Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "narodowa mniejszość" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-66 z 66
Tytuł:
MEDIA LUDNOŚCI NIEMIECKIEJ DOLNEGO ŚLĄSKA NA TLE PRZEOBRAŻEŃ POLITYCZNYCH, SPOŁECZNYCH I DEMOGRAFICZNYCH W LATACH 1950–2013
Autorzy:
Kurasz, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/646810.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
mniejszość narodowa, mniejszość niemiecka, Niemcy w Polsce, media
Opis:
Celem artykułu jest analiza porównawcza roli niemieckich mediów w życiu Niemców Dolnego Śląska w la- tach 50. ubiegłego wieku oraz obecnie. Analizie poddane zostały społeczno-polityczne ramy funkcjonowania tych mediów dawniej i dziś. Informacyjna funkcja niemieckiej prasy, będącej jedynym niemieckojęzycznym medium licznej społeczności niemieckiej, nieznającej języka polskiego, porównana została ze współczesnymi mediami niemieckimi, nielicznej już i znającej język polski mniejszości niemieckiej Dolnego Śląska. Autorka na podstawie badań użytkowników strony internetowej Niemieckiego Towarzystwa Kulturalno-Społecznego we Wrocławiu oraz jego profilu na Facebooku próbowała odpowiedzieć na pytanie, jaką rolę w społeczności dolnośląskich Niemców odgrywały media niemieckie niegdyś, a jaką dziś, a także kim są dziś odbiorcy treści niemieckich środków społecznego przekazu. Artykuł stanowi jednocześnie przegląd niemieckiej prasy wyda- wanej w latach 50. ubiegłego wieku oraz współczesnych środków przekazu informacji mniejszości niemieckiej Dolnego Śląska (prasy, audycji radiowych, mediów społecznościowych, stron internetowych i ogólnopolskiego portalu Niemców w Polsce).
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2014, 13, 3
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WIELOKULTUROWOŚĆ JAKO ARTEFAKT NA PRZYKŁADZIE MIASTA ŁÓDŹ
Autorzy:
Rajchel, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/646833.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
wielokulturowość, mniejszość narodowa, artefakt, miasto
Opis:
W artykule poruszono kwestię wielokulturowości w obecnych warunkach polskich, która, biorąc pod uwagę liczbę mniejszości narodowych i etnicznych zawartych w spisach powszechnych, realnie nie występuje. Jest tylko artefaktem, wykorzystywanym do promocji polskich miast. Skupiono się przede wszystkim na pokazaniu, jak ta sztuczna kreacja, nazywana wielokulturowością, wytwarzana jest w mieście Łodzi. Pokazano, że pomimo tego, iż w mieście podmiotowość instytucjonalną po 1989 roku odzyskali przedstawiciele mniejszości, to nie oni są jej kreatorami, bowiem jej animatorami są przede wszystkim łódzcy urzędnicy. Na kanwie dziewięt- nastowiecznej, dzisiaj nieco zmitologizowanej, współpracy czterech kultur: niemieckiej, polskiej, rosyjskiej i żydowskiej, tworzony jest obraz współczesnego wielokulturowego miasta, a jego zintensyfikowanie uzależnione jest od przychylności władz samorządowych miasta Łodzi.
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2014, 13, 3
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WPROWADZENIE. MNIEJSZOŚCI NARODOWE I ETNICZNE W BADANIACH SOCJOLOGICZNYCH PO 1989 ROKU. TOŻSAMOŚCI, TEORIE, BADANIA
Autorzy:
Łodziński, Sławomir
Szmeja, Maria
Warmińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/646949.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
mniejszość narodowa, etniczność, Polska, teorie, metodologia
Opis:
Ponad dwie dekady, które minęły od początku okresu transformacji ustrojowej przyniosły znaczące zmia- ny w sferze stosunków etnicznych w Polsce. Problematyka etniczna, mimo że nie lokuje się w centrum uwagi polskich socjologów, nadal jednak pozostaje tematem atrakcyjnymi ważnym dla wielu z nich. Z tego powodu rodzi się wiele pytań. Czy obserwowane i badane w ostatnich dziesięcioleciach zjawiska etniczne pozwalają na sformułowanie szerszej refleksji nad modelem polskiej etniczności? Czy to, co dzieje się w tej sferze sto- sunków społecznych jest specyficzne dla kraju i kultury, czy ma wymiar ponadlokalny? Czy nadal kluczowe dla socjologów etniczności są, jak to miało miejsce w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, zagadnienia związane z odradzającą się tożsamością kulturową i tradycją tych grup? Czy w centrum lokuje się wizja etnicz- ności jako „spółki z o.o.”, parafrazując tytuł jednej z ostatnio wydanych książek mówiącej o komercjalizacji i instrumentalizacji etniczności? A może istotna jest „politycyzacja” tej sfery życia wyrażająca się w analizach polityki tożsamości czy walki o podmiotowość społeczną. Tak zakreślona tematyka pozwala na uzyskanie odpowiedzi nie tylko na pytanie, co socjologowie etniczności obecnie badają, ale też do jakich teorii odnoszą się. Wspomniane wyżej problemy znajdą swoje rozwiązanie na łamach tego tomu.
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2014, 13, 3
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pełzająca dewolucja. Problem uznania statusu prawnego mniejszości kornwalijskiej w Wielkiej Brytanii na początku XXI w.
Autorzy:
Toszek, Bartłomiej H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231131.pdf
Data publikacji:
2014-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
dewolucja
mniejszość narodowa
Wielka Brytania
Kornwalia
Opis:
The article refers to Cornish idea of ‘crawling devolution’ based on recognizing Cornish minority under Framework Convention of national minorities protection and gradual achieving political autonomy level corresponding with modern position of Scotland, Wales or Northern Ireland in the UK political system. Author reveals façade character of formal arguments contain in the first and second DCLG reports for the Council of Europe General Secretary against implementing protodevolutionary ideas in Cornwall and presents real objections of present UK Government of realizing devolution reform (as a post-Labour heritage) in any part of England. The article presents Cornish people hopes and misgivings précised in local government, political parties (individual and common) and NGO’s selected documents and papers with authors comment in conclusion.
Źródło:
Themis Polska Nova; 2014, 1(6); 186-200
2084-4522
Pojawia się w:
Themis Polska Nova
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane funkcje mediów polskich za granicą w rozwoju komunikacji społecznej na Litwie, Ukrainie, Białorusi i Łotwie
Selected functions of Polish media abroad in the development of social communication in Lithuania, Ukraine, Belarus and Latvia
Autorzy:
Kalczyńska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/502207.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
media polskie
narodowa mniejszość
Litwa
Łotwa
Ukraina
Białoruś
Polish media
national minority
Lithuania
Ukraine
Belarus
Latvia
Opis:
Polish press which develops outside Poland, particularly in the states where Poles have always lived (native communities), plays a particular role. It is an excellent tool for the integration within a group and it is perceived as a motivator to relate to the native country as well as the country of settlement. This function stems from the triad characteristics of diaspora media (native country, country of settlement and the environment of a national minority). The media integrate the recipients and support them in the face of political and social threats; they facilitate many cultural and social activities, intergroup dialogue and are a part of wider civic objectives and processes resulting from basic media roles.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2014, 23, 1; 39-50
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szanse Kurdów na niepodległe państwo
The chances of an independent state for Kurds
Autorzy:
Giedz, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547086.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Tematy:
Kurdowie
Kurdystan
suwerenność
naród
mniejszość narodowa
Kurds
Kurdistan
sovereignity
nation
minority
Opis:
Kurdowie, jeden z najstarszych narodów świata, żyjący w „kolebce” zachodniej cywilizacji, na styku trzech głównych monoteistycznych religii, szacowany na około 50 milionów osób, nie posiada własnej państwowości. Poza 11 miesięcznym incydentem funkcjonowania Republiki Mahabadzkiej, utworzonej w 1946 r., Kurdowie nigdy suwerenności nie uzyskali. Exodus Kurdów z północnego Iraku i ludobójstwo dokonane przez wojska Saddama Husajna wiosną 1991 r., doprowadziło jesienią tegoż roku, do utworzenia, na mocy 688 rezolucji RB ONZ, strefy bezpieczeństwa, która przerodziła się w nieformalną, kurdyjską autonomię w północnym Iraku. Od tego czasu rozpoczęło się powolne, przerwane wojną domową, budowanie struktur państwowości. Po amerykańskiej inwazji na Irak (2003) i obaleniu rządów partii Baas iraccy Kurdowie, na mocy konstytucji z 2005 r., uzyskali prawnie usankcjonowaną autonomię. Powstanie Państwa Islamskiego, które brutalnie rozprawia się z ludnością chrześcijańską jezydzką, a także Kurdami muzułmanami oraz przybycie do Regionu Kurdystanu prawie 2-milionowej rzeszy uchodźców stało się zagrożeniem dla owej autonomii. Kurdowie uznali, że z irackimi Arabami nie da się tworzyć demokratycznego państwa. Zaczęli coraz częściej nie tylko myśleć, ale i mówić o suwerenności. Jednak w prawie międzynarodowym występuje zasada poszanowania integralności terytorialnej. Ościenne państwa, jak Iran, Turcja, czy Syria nie są zainteresowane powstaniem państwa kurdyjskiego w Iraku, bo na swoich terytoriach mają spore grupy mniejszości kurdyjskiej, które też myślą o samodzielności. USA - największe mocarstwo optuje za nierozerwalnością Iraku, aczkolwiek gros kongresmenów amerykańskich ma odmienne w tej kwestii zdanie od prezydenta.
The Kurds, there is one of the oldest nation in the world, with rich culture, living on the crossroads of the Middle East, in the „cradle” of the western civilization, within three major monotheistic religions. The Kurds are estimated at about 50 million people, does not have its own statehood. Besides the 11-month incident of the Republic of Mahabad, founded in 1946, in the territory of the north-eastern Iran, They have never received sovereignty. The exodus of Kurds from northern Iraq and the genocide perpetrated by the army of Saddam Hussein, what happened in the spring of 1991 led, in the fall of that year, to the creation of a security zone, by act of the United Nations Security Council Resolution 688, which turned into an informal Kurdish autonomy in the north Iraq. Building structures of statehood, slow, interrupted by civil war, began from that time. The American invasion in 2003 and overthrow of the rule of the Baath party, under the Constitution of 2005, the Iraqi Kurds obtained legally sanctioned autonomy. The creation of an Islamic state, that use violence against the Christian population and Yazidis, as well as the Muslims Kurds, and the arrival of more than 2 million refugees into the Kurdistan Region, it has become a threat for theri autonomy. For the Kurds it became apparent that the Iraqi Arabs is impossible to create a democratic state. They began to not only think but also talk more and more about sovereignty. In addition, there is a principle in international law for respect for territorial integrity. Neighboring countries like Iran, Turkey, and Syria are not interested in the creation of a Kurdish state in Iraq, because their territories are quite a group of the Kurdish minority, who are also thinking about independence. USA - the largest power opts for the indissolubility of Iraq, however the bulk of US congressmen has a different opinion on this issue from the president.
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2016, 4, 1; 123-145
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce z perspektywy geografii politycznej
National and ethnic minorities in Poland from the perspective of political geography
Autorzy:
Rykała, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965406.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
national minority
ethnic minority
Polska
political geography
mniejszość narodowa
mniejszość etniczna
polska
geografia polityczna
Opis:
Mniejszości narodowe i etniczne, mimo niewielkiego udziału w strukturze ludności współczesnej Polski, przyczyniły się do powstania wyjątkowego pod względem narodowo-konfesyjnym dziedzictwa polskiej przestrzeni. Stosując podejście geograficzno- -polityczne dokonano próby uchwycenia, zrozumienia i wyjaśnienia procesu przemian narodowościowo-etnicznych ludności Polski, prowadzącego do ukształtowania się jej współczesnego oblicza.
The preponderance of people of Polish nationality who are followers of the Roman Catholic Church does not make Poland a state of one nation and denomination. In addition to the national and religious majority, Poland also includes national, ethnic and Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce z perspektywy geografii politycznej religious minorities. Their presence is stressed not only because in democratic countries such as Poland the protection of these groups is very important. In the case of Poland, it is crucial that throughout its history it has been a multicultural country with representatives of various national and religious groups living together. Minorities occurring in contemporary Poland, despite their numerically small share in the overall population, are a testament to the unique national and religious heritage of Polish land. The general aim of this article is to present the communities that kept their national and ethnic identity in this special cultural context, differing from the majority of Poles in their national (partially coincident with denominational) affiliation. This general objective will be achieved through several detailed objectives including: a retrospective analysis of the recognition of ethnic issues (including minorities) by the political geography, the identification, determining the number and location, as well as an analysis of legal positions of national and ethnic minorities in contemporary Poland.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2014, 17
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja pedagogiki kultury narodowej w odniesieniu do kultur mniejszości narodowych, grup etnicznych i kultur innych narodów (wybrane aspekty)
Conception of Pedagogy of National Culture Relating to Cultures of National Minorities, Ethnical Groups and in the Face of Another Nations’ Cultures (Selected Aspects)
Autorzy:
Tytko, Marek Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1834587.pdf
Data publikacji:
2020-05-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
pedagogika
pedagogika kultury
pedagogika kultury narodowej
etniczność
naród
narodowa mniejszość
pedagogy
pedagogy of culture
pedagogy of national culture
ethnicity
nation
national minority
Opis:
An author presents in his study the problematique of pedagogy of national culture, based on assumptions (principles, guidelines) of pedagogy of culture. He shows issues, which are resulting (following) from prewar controversy in Polish pedagogy (Zygmunt Mysłakowski, Bogdan Suchodolski, Bogdan Nawroczyński, Kazimierz Sośnicki, Ernest Krieck, Lucjan Zarzecki and others) over it, whether education should be national (ethnical) or public (state)? The author shows possible solutions to this question with references to national minorities and with references to ethnical groups. He indicates the assimiliation, the adaptation (the adaptability) and the acceptance (the approval) in the process (course in action) of cultural integration the national (ethnical) minorities with dominant majority. He indicates „Polish civilization” (term by Feliks Karol Koneczny) as the common ground of agreement (consensus) cultures of national (ethnical) minorities in Poland. He indicates e. g. the problematique of Jewishes, Ukrainians etc. in Poland. He outlines the principles of cultural autonomy, cultural convergence, cultural tolerancy (broadmindedness) and cultural sovereignty of nations (the Europe of Homelands [Big and Little Fatherlands, Motherlands]). He indicates the Christian (Latin) civilization as the base (the basis, foundations) of national (ethnical) cultures in the West Europe. He shows the problem of national (ethnic) cultures (as the minorities) within the framework of the state coming into being (the European Union). He shows Austria-Hungarn as the historical example of the multinational (multiethnic) state. He outlines the problematique of national (ethnical) minorities based on depiction of the Second Vatican Council (the Roman-Catholic Church). The author describes the rules of non-equivalence (non-equivalency) of cultures, formulated by Polish professor Stefan Szuman (in years 1940-1943). The author describes selected comments (statements) of blessed John Paul the Second, concerning national (ethnical) minorities, formulated in The World Day of Peace Adress (1989) and e. g. conceptions of identity of national (ethnical) cultures and identity of cultural minorities in Poland in process of changes (the Pope”s comments from the book tittled The Memory and the Identity by John Paul the Second, 2005).
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2011, 39; 195-233
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ugrupowania polityczne mniejszości narodowych w Rumunii. Przykład Węgrów i Niemców
Political groupings of national minorities in Romania. The example of Hungarians and Germans
Autorzy:
Koźbiał, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/616633.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Romania
Transylvania
national minority
Hungarians
Germans
Rumunia
Siedmiogród
mniejszość narodowa
Węgrzy
Niemcy
Opis:
Among other things, the transformation in Romania has allowed for the participation o f the representatives of national minorities in the political system o f state. This is illustrated by the case of Hungarians, who according to the 2011 census account for over 1,237,000 of the population, and that of approximately 37,000 Germans. Both groups take a regular and active part in both national and local elections. Hungarians are represented by the UDMR, a group that wins support in excess o f 5% o f the votes, thus regularly getting over 20 seats in the Chamber of Deputies and approximately ten seats in the Senate. The Germans are represented by the FDGR, with considerably weaker support, which translates into only a single seat in the parliament. Both minorities play a significant role in regional elections, even though the German population is considerably smaller than that o f the Hungarians. The town o f Sibiuis one example o f their electoral success. The significance o f both groups should not be expected to change significantly in the future. Unlike in the case o f the Hungarians, support for the Germans is higher than might be expected from their number. This follows from the fact that the issue of the German minority in Romania has never stirred such tensions as that o f the Hungarians, both in domestic and international relations. Therefore, casting a vote for the FDGR does not have to follow from being a member o f the German minority, allowing the party to win potential voters.
Transformacja w Rumunii umożliwiła m.in. udział reprezentantów mniejszości narodowych w systemie politycznym państwa. Przykładem ilustrującym to zjawisko są Węgrzy, licząc wg spisu z 2011 r. ponad 1,237 mln osób, oraz Niemcy, liczący ok. 37 tys. osób. Obie grupy biorą regularny, aktywny udział w wyborach na szczeblu ogólnopaństwowym jak i lokalnym. Węgrzy są reprezentowani przez UDMR, ugrupowanie osiągające poparcie wyższe niż 5% głosów, co umożliwia regularne posiadanie w Izbie Deputowanych ponad 20, a w Senacie około 10 miejsc. Niemcy są z kolei reprezentowani przez FDGR. Dużo niższe poparcie przekłada się na zaledwie 1 miejsce w parlamencie. Mniejszości te odgrywają istotną rolę w wyborach lokalnych, także Niemcy, przykładem wyborczych sukcesów jest miasto Sibiu. W przyszłości nie należy oczekiwać zasadniczej zmiany w znaczeniu odgrywanym przez obie grupy. W odróżnieniu od Węgrów, poparcie dla Niemców jest wyższe niż liczebność grupy. Jest to pochodnąfaktu, iż kwestia mniejszości niemieckiej w Rumunii nigdy nie wywoływała takich napięć jak Węgrzy, zarówno w stosunkach wewnętrznych, jak i międzypaństwowych. Z tego powodu oddanie głosu na FDGR nie musi się łączyć z przynależnością do mniejszości niemieckiej, co pozwala na pozyskanie wyborców.
Źródło:
Przegląd Politologiczny; 2014, 2; 37-52
1426-8876
Pojawia się w:
Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea współpracy polsko-rosyjskiej w myśli politycznej rosyjskiej emigracji w Polsce (lata 1918–1939)
Autorzy:
Suławka, Adam Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705262.pdf
Data publikacji:
2013-09-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
II Rzeczpospolita
Rosjanie
„trzecia Rosja”
emigracja
mniejszość narodowa
ZSRR
antykomunizm
prawosławie
Opis:
W okresie międzywojennym na terytorium II Rzeczypospolitej przebywali zarówno przedstawiciele emigracji rosyjskiej, którzy opuścili terytorium ZSRR po rewolucji bolszewickiej, jak i członkowie społeczności rosyjskiej zamieszkujący ziemie polskie od pokoleń (mniejszościowcy). Większa część tej społeczności była nastawiona jednoznacznie antykomunistycznie, co w czasie wojny polsko-bolszewickiej próbował wykorzystać Józef Piłsudski (koncepcja „trzeciej Rosji”). Natomiast po traktacie ryskim, kiedy Polska usiłowała utrzymać pokojowe stosunki z Rosją Radziecką, działania społeczności rosyjskiej stawały się dla władz polskich uciążliwe. Innymi czynnikami spornymi w relacjach pomiędzy władzami polskimi a społecznością rosyjską w Polsce były: ogłoszenie autokefalii Kościoła prawosławnego w Polsce, próba utworzenia przez władze watykańskie na Kresach Wschodnich Kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-słowiańskiego (tzw. neounia), podjęte pod koniec lat 30. represje wobec Kościoła prawosławnego (burzenie cerkwi na Chełmszczyźnie) oraz próby spolonizowania mniejszości rosyjskiej w Polsce. Znacznie lepiej wyglądały stosunki polsko-rosyjskie na niwie kulturalnej (m.in. wspólne obchody Roku Puszkinowskiego czy też polsko-rosyjski literacki klub dyskusyjny „Domek w Kołomnie”).
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 3; 221-238
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania duszpasterstwa litewskiej mniejszości narodowej w Polsce
Conditions of the Pastoral Care in the Lithuanian National Minority in Poland
Autorzy:
Sawicki, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1018641.pdf
Data publikacji:
2017-01-24
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
pastoral care
lithuanian national minority
Polska
duszpasterstwo
litewska mniejszość narodowa
Polska
Opis:
Jedną z mniejszości narodowych w Polsce są Litwini. Mieszkają oni przede wszystkim na Suwalszczyźnie w pobliżu granicy Polski z Litwą. Niniejszy artykuł prezentuje nauczanie Kościoła dotyczące mniejszości narodowych. Stanowi on próbę ukazania historyczno-politycznych, społeczno-demografi cznych i eklezjalnych uwarunkowań duszpasterstwa litewskiej mniejszości narodowej w Polsce, a szczególnie w diecezji ełckiej, gdzie Litwinów mieszka najwięcej. Czasami trudności litewskiej mniejszości narodowej bywają nadmiernie eksponowane i nagłaśniane poprzez jej liderów, nie zawsze są one rozwiązywane drogą dialogu i prowadzą do prawdziwego porozumienia. Autor artykułu dostrzega potrzebę budowania mostów między wiernymi narodowości litewskiej i polskiej oraz wskazuje na dialog pastoralny jako priorytet działalności duszpasterskiej wśród litewskiej mniejszości narodowej.
The Lithuanians are one of the national minorities in Poland. They mainly live in the Suwałki Region near the border between Poland and Lithuania. This article presents the teaching of the Church on national minorities. It is an attempt to show historical, political, socio-demographic and ecclesial conditions of the pastoral care in the Lithuanian national minority in Poland, especially in the diocese of Ełk where the Lithuanian population is mostly represented. The diffi culties of the Lithuanian national minority are sometimes excessively exposed and publicized by its leaders and not always resolved through dialogue leading to genuine agreement. The author points to a need for building bridges between Lithuanian and Polish Christians and considering pastoral dialogue to be a leading pastoral activity in the Lithuanian national minority.
Źródło:
Teologia Praktyczna; 2017, 18; 119-133
1642-6738
Pojawia się w:
Teologia Praktyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Romowie w Austrii i Niemczech – współczesny status prawny a rzeczywistość
The Romani in Austria and Germany – the contemporary legal status versus the reality
Autorzy:
Godlewska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850686.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Romanies
Austria
Germany
national minority
legal status
Romowie
Niemcy
mniejszość narodowa
status prawny
Opis:
W obu państwach Romowie zaliczani są do grona mniejszości uznanych. W Austrii takie uznanie nastąpiło 24 grudnia 1993 r. W Niemczech miało to natomiast miejsce w 1995 roku, przy okazji podpisywania przez to państwo Konwencji Ramowej o Ochronie Mniejszości Narodowych. Mimo uregulowanego statusu prawnego wciąż jest to jednak grupa dyskryminowana. Celem niniejszego artykułu jest więc skonfrontowanie stanu prawnego z rzeczywistością. Z analizy wynika, że sam fakt uznania ze strony władz niewiele zmienił w życiu codziennych Romów. Wciąż jest to grupa znajdująca się poza marginesem społecznym, o dużym wskaźniku bezrobocia, niskim poziomie wykształcenia i małych aspiracjach politycznych.
In both countries, the Romani are numbered among the recognized minority: in Austria, the recognition took place on December 24, 1993; in Germany in 1995, when the representatives of the government signed the Framework Convention for the Protection of National Minorities. Although their legal status was regulated the Romani are still discriminated. The purpose of this article is to confront their legal status with the reality. The analysis shows that the recognition of the authorities has not affected Romanies’ everyday life. This is still a group located at the fringes of society, with high unemployment rate, low educational attainment and insufficient political aspirations.
Źródło:
Facta Simonidis; 2013, 6, 1; 233-246
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
PROBLEMATYKA UKRAIŃSKA W PROGRAMIE UKRAIŃSKIE WIEŚCI W TVP OLSZTYN W LATACH 2005-2015
Ukrainian issues on the “Ukraińskie wieści” Programme in TVP Olsztyn in 2005-2015
Autorzy:
GOLIŃSKA- KONECKO, MAGDALENA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546366.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
ukraińska mniejszość narodowa , media publiczne, telewizja regionalna, program telewizyjny, analiza medialna treści.
Opis:
The following study analyses a thematic structure of the TVP Olsztyn’s “Ukraińskie wieści” program, which deals with the issues of the Ukrainian minority, as well as the geographic span of its content The studied period is 2005-2015, during which 200 editions of the program were broadcast. The author examined what problems were most often presented as media messages and how it could affect the image of Ukrainians in Poland.
Źródło:
Civitas et Lex; 2020, 25, 1; 27-40
2392-0300
Pojawia się w:
Civitas et Lex
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawne aspekty położenia mniejszości narodowych na Górnym Śląsku w okresie międzywojennym
Legal aspects of the situation of ethnic minorities in Upper Silesia in 1918–1939
Autorzy:
Maciejewski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596231.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
mniejszość narodowa
prawo
konwencja
Polska
Niemcy
ethnic minority
law
convention
Polska
Germany
Opis:
This paper discusses the legal situation of German and Polish ethnic minorities in Upper Silesia, which was divided between Germany and Poland in the wake of uprisings (1919–1921) and the plebiscite of march 1921. The discussion concentrates on the provisions of the Upper Silesia Convention (known also as the Geneva Convention) concluded by the German Reich and the Republic of Poland for fifteen years under the auspices of the League of nations in May 1922. Emphasis is laid on the main provisions, including the so-called fundamental rights of minorities (Art. 64–68), which were meant to ensure equal treatment and free development in the spheres of language, education, religion, etc. to ethnic minorities. The discussion also touché upon other issues – which were not fully regulated by the Convention – concerning the interpretation of the term “ethnic minority” at the League of Nations and the other organizations and institutions (Inter- -Allied Mixed Commission for Upper Silesia), as well as in the prevailing legal opinions in Germany and Poland at the time. On the example of the views of such jurists as Bruns, Flachtbarth, Walz, Cybichowski, Kierski and Kostanecki, arguments and controversies are shown which surrounded the criteria for defining ethnic minorities. Over this matter two views clashed. The first and more popular held a person to be member of an ethnic minority if he or she expressed their bona fide will to be counted as one (subjective criterion). The second was based on the assumption of objective membership in an ethnic minority (criteria of language, religion, culture and tradition). In the author’s opinion, the Upper Silesia Convention contributed to the reduction of ethnic tensions in the area where it was enforced.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2014, XCI (91)/1; 63-86
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mniejszość narodowa czy narodowość? Współczesna polityka terminologiczna na Węgrzech jako odzwierciedlenie tysiącletniej tradycji państwa wielonarodowego i konsekwencja Traktatu w Trianon
Ethnic Minority or Nationality? Hungary’s Modern Terminological Policy as a Reflection of a Thousand Years of Tradition of a Multinational State and as a Consequence of the Trianon Treaty
Autorzy:
Kaczmarek, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1969013.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
Hungary
ethnic minority
nationality
terminological policy
Węgry
mniejszość narodowa
narodowość
polityka terminologiczna
Opis:
Celem artykułu jest wskazanie na przyczyny zmian terminologicznych w najnowszych ustawach węgierskich dotyczących mniejszości narodowych zamieszkujących Węgry. Wykazano tu związek obecnej polityki terminologicznej rządu na Węgrzech z sytuacją diaspor węgierskich poza granicami kraju. Dotyczy to zwłaszcza dwóch terminów: mniejszość narodowa i narodowość. Przywołano historyczne procesy wpływające na powstanie wielonarodowych i wielojęzycznych Węgier, kształtowanie się systemu prawnego uwzględniającego współistnienie wielu narodowości i języków na terenie kraju, przyczyny konfliktów i próby wdrożenia rozwiązań czy to uwzględniających interesy różnych narodowości, czy to mających na celu wprowadzenie dominacji narodowości i języka węgierskiego. Po zmianie systemu politycznego pod koniec lat 80. rząd węgierski podejmował wiele kroków mających na celu poprawę sytuacji mniejszości węgierskich, które mieszkają poza ojczyzną od czasu podpisania traktatu w Trianon w 1920 roku. Taka polityka rządu miała też wpływ na sytuację mniejszości narodowych zamieszkujących obszar Węgier. Rozpoczęto prace nad nowym, nowoczesnym prawem regulującym status mniejszości narodowych, które miało stać się wzorcem dla innych krajów i argumentem w negocjacjach dotyczących mniejszości węgierskich w sąsiednich krajach. W dyskusjach nad projektem nowej ustawy o mniejszościach narodowych, ostatecznie uchwalonej w 1993 roku, powracano do najlepszych tradycji i najkorzystniejszych – dla narodowości – idei wyrażonych w ustawach wprowadzanych w XIX wieku. W przeciwieństwie do idei madziaryzacji, pojawiającej się w niektórych okresach historii Węgier, nowe prawo miało przeciwdziałać asymilacji narodowości: wspierać je strukturalnie w pielęgnowaniu własnej kultury i utrzymaniu odrębnej tożsamości. W nowej konstytucji Węgier, ogłoszonej w 2011 roku, przeprowadzono zamianę funkcjonującego wcześniej terminu mniejszość narodowa na – właśnie – narodowość. W kolejnych aktach prawnych konsekwentnie stosuje się już ten nowy termin. Znajduje to również odzwierciedlenie w tytule kolejnej ustawy „o narodowościach” uchwalonej jeszcze w 2011 roku. Trzeba tu widzieć celowe działanie o charakterze propagandowym. Zmiana terminu ma w symboliczny sposób podnieść status ludności węgierskiej mieszkającej poza granicami ojczyzny oraz zwrócić uwagę na fakt, że Węgry traktują tę ludność jako nieodłączną część jednego narodu węgierskiego.
The goal of this article is to identify the causes of terminological changes in Hungary’s most recent legislation on the ethnic minorities inhabiting the country. It will also demonstrate the link between the current Hungarian government’s terminological policy and the situation of Hungarian diasporas outside the country’s borders. In particular this concerns two terms — ethnic minority and nationality. The article highlights the historical processes affecting the formation of a multinational and multilingual Hungary and of a legal system reflecting the co-existence of multiple nationalities and languages throughout the territory, as well as the points of conflict and attempts to introduce solutions either safeguarding the various nationalities’ interests or establishing the dominance of the Hungarian nationality and language. Following the change of the political system in the late ‘80s the Hungarian government undertook numerous steps to improve the situation of the Hungarian minorities living outside the motherland since the signature of Trianon Treaty in 1920. This policy also impacted the situation of national minorities inhabiting Hungary. Works began on a new, modern law governing the status of national minorities, to provide an example for other countries to follow and an argument for Hungary in negotiations over the status of Hungarian minorities in neighbouring countries. The debate on the draft bill on national minorities, ultimately passed in 1993, saw a return to the best traditions and the most nationality-friendly ideas expressed in 19th century legislation. In contrast with the Magyarizaton idea surfacing in some periods of Hungarian history, the new law was to counteract the assimilation of the various nationalities, instead providing them with structural support in nurturing their own cultures and maintaining a separate identity. The new Hungarian Constitution of 2011 replaced the previously used term ‘national minority’ with ‘nationality’. Legislation enacted after that date has consistently used the term ‘nationality’, as reflected in the title of the new ‘Nationalities’ Act passed already in that same year. This is an intentional propaganda move. The goal of the terminological change is the symbolic elevation of the status of Hungarian populations living outside the motherland and call attention to the fact that Hungary regards them as an inseparable part of the one Hungarian nation.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2021, 35; 195-211
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Foreign homeland. Folklore and national attitudes of ethnic minorities
Zagraniczna ojczyzna. Folklor a postawy narodowe mniejszości etnicznych
Autorzy:
Marcol, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18104645.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
folklor
mniejszość narodowa
budowanie narodu
tożsamość
folklore
national minority
nation-building
identity
Opis:
The article aims to present the relationship between folklore and the formation of national attitudes in members of ethnic minorities. The issue is considered on the example of two ethnic groups: Silesians from the Trans-Olza (Czech Republic) and Touts living in the region of Serbian Banat (Republic of Serbia). Folklore is presented from an anthropological perspective, as communication practices of specific communities, which manifest what the communicative community considers important in terms of content and form of communication, as well as what it regards as axiologically acceptable. Performing their world-forming function, texts of folklore have an impact not only on shaping cognitive habits, but also on forming collective memory or directing social moods. In the case of minority groups, it is inspiring to observe the nation-forming function of folklore, as well as the influence of folklore texts on defining the boundaries of an ethnic group.
Artykuł ma na celu ukazanie zależności pomiędzy folklorem a kształtowaniem postaw narodowych członków mniejszości etnicznych. Problematyka ta będzie rozpatrywana na przykładzie dwu grup etnicznych: Ślązaków z Zaolzia (Republika Czeska) oraz Toutów zamieszkujących serbski Banat (Republika Serbii). Folklor jest tutaj ujmowany z perspektywy antropologicznej, jako praktyki komunikacyjne określonych społeczności, w których przejawia się to, co wspólnota komunikatywna uważa za istotne pod względem treści i formy przekazu, jak również to, co uznaje za aksjologicznie akceptowalne. Teksty folkloru, pełniąc funkcję światotwórczą, mają wpływ nie tylko na kształtowanie przyzwyczajeń poznawczych, ale też na formowanie pamięci zbiorowej czy ukierunkowanie nastrojów społecznych. W przypadku grup mniejszościowych inspirująca jest obserwacja narodowotwórczej funkcji folkloru, jak również wpływu tekstów folkloru na określanie granic grupy etnicznej.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2023, 62; 83-100
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postawy mniejszości żydowskiej i niemieckiej w Polsce wobec wojny z Rosją sowiecką 1919-1920 roku
Autorzy:
Milewska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2230862.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
mniejszość narodowa
dwudziestolecie międzywojenne
postawa
II Rzeczpospolita
najazd bolszewicki
wojna polsko-rosyjska 1920 roku
Opis:
Odrodzone państwo polskie nie było krajem jednolitym narodowościowo. Na jego terenie można było spotkać mniejszości narodowe, wśród których dominowali Ukraińcy, Żydzi, Białorusini i Niemcy. Celem artykułu jest przedstawienie postaw mniejszości żydowskiej i niemieckiej wobec wojny polsko-sowieckiej 1920 roku. Postawa pierwszej z nich była zróżnicowana. Wiele miejsca poświęcono na ukazanie zarówno pozytywnych przykładów identyfikacji części Żydów z polską racją stanu w obliczu bolszewickiego zagrożenia w 1920 r., jak i negatywnego stosunku do państwa polskiego, będącego udziałem części tej grupy etnicznej. W tym czasie ludność niemiecką cechował wrogi stosunek do państwa polskiego. Wskazane zostały czynniki wywierające wpływ na postawy wymienionych mniejszości narodowych podczas konfliktu zbrojnego między Polską a bolszewicką Rosją.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2022, 40, 2; 240-261
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mniejszości narodowe w Wielkiej Brytanii
National minorities in Great Britain
Autorzy:
Czekała, Agata
Błaszczyk, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2135043.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:
mniejszość narodowa
mniejszość etniczna
Wielka Brytania
Szkocja
Walia
Irlandia
national minority
ethnic minority
Great Britain
Scotland
Wales
Ireland
Opis:
Celem artykułu jest prezentacja głównych mniejszości zamieszkujących Zjednoczone Królestwo, tj. szkockiej, irlandzkiej i walijskiej w ujęciu historycznym i współczesnym. Przedmiotem analizy są czynniki narodowotwórcze, aspekty społeczne, religia oraz kultura badanych narodowości. Dla potrzeb badań wykorzystano jakościowe metody badawcze, w tym głównie analizę treści zawartych w publikacjach, w tym analizę danych wtórnych (ang. desk research) opublikowanych w raportach z badań, a także analizę porównawczą i historyczną. Analiza źródeł posłużyła do deskrypcji specyfiki polityki rządu Wielkiej Brytanii wobec mniejszości oraz wyodrębnienia specyfiki kulturowej i społecznej narodowości dominujących w strukturze etnicznej państwa.
The following article aims to identify the main minorities in the United Kingdom, i. e. Scotch, Irish and Welsh in historical and contemporary terms. The analysis focuses on national factors, social aspects, religion and culture of the nationalities studied. The research was carried out using qualitative research methods, notably the analysis of the contents of the publications, including the analysis of secondary data published in the research reports, as well as comparative and historical analyses. The analysis of the sources served to describe the specificities of the British Government’s policy towards minorities and to identify the cultural and social specificities of the nationalities that dominate the ethnic structure of the country.
Źródło:
Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych; 2022, 6; 17--29
2544-7262
Pojawia się w:
Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycje Łodzi wielokulturowej w repertuarze Wydawnictwa Łódzkiego
Traditions multicultural’s Lodz in repertoire Lodz Publishing House
Autorzy:
Rzadkowolska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/321964.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
Łódź
Wydawnictwo Łódzkie
miasto wielokulturowe
mniejszość narodowa
Lodz Publishing House
multicultural town
minority
Opis:
Artykuł się składa się z dwóch części. W pierwszej opisuję relacje między mniejszościami narodowymi w Łodzi w XIX i XX w. Poświęcam uwagę stosunkowi Polaków do Niemców i Żydów po zakończeniu II wojny światowej. W drugiej części przedstawiam Wydawnictwo Łódzkie i omawiam wybrane pozycje dotyczące wielokulturowej przeszłości miasta.
Article consists of two parts. First one presents relations between minorities in Lodz in the end of XIX and in the beginning of XX century. Author describes relations between German and Jews after end of II world war. Second part of article is a presentation of Lodz Publishing House and description of its selected publications about multicultural history of city.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2013, 65; 361-374
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
One or two languages for children on the autism spectrum?
Jeden czy dwa języki w komunikacji z dziećmi ze spektrum zaburzeń autystycznych?
Autorzy:
Langdon, Henriette W.
Seung, HyeKyeung
Yu, Betty
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/695835.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
autyzm
dwujęzyczność
edukacja specjalna
logopeda
mniejszość narodowa
autism spectrum disorder
bilingualism
special education
SLP
minority
Opis:
Najnowsze badania mające na celu porównanie poziomu rozwoju werbalnego i niewerbalnego dzieci w normie rozwojowej i dzieci ze spektrum autyzmu nie ujawniły różnic w możliwości nabywania języka angielskiego przy zachowaniu języka ojczystego jako L1. Badania prowadzone wśród rodziców dzieci ze zdiagnozowanym autyzmem sugerują, że logopedzi nie powinni proponować nauczania tylko w języku angielskim (w nim prowadzona jest większość programów terapeutycznych) czy tylko ojczystym. Zadaniem logopedów i innych specjalistów jest zaplanowanie terapii w taki sposób, aby zachować szacunek dla kultury i języka swoich pacjentów. Wybór języka to złożona kwestia, uzależniona od struktury rodziny, wymagań sytuacyjnych, różnic w biegłości językowej oraz wielu innych ograniczeń i możliwości życia rodzinnego. To, w którym języku rodzice zdecydują się rozmawiać z dziećmi, powinno wynikać z ich osobistych decyzji. Decyzje te nie są ani dobre, ani złe, są jednak często podejmowane błędnie z powodu mylnego przekonania na temat negatywnego wpływu nauki dwóch języków na dzieci ze spektrum zaburzeń autystycznych. Logopedzi odgrywają ważną rolę w promowaniu wiedzy na ten temat – dzięki ich działalności rodziny mogą swobodnie korzystać z języka, który dobrze wpływa na samopoczucie i cele rodzin (utrzymanie języka dziedziczonego).
The emerging research comparing verbal and non‑verbal development in typical individuals and those on the autism spectrum reveals no differences in the acquisition rate of specific features or concepts. Research on families suggests that what parents need is not to be given advice, but rather to be understood and supported by professionals who are family‑centered as well as culturally and linguistically responsive. Choices about language use in families are complex matters that shift dynamically over time. These shifts can include changes in family membership, situational demands, variations in language proficiencies and many other constraints and affordances of family life that require constant adaptation and fluidity. Which language parents choose to speak with their children comes from deeply personal decisions that are neither right nor wrong, but those decisions are often constrained under the weight of fear and misinformation. Speech‑language pathologists play an indispensable role in lifting this weight so that families feel the freedom to arrive at ways of speaking that promote their families’ wellness and goals.
Źródło:
Logopaedica Lodziensia; 2019, 3; 117-124
2544-7238
2657-4381
Pojawia się w:
Logopaedica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przełamywanie barier komunikacyjnych (na przykładzie wieloetnicznej i wielojęzycznej sytuacji społecznej Zaolzia)
Breaking Communication Barriers (on the Example of the Multiethnic and Multilingual Situation of the Society in the Zaolzie Region)
Autorzy:
Bogoczová, Irena
Muryc, Jiří
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32388036.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Zaolzie region
ethnic minority
language situation
spoken language
Zaolzie
mniejszość narodowa
sytuacja językowa
język mówiony
Opis:
The present paper describes the language situation in several parts of Cieszyn Silesia (the Zaolzie region) in the Czech Republic. The research is based on authentic language material from two music (art) schools in Český Těšín and Třinec. The Třinec school has the official status of a bilingual Czech-Polish educational institution. These two establishments share several common features: both students and teachers come from either majority Czech or minority ethnic Polish communities; Polish children study in both institutions, although a larger group of these "foreign" students attends the school in Český Těšín. The authors analyze not only the spoken language itself but also the competence and language awareness of the respondents. They have come to the conclusion that interactions between the users of two (different) languages can be successful regardless of the fact whether each participant uses their own native tongue or that of their interlocutor, although they speak this language only at a basic level.
W artykule została opisana sytuacja językowa w czeskiej części Śląska Cieszyńskiego w Republice Czeskiej na podstawie autentycznego materiału językowego pochodzącego z dwóch szkół muzycznych (artystycznych) – jednej z Czeskiego Cieszyna, drugiej – z Trzyńca. Szkoła trzyniecka ma oficjalny status czesko-polskiej szkoły dwujęzycznej. Obie placówki łączy kilka cech wspólnych: zarówno uczniowie, jak i nauczyciele wywodzą się bądź z większościowego środowiska czeskiego, bądź należą do polskiej etnicznej wspólnoty mniejszościowej. W obu placówkach uczą się także dzieci z Polski, choć o wiele więcej takich „zagranicznych” uczniów uczęszcza do szkoły w Czeskim Cieszynie. Autorzy zajmują się nie tylko analizą samego języka mówionego, ale również kompetencją i świadomością językową badanych osób, dochodząc do wniosku, że interakcja między użytkownikami dwu (różnych) języków może przebiegać pomyślnie nawet wtedy, gdy każdy z nich używa własnego języka ojczystego (względnie gwary ojczystej) lub języka partnera komunikacji, chociaż język ten opanował tylko na poziomie podstawowym.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2021, 21
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ukraińcy grekokatolicy i Polacy mariawici wśród Polaków rzymskich katolików. Lokalne zróżnicowanie społeczne i mechanizmy jego utrzymywania w perspektywie porównawczej
Autorzy:
Herman, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/646858.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
dualizm społeczny
zróżnicowanie społeczne
polityka lokalna
małżeństwa mieszane
religia w szkole
pamięć społeczna
afirmacja tożsamości
samoorganizacja
mniejszość narodowa
mniejszość religijna
mniejszość wyznaniowa
Opis:
Celem analizy jest porównanie lokalnego zróżnicowania społecznego w dwu niejednorodnych kulturowospołecznościach lokalnych: dwuwyznaniowej oraz dwuwyznaniowej i dwunarodowej. Badania skoncentrowanebyły na lokalnie stosowanych mechanizmach utrzymywania zróżnicowania między grupami. Ujęciekomparatystyczne umożliwiło precyzyjne uchwycenie uwarunkowań kontekstualnych. Badaniami objęto teobszary życia, w których dochodzi do przecięcia się sfer prywatnej i publicznej. Zwrócono bowiem uwagę,iż lokalne mechanizmy utrzymywania odrębności prowadzą do zjawiska nadawania publicznego znaczeniaprywatnym wyborom, a w pewnych sytuacjach nawet do ich sankcjonowania przez opinię publiczną. Z tegowzględu w tekście zaprezentowano wyniki analizy następujących obszarów życia społecznego: genezy lokalnychpodziałów i ich pamięci społecznej, doboru małżeńskiego, obszaru władzy politycznej oraz szkoły. Wśródkonkluzji należy wskazać, iż o głębokości społecznego podziału nie decyduje zwielokrotnienie odmienności,a raczej geneza podziałów i ich pamięć społeczna. Większe przyzwolenie na tożsamość „mieszaną” (rodzinynuklearnej lub nawet jednostki) w obrębie lokalnego dualizmu funkcjonuje w społeczności o dwuwymiarowymzróżnicowaniu społecznym, ale ze wspólnym doświadczeniem wykorzenienia (wśród mniejszości i większości).Badania potwierdziły lepszą polityczną samoorganizację mniejszości, która może zwrotnie oddziaływać namobilizację większości. Wreszcie sposób instytucjonalizacji rozdzielności miejscowego szkolnictwa (różnesposoby segregacji) pełni znaczącą rolę w socjalizacji do miejscowego dualizmu.
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2014, 13, 2
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ procesów suburbanizacyjnych w obszarze metropolitalym Wilna na stan polskiej mniejszości narodowej
The influence of suburbanization processes in the metropolitan area of Vilnius on the state and condition of the Polish national minority
Autorzy:
Haydukiewicz, Lech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038941.pdf
Data publikacji:
2018-10-20
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
polska mniejszość narodowa na Litwie
Wilno
suburbanizacja
Polish national minority in Lithuania
Vilnius
suburbanization
Opis:
Artykuł przedstawia tło historyczne ukształtowania się polskiej mniejszości narodowej w regionie meropolitalnym Wilna i zmiany, jakie zachodzą współcześnie wśród tej społeczności. Zmiany polityczne, społeczne i demograficzne związane z niepodległością Litwy oraz swobodą migracji spowodowały w ostatnich dwóch dekadach bardzo istotne zmiany w etnicznym krajobrazie obszaru metropolitalnego Wilna, które będą miały istotny wpływ na stan polskiej mniejszości narodowej na Litwie w przyszłości. Zmiany te polegają głównie na utracie statusu największej najliczebniejszej społeczności w niektórych gminach podwileńskich oraz zagrożeniu tym procesem w kolejnych gminach. Głównymi czynnikami prowadzącymi do tego stanu są dysproporcje w zamożności pomiędzy Polakami i Litwinami, silny strumień migracji z Wilna na przedmieścia, oraz z rejonów wiejskich za granicę.
The paper shows the historical background of the formation of the Polish national minority in the metropolitan region of Vilnius and the changes that are taking place today in this community. Political, social and demographic changes related to the independence of Lithuania and the freedom of migration have caused in the last two decades very significant changes in the ethnic landscape of the metropolitan area of Vilnius, which will have a significant impact on the state of the Polish national minority in Lithuania in the future. These changes consist mainly of the loss of the status of the largest community in some municipalities of Vilnius region and the threat of this process in subsequent municipalities. The main factors leading to this state are the disproportions in wealth between Poles and Lithuanians, a strong stream of migration from Vilnius to the suburbs, and from rural areas abroad.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2018, 23, 4; 133-160
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opozycja „przeszłość – teraźniejszość” w wypowiedziach staroobrzędowców regionu suwalsko-augustowskiego
The opposition „the past vs. the present” in the speeches of the Old Believers in the Suwałki-Augustów region
Autorzy:
Jaskólski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436998.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
Tematy:
mniejszość narodowa
mniejszość wyznaniowa
staroobrzędowcy
tożsamość
gwara rosyjska
ethnic minority
religious minority
Old Believers
group identity
Russian dialect
Opis:
Staroobrzędowcy, którzy przybywali na ziemie polskie już od II poł. XVII w., stanowili mniejszość etniczną, wyznaniową, kulturową i językową. Do II wojny światowej żyli w hermetycznych grupach, celowo izolując się od polskiego otoczenia. Mieszkali oni w homogenicznych wspólnotach wiejskich, dzięki czemu udało im się zachować własną wiarę, kulturę i język. Później jednak stopniowo zaczęli otwierać się na świat zewnętrzny. Wraz ze zmianami cywilizacyjnymi, społecznymi i demograficznymi stopniowym zmianom ulegał tryb życia starowierców, ich kultura, stosunek do religii, do swojej grupy, jej wartości, jak również stosunek do własnej odrębności. W swoich wypowiedziach starowiercy regionu suwalsko-augustowskiego (przede wszystkim przedstawiciele starszego pokolenia) często porównują przeszłość z teraźniejszością, mówiąc o zmianach, jakie się dokonały w ich życiu codziennym, światopoglądzie, systemie wartości i stosunku do własnej odrębności. W analizowanych wypowiedziach można zaobserwować pozytywne wartościowanie przeszłości, negatywną ocenę teraźniejszego stanu rzeczy oraz obawę o przyszłość wspólnoty czy wręcz przekonanie o jej schyłku.
The Russian Orthodox Old Believers who now live in the Suwałki–Augustów region are descendants of Russians who refused to adopt the mid-17th century church reforms as promoted by Tsar Alexei Mikhailovich Romanov and implemented by Patriarch Nikon of Moscow. Old Believers in Poland are an example of ethnic, religious, cultural and linguistic minority. They lived in homogeneous village communities and they managed to maintain their religion, traditions and language through ages. In the last period one can observe many modifi cations in Old Believers’ way of life, in their culture and traditions. Old Believers’ who live in the Suwałki–Augustów region often compare the present with the past and they tell about changes that have come about in their way of life, their worldview and their attitude to their own uniqueness. They characterise the past positively and describe the present negatively.
Źródło:
Przegląd Środkowo-Wschodni; 2017, 2; 75-91
2545-1324
Pojawia się w:
Przegląd Środkowo-Wschodni
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ubój rytualny jako prawo mniejszości narodowych w Polsce
Ritual slaughter as the right of national minorities in Poland
Autorzy:
Kuczma, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942297.pdf
Data publikacji:
2016-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawa człowieka
wolność religijna
ubój rytualny
mniejszość narodowa
human rights
religious freedom
ritual slaughter
national minority
Opis:
Przedmiotowy artykuł zawiera analizę prawnych regulacji obowiązujących w Polsce odnoszących się do możliwości stosowania praktyki uboju rytualnego. Rozważania otwierają uwagi natury porównawczej i historycznej. Następnie przedstawiono konstytucyjne rozumienie wolności sumienia i religii na tle konstytucyjnych praw zagwarantowanych mniejszościom narodowym zwracając uwagę, że wolność religii może podlegać ograniczeniom przy uwzględnieniu zasady proporcjonalności. Wreszcie przedstawiono argumentację Trybunału Konstytucyjnego wyrażoną w wyroku z 10 grudnia 2014, uznającą za dopuszczalną i zgodną z Konstytucją praktykę przeprowadzania uboju rytualnego w Polsce. Rozważania kończy wskazanie licznych kontrowersji związanych z tym rozstrzygnięciem
The article in question comprises an analysis of legal regulations which are in effect in Poland and that refer to a possibility of using the practice of ritual slaughter. The considerations start with comparative and historical comments. Subsequently, it is presented how the Constitution interprets freedom of conscience and religion on grounds of constitutional laws that are guaranteed to national minorities paying attention to the fact that freedom of religion may be subject to restrictions when one takes the principle of proportionality into account. What is finally submitted is the reasoning of the Constitutional Tribunal expressed in the judgement of 10 December 2014, which considers the practice of ritual slaughter in Poland as acceptable and in accordance with the Constitution. The considerations finish with indicating numerous controversies connected with the following judgement.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 5 (33); 181-201
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność społeczno-kulturalna mniejszości narodowych i religijnych w przestrzeni miejskiej Pabianic do drugiej wojny światowej
Socio-cultural activities of national and religious minorities in the city of Pabianice before World War II
Autorzy:
Rykała, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965604.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
socio-cultural activity
national minority
religious minority
Jews
Germans
Pabianice
działalność społeczno-kulturalna
mniejszość narodowa
mniejszość religijna
Niemcy
Żydzi
Opis:
National minorities, i.e. Jewish and German, constituting distinct (almost completely – as the followers of Judaism, or largely – as Evangelical Christians) religious groups, had considerable influence not only on the development of Pabianice's economic life, but also on the shaping of the social and cultural space of the city. Initiatives taken by their representatives were directed, on the one hand (and predominantly), to their own national or religious communities, which was mostly characteristic for the Jewish and, to a lesser extent, German minorities and, on the other, to a wider group of residents, which mostly applied to the Evangelicals. The dominant contribution to the development of socio-cultural sphere of the city, especially philanthropy, was made by religious communities. Providing assistance to the poor and needy was regarded a religious duty. The positive public perception was also meant to increase the number of followers in the Evangelical Church. The creators of the social and cultural life of the city also included entrepreneurs belonging to those communities. They contributed to the formation of numerous social (charity organisations, sports clubs) and cultural (musical societies) initiatives not only due to their accumulated wealth, but also due to the need to help others, take on different challenges and keep up the positively perceived image of a benefactor. They included almost all residents of the city interested in such forms of activity or support. The socio-cultural activities of minority communities have left their mark on the city, giving it a form of organisation. It became apparent primarily in the development of different parts of the space by each of the most active communities (Germans and Jews). The German minority, responsible for the creation and development of Pabianice industry, located their social and cultural institutions in the so-called New Town. This part of Pabianice was inhabited and developed “industrial” immigrants, many of whom were of German origin. As a minority not participating in the development of local industry to such an extent, Jews were socially and culturally active in the part of Pabianice known as New Town, especially in the initial phase. It was an area of concentration of both the first Jewish settlers and the later ones, that came during the economic prosperity.
Mniejszości narodowe (głównie żydowska i niemiecka), tożsame na ogół z mniejszościowymi wspólnotami religijnymi, wniosły wymierny wkład w rozwój zarówno gospodarczy, jak i spo- łeczno-kulturalny Pabianic. Głównym celem artykułu jest określenie charakteru i form organizowania w przestrzeni miejskiej aktywności społeczno-kulturalnej przez wymienione grupy.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2013, 2; 263-302
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność organizacyjna mniejszości polskiej na Łotwie (dawne Inflanty Polskie)
Organizational activity of Polish minority in Latvia (former Polish Livonia)
Autorzy:
Leśniewska-Napierała, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684399.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
mniejszość narodowa
Polacy
oświata
działalność organizacyjna
Inflanty Polskie
Łotwa
national minority
Poles
education
organizational activity
Opis:
Polish Livonia is the most culturally diverse region in Latvia. Many organizations which work here, they try to uphold the traditions of national minorities. In the article discusses the organizational activities of the Polish minority in Latgale region. The study also shows the educational activities of Poles in the Republic of Latvia. In the research used a sociological method of in-depth interviews with the leaders of Polish organizations. The purpose of the interviews was to know the opinion of the most active and the most competent group of activists.
Inflanty Polskie stanowią najbardziej zróżnicowany kulturowo region Łotwy. Działa tu wiele organizacji, starających się podtrzymać tradycje mniejszości narodowych. W artykule omówiono działalność organizacyjną mniejszości polskiej w Łatgalii. Ukazano także działalność oświatową Polaków w Republice Łotewskiej. W badaniach wykorzystano socjologiczną metodę wywiadów pogłębionych z liderami organizacji polskich. Celem wywiadów było poznanie opinii najaktywniejszej, a jednocześnie najbardziej kompetentnej grupy działaczy.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2016, 5; 191-208
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie dziedzictwa narodowego w świetle regulacji konstytucyjnych
The concept of national heritage in the light of constitutional regulations
Autorzy:
Sobczak, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524079.pdf
Data publikacji:
2018-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
dziedzictwo narodowe
dziedzictwo kulturowe
naród
mniejszość narodowa
kultura
tożsamość narodowa
national heritage
cultural heritage
nation
national minority
culture
national identity
Opis:
Dziedzictwa narodowego będącego wartością konstytucyjną, strzeże podobnie jak niepodległości Rzeczpospolita Polska, zgodnie z art. 5 Konstytucji. Może być ono pojmowane, jako kultura zakorzeniona w chrześcijańskim dziedzictwie narodu, tak jak to ujmuje preambuła lub dziedzictwo kulturalne, o którym mowa w art. 6 ust. 2 Konstytucji. To ostatnie wydaje się być integralną częścią dziedzictwa narodowego. Dziedzictwo narodowe nie może być, jak wywiedziono ujmowane, jako dziedzictwo polskiego narodu etnicznego, aczkolwiek używane w Konstytucji pojęcie „naród” bywa różnie interpretowane. W praktyce problemem jest także status dziedzictwa kulturowego mniejszości narodowych i to czy wchodzi ono w skład polskiego dziedzictwa narodowego.
National heritage is a constitutional value. It protects it, just like the independence of the Republic of Poland, in accordance with art. 5 of the Constitution. National heritage can be understood as a culture rooted in the Christian heritage of the nation. In this way, it captures the preamble or cultural heritage referred to in art. 6 par. 2 of the Constitution. This last concept seems to be an integral part of the national heritage. The national heritage can’t, as it was proved, be perceived as a heritage of the Polish ethnic nation, although the term “nation” used in the Constitution can be interpreted differently. In practice, the problem is also the status of the cultural heritage of national minorities and whether it is part of the Polish national heritage.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 5 (45); 187-208
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
National heritage in the Polish constitutional order
Dziedzictwo narodowe w polskim porządku konstytucyjnym
Autorzy:
Sobczak, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1360824.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
dziedzictwo narodowe
dziedzictwo kulturowe
naród
mniejszość narodowa
kultura
tożsamość narodowa
national heritage
cultural heritage
nation
national minority
culture
national identity
Opis:
In accordance with Article 5 of the Constitution, the Republic of Poland safeguards the national heritage, which is a constitutional value, in the same way as it safeguards independence. The national heritage can be understood as culture rooted in the Christian heritage of the Nation, as it is laid down in the Preamble, or cultural heritage referred to in Article 6 para. 2 of the Constitution. This latter concept seems to be an integral part of the national heritage. The national heritage cannot, as it has been proved, be perceived as the heritage of the Polish ethnic nation, although the term “nation” used in the Constitution can be interpreted in various ways. In practice, the status of national minorities’ cultural heritage and whether it is part of the Polish national heritage also constitute a problem.
Dziedzictwa narodowego, będącego wartością konstytucyjną, strzeże podobnie jak niepodległości Rzeczpospolita Polska, zgodnie z art. 5 Konstytucji. Może być ono pojmowane jako kultura zakorzeniona w chrześcijańskim dziedzictwie narodu, tak jak to ujmuje preambuła, lub jako dziedzictwo kulturalne, o którym mowa w art. 6 ust. 2 Konstytucji. To ostatnie wydaje się być integralną częścią dziedzictwa narodowego. Dziedzictwo narodowe nie może być, jak dowiedziono, ujmowane jako dziedzictwo polskiego narodu etnicznego, aczkolwiek używane w Konstytucji pojęcie „naród” bywa różnie interpretowane. W praktyce problemem jest także status dziedzictwa kulturowego mniejszości narodowych i to, czy wchodzi ono w skład polskiego dziedzictwa narodowego.
Źródło:
Ius Novum; 2019, 13, 2; 146-165
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienia dotyczące świadomości narodowej Polaków na Białorusi w polskiej historiografii na początku XXI wieku
Some issues of the awareness of the national Polish population in Belarus in Polish historiography at the beginning of the 21st century
Autorzy:
Kruczkowski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1812112.pdf
Data publikacji:
2020-10-08
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
mniejszość narodowa
Polacy na Białorusi
historiografia
język ojczysty
świadomość narodowa
national minority
Poles in Belarus
national consciousness
historiography
mother tongue
Opis:
W artykule przedstawiono kwestię świadomości narodowej polskiej mniejszości na Białorusi na początku XXI wieku. Okres chronologiczny badań obejmuje lata 2000-2005. Był to stosunkowo stabilny czas działalności polskich organizacji na Białorusi. Uwzględniając lokalną specyfikę, możliwe było wówczas dość znaczące zaangażowanie się w działania kulturalne i edukacyjne. Badając analizowaną problematykę, autor szczególną uwagę zwrócił na cykl konferencji międzynarodowych, organizowanych przez Zarząd Głównych Związków Polaków na Białorusi. W obradach brali udział naukowcy, którzy reprezentowali nie tylko polski punkt widzenia (to badacze z Polski i miejscowi Polacy – obywatele Białorusi), ale również białoruscy naukowcy. Uwzględniano przy tym rosyjskie badania naukowe.
The article analyzes the issues of national consciousness of the Polish national minority in Belarus at the beginning of the 21st century. The chronological period of the study is 2000-2005. It was a relatively quiet period of activity of Polish organizations in Belarus, as per local condition, enabling them to engage in statutory cultural and educational activities. In relation to the declared topic, the most important was the series of international conferences organized by the Board of the Main Unions of Poles in Belarus. The conferences were attended by scientists who represented not only the Polish point of view (they are researchers from Poland and local Poles – citizens of Belarus), but also Belarusian scientists. The studied problems in Polish science were presented in comparison with the Belarusian and partly Russian historical tradition.
Źródło:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne; 2019, 16, 16; 61-82
1730-0274
Pojawia się w:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ensuring and protecting the rights of national minorities in the Visegrad countries (on the example of Slovakia)
Zapewnienie i ochrona praw mniejszości narodowych w krajach wyszehradzkich (na przykładzie Słowacji)
Autorzy:
Kichera, Nadiia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547199.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Tematy:
Grupa Wyszehradzka
Słowacja
etnopolityka
mniejszość narodowa
zarządzanie etnopolityczne
Visegrad four
Slovak Republic
ethnopolitics
national minority
ethnopolitical management
Opis:
Głównym celem artykułu jest analiza etnopolityki Republiki Słowackiej. Zostanie ona przeprowadzona przede wszystkim w oparciu o bazę normatywną oraz zaplecze instytucjonalne, dzięki któremu funkcjonuje w tym kraju system ochrony praw mniejszości narodowych i etnicznych. Słowacja, to jeden z krajów postsocjalistycznych, który dzięki demokratycznej transformacji mógł przystąpić do Unii Europejskiej. Władze tego kraju przeprowadziły szereg reform w sferze etnopolityki dostosowując ją do standardów europejskich. Sytuacja etnopolityczna i związane z nią wyzwania, które stoją przed Republiką Słowacką są dość podobne do tych, z którymi ma do czynienia Ukraina, zwłaszcza w swoich przygranicznych regionach. Głównym celem etnopolityki Słowacji jest zabezpieczenie praw wszystkich mniejszości, zachowanie tolerancji międzyetnicznej oraz rozwój międzykulturowego dialogu. Przedstawiciele mniejszości narodowych i etnicznych na Słowacji posiadają szereg praw i możliwości działania. To bezpośrednio od samych wspólnot zależy, czy są one w stanie zorganizować się i korzystać dla własnego dobra z istniejących mechanizmów. Oprócz tego etnopolityczna strategia państwa przewiduje dwustronną współpracę z macierzystymi krajami poszczególnych mniejszości. Jako przykład może służyć dwustronna współpraca pomiędzy Ukrainą i Słowacją na rzecz zapewnienia ochrony praw mniejszości narodowych. Opiera się ona na działalności Ukraińsko-Słowackiej Międzyrządowej Komisji  do spraw Mniejszości Narodowych, Edukacji i Kultury. Rekomendacje formułowane przez wspomnianą komisję stanowią ważny instrument dla dialogu pomiędzy Słowacją i Ukrainą na rzecz zapewnienia dobrosądziedzkich stosunków.
The main research objective of the study presented in this article was the ethnopolitics of the Slovak Republic, one of the V4 countries, namely the legislative base and the institutional ensuring the functioning of a system of protection of the national and ethnic minorities’ rights. Slovakia is one of the postsocialist countries that has made the transition to democracy on the way to joining the European Union. The country’s authorities conducted a series of reforms in the ethnopolitical sphere in accordance with European standards. An ethnopolitical picture and separate ethnopolitical challenges in the Slovak Republic are similar, especially in the border areas. Thus, the main goal of the ethnopolitics of Slovakia is to secure the rights of all minorities, interethnic tolerance and ensure the intercultural dialogue. Representatives of national and ethnic minorities in the Slovak Republic have a number of rights and opportunities, directly dependent on citizens whether they can organize themselves and use existing mechanisms for the benefit of their own community. In addition, the state's ethnopolitical strategy provides bilateral cooperation with the homelands of individual minorities. The bilateral cooperation between Ukraine and Slovakia is one of the examples. Bilateral cooperation between Ukraine and the Slovak Republic in the field of protection and ensuring of minority rights is based on the work of the Intergovernmental Slovak-Ukrainian Commission for National Minorities, Education and Culture. The recommendations of the commission are an important tool for constructive dialogue between Slovakia and Ukraine, ensuring good neighborly relations.
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2020, 8, 1; 21-38
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powojenna sytuacja Kościoła katolickiego na terenach byłego województwa lwowskiego na przykładzie losów kolegiaty żółkiewskiej
Postwar Situation of the Catholic Church in the Area of Former Lvov Province on the Historical Example of Zhovkva Collegiate Church
Autorzy:
Joniec, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/558758.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Żółkiew
narodowość polska
mniejszość narodowa
represje
Kościół
repatriacja
Zhovkva
Polish nation
national minority
repressions
Church
repatriation
Opis:
Kolegiata żółkiewska podzieliła los setek innych parafii, które po zakończeniu II wojny światowej znalazły się na terytorium państwa sowieckiego. Władze komunistyczne, dążąc do zatarcia wszelkich śladów świadczących o polskości Kresów Wschodnich, nie mogły tolerować swobodnej działalności wspólnot rzymskokatolickich, stanowiących ostoję polskości. Dlatego też w 1946 roku jej działalność została przerwana. Z chwilą przejęcia świątyni pod zarząd państwa rozpoczął się proces jej stopniowej dewastacji. Po odpowiedniej adaptacji budynek kościelny zamieniono na magazyn. W latach 80-tych pojawił się pomysł, aby wewnątrz zniszczonej już świątyni zlokalizować mające powstać w Żółkwi muzeum ateizmu. Jednakże dojście do władzy Gorbaczowa i zapoczątkowane przez niego reformy umożliwiły stopniową odbudowę struktury parafii katolickich w państwie sowieckim. Na fali odroczenia religijnego w 1989 roku polska mniejszość narodowa w Żółkwi zdołała formalnie odzyskać budynek kościelny. Lata następne to czas wytężonej pracy mającej na celu odrestaurowanie doprowadzonego niemal do ruiny zabytku. Na dzień dzisiejszy niemal wszystkie prace zostały ukończone, a kolegiata znów pełni funkcję powierzoną jej przed wiekami przez samego hetmana Żółkiewskiego.
The Collegiate Church in Zhovkva shared the fate of other parishes which, when the Second World War was over, were at the territory of the Soviet state. The communist authorities, aiming at covering up all traces proving Polishness of the Eastern Frontier, could not tolerate free activity of Roman - Catholic communions constituting the anchorage of Polishness. That is why, in 1946, its activity was stopped. When the collegiate church went under the state governance, its gradual devastation process started. After suitable adaptation, the church building was changed into a storage house. In the 80’s there was an idea to locate a museum of atheism - planned in Zhovkva - inside the destroyed church. However, when Gorbatschov rose to power and started his reforms, this made gradual reconstruction of catholic parishes in the Soviet state impossible. In the wake of religious reprieve in 1989 the Polish national minority in Zhovkva formally managed to get the church building back. Consecutive years were a period of hard work meant to restore the almost totally ruined monument. Currently almost all works have been completed and the collegiate church perform its intended function given centuries ago by Zhovkva Great Crown Hetman.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2014, 35; 207-224
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mniejszość rosyjska w Polsce międzywojennej – zmarginalizowana społeczność
Русское национальное меньшинство в Польше межвоенного периода как второстепенная среда
Autorzy:
Kołbuk, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954158.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
społeczeństwo
mniejszość narodowa
biała emigracja
Cerkiew prawosławna
caryzm
society
national minority
white emigration
Orthodox church
tsarism
Opis:
В многонациональной Польше межвоенного периода русские составляли лишь минимальный процент (ниже 0,5% населения). Они утратили доминацию, которой обладали во время царизма и существовали на втором плане общественно-политической жизни II Республики Польши. Кроме того, русское национальное меньшинство было рассеяно и представляло собой конгломерат разных групп, связанных лишь совместным языком и контактами с восточным христианством. Доброжелательная политика властей и нейтральная позиция польского общества способствовали лояльному поведению этого меньшинства в отношении к возрожденному польскому государству.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 7; 5-25
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne w polityce wojewody wołyńskiego Henryka Józewskiego (1928-1938)
Autorzy:
Wawryniuk, Andrzej
Kotsan, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/462648.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
Wołyń
porozumienie
nacjonalizm
mniejszość narodowa
wojewoda
dywersja
granica
Volhynia
consensus
nationalism
national minority
voivode
diversion
border
Opis:
Po traktacie ryskim zatwierdzonym przez Radę Ambasadorów Kresy Wschodnie - Wołyń i Galicja Wschodnia stały się pełnoprawnymi terytoriami państwa polskiego. Nowa sytuacja polityczna, w której znalazła się Rzeczypospolita wraz z odzyskanymi częściowo ziemiami na wschodzie, które utraciła utraconymi w wyniku trzech zaborów w XVIII w., spowodowała, że odrodzone po 123 latach niewoli państwo polskie musiało odtwarzać wszelkie struktury, w tym administrację, wojskowość, formacje ochrony granic, służbę zdrowia, instytucje kultury itp. Zadanie na wschodnich rubieżach Polski dotyczące zabezpieczenia kordonu i zagwarantowania bezpieczeństwa wewnętrznego były wyjątkowo trudne. Między innymi z tych powodów wojewodą wołyńskim został Henryk Józefowicz, Polak urodzony w Kijowie, gdzie spędził młode lata. Tam też ukończył studia wyższe. Był również wiceministrem spraw wewnętrznych w rządzie Semena Pelury. Nie dziwi więc fakt, że jako osobie znającej realia ukraińskie, powierzono mu stanowisko wojewody, które pełnił dziesięć lat. Głównym zadaniem politycznym jego planu dla Wołynia było doprowadzenie do zgodnej współpracy Polaków i Ukraińców. Ambitne założenia nie przyniosły spodziewanych rezultatów, a jak twierdzą niektórzy, nawet pogorszyły stosunki międzyludzkie w województwie. Pod koniec pełnienia obowiązków wojewody jego działania na Wołyniu spotykały się z negatywną oceną nacjonalistów ukraińskich oraz wojska. Prezentowany artykuł ukazuje, co prawda w skróconej wersji, złożoność problemów narodowościowych na Wołyniu, a także akcentuje szukanie dróg porozumienia.
Following the Treaty of Riga approved by the Council of Ambassadors, the Eastern Borderlands, including among others Volyn and Eastern Galicia, became the territory of the Polish state. The new political situation in which the Republic of Poland found itself, together with the partially regained lands in the east, which it lost as a result of three partitioning in the 18th century, meant that the Polish state, which was reborn after 123 years of slavery, had to reconstruct all structures, including administration, military, border protection formations, health care, cultural institutions, etc. The Polish state was forced to restore all its structures. The task on Poland's eastern borders concerning the protection of cordon and the guarantee of internal security was extremely difficult. Among other reasons, Henryk Józefowicz, a Pole born in Kiev, where he spent his childhood and youth, became Wolhynia voivode. There he graduated from university. He was also Deputy Minister of Internal Affairs in Symon Petlura's government. It is not surprising, therefore, that he was entrusted with the position of a voivode, who had been in possession of Ukrainian reality for ten years. The main political task of his plan for Volhynia was to bring about a consensual cooperation between Poles and Ukrainians. Ambitious assumptions did not bring the expected results and, according to some, people-to-people relations in the voivodeship have even deteriorated. At the end of his duties as a voivode of Volhynia he was subject to negative evaluation by Ukrainian nationalists and the army. Although the presented article shows, in a shortened version, the complexity of nationality problems in Volhynia, but also emphasizes the search for ways of understanding.
Źródło:
Language. Culture. Politics. International Journal; 2018, 1; 277-302
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:
Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Propagatorzy kultury polskiej w Wilnie i ich rola w krzewieniu polskości w niepodległej Litwie
Promoters of Polish culture in Vilnius and their role in promoting Polishness in an independent Lithuania
Autorzy:
Stukus-Haník, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340832.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
polska mniejszość narodowa
animatorzy kultury
język polski
Litwa
Polish national minority
culture animators
Polish language
Lithuania
Opis:
Odzyskanie przez Litwę niepodległości przyniosło polskiej mniejszości narodowej znaczną poprawę w zakresie możliwości rozwoju własnej kultury. Szczególny wpływ na to miało otwarcie granic, które pozwoliło na zacieśnienie kontaktów z Polską oraz Polakami rozsianymi po całym świecie. Przyczyniło się m.in. do powstawania nowych polskich organizacji, a przede wszystkim do budowy Domu Kultury Polskiej w Wilnie, który stał się miejscem spotkań kulturalnych. Działania te sprzyjały podtrzymywaniu i rozwojowi świadomości narodowej, zachowaniu własnej tożsamości oraz przekazywaniu jej następnym pokoleniom. Szczególną rolę w tym procesie odegrali ludzie, którzy poprzez swoją ciężką pracę i podejmowane aktywności wkładali wiele trudu w krzewienie ojczystego słowa i kultury. Dzięki ich wysiłkom kultura polska na Litwie przetrwała i wyróżniła się wśród innych rozwijających się kulturalnie na tych terenach mniejszości narodowych. Każdy, kto spotkał na swej drodze tych niezwykłych ludzi, starał się za ich przykładem pielęgnować piękną polską kulturę i tak jak oni przekazywać ją swojemu otoczeniu. Warto zauważyć, że istnieją czynniki łączące ze sobą ludzi, którzy utożsamiają się z jednym narodem i kulturą. Z pewnością dla Polaków zamieszkujących Republikę Litewską takimi ogniwami były m.in. język, religia, literatura, pieśni i tańce narodowe. Należy zatem przybliżać działalność polskich zespołów pieśni i tańca, teatrów amatorskich, różnorodnych stowarzyszeń i instytucji kulturalnych, które w szczególny sposób dbały o pielęgnowanie polskiej kultury, a poprzez przekazywanie jej kolejnym pokoleniom chroniły środowiska polskie przed wynarodowieniem.
The regaining of independence by Lithuania brought the Polish national minority a significant improvement in terms of the possibility of developing their own culture. This was particularly influenced by the opening of borders, which allowed closer contacts with Poland and Poles scattered around the world. This contributed to the creation of new Polish organizations, and above all to the construction of the Polish Cultural Centre in Vilnius, which became a place of cultural meetings. These activities were favourable for maintaining and developing national awareness, preserving and passing on identity to future generations. A special role in this process was played by people who, with their hard work and actions, put a lot of effort into promoting their native language and culture. Thanks to their efforts, Polish culture in Lithuania survived and stood out from other national minorities in these areas. Everyone who met these extraordinary people on their way tried to follow them and take care of the beautiful Polish culture and, just like them, pass it on to their surroundings. It should be noted that there are factors that unite people who identify with one nation and culture. Certainly, for Poles living in the Republic of Lithuania such factors included language, religion, literature, national songs and dances. Therefore, the activity of Polish song and dance ensembles, amateur theatres, various associations and cultural institutions, which particularly cultivated Polish culture, and by passing it on to the next generations, protected them from denationalisation.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2023, 26, 1; 136-152
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ethno-National Policy of Ukraine in the Context of National Security: Problems and Prospects
Polityka etniczno-narodowa Ukrainy w kontekście bezpieczeństwa narodowego: problemy i perspektywy
Autorzy:
Kravets, Anastasia
Vyshnevska, Iryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/50741338.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
ethno-national policy
national security
national minority
ethno-national processes
polityka etniczno-narodowa
bezpieczeństwo narodowe
mniejszość narodowa
procesy etniczno-narodowe
Opis:
The process of national consolidation is closely related to the implementation of a consistent ethno-national policy in accordance with modern conditions. The integration of Ukraine into the European Union is impossible without the regulation of ethno-national development processes in accordance with the standards of the European Union. The effectiveness of the state’s ethno-national policy depends on the extent to which its principles and tasks reflect the ethno-national situation in the country, ensure the participation of civil society in the processes of regulating ethno-national relations. The legislation of Ukraine in the field of ethno-national policy was formed under the influence of internal international relations and international legislation. The analysis of the content of the national legislation shows that it enshrines fundamental international norms regarding the protection of national minorities, at the same time, it also has certain shortcomings: blurred provisions, lack of specification of basic terms, obsolescence of the legislative acts themselves, etc. New political realities require revision of most of the adopted legislative acts. Neglecting issues of ethno-national development carries the danger of turning the ethno-national factor from a cultural asset into a source of conflicts and contradictions, leading to the loss of the тational security and country’s territorial integrity. Unregulated relations between ethno-cultural groups aggravate the problems of inter-ethnic communication, create conflict situations, etc. The adoption of the Concept of the State target national and cultural program “Unity in Diversity” for the period until 2034, which was developed in close consultation with national minorities (communities) with the involvement of representatives of the European Commission, the Council of Europe, and embassies of ethnically related national minorities (communities) of Ukraine.
Proces konsolidacji narodowej jest ściśle związany z realizacją spójnej polityki etniczno-narodowej dostosowanej do współczesnych warunków. Integracja Ukrainy z Unią Europejską jest niemożliwa bez uregulowania procesów rozwoju etniczno-narodowego zgodnie ze standardami Unii Europejskiej. Skuteczność polityki etniczno-narodowej państwa zależy od tego, w jakim stopniu jej zasady i zadania odzwierciedlają sytuację etniczno-narodową w kraju, zapewniają udział społeczeństwa obywatelskiego w procesach regulacji stosunków etniczno-narodowych. Ustawodawstwo Ukrainy w dziedzinie polityki etniczno-narodowej zostało ukształtowane pod wpływem wewnętrznych stosunków międzynarodowych i ustawodawstwa międzynarodowego. Analiza treści ustawodawstwa krajowego pokazuje, że zawiera ono podstawowe normy międzynarodowe dotyczące ochrony mniejszości narodowych, a jednocześnie ma pewne niedociągnięcia: nieprecyzyjne przepisy, brak zdefiniowania podstawowych terminów, przestarzałość aktów prawnych itp. Nowe realia polityczne wymagają rewizji większości przyjętych aktów prawnych. Zaniedbanie kwestii rozwoju etniczno-narodowego niesie ze sobą niebezpieczeństwo przekształcenia czynnika etniczno-narodowego z dobra kulturowego w źródło konfliktów i sprzeczności, prowadząc do utraty bezpieczeństwa narodowego i integralności terytorialnej kraju. Nieuregulowane stosunki między grupami etniczno-kulturowymi pogłębiają problemy komunikacji międzyetnicznej, tworzą sytuacje konfliktowe itp. Ważnym krokiem jest przyjęcie koncepcji państwowego docelowego programu narodowego i kulturalnego „Jedność w różnorodności” na okres do 2034 roku, który został opracowany w ścisłej konsultacji z mniejszościami narodowymi (społecznościami) przy udziale przedstawicieli Komisji Europejskiej, Rady Europy i ambasad etnicznie powiązanych mniejszości narodowych (społeczności) Ukrainy.
Źródło:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne; 2024, 1; 119-133
1731-7517
Pojawia się w:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tożsamość grup kulturowych w procesie globalizacji
The identity of culture groups in the process of globalisation
Autorzy:
Sorys, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/415995.pdf
Data publikacji:
2013-06
Wydawca:
Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie
Tematy:
grupa etniczna
mniejszość narodowa
kultura
tożsamość narodowa
globalizacja
metropolizacja
prawa mniejszości
ethnic group
national minority
culture
national identity
globalisation
metropolisation
minority rights
Opis:
Postępujący proces globalizacji związany z przemianami politycznymi i gospodarczymi na świecie wywiera istotny wpływ na sferę kultury, przyczyniając się do jej unifikacji i powszechnego przejmowania modelu kultury masowej. Nie pozostaje do bez wpływu na zbiorowości etniczne i mniejszości narodowe, których dążenia do zachowania odrębnej tożsamości realizowane są pod naciskiem kultury danego kraju oraz kultury masowej. W artykule podjęto próbę ukazania czynników, które wywierają wpływ na kształtowanie się odrębności kulturowej grup etnicznych i mniejszości narodowych. Zdefiniowano pojęcia globalizacji i metropolizacji, wskazano na zagrożenia, jakie powodują te zjawiska w sferze społecznej i kulturowej. Przedstawiono pojęcie kultury, zachodzące współcześnie zmiany społeczno-kulturowe polegające na odchodzeniu od społeczeństwa tradycyjnego na rzecz społeczeństwa przemysłowego. Nakreślono pojęcia grupy etnicznej i mniejszości narodowej, pokazano różnice pomiędzy tymi zbiorowościami i współczesne mechanizmy ich powstawania. W artykule zwrócono uwagę na prawa przysługujące mniejszościom narodowym w Polsce na podstawie obowiązujących aktów prawnych. Opierając się na wynikach Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 roku, zaprezentowano liczebność i rozkład terytorialny największych grup narodowych i etnicznych w Polsce. Przemiany, jakie dokonały się w Polsce po okresie transformacji ustrojowej, stworzyły właściwe warunki dla zachowania i rozwoju kultury oraz tradycji grup mniejszościowych. Prawo polskie jest w tym zakresie dostosowane do wymogów unijnych, nie ogranicza społecznego i kulturowego rozwoju mniejszości narodowych, co przyczynia się do postępującego procesu odradzania się kultur mniejszościowych, wzrostu zainteresowania przynależnością do nich i eksponowania poczucia tej przynależności.
The ongoing process of globalisation associated with global political and economic changes has a significant impact on the cultural sphere, contributing to its unification and universal acquisition of mass culture model. It also influences ethnic communities and national minorities, whose pursuit of preservation of separate identity is carried out under cultural pressure of a given country and popular culture. This article presents an attempt to show factors affecting the formation of cultural diversity of ethnic groups and national minorities. It also defines the concepts of globalisation and metropolisation and shows the threats created by these phenomena for the social and cultural spheres. It presents the concept of culture, contemporary socio-cultural changes involving the shift from traditional society to industrial society. It outlines the concept of an ethnic group and a national minority, differences between these communities and modern mechanisms for the creation thereof. This article highlights the rights of national minorities in Poland in accordance with applicable laws. It also presents the population and territorial distribution of the largest national and ethnic groups in Poland based on the results of the 2011 National Census of Population and Housing. The changes that have occurred in Poland after the political transformation period created good conditions for the preservation and development of culture and traditions of minority groups. In this respect, the Polish law is adjusted to the requirements of the EU and it does not restrict the socio-cultural development of national minorities, which contributes to the ongoing revival of minority cultures, growing interest in belonging with them and exposing that sense of belonging.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie; 2013, 1(22); 155-171
1506-2635
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ukraińska mniejszość narodowa w Telewizji Polskiej. Analiza programów dla ukraińskiej mniejszości przed, podczas i po Euro¬majdanie na Ukrainie
The Ukrainian national minority in Polish Television. An analysis of programs targeted to the Ukrainian minority before, during and after Euromaidan in Ukraine
Autorzy:
Banytska, Tetyana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/915615.pdf
Data publikacji:
2018-09-22
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the Ukrainian national minority
Polish Television
programs targeted to minorities
ukraińska mniejszość narodowa
Telewizja Polska
programy dla mniejszości
Opis:
This article is an attempt to assess the quality of television programs targeted to Ukrainiannational minority in Poland. Public media in Poland have an obligation  of broadcasting programs for the minorities in their languages, which is imposed by the law on broadcasting. For the Ukrainian minority the Polish public television broadcasts three programs: „Przegląd ukraiński”, „Ukraińskie wieści” oraz „Telenowyny”. In this article the most important quality issues of these programs, such as duration of programs, subject diversity, methods of translation, technical aspects as well as the way of showing the civil unrest in Ukraine known as Euromaidan, are presented. An analysis was conducted within the timespan before, during and after the wave of demonstrations  in Ukraine (from 21 July 2013 to 22 June 2014).
Źródło:
Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog; 2016, 6; 23-38
2391-470X
Pojawia się w:
Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie miejsca pamięci w północnej Bośni
Polish realms of memory in northern Bosnia
Autorzy:
Wichniewicz, Paulina Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968811.pdf
Data publikacji:
2014-11-26
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
realms of memory
Polish national minority
Bosnia and Herzegovina
miejsca pamięci
polska mniejszość narodowa
Bośnia i Hercegowina
Opis:
This article presents the transformation in Bosnia and Herzegovina which began after the war during the years 1991-1995. The most important objective was the liberation and emancipation of the forgotten memory of minorities. These processes are also expressed in relation to the Polish minority which came into existence in the territories of Bosnia and Herzegovina in the late nineteenth and early twentieth century with the government takeover by Austria-Hungary and the announcement of the program of colonization. The changes described were significantly apparent in the reconstruction of Polish realms of memory: Polish shrines in Celinovac, Polish church in Cerovljani, Polish cemeteries: in Devetina and Novi Martinac and also in the Yugoslav-Polish partisan cemetery in Srbac. Of interest, the ‘time of memory’ which took place involved all social actors: the government of the Republic of Srpska and the municipalities of Srbac and Nowogrodziec, the Embassy of the Polish Republic in Sarajevo, representatives of local communities - Serbs and the Polish minority from Ćelinovac.
Artykuł prezentuje przemiany, które od czasu zakończenia wojny 1991–1995 roku dokonują się w granicach Bośni i Hercegowiny. Ich głównym celem jest wyzwalanie i emancypacja pamięci zapomnianych mniejszości narodowych. Procesy te dotyczą również polskiej mniejszości narodowej, która na terytorium Bośni i Hercegowiny pojawiła się pod koniec XIX i na początku XX wieku wraz z przejęciem administracji przez Austro-Węgry oraz ogłoszeniem programowej kolonizacji. Najsilniej ujawniają się w rekonstruowaniu polskich miejsc pamięci: polskiej kapliczki w Ćelinovacu, polskiego kościoła w Cerovljanach, cmentarzy polskich w Devetinie i Nowym Martyńcu oraz partyzanckiego jugosłowiańsko-polskiego w Srbacu. Co ciekawe, „czas pamięci“, który nastał, odcisnął swe piętno na działalności wszystkich aktorów społecznych: władz Republiki Serbskiej oraz gminnych, w tym wypadku gmin Srbac oraz Nowogrodziec, Ambasady Rzeczypospolitej w Sarajewie, przedstawicieli społeczności lokalnych – Serbów oraz polskiej mniejszości narodowej z Ćelinovaca.
Źródło:
Adeptus; 2014, 4; 35-51
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mniejszościowe grupy etniczne w Polsce w egzaminach doniosłych – przykład arkuszy maturalnych z wiedzy o społeczeństwie z lat 2005–2023
Ethnic minority groups in Poland in the momentous exams - an example of civics high school graduation sheets from 2005-2023
Autorzy:
Załęski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20220682.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
etniczne grupy mniejszościowe
wiedza o społeczeństwie
egzamin maturalny
mniejszość narodowa
mniejszość etniczna
ethnic minority groups
Civic Education
matura exam
national minority
ethnic minority
Opis:
W artykule – na podstawie arkuszy maturalnych z 19 sesji głównych – wykazano, że problematyka etnicznych grup mniejszościowych w Polsce była nadreprezentowna w egzaminie maturalnym z WoS-u. Analizując zadania dotyczące rozpoznawania mniejszości, ich praw i procesów etnicznych, którym podlegają, udowodniono, że obecność ta bywała wieloaspektowa. Zauważone uchybienia w zadaniach i materiałach do tych zadań nie służyły budowie negatywnego obrazu tych grup, a bywało, że „podnosiły” ich pozycję.
The article – based on the exam papers from 19 main sessions – shows that the issue of ethnic minority groups in Poland was overrepresented in matura exam in Civic Education. Analysing the tasks concerning the recognition of minorities, their rights and the ethnic processes they are subjected to, it was proven that this presence was multifaceted. The observed deficiencies in the tasks and their materials did not serve to build up a negative image of these groups, but sometimes even raised their position.
Źródło:
Lud; 2023, 107, 1; 77-109
0076-1435
Pojawia się w:
Lud
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mniejszości narodowe w Polsce – zarys historyczno-prawny
National minorities in Poland – a historical and legal outline
Autorzy:
Kundera, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/924063.pdf
Data publikacji:
2019-12-04
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
national minority
ethnic minority
minority rights
minority policy of the state
minority population
mniejszość narodowa
mniejszość etniczna
prawo mniejszości
polityka państwa wobec mniejszości
liczebność mniejszości
Opis:
Poland has a centuries long tradition of being a tolerant country, manifested as well by the symbolic offi cial name: Poland of Both Nations (1569–1795). Poles, Lithuanians and numerous national minorities lived side by side in the territory of the Polish Republic and today their descendants are Polish citizens. During the time of partitions Poles maintained strong national community feelings, which subsequently helped in the building of the Second Polish Republic. The reborn Poland was again a multi-national state, however, certain nationalistic feelings started to emerge. After World War II as a result of the extermination of minorities and mass resettlements, the historical multinational character disappeared and the minimal set of rights granted to minorities in the Constitution of 1952 had led to their ethnic exclusion. After March 1968, the rights of minorities had become drastically limited. This continued till the Third Republic of Poland when the policy of the Communist authorities promoting the building of Poland for the Poles had been abandoned and the new government pursued to preserve and protect national and ethnic minorities. Today, members of minorities have the same rights as ethnic Poles, and their rights are guaranteed in the Constitution of 1997 and other legislative acts including the most important one, i.e. the Act on National and Ethnic Minorities and the Regional Language of 2015, which defi nes national and ethnic minorities and determines the competences of the State bodies in the area of enforcing minorities rights. These solutions have secured Poland an opinion of a model state when it comes to the protection of minorities rights. There are nine national minorities offi cially recognised in Poland. Each has a diff erent situation resulting from historical conditions, circumstances, national stereotypes, relationship with the States of their origin and the position of the Polish minority in this State. Two main problems which minorities in Poland are facing today is their shrinking populations and threats to their culture from the Polish and global cultures. Immigration might be a possible remedy but low economic attractiveness of Poland fails to attract new immigrants which means that in the future Poland may practically become a one-nation state.
Źródło:
Studia Prawa Publicznego; 2016, 4 (16); 109-142
2300-3936
Pojawia się w:
Studia Prawa Publicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój instytucjonalizacji życia kulturowego a współczesne położenie mniejszości narodowych i etnicznych na Wybrzeżu Gdańskim
The development of culture life institutionalism and contemporary situation of the national and ethnic minorities at the Gdańsk Coast
Autorzy:
Klein, Adam
Piwnicki, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559134.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
cywilizacja
dywersyfikacja
instytucjonalizacja
integracja
liberalizm
mniejszość narodowa i etniczna
civilization
diversification
institutionalization
integration
liberalism
national and etnic minority
Opis:
Przełom XVIII i XIX w. ukształtował porządek liberalno-kapitalistyczny, tworząc społeczno-polityczną kategorię wolności obywatelskiej oraz świadomości narodowej i etnicznej. Globalne konflikty w XX w. zapoczątkowały nowy ład polityczny i doprowadziły do podziału świata na dwa obozy. Podstawowym dokumentem regulującym prawa mniejszości jest Konwencja Praw Człowieka. Polska przyjęła Konwencję Ramową Rady Europy o Ochronie Mniejszości Narodowych z 1989 r. – znaczący dokument regulujący ich prawa. W Polsce odnotowuje się ok. 100 ważniejszych organizacji mniejszościowych, które integrują społeczności wokół religii, sfer obrzędowości i języka narodowego.
“Institutionalization” as a concept of political science concerns the development of civilization included in the broad spectrum. The origins reached the fourth millennium BC. An important turning point in institutional governance occurred in the early Middle Ages, when Christian Universalism came to the fore. An important stage of the institutionalization’s development was the English Great Charter of Liberties of 1215 and later: the American Declaration of Independence and the French Declaration of the Rights of Man and Citizen. The turn of the eighteenth and nineteenth centuries formed the liberal and capitalist order by creating the social and political category of civil liberty and national and ethnic awareness. Global conflicts of the twentieth century started the new political order and lead to division of the world into two camps; dichotomy of East and West is currently in transformation and this promotes the aspirations of local communities to self-determination. The main document regulating the rights of minorities is European Convention on Human Rights of 1953 (ECHR). There are more than 100 national groups in Europe, which contributes to the rise of conflicts and phobias. The minority life is patronized i.e. by Federal Union of European Nationalities (FUEN) and the Organization for Security and Co-operation in Europe (OSCE) and The Athens Charter of Rights of Minorities. Poland has adopted the Council of Europe Framework Convention for the Protection of National Minorities of 1989 – the significant document regulating their rights. Around 100 more important minority organizations in Poland integrate these communities into religion, rituals and national language.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2011, 29; 239-258
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Slovak educational centres abroad
Autorzy:
Doušková, Alena
Kariková, Soňa
Smailly, Dagmar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1956127.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
centra edukacyjne
słowacka mniejszość narodowa
działalność centrów edukacyjnych
nauczyciele
educational centres
Slovak communities
activity of educational centres
teachers
intercultural education
Opis:
W związku z zainteresowaniem słowackich rodziców przebywających za granicą powstały i nadal powstają w ich społecznościach centra edukacyjne. Ich celem jest m.in. motywacja dzieci, oprócz nauki i zachowania języka słowackiego, do udziału w zajęciach tych centr i przygotowywania uczniów w wieku szkolnym do egzaminów komisyjnych - warunku koniecznego do ich dalszej edukacji - na poziomie wyższym w Słowacji, lub do ukończenia ich edukacji obowiązkowej. Centra edukacyjne dla społeczności słowackich są nie do zastąpienia. Oprócz działań edukacyjnych związanych z nauczaniem i zachowaniem języka ojczystego organizują wydarzenia kulturalne, spotkania rodziców, na których wymieniają oni swoje doświadczenia, oraz różne wykłady, których celem jest dostarczenie informacji o życiu w kraju aktualnego zamieszkania.
Due to parents’ interest, educational centres have been being created in their communities. There is a strong motivation, apart from teaching the Slovak language and maintaining it, to attend these centres and to prepare school age children for commission examinations - a prerequisite for their further education, for a higher level of education in Slovakia or for completing their compulsory education. Educational centres in Slovak communities are irreplaceable. Apart from educational activities regarding tuition and maintaining the mother language, they organize cultural events, meetings of parents who share their experiences, and also various lectures to provide information about life in the host country.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2019, 11, 2; 136-150
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz mniejszości narodowych w kulturze popularnej na przykładzie filmów nagrodzonych Nagrodą Amerykańskiej Akademii Filmowej w kategorii „Najlepszy Film”
The Image of National Minorities in Popular Culture as Exemplified by Films that Won an Academy Award in the ‘Best Picture’ Category
Autorzy:
Zadrożniak, Daria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049200.pdf
Data publikacji:
2022-05-31
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Komunikacji Społecznej
Tematy:
national minorities
stereotype
popular culture
The United States of America
Oscars
mniejszość narodowa
stereotyp
kultura popularna
Stany Zjednoczone Ameryki
Oscary
Opis:
Problemy związane z różnicami na tle narodowościowym stanowią istotny temat podnoszony w przestrzeni publicznej. Są one obecne również w kulturze popularnej, także w kinematografii. Wśród produkcji, które ujmują te kwestie, można wskazać także te, które zostały nagrodzone Nagrodą Amerykańskiej Akademii Filmowej. Celem artykułu jest prezentacja wyników badań na temat obrazu postaci o narodowości innej niż amerykańska oraz ich znaczenia dla analizowanych produkcji filmowych. Materiał badawczy stanowiło 90 filmów wyróżnionych wspomnianą nagrodą w kategorii „Najlepszy film”. Szczególną uwagę poświęcono przykładom ukazującym stereotypy i konflikty na tle narodowościowym oraz skupiono się na postaciach migrantów w wybranych filmach. Wyniki przeprowadzonego badania wykazały, że kwestia różnic na tle narodowościowym stanowi ważny temat w analizowanych filmach. W wielu z analizowanych produkcji wątki narodowościowe odgrywają kluczową rolę, prezentując np. drogę do odzyskania niepodległości czy obraz i problemy migrantów w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Ponadto postaci o narodowości innej niż amerykańska wystąpiły w 81% analizowanych produkcji filmowych, a ponad połowa z nich odgrywała role pierwszoplanowe.
Problems related to national differences are a relevant topic raised in the public sphere. They are also present in popular culture, including cinematography. Among the films that capture such issues, it is important to focus on those awarded with an Academy Award (Oscar). The aim of this paper is to present the results of the research on the image of characters of nationalities different than American and their meaning for analyzed films. The research sample included 90 films that won the aforementioned award in the 'Best Picture' category. Particular attention was paid to cases that showed stereotypes and conflicts related to nationality and whose focus was on the role of migrants. The results of the conducted research showed that national differences were a relevant topic in the awarded films. In many of the analyzed film productions, the nationality thread played a key role, for example, in presenting the way to regain independence or the image and problems of migrants in the United States of America. Moreover, non-American characters appeared in 81% of the analyzed film productions and more than half of them played leading roles.
Źródło:
Com.press; 2022, 5, 1; 102-121
2545-2320
Pojawia się w:
Com.press
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pamięć pokoleń. Historie rodzinne w przekazie międzypokoleniowym
The memory of generations. Family histories passed on by several generations
Autorzy:
Topij-Stempińska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1198458.pdf
Data publikacji:
2017-01-23
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
pamięć pokoleń
przesiedlenia
tożsamość
mniejszość narodowa
akcja "Wisła"
the memory of generations
forced resettlement
identity
national minority
operation "Vistula"
Opis:
CEL NAUKOWY: Podjęte rozważania będą dotyczyć pamięci pokoleń związanej z wydarzeniem historycznym, jakim były przesiedlenia rodzin w ramach akcji „Wisła”. Celem artykułu jest przybliżenie pamięci pokoleń związanych z konkretną historią rodzinną – przesiedleniem oraz wskazanie na znaczenie tego wydarzenia dla tożsamości pokolenia wnuków. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Pamięć o przeszłości własnej rodziny, często jej niełatwych losach, np. wysiedleniach, służy budowaniu świadomości i tożsamości kolejnych generacji. Badaniami objęte zostało pokolenie wnuków urodzone w Bieszczadach w latach 60. i w pierwszej połowie lat 70. Wybrałam pokolenie wnuków, których dziadkowie zostali przesiedleni w ramach akcji „Wisła” z terenu Bieszczad. Badania przeprowadzone zostały metodą wywiadu narracyjnego. PROCES WYWODU: Pamięć pokoleń stanowi część szerszego procesu rekonstrukcji przeszłości, ponieważ to świadomość wspólnej historii jednoczy pokolenia. Tylko w procesie komunikacji między pokoleniami starszym a młodszym możliwe jest przekazanie i odtworzenie przeszłości, która nie stoi w sprzeczności z pamięcią wspólnoty. Odwołując się do naukowych opracowań dotyczących problematyki pamięci zbiorowej, podjęto badania, które ukazały znaczenie historii rodzinnej dla rozumienia własnej tożsamości przez kolejne generacje. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Z przeprowadzonych badań wynika, iż w przypadku trzeciego pokolenia urodzonego w Bieszczadach przekazana została pamięć o akcji „Wisła”, jednak jest ona traktowana przez pokolenie wnuków raczej jako jedna z historii rodzinnych, która została wpleciona w „meandry wielkiej historii”, a nie jako element identyfikacji narodowej. Paradoksalnie sytuacja taka może być właśnie wynikiem powrotu dziadków w rodzinne strony. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Wyników tych badań nie można uogólniać. Można je jedynie odnieść do tej grupy badanych. Dla potwierdzenia wyników tych badań istotne będzie przeprowadzenie badań na większej grupie badanych. Badania takie, być może, pozwolą ustalić przyczyny „zanikania” tożsamości ukraińskiej w trzecim pokoleniu wśród rodzin, które powróciły w Bieszczady po wysiedleniu w ramach akcji „Wisła”.
Research Objective: The undertaken considerations will refer to the memory of generations connected with a historical event, namely, the forced resettlement of families as part of the Operation “Vistula”. The aim of the article is to familiarise readers with the memory of generations connected with a particular family history – resettlement, as well as to indicate the significance of this event for the identity of the grandchildren’s generation.The Research Problem and Methods: The memory of one’s family past, often their hardships, for instance, forced resettlement, is conductive to create an awareness and identity of subsequent generations. The research includes the generation of grandchildren born in Bieszczady in the 1960s and the first half of 1970s. I have selected the generation of grandchildren whose grandfathers were resettled as part of the Operation “Vistula” from the area of Bieszczady. The research was conducted on the basis of narrative interviews.The Process of Argumentation: The generations’ memory constitutes a part of a wider process of the past reconstruction because it is an awareness of common history that unites generations. Only in the process of intergenerational communication between the elderly and the young is it possible to convey and reconstruct the past, which does not contradict the memory of the community. Referring to scientific studies concerning the memory of the community, research was undertaken which has indicated the importance of family history in understanding their own identity for subsequent generations.Research Results: The conducted study indicated that in case of the third generation, born in Bieszczady, the memory of the Operation Vistula has, indeed, been conveyed. However, this experience is treated by grandchildren rather as one of many family histories which was intertwined in the “meanders of great history” and not as an element of national identification. Paradoxically, such a situation may, in fact, be the result of the grandparents’ return to their homeland.Conclusions, Innovations and Recommendations: The research results cannot be generalized. They can only be applied to this research group. In order to confirm the research results it is essential to conduct research on a bigger group of respondents. Such research may allow to establish reasons for the “disappearing” of their sense of Ukrainian identity in the third generation among families who returned to Bieszczady after resettlement as part of the Operation “Vistula”.
Źródło:
Horyzonty Wychowania; 2016, 15, 36; 29-45
1643-9171
2391-9485
Pojawia się w:
Horyzonty Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wychowanie państwowe” w prywatnych niemieckich szkołach powszechnych południowo-zachodniej Wielkopolski w latach trzydziestych XX wieku
‘State education’ in German private primary schools in south-western Greater Poland in the 1930s
Autorzy:
Gendera, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076866.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
wychowanie państwowe
niemiecka mniejszość narodowa
Wielkopolska
Kościół ewangelicko-unijny
state education
German national minority
Greater Poland
United Evangelical Church
Opis:
The article deals with the implementation of Józef Piłsudski’s Sanation model of ‘state education’ in private primary schools with German as a medium of instruction, which in the Second Polish Republic in the 1930s functioned in south-western Greater Poland. It was a border area, critical for national security, culturally and historically bound by Polish–German relations. The schools belonged to individual lay people, United Evangelical Church communities or associations of the German national minority. The students, with few exceptions, belonged to the Lutheran Church. Audit reports filed by Polish school inspectorates prove that teaching, ie performance of teachers’ duties, was mainly influenced by current politics and Polish–German relations. Increased political tension in the second half of the 1930s resulted in a decline, though not universal, of ‘state education’, neglect of teaching the Polish language, history and geography, absence of Poland’s White Eagle emblem, separatist tendencies among the minority and a rise in ethnic hostility. Poor training of German teachers for teaching the Polish language was also revealed. Evangelical schools displayed worse results than others, which confirms the point advanced in historiography about the United Evangelical Church’s aversion to Poland.
Źródło:
Rozprawy z Dziejów Oświaty; 2019, 56; 27-42
0080-4754
Pojawia się w:
Rozprawy z Dziejów Oświaty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Casus śląskich autonomistów w kontekście bezpieczeństwa wewnętrznego Polski
The case of Silesian autonomists in the context of Poland’s internal security
Autorzy:
Komorowski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/98584.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
Tematy:
Polska
Śląsk
racja stanu
konstytucja
bezpieczeństwo
strategia
polityka
tożsamość narodowa
autonomia
regionalizm
separatyzm
mniejszość narodowa
mniejszość regionalna
Polska
Silesia
national interest
constitution
security
strategy
politics
national identity
autonomy
localism
separatism
national minority
regional minority
Opis:
W artykule zaprezentowano rozważania o znaczeniu aspiracji i inicjatyw autonomistów śląskich dla bezpieczeństwa Polski. Autor przedstawił historyczne doświadczenia autonomii Śląska i zagrożenia wynikające ze współczesnych akcji autonomistów decentralizacji i dezintegracji państwa. W konkluzji wykazał wyższość idei „małych ojczyzn” nad szowinizmem odrębności regionów.
The article presents considerations about of aspirations and initiatives of Silesian autonomists in the context of Poland’s internal security. The Author presents the historical experience of the autonomy of Silesia and the threats resulting from the present actions of the autonomists of decentralization and disintegration of the state. In conclusion the Author shows the superiority of the idea of “small homelands” over the chauvinism of regional separateness.
Źródło:
Przegląd Nauk o Obronności; 2018, 3, 5; 21-31
2450-6869
Pojawia się w:
Przegląd Nauk o Obronności
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Molisan cuisine (names of dishes) as an example of multiculturalism and multilingualism
Kuchnia molizańska (nazwy potraw) jako przykład wielokulturowości i wielojęzyczności
Autorzy:
Słabińska, Adrianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/645321.pdf
Data publikacji:
2015-12-24
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Molisan cuisine
regional cuisine
multiculturalism
multilingualism
Croatian minority in Italy
kuchnia molizańska
kuchnia regionalna
multikulturalizm
multilingwinizm
mniejszość narodowa we Włoszech
Opis:
Today Croats can be found living in many parts of the world. The process of Slavic migrations started in the 7th. Diasporas can be found in Austria, Slovakia, Romania, Czech Republic (Moravia and nowadays Prague), Serbia, Italy, even across the oceans in the USA, South America, RSA and Australia. The Croatian minority in Molise is the smallest Croatian minority in the world. Croatian is spoken there by about 2000 to 2400 people in three isolated mountain communities. They settled in villages, Kruč, Mundimitr and Filić possibly between the 14th and 15th century. Several Turkish invasions took place during this period, so Croats were forced to hide from the Sultan’s armies and they found refuge on the Apennine Peninsula. The country of Croatia, occupied with its battle against the infidels, has forgotten about its fellow countrymen, who had been living in the region of Molis, for a long time. In every day Croatian speech one can hear multiple loan-words. A particular problem can occur when writing some names of dishes which have been passed down but orally only. Molisan-Croatian cuisine and culinary names are part of Croatian cuisine that was created during the time of the Croatian Diaspora.
Obecnie Chorwaci żyją na całym świecie. Proces migracji Słowian rozpoczął się już w VII wieku. Ich diaspory możemy odszukać w Austrii, Słowacji, Rumunii, Czechach (na Morawach i w obecnej Pradze) i Serbii, Włoszech, a nawet za oceanem Atlantyckim w USA, południowej Ameryce, RPA i Australii. Najmniejszą chorwacką mniejszością narodową są Molizianie. Językiem chorwackim posługuje się od 2 do 2,4 tysięcy ludzi w trzech odizolowanych społecznościach. Początek osiedlenia się we wsiach: Kruču, Mundimitrze i Filiću określa się na XV–XVI wiek. Okres ten obfituje w najazdy tureckie, kiedy to Chorwaci ukryli się przed armią sułtańską i znaleźli schronienie na Półwyspie Apenińskim. Chorwacja okupowana przez Turków zapomniała o swoich rodakach, którzy żyli w regionie Molise przez dłuższy czas. Język chorwacki pojawia się w mowie potocznej mieszkańców, szczególnie w zapożyczeniach. Szczególnym problemem jest określenie nazw kilku dań, które dotychczas funkcjonowały tylko ustnie. Chorwackomolizańska kuchnia oraz jej nazwy kulinarne są częścią kuchni chorwackiej, która została utworzona w czasach diaspory.
Źródło:
Adeptus; 2015, 6; 62-72
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Macierz wobec zagranicznych rodaków — przykład Niemiec w okresie międzywojennym
External national homelands to foreign compatriots - the case Germans in the interwar period
Autorzy:
Hut, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/473281.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
zagraniczni rodacy
zagraniczna ojczyzna
mniejszość narodowa
mniejszość niemiecka w Polsce
międzywojenne Niemcy
foreign nationals
foreign homeland
ethnic minority
the German minority in Poland
Germany in the interwar period
Opis:
Niniejszy artykuł opisuje przesłanki i formy wsparcia udzielanego zagranicznym Niemcom w okresie międzywojennym. Następnie przedstawiono relacje państw środkowoeuropejskich i ich zagranicznych rodaków. Współcześnie aktywną politykę umacniania związków z zagranicznymi rodakami prowadzą Węgry i Federacja Rosyjska. W dalszej części zaproponowano typologię modeli związków z zagranicznymi rodakami (model aktywnego wsparcia, model neutralny, model koncentracyjno-państwowy).
This article describes the conditions and forms of support to foreign Germans in the interwar period. Then it presents relations of Central European states and their foreign compatriots. Currently, an active policy to strengthen relations with foreign compatriots takes place in Hungary and the Russian Federation. Later the author proposes a typology of model relationships with foreign compatriots (proactive support model, neutral model, converging-state model).
Źródło:
Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje; 2013, 21(2); 13-33
1640-1808
Pojawia się w:
Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Social Exclusion versus Culture – Determinants of Romani settlement Dwellers’ Social behaviour. Research project
Autorzy:
Kozubik, Michal
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/450420.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
Romani national minority
Social exclusion
Poverty
Culture
Project
Romani segregated communities
romska mniejszość narodowa
wykluczenie społeczne
ubóstwo
kultura
projekt
segregowana społeczność romska
Opis:
This contribution deals with scientific goals for whole period of this project, its characte-ristic, realisation outputs and output user and description of applied methods and their explanation. Stereotypes and prejudices against differences, nations and national minori-ties are spread in lay society and they are supported by massmedial campaign and society accepts them as the fact and the true. Long time period of spreading these prejudices can lead to ascribe individual negatives to specific group of people or minority of people. A lot of negative characters (laziness, crime and misusing of the social system, etc.) are ascribed to “Romany” or to inhabitants from settlements. We try to show if these differences are cultural or if the reason of these social pathological phenomenon is Romani’s‘ expulsion of the society. We can become society where every individual will feel like an equal hu-man being only in case we all will cooperate together. Society must be built on principles where every person knows differences and understands them. Information and knowledge Michal Kozubík,about individual cultures has a strong influence on forming attitudes and opinions. is is important when we want to remove negative stereotypes and intercultural interactions. It is not easy to accept different cultural traditions and to open our heart and mind for other people. is is the long time process and this process is not always successful. But it is the start of long process which will lead to mutual understanding, better coexistence and better every day life.
Źródło:
Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities; 2014, 3; 129 - 144
2084-848X
Pojawia się w:
Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cultural problems of education in pedagogical research of Ukrainian and Polish scientists
Autorzy:
Sysoieva, Svetlana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963205.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
edukacja wielokulturowa
edukacja międzykulturowa
wielowymiarowa tożsamość
mniejszość narodowa
grupa etniczna
multicultural education
intercultural education
human multidimensional identity
national minorities
ethnic groups
Opis:
W artykule dokonano analizy badań pedagogicznych prowadzonych przez ukraińskich i polskich naukowców, dotyczących problemów kulturologicznych edukacji. Wykazano, że na Ukrainie problemy kulturologiczne edukacji stają się coraz bardziej powszechne, odbywa się stopniowe rozgraniczenie treści pojęć edukacji wielokulturowej i międzykulturowej, problemy edukacji międzykulturowej coraz częściej znajdują odzwierciedlenie w badaniach naukowych i praktyce dydaktycznej. Ważne znaczenie w rozwoju zagadnień kulturologicznych w badaniach pedagogicznych ma rozwój nowego kierunku zintegrowanych badań naukowych na Ukrainie – oświatologii oraz jej części składowej – edukacji kulturologicznej. Badania polskich naukowców opierają się na znaczących osiągnięciach polskiej nauki pedagogicznej i praktyce w zakresie wdrażania podejścia kulturologicznego w edukacji. Szczególną uwagę w badaniach polskich naukowców zwraca się na edukację wielokulturową oraz międzykulturową na pograniczu; na kształtowanie wielowymiarowej tożsamości człowieka; na różne aspekty teorii i metodyki edukacji międzykulturowej. Do rozwiązywania problemów edukacji wielokulturowej w Polsce przyczynia się wyraźne rozgraniczenie pojęć edukacji wielokulturowej i międzykulturowej, określenie na poziomie ustawodawczym pojęć mniejszości narodowej, grupy etnicznej i in.
The article deals with the pedagogical research of Ukrainian and Polish scientists which explores the problem of cultural education. It is shown that in Ukraine cultural problems of education are becoming more common, there is a gradual disengagement of the conceps of multicultural education and the issues of intercultural education are increasingly more often reflected in the research and teaching practice. What seems essential for the expansion of cultural issues in educational research is the development of Ukraine in the field of research into integrated education, educology and its components, cultural education. The research of Polish scientists is based on some significant achievements of Polish teaching science and practice concerning implementation of the cultural approach to education. Special attention is drawn to the studies of Polish scientists on multicultural and intercultural education in borderlands, forming the multidimensional identity, to various aspects of the theory and methods of intercultural education. Solving the problems of multicultural education in Poland contributes to a clear distinction between multicultural and intercultural education, to providing the definition in legal terms of national minorities, ethnic groups, etc.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2015, 4; 73-90
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacja w szkołach z polskim językiem nauczania na Zaolziu w opiniach uczniów i ich rodziców
Education in schools with Polish as the teaching language in Zaolzie in the opinions of learners and their parents
Autorzy:
Grabowska, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878380.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Republika Czeska
polska mniejszość narodowa
szkoły z polskim językiem nauczania
Czech Republic
Polish national minority
schools with Polish as the teaching language
Opis:
W artykule dokonano skrótowej charakterystyki prawnych aspektów funkcjonowania mniejszości narodowej, przywołano akty tworzące standardy w zakresie ich ochrony wyrażone w prawie międzynarodowym oraz w prawodawstwie czeskim. Polacy mający w Republice Czeskiej status mniejszości narodowej mogą korzystać z przysługujących im praw, zwłaszcza z prawa do edukacji w języku mniejszości, a realizowanym w szkołach z polskim językiem nauczania. Projektując badania dotyczące szkoły, przyjęłam paradygmat funkcjonalno-strukturalny. W tym ujęciu szkoła jest miejscem socjalizacji, w którym następuje reprodukowanie norm, wartości i tradycji. W konstrukcji teoretycznej podjętych rozważań skorzystano także z koncepcji tożsamości wyboru Charlesa Taylora, koncepcji tożsamości i identyfikacji narodowej w ujęciu Antoniny Kłoskowskiej. Badania z zastosowaniem metody ankiety przeprowadzono wśród rodziców i ich dzieci, uczniów z klas dziewiątych ze szkół podstawowych z polskim językiem nauczania funkcjonujących na Zaolziu. Ich celem było poznanie opinii o edukacji w tych szkołach. Wyniki badań wskazują, iż dla rodziców uczniów ze szkół z polskim językiem nauczania wybór szkoły dla własnego dziecka jest przejawem polskości, a dla ich dzieci powodem uczęszczania jest możliwość nauki języka polskiego, fakt bycia Polakiem oraz dbałość o zachowanie polskości.
Due to the status of a national minority, Poles in the Czech Republic can make use of the rights granted to them. In this study, the legal aspects of the functioning of the national minority were briefly characterized and the acts were addressed which form the standards concerning the protection of these rights both in the international and Czech law. The research based on the application of the questionnaire method was conducted among the parents and children - the learners from the ninth class of primary schools with Polish as the teaching language in Zaolzie. This was aimed at finding out the opinions on education in schools teaching in Polish. The research results show that for the parents of learners educated in schools with Polish as the teaching language the choice of school for their child is a manifestation of their Polishness, whereas the reasons why their children attend these schools is the possibility to learn Polish, the fact of being a Pole and the care for preserving their Polishness.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2021, 15, 2; 204-220
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mniejszość narodowa aktywna na poziomie lokalnym – przykład Polaków w Solecznikach na Litwie
Activity of national minority on local level – a case study of Poles in Šalčininkai municipality in Lithuania
Autorzy:
Leśniewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965451.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
national minority
Poles
Lithuania
local activity
organizations of national minorities
census
mniejszość narodowa
polacy
litwa
aktywność na poziomie lokalnym
organizacje mniejszościowe
spis powszechny
Opis:
W artykule omówiono liczebność i rozmieszczenie skupisk mniejszości polskiej w Republice Litewskiej ze szczególnym uwzględnieniem Polaków w Solecznikach, w świetle wyników spisu powszechnego z 2011 roku. W opracowaniu ukazano również działalność głównych organizacji politycznych i społecznych oraz szkół mniejszości polskiej w rejonie solecznickim. W badaniach wykorzystano socjologiczną metodę wywiadów pogłębionych z liderami organizacji polskich.
Poles are the largest national minority in Lithuania. In contemporary Šalčininkai municipality Polish national minority has a very strong position. According to 2011 data census, more than 77% of population inhabited Šalčininkai municipality that are Poles. The main aim of the paper is to show how national minority can affect on the situation in the municipality. Poles, who are very active in this region, have got many Polish organizations which support development of Polish culture and traditions. Moreover, in 2013 in the district worked 19 schools organizing education for children and youth who belong to the Polish national minority. Also Polish political party – Electoral Action of Poles in Lithuania (AWPL) is very active in Šalčininkai municipality. The party permanently governs in the municipality since many years. It is worth mentioning that Poles are the most conflicted national minority in Lithuania. Many problems of Polish minority in Lithuania are exaggerated by the media or Electoral Action of Poles in Lithuania and used for political propaganda, but some problems exist objectively. All generals problems affect on the situation of Poles in Šalčininkai municipality.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2016, 24
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naród polski jako żywa struktura. Kształtowanie się poczucia odrębności narodowej Ślązaków pod wpływem uwarunkowań geograficzno-historycznych i geograficzno-politycznych
Polish nation as a living structure. The development of a sense of national identity in Silesians under the influence of geographic-historical and geographic-political circumstances
Autorzy:
Rykała, Andrzej
Sobczyński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684407.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Śląsk
ludność rodzima
mniejszość narodowa
mniejszość etniczna
narodowość śląska
uwarunkowania geograficzno-historyczne i geograficzno-polityczne
Silesia
native population
national minority
ethnic minority
Silesian nationality
geographic-political and geographic-historical conditions
Opis:
At the beginning of the twenty-first century, it was a huge surprise for many Poles that over 173 thousand people declared in the National Census that their nationality was Silesian, not recognised by Polish legislation and not present in the collective consciousness. This article has the following goals: analysis of the geographic-political and geopolitical conditions of the shaping of Silesian identity; explanation of the reasons that made one of many regional groups living in Poland – the Silesians – unable to find their place within a larger nation; identification of the components of a sense of group identity of Silesians and definition of the institutional forms of its expression; definition of the character and social reach of the discussion concerning the transformations of ethnic structure in Poland exemplified by the emancipation ambitions of Silesians; answering the question: is Silesian nationality against Polish nationality or does it enrich it?The sense of Silesian national autonomy was shaped as a result of territorial, political and economic references to historical “big homelands” and the “small homeland” of Silesia and its history, marked by changing national affiliation and the resulting cultural influences of three main nations - Poles, Germans and Czechs. These three cultures most often overlapped their influences in the eastern part of the province, i.e. in Upper Silesia. While the western area (Lower Silesia) found itself quite quickly under the political and administrative influence of Bohemia and Germany, Upper Silesia remained under Polish rule for longer. But the memory of this multi-generational and multinational legacy that formed the unique circumstances of the region based on the potential of coal and other resources allowed for maintaining the emotional, cultural and, above all, genealogical relationship with the community shaped by the coexistence of Poles that have been here for centuries and immigrating Germans.In the context of national aspirations of Silesians, we should realise that a nation is not a permanent structure. Nations form and die. Besides, the survival of “Silesian nation” is not sure. Therefore, the fear of all those tightly clutching the permanence of the structure of Polish nation seems ungrounded and stems from the lack of awareness of historical processes that various kinds of communities, including national communities undergo. As the results of the latest census have shown, Silesians feel different from Poles, Germans and Czechs, while also feeling Silesian and Polish at the same time.
W artykule dokonano analizy terytorialnego formowania się i zmian przynależności państwowej Śląska, interpretując je w kategorii uwarunkowań kształtowania się poczucia odrębności narodowej jego mieszkańców. Przedstawiono liczebność osób deklarujących w początkach XXI w. śląską narodowość oraz podjęto próbę identyfikacji jej elementów składowych i instytucjonalnych form wyrażania. Ustalono, że poczucie odrębności narodowej Ślązaków ukształtowało się na podstawie terytorialno-politycznych i ekonomicznych odniesień do historycznych „dużych ojczyzn” oraz tej „małej”, jaką jest Śląsk i jego historia, znaczona zmienną przynależnością państwową, a co za tym idzie wpływami kulturowymi trzech głównych narodów – Polaków, Niemców i Czechów. Wpływy tych kultur krzyżowały się najczęściej w zachodniej części regionu, tj. na obszarze Górnego Śląska, gdzie koncentruje się w głównej mierze ludność identyfikująca się z narodem śląskim.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2016, 5; 133-176
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesna sytuacja mniejszości polskiej na Łotwie - ujęcie geograficzno-polityczne
Contemporary situation of Polish minority in Latvia - geographical-political approach
Autorzy:
Leśniewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965399.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
national minority
Poles
Latvia
census
national organizations
qualitative methods
in-depth interviews
mniejszość narodowa
polacy
łotwa
spis powszechny
organizacje narodowościowe
metody jakościowe
wywiady pogłębione
Opis:
W artykule omówiono liczebność i rozmieszczenie skupisk mniejszości polskiej w Republice Łotewskiej w świetle wyników spisu powszechnego z 2011 roku. W opracowaniu ukazano także działalność głównych organizacji społecznych oraz szkół mniejszości polskiej na Łotwie. W badaniach wykorzystano socjologiczną metodę wywiadów pogłębionych z liderami organizacji polskich2 . Celem wywiadów było poznanie opinii najaktywniejszej, a jednocześnie najbardziej kompetentnej grupy działaczy.
Many political changes during the last centuries caused that East Europe is inhabited by many minorities. Early 90s brought many geopolitical changes in Europe, especially as a result of the collapse of Soviet Union independence were achieved Baltic Republics. These little countries with a small population have very high ethnic diversity. Nowadays the national minorities are quite important part of different societies but they have also different functional possibilities. In different countries they have different legal status which influence on their situations. In the article, the author presents number and distribution of main centers of the Polish minority in the Republic of Latvia in the light of the results of 2011census. The study also shows the main activities of social organizations and the Polish minority schools in Latvia. In the research used the sociological method of in-depth interviews with the leaders of Polish organizations, which main aim was to find out the opinion of the most active and the most competent group of activists.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2014, 17
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkoła polska na obczyźnie - wielkie nadzieje i... szybki zmierzch. Krótka historia jednej placówki na Łotwie
Autorzy:
Urlińska, Maria Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878230.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
polska mniejszość narodowa
szkoła polska na Łotwie
Polska Szkoła Podstawowa w Jekabpils
Polish national minority
Polish school in Latvia
Polish Primary School in Jekabpils
Opis:
W roku 1989 na terenach byłego ZSRR dokonały się zmiany polityczne i społeczne. Na fali odzyskiwania niepodległości w krajach anektowanych do składu Kraju Rad, uaktywniła się polska mniejszość narodowa. Zyskała szansę na odtworzenie szkół polskich istniejących przed wojną między innymi w niepodległej Łotwie. Zaczęto powoływać do życia placówki edukacyjne, w których dzieci mogły pobierać naukę w języku ich przodków. Otwarto sześć takich szkół - trzy średnie i trzy podstawowe. Z różnym powodzeniem rozwijały one swoją działalność „potykając się” o problemy, jakie stawiano im po drodze, zmieniając prawo oświatowe, ograniczając finansowanie z budżetów gminnych. Nie wszystkie szkoły poradziły sobie i po kilkunastu latach działania zostały zamknięte. Tekst przedstawia historię najnowszą jednej z nich. Pokazany został wieloletni wysiłek organizatorów placówki działającej w Jekabpils od 1994 i zamkniętej w 2015 roku. Opisana została nadzieja towarzysząca powstaniu szkoły, tworzenie klimatu i kultury szkoły. Przez wiele lat trwała walka o pozyskanie uczniów. Pokazany został wysiłek nauczycieli delegowanych do pracy z Polski, upominających się o poziom kształcenia w języku polskim, przeciwstawiających się zmianie koncepcji pracy szkoły pomyślanej jako placówka z wykładowym językiem polskim, którego status władze zmieniły na język obcy. Przedstawiona dokumentacja planów remontu, rozbudowy czy budowy od podstaw nowej placówki wytworzona w latach 2005-2010 przez zainteresowane sprawą podmioty po obydwu stronach granicy, pokazuje determinację miejscowego środowiska polskiego, poszukującego wsparcia swojej inicjatywy po obu stronach granicy. Jednak okazało się, że na szkole w Jekabpils nikomu nie zależało, poza działaczami Związku Polaków na Łotwie i polskimi nauczycielami. Dzisiaj pozostały jedynie dokumenty i wspomnienia.
In 1989, political and social changes took place in the territory of the former USSR. On the wave of regaining independence in the countries annexed to the state of the Soviets, the Polish national minority became active. It gained a chance to recreate Polish schools that existed before the war, among others, in independent Latvia. Educational institutions were established where children could learn in the language of their ancestors. Six such schools were opened – three secondary and three primary. With varying degrees of success, they developed their activities, “stumbling” over the problems that were imposed on them along the way, changing the education law and limiting the financing from municipal budgets. Not all schools managed to cope and after about a dozen years the activities were closed. The text presents the recent history of one of them. It shows the many years of efforts of the organizers of the facility operating in Jekabpils since 1994 and closed in 2015. It describes the hope accompanying the establishment of the school, creating its atmosphere and culture. For many years, there was a struggle to acquire an apprentice. It shows the efforts of teachers delegated to work from Poland, calling for the level of education in Polish, opposing the change in the concept of school work, conceived as an institution with the Polish language of instruction, reduced by the authorities to teaching it as a foreign language. The presented documentation of plans for renovation, expansion or construction of a new facility from scratch, created in 2005–2010 by interested entities on both sides of the border, shows the determination of the local Polish community seeking support for their initiative on both sides of the border. However, it turned out that no one cared about the school in Jekabpils, apart from the activists of the Union of Poles in Latvia and Polish teachers. Today only documents and memories have remained.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2021, 15, 2; 123-137
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ODTWARZANIE TOŻSAMOŚCI W OPARCIU O TRADYCJE LUDOWE I JĘZYK NA PRZYKŁADZIE UKRAIŃCÓW PODLASIA
RECONSTRUCTING OF IDENTITY BASED ON FOLK TRADITIONS AND LANGUAGE ON THE EXAMPLE OF UKRAINIANS OF PODLASIE
Autorzy:
Nikitorowicz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/566452.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
mniejszość narodowa
mniejszość etniczna
odradzanie świadomości narodowej
oraz tożsamości
język w postaci lokalnej gwary
tradycje ludowe
national minority, ethnic minority, reviving national awareness and identity,
language in the form of local dialect, folk traditions
Opis:
The article refers to the process of the revitalization of identity of a minority group on the borderland. The subject of these identity transformations is the population defined today as Ukrainian minority in Podlaskie Voivodeship, or as they call themselves “Ukrainians of Podlasie”. A coherent and explicit group, based on such cultural elements as: language in the form of archaic dialect, autochthonousness, local folk culture and customs and the orthodox religion. Over the past decades, this population has been a subject of enormous and significant consciousness-identity changes, which most often were the result of geopolitical changes the region. It should be emphasized that the process of the revitalization of this minority group in the Podlaskie Voivodeship has not yet been completed. There is also visible, gradual change in the approach to the key elements of culture that have historically decided about the rebirth of this minority. What is indigenous, traditional and local is more and more often transformed and changed by more unified, codified and universal cultural elements. Language in the form of a local, archaic dialect is replaced in the young generation by a literary language, and in cultural expressions, dances and songs local traditions are being replaced by patterns drawn directly from Ukrainian culture. The Ukrainian minority in Podlaskie Voivodeship shows very well how and on what factors, events, and in what direction can both the national image of a given region and the ethnic and national identity of ethnic and national groups change. The article was based on two own researches, historical studies conducted by historians and linguists on the area of today’s Podlaskie Voivodeship and the press and cultural events implemented by the Ukrainian minority in the Podlaskie Voivodeship.
Źródło:
Ars inter Culturas; 2017, 6; 59-74
2083-1226
Pojawia się w:
Ars inter Culturas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ukraińcy na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie
Ukrainians at the Central Cemetery in Szczecin
Autorzy:
Mieczkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520045.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
mniejszość ukraińska
cmentarz
tożsamość narodowa
Ukrainian minority
cemetery
national identity
Opis:
The aim of the text is to reflect on the importance of burials and remembrance of the dead in preserving the national identity of Szczecin’s Ukrainians. The author believes that the cemetery is a place where social and political dependencies related to the ethnic sphere can be observed. The writer’s interests focus on the role of social memory and ethnic moblization.
Celem tekstu jest refleksja nad znaczeniem pochówków i pamięci o zmarłych w zachowaniu tożsamości narodowej szczecińskich Ukraińców. Autor uważa, że cmentarz jest miejscem, w którym można zaobserwować zależności społeczne i polityczne związane ze sferą etniczną. Zainteresowania piszącego koncentrują się na roli pamięci społecznej i mobilizacji etnicznej.
Źródło:
Pomiędzy. Polsko-Ukraińskie Studia Interdyscyplinarne; 2023, 11(4); 57-65
2543-9227
Pojawia się w:
Pomiędzy. Polsko-Ukraińskie Studia Interdyscyplinarne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poetic landscapes of Wilhelm Przeczek
Poetyckie krajobrazy Wilhelma Przeczka
Autorzy:
Martinek, Libor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042242.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
poezja
Wilhelm Przeczek
podróże
dom
tożsamość
pogranicze
literatura polska
polska mniejszość narodowa
czeski Cieszyn
poetry
traveling
house
home
identity
borderland
Polish literature
Polish national minority
Czech Cieszyn Silesia
Opis:
Wilhelm Przeczek is a Polish writer who has lived in Karviná, the Czech Republic, since he was born in 1936. He is a member of a Polish minority and he has aimed his literary output at its members and at readers in Poland. Translations into the Czech language are aimed at readers in the Czech Republic. Having made a protest against the intervention of the Warsaw Pact armies into Czechoslovakia in August 1968, W. Przeczek was not allowed to publish and he was dismissed – he had worked as an editor of a Polish paper “Głos Ludu”. In 1970–1977 he worked as an actor, stage director, and dramatic advisor of a puppet show theatre Bajka in Český Těšín, the Czech Republic. In his article, the author deals with poems by W. Przeczek’s on the subject of journeys about Europe. The starting point is local, but a global result.
Autor poświęca uwagę pisarzowi polskiemu z czeskiego Śląska cieszyńskiego, rodakowi z przemysłowej Karwiny, który później zamieszkał na Podbeskidziu w Bystrzycy nad Olzą. Zajmuje się więc poetyckimi krajobrazami w twórczości jednego z najwybitniejszych poetów zaolziańskich nie tylko przemysłowych i górskich, ale również z podróży autora po Czechach i za granicą.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2020, 59, 4; 147-157
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarys dziejów mniejszości niemieckiej w Polsce. Przegląd działalności politycznej, społecznej i kulturalnej od 1989 r.
Outline of the history of German minority in Poland. Review of political, social and cultural activities since 1989
Autorzy:
Piruta, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945345.pdf
Data publikacji:
2021-04-01
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
mniejszość niemiecka
Rzeczpospolita Polska
prawa mniejszości niemieckiej
największa mniejszość narodowa w Polsce
organizacje mniejszości niemieckiej
German minority
the Republic of Poland
the rights of the German minority
the biggest national minority
organizations of the German minority
Opis:
Niniejszy referat ma na celu przedstawienie, jak wygląda sytuacja mniejszości niemieckiej w Rzeczpospolitej Polskiej. W pracy zostanie dokonana analiza uwarunkowań tejże mniejszości, zarówno pod kątem prawnym, jak i historycznym. Artykuł można podzielić zasadniczo na dwie główne części. W pierwszej kolejności zostanie zaprezentowany rys historyczny. Po pierwsze zostaną przedstawione informacje na temat pierwszych osadników niemieckich na ziemiach polskich, jak funkcjonowali oni w społeczeństwie, czym się zajmowali, jakie prawa posiadali, czy asymilowali się z Polakami, czy kultywowali swoją kulturę, a także jakie stosunki panowały pomiędzy Niemcami a Polakami oraz wpływ zaborów i obu wojen światowych na te relacje. Następnie po omówieniu, jak wyglądały te okoliczności przed laty, dalsza część artykułu zostanie poświęcona czasom współczesnym. W tej części zrelacjonowane będą działania mniejszości niemieckiej obecnie, jak funkcjonują w społeczeństwie polskim, jak pielęgnują kulturę kraju pochodzenia, jakie relacje łączą mniejszość niemiecką z Polakami, czy przedstawiciele mniejszości niemieckiej działają w życiu politycznym, do jakich organizacji należą i jakie niemieckie wydarzenia kulturalne organizują. Zaprezentowane zostaną informacje dotyczące danych statystycznych pochodzących z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 roku, między innymi ile osób deklaruje się jako mniejszość niemiecka, jakie tereny Polski głównie zamieszkuje ta mniejszość. Nie zabraknie również informacji dotyczącej aktów prawnych odnoszących się do kwestii praw mniejszości niemieckiej w Rzeczypospolitej Polskiej.
This article aims to present the situation of the German minority in the Republic of Poland. The article will analyze the conditions of this minority in terms of law and history. The article can be divided into two main parts. First will be presented a historical outline. There will be information about the first German settlers on Polish soil, how they functioned in society, what they did, what rights they had, whether they assimilated with Poles, or cultivated their culture, and what relations prevailed between Germans and Poles and the influence partitions and both world wars on these relations. Then, after discussing what these circumstances looked like years ago, the rest of the article will be devoted to modern times. In this part, the activities of the German minority will be reported, how they function in Polish society, how they nurture the culture of their country of origin, what relations connects the German minority with Poles, whether representatives of the German minority act in political life, what organizations they belong to and what German cultural events they organize. Information on statistical data from the 2011 National Census of Population and Housing will be presented, including how many people declare themselves as a German minority and what areas of Poland are mainly inhabited by this minority. There will also be information on legal acts relating to the rights of the German minority in the Republic of Poland.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2020, 19, 2; 47-67
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współobecność w badaniu i działaniu – 30 lat doświadczeń międzykulturowych na Wydziale Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
Co-presence in research and in action – 30 years of intercultural experiences of the Faculty of Education at Nicolaus Copernicus University in Toruń
Autorzy:
Urlińska, Maria Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1955996.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
edukacja międzykulturowa
szkoła polska na Łotwie
polska mniejszość narodowa
badanie w działaniu
pogranicze kultur
intercultural education
Polish school in Latvia
Polish national minority
research in action
borderland of cultures
Opis:
Tekst ten poświęcony jest historii toruńskiego ośrodka badań pogranicza kultur, w którym w latach 90. XX wieku do programu studiów pedagogicznych zostały włączone zagadnienia z edukacji międzykulturowej, najpierw jako zajęcia fakultatywne, później obowiązkowe. Inicjatorami były osoby zajmujące się eksploracją towarzyszącą działaniu pomocowemu dedykowanemu Polakom na Wschodzie. Ośrodek badań ulokowanych w przestrzeni pogranicza zyskał więc własną specyfikę, ma swoje osiągnięcia związane z odbudową szkolnictwa dla polskiej mniejszości narodowej na Łotwie – badanie i działanie w tym obszarze wpisane jest w biografię drogi grupy pracowników i studentów, którzy podjęli naukową współpracę. W tekście zawarto przegląd wybranych projektów, które były i są udziałem osób zajmujących się edukacją międzykulturową na Wydziale Nauk Pedagogicznych UMK w Toruniu.
This text is devoted to the history of the Toruń research centre on the borderland of cultures, in which in the 1990s curriculum the issues of intercultural education were included in the pedagogical studies program (first as optional and later obligatory classes). The initiators were people involved in the exploration accompanying the relief activity dedicated to the Poles in the East. Therefore, the research center located in the border area gained its own specificity specificity and has its achievements related to the reconstruction of education for the Polish national minority. Research and action in this area is inscribed in “the biography of the road” of the group of employees and students who have undertaken scientific cooperation. The text includes an overview of selected projects that have constituted the participation of people involved in intercultural education at the Faculty of Education of the Nicolaus Copernicus University in Toruń.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2018, 9, 2; 275-298
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
System ochrony praw mniejszości narodowych a wyzwania dla bezpieczeństwa państwa w XXI wieku
National minorities rights protection system and challenges to the state security in the 21. Century
Autorzy:
Winiarska, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/121478.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Towarzystwo Wiedzy Obronnej
Tematy:
ethnic minority
międzynarodowy system ochrony praw człowieka
bezpieczeństwo międzynarodowe
wyzwania
kodeks karny
prawa człowieka
przestępstwo
nienawiść
mniejszość narodowa
mniejszość etniczna
ochrona
international system of human rights protection
international security
challenges
Penal Code
human rights
crimes
hate
national minority
protection
Opis:
Problematyka ochrony praw mniejszości narodowych i etnicznych we współczesnym świecie jest jedną z bardziej delikatnych kwestii na forum organizacji międzynarodowych z uwagi na ich rolę w wielu konfliktach regionalnych i międzynarodowych. Rozwój ich znaczenia w obecnej polityce bezpieczeństwa państw jest nie do przecenienia, a stopień skomplikowania relacji z większością społeczeństwa oraz wypracowanie realizacji interesów narodowych oraz grup mniejszościowych będzie również wzrastał, co będzie wymagało uelastycznienia podejścia do polityki narodowościowej państw w XXI wieku. W kontekście bezpieczeństwa zewnętrznego, XXI wiek niesie ze sobą wyzwania dla bezpieczeństwa, zakłócające dotychczasowy porządek społeczny, polityczny i gospodarczy, co dodatkowo będzie komplikowało znalezienie konsensusu między poszczególnymi aktorami życia w państwie.
The issue of the protection of the rights of national and ethnic minorities in the modern world is one of the most sensitive issues in international organizations, because of their role in a number of regional and international conflicts. The development of their importance in the current security policy of different states is not to be underestimated, and the complexity of the relations with the majority of the society and the development and implementation of the national interests of minority groups will also increase, which will require a more flexible approach to national policy of the states in the twenty-first century. In the context of external security, the twenty-first century brings new challenges to security disrupting the existing social, political and economic order which will also be complicated to find a consensus between the different actors of political life in the country.
Źródło:
Wiedza Obronna; 2014, 4; 5-23
0209-0031
2658-0829
Pojawia się w:
Wiedza Obronna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oświata i szkolnictwo polskie na lamach tygodnika „Głos znad Niemna na Uchodźstwie”
Education and Polish School System in “Głos znad Niemna na uchodźstwie” weekly
Autorzy:
Petrov, Vladimir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/503489.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
dyskurs
mniejszość narodowa
nauczanie języka polskiego
szkoła
„Głos znad Niemna na uchodźstwie”
Białoruś
Polonia
discourse
national minority
Polish language teaching
school
“Głos znad Niemna na uchodźstwie”
Belarus
Polish people living abroad
Opis:
This article focuses on the press discourse analysis concerning education and Polish school system in Belarus which took place in the period 2015–2017 in “Głos znad Niemna na uchodźstwie” (“A voice from the Neman River in Exile”) weekly. The situation of Poles as Polish people living abroad in the contemporary Belarus seems to be complicated. On one hand, they form big percentage of the society in Belarus, but on the other hand, a significant part of them has a difficulty to preserve Polish identity. Polish press in Belarus plays a vital role in the process of creation and development of national awareness. “Głos znad Niemna na uchodźstwie” weekly issued as the press organ of the Union of Poles in Belarus has been playing such a vital role for years. The discourse analysis has proved to be particularly helpful concerning some problematic issues of ethnic and national minorities. One should highlight the fact that the public discourse is used both for the formation and reinforcement of the national identity. We analyzed six selected papers concerning the education and Polish school system in Belarus in “Głos znad Niemna na uchodźstwie” weekly. We observed what topics concerning Polish education in Belarus are highlighted in the press, what the discourse construction is, types of used vocabulary and structures, what changes in readers’ behavior and mentality are obtained.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2018, 27, 4; 147-159
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ukraiński jako język mniejszości narodowej w podstawie programowej MEiN. Cele i wyzwania kształcenia ukrainistycznego w Polsce
Ukrainian as a Language of National Minority in the Core Curriculum of the Ministry of National Education And Science. Goals and Challenges of Ukrainian Education in Poland
Autorzy:
Romaniuk, Svitlana
Jakubowska-Krawczyk, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341793.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
język ukraiński
mniejszość narodowa
ukraiński w Polsce
kształcenie językowe
kształcenie literacko-kulturowe
podstawa programowa
Informator o egzaminie maturalnym
Ukrainian
national minority
Ukrainian language in Poland
language education
literary and cultural education
core curriculum
matriculation exam guide
Opis:
W artykule poddano analizie status języka ukraińskiego jako języka mniejszości narodowej w Polsce oraz aktualne podejście do kształcenia w obszarze języka, literatury i kultury ukraińskiej w polskiej szkole. Obejmuje ono wiedzę o języku, znajomość lektur i szeroko rozumianych tekstów kultury ukraińskiej. Autorki poszukują odpowiedzi na zasadnicze kwestie związane z podstawą programową i założeniami, jakie winna spełniać, doborem zagadnień pomagających uczniowi poznać i pielęgnować dziedzictwo narodowe, a także zakresem i formami egzaminów.
This article analyses the status of the Ukrainian language as a national minority language in Poland and the current approach to Ukrainian linguistic and literary-cultural education in Polish schools which includes knowledge of the language and selected texts of Ukrainian culture. The authors seek to answer key questions related to the core curriculum, the choice of issues to be studied that could help the student learn and appreciate their national heritage, as well as the scope and form of exams.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 10; 189-203
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poczucie tożsamości narodowej jako wartość konstytucyjna
Autorzy:
Sobczak, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197922.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
nation
national and ethnic minority
the Constitution of the Republic of Poland
European Convention on the Protection of Human Rights
Framework Convention
naród
mniejszość narodowa i etniczna
Konstytucja RP
Europejska konwencja o ochronie praw człowieka
Konwencja ramowa
Opis:
The idea of identity and national consciousness are sociological and political concepts that are connected with normative acts, in particular with the Constitution. These concepts involve the problem of national and ethnic minorities. The sense of national identity is associated with a sense of belonging to the nation and it applies to individuals, has the character of a personal right, and is associated with identification with the national community. The material scope of national identity is difficult to determine; however, it contains access to widely understood cultural goods. The article 35 of the Constitution of the Republic of Poland draws attention to the components of national identity. This article lists freedom to preserve and develop one’s own language, to maintain customs and traditions, to develop one’s own culture, as well as the possibility of creating educational and cultural institutions for protection of religious identity. In the light of the analyzed views of doctrine, jurisprudence and international standards, it seems that there is no doubt that the concept of a nation in the Polish Constitution is not ethnic. Such an ethnic meaning may have the notion of a national minority.
Źródło:
Themis Polska Nova; 2018, 2(14); 5-63
2084-4522
Pojawia się w:
Themis Polska Nova
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola radia, portali internetowych oraz mediów społecznościowych tworzonych przez Polaków na Litwie w kształtowaniu tożsamości narodowej
The role of radio, internet portals and social media created by Poles in Lithuania in shaping the national identity of the Polish minority
Autorzy:
Jarota, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/502025.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
radio
media polskie
portal internetowy
media społecznościowe
Polacy na Litwie
tożsamość narodowa
mniejszość polska
Polish media
Internet portal
social media
Polish people in Lithuania
national identity
Polish minority
Opis:
Since the early 1990s, the process of building a national identity among Polish minorities living on the territory of the Republic of Lithuania has clearly intensified. On the one hand, new Polish media initiatives have recently appeared in the digital space, where, until recently, the Polish community has not been widely represented. The first one is Wilnoteka - a multimedia web-based application, which uses the experience and materials of the television studio in Vilnius. Apart from Wilnoteka, Infopol has had an online versions of the daily Vilnius Kurier, Vilnius weekly and Vilnius Magazine for several years. In 2012 Delfi launched the project “Polish schools in Lithuania”, which resulted in a network of Internet portals building relationships between students and teachers in the Republic of Lithuania. Radio by the Neris has been one of the main centers of Polish thought and culture in Lithuania for over twenty years. It also operates several blogs and fanpages devoted primarily to Vilnius. However, the internet does not have professional media reaching to English speaking community of Polish origin who come from the present territory of the Republic of Lithuania and who live around the world. The editors of the Polish media pay attention to the fast expansion of Russian media in Lithuania and low activity of the Polish media. Therefore, we should consider what activities should be taken by the Polish authorities in order to form right conditions for the development of Polish television in Lithuania. Moreover, the media offer should be expanded and should include historical themes, for example the analysis of the fate of the Poles worldwide after 1945.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2014, 23, 1; 31-38
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-66 z 66

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies