Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "national movement" wg kryterium: Temat


Tytuł:
WYKORZYSTANIE MEDIÓW SPOŁECZNOŚCIOWYCH JAKO PLATFORMY PROWADZENIA SPORÓW POLITYCZNYCH. KAZUS PROJEKTU POLSKIEGO RUCHU NARODOWEGO „MEDIA NARODOWE”
THE USE OF SOCIAL MEDIA AS A PLATFORM FOR CONDUCTING POLITICAL DISPUTES: THE CASE OF THE PROJECT OF THE ‘NATIONAL MEDIA’ POLISH NATIONAL MOVEMENT
Autorzy:
Szwed-Walczak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/513747.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
‘National Media’
Polish national movement
social media
political dispute
Opis:
The aim of the research was to investigate the nature of the political dispute in social media of the Polish national movement (‘National Media’). The following research questions were formulated: 1. What is the purpose defined and implemented by the ‘National Media’; 2. What are the subjects of the political disputes in the ‘National Media’ project of the Polish national movement; 3. What is the involvement of social media users in the published materials? The subject of the research were social websites YouTube and Twitter, where the 'National Media' project is based. The research covered one calendar month of April 2018. During the research content analysis was used.
Źródło:
Polityka i Społeczeństwo; 2018, 16, 3; 19-32 (14)
1732-9639
Pojawia się w:
Polityka i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ROLA KOBIETY W KONCEPCJACH IDEOWYCH LIGI POLSKICH RODZIN
THE ROLE OF THE WOMAN IN IDEOLOGICAL CONCEPTIONS OF LIGA POLSKICH RODZIN
Autorzy:
Koziełło, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/513649.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
political thought
Polish national movement
modern history
Polska
Opis:
According to the attitude of Liga Polskich Rodzin (LPR) women should accomplish their life mission as members of families – wives and mothers, as they are characterized by sensitivity, care, protectiveness and cordiality towards other people. The leaders of LPR thought, that unwillingness of women to execute family duties could weaken a family and make its proper functioning impossible. Weak family would diminish condition of the nation, which was one of the most important values for LPR, so the party demanded accomplishment of family duties from women. On the other hand, LPR didn’t object professional career and activity in public life by women, but wanted that they follow their vocation. The best solution for LPR was combining two roles by women: wife and mother in private life, and successful employee in professional one.
Źródło:
Polityka i Społeczeństwo; 2012, 10; 71-79 (9)
1732-9639
Pojawia się w:
Polityka i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rec.: Jana Marková, "Religiöse Konzepte im tschechischen nationalen Diskurs (1860–1885)", Georg Olms Verlag, Hildesheim – Zürich – New York 2016, 371 ss.
Autorzy:
Pawlas, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678733.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Czech language
language of religion
national movement
review
Opis:
Review: Jana Marková, Religiöse Konzepte im tschechischen nationalen Diskurs (1860–1885), Georg Olms Verlag, Hildesheim – Zürich – New York 2016, 371 pp.The article reviews a book, which analyzes a portion of Czech national discourse of the second half of the 19th century, looking into the vocabulary it used to express concepts characteristic of the discourse of religion. The research material is constituted by the Czech texts from the period, concerning mostly two events of great importance to the Czech national movement. One of the events was the 1868 laying of the foundation stone for the National Theatre in Prague; the other – the 1873 centennial of the lexicographer, writer and linguist Josef Jungmann. Rec.: Jana Marková, Religiöse Konzepte im tschechischen nationalen Diskurs (1860–1885), Georg Olms Verlag, Hildesheim – Zürich – New York 2016, 371 ss.Artykuł stanowi recenzję książki, w której przedstawiono analizę tekstów będących częścią czeskiego dyskursu narodowego drugiej połowy XIX wieku pod kątem zawartego w nim słownictwa, które wyraża pojęcia charakterystyczne dla dyskursu religijnego. Materiału badawczego dostarczają pochodzące z epoki czeskojęzyczne teksty, które dotyczą głównie dwóch wydarzeń o doniosłym znaczeniu dla czeskiego ruchu narodowego. Pierwszym z nich jest uroczyście obchodzona ceremonia położenia w 1868 roku kamienia węgielnego pod budowę gmachu Teatru Narodowego w Pradze, drugim – przypadający w 1873 roku jubileusz stulecia urodzin leksykografa, pisarza i językoznawcy Josefa Jungmanna.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2018, 53
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przeobrażenia społeczne w Gdyni po 1939 roku w świetle „biegu życia” działaczy i sympatyków obozu narodowego
Social Transformations in Post–1939 Gdynia in the Lives of Polish National Movement Members and Supporters
Autorzy:
Turek, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2168237.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
ruch narodowy
Gdynia
mieszczaństwo
national movement
middle class
Opis:
In 1939 Gdynia was one of the biggest centres gathering supporters of the National Camp (Endecja). After the outbreak of the Second World War, in changed circumstances, the burgher community integrated around the concept of national Catholic identity did not cease to exist in a day. Thanks to the application of the biographical method, it is possible to establish its later history: the community of the National Party activists and supporters was not permanently disintegrated in years 1939–1945 but revived itself after 1945. Final disintegration of Gdynia pre-war burgher community did not take place earlier than in years 1946–1949. Ruling communists employed a wide variety of repressive measures not only against the persons undertaking anti- -government activity, but also against professional and social groups treated as „reactionary” (doctors, lawyers, traders, real property owners). Analysis of the statistical samples revealed that arrests, displacements, discrimination and non-formal actions led to liquidation of the private sector in trade, and disintegration of the community being the base for the Endecja in the pre-war period. From sociological standpoint, described social transformations bore serious consequences: firstly, the continuity of development of the conservative burger community was disrupted; secondly, disintegration of the Endecja burgher community meant the failure in possible symbiosis of local, Kashubian identity with national, collective identity. The ways of two social groups: local Kashubians and new Gdynia inhabitants separated.
W 1939 r. Gdynia stanowiła jeden z największych ośrodków skupiających zwolenników Stronnictwa Narodowego. Po wybuchu wojny, w zmienionych okolicznościach, zintegrowane wokół narodowo-katolickiej tożsamości środowisko mieszczańskie nie przestało istnieć z dnia na dzień. Dzięki zastosowaniu metody biograficznej można ustalić jego dalsze losy: środowisko działaczy i zwolenników SN nie uległo trwałej dezintegracji w latach 1939–1945, natomiast odrodziło się po 1945 r. Dezintegracja środowiska przedwojennego mieszczaństwa w Gdyni nastąpiła dopiero w latach 1946–1949. Rządzący komuniści zastosowali szereg działań represyjnych nie tylko wobec osób podejmujących antyrządową działalność, ale również w odniesieniu do grup zawodowych i społecznych (lekarzy, adwokatów, kupców, właścicieli nieruchomości) uznanych za „reakcyjne”. Analiza prób statystycznych wykazała, że aresztowania, wysiedlenia, dyskryminacja i nieformalne działania, doprowadziły do likwidacji sektora prywatnego w handlu oraz dezintegracji środowiska stanowiącego przed wojną zaplecze „endecji”. W ujęciu socjologicznym opisane przeobrażenia społeczne miały ważne konsekwencje: po pierwsze przerwana została ciągłość rozwoju mieszczaństwa o konserwatywnym światopoglądzie; po drugie dezintegracja „endeckiego” mieszczaństwa oznaczała przerwanie możliwości symbiozy lokalnej tożsamości kaszubskiej z ogólnopolską tożsamością zbiorową. Rozeszły się drogi dwóch grup społecznych: miejscowych Kaszubów i nowych gdynian.
Źródło:
Polish Biographical Studies; 2015, 3; 73-98
2353-9291
Pojawia się w:
Polish Biographical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosunek polityków Dyrektoriatu Ukraińskiej Republiki Ludowej w 1919 roku wobec Cerkwi prawosławnej
The attitude of the Directorate of Ukraine’ politicians towards the Orthodox Church in 1919
Autorzy:
Kucy, Aleksy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951445.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Ukrainian Orthodox Church
1917 revolution
national movement
autocephaly
Directorate
Opis:
In the third period of Ukrainian prerevolutionary statehood, called Directorate, national groups took over the authority. As a result of various events, in February 1919 Symon Petlura became the leader of the republic. One of the most revolutionary decisions of the Directorate consisted in adoption of the act of autocephaly of the Ukrainian Orthodox Church. Although the episcopate of the Ukrainian Orthodox Church boycotted this act, the Directorate strived hard to execute its resolutions. One of the most important Directorate’s actions was sending to Constantinople a representative of O. Łotocki’s government, with the mission of gaining the ecumenical patriarch’s – Germanos V’s support. A fast collapse of the new authority made it impossible for the Ukrainian nationals to achieve the main objective – the autocephaly of the Church.
Źródło:
Białostockie Teki Historyczne; 2015, 13
1425-1930
Pojawia się w:
Białostockie Teki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Jaka szkoła, taki nauczyciel”, czyli narodowościowe konteksty pracy nauczyciela ludowego w Galicji drugiej połowy XIX i początku XX wieku
As the school, so the teacher”. The ethnic context of the working environment of country teachers in Galicia in the second half of the 19th century and the beginning of the 20th century
Autorzy:
Varanytsya, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/970046.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
Galicja
nauczyciel ludowy
ruch narodowy
inteligencja
Galicia
teacher
national movement
intellectuals
Opis:
Fach nauczyciela ludowego rozpatruje się w kontekście wymogów ruchu narodowego na tle zaostrzenia stosunków polsko-ukraińskich w Galicji w drugiej połowie XIX i na początku XX w. Nauczyciele szkół ludowych, jako najniższe ogniwo warstwy inteligenckiej, zobowiązywali się do bycia działaczami ruchu narodowego i do wykonywania funkcji poïredników między szerokimi warstwami społeczeństwa a intelektualną elitą kraju. Te obowiązki często przeczyły zawodowej funkcji nauczyciela.
From the standpoint of ideologists of national movements teachers as the lowest link of intellectuals were obliged to carry out the intermediary functions between diěerent population stratums and elite representatives. These responsibilities often contradicted with the educational function of a teacher, compelling him to seek a compromise between national and professional requirements. The teacher’s choice in favor of national duties has often become a source of conflicts with a school administration and authorities in province.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2015, 5; 235-244
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Defending the ‘Sacrilege against the Homeland’: The Romanian Legal Elite in Hungary on the Benches of the Memorandum Trial (1894)
Autorzy:
Iudean, Ovidiu Emil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601639.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
legal elites
Dualist Hungary
Memorandum trial
nineteenth century
Romanian national movement
Opis:
An integral part in the nation-building processes unfolding in the Austrian-Hungarian monarchy was the formation of specific elite segments that could shepherd various ethnic or confessional communities towards modernity or help to preserve their national existence in the face of de-nationalising policies. Over time, the establishment of a legal elite – graduates of law academies and faculties – assumed an increasingly important role, especially for national minorities. The present paper attempts to tally the results of the collective endeavour on the part of the Romanians in Dualist Hungary to forge this elite segment by focusing on the swansong moment of Romanian petitioning, the Memorandum trial of 1894. It examines the impromptu selection of local members of the Romanian legal elite in Hungary, occasioned by the need to defend the leadership of the Romanian national movement in the courtroom, and discusses their educational and professional backgrounds. It also shines a light on the contrary positions taken by other members of the national leadership – also a segment of this legal elite – and the ensuing conflicts between and among the national leadership as both groups tried in their own way to defend the Romanian national movement.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2020, 121
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TRYNIDAD I TOBAGO: ZRÓŻNICOWANIE ETNICZNE A REPREZENTACJA POLITYCZNA
Trinidad and Tobago: Ethnic Diversity and Political Representation
Autorzy:
Lewandowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/555867.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich
Tematy:
Trynidad i Tobago
zróżnicowanie etniczne
People’s National Movement,
Eric Williams
United National Congress
Basdeo Panday
People’s Partnership
Kamla Persad-Bissessar
Trinidad and Tobago
ethnic diversity
People’s National Movement
Opis:
Artykuł traktuje o wpływie zróżnicowania etnicznego na preferencje wyborcze społeczeństwa Trynidad i Tobago, a przez to na kształtowanie życia politycznego w kraju. Rozpoczyna go krótkie przedstawienie historii wieloetniczności Trynidadu i Tobago, po którym następuje przytoczenie danych dotyczących przynależności do grup etnicznych i wyznaniowych, pochodzących z wybranych spisów ludności. Na podstawie historii tworzenia partii politycznych, kampanii i wyników wyborów, została dokonana analiza wpływu składu etnicznego partii na ich znaczenie w kraju.
The article discusses the impact of ethnic diversity of Trinidad and Tobago on the electoral preferences of society, and thus on the formation of political life in the country. It begins with a brief presentation of the history of multi-ethnicity of Trinidad and Tobago, followed by the citation of data concerning belonging to ethnic and religious groups, originating from selected censuses. Then, based on the history of the creation of political parties, campaigns and election results, the article analyzes of the influence of the ethnic composition of the party for their importance in the country has been conducted.
Źródło:
Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny; 2014, 22, 1(83); 74-86
1506-8900
2081-1152
Pojawia się w:
Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rywalizacja polityczna o Białoruś w latach 1917–1919 między białoruskimi socjalistami a bolszewikami. Powstanie Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej
THE POLITICAL RIVALRY FOR BELARUS BETWEEN BELARUSIAN SOCIALISTS AND BOLSHEVIKS IN 1917-1919. THE ESTABLISHMENT OF THE SOCIALIST SOVIET REPUBLIC OF BELARUS
Autorzy:
Michaluk, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2153620.pdf
Data publikacji:
2022-12-12
Wydawca:
National Academy of Sciences of Ukraine. The Institute of History of Ukraine
Tematy:
Belarusian national movement
Belarusian People's Republic
the Socialist Soviet Republic of Belarus
Opis:
The aim of the article is to study the peculiarities of the rivalry between Bolsheviks and Belarusian socialists for the future of the Belarusian lands in 1918-1920. The research methodology is based on the principles of scholarship, historicism, systematism and historical analysis. The scientific novelty of the results of this study lies in the reconstruction of the events related to the creation of the Socialist Soviet Republic of Belarus. Conclusions: At the end of World War I, after the February Revolution, the process of formation of an independent Belarusian state by Belarusian socialists began. Although the Belarusian People's Republic was proclaimed on March 25, 1918, Belarusians did not manage to create their own state. It was determined by many internal and external factors. One of them being the political and territorial aspirations of the Bolsheviks and a rivalry between them and the Belarusian socialists for the future of the Belarusian lands. Conclusions: Belarusians, and therefore the Belarusian national movement, found themselves in a specific situation during the war. In the years 1915-1918, the Belarusian lands were divided by the Russian-German front line. As a result, military and civilians from the depths of Russia came to the frontier zone. After the February Revolution, the Russian army in the Western District and the Front began to become strongly politicized, focusing on various political and national programs. Belarusian socialists, including the military, gathered in the Central Belarusian Military Council opted for the creation of a Belarusian republic, first in a federation with Russia, and soon (after the Bolshevik coup) they leaned towards its independence. The military Bolsheviks were in favor of the incorporation of Belarusian lands into Russia as the West District. The conflict of interest between the Belarusian socialists and the Russian Bolsheviks was revealed at the All-Belarusian Congress held in Minsk in December, when Congress was brutally dispersed by the military Bolsheviks. The aspirations of the Belarusian socialists and position of the Belarusian communists were determined, among others, by the creation of the Socialist Soviet Republic of Belarus proclaimed twice on January 1, 1919 and July 31, 1920 just before the offensive against Warsaw. It was supported by Soviet Russia as a counterbalance to the activities of the Belarusian independence camp and Polish influence in Belarus.
Źródło:
The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings; 2022, 31; 255-284
2411-345X
2415-7198
Pojawia się w:
The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Пратэстанцкая царква i беларускі нацыянальны рух у Заходняй Беларусі (1918–1939)
Kościół protestancki i białoruski ruch narodowy na Białorusi Zachodniej (1918–1939)
The protestant church and belarusian national movement in Western Belarus (1918–1939)
Autorzy:
Бачышча, Юрый
Унучак, Андрэй
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437000.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
Tematy:
Białoruś
protestantyzm
naród
ruch narodowy
Kościół
Belarus
Protestantism
Nation
National Movement
Church
Opis:
Wielu działaczy białoruskich w Polsce w okresie międzywojennym traktowało protestantyzm jako „białoruski kościół narodowy”. W danej publikacji podjęto próbę przeanalizowania sytuacji językowej i narodowej wewnątrz Kościoła protestanckiego, poddano analizie wydawnictwa protestanckie w języku białoruskim. Autorzy poświęcają wiele miejsca niektórym ważnym postaciom białoruskiego ruchu ewangelickiego, które przyczyniły się do narodowego i duchowego odrodzenia Białorusinów. Byli nimi pasterze Łukasz Dziekuć-Malej i Jan Piotrowski. Autorzy doszli do wniosku, że w okresie międzywojennym na ziemiach zachodniobiałoruskich procesy narodotwórcze i ewangeliczne odbywały się jednocześnie. Niektórzy przedstawiciele ruchu ewangelickiego dążyli do uczynienia z protestantyzmu kościoła narodowego Białorusinów. Używano języka białoruskiego w działalności duszpasterskiej, utożsamiano działalność ewangeliczną z działalnością na rzecz kultury i języka białoruskiego. Część inteligencji białoruskiej traktowała protestantyzm jako Kościół, który nie będzie dzielił Białorusinów na „Polaków” i „Rosjan”, jak to często miało miejsce w przypadku katolicyzmu i prawosławia. Wszakże plany te nie zostały zrealizowane. Wśród wiernych ruchu protestanckiego zabrakło osób sympatyzujących z białoruskością. Ponadto znaczna część inteligencji białoruskiej ciążyła ku ateizmowi. Związki protestantyzmu z ruchem białoruskim do dziś są słabo zbadane.
Many Belarusian activists in Poland in the interwar period treated Protestantism as a “Belarusian national church.” This article tells about the linguistic and national situation inside the Protestant church. Protestant publications in the Belarusian language are analyzed. The article also deals with important fi gures of the Belarusian evangelical movement, which contributed to the national and spiritual revival of the Belarusians. They are shepherds, Lukaš Dziеkuć-Maliej and Jan Piatroŭski. The authors came to the conclusion that during the interwar period national and evangelical processes took place simultaneously in the territories of Western Belarus. Some representatives of the Protestant movement sought to make Protestantism the national church of the Belarusians. The Belarusian language was used in pastoral activities, and evangelical activity was identifi ed with activities in favor of Belarusian culture and language. Some of the Belarusian intelligentsia treated Protestantism as a church that does not divide the Belarusians into “Poles” and “Russians”, as was often the case with Catholicism and the Orthodox Church. In the end, these plans were not implemented. Among the believers of the Protestant movement, there were not enough people who sympathized with the Belarusian cause. In addition, a significant part of the Belarusian intelligentsia adhered to atheistic views. The links between Protestantism and the Belarusian movement are still poorly understood.
Źródło:
Przegląd Środkowo-Wschodni; 2019, 4; 159-182
2545-1324
Pojawia się w:
Przegląd Środkowo-Wschodni
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Беларускi сенатар Польшчы Вячаслаў Багдановiч
Vyacheslav Bogdanovich Belarusian senator in the Polish-Lithuanian Commonwealth
Autorzy:
Łabyncew, Jurij
Szczawinskaja, Łarysa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131031.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Belarusian national movement
Belarusian literature
Orthodoxy
the Polish-Lithuanian Commonwealth
Vyacheslav Bogdanovich
Opis:
The article discusses life and work of Vyacheslav Bogdanovich (1878–1939/1940?), an outstanding figure of Belarusian national movement, a senator of the Polish-Lithuanian Commonwealth. The son of a Belarusian Orthodox priest, he became one of the most recognized intellectual leaders of his nation, a talented writer, a skilled polemicist and a politician. V. Bogdanovich is the author of many different works. Special attention is paid to his articles devoted to the poetry of Yanka Kupala and Yakub Kolas as well as hagiographic studies related to the mission of the Orthodox patrons of Belarus – Anthony, John and Eustafij. The problem of autocephaly of the Orthodox Church in Poland, which became disastrous for V. Bogdanovich, affected all aspects of his multilateral activities. It also had a direct impact on his description of such topics as “Belarusian spiritual heritage”, “languages of the Orthodox Church”, “the people and the intelligentsia”, “the church and the state”. The last days of V. Bogdanovich’s life were tragic. He was released from Polish detention in September 1939, less than a month later he was arrested in Vilnus by the NKVD and went missing.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2021; 281-312
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nacjonalistyczne koncepcje wychowania we współczesnej myśli narodowo-radykalnej
Nationalist Concepts of Upbringing in Contemporary Radical National Thought
Autorzy:
Figiel, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459882.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
nationalism
nation, nationality upbringing
national – radicalism
National Rebith of Poland
catholic traditionalism
Szczerbiec
Third Way
national movement
Opis:
National upbringing is concentrated around 20th century national concepts and often adopts radical approaches. Nationalism, which in its essence is an ideological movement, today is perceived in a very negative way: by putting people at its forefront, it emphasizes their autonomy. Polish nationalism is grounded in religion, more specifically, in Christianity with its traditionalist foundation. Today, Polish nationalism, as a national movement, balances between the national and the radical. One of its most established national formations is the National Rebirth of Poland, which presents its views, including national upbringing, in the journal "Szczerbiec". Its postulates are based on the Third Way theory. In this paper, I focus on the 20th century concepts of national education and the reception of those concepts in the contemporary national movement. My main aim is to present contemporary views about the formation of national education which does not identify itself with notions such as racism, anti-Semitism or ethnical, racial or national hatred. I also present nationalism as an idea, an ideology aimed at unification, preservation of tradition and the development of an individual, rather than the pursuit of alienation and the reinforcement of antagonistic attitudes leading to hatred. Nationalism traditionally carries a negative connotation associated with Nazi and fascist ideologies. However, nowadays it adopts a very different attitude: it advocates social movement and cultural exchange of experience, and thusis now called by some the "last bastion of hope". Therefore, it becomes necessary to cast new positive light on nationalism and its aspirations, and refrain from perceiving it as a destructive movement.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2012, 2
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obywatel dwóch narodowych kultur
A Citizen of Two National Cultures
Autorzy:
Darasz, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1068019.pdf
Data publikacji:
2021-02-23
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Emil Korytko
Slovene folk poetry
Slovene national movement
Illyrian movement
Polish-Slovenian cultural relations
memory politics
Opis:
Emil Korytko, a Polish student in Lwów (Galicia, Austrian partition), was arrested on accusations of activity in a Polish independence movement organisation. After over two years long investigation and imprisonment, he was exiled to Ljubljana (Laibach), the capital of Carniola. While living in exile, he collected and studied Slovene folk poetry and the customs of Carniola, thus becoming a pioneer of Slovenian ethnology and at the same time one of the most influential activists of Slovenian national awakening. In Slovenia he is known better than in his native country. In November 2013, the University in Ljubljana (Faculty of Philosophy) organized, in cooperation with the Embassy of Poland in Slovenia, a symposium dedicated to the celebration of the 200th anniversary of his birth, including an exhibition about his life and career, held in the National and the University Library of Slovenia. In June 2019 this exhibition, supplemented by several documents, was held in the Slovenian Parliament as a celebration of the 180th anniversary of Korytko’s death. The bilingual book presented here reflects these cultural celebrations and the current state of knowledge about Polish-Slovenian ethnographer, philologist, poet, and translator.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2020, 19; 405-419
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska polityka historyczna w ocenie współczesnego ruchu narodowego
Polish Politics of History in the Assessment of the Contemporary National Movement
Autorzy:
Radomski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25768136.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
polityka historyczna
ruch narodowy
myśl polityczna
politics of history
national movement
political thought
Opis:
The aim of this article is to analyse the political thought of the contemporary National Movement in terms of politics of history. The main research hypothesis assumes that the National Movement promotes its own vision of politics of history. The properly shaped politics of history is primarily intended to shape national identity and facilitate the definition of boundaries of the national community. The actions taken by other political entities operating in Poland were assessed from this perspective. They were often accused of conducting anti-national activities. Liberals were criticised for ignoring history and accepting its critical form, while conservatives were accused of lacking organisational capacity and being submissive to competing models of the politics of history shaped by other nations. Hence the offensive character and the justification for using the language of disfavour or even hostility and hatred. The national interest, remaining the main category of political thought, often became an argument that made polemic or discussion impossible. Attempts to pass over uncomfortable historical events or to shift meanings were not avoided either. The differentiation of national groups facilitated discussion within the milieu, but it practically did not play an independent role within Polish political thought, reinforcing the message associated with the conservative model of politics of history and, in the political sphere, often supporting the activities of Law and Justice. Recognising the usefulness of politics of history, however, it was emphasised that it is not a short-term political event-type activity but a long-term political work.
Celem artykułu jest analiza myśli politycznej współczesnego ruchu narodowego w zakresie polityki historycznej. Główna hipoteza badawcza zakłada, iż ruch narodowy propaguje własną wizję polityki historycznej. Odpowiednio modelowana polityka historyczna ma przede wszystkim kształtować tożsamość narodową oraz ułatwić określenie granic wspólnoty narodowej. Z tej perspektywy oceniano przedsięwzięcia podejmowane przez inne podmioty polityczne działające w Polsce. Zarzucano im często prowadzenie antynarodowych działań. Liberałów krytykowano za pomijanie historii i akceptowanie jej krytycznej postaci, natomiast konserwatystom zarzucono brak zdolności organizacyjnych oraz uległość wobec konkurencyjnych modeli polityki historycznej kształtowanych przez inne narody. Stąd wynikał ofensywny charakter dyskursu i usprawiedliwianie dla posługiwania się językiem defaworyzacji czy wręcz wrogości i nienawiści. Interes narodowy, pozostający główną kategorią myśli politycznej, często stawał się argumentem uniemożliwiającym polemikę lub dyskusję. Nie unikano też prób przemilczania niewygodnych wydarzeń historycznych czy też zmiany ich sensu. Dyferencjacja ugrupowań narodowych ułatwiała dyskusję wewnątrz samego środowiska, natomiast w obrębie polskiej myśli politycznej praktycznie nie odegrało ono samodzielnej roli, wzmacniając przekaz związany z konserwatywnym modelem polityki historycznej, a w sferze politycznej wspomagając niejednokrotnie działania Prawa i Sprawiedliwości. Dostrzegając jednak użyteczność polityki historycznej, podkreślano, iż nie stanowi ona działania typu doraźnego politycznego eventu, ale oznacza długofalową pracę polityczną.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2023, 78; 29-43
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Sprawy białoruskie” na łamach „Dziennika Mińskiego” z lat 1917–1918
„Belarusian Matters” on the Pages of „Dziennik Miński” in 1917–1918
Autorzy:
Korzeniowski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33770823.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
„Dziennik Miński”
Belarusian national movement
Belarus
Belarusians
Minsk
białoruski ruch narodowy
Białoruś
Białorusini
Mińsk
Opis:
Praca niniejsza stanowi próbę przybliżenia treści publikacji zamieszczanych na łamach wychodzącego w latach 1917–1918 „Dziennika Mińskiego”, w których niemal na bieżąco odnoszono się do tzw. spraw białoruskich. Terminem tym posłużono się w celu zdefiniowania szerokiego spectrum zagadnień dotyczących m.in. sytuacji wewnętrznej na ziemiach białoruskich, stosunku Białorusinów do Polaków, a zwłaszcza aspiracji narodowego ruchu białoruskiego.
This paper is an attempt to present the content of publications published in 1917–1918 in „Dziennik Miński”, which dealt with so-called Belarusian issues on an almost daily basis. The term was used to define a wide range of issues including the internal situation in the Belarusian lands, the attitude of Belarusians towards Poles, and especially the aspirations of the Belarusian national movement.
Źródło:
Res Historica; 2022, 54; 337-354
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od idei do osobistej historii
From Ideas to Personal History
Autorzy:
Bleizgienė, Ramunė
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38584611.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
litewski ruch narodowy
szlachta
Mieczysław Dowojna-Sylwestrowicz
dziennik
Lithuanian national movement
nobility
Mečislovas Davainis-Silvestraitis
diary
Opis:
This review presents two books that are closely related. The study by Olga Mastianica entitled Bajorija lietuvių tautiniame projekte (XIX a. pabaiga – XX a. pradžia) [Nobility in the Lithuanian National Project (Late 19th – Early 20th Centuries)] analyses the projects of including the nobility into the vision of modern Lithuania that were proposed from the publication of the first Lithuanian newspaper, Aušra [Dawn] (1883–1886), until the beginning of the First World War. The other book under discussion is the diary of Mečislovas Davainis-Silvestraitis, edited by Olga Mastianica-Stankevič and Jurgita Venckienė. Davainis-Silvestraitis (1849–1919), who was engaged in the Lithuanian national movement in the second half of the nineteenth century, wanted to display by his own example that it was possible to “re-Lithuanise” the Polish-speaking nobility. He was the editor of the magazine Litwa [Lithuania] (1908–1914), which was published in Polish and the main audience of which was the Polish-speaking nobility of Lithuania.
W niniejszej recenzji przedstawione zostały dwie ściśle ze sobą powiązane książki. W monografii Olgi Mastianicy zatytułowanej Bajorija lietuvių tautiniame projekte (XIX a. pabaiga – XX a. pradžia) [Szlachta w litewskim projekcie narodowym (na przełomie XIX i XX wieku)] analizowane są rozmaite projekty włączenia szlachty w wizję nowoczesnego państwa litewskiego, powstałe w okresie litewskiego odrodzenia narodowego – od momentu ukazania się pierwszego nielegalnego litewskiego czasopisma „Aušra” [„Jutrzenka”] (1883–1886) aż do wybuchu I wojny światowej. Drugą omawianą publikacją jest opracowany przez Olgę Mastianicę-Stankevič i Jurgitę Venckienė Dziennik Mieczysława Dowojny-Sylwestrowicza (Mečislovas Davainis-Silvestraitis). Dowojna-Sylwestrowicz (1849–1919), który w działalność litewskiego ruchu narodowego zaangażował się jeszcze w drugiej połowie XIX wieku, na swoim przykładzie chciał udowodnić, że możliwe jest ponowne „zlitewszczenie” polskojęzycznej szlachty. Był redaktorem wydawanego po polsku czasopisma „Litwa” (1908–1914), którego głównym odbiorcą była właśnie polskojęzyczna litewska szlachta.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2022, 46
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyskurs nacjonalistyczny w Polsce – główne idee
Nationalist discourse in Poland – main ideas
Autorzy:
Wrzosek, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/451635.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
Tematy:
discourse
nationalism
nationalistic discourse
enemy
nation state
national movement
dyskurs
nacjonalizm
dyskurs nacjonalistyczny
wróg
państwo narodowe
ruch narodowy
Opis:
Th is paper concerns Polish nationalist discourse. Th e author tries to describe the most important features of this discourse in a synthetic way taking into account a historical perspective. He claims that if it comes to its key elements, the structure of the discourse is constant despite changeable socio-political circumstances. Only less relevant elements like means used by nationalists in order to achieve their main goal which is the power change. Th e author of this paper formulates its conclusions on the basis of analysis of texts published on the websites associated with nationalist movement. Th e authors of analyzed texts are former members and leaders of Młodzież Wszechpolska which is among the most infl uential Polish nationalist organizations. Th erefore, their point of view can be consider as an adequate representative for Polish nationalist ideology in general.
Artykuł dotyczy polskiego dyskursu nacjonalistycznego. Autor podejmuje w nim próbę syntetycznego opisania najważniejszych cech tego dyskursu w perspektywie historycznej. Twierdzi, że zasadnicza struktura polskiego dyskursu nacjonalistycznego jest trwała, pomimo zmieniających się okoliczności społecznych i politycznych. Zmienne są w nim tylko elementy drugoplanowe, takie jak środki działania, mające służyć osiągnięciu założonych celów, z których głównym jest zdobycie władzy. Autor wyciąga swoje wnioski na podstawie analizy tekstów publikowanych na stronach internetowych związanych z organizacjami nacjonalistycznymi. Autorzy analizowanych tekstów są byłymi działaczami lub liderami jednej z nacjonalistycznych organizacji – Młodzieży Wszechpolskiej, a zatem ich poglądy stanowią adekwatną reprezentację ideologii nacjonalistycznej.
Źródło:
Journal of Modern Science; 2015, 26, 3; 349-362
1734-2031
Pojawia się w:
Journal of Modern Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Public Resistance in the National Liberation Movement of Poles in Right-Bank Ukraine in the First Half of the 1860s (From the Central State Historical Archive of Ukraine, Kyiv)
Autorzy:
Ivanenko, Oksana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1978011.pdf
Data publikacji:
2021-11-01
Wydawca:
National Academy of Sciences of Ukraine. The Institute of History of Ukraine
Tematy:
Polish national-liberation movement
Right-Bank Ukraine
Polish– Lithuanian Commonwealth
Russian Empire
Opis:
The article covers important manifestations and specifics of the protest culture of the Polish community within the South-Western region of the Russian Empire in the first half of the 1860s on the basis of analysis and synthesis of information from the documents of "Office of Kyiv, Podillya and Volyn Governor-General" (f.442) and "Office of the trustee of the Kiev school district" (f.707) of the Central State Historical Archive of Ukraine (Kyiv). Defending one's own cultural identity as a driver of national development is connected with the awareness of the political interests and goals of the liberation struggle of Poles. The unique influence of the Polish question on historical processes, the configuration of international relations in Europe during the "long 19th century" determines the relevance and scientific significance of the study and thinking of the history of Polish national and cultural movement. Comprehensive study of the Polish question in the European history of the 19th century is an important part of the scientific perception of interethnic contradictions and antagonisms in the Russian Empire and the reaction of European diplomacy and public opinion, a deeper understanding of the essence of Russian-Polish cultural and civilizational confrontation and its impact on Ukrainian national life. Following the three partitions of the Polish–Lithuanian Commonwealth (1772, 1793, 1795) most of the territories of this formerly powerful European state were incorporated into the Russian Empire, there was a fierce struggle for cultural and ideological dominance in the region. The Polish national liberation movement of the 1860s, which culminated in the January Uprising of 1863-1864, developed against a background of broad social and cultural resistance to Russian autocracy, manifested in such protest actions as mourning and serving panikhads for dead Poles, singing patriotic Polish songs and hymns, public wearing of national costumes, participation in anti-government manifestations and demonstrations, refusal to read prayers for the emperor in churches, and so on. Clergy and educators, as well as students and pupils, were the driving force behind this protest movement, which had an international resonance.
Źródło:
The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings; 2021, 30; 389-404
2411-345X
2415-7198
Pojawia się w:
The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Відображення національного руху та українсько-польських відносин у Галичині на сторінках преси українських громадівців на підросійській Україні (60-і рр. ХІХ – початок ХХ ст.)
Obraz ruchu narodowego i stosunków ukraińsko-polskich w Galicji na łamach prasy ukraińskich hromad rosyjskiej Ukrainy (lata 60. XIX w. – początek XX w.)
Autorzy:
Райківський, Ігор
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441923.pdf
Data publikacji:
2015-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
ukraiński (polski) ruch narodowy
Galicja Wschodnia
stosunki polsko-ukraińskie
Ukrainian (Polish) national movement
East Galicia
Polish-Ukrainian relations
Opis:
This article concerns problems of the Ukrainian national movement, Ukrainian-Polish relations and socio-political life in Austrian Galicia viewed by the Ukraine-oriented (connected with the activity of the so-called gromady established by Ukrainian inteligentia) press of the Russian empire from the 60s of the 19th century to the beginning of the 20th century. It has been based on the analysis of the texts published in the Petersburg scientific-literary journal “Osnowa” – “Canvas” („Основа”, 1861–1862), newspaper “Kijowski Telegraf” – “Kiev Telegraph” („Киевский Телеграф”, 1875–1876) and a historic-ethnographic and literary journal “Kijowska Starina” („Киевская Старина”, 1882–1906). The author also raises the problem of Ukrainian national unity on both sides of the Russian-Austrian border and whether or not Galician Ruthenians to the Ukrainian nation. Publications concerning Galicia in Ukrainian periodicals in Russia were most frequently brief, their contents prove weak contacts among leaders of the Ukrainian movement in the Russian empire and Habsburg monarchy. Despite strong censorship on the part of the Russian authorities, the editorial boards of Ukrainian journals favorably commented the activity of Ukrainian national activists in Galicia. They criticized, however, the supporters of the Moscow-oriented fraction.
Artykuł dotyczy problemów ukraińskiego ruchu narodowego, stosunków ukraińsko- -polskich oraz życia społeczno-politycznego w austriackiej Galicji w ujęciu ukrainofilskiej (powiązanej z działalnością tworzonych przez ukraińską inteligencję tzw. gromad) prasy Imperium Rosyjskiego od lat 60. XIX w. do początku XX w. Oparty został na analizie tekstów publikowanych na łamach petersburskiego naukowo-literackiego miesięcznika „Osnowa” („Основа”, 1861–1862), gazety „Kijowski Telegraf” („Киевский Телеграф”, 1875–1876) oraz pisma historyczno- etnograficznego i literackiego „Kijowska Starina” („Киевская Старина”, 1882–1906). Autor podnosi w nim też problem ukraińskiej jedności narodowej po obu stronach rosyjskoaustriackiej granicy i przynależności Rusinów galicyjskich do narodu ukraińskiego. Publikacje dotyczące Galicji na łamach ukraińskich periodyków w Rosji były najczęściej lakoniczne, ich treści świadczą o słabości kontaktów między przywódcami ukraińskiego ruchu w Imperium Rosyjskim i monarchii habsburskiej. Mimo silnej cenzury ze strony władz rosyjskich redakcje pism ukraińskich przychylnie komentowały działalność ukraińskich narodowców w Galicji, natomiast krytykowały zwolenników orientacji moskalofilskiej.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2015, 1; 153-175
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Некаторыя моманты беларускага нацыянальнага руху ў лёсе Фёдара Вернiкоўскага: самаацэнка i ацэнка паплечнiкаў
O niektórych momentach białoruskiego ruchu narodowego w świetle losów Fiodora Wernikowskiego: samoocena i ocena współtowarzyszy
Some stages of the Belarusian national movement in the fate of Fyodor Vernikovski: the self-assessment and assessment of close associates
Autorzy:
Лабынцаў, Юрый
Шчавiнская, Ларыса
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109087.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Fiodor Wernikowski
białoruski ruch narodowy
cerkiew prawosławna
II Rzeczpospolita
Fyodor Vernikovsky
Belarusian national movement
Orthodox Church
Interwar Poland
Opis:
Artykuł poświęcono jednemu z mniej znanych obecnie przywódców białoruskiego ruchu narodowego Fiodorowi Wernikowskiemu. Mniej lub bardziej szczegółowa ocena jego działalności, którą przeprowadził sam Wernikowski, jak również jego towarzysze broni stała się kanwą niniejszego artykułu. W analizie wykorzystano również inne źródła dokumentalne, związane z Wernikowskim i jego najbliższym otoczeniem.
The article is devoted to a little-known leader of the Belarusian national movement Fyodor Vernikovsky. The author of the article focuses on detailed evaluation of his activity made by Vernikovsky himself and his close associates. In the analysis other documentary sources related to Vernikovsky and people around him within years were used.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015; 161-179
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Некаторыя моманты беларускага нацыянальнага руху ў лёсе Фёдара Вернiкоўскага: самаацэнка i ацэнка паплечнiкаў
O niektórych momentach białoruskiego ruchu narodowego w świetle losów Fiodora Wernikowskiego: samoocena i ocena współtowarzyszy
Some stages of the Belarusian national movement in the fate of Fyodor Vernikovski: the self-assessment and assessment of close associates
Autorzy:
Лабынцаў, Юрый
Шчавiнская, Ларыса
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944728.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Fyodor Vernikovsky
Belarusian national movement
Orthodox Church
the interwar Poland
fiodor wernikowski
białoruski ruch narodowy
cerkiew prawosławna
ii rzeczpospolita
Opis:
Artykuł poświęcono jednemu z mniej znanych obecnie przywódców białoruskiego ruchu narodowego Fiodorowi Wernikowskiemu. Mniej lub bardziej szczegółowa ocena jego działalności, którą przeprowadził sam Wernikowski, jak również jego towarzysze broni stała się kanwą niniejszego artykułu. W analizie wykorzystano również inne źródła dokumentalne, związane z Wernikowskim i jego najbliższym otoczeniem.
The article is devoted to a little-known leader of the Belarusian national movement Fyodor Vernikovsky. The author of the article focuses on detailed evaluation of his activity made by Vernikovsky himself and his close associates. In the analysis other documentary sources related to Vernikovsky and people around him within years were used.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 161-179
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Białoruś i jej mieszkańcy w latach I wojny światowej w świetle wspomnień
Autorzy:
Korzeniowski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/625016.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Belarusians, First World War, memoirs, national consciousness, Belarusian national movement
historia Białorusi, Białorusini, I wojna światowa, wspomnienia
гісторыя Беларусі, беларусы, першая сусветная вайна, успаміны
Opis:
During the First World War, Belarus and its inhabitants became a recurrent subject in memories and memoirs alike. The observations and attempts at the assessment of events in the nearer and further perspective undertaken on an ongoing basis since the end of the Great War are of various cognitive value. It is worth noting that their authors originated not only from the local population, but could also be newcomers from the Polish lands. For the latter, the clash with Belarusian reality and society constituted an opportunity for a number of observations, including those concerning various aspects of human existence, mentality, culture and work. The reflections contained in this article, based on subjectively selected memoirs, constitute an attempt to present the conclusions of the authors of said memoirs regarding the attitudes of the residents of Belarusian governorates, the national consciousness of Belarusians, or several aspects of their political activity during the First World War. These observations have high cognitive value, as they define the distinctive traits of the local population, and assess their behavior during the war. The study also shows that Belarus and its inhabitants did not constitute a significant issue for the authors of the memoirs analyzed. The evolution of the Belarusian national movement was discussed therein only occasionally.
Białoruś i jej mieszkańcy w latach I wojny światowej stali się jednym z tematów wypełniających wspomnienia i pamiętniki. Obserwacje, podejmowane – w bliższej lub dalszej perspektywie od zakończenia Wielkiej Wojny – próby oceny zachodzących zdarzeń posiadają różny walor poznawczy. Warto zwrócić uwagę, że ich autorzy wywodzili się nie tylko z ludności miejscowej, ale także przybywali z ziem polskich. Dla tych ostatnich zetknięcie się z białoruską rzeczywistością i społeczeństwem niosło możliwość dokonania szeregu obserwacji, m.in. dotyczących: różnych aspektów ludzkiej egzystencji, mentalności, kultury czy pracy. Przedmiotem rozważań, prowadzonych na podstawie subiektywnie dobranych wspomnień, będzie próba przedstawienia dokonanych przez ich autorów obserwacji, a więc oceny postaw mieszkańców guberni białoruskich, świadomości narodowej Białorusinów czy postrzeganie niektórych aspektów ich działalności politycznej w latach I wojny światowej. Poczynione obserwacje mają ważny walor poznawczy. Pozwalają zapoznać się z charakterystyką miejscowej ludności, wypełniających wspomnienia i pamiętniki. Obserwacje, podejmowane – w bliższej lub dalszej perspektywie od zakończenia Wielkiej Wojny – próby oceny zachodzących zdarzeń posiadają różny walor poznawczy. Warto zwrócić uwagę, że ich autorzy wywodzili się nie tylko z ludności miejscowej, ale także przybywali z ziem polskich. Dla tych ostatnich zetknięcie się z białoruską rzeczywistością i społeczeństwem niosło możliwość dokonania szeregu obserwacji, m.in. dotyczących: różnych aspektów ludzkiej egzystencji, mentalności, kultury czy pracy. Przedmiotem a zarazem ich oceną formułowaną w latach I wojny światowej.
Беларусь і яе насельніцтва ў перыяд першай сусветнай вайны cталіса адной з папулярных тэм тагачасных успамінаў і дзённікаў. Назіранні, спробы непасрэднай ацэнкіздарэнняў, што адбываліся адразу пасля вялікай вайны ці трохі пазней, характарызуюццарозным пазнавальным узроўнем. Варта звярнуць увагу на тое, што іх аўтарамі былі нетолькі выхадцы з аўтахтоннага насельніцтва, але таксама і прышэльцы з польскіх земляў.Для польскіх бежанцаў сутыкненне з беларускай рэальнасцю і мясцовым насельніцтвамдавала магчымасць назнаёміцца з рознымі аспектaмі чалавечага жыцця, ментальнасці,культуры і дзейнасці. Прадметам даследавання, якое абапіраецца на матэрыялесуб’ектыўна выбраных аўтарам успамінаў, з’яўляецца спроба прадстаўлення назіранняўсведкаў, то бок ацэнкі пункту погляду жыхароў беларускіх губерняў, нацыянальнайсвядомасці беларусаў, успрымання некаторых аспектаў іх палітычнай дзейнасці ў перыядпершай сусветнай вайны. З разваг паўстае карціна, з якой вынікае, што Беларусь і яежыхары не былі непасрэдным прадметам зацікаўлення аўтараў успамінаў. Нягледзячы нагэта назіранні сведкаў і так прыносяць каштоўную інфармацыю. Дазваляюць пазнаёміццаз характарыстыкай аўтахтоннага насельніцтва і іх ацэнкай, з якой вынікае, што часткааўтараў успамінаў не разумее палітычных імкненняў беларусаў у так істотным для іхгісторыі перыядзе, якім з’яўляліся гады першай сусветнай вайны.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2018, 12
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józef Milik (1891–1944) – biografia polityczna podlaskiego posła i działacza społecznego
Autorzy:
Odziemczyk, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041055.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
social activist
MP
national movement National Party
People’s National Association
County Department
County self-government
National Unity Council
działacz społeczny
poseł
ruch narodowy
Stronnictwo Narodowe
Związek Ludowo-Narodowy
Wydział Powiatowy
Sejmik Powiatowy
Rada Jedności Narodowej
Opis:
The article refers to the figure of Józef Milik (1891–1944), a national movement parliamentarian and social activist from Podlasie. The article tries to present a political biography of a pre-war member of the People’s National Association and the National Party from 1928 to 1935 on the basis of available archival and statistical sources as well as studies and diaries. It also takes into account the political function of J. Milik’s social and self-government activities, especially with regard to his home Sokołów County. J. Milik was also a member of the County Department and County self-government and organizer of social life in his home municipality of Sterdyń. In this way, his way of life is shown, which made him one of the important figures of National Democracy on a regional and national scale becoming a part of the central authorities of the National Party. The author also presents J. Milk’s involvement in the development of conspiracy structures and activities in the National Unity Council – the parliament of the Polish Underground State during World War II. He stresses the continued need for research, in particular on this period, which is however limited by the quantity and content of sources.
Artykuł dotyczy postaci Józefa Milika (1891–1944), parlamentarzysty ruchu narodowego oraz działacza społecznego z Podlasia. Na podstawie dostępnych źródeł archiwalnych, statystycznych, opracowań i pamiętników starano się przedstawić biografię polityczną przedwojennego posła Związku Ludowo-Narodowego i Stronnictwa Narodowego w latach 1928–1935. Badaniami objęto także powiązaną z funkcją polityczną działalność społeczną i samorządową J. Milika, zwłaszcza w odniesieniu do jego rodzinnego powiatu sokołowskiego. J. Milik był bowiem także członkiem Wydziału Powiatowego i Sejmiku Powiatowego oraz organizatorem życia społecznego w swojej rodzinnej gminie Sterdyń. W ten sposób została ukazana jego droga życiowa, która spowodowała, że stał się jedną z ważnych postaci endecji w skali regionu i kraju, wchodząc m.in. w skład centralnych organów władzy Stronnictwa Narodowego.Autor przedstawił również zaangażowanie J. Milika w rozwój struktur konspiracyjnych i działalność w Radzie Jedności Narodowej – parlamencie Polskiego Państwa Podziemnego podczas II wojny światowej. Podkreślił dalszą potrzebę badań zwłaszcza nad tym okresem, którą jednak ogranicza ilość i zawartość źródeł.
Źródło:
Res Historica; 2021, 51; 511-534
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrześcijański ruch narodowy na ziemiach polskich w latach 1885‒1945
Autorzy:
Kurzawa, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647535.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
national movement, Second Republic, political thought, national ideas, organizational activity, underground activity, conspiracy
ruch narodowy, II Rzeczpospolita Polska, myśl polityczna, idee narodowe, działalność organizacyjna, działalność konspiracyjna
Opis:
The article shows an evolutionary process of Polish Christian national movement. Presentation of the full picture of the issue in question required the use of historical, behavioral and decision-making methods. Throughout discussed time-frame (1885–1945), we can highlight four distinct periods. During each of these periods, national organizations were affected in different ways – both internally and externally. The first period is the time of Partitioned Poland (1885–1918). Afterwards comes the time of the democratic Second Republic (1918–1926). Next one is Poland under the authoritarian regime (1926–1939) and lastly, the underground activity period (1939–1945). Acting in a multidimensional way (in social, political and military terms), the Polish Christian national movement has evolved organizationally and ideologically many times as a result of various historical events.
Artykuł ma na celu zaprezentowanie ewolucji polskiego chrześcijańskiego ruchu narodowego. Ukazanie pełnego obrazu tytułowej tematyki wymagało wykorzystania metod historycznych, behawioralnej oraz decyzyjnej. W prezentowanych latach możemy wyróżnić cztery okresy funkcjonowania ruchu, zgodnie z którymi został podzielony artykuł. Każdy z nich charakteryzuje się odmiennymi warunkami wewnętrznymi oraz zewnętrznymi wpływającymi na działania organizacji narodowych. Pierwszy to okres funkcjonowania narodowców w czasach zaborów (lata 1885‒1918). Następnie zaprezentowano działania w warunkach niepodległej demokratycznej II Rzeczypospolitej (lata 1918‒1926). Kolejny etap to działalność w warunkach autorytaryzmu (lata 1926‒1939) oraz okres działalności konspiracyjnej (lata 1939‒1945). Działając wielowymiarowo, zarówno społecznie, politycznie, jak i militarnie, polski chrześcijański ruch narodowy wielokrotnie ewoluował organizacyjnie oraz ideologicznie w wyniku różnorodnych wydarzeń historycznych.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2018, 25, 1
1428-9512
2300-7567
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcje ustrojowe polskiego obozu narodowego w XXI wieku na przykładzie Ligi Polskich Rodzin i Ruchu Narodowego
Autorzy:
Koziełło, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050123.pdf
Data publikacji:
2022-04-01
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
League of Polish Families
National Movement
political thought
political system of Poland
Liga Polskich Rodzin
Ruch Narodowy
myśl polityczna
ustrój polityczny Polski
Opis:
Artykuł stanowi analizę koncepcji ustrojowych współczesnego polskiego obozu narodowego, reprezentowanego przez Ligę Polskich Rodzin (2001–2011) oraz Ruch Narodowy (od 2012). Obie partie dążyły do stworzenia państwa narodowego, w którym naród polski miałby dominującą pozycję i realizował własne interesy. Zdaniem przywódców obu partii tylko państwo narodowe może realizować politykę wszechstronnego rozwoju wewnętrznego – społecznego, ekonomicznego i militarnego, czyniąc z Polski ważny podmiot polityki międzynarodowej oraz zapewniając jej mieszkańcom bezpieczeństwo i dobrobyt.
This article analyses the political concepts of the contemporary Polish national camp, represented by the League of Polish Families (2001–2011) and the National Movement (since 2012). Both parties strived to create a national state in which the Polish nation would have a dominant position and pursue its own interests. According to the leaders of both parties, only a nation-state can pursue a policy of comprehensive internal social, economic and military development, making Poland an important player in international politics and ensuring the security and prosperity of its citizens.
Źródło:
Polityka i Społeczeństwo; 2022, 20, 1; 57-73
1732-9639
Pojawia się w:
Polityka i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kaszubi Pomorza Zachodniego a państwo polskie w latach 1918-1939. Próba nowego spojrzenia
West Pomeranian Kashubians and the Polish State in 1918–1939. An Attempt at a New Perspective
Autorzy:
Skóra, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591138.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Kashubians
Polish National Movement in Germany
West Pomerania
Education of the Polonia
national minorities
Kaszubi
polski ruch narodowy w Niemczech
Pomorze Zachodnie
oświata polonijna
mniejszości narodowe
Opis:
Artykuł poświęcony jest niewielkiej (ok. 6000) grupie Kaszubów, którzy po wytyczeniu granicy polsko-niemieckiej w 1920 roku, pozostali w Niemczech. Zamieszkiwali głównie powiaty bytowski i lęborski. Państwo polskie – kierując się względami politycznymi i narodowymi – przywiązywało do nich dużą wagę. Wysyłano tam nauczycieli, instruktorów, urzędników konsularnych, by wspierać polską świadomość narodową. Niemcy sprzeciwiali się tym działaniom, uważając je za ingerencję w życie obywateli niemieckich. Zakładali też, że świadomość kaszubskiej odrębności nie jest tożsama z polską świadomością narodową. Owe zmagania po części przyczyniły się do utrwalenia polskości w obu powiatach, lecz w zakresie indywidualnym były podstawą do wielu osobistych dramatów (zwłaszcza w okresie drugiej wojny światowej i miesięcy ją poprzedzających). Część Kaszubów z badanych powiatów po 1945 roku opuściła Polskę i przeniosła się do Niemiec.
The article concerns the small (ca. 6,000) group of Kashubians who, after the Polish- German border was set in 1920, remained in Germany. They lived mostly in Bytów and Lębork counties. The Polish state – for political and national reasons – considered them very significant. Teachers, instructors, consular public servants were sent there to strengthen the Polish national awareness. The Germans opposed these actions, and considered them an interference with the lives of the German citizens. They also assumed that the awareness of the Kashubian distinctiveness is not the same as the Polish national awareness. This struggle partially contributed to the strengthening of Polishness in both counties. However, for individuals in was often a source of personal tragedies (especially in the period of the Second World War and the months before it). Part of the Kashubians from the counties considered in this research have left Poland after 1945 and moved to Germany.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2017, 3; 93-132
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ruch „Supraciu” a rządy Aleksandra Łukaszenki – charakterystyka i metody działania
The 'Supraciu' Movement and the Rule of Alexander Lukashenko - Characteristics and Methods of Operation
Autorzy:
Kazak, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2139523.pdf
Data publikacji:
2022-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
Tematy:
Białoruś
terroryzm
partyzantka
totalitaryzm
protest
ruch narodowowyzwoleńczy
Belarus
terrorism
guerrilla warfare
totalitarianism
national liberation movement
Opis:
W artykule przedstawiono metody oddziaływania poszczególnych grup rewolucyjnego ruchu „Supraciu” na Białorusi. Przedmiotem badań jest weryfikacja celów działania ruchu „Supraciu” jako ugrupowania opozycyjnego wobec białoruskiego reżimu i określenie jego statusu w strukturze organizacji narodowowyzwoleńczych. Zasadniczą metodą badawczą jest analiza materiałów z różnych mediów, w tym społecznościowych. Celem niniejszej pracy jest ocena skuteczności działań tych ugrupowań. Przyjętą tezą wyjściową jest stwierdzenie, że ruch „Supraciu” jest ruchem narodowowyzwoleńczym, który posługuje się terrorem dla osłabienia dyktatorskiego reżimu Aleksandra Łukaszenki. Kierując się tym założeniem zaprezentowano metody i efektywność grup – członków ruchu „Supraciu” oraz dokonano oceny perspektywy rozwoju tego ruchu na Białorusi.
The article presents the methods of influencing particular groups of the revolutionary “Supraciu” movement in Belarus. The subject of the research is to verify the goals of the "Supraciu" movement as an opposition to the Belarusian regime and to define its status in the structure of national liberation organizations. The main research method is the analysis of materials from various media, including social media. The study aims to evaluate the effectiveness of the activities of these groups. The adopted thesis is that the "Supraciu" movement is a national liberation movement that uses terror to weaken the dictatorial regime of Alexander Lukashenka. Following this assumption, the methods and effectiveness of group members of the "Supraciu" movement were presented, and the prospects for the development of this movement in Belarus were assessed.
Źródło:
Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego; 2022, 16, 1; 108-132
1896-8848
2450-3436
Pojawia się w:
Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa do biografii ks. Karola Koziołka
An Interpretation of Priest Karol Koziołek’s Biography
Autorzy:
Masnyk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595547.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
polskie życie narodowe
Związek Polaków w Niemczech
księża w polskim ruchu narodowym
wybory parlamentarne
Polish national life
Polish Union in Germany
priests in the Polish national movement
parlimentary elections
Opis:
The priest, Karol Koziołek is a parson of the Grabin parish near to Prudnik, and is one of the head activists of the Polish national movement in Opole Silesia. In 1928 he became a member of the Provincial Assembly, he also attempted to gain a seat in the Prussian parliament and the parliament of German Reich, although was not successful. In the years 1930–1935 he performed the function of chairman of the District of the Polish Union in Germany. He worked with a huge amount of dedication to preserving the use of the Polish language in the Catholic Church. His speeches in defence of the Polish language in schools and the Catholic Church resulted in many attacks and threats directed at his name by nationalist societies in Germany. Priest Koziołek played a special role in the formation of the local unions and social life in Opole Silesia. His huge authority amongst locals, and their attachment to the Catholic faith was not left without an effect on the process of the formation of Polish national attitude.
Ks. Karol Koziołek, proboszcz parafii w Grabinie koło Prudnika, to jeden z czołowych działaczy polskiego ruchu narodowego na Śląsku Opolskim. W 1928 r. został posłem do sejmiku prowincjonalnego. Ubiegał się także, chociaż bezskutecznie, o mandat do sejmu pruskiego i parlamentu Rzeszy Niemieckiej. W latach 1930–1935 sprawował funkcję prezesa Dzielnicy I Związku Polaków w Niemczech. Z ogromnym zaangażowaniem działał na rzecz zachowania języka polskiego w Kościele. Jego wystąpienia w obronie języka polskiego w szkole i Kościele stały się powodem wielu ataków i pogróżek kierowanych pod jego adresem przez środowiska nacjonalistyczne w Niemczech. Ks. Koziołek odegrał szczególną rolę w kształtowaniu życia społecznego lokalnych skupisk na Śląsku Opolskim. Jego ogromny autorytet wśród miejscowej ludności i jej przywiązanie do wiary katolickiej nie pozostało bez wpływu na proces kształtowania polskich postaw narodowych.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2020, 40, 1; 215-225
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działania krymskotatarskiego ruchu narodowowyzwoleńczego w warunkach aneksji Krymu (na przykładzie blokady półwyspu)
Autorzy:
Voytyuk, Oksana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678317.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Crimean Tatars national liberation movement
occupation
blockade
peninsula
Crimea
naval blockade
food transport blockade
energy blockade
Opis:
The actions of Crimean Tatars national liberation movement under сonditions of annexation of the Crimea (example of Crimea blockade)In 2015, due to the rapidly changing political and economic situation in the world, the issue of annexation of the Crimea gave way to such news as the political situation in Syria, and Russia's participation in hostilities in this country, the imposition of sanctions on Russia and their impact on the Russian economy, falling oil prices and its effects, the situation with refugees in the European Union. To draw attention to the problem of the annexation of the Crimea and Crimean Tatars Mejlis and its chairman Refat Chubarov and political leader of the Crimean Tatars Mustafa Dzhemilev initiated a peace action of blockade of Crimea. Blockade had two stages – transporto and food blockade and energy blockade. The action ended with the start of 2016 year. Regardless that Crimean Tatars failed to achieve the main goal - to release all political prisoners, blockade showed how high there is peninsula’s dependence from Ukraine's economy. Działania krymskotatarskiego ruchu narodowowyzwoleńczego w warunkach aneksji Krymu (na przykładzie blokady półwyspu)W 2015 roku, w związku z dynamicznie zmieniającą się sytuacją polityczną i gospodarczą na świecie, kwestia aneksji Krymu ustąpiła miejsca takim wiadomościom jak sytuacja w Syrii i udział Rosji w działaniach wojennych na terenie tego kraju, nałożenie sankcji na Rosję oraz ich wpływ na rosyjską gospodarkę, spadek cen ropy naftowej i jego skutki, sytuacja z uchodźcami w Unii Europejskiej. Celem zwrócenia uwagi na aneksję Krymu i problem Tatarów Krymskich, Medżlis z siedzibą w Kijowie przewodniczącym Refatem Czubarowym i politycznym przywódcą Tatarów Krymskich Mustafą Dżemilewym inicjowali bezterminową pokojową akcję blokady Krymu. Blokada miała dwa etapy – transportowo-towarowy i energetyczny. Akcja zakończyła się wraz z rozpoczęciem 2016 roku. Bez względu na to, że nie udało się osiągnąć głównego celu – uwolnienia więźniów politycznych, blokada pokazała wysoki stopień zależności półwyspu od gospodarki Ukrainy.
Źródło:
Sprawy Narodowościowe; 2016, 48
2392-2427
Pojawia się w:
Sprawy Narodowościowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
«Беларуская санацыя» ў Польшчы (1928–1937): паміж канфрантацыяй і лаяльнасцю
„Sanacja białoruska” w Polsce (1927–1937): między konfrontacją a lojalnością
“Belarusian sanation” in Poland (1928–1937): between confrontation and loyality
Autorzy:
Горны, Аляксандр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437006.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
Tematy:
białoruski ruch narodowy
Zachodnia Białoruś
Polska międzywojenna
„białoruska sanacja”
grupa Łuckiewicza-Ostrowskiego
Belarusian national movement
Western Belarus
interwar Poland
“Belarusian sanation”
Luckievič-Astroŭski group
Opis:
W okresie międzywojennym w białoruskim ruchu narodowym na zachodniej Białorusi w Polsce istniało wiele prądów politycznych. Wśród nich była „białoruska sanacja” („grupa Łuckiewicza-Ostrowskiego”), która powstała po zdelegalizowaniu przez władze polskie Białoruskiej Włościańsko-Robotniczej Hromady. Przedstawiciele „białoruskiej sanacji” postulowali porzucenie radykalnej walki politycznej i rozpoczęcie poszukiwania kompromisu z władzami polskimi w celu zachowania istniejących białoruskich organizacji kulturalnych i oświatowych. Takie poglądy wyznawały m.in. organizacje Centrasajuz i Towarzystwo Białoruskiej Oświaty. Jednocześnie „białoruska sanacja” była dość krytycznie ustosunkowana wobec polityki polonizacyjnej i występowała w roli „konstruktywnej opozycji” wobec władz polskich. Przyczyną upadku „białoruskiej sanacji” były wewnętrzne nieporozumienia między przywódcami tego obozu politycznego.
A number of political trends existed in the Belarusian national movement in Western Belarus in Poland in the interwar period. One such political trend was the “Belarusian sanation” (“Luckievič-Astroŭski group”), which arose after the Polish authorities dissolved the Belarusian Peasants Workers Hramada. Followers of the “Belarusian sanation” proposed to abandon the radical political struggle and begin a search for a compromise with the Polish authorities to preserve the existing Belarusian cultural and educational organizations. Based on these ideas, such organizations as Centrasajuz and the Belarusian Education’s Association were created. At the same time, the “Belarusian sanation” was quite critical of polonization policy and acted as a “constructive opposition” towards the Polish authorities. The reason for the decline of the “Belarusian sanation” was internal disagreement among the leaders of this political direction.
Źródło:
Przegląd Środkowo-Wschodni; 2019, 4; 91-115
2545-1324
Pojawia się w:
Przegląd Środkowo-Wschodni
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowoczesna Litwa – czy istniała alternatywa dla modelu państwa narodowego?
Autorzy:
Staliūnas, Darius
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601940.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
litewski ruch narodowy
państwo narodowe
naród polityczny
Litwa etnograficzna
I wojna światowa
Lithuanian national movement
nation-state
civic nation
ethnographic Lithuania
World War I
Opis:
Niniejszy artykuł to próba wyjaśnienia, czy program litewskiego ruchu narodowego w końcu XIX i na początku XX w. rzeczywiście zawierał alternatywę dla modelu społeczeństwa/państwa narodowego, jak często twierdzi historiografia litewska. Prowadzone badania pokazują, że litewski ruch narodowy, podobnie jak większość etnonacjonalizmów w Europie Środkowo-Wschodniej, był zorientowany na model państwa narodowego.The present article seeks to explain whether the programme of the Lithuanian national movement of the late nineteenth and early twentieth century included an alternative to the model of nation state, as has often been argued in the Lithuanian literature on the subject. Research reveals that the Lithuanian national movement, like a majority of ethnic nationalisms in Central and Eastern Europe, was oriented towards the model of thenation-state.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2018, 125, 2
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Absolute Independence For Indian Christians” – The World Missionary Conference Edinburgh 1910 In The Debates Of The Protestant Christian Elite In Southern India
Autorzy:
Koschorke, Klaus
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1398534.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
World Missionary Conference Edinburgh 1910
Indian Christians elites
Indigenous Christian Press
Emancipatory movements
Church independency
National Church Movement
Opis:
The high expectations expressed in the missionary press for the 1910 World Missionary Conference in Edinburgh frequently determine also the discussions of South Indian protestant Christians, which are reflected in their journal, “The Christian Patriot” (Madras 1890ff). Edinburgh is perceived here as a “universal” event, in which “all branches” of (protestant) Christianity are represented and racial barriers are “absolutely lost.” At the same time, further expectations are directed at the conference which go well beyond the agenda of conservative missionaries. These include the demand for the swift granting of “absolute independence for Indian Christians.” In addition, the selection and role of Indian representatives at the Edinburgh Conference are discussed with much controversy. 
Źródło:
Annales Missiologici Posnanienses; 2016, 21; 37-52
1731-6170
Pojawia się w:
Annales Missiologici Posnanienses
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybory prezydenckie w Republice Gruzji w 2013 roku – koniec ery Micheila Saakaszwilego
Президентські вибори в Республіці Грузія в 2013 році – кінець ери Михайла Саакашвілі
Autorzy:
Wojtasiewicz, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/489520.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Naukowe w Żytomierzu
Tematy:
Mikhel Saakaszvili,
Bidzina Ivaniszvili,
Gorgi Margvelaszvili,
Dawid Barkarze,
Nino Burdjanadze,
Iraki Garibaszvili,
United National Movement, Georgian Dream,
2013 presidential elections in Georgia,
2012 parliamentary elections in Georgia
Opis:
The aim of the article is to show issues connected with presidential elections of 27 October 2013 in the Republic of Georgia, when Giorgi Margvelaszvili was chosen President. The introduction presents the political situation of Georgia after the presidential elections of 2012, which saw the victory of the Georgian Dream coalition of Bidzina Iwaniszvili, and ended the nine year rule of the United National Movement of Mikheil Saakaszvili. The article later elaborates on the issue of by-elections for the Georgian parliament of December 2013, pre-election polls, profiles of presidential candidates and the election campaign. In conclusion, the results of the presidential elections are presented, as well as the oath-taking ceremony, first actions of the newly-elected president and the end of Mikhel Saakaszvili’s second and last term in office. The political positions of new leaders of Georgia - President Giorgi Margvelaszvili and Prime Minister Irakli Garibaszvili have also een analysed.
Źródło:
Studia Politologica Ucraino-Polona; 2014, 4; 202-216
2312-8933
Pojawia się w:
Studia Politologica Ucraino-Polona
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odtwarzanie dziejów i kreacja legendy. Współczesna pamięć o Białoruskiej Włościańsko-Robotniczej Hromadzie a proces formowania tradycji historycznej i tożsamości narodowej Białorusinów
Autorzy:
Wysocki, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607583.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the Belarusian Peasants’ and Workers’ Union (Hramada)
Belarusian national movement
historical tradition
Belarusians in the Second Polish Republic
Białoruska Włościańsko-Robotnicza Hromada
Białoruś
tradycja historyczna
pamięć historyczna
Opis:
The paper discusses the issues of the Belarusian Peasants’ and Workers’ Union (Hramada) in modern Belarusian historical traditions. The Hramada had existed very briefly (1926–1927), but in a very short period of time lots of Belarusians had joined it. Because of its great popularity, the Hramada was the most influential party in the history of the Belarusian national movement. Despite its extreme-left social and political orientation, in the Soviet historiography that party had never been described as the communist one. That kind of the attitude is also employed by present Belarusian official state ideology. But the past of the formation, that had left a mark on the biography of the majority of Belarusian nationalists in the Second Polish Republic, is not the piece of the Belarusian historical memories yet.
W artykule zostały omówione kwestie dotyczące obecności Białoruskiej Włościańsko-Robotniczej Hromady we współczesnej białoruskiej tradycji historycznej. Partia ta, choć na scenie politycznej istniała bardzo krótko (1926–1927), była ewenementem w historii białoruskiego ruchu politycznego. W bardzo krótkim czasie pociągnęła za sobą wielotysięczne masy ludności białoruskiej. Pomimo skrajnie lewicowego programu w historiografii radzieckiej nie została potraktowana jako partia komunistyczna, dlatego przekaz o jej istnieniu był bardzo schematyczny i skąpy. Do wzorców tych nawiązuje współczesne państwo białoruskie. Powoduje to, że wiedza o formacji, która odcisnęła piętno na życiorysie większości białoruskich działaczy narodowych w II Rzeczypospolitej, nie jest domeną dominującego na Białorusi nurtu pamięci historycznej.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2016, 71
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Myśl polityczna polskiego konspiracyjnego ruchu narodowego w czasie II wojny światowej
Political thought of polish underground national movement during World War II
Autorzy:
Kurzawa, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2195075.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
myśl polityczna
ruch narodowy
konspiracja
cele wojenne
granice
mniejszości narodowe
ustrój
gospodarka
bezpieczeństwo kraju
oświata
wychowanie
political thought
national movement
conspiracy
war aims
boundaries
ethnic minorities
political system
economy
national security
education
upbringing
Opis:
Nationalists were one of the numerous Polish political movements during World War II. Actively engaging in the fight against the occupying forces, they suffered heavy losses, but does not prevent them in the creation of significant heritage in the field of political thought. The aim of the article is to present the political thought of Polish national movement during the Second World War. Historical, qualitative and comparative methods were used. The whole has been divided into several parts,, in which author examines the with issues of political thought as: Polish war aims, vision of state borders, ratio to national minorities, vision of the political system, economic vision, vision of national security, education and upbringing. The whole article has to show how rich the heritage of those generations.
Narodowcy byli jednym z liczniejszych polskich ruchów politycznych w trakcie II wojny światowej. Czynnie angażując się w walkę z okupantem, ponieśli dotkliwe straty, jednak nie przeszkodziło im to w stworzeniu znacznego dorobku z dziedziny myśli politycznej. Celem artykułu jest zaprezentowanie myśli politycznej polskiego ruchu narodowego w latach II wojny światowej. Zastosowane zostały metody historyczne, jakościowe oraz metoda porównawcza. Całość została podzielona na części, w których autor zajmuje się takimi zagadnieniami z myśli politycznej, jak: cele wojenne Polski, wizja granic państwa, stosunek do mniejszości narodowych, wizja ustroju politycznego, wizja gospodarki, wizja bezpieczeństwa kraju oraz oświata i wychowanie. Artykuł ma ukazać, jak bogaty jest dorobek tamtych pokoleń.
Źródło:
Świat Idei i Polityki; 2017, 16; 324-354
1643-8442
Pojawia się w:
Świat Idei i Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ks. dziekan Franciszek Pogrzeba (1873-1941) - duszpasterz, społecznik i górnośląski działacz plebiscytowy 1921 r.
The Rev. Dean Franciszek Pogrzeba (1873-1941) – a priest, community worker and Upper-Silesian activist during the Plebiscite
Autorzy:
Patelski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106659.pdf
Data publikacji:
2021-12-09
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
ks. Franciszek Pogrzeba
duchowieństwo śląskie
parafia Łubniany
plebiscyt górnośląski
polski ruch narodowy na Górnym Śląsku
the Rev. Franciszek Pogrzeba
Silesian clergy
parish of Łubniany
the Plebiscite in Upper Silesia
Polish national movement in Upper Silesia
Opis:
Prezentowany artykuł jest przyczynkiem do biografii duchownego katolickiego, proboszcza parafii w Łubnianach na Górnym Śląsku – ks. Franciszka Pogrzeby. W 1907 r. ks. Pogrzeba, jako jeden z czternastu kapłanów, podpisał tzw. „Odezwę księży”, w myśl której zerwali oni współpracę z  katolicką Niemiecką Partią Centrum oraz wsparli posłów „Koła Polskiego” w parlamencie niemieckim. Po I wojnie światowej ks. Pogrzeba działał na rzecz przyłączenia Górnego Śląska do Polski. Po  podziale tego regonu, zagrożony przez niemieckich nacjonalistów, musiał uciekać do Polski. Resztę życia spędził jako proboszcz parafii w Przyszowicach, położonych w należącej do Polski części Górnego Śląska.
The article is a contribution to the biography of the Catholic clergyman, parish priest in the parish of Łubniany located in Upper Silesia – the Rev. Franciszek Pogrzeba. He was one of the fourteen priests who signed the so-called “Appeal to Priests”, in compliance with which they broke off their cooperation with the Catholic German Center Party (Deutsche Zentrumspartei) and supported the Deputies of the “Polish Circle” in the German Parliament. After World War 1, the Rev. Pogrzeba actively engaged for incorporation of Upper Silesia into Poland. Following the division of the region, threatened by German nationalists, he had to flee to Poland, where he spent the rest of his life working as a parish priest in Przyszowice situated in the part of Upper Silesia belonging to Poland.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2021, 28, 2; 232-245
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The fallacy of 'scientific elections' in the COVID-era: exploring the challenges of managing the 2020-2021 elections in Uganda
Błąd "wyborów naukowych" w erze COVID. Odkrywanie wyzwań związanych z zarządzaniem wyborami 2020-2021 w Ugandzie
Autorzy:
Sempijja, Norman
Brito, Paula Mora
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2054016.pdf
Data publikacji:
2022-06-06
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
scientific elections
Uganda
National Resistance Movement
COVID-19
Uganda Electoral Commission
election management
wybory naukowe
Narodowy Ruch Oporu
komisja wyborcza Ugandy
zarządzanie wyborami
Opis:
COVID-19 broke out in the period that Uganda was due to have presidential and parliamentary elections, posing a very precarious human security challenge. The ruling party (National Resistance Movement; NRM) faced the challenge of passing power to the Speaker of parliament if elections were not to be held. To mitigate the public health challenges and maintain power, the government acquiesced to an election process without public campaigns. Instead, campaigns were to be held over the radio, TV, and social media in what came to be known as 'scientific elections.' However, in a country hamstrung by massive political and bureaucratic corruption and an entrenched regime that uses violence against opponents, little attention was paid to the fairness of the process, especially in terms of access to media resources by the opposition. Conversely, as elections are about crowds and showmanship, the Ugandan Electoral Commission struggled with the ever-evolving electoral campaign process, especially as large spontaneous crowds sprang up on the campaign trail of the political candidates. The opposition needs a large crowd for legitimacy and a show of popularity. To mitigate this, the ruling party used violence against opposition members as an excuse to enforce standard operating procedures (SOPs) for the prevention of COVID-19, yet its candidates were left to gather crowds. This radicalized some of the opposition that used media outlets to call for violence and ethnic cleansing. This qualitative study delves into the extent to which the 'scientific elections' process was designed to produce a fair outcome of the 2021 elections in Uganda. This study uses the rational choice theory to explore the calculations of different stakeholders. The study relies on secondary data, especially available in media outlets, but also primary data through reports and social media and speeches of key figures in the political landscape in Uganda. The study finds that the Independent Electoral Commission was caught between two highly sophisticated opponents and did not have the capacity and agency to enforce the rules in the political game. In the end, the key facets of the 'scientific elections' process were found wanting and did not produce a fair outcome of the 2021 elections in Uganda.
Pandemia COVID-19 rozpoczęła się w okresie, gdy w Ugandzie miały się odbyć wybory prezydenckie i parlamentarne, co stanowiło wyzwanie dla bezpieczeństwa ludności. Partia rządząca (Narodowy Ruch Oporu) stanęła wobec sytuacji przekazania władzy przewodniczącemu parlamentu, gdyby wybory miały się nie odbyć. Aby złagodzić problemy związane ze zdrowiem publicznym i utrzymać władzę, rząd zgodził się na proces wyborczy bez kampanii publicznych. Zamiast tego miały zostać przeprowadzone kampanie w radiu, telewizji i mediach społecznościowych, w tak zwanych "wyborach naukowych". Jednak w kraju ogarniętym masową korupcją polityczną i biurokratyczną oraz z zakorzenionym reżimem, który stosuje przemoc wobec przeciwników, niewiele uwagi poświęcono sprawiedliwości tego procesu, zwłaszcza w kwestii dostępu opozycji do zasobów medialnych. I odwrotnie, ponieważ w wyborach chodzi o tłumy i popisy, Ugandyjska Komisja Wyborcza zmagała się z ciągle ewoluującym procesem kampanii wyborczej, zwłaszcza że na szlaku kampanii kandydatów politycznych pojawiły się spore spontaniczne tłumy. Opozycja potrzebuje dużego tłumu dla legitymizacji i pokazania popularności. Partia rządząca użyła przemocy wobec członków opozycji pod pretekstem egzekwowania standardowych procedur operacyjnych w celu zapobiegania COVID-19, ale jej kandydaci mogli gromadzić tłumy. Doprowadziło to do radykalizacji części opozycji, która wykorzystywała media do wzywania do przemocy i czystek etnicznych. Opisane w artykule badanie jakościowe sprawdza, w jakim stopniu proces "wyborów naukowych" został zaprojektowany w celu uzyskania sprawiedliwego wyniku wyborów w 2021 r. w Ugandzie. Badanie wykorzystuje teorię racjonalnego wyboru do zbadania kalkulacji różnych interesariuszy. Opiera się na danych wtórnych, zwłaszcza doniesieniach medialnych, ale także na danych pierwotnych z raportów, mediów społecznościowych i przemówień kluczowych postaci ze sceny politycznej Ugandy. Z badania wynika, że niezależna komisja wyborcza miała do czynienia z dwoma wysoce wyrafinowanymi przeciwnikami i nie miała możliwości ani sprawczości do egzekwowania reguł w grze politycznej. Ostatecznie okazało się, że kluczowe aspekty procesu "wyborów naukowych" były niesprawcze i nie przyniosły sprawiedliwego wyniku wyborów w 2021 r. w Ugandzie.
Źródło:
Studia z Polityki Publicznej; 2022, 9, 1(33); 13-32
2391-6389
2719-7131
Pojawia się w:
Studia z Polityki Publicznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organizacja Wojskowa Pomorza (1918-1920). Polska konspiracja zbrojna w okresie poprzedzającym powrót Pomorza do Polski
Autorzy:
Olstowski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529374.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
Pomorze
polski ruch narodowy
Organizacja Wojskowa Pomorza
powrót Pomorza do Polski
Pommern
polnische Nationalbewegung
Pommersche Militärorganisation
Rückkehr Pommerns zu Polen
Pomerania
the Polish national movement
the Pomeranian Military Organization
the return of Pomerania to Poland
Opis:
Organizacja Wojskowa Pomorza, istniejąca od końca 1918 do początków 1920 r., była jedną z kilku polskich regionalnych konspiracyjnych organizacji wojskowych powstałych po I wojnie światowej, stawiających sobie za cel przyłączenie ich dzielnic do odradzającego się państwa polskiego. Będąc częścią polskiego ruchu narodowego w prowincji Prusy Zachodnie, w tym także odbiciem jego struktury społecznej, stanowi po upływie stu lat interesujące zjawisko z punktu widzenia historii wojskowej, ale i historii społecznej, zarówno w skali regionalnej, jak i ogólnopolskiej. Nikły stan zachowanej bazy źródłowej skutkuje do dziś skromnym stanem badań nad tą organizacją. W prezentowanym tekście – na miarę źródłowych możliwości – przedstawiono kolejne etapy jej rozwoju organizacyjnego i główne obszary działalności, w powiązaniu z działaniami ruchu polskiego na Pomorzu i sytuacją polityczno-militarną tego obszaru w roku poprzedzającym powrót jego większej części do Polski w styczniu i lutym 1920 r., jak też zmieniającymi się w tym okresie oczekiwaniami wobec OWP ze strony Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej i Dowództwa Głównego Sił Zbrojnych w Zaborze Pruskim w Poznaniu i naczelnych polskich władz wojskowych w Warszawie. Sformułowano też postulat dalszych badań nad OWP, jej kadrą kierowniczą szczebla centralnego i terenowego oraz bazą członkowską, w powiązaniu z analogicznymi badaniami nad innymi polskimi konspiracjami wojskowymi tamtego czasu: Polską Organizacja Wojskową, Polską Organizacją Wojskową Zaboru Pruskiego oraz Polską Organizacją Wojskową Górnego Śląska.
Die Pommersche Militärorganisation bestand von Ende 1918 bis Anfang 1920 und war eine von mehreren polnischen regionalen konspirativen Militärorganisationen, die nach dem 1. Weltkrieg entstanden und sich den Anschluss ihrer Regionen an den wieder entstehenden polnischen Staat zum Ziel setzten. Als Teil der polnischen Nationalbewegung in der Provinz Westpreußen und dabei auch ein Abbild ihrer sozialen Struktur stellt sie nach dem Ablauf von hundert Jahren ein interessantes Phänomen aus der Perspektive der Militärgeschichte, aber auch der Sozialgeschichte dar, sowohl im regionalen wie im gesamtpolnischen Maßstab. Die schlechte Quellenlage hat bis heute dazu geführt, dass der Forschungsstand zu dieser Organisation bescheiden ist. Im vorliegenden Text werden im Rahmen der durch die Quellen gegebenen Möglichkeiten die verschiedenen Etappen ihrer organisatorischen Entwicklung und die Hauptgebiete ihrer Aktivität vorgestellt, in Verbindung mit den Aktivitäten der polnischen Bewegung in Pommern und der politisch-militärischen Lage dieses Gebiets im Jahr vor der Rückkehr seines größten Teils an Polen im Januar und Februar 1920, ebenso die sich in dieser Zeit wandelnden Erwartungen an die Organisation von Seiten des Kommissariats des Obersten Volksrats und der Obersten Führung der Streitkräfte im Preußischen Teilungsgebiet in Posen und der obersten polnischen Militärführung in Warschau. Formuliert wird auch die Notwendigkeit weiterer Forschungen zur Organisation, ihres Führungskaders auf zentraler und lokaler Ebene sowie ihrer Mitgliederbasis, in Verbindung mit analogen Forschungen zu anderen polnischen militärischen Konspirationen in dieser Zeit: der Polnischen Militärischen Organisation, der Polnischen Militärischen Organisation des Preußischen Teilungsgebiets sowie der Polnischen Militärischen Organisation von Oberschlesien.
The  Military Organization of Pomerania, operating from the end of 1918 to the beginning of 1920, was one of several Polish regional underground military organizations established after World War I, aiming to incorporate their districts into the reviving Polish state. As part of the Polish national movement in West Prussia, it reflected  the provinces’s inhabitants’  social structure. After a hundred years it constitutes an interesting phenomenon from the point of view of not only military history, but also social history- both on a regional and national level. The poor condition of the preserved source base still results in a modest state of research concerning this organization. The presented text presents subsequent stages of its organizational development and the main areas of activity, along  with the activities of the Polish movement in Pomerania and the political and military situation of this area in the year preceding the return of most of Pomerania to Poland in January and February 1920.  It also takes into consideration the expectations towards the Military Organization of Pomerania as expressed by  the Commissariat of the Supreme People's Council and the Main Command of the Armed Forces in the Prussian Partition in Poznań and the Polish Supreme Military Authorities in Warsaw. A postulate was also formulated to carry out  further research on the Military Organization of Pomerania, its management at the central and local levels, and a membership base, in conjunction with similar research on other Polish military underground movements of that time: the Polish Military Organization, the Polish Military Organization of the Prussian Partition and the Polish Military Organization of Upper Silesia.
Źródło:
Rocznik Toruński; 2019, 46
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy naprawdę unia została wykreślona z projektów Litwy nowoczesnej w końcu XIX – na początku XX wieku?
Was the Union Really Erased from the Modern Lithuanian Statehood Projects in the Late Nineteenth – Early Twentieth Centuries
Autorzy:
Miknys, Rimantas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131668.pdf
Data publikacji:
2020-09-19
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
idea of the (Lublin) Union
Lithuanian national movement
Lithuanian statehood projects
“Lithuanian federalism”
Lithuanian and Polish historiography
idea unii polsko-litewskiej (lubelskiej)
litewski ruch narodowy
projekty państwowości Litwy
„federalizm litewski”
historiografia litewska a polska
Opis:
W artykule podjęto próbę krytycznej oceny tezy funkcjonującej w historiografii litewskiej, a częściowo także polskiej, że idea unii obu państw została wyeliminowana z projektów litewskiego ruchu narodowego ukształtowanych w końcu XIX i na początku XX w. Wyniki analizy ukazują potrzebę badań koncepcji federalizmu litewskiego, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii wpływu na nią unii polsko-litewskiej.
The article offers a critical assessment of the deeply entrenched view in Lithuanian and Polish historiography that the idea of the (Lublin) Union was erased from the Lithuanian statehood projects created within the Lithuanian national movement in the late nineteenth–early twentieth centuries. Summarising the critical assessments made against this idea, several theses were formulated based on which further research could be conducted that could explain the effects of the Union on the formation and development of “Lithuanian federalism”.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2020, 6; 221-234
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Białoruski ruch narodowy w szkołach prawosławnych w Polsce w latach 20-tych XX wieku
Autorzy:
Gornyj, Aleksandr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624880.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Belarusian national movement
Western Belarus
interwar Poland
Orthodox Church
Vilnius Theological Seminary
Belarusization
białoruski ruch narodowy
Zachodnia Białoruś
Polska międzywojenna
cerkiew
seminarium duchowne w Wilnie
białorutenizacja
беларускі нацыянальны рух
Заходняя Беларусь
міжваенная Польшча
Праваслаўная царква
Віленская духоўная семінарыя
беларусізацыя
Opis:
The Belarusian national movement in interwar Poland significantly increased its influence on various aspects of social and cultural life, including the Orthodox Church in the 1920s. In the socio-political discourse of the Belarusian minority in Poland the Belarusization of the Orthodox Church and its institutions was actively discussed. One of the main conditions of this process was the expansion of the Belarusian Orthodox component in education, especially in the Vilnius Seminary and at the Theological Faculty of the University of Warsaw, the goal being to bring up a new generation of Belarusian priests. The influence of the Belarusian national movement in these institutions was reflected in the participation of teachers and students in the Belarusian political life, the teaching of the Belarusian language, the creation of Belarusian groups and creative teams.
Białoruski ruch narodowy w Polsce międzywojennej znacznie zwiększył swój wpływ na różne aspekty życia społecznego i kulturalnego, w tym na Cerkiew prawosławną. W dyskursie społeczno-politycznym białoruskiej mniejszości narodowej w Polsce aktywnie dyskutowano nad białorutenizacją Cerkwi i jej instytucji. Jednym z głównych warunków tego procesu była ekspansja białoruskiego składnika w szkołach prawosławnych w celu kształtowania nowej generacji białoruskich księży prawosławnych, głównie w seminarium w Wilnie oraz na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Wpływ białoruskiego ruchu narodowego w tych instytucjach znalazł odzwierciedlenie w udziale nauczycieli i uczniów w białoruskim życiu politycznym, nauczaniu języka białoruskiego, tworzeniu białoruskich grup i zespołów twórczych.
У 1920–ыя гады беларускі нацыянальны рух у міжваеннай Польшчы значна пашырыў свой уплыў на розныя сферы грамадскага і культурнага жыцця, у тым ліку і на Праваслаўную царкву. У грамадска-палітычным дыскурсе беларускай меншасці Польшчы актыўна абмяркоўвалася пытанне пра беларусізацыю Праваслаўнай царквы і яе інстытутаў. Адным з галоўных варункаў гэтага працэсу з’яўлялася пашырэнне беларускага кампанента ў праваслаўных навучальных установах з мэтай выхавання новага пакалення беларускіх праваслаўных святароў, асабліва ў Віленскай духоўнай семінарыі і на багаслоўскім факультэце Варшаўскага ўніверсітэта. Уздзеянне беларускага нацыянальнага руху на гэтыя ўстановы выяўлялася ва ўдзеле выкладчыкаў і навучэнцаў у беларускім палітычным жыцці, выкладанні беларускай мовы, арганізацыі беларускіх кружкоў і творчых калектываў.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2016, 10
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie Państwo Podziemne wobec propozycji rozmów polsko-białoruskich w latach 1941–1944
Autorzy:
Wysocki, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624796.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish Underground State, Polish-Belarusian talks, Belarusian national movement, Radaslaŭ Astroŭski, Vaclaŭ Ivanoŭski
Polskie Państwo Podziemne, rozmowy polsko-białoruskie, białoruski ruch narodowy, Radosław Ostrowski, Wacław Iwanowski
Польская падпольная дзяржава, польска-беларускія перамовы, нацыянальны рух, Радаслаў Астроўскі, Вацлаў Іваноўскі, Ян Станкевіч
Opis:
This paper gives an account of the talks between the Polish Underground State and members of the Belarusian political communities over the years 1941–1944. Following the attack of the Third Reich on the Soviet Union, the Belarusians found themselves under German occupation, which had an impact both on the Polish Underground State structures and the Belarusian resistance movement. Convinced that the Third Reich was bound to fail, the two organisations should have allied themselves with each other on the premise of common objectives. Were they, however, able to break the deadlock on mutual animosity, distrust, bias, belittling and disparaging? The answer to that question lies in the remaining source material. Upon analysis of archival documents, it is possible to state that the Polish Underground State did not consider the Belarusian resistance movement as a potential partner for cooperation. The Poles maintained a rigid stance on the issue of pre-war borders, which determined the character of the dialogue between the Polish Underground and the Belarusian political environment. They also largely underestimated the resources of the Belarusian resistance, which might have played a key role in reversing the situation in the region. A group of Belarusian activists were persistent in their attempts to contact the Polish Underground State nevertheless. These were Vaclaŭ Ivanoŭski, Jan Stankievič, and Radaslaŭ Astroŭski. However, the talks were low-level and conducted on an irregular basis, and their character was exploratory rather than focusing on particular problems. They were thus futile from the very beginning. Improving Polish-Belarusian relations in the course of the war was an enormous challenge which neither of the parties could cope with, and which ultimately determined the fate of both nations in the post-war period.
Tematem artykułu są rozmowy prowadzone przez Polskie Państwo Podziemne z członkami białoruskich środowisk politycznych w latach 1941–1944. Po ataku III Rzeszy na ZSRR obszary zamieszkane przez Białorusinów znalazły się pod okupacją niemiecką. Zmieniło to sytuację zarówno działających na tym terenie struktur Polskiego Państwa Podziemnego, jak też białoruskiego ruchu narodowego. Przekonanie o nieuniknionej przegranej III Rzeszy powinno było rodzić świadomość wspólnoty celów. Czy potrafiono jednak wyjść z wcześniejszego impasu wzajemnych animozji, niedowierzań, uprzedzeń, lekceważenia i niedoceniania?. By uzyskać odpowiedź na to pytanie należy sięgnąć do zachowanego materiału źródłowego. Analiza dokumentów archiwalnych pozwala jednoznaczne stwierdzić, że Polskie Państwo Podziemne nie traktowało białoruskiego ruchu narodowego jako poważnego partnera. Jego członkowie stali na stanowisku utrzymania przedwojennych granic, co determinowało charakter prowadzonych rozmów. Nie doceniano też zaplecza białoruskiego ruchu narodowego, które mogło odegrać kluczową rolę w zmianie sytuacji politycznej w regionie. Mimo to grupka działaczy białoruskich stała na stanowisku porozumieniu z Polakami (Wacław Iwanowski, Jan Stankiewicz, Radosław Ostrowski), poszukiwała kontaktów z Polskim Państwem Podziemnym. Rozmowy miały charakter nieregularnych wymian zdań, prowadzonych na niskim szczeblu, raczej sondażowych niż problemowych. Takie podejście skazywało je na porażkę i sprawiło, że ułożenie relacji polsko-białoruskich w warunkach wojennych okazało się wyzwaniem, które przerosło obie strony, a także zaważyło na losach obu narodów po II wojnie światowej.
Тэмай дадзенага артыкула з’ яўляюцца перамовы, якія праводзіліся паміж Польскай падпольнай дзяржавай і членамі беларускіх палітычных суполак у перыяд 1941–1944 гг. Пасля нападзення Трэцяга рэйха на СССР тэрыторыі, на якіх пражывалі беларусы, трапілі пад нямецкую акупацыю. Гэта паўплывала як на дзейнасць Польскай падпольнай дзяржавы, так і на беларускі нацыянальны рух. Перакананне пра непазбежнае паражэнне Трэцяга рэйха павінна было прывесці да ўсведамлення агульнай мэты. Ці змаглі, аднак, зразумець польскі і беларускі бакі, што знаходзіліся ў тупіку ўзаемных варожасці, недаверу, прадузятасці, пагарды, недаацэньвання? Адказ на гэтае пытанне трэба шукаць у архіўных матэрыялах. Аналіз дакументаў дазволіў нам адназначна сцвердзіць, што Польская падпольная дзяржава не ставілася да беларускага нацыянальнага руху як да сапраўднага партнёра. Яе члены лічылі, што неабходна вярнуць даваенныя межы, што абумоўлівала характар усіх перагавораў з беларускім бокам. Неадпаведна быў ацэнены рэзерв беларускага нацыянальнага руху, які мог сыграць асноўную ролю ў змене палітычнага становішча ў рэгіёне. Нягледзячы на гэта група беларускіх дзеячоў была зацікаўлена пагадненнем з палякамі (Вацлаў Іваноўскі, Ян Станкевіч, Радаслаў Астроўскі) і спрабавала наладзіць зносіны з Польскай падпольнай дзяржавай. Гэтыя кантакты аднак не мелі рэгулярнага характару, праводзіліся на нізкім узроўні і з’ яўляліся хутчэй зборам інфармацыі, чым праблемнай дыскусіяй. Па прычыне такога падыходу загаддзя было вядома, што перамовы скончацца паразай. Узровень кантактаў сведчыў пра тое, што наладзіць польска-беларускія адносіны ў ваенных умовах было выклікам, які перавысіў магчымасці абодвух бакоў, а пасля другой сусветнай вайны паўплываў на лёс абодвух народаў
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2019, 13
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Białoruś w niemieckojęzycznych publikacjach w latach 1910–1930
German publications concerning Belarus in 1910–1930
Нямецкамоўныя публiкацыi аб Беларусi ў 1910–1930-ыя гады
Autorzy:
Bieder, Hermann
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944339.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Нямецкамоўныя публiкацыi
вайсковая акруга Верхнi Усход
цывiльная адмiнiстрацыя
беларускi нацыянальны рух
german language publications concerning belarus
german administration of belarus in world war one
german military district ober ost
belarusian national movement
Opis:
У артыкуле разглядаюцца маючыя дачыненне да Беларусi нямецкамоўныя публiкацыi 1910–1930 гадоў. Упершыню нямецкамоўная лiтаратура, прысвеча- ная геаграфii, гаспадарцы, гiсторыi i нацыянальным меньшынствам Беларусi, пабачыла свет у Германii i Аўстра-Венгрыi падчас Першай сусветнай вайны. Прычынай гэтай павышанай увагi да Беларусi ў нямецкай i аўстрыяцкай грамадскасцi была нямецкая акупацыя пэўных рэгiёнаў Беларусi з восенi 1915 да лютага 1918 года. Нямецкiя ўлады так званай вайсковай акругi "Обер Ост" [Верхнi Усход] падтрымлiвалi стварэнне цывiльнай адмiнiстрацыi, школьнай сiстэмы i прэсы на нацыянальных мовах, часта ў паразуменнi з беларускiм нацыянальным рухам. У нямецкiх вайсковых пададдзелах адбывалi сваю вайсковую службу прадстаўнiкi маладой нямецкай культурнай элiты – не толькi ваенныя аглядальнiкi, але i пiсьменнiкi, паэты, фiлолагi, мастакi, гiсторыкi мастацтва, археолагi, геаграфы i эканамiсты, якiя пераважна ў Вiльнi пазнаёмiлiся з беларускiмi iнтэлiгентамi, а таксама з штодзённым жыццём беларускага насельнiцтва, яго культурай, мовай, фальклорам i гiсторыяй. У мiжваенны перыяд гэтыя iнтэлiгенты замацавалi свае ваенныя ўражааннi ў значнай колькасцi публiкацый у галiнах краязнаўства, лiтаратуразнаўства, мовазнаўства, гiсторыi мастацтва i геаграфii. Беларускiя навукоўцы (фiлолагi, гiсторыкi), галоўным чынам у дваццатыя гады, таксама апублiкавалi вынiкi сваiх даследаванняў у нямецкамоўных выданнях.
The article reports on German language publications concerning Belarus in the period of 1910–1930. During World War One, for the first time, literature specialized in geography, economics, history and national minorities of Belarus was published in Germany and Austro-Hungary. The reason of this increased attention to Belarus was the German occupation of some territories of Western Belarus from autumn 1915 to February 1918. The German authorities of the so called military district Ober Ost [Upper East] supported the building of a civil administration, school system and press in national languages, often in accordance with the requirements of Belarusian national movement. In the German armed forces were also representatives of the young German cultural elite – not only war correspondents, but also writers, poets, philologists, painters, art historians, archaeologists, geographers and economists, who especially in Vilnius became acquainted not only with Belarusian intellectuals but also with the everyday life of Belarusian population, its culture, language, folklore and history. In the interwar years many of these intellectuals assimilated their war experiences in a lot of publications in the fields of regional studies, belles lettres, linguistics, art history and geography. Mainly in the twenties some Belarusian intellectuals (philologists, historians, literary critics) published their results of research in German publishing houses and periodicals.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 333-343
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Białoruś w niemieckojęzycznych publikacjach w latach 1910–1930
German publications concerning Belarus in 1910–1930
Нямецкамоўныя публiкацыi аб Беларусi ў 1910–1930-ыя гады
Autorzy:
Bieder, Hermann
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109161.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Нямецкамоўныя публiкацыi
вайсковая акруга Верхнi Усход
цывiльная адмiнiстрацыя
беларускi нацыянальны рух
German language publications concerning Belarus
German military district Ober Ost
German administration of Belarus in World War One
Belarusian national movement
Opis:
У артыкуле разглядаюцца маючыя дачыненне да Беларусi нямецкамоўныя публiкацыi 1910–1930 гадоў. Упершыню нямецкамоўная лiтаратура, прысвеча- ная геаграфii, гаспадарцы, гiсторыi i нацыянальным меньшынствам Беларусi, пабачыла свет у Германii i Аўстра-Венгрыi падчас Першай сусветнай вайны. Прычынай гэтай павышанай увагi да Беларусi ў нямецкай i аўстрыяцкай грамадскасцi была нямецкая акупацыя пэўных рэгiёнаў Беларусi з восенi 1915 да лютага 1918 года. Нямецкiя ўлады так званай вайсковай акругi "Обер Ост" [Верхнi Усход] падтрымлiвалi стварэнне цывiльнай адмiнiстрацыi, школьнай сiстэмы i прэсы на нацыянальных мовах, часта ў паразуменнi з беларускiм нацыянальным рухам. У нямецкiх вайсковых пададдзелах адбывалi сваю вайсковую службу прадстаўнiкi маладой нямецкай культурнай элiты – не толькi ваенныя аглядальнiкi, але i пiсьменнiкi, паэты, фiлолагi, мастакi, гiсторыкi мастацтва, археолагi, геаграфы i эканамiсты, якiя пераважна ў Вiльнi пазнаёмiлiся з беларускiмi iнтэлiгентамi, а таксама з штодзённым жыццём беларускага насельнiцтва, яго культурай, мовай, фальклорам i гiсторыяй. У мiжваенны перыяд гэтыя iнтэлiгенты замацавалi свае ваенныя ўражааннi ў значнай колькасцi публiкацый у галiнах краязнаўства, лiтаратуразнаўства, мовазнаўства, гiсторыi мастацтва i геаграфii. Беларускiя навукоўцы (фiлолагi, гiсторыкi), галоўным чынам у дваццатыя гады, таксама апублiкавалi вынiкi сваiх даследаванняў у нямецкамоўных выданнях.
The article reports on German language publications concerning Belarus in the period of 1910–1930. During World War One, for the first time, literature specialized in geography, economics, history and national minorities of Belarus was published in Germany and Austro-Hungary. The reason of this increased attention to Belarus was the German occupation of some territories of Western Belarus from autumn 1915 to February 1918. The German authorities of the so called military district Ober Ost [Upper East] supported the building of a civil administration, school system and press in national languages, often in accordance with the requirements of Belarusian national movement. In the German armed forces were also representatives of the young German cultural elite – not only war correspondents, but also writers, poets, philologists, painters, art historians, archaeologists, geographers and economists, who especially in Vilnius became acquainted not only with Belarusian intellectuals but also with the everyday life of Belarusian population, its culture, language, folklore and history. In the interwar years many of these intellectuals assimilated their war experiences in a lot of publications in the fields of regional studies, belles lettres, linguistics, art history and geography. Mainly in the twenties some Belarusian intellectuals (philologists, historians, literary critics) published their results of research in German publishing houses and periodicals.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015; 333-343
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mniejszość bez reprezentacji... Kwestia przedstawicieli środowisk białoruskich w Radzie Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1939–1945
Autorzy:
Wysocki, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081354.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
National Council of the Republic of Poland
Polish-Belarusian relations
Belarusians in the years of World War II
Belarusian national movement
Rada Narodowa Rzeczypospolitej Polskiej
stosunki polsko-białoruskie
Białorusini w latach II wojny światowej
białoruski ruch narodow
Нацыянальная Рада Рэспублікі Польшча
польска-беларускія адносі- ны
беларусы ў гады ІІ сусветнай вайны
беларускі нацыянальны рух
Opis:
W artykule omówiono próby poszerzenia Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej o przedstawicieli ludności białoruskiej w latach 1939-1945. Wspomniany organ powstał w grudniu 1939 r. jako ciało opiniujące działalność Prezydenta i Rządu RP. Wprowadzenie do jego składu reprezentantów Białorusinów miało być aktem traktowania ich jako równoprawnych współobywateli oraz potwierdzeniem trwania władz polskich na uchodźstwie na stanowisku nienaruszalności granicy wschodniej państwa polskiego. Wobec braku szerszego poparcia politycznego dla inicjatywy ze strony ówczesnych polskich partii politycznych i niekonsekwencji działań Rządu RP wszystkie próby wyłonienia przedstawicieli ludności białoruskiej i ściągnięcia ich do Londynu kończyły się porażką. Sposób realizacji planu odsłaniał charakter polityki narodowościowej Rządu RP na uchodźstwie w latach 1939-1945. Niewprowadzenie przedstawiciela Białorusinów do Rady Narodowej RP skutkowało dalekosiężnymi następstwami i miało bezpośredni wpływ na losy regionu i jego mieszkańców.
The following article discusses the attempts to expand the National Council of the Republic of Poland by introducing representatives of the Belarusian population in the years 1939-1945. The aforementioned structure was established in December 1939 as an opinion authority on the activities of the President and the government of the Republic of Poland. The introduction of representatives of Belarusians into its composition was supposed to be an act of treating them as equal fellow citizens and confirmation of the persistence of the Polish authorities-in-exile on the position of inviolability of the eastern border of the Polish state. In the absence of wider political support for the initiative from the Polish political parties of the time and the inconsistency of the actions of the Polish government, all attempts to select representatives of the Belarusian population and bring them to London ended in failure. The way the plan was implemented revealed the nature of the national policy of the Polish Government-in-Exile in the years 1939-1945. Failure to introduce Belarusian representatives onto the National Council of the Republic of Poland resulted in far-reaching consequences and had a direct impact on the fate of the region and its inhabitants.
У артыкуле разглядаюцца спробы ўвесці ў склад Нацыянальнай Рады Рэспублікі Польшчы прадстаўнікоў беларускага насельніцтва ў 1939–1945 гадах. Згаданая рада ўзнікла ў снежні 1939 г. як орган, які дае заключэнні аб дзейнасці прэзідэнта і ўрадa РП. Увядзенне ў склад рады беларускіх прадстаўнікоў мела быць актам трактавання іх як раўнапраўных суграмадзян і пацвярджэннем збоку польскага эміграцыйнага ўрадa прынятай пазіцыі па непарушнасці ўсходняй мяжы польскай дзяржавы. З-за адсутнасці шырокай падтрымкі ініцыятывы збоку тагачасных палітычных польскіх партый і непаслядоўнасці ў дзеяннях урадa РП усе спробы вылучэння прадстаўнікоў беларускага насельніцтва і іх пераезду ў Лондан заканчваліся паразай. Спосаб рэалізацыі планa выявіў характар палітыкі па нацыянальным пытанні эміграцыйнага ўрадa РПў 1939–1945 гадах. Неўвядзенне беларускага прадстаўніка ў Нацыянальную Раду Рэспублікі Польшчы мела далёкасяжныя наступствы і аказала непасрэдны ўплыў на лёс рэгіёна і ягонага насельніцтва
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2021, 15; 33-53
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polacy wobec białoruskich aspiracji narodowych w Mińsku w 1917 roku
Autorzy:
Tarasiuk, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624866.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
historia Mińska
History of Belarus
Belarusian national movement
Poles in Kresy
history of Minsk
Polish organisations in Belarus
historia Białorusi
białoruski ruch narodowy
Polacy na Kresach
organizacje polskie na Białorusi
гісторыя Беларусі
беларускі нацыянальны рух
палякі на ўсходніх ускраінах
гісторыя Мінска
польскія арганізацыі ў Беларусі
Opis:
This article explores changes in the attitudes of Poles towards the Belarusian national aspirations during great transformations in Russia, i.e. in 1917. At that time, Poland had to acknowledge the fact that its efforts to establish itself as the protector of the Belarusian peoples had petered out. Consequently, the Poles adopted different attitudes to possible cooperation with Belarusian politicians, from denying such a possibility altogether (National Democracy) to considering them equal partners (Polish Democratic Union, or PZD).
Artykuł przedstawia zmiany stosunku Polaków do białoruskich aspiracji narodowych w Mińsku w czasie wielkich przemian w Rosji, czyli w 1917 r. Polacy musieli wówczas zaakceptować fakt, że polityka dalszego pełnienia roli patrona ludności białoruskiej już się wyczerpała. Wśród Polaków doszło wtedy do ukształtowania się różnych poglądów na możliwość współpracy z politykami białoruskimi, od pozycji negowania takiej możliwości (endecja) po traktowanie ich jako równoprawnych partnerów (PZD).
У публікацыі адлюстраваны змены ў адносінах палякаў да беларускіх нацыянальных памкненняў у Мінску ў час важных трансфармацыяў у Расіі, менавіта ў 1917 г. У гэты час палякі павінны былі прыняць факт, што палітыка далейшага імкнення да ролі патрона беларускага насельніцтва скончылася. Адначасова ў асяроддзі палякаў сфарміраваўся спектр розных поглядаў на магчымасць супрацоўніцтва з беларускімі палітыкамі, ад пазіцыі адмаўлення такой магчымасці (Нацыянальна-дэмакратычная партыя Беларусі) да раўнапраўнага партнёрскага стаўлення (Польскі дэмакратычны саюз Беларусі).
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2016, 10
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aleksander Bocheński wobec działalności i koncepcji Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego
Autorzy:
Orzełek, Ariel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/609021.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Aleksander Bocheński
geopolityka
Patriotyczny Ruch Odrodzenia Narodowego
Polska Rzeczpospolita Ludowa
publicystyka
realizm polityczny
stan wojenny
geopolitics
Patriotic Movement for National Rebirth
Polish People’s Republic
Opis:
Działalność Aleksandra Bocheńskiego w Patriotycznym Ruchu Odrodzenia Narodowego była wyrazem jego politycznych koncepcji w latach osiemdziesiątych. Wiązały się one z apologią polityki ekipy gen. Jaruzelskiego oraz podkreślaniem skutków geopolitycznego położenia Polski. Ewolucja stosunku Bocheńskiego do PRON-u była wyrazem jego wzrastającego rozczarowania działaniami władzy w tym czasie. Aleksander Bocheński’s activity in the Patriotic Movement for National Rebirth was an expression of his political concepts in the eighties. They were meant as the apology of policy conducted by Gen. Jaruzelski’s team and emphasised the consequences of geo-political situation of Poland. An evolution of Bocheński’s attitude towards the Movement was provoked by his disappointment with the government’s actions at that time.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2018, 50, 1
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish Peasants in Eastern Galicia: Indifferent to the Nation or Pillars of Polishness? National Attitudes in the Light of Józef Chałasiński’s Collection of Peasant Youth Memoirs
Autorzy:
Struve, Kai
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601737.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Eastern Galicia (Ukraine)
Józef Chałasiński
peasantry
national identity
Polish peasant movement
Opis:
The following article will discuss Polish national attitudes among peasants in Eastern Galicia in the light of memoirs of peasant youth that the sociologist Józef Chałasiński collected in 1938 and analysed in his seminal work Młode pokolenie chłopów [The young generation of peasants]. It will start with a discussion of differences in processes of the integration of peasants into the Polish nation in Western and Eastern Galicia until WWI. The article will argue that Western Galician peasants, represented in the Polish peasant parties, embraced the idea of being the ‘pillars of Polishness’ while for Roman Catholic or Polish speaking peasants in Eastern Galicia that remained rather an ascription by nationalist circles of the Polish intelligentsia. This condition, as Józef Chałasiński’s collection of memoirs show, does not seem to have changed much during the interwar period.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2014, 109
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polski ruch zawodowy wobec Obozu Zjednoczenia Narodowego (1937–1939)
The Polish Trade Union Movement vs the National Unity Camp (1937–1939)
Autorzy:
Zackiewicz, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233765.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
National Unity Camp
Polish trade union movement
labour movement
1937–1939
Obóz Zjednoczenia Narodowego
polski ruch związkowy
ruch robotniczy
Opis:
W artykule scharakteryzowano stosunek największych polskich central związkowych do Obozu Zjednoczenia Narodowego. Zróżnicowane opinie na temat OZN, wyrażane w latach 1937–1939 przez przedstawicieli organizacji związkowych, a także podejmowane w związku z tym działania były w dużej mierze uwarunkowane nastawieniem ideowym poszczególnych środowisk. Wynikały też z zaszłości historycznych i powiązań niektórych central z partiami politycznymi. Były również konsekwencją rywalizacji o prymat w ruchu zawodowym.
The article characterises the attitude of the largest Polish trade union centres towards the Camp of National Unity (Polish: Obóz Zjednoczenia Narodowego, OZN). The differing opinions on OZN expressed between 1937 and 1939 by representatives of trade union organisations and the actions taken in their consequences were, to a large extent, conditioned by the ideological stance of individual circles. They also resulted from historical backgrounds and the relations of some headquarters with political parties. They were also a consequence of competition for supremacy in the labour movement.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2022, 54, 3; 47-68
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Litewskie siostry Zofia i Jadwiga Chodakowskie (Sofija Smetonienė i Jadvyga Tūbelienė)
Lithuanian sisters Zofia and Jadwiga Chodakowski (Sofija Smetonienė and Jadvyga Tūbelienė)
Autorzy:
BUCHOWSKI, KRZYSZTOF
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/561534.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Zofia i Jadwiga Chodakowskie
Sofija Smetonienė
Jadvyga Tūbelienė
litewski ruch odrodzenia narodowego
Litwa
Kowno
pierwsza dama
żona premiera
reżim tautininków
Zofia and Jadwiga Chodakowski
Lithuanian national revival movement
Lithuania
Kaunas
first lady
wife of the prime minister
tautininkai regime
Opis:
Na przełomie XIX i XX w. całkiem duża grupa polskiej szlachty na Litwie przyjęła litewską narodowość. Rodzina Chodakowskich należała do tego grona. Zofia i Jadwiga Chodakowskie od dzieciństwa angażowały się w działalność litewskiego ruchu odrodzenia narodowego. Po ukończeniu gimnazjum Zofia wyszła za mąż za Antanasa Smetonę. Małżeństwo zamieszkało w Wilnie. W ich mieszkaniu powstał najważniejszy ośrodek działalności litewskiej w mieście. Jadwiga wyjechała na studia do Petersburga, gdzie poznała m.in. Augustinasa Voldemarasa. Następnie została wykładowczynią w szkole wyższej. Podczas okupacji niemieckiej Litwy Antanas Smetona został przewodniczącym Litewskiej Rady Państwowej (Taryby). Pod koniec I wojny światowej Jadwiga Chodakowska wróciła z Rosji i została zaangażowana do służby dyplomatycznej litewskiego państwa. Kiedy Antanas Smetona został prezydentem, jego żona Zofia (Sofija Smetonienė) stała się pierwszą damą. Jadwiga (Jadvyga) wyszła za mąż za Juozasa Tūbelisa, który od 1929 r. był premierem Litwy. W latach 30. ubiegłego wieku siostry Sofija i Jadvyga były najbardziej wpływowymi kobietami na Litwie, doprowadziły m.in. do upadku kariery Augustinasa Voldemarasa. Wiele osób oskarżało je o nadużywanie władzy. W 1940 r. Sofija Smetonienė i Jadvyga Tūbelienė wraz z mężami i resztą rodzin opuściły Litwę i schroniły się w USA, gdzie mieszkały do końca życia.
At the turn of the 19th and 20th centuries, quite a large group of Polish nobility in Lithuania adopted the Lithuanian nationality. The Chodakowski family belonged to this group. Zofia and Jadwiga Chodakowski were involved in the Lithuanian national revival movement since their childhood. After graduating from middle school, Zofia married Antanas Smetona. The couple lived in Vilnius. In their apartment the most important activity centre of Lithuanian in the city was created. Jadwiga went to study in St. Petersburg, where she met Augustinas Voldemaras. Then she became a lecturer at a college. During the German occupation of Lithuania, Antanas Smetona became the chairman of the Lithuanian State Council (Taryba). At the end of World War I, Jadwiga Chodakowska returned from Russia and was engaged in the diplomatic service of the Lithuanian state. When Antanas Smetona became President, his wife Zofia (Sofia Smetonienė) became the First Lady. Jadwiga (Jadvyga) married Juozas Tūbelis, who was the prime minister of Lithuania since 1929. In the 1930s, the sisters Sofia and Jadvyga were the most influential women in Lithuania. They caused, among others, the fall of Augustinas Voldemaras’ career. Many people accused them of abuse of power. In 1940, Sofija Smetonienė and Jadvyga Tūbelienė, together with their husbands and other families, left Lithuania and took refuge in the USA, where they lived until the end of their lives.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2019, 2(7); 171-200
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Solidarity”-A Contribution to Social Movement Theory
Autorzy:
Latoszek, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929365.pdf
Data publikacji:
2006-03-30
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Socjologiczne
Tematy:
“Solidarity” as a multifunctional social movement
“Solidarity” as a national independence
movement
“old” social movements
“new” social movements
democratic culture
reform and modernisation
Opis:
This article is an attempt to link the attributes of “Solidarity” with the movement’s place in the theory of social movements. The evolutionary paradigm has left a gap with respect to selection and systematisation of these movements. The historical approach must be adopted in order to fill in this gap. It is therefore necessary to focus on “Solidarity” as a special case in the context of the history of nation, within the framework of the totalitarian macro-formation produced by the solutions adopted after World War II. “Solidarity’s” contribution was not limited to one country only. It also helped to trigger more general transformation and globalisation processes. The rationality of “Solidarity” is rooted in systemic contingencies which required the development of an effectivemethod-sit-in strikes-but also negotiations with the regime. However, the democratic culture rooted in national tradition was the decisive factor. In the West, the state was already being viewed as an obsolete form, whereas the lesson which was learned from the Polish experience was that the sovereign state is essential for reform and modernisation. The validity of this lesson was confirmed in practice. The author argues that “Solidarity” did not fit into the schematic distinction between “old” and “new” movements. Class interests were not a priority, neither were the interests of minorities, as they are in the West.
Źródło:
Polish Sociological Review; 2006, 153, 1; 39-54
1231-1413
2657-4276
Pojawia się w:
Polish Sociological Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies