Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "polish jews" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-87 z 87
    Tytuł:
    Udział Żydów w życiu gospodarczym gminy Sławatycze w okresie dwudziestolecia międzywojennego
    Autorzy:
    Skibińska, Paula
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/617348.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Polish Jews
    Sławatycze
    Żydzi
    Opis:
    The Jews for several hundred years lived in the Polish lands, from the 16th century on the areas of the present Biała Podlaska County and formed a significant part of the Polish-Lithuanian Commonwealth society. They had own customs, traditions, language and religion and settled primarily small towns and market settlements. To high degree they influenced the socio-economic development of the Lublin region, including Sławatycze – small town on the Bug River.
    Żydzi, którzy na przestrzeni kilkuset lat zamieszkiwali ziemie polskie, w tym od XVI w. także tereny obecnego powiatu bialskiego, stanowili istotną część społeczeństwa Rzeczypospolitej. Charakteryzowali się własnymi zwyczajami, tradycjami, językiem i religią. Zamieszkiwali przede wszystkim małe miasteczka i osady targowe. W znacznym stopniu wpływali na rozwój społeczno-gospodarczy różnych miejscowości na terenie Lubelszczyzny, w tym położonych nad Bugiem Sławatycz.
    Źródło:
    Studenckie Zeszyty Naukowe; 2018, 21, 36
    1506-8285
    Pojawia się w:
    Studenckie Zeszyty Naukowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świecka tożsamość polskich Żydów jako żydowska tożsamość alternatywna
    Autorzy:
    Włodarczyk, Tamara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/631147.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    POLISH JEWS
    JEWISH IDENTITY
    SECULAR IDENTITY
    Opis:
    The article discusses the issue of Jewish secular identity. Drawing on the studies of Irena Hurwic-Nowakowska, Konstanty Gebert and Heleny Datner, as well as own research, the author demonstrates the specific identity of a number of Polish Jews, whose notion of Jewish identity is not founded on religion but rooted in the broadly understood Jewish heritage.  
    Źródło:
    Studia Europaea Gnesnensia; 2013, 8; 71-95
    2082-5951
    Pojawia się w:
    Studia Europaea Gnesnensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Echi della rivolta del ghetto di Varsavia nella letteratura polacca contemporanea
    Autorzy:
    Marchesani, Pietro
    Quercioli Mincer, Laura
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28408881.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Associazione Italiana Polonisti (AIP)
    Tematy:
    Polish Studies in Italy
    Polish Jews
    Warsaw
    Źródło:
    pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2013, 4; 298-316
    2384-9266
    Pojawia się w:
    pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Can Fascism Be Good for the Jews? The Response of the Yiddish Press in Poland to Italian Fascism (1922–39): A Research Reconnaissance
    Autorzy:
    Nalewajko-Kulikov, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2131442.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-18
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Polish Jews
    Italian Jews
    Yiddish press
    Italian fascism
    Benito Mussolini
    Opis:
    The article sets out to profile the results of preliminary research into the stances taken by two Warsaw Yiddish daily newspapers, Haynt and Der Moment, on the phenomenon of Italian fascism. These ranged from guarded and benevolent interest, and even a certain fascination, to categorical rejection, depending on the official stance of the fascist movement towards the Jews. The article discusses the initial ad hoc judgments on fascism made in the 1920s, opinions on Polish and Jewish emulators of Mussolini, with particular attention to Vladimir Jabotinsky and the Revisionist movement, and the opinions of Jewish political journalists on Mussolini’s volte-face regarding the Jews in the 1930s. A separate section is devoted to a series of 1938 reportage features showcasing the life of the Italian Jews in Fascist Italy.
    Źródło:
    Acta Poloniae Historica; 2021, 123; 187-214
    0001-6829
    Pojawia się w:
    Acta Poloniae Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    In the Interstices of Languages and Cultures. Julian Stryjkowski – a Polish Writer of Jewish Origin
    Autorzy:
    Piekarski, Ireneusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/508748.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Julian Stryjkowski
    Jewish literature
    Polish literature
    Jewish identity
    Polish Jews
    Opis:
    In the Interstices of Languages and Cultures. Julian Stryjkowski – a Polish Writer of Jewish OriginThe following sketch is a depiction of a prewar stage of life as well as work of Julian Stryjkowski who was a Polish writer of Jewish origin. Identity quandary of the author of Voices in the Dark was presented against the background of changes taking place in the Jewish world at the turn of the twentieth century juxtaposed with the parallel choices of Shmuel Josef Agnon and Isaac Bashevis Singer. The aim of the essay is to present the role of the language of writing in the process of shaping authors' personal identity.W szczelinach języków i kultur. Julian Stryjkowski - polski pisarz żydowskiego pochodzeniaJest to szkic o przedwojennym etapie życia i twórczości Juliana Stryjkowskiego - polskiego pisarza żydowskiego pochodzenia. Tożsamościowe rozterki twórcy Głosów w ciemności ukazane zostały na tle przemian modernizacyjnych postoświeceniowego żydostwa i zestawione z paralelnymi wyborami Szmuela Josefa Agnona i Izaaka Baszewisa Singera. Głównym celem artykułu jest ukazanie roli języka twórczości w kształtowaniu osobowej tożsamości pisarzy.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2014, 3
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Głowiński: tożsamość prozą (od początku)
    Głowiński: identity in prose (from the beginning)
    Autorzy:
    Kuczyńska-Koschany, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1533389.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Michał Głowiński
    identity
    autobiographical writing
    memory
    Polish Jews
    Holocaust
    Opis:
    The article is an attempt to reach the first statements and texts by Michał Głowiński, relating to Jewish identity in Poland, the condition of a child of the Holocaust, the trauma of a Holocaust survivor, and the situation of an intelectual. The author of the article tries to demonstrate continuity of all creative gestures, from the frist writings and statements, signed with pseudonyms, through Czarne sezony [The Black Seasons] and their continuations, to the autobiographical Kręgi obcości [Circles of strangeness]; the continuity is seen in the perspective of identity. The author is also interested, in the given subject scope, in Głowiński’s spatial obsessions (especially claustrophobia and phantasmagoria). The stake of literary “self-therapy” is in the most crucial things: truth of oneself, memory, self-identification.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2013, 22; 119-129
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A POCKETBOOK OF WONDERS: MAYSES NOYROIM (DEEDS OF AWE, PIETRKOV 1913/1914) AND THE REBBE OF RADZYMIN
    Autorzy:
    Tuszewicki, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/646902.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
    Tematy:
    Hasidism, Polish Jews, hagiography, 19th-20th cent.
    Opis:
    Mayses Noyroim is a Yiddish booklet published in the second decade of the twentieth century documenting the wonders performed by Ya’akov Arie Guterman (1792–1874). The path of this renowned figure from Radzymin led him through the courts of the most important Hasidic leaders of Poland. The booklet of only 40 pages presents the protagonist as the rightful successor of the tsaddikim of Lublin, Przysucha and Warka. It is a col- lection of stories gathered almost entirely from oral testimonies of people who participated in the life of his court. Besides a few indications of ritual customs, as well as a handful of Hasidic teachings, the text focuses on the esoteric dimension of Guterman’s multifarious activities. It starts with a testimony, that he was a man ofGod’s prophecy. Then it briefly recounts the story of his life, to present his figure in supernatural circumstances. The paper discusses the booklet in its most fascinating contexts to analyse the way the tsaddik’s wondrousdeeds functioned in the popular imagination. My aim is to elucidate how the reality of early twentieth-century Polish-Jewish society corresponded with esoteric speculations. In other words, how the needs of the peoplewere reflected in narratives of miracles and marvels, regardless of their clearly modern background.
    Źródło:
    Studia Humanistyczne AGH; 2017, 16, 4
    2084-3364
    Pojawia się w:
    Studia Humanistyczne AGH
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Embassy of Poland in Poland: The Polin Myth in the Museum of the History of Polish Jews (MHPJ) as narrative pattern and model of minority-majority relations [Ambasada Polski w Polsce. Mit Polin w Muzeum Historii Żydów Polskich jako wzór narracji i model relacji mniejszość-większość]
    Autorzy:
    Janicka, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/643797.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    anti-Semitism
    de-Holocaustization
    Museum of the History of Polish Jews (POLIN MHPJ)
    Polin myth
    Polish historical policy
    politics of memory
    Polish Jews (concept revision)
    symbolic violence
    Opis:
    The Embassy of Poland in Poland: The Polin Myth in the Museum of the History of Polish Jews (MHPJ) as narrative pattern and model of minority-majority relationsThe text offers an analysis of the MHJP’s core exhibition, the architecture of the Museum’s building as well as the transformations of its surroundings, seen as operations in as well as on a space that is a sign and a designate of the Holocaust. This observed de-Holocaustization of the Holocaust story takes place in the context of progressing Holocaustization of the story concerning the past of ethnic Poles.The main narrative uniting the MHJP’s surroundings, building and core exhibition is the idyllic myth of Polin which dictates the selection and presenting of information. The story of Polish hosts and Jewish guests that is inherent to the Polin myth establishes inequality and dominance/subjugation as framing principles of a story of majority-minority relations. It also constitutes a mental gag and an instance of emotional blackmail which precludes any rational – analytical and critical – conversation based on historical realities. Furthermore, in practice, it is a part of a pattern of culture which produces – and at the same time legitimizes – violence and exclusion.The article reconstructs the principles governing the Polinization of the history of Jews in Eastern Europe (a term coined by Konrad Matyjaszek). These principles include: emphasizing the Polish over the Jewish lieux de mémoire; presenting the figures and landmarks of importance for both groups through the prism of those aspects which concern the majority group; refraining from problematization of specific phenomena (like Judaism or transboundary character) and from applying to the a longue durée perspective; and decontextualization (e.g., by passing over anti-Semitism – Christian but not only Christian – and its significance for the construction of the majority group’s collective identity, an identity that over time increasingly determined the Jews’ conditions of life, until eventually it determined their fate). In relation to the core exhibition the text discusses such issues as: “last minute” censorship; affirmation of anti-Semitic phantasms (like the Paradisus Iudaerum or Esterka); the abandonment planned – and prepared – part of the exhibition dealing with the period after the regaining of independence by Poland in 1989; presenting numerous events and questions in a way that contradicts the state of research not only known but often arrived at in Poland (a particularly outraging example of this is abstaining from a realistic presentation of the Polish context of the Holocaust in favor of a return to the outdated category of the innocent, or indifferent, Polish bystander to the Holocaust).The stake of this retouched story is the image of Poland and reputation of Poles, that is to say – the complacency of the non-Jewish majority. The price is the mystification of Eastern European Jewish history and the thwarting of the potential for change which arouse as a result of the Jedwabne debate. This potential promised a chance for a revision of culture and a remodelling of social relations in the spirit of equal rights and integrated history. Apart from the period from 1944/45 to 1946, this chance was unprecedented in theJewish-Polish and Polish-Jewish “common history that divides”.  Ambasada Polski w Polsce. Mit Polin w Muzeum Historii Żydów Polskich (MHŻP) jako wzór narracji i model relacji mniejszość-większośćTekst zawiera analizę wystawy głównej MHŻP, architektonicznej postaci gmachu muzeum i przekształceń jego otoczenia jako operacji dokonanych w oraz na przestrzeni będącej znakiem i desygnatem Zagłady. Kontekstem dla obserwowanej deholokaustyzacji opowieści o Holokauście jest postępująca holokaustyzacja opowieści o przeszłości etnicznych Polaków. Narracją główną spajającą otoczenie MHŻP, gmach oraz wystawę główną jest idylliczny mitPolin, który rozstrzyga o selekcji i sposobie prezentowania informacji. Zawarta w nim opowieść o polskich gospodarzach i żydowskich gościach ustanawia nierównoprawność oraz dominację/podporządkowanie jako zasady ramowe opowieści o relacji większość-mniejszość. Stanowi także rodzaj mentalnego knebla i emocjonalnego szantażu, który udaremnia racjonalną – analityczną i krytyczną – rozmowę w kategoriach historycznego konkretu. Ponadto zaś – w praktyce – jest częścią wzoru kultury, który produkuje – i legitymizuje zarazem – przemoc oraz wykluczenie.Artykuł rekonstruuje reguły polinizacji historii Żydów w Europie Wschodniej (termin autorstwa Konrada Matyjaszka). Do reguł tych należą m.in. eksponowanie polskich miejsc pamięci (lieux de mémoire) kosztem żydowskich miejsc pamięci; prezentowanie figur i cezur obopólnie ważnych przez pryzmat tego, co w nich istotne dla grupy większościowej; brak problematyzacji zjawisk specyficznych (jak np. judaizm, transgraniczność) i ujęcia ich w perspektywie długiego trwania; dekonstektualizacja (np. pominięcie antysemityzmu –chrześcijańskiego i nie tylko – oraz jego znaczenia dla konstrukcji zbiorowej tożsamości grupy większościowej, która z biegiem czasu w coraz znaczniejszym stopniu rozstrzygała o warunkach życia Żydów, aż przesądziła o ich losie).W odniesieniu do wystawy głównej tekst porusza sprawę m.in. cenzury last minute; afirmacji antysemickich fantazmatów (jak Paradisus Iudaeorum czy Esterka); rezygnacji z przewidzianej i przygotowanej części ekspozycji dotyczącej okresu po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1989 roku; prezentacji wielu wydarzeń i zagadnień w sposób sprzeczny ze stanem badań nie tylko znanym, ale też niejednokrotnie wypracowanym w Polsce (czego szczególnie bulwersującym przykładem jest odstąpienie od realistycznej prezentacji polskiego kontekstu Zagłady i powrót do zdezaktualizowanej kategorii biernego czy też obojętnego polskiego świadka [bystander] Zagłady).Stawką tak spreparowanej opowieści jest wizerunek Polski i reputacja Polaków, a więc dobre samopoczucie nieżydowskiej większości. Ceną zaś – mistyfikacja historii Żydów Europy Wschodniej oraz zniweczenie potencjału zmiany, który ujawnił się w związku z debatą jedwabieńską. Potencjał ten oznaczał szansę rewizji kultury oraz przebudowy stosunków społecznych w duchu równych praw i historii zintegrowanej. Nie licząc okresu 1944/1945 - 1946, była to szansa bezprecedensowa w żydowsko-polskiej i polsko-żydowskiej „wspólnej historii, która dzieli”. 
    Źródło:
    Studia Litteraria et Historica; 2016, 5
    2299-7571
    Pojawia się w:
    Studia Litteraria et Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Grand Illusion? The Phenomenon of Jewish Life in Poland after the Holocaust in Lower Silesia
    Autorzy:
    Ilwicka, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/668297.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Polish Jews
    German Jews
    communism
    Holocaust
    survivors of the Holocaust
    Lower Silesia
    Polska
    Jacob Egit
    Opis:
    The Jewish Life in Poland inLower Silesia began with the end of World War II. Survivors from the local concentration camp in Gross Rosen created the first Jewish committee and, with German Jewish survivors, started a new chapter in the post war history of Lower Silesia. The fact that only 10% of the Jews from the whole population overcame the extermination should be borne in mind. There is a related branch of research that seeks to determine how long Jewish life continued in Europe, where and under what conditions. In the last few years, we have become aware of the extent to which Jews actually built new possibilities after World War II in Poland, 1945–1968. In fact, the prevailing popular image of post–war Jewry is a simplistic one that divides the Jewish population into basic groups: the assimilated Jews of Russia; the “Jewish Jews” of Poland and other western areas, annexed to the Soviet Union, who sought to preserve at least some aspects of Yiddishkayt (Jewishness); and the traditional Jews, who remained devout.In the period of 1945–1950, the Jews created the most important center of Jewish Life in Europe, in terms of culture, industry, education and intellectual life. A stabilization period of the Jewish settlement began with the autumn of 1946. The softening of emigration rules and the closure of the Polish borders in the winter of 1947 helped Jews fully concentrate on the Jewish life in Poland. At that time, political, social, economic and cultural activities continued to be carried out on a large scale. In 1946, 16,960 Jews were registered in Wrocław. With the change of the policy towards the Jewish community by the communist government of Poland, the Jewish settlement in Wrocław slowed down and eventually, at the beginning of the 70’s, Jewish life in the Lower Silesia disappeared from the cultural map of the local landscapes.Even though some of the Jewish settlers remained in the Lower Silesia to continue Jewish life in this territory, the community never became as strong and influential as it was at the beginning of the settlement. 
    The Jewish Life in Poland inLower Silesia began with the end of World War II. Survivors from the local concentration camp in Gross Rosen created the first Jewish committee and, with German Jewish survivors, started a new chapter in the post war history of Lower Silesia. The fact that only 10% of the Jews from the whole population overcame the extermination should be borne in mind. There is a related branch of research that seeks to determine how long Jewish life continued in Europe, where and under what conditions. In the last few years, we have become aware of the extent to which Jews actually built new possibilities after World War II in Poland, 1945–1968. In fact, the prevailing popular image of post–war Jewry is a simplistic one that divides the Jewish population into basic groups: the assimilated Jews of Russia; the “Jewish Jews” of Poland and other western areas, annexed to the Soviet Union, who sought to preserve at least some aspects of Yiddishkayt (Jewishness); and the traditional Jews, who remained devout.In the period of 1945–1950, the Jews created the most important center of Jewish Life in Europe, in terms of culture, industry, education and intellectual life. A stabilization period of the Jewish settlement began with the autumn of 1946. The softening of emigration rules and the closure of the Polish borders in the winter of 1947 helped Jews fully concentrate on the Jewish life in Poland. At that time, political, social, economic and cultural activities continued to be carried out on a large scale. In 1946, 16,960 Jews were registered in Wrocław. With the change of the policy towards the Jewish community by the communist government of Poland, the Jewish settlement in Wrocław slowed down and eventually, at the beginning of the 70’s, Jewish life in the Lower Silesia disappeared from the cultural map of the local landscapes.Even though some of the Jewish settlers remained in the Lower Silesia to continue Jewish life in this territory, the community never became as strong and influential as it was at the beginning of the settlement.
    Źródło:
    The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2014, 4, 2
    2391-6559
    2083-8018
    Pojawia się w:
    The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Zdecydowanie żydowskie, wyraźnie polskie”… Strategie narracyjne twórców Muzeum Historii Żydów Polskich Polin
    Autorzy:
    Cukras-Stelągowska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/644901.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    discursive narratives
    Jewish identity
    Polin Museum of the History of Polish Jews
    Opis:
    This paper aims to establish a framework of discursive narratives about the idea of the Polin Museum of the History of Polish Jews. Most of these narrative strategies concern the implementation of this huge project, arrangement of exhibitions, topics presented and the importance of the museum for the community of Polish Jews and Poles. The qualitative analysis of the narratives is conducted based on the content of periodicals published by the Jewish community in Poland: „Midrasz. Pismo Żydowskie” and „Chidusz. Magazyn Żydowski”. The analysis involves 11 speeches given immediately after the ceremonial opening of the Museum in 2013 and later, primarily at anniversary celebrations.
    Źródło:
    Kultura-Społeczeństwo-Edukacja; 2017, 12, 2; 379-400
    2300-0422
    Pojawia się w:
    Kultura-Społeczeństwo-Edukacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Żniwo „Złotych żniw
    Harvest of “Golden Harvest”
    Autorzy:
    Sułek, Antoni
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373656.pdf
    Data publikacji:
    2011-11-22
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish-Jews relations
    Holocaust
    Jan Tomasz Gross
    stosunki polsko-żydowskie
    zagłada Żydów
    Opis:
    The article is an attempt to assess a social impact of the book “Golden Harvest”, published at the beginning of 2011 by Jan Tomasz Gross and Irena Grudzińska-Gross. The authors of the book have revealed facts, scale and motives of participation of the Polish citizens in killing and robbing Jews in the Nazi-occupied Poland. They have demonstrated that the scale of Jewish homicide was broader than hitherto described, and argued that it was greater than the scope of help provided to the Jews. The book triggered a fiery public debate in Poland. Based on the research polls the Author of the article demonstrates that the impact of “Golden Harvest” is quite complex. The book and the debate did activate the social memory concerning violence, burglary and killings of the Jews. Supposedly, they also persuaded some scarce number of Poles that such facts, quite numerous, did happen and made a significant number of Poles think that it might have been so. The discussion did not, however, change an overall and valuating opinion about the attitude of Poles towards Holocaust. The Author tries to explain why the book’s effect was far less spectacular than its authors had expected. The answer is looked for in the attitudes of Poles and the type of beliefs that were to have been changed as a result of publishing “Golden Harvest”, as well as in the specific features of the book and the debate triggered by it.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2011, 55, 4; 247-261
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Historia i rozwój przestrzenny osadnictwa żydowskiego (XVII–XIX wiek) w Piotrkowie Trybunalskim na podstawie wybranych materiałów źródłowych
    Autorzy:
    Milerowska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373778.pdf
    Data publikacji:
    2020-04-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Piotrków Trybunalski
    Jewish district
    history of Polish Jews
    dzielnica żydowska
    historia polskich Żydów
    Opis:
    W tekście został przedstawiony zarys historyczny i przestrzenny rozwój rewiru zamieszkałego przez starozakonnych, potocznie zwanego Żydowskim Miastem Piotrkowem. Z racji pełnionej przez Piotrków Trybunalski ważnej funkcji, najpierw jako miasta królewskiego, a następnie gubernialnego, bazą źródłową do napisania artykułu stały się wybrane relacje mieszkańców miasta i odwiedzających je prominentnych gości, a także fragmenty dokumentów urzędowych. Obraz dzielnicy, jaki wyłania się z dostępnych tekstów, znacząco nie odbiega od rozwoju podobnych obszarów w tych polskich miastach, które otrzymały privilegium de non tolerandis Judaeis.
    This paper presents the historical overview and spatial development of the district, called the Jewish City of Piotrków. Due to the important role of Piotrków Trybunalski, primarily as a royal city, and then as a Piotrków Governorate town, the source material for the article are selected relations of the city residents and prominent visitors. The image of the district that emerges from the available documents, does not deviate significantly from the development of similar areas in these Polish cities that have been granted by privilegium de non tolerandis Judaeis.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2020, 106; 39-52
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Komentarz do artykułu „Dla kogo i o czym? Muzeum Polin, historiografia Żydów a Żydzi jako «sprawa polska»” Kamila Kijka [Commentary on the article “For whom and about what? The Polin Museum, Jewish historiography and Jews as a 'Polish cause'” by Kamil Kijek]
    Autorzy:
    Stoll, Katrin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/643659.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Polin
    Museum of the History of Polish Jews
    polinization
    antisemitic imaginarium
    Jedwabne Debate
    Opis:
    Commentary on the article For whom and about what? The Polin Museum, Jewish historiography and Jews as a “Polish cause” by Kamil KijekThe text is a short commentary on the article For whom and about what? The Polin Museum, Jewish historiography and Jews as a “Polish cause” by Kamil Kijek, reconstructing and deconstructing the author’s argument. Komentarz do artykułu Dla kogo i o czym? Muzeum Polin, historiografia Żydów a Żydzi jako "sprawa polska” Kamila KijkaTekst jest krótkim komentarzem do artykułu Dla kogo i o czym? Muzeum Polin, historiografia Żydów a Żydzi jako „sprawa polska” Kamila Kijka, rekonstruującym i dekonstruującym argumenty autora.
    Źródło:
    Studia Litteraria et Historica; 2017, 6
    2299-7571
    Pojawia się w:
    Studia Litteraria et Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Da Polônia ao Brasil (1933-1945): memórias dos refugiados do nazismo e sobreviventes do Holocasto
    From Poland to Brazil (1933-1945): Memories of Refugees from Nazism and Holocaust Survivors
    Autorzy:
    TUCCI CARNEIRO, Maria Luiza
    SIUDA-AMBROZIAK, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/486035.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Brasil
    Polônia
    antissemitismo
    judeus poloneses
    Holocausto
    refugiados
    Brazil
    Polska
    anti-Semitism
    Polish Jews
    Holocaust
    refugees
    Opis:
    O artigo tem como objetivo divulgar os testemunhos dos poloneses de origem judaica que buscaram refúgio no Brasil, fugindo das perseguições nazistas ou como sobreviventes do Holocausto, no pós-guerra. Do ponto de vista metodológico, referindo-se aos estudos sobre a memória e esquecimento na história oral, as autoras concentram-se na pesquisa biográfica dos depoentes, especialmente nas situações descritas e entendidas como rupturas – mudanças dramáticas no percurso da vida dos entrevistados como: judeus na Polônia; refugiados; e, fi-nalmente, brasileiros.
    The article aims to disclose the testimonies of Polish Jews who sought refuge in Brazil fleeing Nazi persecutions or as post-war Holocaust survivors. From the methodological point of view, referring to the studies on memory and forgetfulness in oral history, the authors focus on the biographical research of the interviewees, especially in the situations described and understood as ruptures: dramatic changes over the course of their lives as: Jews in Poland; refugees; and, finally, as Brazilians.
    Źródło:
    Revista del CESLA. International Latin American Studies Review; 2017, 20; 165-190
    1641-4713
    Pojawia się w:
    Revista del CESLA. International Latin American Studies Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dla kogo i o czym? Muzeum Polin, historiografia Żydów a Żydzi jako „sprawa polska [For whom and about what? The Polin Museum, Jewish historiography and Jews as a “Polish cause”]
    Autorzy:
    Kijek, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/643789.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Polin
    Museum of the History of Polish Jews
    Jewish studies
    Polish-Jewish relations
    metahistory
    Jewish historiography
    antisemitism
    Opis:
    For whom and about what? The Polin Museum, Jewish historiography and Jews as a “Polish cause”The article presents main threads of the ongoing debate around the permanent exhibition of the Polin Museum of the History of Polish Jews in Warsaw. Analyzing differences between two fields of research, Jewish studies and studies on Polish-Jewish relations, the article makes the case that many of the critical voices in this debate stem from a lack of understanding of the differences between these two fields of research; these in their turn arise from the current state of affairs in Poland, and the pressure of nationalism and ethnocentrism, exerted also on Polish historical debates. If the telling of the 1,000 years of the history of Jewish life in Poland were to concentrate on the attitudes of the majority population towards Jews, as the critics seem to suggest, should be the case, the Museum’s narrative would run the risk of falling into a teleological fallacy, whereby all previous events and processes are interpreted as mechanically leading to the Holocaust, and of omitting all of these elements of Jewish history which are not relevant from the perspective of the Holocaust and of antisemitism studies. Making anti-Jewish hatred or the attitudes of the general majority towards Jews into the central axis of Jewish history could deprive Jews of their own historical subjectivity. At the same time, the article points out where and how the narrative of the Polin Museum indeed insufficiently includes the subject of antisemitism as an important factor of Jewish experience and of Jewish history in Poland. Renewing the dialogue between representatives of Jewish studies and Polish-Jewish relations studies is crucial from the standpoint of the current situation in Poland, in which the Polin Museum can be used by various actors in their attempts to build highly biased, politicized and uncritical versions of the history of Poland generally and of Polish attitudes towards the Jews specifically. This kind of understanding between the fields of Jewish studies and Polish-Jewish relations studies and their representatives’ common struggle against such attempts require an understanding of the autonomy of and differences between these two fields of research. Dla kogo i o czym? Muzeum Polin, historiografia Żydów a Żydzi jako „sprawa polska”Artykuł ten przedstawia najważniejsze wątki krytycznej debaty wokół treści wystawy stałej Muzeum Historii Żydów Polskich Polin. Analizując różnice między dwoma polami badawczymi – studiami żydowskimi i studiami nad relacjami polsko-żydowskimi – autor broni tezy, że wiele krytycznych głosów w debacie wynika z niezrozumienia różnic między przedmiotem badań tych dwóch pól, po części wynikającego z obecnej sytuacji – panującego nacjonalizmu i etnocentryzmu, wywierających wpływ również na polskie debaty historyczne. Domaganie się od wystawy opowiadającej tysiącletnią historię Żydów na ziemiach polskich, aby koncentrowała się głównie na stosunku społeczeństwa większościowego do Żydów, grozi popełnieniem błędu teleologii, to jest interpretowaniem wcześniejszych wydarzeń i procesów jako nieuchronnie prowadzących do Zagłady, a także pomijaniem wszystkich tych elementów dziejów żydowskich, które z perspektywy Holokaustu i badań nad antysemityzmem nie mają znaczenia. Tego rodzaju postulaty i stojące za nimi metahistoryczne założenia grożą pozbawieniem Żydów roli podmiotów w ich własnej historii. Z drugiej strony autor tekstu wskazuje na elementy narracji wystawy stałej Muzeum Polin, w których rzeczywiście w niedostateczny sposób uwzględniona została problematyka antysemityzmu jako ważnego elementu żydowskiego doświadczenia i kluczowego czynnika dziejów Żydów w Polsce. Przywrócenie rzeczywistego dialogu i komunikacji pomiędzy przedstawicielami studiów żydowskich i badaczami relacji polsko-żydowskich, przy zachowaniu autonomii tych dwóch pól i zrozumieniu różnic pomiędzy nimi, jest też istotne z punktu widzenia niewątpliwych zagrożeń w postaci prób wykorzystania Muzeum Polin w budowie upolitycznionych, bezkrytycznych wizji historii Polski i stosunku Polaków do Żydów.
    Źródło:
    Studia Litteraria et Historica; 2017, 6
    2299-7571
    Pojawia się w:
    Studia Litteraria et Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Introducing Teenagers to a Dialogue with Judaism as the Task of School Catechesis
    Autorzy:
    Kostorz, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/668299.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Catholicism
    Judaism
    catechesis
    dialogue
    teenagers
    Polish Jews
    German Jews
    communism
    Holocaust
    survivors of the Holocaust
    Lower Silesia
    Polska
    Jacob Egit
    Opis:
    This analysis proves that introducing teenagers to a dialogue with Judaism is one of catechesis’s tasks. This task has been outlined in the post-conciliar documents of the Catholic Church. It underlines the spiritual ties between Catholic people and the Jews and promotes forming an attitude of openness towards followers of the Mosaic religion. It also contributes to mitigating anti-Semitism among Catholic teenagers. At the same time, it raises interest in Jewish traditions and culture. In the religion syllabus in lower and post-secondary schools we can come across numerous references (mainly indirect) to Judaism. The focus on passing honest knowledge about Judaism can be also clearly visible. In this way, formation of the cognitive element of inter-religious dialogue takes place. On the other hand, less attention is devoted to other components of this attitude such as the emotional and behavioural elements. That is why there is a demand to complete the lacking elements by watching films and having discussions. The above mentioned multimedia materials called “The religion lesson” have been prepared to satisfy this need.Great importance is also attached to creating situations that allow Christian teenagers to participate in meetings with the Jews. It can be organized in the form of Days of Judaism and panel discussions with Jews and distinguished contemporary theologians and philosophers. Open meetings with representatives of Judaism are a great opportunity to perceive the Jews as “older brethren in the faith”. They let young people discover the cultural wealth and vision of Judaism and teach teenagers respect for the religious beliefs of the Jews. Thereby, they can contribute to the change of mentality of young participants of catechesis in their approach to Judaism. It is worth referring to the works of Jewish culture in these activities. It is the cultural heritage that comprises a great reference point to showing the strong Judaic roots of Christian culture. Thus, it is necessary, for the topics in Judaism proposed for religious syllabuses and catechetical material to be closely connected with organizing meetings of young Catholics with followers of the Mosaic religion. Only this kind of experience can contribute to an authentic inter-religious dialogue.
    Źródło:
    The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2014, 4, 2
    2391-6559
    2083-8018
    Pojawia się w:
    The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pamięć o Sugiharze i „wizach życia” w Polsce
    The memory of Sugihara and the ‘visas for life’ in Poland
    Autorzy:
    Hądzelek, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/957930.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    historical memory, places of memory, Sugihara Chiune, “visas for life”, Tadeusz Romer, Polish war refugees, Polish Jews in WWII
    Opis:
    This article examines the historical memory of the act of issuing over 2,000 visas to Polish Jews by the Japanese Consul in Lithuania, Sugihara Chiune. Sugihara’s “visas for life” are memorialised heavily in Japan, in the countries where the refugees ultimately settled (Israel, United States, Canada and Australia), and in Lithuania. However, in Poland the story is barely known, and it does not seem to form part of the national narrative of survival during WWII. Is it because the refugees were Polish Jews, and, as such, they do not belong to either the Polish or the Jewish historical memory? The study of Polish “places of memory” (Pierre de Nora’s lieux de mémoire) revealed that in Poland this topic attracts researchers primarily in the field of Japanese Studies, and not in Jewish Studies or WWII Studies. The presence of this story in the media and popular culture is scattered and fragmented. In terms of institutional memory and memorialisation of this act, Sugihara twice was granted (posthumously) high state awards by the Republic of Poland, but there are no monuments, no streets named after him, no museum exhibits dedicated to “visas for life” – in stark contrast to Lithuania. It is even more remarkable that stories of survival of an estimated 6,000 refugees – Polish citizens, do not attract public interest in Poland. The article concludes that a number of new “places of memory” are needed in Poland to properly commemorate Sugihara’s act of issuing visas, and the fate of thousands of Polish Jews who escaped the Holocaust.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2016, 51, 1
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwagi na temat sytuacji mniejszości żydowskiej w Polsce po 1989 roku
    Remarks on the situation of the Jewish minority in Poland after 1989
    Autorzy:
    Browarek, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116639.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    Jewish culture
    Jewish community
    Polish Jews
    post-war period
    kultura żydowska
    społeczność żydowska
    polscy Żydzi
    okres powojenny
    Opis:
    Mniejszość żydowska w Polsce po 1989 roku to niewielka, kilkutysięczna, dobrze wykształcona społeczność, w większości o podwójnej tożsamości narodowej żydowskiej i polskiej, głównie świeckiej. Mimo niewielkiej liczebności Żydzi w Polsce mają bogate życie organizacyjne. Rzeczywiście, życie kulturalne, religijne i edukacyjne tej małej społeczności jest dość dobrze zorganizowane i widoczne. Każdego roku odbywa się wiele żydowskich wydarzeń kulturalnych, które przybliżają historię i kulturę polskich Żydów. Istnieje kilka tytułów prasy żydowskiej i prywatnych szkół żydowskich.
    The Jewish minority in Poland after 1989 is a small, well-educated community of a few thousand people, most of them with a dual Jewish and Polish national identity, mainly secular. Despite their small numbers, Jews in Poland have an extensive organizational life. Indeed, the cultural, religious and educational life of this small community is quite well organized and visible. Every year there are many Jewish cultural events, which bring closer the history and culture of the Polish Jews. There are a few titles of Jewish press and private Jewish schools.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2021, 11, 11; 121-140
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Praktyki polskości
    Autorzy:
    Grudzińska-Gross, Irena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678118.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    political use of history
    Karski
    Museum of Warsaw Uprising
    Museum of the History of Polish Jews
    Holocaustization
    Opis:
    Polishness in PracticeThere were two phases in the post-1989 Polish historical politics as projected abroad. The initially “normal” Poland gradually transformed itself around year 2004 into a Poland of suffering and redemption. An important role in that transformation was played by the reaction to the external vision of Poland’s role and fate during the Second World War, causing the “Holocaustization” of the Polish historical self-image. The article discusses the main elements of that self-image and the way it is used. Praktyki polskościSkierowana na zagranicę polityka historyczna państwa polskiego dzieli się, po roku 1989, na dwie fazy. Początkowo Polska przedstawiała siebie jako kraj „normalny”; około roku 2004 stopniowo przemieniała się w Polskę cierpienia i martyrologii. Ważną rolę w tej transformacji odegrał zewnętrzny obraz roli i losu Polski w czasie drugiej wojny światowej, powodując „holokaustyzację” polskiej tożsamości historycznej. W artykule analizowane są części składowe tej tożsamości i użytek z nich robiony w państwowej polityce historycznej.
    Źródło:
    Sprawy Narodowościowe; 2017, 49
    2392-2427
    Pojawia się w:
    Sprawy Narodowościowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Amalia Reisenthel, „Polska to kraj, w którym rozmawiam bez akcentu”
    Autorzy:
    Szajda, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1431930.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-26
    Wydawca:
    Ośrodek Pamięć i Przyszłość
    Tematy:
    Marzec 1968
    Wrocław
    oral history
    Izrael
    Polscy Żydzi
    historia Żydów
    migracja
    March 1968
    Israel
    Polish Jews
    Jewish history
    migration
    Opis:
    Amalia Reisenthel urodziła się i wychowała we Wrocławiu na Dolnym Śląsku. Po wydarzeniach marcowych 1968 r., podobnie jak jej rodzina, podjęła decyzję o wyjeździe z kraju. Osiadła na stałe w Niemczech, a po wielu latach przeniosła się do Izraela, gdzie mieszka do dziś. Jej relacja ma charakter biograficzny. Zawiera wiele informacji o życiu rodziny, zwłaszcza rodziców – ocalałych z Zagłady, w tym prób budowy „nowego życia” w Polsce po 1945 r. Materiał jest także wartościowym źródłem przedstawiającym konsekwencje Marca w życiu żydowskim na przykładzie jednostki. Zawiera również wiele informacji o obecności kategorii polskości w życiu emigrantów, w tym o powrotach do Polski już po 1989 r.
    The account presents the fortunes of Amalia Reisenthel, born just after the end of World War II in Wrocław into a family who had survived the Holocaust. Her biographical story addresses issues concerning the origins and fate of her parents during war, life in an assimilated Jewish family, experiences of anti-Semitism, studies and the events of 1968. The key section of the narrative is the relation of her departure from Poland as part of the “post-March” emigration and also her later return visits to the country in the 1980s and 1990s. During the interview, topics connected with identity and the attitude of the witness to history to Poland were also discussed, including her contacts with Polish culture and language.
    Źródło:
    Wrocławski Rocznik Historii Mówionej; 2019, 9; 195-234
    2719-7522
    2084-0578
    Pojawia się w:
    Wrocławski Rocznik Historii Mówionej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Memoriał Ogólnego Żydowskiego Związku Robotniczego w Polsce do rządu premiera generała Władysława Sikorskiego we Francji
    Autorzy:
    Miszewski, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/450350.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    mniejszość żydowska w Polsce polscy Żydzi
    Bund
    niemiecka eksterminacja Żydów
    Jewish minority in Poland
    Polish Jews
    the Bund
    the German extermi-nation of the Jews
    Opis:
    =e General Jewish Workers Bund of Poland sent memorandum on the position of Jews in occupied Poland in April 1940 to =e Polish Government in France. In sent document Bund mentioned discrimination of Jews in the Second Polish Republic and fact there was plan of support of Jewish emigration to Palestine. It declared active struggle for an independent Poland with the German and Soviet occupiers. It reminded that the Soviet authorities arrested and carried away to the USSR many of the leading activists of the Bund. Advocated concept of socialist and democratic Poland, equality of all citizens and national and cultural rights for ethnic minorities. Bund considered as a utopia Polish and Jewish concepts of building a Jewish state. It demanded Polish government the fight against anti-Semitism in emigration institutions and occupied country, where many Poles took part in German politics of terror against the Jews.
    Źródło:
    Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities; 2015, 4; 233 - 244
    2084-848X
    Pojawia się w:
    Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “I owed a great deal to them”. Some hypotheses about the paradoxes of Jewish assimilation in Gombrowicz’s works
    Autorzy:
    Tomassucci, Giovanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1195821.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Associazione Italiana Polonisti (AIP)
    Tematy:
    Witold Gombrowicz
    Jews in Polish Literature
    20th-Century Polish Literature
    Opis:
    My aim is to contextualise and reflect on the ambivalences of Gombrowicz’s view of the interwar Polish Jews both in his satirical short story The Brief Memoir of Jakób Czarniecki (1933), focused on the mechanisms of the exclusion of Jews from the Polish society, as well in his later controversial declarations in The Diary and in Polish Memories. During the interwar period, assimilated Jews represented a significant part of Polish cultural life: Gombrowicz’s colleagues, reviewers, readers, friends, and his publisher were Jews. The Polish writer was linked with the assimilated creative intelligentsia by a dynamic of enchantment and disenchantment: on the one hand, he observed its typical neurosis of mimicking the Gentiles; on the other hand, he esteemed Jews’ open-mindedness and creativity, considering them as potential allies in this fight against the Polish Form. My hypothesis is that deep penetration of Jewishness into 20th-century Polish culture and society offered Gombrowicz some living models not only for Czarniecki’s story but also for his philosophy of Form.
    Źródło:
    pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2020, 11; 102-118
    2384-9266
    Pojawia się w:
    pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Moja winnica…: autobiografia czy auto(tanato)grafia?
    My Own Vineyard...: Autobiography or Auto(thanato)graphy?
    Autorzy:
    Kuczyńska‑ Koschany, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/699576.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Miriam Akavia
    autobiografia
    auto (tanato) grafia
    Żydzi polscy
    Zagłada
    ocaleńcy
    Jacques Derrida
    Aleksandra Ubertowska
    autobiography
    auto(thanato)graphy
    Polish Jews
    Holocaust
    survivors
    Opis:
    The article is an attempt at a creative reading (one that employs figures and other works by the discussed writer) of Miriam Akavia’s autobiography entitled My Own Vineyard.... Indicated in the title of the article, the most significant theoretical reference here is Aleksandra Ubertowska’s Holokaust. Auto (tanato) grafie. This article uses the Derridean notion of quasi-genre modified by Ubertowska to interpret an important identity-related work by Akavia, a writer whose formative experience was the Holocaust.
    Artykuł jest próbą twórczej lektury (przy wykorzystaniu materiału ikonicznego, a także innych utworów czytanej autorki) autobiografii Miriam Akavii pt. Moja winnica. Najistotniejszym aspektem teoretycznym, zasygnalizowanym w tytule szkicu, pozostaje książka Aleksandry Ubertowskiej Holokaust. Auto (tanato) grafie. Tekst to zastosowanie zmodyfikowanej przez Ubertowską Derridiańskiej kategorii quasi-gatunkowej do interpretacji istotnego dzieła tożsamościowego autorki, której przeżyciem formującym była Zagłada.
    Źródło:
    Narracje o Zagładzie; 2018, 4; 234-244
    2450-4424
    Pojawia się w:
    Narracje o Zagładzie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O Żydach rosyjskich, Rosjanach i języku rosyjskim w tekstach z „Kanonu literatury wspomnieniowej Żydów polskich”
    On Russian Jews, Russians and the Russian language in texts from the "Canon of memoir literature of Polish Jews"
    О русских евреях, русских и русском языке в текстах из "Канона мемуарной литературы польских евреев"
    Autorzy:
    Rybińska, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2191573.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-28
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Эгодокументы
    мемуары
    польские евреи
    литовские евреи
    русские евреи
    русские
    русский язык
    Egodokumenty
    wspomnienia
    Żydzi polscy
    Żydzi litewscy
    Żydzi rosyjscy
    Rosja
    język rosyjski
    Egodocuments
    memoires
    Polish Jews
    Lithuanian Jews
    Russian Jews
    Russia
    Russian language
    Opis:
    Artykuł stanowi omówienie wybranych tekstów z wielojęzycznego „Kanonu literatury wspomnieniowej Żydów polskich”. Większość z nich nie była dotąd publikowana w języku polskim. Niektórzy autorzy mieszkali na ziemiach polskich pod zaborem rosyjskim lub okresowo przebywali w przed- lub porewolucyjnej Rosji. W spisanych egodokumentach koncentrowali się na doświadczeniach własnych, religii, kulturze i tożsamości żydowskiej. Stworzyli też, choć niekiedy jedynie na marginesie wspomnień, obraz Żydów rosyjskich, Rusinów i Rosjan. Odnosili się do kultury i języka rosyjskiego, polityki, historii i napięć społecznych. Stanowią świadectwo życia w wielokulturowym i wielojęzycznym niekiedy tyglu, a ich treść, odzwierciedla bogatą i zróżnicowaną kulturę. Teksty „Kanonu wspomnieniowego” to źródła odkrywane na nowe, stwarzające możliwość nowych interdyscyplinarnych interpretacji.
    В статье рассматриваются избранные тексты из многоязычного "Канона мемуарной литературы польских евреев". Большинство из них ранее не публиковались на польском языке. Некоторые из авторов жили на польских территориях в период раздела России или провели время в до- или послереволюционной России. В эгодокументах, которые они написали, они сосредоточились на собственном опыте, религии, культуре и еврейской идентичности. Они также создали, хотя иногда только на полях своих воспоминаний, картину российских евреев, русинов и русских. Они касались русской культуры и языка, политики, истории и социальной напряженности. Они свидетельствуют о жизни в порой многокультурном и многоязычном плавильном котле, а их содержание отражает богатую и разнообразную культуру. Тексты "мемуарного канона" - это заново открытые источники, предлагающие возможность новых междисциплинарных интерпретаций.
    The article discusses selected texts from the multilingual "Canon of memoir literature of Polish Jews". Most of them have not been published in Polish before. Some of the authors lived in the Polish territories under the Russian partition or spent some time in pre- or post-revolutionary Russia. In the egodocuments they wrote, they focused on their own experiences, religion, culture and Jewish identity. They also created, although sometimes only in the margins of their memories, a picture of Russian Jews, Ruthenians and Russians. They referred to Russian culture and language, politics, history and social tensions. They bear witness to life in a sometimes multicultural and multilingual melting pot, and their contents reflect a rich and diverse culture. The texts of the " Canon of memoir literature" are rediscovered sources, offering the possibility of new interdisciplinary interpretations.
    Źródło:
    Iudaica Russica; 2022, 1(8); 1-18
    2657-4861
    2657-8352
    Pojawia się w:
    Iudaica Russica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Malarstwo Żydów Polskich z kolekcji prywatnej, opr. Waldemar Odorowski, Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu Dolnym, Kazimierz Dolny 2008, ss. 128
    Autorzy:
    Cześniak-Zielińska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117382.pdf
    Data publikacji:
    2011-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    painting of Polish Jews
    Polish Oriental Art Association – Section of Jewish and Israeli Art
    Kazimierz Dolny
    malarstwo Żydów polskich
    Polskie Stowarzyszenie Sztuki Orientu – Sekcja Sztuki Żydowskiej i Izraelskiej
    Opis:
    Jesienią 2008 roku w Kamienicy Celejowskej Oddziale Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym zorganizowano wystawę zatytułowaną „Malarstwo Żydów Polskich z kolekcji prywatnej”. Wernisaż ekspozycji inaugurował równocześnie I Kongres Sztuki Żydowskiej, który został przygotowany przez Polskie Stowarzyszenie Sztuki Orientu – Sekcja Sztuki Żydowskiej i Izraelskiej. Te dwa wydarzenia nie przypadkowo miały miejsce w Kazimierzu Dolnym. Miasto to w okresie międzywojnia obok Zakopanego, Krzemieńca, Druskiennik było siedzibą żydowskiej kolonii artystycznej. Co więcej, w środowisku kazimierskim wspólnie tworzyli artyści polscy i żydowscy, czyniąc miasteczko miejscem rzeczywiście integrującym te dwa narody. Wystawie towarzyszył album-katalog pod tym samym tytułem.
    In the fall of 2008, an exhibition entitled „Painting of Polish Jews from a private collection” was organized in the Tenement House of Celejowska, branch of the Vistula Museum in Kazimierz Dolny. The opening of the exhibition was also inaugurated by the 1st Congress of Jewish Art, which was prepared by the Polish Association of Oriental Art - Section for Jewish and Israeli Art. These two events did not happen by accident in Kazimierz Dolny. During the interwar period, Druskininkai was the seat of the Jewish artistic colony, next to Zakopane, Kremenets, and Druskininkai. Moreover, Polish and Jewish artists worked together in Kazimierz, making the town a place that truly integrated these two nations. The exhibition was accompanied by an album-catalog of the same title.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2011, 1, 1; 193-196
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Notatki z wygnania. Skibet. Hatikvah (1970/2010) i Return To Poland (1981) Mariana Marzyńskiego
    Notes From Exile. Skibet. Hatikvah (1970/2010) And Return To Poland (1981) Mariana Marzyńskiego
    Autorzy:
    Preizner, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/449346.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
    Tematy:
    Marian Marzyński
    emigracja
    Marzec’68 w Polsce
    film dokumentalny
    relacje polsko-żydowskie,
    polscy Żydzi
    Marian Marzynski
    emigration
    March of 68 in Poland
    documentary
    Polish-Jewish relations
    Polish Jews
    Opis:
    Marian Marzyński jest znanym i cenionym twórcą filmów dokumentalnych, w których, bazując w dużej mierze na własnej biografii, opowiada o trudnych polsko-żydowskich relacjach oraz dwudziestowiecznej historii. Charakterystyczny styl reżysera – stała obecność w świecie przedstawionym, autorski komentarz, liczne nawiązania do własnego życiorysu, prowadzona z ręki kamera, wykorzystywanie materiałów z gromadzonego przez dziesięciolecia archiwum – pozwalają mu snuć narrację z perspektywy świadka i uczestnika wielkiej Historii. Istotnym wątkiem w twórczości reżysera jest emigracja. Zmuszony do niej w wyniku wydarzeń określanych wyrażeniem „Marzec ‘68”, jako pierwszy przekuł to doświadczenie na wypowiedzi artystyczne. Jego debiut zagraniczny – zrealizowane dla duńskiej telewizji „Skibet/Hatikvah” (1970/2010) – to pierwszy zapis filmowy sytuacji, w jakiej znaleźli się Polacy żydowskiego pochodzenia, którzy opuścili Polskę w wyniku antysemickiej nagonki. Obraz ludzi pozostających w zawieszeniu, niepewnych przyszłego losu i własnej tożsamości, jest przejmujący, mimo – a może właśnie dzięki niemu – surowości i skromności obrazu. Poświęcony mu tekst Joanny Preizner osadza filmy Marzyńskiego w historycznym, politycznym i obyczajowym kontekście, czyniąc ze wspomnień marcowych emigrantów osobną opowieść, niezbędną do zrozumienia wydarzeń i wypowiedzi pokazanych na ekranie.
    Marian Marzyński is a well-known and valued director of documentary films in which, basing mostly on his own biography, he talks about difficult Polish-Jewish relations and 20th-century Eastern European history. The director’s characteristic style – constant presence in the diegesis, author’s commentary, numerous references to his own biography, camera from the hand, using materials from the archive collected for decades - allow him to narrate the narrative from the perspective of a witness and participant in the great History. An important thread in the director’s work is emigration. Forced to leave his homeland as a result of the events called “March ‘68,” he was the first to translate this experience into artistic expression. His debut abroad – made for the Danish television “Skibet / Hatikvah” (1970/2010) – is the first recording of a situation in which Poles of Jewish origin found themselves after leaving Poland as a result of anti-Semitic campaign. The image of lost people, unsure of their future fate and their own identity, is absolutelty impressive, despite – or maybe thanks to – the severity and modesty of the image. The text by Joanna Preizner on that picture sets Marzyński’s films in a historical, political and moral context, making the memories of March ‘68 emigrants a separate story, necessary to understand the events and statements shown on the screen.
    Źródło:
    Polonia Journal; 2019, 10; 67-125
    2083-3121
    Pojawia się w:
    Polonia Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obraz Polski wśród polskich Żydów w Izraelu. Narracje przedstawicieli aliji gomułkowskiej i emigracji pomarcowej
    Image of Poland among Polish Jews in Israel. Narratives of representatives of the Gomułka Aliyah and the post-March emigration
    Autorzy:
    Szajda, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/634857.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Ośrodek Pamięć i Przyszłość
    Tematy:
    Polska
    Żydzi polscy
    historia mówiona
    Marzec 1968
    emigracja pomarcowa
    październik 1956
    alija gomułkowska
    Izrael
    Polska
    Polish Jews
    oral history
    March 1968
    emigration
    October 1956
    Gomułka Aliyah
    Israel
    Opis:
    The experiences of Jewish emigrants from Poland after World War II can be categorised according to the appropriate migratory waves occurring following significant historical events. An example of this is the Gomułka Aliyah of the years 1956 to 1960 and emigration after the events of March 1968. This text concerns the narration of witnesses to history – Polish Jews – who left the country during one of these two waves and who settled permanently in Israel. Based on their oral history narratives, I describe their biographical trajectories, including points touching upon the narrative and the relationship of the interlocutors to Poland, as expressed in their memory of “their first homeland”, their cultural roots and their current activities connected with Poland. The declarations resulting from the narratives highlight the duality of the identity of witnesses to history: their identification with Jewishness and Polishness. However, the image of Poland, often sentimental and nostalgic, is firmly rooted in their experiences of their time in the country, both positive (personal relationships, places) and negative (antisemitism). This image is also influenced by contemporary events and visits to Poland.
    Doświadczenia żydowskich emigrantów z Polski po II wojnie światowej można przyporządkować odpowiednim falom migracyjnym, następującym po istotnych wydarzeniach historycznych. Przykładem tego jest alija gomułkowska z lat 1956–1960 oraz emigracja po wydarzeniach Marca 1968 r. Niniejszy tekst dotyczy narracji świadków historii – polskich Żydów, którzy opuści kraj w jednej z tych dwóch fal i osiadli na stałe w Izraelu. W oparciu o relacje historii mówionej odtwarzam ich trajektorie biograficzne, w tym punkty styczne narracji oraz stosunek rozmówców do Polski, wyrażający się w pamięci o „pierwszej ojczyźnie”, kulturowym zakorzenieniu oraz obecnej aktywności wobec Polski. Wynikające z narracji deklaracje uwypuklają dwoistość tożsamości świadków historii, ich identyfikacje z żydowskością oraz polskością. Natomiast obraz Polski, często sentymentalny i nostalgiczny, jest mocno zakorzeniony w doświadczeniach z okresu pobytu w kraju, zarówno tych pozytywnych (relacje międzyludzkie, miejsca), jak i negatywnych (antysemityzm). Wpływają na niego również współczesne wydarzenia oraz podróże do Polski.
    Źródło:
    Wrocławski Rocznik Historii Mówionej; 2018, 8; 143-177
    2719-7522
    2084-0578
    Pojawia się w:
    Wrocławski Rocznik Historii Mówionej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bloody lining of high-minded ideas: “Un-divine comedy” and its contemporary contexts
    Krwawa podszewka wzniosłych idei. Nie-boska komedia i współczesne konteksty
    Autorzy:
    Sekuła, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1361317.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Akademia Pomorska w Słupsku
    Tematy:
    Zygmunt Krasiński’s “Un-Divine Comedy”
    Romanticism
    Polish Jews
    nationalism
    phantasmal criticism in literary research
    Nie-Boska komedia Zygmunta Krasińskiego
    romantyzm
    Żydzi polscy
    nacjonalizm
    krytyka fantazmatyczna w badaniach literackich
    Opis:
    Zygmunt Krasiński’s “Un-Divine Comedy”, the 19th-century drama on revolution, although in general highly prized by a prominent Polish romantic poet, Adam Mickiewicz, was nonetheless criticised by him because of the scene with converted Jews, which depicted them as traitors, provocateurs of the revolutionary disorder and plotters that strive to achieve power and ruin Christianity. In this scene, called by Mickiewicz “a national crime”, focused one of the literary contests for “Un-Divine Comedy”. Some of the literary interpretations and theatre versions seek to revoke this cumbersome fragment as “non-embeded” in the main context of problems in the drama. However, the heuristic works of Maria Janion inserted the incriminated scene anew in the ideological construction of the whole drama by using the phantasmal criticism in literary research, placing it in the history of the European thought and the circulation of ideas in the romantic epoch and in Krasiński’s biography. The 2014 production by Demirski (adapter of the text) and Strzępka (director) shown at the National Stary Theatre in Cracow takes hold of recent literary and historical scholarship and, moreover, makes a step forward: carries on the phantasmal interpretation, without loosing any of the drawn out meanings and connotations, in order to raise the universal question about the people’s fear.
    Jeden ze sporów wokół Nie-Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego, dramatu romantycznego o rewolucji, zogniskował się wokół sceny z przechrztami, ukazanymi jako zdrajcy wszelkiej idei, spiskujący przeciw chrześcijańskiemu światu i pracujący wyłącznie dla osiągnięcia własnych celów. Adam Mickiewicz określił taki sposób ukazania społeczności żydowskiej w dramacie, skądinąd wysoko przezeń cenionym, mianem „występku narodowego”. Interpretacje historyków literatury starały się unieważnić niewygodną sekwencję jako „nieorganiczną” w kontekście całości problematyki utworu. Również przez inscenizatorów bywała ekstrahowana lub bagatelizowana. Heurystyczne teksty Marii Janion wbudowały powtórnie sensy wypływające z „zalatującej siarką” sceny w konstrukcję ideowo-fantazmatyczną dramatu, osadzając ją przy tym w historii myśli europejskiej, obiegu idei charakterystycznych dla epoki oraz w biografii autora. Wystawiona w Teatrze Starym w Krakowie w 2014 r. inscenizacja Pawła Demirskiego zatytułowana „Nie-Boska komedia. Wszystko powiem Bogu” zdradza nie tylko świadomość dotychczasowych opracowań historyczno-literackich utworu, ale prowadzi wydobyte z nich myśli, sensy i utożsamienia dalej, scalając je w wizję uniwersalnej opowieści o ludzkim lęku.
    Źródło:
    Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2020, 18; 147-160
    2083-4721
    Pojawia się w:
    Świat Tekstów. Rocznik Słupski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szkoła historyczna Majera Bałabana – młodzi historycy żydowscy w Polsce w okresie międzywojennym
    The Majer Bałaban’s historical school – the young Jewish historians in Poland in the interwar period
    Autorzy:
    Aleksiun, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117374.pdf
    Data publikacji:
    2011-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    history of Polish Jews
    interwar period
    Majer Bałaban
    Institute of Jewish Studies in Warsaw
    crossing social barriers
    historia Żydów polskich
    II RP
    Instytut Judaistyki w Warszawie
    przekraczanie barier społecznych
    Opis:
    Seminarium z historii polskich Żydów w Instytucie Judaistyki i w Uniwersytecie Warszawskim, kierowane przez Majera Bałabana, stworzyło niezwykle doniosłą oprawę naukową, umożliwiając mu wyszkolenie ponad sześćdziesięciu studentów historii polskich Żydów zgodnie z programem uniwersyteckim i jego rozumieniem nauki. Bałaban wyposażył ich w umiejętności badawcze i metody nauczania. Kształtował ich poglądy na rolę historyków żydowskich w Polsce, rozpoczynając kariery naukowe i publiczne w ostatniej dekadzie II RP. Uczniowie Bałabana należeli do pokolenia silnie związanego z polską kulturą, pociąganego do studiowania polskiej literatury i historii. Zapisywali się na Uniwersytet i do Instytutu Judaistyki z różnych powodów. Dyplom uniwersytecki może prowadzić do kariery edukacyjnej, ponieważ Ministerstwo Edukacji wymaga od wszystkich nauczycieli szkół średnich odbycia szkolenia uniwersyteckiego. Zróżnicowane pochodzenie społeczne i indywidualna motywacja uczniów Bałabana sugerują, że badanie historii polskich Żydów jest bardzo atrakcyjne dla młodzieży żydowskiej w Polsce. Analiza wybranych przez jego studentów tematów badawczych, pytań stawianych w pracach dyplomowych oraz stosowanych przez nich metod badawczych rzuca światło na ramy intelektualne tych młodych uczonych. Ich badania i działalność społeczna w dziedzinie edukacji pokazują wpływ Bałabana na tę rodzącą się szkołę historii polskich Żydów. Zarówno poczucie zakorzenienia w polskiej kulturze, jak i przywiązanie do żydowskiego nacjonalizmu inspirowały ich pisarstwo i ścieżki kariery jako uczonych, nauczycieli i pedagogów.
    A seminar in Polish Jewish history at the Institute of Jewish Studies and the Warsaw University directed by Majer Bałaban created a scholarly setting of great consequence, enabling him to train over sixty students of Polish Jewish history according to the University curriculum and his understanding of scholarship. Bałaban equipped them with research skills and teaching methods. He shaped their views on the role of Jewish historians in Poland as they embarked on academic and public careers in the last decade of the Second Polish Republic. Bałaban’s students belonged to a generation with an intimate relation with Polish culture, drawn to the study of Polish literature and history. They enrolled at the University and the Institute of Jewish Studies for a variety of reasons. A university diploma could lead to a career in education, since the Ministry of Education required all teachers in secondary schools to obtain university training. The diverse social backgrounds and individual motivation of Bałaban’s students suggest the wide appeal of the study of Polish Jewish history to Jewish youth in Poland. The analysis of research topics selected by his students, questions they posed in their theses and research methods they applied sheds light on the intellectual framework of these young scholars. Their research and their social activism in the field of education demonstrate Bałaban’s influence on this emerging school of Polish Jewish history. Both the sense of being rooted in Polish culture and a commitment to Jewish nationalism inspired their writings and their career paths as scholars, teachers, and educators.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2011, 1, 1; 89-100
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polsko-żydowskie pogranicze językowe – stan i perspektywy badań
    The Polish-Jewish language borderland – the state and perspectives of research
    Autorzy:
    Krasowska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594033.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    pogranicze językowe
    język hebrajski
    język jidysz
    polszczyzna Żydów
    language borderland
    Hebrew
    Yiddish
    Polish language of Jews
    Opis:
    Polsko-żydowskie pogranicze językowe powstało w wyniku zetknięcia się ograniczonej terytorialnie jednojęzycznej kultury polskiej z wielojęzyczną i aterytorialną kulturą żydowską. W wyniku tego zetknięcia doszło do szeregu interferencji językowych, a także do ukształtowania się socjolektu mieszanego (polszczyzny Żydów) i języka mieszanego (jidysz – zgodnie z teorią slawocentryczną). Artykuł poświęcony jest omówieniu stanu polskich rozważań nad wzajemnymi wpływami polsko- -żydowskimi w dziedzinie językowej i ogólnemu zarysowaniu perspektyw badawczych, zwłaszcza w obrębie socjolingwistyki historycznej i dialektologii kontrastywnej.
    The Polish-Jewish language borderland was created as a result of the meeting of the territorially limited monolingual Polish culture with the multilingual and aterritorial Jewish culture. As a result of this encounter, a number of linguistic interferences and a mixed sociolect (Jewish Polish) and mixed language (Yiddish – according to the Slavocentric theory) emerged. This article discusses the state of Polish reflections on the mutual Polish-Jewish influences in the linguistic field and outlines general research perspectives, especially in the context of historical sociolinguistics and contrastive dialectology.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 149-171
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Literatur als Medium des Gedächtnisses: "Pojln" von Jehiel Isaiah Trunk
    Autorzy:
    Sitarz, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1032673.pdf
    Data publikacji:
    2011-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    siedmiotomowe „Pojln”
    Jehiel Isaiah Trunk
    polscy Żydzi
    pamięć zbiorowa
    Khurbn
    autobiografia
    krytyka literacka
    „Pojln” in seven volumes
    Polish Jews
    collective memory
    autobiography
    literary criticism
    siebenbändiges „Pojln”
    polnische Juden
    kollektives Gedächtnis
    Autobiographie
    Literaturkritik
    Opis:
    Das autobiographisch gefärbte siebenbändige Werk Pojln von Jehiel Isaiah Trunk liefert ein breites Bild des Lebens der polnischen Juden von der zweiten Hälfte des 19. Jhd.s bis zum Zweiten Weltkrieg. Es kann zugleich als Medium des kollektiven Gedächtnisses betrachtet werden, dessen Rolle nach dem Khurbn sehr oft gerade die jüdischen literarischen Werke übernehmen mussten. Trunks Autobiographie gewinnt für den Leser zusätzlich dadurch an Bedeutung, weil der Autor, der nicht nur Schriftsteller, sondern auch Literaturkritiker war, in den Einführungen zum ersten sowie zum letzten Band seine Überlegungen zu Form und Zielen der autobiographischen Literatur darlegt.
    Zabarwione autobiograficznie siedmiotomowe dzieło Jechiela Jeszaje Trunka, Pojln, oferuje szeroki obraz życia polskich Żydów od połowy XIX wieku aż do drugiej wojny światowej. Równocześnie można utwór Trunka traktować jako medium pamięci zbiorowej, którą to rolę w kulturze żydowskiej musiały po Zagładzie często przejąć właśnie dzieła literackie. Dodatkową zaletą utworu Trunka jest fakt, że autor, będący nie tylko pisarzem, lecz również krytykiem literackim, przekazuje we wstępach do pierwszego oraz do ostatniego tomu swoje refleksje na temat formy oraz zadania utworów autobiograficznych.  
    The seven-volume semiautobiographical work by Yekhiel Yeshaye Trunk, Poyln, provides a broad picture of Jewish life in Poland from the second half of the 19th century until the Second World War. It can also be seen as a medium of collective memory, because after the Shoah, it were especially the works of the Jewish literature which had to take over this role. Trunk’s autobiography has got an additional value for the reader, since the author, being not only a writer but also a literary critic, presents, in the introductions to the first and the last volume, his thoughts concerning the form and the goals of the autobiographical literature.
    Źródło:
    Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen; 2011; 99-124
    2196-8403
    Pojawia się w:
    Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Michala Benešová, Ve světle kabaly. Židovská mystika v polské literatuře meziválečného období, Karolinum, Praha 2017, pp. 330
    Autorzy:
    Ranocchi, Emiliano
    pp
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28409308.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Associazione Italiana Polonisti (AIP)
    Tematy:
    Kabbalah
    Polish literature
    Jews
    Źródło:
    pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2017, 8; 265-268
    2384-9266
    Pojawia się w:
    pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Historiografia polska przełomu XX/XXI stulecia wobec Zagłady Żydów oraz stosunków polsko-żydowskich. Zarys problematyki
    The outline of Polish historiography at the turn of the 20th and 21st centuries concerning the Extermination of Jews and Polish-Jewish relations
    Autorzy:
    Rączy, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951403.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Poles
    Jews
    historiography
    Extermination of Jews
    Polish-Jewish relations
    Opis:
    This article is devoted to Polish historiography of the turn of the 20th and 21st centuries concerning the Extermination of Jews and Polish-Jewish relations. It presents the works of both Polish historians and representatives of other scientific disciplines published in Poland and abroad and the Polish translations of foreign scientists’ works. Nevertheless, the article is mainly focused on the output of Polish historians because their contribution thereto is the greatest. Since the end of the 20th century, many works devoted to the Extermination of Jews to a greater or lesser extent have been published. These include both works giving the general outlook of the preparatory measures and mechanism of extermination of the Jewish population during the II World War and regional studies concerning the extermination of Jewish population in individual regions or localities in Poland under German occupation. The biographies of persons who affected the lives of thousands of people (not only the perpetrators of crimes but also the employees of Jewish administration) have been published, too. The latter has given rise to a discussion among historians as to the attitude of Jewish leaders towards their fellow-citizens and the invader’s authorities. These publications also depict issues related to various activities undertaken by the Jewish authorities (both civil administration and ghetto police), which have been discussed by Polish historians. One of the continuous concerns of Polish historians is the issue that has been studied since the end of the German occupation (penal liability of the perpetrators of crimes, the functioning of ghettos, extermination camps, labour camps and concentration camps, and the lot of Jews who were kept and murdered there). Only recently the issues pertaining to the Jewish resistance movement and the economic factors determining the Extermination of Jews in Poland under German occupation have become the subject matter of discussions and verifications. Since the end of the 20th century, Polish historiography has been much more focused on Polish-Jewish relations during the German occupation. However, studies and articles concerning this issue certainly do not exhaust the subject. Polish historiography is still searching for answers to questions concerning diversified attitudes of the Polish society towards Jewish population during the Holocaust and factors that determined these attitudes. The review of various research concerning the Extermination of Jews and Polish-Jewish relations at the turn of the 20th and 21st centuries accomplished by Polish historians, which is presented in this article, shows that many new documents, memoirs and reports became then the subject matter of scientific examination and analysis, and matters that had long been ignored or consistently not mentioned for different reasons started to be discussed.
    Źródło:
    Białostockie Teki Historyczne; 2017, 15
    1425-1930
    Pojawia się w:
    Białostockie Teki Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastosowanie betonu natryskowego (torkretu) w warstwach fakturowych obiektów zabytkowych i nowo budowanych
    Applications of shotcrete in texture layers of historic and newly built facilities
    Autorzy:
    Jasiczak, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/973538.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
    Tematy:
    beton natryskowy
    Gorzów Wielkopolski
    Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
    przykład
    torkret
    warstwa fakturowa
    obiekt historyczny
    obiekt współczesny
    estakada kolejowa
    shotcrete
    sprayed concrete
    texture layer
    historical object
    railway flyover
    POLIN Museum of the History of Polish Jews
    example
    Opis:
    Technologia betonu natryskowego jest znana od ponad 100 lat i stosowana głównie przy naprawach i renowacji konstrukcji żelbetowych. W artykule przedstawia się dwa unikalne w świecie zastosowania barwionego torkretu: pierwsze dotyczące odtworzenia elewacji historycznej estakady kolejowej wybudowanej na początku XX wieku w Gorzowie Wielkopolskim, drugie dotyczące wykonania w ostatnich latach wielkogabarytowej ściany krzywoliniowej w Muzeum Polin w Warszawie.
    The shotcrete technology has been known for over 100 years and is mainly used in the repair and renovation of reinforced concrete structures. The article presents two unique applications of colored shotcrete: the first one for the reconstruction of the historic façade of the railway flyover built at the beginning of the 20th century in Gorzów Wielkopolski, the second for the construction of a large-size curvilinear wall in the Polin Museum in Warsaw in recent years.
    Źródło:
    Przegląd Budowlany; 2020, 91, 11; 29-32
    0033-2038
    Pojawia się w:
    Przegląd Budowlany
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Emanuel Halicz – More than Scientist’s Profile
    Autorzy:
    Kozłowski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/958057.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    polscy historycy
    polscy Żydzi
    oficerowie polityczni Wojska Polskiego
    Instytut Kształcenia Kadr Naukowych
    Wojskowa Akademia Polityczna
    emigranci marcowi
    „Zeszyty Historyczne”
    powstanie styczniowe 1863
    polish historians
    polish jews
    political officers of polish armed forces
    political-military academy
    march emigrants
    zeszyty historyczne
    january uprising of 1863
    institute of scientific staff education
    Opis:
    Emanuel Halicz – More than Scientist’s ProfileEmanuel Halicz (1921–2015) was a historian of the 19th century. In 1939 he began his studies at the Ukrainian university in Lviv. In June of 1941 he was evacuated to the Mari Autonomous Soviet Socialist Republic. From 1943 a political officer in the Polish people’s Army. A member of the Polish Workers’ Party/Polish United Workers’ Party. In 1950 he earned a Ph.D. degree at the Jagiellonian University, Cracow, and was delegated from the army to the Institute for Training Scientific Cadres, where he was employed in 1952. From 1957 he was a lecturer at Feliks Dzerzhinsky Military Political Academy. In 1960 he became associate professor. A member of the committee of the Polish and Soviet Academies of Sciences created to edit and publish historical sources to the period of the January 1863 Uprising. He lost his job in the aftermath of March ’68. In 1971 he emigrated to Denmark, and was demoted to the rank of private. In 1972–1982 he was professor at Odense University, in 1982–1990 at the University of Copenhagen. He collaborated with the Polish émigré periodical Zeszyty Historyczne. 
    Эмануэль Галич – не только научный портретЭмануэль Галич (1921–2015) был историком, специализирующемся на XIX веке. С 1939 учился на украинском университете во Львове. В июне 1941 был эвакуирован в Марийскую АССР. С 1943 – политический офицер Войска Польского. Член ППР/ПОРП. Получил докторскую степень на Ягеллонском университете в 1950. В 1950 направлен из армии в Институт образования научных кадров, с 1952 работник института. С 1957 преподаватель Военной политической академии им. Феликса Дзержинского. С 1960 – экстраординарный профессор. Член комиссии польской и советской АН, созданной для издания источников по периоду Январского восстания. В результате марта 1968 был уволен с работы. В 1971 эмигрировал в Данию. Был разжалован с полковника до рядового. В 1972–1982 гг. – профессор университета в Оденсе, 1982–1990 – Копенгагенского университета. Сотрудник эмиграционных “Исторических тетрадей”.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2017, 52, 1
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “Szloma Korkociąg przed sądem” or humor in the weekly “Pod pręgierz”
    Autorzy:
    Wojtyńska-Nowotka, Milena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2053482.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-01
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    komizm językowy
    polszczyzna Żydów
    stylizacja językowa
    etyka języka
    antysemityzm
    linguistic comedy
    Polish language of the Jews
    linguistic stylization
    ethics of language
    anti-Semitism
    Opis:
    Przedmiotem artykułu uczyniono cykl utworów humorystycznych „Szloma Korkociąg przed sądem”, który zamieszczony został na łamach antysemickiego tygodnika „Pod Pręgierz”. Skoncentrowano się na opisaniu komizmu językowego, którego środkiem była stylizacja na polszczyznę Żydów. Zwrócono także uwagę na komizm sytuacyjny. Rezultaty przeprowadzonej analizy wykazały, że na kartach wybranych utworów istotą komizmu był kontrast. Odzwierciedlał on dychotomiczną wizję świata prezentowaną przez nadawcę i odbiorcę tekstów; świata, w którym wartościowaniu negatywnemu poddano Polaków pochodzenia żydowskiego. Prezentowane teksty komiczne przez to, że szerząc antysemityzm, krzywdziły przedstawicieli mniejszości etnicznej, wpisują się w zjawisko agresji językowej.
    The subject of the article is a series of humorous works “Szloma Korkociąg przed sądem”, which was published in the anti-Semitic weekly “Pod Pręgierz”. The author focuses on describing the linguistic comedy, the means of which was the stylization of the Polish language for Jews. She also draws attention to situational comedy. The results of the analysis showed that contrast was the essence of the comedy in the pages of selected works. It reflected the dichotomous vision of the world presented by the sender and recipient of the texts; a world in which Poles of Jewish origin were negatively evaluated. The presented comic texts, by spreading anti-Semitism, and harming representatives of the ethnic minority, are part of the phenomenon of linguistic aggression.
    Źródło:
    Linguodidactica; 2021, 25; 277-291
    1731-6332
    Pojawia się w:
    Linguodidactica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cultural, Class, or Scientific Aspirations? Polish Jews at the University of Padua
    Aspirazioni culturali, di classe o scientifiche? Ebrei polacchi all’Università di Padova
    Autorzy:
    Marchel, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37502293.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    Padua
    university
    students
    Jews
    Jewish medics
    medicine
    Polish-Lithuanian Commonwealth
    Opis:
    Among the students of medicine in Padua from the Polish-Lithuanian Commonwealth, in XVII and XVIII centuries, we can note a certain number of Jews. This article contains a short analysis of so far findings in the area of research on this aspect of Jewish history in the First Republic of Poland. Referring to more and less known facts, the Author paid particular attention to the motivations and aspirations of Jewish scholars who had come to City of Antenor from Polish-Lithuanian land. Following the careers of Jewish medical graduates, we can see, that for most of them having a Padua diploma was not only the way to gain a better status in the Jewish community but also a gateway to overcoming cultural barriers. According to the Author, this was possible due to the fact, that many of the representatives of polish nobility, who were called “Paduans,” had similar experiences of contact with the university environment and the culture of the Venetian Republic.
    Tra gli studenti di medicina a Padova provenienti dalla Confederazione Polacco-Lituana, nei secoli XVII e XVIII, possiamo notare un certo numero di Ebrei. L’articolo contiene una breve analisi dei risultati fino ad ora ottenuti nell’ambito della ricerca su questo aspetto della storia delgi Ebrei nella Prima Repubblica di Polonia. Riferendosi a fatti più o meno conosciuti, l’Autore presta particolare attenzione alle motivazioni e alle aspirazioni degli studenti ebrei che arrivavano alla città di Antenore dalle terre Polacco-Lituane. Seguendo la carriera degli Ebrei laureati in medicina, possiamo osservare che per molti di loro conseguire il diploma a Padova non non era solo un modo per ottenere uno status migliore nella comunità ebraica, ma anche una porta per superare le barriere culturali. Secondo l’Autore, ciò era possibile poiché molti dei rappresentanti della nobiltà polacca, detti “padovani”, avevano avuto analoghe esperienze di contatto con l’ambiente universitario e con la cultura della Repubblica di Venezia.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2023, 41, 2/1; 147-162
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polish-Soviet War in Film and Cinema: A New Perspective Based on the Films For You, O Poland (1920) and Miracle on the Vistula (1921)
    Autorzy:
    Pryt, Karina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1953995.pdf
    Data publikacji:
    2022-01-12
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Polish-Soviet war
    national identity
    iconic turn
    GIS
    Jews
    gender
    film
    Opis:
    The Polish-Soviet War, particularly the Battle of Warsaw (13–25 August 1920), soon became a subject of legend and myth. Irrespective of its fundamental political significance, the defeat of the Red Army was glorified as salvation for both Poland and Europe in military, ideological and metaphysical terms. Conducted beyond academia, the narrative was forged mainly by veterans, the Catholic Church and various forms of literature and art. Due to government subsidies, documentary and feature films also conveyed a normative notion of these dramatic events and their participants. This article focuses on cinematic works like Dla Ciebie, Polsko [For You, o Poland, PL 1920], and Cud nad Wisłą [The Miracle on the Vistula, PL 1921] produced in order to commemorate the war between the Poles and the Bolsheviks. Taking the iconic turn, this article scrutinises the cinematic self-portrait of the Polish nation that had already been ‘imagined’ as a bulwark of European culture in the East by earlier literary works. Spotlighting protagonists who were given a place in the pantheon of national heroes, it also asks about those who were denigrated or marginalised like women and Jews. Finally, using quantitative methods and Geographical Information System (QGIS) as a tool, the article juxtaposes the maledominated, ethnically and confessional homogeneous ‘imagined nation’ with the film entrepreneurs and actual cinema audiences characterised by their diversity.
    Źródło:
    Acta Poloniae Historica; 2022, 124; 123-147
    0001-6829
    Pojawia się w:
    Acta Poloniae Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z Polin do Grodu Antenora. Wyprawy żydowskich studentów po nauki do Padwy w czasach I Rzeczypospolitej
    From Polin to the City of Antenor. Jewish Medics’ Educational Expeditions to Padua in the Ages of the Polish-Lithuanian Commonwealth
    Autorzy:
    Marchel, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26850486.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    Padua
    polish students
    medics
    university
    Jews
    Padwa
    studenci
    medycy
    uniwersytet
    Żydzi
    Opis:
    Wśród studiujących w Padwie przybyszy z Rzeczypospolitej Obojga Narodów, o których wiemy z zachowanych archiwaliów uniwersyteckich, znalazło się kilkunastu Żydów. Ich obecność w gronie scholarów uczęszczających na zajęcia medyczne prowadzone w ramach Uniwersytetu Artystów, traktowana jest w historiografii zarówno jako przejaw tolerancji władz Gymnasium Patavinum, jak i dowód na istnienie w państwie polsko-litewskim swobód religijnych niespotykanych w innych zakątkach ówczesnej Europy. W niniejszym artykule, bazując na materiale źródłowym i dotychczasowych ustaleniach badaczy, przedstawiam krótką analizę sytuacji studentów żydowskich, uczących się w padewskim „Ateneum” w XVII i XVIII wieku. Ponadto, śledząc przebieg karier wybranych lekarzy pochodzenia żydowskiego w Rzeczpospolitej, poszukuję odpowiedzi na pytania o inspiracje i pragnienia, tkwiące u podstaw decyzji o podjęciu nauki w Grodzie Antenora.
    Among the students from the Polish-Lithuanian Commonwealth in Padua, of whom we know from archival materials, we can find several Jews. Their presence among the students attending medical lectures at the University of Artists is treated in historiography as a manifestation of the tolerance of the Gymnasium Patavinum authorities and as proof of the existence of religious freedom in the Polish-Lithuanian state, unheard of in other parts of Europe at that time. In this article, relying on archival sources and previous establishments of the researchers, I present a short analysis of the Jewish students’ situation in Padua’s Atheneum. Furthermore, following the careers of selected medics with Jewish ancestry in the First Republic of Poland, I try to find answers to the questions concerning the inspirations and desires that underlied their decisions to study in the City of Antenor.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2022, 12; 27-40
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jiddische Sprache als Kulturträger in Polen nach der Schoah
    Yiddish language as the carrier of culture in Poland after the Shoah
    Autorzy:
    Rozenfeld, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1592356.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Jiddisch
    Jiddische Kultur
    Jüdische Identität
    Jiddischer Rundfunk
    Nussech Pojln
    Jezijes Pojln
    Nachkriegspolen
    Kommunismus
    polnische Juden
    Yiddish language
    Yiddish radio (broadcasting)
    Yiddish culture
    Jewish identity
    nusekh Poyln
    yetsiyes Poyln
    post-war Poland
    Communism
    Polish Jews
    język jidysz
    radio jidysz
    kultura jidysz
    tożsamość żydowska
    nusech Pojln
    jecijes Pojln
    powojenna Polska
    komunizm
    polscy Żydzi
    Opis:
    Mit der Schoah wurde die Anzahl der Sprecher des Jiddischen brutal reduziert; damit wurde zugleich die jiddische Kultur vernichtet. In der unmittelbaren Nachkriegszeit kam es in Polen zu Initiativen, deren Reste zu bewahren und sie wiederzubeleben. Der Beitrag behandelt verschiedene solcher Erscheinungsformen, insbesondere die jiddischen Programme des Polnischen Rundfunks. Diese sahen sich dann in den 1950er Jahren zunehmend Versuchen politischer Einflussnahme gegenüber, bei denen es darum ging, ideologische Botschaften zu transportieren. Unter diesen Bedingungen spielte die jiddische Sprache eine identitätsstiftende Rolle und wurde zum wichtigen Kulturträger, worin sich die Situation in Polen von der in anderen Staaten unterschied.
    Wraz z Zagładą liczba używających języka jidysz została brutalnie zmniejszona; tym samym została zniszczona kultura jidysz. Bezpośrednio po wojnie podjęto w Polsce inicjatywy mające na celu zachowanie i ożywienie jej pozostałości. Artykuł dotyczy różnych tego typu aktywności, w szczególności programów jidysz Polskiego Radia. W latach pięćdziesiątych działania te coraz częściej były konfrontowane z presją polityczną, ukierunkowaną na przekaz treści ideologicznych. W tych okolicznościach język jidysz odgrywał rolę nośnika kultury, określając równocześnie tożsamość, przy czym sytuacja w Polsce różniła się od warunków w innych państwach.
    With the Shoah, the number of speakers of Yiddish was brutally reduced; thus, Yiddish culture was destroyed. In the immediate post-war period, there were initiatives in Poland to preserve and revive the remnants. The article deals with various such manifestations, in particular with the Yiddish programs of the Polish Radio. In the 1950s they increasingly faced attempts of political influence that involved conveying ideological messages. Under these conditions, the Yiddish language played an identity-determining role and became an important cultural carrier, in which the situation in Poland differed from that in other states.
    Źródło:
    Colloquia Germanica Stetinensia; 2019, 28; 53-67
    2450-8543
    2353-317X
    Pojawia się w:
    Colloquia Germanica Stetinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pisarz versus historia. Recepcja twórczości Artura Gruszeckiego w PRL-u (rekonesans)
    Writer versus History: The Reception of Artur Gruszecki’s Writings in Polish People’s Republic (Overview)
    Autorzy:
    Zajkowska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1507061.pdf
    Data publikacji:
    2019-07-01
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    20th century novel
    Jews
    censorship
    cultural policy
    Polish People’s Republic
    Opis:
    This article discusses the literary legacy of Artur Gruszecki (1852–1929). The author explains why some of his novels were forbidden by the Polish Communist authorities and put on the censorship list in 1951. Further, thearticle explains how, owing to the twentieth century ideologies, Gruszecki’s substantial writings remain vitually unknown to the contemporary reader in Poland.
    Źródło:
    Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2019, 14; 51-64
    2082-9701
    2720-0078
    Pojawia się w:
    Białostockie Studia Literaturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Żydzi w czasie Wielkiej Wojny w pracach polskich badaczy. Przyczynek do historiografii
    The Jews during the First World War in the Polish historiography. Remarks
    Autorzy:
    Zieliński, Konrad
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26850788.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    Jews
    First Word War
    Polish lands
    Polish historiography
    Żydzi
    pierwsza wojna światowa
    ziemie polskie
    polska historiografia
    Opis:
    W ostatniej dekadzie pojawiły się opracowania poświęcone sytuacji ludności żydowskiej w czasie Wielkiej Wojny i pierwszych latach po jej zakończeniu, względnie prace, których autorzy w mniejszym lub większym stopniu uwzględniają ten okres. W przeciwieństwie do dawniejszej historiografii, gdzie zajmowano się przede wszystkim relacjami politycznymi, dyplomatycznymi, stosunkami gospodarczymi czy „zderzeniem” Żydów niemieckich z Ostjuden, tak w polskiej, jak w obcej historiografii pojawiły się publikacje związane z życiem kulturalno-oświatowym, opieką społeczną, działalnością charytatywną czy stosunkami polsko-żydowskimi. Coraz większe zainteresowanie wzbudzają też zajścia antysemickie i pogromy, których widownią stały się ziemie polskie jesienią 1918 roku, w pierwszych miesiącach Polski niepodległej i w czasie wojny polsko-bolszewickiej.
    In the last decade we have witnessed the appearance of articles on the situation of the Jewish population during the Great War and its aftermath; some authors had also ta- ken this period into consideration in their books. The older historiography dealt primarily with political, diplomatic and economic relations or ‘clash’ between the German Jews and Ostjuden. Both in Polish as in a foreign historiography appeared publications related to the cultural life, charity or education as well as the Polish-Jewish relations. In the last years more and more attention is drawn to the anti-Semitic incidents and pogroms in autumn of 1918, during the first months of independence, and throughout the Polish-Bolshevik war.
    Źródło:
    Facta Simonidis; 2014, 7, 1; 215-228
    1899-3109
    Pojawia się w:
    Facta Simonidis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Die jiddische Schule der Erwachsenen: Warsaw Yiddish Press and German-Jewish Contacts in 1915–18
    Autorzy:
    Nalewajko-Kulikov, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/601449.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Yiddish press
    German-Jewish press
    Polish Jewry
    German Jewry
    Jews in Warsaw
    Opis:
    The article discusses the complex situation of Warsaw Yiddish press during the German occupation of Warsaw (1915–18), entangled in contacts with both the official German authorities as well as representatives of German Jewish milieus (namely, Zionist and Orthodox ones). It is based on press reports from Yiddish and German-Jewish newspapers, archival sources and some personal memoirs. The newspapers taken into account are Haynt, Der Moment, as well as the Germanoriented Varshaver Tageblat and Dos Yudishe Vort.
    Źródło:
    Acta Poloniae Historica; 2016, 113
    0001-6829
    Pojawia się w:
    Acta Poloniae Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    TRAVESSIA SEM VOLTA: JUDEUS POLONESES REFUGIADOS NO BRASIL, 1939-1945
    Crossing with No Return: Polish Jews in Brazil, 1939-1945
    Autorzy:
    TUCCI CARNEIRO, Maria Luiza
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/486457.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Alemanha
    antissemitismo
    emigração
    Judeus
    nazismo
    Polonês
    Germany
    anti-Semitism
    emigration
    Jews
    Nazis
    Polish
    Opis:
    Este artigo analisa a condição diaspórica dos judeus poloneses que buscaram refúgio no Brasil desde 1939, após a ocupação da Polônia pela Alemanha, até 1950, quando milhares de ex-prisioneiros dos campos de concentração buscavam por suas famílias, seus lares e suas identida-des. Muitos traziam no braço a tatuagem recebida em Auschwitz como sinal de que haviam sido marcados para morrer. Dentre estes estavam dezenas de poloneses cujas vidas haviam sido esfa-celadas pelas ações genocidas da Alemanha nazista e países colaboracionistas. Sem querer retor-nar à Polônia, sua terra natal, vislumbravam a Palestina e, posteriormente, o Estado de Israel, como a Terra Prometida onde encontrariam a paz e poderiam reabilitar sua identidade judaica. Outros, optaram por viver em países onde as comunidades judaicas estavam melhor estruturadas, como nos Estados Unidos, Argentina e Brasil. O fato de existir um elo familiar em algum lugar era o suficiente para definir a escolha de uma futura pátria, pois a maioria sentia-se perdida, sem referências. No entanto, os governos brasileiros de Getúlio Vargas (1937-1945) e Eurico Gaspar Dutra (1946-1950), definiram esta emigração como um fator de risco para a nação e o povo bra-sileiro, razão pela qual foram promulgadas Circulares, Resoluções, Ordens de Serviço, a maioria em caráter secreto e confidencial, com o objetivo de restringir a entrada dos judeus “indesejá-veis”
    This article analyzes the diasporic condition of Polish Jews who sought refuge in Brazil from 1939, after Germany’s occupation of Poland, until 1950, when thousands of former concentration camp inmates searched for their families, homes and identities. Many bore the tattoos that were stamped on their arms in Auschwitz as a sign of having been marked for death. Among them we-re dozens of Poles whose lives had been shattered by the genocidal actions of Nazi Germany and collaborationist countries. Not willing to return to Poland, their homeland, they glimpsed Pales-tine and, later on, the State of Israel, as the Promised Land, a place where they would find peace and rehabilitate their Jewish identity. Others chose to live in countries where Jewish communi-ties were better structured, such as the United States, Argentina and Brazil. The fact of having a family connection somewhere was enough to define their choice of a future homeland, because most felt lost, without any references. However, the Brazilian governments of Getúlio Vargas (1937-1945) and Eurico Gaspar Dutra (1946-1950), defined this immigration as a risk factor for the nation and for the Brazilian people, which is why Memos, Resolutions, Service Orders, most of them secret and confidential, were promulgated, aimed at restricting the entrance of “undesi-rable” Jews.
    Źródło:
    Revista del CESLA. International Latin American Studies Review; 2018, 22; 7-52
    1641-4713
    Pojawia się w:
    Revista del CESLA. International Latin American Studies Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Manipulacje Jana Tomasza Grossa na temat relacji polsko-żydowskich
    Autorzy:
    Składowski, Henryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2007382.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Jan Tomasz Gross
    „Die Welt”
    Deutschlandfunk
    Polish-Jewish relations
    Holocaust
    Polish-German relations
    the Jews
    the Germans
    the Polish
    Muslim refugees
    Opis:
    Jan Tomasz Gross in the article published on the German „Die Welt” daily’s website and also in the interview he gave in February 2016 for the German broadcast station Deutschlandfunk (DLF), stated that during WW2 the Polish killed between 25.000 – 30.000 Germans and many times more Jews, since only 40.000 survived on the Polish territory. Gross is not a historian, but a sociologist, he writes his own historic essays instead of dissertations based on documents. Hence, he airs erroneous information. The scientific studies show, that during WW2 the Polish killed between 60 to 80 thousand German soldiers, police officers and officials who had exerted terror and repression. On the other hand, about 100 thousand Jews survived Holocaust on the territory of Poland only thanks to the aid of the people. In the historic evaluation of Polish-Jewish relations, Jan Tomasz Gross by airing erroneous information went beyond a border of confabulation. Such actions performed by Gross can only be compared to the ahistorical and false terms “Polish death camps”, which have been used in the German press and other mass media, and Gross “conformed” to the German model of evaluation of the Polish nation. But the WW2 executioner, that is Germany, are not entitled to use such a term towards their victim, that is Poland. Therefore, the Germans, having murdered about 6 million Polish citizens, are the last ones who should instruct us on the issue of accepting Muslim refugees, as they have no moral right to it.
    Źródło:
    Krakowskie Studia Małopolskie; 2016, 21; 107-121
    1643-6911
    Pojawia się w:
    Krakowskie Studia Małopolskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Professor Waclaw Szyszkowski — a Lawyer, Anticommunist, One From the Generation of Independent Poland
    Autorzy:
    Kardela, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1374775.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie
    Tematy:
    the Piłsudski left in the Second Republic of Poland
    the Polish underground state
    aid to Jews
    Polish independence emigration
    Opis:
    The article presents the activity of Wacław Szyszkowski, a lawyer, an emigration independence activist and an outstanding scientist, who fought in the Polish-Bolshevik war of 1920 and, after Poland regained independence, was active in a secret Union of the Polish Youth “Zet” and a public Union of the Polish Democratic Youth. Until 1939 W. Szyszkowski was a defence lawyer in Warsaw, supporting the activities of the Central Union of the Rural Youth “Siew” and the Work Cooperative “Grupa Techniczna”. Published articles in political and legal journals, such as “Przełom”, “Naród i Państwo”, “Palestra”, “Głos Prawa”. During World War II — a conspirator of the Union for Defense of the Republic of Poland, soldier of the Union of Armed Struggle and Home Army, assigned to the Bureau of Information and Propaganda of the Home Army Headquarters. Fought in the Warsaw Uprising, after which he was deported by Germans to the Murnau oflag in Bavaria. For helping Jews during the occupation, the Yad Vashem Institute awarded him and his wife Irena the title of Righteous Among the Nations. After 1945, he remained in the West, engaging in the life of the Polish war exile in France, Great Britain and the United States. He received a doctorate in law at the Sorbonne. He belonged to the People’s Party “Wolność”, the Association of Polish Combatants. He was a member of the National Council of the Republic of Poland in Exile. As an anti-communist, he was invigilated by the communist intelligence of the People’s Republic of Poland. In the 1960s, after returning to Poland, as a lawyer and scientist, he was first affiliated with the Maria Curie-Skłodowska University of Lublin, and then with Nicolaus Copernicus University of Toruń. W. Szyszkowski is the author of nearly two hundred scientific and journalistic publications printed in Poland and abroad.
    Źródło:
    Internal Security; 2018, Special Issue; 41-52
    2080-5268
    Pojawia się w:
    Internal Security
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Między mitycznym antysemityzmem, politycznym pragmatyzmem i sojuszem, którego oficjalnie nie było. Wybrane aspekty współpracy polskich władz wojskowych i żydowskiej prawicy w latach 1938–1944
    Between mythical antisemitism, political pragmatism and alliance which officially didnt exists? Choosen aspects of cooperation between Polish military officials and Jewish right-wing politicians 1938–1944
    Autorzy:
    Czop, Edyta
    Mroczkowski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/943575.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Polish military
    Jews
    antisemitism
    alliance
    political pragmatism
    Żydzi
    wojsko polskie
    antysemityzm
    sojusz
    polityczny pragmatyzm
    Opis:
    The subject matter raised in the present article concerns the cooperation between Polish military authorities and right-wing Jewish organizations such as Beitarem and Irgun Zwi Leumi (Etzel, Irgun) and the Jewish Military Union before and during World War II up to 1944. The topics mostly concern military support and training for Irgun fighters, arms sales to right-wing Zionists illegally operating in Palestinian Mandate Territories, which was British dominium. Simultaneously Poland was officially bound with Great Britain by the military alliance. Another issue mentioned in this research paper is the political activity of Menachem Begin, unpenalized Jewish desertion from the Polish Army in Exile and the official Jewish line – especially in the context of antisemitism which supposedly took place among Polish Army troops. The paper also mentions the almost forgotten Jewish Military Union.
    W ostatnich latach publikacje naukowe i popularne poruszają coraz więcej zagadnień związanych ze stosunkami polsko-żydowskimi. Nadal jednak pozostają tematy, którym nie poświęca się uwagi. Jednym z nich jest współpraca polskich władz wojskowych z prawicowymi organizacjami żydowskimi – Betarem i Irgun Cwi Leumi (Etzel, Irgun) oraz Żydowskim Związkiem Wojskowym od czasów II RP do 1944 r. Tej tematyce poświęcony jest niniejszy tekst. Porusza on problemy m.in. pomocy wojskowej, organizowanych na terenie Polski szkoleń dla bojowników Irgunu, sprzedaży broni prawicowym syjonistom działającym nielegalnie w Mandacie Palestyny, w którym władzę sprawowała Wielka Brytania związana z Polską sojuszem wojskowym (prawica żydowska zwalczała obecność Brytyjczyków w Palestynie!). Omówiono także działalność Menachema Begina, poruszono problem żydowskich dezercji z armii Andersa i stanowisko w tej sprawie zarówno władz polskich, jak i strony żydowskiej.
    Źródło:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2017, 5, 4; 43-76
    2543-8379
    Pojawia się w:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Demografia współczesnej historii w wojskowych służbach specjalnych PRL
    Demographics of modern history in the military special services of the Polish People’s Republic
    Autorzy:
    Winogrodzki, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/452129.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
    Tematy:
    the Polish People’s Republic
    Jews
    communism
    special services
    PRL
    Żydzi
    komunizm
    służby specjalne
    Opis:
    The 21st century has brought communities a number of challenges related to local armed conflicts (eg. In Syria and Ukraine). That resulted in the migration of people to the scale, which last time took place during the World War II. Then, this dilemma also affected Polish military special services but the problem was much more complex, because during the WWII, the Polish military intelligence was massacred. That gap in the military staff was filled by commanders of the tormentors. The purpose of this article is illustrate the nature and complexity of demographic, Polish military special forces after 1945 and set out the key issues related to the security of the Polish society in that period.
    Dwudziesty pierwszy wiek przyniósł społecznościom szereg wyzwań związanych z lokalnymi konfliktami zbrojnymi (np. w Syrii czy na Ukrainie), co pociągnęło za sobą migrację ludności na skalę, jaka ostatnio wystąpiła podczas II wojny światowej. Ten dylemat bardzo boleśnie dotknął również polskie wojskowe służby specjalne. Problem był o tyle bardziej złożony, że podczas II wojny światowej wojskową inteligencję polską w dosłownym znaczeniu wymordowano. A zatem powstałą lukę kadrową wypełniono dowódcami (oficerami) oprawców, którzy wcześniej czy później zostali rozliczeni przez „chichot” historii.
    Źródło:
    Journal of Modern Science; 2017, 32, 1; 355-373
    1734-2031
    Pojawia się w:
    Journal of Modern Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gmina wyznaniowa żydowska w Wieluniu w II Rzeczypospolitej w dokumentacji Archiwum Państwowego w Łodzi
    The Jewish Religious Community in Wieluń in the Second Polish Republic
    Autorzy:
    Widera, Michał Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/595655.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    Wieluń
    Żydzi
    gmina wyznaniowa żydowska
    II Rzeczpospolita
    Jews
    Jewish religious community
    Second Polish Republic
    Opis:
    The largest Jewish religious commune in the district of Wieluń during the Second Polish Republic was located in the town of Wieluń. It gathered about 5,000 followers of Judaism. The work of Kehilla was managed by the Board and the Council with the help of many employees who got involved, among other things, in the maintenance of a synagogue, a commune building, a ritual bathhouse, a ritual slaughterhouse and religious schools. The rabbi and the assistant rabbi enjoyed the great recognition of the inhabitants of Wieluń. Despite the then prevailing financial crisis, the Jewish commune in Wieluń undertook social and charitable activities on a large scale through the maintenance and financing of numerous institutions, including Jewish schools.
    Największa gmina wyznaniowa żydowska w powiecie wieluńskim w okresie II Rzeczypospolitej znajdowała się w Wieluniu. Skupiała ona około 5 tys. wyznawców judaizmu. Pracami kahału kierował zarząd gminy i rada gminy przy pomocy wielu pracowników, zajmujących się utrzymaniem m.in. synagogi, budynku gminy, łaźni i rzeźni rytualnej i szkół wyznaniowych. Wielkim autorytetem mieszkańców Wielunia cieszył się rabin, troszczący się o religijny rozwój społeczności żydowskiej i pomagający mu podrabin. Mimo ówczesnego kryzysu finansowego, gmina żydowska w Wieluniu prowadziła na dużą skalę działalność dobroczynną i społeczną, poprzez utrzymywanie i finansowanie licznych instytucji, w tym szkół wyznaniowych.
    Źródło:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2019, 39, 2; 211-230
    0137-3420
    Pojawia się w:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Listy Jana Karskiego do Anieli Mieczysławskiej
    Jan Karski’s letters to Aniela Mieczysławska
    Autorzy:
    Kruszewski, Eugeniusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1935848.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie
    Tematy:
    Jan Karski
    Aniela Mieczysławska
    Polish government courier
    extermination of
    Jews
    the Second World War
    Opis:
    Jan Karski’s correspondence to Aniela Mieczysławska letters from a period of almost 50 years (December 29, 1944 – September 10, 1993) is a private correspondence between two significant people in the recent history of our country, especially the Polish state in exile. These private letters are not devoid of the political views of the authors and highly respected persons both in the Polish community in the United States and in Great Britain. Jan Karski (1914–2000) is known as a courier of the authorities of the Polish underground state to the Polish government in exile in London and a confidant of the Jewish leaders, who was the first to bring an eyewitness testimony to the extermination of Jews in German camps in Poland to the polish west ally. Aniela Mieczysławska (1910–1998), by birth Lillpop, primo voto Mieczysławska, secundo voto Raczyńska. A¡er break out of the war in 1939, she le¡ with her husband Witold (1907–1991), a diplomat, to Bucharest. In 1941, it reached via France and Portugal the Unites States and was in the service of the Polish government. A¡er the death of the second wife, Edward Bernard Raczyński (1891–1993) in 1962 she moved from USA to London (U.K.) and for almost 30 years she take care of Ambassador Raczyński, she became his third wife in 1991. The letters cover the period of the final phase of World War II and its easily predictable end, especially the consequences it brought for Poland. The correspondence ends with the death of Edward B. Raczyński, President of the Republic of Poland in exile, and Pola Nireńska – Jan Karskis wife.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe PUNO; 2020, 8, 1; 251-294
    2052-319X
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe PUNO
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Orphan works of Jewish philosophers at the Jagiellonian University (1918–1939)
    Dzieła osierocone filozofów pochodzenia żydowskiego związanych z Uniwersytetem Jagiellońskim w latach 1918–1939
    Autorzy:
    Smywińska-Pohl, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2096211.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    the interwar period
    Polish philosophy
    Jews
    orphan works
    dwudziestolecie międzywojenne
    filozofia polska
    Żydzi
    dzieła osierocone
    Opis:
    This article discusses the problem of orphan manuscripts and writings in the collection of documents deposited with the Jagiellonian University. The author mentions the difficulties in the access to this heritage, due to the unclear status of these works. In this context she analyzes and presents biographies and views of all Jewish philosophers who received Ph.D. degree at the Jagiellonian University in the years 1918 through 1939, many of whom probably did not survive World War II.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2019, 2; 175-185
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lwowscy skrzypkowie pochodzenia żydowskiego w opinii dziennikarzy i krytyków muzycznych w Polsce międzywojennej
    Autorzy:
    Fink, Kinga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607656.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Lviv
    Second Polish Republic
    Jews
    violinists
    music critique
    Lwów
    II Rzeczpospolita
    Żydzi
    skrzypkowie
    krytyka muzyczna
    Opis:
    There were many great violinists of Jewish descent in interwar Lviv. They participated in Polish musical life as soloists, chamber musicians, conductors, members of orchestras and teachers. Along with creating their local music scene, they performed on various Polish and foreign stages and played for Polish Radio. Among the most talented Jewish violin virtuosos connected with Lviv at that time were Robert Perutz, Feliks Eyle and Bronisław Gimpel. The subject contained in this study’s title refers to music critics’ (“elite”) approach to Lviv musicians of Jewish descent (“outsiders”) in the interwar period, i.e. the period of manifesting antisemitism and nationalism.
    W międzywojennym Lwowie działało wielu znakomitych skrzypków pochodzenia żydowskiego, którzy aktywnie włączali się w polskie życie muzyczne jako soliści, kameraliści, dyrygenci, członkowie orkiestr oraz pedagodzy. Uczestniczyli nie tylko w życiu koncertowym miasta, występowali bowiem również na polskich i zagranicznych scenach muzycznych i dokonywali nagrań dla Polskiego Radia. Do najwybitniejszych żydowskich skrzypków-wirtuozów związanych ze Lwowem w tym czasie należeli: Robert Perutz, Feliks Eyle i Bronisław Gimpel. Problem sformułowany w tytule niniejszego opracowania dotyczy stosunku krytyków muzycznych („elit”) do lwowskich muzyków żydowskiego pochodzenia („obcych”) w okresie międzywojennym, tj. w latach narastania w Polsce antysemityzmu i nacjonalizmu.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2018, 73
    0239-4251
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Żydzi o Cyganach w II Rzeczypospolitej. Tematyka romska na łamach „Nowego Dziennika” (1918-1939)
    Jews about Gypsies in interwar Poland. The Roma issues in „Nowy Dziennik” (1918-1939)
    Autorzy:
    Gontarek, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116613.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    Gypsies
    Jews
    Zionists
    conflict
    the Second Polish Republic
    Cyganie
    Żydzi
    syjoniści
    konflikt
    II Rzeczpospolita Polska
    Opis:
    Artykuł przedstawia problem stosunków cygańsko-żydowskich w II RP. Ma charakter przyczynkowy – skupia się na jednym tytule prasowym („Nowy Dziennik”), który jest najstarszym w Polsce pismem syjonistycznym, ukazującym się w języku polskim od 1918 roku. Analiza jego treści pozwoliła na wyciągnięcie kilku wniosków. Bezpośrednie relacje między dwiema mniejszościami – Cyganami i Żydami – prawie nie istniały, a strona żydowska, jeśli sporadycznie pisała o społeczności cygańskiej, dostrzegała jedynie negatywne konsekwencje takich kontaktów. Jeśli chodzi o postrzeganie Cyganów przez elity syjonistyczne, podtrzymywała ona wszystkie negatywne stereotypy i mity na ich temat, charakterystyczne dla społeczeństwa większościowego. Milczały też o państwotwórczych dążeniach Cyganów.
    The article presents the problem of Gypsy-Jewish relations in the Second Polish Republic. It is of a contributory nature – it focuses on one press title ("Nowy Dziennik"), which is the oldest Zionist periodical in Poland, published in Polish language since 1918. The analysis of its content allowed several conclusions to be drawn. Direct relations between the two minorities – Gypsies and Jews – were almost non-existent, and the Jewish side, if it occasionally wrote about Gypsy community, saw only the negative consequences of such contacts. As far as the perception of the Gypsies by the Zionist elite was concerned, the Zionist elite upheld all the negative stereotypes and myths about them that were characteristic of the majority society. It was also silent about the stateforming aspirations of the Gypsies.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2021, 11, 11; 57-79
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Recepcja żydowskich rytuałów w staropolskim apokryfie Żywot Pana Jezu Krysta
    Reception of the Jewish Rituals in the Old Polish Apocryphon Żywot Pana Jezu Krysta
    Autorzy:
    Jędrzejczak, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30145234.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Pidion HaBen
    old Polish literature
    apocrypha
    Jews cultic law
    literatura staropolska
    apokryfy
    żydowskie prawo kultowe
    Opis:
    In the presented article I deal with the reception of ancient Jewish rituals by the author of the Old Polish apocryphon Żywot Pana Jezu Krysta. These are two celebrations closely related to the birth of a male descendant: the offering of the newborn and the cleansing of the mother from cultic impurity. The aim of the article is to indicate the manner in which this reception took place, as well as its theological consequences for medieval Mariology.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Teologiczne; 2022, 41; 313-332
    0209-3472
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Relacje polsko-żydowskie w powiecie wieluńskim w II Rzeczypospolitej
    Polish-Jewish Relations in the Wieluń District in the Second Polish Republic
    Autorzy:
    Widera, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26850484.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    Wieluń district
    Polish-German border
    Wieluń
    Polish-Jewish relations
    Jews
    Second Polish Republic
    powiat wieluński
    granica polsko-niemiecka
    relacje polsko-żydowskie
    Żydzi
    II Rzeczpospolita
    Opis:
    Zagadnienie relacji polsko-żydowskich w powiecie wieluńskim w II Rzeczypospolitej nie było podejmowane przez wielu badaczy. Trudno jest dokonać ich jednoznacznej oceny ze względu na złożoność problemu. Były one kształtowane przez ówczesną sytuację społeczno-ekonomiczną. Sprowadzały się one do: handlu, wydarzeń społecznych i religijnych oraz polityki. Niezależnie od przykładów zarówno przyjaznego współistnienia, jak i incydentalnych zdarzeń o charakterze przestępczym, w omawianym okresie splecione dzieje ludności polskiej i żydowskiej wpłynęły na dynamiczny rozwój społeczny tych terenów w warunkach niepodległego kraju. Obecność Żydów na tych terenach, którzy byli skupieni w siedmiu gminach wyznaniowych, została zakończona w wyniku skutków II wojny światowej.
    The issue of Polish-Jewish relations in the Wieluń district in the Second Polish Republic has not been explored by many researchers. Due to the complexity of the problem, it is difficult to define these relations unequivocally. They were shaped by the socio-economic situation of the day, and were related to trade, social and religious events, and politics. Regardless of the examples of both friendly coexistence and incidental criminal events, in the discussed period, the interwined history of the Polish and Jewish populations influenced the dynamic social development of these territories in the Polish independent state. The Jews, who were organized into seven religious communities, disappeared from the region as a result of the Second World War.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2022, 12; 53-76
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szymon Askenazy as a diplomat of the Reborn Poland (1920–1923)
    Autorzy:
    Kornat, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/958004.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Polish diplomacy 1921–1923
    Polish history 1918–1939
    jews in poland
    double consciousness of jews
    szymon aszkenazy
    dyplomacja polska 1921–1923
    historia polski 1918–1939
    polska polityka zagraniczna w okresie międzywojennym
    żydzi w polsce
    podwójna świadomość
    żydów
    Opis:
    Studium jest próbą opracowania działalności dyplomatycznej Szymona Askenazego po odrodzeniu państwa polskiego, a zwłaszcza najmniej znanej karty, jaką była jego walka o kształt granic odrodzonej Rzeczypospolitej w Genewie 1921–1923. Był to jeden z najgorętszych okresów w historii dyplomacji polskiej. Askenazy reprezentował interesy odrodzonej Polski, będącej jego ojczyzną z wyboru. Jego działania nie spotkały się jednak z powszechną aprobatą głównych obozów polityki polskiej. Był też rzecznikiem koncepcji podwójnej świadomości Żydów: żydowskiej i polskiej. Jego zdaniem Żydzi zachować winni swoją religię i kulturę, ale zarazem “niechaj połączą to z poczuciem polskości i patriotyzmu polskiego”.
    The study is an attempt to describe the diplomatic activities of Szymon Askenazy after the revival of the Polish state, and especially their least known chapter, which was his struggle for the shape of the borders of the reborn Republic of Poland in Geneva, 1921–1923. It was one of the hottest periods in the history of Polish diplomacy. Askenazy represented the interests of the reborn Poland, his chosen homeland. However, his actions did not always receive general approval of the main camps of Polish politics. He was also a spokesperson for the concept of Jews’ double consciousness: Jewish and Polish. In his opinion, Jews should maintain their religion and culture, but at the same time “let them combine it with a sense of Polishness and Polish patriotism”.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2017, 52, 3
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Pochwycili ji między sie, jako wilcy owieczkę”. Żydzi w późnośredniowiecznych polskich apokryfach (Rozmyślania dominikańskie, Rozmyślanie przemyskie, Sprawa Chędoga o Męce Pana Chrystusowej)
    “They surrounded and captured him like wolves that capture a sheep”. Jews in the late medieval polish apocrypha: Rozmyślania Dominikańskie, Rozmyślanie Przemyskie, and Sprawa Chędoga o Męce Pana Chrystusowej
    Autorzy:
    Vincůrková, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2048358.pdf
    Data publikacji:
    2021-10-27
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Jews
    late medieval Polish literature
    apocrypha
    the Passion of Christ
    Żydzi
    polska literatura średniowieczna
    apokryfy
    Pasja Chrystusa
    Opis:
    The article analyses the construction of Jewish characters in the following late medieval Polish apocrypha: Rozmyślania dominikańskie, Rozmyślanie przemyskie, and Sprawa chędoga o męce Pana Chrystusowej. The characters are built on a contrast between the figure of Christ and his tormentors. The article studies the following aspects of the contrast: hyperbolized aggression, beastial imagery, and the impurity of the perpetrators (which is conspicuous in images originating from the humoral theories). The literary representation of Jews (rather than Roman soldiers) as the ‘physical’ culprits of the Crucifixion of the Saviour also plays an important role in the texts under discussion
    Źródło:
    Prace Polonistyczne; 2021, 76; 97-119
    0079-4791
    Pojawia się w:
    Prace Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Społeczność żydowska Międzyrzeca Podlaskiego w okresie międzywojennym
    The Jewish Population of Międzyrzec Podlaski in the interwar period
    Autorzy:
    Borysiuk, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2144059.pdf
    Data publikacji:
    2012-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    Podlasie
    Second Polish Republic
    interwar period
    political life
    economy
    Jews
    Polish-Jewish relations
    II Rzeczpospolita
    okres międzywojenny
    życie polityczne
    gospodarka
    Żydzi
    stosunki polsko-żydowskie
    Opis:
    Artykuł jest próbą przedstawienia obrazu społeczności żydowskiej mieszkającej w Międzyrzecu Podlaskim w okresie II Rzeczypospolitej. Głównym celem autora artykułu jest przedstawienie życia społeczności żydowskiej w Międzyrzecu Podlaskim, w tym działalności placówek służby zdrowia oraz udziału Żydów w życiu politycznym miasta. Ważna część artykułu dotyczy udziału Żydów w życiu gospodarczym Międzyrzeca. Artykuł przyczynia się do poszerzenia wiedzy na temat współżycia polsko-żydowskiego w latach poprzedzających II wojnę światową na Podlasiu.
    The article is an attempt to present the image of Jewish community living in Międzyrzec Podlaski during the Second Republic. The main aim of the author of this article is to present the life of the Jewish community in Międzyrzec Podlaski including activities of healthcare facilities and the participation of the Jews in the political life of the city. Important part of the article refers to participation of the Jews in econo-mic life of Międzyrzec. The article helps to broaden the knowledge of Polish-Jewish coexistence in the years preceding World War II in the Podlasie Region.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2012, 2, 2; 87-104
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem tożsamości i poczucia lojalności Żydów pochodzących z zaboru pruskiego na przykładzie Alfreda Cohna (1901–1961)
    The Problem of Identity and the Sense of Loyalty of Jews Coming from the Prussian Partition on the Example of Alfred Cohn (1901–1961)
    Autorzy:
    Alabrudzińska, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1156901.pdf
    Data publikacji:
    2019-09-30
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe w Toruniu
    Tematy:
    West Prussia
    Greater Poland
    German Jews
    emancipation
    acculturation
    assimilation
    national identity
    loyalty to the state
    Polish-Jewish relations
    Opis:
    So far a very simplified picture of the transformation of the identity of Jews of West Prussia and Poznan land have functioned in the literature on the subject. The impulse to conduct the research on this issue became the publishing of the memories of Alfred Cohn, a typical German Jew, whose life and dramatic decisions show the complexity of the problem of identity and the sense of loyalty of the Jewish population of the territory of the Prussian partition. Alfred Cohn was close to recognizing himself as a German of the Jewish denomination. In 1920, without a shade of doubt, he decided to maintain loyalty to the German state and leave his family town Bydgoszcz, while in 1945 he decided the opposite. In order to clarify these contradictions, an analysis of the emancipation, acculturation and assimilation processes of the Jewish community of the territories of the Prussian partition of the 19th century and the first two decades of the 20th century was conducted. Subsequently, the results of this analysis were compared with studies on the identity of German Jews living in the Second and Third Reich. At least until the 1880s, the Jews of Greater Poland, and West Prussia considered themselves representatives of a separate nation, despite the already advanced process of assimilating German culture, customs and language, and showing loyalty to the German state. The assimilation reached its greatest intensity at the turn of the 19th and 20th centuries, leading to a strong integration of Jews with German society and the German state. This aggravated Polish-Jewish antagonism, especially in Greater Poland. After some of the lands of the former Prussian partition came under Polish rule, most Jews remained loyal to the German state, treating it as their homeland, and emigrated in the years 1918–1921 along with the majority of the German population. However, despite such decisions, despite the use of German as their mother tongue, and despite demonstrating German patriotism and the intense desire to blend in with German society, it is necessary to show great caution in the case of attempts to recognize the Jews of the Prussian partition only as a religious minority, although more than once they have defined themselves this way. In the Reich, Jews did not manage to merge with the German environment, either. They created their own Jewish-German cultural system. Their identity can be described as very specific, heterogeneous and shaped by contradictions and dilemmas. In the territories of the Prussian partition, the process of shaping the identity of German Jews was even more complicated as this community had to function also within the Polish society.
    Źródło:
    Zapiski Historyczne; 2019, 84, 3; 101-122
    0044-1791
    2449-8637
    Pojawia się w:
    Zapiski Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problematyka żydowska w Biblii księdza Jakuba Wujka z 1599 roku
    The Jewish Issues in Wujek’s Bible 1599
    Autorzy:
    Pietkiewicz, Rajmund
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048779.pdf
    Data publikacji:
    2019-05-22
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    biblia wujka
    żydzi
    przekłady biblii na język polski
    renesans
    wujek’s bible
    jews
    bible translations into polish
    renaissance
    Opis:
    Autor na podstawie studium tekstów komentarzy i wstępów do Biblii Wujka z 1599 roku wydobywa zawartą w nich wiedzę na temat Żydów i ich języka oraz kreśli obecny w tych tekstach obraz Żydów i ich zwyczajów. Wskazuje na źródła przekazywanych w Biblii Wujka informacji, ocenia je w kontekście sytuacji religijnej w renesansowej Rzeczypospolitej oraz podejmuje próbę określenia zakresu i siły ich oddziaływania na czytelników.
    The author, on the basis of the study of the commentaries and prefaces to Wujek’s Bible of 1599, depicts the image of the Jews, their language and their customs as it was presented by Jakub Wujek and his contemporaneous fellow Jesuits. The author refers to the sources of the information contained in Wujek’s Bible, evaluates it in the context of the religious situation in the Renaissance Polish-Lithuanian Commonwealth and attempts at establishing the realm and power of the influence it had on readers.
    Źródło:
    The Biblical Annals; 2020, 10, 2; 279-302
    2083-2222
    2451-2168
    Pojawia się w:
    The Biblical Annals
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ludność żydowska wobec państwa polskiego na terenie województwa stanisławowskiego w latach 1921–1922
    The attitude of the Jewish population towards the Polish state in the Stanisławów Province in 1921-1922
    Autorzy:
    Franz, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31340740.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Stanislawow
    Stanislawow Province
    Jews
    Polish
    social relations
    national relation
    Stanisławów
    województwo stanisławowskie
    Żydzi
    Polska
    stosunki społeczne
    stosunki narodowe
    Opis:
    Stosunki polsko-żydowskie w pierwszej połowie XX w. pozostają najtrudniejszym fragmentem wspólnych losów. Bardzo często opinie o nich nie mają oparcia w solidnej analizie materiału źródłowego. Tekst powstał w efekcie prac badawczych uwzględniających niewykorzystywany dotąd materiał źródłowy odnoszący się do początków województwa stanisławowskiego w latach 1921–1922. Budowa państwa polskiego na Kresach Wschodnich była niezwykle trudna z uwagi na wrogość ludności ukraińskiej walczącej o własne państwo, słabość własnych struktur administracyjnych czy brak poparcia mocarstw Ligi Narodów. Ludność żydowska wobec starań i działań państwa polskiego zachowywała chłodną neutralność, sprzyjając raczej staraniom ludności ukraińskiej. Obraz samoizolacji społeczności żydowskiej wobec państwa polskiego, niechęci do udziału w wyborach czy spisie powszechnym jest istotnym elementem w dyskusji o wzajemnych stosunkach polsko-żydowskich w II Rzeczypospolitej.
    Polish-Jewish relations in the first half of the 20th century remain the most difficult fragment of our common fate. Very often opinions about them are formulated that are not based on a solid analysis of the source material. The ensuing text was created as a result of research work on previously unused source material relating to the beginnings of the Stanisławów Province in the years 1921-1922. Building the Polish state in the Eastern Borderlands was extremely difficult, especially in view of the hostility of the Ukrainian people fighting for the establishment of their own state, the weakness of their own administrative structures, or the lack of support from the powers of the League of Nations. The Jewish population maintained a cold neutrality in the face of the efforts and actions of the Polish state, favouring the efforts of the Ukrainian people. The image of the selfisolation of the Jewish population from the Polish state, reluctance to participate in elections or the census, is an important element in the discussion on Polish-Jewish relations in the Second Polish Republic.
    Źródło:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2022, 22, 1; 21-50
    2543-8379
    Pojawia się w:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pożegnanie z obcością. Znaki pamięci żydowskiej w najnowszym dramacie polskim
    Farewell to the strangeness. Signs of Jewish memory in the new Polish drama
    Autorzy:
    Maciupa, Olga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116894.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    collective memory
    Jews
    stereotypes
    Polish-Jewish relations
    World War II
    pamięć zbiorowa
    Żydzi
    stereotypy
    stosunki polsko-żydowskie
    II wojna światowa
    Opis:
    Jednym z tradycyjnych skojarzeń Żyda jest jego obcość. Obraz Żyda jako obcego wpływa na historyczną pamięć zbiorową w Polsce. Żydzi przez długi czas pozostawali poza dyskursem publicznym i narracjami historycznymi. Artykuł jest próbą rekonstrukcji negatywnych stereotypów na temat Żydów na gruncie współczesnego dramatu polskiego. Sztuki, które będą analizowane, zostały napisane podczas warsztatów przez Tadeusza Słobodzianka i „Laboritorium Dramatu” w 2007 roku w Nasutowie (woj. lubelskie). W wyniku tych spotkań powstały następujące sztuki: „Nasza klasa” T. Słobodzianka, „Walizka” Małgorzaty Sikorskiej-Miszczuk, „Żyd” Artura Pałygi, „Nic, co ludzkie” Artura Pałygi, Piotr Ratajczaka, Pawła Passiniego oraz „Compliance.(adherence)” Piotra Rovitskiego. Głównym problemem tych spektakli jest pamięć o stosunkach polsko-żydowskich w czasie II wojny światowej w kontekście nowoczesności. Te teksty teatralne zapowiadały, że w społeczeństwie polskim odbywa się dialog. Dialog ten dotyczył traumatycznych doświadczeń historycznych. Głównym przesłaniem spektakli jest emocjonalne poczucie winy. Wizerunek Żyda uległ przemianie, Żyd nie jest już obcym, został przyjęty do wspólnej przestrzeni kulturowej i pamięci.
    One of the traditional connotations of the Jew is his foreignness. The image of the Jew as an alien effects on the historical collective memory in Poland. For the long time Jews had remained out of public discourse and historical narratives. The article attempts the reconstruction of negative stereotypes about Jews on the basis of modern Polish drama. The plays, which will be analyzed, were written during the workshop by Tadeusz Słobodzianek and „Laboritorium Dramatu” in 2007 in Nasutov (Lublin region). As a result of these meetings the following plays were written: „Our Class” by T. Słobodzianek, „Suitcase” by Małgorzata Sikorska-Miszczuk, „A Jew” by Artur Pałyga, „Nothing, that is human” by Artur Pałyga, Piotr Ratajczak, Paweł Passini and „Compliance.(adherence)” by Piotr Rovitski. The main problem of these plays is the memory of Polish-Jewish relations during the Second World War in the context of modernity. These theatre texts had announced, that in the Polish society a dialogue took place. This dialogue concerned traumatic historical experience. The main message of the plays is an emotional feeling of guilt. The image of the Jew has undergone transformation, Jew is not like an alien any more, he was accepted into a common cultural space and memory.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2015, 5, 5; 29-41
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Żydzi w opinii studentów szkół wyższych Lublina i Zamościa
    Jews in the opinion of students from Lublin and Zamość
    Autorzy:
    Płokita, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2144047.pdf
    Data publikacji:
    2012-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    Jews
    Polish-Jewish relations
    stereotypes
    statistics
    data
    society
    opinions
    questionnaire
    Żydzi
    stosunki polsko-żydowskie
    stereotypy
    statystyka
    dane
    społeczeństwo
    opinie
    ankieta
    Opis:
    Ogólnym celem niniejszego artykułu jest lepsze zrozumienie stosunków polsko-żydowskich, z naciskiem na postawy Polaków wobec narodu żydowskiego. Badania są tworzone na podstawie odpowiedzi uzyskanych od określonej grupy respondentów składającej się ze studentów. Łączna liczba zaangażowanych ankietowanych w niniejszej analizie ilościowej wynosi 250 osób. Metodą badawczą zastosowaną do zebrania informacji jest kwestionariusz, który zawiera łącznie 24 pytania. Badanie dostarcza danych na temat społecznego poznania stosunków polsko-żydowskich i przyczynia się do lepszego zrozumienia kształtowania się sądów i opinii respondentów na temat Żydów. W niniejszym opracowaniu omówiono szereg problemów badawczych, m.in. kwestie historyczne, polityczne, ekonomiczne i społeczne dotyczące społecznego postrzegania narodu żydowskiego. Pierwszy główny problem badawczy związany jest z określeniem źródła opinii o Żydach. Drugi dotyczy cech, po których rozpoznaje się Żyda. Ostatnie pytanie badawcze dotyczy tego, czy respondenci dostrzegają specyficzne relacje między Żydami a Polakami, a w przypadku odpowiedzi pozytywnej – respondenci mają je określić. W celu przedstawienia wyników badań w sposób obrazowy czytelnik ma do dyspozycji graficzne reprezentacje omawianego zagadnienia. Zarówno wykresy słupkowe, jak i kołowe mają na celu zilustrowanie, jak duże są poszczególne części ogólnej liczby odpowiedzi, które są również proporcjonalne do ilości pozostałych odpowiedzi uzyskanych w badaniu.
    The overall aim of this article is to provide a better understanding of the Polish-Jewish relations, placing emphasis on the Polish attitudes towards the Jewish people. The studies are created on the basis of answers received by the specific group of respondents comprised of students. The total number of the engaged respondents in this quantitative analysis is 250. The research method used to gather information is a questionnaire which contains a total of 24 questions. The study provides data on the social cognition of Polish-Jewish relations and contributes to a better understanding of the development of respondents’ judgments and opinions about the Jews. This paper discuss a variety of research problems, interalia, historical, political, economic, and social issues with regard to the public perception of the Jewish people. The first main research problem is related to the identification of the source of opinion about the Jews. The second one concerns the characteristics on which one recognizes a Jew. The last research question is whether the respondents notice specific relations between the Jews and the Poles, and if the answer is positive, the respondents are to determine them. In order to present the research results in a graphic way, the reader is provided with graphic representations of the subject matter. Both bar charts and pie charts aim to depict how big the different parts of a total number of responses are, which are also proportional to the quantity of the rest of responses obtained through the survey.
    Źródło:
    Studia Żydowskie. Almanach; 2012, 2, 2; 235-278
    2083-5574
    Pojawia się w:
    Studia Żydowskie. Almanach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Żydzi w Opatowie w XVI-XVIII wieku
    Jews in Opatów in XVI-XVIII Centuries
    Autorzy:
    Lis, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1934203.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Żydzi
    Opatów
    kahał
    stosunki polsko-żydowskie
    Rzeczypospolita szlachecka
    starozakonni
    Jews
    kahal
    polish-jewish relations
    The Republic of noble
    the old religion
    Opis:
    First source mention about presence in Opatów four Jewish families comes from 1538 year. Right of settling in this private city the Jewish population got in privilege the Konstantyn Ostrogski from 1545 year. Opatów in second half XVI century was Jews the largest concentration in whole province sandomierskie. Jewish commune suffered particularly during "Swedish deluge” (1655-1660) as well as northern war (1700-1721). To frequent disputes among Polish population and Jewish it came during debating in Opatów of regional council of province sandomierskie. The financial dependence of Jewish commune from owners of city brought to limitation their rights. This is the stately thing of attention also, that Jews in Opatów belonged to common with Catholic craftsmen of guild. In XVIII century two synagogues functioned in Opatów, one stone build from XVI century, second wooden from beginnings XVIII century. It seems, that painting of life of this population in Opatów can be the perfect example of relations Catholic-Jewish in different cities of Rzeczypospolita XVI-XVIII century.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 2; 95-111
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pamięć o Zagładzie w perspektywie historyka teatru
    Memory of the Holocaust from the perspective of a theater historian
    Autorzy:
    Popiel, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1391813.pdf
    Data publikacji:
    2015-11-24
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Polish Theater of the Holocaust
    extermination of Jews
    history of post-war theater
    polski teatr Zagłady
    eksterminacja Żydów
    historia powojennego teatru
    Opis:
    In his Polski teatr Zagłady [The Polish Theater of the Holocaust], Grzegorz Niziołek, who starts with theater and specific theatrical performances and who focuses on artistic phenomena, presents problems that go far beyond art. This is a book that should be read by historians, literary scholars, political scientists and cultural experts. Sociologists and psychologists who study social behavior will also find some of its sections interesting. This Cracow theatrologist presents the extermination of Jews during the occupation of Poland as well as Polish-Jewish relations, i.e. one of the most difficult Polish problems, permeated with silence and resentment, in the form of a monograph and in relation to the history of post-war theater, of which it is an important part.
    Źródło:
    Przestrzenie Teorii; 2015, 23; 243-254
    2450-5765
    Pojawia się w:
    Przestrzenie Teorii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polacy niepolskiej narodowości a formowanie się Armii Polskiej w ZSRR – wybrane dokumenty z archiwum ambasadora Stanisława Kota
    Poles of non-Polish nationality and the formation of the Polish Army in the USSR – selected documents from the archive of Ambassador Stanisław Kot
    Autorzy:
    Masternak, Patrycja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2177352.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-27
    Wydawca:
    Instytut im. gen. Władysława Andersa
    Tematy:
    Władysław Anders
    Stanisław Kot
    Polish Army in the USSR
    national minorities
    Jews
    Belarusians
    Armia Polska w ZSRR
    mniejszości narodowe
    Żydzi
    Białorusini
    Opis:
    W Bibliotece Uniwersyteckiej KUL znajdują się kopie dokumentów związanych z formowaniem się Armii Polskiej w ZSRR. Fascynujące są szczególnie te, które ilustrują walkę władz politycznych i wojskowych o obywateli polskich nieposiadających polskiego pochodzenia. Po dwóch latach sowieckiej okupacji ludzie ci doskonale zdawali sobie sprawę z tego, czym jest Rosja Sowiecka i masowo wyrażali chęć wstępowania do Armii Polskiej. Ze względu na sowieckie prowokacje i nieposzanowanie przez ZSRR prawa międzynarodowego nie wszystkim udało się pomóc.
    In the KUL University Library there are copies of documents related to the formation of the Polish Army in the USSR. Fascinating are especially those, which illustrate the struggle of political and military authorities for Polish citizens of non-Polish origin. After two years of Soviet occupation, these people were perfectly aware of what the Soviet Russia was and they massively expressed their willingness to join the Polish Army. Due to Soviet provocations and the USSR’s disregard for international law, not everyone was helped. 
    Źródło:
    Polonia Inter Gentes; 2021, 2; 41-57
    2719-8871
    2956-3224
    Pojawia się w:
    Polonia Inter Gentes
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Legalne żydowskie związki zawodowe w Królestwie Polskim (1906–1914)
    Legitimate Jewish trade unions in the Polish Kingdom (1906–1914)
    Autorzy:
    Jaworski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/688257.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Żydzi
    związki zawodowe
    Królestwo Polskie
    druga połowa XIX w.
    Jews
    trade unions
    Polish Kingdom
    second half of the 19th century
    Opis:
    No legal basis for trade unions meant that Jewish workers hired in Polish Kingdom assumed since the mid-nineteenth century mutual aid associations. The outbreak of the revolution in 1905, led to the liberalization policy of the government. In 1906 it issued temporary regulations on associations and unions which provided a possibility to form trade unions. In the years 1906–1908 26 trade unions were established. They were created by Jewish workers employed in craft workshop and small factories and employees of trade and services. Jewish trade unions were partly under the influence of the „Bund” and „Poalej Syjon”. State authorities closed down six trade unions. The crisis caused self destroying or cease operating for at least 13 unions. The economic recovery in the years 1910–1914 resulted in the creation of the eight unions. A total of 34 of the Jewish trade unions, until 21 were established in Lodz and nine in Warsaw. Most unions were founded by the workers and employees of the textile industry (8), trade and services (7), manufacturing clothing (5) and leather industry (4). After 1910 years salaried employees returned to form mutual aid associations.
    Brak podstaw prawnych działalności związków zawodowych spowodował, że żydowscy pracownicy najemni w Królestwie Polskim zakładali od połowy XIX w. stowarzyszenia pomocy wzajemnej. Wybuch rewolucji w 1905 r. spowodował liberalizację polityki władz państwowych. W 1906 r. wydano tymczasowe przepisy o stowarzyszeniach i związkach, które przewidywały możliwość tworzenia związków zawodowych. W latach 1906–1908 założono 26 związków zawodowych. Tworzyli je głównie robotnicy żydowscy zatrudnieni w warsztatach rzemieślniczych i małych fabrykach oraz pracownicy handlu i usług. Żydowskie związki zawodowe znajdowały się w części pod wpływami „Bundu” i „Poalej Syjon”. Władze państwowe zlikwidowały sześć związków zawodowych. Panujący kryzys spowodował samolikwidację lub zaprzestanie działalności przez co najmniej 13 związków. Ożywienie gospodarcze w latach 1910–1914 spowodowało powstanie ośmiu związków. Łącznie spośród 34 żydowskich związków zawodowych aż 21 założono w Łodzi i dziewięć w Warszawie. Najwięcej związków zawodowych założyli robotnicy i pracownicy przemysłu włókienniczego (8), handlu i usług (7), wytwórczości odzieżowej (5) oraz branży skórzanej (4). Po 1910 r. pracownicy najemni powrócili do tworzenia stowarzyszeń pomocy wzajemnej.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2016, 96; 127-142
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Żydzi w Biblii, czyli uporczywy anachronizm
    Jews in the Bible: A persistent anachronism
    Autorzy:
    Krzeszowski, Tomasz Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1192259.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
    Tematy:
    Żydzi
    tłumaczenie
    Biblia
    polskojęzyczne wersje Biblii
    anachronizmy
    językowe
    antysemityzm
    Jews
    translation
    the Bible
    Polish versions of the Bible
    language anachronisms
    antisemitism
    Opis:
    Celem artykułu jest wykazanie, że używanie polskiego wyrazu „Żyd” i jego derywatów w odniesieniu do przedstawicieli „narodu wybranego” uczestniczącego w wydarzeniach opisanych w Starym i Nowym Testamencie jest anachronizmem językowym, gdyż wyraz „Żyd” w tym właśnie kształcie graficznym i fonetycznym powstał dopiero w średniowieczu. Dlatego używanie tego wyrazu w kontekście wydarzeń biblijnych jest niestosowne. Ten klasyczny anachronizm językowy jest o tyle zdumiewający, że stosują go nie tylko sami współcześnie żyjący Żydzi, ale także specjaliści w dziedzinie judaistyki i biblistyki. Artykuł zawiera kilka przykładów rażąco anachronicznych polskich tłumaczeń fragmentów Starego i Nowego Testamentu. Można zaryzykować twierdzenie, że omawiany anachronizm w dużej mierze przyczynia się do kształtowania postaw antysemickich, zwłaszcza wśród niektórych wyznawców chrześcijaństwa.
    The aim of the paper is to provide evidence for the claim that the Polish word ‘Żyd’ and its derivatives as used with reference to the “chosen people” taking part in the events described in the Bible is a linguistic anachronism. The word in its present graphic and phonetic shape had not come into existence before Middle Ages. As an anachronism it is inappropriate in the context of biblical events. Yet, it occurs not only in the language of contemporary Jewish people but also as an accepted term in biblical and Judaic studies. The article contains a number of examples of anachronistic Polish versions of the Bible. One can venture the claim that the anachronism in question significantly contributes to maintaining anti-Semitic attitudes, especially among certain groups of contemporary Christians.
    Źródło:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2017, 2, 1
    2543-7844
    Pojawia się w:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Żydowskie organizacje charytatywne w Królestwie Polskim (1898–1914)
    Jewish Charitable Organizations in Polish Kingdom (1898–1914)
    Autorzy:
    Jaworski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33753577.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Jews
    charity organizations
    Polish Kingdom
    second half of the 19th century
    Żydzi
    organizacje charytatywne
    Królestwo Polskie
    druga połowa XIX w.
    Opis:
    Celem pracy jest ukazanie żydowskich towarzystw dobroczynnych w Królestwie Polskim; ich podstaw prawnych legalizacji przez administrację państwową, chronologii, geografii, stanowiska społecznego założycieli, przemian celów działalności i jej rezultatów, stosunku władz państwowych. Podstawę źródłową stanowią źródła archiwalne wytworzone przez gubernialną administrację państwową, która legalizowała i nadzorowała działalność organizacji. Prasa pomijała w większości żydowskie organizacje charytatywne, a zamieszczane o nich informacje są nieprecyzyjne. Niepełny stan zachowania zespołów archiwalnych wytworzonych przez urzędy gubernialne ogranicza przedstawienie problematyki. Przemiany społeczno-ekonomiczne wśród Żydów w Królestwie Polskim w drugiej połowie XIX w. doprowadziły do wzrostu liczby ubogich. Pierwsze żydowskie organizacje charytatywne, które miały charakter ogólny, administracja państwowa zaczęła legalizować w 1898 r. W latach 1902–1905 zaprzestano ich rejestracji. W okresie regulowania przez władze państwowe życia społecznego (1894–1906) zalegalizowano co najmniej 14 towarzystw. Ich założycielami byli bankierzy, fabrykanci i wielcy kupcy. W okresie liberalizacji życia społecznego (1906–1914) zarejestrowano co najmniej 102 organizacje samodzielne oraz 13 ich oddziałów. Miały one charakter głównie wyspecjalizowany. Wybuch rewolucji w 1905 r. zaktywizował społecznie: handlarzy, rzemieślników, urzędników prywatnych i osoby wykonujące wolne zawody, którzy zaczęli brać udział w tworzeniu organizacji charytatywnych. Tworzyły je także kobiety. Najwięcej żydowskich towarzystw dobroczynnych powstało w guberniach oraz wielkich miastach najbardziej zaawansowanych w przemianach.
    The aim of the work is to present Jewish charity societies in Polish Kingdom; their legal basis for legalization by the state administration, chronology, geography, social position of the founders, changes in the goals of activity and its results, the attitude of state authorities. The source basis are archival files created by the provincial state administration, which legalized and supervised the organization's activities. The press largely ignored Jewish charities organizations, and the information published about them was imprecise. The incomplete state of preservation of the archival collections created by the provincial offices limits the presentation of the issue. Socio-economic changes among Jews in Polish Kingdom in the second half of the 19th century led to an increase in the number of the poor. The first Jewish charitable organizations of a general nature were legalized by the state administration in 1898. In the years 1902–1905, their registration was discontinued. During the period when the state authorities regulated social life (1894–1906), at least 14 societies were legalized. Their founders were bankers, factory owners and great merchants. In the period of liberalization of social life (1906–1914), at least 102 independent organizations and 13 of their branches were registered. They specialized mainly in acting. The outbreak of the revolution in 1905 stimulated the social activation of: traders, craftsmen, private officials and freelancers who began to take part in creating charity organizations. Women also made them. The greatest number of Jewish charitable societies was established in the governorates and large cities that were most advanced in transformations.
    Źródło:
    Res Historica; 2022, 53; 235-261
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Das Verhältnis der Kommunistischen Partei Polens zum Judentum nach 1945
    Stosunek partii komunistycznej w Polsce do Żydów po 1945 roku
    Autorzy:
    Piotrowski, Mirosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954340.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    stosunki polsko-żydowskie
    antysemityzm
    antypolonizm
    władze bezpieczeństwa w PRL
    Żydzi
    komunizm
    historia PRL
    Polish-Jewish Relations
    anti-semitism
    anti-polonism
    security authorities in the Polish People's Republic
    Jews
    communism
    history of the Polish People's Repubic
    Opis:
    Narzucona siłą Polsce w 1944 r. tzw. „władza ludowa”, skupiała w swych szeregach zarówno ludność pochodzenia polskiego jak i w znacznej mierze pochodzenia żydowskiego. Stan taki był pochodną celowej polityki J. Stalina, który podczas tworzenie pierwszych zrębów administracyjnych przyszłej PRL na bazie Zarządu Głównego Związku Patriotów Polskich (ZPP) oraz Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (PKWN) zalecał, aby na listach kandydatów zdecydowanie preferowano towarzyszy pochodzenia żydowskiego, dążąc do tego aby wszędzie stanowili większość. Stwierdzano wprost, że ich narodowe pochodzenie gwarantuje większą pewność dyspozycyjności niż komunistów polskich. Koncepcji tej bezskutecznie próbowali się m.in. przeciwstawiać polscy generałowie walczący po stronie Armii Czerwonej, jak Karol Świerczewski i Zygmunt Berling. Współdziałający z Sowietami zarówno Polacy jak i Żydzi, przez społeczeństwo polskie postrzegani byli jako zdrajcy. Wedle zgodnej opinii historyków, pomimo fluktuacji różnych osób na ważnych rządowych stanowiskach, faktycznie w Polsce wlatach 1944-1956 decydowała i rządziła trójka: Bolesław Bierut, Jakub Berman i Hilary Minc. Dwóch ostatnich było pochodzenia żydowskiego i określali się jako Żydzi. Do dziś trwa w Polsce spór na temat procentowego udziału Żydów w strukturach komunistycznej władzy, lecz nie dokonano jeszcze szczegółowych rachunków. Jednakże a priori przyjmowane jest twierdzenie, iż ogólnie biorąc była to „żydo-komuna”. Szczególnie znienawidzonym stał się Resort Bezpieczeństwa Publicznego, później MBP, w którym wszystkie ważniejsze stanowiska obsadzono ludźmi pochodzenia żydowskiego. Wprawdzie na jego czele stał Polak Stanisław Radkiewicz, ale wiceministrami byli Żydzi m.in. Mieczysław Mietkowski i Roman Romkowski, później Antoni Alster (w Komitecie ds. Bezpieczeństwa Publicznego). Najważniejszymi departamentami w tym ministerstwie również zawiadywali ludzie pochodzenia żydowskiego. Departamentem V ds. walki z Kościołem i środowiskiem inteligencji kierowała lwowska żydówka Julia Brystyger. Dyrektorem Departamentu VII ds. cenzury był Józef Czaplicki; Departamentem X, dbającym o „czystość” szeregów partii komunistycznej kierował Anatol Fejgin; wicedyrektorem był zbiegły na Zachód w 1953 r. Józef Światło (Izaak Fleishfarb). Głównym Urzędem Cenzury kierował Marcel Reich (Ranicki), dyrektorem Departamentu Więziennictwa MBP był Jerzy-Dagobert Łańcut; szefem Departamentu Śledczego był osławiony sadysta płk Józef Goldberg-Różański. Wszystko to sprzyjało umacnianiu przeświadczenia, że winę za powojenne zniewolenie narodu polskiego ponoszą Żydzi. Podobnego zdania był także prymas Polski kard. August Hlond. Rosnąca bariera uprzedzeń pomiędzy Polakami a Żydami czyniła z tych ostatnich dogodny instrument polityki prowadzonej przez Stalina. Potrzebował on bowiem zwolenników bezwzględnie zaufanych, po których mógł się spodziewać całkowitej lojalności, a więc ludzi możliwie osamotnionych, bez zaplecza rodzinnego, sąsiedzkiego – którzy partię komunistyczną uczynią swym jedynym kręgiem odniesienia. Logicznie rzecz biorąc Żydzi przebywający po wojnie w Polsce powinni mieć wsparcie i zagwarantowaną opiekę przynajmniej ze strony komunistów i Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego. Tak jednak nie było, gdyż stali się oni nie podmiotem, a przedmiotem politycznej rozgrywki. Dla współrodaków ze wspomnianych komunistycznych formacji nadrzędnym celem było zwycięstwo idei rewolucji oraz posłuszne wypełnianie dyrektyw Stalina. Na tak zbudowanym ołtarzu całkowicie poświęcono interes jednostki – także „zwykłego” Żyda. Podkreślić należy, iż na nastrojach społeczeństwa polskiego względem tzw. „kwestii żydowskiej” władze komunistyczne „grały” świadomie – nie bacząc na tragiczny finał. Większość historyków w Polsce nie ma wątpliwości, iż antyżydowskie rozruchy i próby ich wzniecenia w Krakowie, Rzeszowie, Lublinie, a przede wszystkim najbardziej znane i tragiczne w skutkach – w Kielcach, były prowokacją. Oznacza to, że ludność polska była celowo prowokowana przez aparat komunistyczny, w którym czynni byli przecież Żydzi, do wystąpień przeciw „zwykłym” Żydom, a nawet do pogromów. W jednym z podziemnych pism Zrzeszenia WiN „Honor i Ojczyzna” znalazło się znamienne zdanie: „Żydzi stali się więc niebezpiecznym narzędziem w ręku tych, którzy są bardziej komunistami niż ... Żydami”. Nie dziwi więc, że pozostający w Polsce Żydzi czuli się zagubieni. Ich los znalazł się pomiędzy przysłowiowym „młotem i kowadłem”. Mieli jednak do wyboru kilka wariantów: albo wyjechać z Polski, albo zmienić nazwisko i „wtopić się” w społeczeństwo polskie, albo też przystąpić do obozu rządzącego, zasilając szeregi „żydo-komuny”. Niezdecydowani skazani byli, w zaistniałych warunkach, na alienację. Żydzi, którym udało się przeżyć niemiecką okupację, obozy koncentracyjne, pałali chęcią rewanżu i zemsty na Niemcach, którzy byli sprawcami zagłady ich całych rodzin. Okazję taką stworzyli koledzy z UB, masowo werbując ich do tej formacji. Kompleksowo zjawisko to opisał amerykański Żyd – John Sack w książce pt. Oko za oko. Przemilczana historia Żydów, którzy w 1945 r. mścili się na Niemcach. W łonie komunistycznej partii trwała ostra walka, w której przełomem stała się śmierć Stalina w 1953 r. oraz odwilż polityczna po październiku 1956r. Od dawna bowiem ścierały się ze sobą, walcząc owpływy i władzę, dwie frakcje komunistów: Żydzi, przybyli wraz z Armią Czerwoną do Polski, i grupa polskich komunistów walczących w czasie II wojny światowej w podziemiu – tzw. „partyzanci” – z ministrem spraw wewnętrznych Mieczysławem Moczarem na czele. Dojście W. Gomułki do władzy w 1956 r. wpłynęło na wzmocnienie tej drugiej grupy. Odpowiedzialność za zbrodnie stalinowskie wygodnie było zrzucić właśnie na funkcjonariuszy żydowskich i pod pretekstem „wypaczeń idei socjalizmu” rozpocząć czystki w aparacie bezpieczeństwa ipartii. Część zwalnianych funkcjonariuszy-Żydów wyjeżdżała na Zachód Europy, do USA i Izraela. Według statystyk międzynarodowych w 1948 r. mniejszość żydowska liczyła w Polsce 88 tys. osób. Znaczna część emigrowała do Izraela już w latach 1949-1951. W zorganizowanych transportach emigrowało tam ok. 28. tys. Żydów. W latach 1956-1957 z Polski odpłynęła kolejna fala Żydów którą oblicza się na ok. 40 tys. osób. Dodać jednak trzeba, że połowę z nich stanowili dopiero co repatriowani Żydzi z terytorium Związku Radzieckiego. Emigracji tej towarzyszyły komentarze, że Żydzi uciekają z Polski, bojąc się odpowiedzialności za swoje zbrodnie popełnione w okresie stalinowskim („błędów i wypaczeń”), a także ze względu na obawę przed polskim antysemityzmem, rozbudzonym przez popełnione zbrodnie. Wśród wyjeżdżających było faktycznie wielu komunistów. W marcu 1957 r. zawarta została polsko-radziecka umowa, na mocy której do 31 marca 1959 r. repatriowano do Polski 224 tys. osób. W grupie tej przyjechało ok. 40 tys. osób pochodzenia żydowskiego, ale większość z nich w Polsce nie pozostała. W latach 1967-1968 liczbę Żydów w Polsce szacowano na 25-30 tys. W partii komunistycznej (PZPR) wyodrębniły się dwie nieformalne grupy: tzw. „puławska” i „natolińska”, nazwane tak od miejsc w których się zbierali. W skład pierwszej z nich bardziej liberalnej – tzn. domagającej się zmian, wchodzili w większości komuniści pochodzenia żydowskiego w skład drugiej tzw. „partyjny beton” – wwiększości zachowawczy „partyzanci”. W polskiej literaturze przedmiotu popularnie ugrupowania te nazywa się też: „Chamy i Żydy” (W. Jedlicki). Na początku lat 60. w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych (MSW) dokonano, jak pisał historyk J. Eisler, „aryzacji” lub „dejudeizacji” resortu. Bez zgody Biura Politycznego PZPR zakładano podsłuchy telefoniczne i inwigilowano wpływowe osoby pochodzenia żydowskiego. Kontroli władz koministycznych poddano „Fołks-Sztyme” jedyne w Polsce pismo wydawane w języku jidisz. „Czystka rasowa” objęła także korpus oficerski. Przebywający w Polsce wiceminister obrony narodowej ZSRR marszałek Sergiej Biriuzow, miał oświadczyć gen. M. Spychalskiemu: „armia dowodzona przez Żydów i kontrrewolucjonistów nie może być użyta w walce przeciwko imperializmowi”. Wypowiedź ta związana była z ideologiczną ofensywą podjętą przez ZSRR w krajach arabskich. Ponownie więc kwestia żydowska, za pośrednictwem Związku Radzieckiego, stała się instrumentem wewnętrznej gry politycznej w Polsce. W połowie lat 60. wśród 40-45 tys. oficerów wojska polskiego, ok. 250-300 stanowili Żydzi. Z armii zwalniano nawet osoby „oskarżane” o przyjaźń z żydowskimi oficerami. W partii komunistycznej grupa M. Moczara („partyzantów”) zwalczała „liberalne” zaplecze I sekretarza PZPR W. Gomułki. Do akcji tej dołączyła się grupa tzw. postępowych katolików środowiska PAX, z Bolesławem Piaseckim na czele. Starano się umacniać przekonanie, że pierwsze dziesięciolecie krwawego komunizmu w Polsce było zasługą Żydów-komunistów, akomuniści-„partyzanci” winy za to nie ponoszą. Nową historię Polski utrwalać miały wświadomości społeczeństwa nowo produkowane filmy. W 1968 r. sięgnięto ponownie do instrumentu prowokacji. Jego preludium stanowiła wojna izraelsko-arabska 1967 r., w której ZSRR opowiedział się po stronie Arabów. W Polsce partia komunistyczna, stosując się do dyrektyw Moskwy, rozpoczęła tropienie zwolenników zwycięstwa Izraela. Pierwszymi podejrzanymi były oczywiście osoby pochodzenia żydowskiego. Poważne ataki na nich okazały się być związane z wewnętrzną polityczną prowokacją w łonie PZPR. Na początku marca 1968 r., minister spraw wewnętrznych PRL M. Moczar, wykorzystując nieobecność I sekretarza PZPR W. Gomułki wPolsce, postanowił przejąć pełnię władzy i jednocześnie pozbyć się z aparatu władzy osób pochodzenia żydowskiego. W tym celu posłużył się prowokacją podburzając młodzież studencką do wystąpień. Na czele protestujących stanęli młodzi ludzie – w większości pochodzenia żydowskiego, których rodzice piastowali niegdyś poczesne stanowiska rządowe i partyjne. Byli to m.in.: Adam Michnik – syn Ozjasza Szechtera, przewodniczącego KPZU; Aleksander Smolar – syn Grzegorza, redaktora naczelnego żydowskiego pisma „Fołks-Sztyme”; Henryk Szlajfer – ojciec jego był cenzorem w Głównym Urzędzie Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk; Irena Grudzińska – córka wiceministra rolnictwa, Marian Alster – syn b. wiceministra spraw wewnętrznych; Karol Modzelewski – syn b. ministra spraw zagranicznych itd. Młodzież tę nazywano „bananową” – czyli wolną od kłopotów i trosk materialnych. Gomułka po powrocie do kraju zdołał opanować sytuację, zwolnił Moczara z pełnionej funkcji, ale postanowił skorzystać z drugiej części prowokacyjnego scenariusza i na fali tej „załatwić” problem żydowski. Wsparł ataki na Żydów w partii (choć jego żona Zofia była Żydówką), w rządzie, administracji, w kulturze i w nauce, skutecznie ich stamtąd eliminując. Dokonano wówczas „rasowej czystki” w szeregach tych instytucji i organizacji. Jednym zcelów akcji miało być zbliżenie władzy do społeczeństwa. Nie został on jednak osiągnięty. Antysemityzm rozpętany przez PZPR spotkał się z dezaprobatą wielu środowisk i wybitnych osób. Przede wszystkim zdystansował się od tego Kościół katolicki. Po uśmierzeniu zamieszek władza komunistyczna zaczęła stosować różnorodne środki nacisku na osoby pochodzenia żydowskiego, chcąc wpłynąć na ich decyzję wyjazdu z Polski. Liczono natomiast na efekt propagandowy, stawiając tezę o „obcości Żydów” w Polsce. Mówiono więc: gdyby czuli związek z Polską, to by z niej nie wyjeżdżali. Motywem emigracji osób pochodzenia żydowskiego w tamtym okresie było poczucie zagrożenia, obawa przed wzrostem antysemityzmu, ale także nadzieja na poprawienie swoich warunków bytowych na emigracji. Przypominało to więc niekiedy emigrację zarobkową. Polskę opuszczało wtedy wielu ludzi kultury, pisarzy, poetów, naukowców. Wielu jednak wyjeżdżało nie chcąc ponosić odpowiedzialności za czyny, które dokonali będąc w aparacie władzy. W kraju pozostawili świetne emerytury, legitymacje partyjne itp. Jak podkreśla historyk J. Eisler „ci ludzie często są tymi, którzy o Polsce i Polakach mówią w sposób, na jaki nie zasługujemy”. Według przybliżonych szacunków po marcu 1968r. – w ciągu dwóch lat – wyjechało z Polski 15-20 tys. osób, z czego ok. 25% osiedliło się w Izraelu. Pokłosiem prowokacji marcowych było więc opuszczenie Polski, przez większość przebywających tam po II wojnie światowej Żydów. Komunistyczna nagonka na ludzi pochodzenia żydowskiego w znacznej mierze przyczyniła się nie tylko do ich emigracji z Polski, ale także wpływała na kształt świadomości polskiego społeczeństwa. Komunistyczna władza chciała oficjalnie i bez ogródek rozliczyć się z przeszłością, wskazując także na sprawców stalinowskiego terroru w Polsce. W grudniu 1970 r. usunięty został ze stanowiska I sekretarza partii W. Gomułka. W 1980 r. wybuchła w Polsce „Solidarność”, a w 1989 r. rozpoczęto przekazywanie władzy wybranym ludziom opozycji. Wielu dysydentów miało pochodzenie żydowskie, lecz po latach komunistycznej polityki, wolało tego faktu nie upubliczniać. Trzeba wyraźnie stwierdzić, iż wskutek wojennego holocaustu i polityki komunistów po 1945r. problem Żydów w Polsce jako nacji przestał istnieć. Pozostała jednak „kwestia żydowska”, wypływająca przy różnych okazjach i nagłaśniany szeroko rzekomy antysemityzm Polaków. Publicznie mówi się do dziś o „antysemityźmie bez Żydów”. Przedstawione tu wydarzenia stały się asumptem do formułowania przez wielu historyków, politologów oraz publicystów tezy, iż przemiany następujące w Polsce po 1989 r. to zmodyfikowana kontynuacja walk frakcyjnych „Chamów” i „Żydów” – czyli dawnych aktywistów PZPR pochodzenia żydowskiego z tzw. partyjnym „betonem”.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 2; 191-207
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    When cordons broke and borders were born… Western Galicia Province in November 1918
    Gdy pękały kordony, a rodziły się granice… Prowincja zachodniogalicyjska w listopadzie 1918 roku
    Autorzy:
    Meus, Konrad
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31019594.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Galicja
    listopad 1918 roku
    niepodległość
    Polska Komisja Likwidacyjna
    prowincja galicyjska
    Żydzi galicyjscy
    Galicia
    November 1918
    independence
    Polish Liquidation Commission
    Galician province
    Galician Jews
    Opis:
    The 19th century, referred to by historians as the “long century”, as it lasted from the beginning of the French Revolution (in the case of Poland, to the time of the Partitioning) to the collapse of the “old” European order in the wake of the Great War. For Poles living in the Austrian partition, the twilight of the old era came in November 1918, a month that can unquestionably be regarded as the “longest month” of the “long 19th century”. It was a month in which the situation in the counties of Western Galician changed like a kaleidoscope: from euphoria, through critical moments, to relative stability. Euphoria took hold in Polish homes in late October and early November 1918, when Poles took control of the cities and towns scattered across Western Galicia. The euphoric state associated with regaining independence passed very quickly, and if it persisted, it was rather among those with a strong national and political consciousness. Nevertheless, for the majority of inhabitants of Western Galicia, November was a time of particular concern about what the following day would bring as issues of food, clothing, and energy shortages came to the fore. Food prices “skyrocketed”, reaching dizzying levels in the autumn of 1918. Common violence, affecting mainly the Jewish population, became a plague. Midway through November 1918, thanks to the actions taken by the Polish Liquidation Commission, a process of stabilising the social and political life began, which was reflected in the successive revival (or organisation) of “non-political” associations and the reorganisation of municipal (communal) self-government in the counties.
    Wiek XIX nazywany przez historyków „długim wiekiem”, sięgający swoimi korzeniami początków rewolucji francuskiej (w przypadku Polaków okresu rozbiorowego), dobiegł końca wraz z upadkiem „starego” europejskiego ładu u schyłku Wielkiej Wojny. Dla Polaków zamieszkujących ziemie zaboru austriackiego zmierzch dawnej epoki nastał w listopadzie 1918 roku – miesiącu, który bezsprzecznie można traktować jako „najdłuższy miesiąc” „długiego XIX wieku”. Miesiącu w którym sytuacja na prowincji zachodniogalicyjskiej zmieniała się niczym w przysłowiowym kalejdoskopie: od stanu euforii przez momenty krytyczne po względną stabilizację. Euforia zagościła w polskich domach na przełomie października i listopada 1918 roku, gdy Polacy przejmowali kontrolę nad miastami i miasteczkami rozsianymi w Galicji Zachodniej. Euforyczny stan związany z odzyskiwaniem niepodległości bardzo szybko minął, a jeśli się utrzymywał, to raczej wśród osób o silnej świadomości narodowej i politycznej. Niemniej dla większości mieszkańców Galicji Zachodniej listopad był czasem szczególnej troski o to, co przyniesie kolejny dzień. Na pierwszy plan wysunęły się kwestie związane z niedoborem żywności, odzieży oraz surowców energetycznych. Ceny żywności gwałtownie rosły, osiągając jesienią 1918 roku zawrotne kwoty. Plagą stała się pospolita przemoc, która dotykała przede wszystkim ludność żydowską. W drugiej dekadzie listopada 1918 roku dzięki działaniom podejmowanym przez Polską Komisję Likwidacyjną rozpoczął się proces stabilizacji życia społeczno-politycznego, a jego wyrazem było m.in. sukcesywne odradzanie się (lub organizowanie) na prowincji stowarzyszeń „niepolitycznych” oraz reorganizacja samorządu miejskiego (gminnego).
    Źródło:
    Folia Historica Cracoviensia; 2022, 28, 1; 37-67
    0867-8294
    Pojawia się w:
    Folia Historica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    "Ten ton mnie w uchu źle brzmi..." - tematyka żydowska na forum Komitetu Centralnego PZPR w "polskim roku 1956"
    "This tone sound bad in my ear" - Jewish issues at the Polish United Worker's Party's Central Committee in the "Polish year 1956"
    Autorzy:
    Szynok, Bożena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/477571.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Żydzi 1956 plena VI, VII i VIII odwilż polski październik '56
    Jews 1956 the 6th, 7th, 8th plenum "thaw" Polish October 1956
    Opis:
    Artykuł „Ten ton mnie w uchu źle brzmi…..” – tematyka żydowska na forum Komitetu Centralnego PZPR w „polskim roku 1956” omawia najważniejsze spotkania partyjne, na których omawiana była tytułowa problematyka. Kwestia żydowska wielokrotnie pojawiała się w czasie partyjnych, „odwilżowych” debat, od marcowego, VI plenum KC PZPR, stopniowo w coraz większym stopniu pojawiała się w czasie kolejnych partyjnych dyskusji (VII i VIII plenum). Była obecna w wewnątrzpartyjnych sporach, zajmowano się nią z powodu antysemityzmu, emigracji do Izraela, repatriacji Żydów, obywateli polskich z ZSRR, rozliczeń ze stalinizmem, kolejnego konfliktu na Bliskim Wschodzie, relacji z Izraelem. Osobne miejsce w tej problematyce zajmowała „ulica żydowska” i działania towarzyszy pracujących tylko „na tym odcinku”, mających inne, aniżeli polscy towarzysze, problemy. Tematyka żydowska była marginesem w dyskusji zdominowanej przez ważne wydarzenia polityczne 1956 r. Mimo jednak ograniczonej obecności, była ona traktowana jako odrębny problem, w wypowiedziach zajmowała miejsce niezależne od innych znaczących spraw. Obok nowych, „odwilżowych” opinii dotyczących tematyki żydowskiej autorka przypomina stanowisko partii (PPR/PZPR) wobec kwestii żydowskiej do połowy lat 50., pokazuje jaki był „spadek”’ po latach apogeum stalinizmu. W artykule przypomniana została również postawa radzieckich towarzyszy, w tym przywódcy KPZR, Nikity Chruszczowa, wobec tematyki żydowskiej.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2016, 27; 140-167
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność Związku Młodzieży Polskiej Pochodzenia Żydowskiego „Żagiew” w Łodzi w latach I wojny światowej (1914–1918)
    The activity of the Association of Polish Youth of Jewish Origin “Żagiew” in Łódź during the First World War (1914–1918)
    Autorzy:
    Stawiszyńska, Aneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2216439.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-15
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    Łódź 1914-1918
    Związek Młodzieży Polskiej Pochodzenia Żydowskiego „Żagiew”
    Żydzi w Łodz
    Lodz 1914-1918
    Association of Polish Youth of Jewish Origin „Żagiew”
    Jews in Lodz
    Opis:
    Przez kilka lat na terenie Łodzi działał Związek Młodzieży Polskiego Pochodzenia Żydowskiego „Żagiew”, skupiający młodzież żydowską. Organizacja reprezentowała kierunek asymilatorski. W czasie Wielkiej Wojny członkowie organizacji aktywnie angażowali się w działania związane z kwestią polską, na przykład w obchody rocznic polskich. „Żagiew”, zarówno w czasie wojny, jak i po jej zakończeniu, widziała rozwiązanie kwestii żydowskiej w niepodległym państwie polskim, a także dyskutowali z organizacjami syjonistycznymi, które dążyły do osiedlenia się mniejszości żydowskiej poza Polską. Organizacja „Żagwi” w Łodzi nie miała jednak zbyt dużego wpływu na żydowskie środowisko młodzieżowe.
    For a few years on the grounds of Łódź, the Youth Union of Polish Jewish Origin „Żagiew” was established, bringing together Jewish youth. The organization represented the direction of assimilation. During the Great War, Poland was actively involved in activities related to the Polish cause, such as in the celebration of Polish national anniversaries. Also, „Żagiew”, both during the war and after the war, saw the solution of the Jewish question in an independent Polish state, and thus the members were arguing with Zionist organizations who sought settlement outside of Poland. „Żagwi” organization in Lodz did not have too much influence in the Jewish youth environment.
    Źródło:
    Kultura i Wychowanie; 2018, 14, 2; 9-23
    2544-9427
    2083-2923
    Pojawia się w:
    Kultura i Wychowanie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dezercje Żydów z Armii Andersa w świetle dokumentów Instytutu Polskiego i Muzeum im. Władysława Sikorskiego w Londynie
    Jews desertions from Anders Army in the light of evidence from Polish Institute and Sikorski Museum in London
    Autorzy:
    Strzyżewski, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/347910.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
    Tematy:
    dezercja
    Żydzi
    Anders Władysław
    Polskie Siły Zbrojne 1941-1943
    wojna 1939-1945
    desertion
    Jews
    Anders Władysław (1892-1970)
    Polish Armed Forces 1941-1943
    war of 1939-1945
    Opis:
    Stosunki polsko-żydowskie liczą sobie wiele stuleci. Zmienność kart historii powodowała często wystawianie na próbę naszej wspólnej historii. Jedną z mniej znanych spraw związanych ze stosunkami polsko-żydowskimi są dezercje żołnierzy narodowości żydowskiej z Armii Polskiej na Wschodzie. W prezentowanym artykule autorzy podjęli próbę przedstawienia i wytłumaczenia tego zjawiska.
    Polish and Jewish relations are over centuries old. The different episodes in history have often put our relationships to the test. One of the less known issues related to Polish and Jewish relations are the desertions of Jewish soldiers from the Polish Army in the East. The authors of this article present and explain this phenomenon.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki; 2012, 3; 220-238
    1731-8157
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przez ruiny i zgliszcza. Społeczne i kulturowe zmiany powojennej rzeczywistości widziane oczyma Mordechaja Canina.
    Autorzy:
    Kawa, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/462581.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
    Tematy:
    zagłada Żydów
    powojenna Polska
    relacje polsko-żydowskie
    narracje o byłych obozach
    Żydzi w Polsce po wojnie
    Jewish extermination
    Polish-Jewish relations
    narrations about the former camps
    Jews in Poland after war
    Opis:
    Artykuł ukazuje powojenną Polskę, widziana oczyma Mordechaja Canina – Żyda urodzonego w Sokołowie Podlaskim, który przyjeżdża po wojnie do kraju, by zobaczyć, jak wygląda „pożydowskie” życie w Polsce. Ogląda powojenną rzeczywistość z perspektywy żydowskiej. Stara się sprawdzić, co zostało po zgładzonych w Holokauście współbraciach. W artykule nie relacjonuje całej opowieści Canina. Ograniczam się do kilku wątków. Pierwszym z nich będzie cisza, związana ze zmianą struktury demograficznej odwiedzanych miasteczek. W drugim wątku odnoszę się do macew jako powojennych przedmiotów „codziennego użytku” i żydowskich kirkutów, w wielu przypadkach rozgrabionych i zniszczonych w czasie II wojny lub po jej zakończeniu. Trzeci wątek jest próbą opisania relacji polsko-żydowskich w odniesieniu do żydowskiego dobytku, który został w domach opuszczonych przez Żydów. Ostatni wątek poświęcony został wizycie Canina w byłych obozach koncentracyjnych i w obozach zagłady. Wszystkie te tematy pokazują, jak zmieniła się rzeczywistość społeczno-kulturowa i religijna w powojennej Polsce, na której ziemiach dokonała się tak straszna tragedia, jaką była Zagłada. W podsumowaniu odnoszę się więc do relacji polsko-żydowskich, na które tragedia Holokaustu także odcisnęła swoje piętno.
    Abstract This article attempts to present one of the post-war Poland's face seen by Mordechaj Canin – Jew, born in Sokolow Podlaski, who came to Poland after war to see how the Jewish life looks like in the country. Canin sees the post-war reality from the Jewish perspective. He tries to check what remained after Polish Jews killed during the Holocaust. I do not relate whole Canin's story in my article but I focus on few threads. First one is the silence connected with the change of demographical structure in visited towns. In the second thread I write about Jewish tombstones which can be defined as 'objects of everyday use' in Poland after war. I also mention about Jewish cemeteries. Many of them were devastated during the WWII and after. The third thread attempts to describe the Polish-Jewish relations with reference to Jewish belongings left in their houses. Last thread was focused on Canin's visits to former concentration and death camps. All of those subjects show how the social-cultural and religion reality in post-war Poland, where the tragedy of the Holocaust took place has changed. In summary I refer once again to Polish-Jewish relations marked by the Holocaust.
    Źródło:
    Language. Culture. Politics. International Journal; 2019, 1; 93-103
    2450-3576
    2719-3217
    Pojawia się w:
    Language. Culture. Politics. International Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The 1930s local press of Siedlce on Germany and Polish-German relations
    Prasa siedlecka z lat trzydziestych XX wieku o Niemcach i stosunkach polsko-niemieckich
    Autorzy:
    Cabaj, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075173.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    History of Polish press in the 1930s
    local press
    Siedlce
    German themes (1933–1939)
    Polish-German relations (1933–1939)
    Jews
    Nazism
    prasa - tematyka
    prasa lokalna
    Siedlce - prasa
    Niemcy (1933–1939)
    stosunki polsko-niemieckie (1933–1939)
    Polacy w Niemczech
    Żydzi
    nazizm
    Opis:
    This article examines the coverage of German themes in Polish local press by focusing on a number of newspapers and periodicals published at Siedlce in the 1930s, i.e. Gazeta Podlaska, Nowa Gazeta Podlaska, Głos Podlaski, Ziemia Siedlecka, Wiadomości Diecezjalne Podlaskie and Życie Podlasia.
    Celem artykułu jest ukazanie tematyki niemieckiej na łamach polskiej prasy lokalnej, na przykładzie wydawanych w Siedlcach w latach trzydziestych XX w. pism: „Gazeta Podlaska”, „Nowa Gazeta Podlaska”, „Głos Podlaski”, „Ziemia Siedlecka”, „Wiadomości Diecezjalne Podlaskie” i „Życie Podlasia”.
    Źródło:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2019, 22, 1; 57-78
    1509-1074
    Pojawia się w:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ciało ludzkie i miasto: poborowi w guberni warszawskiej w roku 1913
    Autorzy:
    Kopczyński, Michał
    Sobechowicz, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/602388.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    human body
    standard of living
    secular trend in human stature
    social stratifi cation
    anthropometry
    Jews
    Polish Kingdom
    ciało ludzkie
    standard
    życia
    trend sekularny
    rozwarstwienie społeczne
    antropometria
    Żydzi
    Królestwo Pol-skie
    Opis:
    Height and Body Mass Index are anthropological measurements increasingly often used in studies on the standard of living of historical populations. This article conducts an assessment of the way in which those measurements reflect religious (Christians–Jews) and socio-economic (place of residence, profession, literacy) differences dividing the inhabitants of the Kingdom of Poland upon the eve of the Great War. The basic sources are almost 8000 measurements of 21-year old recruits from the gubernia of Warsaw. Height and BMI (Body Mass Index) in the Christians–Jews cross-section statistically differed to the disadvantage of the latter group. An equally essential impact was exerted by the place of residence. The residents of Warsaw were taller than the inhabitants of villages and small towns, but their BMI was lower; as many as 20% of Jewish recruits from Warsaw were underweight. The differentiation of height proves that the standard of living in towns was higher than in the countryside and small towns. In the case of Warsaw lower BMI could be explained by two causes: first, in past populations BMI measured not so much body fat as the muscle mass, which was higher in the villages. Second, the disproportion between height and BMI in Warsaw reflected a change in the participation of food expenses in household budgets. The moment young men became independent they probably limited food consumption and spent more on other commodities and entertainment available in large cities.
    Wysokość i wskaźnik masy ciała są miarami antropologicznymi coraz częściej wykorzystywanymi w dociekaniach nad standardem życia populacji historycznych. Przedmiotem artykułu jest ocena, w jaki sposób w miarach tych odzwierciedlają różnice wyznaniowe (chrześcijanie–Żydzi) oraz społeczno-ekonomiczne (miejsca zamieszkania, zawód, stopień alfabetyzacji) dzielące mieszkańców Królestwa Polskiego u progu Wielkiej Wojny. Podstawę źródłową stanowi blisko 8 tys. pomiarów dwudziestojednoletnich poborowych z guberni warszawskiej. Wysokość ciała i BMI (Body Mass Index) w przekroju chrześcijanie - Żydzi różniły się w sposób statystycznie istotny na niekorzyść tych ostatnich. Nie mniej istotny wpływ na różnice miało miejsce zamieszkania. O ile pod względem wysokości ciała zamieszkali w Warszawie górowali nad mieszkańcami wsi i małych miast, o tyle ich BMI było niższe; aż 20% poborowych ze środowiska Żydów warszawskich cechowała niedowaga. Zróżnicowanie wysokości ciała dowodzi, że w miastach standard życia był wyższy niż na wsi i w małych miastach. Niższe wartości BMI w Warszawie wyjaśnić można dwiema przyczynami. Po pierwsze, BMI w dawnych populacjach mierzy nie tyle otłuszczenie ciała, co masę mięśniową, która była wyższa na wsi. Po wtóre, dysproporcja między wysokością ciała a BMI w Warszawie odzwierciedla zmianę udziału wydatków na żywność w budżetach. Prawdopodobnie, z chwilą usamodzielnienia się młodzi mężczyźni ograniczali konsumpcję żywności, przeznaczając więcej środków na inne towary i rozrywki możliwe do nabycia w wielkim mieście.
    Źródło:
    Kwartalnik Historyczny; 2016, 123, 3
    0023-5903
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kwestia żydowska w Armii Polskiej w ZSRR i biskup polowy Józef Gawlina
    The Jewish question in the Polish Army in the USSR and Field Bishop Józef Gawlina
    Autorzy:
    Żurek, Jacek
    Ryger, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2082912.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
    Tematy:
    Jews
    Soviet occupation of Poland
    Gawlina
    Roman Catholic ministry
    field bishop
    Polish Army in the USSR
    anti-Semitism
    antysemityzm
    Armia Polska w ZSRR
    biskup polowy
    duszpasterstwo rzymskokatolickie
    Żydzi
    okupacja radziecka
    Opis:
    Oparty na wspomnieniach oraz wybranych archiwaliach (Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie) artykuł o położeniu obywateli polskich pochodzenia żydowskiego w ZSRR w latach 1939-1943. Opisano uwarunkowania prawne oraz społeczno-polityczne egzystencji ludności żydowskiej, deportowanej do Związku Radzieckiego z województw wschodnich Polski po roku 1939. Utworzenie Armii Polskiej w ZSRR w roku 1941 umożliwiło w roku następnym ewakuację części polskich obywateli, którzy zostali zwolnieni z więzień, obozów koncentracyjnych i zesłania, do Iranu. Sytuacja ówczesna przedstawicieli mniejszości narodowych państwa polskiego, w tym mniejszości żydowskiej, które znalazły się w ZSRR, związana była ze sprawą przedwojennej granicy polsko-radzieckiej, zakwestionowanej przez Rosjan, uznających za nadal wiążące postanowienia paktu Ribbentrop–Mołotow z roku 1939. Mniejszości te stały się swoistym zakładnikiem władz radzieckich, które odmówiły im prawa do zachowania obywatelstwa polskiego, a tym samym uniemożliwiły opuszczenie ZSRR, podobnie jak znacznej części cywilnej ludności polskiej, nie związanej bezpośrednio z Armią Polską w ZSRR. Jedną z osób, które drogą nacisków oraz starań osobistych usiłowały dopomóc w ewakuacji żydów do Iranu, był biskup polowy Wojska Polskiego Józef Gawlina (1933-1947), który od kwietnia do września 1942 roku przebywał w ZSRR, zajmując się opieką nad ludnością cywilną oraz duszpasterstwem wojskowym
    The article, based on memories and selected archives from Polish Institute and General Sikorski Museum in London, presents the position of Polish citizens of Jewish origin in the USSR in the years of 1939-1943. Especialy the legal and socio-political conditions of the Jewish population deported to the Soviet Union from the eastern provinces of Poland after 1939 are described.Establishing the Polish Army in the USSR in 1941 enabled the evacuation to Iran the following year some of Polish citizens who were previously released from prisons, concentration camps and exile. However the conditions of representatives of the national minorities from the pre-war Polish State, including Jewish minority, were strictly related to the fact that Soviet authorities recognized the Molotov–Ribbentrop Pact from 1939 as a still valid and they were questioning pre-war boundary beetwen Republic of Poland and USSR. These minorities became a kind of hostage of the Soviets, which refused them the right to preserve Polish citizenship, and thus prevented them from leaving the USSR, as did towards a significant part of the Polish civilian population not directly related to the Polish Army in the USSR. One of the people who through mounting pressure and personal efforts tried to help in the evacuation of Jews to Iran, was a Field Bishop of the Polish Army Józef Gawlina (1933-1947), who staying in the USSR from April to September 1942 was taking care of civilians and military pastoral care
    Źródło:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2019, 1(10); 121-198
    2354-0435
    2719-8618
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The turn of 1918 and 1919 in Lithuania in the light of unknown documents
    Autorzy:
    Gierowska-Kałłaur, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950435.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Litwa 1918-1919
    Wilno
    wojna polsko-sowiecka 1920
    bolszewicy
    Wileńska Samoobrona
    Litwini
    Żydzi
    Polacy
    Białorusini
    Lithuania 1918-1919
    Vilnius
    Polish-Soviet war 1920
    Bolsheviks
    Bund
    Vilnius Self-Defence
    Lithuanians
    Jews
    Poles
    Belarusians
    Opis:
    Thanks to previously unknown documents found in two Moscow archives (Archive of the Foreign Policy of Imperial Russia and Russian State Military Archive), written at the turn of 1918 and 1919 by representatives of two sides of the Polish-Soviet front, the author discusses the situation in Vilnius at the turn of December 1918 and January 1919.
    Dzięki nieznanym dotąd, unikalnym dokumentom odnalezionym w dwóch moskiewskich archiwach (Архив внешней политики Российской империи; Российский государственный военный архив), pisanym na przełomie 1918 i 1919 roku przez przedstawicieli dwóch stron polsko-sowieckiego frontu autorka omawia sytuację w Wilnie na przełomie grudnia 1918 i stycznia 1919 roku. 
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2019, 54, 3; 31-63
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polacy, Żydzi i antysemityzm w publicystyce Ryszarda Ganszyńca
    Autorzy:
    Chrostek, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2031026.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-16
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Richard Ganszyniec
    Jan Kazimierz University (University of John Casimir)
    Lviv
    antisemitism
    Jews
    students
    All-Polish Youth
    numerus clausus
    bench ghetto
    discrimination
    Ryszard Ganszyniec
    Uniwersytet Jana Kazimierza
    Lwów
    antysemityzm
    Żydzi
    studenci
    Młodzież Wszechpolska
    getto ławkowe
    dyskryminacja
    Opis:
    Ryszard Ganszyniec, an outstanding classicist, professor at the Jan Kazimierz University in the years 1920-1939 and, on and off, until 1946, as one of a few academic lecturers, openly opposed the growing wave of antisemitism among Polish students in interwar Lviv. His readings inspired by events at universities - the introduction of the so-called numerus clausus principle and of the bench ghetto in the thirties - were published in the form of two extensive brochures: The case of “numerus clausus” and its fundamental meaning. Academic antisemitism as a symptom of social antisemitism (1925) and Bench Ghetto (1937). The author did not only expose the low motives and methods of Polish nationalists. As a discerning humanist, he spoke on the principles of coexistence of two nations, Poles and Jews, in the new conditions of the resurgent Polish State after 123 years of political dependence. Despite the increasing acts of violence against Jewish youth, inspired mainly by the All-Polish Youth (beatings and even murders in the 1930s), and the passive, quiet consent of the majority of professors, Ganszyniec dealt with the phenomenon of numerus claususus on ethical, religious, economic and sociological levels. He reminded zealous Catholic nationalists of the Jewish origin of Christ. He juxtaposed the industriousness and austerity of Jews with the ineptitude of Poles, particularly visible in trade. He warned that attempts to transform the Polish nation into a politically and ethnically uniform formation would never succeed. He proved that privileging Polish students at universities leads them to laziness and strengthens their demanding attitudes. The bench ghetto, introduced by force during lectures, would begin to isolate Jewish shops, services, houses, and create places of retreat for this nation similar to the German concentration camps already existing at that time. Ganszyniec predicted that the Jews would be followed by communists, socialists, peasant activists and the entire opposition, until finally the single party system would take over, for which the Constitution would be only a “piece of paper”. The scholar saw the bench ghetto as a dangerous element in the nazification of society. One of the greatest weaknesses of Polish chauvinists, as he saw it, was the lack of any arguments for the alleged superiority of the “Polish race”. He easily proved the superiority of Jewish merits over those of Poles in building world cultural heritage. The postulates of the Lviv classicist, which made him many enemies, could not influence the situation at Polish universities on the eve of the Second World War, when two totalitarian systems were tightening around the Republic of Poland: Nazi and Stalinist.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2019, 14, 9; 348-371
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawiedliwy wśród Narodów Świata - profesor Helena Brodowska-Kubicz (1914-2003)
    Righteous Among the Nations – the Professor Helena Brodowska-Kubicz (1914–2003)
    Autorzy:
    Lesiakowski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2154458.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    pomoc Polaków dla ludności żydowskiej w czasie II wojny światowej
    Sprawiedliwi wśród
    Narodów Świata
    Uniwersytet Łódzki
    historycy polscy
    Helena Brodowska-Kubicz
    Poles saving Jews during II World War
    Righteous among the Nations
    University of Łódź
    Polish historians
    Opis:
    Celem artykułu jest przybliżenie postaci Heleny Brodowskiej, działaczki ludowej, kapitana Batalionów Chłopskich, profesora historii na Uniwersytecie Łódzkim, a przede wszystkim osoby odważnej i wrażliwej na niedolę innych. W okresie II wojny światowej z dużym zaangażowaniem organizowała pomoc dla ludności żydowskiej, prześladowanej przez niemieckiego nazistowskiego okupanta. Swoją ofiarną postawą zasłużyła sobie na uhonorowanie jej w 1991 r. tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Zawarte w artykule zeznania Brodowskiej, a także świadectwa osób, do których uratowania się przyczyniła – Narcyza Łubnickiego i Mariana Małowista – pokazują, że skuteczne udzielanie pomocy ludności żydowskiej wymagało nie tylko odwagi pojedynczych osób, ale przede wszystkim sprawnego działania zespołowego. Ta część konspiracyjnego ruchu ludowego, z którym była związana Brodowska, tego rodzaju postawę wykazała. Stąd w tekście pojawiają się różne postaci, które współtworzyły siatkę organizacyjną, umożliwiającą ratowanie ludności żydowskiej przed Zagładą. Ich nazwiska także zasługują na przypomnienie i odnotowanie w pamięci zbiorowej.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 2; 518-539
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „… prawda musi wybrać połowę paradoksu i połowę stereotypu”. O tajemnicach Żyda wiecznego tułacza Aleksandra Wata
    “Truth must choose half of the paradox and half of stereotype”. About Aleksander Wat’s The Wandering Jew
    Autorzy:
    Tomassucci, Giovanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32061718.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Aleksander Wat
    The Wandering Jew
    Representation of Jews and Jewish Topics in Literature
    Polish reception of G.K. Chesterton’s work
    Żyd Wieczny Tułacz
    reprezentacja Żydów i wątków żydowskich w literaturze
    polska recepcja dzieła G.K. Chestertona
    Opis:
    Aleksander Wat’s novella The Wandering Jew, published in 1926, is his only prose text in which the Jewish motif is the very center of the narrative. Wat carefully avoids dramatic or frightening notes, staying away from the characters created by Potocki, Quinet, Schubart, and Meyrink. However, certain aspects of the old version of the ancient myth remain: the millennial peregrination through history, the absolute solitude of the hero, and his magical movement and appearance in different parts of the world. The fusion of Catholicism and communism in the shadow of Marranism, represented by the protagonist Nathan, reflects grotesquely either on the phenomenon of Jewish youth fleeing the shtetls observed by young Wat, or on his own ecumenical dreams and reflections on the metahistorical role of Jews and their conversion. The article analyzes this issue also with particular regard either to the reception of the old Christian legend, or to the Anti-semitic narrative on the conspiracy of Jewish converts, shared by Keith Gilbert Chesterton, a contemporary writer very important for Wat.
    Źródło:
    Przestrzenie Teorii; 2022, 38; 115-140
    2450-5765
    Pojawia się w:
    Przestrzenie Teorii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „INSERATY (KRAJOWE) (ZAGRANICZNE)” WOBEC KWESTII NARODOWOŚCIOWEJ (UKRAIŃSKIEJ I ŻYDOWSKIEJ) W GALICJI. PRZYCZYNEK DO BADAŃ NAD KRAKOWSKĄ PRASĄ GOSPODARCZĄ XIX W. (CZĘŚĆ I)
    „INSERATY (KRAJOWE) (ZAGRANICZNE)” IN RELATION TO THE NATIONALITY ISSUE (UKRAINIAN AND JEWISH) IN GALICIA. A CONTRIBUTION TO THE STUDY OF THE KRAKOW BUSINESS PRESS OF THE 19TH CENTURY (PART I)
    Autorzy:
    Przybytek, Piotr
    Przybytek, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/418847.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
    Tematy:
    nacjonalizm, nacjonalizm gospodarczy, konserwatyzm, liberalizm, Polacy, Ukraińcy, Żydzi, Galicja, zabór austriacki, prasa gospodarcza, prasa handlowa, polska prasa pod zaborami, „Inseraty (krajowe) (zagraniczne)”.
    nationalism, economic nationalism, conservatism, liberalism, Poles, Ukrainians, Jews, Galicia, the Austrian partition, economic press, trade press, the Polish press under annexation, „Inseraty (krajowe) (zagraniczne)”.
    Opis:
    Powyższy artykuł skupia się na wątkach narodowościowych w „Inseratach (krajowych) (zagranicznych)” – gazecie handlowej z 1867 r. Na jej łamach bagatelizowano problem ukraiński, okazując większą niechęć Żydom, o wiele mniej licznym od Ukraińców. Taka tendencja była niezgodna z ogólną postawą wśród Polaków w Galicji – za większy problem uważano kwestię ukraińską, nie żydowską. Wyjątkiem od reguły były także organy prasowe pierwszych efemerycznych partii chrześcijańsko-społecznych. Dominowała problematyka żydowska, co skłania do wniosku, iż dla tworzącego się ruchu katolicko-społecznego stanowiła ona być może najważniejsze zagadnienie. Takie postawienie sprawy nasuwa pytanie, jak ta kwestia przedstawiała się nie tylko w prasie handlowej, co nawet w całej prasie gospodarczej Krakowa? Jak odnoszono się do kwestii żydowskiej, a jak do rusińskiej (ukraińskiej)? Kogo uważano za większego wroga? Oczywiście prasę gospodarczą można badać pod takim kątem w innych galicyjskich ośrodkach prasowych.
    The above article focuses on nationalistic motifs in „Inseraty (krajowe) (zagraniczne)” – a commercial paper from 1867. The Ukrainian problem was downplayed in its pages, showing a greater reluctance of Jews, much less numerous than Ukrainians. Such a tendency was inconsistent with the general attitude among Poles in Galicia - the Ukrainian, not the Jewish one was considered a bigger problem. An exception to the rule were also the press organs of the first ephemeral Christian-social parties. Jewish issues prevailed, which leads to the conclusion that for the emerging Catholic-social movement it was perhaps the most important issue. Such a case raises the question of how this issue was presented not only in the trade press, what even in the entire economic press of Krakow? How did you refer to the Jewish question, and how to refer to the Ruthenian (Ukrainian) question? Who was considered a bigger enemy? Of course, the business press can be examined at this angle in other Galician press centers.
    Źródło:
    Colloquium; 2020, 12, 1; 121-141
    2081-3813
    2658-0365
    Pojawia się w:
    Colloquium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „INSERATY (KRAJOWE) (ZAGRANICZNE)” WOBEC KWESTII NARODOWOŚCIOWEJ (UKRAIŃSKIEJ I ŻYDOWSKIEJ) W GALICJI. PRZYCZYNEK DO BADAŃ NAD KRAKOWSKĄ PRASĄ GOSPODARCZĄ XIX W. (CZĘŚĆ II)
    „INSERATY (KRAJOWE) (ZAGRANICZNE)” IN RELATION TO THE NATIONALITY ISSUE (UKRAINIAN AND JEWISH) IN GALICIA. A CONTRIBUTION TO THE STUDY OF THE KRAKOW BUSINESS PRESS OF THE 19TH CENTURY (PART II)
    Autorzy:
    Przybytek, Piotr
    Przybytek, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/418358.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
    Tematy:
    nacjonalizm, nacjonalizm gospodarczy, konserwatyzm, liberalizm, Polacy, Ukraińcy, Żydzi, Galicja, zabór austriacki, prasa gospodarcza, prasa handlowa, polska prasa pod zaborami,„Inseraty (krajowe) (zagraniczne)”.
    nationalism, economic nationalism, conservatism, liberalism, Poles, Ukrainians, Jews, Galicia, the Austrian partition, economic press, trade press, the Polish press under annexation, „Inseraty (krajowe) (zagraniczne)”.
    Opis:
    Powyższy artykuł skupia się na wątkach narodowościowych w „Inseratach (krajowych) (zagranicz-nych)” – gazecie handlowej z 1867 r. Na jej łamach bagatelizowano problem ukraiński, okazując większą niechęć Żydom, o wiele mniej licznym od Ukraińców. Taka tendencja była niezgodna z ogólną postawą wśród Polaków w Galicji – za większyproblem uważano kwestię ukraińską, nie żydowską. Wyjątkiem od reguły były także organy prasowe pierwszych efemerycznych partii chrześcijańsko-społecznych. Dominowała problematyka żydowska, co skłania do wniosku, iż dla tworzącego się ruchu katolicko-społecznego stanowiła ona być może najważniejsze zagadnienie. Takie postawienie sprawy nasuwa pytanie, jak ta kwestia przedstawiała się nie tylko w prasie handlowej, co nawet w całej prasie gospodarczej Krakowa? No właśnie: jak odnoszono się do kwestii żydowskiej, a jak do rusińskiej (ukraińskiej)? Kogo uważano za większego wroga? Oczywiście prasę gospodarczą można badać pod takim kątem w innych galicyjskich ośrodkach prasowych.
    The above article focuses on nationalistic motifs in „Inseraty (krajowe) (zagraniczne)" – a commercial paper from 1867. In its pages the Ukrainian problem was downplayed, showing a greater reluctance of Jews, much less numerous than Ukrainians. Such a tendency was inconsistent with the general attitude among Poles in Galicia - the Ukrainian, not the Jewish one was considered a bigger problem. An exception to the rule were also the press organs of the first ephemeral Christian-social parties. Jewish issues prevailed, which leads to the conclusion that for the emerging Catholic-social movement it was perhaps the most important issue. Such a case raises the question of how this issue was presented not only in the trade press, what even in the entire economic press of Krakow? Exactly: how did you refer to the Jewish question, and how to refer to the Ruthenian (Ukrainian) question? Who was considered a bigger enemy? Of course, the business press can be examined at this angle in other Galician press centers.
    Źródło:
    Colloquium; 2020, 12, 2; 89-100
    2081-3813
    2658-0365
    Pojawia się w:
    Colloquium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy afirmatywne narracje pamięci zwyciężyły? Opowieści o bohaterach w oficjalnych ujęciach prezentowanych przez władze – Polska po roku 1989
    Autorzy:
    Ratke-Majewska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30098001.pdf
    Data publikacji:
    2022-01-18
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    affirmative narratives of memory
    Polish politics of memory after 1989
    heroes of the Warsaw Uprising
    heroes of the Polish wartime and post-war underground
    Poles who saved Jews from the Holocaust during World War II
    afirmatywne narracje pamięci
    polska polityka pamięci po 1989 roku
    bohaterowie Powstania Warszawskiego
    bohaterowie polskiej konspiracji wojennej i powojennej
    Polacy, którzy ratowali Żydów przed zagładą w okresie II wojny światowej
    Opis:
    Niniejszy tekst ma za zadanie odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób narracje pamięci o bohaterach kształtowały się w oficjalnych ujęciach prezentowanych przez polskie władze po 1989 roku. Analizując, kto i w jaki sposób pojawiał się w bohaterskich narracjach pamięci, artykuł prezentuje ponadto refleksje dotyczące tego, czy w polskiej potranzycyjnej polityce pamięci zwyciężyły afirmatywne opowieści o czasach minionych. Rozważa również funkcjonalność narracji o bohaterach w polskiej przestrzeni publicznej, zastanawiając się nad ich przyczynami oraz konsekwencjami.
    This text looks at memory narratives about heroes shaped in Poland through official channels and presented by the authorities after 1989. Analysis of who and how they appeared within heroic memory narratives confirms whether affirmative memory narratives prevailed within the Polish post-transitional politics of memory. It also considers the functionality of hero narratives in Poland's public space, reflecting on their causes and consequences.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica; 2021, 27, 342; 150-163
    2081-3333
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-87 z 87

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies