Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "place-names" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-48 z 48
    Tytuł:
    Still having a conflict potential? German and Hungarian toponyms in the Czech and Slovak national corpora texts
    Autorzy:
    David, Jaroslav
    Klemensová, Tereza
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2138559.pdf
    Data publikacji:
    2019-08-04
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
    Tematy:
    German place names
    Hungarian place names
    marketing
    Place names
    political onomastics
    revitalization
    Opis:
    The paper focuses on German forms of place names in Czechia and Slovakia, and Hungarian forms of place names in Slovakia, especially on their revitalization and perception after 1989. This concerns their thematization, which is illustrated on the Czech National Corpus and the Slovak National Corpus materials, and on the 1990s discussions about their restoration. German place-name forms are not considered to be a crucial political topic these days; however, Hungarian forms still represent a conflict potential. German forms in Czechia are only thematized in poetry and fiction books, in order to evoke lasting time and the complicated modern Czech history. On the other hand, they are predominantly used in trade names as a marketing tool aimed at German (localization function) and Czech customers (allusive function). In Slovakia, Hungarian forms are not used in marketing and are not thematized in fiction as a positive value connected with the national history.
    Źródło:
    Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development; 2019, 23, 3; 158-162
    0867-6046
    2084-6118
    Pojawia się w:
    Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    New place names introduced in South Shetland Islands and Antarctic Peninsula by the Polish Geodynamic Expeditions, 1984-1991
    Autorzy:
    Birkenmajer, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2052472.pdf
    Data publikacji:
    1998
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    West Antarctica
    new place names
    Źródło:
    Polish Polar Research; 1998, 19, 1-2; 143-160
    0138-0338
    2081-8262
    Pojawia się w:
    Polish Polar Research
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z toponimii pogranicza polsko-ruskiego: Cucułowce i Czupernosów
    Autorzy:
    Czapla, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2216292.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    place names
    Poland-Russia borderline
    Opis:
    In the article entitled From the place names of the Poland-Russia borderline: Cucułowce and Czupernosów the author is trying to explain the etymology and further transformation of two place names from the area of the historical Lviv land. In the studies on the area of the former Republic of Poland they occur as completely or partly ambiguous, therefore it is attempted to authenticate the proposed clarification.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2016, 10; 63-68
    1897-0389
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Vzájemné působení a prolínání apelativní a propriální slovní zasoby v nářeční rovinĕ češtiny
    The Mutual Influence of the Appellative and Proprial Lexis in the Dialects of the Czech Language
    Autorzy:
    Čižmárová, Libuše
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2008039.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-15
    Wydawca:
    Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
    Tematy:
    Czech language
    dialectology
    onomastics
    appellatives
    place names
    minor place names
    čeština
    dialektologie
    onomastika
    apelativa
    oikonyma
    anoikonyma
    Opis:
    Příspěvek vychází ze zaměření autorky na nářeční apelativní a propriální slovní zásobu v češtině. Vzájemné ovlivňování a prolínání obou složek je ilustrováno na příkladech ze dvou obcí – z Hlohovce, obce s původně chorvatským obyvatelstvem na pomezí východní Moravy a Rakouska, jejíž název byl zřejmě uměle vytvořen na základě mylné interpretace apelativního východiska jména obce (jméno Hlohovec patrně nesouvisí s apelativem hloh, ale se slovesem ležet), a z Rácova na Jihlavsku na Českomoravské vysočině, kde v důsledku zániku regionálního apelativa došlo k mylnému chápání motivace pomístního jména a jeho přetvoření ve jméno nové, předpokládající zcela jinou motivaci (M/močihuba : MozciHuba : Mučí Huba : Mlčí Huba -> Tiché údolí, Mlčící dolina).
    The article in based on the author’s academic interest in dialectological vocabulary and proper names. The two sectors’ mutual influence is illustrated by means of examples from two locations: Hlohovec, a village on the East-Moravian and Austrian border, the name of which was presumably coined as a consequence of a false interpretation of its appellative basis (Hlohovec is probably not related to the appellative hloh ‘hawthorn’, but to the verb ležet ‘lay’), and Rácov in the Jihlava region of the Bohemian-Moravian Highlands where the local appellative perished and an anoikonym was falsely understood and transformed into another one with a different motivation (M/močihuba – ‘heavy drinker’: MozciHuba : Mučí Huba : Mlčí Huba ‘mouth is quiet’ -> Tiché údolí ‘quiet valley’, Mlčící dolina ‘silent dale’).
    Źródło:
    Gwary Dziś; 2020, 12; 213-228
    1898-9276
    Pojawia się w:
    Gwary Dziś
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Etymologie nienaukowe nazw miejscowości w Podaniach i legendach pomorskich Romualda Frydrychowicza
    Unscientific etymologies of place names in the book Podania i legendy pomorskie [Pomeranian legends] by Romuald Frydrychowicz
    Autorzy:
    Rogowska-Cybulska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044590.pdf
    Data publikacji:
    2019-09-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    pseudoscientific etymology
    toponymy of Pomerania
    place names
    Opis:
    The article describes thirteen folk (unscientific) etymologies of eleven place names included in Romuald Fryderowicz’s 2013 book Podania i legendy pomorskie zebrane w latach 1914–1922 [Pomeranian legends collected in the years 1914–1922]. A folk etymology is defined as ‘scientifically incorrect explanation of the origins of a word based on the similarity of its form to other words or other casual associations’.The analysed pseudo‑etymologies concern the following place names: Borkowo, Górzno, Osie, Przechowo, Rudki, Tleń, Tuchola, Warzno, Wysin, Zawory and Zblewo; the book  devotes two pseudo-etymologies to Tuchola and Wysin each. Some of these pseudo etymologies come from a field exploration, but as much as seven of them occur to be pseudo-scientific. The author uses this term for unprofessional (contrary to onomastic methodology) explanations of the structure and meaning of a word using the research results of various scientific disciplines, especially history.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2019, 26, 1; 135-155
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Undying Controversy of the Presence of Slavs on the Island of Crete. Remarks on a New Book by Pantelis Haralampakis
    Autorzy:
    Kaczyńska, Elwira
    Witczak, Krzysztof Tomasz
    Grabski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/682306.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    borrowings
    Crete
    onomastics
    place names
    Slavic
    vocabulary
    Opis:
    The paper demonstrates the current state of research on the presence of Slavs on the island of Crete in the Middle Ages, as well as in the modern times. The basis for the discussion is a new book of Pantelis Haralampakis, published in 2016. There are numerous controversies surrounding the issues of the exact chronology of Slavic presence on the island, the lexical influence of South Slavic languages on the Cretan dialect of Modern Greek, as well as possible traces of Slavic settlements in the Cretan toponymy.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2019, 9; 725-733
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem odprzezwiskowych (obraźliwo-humorystycznych) nazw miejscowości na Mazurach
    The problem of abusive (offensive and humorous) names of places in Masuria
    Autorzy:
    Białuński, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2049836.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-24
    Wydawca:
    Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
    Tematy:
    Mazury
    nazwy miejscowości
    onomastyka
    Masuria
    place names
    onomastics
    Opis:
    Analizą objęto dwadzieścia dwie nazwy, które miały brzmienie wskazujące na pochodzenie od przezwiska obraźliwo-humorystycznego. Z tego sześć nazw (Bździele, Dupki pow. piski, Oszczywilki, Pierdzielewo, Pistki, Zasraje) rzeczywiście uznano za prawdopodobnie pochodzące od tego typu określeń. Kolejne dwie nazwy (Dupki pow. gołdapski, Osranki) być może również były takiego pochodzenia, choć istnieją też wskazówki przeciwne, które należy jeszcze sprawdzić w dodatkowych badaniach. Można natomiast wykluczyć takie pochodzenie nazw pozostałych czternastu miejscowości (Dopki, Jodupie Wielkie, Małe i Średnie, Kurwią, Kurwik, Pupy i pochodne, Szczybały Giżyckie i Orłowskie, Usranki, Zakałcze). Należy jednak zauważyć, że pierwotne obce brzmienie (pruskie lub litewskie) niektórych tych nazw (Jodupie, Kurwią, Kurwik, Pupy, Usranki) były podstawą do późniejszych skojarzeń z polskimi określeniami obraźliwo- humorystycznymi. Tak też je rozumiała ludność mazurska (przykład Usranek) i późniejsza ludność napływowa po 1945 r. Faktyczne nazwy odprzezwiskowe obraźliwo-humorystyczne i im podobne stanowią więc zaledwie niewielki ułamek wszystkich nazw miejscowości, ale w sposób oryginalny oddają zróżnicowany charakter onomastyki dawnych Mazur.
    The analysis covered twenty-two names that included words pointing to their origin in an offensive- humorous nickname. Of these, six names (Bździele, Dupki, Piski district, Oszczywilki, Pierdzielewo, Pistki, Zasraje) probably derived from this type of designation. The next two names (Dupki, Gołdap district, Osranki) may also have had a similar origin, although there are also indications to the contrary, which still need to be researched further. However, such a derivation of the names of the remaining fourteen localities (Dopki, Jodupie Wielkie, Małe and Średnie, Kurwią, Kurwik, Pupy and derivatives, Szczybały Giżyckie and Orłowskie, Usranki, Zakałcze) can be excluded. It should be noted, however, that the original foreign wording (Prussian or Lithuanian) of some of these names (Jodupie, Kurwią, Kurwik, Pupy, Usranki) were the basis for later associations with Polish offensive-humorous terms. This is also how the Masurian population understood them (e.g. Usranki) as well as the later immigrant population after 1945. The actual number of offensive-humorous and similar names therefore only make small fraction of all place names, but they reflect in an original way the diverse character of old Masuria’s onomastics.
    Źródło:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 315; 47-55
    0023-3196
    2719-8979
    Pojawia się w:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z historii ustalania nazw miejscowości na pograniczu polsko-ukraińskim po 1945 roku
    До історії офіційного іменування населених пунктів на польсько-українському пограниччі після 1945 поку
    Autorzy:
    Rieger, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2015595.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-13
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    ойконіми
    зміни назв населених пунків
    українські ойконіми в Польщі
    place names
    Ukrainian place names in Poland
    changes of place names
    nazwy miejscowe
    zmiany nazw miejscowych
    ukraińskie nazwy miejscowe w Polsce
    Opis:
    Administracyjne zmiany ukraińskich i uważanych za ukraińskie nazw miejscowości w Polsce południowo-wschodniej w 1977 roku, późniejsze zabiegi o uchylenie zmian i przywrócenie nazw w 1981 roku były już omawiane. W artykule podano kilka nowych szczegółów oraz omówiono wcześniejsze zmiany przeprowadzone po 1945 roku.
    Адміністративні зміни українських і таких, що вважалися українськими, назв населених пунктів у Південно-Східній Польщі в 1977 році, пізніші заходи, що мали на меті скасування цих змін і повернення назв у 1981 році, вже були обговорені. У статті подано кілька нових подробиць, а також обговорено більш ранні зміни, запроваджені після 1945 року.
    In 1977 Polish government renamed 122 places names in southeasth Poland, replacing place names of Ukrainian origin (in fact part of them were actually of Polish origin) with new, Polish ones. Thanks in part to the efforts of the Solidarity movement the changes were reverteded in 1981. The paper presents some new details concerning the efforts made for the restitution of the old place names and discusses earlier changes to place names of Ukrainian origin made after 1945.
    Źródło:
    TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2020, 6, Numer Specjalny; 31-37
    1733-2249
    Pojawia się w:
    TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od dawnego do współczesnego Poznania w kryminale
    Autorzy:
    Nowak, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/645304.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    detective story
    literary onomastics
    proper names
    urbanonyms
    place names
    city
    Opis:
    From old-time to modern Poznań in detective storiesThe article discusses the image of Poznań in detective fiction written after 1989. The criminal stories were selected in such a way that their action takes place in different times, the purpose of the paper is to show how the choice of names affects the understanding of the novel’s content and compare the names used by the author with the real urban nomenclature with that of Poznan, both presently and in the period in which the piece is set. The main question posed is whether the time of action influences the selection of proper names and how the proper names were chosen for novels in which action takes place in earlier periods: whether the author uses historical urbanonyms, present ones or adopts a different strategy altogether. The article aims to show how the picture of Poznań is created in detective stories and how much it corresponds to reality. Od dawnego do współczesnego Poznania w kryminaleArtykuł pokazuje obraz Poznania w kryminałach napisanych po roku 1989. Kryminały zostały wybrane w taki sposób, aby ich akcja rozgrywała się w różnych czasach. Celem pracy jest pokazanie, jak dobór nazw własnych wpływa na zrozumienie treści dzieła oraz porównanie nazw z ówczesnym i współczesnym nazewnictwem miejskim Poznania. Główne pytanie stawiane w pracy dotyczy tego, czy czas akcji wpływa na dobór onimów oraz jak wygląda dobór onimów w kryminałach z akcją osadzoną we wcześniejszych latach. Czy autor odzwierciedla w powieści funkcjonujące wówczas realnie urbanonimy, opiera się na stanie współczesnym, czy obiera jeszcze inną strategię? Artykuł ma pokazać, jak kształtuje się przestrzeń Poznania w kryminale i czy historycznie oraz współcześnie odpowiada stanowi faktycznemu.
    Źródło:
    Adeptus; 2017, 9
    2300-0783
    Pojawia się w:
    Adeptus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wprowadzanie dawnych polskich nazw na współczesnych mapach
    Introduction of old Polish toponyms on contemporary maps
    Autorzy:
    Gołaski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/130808.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Geodetów Polskich
    Tematy:
    dawne nazwy
    mapy współczesne
    old place names
    contemporary maps
    Opis:
    Po ustaleniu w 1945 r. granicy Polski na linii Odry i Nysy Łużyckiej nie zdążono na włączonych ziemiach przywrócić niektórych dawnych polskich i słowiańskich nazw miejscowych. Zostały one zastąpione w urzędowym obiegu przez nazwy utworzone przez Komisję Ustalania Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych z udziałem mieszkańców. Autor proponuje zapisanie polskich dawnych nazw na współczesnych mapach obok nazw urzędowych, jako zabytków kultury i historii, oraz omawia zagadnienia i procedury ustalania tych dawnych nazw.
    After determination of Poland’s border on Odra and Nysa Łużycka line in 1945, some old polish and slavonic place names on incorporated area were not restored in time. Hence, in official use, they were replaced with place names created by commission of names standardization with participation of inhabitants. The Author recommends introduction of these place names on contemporary maps as cultural and historic monuments, beside official place names, and discusses problems and procedures of these old place names standardization.
    Źródło:
    Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2012, 23; 121-125
    2083-2214
    2391-9477
    Pojawia się w:
    Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Etymologie ludowe nazw wsi w gminie Radziłów (powiat grajewski)
    The folk etymologies of place names in a parish Radziłów (district of Kolno)
    Autorzy:
    Rogowska-Cybulska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2118331.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    folk etymologies
    place names
    parish Radziłów (district of Kolno)
    Opis:
    The article presents the fourteen folk etymologies of a toponym Radziłów (the name of a village in the present district of Kolno in Podlaskie province) and also nine names of other villages situated in a parish Radziłów: Brychy, Glinki, Janowo, Konopki, Kramarzewo, Łoje, Rydzewo, Pieniążek and Wiązownica. The author juxtaposes all the folk etymologies of these names and compares them structurally and semantically with their scientific etymologies.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2014, 14; 127-144
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eine neue bibliographische Sammlung zu europäischen Orts-, Flur- und Gewässernamen – Hinweise zur Benutzung
    A new bibliographical collection of European place, field and water names — instructions for use
    Autorzy:
    Udolph, Jürgen
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1992295.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-28
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    Ortsnamen
    Flurnamen
    Gewässernamen
    Europa
    Bibliographie
    place names
    field names
    water names
    Europe
    bibliography
    Opis:
    In dem Beitrag geht es um eine seit einigen Monaten im Internet frei zugänglichen Datei von mit ca. 450.000 geographischen Namen. Sie ist mit dem Titel Nomina Geographica Europaea. Bibliographische Sammlung zu europäischen Orts-, Flur- und Gewässernamen unter der folgenden Internet-Adresse erreichbar: https://adw-verwaltung.uni-goettingen.de/ortsnamen/images_lightbox.php/. In dem Text wird die Datei näher beschrieben. Es werden Entstehung, Prinzipien und Aufbau näher umrissen und darauf verwiesen, dass die Nutzung völlig frei ist und für alle Interessierten offen steht.Im zweiten Teil des Beitrages wird an einem Beispiel, das der Wanderung slavischer Stämme auf den Balkan gezeigt, wie die Datei mit ihrer großen Fülle von Daten genutzt werden kann: die Sammlung der geographischen Namen erlaubt es dank der darin enthaltenen Angaben, Kartierungen zu erstellen, deren Ergebnisse für die Frage, auf welchen Wegen slavische Stämme den Weg nach Süden genommen haben, wichtig sind.
    The article discusses a file with around 450,000 geographical names that has been freely accessible on the Internet for a few months. The title of this file is Nomina Geographica Europaea. Bibliographische Sammlung zu europäischen Orts-, Flur- und Gewässernamen reachable at the following Internet address: https://adw-verwaltung.uni-goettingen.de/ortsnames/images_lightbox.php/. The text describes the file in more detail. Its origin, principles and structure are outlined and refer- ence is made to the fact that its use is completely free and open to anyone interested. In the second part of the article, an example of the migration of Slavic tribes to the Balkans is intro- duced to show how the file with its large amount of data can be used: the collection of geographi- cal names allows, thanks to the information it contains, to create mappings, the results of which are important for the question of the routes by which Slavic tribes made their way south.
    Źródło:
    Onomastica; 2021, 65, 1; 83-98
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Osiemnastowieczne deskrypcje i nominacje onimiczne miejsc terenowych – proces animizacji na przykładzie akt wizytacji Kościoła katolickiego diecezji przemyskiej
    18th-Century Descriptions and Onymic Nominations of Places. The Files from the Inspection of the Catholic Church in the Diocese of Przemyśl as a Case of Onymization Process
    Autorzy:
    Bukowska, Iga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1886666.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    deskrypcja miejsc terenowych
    nominacja onimiczna
    mikrotoponim
    onimizacja deskryptów miejsc terenowych
    descriptive place names
    onymic nomination
    microtoponym
    onymization of the descriptive place names
    Opis:
    Artykuł przedstawia teoretyczny problem statusu desygnacji miejsc terenowych na przykładzie osiemnastowiecznego materiału z terytorium ziemi przemyskiej. Ujawnia on poza formami ustabilizowanymi, czyli nazwami własnymi, również deskrypty z cechami nieonimicznymi. W świetle zebranego materiału można niekiedy śledzić proces przekształcania się takich deskryptów w onimy w tak zwanym procesie onimizacji.
    This paper presents a theoretical issue of the status of the designation of the place names on the basis of explorations of the 18th-century material from the province of Przemyśl. The research has revealed the existence of fixed forms - place names - but also of descriptive forms devoid of onymic features. The data analysis allows tracing the processes responsible for turning descriptive elements into onymic elements in the process called onymization.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 6; 75-84
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Die altsorbischen Osěk- und Osěč- Namen
    The Old Sorbian Osěk- and Osěč- names
    Autorzy:
    Wenzel, Walter
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1992291.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-28
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    Namenforschung
    Ortsnamen
    slawisch
    altsorbisch
    Onomastics
    place names
    Slavic
    Old Sorbian
    Opis:
    Die Osěk- und Osěč- Namen bilden eine kleine Gruppe von Ortsnamen, die Siedlungen bei einem Grenzverhau benennen. Die einzelnen Stammesgebiete waren gewöhnlich von einer breiten Urwaldzone umgeben. Mit einem Grenzverhau sicherte man im frühen Mittelalter den Zugang zu einem Stammesgebiet. Zu diesem Zweck hackte man die Äste und Baumspitzen in zwei Meter Höhe ab und schuf so ein undurchdringliches Hindernis. Sein Durchgang war leicht zu kontrollieren und zu verteidigen. Die darauf bezugnehmenden Wörter urslaw. *osěkъ und *osěčь sind von urslaw. *osěkati ՙvon den Bäumen die Äste abhauen, die Bäume stutzen, behauen՚ abgeleitet. In dem Beitrag werden alle betreffenden Ortsnamen des altsorbischen Sprachgebietes zusammengestellt, historisch dokumentiert sowie die Lage bei einem Stammesgebiet oder bei einer alten Verkehrsverbindung beschrieben. Eine mehrfarbige Karte illustriert die Untersuchungsergebnisse.
    The Osěk- and Osěč- names form a small group of place names which designate settlements near a border barrier. The individual tribal areas were usually encircled by a wide band of primeval forest. In the early Middle Ages access to a tribal area was safeguarded by a border barrier. For this purpose one chopped off branches and tree tops at a height of two meters and thus created an impenetrable obstacle. The passage way was easy to control and defend. The Proto-Slavic words *osěkъ and *osěčь which refer to these constructions are derived from the Proto-Slavic verb *osěkati, meaning “to chop branches off the trees, to trim, hew trees”. In this article all respective place names of the Old Sorbian language area are compiled and historically documented. In addition, the site of a tribal area or an old traffic connection is described. A multicolored map illustrates the results of the research.
    Źródło:
    Onomastica; 2021, 65, 1; 99-105
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Specyfika nazewnictwa Pojezierza Wałeckiego jako konsekwencja dziejów terenu
    Autorzy:
    Rutkiewicz-Hanczewska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/777027.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    toponyms (place names)
    onomastic reconstruction
    Wałcz Lake District
    polyonymy
    synonymy
    Opis:
    The subject of the article is characteristics of the contemporary toponyms of Wałcz Lake District. Their distinctive feature is variance and well-developed synonymy (especially with reference to the names of waterrelated bodies), stemming from the broken continuity of names, restored after World War II.
    Źródło:
    Slavia Occidentalis; 2014, 71/1; 145-151
    0081-0002
    Pojawia się w:
    Slavia Occidentalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współczesne polskie nazwy ulic motywowane toponimami przejściowymi
    Contemporary Polish street names motivated by transitional toponyms
    Autorzy:
    Walkowiak, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1992259.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-29
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    nazwy ulic
    plateonimy
    nazwy przejściowe
    Ziemie Odzyskane
    Komisja Ustalania Nazw Miejscowości
    Polish street names
    hodonyms
    transitional place names
    Recovered Territories
    Commission for the Determination of Place Names
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie i omówienie współczesnych plateonimów (nazw ulic) motywowanych powojennymi nazwami przejściowymi (przedkomisyjnymi) na tzw. Ziemiach Odzyskanych. Nazwy te były często wynikiem spontanicznych aktów kreacji dokonywanych przez pierwszych osadników i z reguły funkcjonowały oficjalnie jedynie przez krótki czas (choć ich nieformalny żywot bywał dłuższy), ustępując nazwom ustalonym przez Komisję Ustalania Nazw Miejscowości przy Ministerstwie Administracji Publicznej (KUNM). Jednak do dziś nie znikły niektóre motywowane nimi plateonimy, stając się w ten sposób nieoczywistymi pamiątkami pierwszych lat po wojnie. W ekscerpcji wspomnianych plateonimów pomocne były rozmaite opracowania naukowe zawierające spisy nazw przejściowych; istnienie potencjalnie motywowanych nimi nazw ulic weryfikowano następnie indywidualnie w bazie TERYT. Ponadto sprawdzano lokalizację danej ulicy na mapie, jako że kierunkowy charakter ulicy bądź jej przynależność do gniazda nazewniczego motywowanego nazwami miejscowości na Ziemiach Odzyskanych stanowił dodatkowy argument przemawiający za włączeniem nazwy do analizowanego zbioru. Ogółem udało się odnaleźć 85 współcześnie używanych nazw ulic motywowanych toponimami przedkomisyjnymi i zdokumentować w artykule ich genezę. Ponad połowa z nich zlokalizowana jest na Dolnym Śląsku, głównie we Wrocławiu. Ustalono również, że poza obszarem Ziem Odzyskanych poszukiwane plateonimy występują jedynie sporadycznie.
    The aim of the article is to present and discuss contemporary street names motivated by transitional (pre-commission) names of places in the so-called Recovered Territories (Ziemie Odzyskane) in Poland. The latter names were often created spontaneously directly after the Second World War by the first settlers to the area, typically existed for a short time only, and usually in a few years gave way to the names finally approved by the Commission for the Determination of Place Names (KUNM). However, not all the hodonyms created from such transitional placenames in the first post-war years have been changed to this day. Thus, these hodonyms constitute a non-obvious relic of spontaneous post-war place naming.
    Źródło:
    Onomastica; 2021, 65, 1; 307-325
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazwy zawodów oraz stanowisk świeckich i kościelnych w toponimach dzierżawczych na dawnych Kresach południowo-wschodnich w wiekach XVI-XIX
    Names o f professions and positions o f secular and ecclesiastical possessive toponyms in the former south-eastern borderlands in the 16th-19th century
    Autorzy:
    Pluskota, Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/480941.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    Place names
    Borderlands south-east
    16th-19th century
    names of professions
    Opis:
    Multiculturalism of the former south-east borderlands is also reflected the local nomenclature which is often geographically diverse. Possessive names with suffixes -ov, -in, especially with -(ov)ka form a significant group of toponyms which have emerged over the centuries. -ovka affix was productive in the seventeenth and eighteenth century. It created a lot of new names of places, still new language versions of professions emerged, such as Polish bednarz, tokarz et al. Among profession-derived toponyms there are many place names in which we can just clearly determine Ukrainian and Polish stems, conf. Popowka, Xiędzówka, and those in which such differentiation is not so clear, e.g. Kowalowka. The paper shows both the groups. The assumed research period (16th-19th c.) allows in turn to show some changes in a given group of toponyms such as the emergence of variants of Polish names which fall within the toponymy as the Polish influences were broadening eastwards and polonisation was progressing in the 17th and 18th century.
    Źródło:
    Acta Polono-Ruthenica; 2016, 1, XXI; 67-75
    1427-549X
    Pojawia się w:
    Acta Polono-Ruthenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Etymologia nazwy Wschowa w świetle kontaktów językowych polsko-niemieckich
    The etymology of the name Wschowa in the light of Polish and German linguistic contacts
    Autorzy:
    Sochacka, Stanisława
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/498427.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
    Tematy:
    nazwy miejscowe
    etymologia
    historia
    geografia
    place names
    etymology
    history
    geography
    Opis:
    The goal of this article is to look at the origin of the name Wschowa from a new perspective, taking into consideration the town’s history. Wschowa used to be a gord located on a very significant trade route that connected its lands with Saxony. From the 13th century, most of the residents were immigrants, with a predominance of Germans. Evidence for that can be found in the German name of the city – Frauenstadt (Lady’s Town) which refers to the Virgin Mary. This article consists of three parts: a historical and topographical background, a source material presentation in the form of Polish and German notations and an analysis of the name’s development in a linguistically complex environment. There are many variations of the name Wschowa(e. g. Veschow, Wyschow, Szowa, Uschowa) that differ both in writing and pronunciation. They reflect the fact that Wschowa is a very distorted version of its first form – Wyszów. The name *Wyszów(from the word wyszny‘taller’) refers to the name of the gord that was located on wetlands in the Barycz Valley and situated on an artificial hill with a brick castle
    Celem pracy jest przedstawienie nowego spojrzenia na pochodzenie nazwy Wschowa w kontekście dziejów miasta jako grodu obronnego, położonego na ważnym szlaku handlowym, łączącym ziemię wschowską z Saksonią. Już od XIII wieku wìększość mieszkańców była obcego pochodzenia, z liczebną przewagą Niemców, o czym świadczy niemiecka nazwa miasta Frauenstadt (miasto Pani), nawiązująca do patronki kościoła pod wezwaniem Najśwìętszej Marii Panny. Praca składa sìę z trzech części: tła historyczno-topograficznego, prezentacji materiału źródłowego w formie zapisów polskich i niemieckich oraz analizy rozwoju nazwy w środowisku językowo mieszanym. Nazwa Wschowa jest formą zniekształconą, co odzwierciedlają silne wahania nazwy, np Veschow, Wyschow, Szowa, Uschowa w zakresie pisowni i wymowy. była to stara nazwa *Wyszów od wyrazu wyszny ‚wyższy’ odnosząca się do nazwy grodu połoźonego na bagnach w dolinie baryczy, usytuowanego na sztucznie usypanym wzgórzu, z zamkiem murowanym.
    Źródło:
    Gwary Dziś; 2016, 8; 79-86
    1898-9276
    Pojawia się w:
    Gwary Dziś
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Material traces of past cultures as a motive for the creation of Spanish place names
    Autorzy:
    Ruhstaller, Stefan
    Gordón Peral, María Dolores
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2167444.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    place names
    Spanish language
    onymic motivation
    archaeological remains
    popular interpretation
    Opis:
    Place names referencing the material traces of past cultures are relatively common in the microtoponymy, of Spanish-speaking areas. Since they were created by rural speech communities completely lacking in historical and archaeological culture, they make it possible to reconstruct how realities of archaeological interest (fragments of tools and building materials, ruins of buildings, dolmens, menhirs, tombs, old coins, inscriptions, engraved or painted cave art, among others) were popularly perceived and interpreted long before becoming objects of scientific study. Taking an extensive toponymic corpus as its starting point, this paper presents an exhaustive classification of such names, differentiating those of a purely descriptive nature from those intended to provide answers to questions concerning the origins, age, and purpose of the enigmatic discoveries. This toponomastic analysis facilitates the rigorous study of the process of onymic creation and its underlying motives.
    Źródło:
    Onomastica; 2022, 66; 125-146
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On Nigerian and Indian Toponyms: Socio-Cultural Divergence and Development
    Autorzy:
    Oha, Anthony C.
    Kumar, Bachchan
    Anyanwu, Bibian
    Omoera, Osakue S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1179271.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
    Tematy:
    English
    India
    Language development
    Nigeria
    Socio-cultural divergence
    Toponyms/Place-names
    Opis:
    In onomastic studies, toponyms are defined as place-names or names given to geographical locations which include towns, streets, and tourist centres. It is pertinent to note that India and Nigeria were both British colonies. Thus, English is placed as the official language of business and politics in both countries. However, Indians were quick to understand the power of language, due to the philosophical influence of Mahatma Gandhi, which enabled them to embrace Hindi language early, as a second official language. Deploying onomastics, semiotics, interpretative approach to translation, text analysis and cultural studies, we have selected one hundred (100) toponyms from different parts of India and Nigeria and analysed them in order to show the development of place-names in both countries in the new millennium. In Nigeria, the influence of British English is everywhere in the names of cities, towns, villages, streets, tourist centres, rivers, including ‘Douglas Road’, ‘Wetheral Road’, ‘Owerri’ instead of ‘Owere’, ‘Awka’ instead of ‘Oka’, ‘Warri instead of ‘Wori,’ among others. In India, however, we see indigenized naming forms such as ‘Tilak Nagar’, ‘Mahavir Nagar’, ‘Rama Krishna Ashram Marg’ and ‘Rajiv Chowk’. English language in India is fast dying, while in Nigeria, the reverse is the case. The conclusion reached is that while India is making serious efforts towards a complete linguistic independence, through the development of place-names, Nigeria is promoting anglicised place- names, which is detrimental to the development of indigenous Nigerian languages.
    Źródło:
    World Scientific News; 2017, 80; 268-283
    2392-2192
    Pojawia się w:
    World Scientific News
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    National minorities languages in the public space. Is it the change in the linguistic landscape in Poland?
    Autorzy:
    Łodziński, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/703470.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    national minorities
    languages of national minorities
    linguistic landscape
    place names
    Polska
    Opis:
    The main object of this article is to present the history of the establishing legal regulations in Poland concerning additional place names and other official signs in the languages of national minorities. This process has been always very difficult, because as it teaches the experience of many European countries, it affects issues related the national identity, the role of the national language in the stateand the tradition of recognizing linguistic diversity in a given country. In the article, I will try to show that the introduction of such regulations in Poland has been with the one hand an important, perhaps even historical, change in the functioning of the Polish society and administration which consisted of official admission of other languages into the public sphere thus violating the dominant tradition of Polish language dominance in the country. From the other hand, the presence of a minority place-names indicates a change in the way in which minority groups publicly present their ethnic identities. It takes place not only through maintaining national cultures and learning the mother tongue but also through increased visual presence in the public sphere.
    Źródło:
    Nauka; 2019, 3
    1231-8515
    Pojawia się w:
    Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polskie nazwy służebne związane z funkcjonowaniem i ochroną średniowiecznych szlaków komunikacyjnych
    Autorzy:
    Sosnowski, Jan
    Witczak, Krzysztof Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/776876.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    place names
    service villages
    Poland of the Piast dynasty
    road service
    Opis:
    The article focuses on two different categories of Old Polish service peasants, which were connected with operating and maintaining medieval routes (roads) in the Polish state under the early Piast dynasty. The first question, discussed by the authors, refers to the Polish place name Czastary (Wieluń district), which seems to represent a service village, inhabited earlier by “road-workers” (Lat. stratifices) originally called *castari (< Proto-Slavic *cěstarjь, pl. *cěstarji). The second problem concerns Old Polish “bridge-makers”. It is suggested, on the basis of the toponomastical data (see three Polish place names Bierwce, Bierniki and Biernik), that the peasants who were obliged to create bridges or foot-bridges, were called *bi(e)rwci (< Proto-Slavic *brъvьсi) or *bi(e)rwnici (< Proto-Slavic *brъvьnici).
    Źródło:
    Slavia Occidentalis; 2016, 73/1; 145-156
    0081-0002
    Pojawia się w:
    Slavia Occidentalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Na marginesie słowotwórstwa przymiotników od nazw miejscowości w języku polskim
    Remarks on the formation of adjectives derived from place names in the Polish language
    Autorzy:
    KOWALIK, KRYSTYNA
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/971845.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-29
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    toponimia
    nazwy miejscowości
    słowotwórstwo
    przymiotniki
    toponymy
    place names
    name formation
    adjectives
    Opis:
    This paper is devoted to the formation of adjectives from the names of Polish towns. The object of interest is mainly peripheral phenomena, such as the scope of the use of the suffix -ski as a basic formant (Kraków — krakowski), secondary suffixes (-owski, -ański, -eński, -iński/-yński: Kutno — kutnowski, Pajęczno — pajęczański, Gniezno — gnieźnieński, Chełmno — chełmiński, Opoczno — opoczyński, and rarely: Iłża — iłżecki, Jaworzno – jaworznicki), as well as numerous adaptation phenomena of a morphological base in the process of derivation (consonant and vowel alterations, disintegration and stem simplification), and hence the functioning of doublets, or even triplets in adjective formation. The basis of analysis was the material included in “Słownik nazw miejscowości i mieszkańców z odmianą i poradami językowymi” by Marek Łaziński (2007), compared with the data from “Słownik nazw własnych” by Jan Grzenia (1998, 2002), “Słownik nazw osobowych i miejscowych” by Daniela Podlawska and Magdalena Świątek-Brzezińska (2008), “Słownik etymologiczny miast i gmin PRL ” by Stanisław Rospond (1984) and “Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN” by Andrzej Markowski (2004). Due to nonsubstantive limitations, there are only infrequent references to the data included in “Nazwy miejscowe Polski. Historia. Pochodzenie. Zmiany” (1999–2016). Despite straightforward rules concerning the formation of adjectives from place names, ensuring the distinction of this category, quite broad peripheries can be observed, where the shape of the derivative is determined by a range of nonlinguistic factors, such as: geographical conditions (and thus potential dialect influence), chronological factors, the frequency of names, and even arbitrary decisions of linguists.
    Źródło:
    Onomastica; 2017, 61/2; 105-116
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bałtyckie nazewnictwo Mazowsza
    Baltic names in the Mazovia region
    Autorzy:
    Bednarczuk, Leszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1992278.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-28
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    nazwy bałtyckie
    nazwy miejscowe
    nazwy terenowe
    hydronimy
    Mazowsze
    Batlic names
    place names
    terrain names
    hydronyms
    Mazovia
    Opis:
    As one could expect, the greatest number of the Baltic hydronyms and toponyms are featured in the northeastern part of the Mazovia region in the area of the confluence of the entire Narew and lower Bug. These are mainly names of rivers (35), less numerous are place names (24). The majority of these names is motivated by names featured in the area of historical Prussia and Yatvingia. Moreover, some of them even have direct equivalents in that region; references to the Lithuanian language are less common. This enables us to surmise that the prehistorical Mazovia region was inhabited by West Baltic people, and the Slavic colonizers reached this area in the late prehistorical period.
    Źródło:
    Onomastica; 2021, 65, 1; 137-144
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazewnicze powroty w kontekście językowych uniwersaliów. Dawne i współczesne nazwy miejscowe o charakterze internacjonalnym
    The Return of Names in the Context of Language Universals: Ancient and Contemporary Local Names with an International Character
    Autorzy:
    Rutkiewicz-Hanczewska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/597914.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    nazwy intertekstualne
    transonimizacja
    egzonimy
    nazwy miejscowe
    nazwy apartamentowców
    intertextual names
    transonymization
    exonyms
    place names
    names of apartments
    Opis:
    The article concerns the history and unique nature of local names derived from exonyms, such as Alexandria, Spain and Lisbon. It describes both past and contemporary onyms, i.e. the names of housing estates, such as Little Tuscany, and apartment buildings, such as Rome, London and Mont Blanc, which are the continuations of the toponymic model launched in the past. The author embeds this model of names in a broader cultural context by referring to language universals. In addition to the rich collection of the oldest biblical names that have been transferred to present names, transfers of old names can be observed among contemporary names. In the past (in the early nineteenth and twentieth centuries), these were mainly the names of countries and, less frequently, those of cities, lands and geographic objects. Today, toponyms are usually based on the names of European cities, attractive geographic objects (lakes, rivers, islands, mountains, volcanoes) and, more rarely, states. While the names of biblical lands were fascinating and attractive in the past, they are almost absent in contemporary names, and if they are present, they concern culturally fixed images such as that of Eden. Both formerly and today, the creators of this kind of names show a longing for the creation of a new world which is no longer inhabited by God in a strictly religious dimension, but a secular one where happiness, peace and joy are sought. In both characterised spaces, the names transferred serve commemorative functions and also imitate coveted spaces which cannot be physically inhabited but can at least be imitated by their names. Formerly, they were real imago mundi representing sacred places (e.g. names such as Calvary). Today, they are created as part of the contemporary architectural tendency for coherence in planning space, names and design.
    Źródło:
    Onomastica; 2019, 63; 31-50
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ойконімна ретро- і перспектива Подільського воєводства
    Retro- and Perspective of Place Names of Podolia Voivodeship
    Autorzy:
    Kupczynśka, Zoriana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1790516.pdf
    Data publikacji:
    2016-02-02
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    place name
    derivational stem
    place names’ landscape
    formant
    stratigraphy
    place name system
    archaic type
    Podolia Voivodeship
    Opis:
    The article describes the retro- and perspective of place names in the Podolia Voivodeship. Studies show that this area belongs to Ukrainian territories settled a very long time ago but because of geographical, social, historical, economic and other reasons this area is represented by the archaic place names of a later period. Derivational stems of place names demonstrate their archaic origins besides their historical ascertainment. The analyzed materials demonstrate that there is a small percentage of place names formed from composite words. This is the evidence that these place names could be lost because of the circumstances: the decline of settlements under the influence of anthropogenic factors, the renaming of geographical objects, a change of name because of different language factors (substantivation) and social factors (the change of the formant of the place name when its derivational stem is the same) etc. It is possible that a lot of the archaic place names are not registered in historical sources. In fact, the area of the Podolia Voivodeship is represented by place names of an archaic type of the 13th century. The amount of place names has increased every century. Some of them have declined but many more place names have been saved upto today.
    Źródło:
    Studia Ucrainica Varsoviensia; 2016, 4; 153-173
    2299-7237
    Pojawia się w:
    Studia Ucrainica Varsoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ZRÓŻNICOWANIE FORM DOPEŁNIACZA W NAZWACH MIEJSCOWYCH TYPU SINGULARE TANTUM RODZAJU MĘSKIEGO
    THE DIVERSITYOF GENITIVE FORMS OF SINGULAR MASCULINE PLACE NAMES
    Autorzy:
    NOBIS, IWONA
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/971862.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    fleksja toponimów
    singularia tantum
    toponimy rodzaju męskiego
    struktura nazw
    wahania końcówek
    inflection of place names
    singulare tantum
    place names of the masculine gender,
    name structure
    hesitations of genitive endings
    Opis:
    This article is devoted to variant forms in the inflection of place names in Poland. I focus my attention on genitive forms of the singular masculine toponyms because it is mainly here that one can see clear variations in the inflection of place names. The basis for the research are historical source materials and contemporary records. Polish is an inflectional language characterized by frequent inflected variants. Over the centuries their frequency is periodically reduced, but the use of other variants also increases. However, they are still current in contemporary Polish. This article contains an analysis of gathered material and conclusions referring to repartition of genitive endings. Various criteria determine the choice of proper inflection in the case of toponyms. I chose the formal criterion. The ending of the root word often influences the choice of the genitive ending. The material shows that singular masculine place names (as well as common nouns) have genitive endings: -a and -u. The most alternations in the selection of the genitive ending are noted in the XVI–XVIII centuries. However, the ending -a is dominant, and also demonstrates a wider expansion in use with regards to the distribution of the endings -a, -u. Within the smaller number of criteria regulating the change of singular masculine toponyms, the inflection is quite regular, in comparison to common words. The appropriate declensional paradigm of a toponym influences the structure of a place name. The choice of inflection of a place name is not based on a semantic criterion — toponyms constitute a separate semantic class: place names. The semantic criterion is extremely important in the case of common nouns. In the case of singular masculine toponyms, the choice of the genitive form does not always depend on rules that apply to common nouns, but quite often inflection of common nouns influences the inflection of place names. However, diversity in the genitive form is characteristic of both common nouns and place names.
    Źródło:
    Onomastica; 2015, 59; 255-269
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Traces of Pre-Greek Linguistics Substratum in Early Byzantine Toponymy: Lists Related to Macedonia and Thessaly in Procopius’ "Buildings"
    Autorzy:
    Kuzmanovska, Jasminka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31234029.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Procopius
    De aedificiis
    'Buildings'
    fortress
    Macedonia
    Thessaly
    place names
    Pre-Greek substrate
    etymology
    Opis:
    In our contribution, we will focus on the traces of the old Pre-Greek linguistics substratum in certain names of forts from Justinian’s building program presented in the Procopius’ Buildings (Περὶ κτισμάτων, De aedificiis). Actually, the Book IV of the panegyric features a description of fortifications, built and restored by the Emperor Justinian in the European territories. This is the most detailed book in the work, written with great care and completeness, most likely due to the fact that the danger of barbarian incursions in these areas was the greatest. In the paper we will present certain examples of place names which obviously contain remnants of relict languages as very important and valuable toponomastic evidence, typical for the broader area. We are going to inspect the etymology of the place names by Procopius attested as Λάρισσα, Γόμφοι, Λόσσονος, Πέλεκον, Χάραδρος and Βάβας. If possible, we will comparatively examine testimonies from other ancient and medieval sources, as well as epigraphic and archeological data for each name.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2023, 13; 539-553
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A systemic approac h to the analysis analysis of Slavic (Ukrainian and Polis h) oikonymy from a diachronic perspective
    Autorzy:
    REDKVA, YAROSLAV
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/597880.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-29
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    place names
    onomastic space
    historical Western Ukrainian oikonyms
    comparative oikonymic studies
    oikonymic systems
    Opis:
    The article traces the formation of the oikonymic system, toponymic space and toponymic landscape, twenty-four place names of of Shchyrets povit in the Lviv Land Ruske Voivodeship over the 14th to the 15th centuries, using a systemic approach to analysis of historical Western Ukrainian oikonymy. The onset of certain derivational and semantic types of place names models are also established in the article, i.e.: *-any (Dobrzany/Dobriany, Łubiany/Liubiany), *-ovъ (Krasów/Krasiv; Kahujów/Kahuyiv; Tatarynów/Tataryniv), plural (patronymic, lineage, ethnic) names (Horbacze/Horbachi, Honiatycze/Honiatychi, Koniuszki/Koniushky, Sroki/Soroky, Czerkasy/Cherkasy, Nowosiółki/Novosilky), physiographic names (Piaski/Pisky, Ostrów/Ostriv). These names are elements of a language system (to be more precise of two intertwined systems — Ukrainian and Polish), and they were created and adapted by their speakers in accordance with the laws of the system, and genetically connected with the community that populated the area.
    Źródło:
    Onomastica; 2017, 61/2; 367-379
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Onomastykon dla każdego — o modułowej strukturze artykułów hasłowych w serwisie Dolnoserbske mjenja | Niedersorbische Namen
    Onomasticon for everyone: about a modularized structure of entries in the Dolnoserbske mjenja | Niedersorbische Namen online service
    Autorzy:
    Zschieschang, Christian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2166334.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    język dolnołużycki
    internetowe bazy danych
    nazwiska
    nazwy miejscowe
    leksykografia
    Lower Sorbian
    online databases
    family names
    place-names
    lexicography
    Opis:
    A large, diverse database on the Lower Sorbian language comprising several dictionaries, corpora etc. has already existed for several years. This database (www.dolnoserbski.de) is compiled, managed, and supplemented by the Sorbian Institute. It also includes proper names. After establishing detailed, practical information about the grammar of the names (declination), the goal of the next step was to include etymological information. Instead of a scholarly repository of the entire onomastic knowledge about Sorbian names, the aim was to create a bilingual (Lower Sorbian and German) information service for a broader public. However, this requires much more basic information than would be necessary for an onomastician. When, how, and why Sorbian names were coined has to be explained not just in general, but also in connection with individual names. This includes information about the reasons for names, the role of the various suffixes the names were created with, and so on. To compile this extensive information, which not only presents the etymology of the basic morphemes but also full explanations of names, specific text modules were developed for all phenomena and aspects concerning multiple names. For example, an article about one name consists of a specific text about this name along with several of the text modules dealing with, for instance, the suffix and the semantic group to which the name belongs. Furthermore, Lower Sorbian broadcasting contains a series featuring short explanations of Sorbian settlement names and surnames which runs partly in parallel with the above-mentioned database project.
    Źródło:
    Onomastica; 2022, 66; 341-353
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Contemporary By-Names of Chinese Places
    Autorzy:
    Wang, XIAOQIONG
    Kałużyńska, Irena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/598123.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    Chinese place names
    Chinese by-names
    structure of Chinese by-names
    semantic features of Chinese by-names
    honorific titles of places
    Opis:
    The purpose of this paper is to discuss the distinguished properties of by-names as forms differentfrom official ones, to analyze their structural and semantic features and to search for their historicalevidence. By-names of Chinese places should not be defined as unusual and informal, since actually in many cases by-names are formal and very common in China nowadays. By-names are generally bestowed on important places (mostly cities) that win the public interest. Most of them have twostructural parts, the front specific parts are determiners / qualifiers and the back ones are generics.The generics generally are: cheng 城 ‘town / city’, du 都 ‘capital’, jiang 江 ‘river’, shan 山 ‘mountain’, dao 岛 ‘island’ etc. The lexical meanings of lexical items forming specific parts of by-namesmainly refer to animals, plants, minerals, local manufactured products, climate and natural scenery,geographical location, humans, areas, etc. Chinese contemporary by-names, used on various occasions, vary in frequency and stability. The by-names discussed in the paper only account for a smallproportion and are listed just due to their relatively high frequency, stability and acceptability.
    Źródło:
    Onomastica; 2019, 63; 241-261
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Socioonomastika - lze ji vymezit jako samostatnou disciplínu?
    Socio-onomastics — Is It Possible to Define This as a Distinct Discipline?
    Autorzy:
    Rausová, Jana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1928055.pdf
    Data publikacji:
    2017-11-10
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    vlastní jména
    sociolingvistika
    socioonomastika
    výzkum vlastních jmen
    antroponyma
    toponyma
    proper names
    sociolinguistics
    socio-onomastics
    proper names research
    personal names
    place names
    Opis:
    This study is focused on scholarship on proper names within a sociolinguistic framework. The main aim of this study is to clarify the term socio-onomastics and its meaning and usage with regards to toponomastics. Special attention is paid to the genesis of socio-onomastics and to the relations between sociolinguistics, onomastics and socio-onomastics. The influence of social aspects on the act of naming and on the entire existence of names is also taken into consideration when discussing the use of socio-onomastics. The text discusses views and attitudes towards the topic presented in linguistic literature. The socio-onomastic aspects are predominantly studied in scholarship on personal names, e.g. name creation and choice. In the case of place names, they are studied more rarely and the research pays attention mostly to the usage of place names in communication. Available toponomastic and anthroponomastic works using the term socio-onomastics in their description have been analyzed, as well as theoretical onomastic literature, producing several findings of differences in the usage of this term. The main topics of socio-antroponomastic literature are anthroponymy of various social groups, social aspects of name choice, social aspects of the development of naming systems, popularity of names, nicknames, hypocorisms and slang naming. The socio-toponomastic works mainly deal with the toponymy of various social groups, toponymic competence (knowledge and usage of toponyms), non-standardized toponyms, slang toponyms, social-based toponyms (commemorative toponyms), social-based renaming, and the linguistic landscape.
    Źródło:
    Onomastica; 2017, 61/1; 281-293
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obraz księdza w etymologiach ludowych nazw polskich miejscowości
    The Image of the Priest in Folk Etymologies of the Names of Polish Places
    Autorzy:
    Rogowska-Cybulska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/558846.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    etymologia ludowa
    nazwy miejscowe
    obraz księdza
    folk etymology
    place names
    the image of a priest
    Opis:
    Artkuł poświęcony jest wizerunkowi kapłanów zawartemu w etymologiach ludowych nazw miast, miasteczek, osad i wsi, czyli w błędnych z naukowego punktu widzenia objaśnieniach pochodzenia jakiegoś wyrazu, opartych na podobieństwie jego formy do innych wyrazów lub na innych swobodnych skojarzeniach. Okazuje się, że obraz księdza odtworzony na podstawie wtórnych wykładni semantycznych wybranych nazw miejscowych nie jest zbyt bogaty, nie zawiera bowiem wielu istotnych cech składających się na ogólne wyobrażenie kapłana katolickiego, takich jak odprawianie mszy świętych, udzielanie sakramentów świętych innych niż chrzest, głoszenie kazań, prowadzenie katechezy, troska o sprawy finansowe parafii, mimo że motywy te można często spotkać w podaniach historycznych nieodnoszących się do pochodzenia nazwy miejscowej. Jednak z drugiej strony, twórcy podań etymologicznych stosunkowo dokładnie scharakteryzowali kapłanów w zakresie innych cech. W świetle poddanych analizie etymologii ludowych do zadań księży należą: udzielanie sakramentu chrztu świętego, krzewienie i obrona wiary, osobista pobożność, autorytet moralny, inicjowanie założenia i rozwoju danej miejscowości. Ponadto podania etymologiczne zwracają uwagę na pewne charakterystyczne materialne aspekty życia dawnych kapłanów: strój (komża), miejsce zamieszkania (plebania), sposób podróżowania (bryczka) oraz rozrywki (uczty i polowania).
    The article describes the image of priests presented in folk etymologies of the names of the cities, towns and villages, that is in explanations of the origins of words which are incorrect from the scholarly point of view, being based on the similarity of their form to other words. It turns out that the image of the priest which is created on the grounds of secondary semantic interpretations of selected places is not especially rich, since it does not refer to many of the essential activities which constitute the general image of a Catholic priest, such as saying mass, administering other sacraments such as baptism, preaching, giving religious instruction, looking after the financial issues of the parish. However, all these motifs can often be found in historical legends which do not refer to the origins of the place names. On the other hand, the makers of legends described priests relatively precisely in terms of other features. In the light of the analysed folk etymologies, priests are responsible for giving the sacrament of baptism, propagating and defending the faith, setting an example of personal piety and moral authority, initiating the creation and development of the place and its surroundings. Furthermore, the legends focus attention on certain characteristic material aspects of priests’ lives, such as vestments (surplice), place of residence (presbytery), means of transport (britzka) and entertainment (feasts and hunting).
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2018, 42; 209-230
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Perspektiven der Flurnamenforschung in der sorbischen Lausitz
    Perspective of the research on microtoponyms Sorbian Lausitz
    Autorzy:
    Zschieschang, Christian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1992298.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-28
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    Flurnamen
    Namensammlungen
    sorbisches Kulturerbe
    Bürgerwissenschaft
    minor place-names
    name collections
    Sorbian cultural heritage
    citizen science
    Opis:
    Für die Untersuchung von Flurnamen steht ein breites Spektrum von Methoden zur Verfügung, das dem heterogenen Charakter dieser Namenklasse entspricht. Besonders gewinnbringend erscheint die Betrachtung von Flurnamen aus der Perspektive der einzelnen Siedlung bzw. Gemarkung, die einer spezifischen Kommunikationsgemeinschaft entspricht. Unter dieser Perspektive wird erkennbar, dass es sich nicht nur um eine Summe einzelner Namen handelt, sondern um ein Knäuel von Beziehungen zwischen diesen Namen, von Konzepten, Analogien usw. Um hiervon ein umfassendes Bild zu bekommen, ist es notwendig, ein Maximum an Quellen zu berücksichtigen. Im Kontext der Präsentation von Namen als Teil des sorbischen kulturellen Erbes besteht eine spezifische Situation: Es existiert eine größere Anzahl von verschiedenen regionalen und lokalen Sammlungen. Viele von ihnen wurden publiziert, decken größere Teile der Lausitz ab oder nur einzelne Siedlungen. Teilweise handelt es sich um namenkundliche Studien mit einer umfassenden Analyse, teilweise nur um unkommentierte Namenlisten. Außerdem gibt es verschiedene in Archiven aufbewahrte handschriftliche Sammlungen mit tausenden von Namen. Größere Teile der Untersuchungsgebiete überlappen sich gegenseitig. Man würde hierbei erwarten, dass in den verschiedenen Sammlungen dieselben Namen zu finden wären. Tatsächlich jedoch zeigen sich erhebliche Divergenzen, was an einem Beispiel demonstriert wird. Insgesamt liegt in der Lausitz reiches und diverses Material für die Flurnamenforschung vor. Zudem sind bis heute sind viele Menschen an diesen Namen interessiert, so dass gute Voraussetzungen für citizen science gegeben sind, die eine wichtige Rolle bei zukünftigen Forschungen spielen kann und sollte.
    When it comes to investigating minor place names, there is a broad range of methods available, reflect- ing the heterogeneous nature of this class of proper names. Probably the most suitable approach is to examine microtoponyms from the angle of an individual settlement within its boundaries, since it is home to a specific communication community. Seen from this perspective, it becomes appar- ent that instead of merely a set of individual names, microtoponyms represent a tangle of relations between these names as well as of concepts and analogies, etc. To obtain an extensive picture of this tangle, as many sources as possible need to be considered. When presenting minor place names as part of Sorbian cultural heritage, a specific situation applies: the high number of different regional and local collections. Many of them have been published: some cover large parts of Lusatia, while others are confined to individual settlements; some of them are ono - mastic studies with extensive analyses, others are merely uncommented lists of names. Furthermore, there are several handwritten collections in the archives comprising thousands of names. Substantial parts of the study areas overlap. Although one might expect the same names to be found in these different collections, there are in fact remarkable divergencies, as demonstrated here by an example. All in all, Lusatia offers diverse material for research on minor place names. Moreover, the fact that many people are still interested in these names presents a good opportunity for citizen science, which could and should play an important role in future research.
    Źródło:
    Onomastica; 2021, 65, 1; 69-82
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazwy miejscowe – przekaz i świadectwo rzeczywistości kulturowo-historycznej. Ochrona, eksploracja, upowszechnianie
    Autorzy:
    Trapszyc, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/687259.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
    Tematy:
    intangible cultural heritage
    toponyms
    place names
    urbanonyms
    Torun
    niematerialne dziedzictwo kulturowe
     toponimy
     nazwy terenowe
      urbanonimy
     Toruń
    Opis:
    The UNESCO Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage strongly emphasises the role of oral tradition. However, among the  elements of intangible heritage which it mentioned, toponyms– names of historic, cultural and topographic/natural content – were omitted. This does not mean that they are not under protection. Place names and urbanonyms deserve attention of cultural anthropologists, historians and museologists, not only as research objects, but also as historical sources requiring the same care as other monuments.In the article I concentrate on the names of Toruń, a city included in the UNESCO World Heritage List, and the names of several villages near Toruń. This choice is aimed at presenting the problem of protecting historic names, the necessity of restoring the names eradicated from terminology and assigning toponyms used in colloquial speech.My reflections are the result of research carried out as part of my work in the Ethnographic Museum in Toruń. It is based on interaction with members of the local community, activists of local organisations and officials. The experiences gained from these contacts prove that the awareness of the value of historic place names and the knowledge of the law on the preservation of historic monuments are still very low. Hence the need for cultural anthropologists’ work. However, it should involve not only discovering toponyms and creating a catalogue of historic names, but also education, which can be provided in the dialogue with our interlocutors.
    W Konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego mocno podkreśla się rolę ustnego przekazu. Wśród wymienionych elementów niematerialnego dziedzictwa pominięto jednak toponimy – nazwy  o historycznych treściach, tak kulturowych, jak topograficzno-przyrodniczych. Nie  oznacza to jednak, że nie podlegają one ochronie. Nazwy terenowe i urbanonimy  zasługują na zainteresowanie antropologa kultury, historyka i muzealnika, nie  tylko jako obiekty badań, ale jako źródła historyczne wymagające takiej samej  troski, jak inne zabytki. W artykule zwracam uwagę na nazwy Torunia, miasta wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO, oraz na nazwy kilku  podtoruńskich wsi. Wybór ten ma na celu wskazanie na potrzebę ochrony nazw  zabytkowych, a także na konieczność przywrócenia nazw wyrugowanych z nomenklatury oraz powołania toponimów funkcjonujących w mowie potocznej. Moje refleksje są wynikiem badań, jakie prowadzę w ramach pracy w Muzeum Etnograficznym w Toruniu. Mają one charakter interakcji z miejscową społecznością,   działaczami lokalnych towarzystw i urzędnikami. Doświadczenia wyniesione z tych  kontaktów dowodzą, że świadomość wartości historycznej nazw miejscowych  oraz znajomość prawa o ochronie zabytków są u nas wciąż bardzo niskie. Stąd  i potrzeba działań antropologów kultury. Nie chodzi jednak tylko o odkrywanie  toponimów i tworzenie katalogu nazw zabytkowych, ale o edukację, którą możemy  prowadzić w dialogu z naszymi rozmówcami.
    Źródło:
    Łódzkie Studia Etnograficzne; 2016, 55
    2450-5544
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Etnograficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Syntactic Patterns of English and Polish Fixed Phrases with Proper Names
    Struktury składniowe w angielskich i polskich związkach frazeologicznych z nazwami własnymi
    Autorzy:
    Dąbrowska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1882893.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    zwroty frazeologiczne
    osobowe nazwy własne
    nazwy miejscowości
    etymologia
    struktury składniowe
    phraseological fixed phrases
    personal names
    place names
    etymology
    syntactic patterns
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest analiza angielskich i polskich związków frazeologicznych, które zawierają nazwy osobowe i nazwy geograficzne miejsca. Przedstawienie definicji nazw własnych w odróżnieniu od rzeczowników pospolitych było wyjściowym etapem studium, a zaprezentowana definicja robocza związków frazeologicznych według Gläsera stanowiła punkt odniesienia do niniejszych badań. Na podstawie danych ze słowników angielskich oraz polskich, opierając się na korpusach językowych, przeanalizowano związki frazeologiczne, jeśli tylko zawierały w swojej strukturze nazwy osobowe lub miejsca, z wykluczeniem przysłów. Materiał poddano wieloaspektowej analizie ze względu na występujące struktury składniowe badanych jednostek frazeologicznych oraz etymologię i znaczenie nazw własnych występujących we frazach. Wyróżniono, zarówno we frazeologizmach angielskich, jak i polskich, pięć wzorów syntaktycznych: (1) wyrażenia rzeczownikowe, (2) zwroty czasownikowe, (3) wyrażenia przyimkowe, (4) zdania główne i podrzędne, (5) porównania. Związki frazeologiczne poddane zestawieniu wywodziły się z różnorodnych źródeł: jedne miały korzenie biblijne, inne literackie lub/i mitologiczne, kulturowe czy/oraz historyczne. Ponadto w świetle przeanalizowanych danych zaobserwowano przewagę nazw osobowych nad nazwami miejscowymi, oraz wyrażeń rzeczownikowych nad innymi strukturami składniowymi. Najczęściej frazeologizmy z nazwami własnymi pochodzą ze źródeł biblijnych i mitologicznych, a najmniej popularne są wyrażenia o tle historycznym i literackim, gdyż te aspekty określają specyfikę typową dla danego kraju, nie zawsze rozumianą dla innych kultur. Istniejące we frazeologizmach konotacje biblijne, mitologiczne, literackie, kulturowe czy historyczne przeżywały swoje natężenie znaczeniowe w danej przestrzeni czasowej, niemniej jednak, prawie we wszystkich wypadkach, odniesienia te są nadal aktualne i rozumiane przez ogół społeczeństwa.
    This paper focuses on English and Polish fixed phrases involving personal and place names. First, the definition of a name and the distinction between proper and common nouns or proprial lemmas and proper names are provided, following a short overview of theories that constitute the basis for any discussion related to proper names. Next, subcategories and sources of names, together with their linguistic characteristics are presented, followed by the working definition of phraseological fixed units. Afterwards, the study is undertaken of personal and place names in fixed phraseological units, surveying a broad list of English and Polish fixed entities that are classified according to five syntactic patterns: phrases with (1) NPs, (2) VPs, (3) PPs, (4) clauses, and (5) similes. Additionally, the biblical, literary, classical, cultural and historical origins of these expressions are pointed out. Finally, in the light of the examined data, the predominance of personal over place names is noticeable, while the items with NPs constitute the vast majority of the phraseological units. Investigating corpus and dictionary evidence, fixed elements typical either of English or only of Polish, or those common to both English and Polish are listed. The most frequent are the units from biblical and mythological sources, while the least popular are the expressions with historical and literary background, as these aspects are unique for each country. With regard to the meaning of the fixed phrases containing proper personal and place names, the data reveal that the units do convey information, recall connotations that arose some time ago in relation to the biblical, mythological, literary, cultural, and historical background, and are still relevant today.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 6; 53-88
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cirencester’s Ancient Name: Corinium or Carinium?
    Autorzy:
    Breeze, Andrew Charles
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1795803.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-05
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Cirencester; rzymska Brytania; łacińsko-brytyjskie nazwy miejscowości; korekta tekstowa
    Cirencester; Roman Britain; British-Latin place-names; textual emendation
    Opis:
    Starożytna nazwa Cirencester:  Corinium czy Carinium? Cirencester, leżące około pięćdziesięciu kilometrów ma zachód od Oksfordu, jest angielską miejscowością w miejscu rzymskiego miasta. I chociaż jego pierwotną nazwą było ponoć Corinium (stąd Ciren- w Cirencester), nie było to nigdy satysfakcjonującą etymologią. Walijskie câr i irlandzkie cara (‘przyjaciel’) pozwala na korektę Corinium do Carinium (‘miejsce Carinosa’), oznaczającego ‘miejsce umiłowanego małego przyjaciela’ i spójnego w rozwoju z Ciren-. Tajemnica otaczająca Cirencester, stolicę Dobunni, wydaje się zatem rozwiązana. Za pierwsze Carinium uznać można pobliską cytadelę Bagendon Dykes. Kiedy Rzymianie okupowali ten rejon, założyli pięć kilometrów dalej miasto, przenosząc tam lokalną ludność i zachowując nazwę starej osady (jak miało to miejsce w innych częściach Brytanii, takich jak Colchester, St Albans, Wroxeter). Wydaje się więc, że nazwę swą współczesne Cirencester zawdzięcza Carinusowi albo Carinosowi, nieznanemu Brytonowi, który okupował Bagedon około dwóch tysięcy lat temu.
    Cirencester, some fifty kilometres west of Oxford, is an English town on the site of a Roman city. Even though its original name (after Ptolemy in the second century CE) was supposedly Corinium, giving the Ciren- of Cirencester, this has never had a satisfying etymology. However, Welsh câr ‘friend’ or Irish cara ‘friend’ may now permit emendation of Corinium to Carinium ‘place of Carinos,’ a personal form known elsewhere. It means ‘little beloved one, little friend’ and is compatible with development to Ciren-. If so, the mystery surrounding Cirencester, capital of the Dobunni, will be solved. The first Carinium would be the nearby Iron Age citadel of Bagendon Dykes. When the Romans occupied the area, they founded a city five kilometres away, transferring local people to it and applying the name of the old settlement to the new one, as elsewhere in Britain (Colchester, St Albans, Wroxeter). Modern Cirencester will thus (it seems) be called after Carinus or Carinos, an otherwise unknown Briton who occupied land at Bagendon some two millennia ago.   
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 11; 7-16
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    WSCHODNIOSŁOWIAŃSKIE NAZWY MIEJSCOWE MOTYWOWANE PRZEZ NAZWY OSOBOWE I ICH FUNKCJE (UJĘCIE DIACHRONICZNE)
    RUSSIAN PLACE NAMES MOTIVATED BY PERSONAL NAMES AND THEIR FUNCTIONS (DIACHRONIC APPROACH)
    Autorzy:
    HRYNKIEWICZ-ADAMSKICH, BOŻENA
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/971621.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    ojkonim
    antroponim
    funkcje nazw miejscowych
    symbol kolektywny
    pamięć zbiorowa
    oikonym
    anthroponym
    place names’ functions
    collective symbol
    collective memory
    Opis:
    The article focuses on Russian place names motivated by personal names. The anthropogenic character of the cultural and social phenomenon that is a city is reflected in them in a very special way. The aim of the article is to take a look at the functions served by place names as language signs, as well as cultural collective symbols, instruments of communal identification of group representations, and vehicles of collective memory. The analysis provided shows that throughout history, the users of Russian language moved from place name-giving based on realistic meaning (localization, orientation and possessive functions) to their extensive usage for pragmatic purposes (ideological function). However, Russian oikonyms, especially the constructions based on anthroponyms presented here, seem to enduringly remain the signs stabilizing (cumulative function) and creating (performative function) a socio-topographic space.
    Źródło:
    Onomastica; 2015, 59; 241-253
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Etymologia słowiańskich nazw miejscowych i terenowych z obszaru wolińsko-kamieńskiego
    Etymology of Slavic place and field names from the area of Wolin and Kamień Pomorski
    Autorzy:
    Rzetelska-Feleszko, Ewa
    Duma, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/440783.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-23
    Wydawca:
    Muzeum Narodowe w Szczecinie
    Tematy:
    językoznawstwo
    etymologia nazw miejscowych
    etymologia nazw terenowych
    Wolin
    Kamień Pomorski
    Pomorze Zachodnie
    linguistics
    etymology of place names
    etymology of field names
    Western Pomerania
    Opis:
    Professor Ewa Rzetelska-Feleszko’s study on Slavic place and field names from the area of Wolin and Kamień Pomorski has been published posthumously. It was proofread and supplemented by Professor Jerzy Duma. The paper focuses on names that might have some Slavic (Pomeranian) language features.
    Źródło:
    Materiały Zachodniopomorskie; 2019, 15; 27-118
    0076-5236
    Pojawia się w:
    Materiały Zachodniopomorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Etniczne „flagowania” rzeczywistości. Problemy wprowadzania dodatkowych nazw miejscowości w językach mniejszości narodowych w Polsce
    Ethnic “flagging” of the social reality. Problems of introducing additional place-names in minority languages in Poland
    Autorzy:
    Łodziński, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/952009.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    national minorities in Poland
    linguistic rights of persons belonging to national minorities
    additional place names in minority languages
    local communities
    Opis:
    In the article I try to analyze some problems of institutionalization of additional place names in minority languages in Poland. Regulations concerning these issues didn’t exist in the Polish law until the adoption of the Act on National and Ethnic Minorities and Regional Language in 2005. The implementation of bilingual regulations had been the real and difficult phenomenon for the local administration and the public opinion but 1211 minority place names were established to the end of 2015. It wasn’t a simple adaptation of legal regulations but there was always connected with the history of presence of minority group and its language and culture in the region as well as the memory of Polish – minority relations. Therefore, the “bilingual signs” were often described in terms of “ethnic flagging”, favoring the minority group and defined through the prism of the fulfillment of its “ethnic” expectations. It has also meant the changing perception of the status of these communities in local community, shifting from “marginal” to the status of the “local co-host”.
    Źródło:
    Pogranicze. Studia Społeczne; 2016, 27 cz. 1
    1230-2392
    Pojawia się w:
    Pogranicze. Studia Społeczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Językowo-kulturowy obraz ziemi bocheńskiej utrwalony w mikrotoponimii gminy Żegocina
    Linguistically-cultural image of the Bochnia land preserved in the microtoponymy of the Żegocina commune in the Bochnia poviat
    Autorzy:
    Wróbel-Kącka, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2171610.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-11
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    toponymy
    cultural linguistic
    linguistic image of the world
    place names
    local names
    dialect
    toponimia
    lingwistyka kulturowa
    językowy obraz świata
    nazwy miejscowe
    nazwy terenowe
    gwara
    Opis:
    The subject of the article is the reconstruction of the image of the Bochnia land based on the analysis of toponyms collected in the commune of Żegocina. Toponymic linguistic material was examined in the context of cultural linguistics, which allowed it to reflect the image of the former village and its inhabitants, as well as to indicate the characteristic dialectal features present in this area.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2020, 15; 324-332
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Urzędowa i lokalna (gwarowa) odmiana toponimów na przykładzie dopełnia cza wybranych na zw miejscowych typu singulare i plurale tan tum
    The official and local (dialectal) variety of genitive forms of singular and plural place names
    Autorzy:
    Nobis, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/971902.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    singularia tantum
    pluralia tantum
    fleksja toponimów
    wariantywne formy dopełniacza
    singulare tantum
    plurale tantum
    inflection of place names
    the diversity of genitive forms
    Opis:
    This article is devoted to the official forms in the inflection of chosen toponyms in Poland and the variety of dialectal singular and plural place names. The variety of place names often diverges from the rules of language use, and causes language users problems. The toponyms have peculiar, locally used inflected forms; the outside-linguistic (non-linguistic) factors that are social and local factors, play an important role in the inflection of place names. The local population often uses other forms than those recommended by official sources. I focus my attention on the genitive forms of toponyms because it is mainly here that one can see clear variations in the official and local inflection of place names. The material shows that the singular masculine toponyms have genitive endings: -a (in theofficial variety), -u (in the local variety), for example Biłgoraj, gen. Biłgoraja, but in the local dialect: biłgoraju. The singular feminine place names have genitive endings: -ej (in the official variety), -y||-i (in the local variety): Brzezowa, gen. Brzezowej, but Brzezowy in the local dialect. The plural toponyms have genitive endings: -ø, -ów, -i (-y), but in the local circulation the ending -ów is dominant and demonstrates a wider expansion in use. For example Brzózki, gen. Brzózek, in the local variety Brzuskuf; Budy, official gen. Bud, but Buduf; Burnie, gen. Burni, in the local dialect: Burniuf. The gathered material reflects a hesitation in the inflection of toponyms, as the linguistic customs and presented dialectal records of forms of genitives of place names show a significantly diverse approach towards the Polish language.
    Źródło:
    Onomastica; 2016, 60; 249-272
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Arealogia, stratygrafia i ojkonimiczny krajobraz: punkty przecięcia
    Autorzy:
    Kupchynska, Zoriana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607906.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    arealogy
    stratigraphy
    oikonymic landscape
    onyms
    proper nouns
    arealogia
    stratygrafia
    krajobraz ojkonimiczny
    onimy
    nazwy własne
    Key words: arealogy
    oyconymic landscape
    place names endingin *-j-
    onomastic carthography.
    Opis:
    The purpose of the article is to reveal the interconnection of the three close linguistic concepts: arealogy, stratigraphy and the oikonymic landscape. The tasks, due to the purpose, were as follows: 1) to describe the theoretical background of arealogy, stratigraphy, and the oikonymic landscape; 2) to analyze oikonyms (place names) of the 15th century ending in *-j- to illustrate theoretical points. The reference base for the analysis is the diachronic oikonymic material of Ukraine. In the article, the empirical and descriptive methods have been used, which means referring to the little-known oikonymic reference material - the historical-comparative method of onyms analysis. The stratigraphic method involves quantitative characteristics, space localization of geographical names, determining the chronology of oikonyms. By means of the cartographic method the areal of oikonyms of the 15th century ending in *-j- has been studied. So, arealogy, stratigraphy and the oikonymic landscape are connected by one concept – space, i.e. spreading of some phenomenon (in our research these are names of the 15th century ending in *-j-) visualized on the map-chart, which records spreading of the phenomenon (the areal of oikonyms (place names) of the 15th century ending in *-j-) in diachrony (or at some chronological stage – the 15th century (stratigraphy) on the territory of Ukraine; partial landscape, as names ending in *-j- are only a small part of the general oikonymic landscape). It is the map chart that confirms the areal of oikonyms at one of the chronological stages of stratigraphy within territorial boundaries of the oikonymic landscapes (see the map chart).   
    Celem artykułu jest ujawnienie powiązania trzech bliskich pojęć językowych: arealogii, stratygrafii i krajobrazu ojkonimicznego. Zadania, ze względu na ich cel, były następujące: 1) opisać teoretyczne podstawy arealogii, stratygrafii i krajobrazu ojkonimicznego; 2) dokonać analizy ojkonimów (nazw miejscowych) z XV wieku kończących się na *-j- w celu zilustrowania punktów teoretycznych. Podstawą analizy był diachroniczny materiał ojkonimiczny Ukrainy. W artykule wykorzystano metody empiryczne i opisowe, co oznaczało odwołanie się do mało znanego ojkonimicznego materiału odniesienia – zastosowano historyczną metodę porównawczą analizy rzeczowników właściwych. Metoda stratygraficzna objęła charakterystykę ilościową, lokalizację przestrzenną nazw geograficznych oraz określenie chronologii ojkonimów. Za pomocą metody kartograficznej zbadano grupę ojkonimów z XV wieku kończących się na *-j-. Tak więc arealogia, stratygrafia i pejzaż ojkonimiczny połączone są jedną koncepcją – przestrzenią, tj. rozprzestrzenianie się jakiegoś zjawiska (w naszych badaniach są to nazwy z XV w. kończące się na *-j-) jest wizualizowane na mapie topologicznej, która rejestruje rozprzestrzenianie się zjawiska (areał ojkonimów (nazw miejscowych) z XV wieku kończących się na *-j-) w diachronii (lub na pewnym etapie chronologicznym – XV wiek (stratygrafia) na terytorium Ukrainy; krajobraz częściowy, gdyż nazwy kończące się na *-j- to tylko niewielka część ogólnego krajobrazu ojkonimicznego). To właśnie mapa topologiczna potwierdza obszar ojkonimów (nazw miejscowych) na jednym z chronologicznych etapów stratygrafii w granicach terytorialnych krajobrazów ojkonimicznych (patrz mapa topologiczna). 
    SUMMARYOycomymic landscape is a complex linguistic-historical multicomponent system which we can analyze via stratigraphic method. It is based on the study of oyconymic phenomenon or process in chronological sequence. Geographical names are specific linguistic units which, in addition to lingual and temporal, have territorial parameters. Areas, identified as a result of mapping, become special onomastic text. Arealogy, stratigraphy and oyconymic landscape are connected by one concept – space, and chart respectively, which provides the visualization of the spreading of phenomenon (area) in diachrony (stratigraphy) on the determined territory (landscape). 
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2019, 37, 2
    0239-426X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazwotwórstwo w języku chińskim
    Name-creation in Chinese
    Autorzy:
    Kałużyńska, Irena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1928115.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    onimy w języku chińskim
    chińskie strategie nazewnicze
    metody tworzenia nazw w języku chińskim
    chińskie nazwy osobowe
    chińskie topomimy
    Chinese onyms
    Chinese name-creation strategies
    methods of creating Chinese names
    Chinese personal names
    Chinese place names
    Opis:
    Istnieje wiele sposobów wybierania czy tworzenia nazwy, różniących się w zależności od kultury czy języka. Chińskie onimy są zazwyczaj konstruowane z jednego elementu lub większej ich liczby, będących jednostkami leksykalnymi (morfemami semantycznymi lub wyrazami) i zachowującymi w większości swoje znaczenie leksykalne, są więc na ogół semantycznie transparentne. Jednakże „prawdziwy” sens niektórych nazw bywa czasem bardzo trudny do odkrycia, a jego stwierdzenie często jest oparte jedynie na domysłach. Chińskie onimy ewidentnie nie tworzą przypadkowych kombinacji, mają pewne zasadnicze, ukryte znaczenie, odzwierciedlające przyczynę lub przyczyny wykorzystania konkretnych jednostek leksykalnych w procesie nazwotwórczym. Chińscy badacze zazwyczaj nie wymieniają “znaczenia” nazw jako kryterium klasyfikacji semantycznej. Ich klasyfikacje bazują na różnie określanych “przyczynach”, “metodach” lub “motywacjach” powstania nazwy, czy też na ich “źródle nazewniczym”. Stąd artykuł przedstawia wybrane, typowe i nietypowe “metody” tworzenia chińskich onimów, przede wszystkim imion osobowych i nazw geograficznych.
    There are many ways of choosing or creating a name, the ways of which vary from culture to culture, and from language to language. Chinese onyms are usually constructed of one or more elements, being mostly lexical items (morphemes or words), and retaining in most cases their own lexical meaning in a name, therefore they are usually semantically transparent. However, the “true” significance of some names is sometimes very difficult to discover, and the conclusion is often based upon guesswork. What is evident, Chinese onyms are not random combinations; they usually have a certain underlying significance, reflecting the reason or reasons why particular lexical items are used in the naming process. Chinese researchers usually do not mention “the meaning” of names as a criterion for their semantic divisions. Their classifications are mainly based upon the variously termed “reasons”, “methods”, “motivations”, or “sources of naming”. Therefore, this paper deals with some selected, typical and untypical, “methods” of creating Chinese names, especially given names and place names.
    Źródło:
    Onomastica; 2020, 64; 83-92
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Expansion slavischer Stämme aus namenkundlicher und bodenkundlicher Sicht
    Expansion of The Slavic Tribes from An Onomastic and Pedological Point of View
    Autorzy:
    UDOLPH, JÜRGEN
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/971884.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    Ortsnamen
    Gewässernamen
    slavische Urheimat
    Expansion slavischer Stämme
    Wasserwörter
    alteuropäische Hydronymie
    Bodenqualität
    Lössböden
    place names
    water names
    the homeland of Slavs
    expansion of Slavic tribes
    hydrographical terms
    Old-European hydronymy
    type of grounds
    loess soil
    Opis:
    Geographical names are extremely helpful in giving evidence of early settlements and their inhabitants due to their solid anchorage in the landscape, even in the case of population changes. Through the investigation of these place names, information can be gathered not only on the name giver, but also on the settlers who took on the names later on. Therefore, it is considered that any linguistic investigation has to start from the river and place names of a region. The utilization of geographical names yields the following findings: — The centre of Old Slavic names is situated on the northern slope of the Carpathian Mountains, approximately between Bukovina and Krakow; it is based on a substrate of older, Indo-European hydronyms. — The expansion of the East Slavic tribes bypasses the Pripyat Marshes and extends further through Central Russia and especially to the North and the East. — West Slavic settlers reach their new settlement areas through migration from Bohemia and further on to Saxonia and Thuringia, and also through Western Poland to Brandenburg and Mecklenburg-Western Pomerania. — The migration of the South Slavs takes place in two big, yet separate flows, on the one hand through the Moravian Gate to Slovenia, Hungary and Croatia, and on the other hand on the Eastern edge of the Carpathian Mountains to Serbia and Bulgaria.
    Źródło:
    Onomastica; 2016, 60; 215-231
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nieoficjalne urbanonimy Brna na tle podobnych nazw Poznania i Warszawy (rekonesans badawczy)
    Unofficial urbanisms of Brno against background similar names of Poznań and Warsaw (research reconnaissance)
    Autorzy:
    Juszczak, Bartosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/908784.pdf
    Data publikacji:
    2018-08-31
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    onomastics
    urban place names
    unofficial urbanonimes
    Hantec
    Brno urban dialect
    Warsaw urban dialect
    Poznan urban dialect
    onomastyka
    urbanonimia
    nieoficjalne urbanonimy
    hantec
    dialekt miejski Brna
    gwara warszawska
    gwara miejska Poznania
    Opis:
    Artykuł dotyczy nieoficjalnych urbanonimów Brna (na tle takich samych nazw Warszawy i Poznania). Część empiryczną materiału badawczego stanowi 265 nieoficjalnych nazw obiektów przestrzeni miejskiej wyekscerpowanych ze źródeł leksykograficznych, a także portali internetowych. W zgromadzonym materiale można wyłonić wszystkie typy obiektów przestrzeni miejskiej, które są reprezentowane przez różną liczbę urbanonimów. Podczas tworzenia nieoficjalnych toponimów miejskich obserwujemy różne procesy słowotwórcze (uniwerbizacja), posiłkowanie się obcą leksyką, zjawisko eliptyzacji i przeniesień metaforycznych. 
    The article studies unofficial Brno urbanonimes (on the basis of the same names in Warsaw and Poznan). The empirical part of the research material constitutes 265 unofficial names of urban space objects excerpted from lexicographical sources and from web portals. The collected material represents three types of urban space objects that are represented by a different number of urbanonimes. The formation of the aforementioned toponyms requires a (limited) set of word-formation processes, such as univerbation, foreign lexicon borrowings, elliptical constructions and metaphorical transfers.
    Źródło:
    Bohemistyka; 2018, 1; 61-75
    1642-9893
    Pojawia się w:
    Bohemistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z metodologii badań toponomastycznych. W poszukiwaniu staroruskich nazw miejscowości na terenie dzisiejszej Zamojszczyzny
    Selected Issues in Toponomastic Research. In Search of Old Ruthenian Place Names in the Area of Contemporary Region of Zamość
    Autorzy:
    Makarski, Władysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1886665.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    metoda źródłowa
    archeologiczna
    monastyczna i filologiczna w ustalaniu metryki osad i ich nazw
    source analysis method
    archaeological method
    monastic and philological method in establishing settlements' metrics and their related place names
    Opis:
    W artykule przedstawiono różne metody, służące rekonstrukcji historycznej mapy osadniczo-nazewniczej na wybranym wycinku pogranicza polsko-ukraińskiego, odpowiadającym obecnej Zamojszczyźnie. W rekonstrukcji tej mapy w okresie plemiennym (do końca X wieku) i później staroruskim (do 2. połowy XIV wieku) z powodu niedostatku źródeł pisanych, rejestrujących dla tego okresu tylko kilkanaście ojkonimów, posłużono się metodą archeologiczną, która pozwoliła ustalić siatkę najdawniejszych osad grodowych, ale niekoniecznie pierwotnych związanych z nimi nominacji. Tych w największym stopniu można poszukiwać, posługując się metodą filologiczną, polegającą na ustalaniu metryki nazw na podstawie ich archaicznych cech językowych: w planie semantycznym i morfologicznym.
    This article presents a variety of methods used in reconstructing a historical map of settlements and place names in a section of the Polish-Ukrainian borderland which covers the area of the contemporary region of Zamość. In the process of reconstructing the map in the tribal period (until the end of the 10th c.) and then in the Old Ruthenian period (until the mid-14th c.), the archaeological method was used, due to the substantial lack of written sources, with only dozen of place names preserved. The use of the archaeological method allowed a reconstruction of the oldest network of settlements and towns, yet not necessarily the place names they had been given originally. The latter can be sought with the greatest chance of success with the use of the philological method, which consists in establishing a metrics of a place name on the basis of their archaic language features: semantic and morphological.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 6; 85-100
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Про реалізацію взаємодії мова – територія: нові аспекти аналізу неофіційного іменника́ школяра села, міста і містечка
    On Executing Language – Territory Interaction: New Aspects of Analyzing Non-Official Schoolchildren’s Names in Villages, Towns and Cities
    Autorzy:
    Czuczwara, Adriana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1790544.pdf
    Data publikacji:
    2016-02-02
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    social group “schoolchild”
    non-official schoolchildren's names
    schoolchild's nickname
    place of residence correlation
    Opis:
    Distinctive features involved in forming schoolchildren’s names have been revealed taking into account their residence in villages, towns or cities. The analysis has been based on the results of written surveys carried out among schoolchildren over the years 2009–2012 representing 227 general education schools in villages, towns and cities in the Lviv region. Based on the example of non-official names of respondents from three types of residential areas, the correspondence of nicknames to the literary language and non-literary forms, the semantics of forming stems and the motifs behind non-official names have been identified. Common and distinctive characteristics of nickname – place of residence interaction have been detected.
    Źródło:
    Studia Ucrainica Varsoviensia; 2016, 4; 301-310
    2299-7237
    Pojawia się w:
    Studia Ucrainica Varsoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-48 z 48

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies