Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "polish translations" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Tradurre Montale. Il problema del “correlativo oggettivo”
Autorzy:
Miszalska, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081242.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Montale’s poetry
polish translations
objective correlative
Opis:
Translating Montale. The problem of “objective correlative” – The presence of “objective correlative” in two first Montale’s poetry books requires specific translation strategies. In this article, we analyse Polish translations of two famous Montale’s poems: Meriggiare pallido e assorto and La casa dei doganieri, focusing on nouns which can have value of “objective correlatives”. Although the translators seem to follow closely the originals, they actually change some words regarding very specific objects. What is more they do not deal with deictic elements crucial for the grid of relations between the things and the lyrical subject, indispensable for reconstructing his sentimental and emotional world. And in fact neither of translators notice that a very closed reading of Montale’s poetry renouncing any interpretation seems to be the only possible and acceptable one.
Źródło:
Kwartalnik Neofilologiczny; 2017, 4; 445-455
0023-5911
Pojawia się w:
Kwartalnik Neofilologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O przekładach sury Al-Fātiha na język polski
Autorzy:
Dziekan, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097154.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Orientalistyczne
Tematy:
Polish translations
Qur’ān
Al-Fātiha
Islam
Basmala
Opis:
The article is devoted to the analysis of Polish translations of the first sura of the Quran, Al-Fātiḥa (“The Opening sura”). The analysis covers 14 translations from the years 1830-2018, both direct translations from Arabic, as indirect – from English, French, Russian and German. The analysis focuses especially on some particular words and expressions, notably Basmala and Allāh. The analysis is preceded by a short introduction describing the role of Al-Fātiḥa in Muslim faith and everyday life.
Źródło:
Przegląd Orientalistyczny; 2020, 1 (273); 3-19
0033-2283
Pojawia się w:
Przegląd Orientalistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza porównawcza opisów przemocy w polskich przekładach powieści Rebecca Daphne du Maurier (1938)
A Comparative Analysis of Violence Descriptions Based on Polish Translations of Rebecca by Daphne du Maurier (1938)
Autorzy:
Jaworska-Biskup, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38590169.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Daphne du Maurier
Rebecca
przemoc
przekład
Polish translations
violence
Opis:
Daphne du Maurier to znana na całym świecie autorka powieści określanych mianem gothic fiction i gothic romance. W swej bogatej twórczości, która stała się inspiracją dla wielu reżyserów filmowych, w tym mistrza grozy Alfreda Hitchcocka, pisarka kreuje barwne obrazy nasycone agresją i grozą. Bohaterowie du Maurier doświadczają wszelakiego rodzaju przemocy, zarówno fizycznej i psychicznej, jak również seksualnej. Sceny agresji budują napięcie, stanowią punkt kulminacyjny, obnażają stany psychiczne bohaterów. Obrazom walki i obrony towarzyszą momenty strachu, przerażenia i paniki, które du Maurier szczegółowo opisuje na kartach swych książek. Zadaniem tłumacza jest odwzorowanie ładunku emocjonalnego zawartego w oryginale, co — jak pokazuje zgromadzony materiał badawczy — nie zawsze jest przedsięwzięciem udanym. Artykuł stanowi próbę analizy wybranych scen przemocy w powieści Rebecca du Maurier i dwóch polskich przekładach. Badaniu przyświeca chęć odpowiedzi na następujące pytania: a) za pomocą jakich środków językowych i stylistycznych kreowana jest przemoc w oryginale i przekładzie? b) na ile obrazy przemocy stworzone przez polskich tłumaczy są spójne z obrazami pióra du Maurier? c) z jakimi trudnościami zmaga się tłumacz twórczości du Maurier, a szerzej gatunku gothic literature?
The aim of this article is to analyse the representation of violence in Polish translations of Daphne du Maurier’s Rebecca. Du Maurier’s novel has been translated into Polish twice, by Wanda Wasilewska in 1939 and by Eleonora Romanowicz-Podoska in 1958. Katarzyna Jaworska-Biskup focuses on selected passages, i.e., scenes which depict violence. These scenes are private encounters between Mrs Danvers, a villain, and Max de Winter’s second wife. An attempt is made to assess how Polish translators have conveyed the novel’s depictions of violence in terms of the strategies and techniques used in translation.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2023, 13; 1-22
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Twórczość literacka Iwana Franki w przekładach polskich
LITERARY WORKS OF IVAN FRANKO IN POLISH TRANSLATIONS
Autorzy:
Czetyrba-Piszczako, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444534.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Polish language translations
literature
Polish-Ukrainian cooperation
Opis:
The figure of Ivan Franko is a unique phenomenon in Ukrainian literature and culture due to the diversity of his interests, erudition and rich literary, academic and journalistic legacy. His impressive output comprises six thousand publications, including poetry (ten volumes published in the years 1876-1914), prose (nine novels and more than one hundred prosaic forms: short stories, novellas and fables), drama, philosophical and folklore writings as well as critical works concerning literature and history. This vast bibliography encompasses over one thousand texts in Polish (ten poems and forty prosaic texts). The present paper constitutes a review and analysis of the Polish language translations of Franko’s texts, which include self-translations published during his lifetime as well as translations made by other authors.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2016, XVIII/2; 235-247
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recepcja dzieł Justusa Lipsjusza w piśmiennictwie polskim epok dawnych
Justus Lipsius and old translations of his works into Polish
Autorzy:
Wichowa, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942657.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Justus Lipsjusz
Justyna Dąbkowska
old Polish translations
recenzja
staropolskie przekłady
Opis:
Justyna Dąbkowska-Kujko, autorka znakomitej monografii dawnych przekładów Lipsjusza na język polski, doświadczony filolog, pozwoliła sobie na pewną niekonsekwencję metodologiczną, mianowicie raz cytaty łacińskie dawała w oryginale i w polskim przekładzie, innym razem zamieszczała nietłumaczone. Monografia Dąbkowskiej jest praca cenną, wzbogaciła polską humanistykę dostarczając obszernych, wnikliwych informacji zarówno o życiu i twórczości Lipsjusza jak i o recepcji jego dzieł w dawnej Polsce, o jego wpływie na myśl polityczną i ugruntowanie neostoicyzmu w czasach Rzeczypospolitej szlacheckiej.
Justin Dąbkowska-Kujko, author of the excellent monograph on old translations of Lipsius into Polish, an experienced philologist, allowed herself for a certain methodologicalinconsistency, namely sometimes she quoted Latin phrases in the priginal and in Polish, and on other occasions she only cited them untranslated . Dąbkowska’s monograph is a valuable work, and an important contribution to the Polish humanities, providing a comprehensive, in-depth information about both the life and work of Lipsius, and about the reception of his works in the old Poland andtheir impact on political thought and reinforcing neostoicism in the days of the Polish Republic of nobility.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2014, 03
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niewydane tłumaczenie epigramów Sarbiewskiego, czyli uwagi o działalności przekładowej prof. Zofii Abramowiczówny
An Unedited Translation of Sarbiewski’s Epigrams, or Remarks on the Translational Achievements by Zofia Abramowicz
Autorzy:
Witczak, Krzysztof Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2043311.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
epigrams
Latin poetry
Maciej Kazimierz Sarbiewski
Polish translations
Zofia Abramowicz
Opis:
The paper describes a Polish translation of M. K. Sarbiewski’s Latin epigrams made by Zofia Abramowicz (1906–1988) during the interwar period. These epigrams (partially preserved) were prepared to be published in 1939 or 1940 by Prof. Ryszard Ganszyniec in his „Filomata” Press. Abramowicz’s translational work seems to be a part of history of the classical philology in Poland.
Źródło:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae; 2021, 31, 2; 143-154
0302-7384
Pojawia się w:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From Euphemisms to Vulgarisms: Translating King Lear’s Misogynistic Monologue (Act IV, Scene 6) into Polish
Od eufemizmów do wulgaryzmów – tłumaczenia na język polski mizoginistycznego monologu Króla Leara (Akt IV, Scena 6)
Autorzy:
Cebrat, Grzegorz Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1192812.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
Shakespeare
King Lear
Polish translations
obscenity
Szekspir
Król Lear
tłumaczenia
obsceniczność
Opis:
The paper investigates the issue how Polish translators of William Shakespeare’s King Lear dealt with rendering Lear’s monologue (Act IV, Scene 6, ll. 107-132), being a misogynistic tirade of the mad king against adultery, sexuality, and women in general. The play was translated into Polish at least fifteen times in the 19th and 20th centuries, beginning with the oldest published rendition by Ignacy Hołowiński (1841) and concluding with the most recent one by Jerzy S. Sito (2001). The paper analyses seven selected fragments taking into consideration lexical and stylistic choices made by the translators of the monologue in order to show how changing attitudes to sexual taboo and Shakespearean obscenities affected the translations in question. The analysis reveals the evolution of translators’ attitudes to those issues (also affected by contemporary Shakespearean research): from euphemistic treatment of the topic in the 19th century, through philological translations of Tarnawski and Chwalewik, to unrestricted modern renditions of Słomczyński and Barańczak, and the extreme case of straightforward obscene translation of Jerzy S. Sito
Artykuł jest próbą analizy technik i metod zastosowanych przez tłumaczy w trakcie przekładu wyrazów i wyrażeń obscenicznych występujących w tragedii Williama Shakespeare’a Król Lear na język polski. Analiza skupia się na tłumaczeniach monologu szalonego króla (Akt IV, scena 6, wersy 107-132), który jawi się jako mizoginistyczny atak na kobiety, seksualność, oraz cudzołóstwo. Materiał tekstowy stanowi 15 przekładów sztuki, począwszy od najstarszego tłumaczenia, dokonanego przez Ignacego Hołowińskiego i opublikowanego w 1841 roku, a skończywszy na wersji Jerzego S. Sity z roku 2001. Artykuł analizuje wybrane zdania i jednostki leksykalne, pochodzące z siedmiu fragmentów monologu, pod kątem technik i strategii tłumaczeniowych zastosowanych przez poszczególnych tłumaczy przy przekładaniu pojęć uważanych za nieprzyzwoite, a dotyczących kobiecego ciała, seksu, rozpusty, cudzołóstwa, itp. Przeprowadzona analiza wykazuje ewolucję sposobów przekładu, związanych z epoką w której polski tekst powstał i jej uwarunkowaniami kulturowo-społecznymi, a także z rozwojem badań nad twórczością i językiem Shakespeare’a, i pozwala śledzić zmiany, począwszy od eufemistycznego stylu tłumaczeń powstałych w XIX. wieku, poprzez filologiczne tłumaczenia Tarnawskiego i Chwalewika, a skończywszy na współczesnych, miejscami ‘niecenzuralnych,’ tekstach Słomczyńskigo, Barańczaka, a zwłaszcza Sity, który nie zawahał się użyć wulgaryzmów.
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2020, 5, 1; 77-96
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekłady literatury macedońskiej na język polski i polskiej na język macedoński za 2015 rok
Преводи на македонската литература во Полска и на полската литература во Македонија во 2015 година
Polish -Macedonian and Macedonian -Polish literary translations in 2015
Autorzy:
Dembowska, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487114.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
полско-македонските преводи
македонско-полските преводи
коментар на превод
полската литература
македонската литература
Polish-Macedonian translations
Macedonian-Polish translations
translation commentary
Polish literature
Macedonian literature
Opis:
Статијата е обид за анализа на македонско -полските и полско -македонските книжевни преводи, видовите на избраните дела и причината за одредениот избор. Од македонски на полски беа предени 2 книги на млади, современи автори. Една од горенаведените е популарен роман, а втората — избор кратки раскази, понекогаш апстрактни и предизвикувачки за превод. Кога станува збор за полско -македонските преводи, 3 книги беа преведени, од кои 2 се класика на полската литература, а третата е детективска приказна од многу популарен, современ полски автор.
The article analyses Polish -Macedonian and Macedonian -Polish literature translations published in 2015, their type and the reasons for their choice. From Macedonian into Polish, 2 publications of contemporary young authors were translated. One of them was a novel, the second being a set of short, sometimes abstract and translatologically -challenging stories. In terms of Polish -Macedonian translations, 3 books were translated; all of them either Polish classical literature or popular works.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2016, 7, 2; 97-104
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
THE BLACK VEIL: 19TH-CENTURY POLISH TRANSLATIONS OF CHARLES DICKENS’S SHORT STORY
Autorzy:
Kujawska-Lis, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444652.pdf
Data publikacji:
2018-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
The Black Veil
Charles Dickens
19th-century Polish translations
gothic tale
Opis:
This paper sets to analyze and compare three anonymous translations of Charles Dickens’s gothic short story The Black Veil that appeared in the 19th-century, the first one serving as an introduction of Dickens on the Polish literary scene. The analysis focuses on selected issues, such as the reconstruction of the suspense, treatment of culture, translators’ linguistic competence and completeness of the text.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2018, XX/1; 123-144
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miljenko Jergović w Polsce i o Polsce — na marginesie komentarza do powieści Wilimowski
Miljenko Jergović u Poljskoj i o Poljskoj — na margini komentara na roman Wilimowski
Miljenko Jergović in and about Poland — Notes in the Margin while Discussing Wilimowski the Novel
Autorzy:
Kurtok, Antonina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486828.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Miljenko Jergović
hrvatska književnost
poljski prijevodi
recepcija
Croatian literature
Polish translations
reception
Opis:
U članku se sintetično ukazuje književnu nazočnost Miljenka Jergovića u Poljskoj te se pregledava poljske prijevode njegovih djela. Predstavlja se Jergovićeve veze s Poljskom, npr. njegovu suradnju s Magdalenom Petryńskom (prevoditeljicom svih poljskih izdanja njegovih romana) i njezin utjecaj na piščevu popularnost u našoj zemlji. U odnosu na to, članak se koncentrira na Jergovićevu najviše poljskom djelu — (kratkom) romanu Wilimowski. Zahvaljajući Petryńskoj roman je bio objavljen u Poljskoj u travnju 2016., što je bila svjetska premijera ove knjige u tiskanom izdanju. U članku se ukratko prezentira okolnosti izdanja poljskog prijevoda Wilimowskog, razloge piščevog interesa za Poljsku (između ostalog za naslovni lik romana — poljskog nogometaša Ernesta Wilimowskog) te recepciju knjige u Poljskoj. isto tako se ukazuju osnovne crte Jergovićevog književnog rada npr. naracijska strategija ili najčešće teme koje se pojavljuju u njegovim djelima.
The article gives a brief summary of Miljenko Jergović’s literary presence in Poland. It concentrates upon the writer’s poems, short stories, novels and essays hitherto translated into Polish and published in Poland. Additionally, jergović’s manifold connections with Poland are presented, starting with the history of his cooperation with Magdalena Petryńska, who translated all of his novels into Polish. This translator’s impact on the writer’s popularity in our country is underscored. Within this scope, the article concentrates on the Jergović’s “most Polish” work, a short novel entitled Wilimowski. Thanks to Petryńska’s efforts, the book was published in Polish in april 2016, which constituted the novel’s world premiere. The article concisely addresses and describes the circumstances of Wilimowski’s several editions, concurrently discussing motives behind the writer’s interest in Poland (among others, the novel’s protagonist — a Polish football player Ernest Wilimowski), and the book’s reception in Poland. Last but not least, Jergović’s writing technique is characterized along with leitmotifs of his literary works.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2017, 8, 2; 37-49
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O niektórych właściwościach przekładu Księgi Koheleta Marcina Bielskiego
On some features of the translation of the Book of Kohelet by Marcin Bielski
Autorzy:
Jakiel, Edward
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146476.pdf
Data publikacji:
2022-03-30
Wydawca:
Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum
Tematy:
The Bible
Polish translations of the Bible
The Book of Ecclesiastes
Marcin Bielski
Opis:
The translation of the Book of Ecclesiastes by Marcin Bielski was published in 1554 as the second Polish translation of this Old Testament book published in print. It is undoubtedly an independent work, and its author reached beyond any doubt for the Hebrew text. It cannot be ruled out, however, that Bielski confronted his translation with the Vulgate. In his work he introduced minor modifications and reduced the content of some verses. He probably did it in order to adapt his translation to the Polish reader. Bielski limited the rhetoric of his translation, which was reflected in the reductions and elimination of even a characteristic hebel. At the same time, he tried to give his translation the most careful form, taking care of its stylistic correctness and aesthetics. Further research on this document will surely make it possible to read its translation and literary value more thoroughly, which will allow for a more complete understanding of the sixteenth-century translations of biblical books in Poland.
Źródło:
Studia Ełckie; 2022, 24, 1; 23-36
1896-6896
2353-1274
Pojawia się w:
Studia Ełckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Izometrycznie czy z rymem? Nowy przekład zbioru „Basia” (Pocałunki) Ianusa Secundusa
Choosing between isometry and rhyme. A new Polish translation of Ianus Secundus’ Basia
Autorzy:
Łuka, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1335193.pdf
Data publikacji:
2018-11-16
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Ianus Secundus
Basia
przekłady zbioru Basia na język polski
Polish translations of Secundus’ Basia
Opis:
Jan Everaerts, poeta z Hagi, zwany z łacińska Ianusem Secundusem (1511–1536) pozostawił po sobie m.in. przekłady z greki na łacinę, epigramaty, listy i dzienniki podróży, ale znany jest głównie jako autor utworów miłosnych: księgi elegii zatytułowanej Iulia na cześć jego pierwszej ukochanej oraz słynnego zbioru 19 utworów pt. Basia (Pocałunki) poświęconego drugiej wielkiej miłości poety, którą opiewał pod imieniem Neaera. Basia były chętnie czytane, naśladowane i przekładane tak przez twórców współczesnych Secundusowi, jak i późniejszych. Do dzisiaj doczekały się one wielu mniej lub bardziej wiernych oryginałowi przekładów na języki europejskie. W przekładzie polskim mamy Pocałunki Arnolda Spaeta (1932) oraz Wiesława Sienkiewicza (1991), ten drugi to przekład izometryczny dokonany na podstawie przekładu filologicznego Ksawerego Sajewicza. Autorka artykułu prezentuje zarówno spostrzeżenia dotyczące wybranych polskich tłumaczeń, jak i próbkę własnego przekładu Secundusowych „buziaków”.
Jan Everaerts, a poet from The Hague, also known as Ianus Secundus (1511–1536) gave the posterity his translations from Greek into Latin, epigrams, letters and travel diaries among others, but he is mainly known as the author of love poetry: a book of elegies entitled Iulia in honor of his first beloved and the famous collection of 19 poems entitled Basia (The Kisses), written for the other lady of his heart, named Neaera. Basia were willingly read, imitated and translated both by contemporaries of Secundus and poets of the next centuries; there are plenty of translations of Basia into European languages, more or less faithful to the Latin original. In Polish we may read Pocałunki (The Kisses) by Arnold Spaet (1932) and by Wiesław Sienkiewicz (1991) – the latter is an isometric translation based on the philological one by Ksawery Sajewicz. The author of the paper presents both observations on selected Polish translations and a sample of her own translation of Secundus’ Basia.
Źródło:
Translatorica & Translata; 2018, 1; 7-15
2657-5817
Pojawia się w:
Translatorica & Translata
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekłady literatury słoweńskiej w Czechach i w Polsce w latach 1990—2006
Češke in poljske prevode slovenske knijževnosti w letih 1990—2006
The translation of the Slovene Literature in the Czech Republic and in Poland in 1990—2006
Autorzy:
Jamnik, Tatjana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487186.pdf
Data publikacji:
2009-10-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
literatura słoweńska
polskie tłumaczenia
czeskie tłumaczenia
recepcja tłuamczeń
związki kulturalne
Slovene literature
Polish translations
Czech translations
reception of translations
curtural connections
Opis:
Na podlagi pregleda prevodov slovenske literature na Češkem in Poljskem v zadnjih sedemnajstih letih avtorica pokaže razlike in podobnosti med kulturno podobo Slovenije v zavesti teh dveh narodov. Obdobje razdeli na dva dela, pred letom 2000, ko za leposlovne prevode iż slovenščine skrbijo predvsem posamezni prevajalci t. i. starejše generacije, in po njem, ko je v obeh deželah zaradi priliva nove generacije prevajalcev opazen bistven porast knijžnih prevodov. Analiza leposlovnih prevodov w knijžni obliki, pa tudi prevodov, objavljenih v periodičnem tisku in na spletu, je pokazala, da je med stanjem w češkem in poljskem prostoru še vedno opaziti bistveno nesorazmerje.
In this review od Czech and Polish translations of Slovene literature in the past 17 years, the author shows diversity and resemblance in the cultural image of Slovenia in the collective consciousness of the two nations. The chosen era of research falls into two distinct periods. In the first, before the year 2000, the translations lied solely on the shoulders of individual translators, members of the „old” generation. The second period is characterized with a great outburst of translated Slovene literature by the young generation of traslators. Trough analysis and comparison of translated books and translations published in journals and on the internet in the Czech Republic and Poland the author draws our attention to the discrepancy in the amount of translated publications. The article explores the possible reasons for these changes and differences in the field of Slovene translated literature in the two related countries.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2009, 1, 1; 295-312
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stylizacja na potoczność w przekładzie literatury czeskiej na język polski
Stylizace hovorovosti v překladech české literatury do polštiny
Stylization of colloquial language in Polish translations of Czech literature
Autorzy:
Vítová, Lenka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486866.pdf
Data publikacji:
2011-01-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
stylizacja
język potoczny
polskie przekłady literatury czeskiej
stylization
colloqial language
Polish translations of Czech literature
Opis:
Česká literatura s bohatou tradicí využití příznakové stylizace hovorovosti a nářečnosti klade na překladatele do jazyků s méně rozvrstvenou stylistikou nemalé tvůrčí nároky — překladatelé musí nalézt vhodný protějšek pro vyjádření expresivity originálu. Autorka článku sledovala překladatelské strategie při řešení tohoto problému na příkladech překladů děl autorů, kteří různým způsobem využívají stylizace hovorovosti: Jaroslava Haška, Bohumila Hrabala, Jáchyma Topola a Ireny Douskové. Na základě srovnání originálu a překladu popsala, jak a nakolik se pokusili o vyjádření odpovídající originálu jednotliví překladatelé: v případě Haška Paweł Hulka-Laskowski, Józef Waczków a Antoni Kroh, v případě Hrabala Andrzej Czcibor-Piotrowski, Jan Stachowski a Piotr Godlewski, v případě Topola Leszek Engelking a v případě Douskové Joanna Derdowska. Autorka v závěru navrhla klasifikaci stylizace hovorovosti (dle formy a cíle užití): lidová (Hašek), estetizující (Hrabal), naturalistická (Topol), humoristická (Dousková) a poukázala na sílící potřebu jak nejpřesnějšího přeložení všech aspektů textu, včetně těch lišících se od národní tradice — shodně s názorovými proudy posledních let se v překladech objevuje stále více Jiného, v překladu dochází ke koperníkovskému obratu, před osvojením (světem viděným národním prizmatem) upřednostňujeme exotizaci (vlastní domov spatřený přes brýle celého světa).
Czech literature has traditionally made use of a distinctive stylization of colloquial language and dialect. This represents a significant challenge for translators into languages with less diverse stylistics as they seek to find a mode of capturing the original’s emotionality. This article explores translators’ strategies when dealing with this problem and uses examples of works by Jaroslav Hašek, Bohumil Hrabal, Jáchym Topol and Irena Dousková who stylize colloquial language in a variety of ways. The author uses a comparative analysis of the original and the translation to determine how and to what extent the individual translators achieved an adequate rendering of the original. The translators in question are Paweł Hulka-Laskowski, Józef Waczków and Antoni Kroh in the case of Hašek; Andrzej Czcibor-Piotrowski, Jan Stachowski and Piotr Godlewski in the case of Hrabal; Leszek Engelking in the case of Topol and Joanna Derdowska in the case of Dousková. In the conclusion the author suggests four categories of stylization of colloquial language (depending on its form and aim): folk (Hašek), aestheticizing (Hrabal), naturalist (Topol) and humorous (Dousková). She also argues that it is increasingly more important to provide as accurate a translation as possible of all the aspects of the text, including those that differ from the national tradition. This is in line with the latest trends when translations incorporate increasingly more of the Other and are characterized by a significant shift from adaptation (viewed through the national prism) to exoticization (viewing one’s home through the lenses of the whole world).
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2011, 2, 1; 175-187
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dvadeset pet godina bilježenja prijevoda: hrvatsko i poljsko ogledalo
O dwudziestu pięciu latach przekładów literatury polskiej i chorwackiej: zwierciadła przekładu
Twenty five years of translation: a cultural mirror of Croatian and Polish literature
Autorzy:
Gverić Katana, Petra
Kurtok, Antonina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486683.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
egzilna književnost
recepcija
hrvatski prijevodi
poljski prijevodi
prevoditeljski izbori
literature of exile
reception
Croatian translations
Polish translations
translation choices
Opis:
U članku se skicira slika hrvatske književnosti u ciljnoj, poljskoj kulturi, kao i vice versa, koje se formiraju tijekom 25 -godišnjeg razdoblja. Temelji se ona uglavnom na bibliografijama i komentarima objavljenima u časopisu „Przekłady Literatur Słowiańskich”, koji već desetak godina sustavno i detaljno bilježi i opisuje prijevode slavenskih književnosti. Analiza monografskih izdanja, kad je hrvatska književnost u pitanju, pokazuje da izbor poljskih prevoditelja pada na egzilnu literaturu, koja dobrim dijelom nije bila smatrana kanonom, te djela autora s graničnih područja jezika i kultura bivše Jugoslavije, i tematski se veže uz jugonostalgiju, ratne traume i potragu za identitetom. Hrvatska književnost — i kultura — u Poljskoj često stoga nose ponajprije odrednicu „balkanskog” i „postjugoslavenskog”. S druge strane, poljska književnost u hrvatskim prijevodima uglavnom se predstavlja reprezentativnim autorima, čiji se opus smatra kanonskim i u izvornoj kulturi. Ogledanje jedne kulture u drugoj donosi širu sliku predstavljanja Drugoga i otvara problem odnosa kulturne auto - i heteropredodžbe.
In this article, we have tried to draw an image of Croatian literature in Polish culture, as well as vice versa, in the last 25 years, based on bibliographies and articles on translations in PLS. It has been concluded that, due to translators’ choices of Croatian exile literature, works perceived in the source culture as non -canon, themes related to war, Yugonostalgia and authors whose work belong to the “borderline” of a few nations, Croatian literature in Poland exists as “Balkan” literature. On the other hand, choices of Polish literature in Croatia mainly concerns classic Polish authors. Both cases draw a wider picture of national imagery — a hetero -image — in the target culture.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2016, 7, 2; 35-52/53-72
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekład Piotra Poznańczyka a Biblia Leopolity, czyli o XVI-wiecznych edycjach Księgi Syracha. Część 2
Piotr Poznańczyk and The Leopolits Bible, videlicet about Polish editions of The wisdom of Jesus son of Sirach from 16th century. Part 2
Autorzy:
Lenartowicz-Zagrodna, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595776.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Polish translations of the Bible
Piotr Poznańczyk
Biblia Leopolity (the Leopolits Bible)
polszczyzna biblijna
Biblia Leopolity
Opis:
Main subject of this article is The Wisdom of Jesus Son of Sirach (translated into Polish by Piotr Poznańczyk in 1535) and its relations with a biblical edition of this book from 1561 (so-called The Leopolits Bible). Analysis of lexical changes (including: particles, diminutives, colloquial and German words) have to give an answer to a few questions: was Piotr Poznańczyk an editor of The Sirach from 1561? Which was the direction of the textual modifi cation? Perhaps, in the future, this article will by also helpful to fi nd an editor (or editors) of The Leopolits Bible.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2011, 10; 121-133
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Delimitacyjno-semantyczne wykładniki graficzne renesansowej krytyki tekstu w Nowym Testamencie (1551, 1552) w przekładzie Stanisława Murzynowskiego
Autorzy:
Lisowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/776850.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish Biblical translations
Renaissance sacred philology
graphic expressions of the intertextuality
Opis:
Nowy Testament (The New Testament) translated by Stanisław Murzynowski was published in Königsberg (Królewiec) in East Prussia in 1551 (part one) and in 1552 (part two). It was the first Polish translation of the New Testament (and the Bible in general) delivered in line with the Protestant sola Scriptura doctrine from Greek, the source language. In his endeavour to faithfully (precisely) reflect the sense of the original in the Polish language, the translator subjected the text to a philological review. The effects of his considerations are made available to the readers and introduced to the translation of the Bible by means of a system of graphic devices which delimit the text and add an intellectual aspect to it. In most general terms, the devices indicate when the Polish translation departs from the Greek original as a result of the system and semantic differences between the two languages; they pinpoint the semantic and lexical polarization of the Polish translation of the biblical message as a result of the translator- cum-philologist’s critical approach to the original text. As a printed text, Nowy Testament translated by Stanisław Murzynowski represents a closed work with precisely selected wording. Its core part containing the New Testament message in Polish consists of the primary text i.e. the translation of the New Testament into the Polish language and an intermittent subordinate part dedicated to the marginalia. The delimitation and semantic devices introduce visual order to the printed text, fostering the reader’s perception; they are also non-verbal expressions of the inter-textual relations and references to external texts which contributed to the then universe of knowledge. Therefore, the devices provide an intellectual aspect to the Polish language offered by Stanisław Murzynowski.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2015, 72/1; 111-120
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od romanov do teoloških esejev: pregled slovenskih prevodov poljske literature v letu 2017
From Novels to Theological Essays: Review of Slovene Translations of Polish Literature in 2017
Autorzy:
Unuk, Jana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486639.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
peripheral literatures
Polish-Slovene translations in 2017
translation choices
genre diversity
Opis:
The article deals with translation choices by Slovene translators from Polish literature in 2017, on the presumption that both literatures, that of source and that of the target language, perceive each other as peripheral in terms of Even-Zohar’s theory of literary polysystems. Nevertheless, as much as 14 Polish books of different genres were translated into Slovene language in 2017, among them novels, poetry, a play, and theological essays.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2019, 9, 3; 241-256
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proza hebrajska w polskich tłumaczeniach. Uwagi i sprostowanie
Hebrew Fiction in Polish Translations. Remarks and Correction
Autorzy:
Piekarski, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887248.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Polska w literaturze hebrajskiej
polskie tłumaczenia prozy hebrajskiej
Poland in Hebrew literature
Polish translations of Hebrew fiction
Opis:
Szkic ten jest kontynuacją ustaleń przedstawionych w artykule Od haskali do Zagłady. Czy proza hebrajskiego odrodzenia narodowego istnieje w polskim przekładzie? opublikowanego w „Rocznikach Humanistycznych” 2012, z. 1. Autor zwraca uwagę, że wśród licznych translacji na język polski brak jest tłumaczeń ideologicznych powieści hebrajskich napisanych w Polsce: tekstów, które mówiły o odrodzonej Rzeczpospolitej i ukazywały rozterki młodego pokolenia Żydów wkraczającego w dorosłe życie w okolicy pierwszej wojny światowej oraz wiążącego z Niepodległą pewne emancypacyjne nadzieje. Zestawienie tych narracji z polityczno-społecznymi powieściami Żeromskiego, Nałkowskiej, Struga, Kadena stworzyłoby ciekawą perspektywę porównawczą. Tekst zawiera również uzupełnienie wykazu hebrajskich utworów prozatorskich przetłumaczonych na język polski w latach 1869-1939.
The paper is a continuation of the findings presented in the article Od haskali do Zagłady. Czy proza hebrajskiego odrodzenia narodowego istnieje w polskim przekładzie? published in „Roczniki Humanistyczne” 2012, vol. 1. The author points to the fact that among the numerous translations into Polish there are no translations of Hebrew ideological novels written in Poland: texts about the rebirth of the Polish state and ones showing the dilemmas of the young generation of Jews entering their adult lives at the time of World War I and putting their hopes for emancipation on the Independent Poland. Comparing these narrations with the political-social novels by Żeromski, Nałkowska, Strug or Kaden would form an interesting comparative perspective. The text also contains a supplement to the list of Hebrew fiction works translated into Polish in the years 1869-1939.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 1; 185-195
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stefana Pawlickiego (1839–1916) pierwsze polskie przekłady Medytacji o pierwszej filozofii oraz Rozprawy o metodzie
The First Polish Translations of Descartes’ Meditations and Discourse on the Method by Stefan Pawlicki (1839-1916)
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423115.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Stefan Pawlicki
Descartes
Discourse on the method
Meditations
polish translations
Kartezjusz
Rozprawa o metodzie
Medytacje
polskie przekłady
Opis:
This paper is based on the materials found in the Jagiellonian Library – unpublished manuscripts of Pawlicki’s translations of two works by Descartes. The starting point for the analyses is a short outline of the history of the reception of the French philosopher’s works in Poland. The author also draws comparisons between Pawlicki’s translations and translations of Discourse on the method which are well embedded in the Polish philosophical tradition by Wojciech Dobrzycki (1878) and Tadeusz Boy-Żeleński (1918), as well as Pawlicki’s translation of Meditations with translations of Ignacy Karol Dworzaczek (1885) and Maria Ajdukiewiczowa (1948). Pawlicki worked on his translations between Romanticism and Positivism, when Descartes’ works were in general negatively received. The comparison of these translations and comments on them found in later translations done by Wiktor Wąsik in so called “critical” period will allow one to grasp some developing tendencies in Polish philosophy of the 19th century. This paper will also fill in the gap in the history of Polish philosophy concerning the reception of Descartes’ philosophy in 19th-century Poland.
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2015, 27/t.t.; 315-333
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Su musi, facce e culandri (e altro): alcune riflessioni sulla/e traduzione/i di Ferdydurke
Autorzy:
Tomassucci, Giovanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408490.pdf
Data publikacji:
2021-12
Wydawca:
Associazione Italiana Polonisti (AIP)
Tematy:
Ferdydurke
Witold Gombrowicz
Italian translations from Polish
Źródło:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2021, 12; 217-233
2384-9266
Pojawia się w:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tłumaczenia tytułów dzieł literatury chińskiej na język polski
Translations of the Titles of Works of Chinese Literature into Polish
Autorzy:
Sarek, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798459.pdf
Data publikacji:
2019-11-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
tłumaczenie tytułu; tłumaczenia chińsko-polskie; ekwiwalencja; adaptacja kulturowa
translation of the title; Chinese-Polish translations; equivalence; cultural adaptation
Opis:
Tytuł dzieła literackiego spełnia wiele funkcji i odgrywa ważną rolę — służy jako wizytówka dzieła i pojawia się jako najczęściej cytowany i powtarzany fragment. W tym artykule, w wybranych przykładach tłumaczeń utworów literackich z języka chińskiego na język polski, zostały wyodrębnione cztery metody przekładu tytułów: tłumaczenia dosłowne, tłumaczenia semantyczne, adaptacje kulturowe i kopiowanie tytułów z tłumaczeń pośrednich bądź z ekranizacji filmowych. Przytoczone tytuły wyraźnie pokazują, że podejście językoznawcze zostało zastąpione przez analizę kontekstu społeczno-kulturowego kraju kultury docelowej. Dlatego tłumacz, choć czasem podejmuje zaskakujące decyzje, odchodzi drastycznie od tytułu dzieła oryginalnego, uwypukla elementy, które autor pozostawił w cieniu bądź pomija te, które twórca starał się wyeksponować, robi to świadomie, ponieważ jego celem jest uzyskanie najwyższego stopnia ekwiwalencji.
The title of literary work fulfills many functions and plays an important role — serves as a showcase of the work and appears as its most frequently quoted and repeated passage. In this paper, in selected examples of titles’ translations of literary works from Chinese into Polish, four methods have been distinguished: literal translations, semantic translations, cultural adaptations and copying of titles from indirect translations, or from film adaptations. The quoted titles clearly show that the linguistic approach is superseded by the analysis of the socio-cultural context of the country of the target culture. Therefore, although the translator sometimes makes surprising decisions, he goes away drastically from the title of the original work, emphasizes elements that the author left behind in the shadow, or omits those that the author tried to display, he does it consciously, because his goal is to obtain the highest degree of equivalence.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 9; 139-149
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Het probleempje van Le Petit Prince in vertaling: Verkleinwoorden vertaald uit het Frans in het Nederlands en Pools
The ‘little’ problem of Le Petit Prince in translation: Diminutives translated from French to Dutch and Polish
Autorzy:
Popławska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806790.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
zdrobnienia; Mały Książę; przekład polski i niderlandzki; analiza porównawcza
diminutives; The Little Prince; Dutch and Polish translations; comparison
Opis:
Problematyka przekładu Małego Księcia: Zdrobnienia w tłumaczeniu z francuskiego na język niderlandzki i polski Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza zdrobnień w polskim i niderlandzkim tłumaczeniu francuskiej noweli pt. Mały Książę (Le Petit Prince) Antoine’a de Saint-Exupéry'ego. Po przedstawieniu podstawowych zasad tworzenia zdrobnień w języku francuskim, niderlandzkim i polskim, z uwzględnieniem ich podziału i funkcji, podjęta została próba odpowiedzi na pytanie, czy liczba zdrobnień w obydwu przekładach jest równie niewielka jak w tekście oryginału — główny cel badania. Mały Książę to nowela przeznaczona (w pierwotnym założeniu) dla dzieci, dlatego zdrobnienia odgrywają w niej istotną rolę. Również z tego powodu ważny jest sposób, w jaki polscy i holenderscy tłumacze noweli rozwiązali problemem renderowania zdrobnień. Het probleempje van Le Petit Prince in vertaling: Verkleinwoorden vertaald uit het Frans in het Nederlands en Pools Deze bijdrage wil aan de hand van een corpus van twee vertalingen van de Franse novelle Le Petit Prince van Antoine de Saint-Exupéry kijken naar de vertaalmogelijkheden van diminutieven in het Nederlands en Pools. Het belangrijkste doel van de uitgevoerde analyse is om de vraag te kunnen beantwoorden of de Nederlandse en Poolse vertaling net zo weinig verkleinwoorden bevatten als het Franse origineel. De diminutiva zijn in deze tekst van groot belang omdat het een novelle is voor kinderen. Een ander probleem dat in de studie aan de orde komt, is hoe de Poolse en Nederlandse vertalers van deze novelle een probleem van het weergeven van verkleinwoorden hebben aangepakt. Het artikel schetst tevens een theoretische achtergrond van de principes voor het creëren van verkleinwoorden in het Frans, Nederlands en Pools, samen met hun verdeling en functies.
The article’s main objective is the analysis of the Dutch and Polish translation of Antoine de Saint-Exupéry’s novella Le Petit Prince (The Little Prince). After the opening remarks, the theoretical framework (i.e. the formation, classification, and functions of diminutives in French, Dutch, and Polish) is presented, followed by a quantitative analysis of diminutives in the original texts and the two translations. The Little Prince in this French original contains relatively few diminutives, especially given the fact that de Saint-Exupéry’s novella was originally classified as children’s literature, therefore answering the question whether the Dutch and Polish translations contain equally few diminutives as the French original is the main purpose of the analysis. Another issue addressed in the study is how the Polish and Dutch translators of the novel solved the problem of rendering diminutives in translation.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 5 Special Issue; 211-223
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie tłumaczenia korespondencji Stanisława Augusta z Katarzyną II i Nikitą Paninem z lat 1769–1772,
The Polish translations of Stanisław August’s correspondence with Catherine II and Nikita Panin from the years 1769–1772
Autorzy:
Zielińska, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1193807.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
epistolography of monarchs
Polish translations
the Bar Confederation
the Czartoryski family
the Polish and Russian diplomacy
the first partition of the Rzeczpospolita
Opis:
Among the letters which Stanisław August exchanged with Catherine II and Nikita Panin in the times of the Bar Confederation there are several ones which were translated into Polish. The translations were probably connected with the propaganda offensive prepared by Stanisław August and the Czartoryski family, aimed at convincing the society that the monarch and the leaders of the “Family” did not inspire the dissenters to strive for political equality, nor did they support the kidnapping of the senators perpetrated by Nikolai Repnin. The translated texts prove that the king opposed the Russian actions. Eventually, Stanisław August did not decide to promote the translated texts, still less – to publish them.The attempt to conciliate the king and his uncles with the rebellious nations, which was to appease the country, did not bear fruit.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2015, 80, 3; 193-206
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biblia Ekumeniczna w języku polskim na tle wybranych ekumenicznych projektów przekładowych Pisma Świętego
The Ecumenical Bible in Polish on the Background of Some Ecumenical Biblical Translation Project
Autorzy:
Wojtyra, Krzysztof Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20679225.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Polish translations of the Bible
ecumenism
the Bible Society in Poland
ecumenic translations of the Bible
przekłady Biblii na język polski
ekumenizm
Towarzystwo Biblijne w Polsce
ekumeniczne przekłady Biblii
Opis:
Autor ukazuje specyfikę ekumenicznego przekładu Biblii na język polski na tle najważniejszych ekumenicznych projektów przekładowych na inne języki. Bazę źródłową dla badań stanowiły głównie wstępy do Biblii ekumenicznych w językach obcych oraz nigdy niepublikowane archiwalia pochodzące z Towarzystwa Biblijnego w Polsce.
The author shows the peculiarities of the ecumenical translation of the Bible into Polish against the background of the most important ecumenical translation projects into other languages. The aim of the research was to present the features of Polish inter-confessional translation. The author presented the history of earlier inter-Christian translations of the Bible into Polish, the team-committee method in the work on the translation of the Bible and its impact on ecumenism and the achieved effect. The research followed a historical method based on use of introductions to ecumenical Bibles in foreign languages and on never published archives from the Bible Society in Poland. Another group of sources are recension and papers on the ecumenical Bible. The results of the studies carried out similarities and differences between the foreign ecumenical translations and the Polish edition; the specificity of the polish biblical style of the ecumenical Bible; the reasons for such a late appearance of the Polish ecumenical Bible.  
Źródło:
The Biblical Annals; 2023, 13, 1; 163-195
2083-2222
2451-2168
Pojawia się w:
The Biblical Annals
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Maciej Rybiński à la recherche du sermo humilis: le Psautier Marot-Bèze en polonais (1605)
Autorzy:
Marczuk, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/638725.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Renaissance, Psalm’s translations, calvinist poetry, polish protestants
Opis:
The Book of Psalms – translated in Polish by Maciej Rybiński, preacher of the Bohemian Brothers (Hussites linked with Polish Calvinists) – was the fourth Psalter of the Reformed Church in Poland. These psalms were sung with the melody of the French psalms by Marot and Bèze, and were used in liturgy until the end of 18th century. The article tracks a method which the translator adopted while adapting the French texts for the Polish language as well as Rybiński’s reliance on an earlier Catholic paraphrase of the Psalter completed by Jan Kochanowski (1579). The intention of the Polish translator was to work out his own poetics in accordance with the Calvinist principles sermo humilis.
Źródło:
Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2012, 7, 2
2084-3933
Pojawia się w:
Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czesława Miłosza ślady (nie)przypadkowe. O recepcji czeskiej
Czesław Miłosz’s Works Translated into Czech
Autorzy:
Zakopalová, Lucie
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/511134.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Czesław Miłosz,
reception of Polish literature in Czech translations,
autobiography
Opis:
The article presents translations of Czesław Miłosz’s works into Czech language, in the context of socio¬ political situation in Czechoslovakia before 1989 and after the downfall of communist regime. In the second part of the article the author presents her own interpretations of the following texts by Czesław Miłosz: Naive Realm, The Year of the Hunter, Miłosz’s Alphabet.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2011, 1(7); 315-326
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podróż między dwoma językami O pracy nad przekładem tekstów Olgi Tokarczuk z Esterą Czoj – tłumaczką literatury polskiej na język koreański – rozmawia Wioletta Hajduk-Gawron
Journey between two languages. Interview with Estera Czoj, translator of Polish literature into Korean, on translating Olga Tokarczuk’s texts – by Wioletta Hajduk-Gawron
Autorzy:
Choi, Sungeun
Hajduk-Gawron, Wioletta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/511357.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Olga Tokarczuk
Estera Czoj
translations of Polish literature into Korean
Opis:
The interview is dedicated to translations of Olga Tokarczuk’s texts into Korean. Korean translator Estera Czoj shares the inside story on her work on the Nobel Prize winner’s books, recalls fragments of novels that turned out to be real translation challenges, her first meeting with Olga Tokarczuk, and the writer’s visit to South Korea. The interview also addresses the aspect of the publishing strategies of Korean publishing houses, as well as the reception of Polish literature in South Korea.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2020, 25, 1; 177-196
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polszczyzna biblijna a polszczyzna literacka. Historyczne związki i uwarunkowania
Biblical versus literary Polish language. Historical connections and conditions
Autorzy:
Koziara, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1395869.pdf
Data publikacji:
2018-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
biblical Polish language
literary Polish language
the Bible
Polish translations of the Bible
the history of the Polish language
polszczyzna biblijna
polszczyzna literacka
Biblia
polskie przekłady Biblii
historia języka polskiego
Opis:
Celem artykułu jest wskazanie na wielowiekowe związki polszczyzny z Biblią, jako jednym z fundamentów polskiej kultury i tożsamości. Relacje te autor artykułu rozpatruje na płaszczyźnie genetycznej i formalnej współzależności pomiędzy stylowym inwariantem polszczyzny biblijnej a literacką odmianą języka polskiego. W tym celu przywołane zostały dotychczasowe ustalenia teoretyczne oraz badania materiałowe ukazujące kierunki i formy owych wpływów, skutkujące powstaniem głównych konstant stylowych polszczyzny biblijnej, a także wskazujące na znaczenie Biblii i jej rodzimych przekładów na kształtowania się polszczyzny literackiej. Zwrócona została także uwaga na nowsze możliwości badań nad uwarunkowaniami relacji polszczyzna biblijna – polszczyzna literacka, które wynikają z odwołania się do retorycznego i literackiego dziedzictwa poszczególnych ksiąg Pisma Świętego. Artykuł dostarcza szeregu argumentów na rzecz obrony literackości polszczyzny biblijnej, jako faktu wynikającego z jej rodzimych doświadczeń historycznych, jak też z właściwości odziedziczonych z prymarnego stylu biblijnego. Na prawach polemicznych w artykule znalazły się również krytyczne odniesienia do tych spośród nowszych inicjatyw translacyjno-biblijnych, które zmierzają do oderwania polszczyzny biblijnej od jej wzorca literackiego oraz normy stylu wysokiego.
The purpose of this article is to show age-old connections between the Polish language and the Bible, as one of the foundations of Polish culture and identity. The author views these relations from the perspective of the genetic and formal interdependence between the style invariant of the biblical Polish language and its literary variety. To this end, the author mentions previous theoretical findings and material research showing directions and forms of these influences, resulting in the emergence of the main style constants in the biblical Polish language. What is more, the significance of the Bible and its native translations for the emergence of literary Polish language has been pinpointed. Attention has also been drawn to more modern options of research into the conditions of the relationship between biblical Polish vs. literary Polish which stem from reference to the rhetorical and literary heritage of the specific books of the Bible. The paper provides a number of arguments in favor of the literary value of the Bible, as a fact resulting not only from its local historical experiencesbut also features inherited from the primary biblical style. Moreover, the article discusses the critical references to the biblical translation initiatives which lead to the detachment of biblical Polish from its literary model and the norm of high style.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2018, 35-36; 55-65
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdy przekład zaciera ślady – Szekspir jako kryptokatolik i jego tłumacze
Covering Tracks in Translation: Shakespeare as a Crypto-Catholic and His Translators
Autorzy:
Gomoła, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878693.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Szekspir
przekład
polskie przekłady Szekspira
teoria lancasterska
kryptokatolicyzm Szekspira
Lancastrian Shakespeare
translation
Polish translations of Shakespeare
Macbeth
The Twelfth Night
Shakespeare’s Sonnets
Opis:
L’article explore les traductions polonaises des extraits des pièces et sonnets de Shakespeare révélant, d’après les proposants de la théorie du « Lancastrian Shakespeare », ses sympathies pro-catholiques. La première partie présente les points les plus importants de la théorie lancastrienne et son impact sur l’interpretation de l’œuvre de Shakespeare. La partie suivante analyse les allusions à deux jésuites, Edmund Campion (La Nuit des rois) et Henry Garnet (Macbeth), ainsi qu’à Anne Line (La Tempête). Ces allusions sont analysées puisqu’elles apparaissent tant dans les traductions polonaises les plus connues (tels Słomczyński, Barańczak, Sito) que dans les traductions moins répandues (à savoir Dygat, Siwicka, Kamiński). De surcroît, le Sonnet no 73 est brièvement analysé. L’étude montre que certaines connotations du texte source sont gardées, lorsqu’elles se réfèrent à des éléments extratextuels; néanmoins, beaucoup de connotations, en particulier celles basées sur les jeux de mots, disparaissent.
The article explores Polish translations of excerpts of selected Shakespeare’s plays and sonnets revealing, according to proponents of “Lancastrian Shakespeare” theory, his pro-Catholic sympathies to see to what extent historical-religious tropes to be found in them are retained in target texts. Allusions to Edmund Campion (The Twelfth Night), Henry Garnet (Macbeth), and Anne Line (The Tempest) are discussed as they appear both in most popular and less known Polish translations of Shakespeare. The analysis shows that certain allusions suggesting Shakespeare’s crypto-Catholicism are visible in Polish translations yet quite a few, especially double entendres, disappear.
Artykuł analizuje polskie tłumaczenia wybranych fragmentów twórczości Szekspira wskazujących, według zwolenników teorii lancasterskiej, na jego kryptokatolicyzm. W części pierwszej przedstawia najważniejsze tezy teorii lancasterskiej i jej skutki dla interpretacji twórczości Szekspira. Później analizuje, jak w polskich tłumaczeniach oddano aluzje do dwóch jezuitów – Edmunda Campiona (Wieczór Trzech Króli) i Henry’ego Garneta (Makbet) oraz do Anny Line (Burza). W analizie uwzględniono tłumaczenia najpopularniejsze (Słomczyński, Barańczak, Sito), jak i mniej znane, w tym najnowsze (Dygat, Siwicka, Kamiński). Krótkiej analizie poddano także tłumaczenia Sonetu 73. Artykuł dowodzi, że przekłady polskie zachowują zazwyczaj konotacje oryginału, gdy te odnoszą się do elementów pozatekstualnych, zatarciu ulegają natomiast konotacje będące wynikiem gry słów lub związane ze strukturą języka oryginału.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 8; 159-178
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Raccontare la Polonia del secondo dopoguerra ai ragazzi. Le traduzioni italiane dei romanzi di Janusz Domagalik, Irena Jurgielewicz e Hanna Ożogowska
Explaining communist Poland to young readers. Italian translations of the novels by Janusz Domagalik, Irena Jurgielewicz and Janusz Domagalik
Autorzy:
Woźniak, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1195809.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Associazione Italiana Polonisti (AIP)
Tematy:
Polish Literature for Young Readers
Literary Translation
Italian Translations of Polish Literature
Opis:
This essay examines Italian translations of three Polish novels for young adults, written and set in communist Poland of the 1960s. The analysis focuses on the problems related to the translation of the culture-specific elements of Polish reality in that historical period, almost completely unknown to the young readers in Italy. An in-depth contrastive study of the strategies applied by the translators takes into consideration different channels of the transfer from the source text to the target text. Ożogowska’s translation has been made directly from Polish by an Italian native speaker, Domagalik’s novel is a secondhand translation from German, and Jurgielewicz’s book has been translated into Italian twice: firstly by a tandem of a native Polish speaker and an Italian author of children’s books and later by a native Polish speaker without extensive translational practice. The comparison between the texts brings forward the importance of extratextual factors in the process of translation.
Źródło:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2020, 11; 4-27
2384-9266
Pojawia się w:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozrachunki po przełomie. Polskie przekłady z literatury bułgarskiej po 1989 r. Diagnozy i prognozy. Współczesność i tradycja
Разчети след прелома. Полски преводи на българската литература след 1989 година. Диагнози и прогнози. Съвременост и традицията
Reckoning after the turn. Polish translations of Bulgarian literature after 1989. Diagnoses and prognoses. The present time and the tradition
Autorzy:
Juda, Celina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486943.pdf
Data publikacji:
2009-10-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
polskie przekłady literatury bułgarskiej
literatura bułgarska po 1989
przekłady
strategie tłumaczenia
Polish translations of Bulgarian literature
Bulgarian literature after 1989
translation
strategy of translation
Opis:
Разглеждайки го списъка на преведените през последните петдесет годин книги от български на полски очевидно е, че след 1989 година броят на артистичните преводи систематично и драматично намалява. Причината на тези негативни тенденции трябва да се търси в крайно неразбираема културна политика — отлагане на съответните институции задалженията си да се подкрепя междукултурен диалог. Очевидно е, че без структурните промяни (подкрепящи активно действаши преводачи) няма шанс за прогресивните промяни.
After 1989 the number of translations of Bulgarian literature into Polish decreased dramatically in comparison with the output of the previous 50 years. On the one hand, this seems to be caused by a complete change of the Polish state’s cultural policy principles, too little activity on the part of relevant institutions, or even giving up the obligation to create and support the inter‑cultural dialogue or to mediate in this process. On the other hand, it is primarily market economy and interest of the media and not the efforts or commitment of the translators that are decisive factors for the number and quality of publications.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2009, 1, 1; 15-28
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ślad Jerzego Pleśniarowicza pozostawiony w przekładach
Jerzy Pleśniarowicz’s Trace Left in Translations
Jerzého Pleśniarowicza dôkaz v prekladoch
Autorzy:
Buczek, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373547.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
slovenská poézia v Poľsku
poľské preklady slovenskej poézie
recepcia prekladov slovenskej literatúry
slovenská poézia v poľskej recepcii
Jerzy Pleśniarowicz
Slovak poetry in Poland
Polish translations of Slovak poetry
reception of translations
Polish reception of Slovak poetry
translator’s visibility
Opis:
This article focuses on the career of Jerzy Pleśniarowicz, the well-known Polish translator of Slavic literatures and poet associated with the Józef Czechowicz poetry group, and who, in his capacity as dramatist and theatre director, has directed on the Polish scene plays by Slovak dramatists including Július Barč-Ivan, Ivan Bukovčan, Ľubomír Feldek, Osvald Zahradník. The article discusses the output of this poet, viewing him primarily as a translator of Slovak literature; it goes on to analyse his Polish translations of Slovak poetry published in the 2018 volume Wiersze i przekłady wierszy (Poems and Translated Poems). The anthology focuses on the representatives of three main groups: the surrealist poetry group consisting of, among others, Rudolf Fabry, Vladimír Reisel, Pavol Bunčák, Július Lenko, and Štefan Žáry; the Trnavská skupina poetry group, including Ľubomír Feldek, Ján Ondruš, and Ján Stacho; and finally the Mladá tvorba group with the contemporary poets Milan Rúfus, Miroslav Válek, Ján Buzássy, Vlastimil Kovalčík, Vojtech Kondrót, Štefan Strážay, and Vojtech Michálik. The author considers Pleśniarowicz’s translation choices, which are also a strong declaration of his views. She elucidates his translation strategies, pointing out close ties with the poetics of his own work, and also discusses the contemporary significance of this poetry in the Polish sphere of reception.
Príspevok sa zameriava na osobnost’ Jerzého Pleśniarowicza, známeho poľského básnika zo skupiny poetov súvisiacich s poéziou Józefa Czechowicza, divadelného režiséra, ktorý priniesol na poľskú divadelnú scénu drámy slovenských dramatikov (Júliusa Barča-Ivana, Ivana Bukovčana, Ľubomíra Feldeka, Osvalda Zahradníka) a najmä prekladateľa slovanských literatúr. Autorku článku zaujíma fenomén Pleśniarowicza ako prekladateľa slovenskej literatúry. V stati sa podrobne analyzujú jeho poľské preklady slovenskej poézie, predstavené v zborníku Wiersze i przekłady wierszy, ktoré boli uverejnené v Poľsku v roku 2018. Štúdia zohľadňuje výber prekladov, ktoré sú silnou deklaráciou prekladových a poetických názorov Pleśniarowicza, okrem iného preklady predstaviteľov surrealistickej skupiny poézie (Rudolfa Fábryho, Vladimíra Reisela, Pavla Bunčáka, Júliusa Lenka, Štefana Žáryho), básnikov z Trnavskej skupiny (Ľubomíra Feldeka, Jána Ondruša, Jána Stacha), predstaviteľov skupiny Mladá tvorba a súčasných básnikov (Milana Rúfusa, Miroslava Válka, Jána Buzássyho, Vlastimila Kovalčíka, Vojtecha Kondróta, Štefana Strážaya či Vojtecha Mihálika). Príspevok tiež reflektuje interpretáciu prekladateľských stratégií Pleśniarowicza, úzko spojenú s jeho poetikou, a tiež zahŕňa diskusiu o súčasnom význame prekladanej poézie v poľskom horizonte prijatia.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2020, 10, 2; 220-239
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Veritas graeca, veritas latina et veritas confessionis w staropolskich tłumaczeniach Nowego Testamentu na przykładzie Listu Jakuba
Veritas graeca, veritas latina et veritas confessionis in Old Polish Translations of the New Testament on the Example of the Letter of James
Autorzy:
Wojciechowska, Kalina
Rosik, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044632.pdf
Data publikacji:
2019-04-08
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Letter of James
translation of New Testament
old polish translations
conjectural emendation
conjecture
Erasmus of Rotterdam
Martin Luther
John Calvin
Theodore Beza
veritas graeca
veritas latina
reformation
Opis:
The article aims at the example of the Letter of James to show how the theological reforms and hermeneutic and critical New Testament editions were reproduced in Polish translations of the 16th and 17th centuries. The authors show that on the level of textual criticism and philological solutions, Polish New Testament translators really derived from the achievements of European biblical studies, but remained faithful to the confessional tradition and not to the Greek testimonies. The reception of Reformation at the hermeneutic and theological level looks much worse. Interpreters usually do not take up polemics or defensive positions.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2018, 25, 2; 315-325
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska literatura dziecięca w Chinach
Polish Children’s Literature in China
Autorzy:
Paterska-Kubacka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1533170.pdf
Data publikacji:
2021-09-14
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish fiction
children’s literature
fairy tale
translations of Polish literature
Polish literature in China
Opis:
Polish literature has been present in China since 1906. The first Polish literary text translated into Chinese was Latarnik (The Lighthouse Keeper) by Henryk Sienkiewicz. Contemporary fans of Polish novella and novel were reading indirect translations since the Chinese novelists, who did not speak Polish, usually based their translations on the Japanese versions. In my years of contact with Chinese culture and literature, I have never come across any mention of translations of Polish or Eastern European children’s literature. Once I started my research into this subject, I quickly learned what caused the lack of information on it. It turned out that it was quite difficult to find any credible information on what has been translated, in what volume it was published and what the reactions of young readers were.As a result, this article is merely an introduction to the research on Polish children’s literature in People’s Republic of China and focuses almost exclusively on latest publications, i.e. released in the twenty-first century. To a significant extent, it is based on data collected from people actively participating in promoting Polish culture in China via email. I received a lot of valuable data from Wojciech Widłak – one of the authors whose children’s books were published in China. The article is practically a short catalogue of books published on the Chinese market, but it also presents the few reviews I have managed to find in Chinese sources. There is also a presentation of the translators and it is worth noting that Polish children’s literature has been taken care of by the best among those studying Polish literature in China. I hope that this article will be the first of many on the position, popularity and reception of Polish children’s literature in China.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2021, 40; 99-119
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komentar k pregledu slovenskih prevodov poljske literaturę v letu 2018
Commentary on the Reception of Slovenian Translations of Polish Literature in 2018
Komentarz do słoweńskich przekładów literatury polskiej z 2018 roku
Autorzy:
Unuk, Jana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373537.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
polsko-słowieńskie przekłady z 2018 roku
przekłady poezji
krytyka literacka
Polish-Slovenian translations in 2018
literary critiques
poetry translations
shift in editors’ interests
Opis:
W artykule dokonano przeglądu słoweńskich przekładów literatury polskiej wydanych w 2018 roku. W tym czasie ukazało się siedem tytułów: dwie powieści, dwa tomiki poetyckie, broszura festiwalowa oraz dwie ilustrowane książki dla młodszych czytelników. Mimo wciąż niewielkich możliwości publikacji recenzji literatury tłumaczonej przełożone w 2018 roku tytuły wzbudziły wyjątkowe zainteresowanie krytyków literackich i recenzentów, które utrzymywało się również w 2019 roku. Jeśli chodzi o wydany w 2017 roku przekład powieści historycznej Olgi Tokarczuk Księgi Jakubowe, można mówić o nieco spóźnionej reakcji czytelników, gdyż w dużej mierze datuje się ją na 2019 rok. Słoweńscy krytycy literaccy niejednokrotnie poszukują w przekładach współczesnych polskich prozaików sygnałów aktualnych wydarzeń społecznych, a nawet politycznych. Niemniej w ostatnim czasie, zwłaszcza po 2018 roku, z zaskoczeniem obserwuje się większe zainteresowanie wydawców poezją. Prócz wyborów wierszy ukazują się także osobne tomiki poetyckie, a nawet dzieła zebrane. Trudno jednak przewidzieć, czy ten trend się utrzyma w przyszłości. Literaturą współczesną i najnowszą, w tym i poezją, zainteresowane są słoweńskie czasopisma literackie (tradycyjne i internetowe), a przede wszystkim literackie audycje radiowe.
This article reviews the body of Slovenian translations of Polish literature in 2018, discussing their reception and presentations, including a somewhat belated response to The Books of Jacob by recent Polish Nobel prize winner Olga Tokarczuk. Seven book translations from Polish were published in 2018, including two books of poetry, one festival chapbook, two novels, and two picture books for toddlers. It appears that in 2018, the world of translation from Polish to Slovenian witnessed a slight shift in publishers’ interests from prose to poetry. It is as yet uncertain whether this change will establish itself as a long-term trend, but so far it is certain that the tendency has continued into 2019. Therefore, this article deals with the translations of Polish poetry of 2018 from a slightly broader perspective, including some editions from the following year.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2020, 10, 2; 297-311
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Echoes of the 1580 Jesuit Mission to England in Early Modern Poland
Autorzy:
Hanusiewicz-Lavallee, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798790.pdf
Data publikacji:
2019-10-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Jesuit mission in England; St Edmund Campion; Robert Persons; James Bosgrave; Polish Jesuits; old-Polish translations; Rationes decem; De persecutione Anglicana; hagiography; The Lives of Saints; controversial theology; Piotr Skarga; Kasper Wilkowski
Opis:
The Polish version of the article was published in Roczniki Humanistyczne 61 (2013), issue 2. The article presents Polish reactions to the famous Jesuit mission in England of 1580, and thus also the beginnings of the formation of the worship of St Edmund Campion in Poland. They are connected with the publication in Kraków (1583) of a translation of Robert Persons’ account entitled De persecutione Anglicana, but also with the position that the history of Campion’s mission took in the work of Piotr Skarga SJ. The Polish writer, showing a lively interest in what was going on with English Catholics and inspiring political interventions in support of Jesuits imprisoned in England (including his subordinate, the Vilnius professor James Bosgrave), in subsequent editions of his very popular hagiographic collection Żywoty świętych [The Lives of Saints] presented Przydatek […] o świętych męczennikach [A Supplement […] on Saint Martyrs] which was modified several times, and in it a paragraph titled O męczennikach w Anglijej [On Martyrs in England]. Its most basic part consisted of—starting with the 1585 edition—the story of St Edmund Campion, St Ralph Sherwin and Alexander Briant’s mission and martyrdom, which was a free adaptation of the narration contained in Concertatio Ecclesiae Catholicae in Anglia by John Fenn and John Gibson (1583). Skarga’s interest in the figure of Campion was also reflected in the Polish translation of Rationes decem (1583) that he made at the request of King Stephen Báthory. It may be said that Rationes decem (also published in Latin in 1605) became one of the fundamental apologetic texts in Poland of the early-modern age, and St Edmund Campion, in a sense, became the patron of controversial theology, which would find its confirmation in the 18th century adaptation of Nicholas Sanders and Edward Rishton’s work De origine ac progressu schismatis Anglicani (1748) written by Jan Poszakowski.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 2 Selected Papers in English; 43-65
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relikty leksykalne szesnastowiecznej czeskiej Biblii kralickiej w Nowym Testamencie Biblii warszawskiej (1975)
Autorzy:
Lisowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/776785.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish and Czech translations of the Bible
Polish biblical style
translation technique
lexical equivalence
text filiation
quantitative method
Opis:
The 1975 edition of the Warsaw Bible, a modern translation from th original languages and published by the British and Foreign Biblical Society, is a translation that has superseded the Danzig Bible (Biblia Gdańska) of 1632, translated by Daniel Mikołajewski, as the authorized version to Polish-speaking Protestants in its moral guidance, observance of religious ceremonial, ecclesiastical creed and religious practice. Despite the claims of the editorial board of the Warsaw Bible, however, its translation has not entirely discarded the vocabulary of the Danzig Bible, the last link in the chain of Polish Renaissance translations that referred to the foundational doctrinal principle of the Protestant Reformation sola Scriptura. This article aims at indicating lexical relics in the New Testament of the Warsaw Bible that have their roots in the sixteenth century Czech translation of the Bible - Kralice Bible, and which were absorbed via the Danzig Bible that superseded and was much influenced lexically by the earlier Czech translation published about 50 years earlier. A section of the lexis of the New Testament of the Danzig Bible is put to an analysis in the article, namely: 1. lexemes peculiar to this particular translation, i.e., the ones that do not occur in, firstly, the New Testament in the Brześć Bible (Biblia brzeska) (1563) and in the Danzig New Testament (1606), i.e., the two earlier Protestant translations affiliated with the Danzig Bible, and, secondly, in the Bible of Jakub Wujek (1599), a Catholic post-Tridentine translation made from the Vulgate; 2. lexemes characteristic for the lexis of the New Testament of the Danzig Bible and for either of the above mentioned Protestant translations. Thus defined lexical layer of the New Testament in the Danzig Bible provided a basis for a confrontation of parallel Biblical passages in the New Testament in the Kralice Bible, which resulted in a list of 108 lexemes indicating or manifesting a potential lexical dependence of the Danzig Bible from those of the Kralice Bible . Only 25 lexemes of the total set of 108 lexemes from the New Testament in the Danzig Bible are repeated in the parallel places of the New Testament in the Warsaw Bible, whereas only 12 lexemes of the former group (i.e., 25) (after a confrontation with the parallel Biblical passages of the New Testament in the Millennium Bible, the modern Polish Catholic translation for which the Protestant Danzig Bible was not a pattern for translation), unequivocally indicate their traditional provenance. Bearing in mind the fact that the lexemes under scrutiny in the New Testament of the Danzig Bible usually occur with the frequency of f=1, the scope of the possible dependence of the vocabulary of the New Testament in the Warsaw Bible from that of the Kralice Bible via Danzig Bible, has to be evaluated as weak and insignificant. Notwithstanding the fact, the Warsaw Bible does include some lexical relics that clearly testify to the older relationships of Polish Biblical translations on account of the doctrinal sola Scriptura principle, originated within Protestants circles, with the sixteenth century Kralice Bible.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2012, 69; 157-177
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Psalmy Dawidowe (Gdańsk 1616): przyczynek do recepcji Katechizmu Heidelberskiego w Polsce
David’s Psalms (Gdańsk 1616): a contribution to the reception of the Heidelberg Catechism in Poland
Autorzy:
Korzo, Margarita A
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910761.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
reformation writings in Poland
A. Lobwasser psalter
Polish translations of the Heidelberg Catechism and their re
piśmiennictwo reformacyjne w Rzeczypospolitej
psałterz Ambrosiusza Lobwassera
polskie przekłady Katechizmu Heidelberskiego i ich recepcja
Opis:
Artykuł jest próbą określenia okoliczności powstania i ewentualnych źródeł katechizmu zamieszczonego w składzie Psalmów Dawidowych (Gdańsk 1616) – Katechizmu Heidelberskiego, zwanego również Katechizmem Palatynatu, wydanego w 1563 roku. Redaktorzy polscy w trakcie pracy translatorskiej korzystali z linii tzw. psałterzy heidelberskich (Heidelberg 1567, 1573, 1575; Neustadt 1584; Herborn 1595, 1598, 1609; Amberg 1604; Düsseldorf 1612), które zawierały niemieckojęzyczną wersję Psałterza genewskiego autorstwa tłumacza i wykładowcy prawa na Uniwersytecie w Królewcu Ambrosiusza Lobwassera (Lipsk 1573) oraz połączony ze skróconą Ordynacją kościelną dla Palatynatu i wyborem modlitw Katechizm Heidelberski. Inicjatywa przekładu katechizmu należała do przedstawicieli Jednoty Braci Czeskich, którzy nie wiedzieli o już istniejącym i używanym w praktyce szkolnej polskim tłumaczeniu (Wilno 1605). Świadczy to o tym, że przedstawiciele różnych odłamów reformacyjnych w Rzeczypospolitej nie zawsze byli dobrze obeznani ze wzajemnym dorobkiem wydawniczym. Polecany przez ustawodawstwo synodalne Katechizm Heidelberski staje się z czasem podstawą nauczania w Rzeczypospolitej zarówno w jednotach reformowanych, jak i u braci czeskich.
This article attempts to reconstruct the circumstances surrounding the origination and the possible sources of the catechism included in the edition of David’s Psalms (Danzig 1616), i.e., the so-called Heidelberg Catechism, also known as the Palatinate catechism, published in 1563. During the translation work, Polish editors made an extensive use of the series of other the so-called Heidelberg Psalters (Heidelberg 1567, 1573, 1575; Neustadt 1584; Herborn 1595, 1598, 1609; Amberg 1604 and Düsseldorf 1612) that included the German language version of the Geneva psalter authored by the translator and the law reader at the University of Königsberg Ambrosius Lobwasser (Leipzig 1573) combined with the abridged Church regulations for the Palatinate and a selection of prayers called the Heidelberg Catechism. The idea of the translation of the catechism was initiated by members of the Unity of the Brethren (Bohemian Brethren) who, at the time, were not aware of the already existing and widely used in practice Polish translation of the catechism (Vilna 1605). The above testifies to the fact that the representatives (members) of different factions and splinter groups of the Reformation groups in the Republic of Poland were not always well acquainted with the publishing output of their respective publishing endeavours. The Heidelberg Catechism, recommended by the synodal legislation, becomes in time the most fundamental publication for teaching in the Republic of Poland for both reformed unities and Bohemian brethren.
Źródło:
Biblioteka; 2013, 17(26); 53-63
1506-3615
2391-5838
Pojawia się w:
Biblioteka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Польша в жизни и творчестве Наталии Горбаневской
Poland in Natalya Gorbanevskaya’s life and literary output
Autorzy:
Rudziewicz, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/481196.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Russian poetess
connections with Polish culture and literature
translations of Polish poets’ output
work in editorial boards of magazines
Opis:
In the text presented were various forms of the Russian poetess Natalya Gorbanevskaya’s connections with Polish culture and literature, political and civil right activists, editorial boards of magazines in emigration and in Poland. Attention was also paid to Gorbanevskaya’s translations of Polish poets representing various age groups into the Russian language.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2014, 1, XIX; 145-154
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cicha rozmowa ostatnich przekładów Tonego Pretnara
Tiha govorica zadnjih Pretnarjevih prevodov
The quiet conversation of Tone Pretnar’s last translation
Autorzy:
Šurla, Andrej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486998.pdf
Data publikacji:
2009-10-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Tone Pretnar
przekłady literatury polskiej
słoweńskie tłumaczenia
wybory tłumacza
translations of Polish literature
Slovene translations
translator`s choices
I Whisper to you
Opis:
Knjižica "Tiho ti govorim" (1992) s Pretnarjevimi prevodi dvainštiridesetih poljskih pesmi iz različnih literarnozgodovinskih obdobij je izrazit primer prevajalčevega osebnega dialoga z literaturo. Na izbor je gotovo vplivala prevajalčeva osebna bivanjska (zdravstvena) izkušnja. Ta „prevajalski dnevnik” tematizira osamljenost, odsotnost (npr. Szymborska, Orkan), smrt, samomor in celo ubijanje (npr. Szymborska, Bursa); nemoč izpovedovanja (npr. Wojaczek). Zdi pa se, da je prevajalčevo zadnje sporočilo vendarle optimistično. Priložnost za preseganje smrtnosti prepoznava v ustvarjalnem/umetnostnem dejanju (tudi npr. Wojaczkovo „tiho govorjenje” je kljub načelnemu dvomu v izrazno moč besed predvsem „pesniško izrekanje” o življenju) in religioznem doživetju (npr. Wat, Staff, Gałczyński), najtrdnejše zagotovilo „občutenja” nadčasnosti pa vidi v možnosti ljubezenskega čustvovanja in občutka pripadnosti drugemu (npr. Krasiński, Przybora).
The volume of poems translated by Tony Pretnar "I Whisper to you" (1992) written by poets of different historical and literary periods clearly reveals the personal dialog of the translator with literature. The personal experience of the translator had the influence on the choice of the poems. The subject of his „diary of translation” is isolation, feeling of deficiency (Szymborska, Orkan), death (Szymborska, Bursa), the crisis of expression (Wojaczek). However, it seems that the definite expression of Pretnar’s translation is optimistic. A chance to overcome death he sees in a creative act. (also „quiet conversation” of Wojaczek in spite of his doubt in the power of word expression stands a poetical witness in sense of life) and in religions experience (Wat, Staff, Gałczyński). The most everlasting confirmation of eternity for Pretnar were love and contiguity to another human being (Krasiński, Przybora).
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2009, 1, 1; 278-292
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mellan underhållning och kunskap. Svensk 1800-talskvinnolitteratur på polska och emancipationsfrågan
Between entertainment and education. Swedish women’s literature in the 19th century in Polish translation and the issue of emancipation
Autorzy:
Wasilewska-Chmura, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1178256.pdf
Data publikacji:
2021-06-09
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Marie Sophie Schwartz
svensk 1800-talskvinnolitteratur
översättningar av svensk litteratur till polska
översättning i kulturperspektiv
swedish women's literature in 19th century
polish translations of swedish literature
culture-related aspects of translation
Opis:
This paper addresses a phenomenon of the international success of Swedish female writers in the 19th century. I have focused on the Polish translations of Marie Sophie Schwartz’s works, which became extremely popular in the 1860’s and 1870’s, judging from the number of books translated in comparison to other Swedish bestselling writers. One of the most important issues for Schwartz was emancipation, specifically women’s right to education, employment and econo-mic autonomy. Her novel Emancipation Frenzy was translated into Polish in 1865 and 1876. Both translations differ as to the accuracy in rendering the emancipa-tion message. The earlier translation tends to omit or soften the author’s radical opinions on emancipation, which flattens the novel’s progressive message. The later one is closer to the original and articulates emancipation claims more faithfully. This probably has to do with the fact that the Polish emancipation de-bate was already more developed in the 1870s. That seems to confirm a funda-mental thesis of Translations Studies that translation not only communicates the message of the source text but also comprises an inscription of the host culture’s current standards and needs. Thus, the novels by Schwartz were initially read as popular literature, and over time they were perceived as socially engaged literature (Tendenzroman), which corresponded to the Polish nationalistic program.
Źródło:
Folia Scandinavica Posnaniensia; 2020, 28; 27-39
1230-4786
2299-6885
Pojawia się w:
Folia Scandinavica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka żydowska w Biblii księdza Jakuba Wujka z 1599 roku
The Jewish Issues in Wujek’s Bible 1599
Autorzy:
Pietkiewicz, Rajmund
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048779.pdf
Data publikacji:
2019-05-22
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
biblia wujka
żydzi
przekłady biblii na język polski
renesans
wujek’s bible
jews
bible translations into polish
renaissance
Opis:
Autor na podstawie studium tekstów komentarzy i wstępów do Biblii Wujka z 1599 roku wydobywa zawartą w nich wiedzę na temat Żydów i ich języka oraz kreśli obecny w tych tekstach obraz Żydów i ich zwyczajów. Wskazuje na źródła przekazywanych w Biblii Wujka informacji, ocenia je w kontekście sytuacji religijnej w renesansowej Rzeczypospolitej oraz podejmuje próbę określenia zakresu i siły ich oddziaływania na czytelników.
The author, on the basis of the study of the commentaries and prefaces to Wujek’s Bible of 1599, depicts the image of the Jews, their language and their customs as it was presented by Jakub Wujek and his contemporaneous fellow Jesuits. The author refers to the sources of the information contained in Wujek’s Bible, evaluates it in the context of the religious situation in the Renaissance Polish-Lithuanian Commonwealth and attempts at establishing the realm and power of the influence it had on readers.
Źródło:
The Biblical Annals; 2020, 10, 2; 279-302
2083-2222
2451-2168
Pojawia się w:
The Biblical Annals
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekłady literatury polskiej w Korei
Translations of Polish literature in Korea
Autorzy:
Sung-Eun (Czoj),, Choi (Estera)
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/510897.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
reception, translations
Polish literature in Korea
Opis:
The history of translating Polish literature in South Korea goes almost 100 years back. In the article Polish literary works translated into Korean have been presented in chronological order. The first Polish literary work offered to Korean readers was Quo vadis by Henryk Sienkiewicz. It was translated from Japanese into Korean language in 1916. Since then Kore-an translators have been presenting Polish literature to their compatriots almost constantly and in many different ways. This also applies to the very difficult moments in the history of Korea such as Japanese occupation (1910–1940) or so called „cold war” period. Around 70 works of Polish literature have been published in Korea so far (not mentioning re¬ editions and several different translations of the same work). Some works have been published several times, translated by different people and published by different publishing houses (for example Quo vadis by Henryk Sienkiewicz, Eighth day of a week by Marek Hłasko, Solaris by Stanisław Lem).
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2010, 2(6); 67-83
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od haskali do Zagłady. Czy proza hebrajskiego odrodzenia narodowego istnieje w polskim przekładzie? Komunikat o stanie wiedzy
From Haskalah to Holocaust. If There Exists the Prose of Hebrew Revival Literature in Polish Translation? Statement of Research
Autorzy:
Piekarski, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1902518.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura żydowska w Polsce
proza hebrajskiego odrodzenia narodowego
modernizm hebrajski
współczesna proza hebrajska
polskie tłumaczenia prozy hebrajskiej
Ozjasz Tilleman
Jewish literature in Poland
Hebrew revival literature
Hebrew modernism
modern Hebrew fiction
Polish translations of Hebrew literature
Osias Tilleman
Opis:
The paper proves that there exist cases of Polish translations of Hebrew revival literature, even though no official book translations are available. Novels and short stories by M. Z. Feierberg, J. Berditchevsky, H. J. Brenner, Sh. J. Agnon, A. Hameiri, H. Hazaz, D. Frischman, G. Schofman, A. Kabak and others have survived profusely in the Jewish-Polish press of the time. The paper also includes an index of stories discovered in the Polish language Jewish press. The query covered the writings from the late Haskalah period until the Holocaust time: from the assimilative weekly “Jutrzenka” (1861-1863) and “Izraelita” (1866-1915), through the “Moria” monthly (1903-1924), until the national-Zionist dailies that ceased to be published on the outbreak of World War II. Thus, we can conclude that a vast selection of stories is available for analysis, even though some important texts are still missing: neither D. Vogel's nor U.N. Gnessin's prose has been translated yet.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 1; 53-79
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe ujęcia translatoryczne w przekładach Księgi Koheleta i Pieśni nad Pieśniami w Biblii Ekumenicznej
New Options in the Translation of Qohelet and Song of Songs in the Polish Ecumenical Bible
Autorzy:
Bardski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1051504.pdf
Data publikacji:
2015-11-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Biblia ekumeniczna
polskie tłumaczenia Biblii
Księga Koheleta
Pieśń nad Pieśniami
Ecumenical Bible
Bible translations in Polish
Qohelet
Song of Songs
Opis:
The article presents the new ecumenical polish translation of the Scripture and focuses on its original aspects. The author of the article translated the books of Qohelet and Song of Songs in the Ecumenical Bible. The main newness in the book of Qohelet was a translation of the motto of the book. The traditional “vanity of vanities” was interpreted according to the Hebrew etymology connected with wind and vapor, using at the same time an adjectival form. Literally it could be expressed in English: “evanescent, how evanescent – says Qohelet – everything is so evanescent”. Another newness is the interpretation of the Hebrew re’ut ruach as “similar to the wind” based on the interpretation of the word re’ut in connection with the verbal root resh-ayin-hei. Also we propose, on the base of some semantic and intertextual analyses, a new interpretation of the passage considered misogynic of Qoh 7,27-28: “Behold, I have discovered this, says Qohelet, comparing one women with another to find an explanation. I am not able to understand even the one whom I love with all my heart. I am able to understand one man among a thousand, but I am not able to understand any woman among all these”. In the translation of the Song of Songs, instead of the traditional marginal notes “bride” and “bridegroom” introducing the speeches of different characters, we choose simply “she” and “he”.
Źródło:
The Biblical Annals; 2014, 4, 2; 451-459
2083-2222
2451-2168
Pojawia się w:
The Biblical Annals
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tożsamość Čefura w polskim przekładzie powieści Gorana Vojnovicia pt. "Čefurji raus!"
Identiteta Čefurja v prevodu romana Gorana Vojnovića "Čefurji raus!"
Čefur’s identity in translation of Goran Vojnovic’s novel entitled "Čefurji raus!"
Autorzy:
Gawlak, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486852.pdf
Data publikacji:
2012-10-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
bariery kulturowe w tłumaczeniu
tożsamość w przekładzie
Goran Vojnović
polskie przekłady literatury słoweńskiej
Tomasz Łukaszewicz
kulturne bariere v prevodu
identiteta v prevodu
poljski prevodi slovenske literature
cultural barrier in the translation
identity in the translation
Polish translations of the Slovenian literature
Opis:
Roman Gorana Vojnovića "Čefurji raus!" v poljskem prevodu Tomasza Łukaszewicza je za poljskega bralca nedvomno priložnost za soočenje s kulturno drugačnostjo, hkrati pa pred njim odpira pomembno problematiko iskanja identitete v okvirih večkulturnosti. Prevajalec se je lotil zelo težke in ambiciozne naloge. Težave, s katerimi se je moral soočiti, so v primeru prevajanja romana, ki se loteva problematike večkulturnosti in subkulture, multiplicirane. Primerjalna analiza izvirnika in prevoda romana je pokazala, da dobiva identiteta čefurja v prevodu univerzalnejše poteze kot v izvirniku. Do tega je prišlo predvsem zaradi kulturne bariere, ki jo predstavlja za prevajalca v primeru tega romana velika raznolikost jezika, pač glede na narodnostno pripadnost literarnih junakov. Ta diferenciacija je nosilka bistvenih informacij in izvir identifikacije junakov, kar pa je v prevodu zreducirano. Žal ni se prevajalec potrudil, da bi individualiziral govorico junakov z raznimi rejestri jezika in različno močjo slenga, komizma ali vulgarizma. Nekatere prevajalčeve odločitve tudi ali zaostrujejo opozicijo svoji — tuji, na podlagi katere junaki definirajo svoj odnos do okolice in oblikujejo lastno identiteto, ali pa poudarjajo familiarni značaj relacij, obstoječih na obrobju čefurske družbe. Na stilistični ravni je jezik junakov vulgarnejši in skromnejši glede števila komičnih elementov, zaradi česar se zdi čefur v poljski recepciji bolj obscen in manj senzibilen. Omenjene premike signalizirajo nezadostljive retorično-pragmatične kompetence prevajalca. Zaradi nastalih pomenskih izgub postanejo izrazitejše univerzalne lastnosti junaka, roman pa se zdi za sekundarnega sprejemnika atraktiven — saj se z obravnavano problematiko lažje poistoveti.
Goran Vojnovic’s novel "Čefurji raus!" in Tomasz Łukaszewicz’s Polish translation is undoubtedly an opportunity to commune with cultural otherness, and, simultaneously, it touches upon the issue of seeking one’s identity in the face of multiculturalism. The translator undertook a very difficult and ambitious task. In the translation of the novel, which deals with the issue of multiculturalism and subculture, the difficulties the translator is confronted with are being multiplied. The comparative analysis of the original and the translation of the novel reveals that Čefur’s identity in the translation has gained more universal frames than in the original. It is mainly because of the cultural barrier which, for the translator, is a strong differentiation between main characters’ language in terms of their nationality. It is a means of conveying vital information as well as a source of characters’ identification which in the original is reduced. Unfortunately the translator did not make an attempt to individualize the characters’ speech using, for example, different language registers or elements of slang, humour, or vulgarity. At the same time, some of the translator’s choices either sharpen the opposition friend-stranger on the basis of which the characters define their attitude to the surroundings and shape their own identity or enhance the familiar character of the relations which take place within Čefurian community. At the stylistic level, the main characters’ language is more crude and limited in comic elements. And thus, in the Polish context, Čefur appears to be more obscene and less sensitive. These displacements give evidence to the translator’s inefficient rhetorical and pragmatic abilities. Despite the fact that, as a consequence of semantic losses the universal features of the main character’s identity are clearer, the novel may become attractive to secondary readers because of the possibility of identification with the analysed issue.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2012, 3, 1; 13-31
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poezija kao prostor intimnog i javnog
Poetry as Intimate and Public Space
Autorzy:
Gverić Katana, Petra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486747.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Polish poetry
Croatia
translations
new media
reception
Opis:
The article gives a brief overview of translated Polish literature in Croatia in 2017 and considers the visibility of Polish poetry in a body of literary works translated after 1990, focusing on contemporary phenomena such as poetry in new media and the place it takes in the contemporary reception.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2019, 9, 3; 59-72
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emily Dickinson po polsku
Emily Dickinson in Polish
Autorzy:
Salska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041434.pdf
Data publikacji:
2018-10-26
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Dickinson – reception in Poland
translations into Polish
Polish translators (Stanisław Barańczak
Kazimiera Iłłakowiczówna
Wacław Iwaniuk
Ludmiła Marjańska
Artur Międzyrzecki
Andrzej Szuba)
translating poetry
Opis:
The article traces Polish translations of Dickinson’s poetry preceding and following the publication in the nineteen nineties of 200 poems by Emily Dickinson translated by Stanisław Barańczak. It comments on some Polish poets’ response to Dickinson in their own works and points to the growing body of publications online of private selections from Dickinson’s poems previously translated by established Polish poets (mostly Barańczak or Marjańska) as well as translations and original poems inspired by Dickinson’s work authored by less known poets, amateur translators and lovers of poetry. The article suggests that the increased Polish interest in Dickinson’s work is not only a kind of domino effect following Barańczak’s impressive translations. It also results from the growth of interest in translation studies and skills and must be related, too, to the fact that her poetry of private sensibility confronted with a dramatically changing world resonates with contemporary experience of the sensitive individual.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2018, 33; 271-290
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słoweńskie tłumaczenia literatury polskiej w latach 2019 i 2020
Slovenian Translations of Polish Literature in 2019 and 2020
Slovenski prevodi poljske književnosti v letih 2019 in 2020
Autorzy:
Rezoničnik, Lidija
Borowy, Joanna
Gawlak, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25185682.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
literary translation
Polish-Slovenian translations in 2019 and 2020
literary critiques
reception of Polish literature
literarni prevod
prevodi poljske književnosti v letih 2019 in 2020 v slovenščino
literarna kritika
recepcija poljske književnosti
Opis:
The article provides an overview of Slovenian translations of Polish literature in the 2019’s and 2020’s and reviewers’ responses to these works. A total of 23 translations of books were published in 2019, including five literary works (three collections of poetry and two novels). Among the 13 published translations of the following year there were eight literary works (one drama, a collection of short stories, three novels and three collections of poetry). The publishing of e-books also increased significantly in 2020. The published translations give Slovenian readers access to familiar, mostly world-renowned authors such as O. Tokarczuk, Z. Herbert, W. Szymborska, C. Miłosz, I. Karpowicz, while works by I. Ostachowicz, B. Nowicka, A. Kulisiewicz, J. Małecki, R. Franczak, and K. Dąbrowska were translated into Slovenian for the first time. With the exception of J. Kochanowski’s drama, all of the literary works translated were from the second half of the 20th century or the 21st century.
Pregled prevodov poljske književnosti v slovenščino kaže, da je bilo v letu 2019 izdanih 23 knjižnih prevodov, med njimi pet leposlovnih del, tj. tri zbirke poezije in dva romana (poleg tega še 15 otroških/mladinskih knjig in prevodi treh neleposlovnih del). V letu 2020 je opazno pospešeno izdajanje elektronskih knjig, ki je najverjetneje posledica omejene dostopnosti knjižnic in knjigarn v času epidemije koronavirusne bolezni. Izšlo je osem elektronskih knjig, ki so bile v preteklih letih že izdane v fizični obliki, in 13 tiskanih knjig novo prevedenih del. Poleg treh otroških in dveh neleposlovnih, je bilo prevedenih osem leposlovnih del: ena drama, trije romani, ena zbirka kratkih zgodb in tri zbirke poezije. Prevodi prinašajo dela slovenskim bralcem že znanih in večinoma svetovno prepoznavnih avtoric in avtorjev, kot so O. Tokarczuk, Z. Herbert, W. Szymborska, C. Miłosz, I.Karpowicz, prvič pa so bila v slovenščino prevedena dela I. Ostachowicza, B. Nowicke, A.Kulisiewicza, J. Małeckega, R. Franczak in K. Dąbrowske. Z izjemo drame J.Kochanowskega gre za prevode književnosti druge polovice 20.stoletja oz. 21.stoletja, ki so v slovenskih medijih večinoma doživeli recepcijski odziv (z izjemo Kochanowskega in Miłosza), ta je skoraj v vseh primerih zelo pozitiven. Avtorji prevodov leposlovnih del so uveljavljeni prevajalci: J. Unuk, N. Jež, K. Šalamun-Biedrzycka, K. Pisk, med njimi pa se pojavljajo tudi nova imena, kot je J. Snoj. Pomemben medij za objavo prevodov (fragmentov) del v Sloveniji manj prepoznavnih avtoric in avtorjev ter za prve objave mladih prevajalcev so bile tudi v letih 2019 in 2020 tiskane in spletne revije.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2022, 12; 1-20
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies