Temat: neolit - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Za kulisami przetrwania : diachroniczna perspektywa antropologii bezpieczeństwa. T. 1, Konteksty teoriometodologiczne - biologiczne dziedzictwo - pradzieje
Autorzy:: Jarmoszko, Stanisław.
Współwytwórcy:: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego (Siedlce). Wydawca
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Siedlce : Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:: Bezpieczeństwo
Epoka brązu
Metodologia
Neolit
Paleolit
Synteza
Opis:: Bibliografia, netografia na stronach 426-458.
Dostawca treści:: Bibliografia CBW

Książka

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Megality kujawskie : pierwszy etap badań geologicznych zabytków sprzed 5500 lat
The Kujawy megaliths : the first stage of geological field research on monuments from 5500 years ago
Autorzy:: Ruszkowski, Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2076218.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: neolit
megalitowe grobowce
Wietrzychowice
Sarnowo
Neolithic
megalit hic tombs
Opis:: In the Kujawy region central Poland, near the villages of Wietrzychowice and Sarnowo, there are the largest megalithic tombs in Europe (the so-called Kujawskie Tombs), with a length of ~18 m to ~150 m. They date back to the Funnel Beaker Culture (3700-1900 BC). These are the largest earth and rock structures from the Neolithic period. Several thousand erratic boulders left behind by the sheet were used for their construction. Until now, they have not been the subject of geological and geophysical research. This paper presents the preliminary results of fieldwork carried out in the seasons of 2017, 2018 and 2019.
Źródło:: Przegląd Geologiczny; 2021, 69, 2; 97--99
0033-2151
Pojawia się w:: Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Użytkowe znaczenie ochry w społecznościach z okresu kultur Natufijskiej oraz PPNA na terenach bliskowschodnich
The significance of the use of Ochre in the Natufian and Pre-Pottery Neolithic cultures in the territory of the Near East
Autorzy:: Kościuk, Julia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/584759.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:: Neolit
ceramika
barwnik
Bliski Wschód
Neolithic
pottery
pigment
ochre
Middle East
Opis:: Ochra, składająca się z tlenków lub wodorotlenków żelaza, stanowi nietoksyczny i stabilny chemicznie minerał, mający wiele zastosowań. Przede wszystkim jest łączona z zastosowaniem sakralnym, jako, że występuje w pochówkach z okresów kultur Natufijskiej i Neolitu Preceramicznego na terenach Bliskiego Wschodu. Jednak dokładna analiza kontekstów archeologicznych, w jakich odnaleziono pigment, wskazuje również na jej użytkowe znaczenie. Ze względu na jej właściwości antyseptyczne i wysuszające, miała zastosowanie w medycynie, ale również przy wyprawianiu skór. Jej ślady odkryto także w lepiszczach, utrzymujących segmenty kamienne w oprawach kościanych lub drewnianych. Dalsze teorie są budowane natomiast na podstawie analogii etnograficznych.
Ochre, consisting of iron oxides or hydroxides, is an non-toxic and chemically stable mineral, that could be used in many ways. Firstly, it is connected to sacral context, as it occurred in many graves from Natufian and Pre-Pottery Neolithic cultures on the terrain of Near East. But exact analysis of the phenomenon indicate, that the ochre was also common in usage contexts. Because of its antiseptic and drying features, it was used in medicine and during the processing of hides. Ochre has also been traced in mastics, used to fit a segment tool into wooden or bone handles. Further theories are based on ethnographic analogies.
Źródło:: Acta Archaeologica Lodziensia; 2017, 63; 79-84
0065-0986
2451-0300
Pojawia się w:: Acta Archaeologica Lodziensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Archeologiczne odkrycia na trasie autostrady A4 w zachodniej Małopolsce
Archaeological excavations on the route of the a4 motorway in west part of Małopolska region
Autorzy:: Naglik, Ryszard
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/416027.pdf
Data publikacji:: 2009-09
Wydawca:: Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie
Tematy:: archeologia
neolit
Celtowie
autostrada
Małopolska
archaeology
neolithic period
Celts
motorway
Małopolska region
Opis:: Poczynając od 1996 r., Krakowski Zespół do Badań Autostrad Sp. jawna - tworzona przez trzy największe krakowskie instytucje zajmujące się badaniami archeologicznymi: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Muzeum Archeologiczne w Krakowie i Uniwersytet Jagielloński - prowadzi archeologiczne wykopaliska ratownicze na trasie budowanej autostrady A4 w zachodniej Małopolsce. Przebadano dotąd ponad 150 ha terenu z kilkuset osadami i cmentarzyskami. Szczególne znaczenie ma odkrycie rozległych zgrupowań wczesnoneolitycznych osad powstających od połowy VI tysiąclecia p.n.e. Istotnych materiałów dostarczyły także groby i osady celtyckie z III-I w. p.n.e. Wyniki prowadzonych prac pozwalają na daleko idącą weryfikację dotychczasowych sądów co do chronologii i zasięgu występowania osadnictwa szeregu kultur archeologicznych w Małopolsce.
Starting from 1996, the Krakowski Zaspół do Badań Autostrad Sp. jawna (The Krakow Team of Motorways Research general partnership) - established by three biggest Krakow institutions, which deal with archaeological research: Archaeological and Ethnological Institute PAN (Polish Academy of Science), Museum of Archaeology in Krakow and The Jagiellonian University - has been carrying out rescue archaeological excavations along the route of the A4 motorway being under construction in the west part of Małopolska region. 150 ha have been researched so far together with hundreds of settlements and burial mounds. The discovery of vast concentration of early-Neolithic settlements, established before the first half of VI millennium BC is of particular importance. Also, the Celtic tombs and settlements of III-I century BC have supplied essential materials. The research results of excavation works being carried out allow for far-reaching verification of former opinions, which refer to a chronology and localization of settlements of a wide range of archaeological cultur
Źródło:: Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie; 2009, 2(13) t. 3; 97-106
1506-2635
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Materiały z epoki kamienia z Ostrowa Lednickiego i jego najbliższej okolicy
Materials from the Stone Age From Ostrów Lednicki and its immediate surroundings
Autorzy:: Sobkowiak-Tabaka, Iwona
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/532515.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Tematy:: schyłkowy paleolit
mezolit
neolit
Ostrów Lednicki
Dziekanowice
Late Paleolithic
Mesolithic
Neolithic
Opis:: The aim of this article is to analyze several hundred primeval artifacts (329 flints, 3 stone tools and 9 pieces of Neolithic pottery), which were found during excavations on Ostrów Lednicki and the burial ground in Dziekanowice. The above mentioned artifacts were found on a secondary deposit, in early medieval layers or in objects, and in a primaeval layer, which was detected in the immediate vicinity of Lednica Palatium. This significantly influences the interpretation options and only allows chronological and taxonomic classification of the artifacts with characteristic technological and typological features. 4 flint artifacts were connected with the Late Paleolithic stage of penetration of Ostrów Lednicki and its immediate surroundings, i.e. a part of a massive endscraper, a tanged point, a part of a shaft of a tanged point and of a backed piece. Because of the presence of tanged points, it is highly probable that the analyzed collection can be connected with flint manufacturing of the Świderska culture community. Ostrów Lednicki and its surroundings were also penetrated by Holocene hunter-gatherers, which is indicated by the presence of 14 Mesolithic flint artifacts. In the majority of cases they were cores, often microlithic, highly exploited. There were also single tools, such as a slender backed piece and two scrapers. Three stone artifacts can be clearly connected with the Neolithic — two hatchets made from fine-crystalline sandstone and a quartzitic broadax as well as several pieces of pottery. In the case of the pottery, 5 pieces should be connected with the presence of the Late Band Pottery Culture on Ostrów Lednicki, while 4 with the Funnel Beaker Culture communities. The remaining flint artifacts can only be generally associated with the Stone Age.
Źródło:: Studia Lednickie; 2018, 17; 103-140
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:: Studia Lednickie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Materiały późnoneolityczne ze Wzgórza Młynówka w Wolinie
Late Neolithic materials from Wzgórze Młynówka in Wolin
Autorzy:: Matuszewska, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/440555.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:: Wolin
późny neolit
ceramika naczyniowa
narzędzia krzemienne
late Neolithic
pottery
flint tools
Opis:: Abstract: The article presents the archaeological materials from Wzgórze Młynówka in Wolin (Wolin site 8), dated to the younger Stone Age – vessels and flint tools. They can be associated with the Funnel Beaker culture, the Globular Amphora culture and late phase of the Corded Ware culture.
Źródło:: Materiały Zachodniopomorskie; 2016, 12; 125-131
0076-5236
Pojawia się w:: Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Badania archeologiczne prowadzone przez muzeum żup krakowskich Wieliczka w latach 2018–2019
Archaeological studies carried out by the cracow saltworks museum in Wieliczka between 2018 and 2019
Autorzy:: Fraś, Jarosław M.
Kolebuk, Ewelina
Pawlikowski, Szymon
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1371721.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:: neolit
epoka brązu
Bochnia
archeologia
wykopaliska
Neolithic Age
Bronze Age
archaeology
excavations
Opis:: Dział Archeologiczny Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka w Wieliczce w roku 2018 prowadził badania wykopaliskowe na stanowisku 43 w Bochni-Chodenicach. W trakcie prowadzonych prac natrafiono na liczne zabytki ruchome i obiekty kulturowe. Odkrycia należy wiązać z okresem neolitu i epoką brązu. Wydzielono artefakty kultury ceramiki wstęgowej rytej, kultury malickiej, grupy pleszowsko-modlnickiej, kultury mierzanowickiej oraz kultury łużyckiej. W latach 2018–2019 rozpoczęto przygotowania do badań dwóch stanowisk kurhanowych odkrytych w Lesie Kolanowskim nieopodal Bochni (Bochnia-Kolanów, stan. 120; Łapczyca, stan. 90). Przeprowadzono tam badania geomagnetyczne, odwierty gleboznawcze, wykonano opracowanie i interpretację danych ALS oraz kilkukrotnie przeprowadzono penetracje terenowe. W 2019 r. rozpoczęto nadzór archeologiczny prac ziemnych, związanych z remontem budynku dawnego sądu powiatowego, adaptowanego na nową siedzibę Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.
The Archaeological Department of the Cracow Saltworks Museum in Wieliczka conducted archaeological research in year 2018 on station 43 in Bochnia-Chodenice. Numerous movable historical objects and cultural artefacts were discovered in the course of the works. These discoveries should be linked to the Neolithic Age and the Bronze Age. Findings included artefacts of the linear pottery culture, the Malice culture, the Pleszów-Modlnica group, the Mierzanowice culture and the Lusatian culture. In years 2018-2019, preparations were commenced to conduct research at two barrow sites discovered in Kolanowski Forest near Bochnia (Bochnia-Kolanów, station no. 120; Łapczyca, station no. 90). Geomagnetic surveys and soil recognition boreholes were carried out in these locations, ALS data was developed and interpreted, and field penetrations were conducted several times. In year 2019, archaeological supervision of earthworks was commenced in association with the renovation of the former district court building, adapted to become the new headquarters of the Cracow Saltworks Museum in Wieliczka.
Źródło:: Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2020, 34; 298-325
0137-530X
Pojawia się w:: Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Kontekst środowiskowy i stratygrafia stanowiska archeologicznego Lipowo w Kotlinie Biebrzy (NE Polska)
Environmental context and stratigraphy of the Lipowo archaeological site in the Biebrza Basin (NE Poland)
Autorzy:: Frączek, Marcin
Kalicki, Tomasz
Wawrusiewicz, Adam
Sanko, Aleksander F.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/578451.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:: kultura niemeńska
społeczności zbieracko-łowieckie
późny neolit
Niemen culture
hunter-gatherer community
Late Neolithic
Opis:: Jednym z najciekawszych aspektów badań geoarcheologicznych jest poznanie przeszłości człowieka w kontekście otaczającej go ówcześnie rzeczywistości. Zagadnienie to nabiera szczególnego znaczenia w odniesieniu do społeczeństw łowiecko-zbierackich, ściśle uzależnionych od środowiska naturalnego, które przez całą epokę kamienia bezwzględnie dominowały na obszarach Podlasia. Z badań paleogeograficznych wynika, że na stanowisku Lipowo, początek narastania torfów na równinie zalewowej był datowany na 8490±80 BP (MKL-3275) 7658–7347 cal BC. W podobnym czasie, w pobliżu piaszczystej elewacji, zostało odcięte starorzecze Biebrzy. Fragment drewna z piasków zailonych ze spągu jego wypełnienia był datowany na 8330±120 BP (MKL-3277) 7577–7083 cal BC. Oba te zjawiska, wzrost poziomu wód gruntowych i zmiana rozwinięcia koryta, mogą być związane ze zmianami klimatycznymi – fazą chłodną i wilgotną na początku atlantyku. Gytie z malakofauną wodną zostały zdeponowane w starorzeczu we wczesnym atlantyku, które zaniknęło około 6170±80 BP (MKL-3276) 5313–4911 cal BC, po czym zaczęły narastać torfy. Wyniki badań na stanowisku w Lipowie i innych stanowiskach w Kotlinie Biebrzy wskazują na pewne okresy zmian klimatycznych, w których następował wzrost aktywności procesów morfogenetycznych.
At the Lipowo site, the beginning of peat accumulation in the valley floor was radiocarbon dated at 8490±80 BP (MKL-3275) 7658–7347 cal BC. At around that time the Biebrza river channel was cut off near a sandy elevation. A fragment of wood from silty sands in the bottom of this abandoned channel was radiocarbon dated at 8330±120 BP (MKL-3277) 7577–7083 cal BC. Both these occurrences – a rise in ground water level and a channel change – may be connected with climatic changes, namely the cool, humid phase at the beginning of the Atlantic. Gyttja with aquatic molluscs accumulated in an oxbow lake during the Early Atlantic. The lake had disappeared by about 6170±80 BP (MKL-3276) 5313–4911 cal BC, when the accumulation of peats started and a peat bog developed here. The results of studies on Lipowo and other sites in Biebrza Basin indicates some periods of climatic changes and an increase in morphogenetic activity.
Źródło:: Acta Geographica Lodziensia; 2018, 107; 25-37
0065-1249
Pojawia się w:: Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Charakterystyka zabytków krzemiennych z wielokulturowego stanowiska Zakrzów 8, gm. Niepołomice
Characteristics of flint artefacts found at the multi-cultural site Zakrzów no. 8, Niepołomice municipality
Autorzy:: Lajs, Katarzyna
Fraś, Jarosław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/487347.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:: Zabytki
krzemienne
stanowisko
wielokulturowe
Zakrzów
wykopaliska
neolit
Flint
artefacts
multi-cultural
site
excavations
Neolithic
period
Opis:: The following study covers flint artefacts unearthed during the six seasons of archaeological excavations conducted by the Cracow Saltworks Museum in Wieliczka, at the multi-cultural site no. 8 in Zakrzów, Niepołomice municipality, county of Wieliczka. It is intended as the first stage of a wider analysis including the reminder of artefacts, characteristics of archaeological features, and structure of settlements in the microregion. The site was first discovered during surface work within the AZP 103- 58 rectangular area, conducted during 1983 by Antoni Jodłowski, Kazimierz Reguła and Adam Szybowicz2. The site is located at Wieliczka foothills [Pogórze Wielickie], on the south-eastern slopes of the Tropie Góry hills, rolling towards the Bogusława river – also known as the Zakrzówek stream. In the recent years, the area has been under continuous development due to robust expansion of residential areas as well as businesses opening along the national road no. 964. The undeveloped plot no. 495/2, neighbouring the road from the south, was selected for the archaeological work. Its longer axis points approximately towards the S-E direction. The excavations covered an area reaching 60 m in length and 15 m in width. In total, the area of 8 ares was explored, which resulted in the identification of over 100 features, mostly from the Neolithic period. Found underneath the humus layer were deposits with inclusions of historical materials, filling a ground depression between two local humps invisible from the surface. The bottom of the excavated ditch featured formations whose genesis is likely the result of aqueous environment. This allows us to suppose that there was at least a periodically active spring in this region. Further evidence supporting this hypothesis comes from the layout of identified archaeological features, whose placement avoids the likely area of the watercourse. The depression was probably filled gradually, as suggested by the depth-varying numbers and provenance of unearthed artefacts. The substrate consists of hard sandy clay formations, with multiple ferrous inclusions. A large percentage of the unearthed ceramics consists of so-called ‘sandy’ ceramics, which may suggest the spring being used as the source of brine, or perhaps simply of water used in the production of such vessels. This topic will be elaborated upon in the further stages of the study. The site is multi-cultural in its character. Only few among the archaeological finds can be attributed to the final stages of the Palaeolithic and the Mesolithic periods. The core of the finds consists of Neolithic artefacts, present both in the identified deposit strata and within the archaeological features. A small group of artefacts and features is attributable to the Linear Pottery Culture of the Zofipole stage (2nd half of the 6th millennium BCE), with much more numerous finds from the late stages of the Pleszów-Modlnica group (2nd half of the 5th millennium BCE) and the Wyciąże-Złotniki group (1st half of the 4th millennium BCE) of the Lengyel-Polgár circle. Also identified were various numbers of artefacts from the Lusatian Culture, Tyniec group, Przeworsk Culture, and materials dating from the Medieval period up until the modern times, including a rifleman’s strongpoint from 1914. Due to the particulars of the site stratigraphy, the majority of artefacts comes from a secondary fill, which robs them of some cultural and chronological contexts. Consequently, the main part of the analysis of flint material will be focusing on artefacts from anthropogenic features in which culturally homogeneous ceramics were found. The finds were associated with three horizons: Linear Pottery Culture, and Pleszów-Modlnica group and Wyciąże-Złotniki group of the Lengyel-Polgár circle (Table no. I).
Źródło:: Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2017, 32; 182-249
0137-530X
Pojawia się w:: Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Neolityczne narzędzia z metabazytów typu Jizerské hory (Masyw Czeski) na obszarze Polski
Neolithic tools made of the Jizerské hory-type metabasites (Bohemian Massif) from the area of Poland
Autorzy:: Krystek, M.
Młodecka, H.
Polański, K.
Szydłowski, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2063033.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: narzędzia kamienne
łupki aktynolitowo-hornblendowe
metabazyty
neolit
Jizerské hory
rock tools
actinolite-hornblende slates
metabasites
Neolithic Age
Opis:: W artykule przedstawiono wyniki badań surowców skalnych neolitycznych narzędzi kamiennych, pochodzących z sześciu stanowisk archeologicznych zlokalizowanych na obszarze Polski, należących do kultury ceramiki wstęgowej rytej. Przeprowadzono analizy petrograficzne surowców na mikroskopie polaryzacyjnym oraz badania mineralogiczne na mikroskopie elektronowym (SEM) z mikrosondą energetyczną (EDS) oraz na dyfraktometrze (XRD). Na podstawie porównania uzyskanych wyników z danymi literaturowymi, z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że badane surowce narzędzi wykazują największą zbieżność cech z metabazytami typu Jizerské hory, których neolityczne kopalnie odkryto na początku XXI w. w okolicach Tanvaldu (Masyw Czeski). Na tę proweniencję wskazuje również podobieństwo form narzędzi ze stanowisk archeologicznych do form występujących na obszarze neolitycznych kopalń, a także ich wiek. Przeprowadzone badania po raz pierwszy potwierdzają import narzędzi z metabazytów typu Jizerské hory na obszar Kujaw, Małopolski i Pomorza.
The paper presents the results of rock material analysis of Neolithic stone tools from six archaeological sites located in the territory of Poland, which belong to the Linear Band Pottery Culture. The materials underwent a petrographic analysis on the polarising microscope and a mineralogical analysis on the electron microscope (SEM) with energetic microprobe (EDS). A diffractometer (XRD) was also used. As a result of comparative analysis of the results with literature data, it can be concluded with a high probability that the materials show the greatest similarity to the Jizerské hory-type metabasites mined in Neolithic mines discovered at the beginning of the 21st century near Tanvald (Bohemian Massif). This provenance is also indicated by both the similarity of the tools from archaeological sites to those found in the Neolithic mines, and their age. The research confirms for the first time that tools made of Jizerské hory-type metabasites were imported to the territory of Kujawy, Małopolska and Pomerania.
Źródło:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2011, 444; 113--123
0867-6143
Pojawia się w:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Siekiera czworościenna z Godziszewa w powiecie łobeskim
Flint square axe from Godziszewo, Łobez district
Autorzy:: Adamczyk, Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2207042.pdf
Data publikacji:: 2022-12
Wydawca:: Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:: Western Pomerania
Middle Rega
Neolithic
lithics
square axes
Pomorze Zachodnie
środkowa Rega
neolit
wyroby krzemienne
siekiery czworościenna
Opis:: The article presents a stray find of a Neolithic square axe from Godziszewo, Łobez district. The general shape of the artefact suggests Middle Neolithic origin, possibly related to the Globular Amphora culture.
Źródło:: Materiały Zachodniopomorskie; 2022, 18; 243-249
0076-5236
Pojawia się w:: Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: „Swój” czy „obcy”? Wybrane konteksty grocików krzemiennych w zespołach grobowych
“Friend” or “Foe”. Selected Contexts of Flint Arrowheads in Grave Assemblages
Autorzy:: Borkowski, Wojciech J.
Kowalewski, Mariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2048952.pdf
Data publikacji:: 2021-12-20
Wydawca:: Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
Tematy:: późny neolit
wczesna epoka brązu
narzędzia krzemienne
grociki krzemienne
late Neolithic
early Bronze Age
flint implements
flint arrowheads
Opis:: Schyłek neolitu i początki wczesnej epoki brązu są okresem, podczas którego zachodziły procesy będące skutkami głębokich przemian kulturowych. Te fundamentalne zmiany polegały na powstaniu nowych struktur społecznych i gospodarczych, związanych z uprawianiem pasterstwa i wynikającej z niego wzmożonej mobilności grup ludzkich. Musiały wiązać się z tym rozmaite konflikty międzygrupowe, wynikające chociażby z konkurowania o najlepsze pastwiska. Nie należy zarazem wykluczać, że w ówczesnej obyczajowości zachowania agresywne włączono do kanonów egzystencji, przez co odcisnęły głębokie piętno na ogólnie akceptowanych normach etycznych. Pewną przesłanką źródłową w tym względzie jest podstawowy, wybitnie militarny, zestaw instrumentarium znajdowanego w grobach, złożony z topora, siekiery, noża lub sztyletu oraz rynsztunku łuczniczego. Był to okres, kiedy istotny czynnik stanowiła potrzeba silnego akcentowania samoświadomości i autoidentyfikacji grupowej oraz dążenie do zaznaczania odrębności wobec otaczających środowisk kulturowych. W źródłach archeologicznych wspomniane tendencje w zachowaniach kulturowych manifestują się zwłaszcza w wytworach o funkcjach militarnych, a szczególnie w krzemiennych grocikach strzał do łuku (ryc. 1). Znaczna część późnoneolitycznych i wczesnobrązowych znalezisk grocików krzemiennych pochodzi z zespołów grobowych. Odkrywane w nich ostrza najczęściej są interpretowane, zapewne w większości przypadków słusznie, jako element wyposażenia towarzyszącego zmarłemu. Szczegółowa obserwacja kontekstów występowania grocików w grobach ujawniła wielokrotnie, że ich interpretacja nie zawsze jest jednoznaczna. Niekiedy zastany kontekst dobitnie wskazuje na charakter znaleziska jako swoistego corpusdelicti, stanowiącego przyczynę śmierci pochowanych osób (ryc. 2-6). Celem artykułu jest przedstawienie wybranych źródeł z obszaru Polski, które egzemplifikują problem badawczy zasygnalizowany w tytule tego opracowania.
The end of the Neolithic and the beginning of the Early Bronze Age was a time of processes governed by profound cultural transformations. These fundamental changes involved the emergence of new social and economic structures related to pastoralism and the resulting increased mobility of human groups. This must have brought about various inter-group conflicts, arising, for example, from competing over the best pastures. At the same time, it should not be ruled out that, in the then customs, aggressive behaviour had been integrated into the canons of existence, thus leaving a deep mark on the generally accepted ethical norms. The basic set of instruments found in graves, notably military in character and consisting of an axe, a knife or a dagger and archery equipment, provides some evidence in this respect. This was a period when the need for a strong emphasis on self-awareness and group self-identification was an important factor, and so was the desire to distinguish oneself from the surrounding cultural environments. In archaeological sources, the above-mentioned trends in cultural behaviour are manifested especially in artefacts of military character, flint arrowheads in particular. A significant part of the Late Neolithic and Early Bronze Age finds of flint arrowheads comes from graves (Fig. 1, 7, 8). These artefacts are most often interpreted, probably rightly in most cases, as part of equipment accompanying the deceased. However, a detailed observation of the contexts in which arrowheads are found in graves has repeatedly revealed that their interpretation is not always unambiguous (Fig. 2–5). Sometimes, the context clearly indicates that the finds can be seen as a kind of corpus delicti – the cause of death of the buried persons (Fig. 6). The aim of this article is to present selected sources from the area of Poland that exemplify the research problem indicated in the title of this paper.
Źródło:: Wiadomości Archeologiczne; 2021, LXXII, 72; 107-116
0043-5082
Pojawia się w:: Wiadomości Archeologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Materiały kultury ceramiki wstęgowej rytej ze stanowiska Zakrzów 8, gm. Niepołomice
Linear band pottery culture materials from site 8 in Zakrzów, Niepołomice municipality
Autorzy:: Doros, Urszula
Fraś, Jarosław M.
Markiewicz, Joanna
Nowak, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1368450.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:: kultura ceramiki wstęgowej rytej
neolit
solowarstwo
styl zofipolski
Zakrzów
Linear Band Pottery culture
Neolithic
salt making
Zofipole style
Opis:: Artykuł stanowi dalszą część opracowania wyników badań wykopaliskowych prowadzonych przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka w Wieliczce (MŻKW) na wielokulturowym stanowisku archeologicznym nr 8 w Zakrzowie, gm. Niepołomice (AZP 103-58/24). Analizie poddano ślady osadnictwa neolitycznego reprezentującego kulturę ceramiki wstęgowej rytej (KCWR). Nieliczne obiekty kulturowe związane z tą fazą zasiedlenia, zarejestrowane podczas wykopalisk, są najprawdopodobniej pozostałościami jam o bliżej nieokreślonej funkcji gospodarczej, ulokowanych w pewnym oddaleniu od nierozpoznanej jeszcze w tym miejscu osady. Zachowane fragmenty ceramiki naczyniowej pozwoliły na powiązanie tych struktur z tzw. stylem zofipolskim, znanym m.in. z pobliskich stanowisk „autostradowych” usytuowanych na północnym skraju Pogórza Wielickiego. Odkrycia te stanowią istotny przyczynek do stanu wiedzy na temat wczesnych faz rozwojowych KCWR w dorzeczu górnej Wisły. Lokalizacja stanowiska w strefie obfitującej w źródła słone, a także zidentyfikowane ślady młodszego osadnictwa związanego z warzelnictwem solnym, skłaniają również do refleksji nad problematyką eksploatacji solanek już w początkach neolitu.
This article is a continuation of the published results of Cracow Saltworks Museum in Wieliczka (Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka – MŻKW)’s excavations at the multicultural archaeological site no. 8 in Zakrzów, Niepołomice municipality (AZP 103-58/24). Traces of Neolithic settlement representing the Linear Band Pottery culture (LBK) were analysed. Sparse cultural objects relating to this settlement phase, registered during the excavations, are most probably the remains of burrows serving an unspecified economic function, situated at a certain distance from a settlement not yet recognized at this site. Preserved fragments of vessel pottery permitted the linking of these structures with the socalled Zofipole style, known among others from the nearby ‘motorway’ sites situated on the north fringe of Wieliczka Foothills. These discoveries make an important contribution to our knowledge of the LBK’s early development stages in the upper Vistula estuary. The site’s location in an area replete with salty waters, as well as identified traces of younger settlement connected with saltworks, also prompt reflection on the use of salty waters already at the onset of the Neolithic age.
Źródło:: Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2019, 33; 112-165
0137-530X
Pojawia się w:: Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Starsze fazy osadnictwa na wielokulturowym, wydmowym stanowisku Miasteczko Śląskie 2 na tle uwarunkowań środowiska i kierunków rozwoju lokalnej gospodarki (Obniżenie Małej Panwi)
The older settlement phases at the Miasteczko Śląskie 2 multicultural site on a dune compared against environmental conditions and directions of local economic development (Mała Panew River Depression)
Autorzy:: Foltyn, Eugeniusz
Waga, Jan M.
Fajer, Maria
Magiera, Tadeusz
Michczyński, Adam
Chróst, Leszek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/578398.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:: kompleks wydmowo-torfowiskowy
gospodarka
geochemia
mezolit
neolit
średniowiecze
dune-peat bog complex
economy
geochemistry
Mezolith
Neolith
Middle Ages
Opis:: Badania prowadzone były w usytuowanym na wydmie stanowisku archeologicznym Miasteczko Śląskie 2. Prace archeologiczne i geologiczne ujawniły ślady bytności człowieka ze środkowej epoki kamienia, okresu wpływów rzymskich, średniowiecza, a w sąsiednich torfowiskach poziomy węgli drzewnych z okresu neolitu. Stanowisko Miasteczko Śląskie 2 przypuszczalnie wyznacza strefę peryferyjną większego, wielodzielnego obozowiska lub miejsca krótkiego postoju gromady mezolitycznych łowcówzbieraczy- rybaków. Opierając się na przesłankach technologicznych i typologicznych, inwentarz warunkowo może być przypisany do kompleksu Duvensee lub kultury komornickiej. Z przeprowadzonych badań wynika, że przebywające na wydmie społeczności mezolitu realizowały zadania gospodarki łowiecko-zbierackiej w zakresie wytwórczości krzemieniarskiej, prawdopodobnie polowania na ptaki i gromadzenia surowców mineralnych z przeznaczeniem na barwniki. W okresie wpływów rzymskich i w średniowieczu w pobliżu eksploatowano drewno sosnowe i torf. Kopanie torfu zbiega się w czasie z intensyfikacją górnictwa i rozwojem metalurgii w okolicach Tarnowskich Gór, które pociągnęło za sobą wzrost zapotrzebowania na drewno i węgiel drzewny. Aktywność ta została zapisana także w postaci wzrostu zawartości metali ciężkich w okolicznych torfowiskach.
The study was conducted at the Miasteczko Śląskie 2 archaeological site, which is situated on a dune. The archaeological and geological work performed there uncovered traces of human presence from the Middle Stone Age, the period of Roman influence, the Middle Ages and – in charcoal levels of neighbouring peat bogs – from the Neolithic period. The Miasteczko Śląskie 2 site presumably belonged to a peripheral zone of a larger camp of multiple parts, or was perhaps a place where a group of Mesolithic huntergatherer-fishermen stayed for a short time. On the basis of its technological and typological characteristics, the inventory may be conditionally attributed to the Duvensee complex or the Komornica culture. The studies conducted indicate that the Mesolithic communities inhabiting the dune were hunter-gatherers who produced flint tools, and probably hunted birds and collecting mineral resources to make dyes. During the period of Roman influence and in the Middle Ages, pine wood and peat were sourced in the vicinity. Peat digging coincided with an intensification in mining and the development of metallurgy in the vicinity of the modern-day city of Tarnowskie Góry, which resulted in an increase in demand for wood and charcoal. This activity was also reflected in an increase in heavy-metal concentrations in nearby peat bogs.
Źródło:: Acta Geographica Lodziensia; 2018, 107; 137-153
0065-1249
Pojawia się w:: Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: New interpretations of the Neolithization process in South Scandinavia during the late 5th and early 4th millennium BC – an identification of the scouting, pioneering and consolidation phase
Nowe interpretacje procesu neolityzacji w południowej Skandynawii pod koniec 5 i na początku 4 tysiąclecia BC – identyfikacja zwiadowców, pionierów oraz fazy stabilizacji
Autorzy:: Sørensen, Lasse
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/584868.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:: Południowa Skandynawia
Neolit Ertebølle
Funnel Beaker
South Scandinavia
neolithisation
Late Ertebølle
Early Funnel Beaker
agrarian evidences
network
Opis:: W artykule dyskutowana jest kwestia rozwoju rolnictwa w południowej w kontekście trzech faz: skautingu, pionierów oraz konsolidacji. Poszczególne fazy odbywały się w różnych okresach. Początek procesu określony jako skauting miał miejsce pod koniec piątego tysiąclecia. Faza pionierów rozpoczęła się około 4000 cal BC i trwała kilkaset lat kiedy około 3800/3700 cal BC przeszła w fazę konsolidacji.
In this paper it is argued, that the expansions of agrarian practices in southern Scandinavia were associated with three specific phases: a scouting, pioneering and consolidation phase. The scouting phase was initiated by neighbouring agrarian societies in Central Europe during the late 5th millennium BC in order to identify future settlement grounds in South Scandinavia. The scouts initiated social gift relations with indigenous hunter-gatherers, which resulted in novel changes within the material culture together with the earliest evidence of domesticated animals and plants. These scouts laid the foundations for a migration of pioneering farmers beginning around 4000 cal BC, which were related to the Michelsberg Culture. These incoming pioneering farmers can be associated with some fundamental changes, as they settled on easy arable soils, thus demonstrating the introduction of an agrarian subsistence together with a new material culture and symbolic behaviour in South Scandinavia. The migration of pioneering farmers swiftly changed the material culture within the indigenous populations, thus supporting the theory of integrationism between the early farmers and local hunter-gatherers. Contemporary evidence from 4000 to 3700 cal BC also indicate a variable degree of continuity within the material culture and subsistence strategies, thus suggesting a population duality consisting of farmers living on easy arable soils and indigenous hunter-gatherers experimenting with agrarian practices, who settled the coastal zone. The continuous engagement and social interaction between the farming societies living in the inland and the hunter-gatherers in the coastal zones resulted in a consolidation phase from 3800 cal BC onwards, which is characterized by a fully integrated and developed agrarian society, which were interconnected with a larger European network.
Źródło:: Acta Archaeologica Lodziensia; 2017, 63; 59-78
0065-0986
2451-0300
Pojawia się w:: Acta Archaeologica Lodziensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "neolit" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Podbaza

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język