zmiany ludnościowe na wsi przebiegały dwukierunkowo - w sąsiedztwie miast saldo migracji było dodatnie i jego wartość stopniowo malała w kierunku peryferii. Przemiany zapoczątkowane w 1989 r. zmieniły zasadniczo warunki kształtowania nowego budownictwa mieszkaniowego. Na obszarach wiejskich największy rozkwit budownictwa mieszkaniowego obserwuje się na terenach sąsiadujących z dużymi aglomeracjami miejskimi. Intensywność ruchu budowlanego na obszarach podmiejskich jest funkcją wielkości ośrodka miejskiego i odległości od niego. Lata dziewięćdziesiąte XX w. przyniosły dynamiczne zmiany pod względem wyposażenia wsi w infrastrukturę techniczną. Tempo rozwoju infrastruktury technicznej na wsi było dużo wyższe niż przeciętne w Polsce, ale był to efekt niedoinwestowania terenów wiejskich w latach wcześniejszych. Analiza współczesnych procesów i zjawisk na obszarach wiejskich umożliwia podjęcie próby wskazania wizji polskiej wsi w przyszłości. Będzie ona pod wieloma względami bardziej zróżnicowana przestrzennie niż obecnie. Wsie na obszarach metropolitalnych i w ich sąsiedztwie zatracą swoją "wiejskość" zarówno pod względem pełnionych funkcji gospodarczych, struktury mieszkającej tam ludności, jak i charakteru krajobrazu. Wsie rolnicze i turystyczne wzmocnią swoje funkcje wiodące i jednocześnie wzbogacą funkcje drugiego rzędu.
    The last decade of the 20th century and first few years of the new millennium have brought significant economic, social and cultural change to Polish rural areas. These are being shaped by diverse processes and phenomena, of which some only became apparent at all after 1989. While some have the overall effect of stimulating or holding up rural development, others favour divergence and spatial polarisation. Labour-market limitations have held up the outflow of rural inhabitants to the towns and cities, to the extent that they even gave rise to a return to the countryside in certain areas. The late 20th and early 21st centuries also brought post-War Poland's first overall decline in population, associated with a positive migration balance in favour of rural areas that was likewise a phenomenon not met with before. Nevertheless, the majority of rural areas continue to feature a negative migration balance, with any increases in population mainly characterizing those rural areas located in the immediate vicinity of the large urban agglomerations. The rural areas featuring most of the new housing construction are those adjacent to the large urban agglomerations. This mainly reflects the economic success enjoyed by these areas, the specific functional structure and occupational structure of the populace there and the influx of people hitherto residing in cities. The intensive move to build in suburban and satellite areas is a function of the size of the urban centre involved and the distance from them. The 1990s were a time of dynamic change in the outfitting of rural areas in technical infrastructure. Local authorities saw extended and higher-quality infrastructural networks as a priority, and the rate of development in this respect was far higher in rural areas than on average in Poland - admittedly because the countryside had been very much underinvested-in previously. The working-through of contemporary social and economic processes and phenomena will reinforce the spatial differentiation of rural areas in Poland. Villages within or adjacent to metropolitan areas will lose their rural character in terms of the economic functions they serve, the structure of the populations that inhabit them and even the nature of the landscape. In essence, they will become inseparable parts of urban agglomerations. In turn, agricultural and tourist villages will see their leading functions reinforced, with a simultaneous enhancement of the second-ranked function.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2008, 8, 1; 7-28
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Typologia demograficzna gmin województwa małopolskiego w latach 1986–2016
    Demographic typology of communes in Małopolskie voivodship in 1986–2016
    Autorzy:
    Gil, Agnieszka
    Górz, Bronisław
    Kwiatek-Sołtys, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1368581.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-13
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    demografia
    gminy
    ludność
    miasto
    obszar wiejski
    typologia
    demography
    commune
    population
    city
    rural area
    typology
    Opis:
    Województwo małopolskie z uwagi na duże zróżnicowanie procesów społeczno-gospodarczych może być dobrym przykładem zachodzących w całym kraju przemian. Zaobserwowano w nim zarówno gminy depopulacyjne, stagnujące, jak i jednostki stale zwiększające liczbę mieszkańców. Odmienne zachowania demograficzne obserwowane są naturalnie na obszarach wiejskich i w miastach, które w większym zakresie powielają ogólnie zachodzące tendencje. Celem opracowania było przeprowadzenie typologii wszystkich gmin w województwie małopolskim w zakresie składników przyrostu rzeczywistego ludności. Wybrana przez autorów metoda J.W. Webba (1963) pozwala w sposób syntetyczny przedstawić bilans ruchu naturalnego i wędrówkowego ludności oraz określić typ zachodzących w jednostce zmian. Analizę przeprowadzono dla danych z okresu 1986–2016, w oparciu o 8 podstawowych typów wydzielonych przez J.W. Webba (A–H).
    Małopolska makes a good example of changes observed in the country due to the large differentiation of socio-economic processes. Depopulation types of communes as well as permanently growing ones can be observed there. Different demographic trends can be noticed in rural and urban areas. Cities seem to copy the general trends more often. The aim of the paper is to give the typology of all communes of the Małopolska province in terms of population growth. Chosen method by J.W. Webb (1963) allows for synthetic analyze of both natural and migration growth and for typology of communes. The analyze was given for 1986–2016 based on eight types of Webb typology.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica; 2020, 14; 118-131
    2084-5456
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Procesy depopulacji na obszarach wiejskich województwa dolnośląskiego w latach 1995–2015
    Depopulation in rural areas of Lower Silesia in the years 1995–2015
    Autorzy:
    Szmytkie, Robert
    Tomczak, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/414472.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Instytut Ameryk i Europy. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
    Tematy:
    depopulacja
    zmiany ludnościowe
    obszary wiejskie
    Dolny Śląsk
    depopulation
    population changes
    rural areas
    Lower Silesia
    Opis:
    Za główny cel pracy przyjęto analizę procesów depopulacji na obszarach wiejskich Dolnego Śląska w latach 1995–2015. Intencją autorów było określenie skali, trwałości i zasięgu przestrzennego depopulacji na obszarach wiejskich regionu, a także czynników zmian ludnościowych, które przyczyniły się do ubytku liczby ludności. Umożliwiło to identyfikację wiejskich obszarów depopulacyjnych i ich typologię, zgodnie ze specyfiką współczesnych zmian demograficznych. W odniesieniu do skali wyludnienia wyodrębniono cztery typy obszarów wiejskich (obszary rozwijające się, stagnujące, wyludniające się i intensywnie wyludniające się), a w nawiązaniu do trwałości procesów depopulacji pięć typów (obszary stale rozwijające się, epizodycznie wyludniające się, czasowo wyludniające się, przeważająco wyludniające się i stale wyludniające się). Przeprowadzona analiza wykazała, że zjawisko depopulacji dotyczyło w szczególności obszarów wiejskich w Sudetach, na Przedgórzu Sudeckim oraz obszarów peryferyjnych w odniesieniu do głównych ośrodków miejskich. Procesy depopulacji na Dolnym Śląsku nie powinny być zatem utożsamiane tylko i wyłącznie z wsiami położonymi w Sudetach. Co więcej, w przypadku wiejskich obszarów depopulacyjnych na Dolnym Śląsku spadek liczby ludności dodatkowo potęgują negatywne trendy demograficzne (niski przyrost naturalny, wzrost udziału ludności w wieku poprodukcyjnym).
    The main purpose of this paper is to analyze depopulation processes of rural areas in Lower Silesia in the years 1995–2015. The authors intend to determine the scale, durability and spatial distribution of depopulation in rural areas, as well as to analyze the factors of population changes which contribute to population loss. It helps them to identify depopulating rural areas and to draw up their typology according to the specificity of contemporary demographic changes. With reference to the scale of depopulation, four types of rural areas are distinguished (developing, stagnating, depopulating, intensively depopulating), and according to the durability of depopulation five types are identified (constantly developing, episodically depopulating, temporarily depopulating, prevalently depopulating, constantly depopulating). The analysis shows that depopulation is a problem in the rural areas of the Sudety Mts., Sudety Foreland, and in peripheral areas, in main urban centres. What is more, the processes of depopulation in Lower Silesia should not be associated exclusively with villages located in the Sudetes. In depopulating rural areas of Lower Silesia, the population decline is compounded by negative demographic trends (low birth rate, increase in post-working age population).
    Źródło:
    Studia Regionalne i Lokalne; 2018, 3(73); 99-117
    1509-4995
    Pojawia się w:
    Studia Regionalne i Lokalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Population movement related to employment on the example of rural communes of the Lodz voivodship
    Przepływy ludności związane z zatrudnieniem na przykładzie gmin wiejskich województwa łódzkiego
    Autorzy:
    Kalisiak-Medelska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1790444.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
    Tematy:
    local government
    population movement
    employment
    rural development
    samorząd terytorialny
    przepływy ludności
    zatrudnienie
    rozwój obszarów wiejskich
    Opis:
    The aim of the study was to identify directions of functional and spatial connections based on employment-related population movement. Two basic accessibility variables were adopted as the basis for analysis, namely distance and travel time. The spatial scope of the study was limited to selected rural communes of the Łódź Voivodship, which were characterised by a low rate of population movement to work, illustrating the ratio of the number of people coming to a given commune to work, to the number of people leaving the given commune to work in other territorial units. The indicator was calculated based on data from the Central Statistical Office regarding population movement. Distance and travel time were also analysed based on the statistical data of the Central Statistical Office in the scope of estimated distance and travel time from the commune being the place of residence to the commune of the workplace. Analysis showed that both the distance and time of commuting to work practically does not deviate from accepted values. In some cases, rural residents are willing to travel longer distances, and thus spend more time commuting to work. Decisions about daily commuting to work to the city are linked to the possibilities of taking up employment, although a short distance is not a sufficient and only criterion here. Underdeveloped cities are not thereby less attractive in terms of employment, however the interest of potential employees in them is much weaker than in the case of cities allowing for a proper matching of labour demand and supply.
    Celem badań była identyfikacja kierunków powiązań funkcjonalno-przestrzennych na podstawie przepływów ludności związanych z zatrudnieniem. Jako podstawę analizy przyjęto dwie bazowe zmienne dostępności: odległość i czas dojazdu. Zakres przestrzenny badania ograniczono do wybranych gmin wiejskich województwa łódzkiego, które charakteryzowały się niskim wskaźnikiem przepływów ludności do pracy, wyrażający stosunek liczby przyjeżdżających do pracy do danej gminy do liczby osób wyjeżdżających z danej gminy do pracy do innych jednostek. Wskaźnik obliczono na podstawie danych GUS dotyczących przepływów ludności. Odległość i czas przejazdu analizowano również na podstawie danych statystycznych GUS w zakresie szacowanej odległości i czasu przejazdu z gminy będącej miejscem zamieszkania do gminy miejsca pracy. Jak wykazała przeprowadzona analiza, odległość i czas dojazdów do pracy praktycznie nie odbiegały od akceptowanych wartości. W niektórych przypadkach mieszkańcy obszarów wiejskich gotowi byli pokonać większe odległości i tym samym poświęcić więcej czasu na dojazd do pracy. Decyzje o dobowych dojazdach do pracy do miasta były powiązane z możliwościami podjęcia zatrudnienia, przy czym niewielka odległość nie była wystarczającym i jedynym kryterium. Miasta słabo rozwinięte nie stają się tym samym mniej atrakcyjne pod względem zatrudnienia. W konsekwencji zainteresowanie nimi potencjalnych pracowników jest znacznie słabsze niż ma to miejsce w odniesieniu do miast pozwalających na właściwe dopasowanie popytu i podaży pracy.
    Źródło:
    Annals of The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists; 2019, 21, 4; 182-193
    2657-781X
    2657-7828
    Pojawia się w:
    Annals of The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagadnienie zmiany w populacji wiejskiej. Demografia nie jest (jedynym) przeznaczeniem
    Rural population change matters, but demography is not destiny
    Autorzy:
    B r o w n, David L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/413157.pdf
    Data publikacji:
    2013-12-31
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Europa
    demografia
    społeczeństwo wiejskie
    zmiany populacji
    społecznościl okalne.
    Europe
    demography
    rural society
    population changes
    local communities.
    Opis:
    Nie stabilizacja, lecz zmiany są sytuacją sprzyjającą populacjom wiejskim w Polsce, poprzez Europę, a także w innych, lepiej rozwiniętych częściach świata. Społeczności wiejskie doświadczają wzrostu populacyjnego, spadku, a także nasilenia społeczno-demograficznego różnicowania , rzucając tym samym wyzwanie instytucjom lokalnym, takim jak rynki pracy, szkoły, ośrodki służby zdrowia i samorządy lokalne. Mimo, że zmiany demograficzne pociągają za sobą zmiany innej natury, również w obszarze gospodarczym, demografia nie jest jedynym przeznaczeniem. Zmiany natężenia i składu populacji nie pociągają za sobą ani automatycznych, ani mechanistycznych wahań gospodarczych, zmian natężenia ubóstwa, użytkowania ziemi rolnej, zanieczyszczenia wody i powietrza, ani też wykorzystania służb rządowych. Zmiany populacyjne są raczej wspomagane przez strukturę społeczną, a także przez znaczące, narodowe i międzynarodowe tła, w których społeczności wiejskie są zakorzenione. Niniejszy artykuł opisuje główne trendy demograficzne i zmiany, których doświadcza Europa „wiejska” dzisiaj; bada także ich potencjalny wpływ na ludność i społeczności wiejskie. Przyglądam się z bliska trzem takim trendom, które rzucają wyzwanie i dają szanse społecznościom wiejskim: (a) wzrost populacji i emigracja (b) starzenie się oraz (c) rozwój miast. Następnie, stosując studium przypadku, badam wszystkie te rezultaty, które mogą wynikać ze zmian wielkości i składu populacji wiejskiej na szczeblu wspólnotowym.
    Change, not stability is the normal situation for rural population in Poland, throughout Europe and in other more developed parts of the world. Rural communities experience population growth, decline, and/or increasing socio-demographic diversity in ways that challenge local institutions such as labor markets, schools, health care and local government. However, even though demographic changes can induce changes in other social and economic domains, demography is not destiny. Changes in population size and composition do not automatically and mechanistically result in changes in economic activity, poverty rates, farm land conversion, air and water pollution, and/or the utilization of government services. Rather, the impacts of population change are mediated by social structure, and by the larger national and international contexts in which rural localities are embedded. This article describes the main demographic trends and changes being experienced by rural Europe at the present time, and examines their potential impact on rural people and communities. I closely examine three of these trends that pose challenges and opportunities for rural communities: (a) population growth and international migration, (b) population ageing, and (c) urbanization and counter-urbanization. Then, using the case study of education, I explore the multiple outcomes that may result from changes in the size and composition of rural population at the community level.
    Źródło:
    Przegląd Socjologiczny; 2013, 62, 2; 135- 149
    0033-2356
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagrożenia wynikające ze stanu sanitacyjnego wsi
    Threats resulting from sanitation conditions in the country side
    Autorzy:
    Kaca, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/239908.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    zagrożenia środowiskowe
    sanitacja wsi
    woda
    zdrowie ludności
    environmental threats
    sanitation on rural areas
    water
    health
    human population
    Opis:
    W pracy zwrócono uwagę na ten rodzaj zagrożenia środowiska, szczególnie zaś wiejskich wód powierzchniowych i gruntowych oraz zdrowia ludzi i dobrostanu zwierząt, który jest spowodowany niewłaściwą gospodarką wodno-ściekową na wsi. Wykazano m.in., że komunalna gospodarka wodno-ściekowa w obszarach wiejskich nie jest zrównoważona. Dominują systemy wodociągowe bez kanalizacyjnych. Taki stan jest korzystny dla zdrowia ludzi i dobrostanu zwierząt gospodarskich, a niekorzystny dla jakości wód gruntowych i wiejskich wód powierzchniowych. Istotne zagrożenie jakości wód wiejskich, szczególnie powierzchniowych, wynika z niedostatku zbiorczych oczyszczalni ścieków w obszarach wiejskich. Z oczyszczalni tych korzysta tylko 26% ludności wiejskiej, najwięcej w województwie pomorskim, a najmniej - w łódzkim. W 2015 r. ze zbiorczych oczyszczalni będzie korzystać ok. 35-40% ludności wiejskiej. Poprawa stanu sanitarnego wsi polskiej, a tym samym ograniczenie zagrożenia jakości wód oraz zdrowia ludności wiejskiej i dobrostanu zwierząt gospodarskich, może być osiągnięte w wyniku przyspieszenia budowy, rozbudowy i modernizacji zbiorczych systemów kanalizacyjnych i zbiorczych oczyszczalni ścieków. Zwielokrotnione musi być tempo budowy lokalnych i indywidualnych oczyszczalni ścieków. W związku ze złą jakością wiejskich wód gruntowych, szczególnie pilne jest wyposażenie wsi w brakujące systemy wodociągowe.
    Attention was paid in the paper to specific kind of environmental emergency, particularly to rural surface and ground waters as well as to the human health and animal welfare, as resulted from improper water supply and sewage disposal service on the rural areas. Among the others, it was revealed that the municipal water supply and sewage disposal on rural areas are out of balance; water supply systems without sewerage are dominating. Such a situation may be to advantage of the human health and welfare of farm animals, but is most unfavourable for the quality of surface and ground waters on rural areas. Essential threat to water quality on rural areas, the surface waters in particular, results from shortage of the common sewage treatment plants on rural areas. Such treatment plants are accessible to 26% of rural population only, the most in Pomorskie province, while the least of all - in Łódzkie province. In 2015 the common sewage treatment plants should be available to 35-40% of rural population. Improving the sanitation state in Polish country side and thus - reduction of threats to water quality as well as to the health of rural population and farm animals' welfare, may be attained as a result of accelerated building, extension and modernization of common sewerage systems and sewage treatment plants. The rate of building local and individual sewage treatment plants has to be multiplied. Because of poor quality of the ground waters on rural areas, the equipment of villages with lacking water supply systems is paricularly urgent.
    Źródło:
    Problemy Inżynierii Rolniczej; 2010, R. 18, nr 3, 3; 5-15
    1231-0093
    Pojawia się w:
    Problemy Inżynierii Rolniczej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przestrzenne zróżnicowanie starzenia się ludności na obszarach wiejskich województwa wielkopolskiego
    Spatial differences of the demographic ageing in the rural areas of Wielkopolska Voivodeship
    Autorzy:
    Polna, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1023109.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    demographic ageing
    population ageing
    rural areas
    Wielkopolska Voivodeship
    starość demograficzna
    starzenie się ludności
    obszary wiejskie
    województwo wielkopolskie
    Opis:
    W artykule przedstawiono poziom i przestrzenne zróżnicowanie starości demograficznej oraz dynamikę procesu starzenia się ludności na obszarach wiejskich województwa wielkopolskiego. Ukazano ją na tle przebiegu tego procesu w miastach. Badania dotyczą lat 1995–2019. Analizę przeprowadzono w ujęciu gmin. W badaniach wykorzystano miary starości demograficznej w ujęciu statycznym i dynamicznym. Obszary wiejskie charakteryzują się postępującym procesem starzenia się, przy czym stopień zaawansowania starości demograficznej oraz dynamika tego procesu są niższe niż w miastach województwa. Względnie niski poziom zaawansowania starości demograficznej obszarów wiejskich wykazuje znaczne zróżnicowanie wewnątrzregionalne. Obok gmin, które można nazwać demograficznie starymi, występują jednostki o relatywnie wolniej postępującej starości oraz takie, w których ma miejsce odmładzanie populacji.
    The article presents the level of and spatial differences in demographic ageing and its dynamics process in the rural areas of the Wielkopolska Voivodeship. It was shown against the background of this process in cities. The research covered the years 1995–2019. The analysis was conducted at the level of communes. In the study use was made of static and dynamic measures of demographic aging. The study showed that rural areas were characterized by a progressing ageing process, with the advancement of demographic ageing and the dynamics of this process lower than in the cities of the region. The ageing of the population is a diversified process also in spatial and temporal terms. It was the most intensive in the first analyzed decade, while after 2005 the dynamics of this process weakened. Apart from communes that are demographically old, there are communes with a relatively slower progressing old age.
    Źródło:
    Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna; 2020, 52; 123-139
    2353-1428
    Pojawia się w:
    Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Diversity of economic and social development of rural areas of the Konecki Poviat
    Autorzy:
    Kiniorska, I.
    Wronska, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/60653.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    diversity
    economic development
    social development
    rural area
    Swietokrzyskie voivodship
    birth rate
    migration
    unemployment
    business
    population
    private business
    Opis:
    This study outlines the diversification of social and economic development in selected municipalities of Konecki Poviat of the Świętokrzyskie Voivodeship. It is based on statistical data contained in available statistical sources published by the Polish Central Statistical Office (GUS). Social and economic development has been assessed in connection with characteristics of population and economy. The period of transformation triggered numerous phenomena facilitating development of rural areas; however, it also introduced negative social and economic processes. The analysis emphasized the existence of numerous alarming demographic and social phenomena, which are the strongest on the outskirts of the Konecki Poviat. The population has dropped, partially due to declining birth rate. Moreover, in the analyzed period of time the outflow of population has decreased, presumably due to slumping urban labour market. Furthermore, in the area of this study ageing of population has been discovered as a result of decreased fertility and longer life expectancy. Social and economic transformations have considerable impact on changes in the labour market. With decreased industrial employment, the rate of unemployment has risen. Within all unemployed the most numerous group is composed of people at the age of 25-34. Unfavourable unemployment structure is preserved due to educational barriers for the population of rural areas. The second serious problem is inability to pull oneself together in the new reality. In order to overcome this negative phenomenon it is vital to find new ways of stimulating activity of the population. In the late few years the number of registered private business entities increased with the greatest group in trade and repairs. This is connected with relatively low costs of establishing such businesses. It should be noted that the development of the Konecki Poviat is diversified. Far better parameters related to description of demographic, social and economic phenomena are recorded in rural areas near towns than in municipalities located on the outskirts of the Poviat.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 06
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Silver economy in rural areas in the content of (un) sustainable development
    Srebrna gospodarka na obszarach wiejskich w kontekscie (nie) zrównoważonego rozwoju
    Autorzy:
    Krzyminiewska, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1790480.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
    Tematy:
    silver economy
    rural areas
    ageing population
    social inequalities
    srebrna gospodarka
    obszary wiejskie
    starzenie się populacji
    nierówności społeczne
    Opis:
    The aim of the article is to show how the implementation of the silver economy can enable the transformation of demographic problems into opportunities for the development of rural areas. Desk research and descriptive analysis are applied and the study is based on documents of international organisations, a critical literature review and secondary sources. The problem of the ageing Polish society (inhabitants of rural areas) and its resulting social and economic consequences have formed the basis of a new paradigm of development – the development of the silver economy The effect of the analysis is the thesis that the development of the silver economy may be of unsustainable character, where rural areas become beneficiaries to a lesser extent, thus generating new social inequalities and the development of destructive phenomena. The issue of the ageing rural population in Poland, the concept of the silver economy as a new paradigm of development in rural areas and the problems associated with it are presented in the study. The consistent development of the silver economy offers the opportunity of weakening the effects of the ageing population. Recognizing the potential of seniors will allow for greater development benefits which can be gained by the country’s economy or the economy of individual regions. The importance of the ethical aspect of the ageing rural population, which is the prevention of unsustainable development of the silver economy from a regional and environmental perspective, is highlighted.
    Celem artykułu jest wskazanie, jak wdrożenie silver economy może umożliwić transformację problemów demograficznych w szanse na rozwój obszarów wiejskich. Wykorzystano metodę desk research oraz analizę opisową i w badaniach oparto się na dokumentach organizacji międzynarodowych, krytycznej analizie literatury oraz źródłach zastanych. Problem starzenia się społeczeństwa polskiego (mieszkańców obszarów wiejskich) i wynikające z tego faktu konsekwencje społeczne i ekonomiczne były podstawą do rozważań w kontekście pojawienia się nowego paradygmatu rozwoju, jakim jest rozwój srebrnej gospodarki (silver economy). Efektem analizy jest teza, że rozwój srebrnej gospodarki może mieć charakter niezrównoważony, gdzie obszary wiejskie w mniejszym stopniu staną się jej beneficjentami, co może generować nowe nierówności społeczne i narastanie destrukcyjnych dla rozwoju zjawisk. Przedstawiono kwestię starzenia się mieszkańców obszarów wiejskich w Polsce, koncepcję silver economy jako nowego paradygmatu rozwoju obszarów wiejskich oraz wskazano współtowarzyszące temu problemy. Zwrócono uwagę, że konsekwentny rozwój srebrnej gospodarki daje szanse na osłabienie skutków starzenia się populacji. Dostrzeżenie potencjału seniorów pozwoli na większe korzyści rozwojowe, jakie może zyskać gospodarka kraju czy gospodarka poszczególnych regionów. Wskazano na istotność etycznego aspektu starzenia się mieszkańców obszarów wiejskich, jakim jest zapobieganie niezrównoważonemu rozwojowi srebrnej gospodarki w ujęciu regionalnym i środowiskowym.
    Źródło:
    Annals of The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists; 2019, 21, 3; 212-219
    2657-781X
    2657-7828
    Pojawia się w:
    Annals of The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lipid pattern in middle-aged inhabitants of the Lower Silesian region of Poland. The PURE Poland sub-study
    Autorzy:
    Skoczynska, A.
    Wojakowska, A.
    Turczyn, B.
    Zatonska, K.
    Wolyniec, M.
    Regulska-Ilow, B.
    Ilow, R.
    Szuba, A.
    Zatonski, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/50752.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    lipid pattern
    serum lipid
    HDL-cholesterol
    cholesterol
    HDL-cholesterol fraction
    middle-aged population
    inhabitant
    urban area
    rural inhabitant
    rural woman
    urban woman
    Lover Silesia
    Silesian region
    Polska
    Opis:
    Introduction. A decreased serum high density lipoprotein-cholesterol (HDL-C) is a strong predictor of cardiovascular risk. However, total HDL is a very dynamic, changeable fraction, and does not perform the function of atherosclerosis markers. In the presented study, the pattern of serum lipids, including HDL-C subclasses (HDL2- and HDL3-cholesterol), in a middleaged Polish Lower Silesia population was defined. Materials and method. A group of 746 males and 1,298 females, aged 35–70, were investigated. All subjects were participants in the PURE study. Mean serum lipid levels were determined for groups selected on the basis of gender, age, cigarette smoking, drinking alcohol and place of residence (urban/rural area). The data were analyzed using STATISTICA 6.0 PL. Results. In multiple linear regression models, age was the most important independent and consistent predictor of total cholesterol (TC) and LDL cholesterol (LDL-C). The prevalence of low HDL-C (threshold 40 mg/dL in males, 50 mg/dL in females) was 16.5% for males and 22.6% for females. This gender-conditioned difference in the prevalence of low HDL-C was greater in rural (20.0% vs. 30.9%, respectively, in males and females) in comparison to urban (14.4% vs. 17.1%) areas. The lipid pattern was significantly worse in rural than in urban females. Female rural inhabitants showed higher triglycerides (TG) and lower HDL cholesterol (total and contained in subclasses HDL2 and HDL3). Simultaneously, a higher BMI, higher percent of smokers and drinkers and lower age of smoking female rural inhabitants in comparison to urban females were estimated. In the total population, cigarette smoking or drinking alcohol were associated with significant increases in TC, LDL-C and TG, also with decreased HDL-C (smoking) or HDL2-C (drinking). Two-way analysis of variance showed the existence of interaction between these risk factors in their influence on HDL-C and HDL3-C. Conclusion. In the middle-aged population of the Lower Silesian region in Poland the place of residence (urban/rural area) had a significant impact on the lipid pattern. This pattern is more atherogenic in rural women than in urban women.
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2013, 20, 2
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trendy zmian zaludnienia na obszarach wiejskich w Polsce z uwzględnieniem typów funkcjonalnych gmin (badania ankietowe)
    Demographic trends in rural areas in Poland taking into account the functional types of communes (survey research)
    Autorzy:
    Jadczyszyn, Jan
    Nieróbca, Anna
    Fogel, Piotr
    Łysiak, Magdalena
    Wójtowicz, Urszula
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2147934.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-30
    Wydawca:
    Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    obszary wiejskie
    zaludnienie
    depopulacja
    trendy demograficzne
    typy funkcjonalne gmin
    rural areas
    population
    depopulation
    demographic trends
    functional types of communes
    Opis:
    Praca powstała na podstawie wyników badań ankietowych nt. wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich zrealizowanych w latach 2018/2019 i obejmujących szeroki zakres pytań dotyczących sfery gospodarczej, społecznej i planistycznej. Ankietę skierowano do wójtów i burmistrzów gmin wiejskichi miejsko-wiejskich. Wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich w badaniu analizowano w relacji do typu funkcjonalnego gminy wyrażającego charakter gminy i specyfikę jej aktualnego rozwoju, w kontekście aktualnych trendów demograficznych. W artykule przeprowadzono ocenę sytuacji demograficznej w gminach, natomiast pominięto wątek działań władz samorządowychw zakresie gospodarczym i planistycznym i ich wpływ na wielofunkcyjny rozwójobszarów wiejskich. Badania wykazałyproces wyludniania się zdecydowanej większości obszarów wiejskich i duże zróżnicowanie przestrzenne tego zjawiska w odniesieniu do poszczególnych województw. Ocena wykazała, że obszary wiejskie w obrębie gmin miejsko-wiejskich podlegają depopulacji w większym stopniu niż w gminach wiejskich. Wykazano, że największy odsetek gmin utrzymujących ujemne saldo zaludnienia koncentruje się w gminach o charakterze typowo rolniczym, przygranicznym i leśnym.
    The work was based on the results of surveys on multifunctional rural development implemented in 2018/2019 and covering a wide range of questions about the economic, social and planning sphere. The survey was addressed to local authorities (mayors, commune administrators) of rural and urban-rural communes. In the study, multifunctional rural development was analyzed within the functional type of the commune expressing the character of the commune and the specificity of its current development in the context of current demographic trends. The article assesses the demographic situation in communes. Research has shown the intensive process of depopulation the most of rural areas and a large spatial diversity of this phenomenon in relation to provinces. The evaluation showed that rural areas within urban-rural communes are more depopulated compared to rural communes. Analyzing the process of depopulation by functional types, it was found that the largest percentage of communes maintaining a negative population balance is concentrated in typically agricultural, located at the border and forestry communes.
    Źródło:
    Polish Journal of Agronomy; 2020, 42; 14-23
    2081-2787
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Agronomy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Suburbanizacja a możliwości zrównoważonego rozwoju przestrzennego wybranych gmin wiejskich Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego
    Suburbanization and sustainable spatial development opportunities of selected rural communes in the Poznań Metropolitan Area (PMA)
    Autorzy:
    Mrozik, K.
    Noskowiak, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/101520.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    suburbanizacja
    polityka przestrzenna
    gmina wiejska
    chłonność demograficzna
    rozwój zrównoważony
    suburbanization
    spatial policy
    rural commune
    population absorptive capacity
    sustainable development
    Opis:
    Celem pracy jest ocena polityki przestrzennej gmin wiejskich poddanych presji suburbanizacji związanej z położeniem w sąsiedztwie Poznania - ośrodka wojewódzkiego, będącego jednocześnie rdzeniem Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego i Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Poznania. Analizę wykonano dla dwóch jednostek samorządu terytorialnego, dla których w pierwszym etapie określono najwyższą intensywność procesu suburbanizacji, tj. Dopiewa i Komornik. W analizowanym dziesięcioleciu 2005-2014 liczba ludności zwiększyła się w gminie Komorniki z 13992 do 24433, czyli o 75%, a w gminie Dopiewo z 13460 do 22447, czyli o 67%. Z kolei średnie saldo migracji w Komornikach wyniosło 52 a w Dopiewie 55 osób na 1000 mieszkańców. Szczegółowe analizy wykazały, iż w gminie Komorniki realizacja polityki przestrzennej oparta została o tworzenie planów miejscowych, natomiast w gminie Dopiewo wciąż głównym narzędziem są decyzje administracyjne, a pokrycie planistyczne wynosi zaledwie 11%. Na podstawie przeprowadzonych analiz chłonności demograficznej można stwierdzić ponadto, że gmina Komorniki (w kontekście prognozy demograficznej) przeznacza tereny pod nową zabudowę mieszkaniową w sposób bardziej zrównoważony. Przeprowadzone analizy powinny stać się przyczynkiem do weryfikacji polityki przestrzennej analizowanych gmin.
    The aim of this paper is evaluation of spatial policy of the rural communes, which are under pressure of suburbanization resulting from being located near Poznań (a voivodship centre, and the core of Poznań Metropolitan Area and Functional Urban Area of Poznań). Two units of local self-government, Dopiewo and Komorniki, where in the first stage of the analysis the highest intensity of the process of suburbanization was determined, were analysed. In the analysed decade (2005-2014), the population of the Municipality of Komorniki increased by 75% from 13992 to 24433, and of the Municipality of Dopiewo by 67% from 13460 to 22447. In turn, average net migration rate was 52 per 1000 residents in Komorniki and 55 per 1000 residents in Dopiewo. Detailed analyses showed that in the Municipality of Komorniki the realisation of spatial policy has been based on creating local spatial development plans, while in the Municipality of Dopiewo the main tool for it are still administrative decisions, and the local spatial development plan coverage amounts to merely 11%. Moreover, the analyses of population absorptive capacity showed that - in context of demographic forecast - the Municipality of Komorniki allocates ground for housing development more rationally. These analyses should trigger verification of spatial policy of the aforementioned municipalities.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2018, III/1; 755-769
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Colonisation and adaptation in a transplant experiment of the polymorphic land snail Cepaea nemoralis at the geographic range limit
    Autorzy:
    Ozgo, M.
    Bogucki, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/84347.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Wydział Biologii i Ochrony Środowiska. Stowarzyszenie Malakologów Polskich
    Tematy:
    colonization
    adaptation
    transplant experiment
    polymorphism
    land snail
    Cepaea nemoralis
    geographic range
    rural location
    locality
    snail
    species distribution
    animal population
    Źródło:
    Folia Malacologica; 2012, 20, 1
    1506-7629
    Pojawia się w:
    Folia Malacologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Social, demographic and settlement transformations in the coastal agglomerations
    Współczesne przekształcenia społeczno-demograficzne i osadnicze w aglomeracjach nadmorskich
    Autorzy:
    Rydz, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/85143.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Akademia Pomorska w Słupsku
    Tematy:
    social transformation
    demographic transformation
    settlement transformation
    coastal agglomeration
    demographic structure
    internal structure
    concentration
    deconcentration
    inhabitant
    population
    urban area
    rural area
    urbanization
    Opis:
    Deep and multi-level economic transformations that occurred in the cities and rural areas caused profound changes in the demographic structures. The problems connected with the issue of the demographic transformations in the cities, especially those big ones, such as agglomerations or metropolises, have remained a subject of numerous geographic, demographic or sociologic studies in the post-war period. It was a result of a high concentration of population in the analyzed units, their economic position and the role they played in the settlement network of a country. The main purpose of the present paper is to define the general mechanisms of social, demographic and set-tlement transformations in the coastal agglomerations, being developed and influenced by various factors influencing development patterns of their inner zones. The author analyzed the changes of demographic and social structures recorded between 1988 and 2006 and accommodation re-sources. Analyzing the changes of population patterns by their inner spatial structure, the author discovered an increasing number of inhabitants recorded in each zone, however generally more dynamic development patterns characterized the urbanized zones (Fig. 1). The author also re-corded considerable changes of accommodation resources increase concerning their general and ownership structure during the analyzed period (1988-2006). Estimation of demographic transfor-mation factors including concepts of natural increase and migration rate is considered an essential element in conducting the research on population dynamics (Fig. 3 and Fig. 4). The observed ten-dencies of population’s structures were also recorded in economic groups (population in pre-production, production and post-production age). Generally the author observes a significant in-crease of people in production and post-production age. The number of children and teenagers un-der 18 has considerably decreased – pre-production group (Fig. 5).
    Powstanie aglomeracji miejskich jest wynikiem terytorialnego rozszerzenia funkcji zespołu miast i strefy podmiejskiej, stanowią one w pewnym sensie region ekonomiczny o istotnym, względnie trwałym domknięciu gospodarki. W funkcjonalno-przestrzennym układzie aglomeracji wyróżnia się zazwyczaj obszar węzłowy (strefę centralną) oraz strefę zurbanizowaną i strefę urbanizującą się. W niniejszym opracowaniu do analizy przemian demograficznych przyjęto stan ludności w poszczególnych strefach za lata 1960-2006 według ich granic z 1983 r. Rozwój ludności w omawianych 46 latach doprowadził do skupienia się na obszarze aglomeracji nadmorskich 1826600 osób. Oznacza to, że na powierzchni 4094 km2 zajmowanej przez aglomeracje gdańską i szczecińską koncentrowało się około 47,0% ogólnego zaludnienia regionów nadmorskich. Rozpatrując zmiany zaludnienia przez pryzmat wewnętrznej struktury przestrzennej w poszczególnych strefach, obserwuje się wzrost liczby mieszkańców w każdej z nich, przy czym w skali ogólnej bardziej dynamiczny rozwój charakteryzował strefy zurbanizowane. Biorąc za podstawę przyrost naturalny i salda migracji poszczególnych jednostek administracyjnych dokonano ich typologii, wykorzystując metodę J.W. Webba (1963). Z dokonanej analizy wynika, że część miast i gmin prezentowanych aglomeracji zmieniła swoje położenie typologiczne. W analizowanym okresie nastąpiły również dość istotne zmiany struktury płci i wieku mieszkańców aglomeracji. Obserwowane tendencje zmian w zakresie starzenia się ludności potwierdzają również obliczone dla prezentowanych aglomeracji udziały procentowe ludności według grup ekonomicznych. Wyraźnie zmniejszył się udział dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat (grupa przedprodukcyjna). Proces zmian systemowych spowodował również zróżnicowanie warunków życia na terenie badanych aglomeracji. Obok omawianych w artykule pozytywnych zmian, występujące rozwarstwienie społeczeństwa spowodowało również powstanie obszarów biedy i bezrobocia. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że w okresie transformacji systemowej (lata 1989-2006) nastąpiły dość istotne zmiany w zakresie rozwoju ludności poszczególnych stref wewnętrznych aglomeracji, miejsca zamieszkania, a także struktury wieku poszczególnych jednostek położonych na obszarze stanowiących przedmiot badań aglomeracji.
    Źródło:
    Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline; 2008, 12
    1643-0115
    Pojawia się w:
    Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Population of Gubin District in the Context of Situational and Statistical Reports in the Years 1945–1949
    Autorzy:
    Kurowska, Hanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1367998.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Post-war settlement
    displacement
    migration
    population structure
    Gubin District
    town
    rural areas
    osadnictwo powojenne
    wysiedlenia
    migracja
    struktura ludności
    powiat gubiński
    miasto
    wieś
    Opis:
    The article aims to reconstruct the number of inhabitants in the Gubin district in the early post-war years. The statistical data available include previously unused source material in the form of reports and lists of the district administrator and the State Repatriation Office (PUR). The displacement of Germans and the influx of Poles will be discussed, the district’s population levels will be given with a division into town and village, and the speed of change in 1945–1949 will be indicated, as well as the population structure in terms of sex, age, nationality and direction of influx (repatriates from the East and West and displaced people from central Poland).
    Artykuł ma na celu odtworzenie stanu liczbowego mieszkańców powiatu gubińskiego w pierwszych powojennych latach. Zebrane dane statystyczne obejmują niewykorzystany dotąd szerzej materiał źródłowy w postaci sprawozdań i wykazów starostwa powiatowego oraz PUR. Omówiono wysiedlanie Niemców i napływ ludności polskiej, przedstawiono liczbę ludności powiatu z podziałem na miasto i wieś oraz wskazano dynamikę zmian w latach 1945–1949, a także strukturę ludności pod względem płci, wieku, narodowości i kierunku napływu (repatrianci ze wschodu i zachodu oraz przesiedleńcy z Polski centralnej).
    Źródło:
    Przeszłość Demograficzna Polski; 2020, 42; 147-175
    0079-7189
    2719-4345
    Pojawia się w:
    Przeszłość Demograficzna Polski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany przyrostu naturalnego i salda migracji w gminach wiejskich Miejskich Obszarów Funkcjonalnych w Polsce w latach 2002–2017
    Changes in the natural increase and net migration of rural communes of the urban functional areas in Poland in the years of 2002–2017
    Autorzy:
    Serafin, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1368533.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    gminy wiejskie w strefie podmiejskiej
    miejskie obszary funkcjonalne
    przyrost naturalny i saldo migracji
    functional urban areas
    natural increase and net migration per 1000 population
    rural communes in the suburban area
    Opis:
    Procesy demograficzne w warunkach stabilnej gospodarki z reguły odznaczają się wolnym przebiegiem. Obecny stan i struktura ludności Polski jest konsekwencją przeszłych oraz zachodzących obecnie procesów demograficznych (m.in. zmian w ruchu naturalnym, migracji, wydłużania życia), ekonomicznych (m.in. dostępu do rynku pracy, usług, mieszkania) jak i społeczno-kulturowych (m.in. zmiany wzorców prokreacyjnych, bogacenia się społeczeństwa). Cechą wyróżniającą obecne zmiany ludnościowe w Polsce jest zmniejszanie się liczby Polaków. Niekorzystną sytuację potwierdzają: postępujący proces starzenia ludności, depopulacja obszarów wiejskich oraz znaczącej liczby miast. Za cel przyjęto określenie kierunków zachodzących zmian w zaludnieniu, ruchu naturalnym i migracjach ludności mieszkającej w gminach wiejskich, położonych w Miejskich Obszarach Funkcjonalnych wyznaczonych dla miast wojewódzkich. Badaniami objęte zostały gminy wiejskie należące do 18-tu Miejskich Obszarów Funkcjonalnych (MOF) ośrodków wojewódzkich, wyznaczonych przez prof. P. Śleszyńskiego. Analizą czasową objęto lata 2002–2017. W badaniu posłużono się metodą typów rozwoju ludnościowego Webba, która pozwala określić relacje między przyrostem naturalnym i saldem migracji. Przeprowadzone grupowanie wykazało, iż obecnie szczególnie ważnym czynnikiem rzutującym na liczebność mieszkańców w większości gmin wiejskich skupionych wokół rdzenia, jest notowane dodatnie saldo migracji, przeważające nad dodatnim przyrostem naturalnym. Charakterystyczną cechą badanych obszarów jest także znaczne ich wewnętrzne zróżnicowanie przestrzenne pod względem analizowanych wskaźników ludnościowych, jak i składowych przyrostu rzeczywistego, co będzie warunkować odmiennie przebiegające w nich procesy rozwojowe w przyszłości.
    Demographic processes, under stable economy conditions, as a rule are characterized by a low pace. The present size and structure of population of Poland are a consequence of past and present demographic processes (Inter alia changes in vital statistic, migrations, extending of life, fertility), economic processes (inter alia an access to the labor market, services, housing) , as well as of socio-cultural processes (inter alia changes in procreation patterns, the increasing wealth of the society). A distinctive feature of the population changes in Poland is a decreasing number of Polish people. The disadvantageous situation is supported by: progressing population ageing, depopulation in rural areas and a significant number of cities. The adopted aim was to identify the direction of occurring changes in population, vital statistic and migrations of population inhabiting rural communes located in Functional Urban Areas appointed for provincial capitals. The research concerned rural communes belonging to 18 Functional Urban Areas (FUA) of provincial centers, distinguished by Prof P. Śleszyński. The timing analysis covered the time period of 2002-2017. The research applied method of the population development types by J.W.Webb, which enables to identify the links between natural increase and migration rate. The conducted grouping has proved that presently a particularly important factor, which effects the number of habitants of most of the rural communes centered around the core, is the recorded positive migration balance, predominating over positive natural increase. The characteristic feature of the areas under the research is also their considerable internal diversification in respect of analyzed ratios.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica; 2020, 15; 165-179
    2084-5456
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-72 z 72

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies