Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "paratext" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-36 z 36
    Tytuł:
    Paratexte der Romantik
    Autorzy:
    Breuer, Ulrich
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/700365.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Germanistów Polskich
    Tematy:
    paratext, romanticism, book, author, materiality
    Opis:
    The paper presents the research paradigm of paratext analysis. It demonstrates that with its help the book-like form of presenting literary texts will receive special attention. Paratext analysis generates new questions in cultural and media history of romanticism, but also important philological questions can be continued.
    Źródło:
    Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten; 2013, 2, 3
    2353-656X
    2353-4893
    Pojawia się w:
    Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Paratekstowe strategie zachęcania czytelnika do lektury tekstów popularnonaukowych
    Autorzy:
    Piekarczyk, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1630439.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-30
    Wydawca:
    Towarzystwo Kultury Języka
    Tematy:
    book cover
    paratext
    conceptual metaphor
    persuasion strategies
    Opis:
    The author of this paper begins with showing the role played by covers today (a cover as a marketing tool used by a publisher, as a paratext presenting a publication and encouraging people to read it, and as a “commercial interpretation” of a text) and demonstrates that they are a special place where the intentions of the author of a text, the needs of its publisher, and the expectations of readers clash. She chooses the following specific issue as the object of her investigation: book metaphors used in paratexts of popular scientific studies. It has not been examined from this angle before. By analysing the metaphors used by publishers, she shows that they are strategies of attracting readers. The author focuses on the aspects of metaphors that allow publishers to achieve the objectives of not only typical covers but also ones imposed on popularisation of science. Analyses indicate that metaphors are applied mainly to stimulate the readers’ minds, to engage them emotionally, and to open them to the cognitive values brought by scientific knowledge.
    Źródło:
    Poradnik Językowy; 2020, 776, 7; 7-20
    0551-5343
    Pojawia się w:
    Poradnik Językowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Optional Materials of the Printed Liturgiarion [in the Light of Selected Examples from the Kyiv Metropolitanate in the 16th and 17th Century]
    Materiały opcjonalne drukowanego służebnika (w świetle wybranych przykładów z metropolii kijowskiej, XVI–XVII w.)
    Autorzy:
    Nowak, Alicja Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/635863.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    liturgiarion
    teaching
    canon
    Church Father
    paratext
    Opis:
    In 16th–17th-century’s liturgical books one can find numerous additions regarded as redundant and optional. These paratextual elements are: verbal (e.g., prefaces, dedicational verses or letters, afterwords, introductions), iconic (schemas, illustrations) and both combined. Unnecessary materials in printed liturgiarions apart from the above-mentioned are: teachings of Jan Chrysostom, Basil the Great and Gregory Dialogos – the authors of Divine Liturgy and the short eulogistic compositions about Church Fathers, sometimes accompanied by their images. These additional elements are great evidence of development of liturgical practice, documents certifying intellectual level of Ruthenian clergy and renovating ambitions of hierarchy. For this reason, they should be widely considered as worthy sources in the study about religion reform in the Metropolitanate of Kiev and of a church culture in old Polish-Lithuanian Commonwealth.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Slawistyczne; 2018, 14
    2084-3011
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Slawistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O podpisach pod materiałami wizualnymi z perspektywy mediolingwistycznej – próba typologii na podstawie polsko- i niemieckojęzycznej prasy codziennej
    About the Captions under Visual Materials from a Media Linguistic Perspective – An Attempt of a Typology Based on Polish and German Daily Newspapers
    Autorzy:
    Zielińska, Kinga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/468466.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    podpis
    paratekst
    prasa
    typologia
    captions
    paratext
    press
    typology
    Opis:
    The captions under visual materials located in the press fit into a category, which, against the background of numerous works devoted to the variant of language used by the press, seems to be almost completely unnoticed by researchers of the language used in media. One can ask oneself at this point the question of whether this constitutes a wilful lack of attention by media linguists convinced of the sterility of captions as a potential area of study or is actually a result of a peculiar oversight. Based on the assumption that captions posted by media broadcasters under the photographs can comprise an interesting field of scientific exploration, an attempt will be made of their systematization. The captions coming from a total of six Polish-German newspapers will serve as the basis for the research material.
    Źródło:
    Forum Lingwistyczne; 2017, 4; 31-40
    2449-9587
    2450-2758
    Pojawia się w:
    Forum Lingwistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Audiowizualne zawroty głowy. Alfred Hitchcock i wideoeseje
    Autorzy:
    Biliński, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1186362.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Hitchcock
    video essay
    paratext
    YouTube
    Vimeo
    remix
    Opis:
    The article focuses on paratexts that refer to the work of Alfred Hitchcock. The author focuses on video essays, which either describe, analyze and interpret films made by the director of Vertigo, or to highlight specific themes that are characteristic of his films. The author briefly examines video essays as a new way of ‘writing’ about the cinema, and draws attention to the popularity of YouTube and Vimeo platforms, commonly used by vloggers to share materials they have edited. The next parts of the article are devoted to video essays thematically focused on Hitchcock and his work. By systematizing the issue and pointing out the most important components of video essays, the author distinguishes the following types of such short films: those that focus on specific themes in Hitchcock’s films; those regarding the director’s method; those examining the influence of his films; those analyzing specific films from different perspectives; those that read Hitchcock’s films in a historical perspective; and finally various video remixes based on the assembly of excerpts of Hitchcock’s works with shots from other films.
    Źródło:
    Załącznik Kulturoznawczy; 2020, 7; 185-210
    2392-2338
    Pojawia się w:
    Załącznik Kulturoznawczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nie tylko reklama. Artystyczny status zwiastuna filmowego (w kontekście "Psychozy" Alfreda Hitchcocka)
    Autorzy:
    Górny, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1186455.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Hitchcock
    Psycho
    film trailer
    film advertising
    paratext
    Opis:
    Film trailers are usually dismissed as supplements to artistic texts which are the films themselves. Their ‘fleeting’ status reinforces the belief that a trailer is only meant to pave the way for the fully-fledged work. Trailers are of course a form of advertising, but at the same time they constitute short audiovisual works that can also be judged in artistic terms. This article is an attempt to demonstrate that the character of the trailers produced by director Alfred Hitchcock is expressed not only in the creation of spectacular short forms of advertising, signed by the author’s brand of the ‘master of suspense’, but also in opening up a new field of research on the trailers themselves - as small audiovisual forms whose relation to the main text does not have to be at all simple or unambiguous - and in blazing new trails in their development. The trailer to Psycho (1960), which in itself is an artistically interesting statement, described in the article as a case study, reveals the elements that most fully present this director’s approach to promotional texts. Different from a typical commercial, it can be seen in the context of the auteur theory, and perhaps also illustrates some of Gilles Deleuze’s or David Bordwell’s claims, which helps to place this ephemeral film form in a broader film discourse.
    Źródło:
    Załącznik Kulturoznawczy; 2020, 7; 167-183
    2392-2338
    Pojawia się w:
    Załącznik Kulturoznawczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Паратексты автора и переводчика (на материале произведений Виктора Пелевина)
    TRANSLATOR’S PARATEXTS (BASED ON VIKTOR PIELEWIN’S NOVELS)
    Parateksty autora i tłumacza (na materiale utworów Wiktora Pielewina)
    Autorzy:
    Lubocha-Kruglik, Jolanta Krystyna
    Nurgali, Kadisha
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1181894.pdf
    Data publikacji:
    2021-01-02
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    паратекст, заглавие, перевод,
    paratekst
    tytuł
    przekład
    paratext
    title
    translation
    Opis:
    Паратекст – это термин, введенный Жераром Женеттом для определения элементов, которые функционируют вокруг главного теста. К ним причисляем в частности: заглавия, эпиграфы, вступления, примечания переводчика и автора. Теория паратекста, сформулированная Женеттом, была затем развита в трудах современных исследователей. В настоящее время паратексты исследуются всесте с широкопонимаемым экстралингвистическим контекстом. В настоящей статье исследуются главным образом паратексты автора и переводчика. В качестве материала для анализа были использованы произведения Виктора Пелевина – одного из самых популярных современных русских писателей.
    Paratekst  to termin wprowadzony przez G. Genette’a, na określenie elementów, które funkcjonują wokół tekstu właściwego. Należą do nich m.in. tytuły, przedmowy, epigrafy, wstępy, komentarze tłumacza i autora. Teoria paratekstu sformułowana przez Genette’a jest rozwijana w pracach współczesnych badaczy. Obecnie parateksty są badane wraz z szeroko rozumianym kontekstem pozalingwistycznym. W niniejszym artykule przedmiotem badań są głównie parateksty autora i tłumacza. W charakterze materiału egzemplifikacyjnego wykorzystano utwory Wiktora Pielewina – jednego z najpopularniejszych pisarzy rosyjskich ostatnich lat.
     Paratext is a term introduced by G. Genette to describe the elements that function around the main text, i.e. for example titles, forewords, epigraphs, translator’s and author’s comments. Genette’a paratext theory is developed by contemporary researches. Currently paratexts are examined taking into account the broadly understood extralinguistic context. In this article the subject of research is mainly the author’s and the translator’s paratexts. Our researches were conducted on the works by Victor Pelevin – one of the most popular Russian writers of recent years.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2021, 2 (174); 109-128
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Psychoparatekstualność życia codziennego
    The Psychoparatextuality of Everyday Life
    Autorzy:
    Goldsmith, Kenneth
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1359448.pdf
    Data publikacji:
    2016-10-28
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    psychoparatextuality
    everyday life
    paratext
    psychoparatekstualność
    parateksty
    życie codzienne
    Opis:
    Artykuł opisuje doświadczenie psychoparatekstualności we współczesnym życiu codziennym. Na wybranych przykładach autor pokazał, w jaki sposób liczne zindywidualizowane, często przypadkowe dodatki do dzieł i tekstów występujące w używanych kopiach stają się tekstami właściwymi dla czyjegoś świata życia. Pozwala to na dalsze twierdzenie, iż we współczesnym środowisku medialnym paratekstualna stała się cała rzeczywistość wobec tekstów zjawiających się na ekranach laptopów i smartfonów.
    The article describes the experience of psychoparatextuality in contemporary everyday life. Using selected examples, the author shows how numerous individualized, often accidental supplements to works and texts that occur in copies become texts in themselves for someone else’s life world. This allows us to make the further claim that in the contemporary media context the paratextual has become an entire reality vis-a-vis texts that appear on laptop and smartphone screens.
    Źródło:
    Forum Poetyki; 2016, 6; 6-11
    2451-1404
    Pojawia się w:
    Forum Poetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W czytaniu ksiąg trzeba się lubować – Michał Ślozka o księgach*
    Вꙿ читаню Книгъ кохатисѧ потреба – Mikhailo Slozka about books
    Autorzy:
    Nowak, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2171262.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia Supraska
    Tematy:
    book
    print
    paratext
    preface
    letter of dedication
    Church
    Opis:
    Mikhailo Slozka, Lviv printer, was the author of many paratexts (prefaces, letters of dedications, heraldic verses) in Cyryllic religious books, mainly liturgical ones. There were books printed on their own initiative and prepared in his typography and those ordered by local Orthodox brotherhood. The reader (mostly clergyman), gained form the knowledge about the role of the book in religious, spiritual and cultural-educational life, he learned respect for books and knowledge. He got to know the creators of the most important books used in the Church and those intended for individual prayer and deepening of the Christian formation. The activities of Slozka undoubtedly favored the renewal of religious and cultural life in the Metropolitanate of Kyiv and are worth further scientific research.
    Źródło:
    Latopisy Akademii Supraskiej; 2019, Вѣнецъ хваленїѧ. Studia ofiarowane profesorowi Aleksandrowi Naumowowi na jubileusz 70-lecia, 10; 101-114
    2082-9299
    Pojawia się w:
    Latopisy Akademii Supraskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    From Roots to Routes: Women Playwrights Negotiating their Authorship in Paratexts
    Autorzy:
    Kębłowska-Ławniczak, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2231474.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
    Tematy:
    authorship
    paratext
    Deborah Levy
    Djanet Sears
    Tanika Gupta
    Opis:
    For a range of reasons, there has been a tendency to preach a dearth of interest in the ways writers assert their authorship, constructing individual and collective writerly identities to voice their authorial intentions. While some theoreticians and philosophers, evoking the ghost of biographical positivism, promoted anti-authorialism, postmodernity was immersed in intertextual studies. Though the announced death of the author assumed a significance matching the earlier death of God, the author returns as “writer,” scriptor or “function” in the writing of Roland Barthes and Michel Foucault, as the process of becoming (Gilles Deleuze and Félix Guattari) or as a performative concept (Gérard Genette, Erika Fischer-Lichte). The aim of the article is to examine a narrow selection of writing authored and co-authored by three women playwrights—Deborah Levy, Djanet Sears and Tanika Gupta—who set out to speak on why they write, aiming in that way to articulate their authorship in essays, notes and conversations which have the status of diverse paratextual forms. The article starts by exploring the relevance of discussions on authorship as well as the implications of institutional policies in regard to women writing for the theatre. Further on, on a tropological level, the article analyses the figurative rendering of self-reflection as a passage from roots to routes, from a concept of fixed identity to mobile, performative concepts converging on epistemological alertness and openness to recognising the ontology of writerly identity as becoming.
    Źródło:
    Academic Journal of Modern Philology; 2020, 10; 145-156
    2299-7164
    2353-3218
    Pojawia się w:
    Academic Journal of Modern Philology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Funkcja paratekstu w prozie retorycznej (na przykładzie pism Jana Śniadeckiego)
    The function of paratext in rhetorical prose (illustrated with Jan Śniadecki’s writings)
    Autorzy:
    Smoleń-Wawrzusiszyn, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26850762.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    paratext
    rhetorical prose
    persuasive function
    paratekst
    proza retoryczna
    funkcja perswazyjna
    Opis:
    Paratekstualność jest jednym z typów relacji transtekstualnych wyróżnionych w typologii Gerarda Genette’a. Jest to relacja uważana za jedno z najbardziej uprzywilejowanych obszarów pragmatycznego wymiaru dzieła, to jest jego oddziaływania na czytelnika. Zgodnie z koncepcją Genette’a za paratekst uważane są składniki okalające tekst właściwy, a więc tytuły, podtytuły, śródtytuły, wstępy, przedmowy, posłowia, uwagi od wydawcy itd. W artykule podjęta została problematyka funkcji elementów paratekstowych w prozie retorycznej, ukierunkowanej na oddziaływanie perswazyjne. Materiał badawczy stanowią pisma publicystyczne i oracje (czyli retoryczna proza użytkowa) jednego z najwybitniejszych przedstawicieli życia umysłowego i kulturalnego przełomu XVIII i XIX wieku – Jana Śniadeckiego. Poddane analizie jednostki paratekstowe tekstów tego autora (tytuły, podtytuły, śródtytuły oraz przedmowy) pozwoliły na obserwację, że jednostki te są znaczącą przestrzenią w konstrukcji wypowiedzi retorycznej – wprowadzają odbiorcę w atmosferę retorycznego perswadowania, zapowiadają ton i jakość dyskursu (polemiczność, dyrektywność, emocjonalność i sugestywność) oraz sygnalizują strategie (mechanizmy) perswazyjne obrane przez autora do realizacji celów swoich wystąpień (np. autokreację nadawcy poprzez topos skromności, argumenty odwołujące się do doświadczenia i postawy troski).
    The paratextuality is one of the transtextual relations distinguished in Gerard Genette’s typology. This relation is considered to be one of the most privileged area of pragmatic dimension of the work and its infl uence on the reader. According to Genette’s theory, paratexts are thought to be texts which surround a central text, i.e. titles, subtitles, intertitles, introductions, prefaces, editorial remarks etc. The article undertakes problems concerning functions of paratextual elements in the rhetorical prose as oriented to infl uence persuasively. As the research material there are taken journalistic writings and orations (i.e. applied rhetorical prose) of Jan Śniadecki – an outstanding representative of intellectual and cultural life at the turn of eighteenth and nineteenth centuries. The analyzed paratextual units of texts (titles, subtitles, intertitles, and prefaces) enabled to observe that those units make a signifi cant space in constructing rhetorical utterances – they introduce the reader into an atmosphere of rhetorical persuasion, and announce a tone and quality of discourse (polemicity, instructiveness, emotionality, and suggestiveness), as well as they signal persuasive strategies chosen by the author to realize aims of his utterances (e.g. self-creation of the sender through a topos of modesty, arguments appealing to experience and attitude of care).
    Źródło:
    Facta Simonidis; 2008, 1, 1; 303-312
    1899-3109
    Pojawia się w:
    Facta Simonidis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hermann Lenz und der Eugen Rapp-Zyklus als Narrativierung des literarischen Feldes der Bundesrepublik?
    Hermann Lenz and the Eugene Rapp novel series – an attempt to narrate the literary field of the Federal Republic of Germany?
    Hermann Lenz i cykl powieściowy o Eugenie Rappie jako próba opowiedzenia pola literackiego Republiki Federalnej Niemiec
    Autorzy:
    Voß, Torsten
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2035358.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    powieść o produkcji literackiej
    autofikcja
    paratekst
    narracja
    pole literackie
    Hermann Lenz
    literary-business novels
    autofiction
    paratext
    narrative
    literary field
    Literaturbetriebsroman
    Autofiktion
    Paratext
    Narrativ
    literarisches Feld
    Opis:
    Mag Hegel angesichts der allumfassenden Ökonomisierung und Marktregulation des künstlerischen Feldes in seinen Vorlesungen über die Ästhetik bereits im frühen 19. Jahrhundert vom Tod der Kunst gesprochen haben, Künstler und Künstlerinnen sind bis heute zum Glück noch nicht gestorben bzw. verschwunden. Paratexte und Interviews zeigen Versuche sich auch unter poststrukturalistischen, postsubjektiven und postfaktischen Vorzeichen auktorial durchzusetzen und auf dem Markt, aber doch auch ganz klar für sich, Aufmerksamkeit über die Auto-Präsentation in der Öffentlichkeit als Anhäufung von symbolischem Kapital zu produzieren bzw. diese Prozesse als Narrative auszugestalten. Dass sich dabei auch immer eine Reflexionsebene gegenüber dem literarischen Feld ergibt, ja letzteres und damit den Literaturbetrieb zum Narrativ werden lässt, wird anhand von HERMANN LENZ Literaturbetriebsromanen genauer herausgearbeitet. Durch die Auseinandersetzung mit dem Literaturbetrieb ist es LENZ möglich, die Inszenierung und Selbstbehauptung von Autorschaft und Autorschaftsbewusstsein zu reanimieren.
    Choć Hegel w swych wykładach z estetyki pisał już na początku XIX w. – w związku z powszechną merkantylizacją i urynkowieniem kultury – o śmierci sztuki, twórczynie i twórcy przetrwali na szczęście do dziś dnia. Parateksty i wywiady świadczą o próbach utwierdzenia swojej autorskiej pozycji. Nawet w uwarunkowaniach postrukturalistycznych, postsubjektywnych i postprawdy chodzi o przyciąganie uwagi poprzez autoprezentację w przestrzeni publicznej i gromadzenie kapitału symbolicznego, ewentualnie kształtowanie tych procesów w toku narracji – na potrzeby rynku (sztuki) lub po prostu jedynie dla siebie. W tym kontekście rodzi się również refleksja na temat pola literackiego oraz tworzy narracja o nim i o produkcji literackiej. Artykuł prezentuje ten fenomen na przykładzie powieści HERMANNA LENZA. Dzięki konfrontacji z życiem literackim udało się LENZOWI ożywić autonomiczność i świadomość autorskości.
    Faced with the omnipresent economization and market regulation of the artistic field, Hegel had already discussed the death of art in the early 19th century in his Vorlesungen über die Ästhetik; yet the artist was hardly dead, and remains alive today. Paratexts and interviews show artists’ attempts at self-creation – in many contexts, including post-structural, post-subjective and post-factual. The goal is to attract attention through self-presentation in public  and gathering symbolic capital – for the sake of the market, or the artist himself, alternatively to transform these processes into semi-fictional narratives. The fact that reflection is always present in the literary sphere is analyzed in HERMANN LENZ’S novels revolving around the literary business. By confronting literary life, LENZ was able to reanimate the sense of autonomy and awareness of authorship.
    Źródło:
    Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen; 2021; 111-129
    2196-8403
    Pojawia się w:
    Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Особенности и способы перевода названий серий мультфиль-ма Маша и медведь на польский язык
    Properties and ways of translating the names of the episodes of Masha and the Bear animated film into Polish
    Autorzy:
    Didenko, Natalya
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/481417.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    free translation
    literal translation
    national and cultural component paratext
    audio-visual translation
    Opis:
    The main name and the set of the headings of Masha and the Bear animated film, as elements of the paratext, play an essential role in determining the characteristic properties of a product. They point to the national and cultural factors conditioning the animated film which manifest themselves on various (audio and video) levels of information transfer. The set of the headings is characterised by a high level of saturation with national and cultural elements such as sayings, phrases, quotations from classic literary works as well as from folklore, quotations from the songs which the Russian audience is familiar with, allusions to films and other television broadcasts. The translation of such names is more difficult and poses a real challenge for the translator. Three types of translation have been observed: literal translation, free translation and substitution. At the same time, it was neutralisation that was the leading strategy of translating headlines containing national and cultural elements. One of the justifications for the approach selected may be the type of the audience – children who – because of their insufficient cognitive experience – will not be able to decipher the coded connotations.
    Основной заголовок, а также комплекс названий серий мульт-фильма Маша и медведь как элементы паратекста играют принципиальную роль в определении характерных особенностей аудиовизуального продукта в целом. Они указывают на народно-культурную обусловленность мультфильма, которая проявляется на разных уровнях передачи информации (аудио и видео). Комплекс заголовков характеризуется высоким уровнем аллюзивности. В качестве названий встречаются пословицы, фразеологизмы, цитаты из классических произведений литературы, а также фольклора, строки из известных российских песен, модифици-рованные заголовки популярных телепередач. Такого рода названия представляют собой высокую степень сложности для переводчика. В результате анализа названий серий мультфильма и их переводов на польский язык выявлено три способа перевода: дословный, свободный (интерпретация) и замена. Ведущей стратегией является нейтрализация народно-культурной составляющей среды оригинала. Одним из объяснений выбранного пути можно считать тип главного получателя – ребенок, который в связи с недостаточным уровнем когнитивного опыта не расшифрует зако-дированную информацию.
    Źródło:
    Acta Polono-Ruthenica; 2020, 2, XXV; 173-190
    1427-549X
    Pojawia się w:
    Acta Polono-Ruthenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mountbattenowie z komunistycznej Brytanii: reakcje na prowokacyjne idee zawarte w powieści Sue Townsend Królowa i ja
    Autorzy:
    Skwarzyński, Jerzy Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607680.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    literary translation
    paratext
    footnotes
    cultural references
    przekład literacki
    paratekst
    przypisy
    odniesienia kulturowe
    Opis:
    This article is an analysis of the survey which I conducted to obtain data necessary for my BA thesis. Its goal was to compare the reactions of the Britons and Poles to the provocative ideas presented in 1992 novel by Sue Townsend The Queen and I. The article includes comments provided by the participants, which were taken into consideration in the analysis. The results show that although the translator’s paratext is sometimes inevitable, although it may only fill the gaps in the readers’ knowledge – it will not provoke the same emotional reaction as the original.
    Artykuł stanowi analizę badania, które przeprowadziłem w celu zdobycia materiału potrzebnego do przygotowania mojej pracy licencjackiej. Istotą badania było porównanie reakcji Brytyjczyków i Polaków na kontrowersyjne wątki zawarte w powieści Sue Townsend Królowa i ja z 1992 roku. W tekście zawarto komentarze uczestników i odniesiono się do nich podczas analizy. Wyniki pokazują, że paratekst dodany przez tłumacza bywa niezbędny, chociaż może on jedynie wypełnić luki w wiedzy czytelnika – nie sprawi, że emocjonalne reakcje czytelnika tłumaczenia będą takie, jak reakcje czytelnika oryginału.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2016, 34, 1
    0239-426X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Intertekst – paratekst – przekład. Lektura nadobowiązkowa Borisa Akunina i jej polskie tłumaczenie
    Intertext – paratext – translation: Boris Akunins extracurricular reading in Russian and Polish
    Autorzy:
    Kaźmierczak, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/650991.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    intertekstualność
    paratekst
    przekład
    Akunin
    tytuły wewnętrzne
    rozdział
    intertextuality
    paratext
    translation
    intertitles
    chapter
    Opis:
    The paper discusses a peculiar way of dialoguing with tradition, namely by way of intertitles, as is the case in Boris Akunin’s novel Vneklassnoye chtenie (Extracurricular Reading). The effectiveness of the dialogue is also measured in intercultural perspective, based on the Polish translation by Ewa Rojewska-Olejarczuk.
    Artykuł omawia szczególny sposób dialogowania z tradycją – przy pomocy tytułów rozdziałów. Zjawisko to rozpatrywane jest na materiale powieści Borisa Akunina Внеклассное чтение (Lektura nadobowiązkowa). Autorka bada uwarunkowania tego dialogu w sytuacji przekładu, sięgając do polskiego tłumaczenia Ewy Rojewskiej-Olejarczuk.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2016, 9
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Funkcje informacji o serii wydawniczej (na przykładzie okładek książek popularnonaukowych)
    Functions of publishing series information (based on the example of popular science book covers)
    Autorzy:
    Piekarczyk, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2109908.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    book cover
    paratext
    popular science works
    names of publishing series
    self-presentation
    Opis:
    Starting with considerations on cover role and function, the author shows how scientific interest in covers has intensified and became profiled nowadays. At the same time, the author indicates that research emphasizes the supportive character of the cover with respect to the main text. The author notes that not all messages placed on covers serve that task. One of such elements is selected as the subject for analysis – information about series placed in popular science works – to examine how they are developed and what detailed tasks they serve. The analyses comprise different series signs (series name, mark, descriptions, information about publications included in the series) and prove they have diverse functions: (1) they indicate the series (e.g. its scope, subject) and fix it in the memory of a reader (the basic task), but also (2) increase publication attractiveness, (3) suggest to the recipient that the publisher has developed a deliberate strategy for knowledge popularisation, cares about the continuity and consistency of its actions, (4) become an element of self-promotion in marketing – they create a picture of the publishing house as an institution that serves social interest, (5) allow the readers to make assumptions about a specific publication they encounter, and offer suggestions for further reading. Analyses have also shown that publishers usually ensure that the concept of the series and series signals placed on the covers are harmonised with popular science publications and correspond to their character.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2019, 19; 287-306
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lidy na pierwszych stronach dzienników ogólnopolskich – perspektywa genologiczna
    Leads on the Front Pages of Domestic Polish Newspapers – a Text Genre Perspective
    Autorzy:
    Ślawska, Magdalena
    Kalisz, Aleksandra
    Tyc, Ewelina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2167064.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    lead
    paratext genre
    newspaper front page
    lid
    gatunek paratekstowy
    pierwsza strona gazety
    Opis:
    Głównym celem artykułu było zestawienie ustaleń oraz koncepcji dotyczących lidów z ich analizą opartą na przykładach pochodzących z pierwszych stron dzienników ogólnopolskich (analizą objęłyśmy Rzeczpospolitą, Nasz Dziennik oraz Gazetę Wyborczą z listopada 2020 roku). Interesowały nas wstępne akapity głównych informacji, zapowiedzi czy komentarzy danego wydania. Ukazanie lidów w dwóch perspektywach – strukturalnej i pragmatycznej – pozwoliło zdefiniować lid jako gatunek paratekstowy, umiejscowiony zawsze na początku tekstu prasowego, wyróżniony graficznie, w sposób zamierzony przygotowany przez autora bądź przez wydawcę tekstu, kierowany do odbiorcy, na którego oddziałuje perswazyjnie. Lid ma wyraźną funkcję podwójnego powiadamiania. Jest reklamą tekstu. W badanym materiale wyróżniłyśmy dwie główne kategorie: lidy z dominantą informacyjną oraz lidy z dominantą publicystyczną. większość lidów przez nas analizowanych stanowiły te z dominantą publicystyczną (Gazeta Wyborcza – 85%, Nasz Dziennik – 75%, Rzeczpospolita – 50%). Druga część badania polegała na analizie wydań z 13 listopada 2020 roku – na pierwszych stronach trzech dzienników pojawiły się teksty dotyczące wydarzeń z 11 listopada 2020 roku, czyli zamieszek podczas Marszu Niepodległości w Warszawie. To pozwoliło zbadać lidy w kontekście, wchodziły one bowiem w relacje wewnątrztekstowe i multimodalne. Tytuły były ważną eskortą lidów, natomiast korpusy rozwijały treść akapitu wstępnego w poszczególnych segmentach tekstu. Tylko w Rzeczpospolitej lid prawie dosłownie został przytoczony w komentarzu. Na tych trzech wybranych pierwszych stronach można było także zaobserwować inne relacje wewnątrztekstowe: lidu ze śródtytułami, zdjęciem i jego podpisem. Aby sprawdzić umiejętność odczytania lidów z dominantą publicystyczną, przeprowadziłyśmy ankietę na grupie 219 studentów. Prezentowane lidy pozbawiłyśmy informacji dotyczącej miejsca wydania. Z przeprowadzonej analizy wynikało, że respondenci nie zawsze potrafili odczytać publicystyczny wymiar lidu, a na pierwszą stronę gazety nie wybraliby lidu silnie opiniotwórczego – tylko bardziej streszczający lub informacyjny.
    The main aim of this article was to juxtapose the findings and concepts of leads with their analysis on the front pages of poland’s national dailies (under analysis were Rzeczpospolita, Nasz Dziennik, and Gazeta Wyborcza published throughout november 2020). The authors were interested in the introductory paragraphs of the main news, announcements or commentaries on a given issue. Presenting the analysed leads from a structural and a pragmatic perspective enabled the definition of the lead as a paratextual genre, always located at the beginning of a press text, graphically distinguished, intentionally designed by the author or publisher of the text, and targeted at the recipient on whom it is expected to have a persuasive effect. A lead has an overt dual notification function; it acts as an advertisement for the text. In the material studied, we distinguished two leading categories: information-dominant and journalistic-dominant leads. Most of the leads under analysis were those with a journalistic dominance (Gazeta Wyborcza – 85%; Nasz Dziennik – 75%; and Rzeczpospolita – 50%). The second part of the study consisted of an analysis of the editions of the three dailies published on 13 November 2020. The front pages of the dailies that day featured articles about the events of 11 November 2020 – the riots during the Independence March in Warsaw. This approach enabled an examination of leads in a comparable context, and helped determine that they displayed intra-textual and multimodal relationships. Titles were an important accompaniment to leads, while body texts developed the content of the introductory paragraph in individual text segments. It was only in the Rzeczpospolita daily that the lead was quoted in the commentary almost verbatim. In these three selected front pages, other intra-textual relationships could be observed: a lead with mid-headings, a photograph and its caption. We examined readability of leads with journalistic dominance by conducting a survey with a group of 219 students. We stripped information regarding the place of issue from the leads presented to the respondents. The research showed that respondents were not always able to detect the journalistic dimension of the lead, and would not choose a strongly opinion-building lead for the front page of a newspaper, opting for a more summative or informative lead in this function.
    Źródło:
    Socjolingwistyka; 2022, 36, 1; 45-62
    0208-6808
    Pojawia się w:
    Socjolingwistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Funkcje (i konsekwencje) wybranych paratekstów w edycjach baśni Grimmowskich wydanych w latach 2000–2021. Prolegomena
    Functions (and Consequences) of Selected Paratexts in Editions of Grimms’ Fairy Tales Published in 2000–2021: Prolegomenon
    Autorzy:
    Kowalczyk, Kamila
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/14768381.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Jacob Grimm
    Wilhelm Grimm
    fairy tale
    paratext
    Kinder- und Hausmärchen
    baśń
    paratekst
    Opis:
    Artykuł koncentruje się na reprezentatywnych paratekstach towarzyszących polskojęzycznym edycjom baśni ze zbioru Jakuba i Wilhelma Grimmów wydanych na polskim rynku wydawniczym w latach 2000–2021. Na podstawie m.in. przedmów posłowi, blurbów, informacji zawartych na czwórce tytułowej, kolofonów podjęto próbę zasygnalizowania problemów badawczych, dotyczących kulturowego statusu baśni Grimmowskich, jaki wyłania się z paratekstów. Szczególną uwagę zwrócono na strategie nadawcze redaktorów, wydawców i tłumaczy oraz potencjalne odbiorcze konsekwencje elementów stanowiących obudowę i uzupełnienie tekstu właściwego baśni.
    This article focuses on representative paratexts accompanying Polish language editions in fairy tales from Jacob and Wilhelm Grimms’ selection published in the Polish market in 2000-2021. On a basis of, among others, forewords, afterwords, blurbs, information included in prelims, and colophons, an attempt was made to signal research problems concerning the cultural status of Grimms' Fairy Tale emerging from paratexts. A particular attention was paid to communication strategies of editors, publishers and translators, as well as to potential receiving consequences of elements surrounding and supplementing the actual text of a tale.  
    Źródło:
    Porównania; 2023, 33, 1; 85-105
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przypisy tłumacza w słowackim przekładzie Doliny Issy Czesława Miłosza
    Translator’s Footnotes in the Slovak Translation of The Issa Valley by Czesław Miłosz
    Autorzy:
    Obertová, Zuzana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373543.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    przypisy tłumacza
    paratekst
    Czesław Miłosz
    Dolina Issy
    przekład
    Translators’ footnotes
    paratext
    The Issa Valley
    translation
    Opis:
    Przypisy tłumacza zazwyczaj służą do wyjaśnienia czytelnikowi trudnych do przetłumaczenia elementów kultury wyjściowej. W słowackim przekładzie Doliny Issy Czesława Miłosza autor translacji — Miloš Ferko — zastosował 88 przypisów dolnych, które spełniają różne funkcje. Przypisy stanowią dla tłumacza przestrzeń np. do wyjaśniania kontekstu historycznego, elementów topograficznych, lecz także do podania własnej interpretacji oryginału lub do wskazania nawiązań intertekstualnych. Autorka artykułu analizuje przypisy tłumacza pod kątem ich wpływu na czytelnika oraz na odbiór całego przekładu w kulturze docelowej.
    Translators’ footnotes typically serve as an instrument to explain culture-related expressions that are difficult to transmit through a foreign language. The Slovak translation of The Issa Valley includes eighty eight footnotes from the translator which fulfil a range of functions. The author of this paper categorizes and analyses the footnotes in order to assess their impact, both on the reader and on the perception of the translation by the receiving culture.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2020, 10, 2; 245-259
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Między medycyną a literaturą. Parateksty łacińskich traktatów o kołtunie jako przejaw renesansowej erudycji
    Between medicine and literature: Paratexts of Latin treatises on the Polish plait as a sign of Renaissance erudition
    Autorzy:
    Milewska-Waźbińska, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1397851.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
    Tematy:
    historia medycyny
    kołtun polski
    paratekst
    kultura renesansowa
    history of medicine
    Polish plait
    paratext
    Renaissance culture
    Opis:
    The article deals with issues related to the cultural phenomenon of an ailment called a Polish plait (plica Polonica). The article is devoted to the first stage of interest in this disease in Europe in the 17th century. The main subject of interest is the extensive treatise “De plica quam Poloni gwozdziec, Roxolani kołtunum vocant liber”, whose author was a well-known professor of medicine from Padua, Ercole Sassonia (Hercules Saxonia). Literary texts written in Latin also indicate that medical treatises were addressed to recipients who represented similar interests and education.
    Źródło:
    Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2020, 29, 2; 115-126
    1509-0957
    Pojawia się w:
    Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Grunt to historia? Vicente Luis Mora i jego "Centroeuropa" (2020) jako metapowieść intrahistoryczna
    History from the ground up? Luis Mora and his Centroeuropa (2020) as an intrahistorical metanovel
    Autorzy:
    Eloy Cichocka, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/40615068.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Vicente Luis Mora
    paratext
    metanovel
    historical novel
    intrahistorical novel
    paratekst
    metapowieść
    powieść historyczna
    powieść intrahistoryczna
    Opis:
    The purpose of the essay is to introduce the figure of a contemporary Spanish author, Vicente Luis Mora, and his novel Centroeuropa to the Polish literary researchers, as well as to analyze the special character of this novel in terms of reading agreement and the most adequate terminology concerning the literary genre, to which it belongs, based on the form of typological characteristics of a novel that includes ten essential points: paratext, plot, narration, time structure, poetics, the question of mimesis, the loyalty of history towards History, metatextuality, ideological character and the strategies used by the author. On the basis of these reflections it can be concluded that Centroeuropa by Vicente Luis Mora is a metanovel about a man who is looking for his way in a breakthrough moment in the history of Europe, between the 18th and 19th century, in the declining feudal‑absolutist Prussia and the emerging liberal‑capitalist Prussia, in the embryonic society, where economic and political norms haven’t been fully constructed yet and women are not full‑fledged members of society. Centroeuropa is a multi‑dimensional novel inspired by the past of Central Europe, but – above all – a metanovel about writing and its servitude.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2023, 23; 383-403
    2081-1853
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Angst als Textspur und Bildspur in Graphic Novels zum historischen Geschehen des 20. Jahrhunderts
    Angst (anxiety / fear) as verbal and pictorial trace in graphic novels on historical events of the 20th century
    Strach jako ślad tekstowy i graficzny w powieściach graficznych dotyczących historii XX wieku
    Autorzy:
    Schultze, Brigitte
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1032386.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    JAQUES TARDI
    JAROSLAV RUDIŠ
    SIMON SCHWARTZ
    powieść graficzna
    paratekst słowno-obrazowy
    traumatyzacja
    Mur Berliński
    Europa Wschodniośrodkowa
    Graphic Novel
    verbal-pictorial paratext
    traumatization
    Berlin Wall
    Central East Europe
    verbal-piktoraler Paratext
    Traumatisierung
    Berliner Mauer
    Ostmitteleuropa
    Opis:
    Neben vielen anderen Charakterisierungen, etwa ‚Jahrhundert der Diktatoren‘, ist für das 20. Jahrhundert wahrscheinlich auch die Formulierung ‚Jahrhundert der Angst‘ gerechtfertigt. Dieser Beitrag ist ein erster Versuch, die Darstellung von Angst in verbal-piktoralen Narrativen zu erschließen. Text- und Bildspuren zu Angst – politisch genutzte Techniken der Angsterzeugung einerseits und bis zu dauerhafter Traumatisierung gehende Angsterfahrung andererseits – sind in vielen Graphic Novels zur Geschichte des 20. Jahrhunderts ein wesentliches Deutungsangebot. Obwohl ästhetisch und intellektuell anspruchsvoll, somit ein Angebot zur Aufarbeitung von Geschichte, ist diese Fokussierung von Angst der Forschung bislang entgangen. Diese Untersuchung betrifft erlebte und erlittene Geschichte vom Ersten Weltkrieg bis zur Wendezeit um 1989. In einer Auswahl von fünf Graphic Novels deutscher, französischer, polnischer und tschechischer Experten des Genres, bieten gerade die Bildspuren atmosphärische Dichte, Genauigkeit und zugleich Offenheit für weitere Interpretation.
    Dla XX wieku, obok wielu innych określeń, jak np. ‘stulecie dyktatorów’, można uznać za właściwe sformułowanie ‘stulecie strachu’. Niniejszy artykuł jest pierwszą próbą opisu tematyki strachu w narracjach tekstowo-graficznych. Ślady tekstowe i graficzne dotyczące strachu – począwszy od politycznie wykorzystywanych technik wytwarzania strachu, a kończąc na doświadczeniu strachu prowadzącym do trwałej traumatyzacji – stanowią jedną z głownych treści znaczeniowych w powieściach graficznych na temat historii XX wieku. Będąc estetycznie i intelektualnie wymagającym zagadnieniem – jako oferta do przerabiania historii – temat strachu nie był do tej pory przedmiotem badań naukowych. Niniejszy artykuł dotyczy przeżywanej i doznawanej historii od I wojny światowej do przełomowego roku 1989. W dokonanym wyborze pięciu noweli graficznych autorstwa niemieckich, francuskich, polskich i czeskich twórców ślady graficzne oferują atmosferyczną zwartość, dokładność i pole do dalszych interpretacji.
    Next to many other characterizations, e.g. ‘century of dictators’, the wording ‘century of anxiety’ is probably likewise justified for the Twentieth century. This contribution is a first attempt at inquiring into the presentation of anxiety in verbal-pictorial narratives. Verbal and pictorial traces of anxiety (fear) – i.e. techniques of causing anxiety (fear) for political ends on the one hand and experience of anxiety (fear) on the other hand – are a substantial meaning making offer in many graphic novels on the history of the 20thcentury. Though esthetically and intellectually demanding, hence an offer of reappraisal of the past, so far, the topic of anxiety (fear) has escaped the attention of research projects. This study concerns history experienced and endured from World War One to the time of change around 1989. In a choice of five graphic novels by German, French, Polish and Czech experts of the genre, especially pictorial traces of Angst offer atmospheric density, precision and, at the same time, openness for further interpretation.
    Źródło:
    Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen; 2020; 7-45
    2196-8403
    Pojawia się w:
    Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tekst i paratekst: recepcija Witolda Gombrowicza u Hrvatskoj
    Text and Paratext: The Reception of Witold Gombrowicz in Croatia
    Autorzy:
    Gverić Katana, Petra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/487125.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Witold Gombrowicz
    recepcja chorwacka
    paratekst
    literatura w przekładzie
    kultura docelowa
    Croatian reception
    paratext
    translations
    culture reception
    Opis:
    Po 2000 roku liczba utworów Witolda Gombrowicza przetłumaczonych w Chorwacji nagle wzrosła, ukazało się też wiele różnorodnych tekstów dotyczących recepcji dzieł polskiego pisarza: artykułów naukowych, tekstów publicystycznych i krytycznych — wszelkiego rodzaju paratekstów. W niniejszym artykule skoncentrowano się na związku pomiędzy tekstem literackim a paratekstem w kulturze docelowej, ich współzależności i wpływie, jaki wywarły na odbiór dzieła Witkacego i percepcję autora. Przeanalizowano także czynniki powodujące jego rosnącą obecność w chorwackim dyskursie kulturowym.
    From the year 2000 onwards, the number of works by Witold gombrowicz translated into croatian has decisively increased. The above is followed by a plethora of critical articles: features, commentaries, reviews, academic research articles, etc. The present article focuses on the issue of correspondence between the literary text and its paratext(s) in the target language culture, their potential interdependence, and their consequent impact on the reception of gombrowicz’s work and the writer’s image. The analysis considers the factors contributing to gombrowicz’s growing presence in croatian cultural discourse.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2017, 8, 2; 61-85
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A Cognitive Poetic Approach to Paratext: Horace Walpole’s Prefaces to The Castle of Otranto. A Gothic Story
    Autorzy:
    Kędra-Kardela, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/579010.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    cognitive poetics
    paratext
    Ronald W. Langacker
    ntersubjectification
    Current Discourse Space
    Horace Walpole
    The Castle of Otranto
    Opis:
    Based on an analysis of two Prefaces to Horace Walpole’s The Castle of Otranto. A Gothic Story, the paper offers a cognitive poetics view of paratext, a literary device defined by Genette as “a threshold of interpretation”. Viewed as a symptom of the author’s presence “with-in” and “with-out” text, paratextual information is held to play an important role in text interpretation. It is claimed that a literary work’s interpretation is a result of the speaker/author – hearer/reader meaning negotiation which takes place in the Current Discourse Space (Langacker 2008) and involves intersubjectification, a cognitive process referred to by Langacker as “apprehension of other minds” (Langacker 2007).
    Źródło:
    Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2018, 61, 4(128); 55-70
    0084-4446
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Rodzajów Literackich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Paratekst w służbie propagandy Wprowadzenia w przekładach literatury pięknej na język polski i czeski w latach 50. XX wieku
    Paratext Serving Propaganda in the introductions to literary Translations to Polish and czech in the 1950’s
    Paratext ve službách propagandy Předmluvy k překladu české krásné literatury do polštiny a polské do češtiny v 50. letech 20 století
    Autorzy:
    Joanna, Królak
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/971854.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    polityka kulturalna
    realizm
    romantyzm
    paratekst
    propaganda
    cultural politics
    realism
    Romanticism
    paratext
    kulturní politika
    realismus
    romantismus
    Opis:
    The article describes the role of propaganda and aims of the introductions to Polish and Czech literary translations in the 1950’s. It discusses the influence of the contemporary cultural politics on the selection of literary works that were translation-worthy, and that were provided with mandatory introduction. The article presents the dominant strategies of biographical and literary manipulation in the works of such writers as Bozena Nemcova, Jan Neruda, Alojs Jirasek and Adam Mickiewicz.
    Článek se pokouší nastínit cíle propagandy v předmluvách překládané české literatury do polštiny a polské do češtiny v 50.letech. Prezentován je zde dopad tehdejší kulturní politiky na výběr literatury považované za hodnou překladu a předmluvy k překládaným dílům, které museli být jejich nedílnou součástí. Je zde popsána dominantní strategie manipulace s životopisy a tvorbou takových spisovatelů, jako jsou Božena Němcová, Jan Neruda, Alois Jirásek a Adam Mickiewicz.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2017, 8, 1; 159-177
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tra revisione e ritraduzione: il Coeur simple di Lalla Romano, dal 1944 al 2000
    Autorzy:
    Carbutto, Letizia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2120464.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    self-retranslation
    revision
    editorial plan
    authorial paratext
    retranslation hypothesis
    retranslacja
    rewizja
    projekt wydawniczy
    paratekst autorialny
    hipoteza retranslacji
    Opis:
    The two versions of Flaubert’s Un cœur simple, both signed by writer and translator Lalla Romano, prompt a reflection on a practice which lies in the hybrid space between revision and retranslation. Mainly due to extratextual reasons, two often conflicting dynamics emerge from Romano’s interventions in the text and in the paratexts: the tendency to get closer to the source text and, at the same time, the translator’s unusual independence from its stylistic features.
    Dwie wersje Un coeur simple Flauberta zrealizowane przez pisarkę i tłumaczkę Lallę Romano skłaniają do refleksji nad praktyką znajdującą się na pograniczu pomiędzy rewizją a retranslacją. Głównie ze względu na pozatekstowe przyczyny, z interwencji Romano w tekst i w parateksty wyłaniają się dwie dynamiki zwykle ze sobą sprzeczne: tendencja przybliżania tekstu docelowego do tekstu źródłowego i nietypowa niezależność tłumacza w stosunku do stylistycznych cech tekstu.
    Źródło:
    Kwartalnik Neofilologiczny; 2022, 2; 228-242
    0023-5911
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Neofilologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gdy pisarz staje się dziennikarzem. Kilka uwag o „Gazecie Pisarzy”
    When a writer gets to be a journalist. A few remarks on Writers’ Newspaper
    Autorzy:
    Ślawska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459411.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    case study – Writers’ Newspaper
    journalist
    writer
    metatext
    paratext
    studium przypadku – „Gazeta Pisarzy”
    dziennikarz
    pisarz
    metatekst
    paratekst
    Opis:
    The article stems from a media linguistic perspective and serves as a case study for comparing the roles of a journalist and a writer. The author chose a textual experiment for that purpose, namely the 23–24 April 2016 edition of Gazeta Wyborcza, a Polish daily. On that day the paper turned into Writers’ Newspaper and was prepared in full by several dozen writers from Poland and abroad. The project’s aim was to promote reading the press and literature. The author analysed metatextual and paratextual elements along with self-commentaries regarding the project. The results show the experiment indicated the communicative specificity of the journalistic profession: the particularities of the editorial office, the importance of the topic, of character limits and fact-checking. As a communication experiment, the newspaper underlined the interactive nature of the modern-day press and its openness to the reader.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2018, 13; 149-160
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Paratekst w serii przekładowej — polskie przekłady dwóch wierszy Milivoja Slavička
    Paratext in a Series of Translations: Polish Translations of Two Poems by milivoj Slaviček
    Autorzy:
    Wołek-San Sebastian, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/487247.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    paratext
    translation series
    Milivoj Slaviček
    paratekst
    serijski prijevod
    prijevod kao serija
    paratekst, seria przekładowa, Milivoj Slaviček
    Opis:
    Paratext has a considerable impact on the shaping of the way in which a literary work is open to each translation, as well as the dynamics of this openness. critical paratexts that refer to an existing translation prove that new attempts arise from the readers’ unfulfilled expectations. Peritexts, where the poetics of a given author is discussed, point out that the aesthetic value of a given work corresponds to the number of readings of that work (including translations). They also provide a justification (albeit not an indirect one) for individual translation solutions, similarly to paratexts, where the translator provides reflections on his or her own translation. on the other hand, elements of critical epitexts (i.e. reviews) oftentimes become an integral part of a new translated text in a series.
    Književnoj djelo je otvoreno prema svakom novom prijevodu. Paratekstovi u velikoj mjeri oblikuju vrstu i dinamičnost tog “otvorenja”. Kritički paratekstovi su dokaz da je uzrok nastojanja novih prijevoda istog dijela neispunjena očekivanja čitatelja.  S druge strane paratekstovi koji govore o poetici konkretnog pisca dokazuju da postoji paralelizam između vrijednosti književnog dijela i broja njegovih interpretacija (dakle također broja prijevoda). U njima nalazimo također opravdanje posebnih traduktoloških rješenja, slično kao u paratekstovima u kojima prevoditelj objavljuje razmatranja o vlastitom prijevodu. Sastojci kritičkih epitekstova često postaju sastavni dio novog prijevoda u seriji.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2017, 8, 1; 91-108
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The concept of paratextuality in literary genre Chick-lit
    Pojęcie paratekstualności w gatunku literackim Chick-lit
    Autorzy:
    Sikora, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2051894.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-15
    Wydawca:
    Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
    Tematy:
    paratext
    chick-lit
    women
    Gérard Genette
    paratextuality
    coherence
    stereotype
    book cover
    novel
    paratekst
    kobiety
    Gerard Genette
    paratekstualność
    spójność
    stereotyp
    okładka książki
    powieść
    Opis:
    This text is an analysis of the concept of paratext based on contemporary literature. In addition to the theoretical part concentrating on the idea of Gérard Genette, some information on the Chick-Lit genre appeared in the article. Among other things, genre characteristics, historical backgrounds and biographical notes of the authors of the analysed novels were described. Genette's theory clearly shows that an inseparable part of the book as a final product is its cover and what the reader finds on it. These are, among others, the title, abstract, of significance is also the colouring or even the location of the author's name. All these elements have been described in detail and analysed according to what Gérard Genette’s gives.
    Niniejszy tekst stanowi analizę pojęcia paratekstualności opartą na literaturze współczesnej. Obok części teoretycznej, dotyczącej konceptu Gérarda Genette'a, w artykule przedstawione zostały informacje na temat omawianego gatunku Chick-lit. Opisane zostały między innymi cechy gatunkowe, tło historyczne oraz notki biograficzne o autorkach analizowanych powieści. Z teorii Génette'a wynika, iż nieodłączną częścią książki, jako produktu końcowego, jest jej okładka oraz to, co czytelnik na niej znajduje. Są to między innymi tytuł, streszczenie, nie bez znaczenia jest również kolorystyka, czy chociażby umiejscowienie nazwiska autora. Wszystkie te elementy zostały szczegółowo opisane i poddane analizie zgodnie z założeniami koncepcji Gérarda Genette'a.
    Źródło:
    Forum Filologiczne Ateneum; 2021, 9, 1; 195-208
    2353-2912
    2719-8537
    Pojawia się w:
    Forum Filologiczne Ateneum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Parateksty jako wyraz koncepcji przekładu
    Paratexts as an expression of the concept of Translation
    Parabesedilo kot izraz prevajalske koncepcije
    Autorzy:
    Tokarz, Bożena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/486928.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    przekład
    parateksty
    posłowie
    literatura polska
    słoweńscy tłumacze
    translation
    paratext
    afterword
    Polish literature
    Slovenian translators
    prevod, parabesedilo, spremna beseda, poljska književnost, slovenski prevajalci
    Opis:
    Approximately 75% of book publications of Polish literature in Slovenian in the years 1987—2014 include an afterword written by the translator, who expresses in it his concept of translation as a linked text. Slovenian translators place the original in the center of the reflection on translation, attributing the translation a cognitive, mediating and sometimes artistically inspirational function. This testifies to the translators’ responsibility for the reception of the translated literature, and to their historical and literary integrity, as well as to the publishers’ diligence.
    Obstaja povezava med parabesedili in prevajalsko strategijo, med odnosom do tujega in zasnovo prevoda, opazovano z vidika ciljne kulture, ki jo predstavljajo prevajalci, kritiki in raziskovalci. Parabesedila zmeraj opredeljujejo literarno in kulturno zavest posameznikov in dobe. opirajoč se na konkretne prevajalske rešitve na ravni jezika in kulture v razmerju do izvornega besedila ustvarjajo novo literarno in miselno resni- čnost. v letih 1987—2014 je v spremnih besedah prevajalcev slovenskih prevodov iz poljske književnosti posredno in neposredno izražena koncepcija prevoda, ta pa v središče prevajalskega procesa in translatoloških analiz postavlja izvirnik. Spremna beseda je izraz interakcije, ki se vzpostavi v prevodnem procesu med prevodom in izvirnikom ter med prevajalcem in bralcem prevoda. Prevodna operacija, ki jo prevajalec sklene (in izvede) v sporazumu z bralcem, obeta čudovito odpravo v neznani svet pod vodstvom nespornega poznavalca. Spremne besede imajo spoznavno in posredovalno vlogo.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2017, 8, 1; 15-35
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wartość komentarza w przekładzie (na przykładzie literatury słoweńskiej)
    The value of comment in Translation: the example of Slovenian literature
    Vrednost komentarja v prevodu (primer slovenske literature)
    Autorzy:
    Gawlak, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/486914.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    paratekst
    komentarz
    tłumaczenie
    literatura słoweńska
    komunikacja międzykulturowa
    paratext
    comment
    translation
    Slovenian literature
    cross-cultural communication
    paratekst, komentar, prevajanje, slovenska književnost, medkulturna komunikacija
    Opis:
    The article deals with the role of comment (as a kind of paratext), which gains a particular status in translation, becoming an additional medium between the author/translator/editor and the primary text and the secondary recipient as well as their cultural universe. This seems important because the translated text is to function in a new environment, a new cultural space; it is supposed to find its way to a new audience, and thus this type of expressions “support” translation in its most important role of a link in cross-cultural communication. The role, nature, and importance of paratext-comments (introductions, prefaces, postscripts) have been examined in the context of translations of Slovenian literature in Poland basing on selected examples. Both the comments of experts-researchers, as well as interpreters themselves, have been taken into consideration. The author notes that, from the ethical point of view, a commentary becomes contributive to the slow process of the recipient realizing the presence of an interpreter and inter-subjective nature of translation, extracts the unfamiliar categories of perception and understanding of the world, brings them closer, making the gesture of seeking “imagined communities”.
    Članek obravnava vlogo komentarja (kot vrsto parateksta), ki pridobi svojevrsten status v prevodu, tako da postane dodatna oblika posredovanja med avtorjem / prevajalcem / založnikom in izvirnim besedilom ter naslovnikom prevoda in njegovim kulturnim univerzumom. To se zdi pomembno, saj naj bi prevedeno besedilo zaživelo v novem okolju in kulturnem prostoru, našlo naj bi pot do novega občinstva, torej taka vrsta izraza “podpira” prevod v njegovi verjetno najbolj pomembni vlogi posrednika v medkulturni komunikaciji. vloga, značaj in pomen paratekstov-komentarjev (uvodov, predgovorov, pripisov) so bili proučevani v okviru prevodov slovenske literature na Poljskem, in sicer na podlagi izbranih primerov. Upoštevani so bili komentarji tako raziskovalcev-strokovnjakov kot tudi samih prevajalcev. avtorica ugotavlja, da komentar v etičnem pogledu prispeva k počasnemu procesu uzaveščenja naslovnika o prevajalčevi prisotnosti in intersubjektivnega značaja prevoda, pridobiva neznane kategorije dojemanja in razumevanja sveta, jih približuje, s tem pa išče “pojmovno skupnost” (“imagined commu- nities”).
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2017, 8, 1; 57-69
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dlaczego Tushman jest śmieszny? Polska wersja powieści dla młodzieży pt. „Wonder” R. J. Palacio jako przykład uczciwego tłumaczenia
    Autorzy:
    Skwarzyński, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/630753.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    fair translation
    literary translation
    footnotes
    paratext
    translation of children’s literature
    young adult literature
    uczciwe tłumaczenie
    tłumaczenie literackie
    przypisy
    paratekst
    przekład literatury dziecięcej
    literatura mło-dzieżowa
    Opis:
    Fair translation is one that results in producing a target text that is likely to evoke a reaction similar to that elicited by the source text among its readers. The translator’s goal is to provide the readers of the translated version with the stimuli as close to that of the original as possible. To ensure that, the translator must be free to use every solution they find appropriate on micro- and macrolevel. Olejniczak-Skarsgård’s Polish translation of the young adult novel Wonder by R.J. Palacio is a good example of such rendition. A number of translation challenges was dealt with by very diverse translation strategies. Combining approaches resulted in a readable target text that has the potential to provoke the same reaction as the original. This analysis can be followed by empirical studies regarding young readers’ reception of paratextual additions.
    Uczciwe tłumaczenie to takie, którego rezultatem jest tekst docelowy wywołujący u czytelników reakcję zbliżoną do tej powodowanej przez tekst wyjściowy. By temu podołać, tłumacz musi mieć możliwość wykorzystania dowolnych rozwiązań translacyjnych na poziomie jednostkowym i całościowym. Polskie tłumaczenie powieści dla młodzieży Wonder autorstwa R.J. Palacio opracowane przez Marię Olejniczak-Skarsgård jest tego dobrym przykładem. Pojawiające się w niej problemy translacyjne zostały rozwiązane dzięki różnym strategiom. Dzięki połączeniu rozmaitych rozwiązań powstał czytelny przekład, który daje możliwość zareagowania na opowieść i jej elementy tak jak czytelnicy oryginału. Przeprowadzona analiza daje podstawy do badań empirycznych dotyczących stosunku młodych odbiorców do paratekstów.
    Źródło:
    Acta Humana; 2017, 8
    2082-4459
    Pojawia się w:
    Acta Humana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Культурний синкретизм як форма реалізації ідеї діалогу та гармонії в поетичній творчості київських неокласиків
    Cultural Syncretism as Way to Express the Idea of Dialogue and Harmony in the Works of Kiev Neo-Classicists
    Synkretyzm kulturowy jako forma realizacji idei dialogu i harmonii w twórczości poetyckiej neoklasyków kijowskich
    Autorzy:
    Siryk, Lyudmyla
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1879850.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    neoklasycy kijowscy
    synkretyzm kulturowy
    paratekst
    intertekst
    strategia „gry” obcym tekstem
    związki międzykulturowe
    Kievneo-classicis
    cultural syncretism
    paratext
    intertext
    strategy „of play” by somebody else’s text
    intercultural connections
    Opis:
    Предметом исследования является творчество украинских неоклассиков в аспекте обращения к различным иностранным культурным источникам. В статье делается попытка доказать тезис, что культурный синкретизм, то есть органическое соединение в художественных текстах элементов различного происхождения, представляет собой своеобразную форму выражения идеи диалога и гармонии разнородностей в единстве одного целого. Доказательство данного тезиса осуществляется на материале неоклассической поэзии с применением интертекстуального анализа и интерпретации многокультурности нa разных уровнях текста (oт слов иностранного происхождения дo названий произведений, эпиграфов, фамилий и т.д.). Выясняется семантика, генезис, способы использования и символика инкорпорированных элементов, а также их функция в формировании контекста и идеи произведения. Показывается роль творческой стратегии «игры» чужим текстом, элементы которой (т.е. так называемые „интертексты”), выступают в поэзии. Кроме того, рассматривается функция примечаний и комментариев как одного из видов паратекстов. Исследование культурного синкретизма показывает интегрирующую сущность культуры, направляет к источникам европейской классики, актуализирует их важную во все времена аксиологию, а также открывает гуманистическую систему ценностей, которую предпочитали украинские неоклассики. По мнению автора, культурный синкретизм имманентным способом акцентирует идею равноправности межкультурных связей, а также является концептуальной моделью коммуникации, для которой характерны такие важные категории, как диалог, солидарность, гармония разнородностей, толерантность Иного. Данная модель имеет практическую ценность не только в области художественного творчества, но также в общественной сфере и в сфере международных отношений.
    This article concerns itself with the way(s) the Kiev neo-classicists school treated many cultural sources of foreign origin. The essay argues that cultural syncretism, defined as organic blending – in artistic texts – of separate elements, constitutes a specific form of expression through which to render the idea of dialogue and harmony of diversities. This is exemplified by Neo-classical poetry analyzed with regard to multicultural elements existing on various levels of the text (foreign words, the works’ titles; mottoes, names etc.) and by intertextual analysis. The article discusses semantics, origin, ways of deployment and symbolism of incorporated elements as well as their function in determining the meaning(s) of the text. It also demonstrates the role of creative strategy of ‘playing’ with a different text, introduced into poetry as intertext. This study takes into consideration the function of footnotes as one type of paratexts. An examination of cultural syncretism indicates an integrating role of culture and a system of humanist values the Neo-classicists promoted, simultaneously referring to European classics and updating their universal values. The author claims that cultural syncretism – in an immanent way – stresses the idea of equality of intercultural relationships and also constitutes a conceptual model of communication whose basic categories are represented by dialogue, tolerance, harmony and solidarity. This model’s practical value lies not only in the realm of art, but also in the social sphere and international relationships.
    Przedmiotem rozważań jest odniesienie się neoklasyków kijowskich do wielu obcych źródeł kulturowych. Artykuł jest próbą udowodnienia tezy, że synkretyzm kulturowy, tj. organiczne połączenie w tekstach artystycznych elementów różnego pochodzenia, stanowi swoistą formę wyrażenia idei dialogu i harmonii różnorodności w jedności. Tezę uzasadniono na podstawie poezji neoklasycznej poprzez analizę wielokulturowości na różnych poziomach tekstu (od słów obcego pochodzenia do tytułów utworów, motto, nazwisk itp.), poprzez badania intertekstualne. Wyjaśniono semantykę, genezę, sposoby wykorzystania i symbolikę inkorporowanych elementów oraz ich funkcję w kształtowaniu idei utworu. Ukazano rolę twórczej strategii „gry” obcym tekstem, którego elementy jako tzw. interteksty występują w poezji. Wzięto również pod uwagę funkcję przypisów jako jednego z rodzajów paratekstów. Badanie synkretyzmu kulturowego odsłania integrującą istotę kultury, odsyła do źródeł klasyki europejskiej, aktualizując ich ponadczasową aksjologię, a także ujawnia preferowany przez neoklasyków humanistyczny system wartości. Zdaniem autorki synkretyzm kulturowy w sposób immanentny akcentuje ideę równouprawnienia związków międzykulturowych, a także stanowi konceptualny model komunikacji, której podstawowymi kategoriami są dialog, solidarność, harmonia różnorodności, tolerancja Innego. Model ten ma praktyczną wartość nie tylko w zakresie sztuki, ale również w sferze społecznej i stosunków międzynarodowych.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 7; 113-131
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czasopisma literackie z perspektywy paratekstu. Rozważania na temat metodologii i badań opartych na bazach danych periodyków na przykładzie czasopism „Polymja”, „Maladnjak” i „Uzvyšša”
    Autorzy:
    Kohler, Gun-Britt
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/624897.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Literary journal, literary group, paratext, digital humanities, database, literary history
    czasopismo literackie, grupa literacka, paratekst, humanistyka cyfrowa, baza danych, historia literatury
    літаратурны часопіс, літаратурная групоўка, паратэкст, digital humanities, база дадзеных, гісторыя літаратуры
    Opis:
    The article is devoted to the problem of theoretical contouring and systematic investigation of literary journal. Its aim is to develop proposals for a systematic study of the literary journal that is appropriate to literary studies and that looks at the literary periodical ‘as a whole’, linking literary approaches and methods of ‘Digital Humanities’ with one another. The study focuses on the three most important Belarusian literary journals of the 1920s, ‘Polymia’, ‘Maladniak’ and ‘Uzvyšša’. The analysis of the positions of these journals and the groups of the same name in the literary field of their time reveals the high dissemination of party- and cultural-political interests in the sphere of literature and thus proves the necessity to focus on the journals ‘as such’ from a literary-historical perspective. The example of a database of these three literary periodicals being currently under construction shows the high heuristic benefit, which the concept of ‘paratext’ (Genette) offers for a conceptualization of the literary journal: The ‘paratext’ perspective allows appropriate mapping of the multiple internal and external reference structures that characterize literary journals. In perspective, the theoretical approach via ‘paratext’ suggested here may be applied to the structure of the database. The quantitative and qualitative analyses thus made possible will provide a more precise insight into the role of the literary journals and their authors in the Belarusian literary field and on the ‘market of symbolic goods’ of their time.
    Artykuł poświęcono problemowi systemowych badań czasopism literackich. Jego celem jest wypracowanie wieloaspektowej metodologii wykorzystującej ujęcie literaturoznawcze oraz osiągnięcia tzw. humanistyki cyfrowej. Badanie bazuje na trzech najważniejszych białoruskich czasopismach literackich z lat 20. XX wieku („Polymja”, „Maladnjak” i „Uzvyšša”). Na podstawie analizy źródłowej wybranych materiałów prasowych można stwierdzić, że w badanych periodykach problematyka partyjna przeplata się z zagadnieniami kulturowo-politycznymi, co dowodzi konieczności analizy czasopism w nowym, szerszym niż dotąd, ujęciu. Na przykładzie tworzonej obecnie bazy analizowanych czasopism literackich widać korzyści, wynikające z uwzględnienia  w procesie konceptualizacji czasopisma literackiego tzw. paratekstu (Genette). Perspektywa uwzględniająca paratekst pozwala odpowiednio odwzorować złożone wewnętrzne i zewnętrzne powiązania czasopism literackich. Zaproponowane w artykule podejście, wykorzystujące analizę ilościową i jakościową, można zastosować przy tworzeniu baz danych, przy uwzględnianiu roli czasopism literackich oraz wskazywaniu znaczenia autorów w historii literatury białoruskiej.
    Дадзены артыкул прысвечаны праблеме тэарэтычнай „кантурызацыi” і сістэматычнага даследавання літаратурнага часопіса як асобнага „тыпу тэкста”. Мэтай артыкула з’яўляецца распрацоўка асноў для такога сістэматычнага даследавання літаратурнага часопіса, якое б, разглядаючы яго як „адно цэлае”, аб’ядноўвала б пры гэтым у сабе літаратуразнаўчыя падыходы з метадамі „Digital Humanities”. Прадметам даследавання сталі тры найбольш значныя беларускія літаратурныя часопісы 1920-х гг. - „Полымя”, „Маладняк” і „Узвышша”. Аналіз пазіцый гэтых часопісаў выяўляе вялікую дысемінацыю палітычных і культурна-палітычных інтарэсаў у самой літаратурнай сферы і тым самым пацвярджае неабходнасць літаратурна-гістарычнай факусіроўкі часопісаў „як такіх”. На прыкладзе электроннай базы дадзеных гэтых трох літаратурных перыядычных выданняў (у дадзены момант яшчэ пiлотнай) выяўляецца высокая эўрыстычная каштоўнасць, якую для канцэптуалізацыі літаратурнага часопіса мае канцэпт „паратэкста” (Ж. Жэнет): так, мадэль паратэкста адэкватна адлюстроўвае тую структуру шматлiкiх унутраных i знешнiх спасылак, якой характэрызуецца літаратурны часопіс. Перспектыўным выглядае таксама адваротны перанос прапанаванага тэарэтычнага падыходу праз паратэкст на структуру базы дадзеных. Адкрытыя такім чынам новыя магчымасці для правядзення колькаснага і якаснага аналізу дазваляюць у сваю чаргу больш падрабязна вызначаць ролю часопісаў і іх аўтараў у беларускім літаратурным полі, а таксама на „рынку сімвалічных тавараў” (П. Бурдзьё) гэтага часу.
    Źródło:
    Studia Białorutenistyczne; 2019, 13
    1898-0457
    Pojawia się w:
    Studia Białorutenistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przekład omówiony, czyli o statusie i funkcji paratekstu (na przykładzie serii Biblioteka Duchowości Europejskiej)
    Discussed translation: on the Status and Function of Paratext in the series Library of European Spirituality
    Prevod opisan, odnosno o statusu i funkcji parateksta (na primeru serije: Biblioteka evropske duhovnosti)
    Autorzy:
    Lis ‑Wielgosz, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/486956.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    tłumaczenie
    paratekst, tłumacz
    przestrzeń recepcji
    seria
    Biblioteka Europejskiej Duchowości
    Slavia Orthodoxa
    translation
    paratext
    reception space
    translator
    series
    library of european Spirituality
    Slaviae Orthodoxae
    prevod, paratekst, recepcijski prostor, prevodilac, serija, Biblioteka Evropske Duhovnosti, Slavia Orthodoxa
    Opis:
    The article discusses the status and function of paratext based on the series of translations titled Biblioteka Duchowości Europejskiej (Library of European Spirituality). The series itself has been initiated by the Polish Paleo-Slavic community and was published more than ten years ago. The article’s authoress refers to the definition and classification of paratext elaborated on by gérard genette, which has been applied to considerations over translation studies for a long time and served as the basis for distinguishing strategies selected by translators as well as identifying the reception space. in the discussion on paratext, the role of the author of a translation is also taken into account, especially the issue of his or her presence, namely: the translator’s visibility, intentionality, and subjectivity revealed by his or her choices. The reflection made on paratexts, which regards only one series, does not exploit the complicated matter of the problem — it rather inscribes itself into the broader discussion which seems neither to exhaust the subject nor to provide satisfaction, since it forces the researcher to face the field demanding other explorations and contemplations. yet even this general or superficial outline of the problem exposes or confirms the academic arrangements concerning usefulness and functionality of paratext in the process of translating literary works from one system to another. The article also postulates that translation should be incorporated in the space of destination culture, which may assure the translator (the secondary author) full reception of their text, thus allowing the translator’s work to come nearer to the primary reception namely, to assimilate to the process occurring in the realm of departure culture.
    U članku se razmatra problem statusa i funkcije parateksta na primeru izdavačke serije prevoda Biblioteka evropske duhovnosti koja je pre deset godina ustanovljena u krugu poljskih paleoslavista. Polazna tačka za ovo razmatranje je definicija i klasifikacija parateksta koju je uveo Žerar Ženet i koja je odavno prisutna ne samo u književnoistorijskoj refleksiji, već takođe i u razmišljanju o prevodilačkoj delatnosti, strategiji prevodioca i recepcijskom prostoru. U opisu ključnog pitanja, odnosno statusa i funkcji parateksta postavlja se takođe problem uloge prevodioca, njegovog prisustva — vidljivosti, njegovih subjektivnih izbora, namernih strategija itd. ovaj čanak je samo jedna skica opisa paratekstualne problematike u odnosu na prevodilačku delatnost, a u tom osnovnom smislu on se uključuje u širu diskusiju koja se već više godina vodi u naučnoj sredini. i pored toga što je ovo samo uvodni pokušaj prikazivanja statusa i funkcije parateksta u prevodu književnog dela, on na određen pokazuje i potvrđuje visoku korisnost parateksta u prevodilačkom radu i ujedno u recepcijskom procesu, to jest u prijemu i shvatanju dela iz prostora primarne kulture u prostoru sekundarne kulture. dakle na primeru jedne, već u nauci poznate izdavačke serije — Biblioteka evropske duhovnosti pokazan je ne samo paratekst i njegova podela, već i pre svega prisustvo i šira funkcionalnost u odnosu na prevod književnog dela.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2017, 8, 1; 37-56
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Limits of Memory: An Interpretation of The Changeling and Other Late Novels by Ōe Kenzaburō
    「記憶の限界：『取り替え子』と大江健三郎後期作品の解釈」
    Autorzy:
    Melanowicz, Mikołaj
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1810797.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Stowarzyszenie Badań Japonistycznych
    Tematy:
    大江健三郎
    『取り替え子』
    主人公の二重性
    特権的な名前（伊丹十三、モーリス・センダック、ウォーレ・ショインカ、丸山真男、井上日召）
    大江の神話
    テクスト−パラテクスト
    Ōe Kenzaburō
    The Changeling
    duality of protagonist
    privileged names (Itami Jūzō
    Maurice Sendak
    Wole Soyinka
    Maruyama Masao
    Inoue Nisshō and others)
    mythology of Ōe
    text-paratext
    Opis:
    本論文で筆者はまず、ポーランドにおいて大江の作品がそれほど多く出版されていないこと、また最も重要な作品は1994年のノーベル文学賞受賞以前のものであると指摘する。しかしこのノーベル賞受賞者は21世紀にも意欲的に著書を発表し、その中には本論文でも取り上げる『おかしな二人組み』三部作の第一作目である『取り替え子　チェンジリング』（2000年）も含まれている。 三部作、そして『取り替え子』の主人公は二人だが、前面に出ている人物は大江健三郎その人をモデルとする作家の長江古義人である。そのパートナー（メダルの裏面という意味において）は、一巻目では監督の塙吾良であり、現実世界における伊丹十三である。この監督のおかげで、比較的概略的に形作られた主人公、古義人の複雑な側面が浮かび上がる。 『取り替え子』は三部作に含まれるものの、その物語は独立していて終わりがある。というのも物語の終末とともに主人公達の間の関係は終わるからである。『取り替え子』のプロローグとエピローグの間に古義人のベルリン滞在が語られるが、これは「隔離」つまり自身の過去と亡き吾良の残した録音を家で聞き彼の自殺の原因について「究明」しようとしたことからの隔絶である。 　 記憶を辿るとき、四国の家族との経験が最も重要なモチーフとして現れる。しかし妻の兄、塙吾良の死の原因の「究明」は失敗に終わる。何が起こり、何が吾良の人生を変えたのかを明かしうる少年時代の記憶の詳細を、主人公は辿ることができないのである。 エピローグになると視点が変わり、ベルリンから戻った古義人の荷ほどきをする妻である千樫が世界に目を向けるとき、彼女とともに別世界が現れ、そこに自らの居場所を発見するのである。そして、事実の回想では最も重要な問い、つまり彼女の兄の自殺の動機に関する問いに答えることができないことがわかるのである。 本論の筆者は、この物語の主人公が、数多の過ぎ去った出来事の動機を論理的に説明することのできない語りや記憶の断片からなる世界に住んでいると述べ、記憶の限られた役割を認める。最後は、全てを忘れただこれから生まれるもの達のことだけを考えよと皮肉で締めくくる。
    Źródło:
    Analecta Nipponica; 2017, 7; 267-277
    2084-2147
    Pojawia się w:
    Analecta Nipponica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-36 z 36

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies