Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "postkolonializm" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-50 z 121
Tytuł:
Podporządkowanie, niedorozwój, wyobcowanie : postkolonializm a stosunki międzynarodowe
Autorzy:
Gawrycki, Marcin Florian (1975- ).
Szeptycki, Andrzej Roman (1977- ).
Współwytwórcy:
Bógdał-Brzezińska, Agnieszka (1972- ). Posłowie
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Warszawa : Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Postkolonializm
Polityka międzynarodowa
Opis:
Bibliogr. s. [247]-271. Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Postsekularyzm jako sposób reanimacji lektury postkolonialnej? O granicach i paradoksach <i>secular criticism</i>
Postsecularism as a Way of Reanimating Postcolonial Reading Practices. On the Limits and Paradoxes of Secular Criticism
Autorzy:
Mitek-Dziemba, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/467779.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Postkolonializm
postsekularyzm
postsecularism
postcolonialism
Opis:
Alina Mitek-Dziemba Faculty of PhilologyUniversity of Silesia in KatowicePoland Postsecularism as a Way of Reanimating Postcolonial Reading Practices. On the Limits and Paradoxes of Secular Criticism Abstract: Even though it is difficult to imagine a phenomenon more closely intertwined with the processes of colonization and decolonization than secularism, there are scant references to it in the postcolonial writing and accompanying critical theory. The critics’ reticence seems hardly justifiable considering the fact that secularization processes have been in the centre of the hottest political and ideological debate for more than a decade now, while their critical 170 examination and evaluation appears inevitable due to the ongoing process of undermining the historical view of the religious vs secular divide by alternative ways of ordering the public space in non-Western societies, especially as the latter have also become, on the immigrants’ arrival and vocal presence, a powerful factor in the political game played out within Western countries. As the violent course of events after 9/11 has prompted most of the postcolonial critics to perceive Western democracy and secularism in the black-and-white mode by inscribing it in the Eurocentric and colonial framework, the secular-religious opposition has become one of the postcolonial studies’ fundamental dichotomies that it seeks to transgress and overcome, even though the attempt may well be in vain. Consequently, the term “postsecular,” despite all the subtlety with which it was introduced into the fields of philosophy, theology, sociology and literature, has come to indicate a posture of critical aversion to the secularist order as quintessential for the Western modernity and Enlightenment project and opting for the radical division between the public reason and the need for faith. The aim of the article is thus to examine the meanings ascribed to the terms such as “postsecularism” and “postsecular spirituality” in postcolonial theory, as well as to evaluate the attempts at their application to the field of literary studies. Keywords: postcolonialism, postsecularism
For an abstract in English, scroll downAlina Mitek-DziembaWydział FilologicznyUniwersytet Śląski w KatowicachPostsekularyzm jako sposób reanimacji lektury postkolonialnej? O granicach i paradoksach secular criticismAbstrakt: Mimo iż trudno wyobrazić sobie zjawisko, które byłoby mocniej splecione z procesami kolonizacji i dekolonizacji niż sekularyzm, liczba odniesień do niego w postkolonialnym pisarstwie i wypracowanej przezeń teorii krytycznej jest raczej szczupła. Ta krytyczna małomówność wydaje się być trudna do uzasadnienia, jeśli zważy się na fakt, że procesy sekularyzacyjne od ponad dekady sytuują się w ogniu najgorętszych polityczno-ideologicznych debat, zaś ich krytyczny ogląd i przewartościowanie jawią się jako nieuchronne w obliczu zakwestionowania historycznego paradygmatu rozdziału religii i tego, co świeckie przez alternatywne sposoby porządkowania przestrzeni publicznej w niezachodnich społeczeństwach, zwłaszcza gdy te ostatnie stają się, wraz z obecnością imigrantów, istotnym czynnikiem kulturowej gry także w krajach Zachodu. Wraz z gwałtownym rozwojem wydarzeń po 9/11, który większości postkolonialnych krytyków narzucił czarno-białą optykę wpisywania demokracji i sekularyzmu w eurocentryczne (a więc kolonialne) ramy, opozycja sekularne-religijne stała się jedną z fundujących postcolonial studies dychotomii, które usiłują one przekroczyć, zdając sobie sprawę z niemożności tego przedsięwzięcia. Określenie „postsekularny” natomiast, mimo wszystkich subtelności, jakie towarzyszyły wprowadzaniu tego terminu w obszarze filozofii, teologii, socjologii i literatury, dla wielu rzeczników postkolonializmu zaczęło po prostu sygnalizować postawę krytycznej niechęci wobec sekularystycznego porządku, uznanego za kwintesencję zachodniej nowoczesności i programu Oświecenia, a opowiadającego się za dokonaniem gwałtownego cięcia pomiędzy publicznym rozumem i potrzebą wiary. Celem artykułu jest zatem zbadanie znaczeń przypisywanych postsekularyzmowi i duchowości postsekularnej w myśli postkolonialnej, oraz ocena prób literaturoznawczego zastosowania tych kategorii.Słowa kluczowe: postsekularyzm, postkolonializm Postsecularism as a Way of Reanimating Postcolonial Reading Practices. On the Limits and Paradoxes of Secular Criticism Abstract: Even though it is difficult to imagine a phenomenon more closely intertwined with the processes of colonization and decolonization than secularism, there are scant references to it in the postcolonial writing and accompanying critical theory. The critics’ reticence seems hardly justifiable considering the fact that secularization processes have been in the centre of the hottest political and ideological debate for more than a decade now, while their critical examination and evaluation appears inevitable due to the ongoing process of undermining the historical view of the religious – secular divide by alternative ways of ordering the public space in non-Western societies, especially as the latter have also become, on the immigrants’ arrival and vocal presence, a powerful factor in the political game played out within Western countries. As the violent course of events after 9/11 has prompted most of the postcolonial critics to perceive Western democracy and secularism in the black-and-white mode by inscribing it in the Eurocentric and colonial framework, the secular-religious opposition has become one of the postcolonial studies’ fundamental dichotomies that it seeks to transgress and overcome, even though the attempt may well be in vain. Consequently, the term “postsecular,” despite all the subtlety with which it was introduced into the fields of philosophy, theology, sociology and literature, has come to indicate a posture of critical aversion to the secularist order as quintessential of the Western modernity and Enlightenment project and opting for the radical division between the public reason and the need for faith. The aim of the article is thus to examine the meanings ascribed to the terms such as “postsecularism” and “postsecular spirituality” in postcolonial theory, as well as to evaluate the attempts at their application to the field of literary studies.Keywords: postsecularism, postcolonialism
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2018, 37
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postkolonialne rekonfiguracje. Feminizm, religia, postsekularyzm
Autorzy:
Monika, Bobako,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897500.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Postkolonializm
feminizm
religia
postsekularyzm
islam
Opis:
The text is based on the statement that the application of the postcolonial perspective in its late, post-Said form to analyze the phenomenon of religion has fundamental consequences for the feminist theory (and policy). According to the author, it is a particularly important factor which triggers the need to revise the attitude of feminism towards religion and to consider liberal secularization conceptual categories, used in a considerable part of the feminist political project. Based on Judith Butler’s analyses the paper presents how these categories contribute to the building of the false alternative between, on the one hand, the fight against homophobia and misogyny, on the other – the fight against anti-Muslim racism. The attempt made by Butler to cross conceptually that alternative is presented as an example of feminist and postcolonial postsecularism.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2015, 59(2 (449)); 127-137
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cosmopolitanism and its Discontents: Postcolonialism and the Immigrant Experience in Andrea Levy’s Small Island
Autorzy:
Fondo, Blossom Ngum
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/579132.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
cosmopolitanism
postcolonialism
Andrea Levy
kosmopolitanizm
postkolonializm
Opis:
Andrea Levy’s Small Island captures the immigrant’s experience in cosmopolitan London. In this novel, she showcases the fact that contrary to its claims to be accommodating to this diversity, the values upheld make no room for difference as they are strictly Eurocentric. The characters who through their colonial experience and education have been misled to believe that they are part of the British Empire are presented here faced with the shock of discovery that once in England, they are ascribed the second class position. This paper intends to interrogate the claim to cosmopolitanism. This is done through an engagement with postcolonial critique which conceptualizes the power relations between the colonizers and the colonized. The main argument of this discussion is that although the London of Andrea Levy’s Small Island accommodates individuals from a variety of racial, national, cultural and ethnic backgrounds, they are never given the chance to experience any form of social integration.
Small Island (pol. Wysepka), autorstwa Andrei Levy, przedstawia losy imigrantów w kosmopolitycznym Londynie. Jednym z głównych problemów powieści jest ukazanie rozdźwięku między deklarowaną otwartością i tolerancją a rzeczywistością, w której na stosunek do inności rzutują silnie zakorzenione eurocentryczne schematy myślenia. Niniejszy artykuł, posługując się narzędziami krytyki postkolonialnej, konceptualizującej problem relacji między kolonizatorami i kolonizowanymi, analizuje na przykładzie ukazanego w powieści Londynu, skomplikowane problemy kulturowe, narodowe, rasowe byłego imperium kolonialnego.
Źródło:
Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2014, 57/113 z. 1; 59-74
0084-4446
Pojawia się w:
Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Bitwa o Algier” – narodziny dyskursu postkolonialnego
“The Battle of Algiers” – the Birth of the Post-Colonial Discourse
Autorzy:
Loska, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32222553.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
postkolonializm
Gillo Pontecorvo
Frantz Fanon
postcolonialism
Opis:
Przedmiotem prezentowanej w tekście analizy jest film Bitwa o Algier (La battaglia di Algeri, 1966) Gilla Pontecorva – rozważany w perspektywie postkolonialnej. Wychodząc od kontekstu historycznego, okoliczności powstania i pracy nad scenariuszem, autor próbuje pokazać, w jaki sposób włoski reżyser zamierzał stworzyć nie tylko utwór zaangażowany politycznie, obrazujący upadek kolonializmu i powstanie państwa algierskiego, ale także dzieło ponadczasowe, uchodzące za wzór współczesnego dramatu rewolucyjnego, łączącego poetykę paradokumentalną, podporządkowaną „dyktaturze prawdy”, z pełną napięcia fabułą oraz przemyślaną kompozycją narracyjną i wizualną. Na poziomie ideologicznym Loska zwraca uwagę na nawiązania do pism Frantza Fanona, zwłaszcza do jego koncepcji przemocy kolonialnej wyłożonej w Wyklętym ludzie ziemi. W końcowych fragmentach tekstu autor przechodzi do problemu recepcji filmu i sporów toczonych przez krytyków francuskich, w większości niechętnych wizji wojny o niepodległość przedstawionej przez reżysera.
The article presents an analysis of Gillo Pontecorvo’s film The Battle of Algiers (La battaglia di Algeri /1966/) written from the post-colonial perspective. Starting from the historical context and circumstances of the creation of the script, the author aims to show the manner in which the Italian director wanted to make a film politically engaged, presenting the fall of colonialism and the creation of the Algerian state, but also a timeless masterpiece, widely regarded as the model of a modern revolutionary drama, combining the poetics of a quasi-documentary, subordinated to the “dictatorship of the truth”, with a tense storyline, and a thoughtfully composed narrative and visual dimension. On an ideological level Loska draws attention to the references to the writings of Frantz Fanon, in particular to his idea of colonial violence presented in The Wretched of the Earth. In the final parts of the text the author turns to the problem of the reception of the film and the debate between French film critics, who in their majority were opposed to the vision of the war for independence presented by the director.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2015, 89-90; 254-268
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczność wiary i ironii: (proto)postkolonialne wątki we wczesnej eseistyce W.B. Yeatsa
Autorzy:
Wit, Pietrzak,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897071.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
W. B. Yeats
postkolonializm
esej
kultura literacka
Opis:
The article focuses on W.B. Yeats’s early critical and theoretical writings with a view to demonstrating the poet’s idea of poetical culture as a means towards moulding the identity of Ireland outside the polarity of English colonial discourse and Irish extreme nationalist agenda. It is argued that Yeats envisages the poetical culture as built around two ideals. On the one hand, he recommends the return to oral poetry as a source of symbolic continuity of Irish identity; on the other he infuses his belief in symbolic truth with an ironic doubt as to the possibility of ever unveiling that truth. Yeats’s idea is then set against Edward Said’s and Homi Bhabha’s theories of postcoloniality.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2015, 59(2 (449)); 23-31
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Cudzoziemka" Marii Kuncewiczowej czytana współcześnie – w stronę konsensualnej interpretacji tekstu literackiego
"Cudzoziemka" Maria Kuncewiczowa is currently reading – towards a consensual interpretation of the literary text
Autorzy:
Stoch, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521421.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Cudzoziemka Marii Kuncewiczowej
konsensus
postkolonializm
consensus
postcolonial studies
Opis:
Artykuł stanowi próbę ponownego odczytania powieści Marii Kuncewiczowej Cudzoziemka, z zastosowaniem perspektywy postokolonialnej i konsensusu jako formy moderowanego procesu grupowego, nastawionego na osiągnięcie porozumienia. Praca opiera się na założeniu, że jeśli dyskusja o tekstach literackich – również tych historycznych – ma mieć sens, musimy dostrzec w niej szansę na realną zmianę rzeczywistości. Interpretacje postkolonialne ukazują tożsamość kolonizowanych jako proces ciągłego pozycjonowania, łączący się z procesami nawracania traumy, internalizacji uprzedzeń i powielania schematu przemocy. Z kolei metoda konsensusu przenosi punkt ciężkości z tekstu na interpretującą wspólnotę, która może realnie wpływać na otaczającą rzeczywistość.
I present a new reading of the Maria Kuncewicz novel, entitled The Foreigner, with using postcolonial perspective and consensus as a form of moderated group process aimed at reaching agreement. The work is based on the premise that if the discussion of literary texts is to make sense, we must see in it a chance for a real change of reality. Postcolonial interpretations show the colonized identity as a process of continuous positioning, linked to the processes of trauma conversion, the internalization of prejudice, and the amplification of the pattern of violence. On the other hand, the consensus method shifts the focus from text to interpreting community which can really influence on the surrounding reality.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2018, 10, 2; 18-31
2083-7275
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język(i) postkolonialności - historia studiów postkolonialnych w zarysie
Language(s) of Postcoloniality – History of Postcolonial Studies – an Overview
Autorzy:
Kołodziejczyk, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182362.pdf
Data publikacji:
2014-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
postcolonialism
postcoloniality
translation
language
postkolonializm
postkolonialność
przekład
język
Opis:
Język studiów postkolonialnych, który, jak w innych językach, trudno dokładnie zlokalizować,wyróżniał się od początku swą hybrydyzującą siłą. Wyłonił się jako szczególna wersja poststrukturalizmu po przejęciu języka Saidowskiego i przez dwie dekady rozwijał się jako istna wieża Babel materializmu, feminizmu/genderyzmu, dekonstrukcjonizmu, psychoanalizy (lacanowskiej i freudowskiej), a później też globalizmu, kosmopolityzmu, ekokrytyki i posthumanizmu. W tym hybrydyzującym tyglu języków teorii zaskakuje relatywna jednojęzyczność studiów postkolonialnych – mówią one w językach imperialnych i nigdy nie traktowały priorytetowo zadania ochrony czy też promocji literackich języków zanikających na skutek kolonialnego dziedzictwa. Artykuł stawia pytania o rolę przekładu i porównania w studiach postkolonialnych.
The language of postcolonial studies which, as in other languages, is difficult tolocate, from the beginning has been distinguished by its hybridizing force. It emerged as a particular version of poststructuralism after taking over the Saidian language and, for two decades, it developed as a virtual Babel tower of materialism, feminism and gender studies, deconstruction, Lacanian and Freudian psychoanalysis, and, later on, globalization studies, cosmopolitism, ecocriticism and po st-humanism. In this hybridizing hotch-potch of languages of theory what surprises is a relative monolinguality of the discipline – postcolonial studies speaks in the language of the empire and it has never prioritized the task of protecting or promoting literary languages, some of which are disappearing. The article poses questions about the task of translation and comparison in postcolonial studies.
Źródło:
Porównania; 2014, 15; 19-32
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Matka, autobiografia. Próby
Mother, autobiography. Essays
Autorzy:
Duda, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375375.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
motherhood
postcolonialism
mother
autobiography
macierzyństwo
postkolonializm
matka
autobiografia
Opis:
Na podstawie lektury trzech współczesnych tekstów dotyczących macierzyństwa autor szkicu szuka odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób dzisiaj matki mogą pisać autobiografie i w jakim celu piszące matki wybierają formy autobiograficzne. Autor interpretuje teksty Agnieszki Graff Matka feministka, Rachel Cusk Praca na całe życie. O początkach macierzyństwa i Małgorzaty Łukowiak Projekt matka. Niepowieść, wykorzystując metodologie badań postkolonialnych. W ten sposób odpowiada na pytania dotyczące budowania/konstruowania podmiotowości matki i próby ich zapisu wykorzystujące formę felietonu, publicznego odczytu, eseju, bloga.
The reading of three contemporary texts concerning maternity became the basis for searching for the answers to the following questions: how the autobiography of a mother might be written nowadays and why women choose this genre – what is the aim of fitting these texts into autobiography. The author interprets the texts of Agnieszka Graff (Matka feministka), Rachel Cusk (Praca na całe życie. O początkach macierzyństwa) and Małgorzata Łukowiak (Projekt matka. Niepowieść) and uses the methodology of postcolonial research. In this way the author tries to answer the questions. These questions, included in journals, public appearances, essays or blogs, concern building/constructing subjectivity of mother.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2014, 2, 1; 69-82
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czas utracony – nostalgia i trauma w postkolonialnym filmie francuskim
Time Lost – Nostalgia and Trauma in Postcolonial French Film
Autorzy:
Loska, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408971.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
postkolonializm
kino francuskie
nostalgia
trauma
postcolonialism
French cinema
Opis:
Wychodząc z założenia, że kino jest środkiem przekazu pozwalającym wyrazić istotne kwestie polityczne i kulturowe, autor zajmuje się wizerunkiem mniejszości etnicznych i narodowych w kinie francuskim, zwłaszcza wpływem kolonialnej przeszłości na postkolonialną teraźniejszość. Przykładami analitycznymi są filmy z przełomu stuleci realizowane przez reżyserów pochodzących z byłych kolonii w Algierii, Maroku i Tunezji, zmagających się z podwójną tożsamością (m.in. Hassan Legzouli, Rabah Ameur-Zaïmèche, Philippe Faucon, Rachida Krim, Mehdi Charef, Thomas Gilou). Ich twórczość Loska omawia z punktu widzenia teorii postkolonialnych, zwracając uwagę na perspektywę czasową obecną w filmach na dwa sposoby: nostalgiczny – wyrażający się w tęsknocie za tym, co utracone, w pragnieniu powrotu (na przykład do opuszczonej ojczyzny), oraz traumatyczny – przejawiający się w niemożności pogodzenia się ze stratą, w nieudanych próbach wyparcia przykrych wspomnień lub przepracowania traumy.
Taking as his starting point the assumption that film is a medium through which important political and cultural issues can be discussed, the author focuses on the image of ethnic and national minorities in French film, especially on the impact of the colonial past on the postcolonial present. He analyses films from the turn of the century made by directors originating in the former colonies: Algeria, Morocco and Tunisia, and struggling with their dual identity (amongst others Hassan Legzouli, Rabah Ameur-Zaïmèche, Philippe Faucon, Rachida Krim, Mehdi Charef, Thomas Gilou). Loska discusses their work from the perspective of postcolonial theories, paying particular attention to two ways in which the passage of time is presented: first nostalgic – expressing the longing for what was lost and the desire to return (for example to the homeland left behind), second one – traumatic expressed through the inability to come to terms with the loss, and in failed attempts to repress unpleasant memories and deal with the trauma.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2014, 86; 92-103
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Figurowanie autofikcyjnej podmiotowości: hybrydowej, nomadycznej, transkolonialnej? Charakterystyka strategii pisarskich Niny Bouraoui na przykładzie powieści Mes mauvaises pensées
Autorzy:
Clara, Zgoła,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897631.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
postkolonializm
transkulturowość
queer
autofikacja
tożsamość hybrydowa
algiersko-francuska
Opis:
The article is an attempt to analyze selected writing strategies of Nina Bouraoui, a contemporary Algerian-French writer who talks about her own identity in the works which verge on literary genres: autobiography and prose fiction. Stylistic and thematic consideration of autofiction novel Mes mauvaises pensées permits to capture the specificity of hybrid, transcultural subjectivity in the text. Equally important interpretative clues are provided by postmodern nomadism and space-time perception of non-normativeness. Bouraoui’s works are classified as (post) postcolonial creativity, whose essential distinguishing feature is the process of simultaneous crossing of geographical, gender and cultural borders.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2015, 59(2 (449)); 45-61
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Herberta antyk postkolonialny i nacjonalizm defensywny
Herbert’s Postcolonial Antiquity and Defensive Nationalism
Autorzy:
Uffelmann, Dirk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807334.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Zbigniew Herbert; antyk; postkolonializm; PRL; nacjonalizm; kolonizacja wewnętrzna
Opis:
Niniejszy artykuł przedstawia postkolonialną lekturę motywów antycznych zawartych w poezji Zbigniewa Herberta. Interpretuje aluzje do historii i mitologii antycznej, a także do Biblii jako alegorie kultury politycznej, panującej w PRL-u. Herbert opisuje komunizm jako próbę kolonizacji, przy czym w swoich wierszach skupia się głównie na wewnętrznych skutkach dla mentalności skolonizowanych. W konkluzji autor wiąże postawę Herberta z defensywnym nacjonalizmem i proponuje interpretować niedawne próby wykorzystania teorii postkolonialnej w polskim dyskursie prawicowym jako model heurystyczny dla zrozumienia politycznego stanowiska Herberta w PRL-u.
This article proposes a postcolonial reading of antiquity motifs from Zbigniew Herbert’s poems. References to ancient history, mythology, and biblical allusions are interpreted as allegories of the political culture in the Polish People’s Republic. While Herbert depicts communism as an attempt at colonization, in his poems the focus lies mainly on the internal effects for the colonized mind. The article rounds off with connecting Herbert’s attitude with defensive nationalism and proposing recent right-wing tendencies in the Polish appropriation of postcolonial theory as a heuristic model for understanding Herbert’s civil position during communism.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 1; 27-43
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza polityki zagranicznej państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów (II)
An Analysis of the Foreign Policy of Latin American and Caribbean Countries (Part 2)
Autorzy:
Gawrycki, Marcin Florian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2091940.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
Foreign policy
Postcolonialism
Economy
Polityka zagraniczna
Postkolonializm
Gospodarka
Opis:
Artykuł proponuje metodę analizy polityki zagranicznej Ameryki Łacińskiej na podstawie zarówno wyodrębnienia pewnych cech wspólnych dla całego regionu, jak i wskazania charakterystycznych elementów dla każdego kraju latynoamerykańskiego. Taka analiza niesie ze sobą pewne niebezpieczeństwa. Z jednej strony jest to region, w którym poszczególne państwa wykazują pewne tożsame cechy (język, kultura, religia, dziedzictwo historyczne), co skłania do dokonywania uogólnień, z drugiej niesie to ze sobą wiele zagrożeń związanych z nadinterpretacją w wyciąganiu wniosków. Jednak Jeanne Hey wymienia pięć czynników, które - jej zdaniem - przemawiają za dokonywaniem łącznej analizy polityki zagranicznej państw tego regionu: (1) Ameryka Łacińska i Karaiby były obiektem kolonialnej ekspansji Europy; chociaż kraje latynoamerykańskie w większości wywalczyły sobie niepodległość na początku XIX w., a państwa karaibskie dopiero w drugiej połowie XX w., to wspólna dla nich pozostaje walka z neokolonializmem; (2) gospodarki większości krajów regionu mają relatywnie słabą pozycję na rynku światowym i pozostają zależne od eksportu, głównie dóbr podstawowych, mimo wielu prób zmiany tego stanu rzeczy; (3) ukształtował się w nich specyficzny hierarchiczny model społeczeństwa, w którym potomkowie europejskich kolonizatorów znajdują się na górze drabiny społecznej, pozostali zaś mieszkańcy na dole; (4) wszystkie państwa tego regionu muszą prowadzić swoją politykę zagraniczną, uwzględniając hegemoniczną presję Stanów Zjednoczonych (choć inaczej objawia się ona w Ameryce Środkowej i na Karaibach, a inaczej w Ameryce Południowej); wreszcie (5) bogata literatura dotycząca tej części świata udowadnia istnienie wielu związków i zależności wzajemnych. Bazując na tym, autor analizuje politykę zagraniczną wybranych państw latynoamerykańskich i karaibskich.(abstrakt oryginalny)
The article proposes a method for analysing the foreign policy of Latin America through identification of certain common features of the entire region and elements characteristic of each Latin American country. There are certain risks involved in this kind of analysis. On the one hand, the countries of the region share certain common traits (language, culture, religion, historical heritage), which encourages generalisations, but on the other hand, this gives rise to numerous risks of overinterpretation in drawing conclusions. Jeanne Hey, however, lists five factors which, in her opinion, weigh in favour of performing a combined analysis of the foreign policies of the countries of the region: (1) Latin America and the Caribbean were the target of European colonial expansion; although most Latin American countries secured their independence in the early 19th century whereas Caribbean countries followed suit only in the second half of the 20th century, they still share the experience of struggling against neo-colonialism; (2) the economies of most countries of the region have a relatively weak position in the global market and remain dependent on exports, mainly of necessity goods, despite many attempts to change that state of affairs; (3) the countries have developed a specific hierarchical social model where descendants of European colonisers are at the top of the social ladder and all the other citizens are at the bottom; (4) all countries of the region need to take into account the hegemonic pressure of the United States in conducting their foreign policies (albeit it manifests itself differently in Central America and the Caribbean than it does in South America); and finally, (5) the abundant literature concerning this part of the world proves the existence of a multitude of interrelations and interdependencies in the region. On this basis, the author analyses the foreign policies of selected Latin American and Caribbean countries.(original abstract)
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2016, 52, 4; 157-200
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Afryka w oczach Polaków
Autorzy:
Stolarek, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624322.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Halina Witek
postkolonializm
Henryk Sienkiewicz
Marian Brandys
Marcin Kydryński
Opis:
Recenzja książki Haliny Witek "Wizerunek obcego. Kultury afrykańskie w relacjach Henryka Sienkiewicza, Mariana Brandysa i Marcina Kydryńskiego"
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2009, 6, 1; 129-133
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przez otwór w beczce: Łotwa postkolonialna według Agnesy Bule
Autorzy:
Prusinowska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182327.pdf
Data publikacji:
2014-12-03
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Agnese Bule
literatura łotewska
Łotysze
naród
postkolonializm
łotewski sen
Opis:
Łotwa, małe państwo o trudnej historii, rzadko pojawia się w dyskusjach dotyczących postkolonializmu i postkolonialnej tożsamości. Łotewskie badania na tym polu są wciąż jeszcze skromne, ale jeden głos w dyskursie bardzo się wyróżnia i nie może pozostać niezauważony. W 2002 roku ukazała się na łotewskim rynku wydawniczym książka gatunkowo trudna do sklasyfikowania, a mianowicie Łotewski sen (łot. Latviešu sapnis) Agnese Bule. Autorka za pomocą słowa i obrazu dokonuje w niej rewizji łotewskiej symboliki narodowej i społecznej od czasów bardzo odległych po moment publicznej dyskusji na temat przystąpienia do Unii Europejskiej. Rozlicza się zarówno z kolonizacją niemiecką, jak i z władzą radziecką na Łotwie, a z jej rozważań nad obecnym stanem łotewskiej świadomości narodowej wynurza się obraz Łotysza, który nie radzi sobie z wolnością i chowa się przed nią w beczce czyli w „postkolonialnej pułapce”.
Źródło:
Porównania; 2014, 14; 177-188
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyrządzanie wizerunku Murzyna w antologii „Niam niam” Edwarda Kozikowskiego i Emila Zegadłowicza
Autorzy:
Wojda, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1391131.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
mistyfikacja
postkolonializm
obraz Murzyna w literaturze
symboliczna antropofagia
performans
Opis:
The article presents an interpretation of texts published in 1923 as a collection of translated African poetry, which was in fact a literary mystification. The concepts of postcolonial criticism are used to analyze some racial stereotypes that have been updated by the authors of the performance and to demonstrate how they project their own ideas of regionalism and primitivism on the characters in their poems, thereby committing an act of symbolic anthropophagy
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2013, 19; 77-94
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dehumanizing Discourses: Margaret Atwood’s MaddAddam Trilogy on Post-Humans
Dehumanizujące dyskursy. Trylogia MaddAddam Margaret Atwood o post-ludziach
Autorzy:
Poręba, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32062498.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Margaret Atwood
istoty nie-ludzkie
postkolonializm
dzieciństwo
MaddAddam
animalizacja
Opis:
This paper examines four discursive strategies: colonizing, animalizing, infantalizing and (plant) vegetative that characters in Margaret Atwood’s MaddAddam trilogy use to name the Crakers, post-humans with modified DNA structure. In discussing them, I expose a dehumanizing effect this seemingly neutral processes of naming and describing have. The interpretative findings discussed in this paper constitute a response to largely anthropocentrically oriented extensive criticism on Atwood’s writing. By questioning the neutrality of the narrative through a postcolonial reading of the trilogy, I argue that MaddAddam challenges the divisions between human and non-human. The paper investigates whether these dehumanizing discursive tactics of animalization, colonization, infantilism or vegetation, which are fundamentally oppressive, can become a means of resistance.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2023, 39; 195-219
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“And therefore we Must Seek Dialogue in this Networked World”: A Meeting of "Postcolonialism and Posthumanism in "Coloniality, Ontology, and the Question of the Posthuman" (ed. Mark Jackson). A Review
Autorzy:
Austin, Partycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030665.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
posthumanism
postcolonialism
subjectivity
agency
postumanizm
postkolonializm
ontologia
podmiotowość
sprawczość
Opis:
Opublikowany w 2018 roku tom pt. Coloniality, Ontology, and the Question of the Posthuman stanowi część nowej serii wydawniczej Routledge Research in New Postcolonialism. Zamieszczone w nim eseje, zebrane i zredagowane przez Marka Jacksona, odpowiadają na pytanie czy i w jaki sposób postkolonializm i posthumanizm spotykają się i uzupełniają w swoich odpowiedziach na debaty wokół Antropocenu, kwestii uchodźców, kryzysu przyrody czy światopoglądów autochtonicznych.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2020, 15, 10; 534-541
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O (intelektualnych) pożytkach z wyprawy na cudze terytorium (badawcze i metodologiczne). Kilka słów o książce Dariusza Skórczewskiego Teoria – literatura – dyskurs. Pejzaż postkolonialny
On (intellectual) benefits from excursions on foreign (research and methodological) territories. A few words about Dariusz Skórczewski’s book Teoria – literatura – dyskurs. Pejzaż postkolonialny [Theory, Literature, and Discourse. A Postcolonial Landscape]
Autorzy:
Zarzycki, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560264.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Instytut Historii Sztuki
Tematy:
Dariusz Skórczewski
postkolonializm
dyskurs tożsamościowy
teoria literatury
literatura polska
Opis:
This paper is a review of Dariusz Skórczewski’s book entitled [Theory, Literature, and Discourse: A Postcolonial Landscape] (Lublin 2013). In the first part the objects of Skórczewski’s research: its intellectual horizon (i.e. Edward Said’s tradition) and “identity discourse”, were indicated. Next, research tools used by Skórczewski in the analysis of Polish literature: “mimicry”, “hybridity”, “compensation”, “orientalization”, were presented. In the last part of the paper, a valuation of Skórczewski’s work was made. It could be said that it is a very important book for postcolonial theory in Poland.
Źródło:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego; 2015, 1(35); 79-82
1896-4133
Pojawia się w:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Jak na kresach to się żyło!” – relacje intertekstualne między Chartem watażki a Mohortem
Autorzy:
Chołojczyk, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630599.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Pol
Mohort
Romanowski
postcolonialism
national poetry
postkolonializm
poezja krajowa
Opis:
The article explores the complex relations between Mieczysław Romanowski's poetry and Wincenty Pol's most outstanding work. This allows for a new, more favorable look at the author's writings and it shows how diverse the sources of his inspiration could be.Chart watażki was created because the poet was greatly influenced by the reading of Mohort. However, the piece is not a passive imitation. Romanowski drew from Pol’s poem what had already previously stimulated the imagination of national artists: the myth of the Borderlands, which was a reminder of the times when Poland was magnificent and mighty and a return to the idealized noble past, which resulted in the popularity of prose and poetry tale in the nineteenth century. In Chart watażki Romanowski is closer to the established model of the tale than Pol, who – by putting  in his work heroization – created a knight rhapsody. By using the tools of postcolonial methodology we can see that the image of the Borderlands, that we can find in his poems, is not the result of only Mohort's inspiration, but rather a part of the nineteenth century discourse.
Artykuł bada skomplikowane związki między gawędą Mieczysława Romanowskiego a najwybitniejszym dziełem Wincentego Pola. Pozwala to na nowe, bardziej przychylne, spojrzenie na twórczość gawędową autora Łużeckich i zwrócenie uwagi na to, jak różnorodne potrafiły być źródła jego natchnienia.Bezpośrednią inspiracją do napisania Charta watażki z pewnością była dla poety lektura Mohorta. Utwór nie jest jednak biernym naśladownictwem, Romanowski zaczerpnął bowiem z rapsodu rycerskiego Pola to, co już wcześniej pobudzało wyobraźnię twórców krajowych: przypominający o czasach wielkości Rzeczpospolitej mit Kresów oraz zwrot ku wyidealizowanej szlacheckiej przeszłości, który zaowocował w XIX wieku popularnością gatunku gawędy prozatorskiej i wierszowanej. W Charcie watażki Romanowski jest bliższy utrwalonemu modelowi gawędy niż Pol, który z kolei wpisując w swój utwór heroizację, stworzył gawędowy rapsod rycerski. Wykorzystanie narzędzi metodologii postkolonialnej do przyjrzenia się nie tylko temu, ale i innym utworom poety pozwala dostrzec, że obraz Kresów, jaki odnajdziemy w jego dziełach, nie jest wynikiem jedynie inspiracji Mohortem, a raczej częścią XIX-wiecznego dyskursu..
Źródło:
Acta Humana; 2017, 8
2082-4459
Pojawia się w:
Acta Humana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Body Movin’: Ecocritical and Postcolonial Readings of the Travelling Body in the Tomb Raider Series
Ciało w ruchu – ekokrytyczna i postkolonialna lektura podróżującego ciała w rozrywce interaktywnej na przykładzie serii Tomb Raider
Autorzy:
Gnat, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1198015.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
game studies
ekokrytyka
postkolonializm
podróżujące ciało
ecocriticism
postcolonialism
travelling body
Opis:
When Lara Croft travels, she travels light – sans suitcase, but in most cases with enough firepower to take opposing forces ranging from dinosaurs to bloodthirsty locals. However, her big guns seems often unnecessary titillation, for she can manage very well without them thanks to her exquisite acrobatic and hand-to-hand combat skills. She will vault over any obstacle, swim across rapid flowing rivers and abseil the steepest ravines. Lara Croft’s travels are often as physical as the virtual world would allow. That physicality returns our attention to the oft forgotten aspect of travelling namely the body of the traveller, not only defined by its position in space, but also by the ordinary and extraordinary circumstances of its biological interaction with the surrounding environment.In this paper I would like to explore the interplay between the body of the traveller and contexts it is located in. These contexts range from the narrative and gameplay aspects of the Tomb Raider series, but also go beyond the border of the game and are realised in the transformative and reflective cultural milieu of the game. In particular I want to focus on the representations of Lara Croft as an archetypal “action girl” and “adventurer archaeologist” and how these representations are realised in reference to the changing (maturing?) video game environments. In the framework of postcolonial and ecocritical theories I want to explore the dyads of body/the purported exotic, body/natural environment, as well as physical/mental aspects of travelling.
Kiedy Lara Croft podróżuje, podróżuje lekko – bez walizki, ale w większości przypadków z wystarczającą siłą ognia, by stawić czoła przeciwnikom, od dinozaurów począwszy a na krwiożerczych autochtonach skończywszy. Jednak jej pokaźna broń wydaje się często niepotrzebnym dodatkiem, ponieważ doskonale radzi sobie bez niej dzięki swoim wyśmienitym umiejętnościom akrobatycznym i walki wręcz. Potrafi przeskoczyć każdą przeszkodę, przepłynąć rwącą rzekę i zjechać po linie z najbardziej stromych wąwozów. Podróże Lary Croft są często tak fizyczne, jak tylko pozwala na to wirtualny świat. Ta fizyczność zwraca naszą uwagę na często zapominany aspekt podróżowania, a mianowicie na ciało podróżnika, nie tylko zdefiniowane przez jego położenie w przestrzeni, ale także przez zwykłe i niezwykłe okoliczności jego biologicznej interakcji z otaczającym środowiskiem. Autor niniejszego szkicu stawia sobie za cel zbadanie wzajemnego oddziaływania pomiędzy ciałem podróżnika a kontekstami, w których się ono znajduje. Konteksty te obejmują narracyjne i gameplayowe aspekty serii Tomb Raider, ale wykraczają również poza granice gry i dają się poznać w transformatywnym i refleksyjnym środowisku kulturowym gry. W szczególności autor koncentruje się na reprezentacjach Lary Croft jako archetypowej bohaterki akcji i archeologa-poszukiwacza przygód oraz na tym, jak te reprezentacje są przedstawiane w odniesieniu do zmieniających się (dojrzewających?) środowisk gier wideo. W ramach teorii postkolonialnych i ekokrytycznych zamierza zbadać dualizmy ciało – rzekoma egzotyka, ciało – środowisko naturalne, a także fizyczne – mentalne aspekty podróżowania.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2021, 27, 1; 231-246
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naukowy rasizm i urasawianie we współczesnych polskich badaniach empirycznych nad żebractwem
Scientific racism and racialisation in contemporary Polish empirical research on begging
Autorzy:
Nowicki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28411980.pdf
Data publikacji:
2023-10-06
Wydawca:
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
Tematy:
żebractwo
Romowie
rasa
praca
postkolonializm
begging
Roma
race
work
postcolonialism
Opis:
W Polskiej debacie i badaniach na temat żebractwa istnieje tendencja do łączenia tej tematyki z patologiami społecznymi, kulturą, kolorem skóry i rasą. Z uwagi na posługiwanie się w omawianych badaniach urasawiającymi wyjaśnieniami przyczyn żebractwa za właściwą metodę analizy naukowego dyskursu o żebractwie przyjąłem perspektywę teorii postkolonialnej. Na podstawie analizowanych w artykule badań empirycznych pokazuję, że zastosowane w nich standardy etyczne są niezgodne z wypracowaną w połowie XX wieku Deklaracją Ekspertów UNESCO uznającą kategorię rasy za nienaukową. Szczególnie niepokojącą w tym zakresie praktyką jest kodowanie danych empirycznych w oparciu o rasologiczne kategorie, nakładane na Romów w kontekście identyfikacji żebractwa z przestępczością. W obrębie tych ujęć zidentyfikowałem podejście esencjalno-kulturowe do żebractwa oraz tworzoną na jego podstawie koncepcję szczęśliwego żebraka. Z kolei na poziomie treści i wniosków ujawnia się ideologiczna stawka prowadzonych analiz, mających na celu reglamentację społecznej użyteczności pracy oraz jej nadzór i kontrolę. W tym kontekście wyłaniającym się celem badań i zadań systemu pomocy społecznej ma być „roztaczanie opieki” nad aktywnością obywateli i przymuszaniem ludności zdolnej do pracy do jej podejmowania.
In the Polish debate and research on begging, there is a tendency to combine this topic with social pathologies, culture, skin colour and race. Due to the use of the above-mentioned categories in the discussed research, I adopted the perspective of the postcolonial theory as the appropriate method of analysing the scientific discourse on begging. Based on the empirical research analysed in the article, I show that the ethical standards used in the research are inconsistent with the UNESCO Experts’ Declaration developed in the mid-twentieth century, recognising the category of race as unscientific. A practice of particular concern in this regard is the coding of empirical data based on racial categories imposed on Roma in the context of identifying begging with criminality. Within these approaches, I identified the essential and cultural approach to begging and the concept of a happy beggar created on its basis. On the other hand, at the level of content and conclusions, the ideological stake of the analyses carried out, aimed at rationing the social usefulness of work and its control, is revealed. In this context, the emerging aim of the research and tasks of the social assistance system is to “provide care” for the activity of citizens and forcing the population able to work to undertake it.
Źródło:
Praca Socjalna; 2023, 38(3); 93-125
0860-3480
Pojawia się w:
Praca Socjalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Siedmiogród we współczesnym filmie węgierskim. Figury (auto)kolonizacji
Transylvania in the Contemporary Hungarian Cinematography. The Figures of (auto)colonisation
Autorzy:
Muga, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182030.pdf
Data publikacji:
2013-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Transylvania
Trianon
Hungarian film
postcolonial studies
Siedmiogród
film węgierski
postkolonializm
Opis:
Po roku 1989 na Węgrzech odżyły wytłumione w czasach komunizmu resentymenty, będącespadkiem po historycznym okresie dominacji narodu węgierskiego nad terytorium KrólestwaWęgier sprzed traktatu w Trianon. Eksplozja bolesnej, zbiorowej pamięci imperialnej Węgrówzaowocowała próbami symbolicznej, neokolonialnej restytucji utraconych ziem. Narodowetęsknoty uwidoczniły się szczególnie jaskrawo w specyficznych, wartościujących przedstawieniachrumuńskiego Siedmiogrodu, chętnie eksplorowanego we współczesnym kinie węgierskim.Analiza najnowszych filmów usytuowanych w Transylwanii, ma na celu odsłonięcie środków wyrazu, służących mentalnemu upodrzędnieniu owego regionu.
The Hungarian resentiments which were the result of the historic domination of the Hungarian nation over the territories of the Kingdom of Hungary before the treaty of Trianon, muted during the communist times, revived after 1989. The explosion of a painful collective memory of imperial Hungary resulted in symbolic neocolonial attempts at restoring the lost lands. The nostalgia is particularly visible in the valuative images of the Romanian Transylvania which is eagerly explored in the contemporary Hungarian cinema. The analysis of the newest films whose location was in Transylvania, is aimed at revealing the means of expression used to mentally objectify this region.
Źródło:
Porównania; 2013, 13; 179-189
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Orient w fabularnym polskim filmie powojennym. Rekonesans
Orient in Polish Post-War Feature Film. Reconnaissance
Autorzy:
Nowakowski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182029.pdf
Data publikacji:
2013-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
orientalism
polish feature film
postcolonialism
orientalizm
polski film fabularny
postkolonializm
Opis:
Artykuł analizuje obecność wątków orientalnych (blisko- i dalekowschodnich) w polskim filmach fabularnych zrealizowanych po II wojnie światowej w perspektywie takich pojęć jak: orientalizm, postkolonializm i zderzenie kultur. Wynika z tych obserwacji, że obecność tych wątków w naszym kinie jest wciąż skromna, choć po przełomie politycznym z 1989 roku jest ich nieco więcej. Grupuje omawiane filmy w trzy typy: pokazujące egzotykę przestrzeni rodem ze Wschodu, przedstawiające bohatera który jest obcym i wrogiem oraz te, w których przybysz ze Wschodu zaczyna być rozumiany i akceptowany, co ma miejsce w utworach najnowszych.
In this paper, I intended to analyse Polish feature films devoted to three central categories: orientalism, postcolonialism and the clash of cultures (civilizations). This article presents the Polish cinema in the following three areas and types. First of all, there are works which show an exotic, oriental space. Secondly, there are films with a hero who is a stranger and an enemy. Finally, in the newest films the protagonist – a new comer from the East – becomes accepted and understood.
Źródło:
Porównania; 2013, 13; 167-178
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obcy Albert Camus? Przechwycenie jako postkolonialna strategia pisania na przykładzie Sprawy Meursaulta Kamela Daouda
Is Albert Camus a stranger? Détournement as a postcolonial strategy of writing in Kamel Daoud’s The Meursault Investigation
Autorzy:
Bryja, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009131.pdf
Data publikacji:
2019-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
postcolonialism
détournement
Kamel Daoud
canon
Albert Camus
postkolonializm
przechwycenie
kanon
Opis:
W oparciu o literaturę poświęconą kategorii przechwycenia autorka przeprowadza komparatystyczną analizę Sprawy Meursaulta Kamela Daouda oraz dzieł Alberta Camusa (zwłaszcza Obcego i Upadku). Teoria przechwycenia zrekonstruowana na podstawie pism Guy Deborda, Jacquesa Derridy oraz Judith Butler staje się podstawą dla interpretacji literatury postkolonialnej. Celem artykułu jest wskazanie przechwycenia jako jednej z postkolonialnych strategii tworzenia narracji. Według autorki jej istotą jest renegocjacja struktury kanonu i miejsca twórców wyłączonych – ze względu na ekonomiczne, polityczne i kulturowe uwarunkowania – z pełnego udziału w jego współtworzeniu. W pierwszej części artykułu autorka przedstawia podstawowe wyróżniki przechwycenia oraz struktury kanonu literackiego sformułowanej przez Davida Damroscha. Dalej przeanalizowane zostały dwie dialogujące ze sobą narracje literackie. Porównanie usankcjonowanej w kanonie opowieści o morderstwie i procesie Meursaulta Camusa oraz Sprawy Meursaulta Daouda ujawnia ścisłe związki między dwiema powieściami. W opowieści Daouda odwrócona została narracja o wydarzeniach – w książce dominuje perspektywa ofiary, której wyrazicielem jest brat zabitego przez Meursaulta bezimiennego Araba. Przeprowadzona analiza prowadzi do wniosku, że przechwycenie utworu kanonicznego i jego rekontekstualizacja jest bardziej rewolucyjnym gestem pisarzy postkolonialnych, pragnących wynegocjować własne miejsce w obrębie kanonu, niż natywistyczne, utopijne odtwarzanie przedkolonialnej przeszłości. Wybór tej strategii pisania świadczy o autorskiej świadomości dwojakiego rodzaju: każda literatura jest iterowalna, a każda rewolucja jest tylko pozornym zerwaniem.
The author makes a comparative study of The Meursault Investigation by Kamel Daoud and Albert Camus’ works (especially The Stranger and The Fall) based on the literature describing the category of détournement. The theoretical basis of  the notion of détournement is reconstructed from the works of Guy Debord, Jacques Derrida and Judith Butler and it becomes the basic category in the interpretation of postcolonial literature. The main aim of the article is to highlight the importance of this category as one of the strategies of postcolonial writing. The author claims that the purpose of using interception in literature is to renegotiate the structure of the canon and position of writers excluded from its structure because of economic, political and cultural conditions. In the first part of the article, the author points out the essential differentiators of détournement. She introduces the formula of the structure of the literary canon created by David Damrosch. Next she analyses two literary narrations dialoguing with each other. Comparison of the canonical story about Meursault’s murder and trial by Camus and The Meursault Investigation by Daoud reveals a strict relation between these novels. In Daoud’s story, the narration is inverted—the perspective of a victim, which is expressed by the brother of nameless Arab, dominates in the book. The analysis ends with the conclusion that détournement of a canonical work, and its recontextualization, is a more revolutionary gesture, made by postcolonial writers, who want to renegotiate their position in the structure of the canon, compared to nativist, utopian reproduction of the precolonial past. The choice of this particular strategy of writing confirms the truth of two claims of which Daoud is aware (as evidenced in novel): first, that every literary work is iterable and, second, that every revolution is only an apparent renouncement. 
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2019, 34, 4
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tożsamość zakodowana w ciele. Film „Kroniki Fortynbrasa” Oksany Czepełyk
Autorzy:
Zambrzycka, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437004.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
Tematy:
ciało
tożsamość
postkolonializm
feminizm
film
body
identity
postcolonialism
feminism
movie
Opis:
Artykuł dotyczy kobiecej cielesności jako metafory ukraińskich problemów tożsamościowych. Na podstawie filmu Kroniki Fortynbrasa Oksany Czepełyk (2002) pokazuję, jak za pomocą ciała artystka przekazuje treści polityczne, społeczne i kulturalne. Oksana Czepełyk łączy teorię postkolonializmu z teorią feministyczną, analizuje historię Ukrainy, jej tragiczne losy i traumatyczne doświadczenia totalitaryzmu.
The article concerns feminine physicality as a metaphor of the Ukrainian identity. On the basis of the movie The Chronicles of Fortinbras by Oksana Chepelyk (2002) I show how the body transmits the political, social and cultural content. Oksana Czepełyk combines theory of postcolonialism with the theory of feminism, she analyzes the history of Ukraine, its tragic fate and the traumatic experience of totalitarianism.
Źródło:
Przegląd Środkowo-Wschodni; 2017, 2; 93-105
2545-1324
Pojawia się w:
Przegląd Środkowo-Wschodni
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fenomen śląskiej etniczności jako postkolonialna emancypacja
Silesian ethnicity phenomena as postcolonial emancipation
Autorzy:
Geisler, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547258.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Tematy:
śląska etniczność
postkolonializm
tożsamość regionalna
silesian ethnicity
postcolonialism
regional identity
Opis:
Fenomen śląskiej tożsamości narodowej czy etnicznej pojawił się w rezultacie rozwoju demokracji w Polsce pod koniec XX wieku. Zainicjowane w tym czasie procesy rozwoju organizacji społecznych i politycznych na szczeblu lokalnym i regionalnym przyczyniły się do ewolucji świadomościowej ich członków. W kontekście historycznych uwarunkowań regionu Śląska, zainicjowano debatę publiczną na temat poczucia identyfikacji narodowej/etnicznej mieszkańców tegoż regionu. Kreowanie tejże tożsamości oparte zostało na mobilizacji społecznej zaproponowanej przez liderów. Artykuł wykorzystuje postkolonialną perspektywę teoretyczną do analizy rosnącej identyfikacji ze śląską tożsamością narodową.
Silesian national or ethnic phenomena appeared as result of democracy development in Poland at the end of XX century. That time started processes of development of social and political organizations at local and regional level caused to evolution of consciousness their members. In the historical context of Silesia, there initiated the public debate on national/ethnic identity of inhabitants’ in the region. Creation of such identity based on social mobilization proposed by leaders of organization. The paper analyse increasing silesian national identity in the postcolonial perspective.
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2015, 3, 2; 105-116
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemoc symboliczna w duńskiej i grenlandzkiej prasie na temat Komisji Pojednawczej
Autorzy:
Bartnik-Światek, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474053.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
przemoc symboliczna
Komisja Pojednawcza
postkolonializm
relacje duńsko-grenlandzkie
pamięć zbiorowa
Opis:
Niniejszy artykuł jest duńskich i grenlandzkich tekstów prasowych pod kątem stosowania przemocy symbolicznej w ujęciu Pierra Bourdieu. Materiał stanowią artykuły opiniotwórczych dzienników dotyczące powołania kontrowersyjnej grenlandzkiej Komisji Pojednawczej. Zarówno w duńskiej jak i grenlandzkiej narracji można zidentyfikować językowe akty przemocy symbolicznej, które pozycjonują oba państwa względem siebie. Przejawiają się m.in. w wartościowaniu czy stosowaniu stereotypów o charakterze mniej lub bardziej implicytnym.
Źródło:
tekst i dyskurs - text und diskurs; 2016, 9; 145-160
1899-0983
Pojawia się w:
tekst i dyskurs - text und diskurs
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eine kleine Murzynek B. – Artur Daniel Liskowacki jako pisarz postkolonialny
Eine kleine Murzynek B. – Artur Daniel Liskowacki as a postcolonial writer
Autorzy:
Kalin, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2032424.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Artur Daniel Liskowacki
contemporary Polish literature
postcolonialism
współczesna literatura polska
postkolonializm
Opis:
Artykuł przedstawia twórczość szczecińskiego pisarza, Artura Daniela Liskowackiego, w optyce postkolonialnej. Autor ten zasłynął powieścią Eine kleine, ma jednak na swoim koncie kilka książek traktujących o problematyce niemieckiej pamięci kulturowej w polskim Szczecinie czy szerzej – na ziemiach poniemieckich. Odmienną tematyką cechuje się jego powieść Murzynek B. poświęcona kwestiom egzotyzmu, stereotypów rasowych i etnicznych, szczególnie związanych z figurą Murzyna w kulturze polskiej. Te tak różne dzieła łączy jednak perspektywa rozważań nad Obcym/Innym, ksenofobią i konstrukcją polskiej tożsamości konstytuowanej wobec odmienności. Dlatego też twórczość Liskowackiego zaprezentowana została jako pisarstwo postkolonialne – dokonujące estetyzacji kluczowej problematyki krytycznego namysłu nad relacjami kolonialnymi, w szerokim sensie tego pojęcia.
The article presents the work of the Szczecin writer, Artur Daniel Liskowacki, in a postcolonial perspective. This author became famous for his novel Eine kleine, but he has published several books on the issues of German cultural memory in Polish Szczecin, or more broadly – in the former German lands. A different subject is characteristic of his novel Murzynek B., which describes the issues of exoticism, racial and ethnic stereotypes, especially related to the figure of a black person (Negro) in Polish culture. These so different works, however, are linked by the perspective of the reflection on the Stranger/Other, xenophobia and the construction of Polish identity constituted in the face of dissimilarity. Therefore, Liskowacki’s work was presented as postcolonial writing – aestheticizing the key issue of critical reflection on colonial relations, in the broad sense of the term.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2021, 17; 47-61
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W postkolonialnej Europie
In Postcolonial Europe
Autorzy:
Kita, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342010.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Krzysztof Loska
współczesne kino europejskie
postkolonializm
contemporary European cinema
post-colonialism
Opis:
Tekst jest recenzją książki Krzysztofa Loski Postkolonialna Europa. Etnoobrazy współczesnego kina (2016). Recenzentka twierdzi, że podjęta w tej publikacji refleksja na temat współczesnego kina europejskiego, widziana przez pryzmat zwrotu postkolonialnego, pozwala całkiem na nowo, a zarazem krytycznie spojrzeć na filmy znane oraz zwrócić uwagę na te, które sytuują się na marginesach kina narodowego czy festiwalowego. W ocenie Kity publikacja sprawia wrażenie złożonego i wyczerpującego opracowania zmian w obrębie obecnych w kinie tematów: stereotypizacji wizerunków, rasy, płci, tworzenia nowych narracji historycznych, dziedzictwa europejskiego. Omówiwszy budowę książki i krytycznie zrelacjonowawszy jej najważniejsze tezy, autorka recenzji dostrzega, że pracę kończy krótki szkic o muzyce transkulturowej i hybrydycznej, który w jej odczuciu osłabia konkluzywność całej książki, raczej sygnalizuje, że temat będzie się rozwijał, niż proponuje syntetyczne podsumowanie tak długiej, uporządkowanej historii kina.
A book review of Krzysztof Loska’s Postkolonialna Europa. Etnoobrazy współczesnego kina [Postcolonial Europe: Ethnoimages of Contemporary Cinema] (2016). The reviewer argues that the reflection on the situation of contemporary European cinema seen through the prism of post-colonialism, permits a fresh, yet critical, look at well-known films and also notice those that fall within the festival or niche national cinema margins. According to Kita the publication is a complex and comprehensive review of changes in themes present in films: stereotypes of image, race, gender, creation of new historical narratives, European heritage. Having discussed the construction of the book and critically reported on its main thesis, the reviewer notes that the work ends with a brief sketch on transcultural and hybrid music, which, in her opinion, weakens the conclusiveness of the whole book. Rather than offering a synthetic summary of a long and ordered history of the cinema, it offers a new theme, and a promise of its development.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2016, 95; 243-248
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzenie kontestacji w twórczości Bohumila Hrabala, Mirona Białoszewskiego i Wolfganga Hilbiga
The Spaces of Contestation in The Works of Bohumil Hrabal, Miron Białoszewski and Wolfgang Hilbig
Autorzy:
Kledzik, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179247.pdf
Data publikacji:
2012-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
spatial turn
postcolonial studies
Bohumil Hrabal
Miron Białoszewski
Wolfgang Hilbig
postkolonializm
Opis:
Artykuł referuje stan badań nad przestrzenią w literaturze, poczynając od ustaleń strukturalistów, przez semiotykę, po antropologię i spatial turn. Stawia tezę, że współczesny powrót przestrzeni w badaniach literaturoznawczych jest spowodowany popularnością teorii postkolonialnej. Autorka do dotychczasowych reinterpretacji postkolonialnych w badaniach nad literaturą środkowoeuropejską dołącza grupę tekstów powstałych w lub w odniesieniu do czasów socjalistycznych. Omówione teksty autorstwa Bohumila Hrabala, Mirona Białoszewskiego i Wolfganga Hilbiga przy użyciu stylistyki karnawału kreują różne przestrzenie kontestacji oficjalnego dyskursu o subwersywnym potencjale: knajpę, dworce i bazary oraz świat podziemnego Berlina.
The article reports the state of research on the space in literature, starting with the findings of the structuralists, through semiotics, to anthropology and the spatial turn. It argues that the modern return of the space took place due to the popularity of the post-colonial theory in literary studies. The author adds a group of texts created in or in relation to the socialist’ times to the existing post-colonial interpretations of the Central European culture. The texts by Bohumil Hrabal, Miron Białoszewski and Wolfgang Hilbig, discussed using the carnival stylistics, create different spaces of contestation of the official discourse, which posses a subversive potential: a pub, railway stations and bazaars and the underground world of Berlin.
Źródło:
Porównania; 2012, 11; 233-246
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura w okresie postkolonialnym
Architecture in the Period of Postcolonialism
Autorzy:
Žilka, Tibor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179651.pdf
Data publikacji:
2015-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
architecture
postcolonial studies
functionalism
mansion
Trenčianske Teplice
architektura
postkolonializm
funkcjonalizm
dwór
Opis:
W Europie Środkowej w czasie totalitaryzmu rozebrano wiele ważnych zabytków architektonicznych. Tendencja ta utrzymuje się także w epoce postkolonialnej, choć przyczyny takiego postępowania są zupełnie inne. Na Słowacji nie ma problemu z dostępem do zabytków, jednak wiele osób nie przywiązuje wagi do ich wartości artystycznej. Dziedzictwo architektoniczne jest więc nierzadko bezmyślnie niszczone, mimo że wcześniej pełniło różnorodne, istotne funkcje. Szczególnie widoczne jest to na przykładzie domu uzdrowiskowego Machnáč (1932) i basenu „Zielona żaba” – „Zelená žaba” (1937). Maison Machnáč zaprojektował architekt Jaromír Krejcar z Pragi, a „Zieloną żabę” architekt z Brna – Bohuslav Fuchs. Projekt „Zielonej żaby”, przez wzgląd na poziom artystycznej niepowtarzalności i oryginalności, ma wartość ponadnarodową, co jednak nie skłania obecnego właściciela do przywrócenia obiektowi jego pierwotnego stanu.
In the period of totalitarianism in Central Europe many important architectural monuments were demolished. This trend continues in the post-colonial era, although due to other causes. In Slovakia individuals access the sights very easily, but as their relationship to the artistic value is nonexistent, the architectural heritage is frequently destroyed though it used to have different important functions. This is particularly visible on the examples of the bath house Machnáč (1932) and the pool “Green frog” – Zelená žaba (1937). Maison Machnáč was designed by the architect Jaromir Krejcar from Prague, whereas Green frog by Bohuslav Fuchs, the architect from Brno. Poll Green frog with its unique-ness and artistic level goes beyond Slovakia. Nonetheless, the current owner does not want to restore it to its original condition.
Źródło:
Porównania; 2015, 17; 77-90
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Renata Šerelytė i Sigitas Parulskis. Dwa przypadki uwikłania litewskiej prozy po roku 1991 w dyskurs postzależnościowy
Renata Šerelytė and Sigitas Parulskis. Two Cases of Involving the Postcolonial Discourse Into the Lithuanian Prose After 1991
Autorzy:
Kowerko-Urbańczyk, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182325.pdf
Data publikacji:
2014-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Renata Šerelytė
Sigitas Parulskis
postcolonialism
Lithuanian prose
gender
postkolonializm
litewska proza
Opis:
Niniejszy tekst przywołuje spory dotyczące zastosowania refleksji postkolonialnej w krajach bałtyckich. Interesuje mnie litewska literatura po roku 1991, na przykładzie której zaobserwuję związek pomiędzy sytuacją postkolonialną, a pozornością przełomu genderowego. W powieściach Renaty Šerelytė i Sigitasa Parulskisa rzeczywistość po rozpadzie Związku Radzieckiego jawi się jako przestrzeń upokorzenia, niemocy i opresji, z której byli subalterni nie mogą się wydostać, obnażając swoją ofiarniczą mentalność. Konfrontacja z ujawnioną po przełomie różnorodnością jest przez nich traktowana jako zagrożenie dla ich prywatnej tożsamości, skłania ich do poszukiwania słabszych od siebie, by odzyskać odebraną przez radziecki system podmiotowość. Z zabiegów tych wyłaniają się niekoherentne, niespójne światy tworzone przez zmagających się z postkolonialną schizofrenią litewskich pisarzy, którzy z jednej strony próbują nawiązać do zachodnich wzorców, z drugiej – zmagają się z konsekwencjami postkolonialnej traumy.
The text refers to disputes regarding postcolonial studies in the Baltic States. I am deeply interested in Lithuanian literature after 1991, where I observe the relationship between the postcolonial situation and the apparent breakthrough which we can be easily noticed in gender fields. In the novels of Renata Šerelytė and Sigitas Parulskis the reality after the fall of the Soviet Union appears to be a space of humiliation, powerlessness and oppression, from which the subalterns cannot escape. The characters of these novels treated diversity as a threat to their personal identities and decided to search for those who are weaker than themselves to regain the subjectivity taken away from them by the Soviet system. This behaviour results in incoherent worlds created by the Lithuanian writers who struggle with the postcolonial schizophrenia. On the one hand, they try to refer to western paragons. On the other hand, they struggle with the consequences of the postcolonial trauma.
Źródło:
Porównania; 2014, 14; 161-176
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O jednym odczytaniu Song of Solomon
On one reading of the Song of Solomon
Autorzy:
Binczycka-Gacek, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408238.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
postcolonial studies
Flying Africans
Toni Morrison
nostalgia
homegoing
postkolonializm
powrót do domu
Opis:
Przedmiotem analizy w niniejszym artykule będą dwa powiązane z sobą teksty: wydana w 1977 roku powieść Toni Morrison Song of Solomon i poświęcony jej artykuł Ewy Łuczak zatytułowany Powrót do domu w „Pieśni Salomonowej”: nostalgia a budowanie tożsamości. Część moich rozważań chciałabym poświęcić przyjrzeniu się tekstowi Łuczak, dla którego punktem wyjścia są obecne w powieści konteksty polityczne i społeczne. Song of Solomon zostaje w nim zanalizowana w kontekście „dyskursu domu” obecnego w twórczości Morrison, oraz poprzez kategorię nostalgii. W moim artykule chciałabym zwrócić uwagę na inne możliwe interpretacje tekstu noblistki, uzupełniając tym samym interpretację, którą proponuje Ewa Łuczak o nowe konteksty. Kategorię nostalgii proponuję zastąpić odczytaniem Song of Solomon w świetle jednego z najważniejszych mitów diaspory afrykańskiej, wokół którego ustrukturyzowana jest cała powieść – mitu Flying Africans, któremu w tekście Łuczak poświęcone zostało zaledwie jedno zdanie. Mimo iż niniejszy artykuł zawiera pewne elementy polemiczne, chciałabym, aby stanowił przede wszystkim interesujący punkt wyjścia do szerszej dyskusji na temat kulturowej hegemonii zachodnich odczytań tekstów z kręgu literatury postkolonialnej.
Subject to analysis in this article will be two related texts: the novel Song of Solomon by Toni Morrison, published in 1977, and Ewa Łuczak’s article devoted thereto, entitled Homecoming in „Song of Solomon”: Nostalgia and the Construction of Identity. I would like to partially focus on examining Łuczak’s text, for whom political and social contexts depicted in the novel are the point of departure. Łuczak analyses the Song of Solomon in view of the ‘discourse of home’ present in Morrison’s work, and through the category of nostalgia. In my article, I would like to draw attention to other possible interpretations of the Nobel Prize winner’s text, thus complementing the interpretation offered by Ewa Łuczak by introducing new contexts. I propose to replace the category of nostalgia by interpreting the Song of Solomon in the light of one of the most important myths of the African diaspora, around which the entire novel is structured – the myth of the Flying Africans. Łuczak notes this myth in just one sentence. Although this article contains some grounds for a polemic, I would like it to be, above all, an interesting starting point for a broader discussion of the cultural hegemony of Western readings of postcolonial literary texts.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2023, 12; 171-185
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ironiczny i nostalgiczny wizerunek lat sześćdziesiątych na Węgrzech w filmie Lalunie (Csinibaba, 1997) Pétera Tímára
Ironic and Nostalgic Picture of The 60’ in Péter Tímár’s Film Dollybirds (Csinbaba, 1997)
Autorzy:
Bubak, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182032.pdf
Data publikacji:
2013-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Hungarian cinema
Sixties
nostalgia
postcolonialism
irony
film węgierski
lata sześćdziesiąte
postkolonializm
ironia
Opis:
Film Pétera Tímára Lalunie (Csinibaba, 1997) odkrył nieznane terytorium, uświadomił rodakom, że być może, nawet podświadomie, odczuwali nostalgię za latami sześćdziesiątymi. Po rewolucji 1956 roku z każdym rokiem Węgrzy nabierali przeświadczenia, że w tym systemie można żyć, trzeba znaleźć dla siebie tylko właściwie miejsce i nie wychylać się zanadto. Te wspomnienia w połączeniu z popularnymi utworami muzycznymi postanowił wykorzystać Tímár w swoim filmie, adaptując opowiadanie Gyuli Mártona.
Péter Tímár’s film Dollybirds (Csinibaba, 1997) discovered uncharted territory and made the Hungarians realize that perhaps even subconsciously, they feel nostalgia for the sixties.After the revolution of 1956, year by year the Hungarians started to believe that it is possibileto live in that system, you just have to find the right place for yourself and lay low. Tímárdecided to use those memories combined with popular music tracks in his film, in an adaptationof Gyula Márton’s short story.
Źródło:
Porównania; 2013, 13; 191-202
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowiańsko-germańska tragifarsa literacka – post(-)kolonialna konfrontacja wschodu i zachodu w twórczości Andrzeja Stasiuka
Slavo-Germanic Literary Tragifarce – Post(-)colonial Confrontation of East and West in The Works of Andrzej Stasiuk
Autorzy:
Kalin, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182315.pdf
Data publikacji:
2014-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Andrzej Stasiuk
East
West
Central Europe
postcolonialism
Wschód
Zachód
Europa Środkowa
postkolonializm
Opis:
W artykule przyglądam się konfrontacji Wschodu i Zachodu w twórczości Andrzeja Stasiuka w kontekście postkolonializmu – rozumianego zarówno jako autorska diagnoza kulturowa, jak i metoda odczytania twórczości tego pisarza. Po okresie mityzacji „małej ojczyzny”, następnie konstrukcji Stasiukowej „wielkiej ojczyzny” Europy Środkowej, nastąpił w twórczości pisarza etap opisujący i konfrontujący polskie (słowiańskie, środkowoeuropejskie) i niemieckie (zachodnie) doświadczenie kulturowe i psychologiczne (sztuki Noc. Słowiańsko-germańska tragifarsa medyczna, Ciemny las oraz książka quasi-podróżnicza Dojczland). Te ostatnie utwory stanowią przykład opowieści o międzykulturowej granicy, w których sztampowość wyobrażeń etnicznych (autoi heterostereotypów) wynikających z wielowiekowych relacji zależnościowych stała się głównym tematem i zarazem metodą twórczą przy pomocy humoru, ironii, ale także prowokacji.
In the article I look at the confrontation between East and West in the works of Andrzej Stasiuk through the context of post colonialism – both understood as an original cultural diagnosis and as a method of reading the writer’s works. Firstly, mythologizing “little homeland”, secondly, designing “the great motherland” of Central Europe, Stasiuk finally made a step toward describing and confronting Polish (Slavic, Central European) and German (Western) cultural and psychological experience (plays Night. Slavo-Germanic medical tragifarce, Dark Woods and the quasi-travelogue book Dojczland). The latter works are examples of cross-border stories in which ethnic clichés (auto- and heterostereotypes) resulting from centuries-old relationship became not only the main literary subject but also a creative method, with the help of humour and irony, as well as provocation.
Źródło:
Porównania; 2014, 14; 109-127
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TŁUMACZENIE A POSTKOLONIALIZM – BADANIE ELEMENTÓW KULTUROWYCH W PRZEKŁADZIE ANGIELSKO-POLSKIM
Translation and postcolonialism: an analysis of culture-bound items in the Polish literary translation
Autorzy:
Karpińska, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460226.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
postkolonializm, forenizacja, domestykacja, hegemonia, techniki tłumaczeniowe
postcolonialism, foreignization, domestication, hegemony, translation techniques
Opis:
This article states only briefly the results of the study, whose aim has been to confirm or deny the presence of postcolonial trends in the Polish literary translation through the comparative analysis of culture-bound items. The article aims at exploring the reasons, for which the final results of the study should not be viewed as valid. Those reasons are: postcolonial paradigm and the common exclusion of other factors influencing the translation; unclear situation of Poland within the postcolonial field; restricted definition of the culture-bound items; as well as structuralistic nature of the applied tools.
Niniejszy artykuł dość pobieżnie przedstawia wyniki badania, mającego na celu potwierdzenie lub zaprzeczenie obecności trendów postkolonialnych w polskim przekładzie poprzez dokonanie analizy porównawczej elementów kulturowych. Skupia się on na powodach, dla których otrzymane rezultaty nie mogą zostać uznać za wiążące. Wśród tych powodów znajdują się: paradygmat postkolonialny i częste nieuwzględnianie innych czynników wpływających na ostateczny kształt przekładu; problematyczna sytuacja Polski w naukach postkolonialnych; zawężona definicja elementów kulturowych czy zbyt strukturalistyczna natura samego narzędzia.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2016, 6; 435-442
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Буденність як спосіб і якість життя (кілька спостережень над книгою Теодозії Зарівної Сходження на Кайзервальд)
Everyday life as a way and quality of life (some remarks due to "Ascending the Kaiserwald" by Theodozia Zarivna
Codzienność jako sposób i jakość życia (kilka uwag z powodu książki Teodozji Zarivnej "Wejście na Kaiserwald" ["Skhodzhennia na Kaiservald"])]
Autorzy:
Korbicz, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048533.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Рецензія, Теодозія Зарівна, постколоналізм
Recenzja
Teodozja Zariwna
postkolonializm
Review
Teodoziya Zarivna
postcolonialism
Opis:
Рецензія на книжку: Теодозія Зарівна, "Сходження на Кайзервальд", Львів 2017.
Recenzja książki 
Rewiew.
Źródło:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2019, 5, 14; 259-264
1733-2249
Pojawia się w:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Materialne ślady minionej zależności i ich współczesne odczytanie w przestrzeni miejskiej Szczecina
Material Traces of Past Dependency and its Contemporary Reading in The Urban Space of Szczecin
Autorzy:
Praczyk, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179633.pdf
Data publikacji:
2017-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
postcolonial studies
colonialism
urban space
Szczecin
architecture
postkolonializm
kolonializm
przestrzeń miejska
architektura
Opis:
Artykuł omawia kwestie relacji polsko-niemieckich oraz polsko-radzieckich w perspektywie kolonialnej i postkolonialnej, w kontekście przestrzeni miejskiej Szczecina. Zastosowanie narzędzi badawczych dostarczanych przez krytykę postkolo-nialną rzuca nowe światło na krajobraz kulturowy miasta i pozwala wydobyć jego specyficzną, pograniczną tożsamość. Decyzje dotyczące tego, co i w jaki sposób odbudowywano w mieście, które po zakończeniu II wojny światowej jako polskie, znalazło się w radzieckiej strefie wpły-wów, były bardzo wieloznaczne. Odbudowa Szczecina sytuująca się między niemieckim dzie-dzictwem a balastem radzieckiej zależności powodowała szereg trudności w oswojeniu miasta przez zasiedlających je Polaków oraz wpłynęła na wytworzenie odrębnych mechanizmów umożliwiających zakorzenienie w nim oraz utożsamienie się z jego miejską tkanką.
The article deals with the question of Polish-German and Polish-Soviet relations from the colonial and postcolonial perspective in the context of the urban space of Szczecin. The application of theoretical categories provided by the postcolonial studies helps to perceive the cultural landscape of the city in a different way and enables to bring out its specificity and border condition. Decisions concerning what was to be rebuilt and the way it was to be rebuilt in the city after World War II, which became Polish but situated in the area of the soviet influence, were multidimensional. The reconstruction of the city had to be defined some-where between the German heritage and the ballast of the soviet domination. In consequence this situation caused many difficulties both in the process of growing accustomed to the city and in enabling the identification with its material, architectural texture by its new, Polish inhabitants.
Źródło:
Porównania; 2015, 17; 123-138
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historiografi a pentekostalna i postkolonializm: przewartościowania i reinterpretacje
Pentecostal historiography and postcolonialism: re-evaluations and re-interpretations
Autorzy:
Rzepka, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494413.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
Pentekostalizm
chrześcijaństwo
historiografia
historia
misje
postkolonializm
Pentecostalism
Christianity
historiography
history
missions
Postcolonialism
Opis:
Dynamiczny rozwój chrześcijaństwa pentekostalnego, zwłaszcza w tych społeczeństwach, które niegdyś doświadczyły zależności kolonialnych, powoduje przewartościowania i odmienne interpretacje jego początków oraz historii. Artykuł koncentrując się na ukazaniu przemian historiografi i ruchu zielonoświątkowego dowodzi, że współcześnie pisarstwo historyczne ukazuje go w wymiarze globalnym. Perspektywa globalna, paradoksalnie, powoduje konieczność uwzględnienia wielu odmiennych i niezależnych od siebie lokalnych i „oddolnych” historii ruchu, zdradzając przy tym zależność od krytyki postkolonialnej. Podejście postkolonialne, w istocie, zdaje się dominować w pracach współczesnych historyków ruchu.
The dynamic development of the Pentecostal Christianity especially in societies that experienced colonial domination and dependencies, evokes necessity to re-evaluate and re-interpret its origin and history. The article resenting tendency and changes in the Pentecostal historiography argues that today’s historical writings concentrate on its global dimension. Global perspective, paradoxically, makes it necessity to take into account a variety of independent, local and grassroots histories of the movement, revealing its dependence on postcolonial theory. Th e postcolonial approach seems to dominate in works of the present historians of the Pentecostal movement.
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2017, 03; 527-548
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy teoria postkolonialna jest kobieca? Narodziny, rozwój i zmierzch postkolonializmu
Is postcolonial theory female? Beginnings, rise and decline of Postcolonialism
Autorzy:
Nowicka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/413585.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
postkolonializm
feminizm
etniczność
płeć kulturowa
świat postsowiecki
postcolonialism
feminism
ethnicity
gender
postsoviet world
Opis:
Teoria postkolonialna, inaczej postkolonializm, jest poststrukturalnym nurtem krytycznym prężnie rozwijanym od lat 80. XX w. W ostatniej dekadzie można jednak zauważyć narastające wątpliwości wokół repertuaru zastosowań tej perspektywy, koncentrującej się na relacji kolonizator – skolonizowany. Niniejszy artykuł rekonstruuje etapy rozwoju teorii postkolonialnej oraz takich wymiarów tego nurtu, które można ogólnie określić mianem kobiecych (genderowych). Szczególny nacisk jest położony na konfrontację postkolonialnego postulatu odzyskiwania narodowo-kulturowej podmiotowości i perspektywy feministycznej. Instytucjonalizacja teorii postkolonialnej i pojawienie się grupy znaczących badaczek, pochodzących głównie z byłych kolonii, przyczyniło się do powstania socjologiczno-etnograficznej odmiany postkolonializmu o charakterze interwencyjnym. Przedmiotem analiz postkolonialnych stają się praktyki, w których wyraża się kobiecość konstruowana w społeczeństwach doświadczających politycznej i kulturowej dominacji. Na przełomie XX i XXI wieku pojawiły się oparte o instrumentarium pojęciowe postkolonializmu analizy świata postsowieckiego. We wschodnioeuropejskim wariancie teorii postkolonialnej kluczową pozycję zajmuje wizja zniewolonego narodu jako kobiety, m.in. w analizach M. Janion, E. Thompson (Polska) i N. Shevchuk-Murray, T. Hundorovej (Ukraina). Mimo nadziei wiązanych z adaptacją postkolonializmu do badań Europy Wschodniej to podejście, podobnie jak klasyczna teoria postkolonialna, spotyka się z silną krytyką. Czy feminizacja tego nurtu rozsadza go od środka?
Postcolonial theory, or postcolonialism, is a poststructural critical approach dynamically developing since 1980. In the recent decade one can observe increasing doubts about this focused on colonizer – colonized relation perspective. This article reconstructs the stages of the rise of postcolonial theory and such dimensions of this approach which concern gender matters. The stress is put specially on the confrontation between postcolonial claim of regaining national-cultural subjectivity and feminist perspective. The institutionalization of postcolonial theory and apparition of a group of significant female researchers, majority of whom comes from ex-colonies, contributed to emergence of a sociological-ethnographical variant of postcolonialism: an interventionist one. The practices in which the constructed in politically and culturally dominated societies womanhood express itself are becoming an object of postcolonial analysis. At the turn of the XX and XXI centuries the analysis of postsoviet world based on the postcolonial categories emerged. In the Eastern European variant of postcolonial theory the key position is taken by the vision of a enslaved nation as a woman, inter alia in the analysis by M. Janion, E. Thompson (Poland) and N. Shevchuk-Murray, T. Hundorova (Ukraine). Despite the hopes interlinked to the adaptation of postcolonialism to studies of Eastern Europe, this approach, similarly to classic postcolonial theory, is strongly criticized. Is the feminization of this perspective about to disrupt it from inside?
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2010, 59, 3; 109-130
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The post-colonial turn and the modernist architecture in Africa
Zwrot postkolonialny a architektura modernistyczna w Afryce
Autorzy:
Ciarkowski, Błażej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593833.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Africa
modernism
decolonisation
post-colonialism
modernist architecture
Afryka
modernizm
dekolonizacja
postkolonializm
architektura modernistyczna
Opis:
Modernism as a trend in architecture is rarely associated with the colonial policy of the European powers. Nevertheless it was one of the tools of the "Western" expansion in Africa, simultaneously a constructive and a destructive force. It was a reflection of the changes in the modern world and at the same time it led to an unavoidable break with the local identity and tradition. “The Year of Africa" (1960), when as many as 17 states proclaimed independence, paradoxically did not bring any radical changes in architectonic solutions. Public facilities were still constructed according to "Western" modernist convention. Political dependence of the new countries on their respective "mother states" has been to a significant degree reduced and sometimes even broken. At the same time their relations on the level of architecture have remained almost unchanged, thereby pushing the "periphery" to the role of a "province". Critical analysis of the effects of colonialism merges post-colonialism with neo-colonialism, understood as control exercised by the metropolis over the decolonised peripheries.
Modernizm jako nurt w architekturze rzadko bywa łączony z polityką kolonialną europejskich mocarstw. Tymczasem stał się on jednym z narzędzi ekspansji „Zachodu” w krajach afrykańskich. Była siłą budującą i niszczącą zarazem. Stanowiła odzwierciedlenie przemian współczesnego świata, a jednocześnie prowadziła do nieuchronnego zerwania z lokalną tożsamością i tradycją. „Rok Afryki” (1960) kiedy to niepodległość proklamowało aż 17 państw, paradoksalnie nie przyniósł radykalnych zmian w obszarze rozwiązań architektonicznych. Obiekty publiczne nadal wznoszone były w „zachodniej”, modernistycznej konwencji. Polityczna zależność od „kraju-matki” została w znacznym stopniu zredukowana, a niekiedy całkowicie zerwana. Równocześnie związki na płaszczyźnie architektury pozostały niemal niezmienne, spychając tym samym „peryferie” do roli „prowincji”. Krytyczna analiza skutków kolonializmu łączy post-kolonializm z neokolonializmem rozumianym jako kontrola sprawowana przez metropolię nad zdekolonializowanymi peryferiami.
Źródło:
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2015, 17; 239-249
1641-9278
Pojawia się w:
Art Inquiry. Recherches sur les arts
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Black Science – Black Magic. Czy afrofuturyzm jest narracją poznawczą
Black Science – Black Magic. Afrofuturism, narrative and cognition
Autorzy:
Brzostek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/424293.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
Tematy:
afrofuturyzm, postkolonializm, jazz, science fiction, sztuka, nauka, afrofuturism, postcolonialism, science fiction, art, science
Opis:
Afrofuturism plays an important part in the cultural landscape of contemporary american, african, and african-american culture, being integral to the popular culture also in other modern societies (afropean culture). Afrofuturism is, as Ytasha L. Womack wrote, “an intersection of imagination, technology, the future and liberation”. The aim of this work is to shed light on the depiction of science, art, culture and future in afrofuturism. The essay focuses on the use of scientific discourse in afrofuturistic narratives (novels, movies, graphic novels, musical works). The question is: Is afrofuturism also interpretive research and the critical theory of a culture?
Źródło:
Sztuka i Dokumentacja; 2016, 14; 28-37
2080-413X
Pojawia się w:
Sztuka i Dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Colonial heritage in multi-ethnic societies: undercover racism in twenty-first-century Peru
Dziedzictwo kolonialne w społeczeństwach wieloetnicznych: utajony rasizm w Peru w XXI wieku
Autorzy:
Escobedo, Luis
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965658.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
racism
ethnicity
nationalism
interethnic relations
post-colonialism
rasizm
etnocentryzm
nacjonalizm
stosunki międzyetniczne
postkolonializm
Opis:
Od początku XVI w. społeczeństwo Peru zostało poddane intensywnemu wymieszaniu pod względem etnicznym i kulturowym. Proces ten obejmował łączenie i godzenie różnorodności, jednakże odsłonił także liczne antagonizmy i konflikty, szczególnie widoczne pomiędzy regionami na Wybrzeżu (zwłaszcza w Limie) a Andami. Znacząca pozycja Limy jako ośrodka politycznego i ekonomicznego w okresie kolonialnym spowodowała faworyzowanie ludzi z Wybrzeża, kosztem mieszkańców Andów, głównie autochtonów. Ta dysproporcja utrzymywała się w czasach po odzyskaniu niepodległości, pomimo że w obliczu nieobecności Hiszpanów, Kreole stali się klasą rządząca. Od początku XX w. ludność z Andów upatrywała szansę poprawy warunków życia dzięki migracji do miast lub na wybrzeże. Mimo że ludność napływowa z Andów oraz ich potomkowie zaczęli z czasem partycypować w sprawowaniu władzy, zyskując przy tym równy innym obywatelom status społeczny, nadal byli przedmiotem dyskryminacji rasowej. Razem z Peruwiańczykami o innym pochodzeniu, którzy byli w historii podobnie uznawani za obywateli niższej kategorii, jak np. afro-Peruwiańczycy, postrzegano i naznaczano ich jako przynależnych do nieoficjalnej kategorii nie-białych. I chociaż odbywało się to w skomplikowanej i ukrytej formie, społeczeństwo Peru przyznawało tej grupie niższą ocenę, a biali Peruwiańczycy byli oceniani wyżej. Czerpiąc z naukowych badań społecznych nad rasizmem, przeprowadzanych od lat 80. XX w., artykuł stanowi wyjaśnienie, jak rasizm funkcjonuje obecnie wśród Peruwiańczyków jako utajona forma dyskryminacji, oraz dlaczego i w jaki sposób ludzie o wyraźnie europejskich cechach są idealizowani, podczas gdy ci o mniej europejskich cechach są dyskredytowani.
Since the beginning of the 16th century, Peruvian society has undergone an intense ethnic and cultural mixing. This process has involved fusion and diversity, whereby it has revealed a variety of antagonisms and conflict, especially found between the regions of the Coast – particularly, Lima – and the Andean Mountains. The importance of Lima as a political and economic center during the Colony, favored the people of the Coast over Andean people – predominantly indigenous. This disparity persisted after Independence, given that, in the absence of Spaniards, Creoles had become the ruling class. Since the beginning of the 20th century, however, Andean people have found in migration towards urban and Coastal areas an opportunity to improve their living conditions. Yet, even if Andean migrants and their descendants continue to grow in power and status, they are still subject to racial discrimination. Together with Peruvians of other origins who have similarly accumulated disadvantages throughout history, such as afro-Peruvians, they are perceived and stigmatized as part of an unofficial category of non-whites. Though in a complex and undercover manner, Peruvian society has given this grouping poor valuation. On the contrary, white Peruvians have been highly valuated. Drawing upon social scientific research on racism since the late 1980s, the present paper aims at explaining why and how people of more predominant European features are rather idealized whereas the ones with less European features are rather denigrated, and how racism works covertly within the daily social relations among Peruvians today.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2013, 2; 109-137
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwoistość doświadczenia: Gruzja w dyskursie postkolonialnym o postsowieckości
Duality of experience: Georgia in postcolonial discourse about the post-soviet
Autorzy:
Krzysztan, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1941371.pdf
Data publikacji:
2018-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
postkolonializm
Gruzja
dekolonizacja umysłów
konflikty postsowieckie
postcolonialism
Georgia
decolonization of minds
Post-Soviet conflicts
Opis:
Pytanie badawcze tekstu sprowadza się do rozważań nad możliwością aplikacji teorii postkolonialnych w przypadku postsowieckiej Gruzji. Krytyka postkolonialna niemal ominęła sferę postsowiecką, pozostawiając ogromną przestrzeń polityczną w monopolu idei interpretacji przez badania systemowo-tranzycyjne. Przez rozważania nad potencjalnymi limitacjami dla możliwości przepisania teorii w odmiennych uwarunkowaniach politycznych autor próbuje rozwinąć szerszą perspektywę dla interpretacji socjopolitycznych procesów w postsowieckiej Gruzji. Przypadek Gruzji jest interesujący dla teorii postkolonialnych, gdyż zgodnie z hipotezą Gruzja podlega dwoistości postkolonialnego doświadczenia. Z jednej strony podlega procesom dependencyjnym ze strony byłego hegemona, z drugiej w ten sam sposób (jako kolonialny dzierżawca przemocy) postrzegana jest przez mniejszości etniczne w „lokalnym” imperium. Zatem, używając nomenklatury postkolonialnej, tekst stara się zredefiniować transformacyjne i postkolonialne doświadczenie Gruzji.
The article is trying to answer the question whether the application of postcolonial theories is possible when the example of Post-Soviet Georgia is taken into consideration. Postcolonial critique almost avoided the former Soviet Union, leaving the huge cultural space with the lack of diversified approach. Through the analysis of potential limitations for re-writing of the theory in other political circumstances, the author attempts to develop the broader background for the interpretation of sociopolitical processes in the Post- Soviet Georgia. The case of Georgia is interesting because of the possible hypothesis that Georgia as postcolonial entity faces the experience of duality. Georgia faces up the multi-layered obstacles connecting with political and cultural heritage of Russification, but also is treated as the colonizer by the ethnic minorities. Therefore, using postcolonial nomenclature, paper is trying the redefine the transformational and postcolonial experience of Georgia.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2018, 58; 196-215
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Colonialism in another Way. On the Applicability of Postcolonial Methodology for the Study of Postcommunist Europe
Inny kolonializm. O możliwości zaaplikowania metodologii postkolonialnej do studiów nad Europą postkomunistyczną
Autorzy:
Riabczuk, Mykoła
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179712.pdf
Data publikacji:
2013-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
postcolonialism
postcommunism
Ukraine
Soviet empire
internal colonialism
postkolonializm
postkomunizm
Ukriana
imperium sowieckie
wewnętrzny kolonializm
Opis:
The paper defends the usefulness of the postcolonial approach to the study of various processes in the postcommunist countries that belonged, for decades, to the inner and outer parts of the Soviet empire. The paper shows, in particular, how some developments in post-Soviet Ukraine can be better understood in the context of Russo-Soviet internal colonialism, and how Ukraine’s thoroughgoing ambivalence and conspicuous regionalism result historically from different types of colonization of different regions. The paper insists, nonetheless, on a clear recognition of intrinsic limitations of the postcolonial approach, determined primarily by the absence of the racist component in Soviet imperialism – the component that is crucial for the classical (post)colonial situation and that makes it profoundly different from the Soviet one in terms of the complete exclusion / potential inclusion of subjugated peoples. In sum, all the usefulness of postcolonial theorizing for the analysis of the postcommunist world should not inhibit researchers from the recognition of its only partial and very conditional applicability, and of the need for due reservations, selfreflection and self-restrain.
Artykuł broni użyteczności podejścia postkolonialnego do studiów nad różnorakimi procesami, zachodzącymi w krajach postkomunistycznych, które przez dekady należały do zewnętrznych lub wewnętrznych części imperium sowieckiego. Artykuł wykazuje w szczególności, jak niektóre zjawiska na postsowieckiej Ukrainie mogą być lepiej zrozumiane w kontekście rosyjsko-sowieckiego kolonializmu wewnętrznego oraz jak całkowita ukraińska ambiwalencja i wyrazisty regionalizm wynikają historycznie z różnych typów kolonizacji w różnych regionach. Autor mimo wszystko nalega na czytelne uznanie istotnych ograniczeń podejścia postkolonialnego, które wynikają przede wszystkim z nieobecności czynnika rasistowskiego w sowieckim imperializmie – komponentu, który jest kluczowy dla klasycznej sytuacji (post)kolonialnej i fundamentalnie odróżnia ją od sytuacji sowieckiej w kwestii całkowitego wykluczenia/potencjalnego wykluczenia podporządkowanych narodów. W rezultacie, cała przydatność teoretyzowania postkolonialnego do analizowania postkomunistycznego świata nie powinna powstrzymywać badaczy od uznania jejjedynie częściowej i warunkowej przydatności, wymagającej ograniczeń, autorefleksji i samokontroli.
Źródło:
Porównania; 2013, 13; 47-59
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
GRYMAS DEDALA. ANDRZEJA KIJOWSKIEGO KONFRONTACJE Z PARYŻEM
DEDALUS’ GRIN. ANDRZEJ KIJOWSKI’S CONFRONTATIONS WITH PARIS
Autorzy:
Kopczyk, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911876.pdf
Data publikacji:
2019-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Andrzej Kijowski
Paris
postcolonialism
Polish culture
French culture
Paryż
postkolonializm
kultura polska
kultura francuska
Opis:
Michał Kopczyk, GRYMAS DEDALA. ANDRZEJA KIJOWSKIEGO KONFRONTACJE Z PARYŻEM. „PORÓWNANIA” 1 (24), 2019. T. XXIV, S. 147-162. ISSN 1733-165X. Artykuł jest propozycją lektury dzieł Andrzeja Kijowskiego, będących zapisem pobytu pisarza w stolicy Francji – eseju Sezon w Paryżu oraz fragmentów dziennika. Autor artykułu skupia się szczególnie na intelektualnym aspekcie tych doświadczeń, rekonstruuje polityczne diagnozy autora-bohatera, analizuje jego postrzeganie relacji pomiędzy rodzimą kulturą a kulturą zachodnioeuropejską, w szczególności francuską. Intelektualny ferment, w jakim zobaczył Francję pochłoniętą „wojną algierską”, Kijowski odczytuje nie tylko jako doniosły fakt o znaczeniu politycznym, ale i jako okazję do przyjrzenia się aktualnej kondycji kultury współczesnego mu Zachodu, wreszcie i kondycji (moralnej, intelektualnej) jego mieszkańców. Sezon w Paryżu – inaczej niż dziennik – staje się ostatecznie pochwałą kultury jako zjawiska na swój sposób „niesterylnego”, niepoddającego się racjonalizacji. Najbliższa owej wizji okazuje się w ocenie pisarza kultura francuska. Autor artykułu wskazuje na podobieństwa niektórych wniosków pisarza do diagnoz formułowanych dziś ramach badań postkolonialnych nad Europą Środkową i Wschodnią.
Michał Kopczyk, DEDALUS’ GRIN. ANDRZEJ KIJOWSKI’S CONFRONTATIONS WITH PARIS. “PORÓWNANIA” 1 (24), 2019. Vol. XXIV, P. 147-162. ISSN 1733-165X. The article offers a reading of Andrzej Kijowski’s works which constitute a record of the writer’s stay in the capital of France – the essay Sezon w Paryżu [A Season in Paris] and fragments of his diary. The author of the article focuses especially on the intellectual aspect of these experiences, reconstructs the political diagnoses of the author-protagonist, analyses his perception of the relationship between his native culture and that of Western Europe (especially of France), and the condition of both at the time. The intellectual dimension of the texts is closely bound with their personal dimension, as can be seen for example in the way that A Season in Paris praises culture – and the human being – as particularly “non-aseptic” phenomena, resisting rationalization. The intellectual ferment in which the visitor found France, engrossed in the “Algerian war,” became in this perspective an equivalent of the reevaluations provoked in the writer by his journey. The author of the article points to the similarities between the writer’s diagnoses and those formulated today within the framework of postcolonial research on Central-Eastern Europe.
Źródło:
Porównania; 2019, 24, 1; 147-162
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Українська література: між Україною і літературою
Ukrainian Literature: Between Ukraine and Literature
Autorzy:
Галета, Олена
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2178930.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
postcolonialism
space
spatial identity
literary mapping
anthology
postkolonializm
przestrzeń
tożsamość przestrzenna
mapowanie literackie
antologia
Opis:
This article is dedicated to the anthology Solomon’s Red Star (2012), which contains 25 essays describing 25 administrative regions of contemporary Ukraine. Different rhetorical strategies presented by authors are analyzed from a postcolonial perspective. The most important elements of the postcolonial narrative are a notion of a literature as a mirror of reality and understanding of a narrative as a kind of a travelogue, when the author acts as a guide and the reader is supposed to be a tourist. A narrative is mostly past-oriented but not future-oriented and the main challenge to the authors is that a history is neither coherent nor complete. A post-soviet stereotype-based narrative is opposed by a mythological poetics as a means of creating a new cultural identity.
W artykule dokonana została analiza antologii Czerwona Gwiazda Salomonowa (2012), która zawiera 25 esejów, poświęconych 25 regionam współczesnej Ukrainy. Stosowane przez autorów różne strategie retoryczne są rozpatrywane w perspektywie metodologicznej postkolonializmu. Elementami najważniejszymi narracji postkolonialnej okazują się ujęcie literatury jako zwierciadła rzeczywistości, a także rozumienie wypowiedzi jako travelogue, kiedy autor działa jako przewodnik, a czytelnik jako turysta. Wypowiedź postkolonialna, przenosząca uwagę od przyszłości do przeszłości, stoi przed wyzwaniem narratywu historycznego, który nie jest spójny ani kompletny. Wreszcie, oparta na stereotypach narracja postradziecka jest zastępowana przez poetykę mitologiczną jako narzędzie stworzenia nowej tożsamości lekturowej.
Źródło:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe; 2015, 1; 273-287
2543-9227
Pojawia się w:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postkolonialne obrazy we współczesnym kinie włoskim
Postcolonial cinema studies. The perspective of modern Italian cinema
Autorzy:
Baszak, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459922.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
postkolonializm, kino włoskie, migracje, imigranci, multikulturowość, rasizm
postcolonialism, Italian cinema, migration, immigrations, multiculturalism, racism
Opis:
Aim of the study. The aim of this study is the examination of postcolonial imaginary in contemporary Italian cinema, the production of which has significantly increased. Speaking of postcolonialism , we need to first present the colonial legacy of Italy, so that we can then smoothly proceed to the postcolonial study of film with the following analysis of particular movies. Method. Analysis was based on the most important concepts of postcolonial film research. Results. Analysed movies less frequently touch on the subject of postcolonialism directly, also they consider different factors which caused the current migration tendencies, and also the creation of diasporic communities. Postcolonial film research is more frequently applied to the concept of multiculturality. Conclusions. Films under discussion represent contemporary Europe as shaped by the colonial past, which has created a lasting impact on its current state, and also through the prism of what followed it, which was migration - currently one of Europe’s major problems.
Cel badań. Celem poniższej pracy jest zbadanie postkolonialnych obrazów we współczesnym kinie włoskim, których produkcja w ostatnich dwudziestu latach uległa znacznemu rozwojowi, nie tylko we Włoszech, ale i w całej Europie. Mówiąc o postkolonialiźmie w filmie, należy najpierw przedstawić kolonialne dziedzictwo Włoch, aby płynnie przejść do postkolonialnych studiów nad filmem, a co za tym idzie do analizy konkretnych tytułów filmowych. Metody badań. Przedmiotem moich badań są współczesne filmy włoskie, których tematyka pozostaje ściśle związana z postkolonializmem. Analiza została przeprowadzona na podstawie najważniejszych koncepcji postkolonialnych badań nad filmem (teoria Kobeny Mercer i Stuarta Hall, Elli Shohat i Roberta Stam oraz Laury Marks, Sandry Ponzanesi i Marguerite Waller). Wyniki badań. Analizowane filmy coraz częściej nie dotyczą bezpośrednio postkolonializmu, uwzględnia się inne niż tylko kolonialne czynniki sprawcze warunkujące dzisiejsze ruchy migracyjne oraz powstawanie wspólnot diasporycznych. Wnioski. Omawiane filmy ukazują współczesną Europę jako ukształtowaną przez kolonialną przeszłość, która wywarła trwały wpływ na teraźniejszość oraz przez pryzmat jej następstwa, jakim jest zjawisko migracji, które obecnie stanowi duży problem w Europie. Postkolonialne badania nad filmem, coraz częściej odnoszą się do pojęcia multikulturowości.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2017, 7; 426-432
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-50 z 121

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies