„Jaka szkoła, taki nauczyciel”, czyli narodowościowe konteksty pracy nauczyciela ludowego w Galicji drugiej połowy XIX i początku XX wieku

Fach nauczyciela ludowego rozpatruje się w kontekście wymogów ruchu narodowego na tle zaostrzenia stosunków polsko-ukraińskich w Galicji w drugiej połowie XIX i na początku XX w. Nauczyciele szkół ludowych, jako najniższe ogniwo warstwy inteligenckiej, zobowiązywali się do bycia działaczami ruchu narodowego i do wykonywania funkcji poïredników między szerokimi warstwami społeczeństwa a intelektualną elitą kraju. Te obowiązki często przeczyły zawodowej funkcji nauczyciela.

From the standpoint of ideologists of national movements teachers as the lowest link of intellectuals were obliged to carry out the intermediary functions between diěerent population stratums and elite representatives. These responsibilities often contradicted with the educational function of a teacher, compelling him to seek a compromise between national and professional requirements. The teacher’s choice in favor of national duties has often become a source of conflicts with a school administration and authorities in province.