Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "national movement" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-72 z 72
    Tytuł:
    WYKORZYSTANIE MEDIÓW SPOŁECZNOŚCIOWYCH JAKO PLATFORMY PROWADZENIA SPORÓW POLITYCZNYCH. KAZUS PROJEKTU POLSKIEGO RUCHU NARODOWEGO „MEDIA NARODOWE”
    THE USE OF SOCIAL MEDIA AS A PLATFORM FOR CONDUCTING POLITICAL DISPUTES: THE CASE OF THE PROJECT OF THE ‘NATIONAL MEDIA’ POLISH NATIONAL MOVEMENT
    Autorzy:
    Szwed-Walczak, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/513747.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    ‘National Media’
    Polish national movement
    social media
    political dispute
    Opis:
    The aim of the research was to investigate the nature of the political dispute in social media of the Polish national movement (‘National Media’). The following research questions were formulated: 1. What is the purpose defined and implemented by the ‘National Media’; 2. What are the subjects of the political disputes in the ‘National Media’ project of the Polish national movement; 3. What is the involvement of social media users in the published materials? The subject of the research were social websites YouTube and Twitter, where the 'National Media' project is based. The research covered one calendar month of April 2018. During the research content analysis was used.
    Źródło:
    Polityka i Społeczeństwo; 2018, 16, 3; 19-32 (14)
    1732-9639
    Pojawia się w:
    Polityka i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ROLA KOBIETY W KONCEPCJACH IDEOWYCH LIGI POLSKICH RODZIN
    THE ROLE OF THE WOMAN IN IDEOLOGICAL CONCEPTIONS OF LIGA POLSKICH RODZIN
    Autorzy:
    Koziełło, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/513649.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    political thought
    Polish national movement
    modern history
    Polska
    Opis:
    According to the attitude of Liga Polskich Rodzin (LPR) women should accomplish their life mission as members of families – wives and mothers, as they are characterized by sensitivity, care, protectiveness and cordiality towards other people. The leaders of LPR thought, that unwillingness of women to execute family duties could weaken a family and make its proper functioning impossible. Weak family would diminish condition of the nation, which was one of the most important values for LPR, so the party demanded accomplishment of family duties from women. On the other hand, LPR didn’t object professional career and activity in public life by women, but wanted that they follow their vocation. The best solution for LPR was combining two roles by women: wife and mother in private life, and successful employee in professional one.
    Źródło:
    Polityka i Społeczeństwo; 2012, 10; 71-79 (9)
    1732-9639
    Pojawia się w:
    Polityka i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rec.: Jana Marková, "Religiöse Konzepte im tschechischen nationalen Diskurs (1860–1885)", Georg Olms Verlag, Hildesheim – Zürich – New York 2016, 371 ss.
    Autorzy:
    Pawlas, Szymon
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678733.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Czech language
    language of religion
    national movement
    review
    Opis:
    Review: Jana Marková, Religiöse Konzepte im tschechischen nationalen Diskurs (1860–1885), Georg Olms Verlag, Hildesheim – Zürich – New York 2016, 371 pp.The article reviews a book, which analyzes a portion of Czech national discourse of the second half of the 19th century, looking into the vocabulary it used to express concepts characteristic of the discourse of religion. The research material is constituted by the Czech texts from the period, concerning mostly two events of great importance to the Czech national movement. One of the events was the 1868 laying of the foundation stone for the National Theatre in Prague; the other – the 1873 centennial of the lexicographer, writer and linguist Josef Jungmann. Rec.: Jana Marková, Religiöse Konzepte im tschechischen nationalen Diskurs (1860–1885), Georg Olms Verlag, Hildesheim – Zürich – New York 2016, 371 ss.Artykuł stanowi recenzję książki, w której przedstawiono analizę tekstów będących częścią czeskiego dyskursu narodowego drugiej połowy XIX wieku pod kątem zawartego w nim słownictwa, które wyraża pojęcia charakterystyczne dla dyskursu religijnego. Materiału badawczego dostarczają pochodzące z epoki czeskojęzyczne teksty, które dotyczą głównie dwóch wydarzeń o doniosłym znaczeniu dla czeskiego ruchu narodowego. Pierwszym z nich jest uroczyście obchodzona ceremonia położenia w 1868 roku kamienia węgielnego pod budowę gmachu Teatru Narodowego w Pradze, drugim – przypadający w 1873 roku jubileusz stulecia urodzin leksykografa, pisarza i językoznawcy Josefa Jungmanna.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2018, 53
    2392-2435
    0081-7090
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przeobrażenia społeczne w Gdyni po 1939 roku w świetle „biegu życia” działaczy i sympatyków obozu narodowego
    Social Transformations in Post–1939 Gdynia in the Lives of Polish National Movement Members and Supporters
    Autorzy:
    Turek, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2168237.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    ruch narodowy
    Gdynia
    mieszczaństwo
    national movement
    middle class
    Opis:
    In 1939 Gdynia was one of the biggest centres gathering supporters of the National Camp (Endecja). After the outbreak of the Second World War, in changed circumstances, the burgher community integrated around the concept of national Catholic identity did not cease to exist in a day. Thanks to the application of the biographical method, it is possible to establish its later history: the community of the National Party activists and supporters was not permanently disintegrated in years 1939–1945 but revived itself after 1945. Final disintegration of Gdynia pre-war burgher community did not take place earlier than in years 1946–1949. Ruling communists employed a wide variety of repressive measures not only against the persons undertaking anti- -government activity, but also against professional and social groups treated as „reactionary” (doctors, lawyers, traders, real property owners). Analysis of the statistical samples revealed that arrests, displacements, discrimination and non-formal actions led to liquidation of the private sector in trade, and disintegration of the community being the base for the Endecja in the pre-war period. From sociological standpoint, described social transformations bore serious consequences: firstly, the continuity of development of the conservative burger community was disrupted; secondly, disintegration of the Endecja burgher community meant the failure in possible symbiosis of local, Kashubian identity with national, collective identity. The ways of two social groups: local Kashubians and new Gdynia inhabitants separated.
    W 1939 r. Gdynia stanowiła jeden z największych ośrodków skupiających zwolenników Stronnictwa Narodowego. Po wybuchu wojny, w zmienionych okolicznościach, zintegrowane wokół narodowo-katolickiej tożsamości środowisko mieszczańskie nie przestało istnieć z dnia na dzień. Dzięki zastosowaniu metody biograficznej można ustalić jego dalsze losy: środowisko działaczy i zwolenników SN nie uległo trwałej dezintegracji w latach 1939–1945, natomiast odrodziło się po 1945 r. Dezintegracja środowiska przedwojennego mieszczaństwa w Gdyni nastąpiła dopiero w latach 1946–1949. Rządzący komuniści zastosowali szereg działań represyjnych nie tylko wobec osób podejmujących antyrządową działalność, ale również w odniesieniu do grup zawodowych i społecznych (lekarzy, adwokatów, kupców, właścicieli nieruchomości) uznanych za „reakcyjne”. Analiza prób statystycznych wykazała, że aresztowania, wysiedlenia, dyskryminacja i nieformalne działania, doprowadziły do likwidacji sektora prywatnego w handlu oraz dezintegracji środowiska stanowiącego przed wojną zaplecze „endecji”. W ujęciu socjologicznym opisane przeobrażenia społeczne miały ważne konsekwencje: po pierwsze przerwana została ciągłość rozwoju mieszczaństwa o konserwatywnym światopoglądzie; po drugie dezintegracja „endeckiego” mieszczaństwa oznaczała przerwanie możliwości symbiozy lokalnej tożsamości kaszubskiej z ogólnopolską tożsamością zbiorową. Rozeszły się drogi dwóch grup społecznych: miejscowych Kaszubów i nowych gdynian.
    Źródło:
    Polish Biographical Studies; 2015, 3; 73-98
    2353-9291
    Pojawia się w:
    Polish Biographical Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stosunek polityków Dyrektoriatu Ukraińskiej Republiki Ludowej w 1919 roku wobec Cerkwi prawosławnej
    The attitude of the Directorate of Ukraine’ politicians towards the Orthodox Church in 1919
    Autorzy:
    Kucy, Aleksy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951445.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Ukrainian Orthodox Church
    1917 revolution
    national movement
    autocephaly
    Directorate
    Opis:
    In the third period of Ukrainian prerevolutionary statehood, called Directorate, national groups took over the authority. As a result of various events, in February 1919 Symon Petlura became the leader of the republic. One of the most revolutionary decisions of the Directorate consisted in adoption of the act of autocephaly of the Ukrainian Orthodox Church. Although the episcopate of the Ukrainian Orthodox Church boycotted this act, the Directorate strived hard to execute its resolutions. One of the most important Directorate’s actions was sending to Constantinople a representative of O. Łotocki’s government, with the mission of gaining the ecumenical patriarch’s – Germanos V’s support. A fast collapse of the new authority made it impossible for the Ukrainian nationals to achieve the main objective – the autocephaly of the Church.
    Źródło:
    Białostockie Teki Historyczne; 2015, 13
    1425-1930
    Pojawia się w:
    Białostockie Teki Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Jaka szkoła, taki nauczyciel”, czyli narodowościowe konteksty pracy nauczyciela ludowego w Galicji drugiej połowy XIX i początku XX wieku
    As the school, so the teacher”. The ethnic context of the working environment of country teachers in Galicia in the second half of the 19th century and the beginning of the 20th century
    Autorzy:
    Varanytsya, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/970046.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    Galicja
    nauczyciel ludowy
    ruch narodowy
    inteligencja
    Galicia
    teacher
    national movement
    intellectuals
    Opis:
    Fach nauczyciela ludowego rozpatruje się w kontekście wymogów ruchu narodowego na tle zaostrzenia stosunków polsko-ukraińskich w Galicji w drugiej połowie XIX i na początku XX w. Nauczyciele szkół ludowych, jako najniższe ogniwo warstwy inteligenckiej, zobowiązywali się do bycia działaczami ruchu narodowego i do wykonywania funkcji poïredników między szerokimi warstwami społeczeństwa a intelektualną elitą kraju. Te obowiązki często przeczyły zawodowej funkcji nauczyciela.
    From the standpoint of ideologists of national movements teachers as the lowest link of intellectuals were obliged to carry out the intermediary functions between diěerent population stratums and elite representatives. These responsibilities often contradicted with the educational function of a teacher, compelling him to seek a compromise between national and professional requirements. The teacher’s choice in favor of national duties has often become a source of conflicts with a school administration and authorities in province.
    Źródło:
    Ogrody Nauk i Sztuk; 2015, 5; 235-244
    2084-1426
    Pojawia się w:
    Ogrody Nauk i Sztuk
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Defending the ‘Sacrilege against the Homeland’: The Romanian Legal Elite in Hungary on the Benches of the Memorandum Trial (1894)
    Autorzy:
    Iudean, Ovidiu Emil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/601639.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    legal elites
    Dualist Hungary
    Memorandum trial
    nineteenth century
    Romanian national movement
    Opis:
    An integral part in the nation-building processes unfolding in the Austrian-Hungarian monarchy was the formation of specific elite segments that could shepherd various ethnic or confessional communities towards modernity or help to preserve their national existence in the face of de-nationalising policies. Over time, the establishment of a legal elite – graduates of law academies and faculties – assumed an increasingly important role, especially for national minorities. The present paper attempts to tally the results of the collective endeavour on the part of the Romanians in Dualist Hungary to forge this elite segment by focusing on the swansong moment of Romanian petitioning, the Memorandum trial of 1894. It examines the impromptu selection of local members of the Romanian legal elite in Hungary, occasioned by the need to defend the leadership of the Romanian national movement in the courtroom, and discusses their educational and professional backgrounds. It also shines a light on the contrary positions taken by other members of the national leadership – also a segment of this legal elite – and the ensuing conflicts between and among the national leadership as both groups tried in their own way to defend the Romanian national movement.
    Źródło:
    Acta Poloniae Historica; 2020, 121
    0001-6829
    Pojawia się w:
    Acta Poloniae Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    TRYNIDAD I TOBAGO: ZRÓŻNICOWANIE ETNICZNE A REPREZENTACJA POLITYCZNA
    Trinidad and Tobago: Ethnic Diversity and Political Representation
    Autorzy:
    Lewandowska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/555867.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich
    Tematy:
    Trynidad i Tobago
    zróżnicowanie etniczne
    People’s National Movement,
    Eric Williams
    United National Congress
    Basdeo Panday
    People’s Partnership
    Kamla Persad-Bissessar
    Trinidad and Tobago
    ethnic diversity
    People’s National Movement
    Opis:
    Artykuł traktuje o wpływie zróżnicowania etnicznego na preferencje wyborcze społeczeństwa Trynidad i Tobago, a przez to na kształtowanie życia politycznego w kraju. Rozpoczyna go krótkie przedstawienie historii wieloetniczności Trynidadu i Tobago, po którym następuje przytoczenie danych dotyczących przynależności do grup etnicznych i wyznaniowych, pochodzących z wybranych spisów ludności. Na podstawie historii tworzenia partii politycznych, kampanii i wyników wyborów, została dokonana analiza wpływu składu etnicznego partii na ich znaczenie w kraju.
    The article discusses the impact of ethnic diversity of Trinidad and Tobago on the electoral preferences of society, and thus on the formation of political life in the country. It begins with a brief presentation of the history of multi-ethnicity of Trinidad and Tobago, followed by the citation of data concerning belonging to ethnic and religious groups, originating from selected censuses. Then, based on the history of the creation of political parties, campaigns and election results, the article analyzes of the influence of the ethnic composition of the party for their importance in the country has been conducted.
    Źródło:
    Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny; 2014, 22, 1(83); 74-86
    1506-8900
    2081-1152
    Pojawia się w:
    Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rywalizacja polityczna o Białoruś w latach 1917–1919 między białoruskimi socjalistami a bolszewikami. Powstanie Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej
    THE POLITICAL RIVALRY FOR BELARUS BETWEEN BELARUSIAN SOCIALISTS AND BOLSHEVIKS IN 1917-1919. THE ESTABLISHMENT OF THE SOCIALIST SOVIET REPUBLIC OF BELARUS
    Autorzy:
    Michaluk, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2153620.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-12
    Wydawca:
    National Academy of Sciences of Ukraine. The Institute of History of Ukraine
    Tematy:
    Belarusian national movement
    Belarusian People's Republic
    the Socialist Soviet Republic of Belarus
    Opis:
    The aim of the article is to study the peculiarities of the rivalry between Bolsheviks and Belarusian socialists for the future of the Belarusian lands in 1918-1920. The research methodology is based on the principles of scholarship, historicism, systematism and historical analysis. The scientific novelty of the results of this study lies in the reconstruction of the events related to the creation of the Socialist Soviet Republic of Belarus. Conclusions: At the end of World War I, after the February Revolution, the process of formation of an independent Belarusian state by Belarusian socialists began. Although the Belarusian People's Republic was proclaimed on March 25, 1918, Belarusians did not manage to create their own state. It was determined by many internal and external factors. One of them being the political and territorial aspirations of the Bolsheviks and a rivalry between them and the Belarusian socialists for the future of the Belarusian lands. Conclusions: Belarusians, and therefore the Belarusian national movement, found themselves in a specific situation during the war. In the years 1915-1918, the Belarusian lands were divided by the Russian-German front line. As a result, military and civilians from the depths of Russia came to the frontier zone. After the February Revolution, the Russian army in the Western District and the Front began to become strongly politicized, focusing on various political and national programs. Belarusian socialists, including the military, gathered in the Central Belarusian Military Council opted for the creation of a Belarusian republic, first in a federation with Russia, and soon (after the Bolshevik coup) they leaned towards its independence. The military Bolsheviks were in favor of the incorporation of Belarusian lands into Russia as the West District. The conflict of interest between the Belarusian socialists and the Russian Bolsheviks was revealed at the All-Belarusian Congress held in Minsk in December, when Congress was brutally dispersed by the military Bolsheviks. The aspirations of the Belarusian socialists and position of the Belarusian communists were determined, among others, by the creation of the Socialist Soviet Republic of Belarus proclaimed twice on January 1, 1919 and July 31, 1920 just before the offensive against Warsaw. It was supported by Soviet Russia as a counterbalance to the activities of the Belarusian independence camp and Polish influence in Belarus.
    Źródło:
    The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings; 2022, 31; 255-284
    2411-345X
    2415-7198
    Pojawia się w:
    The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Пратэстанцкая царква i беларускі нацыянальны рух у Заходняй Беларусі (1918–1939)
    Kościół protestancki i białoruski ruch narodowy na Białorusi Zachodniej (1918–1939)
    The protestant church and belarusian national movement in Western Belarus (1918–1939)
    Autorzy:
    Бачышча, Юрый
    Унучак, Андрэй
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/437000.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
    Tematy:
    Białoruś
    protestantyzm
    naród
    ruch narodowy
    Kościół
    Belarus
    Protestantism
    Nation
    National Movement
    Church
    Opis:
    Wielu działaczy białoruskich w Polsce w okresie międzywojennym traktowało protestantyzm jako „białoruski kościół narodowy”. W danej publikacji podjęto próbę przeanalizowania sytuacji językowej i narodowej wewnątrz Kościoła protestanckiego, poddano analizie wydawnictwa protestanckie w języku białoruskim. Autorzy poświęcają wiele miejsca niektórym ważnym postaciom białoruskiego ruchu ewangelickiego, które przyczyniły się do narodowego i duchowego odrodzenia Białorusinów. Byli nimi pasterze Łukasz Dziekuć-Malej i Jan Piotrowski. Autorzy doszli do wniosku, że w okresie międzywojennym na ziemiach zachodniobiałoruskich procesy narodotwórcze i ewangeliczne odbywały się jednocześnie. Niektórzy przedstawiciele ruchu ewangelickiego dążyli do uczynienia z protestantyzmu kościoła narodowego Białorusinów. Używano języka białoruskiego w działalności duszpasterskiej, utożsamiano działalność ewangeliczną z działalnością na rzecz kultury i języka białoruskiego. Część inteligencji białoruskiej traktowała protestantyzm jako Kościół, który nie będzie dzielił Białorusinów na „Polaków” i „Rosjan”, jak to często miało miejsce w przypadku katolicyzmu i prawosławia. Wszakże plany te nie zostały zrealizowane. Wśród wiernych ruchu protestanckiego zabrakło osób sympatyzujących z białoruskością. Ponadto znaczna część inteligencji białoruskiej ciążyła ku ateizmowi. Związki protestantyzmu z ruchem białoruskim do dziś są słabo zbadane.
    Many Belarusian activists in Poland in the interwar period treated Protestantism as a “Belarusian national church.” This article tells about the linguistic and national situation inside the Protestant church. Protestant publications in the Belarusian language are analyzed. The article also deals with important fi gures of the Belarusian evangelical movement, which contributed to the national and spiritual revival of the Belarusians. They are shepherds, Lukaš Dziеkuć-Maliej and Jan Piatroŭski. The authors came to the conclusion that during the interwar period national and evangelical processes took place simultaneously in the territories of Western Belarus. Some representatives of the Protestant movement sought to make Protestantism the national church of the Belarusians. The Belarusian language was used in pastoral activities, and evangelical activity was identifi ed with activities in favor of Belarusian culture and language. Some of the Belarusian intelligentsia treated Protestantism as a church that does not divide the Belarusians into “Poles” and “Russians”, as was often the case with Catholicism and the Orthodox Church. In the end, these plans were not implemented. Among the believers of the Protestant movement, there were not enough people who sympathized with the Belarusian cause. In addition, a significant part of the Belarusian intelligentsia adhered to atheistic views. The links between Protestantism and the Belarusian movement are still poorly understood.
    Źródło:
    Przegląd Środkowo-Wschodni; 2019, 4; 159-182
    2545-1324
    Pojawia się w:
    Przegląd Środkowo-Wschodni
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Беларускi сенатар Польшчы Вячаслаў Багдановiч
    Vyacheslav Bogdanovich Belarusian senator in the Polish-Lithuanian Commonwealth
    Autorzy:
    Łabyncew, Jurij
    Szczawinskaja, Łarysa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2131031.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Belarusian national movement
    Belarusian literature
    Orthodoxy
    the Polish-Lithuanian Commonwealth
    Vyacheslav Bogdanovich
    Opis:
    The article discusses life and work of Vyacheslav Bogdanovich (1878–1939/1940?), an outstanding figure of Belarusian national movement, a senator of the Polish-Lithuanian Commonwealth. The son of a Belarusian Orthodox priest, he became one of the most recognized intellectual leaders of his nation, a talented writer, a skilled polemicist and a politician. V. Bogdanovich is the author of many different works. Special attention is paid to his articles devoted to the poetry of Yanka Kupala and Yakub Kolas as well as hagiographic studies related to the mission of the Orthodox patrons of Belarus – Anthony, John and Eustafij. The problem of autocephaly of the Orthodox Church in Poland, which became disastrous for V. Bogdanovich, affected all aspects of his multilateral activities. It also had a direct impact on his description of such topics as “Belarusian spiritual heritage”, “languages of the Orthodox Church”, “the people and the intelligentsia”, “the church and the state”. The last days of V. Bogdanovich’s life were tragic. He was released from Polish detention in September 1939, less than a month later he was arrested in Vilnus by the NKVD and went missing.
    Źródło:
    Białorutenistyka Białostocka; 2021; 281-312
    2081-2515
    Pojawia się w:
    Białorutenistyka Białostocka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nacjonalistyczne koncepcje wychowania we współczesnej myśli narodowo-radykalnej
    Nationalist Concepts of Upbringing in Contemporary Radical National Thought
    Autorzy:
    Figiel, Dominik
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459882.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    nationalism
    nation, nationality upbringing
    national – radicalism
    National Rebith of Poland
    catholic traditionalism
    Szczerbiec
    Third Way
    national movement
    Opis:
    National upbringing is concentrated around 20th century national concepts and often adopts radical approaches. Nationalism, which in its essence is an ideological movement, today is perceived in a very negative way: by putting people at its forefront, it emphasizes their autonomy. Polish nationalism is grounded in religion, more specifically, in Christianity with its traditionalist foundation. Today, Polish nationalism, as a national movement, balances between the national and the radical. One of its most established national formations is the National Rebirth of Poland, which presents its views, including national upbringing, in the journal "Szczerbiec". Its postulates are based on the Third Way theory. In this paper, I focus on the 20th century concepts of national education and the reception of those concepts in the contemporary national movement. My main aim is to present contemporary views about the formation of national education which does not identify itself with notions such as racism, anti-Semitism or ethnical, racial or national hatred. I also present nationalism as an idea, an ideology aimed at unification, preservation of tradition and the development of an individual, rather than the pursuit of alienation and the reinforcement of antagonistic attitudes leading to hatred. Nationalism traditionally carries a negative connotation associated with Nazi and fascist ideologies. However, nowadays it adopts a very different attitude: it advocates social movement and cultural exchange of experience, and thusis now called by some the "last bastion of hope". Therefore, it becomes necessary to cast new positive light on nationalism and its aspirations, and refrain from perceiving it as a destructive movement.
    Źródło:
    Ogrody Nauk i Sztuk; 2012, 2
    2084-1426
    Pojawia się w:
    Ogrody Nauk i Sztuk
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obywatel dwóch narodowych kultur
    A Citizen of Two National Cultures
    Autorzy:
    Darasz, Zdzisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1068019.pdf
    Data publikacji:
    2021-02-23
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Emil Korytko
    Slovene folk poetry
    Slovene national movement
    Illyrian movement
    Polish-Slovenian cultural relations
    memory politics
    Opis:
    Emil Korytko, a Polish student in Lwów (Galicia, Austrian partition), was arrested on accusations of activity in a Polish independence movement organisation. After over two years long investigation and imprisonment, he was exiled to Ljubljana (Laibach), the capital of Carniola. While living in exile, he collected and studied Slovene folk poetry and the customs of Carniola, thus becoming a pioneer of Slovenian ethnology and at the same time one of the most influential activists of Slovenian national awakening. In Slovenia he is known better than in his native country. In November 2013, the University in Ljubljana (Faculty of Philosophy) organized, in cooperation with the Embassy of Poland in Slovenia, a symposium dedicated to the celebration of the 200th anniversary of his birth, including an exhibition about his life and career, held in the National and the University Library of Slovenia. In June 2019 this exhibition, supplemented by several documents, was held in the Slovenian Parliament as a celebration of the 180th anniversary of Korytko’s death. The bilingual book presented here reflects these cultural celebrations and the current state of knowledge about Polish-Slovenian ethnographer, philologist, poet, and translator.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Slawistyczne; 2020, 19; 405-419
    2084-3011
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Slawistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polska polityka historyczna w ocenie współczesnego ruchu narodowego
    Polish Politics of History in the Assessment of the Contemporary National Movement
    Autorzy:
    Radomski, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/25768136.pdf
    Data publikacji:
    2023-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    polityka historyczna
    ruch narodowy
    myśl polityczna
    politics of history
    national movement
    political thought
    Opis:
    The aim of this article is to analyse the political thought of the contemporary National Movement in terms of politics of history. The main research hypothesis assumes that the National Movement promotes its own vision of politics of history. The properly shaped politics of history is primarily intended to shape national identity and facilitate the definition of boundaries of the national community. The actions taken by other political entities operating in Poland were assessed from this perspective. They were often accused of conducting anti-national activities. Liberals were criticised for ignoring history and accepting its critical form, while conservatives were accused of lacking organisational capacity and being submissive to competing models of the politics of history shaped by other nations. Hence the offensive character and the justification for using the language of disfavour or even hostility and hatred. The national interest, remaining the main category of political thought, often became an argument that made polemic or discussion impossible. Attempts to pass over uncomfortable historical events or to shift meanings were not avoided either. The differentiation of national groups facilitated discussion within the milieu, but it practically did not play an independent role within Polish political thought, reinforcing the message associated with the conservative model of politics of history and, in the political sphere, often supporting the activities of Law and Justice. Recognising the usefulness of politics of history, however, it was emphasised that it is not a short-term political event-type activity but a long-term political work.
    Celem artykułu jest analiza myśli politycznej współczesnego ruchu narodowego w zakresie polityki historycznej. Główna hipoteza badawcza zakłada, iż ruch narodowy propaguje własną wizję polityki historycznej. Odpowiednio modelowana polityka historyczna ma przede wszystkim kształtować tożsamość narodową oraz ułatwić określenie granic wspólnoty narodowej. Z tej perspektywy oceniano przedsięwzięcia podejmowane przez inne podmioty polityczne działające w Polsce. Zarzucano im często prowadzenie antynarodowych działań. Liberałów krytykowano za pomijanie historii i akceptowanie jej krytycznej postaci, natomiast konserwatystom zarzucono brak zdolności organizacyjnych oraz uległość wobec konkurencyjnych modeli polityki historycznej kształtowanych przez inne narody. Stąd wynikał ofensywny charakter dyskursu i usprawiedliwianie dla posługiwania się językiem defaworyzacji czy wręcz wrogości i nienawiści. Interes narodowy, pozostający główną kategorią myśli politycznej, często stawał się argumentem uniemożliwiającym polemikę lub dyskusję. Nie unikano też prób przemilczania niewygodnych wydarzeń historycznych czy też zmiany ich sensu. Dyferencjacja ugrupowań narodowych ułatwiała dyskusję wewnątrz samego środowiska, natomiast w obrębie polskiej myśli politycznej praktycznie nie odegrało ono samodzielnej roli, wzmacniając przekaz związany z konserwatywnym modelem polityki historycznej, a w sferze politycznej wspomagając niejednokrotnie działania Prawa i Sprawiedliwości. Dostrzegając jednak użyteczność polityki historycznej, podkreślano, iż nie stanowi ona działania typu doraźnego politycznego eventu, ale oznacza długofalową pracę polityczną.
    Źródło:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2023, 78; 29-43
    1505-2192
    Pojawia się w:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Sprawy białoruskie” na łamach „Dziennika Mińskiego” z lat 1917–1918
    „Belarusian Matters” on the Pages of „Dziennik Miński” in 1917–1918
    Autorzy:
    Korzeniowski, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33770823.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    „Dziennik Miński”
    Belarusian national movement
    Belarus
    Belarusians
    Minsk
    białoruski ruch narodowy
    Białoruś
    Białorusini
    Mińsk
    Opis:
    Praca niniejsza stanowi próbę przybliżenia treści publikacji zamieszczanych na łamach wychodzącego w latach 1917–1918 „Dziennika Mińskiego”, w których niemal na bieżąco odnoszono się do tzw. spraw białoruskich. Terminem tym posłużono się w celu zdefiniowania szerokiego spectrum zagadnień dotyczących m.in. sytuacji wewnętrznej na ziemiach białoruskich, stosunku Białorusinów do Polaków, a zwłaszcza aspiracji narodowego ruchu białoruskiego.
    This paper is an attempt to present the content of publications published in 1917–1918 in „Dziennik Miński”, which dealt with so-called Belarusian issues on an almost daily basis. The term was used to define a wide range of issues including the internal situation in the Belarusian lands, the attitude of Belarusians towards Poles, and especially the aspirations of the Belarusian national movement.
    Źródło:
    Res Historica; 2022, 54; 337-354
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od idei do osobistej historii
    From Ideas to Personal History
    Autorzy:
    Bleizgienė, Ramunė
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38584611.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    litewski ruch narodowy
    szlachta
    Mieczysław Dowojna-Sylwestrowicz
    dziennik
    Lithuanian national movement
    nobility
    Mečislovas Davainis-Silvestraitis
    diary
    Opis:
    This review presents two books that are closely related. The study by Olga Mastianica entitled Bajorija lietuvių tautiniame projekte (XIX a. pabaiga – XX a. pradžia) [Nobility in the Lithuanian National Project (Late 19th – Early 20th Centuries)] analyses the projects of including the nobility into the vision of modern Lithuania that were proposed from the publication of the first Lithuanian newspaper, Aušra [Dawn] (1883–1886), until the beginning of the First World War. The other book under discussion is the diary of Mečislovas Davainis-Silvestraitis, edited by Olga Mastianica-Stankevič and Jurgita Venckienė. Davainis-Silvestraitis (1849–1919), who was engaged in the Lithuanian national movement in the second half of the nineteenth century, wanted to display by his own example that it was possible to “re-Lithuanise” the Polish-speaking nobility. He was the editor of the magazine Litwa [Lithuania] (1908–1914), which was published in Polish and the main audience of which was the Polish-speaking nobility of Lithuania.
    W niniejszej recenzji przedstawione zostały dwie ściśle ze sobą powiązane książki. W monografii Olgi Mastianicy zatytułowanej Bajorija lietuvių tautiniame projekte (XIX a. pabaiga – XX a. pradžia) [Szlachta w litewskim projekcie narodowym (na przełomie XIX i XX wieku)] analizowane są rozmaite projekty włączenia szlachty w wizję nowoczesnego państwa litewskiego, powstałe w okresie litewskiego odrodzenia narodowego – od momentu ukazania się pierwszego nielegalnego litewskiego czasopisma „Aušra” [„Jutrzenka”] (1883–1886) aż do wybuchu I wojny światowej. Drugą omawianą publikacją jest opracowany przez Olgę Mastianicę-Stankevič i Jurgitę Venckienė Dziennik Mieczysława Dowojny-Sylwestrowicza (Mečislovas Davainis-Silvestraitis). Dowojna-Sylwestrowicz (1849–1919), który w działalność litewskiego ruchu narodowego zaangażował się jeszcze w drugiej połowie XIX wieku, na swoim przykładzie chciał udowodnić, że możliwe jest ponowne „zlitewszczenie” polskojęzycznej szlachty. Był redaktorem wydawanego po polsku czasopisma „Litwa” (1908–1914), którego głównym odbiorcą była właśnie polskojęzyczna litewska szlachta.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2022, 46
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dyskurs nacjonalistyczny w Polsce – główne idee
    Nationalist discourse in Poland – main ideas
    Autorzy:
    Wrzosek, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/451635.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
    Tematy:
    discourse
    nationalism
    nationalistic discourse
    enemy
    nation state
    national movement
    dyskurs
    nacjonalizm
    dyskurs nacjonalistyczny
    wróg
    państwo narodowe
    ruch narodowy
    Opis:
    Th is paper concerns Polish nationalist discourse. Th e author tries to describe the most important features of this discourse in a synthetic way taking into account a historical perspective. He claims that if it comes to its key elements, the structure of the discourse is constant despite changeable socio-political circumstances. Only less relevant elements like means used by nationalists in order to achieve their main goal which is the power change. Th e author of this paper formulates its conclusions on the basis of analysis of texts published on the websites associated with nationalist movement. Th e authors of analyzed texts are former members and leaders of Młodzież Wszechpolska which is among the most infl uential Polish nationalist organizations. Th erefore, their point of view can be consider as an adequate representative for Polish nationalist ideology in general.
    Artykuł dotyczy polskiego dyskursu nacjonalistycznego. Autor podejmuje w nim próbę syntetycznego opisania najważniejszych cech tego dyskursu w perspektywie historycznej. Twierdzi, że zasadnicza struktura polskiego dyskursu nacjonalistycznego jest trwała, pomimo zmieniających się okoliczności społecznych i politycznych. Zmienne są w nim tylko elementy drugoplanowe, takie jak środki działania, mające służyć osiągnięciu założonych celów, z których głównym jest zdobycie władzy. Autor wyciąga swoje wnioski na podstawie analizy tekstów publikowanych na stronach internetowych związanych z organizacjami nacjonalistycznymi. Autorzy analizowanych tekstów są byłymi działaczami lub liderami jednej z nacjonalistycznych organizacji – Młodzieży Wszechpolskiej, a zatem ich poglądy stanowią adekwatną reprezentację ideologii nacjonalistycznej.
    Źródło:
    Journal of Modern Science; 2015, 26, 3; 349-362
    1734-2031
    Pojawia się w:
    Journal of Modern Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Public Resistance in the National Liberation Movement of Poles in Right-Bank Ukraine in the First Half of the 1860s (From the Central State Historical Archive of Ukraine, Kyiv)
    Autorzy:
    Ivanenko, Oksana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1978011.pdf
    Data publikacji:
    2021-11-01
    Wydawca:
    National Academy of Sciences of Ukraine. The Institute of History of Ukraine
    Tematy:
    Polish national-liberation movement
    Right-Bank Ukraine
    Polish– Lithuanian Commonwealth
    Russian Empire
    Opis:
    The article covers important manifestations and specifics of the protest culture of the Polish community within the South-Western region of the Russian Empire in the first half of the 1860s on the basis of analysis and synthesis of information from the documents of "Office of Kyiv, Podillya and Volyn Governor-General" (f.442) and "Office of the trustee of the Kiev school district" (f.707) of the Central State Historical Archive of Ukraine (Kyiv). Defending one's own cultural identity as a driver of national development is connected with the awareness of the political interests and goals of the liberation struggle of Poles. The unique influence of the Polish question on historical processes, the configuration of international relations in Europe during the "long 19th century" determines the relevance and scientific significance of the study and thinking of the history of Polish national and cultural movement. Comprehensive study of the Polish question in the European history of the 19th century is an important part of the scientific perception of interethnic contradictions and antagonisms in the Russian Empire and the reaction of European diplomacy and public opinion, a deeper understanding of the essence of Russian-Polish cultural and civilizational confrontation and its impact on Ukrainian national life. Following the three partitions of the Polish–Lithuanian Commonwealth (1772, 1793, 1795) most of the territories of this formerly powerful European state were incorporated into the Russian Empire, there was a fierce struggle for cultural and ideological dominance in the region. The Polish national liberation movement of the 1860s, which culminated in the January Uprising of 1863-1864, developed against a background of broad social and cultural resistance to Russian autocracy, manifested in such protest actions as mourning and serving panikhads for dead Poles, singing patriotic Polish songs and hymns, public wearing of national costumes, participation in anti-government manifestations and demonstrations, refusal to read prayers for the emperor in churches, and so on. Clergy and educators, as well as students and pupils, were the driving force behind this protest movement, which had an international resonance.
    Źródło:
    The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings; 2021, 30; 389-404
    2411-345X
    2415-7198
    Pojawia się w:
    The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Відображення національного руху та українсько-польських відносин у Галичині на сторінках преси українських громадівців на підросійській Україні (60-і рр. ХІХ – початок ХХ ст.)
    Obraz ruchu narodowego i stosunków ukraińsko-polskich w Galicji na łamach prasy ukraińskich hromad rosyjskiej Ukrainy (lata 60. XIX w. – początek XX w.)
    Autorzy:
    Райківський, Ігор
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/441923.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-20
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    ukraiński (polski) ruch narodowy
    Galicja Wschodnia
    stosunki polsko-ukraińskie
    Ukrainian (Polish) national movement
    East Galicia
    Polish-Ukrainian relations
    Opis:
    This article concerns problems of the Ukrainian national movement, Ukrainian-Polish relations and socio-political life in Austrian Galicia viewed by the Ukraine-oriented (connected with the activity of the so-called gromady established by Ukrainian inteligentia) press of the Russian empire from the 60s of the 19th century to the beginning of the 20th century. It has been based on the analysis of the texts published in the Petersburg scientific-literary journal “Osnowa” – “Canvas” („Основа”, 1861–1862), newspaper “Kijowski Telegraf” – “Kiev Telegraph” („Киевский Телеграф”, 1875–1876) and a historic-ethnographic and literary journal “Kijowska Starina” („Киевская Старина”, 1882–1906). The author also raises the problem of Ukrainian national unity on both sides of the Russian-Austrian border and whether or not Galician Ruthenians to the Ukrainian nation. Publications concerning Galicia in Ukrainian periodicals in Russia were most frequently brief, their contents prove weak contacts among leaders of the Ukrainian movement in the Russian empire and Habsburg monarchy. Despite strong censorship on the part of the Russian authorities, the editorial boards of Ukrainian journals favorably commented the activity of Ukrainian national activists in Galicia. They criticized, however, the supporters of the Moscow-oriented fraction.
    Artykuł dotyczy problemów ukraińskiego ruchu narodowego, stosunków ukraińsko- -polskich oraz życia społeczno-politycznego w austriackiej Galicji w ujęciu ukrainofilskiej (powiązanej z działalnością tworzonych przez ukraińską inteligencję tzw. gromad) prasy Imperium Rosyjskiego od lat 60. XIX w. do początku XX w. Oparty został na analizie tekstów publikowanych na łamach petersburskiego naukowo-literackiego miesięcznika „Osnowa” („Основа”, 1861–1862), gazety „Kijowski Telegraf” („Киевский Телеграф”, 1875–1876) oraz pisma historyczno- etnograficznego i literackiego „Kijowska Starina” („Киевская Старина”, 1882–1906). Autor podnosi w nim też problem ukraińskiej jedności narodowej po obu stronach rosyjskoaustriackiej granicy i przynależności Rusinów galicyjskich do narodu ukraińskiego. Publikacje dotyczące Galicji na łamach ukraińskich periodyków w Rosji były najczęściej lakoniczne, ich treści świadczą o słabości kontaktów między przywódcami ukraińskiego ruchu w Imperium Rosyjskim i monarchii habsburskiej. Mimo silnej cenzury ze strony władz rosyjskich redakcje pism ukraińskich przychylnie komentowały działalność ukraińskich narodowców w Galicji, natomiast krytykowały zwolenników orientacji moskalofilskiej.
    Źródło:
    Galicja. Studia i materiały; 2015, 1; 153-175
    2450-5854
    Pojawia się w:
    Galicja. Studia i materiały
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Некаторыя моманты беларускага нацыянальнага руху ў лёсе Фёдара Вернiкоўскага: самаацэнка i ацэнка паплечнiкаў
    O niektórych momentach białoruskiego ruchu narodowego w świetle losów Fiodora Wernikowskiego: samoocena i ocena współtowarzyszy
    Some stages of the Belarusian national movement in the fate of Fyodor Vernikovski: the self-assessment and assessment of close associates
    Autorzy:
    Лабынцаў, Юрый
    Шчавiнская, Ларыса
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2109087.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Fiodor Wernikowski
    białoruski ruch narodowy
    cerkiew prawosławna
    II Rzeczpospolita
    Fyodor Vernikovsky
    Belarusian national movement
    Orthodox Church
    Interwar Poland
    Opis:
    Artykuł poświęcono jednemu z mniej znanych obecnie przywódców białoruskiego ruchu narodowego Fiodorowi Wernikowskiemu. Mniej lub bardziej szczegółowa ocena jego działalności, którą przeprowadził sam Wernikowski, jak również jego towarzysze broni stała się kanwą niniejszego artykułu. W analizie wykorzystano również inne źródła dokumentalne, związane z Wernikowskim i jego najbliższym otoczeniem.
    The article is devoted to a little-known leader of the Belarusian national movement Fyodor Vernikovsky. The author of the article focuses on detailed evaluation of his activity made by Vernikovsky himself and his close associates. In the analysis other documentary sources related to Vernikovsky and people around him within years were used.
    Źródło:
    Białorutenistyka Białostocka; 2015; 161-179
    2081-2515
    Pojawia się w:
    Białorutenistyka Białostocka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Некаторыя моманты беларускага нацыянальнага руху ў лёсе Фёдара Вернiкоўскага: самаацэнка i ацэнка паплечнiкаў
    O niektórych momentach białoruskiego ruchu narodowego w świetle losów Fiodora Wernikowskiego: samoocena i ocena współtowarzyszy
    Some stages of the Belarusian national movement in the fate of Fyodor Vernikovski: the self-assessment and assessment of close associates
    Autorzy:
    Лабынцаў, Юрый
    Шчавiнская, Ларыса
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/944728.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Fyodor Vernikovsky
    Belarusian national movement
    Orthodox Church
    the interwar Poland
    fiodor wernikowski
    białoruski ruch narodowy
    cerkiew prawosławna
    ii rzeczpospolita
    Opis:
    Artykuł poświęcono jednemu z mniej znanych obecnie przywódców białoruskiego ruchu narodowego Fiodorowi Wernikowskiemu. Mniej lub bardziej szczegółowa ocena jego działalności, którą przeprowadził sam Wernikowski, jak również jego towarzysze broni stała się kanwą niniejszego artykułu. W analizie wykorzystano również inne źródła dokumentalne, związane z Wernikowskim i jego najbliższym otoczeniem.
    The article is devoted to a little-known leader of the Belarusian national movement Fyodor Vernikovsky. The author of the article focuses on detailed evaluation of his activity made by Vernikovsky himself and his close associates. In the analysis other documentary sources related to Vernikovsky and people around him within years were used.
    Źródło:
    Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 161-179
    2081-2515
    Pojawia się w:
    Białorutenistyka Białostocka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Białoruś i jej mieszkańcy w latach I wojny światowej w świetle wspomnień
    Autorzy:
    Korzeniowski, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/625016.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Belarusians, First World War, memoirs, national consciousness, Belarusian national movement
    historia Białorusi, Białorusini, I wojna światowa, wspomnienia
    гісторыя Беларусі, беларусы, першая сусветная вайна, успаміны
    Opis:
    During the First World War, Belarus and its inhabitants became a recurrent subject in memories and memoirs alike. The observations and attempts at the assessment of events in the nearer and further perspective undertaken on an ongoing basis since the end of the Great War are of various cognitive value. It is worth noting that their authors originated not only from the local population, but could also be newcomers from the Polish lands. For the latter, the clash with Belarusian reality and society constituted an opportunity for a number of observations, including those concerning various aspects of human existence, mentality, culture and work. The reflections contained in this article, based on subjectively selected memoirs, constitute an attempt to present the conclusions of the authors of said memoirs regarding the attitudes of the residents of Belarusian governorates, the national consciousness of Belarusians, or several aspects of their political activity during the First World War. These observations have high cognitive value, as they define the distinctive traits of the local population, and assess their behavior during the war. The study also shows that Belarus and its inhabitants did not constitute a significant issue for the authors of the memoirs analyzed. The evolution of the Belarusian national movement was discussed therein only occasionally.
    Białoruś i jej mieszkańcy w latach I wojny światowej stali się jednym z tematów wypełniających wspomnienia i pamiętniki. Obserwacje, podejmowane – w bliższej lub dalszej perspektywie od zakończenia Wielkiej Wojny – próby oceny zachodzących zdarzeń posiadają różny walor poznawczy. Warto zwrócić uwagę, że ich autorzy wywodzili się nie tylko z ludności miejscowej, ale także przybywali z ziem polskich. Dla tych ostatnich zetknięcie się z białoruską rzeczywistością i społeczeństwem niosło możliwość dokonania szeregu obserwacji, m.in. dotyczących: różnych aspektów ludzkiej egzystencji, mentalności, kultury czy pracy. Przedmiotem rozważań, prowadzonych na podstawie subiektywnie dobranych wspomnień, będzie próba przedstawienia dokonanych przez ich autorów obserwacji, a więc oceny postaw mieszkańców guberni białoruskich, świadomości narodowej Białorusinów czy postrzeganie niektórych aspektów ich działalności politycznej w latach I wojny światowej. Poczynione obserwacje mają ważny walor poznawczy. Pozwalają zapoznać się z charakterystyką miejscowej ludności, wypełniających wspomnienia i pamiętniki. Obserwacje, podejmowane – w bliższej lub dalszej perspektywie od zakończenia Wielkiej Wojny – próby oceny zachodzących zdarzeń posiadają różny walor poznawczy. Warto zwrócić uwagę, że ich autorzy wywodzili się nie tylko z ludności miejscowej, ale także przybywali z ziem polskich. Dla tych ostatnich zetknięcie się z białoruską rzeczywistością i społeczeństwem niosło możliwość dokonania szeregu obserwacji, m.in. dotyczących: różnych aspektów ludzkiej egzystencji, mentalności, kultury czy pracy. Przedmiotem a zarazem ich oceną formułowaną w latach I wojny światowej.
    Беларусь і яе насельніцтва ў перыяд першай сусветнай вайны cталіса адной з папулярных тэм тагачасных успамінаў і дзённікаў. Назіранні, спробы непасрэднай ацэнкіздарэнняў, што адбываліся адразу пасля вялікай вайны ці трохі пазней, характарызуюццарозным пазнавальным узроўнем. Варта звярнуць увагу на тое, што іх аўтарамі былі нетолькі выхадцы з аўтахтоннага насельніцтва, але таксама і прышэльцы з польскіх земляў.Для польскіх бежанцаў сутыкненне з беларускай рэальнасцю і мясцовым насельніцтвамдавала магчымасць назнаёміцца з рознымі аспектaмі чалавечага жыцця, ментальнасці,культуры і дзейнасці. Прадметам даследавання, якое абапіраецца на матэрыялесуб’ектыўна выбраных аўтарам успамінаў, з’яўляецца спроба прадстаўлення назіранняўсведкаў, то бок ацэнкі пункту погляду жыхароў беларускіх губерняў, нацыянальнайсвядомасці беларусаў, успрымання некаторых аспектаў іх палітычнай дзейнасці ў перыядпершай сусветнай вайны. З разваг паўстае карціна, з якой вынікае, што Беларусь і яежыхары не былі непасрэдным прадметам зацікаўлення аўтараў успамінаў. Нягледзячы нагэта назіранні сведкаў і так прыносяць каштоўную інфармацыю. Дазваляюць пазнаёміццаз характарыстыкай аўтахтоннага насельніцтва і іх ацэнкай, з якой вынікае, што часткааўтараў успамінаў не разумее палітычных імкненняў беларусаў у так істотным для іхгісторыі перыядзе, якім з’яўляліся гады першай сусветнай вайны.
    Źródło:
    Studia Białorutenistyczne; 2018, 12
    1898-0457
    Pojawia się w:
    Studia Białorutenistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Józef Milik (1891–1944) – biografia polityczna podlaskiego posła i działacza społecznego
    Autorzy:
    Odziemczyk, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2041055.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    social activist
    MP
    national movement National Party
    People’s National Association
    County Department
    County self-government
    National Unity Council
    działacz społeczny
    poseł
    ruch narodowy
    Stronnictwo Narodowe
    Związek Ludowo-Narodowy
    Wydział Powiatowy
    Sejmik Powiatowy
    Rada Jedności Narodowej
    Opis:
    The article refers to the figure of Józef Milik (1891–1944), a national movement parliamentarian and social activist from Podlasie. The article tries to present a political biography of a pre-war member of the People’s National Association and the National Party from 1928 to 1935 on the basis of available archival and statistical sources as well as studies and diaries. It also takes into account the political function of J. Milik’s social and self-government activities, especially with regard to his home Sokołów County. J. Milik was also a member of the County Department and County self-government and organizer of social life in his home municipality of Sterdyń. In this way, his way of life is shown, which made him one of the important figures of National Democracy on a regional and national scale becoming a part of the central authorities of the National Party. The author also presents J. Milk’s involvement in the development of conspiracy structures and activities in the National Unity Council – the parliament of the Polish Underground State during World War II. He stresses the continued need for research, in particular on this period, which is however limited by the quantity and content of sources.
    Artykuł dotyczy postaci Józefa Milika (1891–1944), parlamentarzysty ruchu narodowego oraz działacza społecznego z Podlasia. Na podstawie dostępnych źródeł archiwalnych, statystycznych, opracowań i pamiętników starano się przedstawić biografię polityczną przedwojennego posła Związku Ludowo-Narodowego i Stronnictwa Narodowego w latach 1928–1935. Badaniami objęto także powiązaną z funkcją polityczną działalność społeczną i samorządową J. Milika, zwłaszcza w odniesieniu do jego rodzinnego powiatu sokołowskiego. J. Milik był bowiem także członkiem Wydziału Powiatowego i Sejmiku Powiatowego oraz organizatorem życia społecznego w swojej rodzinnej gminie Sterdyń. W ten sposób została ukazana jego droga życiowa, która spowodowała, że stał się jedną z ważnych postaci endecji w skali regionu i kraju, wchodząc m.in. w skład centralnych organów władzy Stronnictwa Narodowego.Autor przedstawił również zaangażowanie J. Milika w rozwój struktur konspiracyjnych i działalność w Radzie Jedności Narodowej – parlamencie Polskiego Państwa Podziemnego podczas II wojny światowej. Podkreślił dalszą potrzebę badań zwłaszcza nad tym okresem, którą jednak ogranicza ilość i zawartość źródeł.
    Źródło:
    Res Historica; 2021, 51; 511-534
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chrześcijański ruch narodowy na ziemiach polskich w latach 1885‒1945
    Autorzy:
    Kurzawa, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/647535.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    national movement, Second Republic, political thought, national ideas, organizational activity, underground activity, conspiracy
    ruch narodowy, II Rzeczpospolita Polska, myśl polityczna, idee narodowe, działalność organizacyjna, działalność konspiracyjna
    Opis:
    The article shows an evolutionary process of Polish Christian national movement. Presentation of the full picture of the issue in question required the use of historical, behavioral and decision-making methods. Throughout discussed time-frame (1885–1945), we can highlight four distinct periods. During each of these periods, national organizations were affected in different ways – both internally and externally. The first period is the time of Partitioned Poland (1885–1918). Afterwards comes the time of the democratic Second Republic (1918–1926). Next one is Poland under the authoritarian regime (1926–1939) and lastly, the underground activity period (1939–1945). Acting in a multidimensional way (in social, political and military terms), the Polish Christian national movement has evolved organizationally and ideologically many times as a result of various historical events.
    Artykuł ma na celu zaprezentowanie ewolucji polskiego chrześcijańskiego ruchu narodowego. Ukazanie pełnego obrazu tytułowej tematyki wymagało wykorzystania metod historycznych, behawioralnej oraz decyzyjnej. W prezentowanych latach możemy wyróżnić cztery okresy funkcjonowania ruchu, zgodnie z którymi został podzielony artykuł. Każdy z nich charakteryzuje się odmiennymi warunkami wewnętrznymi oraz zewnętrznymi wpływającymi na działania organizacji narodowych. Pierwszy to okres funkcjonowania narodowców w czasach zaborów (lata 1885‒1918). Następnie zaprezentowano działania w warunkach niepodległej demokratycznej II Rzeczypospolitej (lata 1918‒1926). Kolejny etap to działalność w warunkach autorytaryzmu (lata 1926‒1939) oraz okres działalności konspiracyjnej (lata 1939‒1945). Działając wielowymiarowo, zarówno społecznie, politycznie, jak i militarnie, polski chrześcijański ruch narodowy wielokrotnie ewoluował organizacyjnie oraz ideologicznie w wyniku różnorodnych wydarzeń historycznych.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2018, 25, 1
    1428-9512
    2300-7567
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncepcje ustrojowe polskiego obozu narodowego w XXI wieku na przykładzie Ligi Polskich Rodzin i Ruchu Narodowego
    Autorzy:
    Koziełło, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2050123.pdf
    Data publikacji:
    2022-04-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    League of Polish Families
    National Movement
    political thought
    political system of Poland
    Liga Polskich Rodzin
    Ruch Narodowy
    myśl polityczna
    ustrój polityczny Polski
    Opis:
    Artykuł stanowi analizę koncepcji ustrojowych współczesnego polskiego obozu narodowego, reprezentowanego przez Ligę Polskich Rodzin (2001–2011) oraz Ruch Narodowy (od 2012). Obie partie dążyły do stworzenia państwa narodowego, w którym naród polski miałby dominującą pozycję i realizował własne interesy. Zdaniem przywódców obu partii tylko państwo narodowe może realizować politykę wszechstronnego rozwoju wewnętrznego – społecznego, ekonomicznego i militarnego, czyniąc z Polski ważny podmiot polityki międzynarodowej oraz zapewniając jej mieszkańcom bezpieczeństwo i dobrobyt.
    This article analyses the political concepts of the contemporary Polish national camp, represented by the League of Polish Families (2001–2011) and the National Movement (since 2012). Both parties strived to create a national state in which the Polish nation would have a dominant position and pursue its own interests. According to the leaders of both parties, only a nation-state can pursue a policy of comprehensive internal social, economic and military development, making Poland an important player in international politics and ensuring the security and prosperity of its citizens.
    Źródło:
    Polityka i Społeczeństwo; 2022, 20, 1; 57-73
    1732-9639
    Pojawia się w:
    Polityka i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kaszubi Pomorza Zachodniego a państwo polskie w latach 1918-1939. Próba nowego spojrzenia
    West Pomeranian Kashubians and the Polish State in 1918–1939. An Attempt at a New Perspective
    Autorzy:
    Skóra, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1591138.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Kashubians
    Polish National Movement in Germany
    West Pomerania
    Education of the Polonia
    national minorities
    Kaszubi
    polski ruch narodowy w Niemczech
    Pomorze Zachodnie
    oświata polonijna
    mniejszości narodowe
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest niewielkiej (ok. 6000) grupie Kaszubów, którzy po wytyczeniu granicy polsko-niemieckiej w 1920 roku, pozostali w Niemczech. Zamieszkiwali głównie powiaty bytowski i lęborski. Państwo polskie – kierując się względami politycznymi i narodowymi – przywiązywało do nich dużą wagę. Wysyłano tam nauczycieli, instruktorów, urzędników konsularnych, by wspierać polską świadomość narodową. Niemcy sprzeciwiali się tym działaniom, uważając je za ingerencję w życie obywateli niemieckich. Zakładali też, że świadomość kaszubskiej odrębności nie jest tożsama z polską świadomością narodową. Owe zmagania po części przyczyniły się do utrwalenia polskości w obu powiatach, lecz w zakresie indywidualnym były podstawą do wielu osobistych dramatów (zwłaszcza w okresie drugiej wojny światowej i miesięcy ją poprzedzających). Część Kaszubów z badanych powiatów po 1945 roku opuściła Polskę i przeniosła się do Niemiec.
    The article concerns the small (ca. 6,000) group of Kashubians who, after the Polish- German border was set in 1920, remained in Germany. They lived mostly in Bytów and Lębork counties. The Polish state – for political and national reasons – considered them very significant. Teachers, instructors, consular public servants were sent there to strengthen the Polish national awareness. The Germans opposed these actions, and considered them an interference with the lives of the German citizens. They also assumed that the awareness of the Kashubian distinctiveness is not the same as the Polish national awareness. This struggle partially contributed to the strengthening of Polishness in both counties. However, for individuals in was often a source of personal tragedies (especially in the period of the Second World War and the months before it). Part of the Kashubians from the counties considered in this research have left Poland after 1945 and moved to Germany.
    Źródło:
    Przegląd Zachodniopomorski; 2017, 3; 93-132
    0552-4245
    2353-3021
    Pojawia się w:
    Przegląd Zachodniopomorski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ruch „Supraciu” a rządy Aleksandra Łukaszenki – charakterystyka i metody działania
    The 'Supraciu' Movement and the Rule of Alexander Lukashenko - Characteristics and Methods of Operation
    Autorzy:
    Kazak, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2139523.pdf
    Data publikacji:
    2022-09-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
    Tematy:
    Białoruś
    terroryzm
    partyzantka
    totalitaryzm
    protest
    ruch narodowowyzwoleńczy
    Belarus
    terrorism
    guerrilla warfare
    totalitarianism
    national liberation movement
    Opis:
    W artykule przedstawiono metody oddziaływania poszczególnych grup rewolucyjnego ruchu „Supraciu” na Białorusi. Przedmiotem badań jest weryfikacja celów działania ruchu „Supraciu” jako ugrupowania opozycyjnego wobec białoruskiego reżimu i określenie jego statusu w strukturze organizacji narodowowyzwoleńczych. Zasadniczą metodą badawczą jest analiza materiałów z różnych mediów, w tym społecznościowych. Celem niniejszej pracy jest ocena skuteczności działań tych ugrupowań. Przyjętą tezą wyjściową jest stwierdzenie, że ruch „Supraciu” jest ruchem narodowowyzwoleńczym, który posługuje się terrorem dla osłabienia dyktatorskiego reżimu Aleksandra Łukaszenki. Kierując się tym założeniem zaprezentowano metody i efektywność grup – członków ruchu „Supraciu” oraz dokonano oceny perspektywy rozwoju tego ruchu na Białorusi.
    The article presents the methods of influencing particular groups of the revolutionary “Supraciu” movement in Belarus. The subject of the research is to verify the goals of the "Supraciu" movement as an opposition to the Belarusian regime and to define its status in the structure of national liberation organizations. The main research method is the analysis of materials from various media, including social media. The study aims to evaluate the effectiveness of the activities of these groups. The adopted thesis is that the "Supraciu" movement is a national liberation movement that uses terror to weaken the dictatorial regime of Alexander Lukashenka. Following this assumption, the methods and effectiveness of group members of the "Supraciu" movement were presented, and the prospects for the development of this movement in Belarus were assessed.
    Źródło:
    Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego; 2022, 16, 1; 108-132
    1896-8848
    2450-3436
    Pojawia się w:
    Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Glosa do biografii ks. Karola Koziołka
    An Interpretation of Priest Karol Koziołek’s Biography
    Autorzy:
    Masnyk, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/595547.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    polskie życie narodowe
    Związek Polaków w Niemczech
    księża w polskim ruchu narodowym
    wybory parlamentarne
    Polish national life
    Polish Union in Germany
    priests in the Polish national movement
    parlimentary elections
    Opis:
    The priest, Karol Koziołek is a parson of the Grabin parish near to Prudnik, and is one of the head activists of the Polish national movement in Opole Silesia. In 1928 he became a member of the Provincial Assembly, he also attempted to gain a seat in the Prussian parliament and the parliament of German Reich, although was not successful. In the years 1930–1935 he performed the function of chairman of the District of the Polish Union in Germany. He worked with a huge amount of dedication to preserving the use of the Polish language in the Catholic Church. His speeches in defence of the Polish language in schools and the Catholic Church resulted in many attacks and threats directed at his name by nationalist societies in Germany. Priest Koziołek played a special role in the formation of the local unions and social life in Opole Silesia. His huge authority amongst locals, and their attachment to the Catholic faith was not left without an effect on the process of the formation of Polish national attitude.
    Ks. Karol Koziołek, proboszcz parafii w Grabinie koło Prudnika, to jeden z czołowych działaczy polskiego ruchu narodowego na Śląsku Opolskim. W 1928 r. został posłem do sejmiku prowincjonalnego. Ubiegał się także, chociaż bezskutecznie, o mandat do sejmu pruskiego i parlamentu Rzeszy Niemieckiej. W latach 1930–1935 sprawował funkcję prezesa Dzielnicy I Związku Polaków w Niemczech. Z ogromnym zaangażowaniem działał na rzecz zachowania języka polskiego w Kościele. Jego wystąpienia w obronie języka polskiego w szkole i Kościele stały się powodem wielu ataków i pogróżek kierowanych pod jego adresem przez środowiska nacjonalistyczne w Niemczech. Ks. Koziołek odegrał szczególną rolę w kształtowaniu życia społecznego lokalnych skupisk na Śląsku Opolskim. Jego ogromny autorytet wśród miejscowej ludności i jej przywiązanie do wiary katolickiej nie pozostało bez wpływu na proces kształtowania polskich postaw narodowych.
    Źródło:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2020, 40, 1; 215-225
    0137-3420
    Pojawia się w:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działania krymskotatarskiego ruchu narodowowyzwoleńczego w warunkach aneksji Krymu (na przykładzie blokady półwyspu)
    Autorzy:
    Voytyuk, Oksana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678317.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Crimean Tatars national liberation movement
    occupation
    blockade
    peninsula
    Crimea
    naval blockade
    food transport blockade
    energy blockade
    Opis:
    The actions of Crimean Tatars national liberation movement under сonditions of annexation of the Crimea (example of Crimea blockade)In 2015, due to the rapidly changing political and economic situation in the world, the issue of annexation of the Crimea gave way to such news as the political situation in Syria, and Russia's participation in hostilities in this country, the imposition of sanctions on Russia and their impact on the Russian economy, falling oil prices and its effects, the situation with refugees in the European Union. To draw attention to the problem of the annexation of the Crimea and Crimean Tatars Mejlis and its chairman Refat Chubarov and political leader of the Crimean Tatars Mustafa Dzhemilev initiated a peace action of blockade of Crimea. Blockade had two stages – transporto and food blockade and energy blockade. The action ended with the start of 2016 year. Regardless that Crimean Tatars failed to achieve the main goal - to release all political prisoners, blockade showed how high there is peninsula’s dependence from Ukraine's economy. Działania krymskotatarskiego ruchu narodowowyzwoleńczego w warunkach aneksji Krymu (na przykładzie blokady półwyspu)W 2015 roku, w związku z dynamicznie zmieniającą się sytuacją polityczną i gospodarczą na świecie, kwestia aneksji Krymu ustąpiła miejsca takim wiadomościom jak sytuacja w Syrii i udział Rosji w działaniach wojennych na terenie tego kraju, nałożenie sankcji na Rosję oraz ich wpływ na rosyjską gospodarkę, spadek cen ropy naftowej i jego skutki, sytuacja z uchodźcami w Unii Europejskiej. Celem zwrócenia uwagi na aneksję Krymu i problem Tatarów Krymskich, Medżlis z siedzibą w Kijowie przewodniczącym Refatem Czubarowym i politycznym przywódcą Tatarów Krymskich Mustafą Dżemilewym inicjowali bezterminową pokojową akcję blokady Krymu. Blokada miała dwa etapy – transportowo-towarowy i energetyczny. Akcja zakończyła się wraz z rozpoczęciem 2016 roku. Bez względu na to, że nie udało się osiągnąć głównego celu – uwolnienia więźniów politycznych, blokada pokazała wysoki stopień zależności półwyspu od gospodarki Ukrainy.
    Źródło:
    Sprawy Narodowościowe; 2016, 48
    2392-2427
    Pojawia się w:
    Sprawy Narodowościowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    «Беларуская санацыя» ў Польшчы (1928–1937): паміж канфрантацыяй і лаяльнасцю
    „Sanacja białoruska” w Polsce (1927–1937): między konfrontacją a lojalnością
    “Belarusian sanation” in Poland (1928–1937): between confrontation and loyality
    Autorzy:
    Горны, Аляксандр
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/437006.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
    Tematy:
    białoruski ruch narodowy
    Zachodnia Białoruś
    Polska międzywojenna
    „białoruska sanacja”
    grupa Łuckiewicza-Ostrowskiego
    Belarusian national movement
    Western Belarus
    interwar Poland
    “Belarusian sanation”
    Luckievič-Astroŭski group
    Opis:
    W okresie międzywojennym w białoruskim ruchu narodowym na zachodniej Białorusi w Polsce istniało wiele prądów politycznych. Wśród nich była „białoruska sanacja” („grupa Łuckiewicza-Ostrowskiego”), która powstała po zdelegalizowaniu przez władze polskie Białoruskiej Włościańsko-Robotniczej Hromady. Przedstawiciele „białoruskiej sanacji” postulowali porzucenie radykalnej walki politycznej i rozpoczęcie poszukiwania kompromisu z władzami polskimi w celu zachowania istniejących białoruskich organizacji kulturalnych i oświatowych. Takie poglądy wyznawały m.in. organizacje Centrasajuz i Towarzystwo Białoruskiej Oświaty. Jednocześnie „białoruska sanacja” była dość krytycznie ustosunkowana wobec polityki polonizacyjnej i występowała w roli „konstruktywnej opozycji” wobec władz polskich. Przyczyną upadku „białoruskiej sanacji” były wewnętrzne nieporozumienia między przywódcami tego obozu politycznego.
    A number of political trends existed in the Belarusian national movement in Western Belarus in Poland in the interwar period. One such political trend was the “Belarusian sanation” (“Luckievič-Astroŭski group”), which arose after the Polish authorities dissolved the Belarusian Peasants Workers Hramada. Followers of the “Belarusian sanation” proposed to abandon the radical political struggle and begin a search for a compromise with the Polish authorities to preserve the existing Belarusian cultural and educational organizations. Based on these ideas, such organizations as Centrasajuz and the Belarusian Education’s Association were created. At the same time, the “Belarusian sanation” was quite critical of polonization policy and acted as a “constructive opposition” towards the Polish authorities. The reason for the decline of the “Belarusian sanation” was internal disagreement among the leaders of this political direction.
    Źródło:
    Przegląd Środkowo-Wschodni; 2019, 4; 91-115
    2545-1324
    Pojawia się w:
    Przegląd Środkowo-Wschodni
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowoczesna Litwa – czy istniała alternatywa dla modelu państwa narodowego?
    Autorzy:
    Staliūnas, Darius
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/601940.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    litewski ruch narodowy
    państwo narodowe
    naród polityczny
    Litwa etnograficzna
    I wojna światowa
    Lithuanian national movement
    nation-state
    civic nation
    ethnographic Lithuania
    World War I
    Opis:
    Niniejszy artykuł to próba wyjaśnienia, czy program litewskiego ruchu narodowego w końcu XIX i na początku XX w. rzeczywiście zawierał alternatywę dla modelu społeczeństwa/państwa narodowego, jak często twierdzi historiografia litewska. Prowadzone badania pokazują, że litewski ruch narodowy, podobnie jak większość etnonacjonalizmów w Europie Środkowo-Wschodniej, był zorientowany na model państwa narodowego.The present article seeks to explain whether the programme of the Lithuanian national movement of the late nineteenth and early twentieth century included an alternative to the model of nation state, as has often been argued in the Lithuanian literature on the subject. Research reveals that the Lithuanian national movement, like a majority of ethnic nationalisms in Central and Eastern Europe, was oriented towards the model of thenation-state.
    Źródło:
    Kwartalnik Historyczny; 2018, 125, 2
    0023-5903
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “Absolute Independence For Indian Christians” – The World Missionary Conference Edinburgh 1910 In The Debates Of The Protestant Christian Elite In Southern India
    Autorzy:
    Koschorke, Klaus
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1398534.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    World Missionary Conference Edinburgh 1910
    Indian Christians elites
    Indigenous Christian Press
    Emancipatory movements
    Church independency
    National Church Movement
    Opis:
    The high expectations expressed in the missionary press for the 1910 World Missionary Conference in Edinburgh frequently determine also the discussions of South Indian protestant Christians, which are reflected in their journal, “The Christian Patriot” (Madras 1890ff). Edinburgh is perceived here as a “universal” event, in which “all branches” of (protestant) Christianity are represented and racial barriers are “absolutely lost.” At the same time, further expectations are directed at the conference which go well beyond the agenda of conservative missionaries. These include the demand for the swift granting of “absolute independence for Indian Christians.” In addition, the selection and role of Indian representatives at the Edinburgh Conference are discussed with much controversy. 
    Źródło:
    Annales Missiologici Posnanienses; 2016, 21; 37-52
    1731-6170
    Pojawia się w:
    Annales Missiologici Posnanienses
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybory prezydenckie w Republice Gruzji w 2013 roku – koniec ery Micheila Saakaszwilego
    Президентські вибори в Республіці Грузія в 2013 році – кінець ери Михайла Саакашвілі
    Autorzy:
    Wojtasiewicz, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/489520.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Naukowe w Żytomierzu
    Tematy:
    Mikhel Saakaszvili,
    Bidzina Ivaniszvili,
    Gorgi Margvelaszvili,
    Dawid Barkarze,
    Nino Burdjanadze,
    Iraki Garibaszvili,
    United National Movement, Georgian Dream,
    2013 presidential elections in Georgia,
    2012 parliamentary elections in Georgia
    Opis:
    The aim of the article is to show issues connected with presidential elections of 27 October 2013 in the Republic of Georgia, when Giorgi Margvelaszvili was chosen President. The introduction presents the political situation of Georgia after the presidential elections of 2012, which saw the victory of the Georgian Dream coalition of Bidzina Iwaniszvili, and ended the nine year rule of the United National Movement of Mikheil Saakaszvili. The article later elaborates on the issue of by-elections for the Georgian parliament of December 2013, pre-election polls, profiles of presidential candidates and the election campaign. In conclusion, the results of the presidential elections are presented, as well as the oath-taking ceremony, first actions of the newly-elected president and the end of Mikhel Saakaszvili’s second and last term in office. The political positions of new leaders of Georgia - President Giorgi Margvelaszvili and Prime Minister Irakli Garibaszvili have also een analysed.
    Źródło:
    Studia Politologica Ucraino-Polona; 2014, 4; 202-216
    2312-8933
    Pojawia się w:
    Studia Politologica Ucraino-Polona
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odtwarzanie dziejów i kreacja legendy. Współczesna pamięć o Białoruskiej Włościańsko-Robotniczej Hromadzie a proces formowania tradycji historycznej i tożsamości narodowej Białorusinów
    Autorzy:
    Wysocki, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607583.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    the Belarusian Peasants’ and Workers’ Union (Hramada)
    Belarusian national movement
    historical tradition
    Belarusians in the Second Polish Republic
    Białoruska Włościańsko-Robotnicza Hromada
    Białoruś
    tradycja historyczna
    pamięć historyczna
    Opis:
    The paper discusses the issues of the Belarusian Peasants’ and Workers’ Union (Hramada) in modern Belarusian historical traditions. The Hramada had existed very briefly (1926–1927), but in a very short period of time lots of Belarusians had joined it. Because of its great popularity, the Hramada was the most influential party in the history of the Belarusian national movement. Despite its extreme-left social and political orientation, in the Soviet historiography that party had never been described as the communist one. That kind of the attitude is also employed by present Belarusian official state ideology. But the past of the formation, that had left a mark on the biography of the majority of Belarusian nationalists in the Second Polish Republic, is not the piece of the Belarusian historical memories yet.
    W artykule zostały omówione kwestie dotyczące obecności Białoruskiej Włościańsko-Robotniczej Hromady we współczesnej białoruskiej tradycji historycznej. Partia ta, choć na scenie politycznej istniała bardzo krótko (1926–1927), była ewenementem w historii białoruskiego ruchu politycznego. W bardzo krótkim czasie pociągnęła za sobą wielotysięczne masy ludności białoruskiej. Pomimo skrajnie lewicowego programu w historiografii radzieckiej nie została potraktowana jako partia komunistyczna, dlatego przekaz o jej istnieniu był bardzo schematyczny i skąpy. Do wzorców tych nawiązuje współczesne państwo białoruskie. Powoduje to, że wiedza o formacji, która odcisnęła piętno na życiorysie większości białoruskich działaczy narodowych w II Rzeczypospolitej, nie jest domeną dominującego na Białorusi nurtu pamięci historycznej.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2016, 71
    0239-4251
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Myśl polityczna polskiego konspiracyjnego ruchu narodowego w czasie II wojny światowej
    Political thought of polish underground national movement during World War II
    Autorzy:
    Kurzawa, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2195075.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    myśl polityczna
    ruch narodowy
    konspiracja
    cele wojenne
    granice
    mniejszości narodowe
    ustrój
    gospodarka
    bezpieczeństwo kraju
    oświata
    wychowanie
    political thought
    national movement
    conspiracy
    war aims
    boundaries
    ethnic minorities
    political system
    economy
    national security
    education
    upbringing
    Opis:
    Nationalists were one of the numerous Polish political movements during World War II. Actively engaging in the fight against the occupying forces, they suffered heavy losses, but does not prevent them in the creation of significant heritage in the field of political thought. The aim of the article is to present the political thought of Polish national movement during the Second World War. Historical, qualitative and comparative methods were used. The whole has been divided into several parts,, in which author examines the with issues of political thought as: Polish war aims, vision of state borders, ratio to national minorities, vision of the political system, economic vision, vision of national security, education and upbringing. The whole article has to show how rich the heritage of those generations.
    Narodowcy byli jednym z liczniejszych polskich ruchów politycznych w trakcie II wojny światowej. Czynnie angażując się w walkę z okupantem, ponieśli dotkliwe straty, jednak nie przeszkodziło im to w stworzeniu znacznego dorobku z dziedziny myśli politycznej. Celem artykułu jest zaprezentowanie myśli politycznej polskiego ruchu narodowego w latach II wojny światowej. Zastosowane zostały metody historyczne, jakościowe oraz metoda porównawcza. Całość została podzielona na części, w których autor zajmuje się takimi zagadnieniami z myśli politycznej, jak: cele wojenne Polski, wizja granic państwa, stosunek do mniejszości narodowych, wizja ustroju politycznego, wizja gospodarki, wizja bezpieczeństwa kraju oraz oświata i wychowanie. Artykuł ma ukazać, jak bogaty jest dorobek tamtych pokoleń.
    Źródło:
    Świat Idei i Polityki; 2017, 16; 324-354
    1643-8442
    Pojawia się w:
    Świat Idei i Polityki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ks. dziekan Franciszek Pogrzeba (1873-1941) - duszpasterz, społecznik i górnośląski działacz plebiscytowy 1921 r.
    The Rev. Dean Franciszek Pogrzeba (1873-1941) – a priest, community worker and Upper-Silesian activist during the Plebiscite
    Autorzy:
    Patelski, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2106659.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-09
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    ks. Franciszek Pogrzeba
    duchowieństwo śląskie
    parafia Łubniany
    plebiscyt górnośląski
    polski ruch narodowy na Górnym Śląsku
    the Rev. Franciszek Pogrzeba
    Silesian clergy
    parish of Łubniany
    the Plebiscite in Upper Silesia
    Polish national movement in Upper Silesia
    Opis:
    Prezentowany artykuł jest przyczynkiem do biografii duchownego katolickiego, proboszcza parafii w Łubnianach na Górnym Śląsku – ks. Franciszka Pogrzeby. W 1907 r. ks. Pogrzeba, jako jeden z czternastu kapłanów, podpisał tzw. „Odezwę księży”, w myśl której zerwali oni współpracę z  katolicką Niemiecką Partią Centrum oraz wsparli posłów „Koła Polskiego” w parlamencie niemieckim. Po I wojnie światowej ks. Pogrzeba działał na rzecz przyłączenia Górnego Śląska do Polski. Po  podziale tego regonu, zagrożony przez niemieckich nacjonalistów, musiał uciekać do Polski. Resztę życia spędził jako proboszcz parafii w Przyszowicach, położonych w należącej do Polski części Górnego Śląska.
    The article is a contribution to the biography of the Catholic clergyman, parish priest in the parish of Łubniany located in Upper Silesia – the Rev. Franciszek Pogrzeba. He was one of the fourteen priests who signed the so-called “Appeal to Priests”, in compliance with which they broke off their cooperation with the Catholic German Center Party (Deutsche Zentrumspartei) and supported the Deputies of the “Polish Circle” in the German Parliament. After World War 1, the Rev. Pogrzeba actively engaged for incorporation of Upper Silesia into Poland. Following the division of the region, threatened by German nationalists, he had to flee to Poland, where he spent the rest of his life working as a parish priest in Przyszowice situated in the part of Upper Silesia belonging to Poland.
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2021, 28, 2; 232-245
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The fallacy of 'scientific elections' in the COVID-era: exploring the challenges of managing the 2020-2021 elections in Uganda
    Błąd "wyborów naukowych" w erze COVID. Odkrywanie wyzwań związanych z zarządzaniem wyborami 2020-2021 w Ugandzie
    Autorzy:
    Sempijja, Norman
    Brito, Paula Mora
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2054016.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-06
    Wydawca:
    Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
    Tematy:
    scientific elections
    Uganda
    National Resistance Movement
    COVID-19
    Uganda Electoral Commission
    election management
    wybory naukowe
    Narodowy Ruch Oporu
    komisja wyborcza Ugandy
    zarządzanie wyborami
    Opis:
    COVID-19 broke out in the period that Uganda was due to have presidential and parliamentary elections, posing a very precarious human security challenge. The ruling party (National Resistance Movement; NRM) faced the challenge of passing power to the Speaker of parliament if elections were not to be held. To mitigate the public health challenges and maintain power, the government acquiesced to an election process without public campaigns. Instead, campaigns were to be held over the radio, TV, and social media in what came to be known as 'scientific elections.' However, in a country hamstrung by massive political and bureaucratic corruption and an entrenched regime that uses violence against opponents, little attention was paid to the fairness of the process, especially in terms of access to media resources by the opposition. Conversely, as elections are about crowds and showmanship, the Ugandan Electoral Commission struggled with the ever-evolving electoral campaign process, especially as large spontaneous crowds sprang up on the campaign trail of the political candidates. The opposition needs a large crowd for legitimacy and a show of popularity. To mitigate this, the ruling party used violence against opposition members as an excuse to enforce standard operating procedures (SOPs) for the prevention of COVID-19, yet its candidates were left to gather crowds. This radicalized some of the opposition that used media outlets to call for violence and ethnic cleansing. This qualitative study delves into the extent to which the 'scientific elections' process was designed to produce a fair outcome of the 2021 elections in Uganda. This study uses the rational choice theory to explore the calculations of different stakeholders. The study relies on secondary data, especially available in media outlets, but also primary data through reports and social media and speeches of key figures in the political landscape in Uganda. The study finds that the Independent Electoral Commission was caught between two highly sophisticated opponents and did not have the capacity and agency to enforce the rules in the political game. In the end, the key facets of the 'scientific elections' process were found wanting and did not produce a fair outcome of the 2021 elections in Uganda.
    Pandemia COVID-19 rozpoczęła się w okresie, gdy w Ugandzie miały się odbyć wybory prezydenckie i parlamentarne, co stanowiło wyzwanie dla bezpieczeństwa ludności. Partia rządząca (Narodowy Ruch Oporu) stanęła wobec sytuacji przekazania władzy przewodniczącemu parlamentu, gdyby wybory miały się nie odbyć. Aby złagodzić problemy związane ze zdrowiem publicznym i utrzymać władzę, rząd zgodził się na proces wyborczy bez kampanii publicznych. Zamiast tego miały zostać przeprowadzone kampanie w radiu, telewizji i mediach społecznościowych, w tak zwanych "wyborach naukowych". Jednak w kraju ogarniętym masową korupcją polityczną i biurokratyczną oraz z zakorzenionym reżimem, który stosuje przemoc wobec przeciwników, niewiele uwagi poświęcono sprawiedliwości tego procesu, zwłaszcza w kwestii dostępu opozycji do zasobów medialnych. I odwrotnie, ponieważ w wyborach chodzi o tłumy i popisy, Ugandyjska Komisja Wyborcza zmagała się z ciągle ewoluującym procesem kampanii wyborczej, zwłaszcza że na szlaku kampanii kandydatów politycznych pojawiły się spore spontaniczne tłumy. Opozycja potrzebuje dużego tłumu dla legitymizacji i pokazania popularności. Partia rządząca użyła przemocy wobec członków opozycji pod pretekstem egzekwowania standardowych procedur operacyjnych w celu zapobiegania COVID-19, ale jej kandydaci mogli gromadzić tłumy. Doprowadziło to do radykalizacji części opozycji, która wykorzystywała media do wzywania do przemocy i czystek etnicznych. Opisane w artykule badanie jakościowe sprawdza, w jakim stopniu proces "wyborów naukowych" został zaprojektowany w celu uzyskania sprawiedliwego wyniku wyborów w 2021 r. w Ugandzie. Badanie wykorzystuje teorię racjonalnego wyboru do zbadania kalkulacji różnych interesariuszy. Opiera się na danych wtórnych, zwłaszcza doniesieniach medialnych, ale także na danych pierwotnych z raportów, mediów społecznościowych i przemówień kluczowych postaci ze sceny politycznej Ugandy. Z badania wynika, że niezależna komisja wyborcza miała do czynienia z dwoma wysoce wyrafinowanymi przeciwnikami i nie miała możliwości ani sprawczości do egzekwowania reguł w grze politycznej. Ostatecznie okazało się, że kluczowe aspekty procesu "wyborów naukowych" były niesprawcze i nie przyniosły sprawiedliwego wyniku wyborów w 2021 r. w Ugandzie.
    Źródło:
    Studia z Polityki Publicznej; 2022, 9, 1(33); 13-32
    2391-6389
    2719-7131
    Pojawia się w:
    Studia z Polityki Publicznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Organizacja Wojskowa Pomorza (1918-1920). Polska konspiracja zbrojna w okresie poprzedzającym powrót Pomorza do Polski
    Autorzy:
    Olstowski, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/529374.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Towarzystwo Miłośników Torunia
    Tematy:
    Pomorze
    polski ruch narodowy
    Organizacja Wojskowa Pomorza
    powrót Pomorza do Polski
    Pommern
    polnische Nationalbewegung
    Pommersche Militärorganisation
    Rückkehr Pommerns zu Polen
    Pomerania
    the Polish national movement
    the Pomeranian Military Organization
    the return of Pomerania to Poland
    Opis:
    Organizacja Wojskowa Pomorza, istniejąca od końca 1918 do początków 1920 r., była jedną z kilku polskich regionalnych konspiracyjnych organizacji wojskowych powstałych po I wojnie światowej, stawiających sobie za cel przyłączenie ich dzielnic do odradzającego się państwa polskiego. Będąc częścią polskiego ruchu narodowego w prowincji Prusy Zachodnie, w tym także odbiciem jego struktury społecznej, stanowi po upływie stu lat interesujące zjawisko z punktu widzenia historii wojskowej, ale i historii społecznej, zarówno w skali regionalnej, jak i ogólnopolskiej. Nikły stan zachowanej bazy źródłowej skutkuje do dziś skromnym stanem badań nad tą organizacją. W prezentowanym tekście – na miarę źródłowych możliwości – przedstawiono kolejne etapy jej rozwoju organizacyjnego i główne obszary działalności, w powiązaniu z działaniami ruchu polskiego na Pomorzu i sytuacją polityczno-militarną tego obszaru w roku poprzedzającym powrót jego większej części do Polski w styczniu i lutym 1920 r., jak też zmieniającymi się w tym okresie oczekiwaniami wobec OWP ze strony Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej i Dowództwa Głównego Sił Zbrojnych w Zaborze Pruskim w Poznaniu i naczelnych polskich władz wojskowych w Warszawie. Sformułowano też postulat dalszych badań nad OWP, jej kadrą kierowniczą szczebla centralnego i terenowego oraz bazą członkowską, w powiązaniu z analogicznymi badaniami nad innymi polskimi konspiracjami wojskowymi tamtego czasu: Polską Organizacja Wojskową, Polską Organizacją Wojskową Zaboru Pruskiego oraz Polską Organizacją Wojskową Górnego Śląska.
    Die Pommersche Militärorganisation bestand von Ende 1918 bis Anfang 1920 und war eine von mehreren polnischen regionalen konspirativen Militärorganisationen, die nach dem 1. Weltkrieg entstanden und sich den Anschluss ihrer Regionen an den wieder entstehenden polnischen Staat zum Ziel setzten. Als Teil der polnischen Nationalbewegung in der Provinz Westpreußen und dabei auch ein Abbild ihrer sozialen Struktur stellt sie nach dem Ablauf von hundert Jahren ein interessantes Phänomen aus der Perspektive der Militärgeschichte, aber auch der Sozialgeschichte dar, sowohl im regionalen wie im gesamtpolnischen Maßstab. Die schlechte Quellenlage hat bis heute dazu geführt, dass der Forschungsstand zu dieser Organisation bescheiden ist. Im vorliegenden Text werden im Rahmen der durch die Quellen gegebenen Möglichkeiten die verschiedenen Etappen ihrer organisatorischen Entwicklung und die Hauptgebiete ihrer Aktivität vorgestellt, in Verbindung mit den Aktivitäten der polnischen Bewegung in Pommern und der politisch-militärischen Lage dieses Gebiets im Jahr vor der Rückkehr seines größten Teils an Polen im Januar und Februar 1920, ebenso die sich in dieser Zeit wandelnden Erwartungen an die Organisation von Seiten des Kommissariats des Obersten Volksrats und der Obersten Führung der Streitkräfte im Preußischen Teilungsgebiet in Posen und der obersten polnischen Militärführung in Warschau. Formuliert wird auch die Notwendigkeit weiterer Forschungen zur Organisation, ihres Führungskaders auf zentraler und lokaler Ebene sowie ihrer Mitgliederbasis, in Verbindung mit analogen Forschungen zu anderen polnischen militärischen Konspirationen in dieser Zeit: der Polnischen Militärischen Organisation, der Polnischen Militärischen Organisation des Preußischen Teilungsgebiets sowie der Polnischen Militärischen Organisation von Oberschlesien.
    The  Military Organization of Pomerania, operating from the end of 1918 to the beginning of 1920, was one of several Polish regional underground military organizations established after World War I, aiming to incorporate their districts into the reviving Polish state. As part of the Polish national movement in West Prussia, it reflected  the provinces’s inhabitants’  social structure. After a hundred years it constitutes an interesting phenomenon from the point of view of not only military history, but also social history- both on a regional and national level. The poor condition of the preserved source base still results in a modest state of research concerning this organization. The presented text presents subsequent stages of its organizational development and the main areas of activity, along  with the activities of the Polish movement in Pomerania and the political and military situation of this area in the year preceding the return of most of Pomerania to Poland in January and February 1920.  It also takes into consideration the expectations towards the Military Organization of Pomerania as expressed by  the Commissariat of the Supreme People's Council and the Main Command of the Armed Forces in the Prussian Partition in Poznań and the Polish Supreme Military Authorities in Warsaw. A postulate was also formulated to carry out  further research on the Military Organization of Pomerania, its management at the central and local levels, and a membership base, in conjunction with similar research on other Polish military underground movements of that time: the Polish Military Organization, the Polish Military Organization of the Prussian Partition and the Polish Military Organization of Upper Silesia.
    Źródło:
    Rocznik Toruński; 2019, 46
    0557-2177
    Pojawia się w:
    Rocznik Toruński
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy naprawdę unia została wykreślona z projektów Litwy nowoczesnej w końcu XIX – na początku XX wieku?
    Was the Union Really Erased from the Modern Lithuanian Statehood Projects in the Late Nineteenth – Early Twentieth Centuries
    Autorzy:
    Miknys, Rimantas
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2131668.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-19
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    idea of the (Lublin) Union
    Lithuanian national movement
    Lithuanian statehood projects
    “Lithuanian federalism”
    Lithuanian and Polish historiography
    idea unii polsko-litewskiej (lubelskiej)
    litewski ruch narodowy
    projekty państwowości Litwy
    „federalizm litewski”
    historiografia litewska a polska
    Opis:
    W artykule podjęto próbę krytycznej oceny tezy funkcjonującej w historiografii litewskiej, a częściowo także polskiej, że idea unii obu państw została wyeliminowana z projektów litewskiego ruchu narodowego ukształtowanych w końcu XIX i na początku XX w. Wyniki analizy ukazują potrzebę badań koncepcji federalizmu litewskiego, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii wpływu na nią unii polsko-litewskiej.
    The article offers a critical assessment of the deeply entrenched view in Lithuanian and Polish historiography that the idea of the (Lublin) Union was erased from the Lithuanian statehood projects created within the Lithuanian national movement in the late nineteenth–early twentieth centuries. Summarising the critical assessments made against this idea, several theses were formulated based on which further research could be conducted that could explain the effects of the Union on the formation and development of “Lithuanian federalism”.
    Źródło:
    Rocznik Lituanistyczny; 2020, 6; 221-234
    2450-8454
    2450-8446
    Pojawia się w:
    Rocznik Lituanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Białoruski ruch narodowy w szkołach prawosławnych w Polsce w latach 20-tych XX wieku
    Autorzy:
    Gornyj, Aleksandr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/624880.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Belarusian national movement
    Western Belarus
    interwar Poland
    Orthodox Church
    Vilnius Theological Seminary
    Belarusization
    białoruski ruch narodowy
    Zachodnia Białoruś
    Polska międzywojenna
    cerkiew
    seminarium duchowne w Wilnie
    białorutenizacja
    беларускі нацыянальны рух
    Заходняя Беларусь
    міжваенная Польшча
    Праваслаўная царква
    Віленская духоўная семінарыя
    беларусізацыя
    Opis:
    The Belarusian national movement in interwar Poland significantly increased its influence on various aspects of social and cultural life, including the Orthodox Church in the 1920s. In the socio-political discourse of the Belarusian minority in Poland the Belarusization of the Orthodox Church and its institutions was actively discussed. One of the main conditions of this process was the expansion of the Belarusian Orthodox component in education, especially in the Vilnius Seminary and at the Theological Faculty of the University of Warsaw, the goal being to bring up a new generation of Belarusian priests. The influence of the Belarusian national movement in these institutions was reflected in the participation of teachers and students in the Belarusian political life, the teaching of the Belarusian language, the creation of Belarusian groups and creative teams.
    Białoruski ruch narodowy w Polsce międzywojennej znacznie zwiększył swój wpływ na różne aspekty życia społecznego i kulturalnego, w tym na Cerkiew prawosławną. W dyskursie społeczno-politycznym białoruskiej mniejszości narodowej w Polsce aktywnie dyskutowano nad białorutenizacją Cerkwi i jej instytucji. Jednym z głównych warunków tego procesu była ekspansja białoruskiego składnika w szkołach prawosławnych w celu kształtowania nowej generacji białoruskich księży prawosławnych, głównie w seminarium w Wilnie oraz na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Wpływ białoruskiego ruchu narodowego w tych instytucjach znalazł odzwierciedlenie w udziale nauczycieli i uczniów w białoruskim życiu politycznym, nauczaniu języka białoruskiego, tworzeniu białoruskich grup i zespołów twórczych.
    У 1920–ыя гады беларускі нацыянальны рух у міжваеннай Польшчы значна пашырыў свой уплыў на розныя сферы грамадскага і культурнага жыцця, у тым ліку і на Праваслаўную царкву. У грамадска-палітычным дыскурсе беларускай меншасці Польшчы актыўна абмяркоўвалася пытанне пра беларусізацыю Праваслаўнай царквы і яе інстытутаў. Адным з галоўных варункаў гэтага працэсу з’яўлялася пашырэнне беларускага кампанента ў праваслаўных навучальных установах з мэтай выхавання новага пакалення беларускіх праваслаўных святароў, асабліва ў Віленскай духоўнай семінарыі і на багаслоўскім факультэце Варшаўскага ўніверсітэта. Уздзеянне беларускага нацыянальнага руху на гэтыя ўстановы выяўлялася ва ўдзеле выкладчыкаў і навучэнцаў у беларускім палітычным жыцці, выкладанні беларускай мовы, арганізацыі беларускіх кружкоў і творчых калектываў.
    Źródło:
    Studia Białorutenistyczne; 2016, 10
    1898-0457
    Pojawia się w:
    Studia Białorutenistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polskie Państwo Podziemne wobec propozycji rozmów polsko-białoruskich w latach 1941–1944
    Autorzy:
    Wysocki, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/624796.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Polish Underground State, Polish-Belarusian talks, Belarusian national movement, Radaslaŭ Astroŭski, Vaclaŭ Ivanoŭski
    Polskie Państwo Podziemne, rozmowy polsko-białoruskie, białoruski ruch narodowy, Radosław Ostrowski, Wacław Iwanowski
    Польская падпольная дзяржава, польска-беларускія перамовы, нацыянальны рух, Радаслаў Астроўскі, Вацлаў Іваноўскі, Ян Станкевіч
    Opis:
    This paper gives an account of the talks between the Polish Underground State and members of the Belarusian political communities over the years 1941–1944. Following the attack of the Third Reich on the Soviet Union, the Belarusians found themselves under German occupation, which had an impact both on the Polish Underground State structures and the Belarusian resistance movement. Convinced that the Third Reich was bound to fail, the two organisations should have allied themselves with each other on the premise of common objectives. Were they, however, able to break the deadlock on mutual animosity, distrust, bias, belittling and disparaging? The answer to that question lies in the remaining source material. Upon analysis of archival documents, it is possible to state that the Polish Underground State did not consider the Belarusian resistance movement as a potential partner for cooperation. The Poles maintained a rigid stance on the issue of pre-war borders, which determined the character of the dialogue between the Polish Underground and the Belarusian political environment. They also largely underestimated the resources of the Belarusian resistance, which might have played a key role in reversing the situation in the region. A group of Belarusian activists were persistent in their attempts to contact the Polish Underground State nevertheless. These were Vaclaŭ Ivanoŭski, Jan Stankievič, and Radaslaŭ Astroŭski. However, the talks were low-level and conducted on an irregular basis, and their character was exploratory rather than focusing on particular problems. They were thus futile from the very beginning. Improving Polish-Belarusian relations in the course of the war was an enormous challenge which neither of the parties could cope with, and which ultimately determined the fate of both nations in the post-war period.
    Tematem artykułu są rozmowy prowadzone przez Polskie Państwo Podziemne z członkami białoruskich środowisk politycznych w latach 1941–1944. Po ataku III Rzeszy na ZSRR obszary zamieszkane przez Białorusinów znalazły się pod okupacją niemiecką. Zmieniło to sytuację zarówno działających na tym terenie struktur Polskiego Państwa Podziemnego, jak też białoruskiego ruchu narodowego. Przekonanie o nieuniknionej przegranej III Rzeszy powinno było rodzić świadomość wspólnoty celów. Czy potrafiono jednak wyjść z wcześniejszego impasu wzajemnych animozji, niedowierzań, uprzedzeń, lekceważenia i niedoceniania?. By uzyskać odpowiedź na to pytanie należy sięgnąć do zachowanego materiału źródłowego. Analiza dokumentów archiwalnych pozwala jednoznaczne stwierdzić, że Polskie Państwo Podziemne nie traktowało białoruskiego ruchu narodowego jako poważnego partnera. Jego członkowie stali na stanowisku utrzymania przedwojennych granic, co determinowało charakter prowadzonych rozmów. Nie doceniano też zaplecza białoruskiego ruchu narodowego, które mogło odegrać kluczową rolę w zmianie sytuacji politycznej w regionie. Mimo to grupka działaczy białoruskich stała na stanowisku porozumieniu z Polakami (Wacław Iwanowski, Jan Stankiewicz, Radosław Ostrowski), poszukiwała kontaktów z Polskim Państwem Podziemnym. Rozmowy miały charakter nieregularnych wymian zdań, prowadzonych na niskim szczeblu, raczej sondażowych niż problemowych. Takie podejście skazywało je na porażkę i sprawiło, że ułożenie relacji polsko-białoruskich w warunkach wojennych okazało się wyzwaniem, które przerosło obie strony, a także zaważyło na losach obu narodów po II wojnie światowej.
    Тэмай дадзенага артыкула з’ яўляюцца перамовы, якія праводзіліся паміж Польскай падпольнай дзяржавай і членамі беларускіх палітычных суполак у перыяд 1941–1944 гг. Пасля нападзення Трэцяга рэйха на СССР тэрыторыі, на якіх пражывалі беларусы, трапілі пад нямецкую акупацыю. Гэта паўплывала як на дзейнасць Польскай падпольнай дзяржавы, так і на беларускі нацыянальны рух. Перакананне пра непазбежнае паражэнне Трэцяга рэйха павінна было прывесці да ўсведамлення агульнай мэты. Ці змаглі, аднак, зразумець польскі і беларускі бакі, што знаходзіліся ў тупіку ўзаемных варожасці, недаверу, прадузятасці, пагарды, недаацэньвання? Адказ на гэтае пытанне трэба шукаць у архіўных матэрыялах. Аналіз дакументаў дазволіў нам адназначна сцвердзіць, што Польская падпольная дзяржава не ставілася да беларускага нацыянальнага руху як да сапраўднага партнёра. Яе члены лічылі, што неабходна вярнуць даваенныя межы, што абумоўлівала характар усіх перагавораў з беларускім бокам. Неадпаведна быў ацэнены рэзерв беларускага нацыянальнага руху, які мог сыграць асноўную ролю ў змене палітычнага становішча ў рэгіёне. Нягледзячы на гэта група беларускіх дзеячоў была зацікаўлена пагадненнем з палякамі (Вацлаў Іваноўскі, Ян Станкевіч, Радаслаў Астроўскі) і спрабавала наладзіць зносіны з Польскай падпольнай дзяржавай. Гэтыя кантакты аднак не мелі рэгулярнага характару, праводзіліся на нізкім узроўні і з’ яўляліся хутчэй зборам інфармацыі, чым праблемнай дыскусіяй. Па прычыне такога падыходу загаддзя было вядома, што перамовы скончацца паразай. Узровень кантактаў сведчыў пра тое, што наладзіць польска-беларускія адносіны ў ваенных умовах было выклікам, які перавысіў магчымасці абодвух бакоў, а пасля другой сусветнай вайны паўплываў на лёс абодвух народаў
    Źródło:
    Studia Białorutenistyczne; 2019, 13
    1898-0457
    Pojawia się w:
    Studia Białorutenistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Białoruś w niemieckojęzycznych publikacjach w latach 1910–1930
    German publications concerning Belarus in 1910–1930
    Нямецкамоўныя публiкацыi аб Беларусi ў 1910–1930-ыя гады
    Autorzy:
    Bieder, Hermann
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/944339.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Нямецкамоўныя публiкацыi
    вайсковая акруга Верхнi Усход
    цывiльная адмiнiстрацыя
    беларускi нацыянальны рух
    german language publications concerning belarus
    german administration of belarus in world war one
    german military district ober ost
    belarusian national movement
    Opis:
    У артыкуле разглядаюцца маючыя дачыненне да Беларусi нямецкамоўныя публiкацыi 1910–1930 гадоў. Упершыню нямецкамоўная лiтаратура, прысвеча- ная геаграфii, гаспадарцы, гiсторыi i нацыянальным меньшынствам Беларусi, пабачыла свет у Германii i Аўстра-Венгрыi падчас Першай сусветнай вайны. Прычынай гэтай павышанай увагi да Беларусi ў нямецкай i аўстрыяцкай грамадскасцi была нямецкая акупацыя пэўных рэгiёнаў Беларусi з восенi 1915 да лютага 1918 года. Нямецкiя ўлады так званай вайсковай акругi "Обер Ост" [Верхнi Усход] падтрымлiвалi стварэнне цывiльнай адмiнiстрацыi, школьнай сiстэмы i прэсы на нацыянальных мовах, часта ў паразуменнi з беларускiм нацыянальным рухам. У нямецкiх вайсковых пададдзелах адбывалi сваю вайсковую службу прадстаўнiкi маладой нямецкай культурнай элiты – не толькi ваенныя аглядальнiкi, але i пiсьменнiкi, паэты, фiлолагi, мастакi, гiсторыкi мастацтва, археолагi, геаграфы i эканамiсты, якiя пераважна ў Вiльнi пазнаёмiлiся з беларускiмi iнтэлiгентамi, а таксама з штодзённым жыццём беларускага насельнiцтва, яго культурай, мовай, фальклорам i гiсторыяй. У мiжваенны перыяд гэтыя iнтэлiгенты замацавалi свае ваенныя ўражааннi ў значнай колькасцi публiкацый у галiнах краязнаўства, лiтаратуразнаўства, мовазнаўства, гiсторыi мастацтва i геаграфii. Беларускiя навукоўцы (фiлолагi, гiсторыкi), галоўным чынам у дваццатыя гады, таксама апублiкавалi вынiкi сваiх даследаванняў у нямецкамоўных выданнях.
    The article reports on German language publications concerning Belarus in the period of 1910–1930. During World War One, for the first time, literature specialized in geography, economics, history and national minorities of Belarus was published in Germany and Austro-Hungary. The reason of this increased attention to Belarus was the German occupation of some territories of Western Belarus from autumn 1915 to February 1918. The German authorities of the so called military district Ober Ost [Upper East] supported the building of a civil administration, school system and press in national languages, often in accordance with the requirements of Belarusian national movement. In the German armed forces were also representatives of the young German cultural elite – not only war correspondents, but also writers, poets, philologists, painters, art historians, archaeologists, geographers and economists, who especially in Vilnius became acquainted not only with Belarusian intellectuals but also with the everyday life of Belarusian population, its culture, language, folklore and history. In the interwar years many of these intellectuals assimilated their war experiences in a lot of publications in the fields of regional studies, belles lettres, linguistics, art history and geography. Mainly in the twenties some Belarusian intellectuals (philologists, historians, literary critics) published their results of research in German publishing houses and periodicals.
    Źródło:
    Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 333-343
    2081-2515
    Pojawia się w:
    Białorutenistyka Białostocka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Białoruś w niemieckojęzycznych publikacjach w latach 1910–1930
    German publications concerning Belarus in 1910–1930
    Нямецкамоўныя публiкацыi аб Беларусi ў 1910–1930-ыя гады
    Autorzy:
    Bieder, Hermann
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2109161.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Нямецкамоўныя публiкацыi
    вайсковая акруга Верхнi Усход
    цывiльная адмiнiстрацыя
    беларускi нацыянальны рух
    German language publications concerning Belarus
    German military district Ober Ost
    German administration of Belarus in World War One
    Belarusian national movement
    Opis:
    У артыкуле разглядаюцца маючыя дачыненне да Беларусi нямецкамоўныя публiкацыi 1910–1930 гадоў. Упершыню нямецкамоўная лiтаратура, прысвеча- ная геаграфii, гаспадарцы, гiсторыi i нацыянальным меньшынствам Беларусi, пабачыла свет у Германii i Аўстра-Венгрыi падчас Першай сусветнай вайны. Прычынай гэтай павышанай увагi да Беларусi ў нямецкай i аўстрыяцкай грамадскасцi была нямецкая акупацыя пэўных рэгiёнаў Беларусi з восенi 1915 да лютага 1918 года. Нямецкiя ўлады так званай вайсковай акругi "Обер Ост" [Верхнi Усход] падтрымлiвалi стварэнне цывiльнай адмiнiстрацыi, школьнай сiстэмы i прэсы на нацыянальных мовах, часта ў паразуменнi з беларускiм нацыянальным рухам. У нямецкiх вайсковых пададдзелах адбывалi сваю вайсковую службу прадстаўнiкi маладой нямецкай культурнай элiты – не толькi ваенныя аглядальнiкi, але i пiсьменнiкi, паэты, фiлолагi, мастакi, гiсторыкi мастацтва, археолагi, геаграфы i эканамiсты, якiя пераважна ў Вiльнi пазнаёмiлiся з беларускiмi iнтэлiгентамi, а таксама з штодзённым жыццём беларускага насельнiцтва, яго культурай, мовай, фальклорам i гiсторыяй. У мiжваенны перыяд гэтыя iнтэлiгенты замацавалi свае ваенныя ўражааннi ў значнай колькасцi публiкацый у галiнах краязнаўства, лiтаратуразнаўства, мовазнаўства, гiсторыi мастацтва i геаграфii. Беларускiя навукоўцы (фiлолагi, гiсторыкi), галоўным чынам у дваццатыя гады, таксама апублiкавалi вынiкi сваiх даследаванняў у нямецкамоўных выданнях.
    The article reports on German language publications concerning Belarus in the period of 1910–1930. During World War One, for the first time, literature specialized in geography, economics, history and national minorities of Belarus was published in Germany and Austro-Hungary. The reason of this increased attention to Belarus was the German occupation of some territories of Western Belarus from autumn 1915 to February 1918. The German authorities of the so called military district Ober Ost [Upper East] supported the building of a civil administration, school system and press in national languages, often in accordance with the requirements of Belarusian national movement. In the German armed forces were also representatives of the young German cultural elite – not only war correspondents, but also writers, poets, philologists, painters, art historians, archaeologists, geographers and economists, who especially in Vilnius became acquainted not only with Belarusian intellectuals but also with the everyday life of Belarusian population, its culture, language, folklore and history. In the interwar years many of these intellectuals assimilated their war experiences in a lot of publications in the fields of regional studies, belles lettres, linguistics, art history and geography. Mainly in the twenties some Belarusian intellectuals (philologists, historians, literary critics) published their results of research in German publishing houses and periodicals.
    Źródło:
    Białorutenistyka Białostocka; 2015; 333-343
    2081-2515
    Pojawia się w:
    Białorutenistyka Białostocka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mniejszość bez reprezentacji... Kwestia przedstawicieli środowisk białoruskich w Radzie Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1939–1945
    Autorzy:
    Wysocki, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2081354.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    National Council of the Republic of Poland
    Polish-Belarusian relations
    Belarusians in the years of World War II
    Belarusian national movement
    Rada Narodowa Rzeczypospolitej Polskiej
    stosunki polsko-białoruskie
    Białorusini w latach II wojny światowej
    białoruski ruch narodow
    Нацыянальная Рада Рэспублікі Польшча
    польска-беларускія адносі- ны
    беларусы ў гады ІІ сусветнай вайны
    беларускі нацыянальны рух
    Opis:
    W artykule omówiono próby poszerzenia Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej o przedstawicieli ludności białoruskiej w latach 1939-1945. Wspomniany organ powstał w grudniu 1939 r. jako ciało opiniujące działalność Prezydenta i Rządu RP. Wprowadzenie do jego składu reprezentantów Białorusinów miało być aktem traktowania ich jako równoprawnych współobywateli oraz potwierdzeniem trwania władz polskich na uchodźstwie na stanowisku nienaruszalności granicy wschodniej państwa polskiego. Wobec braku szerszego poparcia politycznego dla inicjatywy ze strony ówczesnych polskich partii politycznych i niekonsekwencji działań Rządu RP wszystkie próby wyłonienia przedstawicieli ludności białoruskiej i ściągnięcia ich do Londynu kończyły się porażką. Sposób realizacji planu odsłaniał charakter polityki narodowościowej Rządu RP na uchodźstwie w latach 1939-1945. Niewprowadzenie przedstawiciela Białorusinów do Rady Narodowej RP skutkowało dalekosiężnymi następstwami i miało bezpośredni wpływ na losy regionu i jego mieszkańców.
    The following article discusses the attempts to expand the National Council of the Republic of Poland by introducing representatives of the Belarusian population in the years 1939-1945. The aforementioned structure was established in December 1939 as an opinion authority on the activities of the President and the government of the Republic of Poland. The introduction of representatives of Belarusians into its composition was supposed to be an act of treating them as equal fellow citizens and confirmation of the persistence of the Polish authorities-in-exile on the position of inviolability of the eastern border of the Polish state. In the absence of wider political support for the initiative from the Polish political parties of the time and the inconsistency of the actions of the Polish government, all attempts to select representatives of the Belarusian population and bring them to London ended in failure. The way the plan was implemented revealed the nature of the national policy of the Polish Government-in-Exile in the years 1939-1945. Failure to introduce Belarusian representatives onto the National Council of the Republic of Poland resulted in far-reaching consequences and had a direct impact on the fate of the region and its inhabitants.
    У артыкуле разглядаюцца спробы ўвесці ў склад Нацыянальнай Рады Рэспублікі Польшчы прадстаўнікоў беларускага насельніцтва ў 1939–1945 гадах. Згаданая рада ўзнікла ў снежні 1939 г. як орган, які дае заключэнні аб дзейнасці прэзідэнта і ўрадa РП. Увядзенне ў склад рады беларускіх прадстаўнікоў мела быць актам трактавання іх як раўнапраўных суграмадзян і пацвярджэннем збоку польскага эміграцыйнага ўрадa прынятай пазіцыі па непарушнасці ўсходняй мяжы польскай дзяржавы. З-за адсутнасці шырокай падтрымкі ініцыятывы збоку тагачасных палітычных польскіх партый і непаслядоўнасці ў дзеяннях урадa РП усе спробы вылучэння прадстаўнікоў беларускага насельніцтва і іх пераезду ў Лондан заканчваліся паразай. Спосаб рэалізацыі планa выявіў характар палітыкі па нацыянальным пытанні эміграцыйнага ўрадa РПў 1939–1945 гадах. Неўвядзенне беларускага прадстаўніка ў Нацыянальную Раду Рэспублікі Польшчы мела далёкасяжныя наступствы і аказала непасрэдны ўплыў на лёс рэгіёна і ягонага насельніцтва
    Źródło:
    Studia Białorutenistyczne; 2021, 15; 33-53
    1898-0457
    Pojawia się w:
    Studia Białorutenistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polacy wobec białoruskich aspiracji narodowych w Mińsku w 1917 roku
    Autorzy:
    Tarasiuk, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/624866.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    historia Mińska
    History of Belarus
    Belarusian national movement
    Poles in Kresy
    history of Minsk
    Polish organisations in Belarus
    historia Białorusi
    białoruski ruch narodowy
    Polacy na Kresach
    organizacje polskie na Białorusi
    гісторыя Беларусі
    беларускі нацыянальны рух
    палякі на ўсходніх ускраінах
    гісторыя Мінска
    польскія арганізацыі ў Беларусі
    Opis:
    This article explores changes in the attitudes of Poles towards the Belarusian national aspirations during great transformations in Russia, i.e. in 1917. At that time, Poland had to acknowledge the fact that its efforts to establish itself as the protector of the Belarusian peoples had petered out. Consequently, the Poles adopted different attitudes to possible cooperation with Belarusian politicians, from denying such a possibility altogether (National Democracy) to considering them equal partners (Polish Democratic Union, or PZD).
    Artykuł przedstawia zmiany stosunku Polaków do białoruskich aspiracji narodowych w Mińsku w czasie wielkich przemian w Rosji, czyli w 1917 r. Polacy musieli wówczas zaakceptować fakt, że polityka dalszego pełnienia roli patrona ludności białoruskiej już się wyczerpała. Wśród Polaków doszło wtedy do ukształtowania się różnych poglądów na możliwość współpracy z politykami białoruskimi, od pozycji negowania takiej możliwości (endecja) po traktowanie ich jako równoprawnych partnerów (PZD).
    У публікацыі адлюстраваны змены ў адносінах палякаў да беларускіх нацыянальных памкненняў у Мінску ў час важных трансфармацыяў у Расіі, менавіта ў 1917 г. У гэты час палякі павінны былі прыняць факт, што палітыка далейшага імкнення да ролі патрона беларускага насельніцтва скончылася. Адначасова ў асяроддзі палякаў сфарміраваўся спектр розных поглядаў на магчымасць супрацоўніцтва з беларускімі палітыкамі, ад пазіцыі адмаўлення такой магчымасці (Нацыянальна-дэмакратычная партыя Беларусі) да раўнапраўнага партнёрскага стаўлення (Польскі дэмакратычны саюз Беларусі).
    Źródło:
    Studia Białorutenistyczne; 2016, 10
    1898-0457
    Pojawia się w:
    Studia Białorutenistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aleksander Bocheński wobec działalności i koncepcji Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego
    Autorzy:
    Orzełek, Ariel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/609021.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Aleksander Bocheński
    geopolityka
    Patriotyczny Ruch Odrodzenia Narodowego
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    publicystyka
    realizm polityczny
    stan wojenny
    geopolitics
    Patriotic Movement for National Rebirth
    Polish People’s Republic
    Opis:
    Działalność Aleksandra Bocheńskiego w Patriotycznym Ruchu Odrodzenia Narodowego była wyrazem jego politycznych koncepcji w latach osiemdziesiątych. Wiązały się one z apologią polityki ekipy gen. Jaruzelskiego oraz podkreślaniem skutków geopolitycznego położenia Polski. Ewolucja stosunku Bocheńskiego do PRON-u była wyrazem jego wzrastającego rozczarowania działaniami władzy w tym czasie. Aleksander Bocheński’s activity in the Patriotic Movement for National Rebirth was an expression of his political concepts in the eighties. They were meant as the apology of policy conducted by Gen. Jaruzelski’s team and emphasised the consequences of geo-political situation of Poland. An evolution of Bocheński’s attitude towards the Movement was provoked by his disappointment with the government’s actions at that time.
    Źródło:
    Dzieje Najnowsze; 2018, 50, 1
    0419-8824
    Pojawia się w:
    Dzieje Najnowsze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polish Peasants in Eastern Galicia: Indifferent to the Nation or Pillars of Polishness? National Attitudes in the Light of Józef Chałasiński’s Collection of Peasant Youth Memoirs
    Autorzy:
    Struve, Kai
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/601737.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Eastern Galicia (Ukraine)
    Józef Chałasiński
    peasantry
    national identity
    Polish peasant movement
    Opis:
    The following article will discuss Polish national attitudes among peasants in Eastern Galicia in the light of memoirs of peasant youth that the sociologist Józef Chałasiński collected in 1938 and analysed in his seminal work Młode pokolenie chłopów [The young generation of peasants]. It will start with a discussion of differences in processes of the integration of peasants into the Polish nation in Western and Eastern Galicia until WWI. The article will argue that Western Galician peasants, represented in the Polish peasant parties, embraced the idea of being the ‘pillars of Polishness’ while for Roman Catholic or Polish speaking peasants in Eastern Galicia that remained rather an ascription by nationalist circles of the Polish intelligentsia. This condition, as Józef Chałasiński’s collection of memoirs show, does not seem to have changed much during the interwar period.
    Źródło:
    Acta Poloniae Historica; 2014, 109
    0001-6829
    Pojawia się w:
    Acta Poloniae Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polski ruch zawodowy wobec Obozu Zjednoczenia Narodowego (1937–1939)
    The Polish Trade Union Movement vs the National Unity Camp (1937–1939)
    Autorzy:
    Zackiewicz, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2233765.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    National Unity Camp
    Polish trade union movement
    labour movement
    1937–1939
    Obóz Zjednoczenia Narodowego
    polski ruch związkowy
    ruch robotniczy
    Opis:
    W artykule scharakteryzowano stosunek największych polskich central związkowych do Obozu Zjednoczenia Narodowego. Zróżnicowane opinie na temat OZN, wyrażane w latach 1937–1939 przez przedstawicieli organizacji związkowych, a także podejmowane w związku z tym działania były w dużej mierze uwarunkowane nastawieniem ideowym poszczególnych środowisk. Wynikały też z zaszłości historycznych i powiązań niektórych central z partiami politycznymi. Były również konsekwencją rywalizacji o prymat w ruchu zawodowym.
    The article characterises the attitude of the largest Polish trade union centres towards the Camp of National Unity (Polish: Obóz Zjednoczenia Narodowego, OZN). The differing opinions on OZN expressed between 1937 and 1939 by representatives of trade union organisations and the actions taken in their consequences were, to a large extent, conditioned by the ideological stance of individual circles. They also resulted from historical backgrounds and the relations of some headquarters with political parties. They were also a consequence of competition for supremacy in the labour movement.
    Źródło:
    Dzieje Najnowsze; 2022, 54, 3; 47-68
    0419-8824
    Pojawia się w:
    Dzieje Najnowsze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Litewskie siostry Zofia i Jadwiga Chodakowskie (Sofija Smetonienė i Jadvyga Tūbelienė)
    Lithuanian sisters Zofia and Jadwiga Chodakowski (Sofija Smetonienė and Jadvyga Tūbelienė)
    Autorzy:
    BUCHOWSKI, KRZYSZTOF
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/561534.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo HUMANICA
    Tematy:
    Zofia i Jadwiga Chodakowskie
    Sofija Smetonienė
    Jadvyga Tūbelienė
    litewski ruch odrodzenia narodowego
    Litwa
    Kowno
    pierwsza dama
    żona premiera
    reżim tautininków
    Zofia and Jadwiga Chodakowski
    Lithuanian national revival movement
    Lithuania
    Kaunas
    first lady
    wife of the prime minister
    tautininkai regime
    Opis:
    Na przełomie XIX i XX w. całkiem duża grupa polskiej szlachty na Litwie przyjęła litewską narodowość. Rodzina Chodakowskich należała do tego grona. Zofia i Jadwiga Chodakowskie od dzieciństwa angażowały się w działalność litewskiego ruchu odrodzenia narodowego. Po ukończeniu gimnazjum Zofia wyszła za mąż za Antanasa Smetonę. Małżeństwo zamieszkało w Wilnie. W ich mieszkaniu powstał najważniejszy ośrodek działalności litewskiej w mieście. Jadwiga wyjechała na studia do Petersburga, gdzie poznała m.in. Augustinasa Voldemarasa. Następnie została wykładowczynią w szkole wyższej. Podczas okupacji niemieckiej Litwy Antanas Smetona został przewodniczącym Litewskiej Rady Państwowej (Taryby). Pod koniec I wojny światowej Jadwiga Chodakowska wróciła z Rosji i została zaangażowana do służby dyplomatycznej litewskiego państwa. Kiedy Antanas Smetona został prezydentem, jego żona Zofia (Sofija Smetonienė) stała się pierwszą damą. Jadwiga (Jadvyga) wyszła za mąż za Juozasa Tūbelisa, który od 1929 r. był premierem Litwy. W latach 30. ubiegłego wieku siostry Sofija i Jadvyga były najbardziej wpływowymi kobietami na Litwie, doprowadziły m.in. do upadku kariery Augustinasa Voldemarasa. Wiele osób oskarżało je o nadużywanie władzy. W 1940 r. Sofija Smetonienė i Jadvyga Tūbelienė wraz z mężami i resztą rodzin opuściły Litwę i schroniły się w USA, gdzie mieszkały do końca życia.
    At the turn of the 19th and 20th centuries, quite a large group of Polish nobility in Lithuania adopted the Lithuanian nationality. The Chodakowski family belonged to this group. Zofia and Jadwiga Chodakowski were involved in the Lithuanian national revival movement since their childhood. After graduating from middle school, Zofia married Antanas Smetona. The couple lived in Vilnius. In their apartment the most important activity centre of Lithuanian in the city was created. Jadwiga went to study in St. Petersburg, where she met Augustinas Voldemaras. Then she became a lecturer at a college. During the German occupation of Lithuania, Antanas Smetona became the chairman of the Lithuanian State Council (Taryba). At the end of World War I, Jadwiga Chodakowska returned from Russia and was engaged in the diplomatic service of the Lithuanian state. When Antanas Smetona became President, his wife Zofia (Sofia Smetonienė) became the First Lady. Jadwiga (Jadvyga) married Juozas Tūbelis, who was the prime minister of Lithuania since 1929. In the 1930s, the sisters Sofia and Jadvyga were the most influential women in Lithuania. They caused, among others, the fall of Augustinas Voldemaras’ career. Many people accused them of abuse of power. In 1940, Sofija Smetonienė and Jadvyga Tūbelienė, together with their husbands and other families, left Lithuania and took refuge in the USA, where they lived until the end of their lives.
    Źródło:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2019, 2(7); 171-200
    2451-3539
    2543-7011
    Pojawia się w:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “Solidarity”-A Contribution to Social Movement Theory
    Autorzy:
    Latoszek, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1929365.pdf
    Data publikacji:
    2006-03-30
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Socjologiczne
    Tematy:
    “Solidarity” as a multifunctional social movement
    “Solidarity” as a national independence
    movement
    “old” social movements
    “new” social movements
    democratic culture
    reform and modernisation
    Opis:
    This article is an attempt to link the attributes of “Solidarity” with the movement’s place in the theory of social movements. The evolutionary paradigm has left a gap with respect to selection and systematisation of these movements. The historical approach must be adopted in order to fill in this gap. It is therefore necessary to focus on “Solidarity” as a special case in the context of the history of nation, within the framework of the totalitarian macro-formation produced by the solutions adopted after World War II. “Solidarity’s” contribution was not limited to one country only. It also helped to trigger more general transformation and globalisation processes. The rationality of “Solidarity” is rooted in systemic contingencies which required the development of an effectivemethod-sit-in strikes-but also negotiations with the regime. However, the democratic culture rooted in national tradition was the decisive factor. In the West, the state was already being viewed as an obsolete form, whereas the lesson which was learned from the Polish experience was that the sovereign state is essential for reform and modernisation. The validity of this lesson was confirmed in practice. The author argues that “Solidarity” did not fit into the schematic distinction between “old” and “new” movements. Class interests were not a priority, neither were the interests of minorities, as they are in the West.
    Źródło:
    Polish Sociological Review; 2006, 153, 1; 39-54
    1231-1413
    2657-4276
    Pojawia się w:
    Polish Sociological Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lokalne czasopisma Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego w poznańskiem w latach 1983–1989
    Local periodicals of the Patriotic Movement for National Rebirth in the Poznań Region from 1983 to 1989
    Autorzy:
    Kowalczyk, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/619630.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Patriotic Movement for National Rebirth (PRON)
    local PRON periodicals
    the Poznań Region from 1983 to 1989
    Patriotyczny Ruch Odrodzenia Narodowego (PRON)
    lokalne czasopisma pronowskie
    województwo poznańskie w latach 1983–1989
    Opis:
    The author characterizes the examples of periodicals published by the PatrioticMovement for National Rebirth (PRON) in the then Poznań Region from 1983 to1989. The following monthlies were among them: “Echa Opalenickie (1983–1989), “Głos Śremski” (1984–1989), “Kórniczanin” (1988–1989), “Wiadomości Grodziskie” (1986–1989), “Wiadomości Nowotomyskie” (1986–1989), and a bi-monthly “Ziemia Szamotulska” (1988–1989). The author presents their founders, tasks and content as well as selected authors of materials published.
    Autor scharakteryzował przykładowe czasopisma Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego (PRON), jakie ukazywały się w dawnym województwie poznańskim w latach 1983–1989. Należały do nich następujące miesięczniki: „Echa Opalenickie” (1983–1989), „Głos Śremski” (1984–1989), „Kórniczanin (1988–1989), „Wiadomości Grodziskie” (1986–1989), „Wiadomości Nowotomyskie” (1986–1989), oraz dwumiesięcznik „Ziemia Szamotulska (1988–1989). Przedstawił inicjatorów tych wydawnictw oraz ich cele, zadania i zawartość, a także niektórych autorów materiałów prasowych.
    Źródło:
    Środkowoeuropejskie Studia Polityczne; 2016, 4; 217-237
    1731-7517
    Pojawia się w:
    Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mieszczanie rodowici i migranci. Ruch wędrówkowy ludności Przemyśla (według spisu mieszkańców z połowy 1918 roku)
    Native and migrant townsmen. Te migration of the inhabitants of Przemyśl (according to the census from mid-1918)
    Autorzy:
    Budzyński, Zdzisław
    Kamińska-Kwak, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1371154.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-22
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Przemyśl
    spis mieszkańców
    struktura wyznaniowa
    struktura narodowościowa
    ruch wędrówkowy
    census
    denominational structure
    national structure
    migration movement
    Opis:
    Niniejsze badania przeprowadzono na bazie spisu mieszkańców Przemyśla z poł. 1918 r., sporządzonego na podstawie nietypowych dla tego rodzaju źródła formularzy ankiet. Materiały te znajdują się obecnie w zasobie Archiwum Państwowego w Rzeszowie (oddział w Sanoku) oraz w mniejszej części w zbiorach Archiwum Państwowego w Przemyślu. W obu wypadkach zachowały się fragmentarycznie. Częścią zasadniczą tekstu jest studium demografczno-historyczne ukazujące kształtowanie się struktury narodowej i wyznaniowej mieszkańców miasta tego okresu. Szczególną uwagę zwraca ruch wędrówkowy skierowany w stronę Przemyśla w latach 1880–1918 oraz jego tempo. W artykule zajęto się również rozmieszczeniem migrantów w mieście, zwłaszcza w jego centrum oraz na przedmieściach (Zasania po jego lewej, północnej stronie, i przedmieścia Lwowskiego po prawej, wschodniej części).
    The present study was performed on the basis of the census of the inhabitants of Przemyśl from mid-1918, prepared based on questionnaire forms which were not typical for thus type of source. These materials are currently stored in the State Archive in Rzeszów (department in Sanok) and, partially in the archives of the State Archive in Przemyśl. In both cases they were only fragmentarily preserved. The main part of the present study presents a demographic analysis showing how the national and denomination structure of the city dwellers from that time was shaped. Special attention was put on the migration movement directed towards Przemyśl in the years 1880–1918 and its rate. The article focuses also on the location of migrants in the city, especially in its center and in the suburbs (Zasanie on its right, northern side and the Lviv suburbs on its right, eastern side).
    Źródło:
    Galicja. Studia i materiały; 2020, 6; 85-118
    2450-5854
    Pojawia się w:
    Galicja. Studia i materiały
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane refleksje nad audiacją gordonowską
    Selected Reflections on E.E. Gordon’s Audiation
    Autorzy:
    Kołodziejski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341666.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    audiacja
    teoria uczenia się muzyki
    pedagogika muzyki
    psychologia muzyki
    syntaksa muzyczna
    music and movement education
    physical education
    folklore
    folk and national dances
    music and movement exercises
    Opis:
    W artykule zdefiniowano pojęcie audiacji muzycznej i dokonano próby konfrontacji teorii uczenia się muzyki Edwina E. Gordona z myślą pedagogiczną, psychologiczną i filozoficzną dotyczącą omawianej problematyki. Głównym celem rozważań autora są refleksje nad kategorią audiacji, rozumianej jako rodzaj myślenia muzycznego, stanowiącej podstawę uzdolnienia i osiągnięć muzycznych, a rozpatrywanej jako kluczowe pojęcie i filar teorii uczenia się muzyki autorstwa amerykańskiego pedagoga i psychologa muzyki E. E. Gordona. Audiację rozpatrywano w kilku kontekstach: definicyjnym i syntaktycznym, nauczania i uczenia się muzyki, paraleli uczenia się muzyki do języka oraz w kontekście operacjonalizacji motywu muzycznego (rytmicznego lub/i tonalnego) jako podstawowego warunku rozwijania myślenia muzycznego człowieka. Ze względu na potrzebę dogłębnej analizy teoretycznej, obecnej na polskim rynku edukacyjnym od ponad 20 lat, teorii uczenia się muzyki autorstwa E. E. Gordona pod kątem jej formalności i funkcjonalności w rozwoju badań, kategoria audiacji muzycznej stała się przedmiotem niniejszych analiz teoretycznych.
    This article defines the concept of musical audiation and attempts to confront Edwin E. Gordon’s theory of music learning with pedagogical, psychological and philosophical thought concerning the issues discussed. The main aim of the author’s considerations is to reflect upon the category of audiation, understood as a kind of musical thinking, and which is the basis for musical talent and achievements and considered to be a key concept and pillar in the theory of learning music by the American music educator and psychologist E. E. Gordon. Audiation is considered in several contexts: definitional and syntactical, the teaching and learning of music, the parallels between learning music and language, and also in the context of the operationalisation of musical patterns (rhythm and/or tonal) as the basic condition for the development of human musical thinking. E. E. Gordon’s theory of music learning has been present in the Polish educational market for over 20 years and, due to the need for an in-depth theoretical analysis of this theory in terms of its formalities and functionality in the development of research, the category of music audiation has now become the subject of such analyses.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 12; 277-290
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Słowiańskie mniejszości narodowe w myśli politycznej ruchu ludowego w okresie międzywojennym
    Autorzy:
    Podgajna, Ewelina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2053918.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Slavic minorities
    the peasant movement
    the interwar period
    national minorities
    mniejszości słowiańskie
    ruch ludowy
    dwudziestolecie międzywojenne
    mniejszości narodowe
    Opis:
    Ruch ludowy prezentował różnorodne stanowisko wobec zamieszkujących Polskę mniejszości narodowych w okresie międzywojennym. Odmienny był stosunek do mniejszości słowiańskich, inny do mniejszości żydowskiej, odrębny do pozostałych grup narodowych. W latach dwudziestych XX wieku życzliwe stanowisko wobec mniejszości słowiańskich reprezentowało PSL Wyzwolenie, SCh oraz PSL Lewica, nieprzychylne pozostawało PSL Piast. W latach trzydziestych, po zjednoczeniu w SL politycy i liderzy ugrupowania głosili potrzebę dokonania daleko idących zmian i przeprowadzenia reform na Kresach Wschodnich. Ludowcy podkreślali, że dbałość o korzystne stosunki z mniejszościami słowiańskimi była powodowana przede wszystkim troską o interes państwa polskiego, aby mniejszości nie były przyczyną niepokojów i zatargów wewnętrznych. Według ludowców konieczna była współpraca na niwie interesów chłopskich, zmiana świadomości społecznej i dążenie do stworzenia unii państw słowiańskich. W zgodnym współżyciu wszystkich obywateli państwa polskiego, niezależnie od narodowości, dostrzegali źródło integracji i siły państwa.
    The peasant movement presented various positions towards the national minorities living in Poland in the interwar period. The attitude towards the Slavic minorities was different, the attitude towards the Jewish minority and the other national groups. In the 1920s, a favorable position towards Slavic minorities was represented by PSL Wyzwolenie, SCh and PSL Lewica, while PSL Piast remained unfavorable. In the 1930s, after the reunification in the SL, politicians and leaders of the party proclaimed the need to make far-reaching changes and reforms in the Eastern Borderlands. The agrarians emphasized that the care for favorable relations with the Slavic minorities was primarily due to the concern for the interests of the Polish state, so that minorities would not be the cause of unrest and internal disputes. According to the peasantry, it was necessary to cooperate in the field of peasant interests, to change social awareness and to strive to create the union of Slavic states. In the harmonious coexistence of all citizens of the Polish state, regardless of their nationality, they saw the source of integration and the strength of the state.
    Народное движение представляло различные позиции по отношению к национальным меньшинствам, проживавшим в Польше в межвоенный период. Отношение к славянским меньшинствам было другим, чем отношение к еврейскому меньшинству и иным национальным группам. В 1920-е годы доброжелательная позиция по отношению к славянским меньшинствам была представлена Польской народной партией Освобождение, Крестьянская партия и Польская народная партия Левых, в то время как ПНП Пяст оставалась недоброжелательной. В 1930-х годах, после воссоединения Народной партии, политики и лидеры партии проповедовали необходимость внесения далеко идущих изменений и реформ в восточные пограничные районы. Они подчеркивали, что забота о благоприятных отношениях со славянскими меньшинствами вызвана прежде всего заботой об интересах польского государства, чтобы меньшинства не были причиной беспорядков и внутренних споров. По мнению представителей Народной партии, необходимо было сотрудничать в сфере крестьянских интересов, изменить общественное сознание и стремиться к созданию союза славянских государств. Они видели источник интеграции и силы государства в гармоничном сосуществовании всех граждан Польского государства, независимо от их национальности.
    Źródło:
    Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2021, 7, 1; 191-210
    2450-4866
    Pojawia się w:
    Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Realia europejskiej polityki graniczno-migracyjnej. Kultura przyjmowania i inkluzji migrantów
    The situation of European immigration policy (the culture of acceptance and inclusion of immigrants in EU)
    Autorzy:
    Bartz, Brunon
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951983.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    the culture of accepting immigrants
    integration
    inclusion
    exclusion
    ethnic group
    cultural and national
    the significance of migration movement
    Opis:
    European immigration policy is a complex and dynamic field of science with interdisciplinary profile. It is based on humanitarian rights and international regulations concerning immigration and development of humanity. Unfortunately, the dynamics of migration in global and European scale, especially the inflow of immigrants, (according to ONZ - irregular immigrants) has reached in EU levels which make effective integration impossible. Europe needs immigrants but is unable to assimilate them. The author describes similar situations in EU and in neighbouring countries. Immigration policy focused on securing boarders against illegal immigrants is considered to be inhumane and generates criminal behaviours. Later chance for integration is extremely difficult.
    Źródło:
    Pogranicze. Studia Społeczne; 2015, 25; 79-100
    1230-2392
    Pojawia się w:
    Pogranicze. Studia Społeczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Turystyka w krajobrazach Parków Narodowych Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej
    Tourism in landscapes of National Parks of United States of America
    Autorzy:
    Harasimiuk, K.
    Harasimiuk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/87716.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    parki narodowe
    USA
    geoturystyka
    krajobraz naturalny
    ruch turystyczny
    przestrzeń turystyczna
    national parks
    geoturism
    natural landscape
    tourist movement
    tourist space
    Opis:
    Stany Zjednoczone Ameryki Północnej będąc światowym prekursorem ochrony krajobrazu na świecie (Parki Narodowe : Yellowstone – rok utworzenia 1872, Yosemite – ochrona od 1864 – status parku od 1890) są równocześnie krajem gdzie turystyka generowana przez piękno krajobrazu i jego walory poznawcze – edukacyjne osiąga skalę nie spotykaną nigdzie indziej na świecie, W roku 2009 55 parków narodowych USA odwiedziło około 63 miliony turystów. Ogromna różnorodność krajobrazowa – od wysp oceanicznych i różnych typów wybrzeży, po wysokie zlodowacone góry i od pustyń piaszczystych i skalistych poprzez unikalne w skali świata lasy sekwojowe, po Everglades na Florydzie, czynne wulkany i krajobrazy gejzerów w Yellowstone – stwarzają możliwości poznania i zrozumienia sił przyrody kształtujących te, wciąż w dużej mierze zachowane w stanie naturalnym krajobrazy. O intensywności ruchu turystycznego i jego charakterze decydują: dostępność komunikacyjna, sposób adaptacji krajobrazu dla turystyki i w sposób znaczący walory krajobrazowe i ich unikatowość.
    The United States of America, being the landscape protection precursor in the world (National Parks: Yellowstone [est. 1872], Yosemite [protection granted in 1864, national park established in 1890]), is at the same time the country where tourism generated by the beauty of landscape and its cognitive and educational values, reaches the biggest scale in the world. In 2009, ca. 63 million tourists visited 55 national parks in USA. Vast landscape variety – from ocean islands, various types of coastline, to high glacier mountains and from sand or stone deserts to unique in the entire world sequoias, Everglades in Florida, active volcanoes and geysers in Yellowstone – all this brings huge possibilities to learn and understand natural phenomena which shape those well preserved natural landscapes. Decisive factors of the intensity and character of touristic movement are: transport accessibility, way of adaption of a landscape for the touristic purposes, and landscape values and their unique character.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2010, 14; 91-100
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Próba likwidacji patrolu NZW ppor. Kazimierza Krasowskiego „Głuszca” przez WUBP w Białymstoku wiosną 1953 roku jako przykład wykorzystania powiązań rodzinnych w kombinacji operacyjnej
    Autorzy:
    Łapiński, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/477204.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Kazimierz Krasowski "Głuszec" resistance movement
    National Military Union
    NZW
    Białystok
    1953
    MBP security services
    WUBP Białystok
    combined operation
    family ties
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2004, 1(5); 333-343
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oblicze programowe „Gazety Grudziądzkiej” 1894–1939 – wybrane aspekty
    Program direction of „Gazeta Grudziądzka” 1894–1939 – selected aspects
    Autorzy:
    Astramowicz-Leyk, Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1365805.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
    Tematy:
    „Gazeta Grudziądzka”
    Wiktor Kulerski
    ruch ludowy
    Polsko-Katolicka Partia
    Ludowa
    antysemityzm
    "Gazeta Grudziącka“
    peasant movement
    Polish-Catholic
    National Party
    Antisemitism
    Opis:
    This article presents the principle programming assumptions of the „Gazeta Grudziądzka” (1894–1939), written and published by one of the leaders of the popular movement in Western Prussia, Wiktor Kulerski. The rectified information refers to the date of the publication of the first issue of the magazine and the address of the printing house. Polish literature from Grudziądz had a popular, nationalist and Catholic character. The founder and owner of the paper and his colleagues focused on these three values. The „Gazeta” reached its largest circulation before the First World War. Later, due to the territorial changes in Greater Poland, uprisings and the attitudes of the publisher during the First World War, it was not easy to attract readers. With the accession of Kulerski to the Polish People’s Party „Piast”, the paper became a press instrument of the popular movement. Moreover, after the founder’s death his son, Witold, took over the publishing company. The enduring feature of the „Gazeta Grudziądzka” program was economic anti-Semitism. Nationalism was strongly emphasized until the First World War, but it was presented as a defence against the Germanization of Polish society under Prussian occupation.
    Źródło:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2016, 292, 2; 213-226
    0023-3196
    2719-8979
    Pojawia się w:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od Miechowa do Coburga. Brygada Świętokrzyska Narodowych Sił Zbrojnych w marszu na zachód
    Autorzy:
    Brzoza, Czesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/477446.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Holy Cross Mountains Brigade National Armed Forces
    NSZ
    resistance movement
    cursed soldiers
    accursed soldiers
    damned soldiers
    anti-communist resistance
    Coburg
    Miechów
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2004, 1(5); 221-274
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Likwidacja zgrupowania Narodowych Sił Zbrojnych Henryka Flamego „Bartka” w 1946 roku – próba rekonstrukcji działań aparatu bezpieczeństwa
    Autorzy:
    Kurpierz, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/477962.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Henryk Flame "Bartek"
    cursed soldiers
    accursed soldiers
    damned soldiers
    resistance movement
    anti-communist resistance
    NSZ
    National Armed Forces
    security service
    reconstruction
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2004, 1(5); 107-132
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Narodziny polskiej myśli narodowej – z perspektywy włoskiej
    The Birth of Polish National Thought from an Italian Perspective
    La nascita del pensiero nazionale polacco – da una prospettiva italiana
    Autorzy:
    Litwin, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/784422.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    national building
    modernization in Poland
    mass movement
    Roman Dmowski
    nazionalismo
    modernizzazione della Polonia
    movimento di massa
    nacjonalizm
    modernizacja Polski
    ruch masowy
    Opis:
    Nell’articolo è presentato il libro di Daniele Stasi riguardante le origini del nazionalismo polacco. La pubblicazione, apparsa nel 2018 in italiano presso l’editore FrancoAngeli, si initola Le origini del nazionalismo in Polonia. L’autore illustra alcune tesi legate al processo di national building nel periodo precedente alla Grande Spartizione polacca, che rappresenta altresì il termine a quo della sua analisi circa la formazione dell’ideologia connessa al problema della nazione e della rinascita dello Stato Polacco. Termine ad quem del lavoro è costituito dall’edizione di Myśli nowoczesnego Polaka di Roman Dmowski. L’opera di Stasi, basata su ricchi riferimenti bibliografici interdisciplinari, ha come obiettivo colmare una lacuna nella storiografia italiana relativamente alle origini del nazionalismo in Polonia.
    The article aims to present the work of Daniele Stasi regarding the birth of Polish nationalism. The book was published in 2018 in Italian by FrancoAngeli as Le origini del nazionalismo in Polonia. The author puts forward some theses concerning the process of national building in the period preceding the partitions of Poland, which represents terminus a quo for his analysis of the ideologies related to the national issue and rebirth of Polish state. Terminus ad quem of the author’s analysis is Roman Dmowski’s Myśli nowoczesnego Polaka. Based on rich and interdisciplinary literature, Stasi’s work aims to fill the gap in Italian historiography, related to the birth of Polish nationalism.
    Źródło:
    Fabrica Litterarum Polono-Italica; 2020, 2; 211-218
    2658-185X
    Pojawia się w:
    Fabrica Litterarum Polono-Italica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Application of provisions on the free movement of workers and social security coordination rules by national courts
    Stosowanie przepisów dotyczących swobody przepływu pracowników i koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego przez sądy krajowe
    Autorzy:
    Uścińska, Gertruda
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1818691.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
    Tematy:
    free movement of workers
    social security coordination
    national courts
    European Union
    swoboda przepływu pracowników
    koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego
    sądy krajowe
    Unia Europejska
    Opis:
    The article is based on the legal report on the application of free movement of workers and social security coordination rules by national courts, prepared by MoveS (network of legal experts) in 2019 for the European Commission. It is the first European publication on issues dealt with by national courts in the field of freedom of movement of workers and coordination of social security. The report highlights common definition and conceptual problems, but also takes into account the diversity of these issues in EU Member States.
    Artykuł został przygotowany na podstawie raportu prawnego dotyczącego stosowania zasad swobodnego przepływu pracowników i koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego przez sądy krajowe w krajach członkowski Unii Europejskiej, opracowanego w projekcie MoveS w 2019 r. dla Komisji Europejskiej (Legal report 2019. The application of free movement of workers and social security coordination rules by national courts). Jest to pierwsza publikacja dotycząca tego, jakie zagadnienia z zakresu swobody przepływu pracowników i koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego stają do orzekania przed sądami krajowymi na tle stosowania przepisów unijnych. Zagadnienia te pokazują wiele wspólnych problemów definicyjnych i pojęciowych, ale także uwzględniają różnorodność tych spraw w poszczególnych państwach członkowskich UE.
    Źródło:
    Zabezpieczenie Społeczne. Teoria, Prawo, Praktyka; 2020, IX, 11; 18-27
    2299-2332
    Pojawia się w:
    Zabezpieczenie Społeczne. Teoria, Prawo, Praktyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Parlament a parlamentarismus v budování a proměnách československé státnosti
    Autorzy:
    Felcman, Ondřej
    Hradecký, Tomáš
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1890951.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Czechosłowacja
    państwowość
    parlamentaryzm
    Zgromadzenie Narodowe
    konstytucja
    federacja
    okres międzywojenny
    lata sześćdziesiąte
    : Czechoslovakia
    statehood
    parliamentary movement
    National Assembly
    constitution
    federation
    Interwar period
    1960s
    Opis:
    The study focuses on the importance of the Parliament’s involvement in construction of the Czechoslovak state. With the exception of the German occupation, as the legislature of the Czechoslovak Republic, the National Assembly played an important role in affecting its republican and democratic character. The article discusses two of the most important stages of the formation of the Czechoslovak statehood. First is the Interwar period when the Czechoslovak statehood demonstrated features typical of parliamentary democracy with assumed parliamentary power, followed by the 1960s when the common state of the Czechs and Slovaks developed on a federal level.
    Źródło:
    Historia Slavorum Occidentis; 2019, 4 (23); 32-71
    2084-1213
    Pojawia się w:
    Historia Slavorum Occidentis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Діяльність польських та українських cокільських товариств у Східній Галичині наприкінці XIX – на початку XX ст. (Dіjalnіst polskikh ta ukraїnskikh cokіlskikh tovaristv u Skhіdnіjj Galichinі naprikіncі XIX – na pochatku XX st.)
    Activity of Polish and Ukrainian Sokil societies in Eastern Galicia at the end of XIX – at the beginning of XX centuries
    Деятельность польских и украинских сокольских обществ в Восточной Галиции в конце XIX – начале ХХ века
    Autorzy:
    Папенко (Papenko), Євген (Evgen)
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2178653.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Sokil movement
    youth society
    Eastern Galicia
    the national liberation struggle
    government formation process
    сокольское движение
    молодежные общества
    Восточная Галиция
    национально-освободительная борьба
    государственность
    Opis:
    The article analyses different activities of Polish and Ukrainian Sokil societies in Eastern Galicia at the end of XIX – at the beginning of XX centuries. In the article it is discovered the influence of socio-political process, which happened on West Ukrainian lands at the end of XIX century, upon the birth and development of Sokil movement. The main expansion ways of Sokil gymnastic and sport activity are determined. It is insisted that Ukrainian Sokil, being created ad exemplum of Czech and Polish ones, adopted only neighbors’ names and organizational structure. It is underlined that the new stage of combat for the statehood, being waged by the dependent nations, had begun thanks to activities of Sokil youth organizations of Austrian Hungarian Empire at the end of XIX – at the beginning of XX centuries. In was important that particularly this gymnastic and sport Sokil societies became the heart of Polish and Ukrainian army at the beginning of XX century.
    В статье анализируется деятельность польских и украинских сокольских обществ в Восточной Галиции в конце XIX – начале ХХ в. Раскрыто влияние социально-политических процессов, которые возникли на западноукраинских землях в конце XIX в., на зарождение и развитие сокольства. Определены основные пути распространения сокольского гимнастическо-спортивного движения. Отмечается, что украинские „Соколы”, возникая по чешскому и польскому образцу, от соседних народов позаимствовали только название и организационную структуру. Подчеркивается, что благодаря деятельности сокольских молодежных организаций Австро-Венгерской империи, в конце XIX – начале ХХ в. начался новый этап борьбы народов за государственность. Важным было то, что именно эти гимнастическо-спортивные сокольское общества составляли ядро польского и украинского войска начала ХХ века.
    Źródło:
    Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe; 2016, 2; 143-156
    2543-9227
    Pojawia się w:
    Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tatarzy Krymscy - naród czy mniejszość etniczna: w poszukiwaniu nowej drogi odrodzenia narodowego
    Autorzy:
    Czerwonnaja, Swietlana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678093.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    national self-consciousness
    the indigenous people under the threat
    the annexation of the Crimea by the Russia
    the resistance movement of the Crimean Tatars
    Opis:
    The Crimean tatars – a nation or an ethnic minority: in search for a new way of national revivalThe Russian Empire, increasing its aggressive expansion to all sites of the world, conquered the Crimean Khanate in 1783. This Khanate was the only one of its kind link connecting the European (Christian) and Asian (Islamic) civilizations. It was the state of high multilateral culture with strong – in the beginning of the New Times – secularism trends and democratic bases of social and political life (there was no serfdom, the equality of rights existed on the high level, tolerance with regard to religious and ethnic communities dominated, and these communities-minorities co-existed and developed on the Peninsula – in the Tatar Crimea – in the peace). Within the framework of the Crimean Khanate the process of ethnic genesis of the Crimean-Tatar people as an ethnic-cultural subject was completed, although many differences of tribal origin and regional character remained within this unity and expressed in the heterogeneity of the anthropologic types, of every-day life’s tradition and of dialects spread between the Tatars living in the North Crimean steppe, in the Mountains (highland) and on the South Coast of the Peninsula. That ethnic community (Crimean Tatars) was a nation in the modern meaning of this word, it had its own state, intellectual elite, high organization and culture. The destruction of this state-nation by the Russian Empire and the systematic genocide if the Crimean Tatars during next two centuries, reached its culmination in the act of the total deportation on May 18th 1944, are the treasons and international-large crimes. The annexation of the Crimea by the Russian Federation on March 2014 (its tearing away from the Ukrainian state and military occupation) means the continuation of this felonious policy, which the Crimean Tatars resist, displaying bravery in the very difficult condition. Tatarzy Krymscy - naród czy mniejszość etniczna: w poszukiwaniu nowej drogi odrodzenia narodowegoW 1783 roku imperium rosyjskie, którego agresywna ekspansja gwałtownie wrastała, zaanektowało Chaństwo Krymskie, które było jedynym w swoim rodzaju ogniwem łączącym cywilizacje europejską (chrześcijańską) i azjatycką (islamską), państwem o wysokiej kulturze z mocnymi trendami sekularyzacji i demokratycznymi podstawami (nie było tutaj ustroju pańszczyźnianego, na wysokim poziomie znajdowało się społeczne równouprawnienie, panowała tolerancja wobec różnych wspólnot religijnych i etnicznych, które w pokojowy sposób współistniały i rozwijały się na tatarskim Krymie). W ramach tego państwa dobiegł końca wielowiekowy proces etnogenezy narodu krymsko-tatarskiego, jako całokształtu etniczno-kulturowego (chociaż wewnątrz tej jednolitej wspólnoty długi czas zachowały się rozróżnienia plemienne i regionalne, co przejawiało się w różnorakości typów antropologicznych, tradycji życia codziennego, w dialektach międzystepowych zamieszkałych w górach (górskimi) i na południowym wybrzeżu Półwyspu (południowo-nadbrzeżnymi) Tatarów). Ta wspólnota była narodem (we współczesnym znaczeniu tego pojęcia), posiadającym własne państwo i wysoką kulturę, Zniszczenie tego państwa-narodu przez imperium rosyjskie i systematyczne ludobójstwo Tatarów krymskich, które osiągnęło szczyt w akcji totalnej deportacji 18 maja 1944 roku, pozostaje przestępstwem na skalę międzynarodową. Kontynuacją tej przestępczej polityki jest dokonana w marcu 2014 roku powtórna aneksja Krymu, wobec której Tatarzy krymscy stawiają stanowczy opór.
    Źródło:
    Sprawy Narodowościowe; 2015, 47
    2392-2427
    Pojawia się w:
    Sprawy Narodowościowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polskie wady narodowe i ich przezwyciężanie w szkolnictwie okresu międzywojennego na przykładzie Szkoły Powszechnej w Wąwolnicy
    Polish National Faults and Overcoming them in the Inter-war Period Education on the Example of the Primary School in Wąwolnica
    Autorzy:
    Pardyka, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954359.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Druga Rzeczpospolita
    szkolnictwo
    wady
    cnoty
    charakter narodowy
    oszczędność
    spółdzielczość
    patriotyzm
    wychowanie
    Wąwolnica
    Second Republic
    schooling
    faults
    virtues
    national character
    thriftiness
    cooperative movement
    patriotism
    education
    Opis:
    Representatives of Polish intellectual and political elites of the last period of the partitions and of the Second Republic saw a necessity of eliminating from the Polish national mental life the faults that would make it difficult to 'form the nation' that would match the needs of an independent state. Lack of diligence and underestimating economic values, idealism, individualism, excessive emotionality were considered the leading Polish national faults. As the example of the Wąwolnica school shows, overcoming them, which was an essential postulate in the basics of national education, had a rather verbal character until the May coup. The programme was practically put into effect mainly in the course of lessons of manual work, where the pupils first of all exercised the virtue of diligence. The programme of eliminating Polish faults continued by the 'Sanacja' system was focused not only on diligence but on appreciacion of economic values (thriftiness, cooperative movement) and on collective work as well. Work on faults at schools had a planned and multi-level character. It was done in the form of lectures and of celebrating certain issues on particular days; from the end of the 1920s it was developed in pupils' organizations, and after the Jędrzejowicz's reform the problem was given more space in the curriculas and handbooks. There are premises leading to the conclusion that the programme of overcoming the faults brought real changes in the Polish society of that time; however, schooling was far from general, which means that not all the children subject to the schooling duty were included in the programme. On the other hand, it is known that it reached some of the adult representatives of the society.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2002, 50, 2; 149-185
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Policing Protest in the Austerity-driven Slovenia
    Polityka kontroli protestu w Słowenii w okresie wychodzenia z kryzysu ekonomicznego
    Autorzy:
    Rak, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/616448.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    protest policing
    culture of political violence
    Slovenian National Police
    protest movement
    political demonstration
    polityka kontroli protestu
    kultura przemocy politycznej
    Słoweńska Policja Narodowa
    ruch protestu
    demonstracja polityczna
    Opis:
    Celem artykułu jest ocena polityki kontroli protestu w Słowenii w okresie wychodzenia z kryzysu ekonomicznego oraz weryfikacja analitycznej efektywności narzędzia do pomiaru kontroli protestu. Tekst prezentuje krytyczną dyskusję nad modelem teoretycznym składającym się z antynomicznych typów idealnych eskalowanej siły i negocjowanego kierowania autorstwa Donatelli della Porty i Herberta Reitera. Następnie, wykorzystuje je w roli narzędzia do zanalizowania słoweńskiego przypadku. W badaniu zastosowano jakościową metodę analizy źródeł opartą na konceptualnej jakościowej analizie zawartości, żeby rozwiązać następujące problemy badawcze: jaki model kontroli protestu wystąpił w Słowenii w okresie implementacji polityki surowości? I dlaczego kontrola przybrała taką formę? Studium pokazuje, że w Słowenii pojawił się model negocjowanego kierowania z elementami eskalowanej siły. Ten typ kontroli protestu wynikał z organizacyjnej dynamiki Słoweńskiej Policji Narodowej, która odznacza się dialektyką decentralizacji i hierarchicznego podporządkowania w oddziałach policji, efektywnym wykorzystywaniem możliwości koordynacji różnych grup działających w obrębie protestujących tłumów oraz pewnością co do celów interwencji
    This article aims to evaluate protest policing in the austerity-driven Slovenia and verify the analytical effectiveness of a tool for measuring protest policing. Therefore, the paper critically discusses and modifies Donatella della Porta and Herbert Reiter’s theoretical framework consisting of the escalated force and negotiated management antinomic ideal types, and then applies it to examine the Slovenian case. The research draws on a qualitative method of sources analysis based on a conceptual qualitative content analysis to solve the problems of what was the Slovenian model of protest policing in times of austerity? And why did it have a particular shape? The study diagnoses Slovenia as having the negotiated management mode of protest policing with the elements of the escalated force model. This mode stems from the organizational dynamics of the Slovenian National Police which typifies with the dialectic of decentralization and hierarchical submission in police units, the effectively used possibilities to coordinate the different groups operating within protesting crowds, and certainty about the purposes of the intervention.
    Źródło:
    Przegląd Politologiczny; 2019, 1; 159-171
    1426-8876
    Pojawia się w:
    Przegląd Politologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geneza i pierwsze miesiące funkcjonowania Powiatu krypt. „Bałtyk” Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (kwiecień–sierpień 1945 roku)
    The Origins and first Months of Functioning of the District Cryptonym the „Bałtyk” of the National Military Union (April–August 1945)
    Entstehung und die ersten Monate des Militärbezirks „Bałtyk” der Nationalen Militärunion (April–August 1945)
    Autorzy:
    Świerbutowski, Adrian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16729547.pdf
    Data publikacji:
    2023-10-24
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    powiat białostocki
    okupacja niemiecka
    okupacja sowiecka
    narodowa demokracja
    Narodowe Zjednoczenie Wojskowe
    Narodowe Siły Zbrojne
    podziemie antykomunistyczne
    Białystok District
    German occupation
    Soviet occupation
    national
    democracy
    National Military Union
    National Armed Forces
    anti-communist underground movement
    Bezirk Białystok
    deutsche Besatzung
    sowjetische Besatzung
    nationale Demokratie
    Nationale Militärunion
    nationale Streitkräfte
    antikommunistischer Untergrund
    Opis:
    W kwietniu 1945 r. wraz z decyzją mjr. Mieczysława Grygorcewicza ps. „Bohdan”, „Miecz” o przejściu Okręgu Białystok krypt. „Cyryl” Narodowej Organizacji Wojskowej (NOW) do Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) rozpoczął się proces formowania Powiatu krypt. „Bałtyk”. Swym zasięgiem objął on powiat białostocki, na terenie którego już od 1942 r. funkcjonowały różne organizacje, w tym obok NOW także NSZ i Armia Krajowa. Przed NZW na tym terenie stanął problem zjednoczenia wszystkich organizacji narodowych pod wspólnym sztandarem i budowy struktur podziemnych, zdolnych podjąć się skutecznej walki z reżimem komunistycznym. Nie było to zadanie łatwe, zważywszy na liczne bolączki trapiące Powiat „Bałtyk” w jego początkowej fazie organizacyjnej. Były to głównie dotkliwe braki kadrowe, słabe wyposażenie i wyszkolenie członków.
    In April 1945, after the decision of Maj. Mieczysław Grygorcewicz („Bohdan”, „Miecz”) regarding the passage of the Białystok District of the Cryptonym „Cyryl” of the National Military Organization (Narodowa Organizacja Wojskowa, NOW) to the National Military Union (Narodowy Związek Wojskowy, NZW), the process of forming the County District Cryptonym „Bałtyk” has begun. This covered the Białystok District, where various organizations had been operating since 1942, including the National Armed Forces (Narodowe Siły Zbrojne) and the Home Army (Armia Krajowa) in addition to the NOW. The NZW in this area faced the problem of uniting all of the national organizations under a common banner and building underground structures capable of providing an effective counter to the communist regime. This was not an easy task considering the numerous problems that plagued the „Bałtyk” District during its initial organizational phase, which were mainly associated with acute staff shortages, poor equipment, and the training of its members.
    Gleichzeitig mit der Entscheidung von Major Mieczysław Grygorcewicz, alias „Bohdan”, „Miecz” im April 1945, über den Übergang des Bezirks Białystok (Deckname „Cyryl”) der Nationalen Militärorganisation (Narodowa Organizacja Wojskowa, NOW) an die Nationale Militärische Union (Narodowe Zjednoczenie Wojskowe, NZW), begann der Prozess der Bildung des Bezirks „Bałtyk”. Er umfasste den Bezirk Białystok, in dem bereits seit 1942 verschiedene Organisationen tätig waren, darunter neben der NOW auch die NSZ und die Heimatarmee. Das NZW stand in diesem Gebiet vor dem Problem, alle nationalen Organisationen unter einer gemeinsamen Standarte zu vereinen und Untergrundstrukturen aufzubauen, die fähig sein würden, einen wirksamen Kampf gegen das kommunistische Regime zu führen. Angesichts der zahlreichen Probleme, mit denen der Militärbezirk „Bałtyk” in seiner ersten Organisationsphase zu kämpfen hatte, war dies keine leichte Aufgabe. Dazu gehörten vor allem akuter Personalmangel, schlechte Ausrüstung und Ausbildung der Mitglieder.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2023, XXIV(LXXV), 2(284); 96-133
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prasa ruchu ludowego na emigracji w latach 1945–1989. Próba katalogu
    THE PRESS OF THE PEASANT MOVEMENT IN EXILE, 1945–1989. A PRELIMINARY CATALOGUEUE
    Autorzy:
    Indraszczyk, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/421497.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    press of the peasant movement outside Poland 1945–1989
    Polish Peasant Parties in exile
    Peasant Party ‘Freedom’
    Polish Peasant Party — the National Unity Fraction
    Jutro Polski
    Wieści
    Orka
    Zielony Sztandar
    Franciszek Wilk
    Tadeusz Chciuk-Celt
    Wacław Soroka
    Stanisław Młodożeniec
    Jan Szynalski
    Anna Chorążyna
    Stanisław Bańczyk
    Opis:
    This article presents a panorama of the press of the peasant movement in exile, ie. the peasant parties outside Poland, in 1945–1989. The author was able to identify 43 items (titles), but only a few of them were professionally edited periodicals, addressed to a wider audience. Most were makeshift ventures, printed on low quality paper, aimed at an inner circle of the peasant party organization. Until the mid-seventies their interest was focused on issues important to the expatriate community and the struggle against communism worldwide. Later the focus shifted to events in Poland, conditions of life in the country and the rural population, and the activities of the anti-communist opposition.
    Źródło:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2013, 16, 1(31); 155-186
    1509-1074
    Pojawia się w:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stosunki narodowościowe na Warmii i Mazurach na tle religijnym w I połowie XX wieku
    Ethnic relations in Warmia and Masuria on the religion background in the first half of the twentieth century
    Autorzy:
    Popieliński, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/497078.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
    Tematy:
    stosunki narodowościowe w Prusach Wschodnich
    ruch polski na
    Warmii i Mazurach przed II wojną światową
    Warmiacy
    Mazurzy
    Niemcy
    katolicyzm
    na Warmii
    protestantyzm na Mazurach
    national relationships in East Prussia
    Polish movement in Warmia and
    Masuria before WW II
    Warmiaks
    Masurians
    Germans
    Catholicism in Warmia
    Protestantism in Masuria
    Opis:
    Warmia and Masuria are one of the most diversified culture and ethnical regions in the 20th century – to 1945 they found in the German state, and after the II world war within the limits of the polish state. The author presents ethnic relations on the religion background in the first half of the 20th century. There was the half-century particularly important for the ethnic relations in East Prussia. On the relations have impacted important historical events. To understand where the melting pot in the areas came from and how looked like the ethnic relations on the religion background before and after the II world war, first of all the author showed a brief history this areas and brought closer at that time existing the social relations. Besides he explained what is difference between Masurians and Warmiaks, what is the Protestantism Masurians and Catholicism Warmiaks and how looked like the polish movement in Warmia and Masuria at the turn of 19th and 20th century. The author especially focused on presentation this ethnic relations and relations evangelical church and catholic church on the ethnic background in East Prussia before II world war and in the period after war.
    Źródło:
    Język. Religia. Tożsamość; 2016, 2(14); 111-130
    2083-8964
    2544-1701
    Pojawia się w:
    Język. Religia. Tożsamość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Propaganda Narratives of the Polish Feminist Press on the Functioning of International Womens Movement (1946-1949)
    Propagandowa narracja polskiej prasy feministycznej na temat funkcjonowania międzynarodowego ruchu kobiecego (1946–1949)
    Autorzy:
    Dajnowicz, Małgorzata
    Miodowski, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/41904157.pdf
    Data publikacji:
    2024-06-28
    Wydawca:
    Wydawnictwo HUMANICA
    Tematy:
    the second half of the 1940s
    history of women’s movement
    international leftist women’s organizations
    national leftist women’s organizations
    history of the press
    Polish leftist women’s press
    druga połowa lat 40. XX w.
    historia ruchu kobiecego
    międzynarodowe lewicowe organizacje kobiece
    krajowe lewicowe organizacje kobiece
    historia prasy
    polska lewicowa prasa kobieca
    Opis:
    The Social and Civic Women's League operated in communist Poland in the years 1945-1949. Its first official publication, Praca Kobiet, appeared in 1946. Periodicals were published by the Warsaw Regional Board of the association. The national magazine Nasza Praca, an organ of the General Board, reached the readers just before the start of 1947. The published texts provided information concerning the activity of international women's movements and organizations such as the Women's International Democratic Federation (WIDF). The cognitive values of such publications greatly varied. This was significantly influenced by the language journalists used to communicate (‘newspeak’), and the propaganda (non-substantive) choice of recorded and omitted facts. Their analysis, however, helped to reveal the mechanisms of the functioning (interaction) of leftist women’s movements on the international arena in the second half of the 1940s.
    Społeczno-Obywatelska Liga Kobiet działała w komunistycznej Polsce w latach 1945–1949. Pierwsze oficjalne czasopismo „Praca Kobiet” ukazało się w 1946 r. Periodyk wydawany był przez Zarząd Wojewódzki w Warszawie. Krajowe czasopismo „Nasza Praca”, będące organem Zarządu Głównego, trafiło do czytelniczek tuż przed początkiem 1947 r. Publikowane w nim teksty informowały o działalności międzynarodowych ruchów i organizacji kobiecych, takich jak Międzynarodowa Federacja Demokratyczna Kobiet (WIDF). Wartości poznawcze tych publikacji były bardzo zróżnicowane. Znaczący wpływ miał na to język, jakim posługiwali się dziennikarze oraz propagandowy (nie merytoryczny) dobór odnotowywanych i pomijanych faktów. Ich analiza pomogła ujawnić mechanizmy funkcjonowania (interakcji) lewicowych ruchów kobiecych na arenie międzynarodowej w drugiej połowie lat 40. XX w.
    Źródło:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2024, 1(16); 109-140
    2451-3539
    2543-7011
    Pojawia się w:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ Arabskiej Wiosny na sytuację w Palestynie i Izraelu.
    Influence of the Arab Spring on the situation in Palestine and Israel.
    Autorzy:
    Wach, Dominik
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/441384.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
    Tematy:
    Abbas Mahmud
    Arabska Wiosna
    Assad Baszar
    Autonomia Palestyńska
    Bliski Wschód
    Bractwo Muzułmańskie
    Fatah, Hamas / Islamski Ruch Oporu
    Izrael
    Jordania
    Organizacja Wyzwolenia Palestyny / OWP
    Zachodni Brzeg Jordanu
    Abbas Mahmoud
    Arab Spring
    al-Assad Bashar
    Palestinian National Authority
    Middle East
    Muslim Brotherhood
    Fatah
    Hamas / Islamic Resistance Movement
    Haniyeh Ismail
    Israel
    Jordan
    Mashal Khaled
    Mubarak Hosni
    Netanyahu Benjamin
    Palestine Liberation Organization / PLO
    Gaza Strip
    West Bank
    Opis:
    Wystąpienia społeczne w świecie arabskim zapoczątkowane w Tunezji w styczniu 2011 roku diametralnie zmieniły układ sił w regionie. W zależności od kraju można zaobserwować różne formy społecznego nacisku na władzę i rozmaite reakcje rządzących na postulaty obywateli. Światowe media skupiły się na najbardziej spektakularnych i krwawych wydarzeniach, takich jak rewolucja w Egipcie, która doprowadziła do obalenia długoletniego prezydenta Hosniego Mubaraka czy wojna domowa w Libii, w wyniku której śmierć poniósł przywódca tego kraju Muammar Kaddafi. Wiele uwagi poświęcono również wydarzeniom w Tunezji, gdzie zapoczątkowano tzw. Arabską Wiosnę, jak również Syrii, w której nadal trwają krwawe starcia ludności z siłami rządowymi. Nieco rzadziej podnoszono kwestie związane z reformami w Maroku, protestami w Jemenie czy niepokojami w pozostałych państwach arabskich. Dynamiczny rozwój wydarzeń w poszczególnych krajach, a także zaangażowanie świata zachodniego w wydarzenia w regionie spowodował, że mniej uwagi poświęcono sytuacji w Autonomii Palestyńskiej i Izraelu, które od lat nie schodziły z pierwszych stron gazet. Nie ma jednak wątpliwości, że i tam Arabska Wiosna odcisnęła swoje piętno i miała ogromny wpływ na wydarzenia ostatniego roku. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie wpływu, jaki arabskie rewolty wywarły na graczy w Autonomii Palestyńskiej i Izraelu. Tekst prezentuje przyczyny i efekty poszczególnych działań, zmianę ich strategii i cele oraz możliwe skutki, jakie mogą przynieść społeczeństwom i rządom opisywanych podmiotów w najbliższej przyszłości. Tym samym pokazuje, w jaki sposób znacząca zmiana w regionalnej strukturze politycznych możliwości (McAdam i in. 1996, Wiktorowicz 2004, Gorlach i Mooney 2009) wpłynęła na transformacje w części Bliskiego Wschodu, gdzie z pozoru niewiele się zmieniło.
    Social turmoil in the Arab world, which began in Tunisia in January 2011, drastically changed the balance of power in the region. Depending on the country, we can observe various forms of social pressure on the authorities, and various reactions of rulers to citizens' demands. Media around the world focused on the most spectacular and bloody events such as revolution in Egypt, which led to overthrow of long-time president Hosni Mubarak, and Libya's civil war, which resulted in the death of it's leader – Muammar Kaddafi. Much attention was also devoted to events in Tunisia, where the so called Arab Spring started, as well as Syria, where there are ongoing violent clashes between government forces and civilian rebels. Less frequently, media reported upon reforms in Morocco, protests in Yemen, and unrest in other Arab countries. Dynamic development as well as involvement of the Western world in the events in individual countries and the region as a whole caused less attention to be paid to the situation between the Palestinian Authority and Israel, which always had made the media headlines. There is no doubt that the Arab Spring left its mark and had huge impact on the events upon these entities. The purpose of this article is to present what influence the Arab revolts had on players within Palestinian Authority and Israel. The text presents causes and effects of individuals’ actions, changes in strategies and goals, and the possible consequences that may come to the societies and governments of the described entities. It shows how the significant changes in regional structure of political opportunities (McAdam et al. 1996, Wiktorowicz 2004, Gorlach and Mooney 2009) contributed to transformations in the Middle East.
    Źródło:
    Kultura i Polityka; 2012, 11; 115-126
    1899-4466
    Pojawia się w:
    Kultura i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-72 z 72

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies