Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "religious conversion" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    Coming Home to Paganism: Theory of Religious Conversion or a Theological Principle?
    Autorzy:
    Anczyk, Adam
    Vencálek, Matouš
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/640954.pdf
    Data publikacji:
    2013-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Neo-Paganism
    Homecoming Hypothesis
    Religious Conversion
    Opis:
    The so-called “homecoming” is one of the most (if not the most) popular ways of depicting the process of becoming a follower of Neo-Paganism found in literature, from Margot Adler’s classical Drawing Down the Moon (1979) to contemporary authors, like Graham Harvey. It is interesting that “homecoming” simultaneously occurs in Neo-Pagan literature, as the common way of becoming Pagan, seen as opposite to the process of conversion (usually as a rapid change of religious beliefs). The critique of the “homecoming” defined in the academic field concentrates on showing that there is a possibility it may be more a theological notion, rather than a model of religious change to contemporary Paganism. The broad definition of religious conversion, understood as change in religious behaviour and beliefs, does include “homecoming” as one of the possible conversion narratives. Therefore, we may speak of a “coming home experience” as one of the main themes – but certainly not the only one – that is present in the histories of conversion to contemporary Paganism
    Źródło:
    Studia Religiologica; 2013, 46, 3; 161-171
    0137-2432
    2084-4077
    Pojawia się w:
    Studia Religiologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Narrativization of Religious Conversion Experience in the Environment of Evangelical Protestantism in Ukraine
    Autorzy:
    Myronovych, Dmytro
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/450790.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny
    Tematy:
    religious conversion
    conversion narrative
    linguistc analyses
    Evangelical Protestantism
    conversion discourse
    Opis:
    In the context of this article and in the perspective of interpretational approach we have considered possibilities of sociological analysis of a religious conversion. Based on examples of Evangelical Protestantism communities functioning on the territory of Ukraine the author analyzes peculiarities of building and structuring conversion narratives, a strategy of representation of the religious experience, linguistic means and tools used in this process. A religious conversion is considered as a particular discursive practice or a religious communication related to producing a narrative, which on the one hand reflects changes occurring to a person who passed through a conversion experience, and on the other hand the narrative itself preconditions such changes by means of adaptation of a canonic language of the religious group. Conversion cases considered by the author allow making a conclusion about existence of steady communicative conversion models at the level of Evangelical Protestantism which determinative distinction is reconstruction of the biographical experience in compliance with the “plot” predetermined by a canonic discourse of the considered communities.
    Źródło:
    Władza sądzenia; 2015, 6. O przygodności religii w postsekularnym świecie
    2300-1690
    Pojawia się w:
    Władza sądzenia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The social capital of the community of Jehovah’s Witnesses in modern Ukraine: sociological discourse
    Autorzy:
    Pachkovskyy, Yuriy
    Demkiv, Oleg
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1367058.pdf
    Data publikacji:
    2021-04-14
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    social capital
    community
    Jehovah’s Witnesses
    religious conversion
    solidarity
    Opis:
    At the theoretical and empirical levels the social capital of the Jehovah’s Witness communities in contemporary Ukrainian society is examined. The necessity of sociological study of the influence of social capital (J. Coleman, R. Patnam, M. Oberg etc.) on the formation and development of neoprotestant religious communities is substantiated. On the basis of 40 semi-structured interviews with Jehovah’s Witnesses the social capital of JW communities is analyzed. It is concluded that latter is is driven by high regulatory and symbolic integration within the community, as well as intensified inclusive social ties. As a consequence, the individual’s involvement in JW community structure, dependence on it and solidarity with the goals of its activity increases. Such a process does not, however, contribute to the creation of cross-sectional social bonds, which is a problematic basis for the further creation of social capital in society scale.
    Źródło:
    Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2019, 25, 2; 25-33
    2299-2367
    Pojawia się w:
    Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inspiracje ku radości na kanwie adhortacji Gaudete in Domino papieża Pawła VI
    Inspirations to Feel Joy Based on Pope Paul VI’s Exhortation Gaudete in Domino
    Autorzy:
    Nagel, Zygmunt Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2119975.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-16
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    radość
    prawda
    nawrócenie
    eucharystia
    adhortacja Gaudete in Domino
    joy
    truth
    religious conversion
    Eucharist
    exhortation Gaudete in Domino
    Opis:
    Radości możemy doświadczać na wielu płaszczyznach naszego życia. Łatwo radować się w sytuacjach, które bezpośrednio inspirują nas ku radości. Jednak zdecydowanie trudniej odkrywać radość w obliczu smutnych doświadczeń naszego życia, łącznie z cierpieniem i śmiercią. Niniejszy artykuł, inspirowany adhortacją Gaudete in Domino papieża Pawła VI, stanowi próbę ponownego spojrzenia na zagadnienie radości nie tylkona kanwie wspomnianej adhortacji, ale również innych dokumentów i wybranej literatury traktującej o radości. Niniejszy artykuł ukazuje najważniejsze inspiracje ku radości, które prezentuje papież Paweł VI, a które zostały poddane analizie i refleksji w kontekście współczesnych czasów, w których człowiek tak łatwo traci radość i sens życia.
    We can experience joy on many levels in life. It is definitely easy to rejoice in situations that inspire a direct feeling of joy. However, it is much more difficult to discover joy when facing sad experiences in life along with suffering and death. This article, inspired by Pope Paul VI’s exhortation Gaudete in Domino, is an attempt to reconsider the issue of joy, not only based on the above-mentioned exhortation, but also other documents and the selected literature concerning joy. This article indicates the most important inspirations in order to feel joy as presented by Pope Paul VI and they have been analyzed and reflected on in the context of modern times, in which people lose their joy and the meaning of their lives so easily.
    Źródło:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2021, 41, 2; 115-131
    0137-3420
    Pojawia się w:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W poszukiwaniu kobiecej sprawczości duchowej
    In Search of Female Spiritual Agency
    Autorzy:
    Kościańska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1807171.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-03
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Polska
    sprawczość
    konwersja religijna
    role płciowe
    Brahma Kumaris
    nowe ruchy religijne
    Polska
    agency
    religious conversion
    gender roles
    new religious movements
    Opis:
    W artykule tym podejmuję kwestię kobiecej sprawczości duchowej w Polsce. Patrzę na nią przez pryzmat badań etnograficznych przeprowadzonych wśród osób, które odeszły od katolicyzmu i przyłączyły się do pochodzącego z Indii nowego ruchu religijnego Brahma Kumaris. Moje badania pokazały, że przyczyną konwersji było szeroko rozumiane niezadowolenie z relacji między płciami. Badane nie zostawały jednak feministkami, lecz podporządkowywały się ścisłej, ascetycznej dyscyplinie. Powodowało to całkowitą przemianę ich relacji rodzinnych i społecznych. W artykule odwołuję się do współczesnych antropologicznych teorii sprawczości i omawiam te elementy sprawczości i tożsamości, które wykraczają poza feministyczne, liberalne podejście do emancypacji. Brahma Kumaris to ruch marginalny, wypracowane jednak tutaj narzędzia analizy renegocjacji relacji rodzinnych i społecznych mogą posłużyć do badania innych grup kobiecych.
    In the paper, I explore the issue of female spiritual agency through ethnographic fieldwork conducted among Polish converts from Catholicism to a female dominated, Hindu rooted new religious movement, the Brahma Kumaris. My data show that reasons of conversion include dissatisfaction of gender relations. However, instead of becoming feminists, the women at the center of my research commit to strict ascetic discipline. The changes that this commitment entails totally reorganize their relations within their families and their social lives. Drawing on contemporary developments in anthropological approaches to agency, I focus on theorizing those elements of agency and identity that go beyond liberal feminist concepts of women’s emancipation. The Brahma Kumaris is a marginal group, but the general pattern of analysis of renegotiation of family life and relations beyond the private sphere may apply to other women’s groups.
    Źródło:
    Roczniki Kulturoznawcze; 2016, 7, 2; 29-41
    2082-8578
    Pojawia się w:
    Roczniki Kulturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konstytucyjne prawo do zmiany wyznania
    The Constitutional Right to Change Religion
    Autorzy:
    Brzozowski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28762525.pdf
    Data publikacji:
    2024-02-29
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    wolność sumienia i wyznania
    autonomia religijna
    związek wyznaniowy
    konwersja religijna
    apostazja
    religious autonomy
    religious association
    freedom of religion and belief
    religious conversion
    apostasy
    Opis:
    The right to change religion comprises two sub-rights: the right to join a religious community and the right to withdraw from it. The former requires that the consent of the individual and the religious group be a necessary and sufficient condition for establishing membership. Such a right is generally uncontroversial and respected in practice, whereas the right to leave a religious association is sometimes difficult to exercise. This is due to the fact that this matter is left to be determined by the internal laws of religious associations, resulting in fragmented regulation, unequal treatment, and insufficient procedural guarantees. The situation could be significantly improved by regulating the procedure for leaving a religious association in state law. However, a distinction must be made between the spiritual and legal dimensions of membership. The article is based on doctrinal research involving the Strasbourg requirements, national case law, and existing legal scholarship.
    Prawo do zmiany wyznania obejmuje dwa uprawnienia szczegółowe: prawo do przystąpienia do wspólnoty religijnej oraz prawo do wystąpienia z niej. Pierwsze z tych uprawnień wymaga, aby zgodna wola jednostki i grupy religijnej była warunkiem koniecznym i zarazem wystarczającym do nawiązania stosunku członkostwa. Tak rozumiane uprawnienie na ogół nie budzi kontrowersji i jest respektowane w praktyce, natomiast wykonywanie prawa wystąpienia ze związku wyznaniowego napotyka nieraz trudności. Wynikają one z pozostawienia tej materii do unormowania w systemach prawa wewnętrznego związków wyznaniowych, co skutkuje rozproszeniem regulacji, nierównym traktowaniem i niedostatkiem gwarancji proceduralnych. Sytuację znacznie poprawiłoby uregulowanie procedury wystąpienia ze związku wyznaniowego w prawie państwowym. W tym celu jednak trzeba odróżnić od siebie członkostwo w wymiarze duchowym i w wymiarze prawnym. W opracowaniu przeprowadzono analizę formalno-dogmatyczną uwzględniającą standard strasburski, praktykę orzeczniczą organów krajowych i dyskusję doktrynalną.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 1(77); 95-107
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Otworzyło mi się wtedy okno na inny świat. Otworzyło mi to oczy na moje życie”. O wydarzeniach (punktach zwrotnych) inicjujących próby zerwania przez recydywistów z przestępczym stylem życia
    “A window onto a Different World Opened up for Me Then. My Eyes Opened and I Saw My Life”: On the Turning Points in Breaking Away from the World of Crime
    Autorzy:
    Szczepanik, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/686736.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    badania biograficzne
    recydywiści
    punkty zwrotne
    kontakty więźniów z rodziną
    nawrócenie religijne więźniów
    terapia uzależnień w więzieniu
    biographical study
    repeat offenders
    turning points
    offenders’ family relationships
    addiction therapy
    religious conversion
    Opis:
    This article presents the findings from a biographical study of repeat offenders serving prison sentences. It focuses on the experiences of male participants, particularly the turning points in the ways in which the offenders evaluated their lives. The starting point for the analyses were the following questions: How do repeat offenders construct turning points which so dramatically transform their perceptions of themselves and their identity in the eyes of others? What role does blind chance play in the process of rehabilitation and what role is played by institutional interventions? Four types of turning points were identified and discussed in this study: a change of social roles in the family, love for a woman, religious conversion, and participation in addiction therapy. These turning points triggered strong emotions and led to biography work aimed at breaking away from habitual offending.
    W artykule przedstawiono wyniki badań biograficznych przeprowadzonych wśród recydywistów odbywających karę pozbawienia wolności. Zainteresowaniem objęto doświadczenia mężczyzn (punkty zwrotne), które stanowiły wyraźny przełom w realizowanym stylu życia w więzieniu i sposobie myślenia o swoim życiu w ogóle. Punktem wyjścia dla analiz uczyniono następujące pytania: w jaki sposób rekonstruowane są przez recydywistów doświadczenia stanowiące punkty zwrotne, które drastycznie transformują ich wizję „siebie” i ich tożsamości widziane oczami innych? Jaką rolę odgrywają w tym procesie tzw. przypadkowe okoliczności życiowe, a jaki jest udział intencjonalnie organizowanych przez personel wydarzeń w obrębie resocjalizacji instytucjonalnej? Charakterystyce poddano cztery przełomowe doświadczenia, którym towarzyszyły silne emocje oraz które uruchomiły pracę biograficzną i działania nastawione na zerwanie z przestępczym stylem życia. Są to: reorientacja układu pozycji i ról społecznych w rodzinie, miłość do kobiety, nawrócenie religijne oraz udział w terapii uzależnień.
    Źródło:
    Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne; 2017, 4, 1; 238-255
    2450-4491
    Pojawia się w:
    Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowe ruchy religijne i misje ewangelizacyjne. Odwieczne tęsknoty w nowych narracjach
    New religious movements and evangelizing missions. The eternal longing in new narratives
    Autorzy:
    Libiszowska-Żółtkowska, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1788634.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    nowe ruchy religijne
    pluralizm religijny
    religijność sekularyzacja
    duchowość
    konwersja
    new religious movements
    religious pluralism
    secularization
    spirituality
    conversion
    Opis:
    Każda religia ma własną wizję Boga/bogów i oryginalną wykładnię prawd wiary, która odróżnia ją od innych systemów religijnych czy konkretnych wyznań. Religijna panorama to kalejdoskop zmieniających się form, które dzielą się, łączą, przekształcają i pojawiają ponownie, nieustannie ze sobą konkurując. W XXI wieku wbrew dziewiętnastowiecznemu przeświadczeniu, że wraz z postępem nauki i rozwojem świeckich ideologii religia zaniknie, ona nadal trwa i przeżywa swoisty renesans. W różnych częściach świata powstają nowe ruchy religijnych innowacji. W Polsce wymiernym świadectwem sukcesywnie powiększającej się sceny religijnej jest wydłużający się z roku na rok rejestr Kościołów i innych związków wyznaniowych. Stare i nowe odsłony religii i duchowości, trudne do zliczenia i imiennego nazwania, dowodzą niezmienności natury ludzkiej w dążeniu do rozpoznania i zaspokojenia duchowej wrażliwości.
    Each religion has its own vision of God/gods and an original interpretation of the truths of faith, which distinguishes it from other religious systems or specific religions. A religious panorama is a kaleidoscope of changing forms that share, connect, transform and reappear, constantly competing with each other. In the twenty-first century, contrary to the nineteenth-century conviction that religion will disappear with the progress of science and the development of secular ideologies, it is still going on and is experiencing a specific renaissance. In different parts of the world new movements of religious innovations are emerging. In Poland, a measurable testimony to the gradually growing religious scene is the register of churches and other religious associations, which is being extended from year to year. Old and new versions of religion and spirituality, difficult to count and name by name, prove the unchangeability of human nature in the pursuit of recognition and satisfaction of spiritual sensitivity.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2019, 47, 4; 111-127
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fenomen nawrócenia – próba filozoficznego ujęcia
    The phenomenon of conversion – a philosophical approach
    Autorzy:
    Karpiński, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/426851.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    conversion
    religious drama
    anthropology
    existentialism
    St Augustine
    J. H. Newman
    E. Stein
    J. Tischner
    Hegel
    Opis:
    This paper attempts to study and to describe the experience of conversion that is an existential change, whose aim is to initiate a relation with God. Although the category of conversion is biblical and theological, it is also an anthropological notion. Hence, research on this phenomenon by means of the phenomenological method may result in the extension of the knowledge of humanity. The article consists of two fundamental parts. In the first one three examples of conversion, as an empiric basis for further research, are presented: St Augustine of Hippo’s, Cardinal John Henry Newman’s and Edith Stein’s. An investigation of their ways enables us to enter into the horizon of the experience of conversion and to understand its basic intuition. In this approach the conversion is comprehended as a radical turn on the road of searching for the truth. A converting person gains the consciousness of being on the supreme way to the truth. In the further part of the article, the investigations bring a more universal description of this phenomenon. Conversion is certainly not only the single event, e.g. the turning point. It is rather a process which has its ‘before’ and ‘after’. On the way leading to conversion one may find such phenomena as: the integrated life of the person, an experience of emptiness and dissatisfaction, the courage to break present horizons and a readiness to accept the unexpected. In turn, ‘after’ the conversion one may notice the following phenomena: an experience of one’s own limits, the consciousness of the Absolute and an experience of freedom. The paper culminates in the discussion about the comprehension of conversion in terms of the process of philosophy or the ontology of becoming. Such concepts as Hegelian dialectic, Aristotle’s theory of act and potency or Kierkegaard’s leap of faith are rejected. The way of converting man has its explanation in the categories of the religious development according to J. H. Newman.
    Źródło:
    Logos i Ethos; 2013, 2(35); 167-194
    0867-8308
    Pojawia się w:
    Logos i Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ruch Focolari wobec współczesnego kryzysu tożsamości
    The Focolari Movement Towards the Contemporary Crisis of Identity
    Autorzy:
    Pawliszak, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1857228.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    tożsamość
    nowoczesność
    ruchy społeczne
    ruchy religijne
    konwersja
    Kościół rzymskokatolicki
    identity
    modernity
    social movements
    religious movements
    conversion
    Roman Catholicism
    Opis:
    The Focolari movement – one of the largest, dynamically developed, international, Catholic movements of revitalization – was in the period of years (1995-2000) the subject matter of research. The research made use of a number of qualitative methods. Thus the process of creating a collective identity was reconstructed. Moreover, the organizational actions were shown as regards the presentation and promotion of the specific appeal to convert, and its related patterns of involvement and social identities. The Focolari movement was established as a result of individual quest after an alternative form of religious commitment within the Catholic Church. This individual quest was then transformed into a collective quest. The process of initial conversion of a fellowship had brought about foundations for the collective identity and a common mission of the movement. Under the leadership of a charismatic leader it was developed and referred to the post-conciliar reforms of Catholicism and the problems of modern societies. By virtue of an effective organization, with the use of modern means of communication, the movement extends its appeal for a multicultural, interfaith, world-view dialogue, and cooperation in the private and public spheres. It disseminates also alternative patterns of religious and lay social identities, which supplement of the offer of conventional religious and lay institutions.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2003, 31, 1; 91-118
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ewangelizacja w działalności salezjańskiej
    Evangelization in the Work of Salesians
    Autorzy:
    Misiaszek, Kazimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31340325.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    ewangelizacja
    wychowanie
    katecheza
    nauczanie religii w szkole
    działalność salezjańska
    doświadczenie religijne
    nawrócenie
    dojrzewanie w wierze
    evangelization
    education
    catechesis
    teaching religion at school
    Salesians’ work
    religious experience
    conversion
    becoming mature in the faith
    Opis:
    Around the concept and process of evangelization, that is around both the theory and practice of this process, a lot of doubts have appeared in recent years. Nearly all educational, formative activities undertaken in the Church, not only with respect to children and young people, but with respect to adults as well, are defined with the use of this word. However, in the practice of the ancient Church propagating Christ, conversion, preparation for baptism, catechesis presenting the meaning of rites and introducing one into the life of the Church were integrally connected with the evangelization process. This process has been radically reversed in modern times. In parish catechesis basically there is no evangelization process preceding it; also teaching religion at school cannot undertake all evangelization tasks, as the nature of education does not allow this. Since young people constantly need adults who accompany them and educate them in the proper way, the Salesian order whose vocation is Christian education of children and young people, should be open to evangelization of parents and adults, as it is only such evangelization that may contribute to efficient educational work.
    Źródło:
    Roczniki Pastoralno-Katechetyczne; 2011, 3; 33-42
    2081-1829
    Pojawia się w:
    Roczniki Pastoralno-Katechetyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    [Rev.:] Kazimierz Wójtowicz CR, Dookoła Emaus i dalej. (Wiersze niemal zebrane), posłowie – ks. Stefan Radziszewski, Alleluja, Kraków 2012, 820, [1] s.
    Around Emmaus and Beyond (Poems Almost Collected)
    Autorzy:
    Tytko, Marek Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/440884.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
    Tematy:
    Kazimierz Wójtowicz (1945-)
    lirics
    Polish religious poetry
    Polish literature
    Christian culture
    Christian literature Resurrectionists
    20. century
    21. century
    Emmaus
    resurrection
    conversion
    literary translation
    Rose Ausländer (1901-1988) Datlev Block (1934-)
    Dietrich Bonhoeffer
    (1906-1945)
    Christine Busta (1915-1987) Georg Bydlinski (1956-)
    Ernesto Cardenal (1925-)
    Paul Celan (1920-1970)
    Josef Dirnbeck (1948-)
    Gerhard Fritsch (1924-1969) Gertrud Fussenegger
    (1912-2009)
    Martin Gutl (1942-1994)
    Paul Konrad Kurz (1927-2005) Kurt Marti (1921-)
    Rainer Maria Rilke (1875-1926) Rudolf Otto Wiemer (1905-1998) Eva Zeller (1923-)
    Michael Zielonka
    (1942-)
    liryka
    polska poezja religijna
    literatura polska
    kultura chrześcijańska
    literatura chrześcijańska zmartwychwstańcy
    XX wiek
    XXI wiek
    Emaus
    zmartwychwstanie
    nawrócenie
    tłumaczenie literackie
    Dietrich Bonhoeffer (1906-1945) Christine Busta (1915-1987) Georg Bydlinski (1956-)
    Gerhard Fritsch (1924-1969) Gertrud Fussenegger (1912-2009), Martin Gutl (1942-1994), Paul Konrad Kurz (1927-2005),
    Kurt Marti (1921-), Rainer Maria Rilke (1875-1926), Rudolf Otto Wiemer (1905-1998), Eva Zeller
    (1923-), Michael Zielonka (1942-)
    Opis:
    Ksiądz dr Kazimierz Wójtowicz CR (1945-), krakowski poeta, teolog literatury, zmartwychwstaniec – jest postacią od ponad czterdziestu lat obecną w polskim obiegu literackim. Należy do nurtu tzw. poezji kapłańskiej, lecz cokolwiek miałoby to określenie znaczyć, nie oddaje ono rzeczywistości jego wierszy. Ostatnio o. Wójtowicz wydał bardzo obszerny tom poetycki pt. Dookoła Emaus i dalej (Wiersze niemal zebrane) (2012), w którym zawarł zdecydowaną większość wszystkich swoich dotychczas publikowanych utworów poetyckich, pochodzących z wielu tomów. Odnajdujemy tu teksty wierszy z kilkunastu zbiorków. Już każdy z tych tomików wzięty z osobna, stanowi znaczące wydarzenie artystyczne w polskim życiu literackim, szczególnie zaś w obiegu polskiej poezji religijnej. Tomiki wierszy o. K. Wójtowicza CR z licznie tam obecną motywiką religijną z pewnością zasługują na uwagę wyrobionego czytelnika, ponieważ są zwykle przemyślane w zakresie treści, z pogłębioną refleksją teologiczną tego wybitnego polskiego teologa literatury, bardzo precyzyjnie dopracowane co do formy artystycznej, wysmakowane w układzie utworów i „dopieszczone” w niemal każdym detalu. Dbałość o wysoki poziom merytoryczny tekstów idzie w parze z niesłychanie bogatą wyobraźnią twórczą o. Kazimierza Wójtowicza, zaskakującego czytelnika raz po raz niespotykanymi zestawieniami rzeczywistości ewangelicznej (biblijnej) i współczesnego nam życia naszej cywilizacji. Ojciec Kazimierz ma iście heurystyczną zdolność wynajdowania niesamowitych skojarzeń, niebanalnych metafor, oryginalnych kontaminacji frazeologicznych, metonimii, oksymoronów. Autor ten nie zadowala się tym, co już było dotąd powiedziane w poezji, lecz pracowicie drąży materię słowa, materię rzeczywistości ludzkiej, wyrażaną przez słowo. W rzeczywistości świata przedstawionego w utworach poetyckich K. Wójtowicza CR przebija troska o dyskretną obecność Słowa, delikatną pomoc Opatrzności Bożej światu ludzkiemu. Twórca nie stroni od malowniczości krajobrazów, opisów pięknej natury, sięga obficie po cytaty lub kryptocytaty biblijne, nawiązuje do znanych (bardziej lub mniej) wątków kultury chrześcijańskiej. Język jego wierszy jest zwarty, współczesny, przemawia do czytelnika konkretnością i zaciekawia niebywałymi skojarzeniami, odkryciami cudów dnia codziennego. Wychodząc od motywów biblijnych dochodzi do życia współczesnego i zestawia ze sobą myśli ewangeliczne z rzeczywistością zgoła im przeciwną, jaką niesie ze sobą współczesny nam świat. Te zestawienia niebanalne budują świat przedstawiony, pozwalają dookreślić miejsce człowieka w relacji z Bogiem w rozmaitych aspektach. Autor ten nie stroni od trudnych tematów, czasem gorzkich i niewygodnych, uważając, że człowiek należy oddać w pełni jego realności, wraz ze słabościami, grzechami, upadkami, a zarazem ukazuje światło nawrócenia „połamanego” duchowo, zagubionego, osamotnionego, skrzywdzonego czasem człowieka. Obok cieni pokazuje także i blaski ludzkiego żywota. Jego wiersze z pewnością nie są „laurkami” na cześć człowieka, lecz realistyczne spojrzenie poprzez piękne obrazy poetyckie na rzeczywistość ludzką i Boską. Twórczość o. Kazimierza Wójtowicza CR z pewnością czerpie z bogatych źródeł duchowości zmartwychwstańczej, której nota bene jest on znakomitym znawcą, jako autor bardzo wielu wytrawnych książek i artykułów, erudycyjnych wypisów cytatów z dziejów swojego macierzystego zgromadzenia. Dostrzegam w Wójtowiczowskiej poezji rys niejako ‘zmartwychwstańczy’ w tym sensie, w jakim chciał widzieć człowieka założyciel Zmartwychwstańców – Bogdan Jański (1807- 1840) i poniekąd współzałożyciele zgromadzenia – o. Piotr Semenenko CR (1814- 1886) i o. Hieronim Kajsiewicz CR (1812-1873), którzy podchodzili do rzeczywistości ludzkiej realistycznie, a zarazem niezwykle głęboko duchowo, akcentując nawrócenie człowiecze z upadku, z grzechu ku Chrystusowi. Tak realistyczne i zarazem głęboko metafizyczne, prześwietlone głęboką duchowością, delikatne i wrażliwe, całościowe spojrzenie na człowieka obecne jest również w poezji Kazimierza Wójtowicza CR, który jako zmartwychwstaniec uczynił owo zmartwychwstanie, a raczej nieustanne zmartwychwstawanie, podnoszenie się z upadków życiowaych, odkrywanie Boga w rzeczywistości wokół siebie na nawo, jak uczniowie idący do Emaus, którym w pewnym decydującym opadają zasłony z oczu i odkrywają na zasadzie „heureki” obecność Boga przy sobie. Nie przypadkiem o. K.Wójtowicz CR nadał swojemu najważniejszemu jak dotąd zbiorowi wierszy znaczący tytuł: Dookoła Emaus i dalej. Dla zrozumienia Wójtowiczowskich wierszy istotna jest tu rzeczywistość ewangelicznej drogi z Jerozolimy do Emaus, jaką odbywali zasmuceni i zatrwożeni uczniowie Jezusa Chrystusa, którzy przeżywali Jego mękę i śmierć na krzyżu i zwątpili nawet w pewnym momencie w Jego misję, którą postrzegali oni jako skończoną wraz ze zgonem i złożeniem do grobu swego Mistrza z Nazaretu. Dopiero wraz ze stopniowym wyjaśnieniem pism prorockich odnoszących się do Zbawiciela, przeżywają oni nawrócenie, które kończy się rzeczywiście „nawróceniem”, tj. powróceniem, realnym powrotem jeszcze tego samego dnia z Emaus do Jerozolimy i radosnym odkryciem obecności zmartwychwstałego Boga-Człowieka na ziemi wśród ludzi, istnieniem żywego Stwórcy, który jest, który był i który przychodzi, realnie przychodzi do swoich uczniów, tu: na symbolicznej, choć zarazem przecież realnej kilkukilometrowej drodze do Emaus. O. Kazimierz Wójtowicz CR nadał swojemu najważniejszemu i największemu w sensie objętościowym (liczbowym), jak dotąd zbiorowi utworów poetyckich tytuł dotyczący rzeczywistości istniejącej po zmartwychwstaniu Boga- Człowieka, tj. realności niejako ‘Emausowej’ (Dookoła Emaus). Ponadto druga część tytułu (i dalej) wskazuje na rzeczywistość eschatologiczną, sięgającą ‘dalej’, niż ziemskie Emaus, dalej niż ziemska realność doczesna, w której antycypujemy tylko stan doskonałości wiecznej (niebiańskiej, rajskiej, zbawionej, przebóstwionej). W zasadzie w zwięzłej recenzji nie ma miejsca na szersze, pogłębione analizy poszczególnych utworów, dlatego tylko sygnalizuje się ogólnie ważność tej swoistej, w zasadzie ‘autoantologicznej’ książki poetyckiej o. Kazimierza Wójtowicza CR, który sam dokonał wyboru własnych wierszy i dał do tej autoantologii to, co chciał dać z pewnym zamiarem całościowej wizji człowieka i Boga ukazanej oczami uduchowionego poety obdarzonego zarazem teologiczną erudycją, ludzką wrażliwością i artystyczną wyobraźnią. Wysokoartystyczne dzieła poetyckie tego autora dążą do ideału poezji czystej w rozumieniu ks. Henri Brémonda (1865- 1933), ukazując wielką paletę możliwości malowania życia słowem w kontekście Słowa (Logosu). Z jednej strony Dookoła Emaus i dalej odnosi się do aspektu czasowego (doczesnego i wiecznego, który wykracza poza zwykłą, liniową chronologię), Z drugiej strony można jednak tytuł Dookoła Emaus i dalej odnosić paradoksalnie do aspektu przestrzennego, to znaczy do tej konkretnej miejscowości i coraz dalszych okolic wokół Emaus. Przestrzennie ujmowane kolejne ‘koła’ (wszak występuje tu zaimek dookoła w tytule książki), czyli kręgi, wytaczają kolejne obszary poetyckiej penetracji o. K. Wójtowicza CR wokół punktu centralnego, umieszczonego w geograficznej Palestynie / Izraelu – Ziemi Świętej. Można te wiersze układać retrospektywnie kolejno zarówno według kryterium czasowego (według kolejności następstwa wydarzeń w chronologii liniowej, jak wskazuje kalendarz świecki), jak i według kryterium czasu wiecznego (kołowego, liturgicznego, zamkniętego pierwszym dniem Adwentu a zakończonego Świętem Chrystusa Króla). Ponadto można tę twórczość próbować retrospektywnie porządkować według kryterium przestrzennego (geograficznego), rekonstruując nie tylko geografię realną (geografię fizyczną), ale i geografię zbawienia, opisywanych przez autora różnych miejsc na świecie stanowiących jakiś punkt odniesienia dla historii zbawienia rodzaju ludzkiego oraz dla życia duchowego i materialnego poszczególnych bohaterów poetyckich (lub podmiotu lirycznego). Ciekawe zestawienie nazwy Emaus z rzeczywistością przestrzenną (krakowską), w której od kilkudziesięciu lat zakorzeniony jest autor wierszy – o. Kazimierz Wójtowicz CR – ujawnia fakt odniesienia się wtórnego do tzw. „odpustu Emaus”, funkcjonującego zwyczajowo w Krakowie od kilku stuleci, wielkiego odbywającego się zawsze w pierwszy dzień po Wielkanocy (tj. w Poniedziałek Wielkanocny) w klasztorze Sióstr Norbertanek na krakowskim Zwierzyńcu. To także jakieś symboliczne, wtórne odniesienie się tytułu książki do rzeczywistości „odpustu”, rozumianego tu bardziej jako odpuszczenie grzechów, win człowieczych przez laskę Zmartwychwstałego Boga-Człowieka (znów zmartwychwstanie jako motyw znaczący), a nie w sensie ludowego jarmarku ze świecidełkami (wymiar merkantylny współczesnego świata, profanum), który próbuje zastąpić tę rzeczywistość ważniejszą, duchową (wymiar religijny, zbawczy, wieczny, teofaniczny, apokatastatyczny, sacrum, sanctum). Motywy Miłoszowskiej „cywilizacji kupna i sprzedaży” pojawiają się niejako przy okazji w wierszach o. Kazimierza Wójtowicza („giełda” etc.). W tym sensie – zupełnego odpustu grzechów i win – Emaus krakowski wyznacza zupełnie inną perspektywę w możliwości uporządkowania twórczości par excellence krakowskiego poety-kapłana, o. Wójtówicza CR. Próba wieloaspektowego odczytania tytułu książki Dookoła Emaus i dalej natrafia co rusz, na jakieś nowe możliwości zrozumienia tytułowego przesłania autorskiego. Zapewne nie wyczerpuje to wszystkich jego aspektów. Autor zawarł w tytule książki różnorodne ślady pozwalające na odczytanie na nowo, w coraz to inny sposób, niczym Cortazarowską „grę w klasy”, według rozmaitych kluczy, według urozmaiconych kryteriów swojego dorobku poetyckiego. Tytuł tomiku sam w sobie daje odbiorcy wiele dróg odczytania (wszak biblijny termin droga do Emaus jaki pośrednio ewokowany jest przez książkę Dookoła Emaus i dalej) także umożliwia różne sposoby wyjaśnienia fenomenu relacji mistrza i uczniów. ‘Droga’ oznacza także w Ewangelii (Nowym Testamencie) także ‘sposób’ życia, który jest inny, nowy, odmienny niż ten dotychczasowy, co ma związek z nawróceniem, powrotem do Boga-Człowieka, jedynego Zbawiciela rodzaju ludzkiego. Książka podzielona jest na poszczególne rozdziały (części) autorstwa o. K. Wójtowicza CR o następujących tytułach: Przedsłowie, Pierwopisy, W drodze, Przypisy do ziemi, Odpisy nadziei, Przepisy na światło, Zapisy dłużnika, Wypisy nie tylko pogodne, Napisy na piasku, Podpisy pod Przymierzem, Odpisy świadectwa, Wpisy w Księgę, Spisy obietnic, Tryptyk papieski albo ostatnie dni Jana Pawła II, Dopisy procentów, Rysopisy pielgrzymów, Brudnopisy pytlowane, Z nowych wierszy, Z przekładów. Ponadto w skład książki Dookoła Emaus i dalej wchodzi posłowie pt. Prawie posłowie, autorstwa ks. dra Stefana Radziszewskiego, składający się z tekstu pt. Jeden wiersz o Emaus oraz studium pt. Siedemnaście uwag o poezji ks. Kazimierza Wójtowicza. Nadto znajduje się w tej części publikacji garść cytatów zaczerpniętych z opinii innych autorów o twórczości poetyckiej omawianego tu krakowskiego autora-zmartwychwstańca pt. O wierszach Kazimierza Wójtowicza. Opinie o poezji o. Wójtowicza wyrazili tu zarówno duchowni, jak i świeccy, w tym: Andrzej Babuchowski (1949-), Krzysztof Dybciak (1948-), ks. Franciszek Kamecki (1940-), Aleksander Kowalski, Stanisław Kozielski, Katarzyna Krupa, Ryszard Matuszewski (1914-2010), ks. Bonifacy Miązek (1935-), Beata Pierz, Jan Skoczyński (1946-), Wiesław Jan Wysocki (1950-). Poza tym książka zawiera dodatkowe części stanowiące jej aparat naukowy, ułatwiający wyszukiwanie informacji, tj. bibliografię ważniejszych dzieł autora (tylko książkowych) i biografię o. Kazimierza Wójtowicza CR pt. Bio/bibliogram, oraz trzy indeksy: Alfabetyczny spis utworów, Alfabetyczny spis incipitów, Indeks wersetów biblijnych, nadto wykaz pierwodruków, pt. Pierwsze wydania tomików poezji zawierający nie tylko wykaz tomów wydanych po polsku, niemiecku i włosku, ale także wybory i zbiory poetyckie, nadto wykaz kilkunastu antologii, w których drukował autor Dookoła Emaus i dalej. Zbiór poezji o. Wójtowicza CR jest niezwykle wartościową publikacją, zbierającą w jednym, opasłym tomie reprezentatywny wybór autorski jego wierszy religijnych i innych. Odnajdujemy tu także udane, świetne tłumaczenia poezji z obcych języków, takich poetów jak: Rose Ausländer, Datlev Block, ka. Dietrich Bonhoeffer, Christine Busta, Georg Bydlinski, ks. Ernesto Cardenal, Paul Celan, Josef Dirnbeck, Gerhard Fritsch, Gertrud Fussenegger, Martin Gutl, Paul Konrad Kurz, Kurt Marti, Rainer Maria Rilke, Rudolf Otto Wiemer, Eva Zeller, Michael Zielonka. Warto sięgnąć po arcyciekawy zbiór poetycki o. Kazimierza Wójtowicza CR pt. Dookoła Emaus i dalej (Wiersze niemal zebrane) także w kontekście współczesnych analiz poezji religijnej i sakralnej dokonywanych przez literaturoznawców, teologów literatury i rozmaitych „sakrologów”. Można go wpisać do kanonu polskiej poezji religijnej oraz klasyki polskiego przekładu poetyckiego XX i XXI wieku jako zasłużonego przedstawiciela kultury polskiej i godnego uwagi twórcę literatury pięknej, mając świadomość, że realnie nie ma twórczości doskonałej bez skazy i twórców pozbawionych wad. O. K. Wójtowicz CR próbuje owe wady i skazy ludzkie przezwyciężyć poetycko, dając czytelnikowi namiastkę oczekiwanej rzeczywistości doskonałej (zmartwychwstałej), którą poniekąd tylko w przebłyskach rozbudowanej teologicznie i literacko wyobraźni antycypuje swoimi wierszami tak, jak potrafi najlepiej, nie unikając tematów trudnych, złożonych, które uchwytuje, jak się może wydawać odbiorcy, łatwo i prosto, mając biblijny dar nie tylko języków ale i talent tłumaczenia języków.
    Źródło:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2013, 4(4); 211-216
    2299-9922
    Pojawia się w:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies