Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "postkolonializm" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-100 z 121
Tytuł:
Podporządkowanie, niedorozwój, wyobcowanie : postkolonializm a stosunki międzynarodowe
Autorzy:
Gawrycki, Marcin Florian (1975- ).
Szeptycki, Andrzej Roman (1977- ).
Współwytwórcy:
Bógdał-Brzezińska, Agnieszka (1972- ). Posłowie
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Warszawa : Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Postkolonializm
Polityka międzynarodowa
Opis:
Bibliogr. s. [247]-271. Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Postsekularyzm jako sposób reanimacji lektury postkolonialnej? O granicach i paradoksach <i>secular criticism</i>
Postsecularism as a Way of Reanimating Postcolonial Reading Practices. On the Limits and Paradoxes of Secular Criticism
Autorzy:
Mitek-Dziemba, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/467779.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Postkolonializm
postsekularyzm
postsecularism
postcolonialism
Opis:
Alina Mitek-Dziemba Faculty of PhilologyUniversity of Silesia in KatowicePoland Postsecularism as a Way of Reanimating Postcolonial Reading Practices. On the Limits and Paradoxes of Secular Criticism Abstract: Even though it is difficult to imagine a phenomenon more closely intertwined with the processes of colonization and decolonization than secularism, there are scant references to it in the postcolonial writing and accompanying critical theory. The critics’ reticence seems hardly justifiable considering the fact that secularization processes have been in the centre of the hottest political and ideological debate for more than a decade now, while their critical 170 examination and evaluation appears inevitable due to the ongoing process of undermining the historical view of the religious vs secular divide by alternative ways of ordering the public space in non-Western societies, especially as the latter have also become, on the immigrants’ arrival and vocal presence, a powerful factor in the political game played out within Western countries. As the violent course of events after 9/11 has prompted most of the postcolonial critics to perceive Western democracy and secularism in the black-and-white mode by inscribing it in the Eurocentric and colonial framework, the secular-religious opposition has become one of the postcolonial studies’ fundamental dichotomies that it seeks to transgress and overcome, even though the attempt may well be in vain. Consequently, the term “postsecular,” despite all the subtlety with which it was introduced into the fields of philosophy, theology, sociology and literature, has come to indicate a posture of critical aversion to the secularist order as quintessential for the Western modernity and Enlightenment project and opting for the radical division between the public reason and the need for faith. The aim of the article is thus to examine the meanings ascribed to the terms such as “postsecularism” and “postsecular spirituality” in postcolonial theory, as well as to evaluate the attempts at their application to the field of literary studies. Keywords: postcolonialism, postsecularism
For an abstract in English, scroll downAlina Mitek-DziembaWydział FilologicznyUniwersytet Śląski w KatowicachPostsekularyzm jako sposób reanimacji lektury postkolonialnej? O granicach i paradoksach secular criticismAbstrakt: Mimo iż trudno wyobrazić sobie zjawisko, które byłoby mocniej splecione z procesami kolonizacji i dekolonizacji niż sekularyzm, liczba odniesień do niego w postkolonialnym pisarstwie i wypracowanej przezeń teorii krytycznej jest raczej szczupła. Ta krytyczna małomówność wydaje się być trudna do uzasadnienia, jeśli zważy się na fakt, że procesy sekularyzacyjne od ponad dekady sytuują się w ogniu najgorętszych polityczno-ideologicznych debat, zaś ich krytyczny ogląd i przewartościowanie jawią się jako nieuchronne w obliczu zakwestionowania historycznego paradygmatu rozdziału religii i tego, co świeckie przez alternatywne sposoby porządkowania przestrzeni publicznej w niezachodnich społeczeństwach, zwłaszcza gdy te ostatnie stają się, wraz z obecnością imigrantów, istotnym czynnikiem kulturowej gry także w krajach Zachodu. Wraz z gwałtownym rozwojem wydarzeń po 9/11, który większości postkolonialnych krytyków narzucił czarno-białą optykę wpisywania demokracji i sekularyzmu w eurocentryczne (a więc kolonialne) ramy, opozycja sekularne-religijne stała się jedną z fundujących postcolonial studies dychotomii, które usiłują one przekroczyć, zdając sobie sprawę z niemożności tego przedsięwzięcia. Określenie „postsekularny” natomiast, mimo wszystkich subtelności, jakie towarzyszyły wprowadzaniu tego terminu w obszarze filozofii, teologii, socjologii i literatury, dla wielu rzeczników postkolonializmu zaczęło po prostu sygnalizować postawę krytycznej niechęci wobec sekularystycznego porządku, uznanego za kwintesencję zachodniej nowoczesności i programu Oświecenia, a opowiadającego się za dokonaniem gwałtownego cięcia pomiędzy publicznym rozumem i potrzebą wiary. Celem artykułu jest zatem zbadanie znaczeń przypisywanych postsekularyzmowi i duchowości postsekularnej w myśli postkolonialnej, oraz ocena prób literaturoznawczego zastosowania tych kategorii.Słowa kluczowe: postsekularyzm, postkolonializm Postsecularism as a Way of Reanimating Postcolonial Reading Practices. On the Limits and Paradoxes of Secular Criticism Abstract: Even though it is difficult to imagine a phenomenon more closely intertwined with the processes of colonization and decolonization than secularism, there are scant references to it in the postcolonial writing and accompanying critical theory. The critics’ reticence seems hardly justifiable considering the fact that secularization processes have been in the centre of the hottest political and ideological debate for more than a decade now, while their critical examination and evaluation appears inevitable due to the ongoing process of undermining the historical view of the religious – secular divide by alternative ways of ordering the public space in non-Western societies, especially as the latter have also become, on the immigrants’ arrival and vocal presence, a powerful factor in the political game played out within Western countries. As the violent course of events after 9/11 has prompted most of the postcolonial critics to perceive Western democracy and secularism in the black-and-white mode by inscribing it in the Eurocentric and colonial framework, the secular-religious opposition has become one of the postcolonial studies’ fundamental dichotomies that it seeks to transgress and overcome, even though the attempt may well be in vain. Consequently, the term “postsecular,” despite all the subtlety with which it was introduced into the fields of philosophy, theology, sociology and literature, has come to indicate a posture of critical aversion to the secularist order as quintessential of the Western modernity and Enlightenment project and opting for the radical division between the public reason and the need for faith. The aim of the article is thus to examine the meanings ascribed to the terms such as “postsecularism” and “postsecular spirituality” in postcolonial theory, as well as to evaluate the attempts at their application to the field of literary studies.Keywords: postsecularism, postcolonialism
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2018, 37
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postkolonialne rekonfiguracje. Feminizm, religia, postsekularyzm
Autorzy:
Monika, Bobako,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897500.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Postkolonializm
feminizm
religia
postsekularyzm
islam
Opis:
The text is based on the statement that the application of the postcolonial perspective in its late, post-Said form to analyze the phenomenon of religion has fundamental consequences for the feminist theory (and policy). According to the author, it is a particularly important factor which triggers the need to revise the attitude of feminism towards religion and to consider liberal secularization conceptual categories, used in a considerable part of the feminist political project. Based on Judith Butler’s analyses the paper presents how these categories contribute to the building of the false alternative between, on the one hand, the fight against homophobia and misogyny, on the other – the fight against anti-Muslim racism. The attempt made by Butler to cross conceptually that alternative is presented as an example of feminist and postcolonial postsecularism.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2015, 59(2 (449)); 127-137
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cosmopolitanism and its Discontents: Postcolonialism and the Immigrant Experience in Andrea Levy’s Small Island
Autorzy:
Fondo, Blossom Ngum
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/579132.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
cosmopolitanism
postcolonialism
Andrea Levy
kosmopolitanizm
postkolonializm
Opis:
Andrea Levy’s Small Island captures the immigrant’s experience in cosmopolitan London. In this novel, she showcases the fact that contrary to its claims to be accommodating to this diversity, the values upheld make no room for difference as they are strictly Eurocentric. The characters who through their colonial experience and education have been misled to believe that they are part of the British Empire are presented here faced with the shock of discovery that once in England, they are ascribed the second class position. This paper intends to interrogate the claim to cosmopolitanism. This is done through an engagement with postcolonial critique which conceptualizes the power relations between the colonizers and the colonized. The main argument of this discussion is that although the London of Andrea Levy’s Small Island accommodates individuals from a variety of racial, national, cultural and ethnic backgrounds, they are never given the chance to experience any form of social integration.
Small Island (pol. Wysepka), autorstwa Andrei Levy, przedstawia losy imigrantów w kosmopolitycznym Londynie. Jednym z głównych problemów powieści jest ukazanie rozdźwięku między deklarowaną otwartością i tolerancją a rzeczywistością, w której na stosunek do inności rzutują silnie zakorzenione eurocentryczne schematy myślenia. Niniejszy artykuł, posługując się narzędziami krytyki postkolonialnej, konceptualizującej problem relacji między kolonizatorami i kolonizowanymi, analizuje na przykładzie ukazanego w powieści Londynu, skomplikowane problemy kulturowe, narodowe, rasowe byłego imperium kolonialnego.
Źródło:
Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2014, 57/113 z. 1; 59-74
0084-4446
Pojawia się w:
Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Bitwa o Algier” – narodziny dyskursu postkolonialnego
“The Battle of Algiers” – the Birth of the Post-Colonial Discourse
Autorzy:
Loska, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32222553.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
postkolonializm
Gillo Pontecorvo
Frantz Fanon
postcolonialism
Opis:
Przedmiotem prezentowanej w tekście analizy jest film Bitwa o Algier (La battaglia di Algeri, 1966) Gilla Pontecorva – rozważany w perspektywie postkolonialnej. Wychodząc od kontekstu historycznego, okoliczności powstania i pracy nad scenariuszem, autor próbuje pokazać, w jaki sposób włoski reżyser zamierzał stworzyć nie tylko utwór zaangażowany politycznie, obrazujący upadek kolonializmu i powstanie państwa algierskiego, ale także dzieło ponadczasowe, uchodzące za wzór współczesnego dramatu rewolucyjnego, łączącego poetykę paradokumentalną, podporządkowaną „dyktaturze prawdy”, z pełną napięcia fabułą oraz przemyślaną kompozycją narracyjną i wizualną. Na poziomie ideologicznym Loska zwraca uwagę na nawiązania do pism Frantza Fanona, zwłaszcza do jego koncepcji przemocy kolonialnej wyłożonej w Wyklętym ludzie ziemi. W końcowych fragmentach tekstu autor przechodzi do problemu recepcji filmu i sporów toczonych przez krytyków francuskich, w większości niechętnych wizji wojny o niepodległość przedstawionej przez reżysera.
The article presents an analysis of Gillo Pontecorvo’s film The Battle of Algiers (La battaglia di Algeri /1966/) written from the post-colonial perspective. Starting from the historical context and circumstances of the creation of the script, the author aims to show the manner in which the Italian director wanted to make a film politically engaged, presenting the fall of colonialism and the creation of the Algerian state, but also a timeless masterpiece, widely regarded as the model of a modern revolutionary drama, combining the poetics of a quasi-documentary, subordinated to the “dictatorship of the truth”, with a tense storyline, and a thoughtfully composed narrative and visual dimension. On an ideological level Loska draws attention to the references to the writings of Frantz Fanon, in particular to his idea of colonial violence presented in The Wretched of the Earth. In the final parts of the text the author turns to the problem of the reception of the film and the debate between French film critics, who in their majority were opposed to the vision of the war for independence presented by the director.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2015, 89-90; 254-268
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczność wiary i ironii: (proto)postkolonialne wątki we wczesnej eseistyce W.B. Yeatsa
Autorzy:
Wit, Pietrzak,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897071.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
W. B. Yeats
postkolonializm
esej
kultura literacka
Opis:
The article focuses on W.B. Yeats’s early critical and theoretical writings with a view to demonstrating the poet’s idea of poetical culture as a means towards moulding the identity of Ireland outside the polarity of English colonial discourse and Irish extreme nationalist agenda. It is argued that Yeats envisages the poetical culture as built around two ideals. On the one hand, he recommends the return to oral poetry as a source of symbolic continuity of Irish identity; on the other he infuses his belief in symbolic truth with an ironic doubt as to the possibility of ever unveiling that truth. Yeats’s idea is then set against Edward Said’s and Homi Bhabha’s theories of postcoloniality.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2015, 59(2 (449)); 23-31
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Cudzoziemka" Marii Kuncewiczowej czytana współcześnie – w stronę konsensualnej interpretacji tekstu literackiego
"Cudzoziemka" Maria Kuncewiczowa is currently reading – towards a consensual interpretation of the literary text
Autorzy:
Stoch, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521421.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Cudzoziemka Marii Kuncewiczowej
konsensus
postkolonializm
consensus
postcolonial studies
Opis:
Artykuł stanowi próbę ponownego odczytania powieści Marii Kuncewiczowej Cudzoziemka, z zastosowaniem perspektywy postokolonialnej i konsensusu jako formy moderowanego procesu grupowego, nastawionego na osiągnięcie porozumienia. Praca opiera się na założeniu, że jeśli dyskusja o tekstach literackich – również tych historycznych – ma mieć sens, musimy dostrzec w niej szansę na realną zmianę rzeczywistości. Interpretacje postkolonialne ukazują tożsamość kolonizowanych jako proces ciągłego pozycjonowania, łączący się z procesami nawracania traumy, internalizacji uprzedzeń i powielania schematu przemocy. Z kolei metoda konsensusu przenosi punkt ciężkości z tekstu na interpretującą wspólnotę, która może realnie wpływać na otaczającą rzeczywistość.
I present a new reading of the Maria Kuncewicz novel, entitled The Foreigner, with using postcolonial perspective and consensus as a form of moderated group process aimed at reaching agreement. The work is based on the premise that if the discussion of literary texts is to make sense, we must see in it a chance for a real change of reality. Postcolonial interpretations show the colonized identity as a process of continuous positioning, linked to the processes of trauma conversion, the internalization of prejudice, and the amplification of the pattern of violence. On the other hand, the consensus method shifts the focus from text to interpreting community which can really influence on the surrounding reality.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2018, 10, 2; 18-31
2083-7275
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język(i) postkolonialności - historia studiów postkolonialnych w zarysie
Language(s) of Postcoloniality – History of Postcolonial Studies – an Overview
Autorzy:
Kołodziejczyk, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182362.pdf
Data publikacji:
2014-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
postcolonialism
postcoloniality
translation
language
postkolonializm
postkolonialność
przekład
język
Opis:
Język studiów postkolonialnych, który, jak w innych językach, trudno dokładnie zlokalizować,wyróżniał się od początku swą hybrydyzującą siłą. Wyłonił się jako szczególna wersja poststrukturalizmu po przejęciu języka Saidowskiego i przez dwie dekady rozwijał się jako istna wieża Babel materializmu, feminizmu/genderyzmu, dekonstrukcjonizmu, psychoanalizy (lacanowskiej i freudowskiej), a później też globalizmu, kosmopolityzmu, ekokrytyki i posthumanizmu. W tym hybrydyzującym tyglu języków teorii zaskakuje relatywna jednojęzyczność studiów postkolonialnych – mówią one w językach imperialnych i nigdy nie traktowały priorytetowo zadania ochrony czy też promocji literackich języków zanikających na skutek kolonialnego dziedzictwa. Artykuł stawia pytania o rolę przekładu i porównania w studiach postkolonialnych.
The language of postcolonial studies which, as in other languages, is difficult tolocate, from the beginning has been distinguished by its hybridizing force. It emerged as a particular version of poststructuralism after taking over the Saidian language and, for two decades, it developed as a virtual Babel tower of materialism, feminism and gender studies, deconstruction, Lacanian and Freudian psychoanalysis, and, later on, globalization studies, cosmopolitism, ecocriticism and po st-humanism. In this hybridizing hotch-potch of languages of theory what surprises is a relative monolinguality of the discipline – postcolonial studies speaks in the language of the empire and it has never prioritized the task of protecting or promoting literary languages, some of which are disappearing. The article poses questions about the task of translation and comparison in postcolonial studies.
Źródło:
Porównania; 2014, 15; 19-32
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Matka, autobiografia. Próby
Mother, autobiography. Essays
Autorzy:
Duda, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375375.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
motherhood
postcolonialism
mother
autobiography
macierzyństwo
postkolonializm
matka
autobiografia
Opis:
Na podstawie lektury trzech współczesnych tekstów dotyczących macierzyństwa autor szkicu szuka odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób dzisiaj matki mogą pisać autobiografie i w jakim celu piszące matki wybierają formy autobiograficzne. Autor interpretuje teksty Agnieszki Graff Matka feministka, Rachel Cusk Praca na całe życie. O początkach macierzyństwa i Małgorzaty Łukowiak Projekt matka. Niepowieść, wykorzystując metodologie badań postkolonialnych. W ten sposób odpowiada na pytania dotyczące budowania/konstruowania podmiotowości matki i próby ich zapisu wykorzystujące formę felietonu, publicznego odczytu, eseju, bloga.
The reading of three contemporary texts concerning maternity became the basis for searching for the answers to the following questions: how the autobiography of a mother might be written nowadays and why women choose this genre – what is the aim of fitting these texts into autobiography. The author interprets the texts of Agnieszka Graff (Matka feministka), Rachel Cusk (Praca na całe życie. O początkach macierzyństwa) and Małgorzata Łukowiak (Projekt matka. Niepowieść) and uses the methodology of postcolonial research. In this way the author tries to answer the questions. These questions, included in journals, public appearances, essays or blogs, concern building/constructing subjectivity of mother.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2014, 2, 1; 69-82
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czas utracony – nostalgia i trauma w postkolonialnym filmie francuskim
Time Lost – Nostalgia and Trauma in Postcolonial French Film
Autorzy:
Loska, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408971.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
postkolonializm
kino francuskie
nostalgia
trauma
postcolonialism
French cinema
Opis:
Wychodząc z założenia, że kino jest środkiem przekazu pozwalającym wyrazić istotne kwestie polityczne i kulturowe, autor zajmuje się wizerunkiem mniejszości etnicznych i narodowych w kinie francuskim, zwłaszcza wpływem kolonialnej przeszłości na postkolonialną teraźniejszość. Przykładami analitycznymi są filmy z przełomu stuleci realizowane przez reżyserów pochodzących z byłych kolonii w Algierii, Maroku i Tunezji, zmagających się z podwójną tożsamością (m.in. Hassan Legzouli, Rabah Ameur-Zaïmèche, Philippe Faucon, Rachida Krim, Mehdi Charef, Thomas Gilou). Ich twórczość Loska omawia z punktu widzenia teorii postkolonialnych, zwracając uwagę na perspektywę czasową obecną w filmach na dwa sposoby: nostalgiczny – wyrażający się w tęsknocie za tym, co utracone, w pragnieniu powrotu (na przykład do opuszczonej ojczyzny), oraz traumatyczny – przejawiający się w niemożności pogodzenia się ze stratą, w nieudanych próbach wyparcia przykrych wspomnień lub przepracowania traumy.
Taking as his starting point the assumption that film is a medium through which important political and cultural issues can be discussed, the author focuses on the image of ethnic and national minorities in French film, especially on the impact of the colonial past on the postcolonial present. He analyses films from the turn of the century made by directors originating in the former colonies: Algeria, Morocco and Tunisia, and struggling with their dual identity (amongst others Hassan Legzouli, Rabah Ameur-Zaïmèche, Philippe Faucon, Rachida Krim, Mehdi Charef, Thomas Gilou). Loska discusses their work from the perspective of postcolonial theories, paying particular attention to two ways in which the passage of time is presented: first nostalgic – expressing the longing for what was lost and the desire to return (for example to the homeland left behind), second one – traumatic expressed through the inability to come to terms with the loss, and in failed attempts to repress unpleasant memories and deal with the trauma.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2014, 86; 92-103
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Figurowanie autofikcyjnej podmiotowości: hybrydowej, nomadycznej, transkolonialnej? Charakterystyka strategii pisarskich Niny Bouraoui na przykładzie powieści Mes mauvaises pensées
Autorzy:
Clara, Zgoła,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897631.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
postkolonializm
transkulturowość
queer
autofikacja
tożsamość hybrydowa
algiersko-francuska
Opis:
The article is an attempt to analyze selected writing strategies of Nina Bouraoui, a contemporary Algerian-French writer who talks about her own identity in the works which verge on literary genres: autobiography and prose fiction. Stylistic and thematic consideration of autofiction novel Mes mauvaises pensées permits to capture the specificity of hybrid, transcultural subjectivity in the text. Equally important interpretative clues are provided by postmodern nomadism and space-time perception of non-normativeness. Bouraoui’s works are classified as (post) postcolonial creativity, whose essential distinguishing feature is the process of simultaneous crossing of geographical, gender and cultural borders.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2015, 59(2 (449)); 45-61
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Herberta antyk postkolonialny i nacjonalizm defensywny
Herbert’s Postcolonial Antiquity and Defensive Nationalism
Autorzy:
Uffelmann, Dirk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807334.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Zbigniew Herbert; antyk; postkolonializm; PRL; nacjonalizm; kolonizacja wewnętrzna
Opis:
Niniejszy artykuł przedstawia postkolonialną lekturę motywów antycznych zawartych w poezji Zbigniewa Herberta. Interpretuje aluzje do historii i mitologii antycznej, a także do Biblii jako alegorie kultury politycznej, panującej w PRL-u. Herbert opisuje komunizm jako próbę kolonizacji, przy czym w swoich wierszach skupia się głównie na wewnętrznych skutkach dla mentalności skolonizowanych. W konkluzji autor wiąże postawę Herberta z defensywnym nacjonalizmem i proponuje interpretować niedawne próby wykorzystania teorii postkolonialnej w polskim dyskursie prawicowym jako model heurystyczny dla zrozumienia politycznego stanowiska Herberta w PRL-u.
This article proposes a postcolonial reading of antiquity motifs from Zbigniew Herbert’s poems. References to ancient history, mythology, and biblical allusions are interpreted as allegories of the political culture in the Polish People’s Republic. While Herbert depicts communism as an attempt at colonization, in his poems the focus lies mainly on the internal effects for the colonized mind. The article rounds off with connecting Herbert’s attitude with defensive nationalism and proposing recent right-wing tendencies in the Polish appropriation of postcolonial theory as a heuristic model for understanding Herbert’s civil position during communism.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 1; 27-43
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza polityki zagranicznej państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów (II)
An Analysis of the Foreign Policy of Latin American and Caribbean Countries (Part 2)
Autorzy:
Gawrycki, Marcin Florian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2091940.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
Foreign policy
Postcolonialism
Economy
Polityka zagraniczna
Postkolonializm
Gospodarka
Opis:
Artykuł proponuje metodę analizy polityki zagranicznej Ameryki Łacińskiej na podstawie zarówno wyodrębnienia pewnych cech wspólnych dla całego regionu, jak i wskazania charakterystycznych elementów dla każdego kraju latynoamerykańskiego. Taka analiza niesie ze sobą pewne niebezpieczeństwa. Z jednej strony jest to region, w którym poszczególne państwa wykazują pewne tożsame cechy (język, kultura, religia, dziedzictwo historyczne), co skłania do dokonywania uogólnień, z drugiej niesie to ze sobą wiele zagrożeń związanych z nadinterpretacją w wyciąganiu wniosków. Jednak Jeanne Hey wymienia pięć czynników, które - jej zdaniem - przemawiają za dokonywaniem łącznej analizy polityki zagranicznej państw tego regionu: (1) Ameryka Łacińska i Karaiby były obiektem kolonialnej ekspansji Europy; chociaż kraje latynoamerykańskie w większości wywalczyły sobie niepodległość na początku XIX w., a państwa karaibskie dopiero w drugiej połowie XX w., to wspólna dla nich pozostaje walka z neokolonializmem; (2) gospodarki większości krajów regionu mają relatywnie słabą pozycję na rynku światowym i pozostają zależne od eksportu, głównie dóbr podstawowych, mimo wielu prób zmiany tego stanu rzeczy; (3) ukształtował się w nich specyficzny hierarchiczny model społeczeństwa, w którym potomkowie europejskich kolonizatorów znajdują się na górze drabiny społecznej, pozostali zaś mieszkańcy na dole; (4) wszystkie państwa tego regionu muszą prowadzić swoją politykę zagraniczną, uwzględniając hegemoniczną presję Stanów Zjednoczonych (choć inaczej objawia się ona w Ameryce Środkowej i na Karaibach, a inaczej w Ameryce Południowej); wreszcie (5) bogata literatura dotycząca tej części świata udowadnia istnienie wielu związków i zależności wzajemnych. Bazując na tym, autor analizuje politykę zagraniczną wybranych państw latynoamerykańskich i karaibskich.(abstrakt oryginalny)
The article proposes a method for analysing the foreign policy of Latin America through identification of certain common features of the entire region and elements characteristic of each Latin American country. There are certain risks involved in this kind of analysis. On the one hand, the countries of the region share certain common traits (language, culture, religion, historical heritage), which encourages generalisations, but on the other hand, this gives rise to numerous risks of overinterpretation in drawing conclusions. Jeanne Hey, however, lists five factors which, in her opinion, weigh in favour of performing a combined analysis of the foreign policies of the countries of the region: (1) Latin America and the Caribbean were the target of European colonial expansion; although most Latin American countries secured their independence in the early 19th century whereas Caribbean countries followed suit only in the second half of the 20th century, they still share the experience of struggling against neo-colonialism; (2) the economies of most countries of the region have a relatively weak position in the global market and remain dependent on exports, mainly of necessity goods, despite many attempts to change that state of affairs; (3) the countries have developed a specific hierarchical social model where descendants of European colonisers are at the top of the social ladder and all the other citizens are at the bottom; (4) all countries of the region need to take into account the hegemonic pressure of the United States in conducting their foreign policies (albeit it manifests itself differently in Central America and the Caribbean than it does in South America); and finally, (5) the abundant literature concerning this part of the world proves the existence of a multitude of interrelations and interdependencies in the region. On this basis, the author analyses the foreign policies of selected Latin American and Caribbean countries.(original abstract)
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2016, 52, 4; 157-200
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Afryka w oczach Polaków
Autorzy:
Stolarek, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624322.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Halina Witek
postkolonializm
Henryk Sienkiewicz
Marian Brandys
Marcin Kydryński
Opis:
Recenzja książki Haliny Witek "Wizerunek obcego. Kultury afrykańskie w relacjach Henryka Sienkiewicza, Mariana Brandysa i Marcina Kydryńskiego"
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2009, 6, 1; 129-133
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przez otwór w beczce: Łotwa postkolonialna według Agnesy Bule
Autorzy:
Prusinowska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182327.pdf
Data publikacji:
2014-12-03
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Agnese Bule
literatura łotewska
Łotysze
naród
postkolonializm
łotewski sen
Opis:
Łotwa, małe państwo o trudnej historii, rzadko pojawia się w dyskusjach dotyczących postkolonializmu i postkolonialnej tożsamości. Łotewskie badania na tym polu są wciąż jeszcze skromne, ale jeden głos w dyskursie bardzo się wyróżnia i nie może pozostać niezauważony. W 2002 roku ukazała się na łotewskim rynku wydawniczym książka gatunkowo trudna do sklasyfikowania, a mianowicie Łotewski sen (łot. Latviešu sapnis) Agnese Bule. Autorka za pomocą słowa i obrazu dokonuje w niej rewizji łotewskiej symboliki narodowej i społecznej od czasów bardzo odległych po moment publicznej dyskusji na temat przystąpienia do Unii Europejskiej. Rozlicza się zarówno z kolonizacją niemiecką, jak i z władzą radziecką na Łotwie, a z jej rozważań nad obecnym stanem łotewskiej świadomości narodowej wynurza się obraz Łotysza, który nie radzi sobie z wolnością i chowa się przed nią w beczce czyli w „postkolonialnej pułapce”.
Źródło:
Porównania; 2014, 14; 177-188
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyrządzanie wizerunku Murzyna w antologii „Niam niam” Edwarda Kozikowskiego i Emila Zegadłowicza
Autorzy:
Wojda, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1391131.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
mistyfikacja
postkolonializm
obraz Murzyna w literaturze
symboliczna antropofagia
performans
Opis:
The article presents an interpretation of texts published in 1923 as a collection of translated African poetry, which was in fact a literary mystification. The concepts of postcolonial criticism are used to analyze some racial stereotypes that have been updated by the authors of the performance and to demonstrate how they project their own ideas of regionalism and primitivism on the characters in their poems, thereby committing an act of symbolic anthropophagy
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2013, 19; 77-94
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dehumanizing Discourses: Margaret Atwood’s MaddAddam Trilogy on Post-Humans
Dehumanizujące dyskursy. Trylogia MaddAddam Margaret Atwood o post-ludziach
Autorzy:
Poręba, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32062498.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Margaret Atwood
istoty nie-ludzkie
postkolonializm
dzieciństwo
MaddAddam
animalizacja
Opis:
This paper examines four discursive strategies: colonizing, animalizing, infantalizing and (plant) vegetative that characters in Margaret Atwood’s MaddAddam trilogy use to name the Crakers, post-humans with modified DNA structure. In discussing them, I expose a dehumanizing effect this seemingly neutral processes of naming and describing have. The interpretative findings discussed in this paper constitute a response to largely anthropocentrically oriented extensive criticism on Atwood’s writing. By questioning the neutrality of the narrative through a postcolonial reading of the trilogy, I argue that MaddAddam challenges the divisions between human and non-human. The paper investigates whether these dehumanizing discursive tactics of animalization, colonization, infantilism or vegetation, which are fundamentally oppressive, can become a means of resistance.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2023, 39; 195-219
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“And therefore we Must Seek Dialogue in this Networked World”: A Meeting of "Postcolonialism and Posthumanism in "Coloniality, Ontology, and the Question of the Posthuman" (ed. Mark Jackson). A Review
Autorzy:
Austin, Partycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030665.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
posthumanism
postcolonialism
subjectivity
agency
postumanizm
postkolonializm
ontologia
podmiotowość
sprawczość
Opis:
Opublikowany w 2018 roku tom pt. Coloniality, Ontology, and the Question of the Posthuman stanowi część nowej serii wydawniczej Routledge Research in New Postcolonialism. Zamieszczone w nim eseje, zebrane i zredagowane przez Marka Jacksona, odpowiadają na pytanie czy i w jaki sposób postkolonializm i posthumanizm spotykają się i uzupełniają w swoich odpowiedziach na debaty wokół Antropocenu, kwestii uchodźców, kryzysu przyrody czy światopoglądów autochtonicznych.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2020, 15, 10; 534-541
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O (intelektualnych) pożytkach z wyprawy na cudze terytorium (badawcze i metodologiczne). Kilka słów o książce Dariusza Skórczewskiego Teoria – literatura – dyskurs. Pejzaż postkolonialny
On (intellectual) benefits from excursions on foreign (research and methodological) territories. A few words about Dariusz Skórczewski’s book Teoria – literatura – dyskurs. Pejzaż postkolonialny [Theory, Literature, and Discourse. A Postcolonial Landscape]
Autorzy:
Zarzycki, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560264.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Instytut Historii Sztuki
Tematy:
Dariusz Skórczewski
postkolonializm
dyskurs tożsamościowy
teoria literatury
literatura polska
Opis:
This paper is a review of Dariusz Skórczewski’s book entitled [Theory, Literature, and Discourse: A Postcolonial Landscape] (Lublin 2013). In the first part the objects of Skórczewski’s research: its intellectual horizon (i.e. Edward Said’s tradition) and “identity discourse”, were indicated. Next, research tools used by Skórczewski in the analysis of Polish literature: “mimicry”, “hybridity”, “compensation”, “orientalization”, were presented. In the last part of the paper, a valuation of Skórczewski’s work was made. It could be said that it is a very important book for postcolonial theory in Poland.
Źródło:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego; 2015, 1(35); 79-82
1896-4133
Pojawia się w:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Jak na kresach to się żyło!” – relacje intertekstualne między Chartem watażki a Mohortem
Autorzy:
Chołojczyk, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630599.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Pol
Mohort
Romanowski
postcolonialism
national poetry
postkolonializm
poezja krajowa
Opis:
The article explores the complex relations between Mieczysław Romanowski's poetry and Wincenty Pol's most outstanding work. This allows for a new, more favorable look at the author's writings and it shows how diverse the sources of his inspiration could be.Chart watażki was created because the poet was greatly influenced by the reading of Mohort. However, the piece is not a passive imitation. Romanowski drew from Pol’s poem what had already previously stimulated the imagination of national artists: the myth of the Borderlands, which was a reminder of the times when Poland was magnificent and mighty and a return to the idealized noble past, which resulted in the popularity of prose and poetry tale in the nineteenth century. In Chart watażki Romanowski is closer to the established model of the tale than Pol, who – by putting  in his work heroization – created a knight rhapsody. By using the tools of postcolonial methodology we can see that the image of the Borderlands, that we can find in his poems, is not the result of only Mohort's inspiration, but rather a part of the nineteenth century discourse.
Artykuł bada skomplikowane związki między gawędą Mieczysława Romanowskiego a najwybitniejszym dziełem Wincentego Pola. Pozwala to na nowe, bardziej przychylne, spojrzenie na twórczość gawędową autora Łużeckich i zwrócenie uwagi na to, jak różnorodne potrafiły być źródła jego natchnienia.Bezpośrednią inspiracją do napisania Charta watażki z pewnością była dla poety lektura Mohorta. Utwór nie jest jednak biernym naśladownictwem, Romanowski zaczerpnął bowiem z rapsodu rycerskiego Pola to, co już wcześniej pobudzało wyobraźnię twórców krajowych: przypominający o czasach wielkości Rzeczpospolitej mit Kresów oraz zwrot ku wyidealizowanej szlacheckiej przeszłości, który zaowocował w XIX wieku popularnością gatunku gawędy prozatorskiej i wierszowanej. W Charcie watażki Romanowski jest bliższy utrwalonemu modelowi gawędy niż Pol, który z kolei wpisując w swój utwór heroizację, stworzył gawędowy rapsod rycerski. Wykorzystanie narzędzi metodologii postkolonialnej do przyjrzenia się nie tylko temu, ale i innym utworom poety pozwala dostrzec, że obraz Kresów, jaki odnajdziemy w jego dziełach, nie jest wynikiem jedynie inspiracji Mohortem, a raczej częścią XIX-wiecznego dyskursu..
Źródło:
Acta Humana; 2017, 8
2082-4459
Pojawia się w:
Acta Humana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Body Movin’: Ecocritical and Postcolonial Readings of the Travelling Body in the Tomb Raider Series
Ciało w ruchu – ekokrytyczna i postkolonialna lektura podróżującego ciała w rozrywce interaktywnej na przykładzie serii Tomb Raider
Autorzy:
Gnat, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1198015.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
game studies
ekokrytyka
postkolonializm
podróżujące ciało
ecocriticism
postcolonialism
travelling body
Opis:
When Lara Croft travels, she travels light – sans suitcase, but in most cases with enough firepower to take opposing forces ranging from dinosaurs to bloodthirsty locals. However, her big guns seems often unnecessary titillation, for she can manage very well without them thanks to her exquisite acrobatic and hand-to-hand combat skills. She will vault over any obstacle, swim across rapid flowing rivers and abseil the steepest ravines. Lara Croft’s travels are often as physical as the virtual world would allow. That physicality returns our attention to the oft forgotten aspect of travelling namely the body of the traveller, not only defined by its position in space, but also by the ordinary and extraordinary circumstances of its biological interaction with the surrounding environment.In this paper I would like to explore the interplay between the body of the traveller and contexts it is located in. These contexts range from the narrative and gameplay aspects of the Tomb Raider series, but also go beyond the border of the game and are realised in the transformative and reflective cultural milieu of the game. In particular I want to focus on the representations of Lara Croft as an archetypal “action girl” and “adventurer archaeologist” and how these representations are realised in reference to the changing (maturing?) video game environments. In the framework of postcolonial and ecocritical theories I want to explore the dyads of body/the purported exotic, body/natural environment, as well as physical/mental aspects of travelling.
Kiedy Lara Croft podróżuje, podróżuje lekko – bez walizki, ale w większości przypadków z wystarczającą siłą ognia, by stawić czoła przeciwnikom, od dinozaurów począwszy a na krwiożerczych autochtonach skończywszy. Jednak jej pokaźna broń wydaje się często niepotrzebnym dodatkiem, ponieważ doskonale radzi sobie bez niej dzięki swoim wyśmienitym umiejętnościom akrobatycznym i walki wręcz. Potrafi przeskoczyć każdą przeszkodę, przepłynąć rwącą rzekę i zjechać po linie z najbardziej stromych wąwozów. Podróże Lary Croft są często tak fizyczne, jak tylko pozwala na to wirtualny świat. Ta fizyczność zwraca naszą uwagę na często zapominany aspekt podróżowania, a mianowicie na ciało podróżnika, nie tylko zdefiniowane przez jego położenie w przestrzeni, ale także przez zwykłe i niezwykłe okoliczności jego biologicznej interakcji z otaczającym środowiskiem. Autor niniejszego szkicu stawia sobie za cel zbadanie wzajemnego oddziaływania pomiędzy ciałem podróżnika a kontekstami, w których się ono znajduje. Konteksty te obejmują narracyjne i gameplayowe aspekty serii Tomb Raider, ale wykraczają również poza granice gry i dają się poznać w transformatywnym i refleksyjnym środowisku kulturowym gry. W szczególności autor koncentruje się na reprezentacjach Lary Croft jako archetypowej bohaterki akcji i archeologa-poszukiwacza przygód oraz na tym, jak te reprezentacje są przedstawiane w odniesieniu do zmieniających się (dojrzewających?) środowisk gier wideo. W ramach teorii postkolonialnych i ekokrytycznych zamierza zbadać dualizmy ciało – rzekoma egzotyka, ciało – środowisko naturalne, a także fizyczne – mentalne aspekty podróżowania.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2021, 27, 1; 231-246
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naukowy rasizm i urasawianie we współczesnych polskich badaniach empirycznych nad żebractwem
Scientific racism and racialisation in contemporary Polish empirical research on begging
Autorzy:
Nowicki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28411980.pdf
Data publikacji:
2023-10-06
Wydawca:
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
Tematy:
żebractwo
Romowie
rasa
praca
postkolonializm
begging
Roma
race
work
postcolonialism
Opis:
W Polskiej debacie i badaniach na temat żebractwa istnieje tendencja do łączenia tej tematyki z patologiami społecznymi, kulturą, kolorem skóry i rasą. Z uwagi na posługiwanie się w omawianych badaniach urasawiającymi wyjaśnieniami przyczyn żebractwa za właściwą metodę analizy naukowego dyskursu o żebractwie przyjąłem perspektywę teorii postkolonialnej. Na podstawie analizowanych w artykule badań empirycznych pokazuję, że zastosowane w nich standardy etyczne są niezgodne z wypracowaną w połowie XX wieku Deklaracją Ekspertów UNESCO uznającą kategorię rasy za nienaukową. Szczególnie niepokojącą w tym zakresie praktyką jest kodowanie danych empirycznych w oparciu o rasologiczne kategorie, nakładane na Romów w kontekście identyfikacji żebractwa z przestępczością. W obrębie tych ujęć zidentyfikowałem podejście esencjalno-kulturowe do żebractwa oraz tworzoną na jego podstawie koncepcję szczęśliwego żebraka. Z kolei na poziomie treści i wniosków ujawnia się ideologiczna stawka prowadzonych analiz, mających na celu reglamentację społecznej użyteczności pracy oraz jej nadzór i kontrolę. W tym kontekście wyłaniającym się celem badań i zadań systemu pomocy społecznej ma być „roztaczanie opieki” nad aktywnością obywateli i przymuszaniem ludności zdolnej do pracy do jej podejmowania.
In the Polish debate and research on begging, there is a tendency to combine this topic with social pathologies, culture, skin colour and race. Due to the use of the above-mentioned categories in the discussed research, I adopted the perspective of the postcolonial theory as the appropriate method of analysing the scientific discourse on begging. Based on the empirical research analysed in the article, I show that the ethical standards used in the research are inconsistent with the UNESCO Experts’ Declaration developed in the mid-twentieth century, recognising the category of race as unscientific. A practice of particular concern in this regard is the coding of empirical data based on racial categories imposed on Roma in the context of identifying begging with criminality. Within these approaches, I identified the essential and cultural approach to begging and the concept of a happy beggar created on its basis. On the other hand, at the level of content and conclusions, the ideological stake of the analyses carried out, aimed at rationing the social usefulness of work and its control, is revealed. In this context, the emerging aim of the research and tasks of the social assistance system is to “provide care” for the activity of citizens and forcing the population able to work to undertake it.
Źródło:
Praca Socjalna; 2023, 38(3); 93-125
0860-3480
Pojawia się w:
Praca Socjalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Siedmiogród we współczesnym filmie węgierskim. Figury (auto)kolonizacji
Transylvania in the Contemporary Hungarian Cinematography. The Figures of (auto)colonisation
Autorzy:
Muga, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182030.pdf
Data publikacji:
2013-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Transylvania
Trianon
Hungarian film
postcolonial studies
Siedmiogród
film węgierski
postkolonializm
Opis:
Po roku 1989 na Węgrzech odżyły wytłumione w czasach komunizmu resentymenty, będącespadkiem po historycznym okresie dominacji narodu węgierskiego nad terytorium KrólestwaWęgier sprzed traktatu w Trianon. Eksplozja bolesnej, zbiorowej pamięci imperialnej Węgrówzaowocowała próbami symbolicznej, neokolonialnej restytucji utraconych ziem. Narodowetęsknoty uwidoczniły się szczególnie jaskrawo w specyficznych, wartościujących przedstawieniachrumuńskiego Siedmiogrodu, chętnie eksplorowanego we współczesnym kinie węgierskim.Analiza najnowszych filmów usytuowanych w Transylwanii, ma na celu odsłonięcie środków wyrazu, służących mentalnemu upodrzędnieniu owego regionu.
The Hungarian resentiments which were the result of the historic domination of the Hungarian nation over the territories of the Kingdom of Hungary before the treaty of Trianon, muted during the communist times, revived after 1989. The explosion of a painful collective memory of imperial Hungary resulted in symbolic neocolonial attempts at restoring the lost lands. The nostalgia is particularly visible in the valuative images of the Romanian Transylvania which is eagerly explored in the contemporary Hungarian cinema. The analysis of the newest films whose location was in Transylvania, is aimed at revealing the means of expression used to mentally objectify this region.
Źródło:
Porównania; 2013, 13; 179-189
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Orient w fabularnym polskim filmie powojennym. Rekonesans
Orient in Polish Post-War Feature Film. Reconnaissance
Autorzy:
Nowakowski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182029.pdf
Data publikacji:
2013-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
orientalism
polish feature film
postcolonialism
orientalizm
polski film fabularny
postkolonializm
Opis:
Artykuł analizuje obecność wątków orientalnych (blisko- i dalekowschodnich) w polskim filmach fabularnych zrealizowanych po II wojnie światowej w perspektywie takich pojęć jak: orientalizm, postkolonializm i zderzenie kultur. Wynika z tych obserwacji, że obecność tych wątków w naszym kinie jest wciąż skromna, choć po przełomie politycznym z 1989 roku jest ich nieco więcej. Grupuje omawiane filmy w trzy typy: pokazujące egzotykę przestrzeni rodem ze Wschodu, przedstawiające bohatera który jest obcym i wrogiem oraz te, w których przybysz ze Wschodu zaczyna być rozumiany i akceptowany, co ma miejsce w utworach najnowszych.
In this paper, I intended to analyse Polish feature films devoted to three central categories: orientalism, postcolonialism and the clash of cultures (civilizations). This article presents the Polish cinema in the following three areas and types. First of all, there are works which show an exotic, oriental space. Secondly, there are films with a hero who is a stranger and an enemy. Finally, in the newest films the protagonist – a new comer from the East – becomes accepted and understood.
Źródło:
Porównania; 2013, 13; 167-178
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obcy Albert Camus? Przechwycenie jako postkolonialna strategia pisania na przykładzie Sprawy Meursaulta Kamela Daouda
Is Albert Camus a stranger? Détournement as a postcolonial strategy of writing in Kamel Daoud’s The Meursault Investigation
Autorzy:
Bryja, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009131.pdf
Data publikacji:
2019-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
postcolonialism
détournement
Kamel Daoud
canon
Albert Camus
postkolonializm
przechwycenie
kanon
Opis:
W oparciu o literaturę poświęconą kategorii przechwycenia autorka przeprowadza komparatystyczną analizę Sprawy Meursaulta Kamela Daouda oraz dzieł Alberta Camusa (zwłaszcza Obcego i Upadku). Teoria przechwycenia zrekonstruowana na podstawie pism Guy Deborda, Jacquesa Derridy oraz Judith Butler staje się podstawą dla interpretacji literatury postkolonialnej. Celem artykułu jest wskazanie przechwycenia jako jednej z postkolonialnych strategii tworzenia narracji. Według autorki jej istotą jest renegocjacja struktury kanonu i miejsca twórców wyłączonych – ze względu na ekonomiczne, polityczne i kulturowe uwarunkowania – z pełnego udziału w jego współtworzeniu. W pierwszej części artykułu autorka przedstawia podstawowe wyróżniki przechwycenia oraz struktury kanonu literackiego sformułowanej przez Davida Damroscha. Dalej przeanalizowane zostały dwie dialogujące ze sobą narracje literackie. Porównanie usankcjonowanej w kanonie opowieści o morderstwie i procesie Meursaulta Camusa oraz Sprawy Meursaulta Daouda ujawnia ścisłe związki między dwiema powieściami. W opowieści Daouda odwrócona została narracja o wydarzeniach – w książce dominuje perspektywa ofiary, której wyrazicielem jest brat zabitego przez Meursaulta bezimiennego Araba. Przeprowadzona analiza prowadzi do wniosku, że przechwycenie utworu kanonicznego i jego rekontekstualizacja jest bardziej rewolucyjnym gestem pisarzy postkolonialnych, pragnących wynegocjować własne miejsce w obrębie kanonu, niż natywistyczne, utopijne odtwarzanie przedkolonialnej przeszłości. Wybór tej strategii pisania świadczy o autorskiej świadomości dwojakiego rodzaju: każda literatura jest iterowalna, a każda rewolucja jest tylko pozornym zerwaniem.
The author makes a comparative study of The Meursault Investigation by Kamel Daoud and Albert Camus’ works (especially The Stranger and The Fall) based on the literature describing the category of détournement. The theoretical basis of  the notion of détournement is reconstructed from the works of Guy Debord, Jacques Derrida and Judith Butler and it becomes the basic category in the interpretation of postcolonial literature. The main aim of the article is to highlight the importance of this category as one of the strategies of postcolonial writing. The author claims that the purpose of using interception in literature is to renegotiate the structure of the canon and position of writers excluded from its structure because of economic, political and cultural conditions. In the first part of the article, the author points out the essential differentiators of détournement. She introduces the formula of the structure of the literary canon created by David Damrosch. Next she analyses two literary narrations dialoguing with each other. Comparison of the canonical story about Meursault’s murder and trial by Camus and The Meursault Investigation by Daoud reveals a strict relation between these novels. In Daoud’s story, the narration is inverted—the perspective of a victim, which is expressed by the brother of nameless Arab, dominates in the book. The analysis ends with the conclusion that détournement of a canonical work, and its recontextualization, is a more revolutionary gesture, made by postcolonial writers, who want to renegotiate their position in the structure of the canon, compared to nativist, utopian reproduction of the precolonial past. The choice of this particular strategy of writing confirms the truth of two claims of which Daoud is aware (as evidenced in novel): first, that every literary work is iterable and, second, that every revolution is only an apparent renouncement. 
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2019, 34, 4
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tożsamość zakodowana w ciele. Film „Kroniki Fortynbrasa” Oksany Czepełyk
Autorzy:
Zambrzycka, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437004.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
Tematy:
ciało
tożsamość
postkolonializm
feminizm
film
body
identity
postcolonialism
feminism
movie
Opis:
Artykuł dotyczy kobiecej cielesności jako metafory ukraińskich problemów tożsamościowych. Na podstawie filmu Kroniki Fortynbrasa Oksany Czepełyk (2002) pokazuję, jak za pomocą ciała artystka przekazuje treści polityczne, społeczne i kulturalne. Oksana Czepełyk łączy teorię postkolonializmu z teorią feministyczną, analizuje historię Ukrainy, jej tragiczne losy i traumatyczne doświadczenia totalitaryzmu.
The article concerns feminine physicality as a metaphor of the Ukrainian identity. On the basis of the movie The Chronicles of Fortinbras by Oksana Chepelyk (2002) I show how the body transmits the political, social and cultural content. Oksana Czepełyk combines theory of postcolonialism with the theory of feminism, she analyzes the history of Ukraine, its tragic fate and the traumatic experience of totalitarianism.
Źródło:
Przegląd Środkowo-Wschodni; 2017, 2; 93-105
2545-1324
Pojawia się w:
Przegląd Środkowo-Wschodni
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fenomen śląskiej etniczności jako postkolonialna emancypacja
Silesian ethnicity phenomena as postcolonial emancipation
Autorzy:
Geisler, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547258.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Tematy:
śląska etniczność
postkolonializm
tożsamość regionalna
silesian ethnicity
postcolonialism
regional identity
Opis:
Fenomen śląskiej tożsamości narodowej czy etnicznej pojawił się w rezultacie rozwoju demokracji w Polsce pod koniec XX wieku. Zainicjowane w tym czasie procesy rozwoju organizacji społecznych i politycznych na szczeblu lokalnym i regionalnym przyczyniły się do ewolucji świadomościowej ich członków. W kontekście historycznych uwarunkowań regionu Śląska, zainicjowano debatę publiczną na temat poczucia identyfikacji narodowej/etnicznej mieszkańców tegoż regionu. Kreowanie tejże tożsamości oparte zostało na mobilizacji społecznej zaproponowanej przez liderów. Artykuł wykorzystuje postkolonialną perspektywę teoretyczną do analizy rosnącej identyfikacji ze śląską tożsamością narodową.
Silesian national or ethnic phenomena appeared as result of democracy development in Poland at the end of XX century. That time started processes of development of social and political organizations at local and regional level caused to evolution of consciousness their members. In the historical context of Silesia, there initiated the public debate on national/ethnic identity of inhabitants’ in the region. Creation of such identity based on social mobilization proposed by leaders of organization. The paper analyse increasing silesian national identity in the postcolonial perspective.
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2015, 3, 2; 105-116
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemoc symboliczna w duńskiej i grenlandzkiej prasie na temat Komisji Pojednawczej
Autorzy:
Bartnik-Światek, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474053.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
przemoc symboliczna
Komisja Pojednawcza
postkolonializm
relacje duńsko-grenlandzkie
pamięć zbiorowa
Opis:
Niniejszy artykuł jest duńskich i grenlandzkich tekstów prasowych pod kątem stosowania przemocy symbolicznej w ujęciu Pierra Bourdieu. Materiał stanowią artykuły opiniotwórczych dzienników dotyczące powołania kontrowersyjnej grenlandzkiej Komisji Pojednawczej. Zarówno w duńskiej jak i grenlandzkiej narracji można zidentyfikować językowe akty przemocy symbolicznej, które pozycjonują oba państwa względem siebie. Przejawiają się m.in. w wartościowaniu czy stosowaniu stereotypów o charakterze mniej lub bardziej implicytnym.
Źródło:
tekst i dyskurs - text und diskurs; 2016, 9; 145-160
1899-0983
Pojawia się w:
tekst i dyskurs - text und diskurs
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eine kleine Murzynek B. – Artur Daniel Liskowacki jako pisarz postkolonialny
Eine kleine Murzynek B. – Artur Daniel Liskowacki as a postcolonial writer
Autorzy:
Kalin, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2032424.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Artur Daniel Liskowacki
contemporary Polish literature
postcolonialism
współczesna literatura polska
postkolonializm
Opis:
Artykuł przedstawia twórczość szczecińskiego pisarza, Artura Daniela Liskowackiego, w optyce postkolonialnej. Autor ten zasłynął powieścią Eine kleine, ma jednak na swoim koncie kilka książek traktujących o problematyce niemieckiej pamięci kulturowej w polskim Szczecinie czy szerzej – na ziemiach poniemieckich. Odmienną tematyką cechuje się jego powieść Murzynek B. poświęcona kwestiom egzotyzmu, stereotypów rasowych i etnicznych, szczególnie związanych z figurą Murzyna w kulturze polskiej. Te tak różne dzieła łączy jednak perspektywa rozważań nad Obcym/Innym, ksenofobią i konstrukcją polskiej tożsamości konstytuowanej wobec odmienności. Dlatego też twórczość Liskowackiego zaprezentowana została jako pisarstwo postkolonialne – dokonujące estetyzacji kluczowej problematyki krytycznego namysłu nad relacjami kolonialnymi, w szerokim sensie tego pojęcia.
The article presents the work of the Szczecin writer, Artur Daniel Liskowacki, in a postcolonial perspective. This author became famous for his novel Eine kleine, but he has published several books on the issues of German cultural memory in Polish Szczecin, or more broadly – in the former German lands. A different subject is characteristic of his novel Murzynek B., which describes the issues of exoticism, racial and ethnic stereotypes, especially related to the figure of a black person (Negro) in Polish culture. These so different works, however, are linked by the perspective of the reflection on the Stranger/Other, xenophobia and the construction of Polish identity constituted in the face of dissimilarity. Therefore, Liskowacki’s work was presented as postcolonial writing – aestheticizing the key issue of critical reflection on colonial relations, in the broad sense of the term.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2021, 17; 47-61
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W postkolonialnej Europie
In Postcolonial Europe
Autorzy:
Kita, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342010.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Krzysztof Loska
współczesne kino europejskie
postkolonializm
contemporary European cinema
post-colonialism
Opis:
Tekst jest recenzją książki Krzysztofa Loski Postkolonialna Europa. Etnoobrazy współczesnego kina (2016). Recenzentka twierdzi, że podjęta w tej publikacji refleksja na temat współczesnego kina europejskiego, widziana przez pryzmat zwrotu postkolonialnego, pozwala całkiem na nowo, a zarazem krytycznie spojrzeć na filmy znane oraz zwrócić uwagę na te, które sytuują się na marginesach kina narodowego czy festiwalowego. W ocenie Kity publikacja sprawia wrażenie złożonego i wyczerpującego opracowania zmian w obrębie obecnych w kinie tematów: stereotypizacji wizerunków, rasy, płci, tworzenia nowych narracji historycznych, dziedzictwa europejskiego. Omówiwszy budowę książki i krytycznie zrelacjonowawszy jej najważniejsze tezy, autorka recenzji dostrzega, że pracę kończy krótki szkic o muzyce transkulturowej i hybrydycznej, który w jej odczuciu osłabia konkluzywność całej książki, raczej sygnalizuje, że temat będzie się rozwijał, niż proponuje syntetyczne podsumowanie tak długiej, uporządkowanej historii kina.
A book review of Krzysztof Loska’s Postkolonialna Europa. Etnoobrazy współczesnego kina [Postcolonial Europe: Ethnoimages of Contemporary Cinema] (2016). The reviewer argues that the reflection on the situation of contemporary European cinema seen through the prism of post-colonialism, permits a fresh, yet critical, look at well-known films and also notice those that fall within the festival or niche national cinema margins. According to Kita the publication is a complex and comprehensive review of changes in themes present in films: stereotypes of image, race, gender, creation of new historical narratives, European heritage. Having discussed the construction of the book and critically reported on its main thesis, the reviewer notes that the work ends with a brief sketch on transcultural and hybrid music, which, in her opinion, weakens the conclusiveness of the whole book. Rather than offering a synthetic summary of a long and ordered history of the cinema, it offers a new theme, and a promise of its development.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2016, 95; 243-248
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzenie kontestacji w twórczości Bohumila Hrabala, Mirona Białoszewskiego i Wolfganga Hilbiga
The Spaces of Contestation in The Works of Bohumil Hrabal, Miron Białoszewski and Wolfgang Hilbig
Autorzy:
Kledzik, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179247.pdf
Data publikacji:
2012-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
spatial turn
postcolonial studies
Bohumil Hrabal
Miron Białoszewski
Wolfgang Hilbig
postkolonializm
Opis:
Artykuł referuje stan badań nad przestrzenią w literaturze, poczynając od ustaleń strukturalistów, przez semiotykę, po antropologię i spatial turn. Stawia tezę, że współczesny powrót przestrzeni w badaniach literaturoznawczych jest spowodowany popularnością teorii postkolonialnej. Autorka do dotychczasowych reinterpretacji postkolonialnych w badaniach nad literaturą środkowoeuropejską dołącza grupę tekstów powstałych w lub w odniesieniu do czasów socjalistycznych. Omówione teksty autorstwa Bohumila Hrabala, Mirona Białoszewskiego i Wolfganga Hilbiga przy użyciu stylistyki karnawału kreują różne przestrzenie kontestacji oficjalnego dyskursu o subwersywnym potencjale: knajpę, dworce i bazary oraz świat podziemnego Berlina.
The article reports the state of research on the space in literature, starting with the findings of the structuralists, through semiotics, to anthropology and the spatial turn. It argues that the modern return of the space took place due to the popularity of the post-colonial theory in literary studies. The author adds a group of texts created in or in relation to the socialist’ times to the existing post-colonial interpretations of the Central European culture. The texts by Bohumil Hrabal, Miron Białoszewski and Wolfgang Hilbig, discussed using the carnival stylistics, create different spaces of contestation of the official discourse, which posses a subversive potential: a pub, railway stations and bazaars and the underground world of Berlin.
Źródło:
Porównania; 2012, 11; 233-246
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura w okresie postkolonialnym
Architecture in the Period of Postcolonialism
Autorzy:
Žilka, Tibor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179651.pdf
Data publikacji:
2015-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
architecture
postcolonial studies
functionalism
mansion
Trenčianske Teplice
architektura
postkolonializm
funkcjonalizm
dwór
Opis:
W Europie Środkowej w czasie totalitaryzmu rozebrano wiele ważnych zabytków architektonicznych. Tendencja ta utrzymuje się także w epoce postkolonialnej, choć przyczyny takiego postępowania są zupełnie inne. Na Słowacji nie ma problemu z dostępem do zabytków, jednak wiele osób nie przywiązuje wagi do ich wartości artystycznej. Dziedzictwo architektoniczne jest więc nierzadko bezmyślnie niszczone, mimo że wcześniej pełniło różnorodne, istotne funkcje. Szczególnie widoczne jest to na przykładzie domu uzdrowiskowego Machnáč (1932) i basenu „Zielona żaba” – „Zelená žaba” (1937). Maison Machnáč zaprojektował architekt Jaromír Krejcar z Pragi, a „Zieloną żabę” architekt z Brna – Bohuslav Fuchs. Projekt „Zielonej żaby”, przez wzgląd na poziom artystycznej niepowtarzalności i oryginalności, ma wartość ponadnarodową, co jednak nie skłania obecnego właściciela do przywrócenia obiektowi jego pierwotnego stanu.
In the period of totalitarianism in Central Europe many important architectural monuments were demolished. This trend continues in the post-colonial era, although due to other causes. In Slovakia individuals access the sights very easily, but as their relationship to the artistic value is nonexistent, the architectural heritage is frequently destroyed though it used to have different important functions. This is particularly visible on the examples of the bath house Machnáč (1932) and the pool “Green frog” – Zelená žaba (1937). Maison Machnáč was designed by the architect Jaromir Krejcar from Prague, whereas Green frog by Bohuslav Fuchs, the architect from Brno. Poll Green frog with its unique-ness and artistic level goes beyond Slovakia. Nonetheless, the current owner does not want to restore it to its original condition.
Źródło:
Porównania; 2015, 17; 77-90
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Renata Šerelytė i Sigitas Parulskis. Dwa przypadki uwikłania litewskiej prozy po roku 1991 w dyskurs postzależnościowy
Renata Šerelytė and Sigitas Parulskis. Two Cases of Involving the Postcolonial Discourse Into the Lithuanian Prose After 1991
Autorzy:
Kowerko-Urbańczyk, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182325.pdf
Data publikacji:
2014-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Renata Šerelytė
Sigitas Parulskis
postcolonialism
Lithuanian prose
gender
postkolonializm
litewska proza
Opis:
Niniejszy tekst przywołuje spory dotyczące zastosowania refleksji postkolonialnej w krajach bałtyckich. Interesuje mnie litewska literatura po roku 1991, na przykładzie której zaobserwuję związek pomiędzy sytuacją postkolonialną, a pozornością przełomu genderowego. W powieściach Renaty Šerelytė i Sigitasa Parulskisa rzeczywistość po rozpadzie Związku Radzieckiego jawi się jako przestrzeń upokorzenia, niemocy i opresji, z której byli subalterni nie mogą się wydostać, obnażając swoją ofiarniczą mentalność. Konfrontacja z ujawnioną po przełomie różnorodnością jest przez nich traktowana jako zagrożenie dla ich prywatnej tożsamości, skłania ich do poszukiwania słabszych od siebie, by odzyskać odebraną przez radziecki system podmiotowość. Z zabiegów tych wyłaniają się niekoherentne, niespójne światy tworzone przez zmagających się z postkolonialną schizofrenią litewskich pisarzy, którzy z jednej strony próbują nawiązać do zachodnich wzorców, z drugiej – zmagają się z konsekwencjami postkolonialnej traumy.
The text refers to disputes regarding postcolonial studies in the Baltic States. I am deeply interested in Lithuanian literature after 1991, where I observe the relationship between the postcolonial situation and the apparent breakthrough which we can be easily noticed in gender fields. In the novels of Renata Šerelytė and Sigitas Parulskis the reality after the fall of the Soviet Union appears to be a space of humiliation, powerlessness and oppression, from which the subalterns cannot escape. The characters of these novels treated diversity as a threat to their personal identities and decided to search for those who are weaker than themselves to regain the subjectivity taken away from them by the Soviet system. This behaviour results in incoherent worlds created by the Lithuanian writers who struggle with the postcolonial schizophrenia. On the one hand, they try to refer to western paragons. On the other hand, they struggle with the consequences of the postcolonial trauma.
Źródło:
Porównania; 2014, 14; 161-176
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O jednym odczytaniu Song of Solomon
On one reading of the Song of Solomon
Autorzy:
Binczycka-Gacek, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408238.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
postcolonial studies
Flying Africans
Toni Morrison
nostalgia
homegoing
postkolonializm
powrót do domu
Opis:
Przedmiotem analizy w niniejszym artykule będą dwa powiązane z sobą teksty: wydana w 1977 roku powieść Toni Morrison Song of Solomon i poświęcony jej artykuł Ewy Łuczak zatytułowany Powrót do domu w „Pieśni Salomonowej”: nostalgia a budowanie tożsamości. Część moich rozważań chciałabym poświęcić przyjrzeniu się tekstowi Łuczak, dla którego punktem wyjścia są obecne w powieści konteksty polityczne i społeczne. Song of Solomon zostaje w nim zanalizowana w kontekście „dyskursu domu” obecnego w twórczości Morrison, oraz poprzez kategorię nostalgii. W moim artykule chciałabym zwrócić uwagę na inne możliwe interpretacje tekstu noblistki, uzupełniając tym samym interpretację, którą proponuje Ewa Łuczak o nowe konteksty. Kategorię nostalgii proponuję zastąpić odczytaniem Song of Solomon w świetle jednego z najważniejszych mitów diaspory afrykańskiej, wokół którego ustrukturyzowana jest cała powieść – mitu Flying Africans, któremu w tekście Łuczak poświęcone zostało zaledwie jedno zdanie. Mimo iż niniejszy artykuł zawiera pewne elementy polemiczne, chciałabym, aby stanowił przede wszystkim interesujący punkt wyjścia do szerszej dyskusji na temat kulturowej hegemonii zachodnich odczytań tekstów z kręgu literatury postkolonialnej.
Subject to analysis in this article will be two related texts: the novel Song of Solomon by Toni Morrison, published in 1977, and Ewa Łuczak’s article devoted thereto, entitled Homecoming in „Song of Solomon”: Nostalgia and the Construction of Identity. I would like to partially focus on examining Łuczak’s text, for whom political and social contexts depicted in the novel are the point of departure. Łuczak analyses the Song of Solomon in view of the ‘discourse of home’ present in Morrison’s work, and through the category of nostalgia. In my article, I would like to draw attention to other possible interpretations of the Nobel Prize winner’s text, thus complementing the interpretation offered by Ewa Łuczak by introducing new contexts. I propose to replace the category of nostalgia by interpreting the Song of Solomon in the light of one of the most important myths of the African diaspora, around which the entire novel is structured – the myth of the Flying Africans. Łuczak notes this myth in just one sentence. Although this article contains some grounds for a polemic, I would like it to be, above all, an interesting starting point for a broader discussion of the cultural hegemony of Western readings of postcolonial literary texts.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2023, 12; 171-185
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ironiczny i nostalgiczny wizerunek lat sześćdziesiątych na Węgrzech w filmie Lalunie (Csinibaba, 1997) Pétera Tímára
Ironic and Nostalgic Picture of The 60’ in Péter Tímár’s Film Dollybirds (Csinbaba, 1997)
Autorzy:
Bubak, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182032.pdf
Data publikacji:
2013-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Hungarian cinema
Sixties
nostalgia
postcolonialism
irony
film węgierski
lata sześćdziesiąte
postkolonializm
ironia
Opis:
Film Pétera Tímára Lalunie (Csinibaba, 1997) odkrył nieznane terytorium, uświadomił rodakom, że być może, nawet podświadomie, odczuwali nostalgię za latami sześćdziesiątymi. Po rewolucji 1956 roku z każdym rokiem Węgrzy nabierali przeświadczenia, że w tym systemie można żyć, trzeba znaleźć dla siebie tylko właściwie miejsce i nie wychylać się zanadto. Te wspomnienia w połączeniu z popularnymi utworami muzycznymi postanowił wykorzystać Tímár w swoim filmie, adaptując opowiadanie Gyuli Mártona.
Péter Tímár’s film Dollybirds (Csinibaba, 1997) discovered uncharted territory and made the Hungarians realize that perhaps even subconsciously, they feel nostalgia for the sixties.After the revolution of 1956, year by year the Hungarians started to believe that it is possibileto live in that system, you just have to find the right place for yourself and lay low. Tímárdecided to use those memories combined with popular music tracks in his film, in an adaptationof Gyula Márton’s short story.
Źródło:
Porównania; 2013, 13; 191-202
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowiańsko-germańska tragifarsa literacka – post(-)kolonialna konfrontacja wschodu i zachodu w twórczości Andrzeja Stasiuka
Slavo-Germanic Literary Tragifarce – Post(-)colonial Confrontation of East and West in The Works of Andrzej Stasiuk
Autorzy:
Kalin, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182315.pdf
Data publikacji:
2014-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Andrzej Stasiuk
East
West
Central Europe
postcolonialism
Wschód
Zachód
Europa Środkowa
postkolonializm
Opis:
W artykule przyglądam się konfrontacji Wschodu i Zachodu w twórczości Andrzeja Stasiuka w kontekście postkolonializmu – rozumianego zarówno jako autorska diagnoza kulturowa, jak i metoda odczytania twórczości tego pisarza. Po okresie mityzacji „małej ojczyzny”, następnie konstrukcji Stasiukowej „wielkiej ojczyzny” Europy Środkowej, nastąpił w twórczości pisarza etap opisujący i konfrontujący polskie (słowiańskie, środkowoeuropejskie) i niemieckie (zachodnie) doświadczenie kulturowe i psychologiczne (sztuki Noc. Słowiańsko-germańska tragifarsa medyczna, Ciemny las oraz książka quasi-podróżnicza Dojczland). Te ostatnie utwory stanowią przykład opowieści o międzykulturowej granicy, w których sztampowość wyobrażeń etnicznych (autoi heterostereotypów) wynikających z wielowiekowych relacji zależnościowych stała się głównym tematem i zarazem metodą twórczą przy pomocy humoru, ironii, ale także prowokacji.
In the article I look at the confrontation between East and West in the works of Andrzej Stasiuk through the context of post colonialism – both understood as an original cultural diagnosis and as a method of reading the writer’s works. Firstly, mythologizing “little homeland”, secondly, designing “the great motherland” of Central Europe, Stasiuk finally made a step toward describing and confronting Polish (Slavic, Central European) and German (Western) cultural and psychological experience (plays Night. Slavo-Germanic medical tragifarce, Dark Woods and the quasi-travelogue book Dojczland). The latter works are examples of cross-border stories in which ethnic clichés (auto- and heterostereotypes) resulting from centuries-old relationship became not only the main literary subject but also a creative method, with the help of humour and irony, as well as provocation.
Źródło:
Porównania; 2014, 14; 109-127
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TŁUMACZENIE A POSTKOLONIALIZM – BADANIE ELEMENTÓW KULTUROWYCH W PRZEKŁADZIE ANGIELSKO-POLSKIM
Translation and postcolonialism: an analysis of culture-bound items in the Polish literary translation
Autorzy:
Karpińska, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460226.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
postkolonializm, forenizacja, domestykacja, hegemonia, techniki tłumaczeniowe
postcolonialism, foreignization, domestication, hegemony, translation techniques
Opis:
This article states only briefly the results of the study, whose aim has been to confirm or deny the presence of postcolonial trends in the Polish literary translation through the comparative analysis of culture-bound items. The article aims at exploring the reasons, for which the final results of the study should not be viewed as valid. Those reasons are: postcolonial paradigm and the common exclusion of other factors influencing the translation; unclear situation of Poland within the postcolonial field; restricted definition of the culture-bound items; as well as structuralistic nature of the applied tools.
Niniejszy artykuł dość pobieżnie przedstawia wyniki badania, mającego na celu potwierdzenie lub zaprzeczenie obecności trendów postkolonialnych w polskim przekładzie poprzez dokonanie analizy porównawczej elementów kulturowych. Skupia się on na powodach, dla których otrzymane rezultaty nie mogą zostać uznać za wiążące. Wśród tych powodów znajdują się: paradygmat postkolonialny i częste nieuwzględnianie innych czynników wpływających na ostateczny kształt przekładu; problematyczna sytuacja Polski w naukach postkolonialnych; zawężona definicja elementów kulturowych czy zbyt strukturalistyczna natura samego narzędzia.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2016, 6; 435-442
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Буденність як спосіб і якість життя (кілька спостережень над книгою Теодозії Зарівної Сходження на Кайзервальд)
Everyday life as a way and quality of life (some remarks due to "Ascending the Kaiserwald" by Theodozia Zarivna
Codzienność jako sposób i jakość życia (kilka uwag z powodu książki Teodozji Zarivnej "Wejście na Kaiserwald" ["Skhodzhennia na Kaiservald"])]
Autorzy:
Korbicz, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048533.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Рецензія, Теодозія Зарівна, постколоналізм
Recenzja
Teodozja Zariwna
postkolonializm
Review
Teodoziya Zarivna
postcolonialism
Opis:
Рецензія на книжку: Теодозія Зарівна, "Сходження на Кайзервальд", Львів 2017.
Recenzja książki 
Rewiew.
Źródło:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2019, 5, 14; 259-264
1733-2249
Pojawia się w:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Materialne ślady minionej zależności i ich współczesne odczytanie w przestrzeni miejskiej Szczecina
Material Traces of Past Dependency and its Contemporary Reading in The Urban Space of Szczecin
Autorzy:
Praczyk, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179633.pdf
Data publikacji:
2017-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
postcolonial studies
colonialism
urban space
Szczecin
architecture
postkolonializm
kolonializm
przestrzeń miejska
architektura
Opis:
Artykuł omawia kwestie relacji polsko-niemieckich oraz polsko-radzieckich w perspektywie kolonialnej i postkolonialnej, w kontekście przestrzeni miejskiej Szczecina. Zastosowanie narzędzi badawczych dostarczanych przez krytykę postkolo-nialną rzuca nowe światło na krajobraz kulturowy miasta i pozwala wydobyć jego specyficzną, pograniczną tożsamość. Decyzje dotyczące tego, co i w jaki sposób odbudowywano w mieście, które po zakończeniu II wojny światowej jako polskie, znalazło się w radzieckiej strefie wpły-wów, były bardzo wieloznaczne. Odbudowa Szczecina sytuująca się między niemieckim dzie-dzictwem a balastem radzieckiej zależności powodowała szereg trudności w oswojeniu miasta przez zasiedlających je Polaków oraz wpłynęła na wytworzenie odrębnych mechanizmów umożliwiających zakorzenienie w nim oraz utożsamienie się z jego miejską tkanką.
The article deals with the question of Polish-German and Polish-Soviet relations from the colonial and postcolonial perspective in the context of the urban space of Szczecin. The application of theoretical categories provided by the postcolonial studies helps to perceive the cultural landscape of the city in a different way and enables to bring out its specificity and border condition. Decisions concerning what was to be rebuilt and the way it was to be rebuilt in the city after World War II, which became Polish but situated in the area of the soviet influence, were multidimensional. The reconstruction of the city had to be defined some-where between the German heritage and the ballast of the soviet domination. In consequence this situation caused many difficulties both in the process of growing accustomed to the city and in enabling the identification with its material, architectural texture by its new, Polish inhabitants.
Źródło:
Porównania; 2015, 17; 123-138
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historiografi a pentekostalna i postkolonializm: przewartościowania i reinterpretacje
Pentecostal historiography and postcolonialism: re-evaluations and re-interpretations
Autorzy:
Rzepka, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494413.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
Pentekostalizm
chrześcijaństwo
historiografia
historia
misje
postkolonializm
Pentecostalism
Christianity
historiography
history
missions
Postcolonialism
Opis:
Dynamiczny rozwój chrześcijaństwa pentekostalnego, zwłaszcza w tych społeczeństwach, które niegdyś doświadczyły zależności kolonialnych, powoduje przewartościowania i odmienne interpretacje jego początków oraz historii. Artykuł koncentrując się na ukazaniu przemian historiografi i ruchu zielonoświątkowego dowodzi, że współcześnie pisarstwo historyczne ukazuje go w wymiarze globalnym. Perspektywa globalna, paradoksalnie, powoduje konieczność uwzględnienia wielu odmiennych i niezależnych od siebie lokalnych i „oddolnych” historii ruchu, zdradzając przy tym zależność od krytyki postkolonialnej. Podejście postkolonialne, w istocie, zdaje się dominować w pracach współczesnych historyków ruchu.
The dynamic development of the Pentecostal Christianity especially in societies that experienced colonial domination and dependencies, evokes necessity to re-evaluate and re-interpret its origin and history. The article resenting tendency and changes in the Pentecostal historiography argues that today’s historical writings concentrate on its global dimension. Global perspective, paradoxically, makes it necessity to take into account a variety of independent, local and grassroots histories of the movement, revealing its dependence on postcolonial theory. Th e postcolonial approach seems to dominate in works of the present historians of the Pentecostal movement.
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2017, 03; 527-548
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy teoria postkolonialna jest kobieca? Narodziny, rozwój i zmierzch postkolonializmu
Is postcolonial theory female? Beginnings, rise and decline of Postcolonialism
Autorzy:
Nowicka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/413585.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
postkolonializm
feminizm
etniczność
płeć kulturowa
świat postsowiecki
postcolonialism
feminism
ethnicity
gender
postsoviet world
Opis:
Teoria postkolonialna, inaczej postkolonializm, jest poststrukturalnym nurtem krytycznym prężnie rozwijanym od lat 80. XX w. W ostatniej dekadzie można jednak zauważyć narastające wątpliwości wokół repertuaru zastosowań tej perspektywy, koncentrującej się na relacji kolonizator – skolonizowany. Niniejszy artykuł rekonstruuje etapy rozwoju teorii postkolonialnej oraz takich wymiarów tego nurtu, które można ogólnie określić mianem kobiecych (genderowych). Szczególny nacisk jest położony na konfrontację postkolonialnego postulatu odzyskiwania narodowo-kulturowej podmiotowości i perspektywy feministycznej. Instytucjonalizacja teorii postkolonialnej i pojawienie się grupy znaczących badaczek, pochodzących głównie z byłych kolonii, przyczyniło się do powstania socjologiczno-etnograficznej odmiany postkolonializmu o charakterze interwencyjnym. Przedmiotem analiz postkolonialnych stają się praktyki, w których wyraża się kobiecość konstruowana w społeczeństwach doświadczających politycznej i kulturowej dominacji. Na przełomie XX i XXI wieku pojawiły się oparte o instrumentarium pojęciowe postkolonializmu analizy świata postsowieckiego. We wschodnioeuropejskim wariancie teorii postkolonialnej kluczową pozycję zajmuje wizja zniewolonego narodu jako kobiety, m.in. w analizach M. Janion, E. Thompson (Polska) i N. Shevchuk-Murray, T. Hundorovej (Ukraina). Mimo nadziei wiązanych z adaptacją postkolonializmu do badań Europy Wschodniej to podejście, podobnie jak klasyczna teoria postkolonialna, spotyka się z silną krytyką. Czy feminizacja tego nurtu rozsadza go od środka?
Postcolonial theory, or postcolonialism, is a poststructural critical approach dynamically developing since 1980. In the recent decade one can observe increasing doubts about this focused on colonizer – colonized relation perspective. This article reconstructs the stages of the rise of postcolonial theory and such dimensions of this approach which concern gender matters. The stress is put specially on the confrontation between postcolonial claim of regaining national-cultural subjectivity and feminist perspective. The institutionalization of postcolonial theory and apparition of a group of significant female researchers, majority of whom comes from ex-colonies, contributed to emergence of a sociological-ethnographical variant of postcolonialism: an interventionist one. The practices in which the constructed in politically and culturally dominated societies womanhood express itself are becoming an object of postcolonial analysis. At the turn of the XX and XXI centuries the analysis of postsoviet world based on the postcolonial categories emerged. In the Eastern European variant of postcolonial theory the key position is taken by the vision of a enslaved nation as a woman, inter alia in the analysis by M. Janion, E. Thompson (Poland) and N. Shevchuk-Murray, T. Hundorova (Ukraine). Despite the hopes interlinked to the adaptation of postcolonialism to studies of Eastern Europe, this approach, similarly to classic postcolonial theory, is strongly criticized. Is the feminization of this perspective about to disrupt it from inside?
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2010, 59, 3; 109-130
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The post-colonial turn and the modernist architecture in Africa
Zwrot postkolonialny a architektura modernistyczna w Afryce
Autorzy:
Ciarkowski, Błażej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593833.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Africa
modernism
decolonisation
post-colonialism
modernist architecture
Afryka
modernizm
dekolonizacja
postkolonializm
architektura modernistyczna
Opis:
Modernism as a trend in architecture is rarely associated with the colonial policy of the European powers. Nevertheless it was one of the tools of the "Western" expansion in Africa, simultaneously a constructive and a destructive force. It was a reflection of the changes in the modern world and at the same time it led to an unavoidable break with the local identity and tradition. “The Year of Africa" (1960), when as many as 17 states proclaimed independence, paradoxically did not bring any radical changes in architectonic solutions. Public facilities were still constructed according to "Western" modernist convention. Political dependence of the new countries on their respective "mother states" has been to a significant degree reduced and sometimes even broken. At the same time their relations on the level of architecture have remained almost unchanged, thereby pushing the "periphery" to the role of a "province". Critical analysis of the effects of colonialism merges post-colonialism with neo-colonialism, understood as control exercised by the metropolis over the decolonised peripheries.
Modernizm jako nurt w architekturze rzadko bywa łączony z polityką kolonialną europejskich mocarstw. Tymczasem stał się on jednym z narzędzi ekspansji „Zachodu” w krajach afrykańskich. Była siłą budującą i niszczącą zarazem. Stanowiła odzwierciedlenie przemian współczesnego świata, a jednocześnie prowadziła do nieuchronnego zerwania z lokalną tożsamością i tradycją. „Rok Afryki” (1960) kiedy to niepodległość proklamowało aż 17 państw, paradoksalnie nie przyniósł radykalnych zmian w obszarze rozwiązań architektonicznych. Obiekty publiczne nadal wznoszone były w „zachodniej”, modernistycznej konwencji. Polityczna zależność od „kraju-matki” została w znacznym stopniu zredukowana, a niekiedy całkowicie zerwana. Równocześnie związki na płaszczyźnie architektury pozostały niemal niezmienne, spychając tym samym „peryferie” do roli „prowincji”. Krytyczna analiza skutków kolonializmu łączy post-kolonializm z neokolonializmem rozumianym jako kontrola sprawowana przez metropolię nad zdekolonializowanymi peryferiami.
Źródło:
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2015, 17; 239-249
1641-9278
Pojawia się w:
Art Inquiry. Recherches sur les arts
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Black Science – Black Magic. Czy afrofuturyzm jest narracją poznawczą
Black Science – Black Magic. Afrofuturism, narrative and cognition
Autorzy:
Brzostek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/424293.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
Tematy:
afrofuturyzm, postkolonializm, jazz, science fiction, sztuka, nauka, afrofuturism, postcolonialism, science fiction, art, science
Opis:
Afrofuturism plays an important part in the cultural landscape of contemporary american, african, and african-american culture, being integral to the popular culture also in other modern societies (afropean culture). Afrofuturism is, as Ytasha L. Womack wrote, “an intersection of imagination, technology, the future and liberation”. The aim of this work is to shed light on the depiction of science, art, culture and future in afrofuturism. The essay focuses on the use of scientific discourse in afrofuturistic narratives (novels, movies, graphic novels, musical works). The question is: Is afrofuturism also interpretive research and the critical theory of a culture?
Źródło:
Sztuka i Dokumentacja; 2016, 14; 28-37
2080-413X
Pojawia się w:
Sztuka i Dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Colonial heritage in multi-ethnic societies: undercover racism in twenty-first-century Peru
Dziedzictwo kolonialne w społeczeństwach wieloetnicznych: utajony rasizm w Peru w XXI wieku
Autorzy:
Escobedo, Luis
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965658.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
racism
ethnicity
nationalism
interethnic relations
post-colonialism
rasizm
etnocentryzm
nacjonalizm
stosunki międzyetniczne
postkolonializm
Opis:
Od początku XVI w. społeczeństwo Peru zostało poddane intensywnemu wymieszaniu pod względem etnicznym i kulturowym. Proces ten obejmował łączenie i godzenie różnorodności, jednakże odsłonił także liczne antagonizmy i konflikty, szczególnie widoczne pomiędzy regionami na Wybrzeżu (zwłaszcza w Limie) a Andami. Znacząca pozycja Limy jako ośrodka politycznego i ekonomicznego w okresie kolonialnym spowodowała faworyzowanie ludzi z Wybrzeża, kosztem mieszkańców Andów, głównie autochtonów. Ta dysproporcja utrzymywała się w czasach po odzyskaniu niepodległości, pomimo że w obliczu nieobecności Hiszpanów, Kreole stali się klasą rządząca. Od początku XX w. ludność z Andów upatrywała szansę poprawy warunków życia dzięki migracji do miast lub na wybrzeże. Mimo że ludność napływowa z Andów oraz ich potomkowie zaczęli z czasem partycypować w sprawowaniu władzy, zyskując przy tym równy innym obywatelom status społeczny, nadal byli przedmiotem dyskryminacji rasowej. Razem z Peruwiańczykami o innym pochodzeniu, którzy byli w historii podobnie uznawani za obywateli niższej kategorii, jak np. afro-Peruwiańczycy, postrzegano i naznaczano ich jako przynależnych do nieoficjalnej kategorii nie-białych. I chociaż odbywało się to w skomplikowanej i ukrytej formie, społeczeństwo Peru przyznawało tej grupie niższą ocenę, a biali Peruwiańczycy byli oceniani wyżej. Czerpiąc z naukowych badań społecznych nad rasizmem, przeprowadzanych od lat 80. XX w., artykuł stanowi wyjaśnienie, jak rasizm funkcjonuje obecnie wśród Peruwiańczyków jako utajona forma dyskryminacji, oraz dlaczego i w jaki sposób ludzie o wyraźnie europejskich cechach są idealizowani, podczas gdy ci o mniej europejskich cechach są dyskredytowani.
Since the beginning of the 16th century, Peruvian society has undergone an intense ethnic and cultural mixing. This process has involved fusion and diversity, whereby it has revealed a variety of antagonisms and conflict, especially found between the regions of the Coast – particularly, Lima – and the Andean Mountains. The importance of Lima as a political and economic center during the Colony, favored the people of the Coast over Andean people – predominantly indigenous. This disparity persisted after Independence, given that, in the absence of Spaniards, Creoles had become the ruling class. Since the beginning of the 20th century, however, Andean people have found in migration towards urban and Coastal areas an opportunity to improve their living conditions. Yet, even if Andean migrants and their descendants continue to grow in power and status, they are still subject to racial discrimination. Together with Peruvians of other origins who have similarly accumulated disadvantages throughout history, such as afro-Peruvians, they are perceived and stigmatized as part of an unofficial category of non-whites. Though in a complex and undercover manner, Peruvian society has given this grouping poor valuation. On the contrary, white Peruvians have been highly valuated. Drawing upon social scientific research on racism since the late 1980s, the present paper aims at explaining why and how people of more predominant European features are rather idealized whereas the ones with less European features are rather denigrated, and how racism works covertly within the daily social relations among Peruvians today.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2013, 2; 109-137
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwoistość doświadczenia: Gruzja w dyskursie postkolonialnym o postsowieckości
Duality of experience: Georgia in postcolonial discourse about the post-soviet
Autorzy:
Krzysztan, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1941371.pdf
Data publikacji:
2018-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
postkolonializm
Gruzja
dekolonizacja umysłów
konflikty postsowieckie
postcolonialism
Georgia
decolonization of minds
Post-Soviet conflicts
Opis:
Pytanie badawcze tekstu sprowadza się do rozważań nad możliwością aplikacji teorii postkolonialnych w przypadku postsowieckiej Gruzji. Krytyka postkolonialna niemal ominęła sferę postsowiecką, pozostawiając ogromną przestrzeń polityczną w monopolu idei interpretacji przez badania systemowo-tranzycyjne. Przez rozważania nad potencjalnymi limitacjami dla możliwości przepisania teorii w odmiennych uwarunkowaniach politycznych autor próbuje rozwinąć szerszą perspektywę dla interpretacji socjopolitycznych procesów w postsowieckiej Gruzji. Przypadek Gruzji jest interesujący dla teorii postkolonialnych, gdyż zgodnie z hipotezą Gruzja podlega dwoistości postkolonialnego doświadczenia. Z jednej strony podlega procesom dependencyjnym ze strony byłego hegemona, z drugiej w ten sam sposób (jako kolonialny dzierżawca przemocy) postrzegana jest przez mniejszości etniczne w „lokalnym” imperium. Zatem, używając nomenklatury postkolonialnej, tekst stara się zredefiniować transformacyjne i postkolonialne doświadczenie Gruzji.
The article is trying to answer the question whether the application of postcolonial theories is possible when the example of Post-Soviet Georgia is taken into consideration. Postcolonial critique almost avoided the former Soviet Union, leaving the huge cultural space with the lack of diversified approach. Through the analysis of potential limitations for re-writing of the theory in other political circumstances, the author attempts to develop the broader background for the interpretation of sociopolitical processes in the Post- Soviet Georgia. The case of Georgia is interesting because of the possible hypothesis that Georgia as postcolonial entity faces the experience of duality. Georgia faces up the multi-layered obstacles connecting with political and cultural heritage of Russification, but also is treated as the colonizer by the ethnic minorities. Therefore, using postcolonial nomenclature, paper is trying the redefine the transformational and postcolonial experience of Georgia.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2018, 58; 196-215
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Colonialism in another Way. On the Applicability of Postcolonial Methodology for the Study of Postcommunist Europe
Inny kolonializm. O możliwości zaaplikowania metodologii postkolonialnej do studiów nad Europą postkomunistyczną
Autorzy:
Riabczuk, Mykoła
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179712.pdf
Data publikacji:
2013-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
postcolonialism
postcommunism
Ukraine
Soviet empire
internal colonialism
postkolonializm
postkomunizm
Ukriana
imperium sowieckie
wewnętrzny kolonializm
Opis:
The paper defends the usefulness of the postcolonial approach to the study of various processes in the postcommunist countries that belonged, for decades, to the inner and outer parts of the Soviet empire. The paper shows, in particular, how some developments in post-Soviet Ukraine can be better understood in the context of Russo-Soviet internal colonialism, and how Ukraine’s thoroughgoing ambivalence and conspicuous regionalism result historically from different types of colonization of different regions. The paper insists, nonetheless, on a clear recognition of intrinsic limitations of the postcolonial approach, determined primarily by the absence of the racist component in Soviet imperialism – the component that is crucial for the classical (post)colonial situation and that makes it profoundly different from the Soviet one in terms of the complete exclusion / potential inclusion of subjugated peoples. In sum, all the usefulness of postcolonial theorizing for the analysis of the postcommunist world should not inhibit researchers from the recognition of its only partial and very conditional applicability, and of the need for due reservations, selfreflection and self-restrain.
Artykuł broni użyteczności podejścia postkolonialnego do studiów nad różnorakimi procesami, zachodzącymi w krajach postkomunistycznych, które przez dekady należały do zewnętrznych lub wewnętrznych części imperium sowieckiego. Artykuł wykazuje w szczególności, jak niektóre zjawiska na postsowieckiej Ukrainie mogą być lepiej zrozumiane w kontekście rosyjsko-sowieckiego kolonializmu wewnętrznego oraz jak całkowita ukraińska ambiwalencja i wyrazisty regionalizm wynikają historycznie z różnych typów kolonizacji w różnych regionach. Autor mimo wszystko nalega na czytelne uznanie istotnych ograniczeń podejścia postkolonialnego, które wynikają przede wszystkim z nieobecności czynnika rasistowskiego w sowieckim imperializmie – komponentu, który jest kluczowy dla klasycznej sytuacji (post)kolonialnej i fundamentalnie odróżnia ją od sytuacji sowieckiej w kwestii całkowitego wykluczenia/potencjalnego wykluczenia podporządkowanych narodów. W rezultacie, cała przydatność teoretyzowania postkolonialnego do analizowania postkomunistycznego świata nie powinna powstrzymywać badaczy od uznania jejjedynie częściowej i warunkowej przydatności, wymagającej ograniczeń, autorefleksji i samokontroli.
Źródło:
Porównania; 2013, 13; 47-59
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
GRYMAS DEDALA. ANDRZEJA KIJOWSKIEGO KONFRONTACJE Z PARYŻEM
DEDALUS’ GRIN. ANDRZEJ KIJOWSKI’S CONFRONTATIONS WITH PARIS
Autorzy:
Kopczyk, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911876.pdf
Data publikacji:
2019-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Andrzej Kijowski
Paris
postcolonialism
Polish culture
French culture
Paryż
postkolonializm
kultura polska
kultura francuska
Opis:
Michał Kopczyk, GRYMAS DEDALA. ANDRZEJA KIJOWSKIEGO KONFRONTACJE Z PARYŻEM. „PORÓWNANIA” 1 (24), 2019. T. XXIV, S. 147-162. ISSN 1733-165X. Artykuł jest propozycją lektury dzieł Andrzeja Kijowskiego, będących zapisem pobytu pisarza w stolicy Francji – eseju Sezon w Paryżu oraz fragmentów dziennika. Autor artykułu skupia się szczególnie na intelektualnym aspekcie tych doświadczeń, rekonstruuje polityczne diagnozy autora-bohatera, analizuje jego postrzeganie relacji pomiędzy rodzimą kulturą a kulturą zachodnioeuropejską, w szczególności francuską. Intelektualny ferment, w jakim zobaczył Francję pochłoniętą „wojną algierską”, Kijowski odczytuje nie tylko jako doniosły fakt o znaczeniu politycznym, ale i jako okazję do przyjrzenia się aktualnej kondycji kultury współczesnego mu Zachodu, wreszcie i kondycji (moralnej, intelektualnej) jego mieszkańców. Sezon w Paryżu – inaczej niż dziennik – staje się ostatecznie pochwałą kultury jako zjawiska na swój sposób „niesterylnego”, niepoddającego się racjonalizacji. Najbliższa owej wizji okazuje się w ocenie pisarza kultura francuska. Autor artykułu wskazuje na podobieństwa niektórych wniosków pisarza do diagnoz formułowanych dziś ramach badań postkolonialnych nad Europą Środkową i Wschodnią.
Michał Kopczyk, DEDALUS’ GRIN. ANDRZEJ KIJOWSKI’S CONFRONTATIONS WITH PARIS. “PORÓWNANIA” 1 (24), 2019. Vol. XXIV, P. 147-162. ISSN 1733-165X. The article offers a reading of Andrzej Kijowski’s works which constitute a record of the writer’s stay in the capital of France – the essay Sezon w Paryżu [A Season in Paris] and fragments of his diary. The author of the article focuses especially on the intellectual aspect of these experiences, reconstructs the political diagnoses of the author-protagonist, analyses his perception of the relationship between his native culture and that of Western Europe (especially of France), and the condition of both at the time. The intellectual dimension of the texts is closely bound with their personal dimension, as can be seen for example in the way that A Season in Paris praises culture – and the human being – as particularly “non-aseptic” phenomena, resisting rationalization. The intellectual ferment in which the visitor found France, engrossed in the “Algerian war,” became in this perspective an equivalent of the reevaluations provoked in the writer by his journey. The author of the article points to the similarities between the writer’s diagnoses and those formulated today within the framework of postcolonial research on Central-Eastern Europe.
Źródło:
Porównania; 2019, 24, 1; 147-162
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Українська література: між Україною і літературою
Ukrainian Literature: Between Ukraine and Literature
Autorzy:
Галета, Олена
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2178930.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
postcolonialism
space
spatial identity
literary mapping
anthology
postkolonializm
przestrzeń
tożsamość przestrzenna
mapowanie literackie
antologia
Opis:
This article is dedicated to the anthology Solomon’s Red Star (2012), which contains 25 essays describing 25 administrative regions of contemporary Ukraine. Different rhetorical strategies presented by authors are analyzed from a postcolonial perspective. The most important elements of the postcolonial narrative are a notion of a literature as a mirror of reality and understanding of a narrative as a kind of a travelogue, when the author acts as a guide and the reader is supposed to be a tourist. A narrative is mostly past-oriented but not future-oriented and the main challenge to the authors is that a history is neither coherent nor complete. A post-soviet stereotype-based narrative is opposed by a mythological poetics as a means of creating a new cultural identity.
W artykule dokonana została analiza antologii Czerwona Gwiazda Salomonowa (2012), która zawiera 25 esejów, poświęconych 25 regionam współczesnej Ukrainy. Stosowane przez autorów różne strategie retoryczne są rozpatrywane w perspektywie metodologicznej postkolonializmu. Elementami najważniejszymi narracji postkolonialnej okazują się ujęcie literatury jako zwierciadła rzeczywistości, a także rozumienie wypowiedzi jako travelogue, kiedy autor działa jako przewodnik, a czytelnik jako turysta. Wypowiedź postkolonialna, przenosząca uwagę od przyszłości do przeszłości, stoi przed wyzwaniem narratywu historycznego, który nie jest spójny ani kompletny. Wreszcie, oparta na stereotypach narracja postradziecka jest zastępowana przez poetykę mitologiczną jako narzędzie stworzenia nowej tożsamości lekturowej.
Źródło:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe; 2015, 1; 273-287
2543-9227
Pojawia się w:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postkolonialne obrazy we współczesnym kinie włoskim
Postcolonial cinema studies. The perspective of modern Italian cinema
Autorzy:
Baszak, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459922.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
postkolonializm, kino włoskie, migracje, imigranci, multikulturowość, rasizm
postcolonialism, Italian cinema, migration, immigrations, multiculturalism, racism
Opis:
Aim of the study. The aim of this study is the examination of postcolonial imaginary in contemporary Italian cinema, the production of which has significantly increased. Speaking of postcolonialism , we need to first present the colonial legacy of Italy, so that we can then smoothly proceed to the postcolonial study of film with the following analysis of particular movies. Method. Analysis was based on the most important concepts of postcolonial film research. Results. Analysed movies less frequently touch on the subject of postcolonialism directly, also they consider different factors which caused the current migration tendencies, and also the creation of diasporic communities. Postcolonial film research is more frequently applied to the concept of multiculturality. Conclusions. Films under discussion represent contemporary Europe as shaped by the colonial past, which has created a lasting impact on its current state, and also through the prism of what followed it, which was migration - currently one of Europe’s major problems.
Cel badań. Celem poniższej pracy jest zbadanie postkolonialnych obrazów we współczesnym kinie włoskim, których produkcja w ostatnich dwudziestu latach uległa znacznemu rozwojowi, nie tylko we Włoszech, ale i w całej Europie. Mówiąc o postkolonialiźmie w filmie, należy najpierw przedstawić kolonialne dziedzictwo Włoch, aby płynnie przejść do postkolonialnych studiów nad filmem, a co za tym idzie do analizy konkretnych tytułów filmowych. Metody badań. Przedmiotem moich badań są współczesne filmy włoskie, których tematyka pozostaje ściśle związana z postkolonializmem. Analiza została przeprowadzona na podstawie najważniejszych koncepcji postkolonialnych badań nad filmem (teoria Kobeny Mercer i Stuarta Hall, Elli Shohat i Roberta Stam oraz Laury Marks, Sandry Ponzanesi i Marguerite Waller). Wyniki badań. Analizowane filmy coraz częściej nie dotyczą bezpośrednio postkolonializmu, uwzględnia się inne niż tylko kolonialne czynniki sprawcze warunkujące dzisiejsze ruchy migracyjne oraz powstawanie wspólnot diasporycznych. Wnioski. Omawiane filmy ukazują współczesną Europę jako ukształtowaną przez kolonialną przeszłość, która wywarła trwały wpływ na teraźniejszość oraz przez pryzmat jej następstwa, jakim jest zjawisko migracji, które obecnie stanowi duży problem w Europie. Postkolonialne badania nad filmem, coraz częściej odnoszą się do pojęcia multikulturowości.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2017, 7; 426-432
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naturalizacja władzy a kolonializm. Uwagi na marginesie Robinsona Cruzoe Daniela Defoe i Piętaszka, czyli Otchłani Pacyfiku Michela Tourniera, z Szekspirowską Burzą w tle
Naturalisation of Power. Some Notes on the Margins of Daniel Defoe’s Robinson Crusoe and Michel Tournier’s Friday, or, The Other Island with the Shakespearean Tempest in the Background
Autorzy:
Lemann, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/912011.pdf
Data publikacji:
2019-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
power
postcolonialism
early capitalism
thaumaturgy
social contract
władza
postkolonializm
wczesny kapitalizm
taumaturgia
umowa społeczna
Opis:
Artykuł poświęcony jest analizie zmieniających się w kulturze europejskiej mechanizmów legitymizacji władzy. Robinson Cruzoe Daniela Defoe lokowany jest tradycyjnie w obrębie wczesnokapitalistycznego wzrostu indywidualizmu, przejawiającego się na polu ekonomicznego działania jednostki. Argumentuję, że aby Robinson mógł stać się na swej wyspie homo oeconomicus, który wyłącznie swą pracą przekształca dziką naturę w cywilizację, a następnie zostać władcą/królem/gubernatorem wyspy, musiały zajść zmiany w obrębie źródeł legitymizacji władzy. Robinson Cruzoe, everyman, może stać się władcą swej wyspy dzięki odejściu od boskiej legitymizacji władzy, która dominowała w kulturze europejskiej, począwszy od antyku, aż do czasów Oświecenia. Przywołuję więc postać Szekspirowskiego Prospera, maga i króla Neapolu, który włada swą wyspą przy pomocy magii jako ostatni literacki potomek „królów cudotwórców” (M. Bloch, E. Kantorowicz). Władza Robinsona opiera się za zasadach umowy społecznej i nie pochodzi z boskiego nadania. Analizuję opisywany przez Defoe mechanizm zdobywania i utrzymywania władzy przez Cruzoe, odwołując się do procesualności powstawania imperiów kolonialnych. Piętaszek, czyli otchłanie Pacyfiku Michela Tourniera z 1967 roku to powieść powstała w optyce Saidowskiej „lektury kontrapunktowej”, dlatego też Tournier dekonstruuje mechanizm naturalizacji, demokratyzacji władzy Robinsona, odwołując się do wcześniejszych mechanizmów metafizycznej legitymizacji. Dostrzegam więc procesualność mechanizmu zdobywania i utrzymywania władzy, co wydaje mi się istotne z punktu widzeniazrozumienia istoty i dynamiki imperializmu kolonialnego.
This article is devoted to the analysis of the changing mechanisms of power legitimization in the European culture. Daniel Defoe’s Robinson Crusoe is traditionally located within the early capitalist growth of individualism, manifested in the field of the economic activity of the individual. I argue that for Robinson to become a homo oeconomicus on his island, a person who transformed wild nature into civilization with his work, and then become the ruler/king/governor of the island, changes within the sources of legitimacy of power had to take place. Robinson Crusoe, an everyman, could become the ruler of his island only by means of resignation from the divine source of power legitimization which dominated European culture from antiquity to the times of Enlightenment. I recall the figure of Shakespearean Prosper, a magician and the king of Naples, who rules his island with the help of magic, as the last literary descendant of “the king’s thaumaturge” (M. Bloch, E. Kantorowicz). Robinson’s power is based on the principles of a social contract and his authority does not come from divine conferral. I analyse the mechanism of acquiring and maintaining power by Crusoe, described by Defoe, referring to the processuality of forming colonial empires. Friday, or, the Other Island by Michel Tournier, published in 1967, is a novel based on Said`s optics of “counterpoint reading”, which is why Tournier deconstructs the mechanism of naturalisation, democratisation of Robinson’s power, referring to earlier mechanisms of metaphysical legitimacy. This is why I notice the processuality of the mechanism of acquiring and maintaining power, which seems important to me from the point of view of understanding the essence and dynamics of colonial imperialism.
Źródło:
Porównania; 2019, 25, 2; 229-245
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wilk w Rosji. Subaltern? W imperium? (Polemika z konceptem "postzależności")
Wilk in Russia. Subaltern? in Empire?
Autorzy:
Dąbrowski, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1185351.pdf
Data publikacji:
2014-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
postcolonialism
polemic
romantic code
Mariusz Wilk
Russia
postkolonializm
postzależność
polemika
kod romantyczny
anachronizm
Rosja
Opis:
Artykuł w pierwszej części polemizuje z polską wersją postkolonializmu, która przyjęłanazwę postzależności. Autor zarzuca jej naśladowanie kodu romantycznego, abstrakcyjność,operowanie esencjalistycznymi opozycjami, które we współczesnym rozumieniu procesów kulturywydają się anachroniczne. W drugiej części omawia twórczość Mariusza Wilka, który jestdobrowolnym emigrantem w Rosji, zaś jego pisarstwo traktuje jako model refleksji suwerennej.
The first part of the article is a polemic with the Polish version of postcolonialism, which adopted the name post-dependence. The author criticizes mimicking the romantic code, abstractness, operating essentialist oppositions which, in the modern meaning of culture processes, are regarded as anachronistic. The second part discusses the works of Mariusz Wilk, who is a voluntary immigrant in Russia, and his writing is treated as a model of sovereign reflection.
Źródło:
Porównania; 2014, 15; 105-120
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podróż do Burmy Gustawa Herlinga-Grudzińskiego – perspektywy badawcze. Rekonesans
A Journey to Burma by Gustaw Herling-Grudziński: Research Perspectives. A Reconnaissance
Autorzy:
Panas, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1790939.pdf
Data publikacji:
2021-02-11
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Podróż do Burmy
Gustaw Herling-Grudziński
postkolonializm
close reading
A Journey to Burma
postcolonialism
Opis:
Artykuł podejmuje problematykę dotychczasowych badań nad mniej znanym, wczesnym dziennikiem Gustawa Herlinga-Grudzińskiego z okresu jego podróży do Birmy (Podróż do Burmy). Autor wyróżnia dwa zasadnicze wątki interpretacyjne obecne w najważniejszych tekstach poświęconych temu utworowi. Są to: zagadnienia genologiczne oraz kwestie historyczno-polityczno-społeczne. Pokazując zalety i osiągnięcia tych prac, badacz wskazuje także na te elementy, które nadal nie doczekały się dokładnej analizy. I tak podkreślona zostaje potrzeba pogłębionej lektury dzieła Herlinga-Grudzińskiego z uwzględnieniem perspektywy postkolonialnej, a także bliższe przyjrzenie się temu tekstowi w kontekście całej twórczości autora Podróży do Burmy i specyfiki jego sztuki pisarskiej. W artykule szczegółowo omówione zostały główne problemy, ale także potencjalne korzyści każdego z tych podejść.
This article concerns the existing research on the lesser-known, early diary of Gustaw Herling‑Grudziński about his journey to Burma titled A Journey to Burma. In this article, the author distinguishes two main interpretative themes appearing in the most important texts dealing with this work: genealogical issues, and those related to history, politics and social life. By showing the advantages and effects of these texts, the author points to those elements that still have not been thoroughly analysed. Thus, the need for an in-depth reading of this work with the post-colonial perspective taken into account is emphasised, as is a closer look at this text in the context of the whole output of the author of A Journey to Burma and his unique writing style. This article discusses in detail the main problems and potential benefits of each approach.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 1; 69-76
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The white man’s burden. From colonialism to postcolonialism – discourse on non-european art and its position in the artworld from the perspective of the 2020s
„Brzemię białego człowieka”. Od kolonializmu do postkolonializmu – dyskurs o sztuce pozaeuropejskiej i jej znaczeniu w świecie sztuki z perspektywy lat 20. XX wieku
Autorzy:
Pawłowska, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041827.pdf
Data publikacji:
2021-11-25
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
postcolonialism
colonial conquest
discourse
art
Africa
collections
postkolonializm
podbój kolonialny
dyskurs
sztuka
Afryka
kolekcje
Opis:
The purpose of this paper is the presentation of a historical perspective to assess the impact of 19th-century European colonization on culture and art. The article discusses the changes that have taken place over the years in the approach to the non-European population as well as its art and culture. From the sense of "the civilization mission of white people" (which is reflected in the poem The White Man’s Burden) in the 19th century, through the interest in tribal art of European Avant-garde artists in the early 20th century, to the period of the beginning of discourse on the negative face of colonialism (e.g. Discours sur le colonialism by Aimé Césaire or visual actions by Ben Enwonwu, Ernest Mancoba). Particular attention has been paid to modern times and settling accounts with colonialism. This trend has been more and more visible since the end of the 1980s (e.g. the controversial Magiciens de la Terre (Paris) exhibition from 1989 or the Documenta exhibitions curated by non-Europeans (e.g. Okwui Enwezor). The period of the 21st century is dominated by the postcolonial trend in art (recognized artists of this profile include Fred Wilson (b. 1954), Sonia Boyce (b. 1962), Kara Walker (b. 1969), Hew Locke (b. 1959), Yinka Shonibare (b. 1962) and Kader Attia (b. 1970))
Artykuł podejmuje w perspektywie historycznej ocenę wpływu XIX- wiecznej kolonizacji europejskiej na kulturę i sztukę. Omawiane są kolejne przekształcające się podejścia do ludności pozaeuropejskiej od poczucia misja cywilizacyjna białych w XIX w. (co odzwierciedla wiersz Brzemię białego człowieka), poprzez zainteresowanie sztuka plemienną europejskiej awangardy na początku XX w., aż do okresu początku dyskursu nad negatywnym obliczem kolonializmu (np. Discours sur le colonialism autorstwa Aimé Césaire’a czy wizualne działania Bena Enwonwu, Ernesta Mancoba). Szczególna uwaga została poświęcona czasom współczesnym i rozliczeniu z kolonializmem. Trend ten jest coraz bardziej widoczny od schyłku lat 80. XX wieku (np. kontrowersyjna wystawa Magiciens de la Terre (Paryż) z 1989 r. czy wystawy z cyklu Documenta, których kuratorami byli nie-Europejczycy (np. Okwui Enwezor). Okres wieku XXI jest zdominowany przez trend postcolonialny w sztuce (uznani artyści o tym profilu to: Fred Wilson (ur. 1954), Sonia Boyce (ur. 1962), Kara Walker (ur. 1969), Hew Locke (ur. 1959), Yinka Shonibare (ur. 1962), Kader Attia (ur. 1970)).
Źródło:
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2021, 23; 143-168
1641-9278
Pojawia się w:
Art Inquiry. Recherches sur les arts
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura postkolonialna – literatura mniejsza. Pisarstwo postkolonialne wobec koncepcji Deleuze’a i Guattariego
Postcolonial Literature – Minor Literature. Postcolonial Writing in View of the Work of Deleuze and Guattari
Autorzy:
Poręba, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912996.pdf
Data publikacji:
2021-03-22
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Gilles Deleuze
Jacques Derrida
Félix Guattari
literatura mniejsza
narracja
postkolonializm
minor literature
narration
postcolonialism
Opis:
W artykule przedstawiono narracyjne strategie oporu literatury postkolonialnej w kontekście stworzonego przez Gilles’a Deleuze’a i Félixa Guattariego pojęcia literatury mniejszej. Przedmiotem rozważań jest też pytanie o łączliwość Deleuzjańskiej myśli z problemami teorii postkolonialnej. Na to pytanie odpowiedzi udzielone zostały między innymi w książce Deleuze and the Postcolonial pod redakcją Simone Bignall i Paula Pattona. Mniejszościowe użycie języka omówiono również w związku z rozważaniami Jacques’a Derridy na temat przywłaszczania cudzej mowy i jednojęzyczności. Celem szkicu jest refleksja nad tym, dlaczego literatura postkolonialna może być ujmowana jako „mniejsza” w znaczeniu zaproponowanym przez Deleuze’a i Guattariego oraz jak wykorzystuje potencjał języka do manifestowania doświadczenia i tożsamości podporządkowanych. 
This article discusses narrative strategies of resistance in postcolonial literature in the context of Gilles Deleuze and Félix Guattari’s work on minor literature. The predominant question is whether there is an affinity between Deleuzian thought and the problems of post-colonial theory. Some answers can be found in the book Deleuze and the Postcolonial, edited by Simone Bignall and Paul Patton. The use of language by minor literature has also been discussed in relation to Jacques Derrida’s reflections on the appropriation of foreign languages and monolingualism. The aim of this article is to ponder first, why post-colonial literature has been regarded as “minor” in the sense proposed by Gilles Deleuze and Félix Guattari, and second, how it uses the many potentialities offered by language to express subaltern experiences and identities. 
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2021, 17, 1; 1-18
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska postkolonialność w krzywym (?) zwierciadle publicystyki Rafała Ziemkiewicza
Polish Postcoloniality in a Distorting (?) Mirror the Journalism of Rafał Ziemkiewicz
Autorzy:
Nakoneczny, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179577.pdf
Data publikacji:
2015-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polska
Rafał Ziemkiewicz
intelligentsia
grange
new society
postcolonialism
Polska
inteligencja
folwark szlachecki
nowe społeczeństwo
postkolonializm
Opis:
Artykuł poświęcony jest zagadnieniu polskiej postkolonialności w ujęciu Rafała Ziemkiewicza, jednego z najbardziej wpływowych polskich pisarzy i publicystów średniego pokolenia. Ziemkiewicz uważa, że struktura społeczna i mentalność współczesnych Polaków, zostały w całości określone przez zmiany, jakie spowodowała II Wojna Światowa i komunizm. Społeczeństwo, jakie się wskutek tych zmian wyłoniło jest tworem historycznie zupełnie nowym. Tym, co łączy je z przeszłością jest jedynie dziedzictwo folwarku pańszczyźnianego i zależności kolonialnej od mocarstw ościennych. Szansę w przezwyciężeniu tego dziedzictwa upatruje Ziemkiewicz w budowie społeczeństwa obywatelskiego, nawiązującego do tradycji pracy organicznej i narodowej demokracji. Ziemkiewicz rezygnuje z charakterystycznego dla polskiej inteligencji oglądu rzeczywistości przez pryzmat ideologii. Znacznie bliższa jest mu tradycja anglosaskiego konserwatyzmu i republikanizmu, oparta na wolności, poszanowaniu tradycji i kompromisie. Autor artykułu próbuje pokazać myśl Ziemkiewicza wolną od stereotypowych zniekształceń, a jednocześnie ukierunkowaną na uwalnianie polskiej tożsamości od brzemienia mentalności kolonialnej.
The article is devoted to the problem of Polish postcoloniality in terms of Rafał Ziemkiewicz, one of the most influential Polish writers and journalists of the middle generation. Ziemkiewicz believes that the social structure and mentality of contemporary Poles have been entirely determined by the Second World War and communism. The society, which appeared as a result, is something completely new in history. What unites this society with the past is only a heritage of feudal and colonial dependency. Ziemkiewicz believes that the opportunity to overcome this heritage gives reference to the tradition of organic work and national democracy. He resigns from the characteristic of the Polish intelligentsia overview of reality through the prism of ideology. He is much closer to the tradition of the Anglo-Saxon conservatism and re-publicanism, based on the ideals of freedom, respect for tradition and compromise. The author of the article tries to show the thought of Ziemkiewicz free from stereotypical images and aimed at helping Polish identity to eliminate the colonial mentality.
Źródło:
Porównania; 2015, 16; 165-184
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polski dorobek naukowy Stefanii Andrusiw: Badania nad literaturą ukraińską
Polish Scholary Achievement of Stefania Andrusiv: Research in Ukrainian Literature
Autorzy:
Woźniak, Anna Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048568.pdf
Data publikacji:
2020-02-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Стефанія Андрусів
постмодернізм
постколоніалізм
інтертекстуальність
Stefania Andrusiw
postmodernizm
postkolonializm
intertekstualność
Stefania Andrusiv
postmodernism,
postcolonialism,
intertextuality
Opis:
W artykule została przybliżona sylwetka naukowa profesor Stefanii Andrusiw, literaturoznawcy i krytyka literackiego, związanej z Instytutem Filologii Słowiańskiej KUL w latach 2001-2013. Głównym wątkiem rozważań stały się badania S. Andrusiw prowadzone w Polsce, zaś celem pracy było omówienie wykrystalizowanych wówczas podstawowych kierunków działalności naukowo-badawczej Andrusiw. Tezą wyjściową artykułu było podkreślenie znaczenia fenomenu galicyjskiego w badaniach Andrusiw podjętych jeszcze podczas jej pracy na Ukrainie. Związany był z nimi zarazem namysł nad zagadnieniem tożsamości ukraińskiej, odkrywanej w literaturze ukraińskiej XX wieku. Te nowatorskie badania i poszukiwania identyfikacyjne, eksponowanie myśli niezależnej i antytotalitarnej w ukraińskich dziełach literackich, były rozwijane przez Andrusiw w Polsce. W artykule zwrócono więc uwagę na takie nurty eksploracji, jak postmodernizm, postkolonializm i intertekstualność, które profesor Andrusiw, sięgając do nowego instrumentarium metodologicznego, zaproponowała w pracach naukowych opublikowanych tak w monografiach zbiorowych, jak i w czasopismach.
. Метою даної статті є висвітлити наукову постать професор Стефанії Андрусів – видатного літературознавця та літературного критика, тривалий час зв’язаної і Інститутом слов’янської філології Люблінського католицького університету Іоанна Павла ІІ (2001-2013). Головною темою роздумів авторки стали літературні дослідження, які С. Андрусів проводила в Польщі, а також обговорення що основних напрямів літературознавчих досліджень української вченої, які виникли під час перебування в Любліні. Авторка підкреслює велике значення галицького феномену в дослідженнях С. Андрусів, які вона розпочала ще до приїзду в Польщу. Із цією темою невід’ємно пов’язувалася також рефлексія з приводу української ідентичності, що відкривалася українській літературі ХХ століття. Згадані новаторські дослідження, пошуки, показування незалежної, антитоталітарної думки в українській літературі, розгорталися та розвивалися під час роботи в Польщі. У даній статті було звернено увагу на такі напрямки пошуків як постмодернізм, постколоніалізм та інтертекстуальність, які професор Андрусів пропонувала в багатьох статтях, що друкувалися як в багатоавторських монографіях, так і у наукових часописах.
The article is a scholarly profile of Professsor Stefania Andrusiw, a professor of literature and literary critic, a member of staff of the Institute of Slavic Philology of John Paul II Catholic University of Lublin in 2001-2013. The article concentrates on the main strands of Andrusiw’s research conducted in Poland, of which the study of the phenomenon of Galicia, undertaken already while she was working in Ukraine, is of particular importance. Closely bound with it is the research on the problem of Ukrainian identity, discovered in Ukrainian literature of the 20th century. This novel research and quest for national identity, sought in the independent and anti-totalitarian thought permeating works of Ukrainian literature, were advanced by Andrusiw in Poland. What is also emphasised is the methodological framework employed by Professor Andrusiw in her articles published in journals and collections, including currents of thought new to Slavic studies: postmodernism, intertextuality and postcolonialism.
Źródło:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2018, 5, 13; 9-21
1733-2249
Pojawia się w:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Het idee van verzoening tussen blank en zwart in Koen Peeters’ De Mensengenezer
The Idea of Reconciliation between Whites and Blacks in De Mensengenezer by Koen Peeters
Idea pojednania między rasą białą i czarną w powieści De mensengenezer Koena Peetersa
Autorzy:
Nesic, Jelena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1872944.pdf
Data publikacji:
2021-10-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
flamandzka literatura o Kongu
Koen Peeters
relacje
kolonializm
postkolonializm
Flemish Congo-novel
relations
colonialism
postcolonialism
Opis:
De Congo-roman is een belangrijk subgenre in de Vlaamse literatuur. Al sinds de zestiende eeuw werd er in de Nederlandstalige teksten over Afrika geschreven. De interesse voor dit continent bleef in de volgende eeuwen stijgen. In dit artikel zal de thematiek van de recent gepubliceerde Congo-roman De mensengenezer (2017) van de contemporaine Vlaamse auteur Koen Peeters (geb. 1959) worden besproken. De focus in deze bijdrage ligt op de verhouding tussen de blanken en de zwarten, in het kader van de Congo-roman. De meeste Congo-romans van de twintigste eeuw en eerder toonden het beeld dat de zwarten inferieur aan de blanken zijn. In plaats daarvan wordt er in De mensengenezer het idee van verzoening tussen deze twee groepen gepresenteerd.
Powieść z motywem Konga („Congo-roman”) stanowi ważny podgatunek literatury flamandzkiej. Już od XVI wieku powstawały niderlandzkojęzyczne teksty o Afryce, a zainteresowanie tym kontynentem rosło w kolejnych stuleciach. W niniejszym artykule omówiono niedawno opublikowaną (2017) powieść z motywem Konga pt. De mensengenezer („Uzdrowiciel ludzi”) współczesnego flamandzkiego pisarza Koena Peetersa (ur. 1959). Artykuł skupia się na relacjach między przedstwicielami rasy białej i czarnej w tej powieści. Większość tego typu powieści z XX wieku i wcześniejszych ukazywała natywnych Afrykańczyków jako gorszych od ludzi białych. Powieść De mensengenezer przedstawia natomiast ideę pojednania między obydwiema rasami.
The “Congo-novel” is an important subgenre in Flemish literature. Dutch texts from as early as the sixteenth century contain passages about Africa. Interest in this continent continued to grow over the following centuries. This article discusses one of the themes present in De Mensengenezer (“The People Healer”, 2017), a recently published Congo-novel by the contemporary Flemish author Koen Peeters (born 1959). The focus in this article is on the relationship between whites and blacks in the context of the Congo-novel. Most of the Flemish prose on the Congo from the twentieth century and earlier depicted the blacks as inferior to the whites. Instead, De Mensengenezer offers the idea of reconciliation between these two groups.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 5 Zeszyt Specjalny / Speciale Uitgave; 135-145
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
POSTKOLONIALNA OBCOŚĆ W PRZEKŁADZIE NA JĘZYK „POZAKOLONIALNY”
THE POSTCOLONIAL OTHERNESS TRANSLATED INTO A „NON-COLONIAL” LANGUAGE
Autorzy:
Czernik, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911507.pdf
Data publikacji:
2018-07-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
postcolonialism
translation
Translation Studies
foreignization
domestication
Chinua Achebe
Salman Rushdie
postkolonializm
przekład
przekładoznawstwo
wyobcowanie
udomowienie
Opis:
Przedmiotem niniejszego artykułu są mechanizmy towarzyszące przekładowi literatury postkolonialnej na język „pozakolonialny”, czyli przeniesieniu tekstu poza języki i kultury uczestniczące w (post)kolonialnym zwarciu. Zagadnienia te są omówione na przykładzie przekładów na język polski powieści Chinuy Achebego Things Fall Apart oraz Salmana Rushdiego The Satanic Verses.
This paper aims to describe the mechanisms of translating postcolonial literature into a “non-colonial” language, transmitting a text from languages and cultures which take part in a (post)colonial clash. These issues are illustrated with the examples taken from Polish translations of Chinua Achebe’s Things Fall Apart and Salman Rushdie’s The Satanic Verses.
Źródło:
Porównania; 2017, 20, 1; 107-123
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
FANTAZMAT ZREALIZOWANY A POSTKOLONIALNY WSTYD – POLSKIE NARRACJE MIGRACYJNE NA WYSPACH BRYTYJSKICH
A FANTASY COMING TO LIFE AND THE POSTCOLONIAL SHAME – POLISH MIGRATION NARRATION IN THE BRITISH ISLES.
Autorzy:
Jaremek, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911873.pdf
Data publikacji:
2019-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
post-colonialism
Polish contemporary migration literature
identity
shame
postkolonializm
współczesna polska literatura migracyjna
tożsamość
wstyd
Opis:
Magdalena Jaremek, FANTAZMAT ZREALIZOWANY A POSTKOLONIALNY WSTYD – POLSKIE NARRACJE MIGRACYJNE NA WYSPACH BRYTYJSKICH. „PORÓWNANIA” 1 (24), 2019. T. XXIV, S. 163-174. ISSN 1733-165X. Przedmiotem artykułu są wybrane polskie narracje migracyjne powstające na Wyspach Brytyjskich po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Autorka analizuje tę prozę przez pryzmat psychoanalizy i teorii postkolonialnej. Szczególnie zwraca uwagę na stosowalność kategorii „hegemona zastępczego”, zaproponowanej przez Ewę M. Thompson. Historia Polski od czasu rozbiorów po późne lata komunizmu stwarzała warunki, które sprzyjały wciąż ponawianemu doznawaniu przez członków podbitej populacji wstydu i upokorzenia. Odcisnęło to trwały ślad na psychice polskiego podmiotu, który uciekał w utopijne wyobrażenia na temat Zachodu. Przemiany społeczne, między innymi globalizacja i otwarcie granic, sprzyjały masowej migracji Polaków na Wyspy Brytyjskie. Tym samym fantazmat został zrealizowany – polski postkolonialny podmiot, znalazłszy się w wymarzonym miejscu, mógł dokonać konfrontacji oczekiwań z rzeczywistością. W referacie autorka poszukuje odpowiedzi na pytanie o to, w jakiej mierze w narracjach polskich migrantów na Wyspach Brytyjskich postkolonialny resentyment, ufundowany na „pamięci ofiary” i wzmagany aktualnymi doznaniami wstydu, upokorzenia i onieśmielenia w miejscu przemieszczenia, determinuje kształtowanietożsamości podmiotu wypowiedzi.
Magdalena Jaremek, A FANTASY COMING TO LIFE AND THE POSTCOLONIAL SHAME – POLISH MIGRATION NARRATION IN THE BRITISH ISLES. “PORÓWNANIA” 1 (24), 2019. Vol. XXIV, P. 163-174. ISSN 1733-165X. The article concerns Polish contemporary migration narratives in the British Isles after Poland’s accession to the European Union. The author analyses selected novels and short stories through the prism of psychoanalysis and postcolonial theory, utilizing the concept of ‘surrogate hegemon’ proposed by Ewa M. Thompson. From the partitions in the late 1700s until the demise of communism in 1989, the conquered Polish population repeatedly experienced shame and humiliation. These experiences left an indelible mark on the minds of numerous Poles who drifted off into the fantasy of the idealized West. Social changes, such as globalization and open borders, fostered the translocation of a large number of predominantly young and middle-aged Poles to the British Isles. Thus, the fantasy has come true, yet bringing about unexpected results: Polish postcolonial subject, having reached the dream location, was eventually given opportunity to confront their utopian expectations with harsh reality. The author seeks an answer to the question how postcolonial resentment, founded on the victim’s memory and further intensified by present experiences of embarrassment and intimidation in the migrant destination society, influences the subject’s identity.
Źródło:
Porównania; 2019, 24, 1; 163-174
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postkolonializm w konflikcie
Postcolonialism in Conflict
Autorzy:
Tomczok, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2135657.pdf
Data publikacji:
2022-09-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
postcolonialism
postdependence
Polish literature
Sarmatism
migration
Slavic studies
postkolonializm
postzależność
polska literatura
sarmatyzm
migracja
slawistyka
Opis:
W artykule analizuję koncepcję postkolonializmu w konflikcie, zaproponowaną w pracy Polska literatura postkolonialna. Od sarmatyzmu do migracji poakcesyjnej (2020) Dirka Uffelmanna. Nawiązując do najważniejszych prac badaczy polskich (Hanny Gosk, Doroty Kołodziejczyk, Magorzaty Zduniak-Wiktorowicz, Ryszarda Nycza), staram się pokazać założenia myśli niemieckiego slawisty, a także zrozumieć pozycję, jaką chce zająć tą pracą wśród innych badaczy postzależności kultury polskiej. W tym celu śledzę historycznoliteracki porządek przyjęty przez Uffelmanna w książce, próbuję także opisać jego poszczególne części. Szczególną uwagę zwracam na pojęcia samoorientalizacji, autoindianizacji oraz autoproletaryzacji, za pośrednictwem których autor ujmuje literaturę XIX, XX i XXI wieku (m.in. Henryka Sienkiewicza czy migrantów poakcesyjnych) w dychotomię ofiara – kolonizator. Pułapki tej dychotomii i sposób jej omijania bądź zaostrzania w dyskursie akademickim polskich badaczy postzależności omawiam w ostatniej części artykułu.    
In this article, I analyze the concept of postcolonialism in conflict, proposed in the work entitled Polish Post-Colonial Literature. From Sarmatism to Post-Accession Migration (2020) by Dirk Uffelmann. Referring to the most important works of Polish researchers (Hanna Gosk, Dorota Kołodziejczyk, Magorzata Zduniak-Wiktorowicz, Ryszard Nycz), I try to show the assumptions of the German Slavicist, as well as understand the position that this work wants to take among other researchers of the postdependence of Polish culture. To this end, I follow the historical and literary order adopted by Uffelmann in the book, I also try to describe its individual parts. I pay particular attention to the concepts of self-orientalization, autoindianization and auto-proletarianization, through which the author presents the literature of the 19th, 20th and 21st centuries (including Henryk Sienkiewicz or postaccession migrants) in the victim-colonizer dichotomy. The traps of this dichotomy and the way of avoiding or tightening it in the academic discourse of Polish researchers of postdependence are discussed in the last part of the article.
Źródło:
Porównania; 2022, 31, 1; 463-476
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inny hellenizm. Obrazy Bizancjum w literaturze młodopolskiej
A different Hellenism. The portrayal of Byzantium in the literature of Young Poland
Autorzy:
Szmid, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460303.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
Bizancjum
literatura
Młoda Polska, Miciński
Żeromski
postkolonializm
Janion
Byzantium
literature
Young Poland
Miciński
post-colonialism
Opis:
Referat pt. Inny hellenizm. Obrazy Bizancjum w literaturze młodopolskiej przybliża początkowo dzieje recepcji Cesarstwa Greckiego w piśmiennictwie polskim. Autor stwierdza, iż temat ten był bardzo często pomijany bądź też tylko w niewielkim stopniu wzmiankowany. Tekst, przy wykorzystaniu Niesamowitej słowiańszczyzny Marii Janion, udowadnia, dlaczego zainteresowanie Bizancjum było tak niewielkie. Posługując się kategoriami Wschodu, Zachodu i orientalizacji, zanalizowane zostają dwa dzieła: W mrokach Złotego Pałacu czyli Bazilissa Teofanu Tadeusza Micińskiego oraz Popioły Stefana Żeromskiego.
The paper A different Hellenism. The portrayal of Byzantium in the literature of Young Poland examines firstly the reception of the Greek Empire in the Polish literature. The author states that this topic has been very often omitted or only briefly mentioned. The essay, referring to Niesamowita słowiańszczyzna by Maria Janion, proves why the interest in Byzantium has been so slight. Using the categories of East, West and orientalisation, two works are analyzed: W mrokach Złotego Pałacu czyli Bazilissa Teofanu by Tadeusz Miciński and Popioły by Stefan Żeromski.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2011, 1
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy możliwe jest dzisiaj w Polsce kino kolonialne? Przypadek Pani z Ukrainy Pawła Łozińskiego
Is Colonial Cinema Possible in Poland These Days? The Case of Pani Z Ukrainy by Paweł Łoziński
Autorzy:
Dabert, Dobrochna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182027.pdf
Data publikacji:
2013-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Paweł Łoziński
the Polish documentary film
Ukraine
colonialism
postcolonialism
polski film dokumentalny
Ukraina
kolonializm
postkolonializm
Opis:
Tekst stanowi krytyczną analizę filmu Pawła Łozińskiego pt. Pani z Ukrainy (2002), dokonaną z perspektywy krytyki postkolonialnej. Łoziński, który chciał stworzyć ciepły portret psychologiczny gastarbeiterki z Ukrainy, bezrefleksyjnie uruchomił zachowania językowe i obyczajowe, przy pomocy których podkreśla dysproporcje między statusem własnym i bohaterki filmu. Specyficzna metoda twórcza, którą zastosował dokumentalista, polegająca na wprowadzeniu siebie jako drugiego bohatera filmu, wytworzyły dojmujące poczucie nierówności dwojga bohaterów – niewidocznego na ekranie reżysera (pana domu i pracodawcy) i Ukrainki pozostającej pod uważną obserwacją kamery. Tylko pozornie struktura filmu została oparta na rozmowie. To raczej „odsłuchiwanie” gosposi, które ujawnia w całej okazałości nierówność pozycji, w jakiej znaleźli się interlokutorzy. Obraz cenionego dokumentalisty można potraktować jako dowód na istnienie w rodzimej kulturze pokusy do deprecjonowania, wykluczania i wywyższania, stanowiącej konsekwencje kolonialnej i jednocześnie kolonizującej przeszłości.
The text provides a critical analysis of Paweł Łoziński’s film Pani z Ukrainy (2002) carried out from the perspective of postcolonial criticism. Łoziński, who wanted to create a warm psychological portrait of a Gastarbeiterin from Ukraine, thoughtlessly uses linguistic and customary behaviour by means of which he emphasises the diffrences instatus between him and the protagonist. The particular creative metod used by the documentarian which consists in introducing the film maker himself as the second character in the film, brought about a sharp image of inequality between the film maker (the owner of the house and the employer) who is invisible to the viewer and the Ukrainian who remains closely watched through the camera. The structure of the film is only seemingly based on a conversation. In fact, it is rather a „hearing” of the housekeeper which contributes to expressing the inequality of the positions of the two interlocutors. This image from the renowned documentarian can be treated as evidence that there exists the temptation to have a depreciative, exclusive and patronising attitude which is the result of a colonial but also colonising past.
Źródło:
Porównania; 2013, 13; 157-166
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reaktualizacja traumatycznej pamięci zbiorowej we współczesnej literaturze ukraińskiej.
Re-Actualization of The Collective Memory in The Modern Ukrainian Literature
Autorzy:
Puchońska, Oksana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182399.pdf
Data publikacji:
2014-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
memory
literature
post-totalitarianism
post-colonialism
culture
trauma
w
pamięć
literatura
posttotalitaryzm
postkolonializm
kultura
wojna
Opis:
Przedmiotem analizy są osobliwości aktualnego stanu kultury i literatury Ukraińców, jako ważnych aspektów w badaniu sytuacji posttotalitarnej. Autorka podkreśla krańcową odmienność w wyeksponowaniu pojęć antytotalitaryzmu i totalitaryzmu, dekolonizacji i postkolonializmu. Skupia się także na reprezentacji owych pojęć we współczesnej literaturze ukraińskiej. Znaczną uwagę zwraca na kwestię traumatycznej pamięci, która reprezentuje doświadczenie wojny w świadomości jednostki i zbiorowości. W interpretacji utworów literackich autorka stosuje metodę memory studies, omawiając jednocześnie specyfikę narodową badanych zjawisk. Dokonuje analizy na podstawie powieści Sergiya Germana Inge (Інґе), Volodymyra Lysa Solo dla Solomiyi (Соло для Соломії) oraz Juriya Vynnyčuka Tango smerti (Танґо смерті).
The article is dedicated to the peculiarities of the modern Ukrainian culture and literature in the process of post-totalitarian and post-colonialistic studies. The author points to the differences in the concepts of antitotalitarianism and post-totalitarianism, de-colonialism andpost-colonialism. She tries to research the representation of the concept of war in the modern Ukrainian literature. Much attention is paid to traumatic memory in the context of Memory Studies. The analysis is carried out on the basis of the following novels: Inge by Sergiy German, Solo for Salomea by Volodymyr Lys and Tango of death by Yuriy Vynnyčuk.
Źródło:
Porównania; 2014, 15; 209-217
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modele polskiej prozy „unijnej”. Próba klasyfikacji
Autorzy:
Pasterska, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031002.pdf
Data publikacji:
2019-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
migration prose
description models
multiculturalism
post-colonialism
contestation
proza migracyjna
modele opisu
multikulturalizm
postkolonializm
kontestacja
Opis:
Poland’s accession to the European Union and the democratization of the country resulted in a change in the specificity of the Polish emigration prose. Its political dimension was subdued. The status and role of the writer-emigrant changed. Now, without the feeling of having betrayed his/her homeland or language, the writer has become a chronicler of the life of compatriots abroad and an observer of the culture of the country of settlement.  The focus of the present considerations is an attempt to characterize three models according to which the description of sociological and cultural phenomena takes place. The first one covers the type of stories symptomatic of migration in which the characters are young people without complexes, curious about the world, wishing to discover it. In this case, we are dealing with intercultural texts that attempt to describe the new culture of the country of settlement and the related identity experiences. The second model uses a model present in postcolonial literature. The hero of this prose is an oppressed migrant whose “mission” is, in a sense, to conquer the new country in order to become a “colonizer” and lose the status of a “colonized” one. He/she thus stands in opposition to a foreign world and the new culture/cultures. The third variant collects polemic works in the face of both this doctrine and the post-colonial discourse, both of which, entering into dialogue with the above mentioned forms, create their own model of counter-discourse.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2019, 14, 9; 70-92
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Neosarmatyzm I nowoczesność – próba doprecyzowania zagadnienia
Neosarmatism and modernity. An attempt to clarify the link
Autorzy:
Bohuszewicz, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048357.pdf
Data publikacji:
2021-10-27
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Sarmatism
Neosarmatism
modernity
anarchism
postcolonialism
heritage studies
sarmatyzm
neosarmatyzm
nowoczesność
anarchizm
postkolonializm
studia nad dziedzictwem
Opis:
The article is a response to the fragments of Adam Kubiak’s book Rzeczy mniejsze. Dysformia i fiasko: semi-peryferyjne formy kultury (Small Things. Dysformia and Fiasco: Semi Peripheral Forms of Culture) in which the author critically refers to the idea of Neosarmatism. It thus aims to explain the logic behind the concept as well as clarify the relationship between Neosarmatism (as well as Sarmatism) and modernity.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2021, 76; 75-93
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niemożliwy kanon Jhumpy Lahiri
Jhumpa Lahiri’s Impossible Canon
Autorzy:
Austin, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/467789.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
teoria literatury
kanon literacki
postkolonializm
etniczność
Jhumpa Lahiri
literary theory
literary canon
postcolonial cultures
ethnicity
Opis:
[abstrakt po polsku poniżej] Patrycja AustinInstitute of EnglishUniversity of RzeszówPoland Jhumpa Lahiri’s Impossible CanonAbstract: The article aims at examining the canonical categorization of Jhumpa Lahiri’s works, the trajectory of which makes such a categorization difficult if not impossible to establish. The author also focuses on the positive and negative aspects of the emergence of the ethnic canon in the United States, especially on the political and economic facets of literary production. The analysis begins with the theories by Gayatri Chakravorty Spivak, Edward Said, and Homi Bhabha, and proceeds to a more detailed examination of the ethnic canon by David Palumbo-Liu and Graham Huggan. Keywords: literary theory, literary canon, postcolonial cultures, ethnicity, Jhumpa Lahiri Patrycja AustinInstytut Filologii AngielskiejUniwersytet RzeszowskiNiemożliwy kanon Jhumpy LahiriAbstrakt: Ten artykuł ma na celu zbadanie przynależności kanonicznej twórczości Jhumpy Lahiri, której trajektoria służy ukazaniu trudności czy wręcz niemożliwości ustanownienia takowej przynależności.  W swoich rozwazaniach autorka skupia się na pozytywnych i negatywnych skutkach formowania się kanonu literatury etnicznej w Stanach Zjednoczonych ze zwróceniem szczególnej uwagi na uwikłanie owej twórczości w polityczny i ekonomiczny wymiar kultury. W swojej analizie autorka wychodzi od rozważań nad kanonicznością Gayatri Chakravorty Spivak, Edwarda Saida i Homiego Bhabhy, by skoncentrować się na bardziej szczegółowym spojrzeniu na kanon etniczny, zaproponowanym przez Palumbo-Liu oraz Grahama Huggana. Ważną pozycją w analizie był również zbiór esejów z 2012 roku pod redakcją Laviny Dhingry oraz Floyd Cheung, poświęcony w całości problemowi kanoniczności twórczości Lahiri.Słowa kluczowe: teoria literatury, kanon literacki, kultury postkolonialne, etniczność, Jhumpa Lahiri
[abstrakt po polsku poniżej] Patrycja AustinInstitute of EnglishUniversity of RzeszówPoland Jhumpa Lahiri’s Impossible CanonAbstract: The article aims at examining the canonical categorization of Jhumpa Lahiri’s works, the trajectory of which makes such a categorization difficult if not impossible to establish. The author also focuses on the positive and negative aspects of the emergence of the ethnic canon in the United States, especially on the political and economic facets of literary production. The analysis begins with the theories by Gayatri Chakravorty Spivak, Edward Said, and Homi Bhabha, and proceeds to a more detailed examination of the ethnic canon by David Palumbo-Liu and Graham Huggan. Keywords: literary theory, literary canon, postcolonial cultures, ethnicity, Jhumpa Lahiri Patrycja AustinInstytut Filologii AngielskiejUniwersytet RzeszowskiNiemożliwy kanon Jhumpy LahiriAbstrakt: Ten artykuł ma na celu zbadanie przynależności kanonicznej twórczości Jhumpy Lahiri, której trajektoria służy ukazaniu trudności czy wręcz niemożliwości ustanownienia takowej przynależności.  W swoich rozwazaniach autorka skupia się na pozytywnych i negatywnych skutkach formowania się kanonu literatury etnicznej w Stanach Zjednoczonych ze zwróceniem szczególnej uwagi na uwikłanie owej twórczości w polityczny i ekonomiczny wymiar kultury. W swojej analizie autorka wychodzi od rozważań nad kanonicznością Gayatri Chakravorty Spivak, Edwarda Saida i Homiego Bhabhy, by skoncentrować się na bardziej szczegółowym spojrzeniu na kanon etniczny, zaproponowanym przez Palumbo-Liu oraz Grahama Huggana. Ważną pozycją w analizie był również zbiór esejów z 2012 roku pod redakcją Laviny Dhingry oraz Floyd Cheung, poświęcony w całości problemowi kanoniczności twórczości Lahiri.Słowa kluczowe: teoria literatury, kanon literacki, kultury postkolonialne, etniczność, Jhumpa Lahiri
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2017, 35
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postsowieckość ≠ poskolonialność ≠ postimperialność, czyli co robić po końcu historii?
Post-sovietness ≠ Post-coloniality ≠ Post-imperiality, or what to do after the End of History?
Autorzy:
Tłostanowa, Madina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/467870.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Rosja
Upadek ZSSR
Postkolonializm
Tożsamość
Globalizacja
Russia
The Fall of Soviet Union
Postcolonialism
Identity
Globalisation
Opis:
The article contemplates social and cultural consequences of the fall of communism as the dominating socio-political ideology and some attempts to fill up the ideological void left by the withering dogmas of the previous regime. One of the discourses, whose premises seem applicable to the post-soviet reality, is post-colonial theory. However, its immediate application does not seem possible for the variety of geo-political reasons which result in a sense of ideological disappointment turning Russians into new subalterns, devoid of their former imperialist pride and uncertain of their status in the globalized and still globalizing world.
Niniejszy artykuł podejmuje się namysłu nad społecznymi i kulturowymi skutkami upadku komunizmu, bedącego dominującą ideologią społeczno-polityczną, a także nad próbami wypełnienia ideologiczej pustki wywołanej przemijającymi dogmatami upadłego ustroju i porządku. Postkolonializm jest jednym ze współczesnych dyskursów, który zdaje się obiecująco korespondować z post-sowiecką rzeczywistością. Należy jednak pamiętać, iż jego bezpośrednie zastosowanie zdają się uniemożliwiać różnorodne czynniki geopolityczne. Te doprowadzają do poczucia ideologicznego rozczarowania zamieniając Rosjan w nowych podporządkowanych, pozbawionych imperialistycznej dumy i niepewnych własnego statusu w świecie dynamicznie rozwijajacej się globalizacji.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2015, 31
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marynarz, dyplomata, kolekcjoner – Andrzej Wawrzyniak (1931–2020)
Autorzy:
Wasilewska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27323359.pdf
Data publikacji:
2021-05-07
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
Andrzej Wawrzyniak (1931–2020)
Indonezja
postkolonializm
kolekcjonerstwo
tradycja
Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie
muzea etnologiczne
Opis:
Wspomnienie przybliża sylwetkę Andrzeja Wawrzyniaka (1931–2020), założyciela i długoletniego dyrektora Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie, które od 2017 r. nosi jego imię. Jako dyplomata pracujący w Indonezji w latach 60. XX w. zgromadził znaczącą w skali międzynarodowej kolekcję artefaktów z Archipelagu Malajskiego, na bazie której w 1973 r. powstało w Warszawie nowe muzeum. Wkrótce zaczęło rozszerzać obszar zainteresowań i dziś posiada zbiory z niemal całego kontynentu azjatyckiego i znacznej części Oceanii. Przez 40 lat zbiory te kształtowane były przede wszystkim poprzez kolekcjonerskie wybory założyciela oraz niezwykle liczne darowizny. W rezultacie powstała kolekcja jedyna w swoim rodzaju, dokumentująca szeroki zakres kultur, a jednocześnie nosząca wyraźny ślad osobowości twórcy. Artykuł porusza również kwestie percepcji Muzeum Azji i Pacyfiku, a zarazem kultur Azji, we wczesnym okresie działalności placówki oraz późniejsze jej przemiany. Zwraca także uwagę na kryteria doboru i wartościowania muzealiów.
Źródło:
Muzealnictwo; 2021, 62; 284-288
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemoc kolonialna, strategie oporu i przywracanie pamięci w filmie Wi Te-shenga <i>Wojownicy tęczy</i>
Colonial Violence, Strategies of Resistance and Restoration of Memory in Wei Te-Sheng’s <i>Warriors of the Rainbow</i>
Autorzy:
Loska, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466852.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
przemoc
kolonializm
postkolonializm
pamięć
opór
kino
Wei Te-Sheng
violence
colonialism
postcolonial studies
memory
resistance
cinema
Opis:
The starting point is the assumption that the cinema is an important voice in the debate about historical memory as it shows an ambivalent attitude to the past and is a medium of communication that raises political and cultural issues. In my article, I assume a postcolonial perspective which takes into account the heritage of Far Eastern imperialism rather than its Western variant. Secondly, I point to significant similarities between the different types of violence that lead to subordination or destruction of the culture of a conquered nation. Thirdly, I focus on the ways history is presented in films and whether it is possible to restore memory with the help of film art. The main subject of my analysis is the film by a Taiwanese director Wei Te-sheng Warriors of the Rainbow: Seediq Bale (2011), in which I see the example of modern political cinema (as it was understood by Gilles Deleuze).
Punktem wyjścia jest założenie, że kino stanowi ważny głos w debacie na temat pamięci historycznej, pokazuje ambiwalentny stosunek do przeszłości i jest środkiem przekazu poruszającym kwestie polityczne oraz kulturowe. W swoim artykule przyjmuję perspektywę postkolonialną, uwzględniając nie tyle dziedzictwo zachodniego imperializmu, co raczej jego dalekowschodnią odmianę. Po drugie, wskazuję na istotne podobieństwa między różnymi rodzajami przemocy, które prowadzą do podporządkowania lub zniszczenia kultury podbitego narodu. Po trzecie, zastanawiam się nad sposobami przedstawiania historii i możliwością przywracania pamięci za pomocą sztuki filmowej. Przedmiotem analizy jest film tajwańskiego reżysera Wei Te-shenga Wojownicy tęczy (Warriors of the Rainbow: Seediq Bale, 2011), w którym dostrzegam przykład nowoczesnego kina politycznego w rozumieniu Gilles’a Deleuze’a.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2020, 40; 11-23
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Whose crisis? Russian Intelligentsia and the Ukrainian Question - Coming to Terms
Autorzy:
Riabchuk, Mykola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182396.pdf
Data publikacji:
2014-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Crisis
Russian intelligentsia
Ukrainian question
Putin’s propaganda
kryzys
rosyjska inteligencja
kwestia ukraińska
postkolonializm
putinowska propaganda
Opis:
The ongoing Russo-Ukrainian war euphemistically defined as the “Ukrainian crisis”, brought to the fore, once again, a striking inability of the Russian cultured and educated stratum to come to terms with Ukraine’s cultural distinctness and political sovereignty, and to withstand soberly the unscrupulous propaganda of the Kremlin regime. The paper examines reaction of Russian intelligentsia to what they perceive as the “Ukrainian crisis” and searches for historicaland cultural roots of what is in fact a profound crisis of Russian identity and nationhood.
Trwająca rosyjsko-ukraińska wojna, określana eufemistycznie jako „ukraiński kryzys”, uwyraźniłapo raz kolejny fatalną niezdolność rosyjskiej warstwy ludzi wykształconych do pogodzenia się z ukraińską odrębnością kulturalną i polityczną. Jak pokazuje przedstawiona tutaj analiza, zdecydowana większość wykształconych Rosjan bezwładnie ulega pozbawionej skrupułów propagandzie Kremla, wspierając entuzjastycznie jego agresywną politykę wobec sąsiadów. Esej wyjaśnia historyczne i kulturalne źródła tego zjawiska, sugerując, że tak zwany „ukraiński kryzys” jest w istocie przejawem i dramatycznym skutkiem coraz ostrzejszego kryzysu rosyjskiej tożsamości.
Źródło:
Porównania; 2014, 15; 199-208
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fotografia turystyczna – między wrażliwością a jej brakiem. Szkic na temat współczesnego turyzmu
Tourist photography – between sensitivity and lack of it. A brief study of modern tourism
Autorzy:
Najmrocka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1853638.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Tematy:
spojrzenie turysty
postkolonializm
fotografia turystyczna
maroko
ludzkie zoo
tourist viewpoint
postcolonialism
tourist photography
morocco
human zoo
Opis:
Contemporary tourism is one of the most dynamically developing branches of the global economy. Together with travelling masses there come reflections on the cultural and social determinants of travelling itself and tourism, as well as meetings with the other, i.e. the cornerstone of anthropological research. Tourist sensitivity may now be observed from the interesting perspective of a photograph which reveals not so much the intentions of the author as the whole baggage of his or her cultural experience and related contexts. This tourist viewpoint, while often stereotypical, does not necessarily have to be a mere reproduction of certain representations. An example from an online forum about travelling in Morocco shows that some travellers are becoming increasingly aware of the complexity of contacts with foreign culture. Most of them understand that sensitivity and respect are usually the key to mutual understanding and turning tourism into an ethical tool for exploring the world.
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2018, 103, 4; 157-169
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oświeceni latarni się nie boją. Szkic polemiczny
The Enlightened Are Not Afraid of Lighthouses. A Polemic Sketch
Autorzy:
Skórczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1731947.pdf
Data publikacji:
2020-02-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Oświecenie
edukacja literacka
ideologia
postkolonializm
postmodernizm
postsekularyzm
Alasdair MacIntyre
Enlightenment
literary education
ideology
postcolonialism
postmodernism
postsecularism
Opis:
Autor podejmuje polemikę z tezami Grzegorza Zająca, wyłożonymi w artykule Oświeconych nie trzeba oświecać – refleksje o szkole, powadze czytania i szaleństwie ideologii („Roczniki Humanistyczne” 67(2019), z. 1, s. 25-38). Polemika dotyczy rzekomego ideologicznego redukcjonizmu interpretacyjnego i instrumentalizacji literatury we współczesnej, postmodernistycznej nauce o literaturze ze względu na jej podatność na ideologizację. Podczas gdy G. Zając opowiada się za powrotem do lektury nastawionej na jakości estetyczne literatury jako sztuki, sytuując się na pozycji sprzed „upadku” dyskursu literaturoznawczego, autor artykułu proponuje uznanie tego „upadku” za fakt i skonfrontowanie się z krajobrazem „po upadku”. W konfrontacji tej, mającej skłonić do dyskusji nad różnymi zestawami wartości, leżącymi u podstaw poszczególnych nurtów współczesnych badań literackich, istotną rolę zdaniem autora może odegrać rozumiana po neoarystotelesowsku „Tradycja”, którą w swojej przełomowej książce Trzy antagonistyczne wersje dociekań moralnych Alasdair MacIntyre przeciwstawia modernistycznej „Encyklopedii” i postmodernistycznej „Genealogii”.
The author of this article enters into polemics with Grzegorz Zając's theses as laid out in the article “`The Enlightened Do Not Need To Be Enlightened…' Reflections on School, the Seriousness of Reading and the Madness of Ideology” (Roczniki Humanistyczne vol. 67 (2019), no. 1, p. 25-38). The polemics concerns the alleged ideological bias and reductionism of literary interpretation and the instrumentalisation of literature that is said to be carried out by contemporary postmodern literary criticism due to the vulnerability of this same criticism to ideologisation. While Zając opts for a “prelapsarian” return to reading literature as art for its aesthetic qualities, this paper seeks a remedy in a more realistic and less prejudiced “postlapsarian” perspective instead, one calling for a confrontation with the landscape “after the fall” of literary criticism. In this confrontation, which is meant to invite discussion of the values underlying the current approaches in literary studies, a vital role can be played by the neo-Aristotelian “Tradition”, juxtaposed by Alasdair MacIntyre in his seminal book Three Rival Versions of Moral Enquiry with the modernist “Encyclopaedia” and the postmodern “Genealogy.”
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 1; 167-185
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jana Ziółkowskiego rozrachunki z polską historią ("Kawaler złotej ostrogi")
Jan Ziółkowski’s reconciliation with the Polish history ("Kawaler złotej ostrogi")
Autorzy:
Olszewska, Maria Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40615059.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
historical novel
the Republic of Poland
Cecora
Sarmatism
postcolonialism
Jan Ziółkowski
powieść historyczna
Rzeczpospolita
sarmatyzm
postkolonializm
Opis:
Jan Ziółkowski’s historical novel entitled Kawaler złotej ostrogi (1967), which was preceded by the trilogy Homo novi (1955), is about the events of the first half of the 16th century. By means of historical narration, the author conducts a debate with Sienkiewicz’s vision of the Polish history, created “to comfort the hearts”. This allows the writer to reconcile with the idealized image of the Polish‑Lithuanian Commonwealth, preserved in social mentality, deconstruct its image and create an alternative to Sienkiewicz’s narration. Difficult, painful, humiliating and embarrassing issues, such as social and national differences, submission (race differentiation, dominance, subordination, inequality, oppressiveness), as well as national vices, come to the fore in the novel. The plot is about the life of three characters: Marek Jakimowski – a Catholic nobleman, Stefan Satanowski – an Arian nobleman, and Jan Stołczyn – a liberated peasant. Each of the characters experiences oppression because of an unjust system based on the principles of “golden freedom”. Ziółkowski used a traditional model of a historical novel, creatively transformed the sources that were accessible to him, and built his own historical reconciliation narrative. This is an example of engaged writing.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2023, 23; 239-255
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
New voices in the grassroots ecumenism: an outline of the postcocolonial theological thought
Nowe głosy w ekumenizmie oddolnym: zarys postkolonialnej myśli teologicznej
Autorzy:
Kopiec, Piotr Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595097.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
postkolonializm, dekonstrukcja, teologia wyzwolenia, zmiana epistemologiczna, ekumenizm oddolny
postcolonialism, deconstruction, liberation theology, epistemological change, grassroots ecumenism
Opis:
Teologia postkolonialna jest, obok teologii wyzwolenia, teologii kontekstualnej i teologii interkulturowej kolejnym kierunkiem, który wyłonił się na teologicznych peryferiach i stanowi inspirację dla wielu oddolnych grup ekumenicznych, adaptując teorię postkolonialną do teologii. Podobnie jak postkolonializm, nie jest uporządkowanym i zintegrowanym systemem przekonań, raczej jest szerokim prądem myśli, postulatów i interpretacji, które niekiedy mają ze sobą mało wspólnego. Niemniej jednak można wyszczególnić elementy, które stanowią wspólny mianownik. Mogą być one sklasyfikowane w dwóch postulatach: po pierwsze, dekonstrukcji tradycji teologicznej, po drugie, wyzwolenia z więzów imperializmu chrześcijańskiego. Imperializm chrześcijański jest zaś ujmowany w dwóch perspetywach, społeczno-politycznej i epistemologicznej. Pierwsza odnosi się do wieków współpracy i legitymizacji przez Kościoły chrześcijańskie władzy politycznej, która utrzymywała struktury przemocy i wykluczenia, druga do budowania systemów teologicznych wyłącznie na kategoriach filozofii i cywilizacji europejskiej. Celem artykułu jest przedstawienie głównych punktów postkolonializmu i jego teologicznej aplikacji. Prezentacja ukazuje, że postulaty teologii postkolonialnej są z jednej strony często zbyt rewolucyjne i zbyt jednostronne, z drugiej zaś  dążenie do zmiany epistemologicznej może stanowić szansę w poszukiwaniu odpowiedzi na kryzys chrześcijaństwa w świecie zachodnim
Postcolonial theology is, beside liberation theology, contextual theology and intercultural theology another theological approach which emerges on the theological margins and inspires many grassroots ecumenical organizations, when adopting the postcolonial theory to theology. Like postcolonialism, it is not an orderly and integrated system of beliefs, rather it is a broad stream of thoughts, postulates and interpretations that often has a little in common. Nevertheless there are elements which set a common denominator. They might be classified in two groups of theological claims, firstly, deconstruction of the theological tradition, secondly, liberation from the bonds of Christian imperialism. The latter is regarded by the postcolonial theology also in two perspectives: socio-political and epistemological ones. According to the postcolonial thinkers, the Church cooperated, assented and legitimised political power which down the centuries maintained the structures of oppression, exclusion and subjugation. This conviction leads the postcolonial approach to the positions close to these of liberation theology, in particular, to the principle of the „option of the poor”. Secondly, postcolonialism claims Christianity must knock down the epistemological wall of its imperialist theologies, built only and exclusively on the European philosophy and European civilization. The article presents the crucial points of postcolonialism and its theological application. It shows that on the one hand its claims are often too revolutionary and too one-sided, on the other the postulate of the epistemological change might be regarded as a proposal answering the crisis in the Western Christianity.      
Źródło:
Studia Oecumenica; 2019, 19; 19-31
1643-2762
Pojawia się w:
Studia Oecumenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Melancholia dyskursu kresoznawczego
The Melancholy of The Borderland Discourse
Autorzy:
Skórczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179225.pdf
Data publikacji:
2012-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
melancholia
Sigmund Freud
psychoanalysis
“Borderlands”
Polish “Borderland” discourse
postcolonialism
Zygmund Freud
psychoanaliza
„Kresy”
dyskurs kresoznawczy
postkolonializm
Opis:
Poszukując odpowiedzi na pytanie o przyczyny trudności, jakie sprawia Polakom rozpoznanie i krytyczne opisanie swej obecnej postkolonialnej tożsamości, autor odwołuje się do pojęcia melancholii, dostrzegając w niej kategorię interpretacyjną pozwalającą objaśnić postkolonialną kondycję Polski w kontekście „kresowym” i wynikające stąd współczesne problemy Polaków z autodefinicją. Freudowska koncepcja melancholii stanowi proponowane narzędzie analizy praktyk panujących na terenie tzw. dyskursu kresoznawczego. Dyskurs ten podtrzymuje wśród jego użytkowników poczucie Freudowskiej melancholii i subtelnie skłania do trwania w tym stanie. Podczas gdy tradycyjne podejścia badawcze, w znacznej części przemycające postawę tęsknoty za świetną przeszłością polsko-litewskiej Rzeczypospolitej, utrudniają Polakom pogodzenie się ze swą postkolonialną kondycją jako dawnych kolonizatorów i skolonizowanych, przyszłe studia postkolonialne nad dyskursem kresoznawczym nie powinny poprzestać na krytyce status quo, a raczej uczynić postkolonialną melancholię obiektem swoich badań, lokując ją jednak bezwzględnie w szerszym kontekście rosyjskiego i sowieckiego kolonializmu.
In seeking to answer the question why Poles are having difficulties in recognizing and critically describing their present postcolonial identity, the author refers to the notion of melancholia as an important interpretative category for illuminating the postcolonial condition of Poland in relation to its former Eastern territories, known as “Borderlands,” and accounting for the nation’s present problematic self-definition. The paper adopts the Freudian concept of melancholia to the study of discursive practices of the so-called Polish “Borderland” discourse. This discourse reinforces the view that Poles are in a condition of Freudian melancholia and subtly encourages the Poles to remain in such a condition. While traditional critical approaches to a great extent implicitly smuggle the attitude of yearning for the splendid past of the Polish-Lithuanian Republic and thus prevent Poles from coming to terms with their postcolonial condition as both “colonisers” and colonised, the prospective postcolonial studies in the “Borderland” discourse should not stop at the critique of this status quo. Instead, it should make the Polish postcolonial melancholia an object of scrutiny by placing this melancholia within the broader context of Russian and Soviet colonialism. 
Źródło:
Porównania; 2012, 11; 125-138
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podmioty moralności. Studium porównawcze opowieści o mordercach (African Psycho Alaina Mabanckou i American Psycho Breta Eastona Ellisa)
Autorzy:
Poręba, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029739.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
postcolonialism
evil
morder
African Psycho
American Psycho
morality
mental colonisation
postkolonializm
zło
morderstwo
moralność
kolonizacja mentalna
Opis:
Artykuł stanowi komparatystyczne studium dwóch morderców, bohaterów powieści African Psycho (2003) autorstwa Alaina Mabanckou i American Psycho (1991) Breta Eastona Ellisa. Frankofońska literatura afrykańska staje się dyskursywnym polem dla dyskusji nad rezultatami kolonialnej opresji i warunkami, pod wpływem których przekształcają się współczesne zdekolonizowane społeczeństwa. Celem tego studium nad powieścią African Psycho jest ukazanie związku między manifestacjami przemocy fizycznej i przemocy ekonomicznej, co stanowi przypomnienie o kolonialnej historii Republiki Konga. Porównanie dwóch powieści dotyczy ponadto refleksji nad zdolnością ich głównych bohaterów do bycia podmiotami sądów o charakterze moralnym. Ich szczególna psychiczna kondycja (nieciągłość biografii, izolacja, pragnienie zła) jest oznaką odpodmiotowienia. Stąd ich zdolność do samozrozumienia i etycznej odpowiedzialności są poddane w wątpliwość. Metodologiczną podstawę niniejszego studium stanowią metody studiów komparatystycznych, zagadnienia etyki (Immanuel Kant, Friedrich Nietzsche, Michail Bachtin, Zygmunt Bauman) i teoria postkolonialna (Frantz Fanon, Achille Mbembe).
The article is a comparative study of two murderers, characters from novels African Psycho (2003) written by Alain Mabanckou and American Psycho (1991) by Bret Easton Ellis. Francophone African literature becomes a discursive field to discuss the effects of colonial oppression and conditions in which modern decolonised societies are transformed. The aim of this study on the novel African Psycho is showing a relationship between manifestation of physical abuse and economical violence, which is a remainder of colonial history of Republic of the Congo. In a comparison of two commented novels final thoughts are concerning the capacity of main book characters as subjects of moral judgements. Their peculiar psychical condition (biographical discontinuity, isolation, desire of evil) is an evidence of „depowerment”. That is why their capability of self-understanding and ethical responsibility is being questioned. Methodological basis of this research are comparative studies, ethics (Immanuel Kant, Friedrich Nietzsche, Michail Bachtin, Zygmunt Bauman) and postcolonial theory (Frantz Fanon, Achille Mbembe).
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 564-582
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kolonizacje leśnego grajobrazu. Szkic o lasach w polskich grach wideo z perspektywy studiów postkolonialnych
Colonization of the Forest Gamespace: An Essay about Forests in Polish Video Games from the Perspective of Postcolonial Studies
Autorzy:
Pigulak, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24874979.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
gry cyfrowe
polskie gry wideo
grajobraz
las
postkolonializm
digital games
Polish video games
gamespace
forest
postcolonialism
Opis:
W artykule zaprezentowano analizę leśnych grajobrazów (gamespaces) w wybranych polskich grach wideo. Autorka odwołuje się do badań z zakresu studiów postkolonialnych, aby unaocznić, w jaki sposób utrwala się lub dekonstruuje wzorce kolonialne w projektowaniu relacji między awatarem gracza a przestrzenią leśną. Przygląda się relacjom między postacią a leśnym grajobrazem, uruchamiając konteksty związane z kolonizacją (Edward Said, Tomasz Z. Majkowski, Shoshana Magnet), tożsamością hybrydyczną (Souvik Mukherjee) i diasporą (Homi K. Bhabha, Krzysztof Loska). Twórcy gier bardzo często – świadomie lub nieświadomie – powielają wzorce kolonialne, prezentując relacje między przestrzenią i postacią. Daje się jednak odnaleźć przykłady polskich gier wideo (choćby Zaginięcie Ethana Cartera /2014/ czy Werewolf: The Apocalypse – Heart of the Forest /2020/), których autorzy dekonstruują kolonialny paradygmat myślenia o podróżowaniu zarówno na poziomie fabuły, jak i mechaniki rozgrywki.
The article presents an analysis of forest gamespaces in selected Polish video games. Referring to research in the field of postcolonial studies, the author shows how colonial patterns are preserved or deconstructed in designing the relationship between the player’s avatar and forest spaces. She examines relationships between characters and forest gamespaces in contexts such as colonization (Edward Said, Tomasz Z. Majkowski, Shoshana Magnet), hybrid identity (Souvik Mukherjee), and diaspora (Homi K. Bhabha, Krzysztof Loska). Very often, game creators – consciously or unconsciously – replicate colonial patterns by depicting the relationship between space and figures. Despite this, some Polish video games challenge this paradigm by deconstructing it in both their narrative and gameplay mechanics. Two examples of such games are Zaginięcie Ethana Cartera [The Vanishing of Ethan Carter] (2014) and Werewolf: The Apocalypse – Heart of the Forest (2020).
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2023, 122; 36-57
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koniec z Françafrique? Polityka Emmanuela Macrona wobec państw afrykańskich
The end of Françafrique? Emmanuel Macron’s policy towards African countries
Autorzy:
Ciesielska-Klikowska, Joanna
Mądry, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31233285.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
France
Africa
Russia
post-colonialism
foreign policy
military interventions
Francja
Afryka
Rosja
postkolonializm
polityka zagraniczna
interwencje zbrojne
Opis:
Francja przez stulecia była obecna na kontynencie afrykańskim, gdzie za sprawą polityki kolonialnej budowała swoje imperium. W czasie rządów kolonialnych Afryka postrzegana była przez Francję bardziej jako przedmiot niż podmiot polityki zagranicznej. Ogromną zmianę przyniosły wydarzenia połowy XX w., który okazał się czasem powstania współczesnych, niepodległych państw afrykańskich. Zachodzące wówczas procesy polityczne na świecie wymusiły na, najpierw IV, a następnie V Republice zmianę percepcji dawnych posiadłości, tworząc układ z założenia partnerski, choć niedoskonały. Dzisiaj, za sprawą największych wpływów spośród państw Unii Europejskiej w Afryce, Francję uznać można za nieformalnego przedstawiciela UE na tym kontynencie i łącznika we wzajemnych stosunkach. Stąd pozycja Paryża ma dla pozostałych państw Europy istotne znaczenie. Dekolonizacja otworzyła jednak drzwi dla nowych, pozaunijnych graczy w tym regionie, w tym Rosji. Celem artykułu jest próba dokonania bilansu dotychczasowego okresu prezydentury Emmanuela Macrona w kontekście jego polityki wobec Afryki. W pracy skupiono się na analizie dokonań francuskiego przywódcy w odniesieniu do kreowania politycznych, społecznych i militarnych stosunków w regionie Afryki Subsaharyjskiej (operacja „Serval” i „Barkhane”). Ze względu na aktualne wydarzenia w Ukrainie zaprezentowano ponadto problem rywalizacji o wpływy w Afryce między Francją i Rosją.
For centuries, France was present on the African continent, where, thanks to colonial policy, it was developing its empire. During colonial rule, Africa was seen by France more as an object than a subject of foreign policy. Yet, the events of the mid-twentieth century, which turned out to be the time of the emergence of modern, independent African states, brought about a huge change. The political processes taking place in the world at that time forced, first in the 4th and then in the 5th French Republic, a change in the perception of old estates, creating a partnership – though imperfect. Today, due to its greatest influence among all European Union countries in Africa, France can be considered the informal representative of the EU on this continent and the liaison in mutual relations. Hence, the position of Paris is of great importance to other European countries. However, decolonization opened the door for new non-EU players in the region, including Russia. The aim of the article is an attempt to take stock of Emmanuel Macron’s presidency to date in the context of his policy towards Africa. The work focuses on the analysis of the achievements of the French leader in terms of creating political, social, and military relations in the region of Sub-Saharan Africa (operation “Serval” and “Barkhane”). Due to the current events in Ukraine, the problem of rivalry between France and Russia for influence in Africa was also presented.
Źródło:
Rocznik Integracji Europejskiej; 2022, 16; 119-137
1899-6256
Pojawia się w:
Rocznik Integracji Europejskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Жінка в українській історичній белетристиці 1880–1890-х років
The woman in Ukrainian historical belles-lettres 1880–1890’s
Kobieta w ukraińskiej prozie historycznej lat 1880–1890
Autorzy:
Кирильчук (Kyryl’chuk), Олександр (Oleksandr)
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2178923.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
postcolonialism
metropolitan discourse
colonial narrative
counter–discourse
historical novel
postkolonializm
dyskurs metropolny
narracja kolonialna
kontrdyskurs
powieść historyczna
Opis:
Ukrainian historical fiction of the late nineteenth century is a strategy which outlines the characteristics of national identity. Presence of a woman in such models has a particular semantic role. ln Ukrainian historical novels the feminine role is sometimes projected on the plane of patriarchal axiology and in some cases becomes masculinum under militant discourse of the past. The image of a woman in Ukrainian historical fiction of 1880–1890’s makes it possible to outline the intersection of the colonial and anti–colonial narratives.
Ukraińska proza historyczna końca XlX wieku jest oryginalną strategią, która określa różne opcje tożsamości narodowej. Obecność kobiety w takich modelach ma wyjątkowe znaczenie semantyczne. W ukraińskiej powieści historycznej kobieta jest często projektowana przez aksjologię patriarchalną, a w niektórych przypadkach ma maskulinistyczne znaki, szczególnie w militarnym dyskursie przeszłości. Obraz kobiety w ukraińskiej prozie historycznej lat 1880–1890 pozwala wyraźnie nakreślić sytuację przecięcia narracji kolonialnej i antykolonialnej.
Źródło:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe; 2015, 1; 195-205
2543-9227
Pojawia się w:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sowiecka Armenia wasilija grossmana — wokół geopoetyki socrealizmu
Soviet Armenia of vasily grossman — geopoetics of socrealism
Советская Aрмения василия гроссмана — вокруг геопоэтики соцреализма
Autorzy:
Gołąbek, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920806.pdf
Data publikacji:
2018-12-12
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Армения
Василий Гроссман
геопоэтика
соцреализм
постколониализм
Armenia
Wasilij Grossman
geopoetyka
socrealizm
postkolonializm
Vasily Grossman
geopoetics
socrealism
postcolonialism
Opis:
Vasily Grossman is one of the most prominent and interesting writers of Soviet era. His journalist papers on II war period, and later on his major literary work, novel Life and Fate made his name famous among the best writers of Russian culture. When his famous Life and Fate novel was seized in 1960 by KGB (Grossman himself was never arrested by the Soviet authorities) his literary career broke for that moment. As a moral compensation Grossman got a special translation work in Armenia, which he managed to put into a special prose called An Armenian Sketchbook. Grossman writes up soviet Armenia with poetical instruments that we are able to analyze through geopoetics and socrealism. Some parts of Grossman’s Armenian Sketchbook, though, could also be understood by postcolonial interpretation.
Василий Семенович Гроссман является одним из интереснейших авторов советской литературы XX века. Настоящая статья посвящена «армянскому вопросу», особенно проявленному в одном из произведений автора Все течет под заглавием Добро Вам!. Гроссман прибыл в советскую Армению в 1961 году, сразу после ареста властями его великолепного романа Жизнь и судьба. Сам автор арестован не был, а в качестве своеобразного возмездия ему поручили переводческую работу в Ереване. Воспоминания и наблюдения Гроссмана об Армении, запечатленные в Добро Вам!, дают сегодня способность проанализировать их в ключе геопоэтического соцреализма, а порой также в рамках постколониальной теории.
Źródło:
Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze; 2018, 28; 11-34
0208-5038
2353-9674
Pojawia się w:
Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gwinejczyk na Alexanderplatz, czyli o możliwości zanieczyszczenia dominującej narracji
A Guinean on Alexanderplatz, or the Possibility of Contesting the Dominant Narrative
Autorzy:
Fiuk, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520527.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Burhan Qurbani
Alfred Döblin
współczesne migracje
postkolonializm
determinizm społeczny
abiekt
ofiara
modern migration
postcolonialism
social determinism
abject
victim
Opis:
Czy między życiem w Republice Weimarskiej i współczesnej Republice Federalnej Niemiec istnieją jakieś punkty styczne? Czy los niemieckiego robotnika, mieszkańca Berlina pod koniec lat 20. XX w. można porównać do egzystencji afrykańskiego uchodźcy mieszkającego w stolicy Niemiec dziś? I w końcu: czy możliwe jest takie uwspółcześnienie i remediatyzacja opowieści, by różnica czasowa (niemal sto lat) i medialna (książka – film) istniejąca między jej jedną i drugą wersją nie pozbawiła tejże opowieści uroku i mądrości, jednym słowem: sensu? Odpowiedź na wszystkie pytania brzmi: tak. Autorka artykułu analizuje podobieństwa i różnice między powieścią Berlin Alexanderplatz: Dzieje Franciszka Biberkopfa Alfreda Döblina (1929) i filmem Berlin Alexanderplatz Burhana Qurbaniego (2020) w kontekście wybranych wątków teorii postkolonialnej, determinizmu społecznego oraz kategorii abiektu i ofiary Thomasa Elsaessera.
Are there any parallels between the life in the Weimar Republic and in present-day Germany? Is the fate of a labourer living in Berlin at the end of the 1920s comparable to the existence of an African refugee in the German capital today? And finally, is it possible to contemporize and to re-mediatize the story so that the time difference (almost a hundred years) and the media difference (book vs film) between its versions would not purge it of its charm and wisdom – in short, its significance? The answer to all these questions is: yes. The author of the article analyses similarities and differences between the novel Berlin Alexanderplatz by Alfred Döblin (1929) and the film Berlin Alexanderplatz by Burhan Qurbani (2020) in the context of postcolonial theory, social determinism, and the categories of the abject and victim introduced by Thomas Elsaesser.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2021, 114; 31-49
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dekonstrukcja imperium (asan władimira makanina)
Deconstruction of the empire (asan vladimir makanin’s)
Деконструкция империи (асан владимира маканина)
Autorzy:
Polak, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920843.pdf
Data publikacji:
2018-12-12
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
деконструкция
империя
Владимир Маканин
постколониализм
Чечня
dekonstrukcja
imperium
Władimir Makanin
postkolonializm
Czeczenia
dekonstruction
empire
Vladimir Makanin
postcolonialism
Chechnya
Opis:
The author of the article treats the novel of contemporary Russian prose writer Vladimir Makanin as an example of anti-colonial creativity, which deconstructs the imperial way of thinking and contesting colonial domination. Asan is a text devoid of imperial textuality, criticizing the prevailing political system and showing the complex Caucasian reality. The place of the described events (Chechnya) was recognized as an area where the life of the inhabitants is still shaped by colonial experience. The inevitable effect of this kind of works is the deconstruction of the world’s imaginations made from the imperial point of view. It is accompanied by deconstructing one’s own language and recognizing the structures of violence in it.
Автор статьи рассматривает роман современного русского прозаика Владимира Маканина как пример антиколониального творчества, осуществляющего деконструкцию имперского способа мышления и сопротивляющегося колониальному доминированию. Асан это текст лишенный имперской текстуальности, подвергающий критике господствующую политическую систему и показывающий сложную кавказскую действительность. Место действия описываемых событий (Чечня) представляется как территория, в которой жизнь жителей постоянно определяет колониальный опыт. Неизбежным результатом этого вида произведений является деконструкция воображений о мире создаваемых с имперской точки зрения. Ей сопутствует деконструкция собственного языка, а также узнавание в нем структур насилия.
Źródło:
Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze; 2018, 28; 97-121
0208-5038
2353-9674
Pojawia się w:
Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Construction of Imagined Geographies Through Law: The Case of Judaization of the Negev Desert
Budowa geografii wyobrażonych poprzez prawo: przypadek judaizacji pustyni Negew
Autorzy:
Górska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033322.pdf
Data publikacji:
2021-03-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
geografie wyobrażone
przestrzeń
pustynia Negew
Izrael
judaizacja
postkolonializm
Beduini
imaginative geographies
space
Negev Desert
Israel
Judaization
postcolonialism
Bedouins
Opis:
This article draws on the postcolonial legal theories and the concept of imaginative geographies, aiming to shed light on the process of producing and realizing Israeli representations of the Negev Desert through the implementation of legal regulations. The focus is on chosen imaginations of the Negev Desert, researched here as a case study of material realisation of imaginative geographies. In the analysis, symbolic narratives, visions of spaces, and new categories, intertwined in legal acts as their foundations, justifications and goals are underlined. The conclusions of presented study show that imaginations and visions can be in fact reproduced in space through legal regulations, and in the analysed case law has three aspects: it is an expression of imagined geographies; it translates those visions into technical terms; and lastly, the implementation of its provisions becomes the main instrument of producing those representations in reality.
Artykuł czerpie z postkolonialnych teorii prawnych i koncepcji geografii wyobrażonych, rzucając światło na proces tworzenia i realizacji izraelskich reprezentacji pustyni Negew poprzez wdrażanie regulacji prawnych. Nacisk położony jest na wybrane wyobrażenia pustyni Negew badane jako studium przypadku materialnej realizacji geografii wyobrażonych. W analizie podkreślane są symboliczne narracje, wizje przestrzeni i nowe kategorie, wplecione w akty prawne jako ich fundamenty, uzasadnienia i cele. Wnioski z przedstawionego studium pokazują, że wyobrażenia i wizje mogą być faktycznie odtwarzane w przestrzeni poprzez regulacje prawne, a w analizowanym przypadku prawo ma trzy aspekty: jest wyrazem geografii wyobrażonych; przekłada te wizje na terminy techniczne; i wreszcie implementacja jego przepisów staje się głównym narzędziem produkcji tych przedstawień w rzeczywistości.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2021, 94; 31-44
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Necessary fictions w polskiej prozie po 1989 roku
Necessary Fictions in Polish Prose After 1989
Autorzy:
Kledzik, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182022.pdf
Data publikacji:
2013-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
postcolonial studies
sarmatism
necessary fiction
Polish fiction after 1989
transformation
postkolonializm
sarmatyzm
polska proza po 1989 roku
transformacja
Opis:
Termin Homiego Bhabhy „necessary fictions” objawił polskim sympatykom teorii postkolonialnej Dariusz Skórczewski w polemice z Niesamowitą Słowiańszczyzną Marii Janion, nie zgadzając się z zaproponowaną przez badaczkę krytyką roli chrześcijaństwa w kształtowaniu polskiej tożsamości narodowej. Bhabha przekonuje, że istnieje inna droga reprezentacji podmiotu kolonialnego niż ta ufundowana na splocie realizmu i historyzmu – taka, która zakłada, że rzeczywistość nie jest „dana”, lecz „stworzona”, w oparciu o krytykę reprezentacji. „Necessary fiction” jest rodzajem „wytwarzania tradycji” osadzonej w historycznym, a także historycznoliterackim i kulturowym continuum. Wytycza obiektywny porządek rzeczy – tak historycznie, jak kulturowo – i w tym sensie opowiada o rzeczywistości, a nawet ją projektuje. Autorka przyjrzy się trzem sposobom konstruowania takiej fikcji ciągłości w polskiej literaturze i krytyce literackiej po 1989 roku: tropom słowiańskim, tropom sarmackim oraz dyskusji nad współmiernością przełomów politycznych 1918 i 1989 roku.Składnik „necessary fictions” –nakaz dziedziczenia postaw światopoglądowych – przestrzega Bhabha, może skutkować nie tylko ograniczeniem refleksji nad literaturą do kwestii pozaestetycznych, ale także zakonserwowaniem resentymentalnego kompleksu Zachodu.
The term „necessary fiction” was presented to the Polish postcolonial theory followers by Dariusz Skórczewski in his polemic with Niesamowita Słowiańszczyzna by Maria Janion. He disagreed with Janion's vision of the role  of Christianity in forming the Polish national identity. Bhabha argues that there is another way of presenting the postcolonial subject than the one founded on the combination of realism and historicism the one, that assumes reality as given, but created on the basis of the criticism of representation. Necessary fiction is a way of „creating the tradition” based on historical, literary historical and cultural continuity. It shows the objective order of things – historically and culturally – and in this way it describes the reality and even designs it. The author observes three way of constructing such a fiction of continuity in the Polish prose and literary criticism after 1989: the Slavonic trail, the Sarmatian trail and the discussion about the similarities between political breakthroughs of 1918 and 1989. Bhabha warns that the component of „necessary fictions” – the imperative to pass down the values – may result not only with limiting literary criticism to nonaesthetic questions, but also with preserving the resentimental, Western complex.
Źródło:
Porównania; 2013, 13; 127-142
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historyk religii rzymskiej wobec współczesnych paradygmatów badawczych
Studies on Roman Religion and Contemporary Research Paradigmas
Autorzy:
Gillmeister, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806907.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
współczesna historiografia; religia rzymska; postkolonializm; teoria sieci; ekonomia religijna
modern historiography; Roman religion; postcolonial studies; networks; religious economy
Opis:
Artykuł ma na celu przedstawienie współczesnych metod badawczych wykorzystywanych przez historyków religii rzymskiej. Autor analizuje takie podejścia jak postkolonializm, teorię sieci, praktyki hermeneutyczne oraz ekonomię religijną.
The aim of the article is to present contemporary research methods in Roman religion studies. Author focuses on postcolonial, networks, hermeneutics and religious economy approaches.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 3; 79-94
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewriting Personal Stories in Brick Lane by Monica Ali and Half a Life by V. S. Naipaul
(Prze)pisywanie życia na nowo – Brick Lane M. Ali oraz Pół życia V. S. Naipaula
Autorzy:
Bysiecka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119982.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
postkolonializm
fragmentaryczne tożsamości
hybrydy
przemieszczenie kulturowe
V. S. Naipaul
M. Ali
post-colonialism
fragmented identities
hybrids
cultural transplantation
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie procesu kształtowania się tożsamości bohaterów Brick Lane i Pół życia w wyniku przemieszczenia kulturowego i interakcji z nowym otoczeniem. Prezentowany artykuł to także próba analizy sposobów kształtowania własnego losu, będącego wynikiem zmieniającego się postrzegania własnej osoby i ucieczki od tożsamości narzuconej. Elementem kluczowym w analizie literackiej powieści jest zastosowanie teorii postkolonialnych, ukazujących jednostkę jako złożoną, dynamiczną i interakcyjną strukturę. Sposób, w jaki bohaterowie tworzą swoje życie na nowym miejscu, odzwierciedla ich relacje z otoczeniem. Bohaterowie przepisują swoje losy dosłownie i w przenośni: albo dostosowując je do wymogów własnej kultury i tradycji, albo ukazując się innym takimi, jakimi chcą ich widzieć. Żyjąc na granicy dwóch światów – Zachodniego i Wschodniego bohaterowie muszą odnaleźć własne miejsce, które pozwoli im na zachowanie autonomii, przejęcie kontroli nad swoim losem i stworzenie własnej wyjątkowej tożsamości.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2007, 54-55, 5; 161-172
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pisarze postkolonialni. Próba identyfikacji twórczości Astrid Roemer
Postcolonial writers. An attempt to identify the work of Astrid Roemer
Autorzy:
Majkowski, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459969.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
postkolonializm
literatura niderlandzka
pisarze o podwójnych korzeniach kulturowych
imigranci
postcolonialism
Dutch literature
writers of double cultural roots immigrants
Opis:
Teza. Astrid Roemer, pisarka pochodząca z Surinamu, mieszkająca przez wiele lat w Holandii, należy do tzw. pisarzy postkolonialnych. Badacze literatury wskazują na trudności z określeniem, kim są tacy twórcy. Problematyczna jest także kwestia przypisania Astrid Roemer do konkretnego pokolenia imigrantów. Pisarka adresuje swoje utwory do czarnych kobiet, pisze je jednak w języku niderlandzkim, który w Surinamie jest wyłącznie językiem urzędowym, co sprawia, iż jej powieści czytane są przez niewielki procent tej społeczności. W artykule autor stawia tezę, że twórczość Astrid Roemer należy zaliczyć do literatury wielokulturowej. Omówione koncepcje. Autor odwołuje się do koncepcji socjologicznej pierwszego i drugiego pokolenia imigrantów oraz studium historycznoliterackiego Urszuli Topolskiej (2009), poświęconego pisarzom o podwójnych korzeniach kulturowych, tworzących w języku niderlandzkim. Przywołuje także koncepcję transkulturowości Wolfganga Welscha (1994/1995) oraz tożsamości wielokulturowej Jerzego Nikitorowicza (1995). Wyniki i wnioski. Zarówno w biografii, jak i twórczości literackiej A. Roemer można odnaleźć znaki transkulturowości oraz hybrydyzacji kulturowej. Oryginalność/wartość poznawcza podejścia. A. Roemer jest laureatką P. C. Hooft Award, holenderskiej nagrody państwowej, uważanej za najważniejszą nagrodę literacką w Holandii. Pomimo tego jest autorką niszową. Jej nazwisko znalazło się w zaledwie jednym podręczniku do nauki literatury niderlandzkiej ( Topolska, 2009).
Thesis. Astrid Roemer, a writer from Suriname who has lived in the Netherlands for many years, belongs to the so-called postcolonial writers. Literary scholars point at the difficulty in determining the identity of such writers. The question of assigning Astrid Roemer to a particular generation of immigrants is also problematic. The writer addresses her works to black women although she creates them in Dutch, which in Suriname exclusively is an official language. Thus, her novels are read by a small percentage of the community. In the article the author puts forward the thesis that Astrid Roemer's works should be included in multicultural literature. The concepts discussed. The author refers to the sociological concept of the first and second generation of immigrants as well as the historical and literary study of Urszula Topolska devoted to writers with double cultural roots who create their works in Dutch. He also recalls the concept of transculturalism of Wolfgang Welsch and the multicultural identity of Jerzy Nikitorowicz. Results and conclusions. Both in the biography and in the literary output of Astrid Roemer one can find signs of transculturalism and cultural hybridization. Originality / cognitive value of the approach. Astrid Roemer is a laureate of the P. C. Hooft Award, the Dutch state prize, considered the most important literary prize in the Netherlands. Nevertheless, she is a niche author. Her name was only mentioned once in the textbook for learning Dutch literature.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2018, 8; doi: 10.15503/onis2018.26.32
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zachara prilepina zmagania z „towarzystwem”
Prilepin’s duels with “westernizers”
Прилепинская стычка с «обществом»
Autorzy:
Kopczacki, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920853.pdf
Data publikacji:
2018-12-12
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Захар Прилепин
постколониализм
су
алтерн
Россия
Запад
Zachar Prilepin
postkolonializm
subaltern
Rosja
Zachód
Zakhar Prilepin
postcolonialism
Russia
West
Opis:
The aim of this article is to analyze of Zachar Prilepin’s political beliefs from postcolonial theory point of view. Author of this paper concentrated on Prilepin’s press articles, his notes on the blog and essays and tried reconstruct Prilepin’s attitude to modern Russian political and economy situation. Russian writer has very often criticized Russian liberal and democratic community for their narration about “western way” as the best for Russian state and nation. Prilepin thinks that the “Western World” try to transform Russia to their subaltern and Russian democratic-liberal part of society are played main role in this process.
В статье автор пытается сделать анализ взглядов писателя Захара Прилепина с точки зрения постколониальной теории. Исследовательским материалом послужили статьи в прессе, материалы помещенные на блоге писателя и другие публицистические выступления. В своей публицистике писатель очень часто сопротивляется трактовке России как субалтерна по отношению к Западу. Кроме того, он негативно относится к либеральной части российского общества, которое, по его мнению, вполне предано «западному пути развитя», без учета русской традиции, истории и настоящих проблем страны.
Źródło:
Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze; 2018, 28; 122-137
0208-5038
2353-9674
Pojawia się w:
Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postkolonialna krytyka koncepcji typów idealnych Maksa Webera
A Postcolonial Critique of Max Weber’s Concept of Ideal Types
Autorzy:
Bucholc, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/781909.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Max Weber, Gurminder Bhambra
ideal type
postcolonialism
history of sociology
typ idealny
postkolonializm
historia socjologii
Max Weber
Gurminder Bhambra
Opis:
This text discusses the main themes of the postcolonial critique of Max Weber’s sociological theory. Beginning with a sociological interpretation of the concept of a classic figure, the author lists the reasons why Weber should be recognized as the theorist most responsible for sociology being considered in separably connected with Western imperialism and colonialism. The author first reconstructs the premises Weber used to support sociology’s claim to be a science of universal validity, then interprets his concept of the ideal type and discusses criticism of the concept, as exemplified by the works of the British sociologist Gurminder Bhambra. In analyzing postcolonial critiques of the ideal type as a methodological tool, two issues are emphasized: the normative hypostasing of the ideal type, and the disruption to Weber’s procedure of creating and critiquing the ideal type that has occurred as a result of representatives of non-Western cultures joining the dialogue and revealing the limitations of the type’s communicativeness and thus of its universal validity.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2019, 63, 1; 165-188
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The institution of museum, museum practice and exhibits within the theory of postcolonialism – preliminary research
Instytucja muzeum, praktyka muzealna oraz muzealia w ujęciu teorii postkolonializmu – wstępne rozpoznanie
Autorzy:
Michalik, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/432825.pdf
Data publikacji:
2018-04-03
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
postcolonialism
hybridity
semiophore
Western supremacy
otherness
mimicry the Third Space
postkolonializm
hybryda
semiofor
dominacja Zachodu
inność
mimikra Trzecia Przestrzeń
Opis:
The article contributes to considerations on the exhibits of colonial origin that exist in Western culture, and on the institution of museum with regard to the terms of postcolonial theory. Moreover, it addresses practical issues concerning museum’s policy towards artefacts of non- European origin. I referred to the basic concepts used in the theory of postcolonialism, such as: otherness, hybridity, mimicry, the Third Space, and to the interpretation of collectibles – “semiophores” (carriers of meaning) – as named by Krzysztof Pomian. I presented issues related to museum exhibitions, and the existence of museums in countries affected by colonialism, using the examples of: the return of Maori heads (mokomokai) from French museums to New Zealand, permanent exhibitions of the Cinquantenaire Museum in Brussels and the Rijksmuseum in Amsterdam, activities of the AfricaMuseum in Tervuren, and the temporary exhibition in Berlin – “Deutscher Kolonialismus: Fragmente seiner Geschichte und Gegenwart” from 2017. The problems that have been examined reveal the hybrid structure of “semiophores” coming from outside Europe, which makes both their reception by the viewer and the way of their presentation by the museum difficult. The article helps to realise that displaying the “otherness” of the non- European cultures is quite a challenge for curators, similarly as the concept of such institution like museum must be for these cultures. This results in creation by the museum of the so-called Third Space. The soonest research should give an answer to the question asked by Professor Maria Poprzęcka: To what extent history of art co-created the massive structure of cultural supremacy and intellectual and artistic domination, which found its institutional and material form in museums that were being erected all over the world.
Artykuł jest przyczynkiem do rozważań na temat muzealiów pochodzenia kolonialnego istniejących w kulturze Zachodu oraz instytucji muzeum w ujęciu terminów teorii postkolonializmu, a także praktycznego działania instytucji w odniesieniu do przedmiotów pochodzenia pozaeuropejskiego. W tekście odwołałam się do podstawowych terminów teorii postkolonialnej, takich jak: inność, hybryda, mimikra Trzecia Przestrzeń, oraz do interpretacji obiektów kolekcjonerskich – semioforów – którym taką nazwę nadał Krzysztof Pomian. Omówiłam problemy związane z wystawami muzealnymi oraz funkcjonowaniem muzeów w krajach naznaczonych kolonializmem, prezentując je na przykładzie: zwrotu przez Francję do Nowej Zelandii głów Maoryskich – Mokomokai, wystaw stałych w Muzeum Cinquantenaire w Brukseli i Rijksmusuem w Amsterdamie, działalności AfricaMuseum w Tervuren oraz wystawy czasowej pt. „Deutscher Kolonialismus Fragmente seiner Geschichte und Gegenwart” z 2017 r. w Berlinie. Badane kwestie wskazują na hybrydyczną budowę semioforów pochodzących z obszarów pozaeuropejskich, co utrudnia ich odbiór przez widza oraz wybór sposobu ich prezentowania przez muzeum. Artykuł zwraca także uwagę na trudność kuratorów w pokazywaniu „inności” kultur pozaeuropejskich oraz trudności tych kultur w odbiorze samej instytucji muzeum, co skutkuje budowaniem w muzeum tzw. Trzeciej Przestrzeni. Najbliższe badania powinny odpowiedzieć na pytanie, zadane przez prof. Marię Poprzęcką: W jakim stopniu historia sztuki współtworzyła potężną strukturę dominacji kulturalnej i intelektualno-artystycznej władzy, co znalazło swoją instytucjonalną i materialną formę w muzeach powstających we wszystkich zakątkach świata.
Źródło:
Muzealnictwo; 2018, 59; 28-33
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdzie jest miejsce dla Europy Środkowej i Wschodniej w przestrzeni postkolonialnej? Możliwe trajektorie podróży
Is There a Place for Central-Eastern Europe in Postcolonial Space? Possibilities of Journey Trajectories
Autorzy:
Kołodziejczyk, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179705.pdf
Data publikacji:
2013-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
postcolonial studies
postcolonialism and Central-Eastern Europe
globalisation
cosmopolitism
studia postkolonialne
postkolonializm a Europa Środkowa i Wschodnia
globalizacja
kosmopolityzm
Opis:
W tekście zadaję pytanie o przydatność niektórych ustaleń postkolonialnych w zakresie teoretyzacji/konceptualizacji kultur, narodów i transformacji ustrojowych w Europie Środkowej i Wschodniej. Mniej interesuje mnie określanie adekwatności takich ustaleń, bardziej – badanie, jakie trajektorie można wytyczyć za pomocą takiego przekierowania wektorów postkolonialnych. Jesteśmy przyzwyczajeni do dyskutowania nad sensem i produktywnością dopasowywania postkolonialnych paradygmatów do Europy Środkowej i Wschodniej, podczas gdy równoczesne pytanie, jak takie odmiany paradygmatów postkolonialnych zachęcają do dalszej teoretyzacji regionu w szerszym kontekście globalnym, pozostaje bez odpowiedzi. Podczas gdy aplikowanie paradygmatów postkolonialnych do problematyki zależności, europejskiego/rosyjskiego/sowieckiego imperializmu, oporu antykomunistycznegoi transformacji postkomunistycznej okazało się produktywne i w pełni uzasadnione,a nawet – w wielu przypadkach – konieczne, trudno się oprzeć wrażeniu, że tej sytuacji brakuje kluczowej, szerszej ramy. Na przykład, jakie wyzwania stawia się studiom postkolonialnym w takich kontekstach? Jaki szczególny wkład te ustalenia mogą wnieść do debat na temat nowoczesności i jej peryferyjnych albo alternatywnych realizacji poza Zachodem? Jakie szanse dla jakich potencjalnie nowych, transnarodowych wspólnot i ekumen otwiera postkolonialna rekonfiguracja w myśleniu o Europie Środkowej i Wschodniej? Jakich form upamiętniania domaga się w kulturach pamięci późnej nowoczesności? Jak może zakwestionować europocentryczne lub zachodniocentryczne tropy współczesnych akademickich i politycznych dyskursów, ich strategii zawłaszczania, pominięć i opresji? W jaki sposób dialog może zastąpić monologiczność ofiar? Te i inne połączone z nimi pytania dotyczą w ostatecznej perspektywie umieszczenia tego regionu w krytycznych dyskursach globalizacji.
I ask in my article a question about the usability of some postcolonial developments in theorizing/conceptualizing Central and Eastern European cultures, nations and postcommunist transitions. I am less interested in evaluating the adequacy of such developments, and more in examining what trajectories can be forged by such redirection of postcolonial vectors. We are used to discussing the sense and productivity of given postcolonial paradigms into the Central and Eastern European contexts, however, the concomitant issue of how such inflections of postcolonialism encourage further theorization of the region in broaderglobal context remains largely untouched. While applying postcolonial paradigms to theproblems of dependence, European/Russian/Soviet imperialism, anti-communist resistance and postcommunist transformations has proved productive and truly justified, even necessary in many cases, it’s difficult not to have an impression that a crucial, larger framework is missing in such developments. For example, what challenges are posed to postcolonial studies in such uses? What particular contribution can be made in these developments to the discussions of modernity and its peripheral or alternative realizations outside the West? What possible new transnational solidarities and ecumenes does such postcolonial reconfiguration of thinking about Central and Eastern Europe promise? What forms of remembrance does it necessitate in memory cultures of late modernity? How can it challenge the Eurocentric or West-centric traits in contemporary academic and political discourses, their strategies of containment, omissions and repressions? How can a dialogue ensue from the above rather than a monologism of victimhood? These and other related questions ultimately concern the problem of locating the region in critical globalization discourses.
Źródło:
Porównania; 2013, 13; 9-27
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stereotypizacja obrazu Polaków w literaturze ukraińskiej na początku XX wieku z uwzględnieniem współczesnych reminiscencji
Stereotyping of The Image of Poles in Ukrainian Literature in The Early Twentieth Century with A Focus on Contemporary Reminiscences
Autorzy:
Kupidura, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182329.pdf
Data publikacji:
2014-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Mykhailo Kotsiubynsky
Volodymyr Vynnychenko
Tanya Malarchuk
Irena Karpa
modernism
postmo
Mychajło Kociubynski
Wołodymyr Wynnyczenko
Tania Malarczuk
modernizm
postmodernizm
imagologia
postkolonializm
Opis:
Pierwsza część artykułu stanowi refleksję na temat stanu badań nad polsko-ukraińskim dialogiem kulturowym. Autor dowodzi, że asymetryczna natura dialogu zdeterminowała tematykę podejmowanych studiów, co z kolei zaowocowało marginalizacją pewnych obszarów badawczych (np. polskich obrazów w literaturze ukraińskiej). W dalszej części szczegółowo omówione zostały postaci polskich bohaterów pojawiających się w ukraińskiej literaturze epoki modernizmu (Mychajło Kociubynski, Wołodymyr Wynnyczenko) oraz postmodernizmu (Tania Malarczuk, Irena Karpa). Zestawienie pisarzy z dwóch odległych okresów literackich pozwoliło na ukazanie modyfikacji, którym poddane zostały obrazy Polaków w literaturze ukraińskiej w ciągu ostatnich stu lat, a także na udowodnienie, że współczesne kreacje polskich etnobrazów w dalszym ciągu opierają się na stereotypach ugruntowanych w wyobraźni zbiorowej.
The first part of the article is a reflection on the state of research of the Polish-Ukrainian culturaldialogue. The author argues that the dialogue determined the asymmetrical nature of the subjectof this studies, which in turn resulted in the marginalization of certain areas of research (e.g.images of Poles in the Ukrainian literature). In the following part he discusses in detail the Polishcharacters appearing in Ukrainian literature of the period of modernism (Mykhailo Kotsiubynsky,Volodymyr Vynnychenko) and postmodernism (Tanya Malarchuk, Irena Karpa). The juxtapositionof writers from two distant periods allowed to show the modifications to which imagesof Poles in Ukrainian literature have been subjected in the past hundred years, and also to provethat contemporary creations of Polish etnoimages continue to rely on stereotypes grounded inthe collective imagination.
Źródło:
Porównania; 2014, 14; 189-205
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uciec z Bałkanów
Autorzy:
Stańczak, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607870.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
postcolonialism
Balkanism
images of the Balkans
Ivan Čolović
Gazmend Kapllani
Ornela Vorpsi
Igor Štiks
Dubravka Ugrešić
postkolonializm
bałkanizm
obrazy Bałkanów
Opis:
The article deals with the Balkans image in post-Yugoslavian prose. The inhabitants of the peninsula try to respond to the opinions and perceptions that are related to them, created by the Western European Balkanistic discourse. Negative ideas have become the cause of complexes, a sense of injustice and resentment. That is why the inhabitants of the Balkans are looking for a way to escape from the Balkan identity. Scientists, writers and publicists strongly oppose the invidious, one-sided image of the Balkans. They are trying to prove that it is not quite in consonance with reality, and that the process of shaping the image of the Balkans was influenced not only by the Balkan nations, but also by the West.
Artykuł dotyczy obrazu Bałkanów w prozie postjugosławiańskiej. Mieszkańcy półwyspu próbują ustosunkować się wobec odnoszących się do nich opinii oraz wyobrażeń, wykreowanych przez zachodnioeuropejski dyskurs bałkanistyczny. Negatywne wyobrażenia stają się powodem kompleksów, poczucia niesprawiedliwości i żalu. Mieszkańcy Bałkanów szukają więc sposobu na ucieczkę od bałkańskiej tożsamości. Naukowcy, pisarze i publicyści głośno i zdecydowanie przeciwstawiają się krzywdzącemu, jednostronnemu wizerunkowi Bałkanów. Próbują udowodnić, że nie jest on do końca zgodny z rzeczywistością, zaś w procesie jego kształtowania udział miały nie tylko narody bałkańskie, ale także Zachód.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2015, 33, 1
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transcultural Identity and Translingual Practices in Salman Rushdie’s "The Satanic Verses"
Tożsamość transkulturowa i praktyki translingualne w "Szatańskich wersetach" Salmana Rushdiego
Autorzy:
Mózes, Dorottya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910428.pdf
Data publikacji:
2020-04-17
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Rushdie
The Satanic Verses
transcultural identity
postcolonialism
translingual repertoire
code-switching
Szatańskie wersety
tożsamość transkulturowa
postkolonializm
repertuar translingwalny
przełączanie kodów
Opis:
This article proposes a reading of Salman Rushdie’s The Satanic Verses (1988) as a series of cultural performances negotiating between postcolonial cultures, histories of migration, urban landscapes and translingual repertories. It seeks to linguistically interpret insights by postcolonialists like Bill Ashcroft et al. (2002) and Homi Bhabha (2010), who have argued that postcolonial writers have deconstructed “discourses” of empire by appropriating and hybridizing the monolingualism of the English novel. Though qualitative analysis – informed by the theoretical frame and methodology of the third wave of sociolinguistics – this essay examines the relationships between identity and language use on the basis of characters’ linguistic utterances and interactions, focusing on the role of linguistic varieties, contact phenomena and code-switching in the construction of postcolonial identity. It also pays particular attention to the way in which translingual creativity contributes to the emergence of hybrid, immigrant or diasporic identity formations. Drawing on Kandiah (1998) and Pennycook (2003), it interprets performative utterances as ‘semiotic reconstructions’, which recontextualize and reaccentuate characters’ linguistic, cultural and semiotic resources. By foregrounding the concept of ‘semiotic reconstruction’, it aims to reveal the so-called metasocial/metacultural potential of performance events as well as the socio-semiotic and socio-semantic reconstruction these events are able to achieve.
Mój artykuł proponuje lekturę Szatańskich Wersetów Salmana Rushdiego (1988) jako serię praktyk kulturowych negocjujących między postkolonialnymi kulturami, historiami migracji, miejskimi pejzażami i translingwalnymi repertuarami. Dąży on do językowej interpretacji spostrzeżeń postkolonialistów takich jak Bill Ashcroft i in. (2002) i Homi Bhabha (2010), którzy twierdzą, że pisarze postkolonialni zdekonstruowali „dyskursy” imperialne poprzez przejęcie i hybrydyzację jednojęzyczności powieści angielskiej. Poprzez analizę jakościową – opartą na ramach teoretycznych i metodologii trzeciej fali socjolingwistyki – esej ten bada relacje między tożsamością a używaniem języka na podstawie językowych wypowiedzi i interakcji bohaterów, skupiając się na roli odmian językowych, zjawiskach kontaktowych i przełączaniu kodów w budowaniu postkolonialnej tożsamości. Szczególną uwagę zwraca się także na sposób, w jaki kreatywność translingwalna przyczynia się do powstawania hybrydowych, imigranckich lub diasporycznych formacji tożsamościowych. Czerpiąc z Kandiah (1998) i Pennycook (2003), interpretuje wypowiedzi performatywne jako „semiotyczne rekonstrukcje”, które rekontekstualizują i aktualizują zasoby językowe, kulturowe i semiotyczne postaci. Wysuwając na pierwszy plan koncepcję rekonstrukcji semiotycznej, ma on na celu ujawnienie tzw. metasocjalnego/metakulturowego potencjału wydarzeń performatywnych, jak również rekonstrukcji socjo-semiotycznej i socjosemantycznej, którą te wydarzenia są w stanie osiągnąć.
Źródło:
Język. Komunikacja. Informacja; 2019, 14; 183-203
1896-9585
Pojawia się w:
Język. Komunikacja. Informacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ironia postkolonialna. Język politycznej poprawności jako tworzywo literackie w polskiej prozie po 1989 r.
Postcolonial Irony. The Language of Political Correctness as a Source of Polish Literary Fiction After 1989
Autorzy:
Kledzik, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182381.pdf
Data publikacji:
2014-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
postcolonial studies
irony
political correctness
hate speech
polish prose after 1989
postkolonializm
ironia
poprawność polityczna
mowa nienawiści
polska proza po 1989
Opis:
Artykuł stawia tezę, że literatura polska powstała po transformacji ustrojowej wchłonęła język licznych debat społecznych i obyczajowych, jakie przewijały się przez polską opinię publiczną przez dwadzieścia pięć lat demokracji – w tym nad fenomenem tzw. „politycznej poprawności”. Podstawową figurą retoryczną stosowaną w jej obronie przez troje pisarzy – Mariusza Sieniewicza, Artura Daniela Liskowackiego i Joannę Bator – jest ironiczny cytat mowy nienawiści. Autorka porównuje tę semantyczną woltę do klasycznego zjawiska postkolonialnej figury mimikry. W tym wypadku językiem kolonizatora byłby homogenizujący, etnocentryczny język reżimu komunistycznego. Literatura, której głównym bohaterem jest wykluczający, tworzący podziały język, stanowi dobre studium konstruowanych i demontowanych w nim tożsamości.
The article argues that Polish post-1989 literature absorbed the language of numerous debates on controversial issues that have been present in the Polish public opinion for twenty-five years of democracy – including the phenomenon of the socalled “political correctness”. The basic rhetorical figure used in its defense by three writers – Mariusz Sieniewicz, Arthur Daniel Liskowacki and Joanna Bator – is an ironic quotation of hate speech. The author compares this phenomenon to the classic figure of post-colonial mimicry. In this case, the ethnocentric language of the communist regime would constitute the language of the colonizer. Literature, whose main character is the language of exclusion, provides a good study of how it helps constructing and dismantling the identity.
Źródło:
Porównania; 2014, 15; 133-152
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Impostors and Wardens. Lost in the Peripheral Trap of Identity
Самозванцы и Хранители. Затерянный в периферийной ловушке идентичности
Autorzy:
Kubiak, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969417.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
identity
post-colonialism
Polska
cultural history
post-communism
tożsamość
postkolonializm
Polska
historia kultury
postkomunizm
идентичность
постколониализм
Польша
история культуры
посткомму-низм
Opis:
В центре внимания данной статьи находится особая ловушка в польском нарративном повествовании и его политике в рамке не только его риторики, но и внутри периферии центра и постколониального дискурса. Несмотря на то, что основное внимание уделяется восстановлению достоинства и актив-ности, указанное повествование - как утверждается там - не только не в со-стоянии архивировать свои цели, но в действительности его результаты про-тивоположны. Усиление зависимости и эффективно приводит к неспособно-сти действовать как актер с собственным агентством. В этой статье основной темой исследования являются запутанные отношения между фактической нарративной позицией Польши (и в целом: региона) и выбранными теку-щими нарративными нарративами: вечной жертвой, посткоммунизмом и зависимостью.
Źródło:
Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2019, XVI, 1; 135-148
1731-982X
Pojawia się w:
Wschodni Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapach smoka, czyli o poetyce zmysłów w podróżopisarstwie na temat Chin
Scent of the Dragon: On the Poetics of the Senses in Travel Writing on China
Autorzy:
Ewertowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365038.pdf
Data publikacji:
2018-06-11
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
poetics of the senses
postcolonialism
scent
travel writing
China
anthropology of the senses
poetyka zmysłów
zapach
postkolonializm
podróżopisarstwo
Chiny
antropologia zmysłów
Opis:
Celem artykułu jest przekroczenie paradygmatu wzrokocentrycznego rozpowszechnionego w refleksji nad podróżopisarstwem. Głównym obiektem zainteresowania są reprezentacje wrażeń zapachowych: sposób ich tworzenia oraz funkcja w tekście. W tym celu analizowane są wybrane polskie i serbskie teksty podróżopisarskie na temat Chin z drugiej połowy XIX i pierwszej połowy XX wieku.
The aim of this article is to disrupt the “optocentric” paradigm that dominates criticism on travel writing. The main focal points are scent-based impressions and their formulation and function in the text. To this end, the article analyzes a sampling of Polish and Serbian travel writing on China from the turn of the twentieth century.
Źródło:
Forum Poetyki; 2018, 11-12; 24-35
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z punktu widzenia ludności rdzennej – film jako narzędzie dekolonizacji w Kanadzie
From the Point of View of Indigenous Peoples: Film as a Tool of Decolonization in Canada
Autorzy:
Loska, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27757634.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
media autochtoniczne
postkolonializm
Pierwsze Narody w Kanadzie
film i technologia audiowizualna
indigenous media
postcolonialism
First Nations in Canada
film and audiovisual technology
Opis:
Tematem artykułu są sposoby wykorzystania technologii audiowizualnej przez artystów natywnych w Kanadzie. Realizowane przez nich filmy są rozważane w kontekście teorii postkolonialnej jako składnik szerszego procesu, w ramach którego ludność rdzenna przejmuje kontrolę nad wytwarzaniem obrazów i przedstawianiem (Kerstin Knopf). Przyjmując hipotezę, że dekolonizacja spojrzenia łączy się z walką o uznanie w wymiarze politycznym i odzyskanie kontroli nad własnym życiem, można stwierdzić, że twórcy rdzenni szybko dostrzegli korzyści płynące z zachodniej technologii i postanowili przejąć narzędzia dawnych kolonizatorów po to, aby przepisać historię własnych narodów i opowiedzieć ją na nowo. Analizując filmy fabularne i dokumentalne nakręcone przez reżyserów związanych m.in. z Isuma Productions, Wapikoni Mobile i Arnait Video Productions, można zauważyć, że ważną rolę odgrywa w nich poszukiwanie środków stylistycznych pozwalających wyrazić punkt widzenia mniejszości narodowych. Technologia nie jest postrzegana jako zagrożenie dla rodzimej kultury, lecz jako szansa na odbudowanie więzi wspólnotowych.
The paper focuses on how native artists in Canada use audiovisual technology. Their films are considered in the context of postcolonial theory as part of a larger process in which indigenous peoples take control of image production and representation (Kerstin Knopf). Assuming that the decolonization of the gaze is connected with the struggle for political recognition and regaining control over one’s own life, it can be concluded that the indigenous artists quickly saw the benefits of Western technology and decided to take over the tools of the former colonizers in order to rewrite the history of their own peoples and tell it anew. By analyzing feature films and documentaries made by directors, primarily working for Isuma Productions, Wapikoni Mobile and Arnait Video Productions, one can clearly notice the importance of the search for stylistic means by which national minorities may express their unique point of view. Technology therefore is not seen as a threat to native culture, but as a chance to rebuild community ties.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2021, 116; 171-189
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W pułapce plaas. Postkolonialne reinterpretacje południowoafrykańskiej powieści farmerskiej.
In the trap of plaas. Postcolonial rewriting of the South African farm novel
Autorzy:
Schiller, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/579161.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
powieść farmerska
plaasroman
literatura południowoafrykańska
postkolonializm
J. M. Coetzee
Nadine Gordimer
Doris Lessing
farm novel
South African literature
postcolonialism
J.M. Coetzee
Opis:
Artykuł omawia genologiczne aspekty południowoafrykańskiej powieści farmerskiej (plaasroman), ze wskazaniem na aktualne odczytania tego gatunku w nurcie współczesnej prozy postkolonialnej. Tradycyjna plaasroman realizowała wartości typowe dla nacjonalizmu, rasizmu i patriarchalizmu, które z jednej strony ukonstytuowały poczucie przynależności narodowej Burów, z drugiej zaś legły u podstaw usankcjonowanego później systemu segregacji rasowej. Z tego powodu podstawowy schemat fabularny plaasroman stał się obiektem ironicznych reinterpretacji pisarzy kontestujących system kolonialny, jak ma to miejsce w omówionych w pracy powieściach: Życie i czasy Michaela K. J. M. Coetzeego, Trawa śpiewa Doris Lessing oraz Zachować swój świat Nadine Gordimer.
The article contains a generic analysis of a traditional South African farm novel (plaasroman) including current reception of this genre within contemporary post-colonial fiction. A classic plaasroman was based on social values such as nationalism, racism and patriarchalism, which constituted a sense of national identity of the Boers, but also became the basis of the institutionalized racial discrimination. For this reason, the main narrative theme of plaasroman has been critically rewritten by the writers who contested colonial authority. These reinterpretations are being discussed based on three examples — Life and Times of Michael K. by J. M. Coetzee, The grass is singing by Doris Lessing and The Conservationist by Nadine Gordimer.
Źródło:
Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2014, 57/113 z. 1; 43-57
0084-4446
Pojawia się w:
Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-100 z 121

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies