Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "rak jelita" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Typologia i deskrypcja endemii o długotrwale największych i najmniejszych współczynnikach częstości zachorowań na raka jelita grubego w populacjach województwa śląskiego
Typology and description of the endemic areas with a long-time biggest and smallest colorectal incidence rates in the Silesia voivodeship populations
Autorzy:
Zemła, Brunon
Banasik, Tomasz R.
Kołosza, Zofia
Rumińska-Krawczyk, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1177978.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Tematy:
endemie
mężczyźni i kobiety
rak jelita grubego
woj. śląskie
Opis:
Background: The colorectal cancers (C18–C21, by ICD – X revision = RJG), it a big social-clinical problem. The high level differentiation (dependent of particular countries and regions within them; for example: Silesia voivodeship) common for frequency of incidence. Therefore an attempt looking for an endemic area with a longtime biggest and smallest incidence rates in the smaller population scale, what a make easy fight against cancers. Materials and methods: In the years 1999–2009 20682 persons were diagnosed for RJG. Basing on the data (as above) and demographic data, the different type of rates were calculated. All statistic procedures were in detail described anywhere [4–6]. Results: In the years 1999– 2009, in Silesia voivodeship, 20 682 cases of RJG were diagnosed, i.e. 53.5% among males and 46.5% among females. Age-adjusted rate for the whole Silesia voivodeship is 31.4 per 100 thousands to men and 19.5/100 thousands to women. In comparison between two extremely periods (1999–2009 : 2006–2009), age – adjusted incidence rates among men increased about 2.9%, and among women decreased about 6.5%. The distribution of age-standardized colorectal cancer rates within Silesia voivodeship, in the years 1999–2009, taking into account 36 counties – was very unequal so among males and at the same among females. But the most important epidemiological problem was the endemic areas with significantly biggest incidence rates among males: towns on the law of county: Częstochowa, Katowice, Bielsko-Biała and counties: mikołowski and wodzisławski; among females the endemic areas of this type were Bielsko-Biała town and his county. Conclusions: 1) Within Silesia voivodeship were revealed the endemic areas at statistically significantly high or low (in a long-time) then the overall incidence rate for the colorectal cancer among men and women. 2) The endemic areas with the biggest incidence colorectal rates (fig. 1D and 2D), it indications to priority screenings.
Wstęp: Nowotwory jelita grubego (C18-C21, wg Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych, X rewizja, tu: rak jelita grubego = RJG), to duży problem społeczno-kliniczny. Na ogół częstość zachorowań na RJG charakteryzuje się – w zależności od poszczególnych krajów lub w ich obrębie wielu regionów (dla przykładu: woj. śląskie) – dużym zróżnicowaniem. Stąd próba poszukiwania endemii z długotrwale występującymi największymi i najmniejszymi współczynnikami zachorowalności na RJG w mniejszej skali populacyjnej, co ułatwi walkę z tymi nowotworami. Materiał i metody: W latach 1999–2009 na RJG zachorowały ogółem 20 682 osoby. W oparciu o te dane oraz dane demograficzne obliczono wielorakie rodzaje współczynników. Wszystkie procedury statystyczne zostały szczegółowo opisane gdzie indziej [4–6]. Wyniki: W latach 1999–2009 na terenie woj. śląskiego rozpoznano ogółem u obu płci 20682 przypadki RJG, tj. 53,5% wśród mężczyzn i 46,5% u kobiet. Standaryzowany współczynnik zachorowalności na te nowotwory wyniósł dla mężczyzn w woj. śląskim 31,4/100 tys., a dla kobiet 19,5/100 tys. W porównaniu 2 okresów skrajnych (1999–2002 : 2006–2009) zachorowalność wśród mężczyzn wzrosła o 2,9%, a u kobiet obniżyła się o 6,5%. Rozkład standaryzowanych współczynników zachorowalności na RJG w obrębie woj. śląskiego w latach 1999–2009 – biorąc pod uwagę 36 powiatów – był bardzo nierównomierny, tak wśród mężczyzn jak i kobiet. Ale najważniejszy problem epidemiologiczny stanowią endemie z istotnie największymi współczynnikami zachorowalności wśród mężczyzn: miasta na prawach powiatu: Częstochowa, Katowice, Bielsko-Biała oraz powiaty: mikołowski i wodzisławski; wśród kobiet endemię takiego typu stanowiło miasto Bielsko-Biała oraz powiat bielsko-bialski. Wnioski: 1) Na terenie województwa śląskiego istnieją endemie o statystycznie istotnie wysokich i niskich (długotrwałych) współczynnikach zachorowalności na raka jelita grubego, tak wśród mężczyzn jak i kobiet. 2) Endemie z największymi współczynnikami zachorowalności na raka jelita grubego (ryc. 1D i 2D), to wskazania do priorytetowych działań skryningowych.
Źródło:
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine; 2013, 16, 3; 20-27
1505-7054
2084-6312
Pojawia się w:
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stare i nowe oblicze aspiryny
Old and new face of aspirin
Autorzy:
Zdrojewicz, Zygmunt
Jagodziński, Adam
Kowalik-Jagodzińska, Małgorzata
Zielińska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1034870.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Medical Communications
Tematy:
choroba układu sercowo-naczyniowego
kwas acetylosalicylowy
profilaktyka
rak jelita grubego
Opis:
Salicylic acid has been known as a therapeutic substance since antiquity. Since its inception, acetylsalicylic acid, i.e. its original acetylated derivative, has become one of the most popular analgesic substances. Over the years, it has gained the recognition of cardiologists, and its potential antineoplastic effects have been recently studied. By inhibiting cyclooxygenase 2 (COX-2), the drug reduces the formation of prostaglandins, which relieves inflammation, eases swelling and lowers fever. Moreover, aspirin has an anticoagulant effect owing to its inhibition of cyclooxygenase 1 (COX-1). The prophylactic outcome of acetylsalicylic acid in patients with cardiovascular diseases is undeniable, but its benefits in individuals without cardiac disease are controversial. However, research is ongoing to identify the group of beneficiaries of primary prevention precisely, and the results are expected in the near future. Another field of action of acetylsalicylic acid which is currently under investigation is related to the potential antineoplastic effect of the drug. Nowadays, most of the data indicate its positive effects in patients with a positive history of colorectal proliferative diseases. The antineoplastic activity of the drug is based on the inhibition of COX-2, an enzyme stimulating cell divisions. Therefore, the effect of the medicine may be visible in tumours characterised by an overexpression of this enzyme. A positive response to aspirin also depends on the human genome and specific mutations in cancer cells. By acting on platelet COX-1, aspirin reduces the metastatic potential of cancer, as platelet-derived substances promote the formation of metastases. To sum up, only a selected group of patients exhibit sensitivity to the anticancer effects of the drug. Nevertheless, the use of aspirin could turn out to be dangerous in people with a high risk of complications, so each patient should be treated individually.
Kwas salicylowy jako substancja lecznicza był znany już w starożytności. Odkąd powstał kwas acetylosalicylowy (potocznie zwany później aspiryną) – jego oryginalna acetylowana pochodna – lek ten stał się jedną z najpopularniejszych substancji przeciwbólowych. W miarę upływu lat zyskał on uznanie kardiologów, a ostatnio badane jest jego potencjalne działanie przeciwnowotworowe. Aspiryna poprzez inhibicję cyklooksygenazy 2 (COX-2) zmniejsza powstawanie prostaglandyn, co ogranicza stan zapalny, zmniejsza obrzęk oraz zwalcza gorączkę, a dzięki hamującemu wpływowi na cyklooksygenazę 1 (COX-1) działa antykoagulacyjnie. Profilaktyczne działanie kwasu acetylosalicylowego u osób obciążonych chorobami układu sercowo-naczyniowego jest niepodważalne, natomiast kontrowersyjne jest jego stosowanie u osób nieobciążonych kardiologicznie. Trwają jednak badania mające na celu definitywne określenie grupy beneficjentów profilaktyki pierwotnej. Wyniki będą znane w najbliższej przyszłości. Kolejnym obecnie badanym polem działania kwasu acetylosalicylowego jest jego potencjalne działanie przeciwnowotworowe. Obecnie najwięcej danych wskazuje na jego pozytywny wpływ u osób z dodatnim wywiadem w kierunku chorób rozrostowych jelita grubego oraz odbytnicy. Działanie antyproliferacyjne leku polega na hamowaniu COX-2, która pobudza podziały komórkowe. Dlatego też efekt jego działania może być widoczny w nowotworach cechujących się zwiększoną ekspresją tego enzymu. Pozytywna odpowiedź na aspirynę zależy od genomu danej osoby, jak również od określonych mutacji w komórkach nowotworowych. Lek ten, działając na płytkową COX-1, zmniejsza potencjał metastatyczny raka, gdyż substancje pochodzące z płytek krwi promują powstawanie przerzutów. Reasumując, można stwierdzić, że tylko wybrana grupa pacjentów jest wrażliwa na przeciwnowotworowe działanie kwasu acetylosalicylowego, a u osób z dużym ryzykiem powikłań jego stosowanie mogłoby się okazać niebezpieczne, dlatego do przypadku każdego chorego należy podchodzić indywidualnie.
Źródło:
Pediatria i Medycyna Rodzinna; 2018, 14, 4; 369-375
1734-1531
2451-0742
Pojawia się w:
Pediatria i Medycyna Rodzinna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czynniki ryzyka reoperacji w chirurgii kolorektalnej
Autorzy:
Zawadzki, Marek
Krzystek-Korpacka, Małgorzata
Rząca, Marek
Czarnecki, Roman
Obuszko, Zbigniew
Sitarska, Magdalena
Witkiewicz, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1392161.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Index Copernicus International
Tematy:
chirurgia jelita grubego
powikłania
rak jelita grubego
Opis:
Wstęp: Powtórne interwencje chirurgiczne po operacjach jelita grubego są najczęściej wynikiem poważnych powikłań pooperacyjnych. Wg niektórych badaczy, odsetek reoperacji może służyć jako wskaźnik oceny jakości leczenia chirurgicznego, jednak dostępne w piśmiennictwie dane na temat reoperacji są rozbieżne, a opisywany odsetek reoperacji waha się od 5,2% do 13%. Celem badania było określenie częstości reoperacji oraz identyfikacja czynników ryzyka powtórnej interwencji chirurgicznej w ciągu 30 dni po operacjach jelita grubego w ośrodku reprezentowanym przez autorów artykułu. Metody: Badanie jest retrospektywną analizą parametrów okołooperacyjnych pacjentów, u których w latach 2013-2017 wykonano operacje resekcyjne jelita grubego ze wskazań onkologicznych. Wyniki: W wymienionym okresie operowano łącznie 464 pacjentów, spośród których 51 wymagało powtórnej interwencji chirurgicznej (11%). Najczęściej przyczynami reoperacji były: nieszczelność zespolenia jelitowego, krwawienie pooperacyjne i rozejście się rany. Analizy jednoczynnikowe wykazały, że podeszły wiek i niekorzystna lokalizacja guza zwiększają ryzyko reoperacji. Analiza wieloczynnikowa wskazała, że pacjenci powyżej 75 roku życia (OR = 2,1; 95%CI = 1,1-3,9) oraz pacjenci z guzem zlokalizowanym w odbytnicy (OR = 2,66; 95%CI = 1.4-5) byli bardziej narażeni na ryzyko powtórnej interwencji chirurgicznej. Pacjenci poddani reoperacji pozostawali w szpitalu dłużej (14 dni vs. 6 dni, p<0,0001) i obarczeni byli wyższą śmiertelnością (9,8% wobec 1,2%, p=0,002). Wnioski: Nasze badanie pokazuje, że liczba reoperacji po resekcjach jelita grubego może być niedoszacowana. W badanej grupie 11% pacjentów wymagało powtórnej, nieplanowanej interwencji chirurgicznej w 30-dniowym okresie pooperacyjnym. Wiek pacjenta i lokalizacja guza w odbytnicy były dwoma niezależnymi czynnikami zwiększającymi ryzyko reoperacji. Nowatorski wkład: Dane dotyczące liczby reoperacji w chirurgii jelita grubego nie są spójne i w większości doniesień częstość ponownych interwencji jest szacowana na poziomie 5-7%. Nasze badanie pokazuje, że reoperacje po operacjach chirurgicznych w przypadku raka jelita grubego są częstsze i mogą dotyczyć nawet ponad jednej dziesiątej pacjentów poddawanych leczeniu chirurgicznemu.
Źródło:
Polish Journal of Surgery; 2019, 91, 4; 13-18
0032-373X
2299-2847
Pojawia się w:
Polish Journal of Surgery
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Operacje jelita grubego u osób w podeszłym wieku
Autorzy:
Zawadzki, Marek
Krzystek-Korpacka, Małgorzata
Rząca, Marek
Czarnecki, Roman
Obuszko, Zbigniew
Witkiewicz, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1392494.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Index Copernicus International
Tematy:
operacje jelita grubego
rak jelita grubego
pacjent w podeszłym wieku
Opis:
Wstęp: Wobec starzenia się społeczeństwa i wzrostu zachorowalności na raka jelita grubego, leczenie operacyjne pacjentów w podeszłym wieku staje się jednym z głównych wyzwań chirurgii koloproktologicznej. Cel: Celem badania jest analiza parametrów okołooperacyjnych pacjentów w podeszłym wieku, poddanych operacjom resekcyjnym jelita grubego. Materiał i metody: Przeanalizowano przypadki 464 pacjentów, u których wykonano operacje jelita grubego z powodu guza okrężnicy lub odbytnicy w latach 2013–2017. Pacjentów podzielono na dwie grupy: 1) osoby w podeszłym wieku (≥75 lat) oraz 2) osoby młodsze (<75 lat). Parametry okołooperacyjne obu grup zostały poddane analizie retrospektywnej. Wyniki: Osoby w wieku podeszłym stanowiły 30% badanych. U osób w podeszłym wieku częściej wykonywano operację metodą Hartmanna (p = 0,02) i prawą hemikolektomię (p = 0,029), a u pacjentów młodszych, częściej wykonywano przednią resekcję odbytnicy (p = 0,027). Operacje chirurgiczne u chorych w podeszłym wieku były krótsze, niż u pacjentów młodszych (p<0,01), lecz pozostawali oni w szpitalu średnio jeden dzień dłużej (p = 0,023). U pacjentów w podeszłym wieku zaobserwowano tendencję do częstszego występowania powikłań i zgonów w okresie pooperacyjnym (p = 0,088). W grupie pacjentów młodszych częściej występowały przerzuty odległe (p = 0,053). Starszych pacjentów kwalifikowano rzadziej do przedoperacyjnej radiochemioterapii (p = 0,014). Wnioski: Pacjenci w podeszłym wieku stanowią 1/3 chorych operowanych planowo w oddziałach chirurgii koloproktologicznej. Starsi pacjenci pozostają w szpitalu dłużej i są narażeni na większe ryzyko powikłań pooperacyjnych i śmiertelności niż osoby młodsze.
Źródło:
Polish Journal of Surgery; 2018, 90, 4; 29-34
0032-373X
2299-2847
Pojawia się w:
Polish Journal of Surgery
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy warto profilaktycznie usuwać jajniki u chorych na raka jelita grubego?
Prophylactic ovariectomy in patients with colorectal cancer: is it justified?
Autorzy:
Wysocki, Wojciech M.
Kojs, Zbigniew
Mituś, Jerzy
Stelmach, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1031292.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Medical Communications
Tematy:
rak jelita grubego
przerzut w jajniku
częstość
rokowanie
profilaktyczne wycięcie jajników
ovarian metastasis
incidence
prognosis
prophylactic ovariectomy
colorectal cancer
Opis:
The article is a review of available literature concerning the incidence of synchronous and metachronous metastases of colorectal cancer to the ovaries. A separate analysis included data from autopsy and clinical studies (incidence in historic series: 5–10% in the former and 3–14% in the latter). Recent studies estimate the incidence of metastases of large bowel cancer to the ovaries at 0.9–2.9%. At the time of diagnosis, metastasis to the ovary usually takes the form of solid or solid-cystic tumor of over 4 cm in diameter, often bilateral (5–70%). Recent studies did not confirm higher incidence of metastases to the ovaries of tumors located in the rectum versus those located in the colon. Furthermore, we discuss prognostic value of metastases to the ovaries considering current TNM classification, highlighting newly created categories M1a (isolated metastasis, e.g. to the ovary) and M1b (multiple distant metastases). The authors suggest simplified clinical recommendations, advocating against prophylactic ovariectomy of grossly normal ovaries. On the other hand, excision of tumor-invaded ovary in premenopausal women or of both ovaries (diseased and normal contralateral) in postmenopausal women, appears justified. However, before undertaking such a procedure, one must be sure about absence of other tumor foci or – if they are present – about feasibility of complete excision of all other extraovarian metastases.
W artykule dokonano analizy dostępnego piśmiennictwa na temat częstości występowania synchronicznych i metachronicznych przerzutów raka jelita grubego do jajników. Odrębnie analizowano dane pochodzące z badań pośmiertnych (częstość w badaniach historycznych 5–10%) oraz klinicznych (częstość w badaniach historycznych 3–14%). Częstość przerzutów raka jelita grubego w jajniku w aktualnych badaniach ocenia się na 0,9–2,9%. Przerzut w jajniku zwykle w chwili rozpoznania ma postać guza przekraczającego 4 cm średnicy, o budowie litej lub lito-torbielowatej, często obustronnego (u 50–70%). Nie obserwuje się obecnie częstszego pochodzenia przerzutów w jajniku z raka zlokalizowanego w odbytnicy w porównaniu z okrężnicą. Ponadto w tekście omówiono rokownicze znaczenie przerzutów w jajnikach w świetle aktualnej klasyfikacji TNM, zwracając uwagę na utworzenie nowych kategorii M1a (izolowany przerzut, między innymi w jajniku) i M1b (mnogie przerzuty odległe). Autorzy przedstawili także uproszczone wskazówki klinicznie, nie zalecając profilaktycznego wycinania niezmienionych jajników. Jednocześnie uzasadnione wydaje się wycięcie zmienionego jajnika u chorych przed menopauzą lub obu jajników (zmienionego i niezmienionego) u chorych po menopauzie. Warunkiem podjęcia zabiegu jest upewnienie się co do nieobecności innych ognisk choroby lub – w razie obecności takich zmian – możliwości doszczętnego usunięcia wszystkich pozajajnikowych przerzutów.
Źródło:
Current Gynecologic Oncology; 2013, 11, 1; 55-61
2451-0750
Pojawia się w:
Current Gynecologic Oncology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaburzenia czynności seksualnych u pacjentów z gruczolakorakiem odbytnicy po przedniej resekcji odbytnicy
Autorzy:
Włodarczyk, Marcin
Sobolewska, Justyna
Nowak, Artur
Szewczyk, Martyna
Kluska, Piotr
Dzika, Katarzyna
Darnikowska, Justyna
Mik-Wojtczak, Joanna
Włodarczyk, Jakub
Sobolewska-Włodarczyk, Aleksandra
Trzciński, Radzisław
Dziki, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1391991.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Index Copernicus International
Tematy:
zaburzenia czynności seksualnych
rak jelita grubego
niska przednia resekcja odbytnicy
wyniki leczenia chirurgicznego
Opis:
Wprowadzenie: Przednia resekcja odbytnicy (LAR) jest leczeniem z wyboru u pacjentów z rozpoznanym rakiem odbytnicy. Operacja ta ściśle wiąże się z manipulacją w pobliżu narządów moczowo-płciowych oraz związanych z nimi nerwów i splotów nerwowych. Może to prowadzić do uszkodzenia nerwów współczulnych i przywspółczulnych w obrębie miednicy. W związku z tym istotnym problemem pozostaje utrata funkcji seksualnych po operacji odbytnicy. Celem pracy było zbadanie zaburzeń seksualnych u pacjentów z rakiem odbytnicy poddawanych LAR. Materiały i metody: W retrospektywnym badaniu przeanalizowano aktywność seksualną, zadowolenie z życia seksualnego i jego jakość (QoSL) w trzech okresach: (1) przed operacją, (2) miesiąc po i (3) pół roku po zabiegu. W analizie uwzględniono również: cechy demograficzne, choroby współistniejące, wcześniejsze operacje, charakterystykę nowotworu oraz leczenie uzupełniające. Wyniki: Większość pacjentów (64/100, 64%) była zdania, że zabieg LAR znacznie wpłynął na ich QoSL. Trzydziestu dwóch pacjentów podawało niewielkie jej pogorszenie, podczas gdy tylko 4 pacjentów stwierdziło, że nie doświadczyło żadnych zmian w tym obszarze. Jakość życia seksualnego oceniono w 3 różnych okresach: (1) przed operacją, (2) miesiąc po i (3) 6 miesięcy po operacji (22,6 ± 3,7 vs. 11,3 ± 7,9 vs. 17,0 ± 6,3; p < 0,0001). Wskaźnik QoSL miesiąc i sześć miesięcy po zabiegu był istotnie niższy u pacjentów z rozpoznanym nadciśnieniem tętniczym i wyższym BMI (p = 0,0283). Wnioski: Zaburzenia seksualne w następstwie LAR u chorych z rakiem odbytnicy są często niedoceniane, a niezmiernie ważna jest ich świadomość. W naszym badaniu stwierdziliśmy, że płeć męska, wyższy BMI i nadciśnienie tętnicze wiążą się z wystąpieniem zaburzeń seksualnych po LAR. Najwięcej dolegliwości występowało miesiąc po zabiegu, natomiast po 6 miesiącach u większości chorych zaburzenia seksualne zmniejszały się, a ich funkcja seksualna bliska była poziomowi wyjściowemu.
Źródło:
Polish Journal of Surgery; 2019, 91, 3; 21-26
0032-373X
2299-2847
Pojawia się w:
Polish Journal of Surgery
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów (G-CSF) jako nowy biomarker w spersonalizowanej terapii raka jelita grubego?
Granulocyte colony stimulating factor (G-CSF) as a new biomarker for personalized treatment of colorectal cancer?
Autorzy:
Wawrzyniec, K.
Kawczyk-Krupka, A.
Flak, B.
Ibrahim, O.
Sieroń, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/261427.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Podstawowych Problemów Techniki. Katedra Inżynierii Biomedycznej
Tematy:
G-CSF
rak jelita grubego
terapia spersonalizowana
colon cancer
personalized therapy
Opis:
Rak jelita grubego jest drugą przyczyną zgonów w populacji pacjentów onkologicznych. Pomimo ciągłego rozwoju metod diagnostycznych, wprowadzania programów badań przesiewowych, systematycznej kontroli pacjentów będących już po interwencji chirurgicznej lub chemioterapii, osiągane finalne efekty przeżycia chorych z rakiem jelita grubego nie są zadowalające. Przyczyną tak niesatysfakcjonujących wyników jest częste wykrywanie choroby już w zaawansowanym stadium, gdyż u co trzeciego chorego w momencie rozpoznania raka jelita grubego potwierdzone są przerzuty. Powszechnie stosowane, celem detekcji zmian nowotworowych i późniejszej kontroli nawrotu choroby, markery CEA i CA 19-9 nie są wystarczające. Z tego powodu konieczne są dalsze poszukiwania znaczników, które w połączeniu z dotychczas stosowanymi elementami diagnostycznymi, umożliwią z wysoką czułością i swoistością wykrycie raka, wznowy i progresji choroby oraz pozwolą przewidzieć przebieg, a także prawdopodobną odpowiedź na standardowe leczenie. Oparcie podejmowanych decyzji na takich danych i kwalifikowanie pacjenta do niestandardowego schematu leczniczego umożliwi w większym stopniu wdrożenie zindywidualizowanej terapii, która powinna odgrywać podstawową rolę w leczeniu.
The colorectal cancer (CRC) is the second cause of death in the entire population of oncological patients. Despite of the development of diagnostic methods, screening programs, monitoring of patients after surgery or chemotherapy, results of survival rates are not satisfactory. The reason is that frequently the detection of the disease takes place already at the advanced stage, as every third patient at the time of diagnosis of CRC has already metastases. CEA and CA 19-9 markers are commonly used to detect cancer and to monitor the disease recurrence, are not sufficient. For this reason it becomes necessary to introduce new additional markers that will enable a higher sensitivity and specificity for detecting cancer, it’s recurrence and progression and will be helpful to predict the course of disease and response to standard therapy. Basing on an advanced diagnosis, an individualized therapy implementation will be possible. This approach should play a key role in the proper treatment.
Źródło:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna; 2013, 19, 3; 148-153
1234-5563
Pojawia się w:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola mesalazyny w chemoprewencji raka jelita grubego
The role of mesalazine in the chemoprevention of colorectal cancer
Autorzy:
Wasilewski, Andrzej
Cygankiewicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032840.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
mesalazyna
chemoprewencja
nowotworzenie
rak jelita
grubego
mesalazine
chemoprevention
carcinogenesis
colon cancer
Opis:
Colorectal cancer (CRC) is the fourth most commonly diagnosed cancer in females and the third in males. Every year there are more than a million new cases of colorectal cancer and more than six hundred thousand patients die. The risk factors of colorectal cancer include unhealthy lifestyle, genetic predisposition (found in about 25% of cases) and chronic colon inflammation i.e., ulcerative colitis and Crohn's disease. Many studies suggested the protective effect of nonsteroidal anti-inflammatory drugs, including mesalazine, on the chemoprevention of colorectal cancer. Studies have shown that the regular intake of mesalazine reduces the risk of developing colorectal polyps and cancer by its multidirectional action. Anti-inflammatory mechanisms include the modulation of inflammatory cytokine production, COX inhibition and impact on NF-κB and PPARδ pathways. Consequently, mesalazine inhibits, or at least delays, the processes of carcinogenesis.
Rak jelita grubego (RJG) jest czwartym najczęściej rozpoznawanym rakiem u kobiet i trzecim u mężczyzn. Każdego roku stwierdza się ponad milion nowych zachorowań i ponad sześćset tysięcy zgonów z powodu RJG. Do czynników ryzyka RJG zalicza się niezdrowy styl życia, predyspozycje genetyczne (stwierdzane w około 25% przypadków zachorowań) oraz choroby zapalne jelit. Wśród pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego i chorobą Leśniowskiego-Crohna występuje podwyższone ryzyko zachorowania na RJG. Wiele badań wykazało ochronne działanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, w tym mesalazyny, w chemoprewencji raka jelita grubego. Badania wykazały, że regularne przyjmowanie mesalazyny - dzięki jej wielokierunkowemu działaniu - powodowało redukcję rozwoju polipów jelita grubego i transformacji nowotworowej komórek jelita grubego. Przeciwzapalne mechanizmy działania mesalazyny polegają na modulowaniu produkcji cytokin zapalnych, hamowaniu cyklooksygenazy oraz odziaływaniu na szlaki sygnałowe z udziałem czynnika transkrypcyjnego NF-κB i receptorów PPARδ. W konsekwencji mesalazyna hamuje, bądź przynajmniej opóźnia, procesy nowotworzenia.
Źródło:
Folia Medica Lodziensia; 2014, 41, 2; 121-137
0071-6731
Pojawia się w:
Folia Medica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Serum and salivary chemerin concentrations in patients with colorectal cancer and obesity
Stężenia chemeryny w surowicy i ślinie u pacjentów z rakiem jelita grubego i towarzyszącą otyłością
Autorzy:
Waniczek, Dariusz
Świętochowska, Elżbieta
Lorenc, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1426936.pdf
Data publikacji:
2021-02-28
Wydawca:
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Tematy:
obesity
colorectal cancer
chemerin
cancer biomarker
rak jelita grubego
otyłość
biomarker nowotworowy
chemeryna
Opis:
INTRODUCTION: Chemerin is an adipokine, whose pro-inflammatory and carcinogenesis-related properties have recently been emphasized. The aim of this study was to examine the concentrations of chemerin in the serum and saliva of healthy subjects and patients with colorectal cancer (CRC) in II and III stage of TNM (tumor, node, metastasis) classification as well as to assess the relationship between the results and the clinical and pathological parameters. MATERIAL AND METHODS: 52 persons were qualified to the study, divided into two equal groups – control and study with cancer in stage II N0 and in stage III N+ according to TNM classification. Inside the groups, subgroups of persons with normal body weight 18.5 ≤ BMI < 25 and obese and overweight persons with a BMI ≥ 25 were distinguished. Serum and saliva chemerin concentrations were determined by immunoenzymatic methods. RESULTS: The median concentrations of chemerin were significantly higher in the study group as compared to the control group both in serum (384.36 ng/ml vs. 170.53 ng/ml) and saliva (15.45 ng/ml vs. 4.57 ng/ml; p < 0.0001). In the subgroups with a BMI above and below 25, we found no significant differences in the concentrations of chemerin either group. There were no significant differences in the levels of chemerin in the serum or saliva between stage II and III stage of TNM (p = 0.82 and p = 0.52). CONCLUSIONS: The assessment of serum and saliva chemerin concentrations in patients with CRC suggests that chemerin may be a valuable biomarker for early diagnosis of CRC. The influence of BMI on the results seems to be insignificant in patients with CRC. It seems that in some cases an easily accepted saliva test can replace a serum one.
WSTĘP: Chemeryna jest hormonem wydzielanym przez adipocyty. W ostatnim czasie zwraca się uwagę na jej właściwości prozapalne i związane z karcynogenezą. Celem pracy było zbadanie stężeń chemeryny w surowicy i ślinie osób zdrowych oraz chorych z rakiem jelita grubego (RJG) w II i III stopniu zawansowania według klasyfikacji TNM (tumor, node, metastasis), a także ocena związku uzyskanych wartości z otyłością oraz wybranymi parametrami kliniczno-patologicznymi. MATERIAŁ I METODY: Do badania zakwalifikowano 52 osoby, które podzielono na dwie równe grupy – kontrolną i badaną z nowotworem w II stopniu zaawansowania z cechą N0 oraz w III stopniu z cechą N+ według klasyfikacji TNM. Wewnątrz grup wyróżniono podgrupy osób o prawidłowej masie ciała (18,5 ≤ BMI < 25) oraz osoby otyłe i z nadwagą (BMI ≥ 25). Stężenia chemeryny w surowicy i ślinie oznaczano metodami immunoenzymatycznymi. WYNIKI: Mediany stężeń chemeryny były istotnie wyższe w grupie badanej w porównaniu z grupą kontrolną, zarówno w surowicy (384,36 ng/ml wobec 170,53 ng/ml), jak i ślinie (15,45 ng/ml wobec 4,57 ng/ml; p < 0,0001). W żadnej grupie w podgrupach z BMI powyżej i poniżej 25 nie znaleziono istotnych różnic w stężeniach badanej adipokininy. Nie odnotowano również istotnych różnic stężeń chemeryny w surowicy i ślinie między nowotworami w II i III stopniu zaawansowania TNM (p = 0,82 i p = 0,52). WNIOSKI: Ocena stężeń chemeryny w surowicy i ślinie u pacjentów z RJG sugeruje, że badana adipokina może być cennym biomarkerem wczesnej diagnostyki tego nowotworu. Wpływ BMI na uzyskane wyniki stężeń w surowicy i ślinie wydaje się nieistotny u chorych z RJG. Wydaje się, że w pewnych przypadkach łatwo akceptowane przez chorych badanie śliny może zastąpić badanie surowicy.
Źródło:
Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2021, 75; 11-17
1734-025X
Pojawia się w:
Annales Academiae Medicae Silesiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Związek polimorfizmów genów MCP-1 i CCR2 z występowaniem raka jelita grubego
Autorzy:
Walczak, Anna
Przybyłowska-Sygut, Karolina
Sygut, Andrzej
Cieślak, Adrianna
Mik, Michał
Dziki, Łukasz
Dziki, Adam
Majsterek, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1393355.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Index Copernicus International
Tematy:
rak jelita grubego
MCP-1
CCR-2
polimorfizmy pojedynczych nukleotydów
Opis:
Cel badania: Oceniono związek pomiędzy występowaniem wariantów dwóch polimorfizmów pojedynczego nukleotydu -2518 A/G MCP-1 oraz 190 G/A CCR2 z rakiem jelita grubego (RJG). Materiał i metody: Do badania włączono pacjentów z różnym stopniem zaawansowania RJG oraz osoby zdrowe. Genotypy oznaczono metodą reakcji łańcuchowej polimerazy – polimorfizmu długości fragmentów restrykcyjnych (RFLP-PCR). Wyniki: Zaobserwowano związek pomiędzy rakiem jelita grubego i genotypem GG polimorfizmu -2518 G/A MCP-1. Nie zaobserwowano natomiast istotnej statystycznie korelacji pomiędzy RJG a polimorfizmem 190 A/G CCR2. Wnioski: Wyniki tego badania potwierdzają hipotezę, że polimorfizm w promotorze genu MCP-1 może przyczyniać się do rozwoju raka jelita grubego.
Źródło:
Polish Journal of Surgery; 2017, 89, 5; 1-5
0032-373X
2299-2847
Pojawia się w:
Polish Journal of Surgery
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mutacja genu K-ras jako wczesny marker rozwoju raka jelita grubego
Autorzy:
Szpon, Łukasz
Stal, Aleksander
Zawadzki, Marcin
Lis-Nawara, Anna
Kielan, Wojciech
Grzebieniak, Zugmunt
Kelan, Wojciech
Grzebiak, Zygmunt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1394116.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Index Copernicus International
Tematy:
mutacja genu K-ras
rak jelita grubego
Opis:
W związku z rosnącą zachorowalnością na raka jelita grubego istnieje potrzeba poszukiwania nowych czynników zarówno prognostycznych, jak i predykcyjnych na podstawie których zostaną opracowane nowe testy diagnostyczne. Takim czynnikiem wydaje się być gen K-ras, którego mutacje uważane są za wczesny marker rozwoju raka jelita grubego. Celem pracy było poszukiwanie związku pomiędzy wystąpieniem mutacji genu K-ras u pacjentów z rozpoznanym rakiem jelita grubego a wybranymi parametrami klinicznymi. Materiał i metodyka. Badaniu poddano 104 pacjentów (41 kobiet i 63 mężczyzn) z potwierdzonym rakiem jelita grubego. Średnia wieku w grupie mężczyzn wynosiła 68,3 lat, a w grupie kobiet – 65,9 lat. Materiał do badań pobrano z bloczków parafinowych zawierających tkankę pacjentów i oznaczano mutację genu K-ras. Następnie wykonano analizę statystyczną poszukując związku pomiędzy wystą- pieniem mutacji genu K-ras a stopniem zaawansowania klinicznego wg klasyfikacji TNM, anatomiczną lokalizacją zmiany, typem histologicznym, płcią, wiekiem. Wyniki. Mutację genu K-ras stwierdzono w 20,1% z wszystkich badanych przypadków zachorowań na raka jelita grubego, przy czym znamiennie wyższy odsetek mutacji genu K-ras wykryto u chorych w I stopniu (40%), IIC (50%) i IV stopniu (50%) zaawansowania wg klasyfikacji TNM. Wnioski. Wyniki naszych badań potwierdzają doniesienia innych autorów i wskazują na korelację pomiędzy mutacją genu K-ras a występowaniem raka jelita grubego. Oznaczanie mutacji genu K-ras może być uzupełnieniem innych metod diagnostycznych we wczesnym etapie rozwoju raka jelita grubego.
Źródło:
Polish Journal of Surgery; 2016, 88, 1; 25-32
0032-373X
2299-2847
Pojawia się w:
Polish Journal of Surgery
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie obrazowania autofluorescencyjnego w diagnostyce chorób jelita grubego ‒ aktualny stan wiedzy
The usefulness of autofluorescense imaging in the diagnosis of colorectal diseases ‒ current state of knowledge
Autorzy:
Strzelczyk, N.
Kwiatek, S.
Latos, W.
Sieroń, A.
Stanek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/261397.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Podstawowych Problemów Techniki. Katedra Inżynierii Biomedycznej
Tematy:
obrazowanie autofluorescencyjne
wskaźnik wykrywania gruczolaków
rak jelita grubego
wrzodziejące zapalenie jelita grubego
chłoniak jelita grubego
autofluorescence imaging
adenoma detection rate
colorectal cancer
colitis ulcerosa
colorectal lymphoma
Opis:
Kolonoskopia światła białego jest złotym standardem w diagnostyce chorób jelita grubego, jednak wciąż poszukiwane są metody, które umożliwią szybsze i bardziej precyzyjne stawianie rozpoznań. Jedną z tych metod jest obrazowanie autofluorescencyjne. Wykorzystuje ono zjawisko wzbudzania przez światło endogennie występujących w tkankach fluoroforów. Tkanki nowotworowe i zmienione zapalnie wykazują odmienną autofluorescencję niż tkanki zdrowe, co pozwala na ich różnicowanie. Istnieje wiele prac wykazujących korzyści z zastosowania autofluorescencji w diagnostyce chorób jelita grubego. Zwiększa ona współczynnik wykrywania polipów, umożliwia ocenę charakteru histopatologicznego zmiany w trakcie kolonoskopii, zwiększa dokładność oceny stopnia nasilenia wrzodziejącego zapalenia jelita grubego oraz ułatwia wykrywanie ognisk neoplazji u pacjentów z nieswoistymi zapaleniami jelit, a także zwiększa wykrywalność zmian o charakterze chłoniaka. Obrazowanie autofluorescencyjne przyczynia się do szybkiego i precyzyjnego postawienia rozpoznania oraz wcześniejszego włączenia odpowiedniego leczenia.
White light colonoscopy is the gold standard in the diagnostics of colorectal diseases, however new methods that will allowed faster and more precise diagnosis are still sought. One of these methods is autofluorescence imaging. It uses the phenomenon of light excitation of endogenous fluorophores in tissues. Autofluorescence of normal tissue differs from that characteristic of inflamed or neoplastic tissues, which allows their differentiation. There are many studies showing the benefits of autofluorescence imaging in the diagnosis of colon diseases. It improves polyp detection rate, makes it possible to assess histopathological severity of the lesion during colonoscopy, improves the evaluation of ulcerative colitis severity, facilitates the detection of colorectal neoplasia in patients with inflammatory bowel disease, and improves the detection of lymphoma lesions. Autofluorescence imaging contributes to the fast and precise diagnosis and the early initiation of appropriate treatment.
Źródło:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna; 2018, 24, 1; 40-48
1234-5563
Pojawia się w:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wiedzy i świadomości osób po 50. roku życia w zakresie czynników ryzyka raka jelita grubego
Autorzy:
Stefanowicz, Agata
Kulik, Teresa
Środa, Mariusz
Skórzyńska, Hanna
Pacian, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/552226.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Przyjaciół Medycyny Rodzinnej i Lekarzy Rodzinnych
Tematy:
czynniki ryzyka
rak jelita grubego
profilaktyka
kolonoskopia
Źródło:
Family Medicine & Primary Care Review; 2015, 3; 210-214
1734-3402
Pojawia się w:
Family Medicine & Primary Care Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Educational models for training in minimally invasive colorectal surgery
Modele szkoleniowe w chirurgii minimalnie inwazyjnej jelita grubego
Autorzy:
Sánchez-Margallo, Francisco M.
Durán-Rey, David
González-Portillo, Manuel R.
López-Agudelo, Isabel
Sánchez-Margallo, Juan A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1584187.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
surgical simulation
colorectal surgery
medical training
minimally invasive techniques
colorectal cancer
chirurgia kolorektalna
szkolenie medyczne
techniki minimalnie inwazyjne
rak jelita grubego
symulacja chirurgiczna
Opis:
Colorectal cancer (CRC) is the third most commonly diagnosed malignancy and the fourth most deadly cancer in the world for which surgery is the main treatment. Colorectal surgery can be performed through a wide incision in the abdomen or using minimally invasive surgical (MIS) techniques. Some of these techniques include transanal endoscopic microsurgery (TEM ), transanal minimally invasive surgery (TAMIS), transanal total mesorectal excision (TaTME ), and robot-assisted surgery. Studies increasingly confirm that resections using MIS techniques are safe, oncologically equivalent to open surgery and have better short-term results. These surgical approaches are, however, technically demanding and result in a steep learning curve. The main objective of this study is to review the different MIS techniques for colorectal surgery, as well as the training tools and programs designed to achieve the necessary surgical skills. Different training programs in colorectal surgery have been reported for the different surgical techniques analyzed. Most of these programs are based on training tools in the form of surgical simulators, physical and virtual, as well as the use of experimental and cadaveric models. However, structured training programs in minimally invasive colorectal surgery remain scarce, and there should be a consensus on the fundamental training aspects for the various surgical techniques presented. These training programs should ensure that surgeons acquire sufficient surgical skills to be competent in the development of these surgical techniques, improving the quality of the patient’s surgical outcomes.
Rak jelita grubego (RJG) jest trzecim co do częstotliwości rozpoznawania nowotworem złośliwym na świecie, a także czwartą przyczyną zgonów na nowotwory złośliwe. Głównym elementem leczenia RJG jest operacja, którą można wykonać przez rozległe nacięcie powłok lub za pomocą technik minimalnie inwazyjnych. Do tych drugich należą: endoskopowa chirurgia transanalna (TEM ), przezodbytowa chirurgia minimalnie inwazyjna (TAMIS), przezodbytowe całkowite wycięcie mezorektum (TaTME ) oraz chirurgia wspomagana robotowo. Analizy danych potwierdzają, że techniki minimalnie inwazyjne są bezpieczne, równie skuteczne onkologicznie co techniki tradycyjne, a także wiążą się z szybszym powrotem chorych do pełnej sprawności. Ich wspólną cechą są niestety wysokie wymagania techniczne oraz długa krzywa uczenia. W artykule omówione zostały różne techniki minimalnie inwazyjne stosowane w leczeniu RJG oraz metody nauczania tych technik. Jak dotąd opracowano wiele sposobów szkolenia dla różnych technik operacyjnych. Większość opiera się na symulatorach chirurgicznych zarówno rzeczywistych, jak i wirtualnych oraz na wykorzystaniu modeli eksperymentalnych i preparatów z ludzkich zwłok. Niestety usystematyzowane modele szkolenia w minimalnie inwazyjnej chirurgii RJG są nadal rzadkością. Widać wyraźnie potrzebę opracowania konsensusu dotyczącego szkolenia w poszczególnych metodach operacyjnych. Tego rodzaju programy powinny zapewnić uczestniczącym w nich chirurgom zdobycie wiedzy pozwalającej na skuteczne wykonywanie zabiegów w celu zapewnienia pacjentom jak najlepszych efektów leczenia.
Źródło:
Państwo i Społeczeństwo; 2021, 1; 115-140
1643-8299
2451-0858
Pojawia się w:
Państwo i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiedza mieszkańców gminy Lipno na temat raka jelita grubego
Knowledge of the inhabitants of the Lipno commune about colorectal cancer
Autorzy:
Rybka, Mariola
Strużyńska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26429780.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
Tematy:
rak jelita grubego
wiedza
profilaktyka
zachowania zdrowotne.
colorectal cancer
knowledge
prevention
health behaviour.
Opis:
Wstęp. Rak jelita grubego należy do najczęściej występujących nowotworów przewodu pokarmowego niezależnie od płci. Najczęściej dotyczy obszaru odbytnicy. W Polsce dynamika zachorowań jest znacznie większa niż Europie. Obserwuję się wzrostową tendencję zachorowalności i umieralności wśród populacji na raka jelita grubego. Cel. Celem badań było poznanie poziomu wiedzy mieszkańców gminy Lipno na temat raka jelita grubego oraz zakresu nawyków zdrowotnych Materiał i metody. Badania przeprowadzono na grupie 100 respondentów z terenu gminy i miasta Lipna. Respondenci byli zróżnicowani pod względem wieku, płci, wykształcenia i miejsca zamieszkania. Do oceny zastosowano kwestionariusz ankiety konstrukcji własnej oraz kwestionariusz IZZ. Wyniki. Grupę badanych stanowiło 100 osób w tym 53% stanowiły kobiety natomiast mężczyźni 47 % , średni wiek respondentów wynosił 44,6 lat. Średnia punktowa poziomu wiedzy badanych wyniosła – 5,82 punktu. Wynik wskazuje na niski poziom wiedzy. Wnioski. Przeprowadzone badania wykazały zróżnicowany poziom wiedzy respondentów oraz różne zachowania zdrowotne. Grupę badanych cechował niski poziom wiedzy na temat profilaktyki raka jelita grubego.
Introduction. Colorectal cancer is one of the most common cancers of the gastrointestinal tract, regardless of gender. Most often it affects the rectal area. In Poland, the dynamics of morbidity is much greater than in Europe. There is an upward trend in the incidence and mortality of colorectal cancer among the population. Aim. The aim of the research was to find out the level of knowledge of the inhabitants of the Lipno commune about colorectal cancer and the range of health habits. Material and methods. The research was carried out on a group of 100 respondents from the commune and city of Lipno. The respondents were diverse in terms of age, sex, education and place of residence. A questionnaire of the own-made questionnaire and the IZZ questionnaire were used for the evaluation. Results. The group of respondents was 100 people, 53% of whom were women, while men - 47%, the average age of the respondents was 44.6 years. The point mean of the level of knowledge of the respondents was - 5.82 points. The result shows a low level of knowledge. Conclusions. The conducted research showed a varied level of respondents' knowledge and different health behaviours. The group of respondents was characterized by a low level of knowledge about the prevention of colorectal cancer.
Źródło:
Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu; 2020, 5, 4; 9-24
2451-1846
Pojawia się w:
Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies