Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "monument protection" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-50 z 101
Tytuł:
Unnamed Forms of Protection for Immovable Monuments Classified as Architectural Works as Implied by the Act on Copyright and Related Rights
Autorzy:
Tylec, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1804868.pdf
Data publikacji:
2019-11-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
architecture
copyright
monument protection
Opis:
This article addresses issues of legal protection for architectural works which qualify as monuments. The research problem is related to answering the question under what circumstances the regulation of the Copyright Act is applicable to architectural monuments. The Author presents the currently binding definitions of “monument” and “architectural work”. Issues concerning the duration of protection for architectural works, with regard to both economic rights and moral rights, are investigated. Particular norms of the law on copyright work agreements related to architectural works, regulated by the Polish act on copyright and related rights. Specific legal problems are indicated with respect to the revaluation of historical architectural monuments which are no longer liable for copyright protection.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2017, 27, 4; 57-77
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków 18-19 kwietnia 2013, Łowicz
International Monument Protection Day 18-19 April 2013, Łowicz
Autorzy:
Stępiński, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217722.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków
ochrona zabytków
International Monument Protection Day
monument protection
Opis:
Gospodarzem polskich obchodów Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków w dniu 18 kwietnia 2013 roku był Łowicz – powiatowe miasto położone niemal w samym środku Polski, w połowie drogi między stolicą kraju Warszawą a innym wielkim miastem – Łodzią. Historia Łowicza sięga XII-XIII wieku. Nieduże miasto pełne jest zabytkowych budowli: barokowych kościołów z XVII–XVIII wieku czy kamienic, dworków i innych miejskich zabytków powstałych w epoce renesansu, baroku i XIX- -wiecznego klasycyzmu. Organizatorami uroczystej gali Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków 2013 były władze miejskie Łowicza, władze województwa łódzkiego oraz mający siedzibę w Warszawie Narodowy Instytut Dziedzictwa – centralna instytucja powołana do ochrony, katalogowania i dokumentowania polskich zabytków. Uroczystości odbywały się w barokowej kaplicy św. Karola Boromeusza w Muzeum w Łowiczu, gdzie pierwotnie mieściło się kościelne seminarium. Najważniejszym punktem obchodów było wręczenie nagród w konkursie Generalnego Konserwatora Zabytków. Celem konkursu jest zainspirowanie właścicieli, zarządców i opiekunów zabytków do ich ratowania, konserwacji, trwałej ochrony i należytego użytkowania. Nagroda przyznawana jest w 5 kategoriach. W 2013 r. nagrodzono dwór z końca XVI w. w południowo-wschodniej Polsce, zespół pałacowo-parkowy na Dolnym Śląsku, XIX-wieczną Synagogę na południu kraju zaadaptowaną na Ośrodek Spotkania Kultur, unikalny kościół drewniany z XVIII w. położony koło Łodzi i zrewitalizowaną dawną fabrykę włókienniczą w Żyrardowie – przemysłowym mieście niedaleko Warszawy. Obchody MDOZ były także okazją do licznych nieformalnych spotkań środowiska osób zajmujących się profesjonalnie lub z własnej pasji ochroną zabytków, a także sposobnością do wspólnych uroczystych obiadów i kolacji. 19 kwietnia rano odprawiona została msza w intencji konserwatorów polskich. Następnie goście imprezy mogli zwiedzać leżące wokół Łowicza atrakcyjne miejsca: Muzeum Ludowe w Sromowie, Skansen Wsi Łowickiej w Maurzycach i barokowy pałac w Nieborowie z pobliskim pięknym romantyczno-sentymentalnym parkiem w stylu angielskim, nazwanym Arkadią.
The host of Polish celebrations of the International Monument Protection Day which took place on 18 April 2013, was Łowicz – a county town located almost in the very centre of Poland, half way between the capital, Warsaw, and another large city – Łódź. The history of Łowicz goes back to the 12th-13th century. The town in full of historic buildings: Baroque churches from the 17th-18th century or tenement houses, mansions and other urban monuments erected during the Renaissance, Baroque or the 19th-century classicist period. The gala ceremony of the International Monument Protection Day 2013 was organised by the local authorities of Łowicz, Łodz Voivodeship authorities and, located in Warsaw, National Heritage Institute – a central institution appointed to protect, catalogue and document Polish monuments. The venue was the Baroque chapel of St. Charles Borromeo in the Museum in Łowicz, where a church seminary had originally been housed. The highlight of the celebrations was giving awards in the competition of the General Monument Conservator. The aim of the competition is inspiring owners, managers and guardians of historic objects to save, conserve, protect and properly use them. There are fi ve categories of the award. In 2013, the awards went to: a manor from the end of the 16th c. in south – eastern Poland, a palace and park complex in Lower Silesia, a 19th-century Synagogue in the south of our country adapted for a Centre for Cultural Encounters, a unique wooden church from the 18th c. located in the vicinity of Łódź, and a revitalised old textile factory in Żyrardow – an industrial town near Warsaw. Celebrations of the IMPD were also an opportunity for numerous informal meetings of people who, either by profession or by passion, were keen on preserving historic objects, as well as a chance for formal lunches and dinners. In the morning of 19 April, a Mass for Polish conservators was celebrated. Then the guests could visit attractive sites located in the proximity of Łowicz: a Folk Museum in Sromów, an Open-air Museum of Łowicz Countryside in Maurzyce and a Baroque palace in Nieborów with the nearby beautiful romantic – sentimental English – style park, known as Arcadia.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2013, 34; 99-102
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sto lat ochrony zabytków w Polsce – założenia analizy
A hundred years of monument protection in Poland – assumptions for analysis
Autorzy:
Szmygin, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217958.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
ochrona zabytków
konserwacja
monument protection
conservation
Opis:
System ochrony zabytków w Polsce istnieje sto lat. Jest to okazja do podsumowania jego dorobku, oceny obecnej sytuacji w ochronie zabytków oraz sformułowania prognoz. Całościowe spojrzenie na system ochrony zabytków wskazuje, że ocena jego dorobku i perspektyw powinna być dokonana w czterech aspektach. Po pierwsze trzeba ocenić zrozumienie i wsparcie społeczeństwa dla ochrony zabytków. Po drugie trzeba ocenić system ochrony zabytków działający w strukturach współczesnego państwa. Po trzecie trzeba ocenić podstawy teoretyczne ochrony zabytków. Po czwarte trzeba ocenić wykorzystanie i gospodarcze funkcjonowanie zabytków. Z kolei w perspektywie czasowej zasadne jest wydzielenie trzech okresów: dwudziestolecia międzywojennego, okresu PRL, okresu po transformacji rozpoczętej w roku 1989. Analiza dokonań i systemu ochrony zabytków powinna być dokonana z uwzględnieniem wyszczególnionych zagadnień i okresów. Analiza ta pozwala stwierdzić, że kluczowe zasady funkcjonowania systemu ochrony zabytków w Polsce zostały określone 100 lat temu, w pierwszych regulacjach prawnych.
The system of monument protection in Poland has existed for a hundred years. It is an occasion to sum up its achievements, to evaluate the current situation in monument protection and to formulate predictions. An overall view of the monument protection system indicates that an assessment of its achievements and perspectives ought to be conducted in four areas. Firstly, social awareness and support for the monument protection concept should be assessed. Secondly, the monument protection system operating within the structures of the contemporary state should be evaluated. Thirdly, the theoretical basis for monument protection needs to be assessed. And fourthly, the use and economic functioning of monuments has to be evaluated. From chronological perspective it is reasonable to distinguish three periods: the twenty-year inter-war period, the period of the PRL (Polish People’s Republic), and the period after the transformation commenced in 1989. An analysis of achievements and the monument protection system should be conducted considering the listed issues and periods. Such an analysis allows for stating that the key functioning principles for the monument protection system in Poland were established 100 years ago, in the first legal regulations.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2018, 56; 63-69
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Park kulturowy a planowanie przestrzenne
A cultural park and spatial planning
Autorzy:
Pszczyński, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/697096.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
cultural park
monument protection
spatial planning
Opis:
The article presents the institution of a cultural park, which is a form of protection of historical monuments. The influence of cultural park assumptions on spatial planning in the commune was pointed out. At the same time, it was shown that the creation of a cultural park is to a large extent dependent on existing planning documents.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2018, 16, 2; 203-214
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Administracyjno-prawne podstawy ochrony zabytków niematerialnych w prawie polskim (zagadnienia podstawowe)
Autorzy:
Stanik-Filipowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147488.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
Tematy:
Polish legal system
non-material monument's protection
Opis:
Both the notion of material monument and the scope of its protection constitutes the youngest theoretical jurisprudential construction. In the Polish legal system, the official issues related to the substantive and incorporeal national heritage, as well as the sphere of the cultural activity are particularly regulated according to the substantive administrative law, the Department of Culture and National Heritage; nevertheless the monuments are of very great importance on the protection of national heritage. On the basis of the law for the Protection and Preservation of Monuments from 23rd July 2003 the notion of monument was not defined in the wide sense invoking the concept of the monument division, which is based upon the primary classification into the material and immaterial monuments. Although the immaterial monument was omitted in the general notion of the monument defined by law, it is visibly shown in the theory of the preservation of historical sites; moreover, it is under protection according to the law. With regard to its subject matter of protection within the frameworks of any movable, immovable and archeological monument, historic relics such as geographical, historical or traditional names of the premises, buildings, streets or settling units may be subject to the protection on the proposal of the legislator. Yet it ought to be indicated that the theory of the preservation of historical sites distinguishes the notion of the immaterial monument and its immaterial value. On the basis of the law in force both the immaterial monuments such as geographical, historical and traditional names and in the framework of preservation of material immobile monuments the immaterial values are pointed as a subject of protection; nevertheless it did not cause to make an attempt to create even the doctrinal definition of immaterial monument. However following P. Dobosz the immaterial monument can be define as unique, historical immaterial values which because of theirs social, artistic or scientific character should be preserve in the name of public policy. Considering the subject of protection the immaterial monuments constitutes: names, immaterial creations of art, traditional manual skills, customs (including manners, ceremonies and rituals) and also traditional functions of mobile and immobile things and moreover literature, music and philosophy. It is necessary to stress that the subject of protection of immaterial monuments in administrative law is determined much wider than the notion of law of immaterial goods in civil law. It concerns both monuments, consider as immaterial products of creative activity of human mind fixed in material form and personal goods and moreover unspecified notion such as traditional manual skills or customs. Polish administrative law includes regulations which are related to immaterial goods which are not taken directly or indirectly under protection as monuments. This group involves: Polish emblem, anthem and flag which are regard as the basis of national identity. On the basis of the law in force there are four forms of protection of monuments: entry in monument register, acknowledgement as a historical monument, creation of cultural park or establishment of protection in local plan of spatial arrangement.
Źródło:
Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2008, 1(1); 175-181
1898-8431
Pojawia się w:
Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona wyrobisk podziemnych o wartości historycznej
Protection of underground excavations of historical value
Autorzy:
Duży, S.
Dyduch, G.
Preidl, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/122183.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
ochrona zabytków
obudowy górnicze
monument protection
mining support
Opis:
Wzrost zainteresowania turystyką podziemną, powoduje, że coraz to nowe obiekty podziemne są udostępniane do zwiedzania. W prawie każdym województwie możemy znaleźć obiekty podziemne przyciągające turystów. Jednak często prace związane z ich udostępnieniem są prowadzone w sposób niefachowy. Wprowadzenie turysty w „podziemia” często jest związane z licznymi niebezpieczeństwami wynikającymi z zagrożeń jakie sprawiają skały w których obiekt został wykonany jak i z warunkami klimatycznymi panującymi w obiekcie podziemnym. Właśnie te dodatkowe utrudnienia powodują, że prace związane z adaptacją wyrobisk podziemnych muszą być prowadzone nie tylko pod nadzorem odpowiednich służb konserwatorskich ale i specjalistów z zakresu budownictwa podziemnego. Udostępnione wyrobiska muszą spełniać warunki bezpieczeństwa określone nie tylko w Prawie Geologiczno-Górniczym ale też w Prawie Budowlanym.
The increased interest in underground tourism means that more and more underground facilities are made available to explore. In almost every voivodeship underground facilities that attract tourists can be found. However, work related to making these facilities available is often done in an unprofessional manner. Introducing a tourist into the “underground” often entails risks that arise from the dangers posed by the rock in which the site is located and the overall conditions in the underground facility. These additional impediments make for the adaptation of underground excavations to be conducted not only under the supervision of proper preservation services but also underground construction professionals. Excavations that are made available must comply with the safety requirements specified in the Geological and Mining Law and in Construction Law.
Źródło:
Hereditas Minariorum; 2016, 3; 237-241
2391-9450
2450-4114
Pojawia się w:
Hereditas Minariorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zabytek przyjazny środowisku – możliwości stosowania proekologicznych rozwiązań w teorii i praktyce. Zarys problemu
An environmentally friendly monument - possibilities of using pro-ecological solutions in theory and practice. Outline of the problem
Autorzy:
Schatt-Babińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519240.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
ochrona środowiska
ochrona zabytków
ekologia
environmental protection
monument protection
ecology
Opis:
Problem zmian klimatycznych i skutków, jakie mogą one wywołać spowodował odgórne planowanie przez kraje Unii Europejskiej praktycznych działań, które mają zapobiec tym zmianom. Próby wprowadzania proekologicznych rozwiązań widoczne są także wśród zabytkowej zabudowy. Działania te nie są ustandaryzowane, obecnie ochrona zabytków stoi przed wyzwaniem wprowadzenia zmian w teorii konserwatorskiej. Szansą na standaryzację proekologicznych rozwiązań stosowanych w obrębie zabytkowych obiektów jest przygotowywany przez Narodowy Instytut Dziedzictwa projekt standardów postępowań konserwatorskich, w tym wydawanie pozwoleń na instalacje fotowoltaiczne w obiektach zabytkowych, w ich otoczeniu i na obszarach chronionych. Niniejszy artykuł odpowiada na pytania: czy chroniąc zabytki można chronić klimat, czy zgodnie z polityką zrównoważonego rozwoju wytwarzanie energii odnawialnej oraz ochrona zabytkowego budownictwa są traktowane jako równorzędny interes społeczny? Aby odpowiedzieć na te pytania należy w pierwszej kolejności przeprowadzić analizę obowiązującego prawa i określić, w jakim zakresie teoria konserwatorska zezwala na wykorzystanie proekologicznych rozwiązań przy zabytkowych obiektach. Dopełnieniem analizy przepisów prawnych i orzecznictwa jest przedstawienie wyników wywiadów z architektami oferującymi usługi projektowe w zabytkowych obiektach (siedem osób) oraz urzędnikami Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Łodzi (trzy osoby). Należy mieć na uwadze, że zabytkowe nieruchomości należą do szczególnego zasobu kulturowego, o który należy dbać. Dbanie o środowisko w kontekście klimatycznych zmian, jest równie ważne, jednak planowanie działań proekologicznych nie może być stawiane w opozycji do zachowania dziedzictwa kulturowego.
The problem of climate change and the effects it may cause has resulted in European Union inducing top-down planning of practical measures to prevent these changes. Attempts to introduce pro-ecological solutions are also visible among the historic buildings. These activities are not standardised, and currently the protection of monuments faces the challenge of introducing changes in the theory of conservation. An opportunity to standardize pro-ecological solutions used within historic buildings is the project of standards for conservation procedures prepared by the National Heritage Board of Poland, including the issuance of permits for photovoltaic installations in historic buildings, in their surroundings and in protected areas. This article answers the questions: is it possible to protect the climate by protecting monuments, or are the issues of generating renewable energy and the protection of historic buildings treated as equal social interests in accordance to the sustainable development policy? In order to answer these questions, it is necessary to first analyze the applicable law and determine to what extent the conservation theory allows the use of pro-ecological solutions in historic buildings. The analysis of legal provisions and jurisprudence is complemented by the presentation of the results of interviews with architects offering design services in historic buildings (seven persons) and officials of the Voivodship Office for the Protection of Monuments in Łódź (three persons). It should be borne in mind that historic properties are a part of special cultural resource that should be taken care of. Taking care of the environment in the context of climate change is equally important, but planning pro-ecological activities cannot be put in opposition to the preservation of cultural heritage.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2022, 10; 161-180
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków w 2008 roku, 17-18 kwietnia, Gostyń - Święta Góra
International Day of Monument Protection, 17-18 April 2008
Autorzy:
Stępiński, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217358.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków
zabytek
International Day of Monument Protection
monument
Opis:
Ustanowiony w 1983 roku przez Komitet Wykonawczy ICOMOS Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków jest w Polsce obchodzony co roku w innym, szczególnie ważnym dla dziedzictwa narodowego miejscu. Najczęściej jest to wyróżniający się swym pięknem zabytek, którego obecna uroda nierzadko jest wynikiem żmudnych i przeprowadzonych na wysokim poziomie prac konserwatorskich. Od ubiegłego roku weszło w życie obchodzenie tego Dnia w miejscach uznanych decyzją Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej za Pomniki Historii. W 2008 roku uroczystości odbyły się w zespole klasztornym w Gostyniu w Wielkopolsce (w zachodniej części Polski), obejmującym piękne, barokowe zabytki - bazylikę i budynek samego klasztoru. Zakonnicy z Gostynia od połowy XVII wieku aż do dziś odgrywają - oprócz religijnej - także ważną rolę kulturotwórczą, pielęgnując tradycje muzyczne na bardzo wysokim poziomie. W przeddzień właściwych obchodów odbyła się sesja naukowa „Definicja zabytku”. Wygłoszono pięć interesujących referatów poświęconych m.in. definicji zabytku nieruchomego i archeologicznego, fenomenologicznemu pojęciu zabytku i znaczenia rejestru zabytków dla praktyki konserwatorskiej. Pierwszą część Gali Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków w dniu 18 kwietnia 2008 roku stanowił uroczysty koncert wykonany we wnętrzach Bazyliki. Wypełniły go przede wszystkim utwory Józefa Zeidlera - kompozytora powiązanego z Gostyńskim Sanktuarium Świętej Góry, którego twórczość wykazuje duże pokrewieństwa z także prezentowaną na koncercie muzyką Mozarta Oficjalne obchody odbywały się pod Patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego P. Bogdana Zdrojewskiego. W Jego imieniu prowadził je Generalny Konserwator Zabytków, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego P. Tomasz Merta. Na wstępie reprezentujący Prezydenta RP P. Minister Ryszard Legutko wręczył Księdzu Superiorowi Kongregacji Oratorium św. Filipa Neri akt uznający Sanktuarium świętogórskie za Pomnik Historii. Wystąpili także: Minister w Kancelarii Premiera P. Rafał Grupiński, a także gospodarze województwa wielkopolskiego i powiatu gostyńskiego. Przede wszystkim jednak Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków jest „świętem tych wszystkich osób, którym drogie jest ratowanie i ochrona zabytków”, „świętem konserwatorów, architektów i urbanistów, uczonych innych specjalności, artystów, duchownych, działaczy samorządowych, autorów książek o tej tematyce i ich wydawców, a także pasjonatów - osób prywatnych” Dlatego też co roku 18 kwietnia najbardziej zasłużeni spośród nich otrzymują nagrody za swoje prace na rzecz ratowania zabytków. W bieżącym roku wręczono Nagrodę im. Ks. Janusza Stanisława Pasierba -”Conservator Ecclesiae” - w dziedzinie ochrony i konserwacji architektury i sztuki sakralnej; dziewięć nagród w Konkursie Generalnego Konserwatora Zabytków „Zabytek Zadbany” (w trzech kategoriach: architektury i budownictwa mieszkalnego oraz użyteczności publicznej, zabytków dziedzictwa przemysłowego oraz zabytków sakralnych); trzy Wielkopolskie Nagrody Konserwatorskie; odznaki „Zasłużony dla Kultury Polskiej” i „Za Opiekę nad Zabytkami” dla pracowników policji i służby celnej przeciwdziałających zagrożeniom polskich dóbr kultury. Najwięcej nagród i wyróżnień tradycyjnie przynosi Konkurs Generalnego Konserwatora Zabytków i Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków na najlepsze prace naukowe, projektowe i popularyzatorskie z ochrony zabytków i muzealnictwa. Za 2007 rok przyznano 10 nagród, 5 wyróżnień i 2 nagrody honorowe. Nagrodę specjalną przyznali Prezesi Polskich Pracowni Konserwacji Zabytków SA i Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków; wręczono także nagrodę .Książka Roku. Zarządu Głównego SKZ. Uroczystość zakończyło uhonorowanie „Laurem Roku 2008” . przyznanym przez pismo „Spotkania z Zabytkami” - właścicielki i opiekunki prywatnego, drewnianego dworku na południu Polski. Obchody Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków w 2008 roku pozwoliły jeszcze raz przypomnieć o wielkiej roli dziedzictwa kulturowego, pomogły zintegrować ludzi zainteresowanych i pasjonujących się ochroną zabytków, a także zaowocowały imprezami i dyskusjami wzbogacającymi szeroko pojętą kulturę na wysokim poziomie.
The International Day of Monument Protection, established in 1983 by the Executive Committee of ICOMOS, has been celebrated in Poland every year in different places particularly important for national heritage. Most frequently it is a landmark chosen for its outstanding beauty which usually is a result of painstaking conservation work of very high quality. Since last year, the Day has been celebrated on sites which, by the decision of the President of the Republic of Poland, are regarded as Monuments of History. In 2008, the celebrations took place in the monastery complex in Gostyn, Greater Poland (in the western part of Poland), which encompasses beautiful Baroque buildings . the basilica and the monastery itself. Since the mid-17th century until now, the monks from Gostyn have played a significant cultural role. besides religious - by maintaining their musical traditions on a very high standard. On the eve of the proper celebrations, there was a scientific session entitled “Definition of Monument “. Five interesting papers presented during the session concerned such issues as e.g. the definition of monument landmark and archaeological artefact, phenomenological concept of monument and the role of a monument register for conservation practice. The first part of the gala of the International Day of Monument Protection on April 18, 2008, was the concert performed in the Basilica. It comprised mainly the works of Józef Zeidler - a composer connected with the Sanctuary of Święta Góra (Holy Mountain) in Gostyn, whose artistic output shows striking resemblance to Mozart’s music, also performed on the concert. The official event was held under the patronage of the Minister of Culture and national Heritage, Mr Bogdan Zdrojewski. On his behalf, it was presided over by the General Landmark Conservator, Undersecretary of State at the Ministry of Culture and National Heritage, Mr Tomasz Merta. At the beginning, Minister Ryszard Legutko, representing the President of the Republic of Poland, awarded Father Superior of the Congregation of the Oratory of St. Philip Neri with an act acknowledging the Święta Góra Sanctuary as a Monument of History. Among the guests attending the ceremony were: Minister in the Prime Minister’s Office, Mr Rafał Grupiński, and local authorities from the Greater Poland Voivodship and Gostyn district. Above all, the International Day of Monument Protection is meant to honour all those people who care about saving and protecting monuments, so to honour conservators, architects and urban planners, scientists from various fields, artists, clergymen, local authority activists, authors of books on the issue and their publishers, as well as passionate individuals. That is why every year on April 18 the most deserving among them are rewarded for their efforts to save monuments. This year, the Prize of Rev. Janusz Stanisław Pasierb “Conservator Ecclesiae”. was awarded for protection and conservation of church art and architecture; nine prizes in the Competition of the General Landmark Conservator entitled “A Well - Looked After Monument” (in three categories: public architecture and housing industry, industrial heritage monuments and church architecture); three Greater Poland Conservation Awards; medals of Merit for Polish Culture and “for Protection of Monuments” - awarded to police and customs officers who counteract the dangers threatening Polish cultural heritage. The most prizes and distinctions are traditionally awarded in the Competition of the General Landmark Conservator and the Association of Monument Conservators for the best scientific, design and popularizing works on monument protection and museum studies. For 2007, there were awarded 10 prizes, 5 distinctions and 2 honourable mentions. The Special Prize was awarded by the Presidents of the Polish Monument Conservation Workshops S. A. and the Association of Monument Conservators, and the prize “The Book of the Year” was awarded by the General Board of the AMC. The final accent of the Celebrations was awarding the “Laurels of 2008” . granted by the magazine “Spotkania z Zabytkami” (“Encounters with Monument”.) - to the owner and protector of a private wooden manor house from southern Poland. The celebrations of the International Day of Monument Protection in 2008, allowed for reminding again about the importance of cultural heritage, helped to integrate people interested in and passionate about monument protection, and resulted in events and discussions enriching the widely understood high culture.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2008, 23; 144-150
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historic Railway Spans Modernization with the Use of Modern Slab Track Surfaces, on the Example of the Wroclaw Główny – Wroclaw Main Railway Station Reconstruction
Autorzy:
Antoniszyn, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/504527.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Międzynarodowa Wyższa Szkoła Logistyki i Transportu
Tematy:
Modernization
slab track
surface railway
railway bridges
monument protection
Opis:
Modernization or revitalization of a railway line involves the necessity of reconstruction or renovation of practically all the engineering objects and constructions on its premises. While, in the case of objects, not protected by the Historic Preservation Maintenance of City-Owned Buildings, the situation is relatively easy, in the case of historical buildings, the scope of possible construction works can be significantly reduced. On the example of the modernization of the Wroclaw Główny railway station track system, the use of modern slab track is presented, whose aim is to obtain the required performance parameters of the engineering structures (old boreholes) located in its area. The non-skid surfaces used are ERS - rails in the cover and block rails of the EBS type. The use of pavement-free pavements allowed the historic bays to be preserved. Their main girders are made of riveted baffles, without interfering with their historical material. The presented solutions can also be used for the modernization of different types of engineering objects and construction, not necessarily recorded in the register or records of historical monuments - for example, in riveted constructions of those of or unique shape, located on lower category railway lines. It gives opportunity to preserve and continue to use old objects, exposing their beauty and technology, currently not used (for example riveting).
Źródło:
Logistics and Transport; 2017, 34, 2; 47-56
1734-2015
Pojawia się w:
Logistics and Transport
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpisanie na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako proponowana forma ochrony w polskim systemie ochrony zabytków
Inclusion on the UNESCO World Heritage List as a Proposed Form of Protection in the Polish Monument Protection System
Autorzy:
Szmygin, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24200988.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Lista Światowego Dziedzictwa
UNESCO
polski system ochrony zabytków
formy ochrony zabytków
UNESCO World Heritage List
Polish monument protection system
monument protection
forms
Opis:
50. rocznica uchwalenia Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego (1972) sprzyja podsumowaniu jej dokonań i ocenie wpływu na ochronę dziedzictwa. Ruch Światowego Dziedzictwa osiągnął znaczący sukces ilościowy, merytoryczny, wizerunkowy. Wypracowano unikatową, uniwersalną metodologię oceny dóbr dziedzictwa i standardy ich ochrony – są one oparte na współczesnym podejściu do ochrony i zarządzania dóbr kultury. Ochrona dóbr kultury Światowego Dziedzictwa odbywa się w ramach krajowych systemów ochrony zabytków. Standardy, metodologie i procedury krajowych systemów ochrony nie są spójne z systemem UNESCO. Dlatego ochrona i zarządzanie dóbr UNESCO nie mogą być realizowane w pełni. Dorobek, jakość i trwałość systemu Światowego Dziedzictwa uzasadnia włączenie go do krajowych systemów ochrony. W Polsce możliwe i zasadne jest uznanie „wpisania dobra na Listę Światowego Dziedzictwa” jako jednej z ustawowych form ochrony zabytków (art. 7).
The fiftieth anniversary of the Convention concerning the protection of the world cultural and natural heritage (1972) is conducive to taking stock of its achievements and assessing its impact on heritage protection. The World Heritage movement has achieved significant quantitative, substantive, and image-related success. A unique, universal methodology for assessing heritage sites and standards for their protection have been developed—they are based on contemporary approaches to the protection and management of cultural sites. The protection of the World Heritage cultural sites is carried out within the framework of national systems of monument protection. The standards, methodologies and procedures of national protection systems are not consistent with the UNESCO system. Therefore, the protection and management of the UNESCO sites cannot be realized in full. The achievements, quality and sustainability of the World Heritage system justify its inclusion in national systems of protection. In Poland, it is possible and reasonable to recognize the inclusion of a site on the World Heritage List as one of the statutory forms of monument protection (Art. 7).
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2022, 72; 7--19
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jaki system ochrony zabytków? Pytania bez odpowiedzi…
What is the system of monument protection? Unanswered questions ...
Autorzy:
Gawlicki, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/114014.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:
conservation and protection of monuments and sites
monument protection system
monument protection law
konserwacja i ochrona zabytków i miejsc
system ochrony zabytków
prawo ochrony zabytków
Opis:
The Act of 23 July 2003 on the Protection and Guardianship of Monuments has never been flawless and the historic preservation milieu has been aware of the consequently deteriorating monument protection system. This article explores the following problems existing in the area of cultural heritage: description and evaluation of cultural heritage, document production rules, sources of financing works carried out to heritage, effectiveness of legal processes, professional development of members of staff, organisational structure of historic preservation offices, and cooperation opportunities on different levels of state and local government administration bodies dealing with protection of monuments and sites. While reading questions provided in this article, one may be willing to ponder on directions of expected changes and ways of introducing them in Poland.
Źródło:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2016, 1; 61-70
2543-6422
Pojawia się w:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona zabytków i organizacja urzędów konserwatorskich w Polsce okresu międzywojennego (na przykładzie woj. pomorskiego) a unormowania Ustawy z dn. 23 VII 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami
Monument protection and organisation of conservation offices during the interwar period in Poland (on the example of Pomeranian Voivodeship) and the norms in the Act from 23 July 2003 concerning monument protection and care for monuments
Autorzy:
Zimna-Kawecka, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217540.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
ustawa
prawo
ochrona zabytków
opieka nad zabytkami
act
monument protection
care of monument
Opis:
W artykule podjęto próbę przybliżenia problematyki ochrony zabytków w okresie międzywojennym w Polsce, wraz z organizacją i kompetencjami urzędów konserwatorskich i skonfrontowania z obecnie funkcjonującym w Polsce systemem prawnym. Reguluje go ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dn. 23 VII 2003 r. Organizacja urzędów konserwatorskich w obu omówionych okresach i zakres kompetencji poszczególnych organów związanych z ochroną zabytków posiadają wiele analogii, mimo kilkudziesięcioletniego przedziału czasowego, jakie je dzieli. Dekretem Rady Regencyjnej z 1918 r., a następnie Rozporządzeniem Prezydenta RP z dn. 6 III 1928 r. powołano okręgowych konserwatorów zabytków, którzy zostali włączeni w skład wojewódzkich urzędów, jako fachowi funkcjonariusze do spraw opieki nad zabytkami. Specyficzny status obecnych wojewódzkich konserwatorów podlegających organizacyjnie wojewodzie, a zarazem będących organem zespolonej administracji rządowej w województwie, jest rozwinięciem zasady ukształtowania struktury urzędowej w okresie międzywojennym. Oczywiście nie należy sądzić, że obecnie obowiązująca ustawa o ochronie zabytków pomijając doświadczenia kolejnych kilkudziesięciu lat XX w., czerpie wyłącznie bezpośrednio z ustawodawstwa okresu międzywojennego. Uwidacznia się tu zwłaszcza różnica w polityce administracyjnej państwa zmierzającej do decentralizacji, co widać w przekazaniu właściwości wojewódzkiego konserwatora zabytków jednostkom samorządowym. Ale i w tym wypadku takie przekazanie właściwości odnajdujemy już w okólniku wojewody z 1935 r. Warto zatem uzmysłowić sobie, że dokonania polskiej państwowej ochrony zabytków w latach dwudziestych zeszłego stulecia nie straciły na aktualności u progu XXI wieku. Współczesne konserwatorstwo kontynuuje i twórczo wykorzystuje myśl, doktryny i praktyki przedwojenne.
The article attempts to popularise the issue of monument protection during the interwar period in Poland, with the organisation and competence of conservation offices, and to confront it with the legal system currently functioning in Poland which is regulated by the Ancient Monuments Protection and Preservation Act from July 23, 2003. Organisation of conservation offices in both discussed periods and the competence range of particular bodies associated with monument protection display numerous analogies despite the several decades that separate them. By the Decree of the Regency Council in 1918, and then the Regulation of the President of the Republic of Poland issued on March 6, 1928, regional monument conservators were appointed, who became members of voivodeship offices as professional officials to deal with issues concerning monument protection. The specific status of the present voivodeship monument conservators organisationally subordinate to the voivode, and at the same time being a body representing united government administration in the voivodeship, is a continuation of the principle of forming official structures during the interwar period. Naturally it should not be assumed that the currently binding legal Act concerning monument protection draws directly and exclusively from the legislature of the interwar period, ignoring the experience of the following decades of the 20th century. There is a clearly visible difference in the administrative policy of the state directed at decentralisation, which was noticeable when the rights of a Voivodeship Monuments Conservator were ceded onto local authority units. But even in this case such cession of rights can be found in the circular of the voivode from 1935. It is worth realizing that the achievements of Polish state monument protection service from the 1920s lost none of their relevance on the threshold of the 21st century. Present-day conservation services continue and creatively use the thought, doctrines and practices from the pre-war period.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2010, 27; 123-144
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków 17-18 kwietnia 2012, Stargard Szczeciński
International Day of Monument Protection April 17-18, 2012, Stargard Szczeciński
Autorzy:
Stępiński, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218530.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Stargard Szczeciński
Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków
International Day of Monument Protection
Opis:
Niniejszy artykuł jest sprawozdaniem z obchodów Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków. W tym roku uroczystość ta odbyła się w Stargardzie Szczecińskim, mieście o bogatych tradycjach historycznych. W trakcie obchodów Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków odznaczono i uhonorowano wybitnych konserwatorów zabytków za zasługi w dziele ochrony zabytków kultury narodowej oraz za działalność naukową i studialną.
The following article is a report from the celebration of the International Day of Monument Protection. This year it was held in Stargard Szczeciński, a city with rich historic tradition. During the celebration of the International Day of Monument Protection eminent monument conservators were awarded for services rendered in the field of protecting national cultural heritage, as well as for their studies and scientific activity.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2012, 31; 157-162
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adaptacja Dworca Morskiego w Gdyni na Muzeum Emigracji
Transformation of the Sea Terminal in Gdynia into the Museum of Emigration
Autorzy:
Hirsch, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063936.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:
modernizm
architektura
zabytki
ochrona zabytków
Gdynia
modernism
architecture
monuments
monument protection
Opis:
Artykuł dotyczy adaptacji historycznego Dworca Morskiego w Gdyni na Muzeum Emigracji. Budynek został zaprojektowany i zbudowany w latach 30. XX w. i jest wybitnym dziełem architektury modernistycznej. Budynek zlokalizowany na sztucznym pirsie portowym, służył do obsługi ruchu pasażerskiego i towarowego linii oceanicznych m.in. do Nowego Jorku. W 1943 r. budynek został częściowo zniszczony w czasie nalotu i nie odbudowano go już w pełnym kaształcie. Po II wojnie światowej budynek służył różnym celom, ale już nie odzyskał dawnej świetności.W 2012 roku narodziła się idea utworzenia w Gdyni Muzeum Emigracji. Projekt koncepcyjny zakładał odbudowę w nowoczesnej formie, zniszczonych w czasie wojny części budynku oraz rekonstrukcję wystroju wnętrz. Muzeum otwarto w 2016 r., a w następnym roku inwestycja została wyróżniona główną nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w konkursie "Zabytek zadbany".
The article concerns the adaptation of the historic Gdynia Sea Terminal into the Emigration Museum. The building was designed and built in the 1930s and is an outstanding work of modernist architecture. The building is located on an artificial pier of a marine harbour. It was used to handle passenger and cargo traffic sailing to, among others, New York. In 1943 the building was partially destroyed during an air raid and was not fully rebuilt. After World War II the building served various purposes, but has not regained its former glory. In 2012 the idea of creating an Emigration Museum in Gdynia was born. The conceptual design assumed reconstruction, in modern form, of parts of the building destroyed during the war and reconstruction of the interior design. The museum opened in 2016, and the following year the project was awarded the main prize of the Minister of Culture and National Heritage in the competition "Monument well taken care of".
Źródło:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2020, Nr 9; 43--56
2543-6422
Pojawia się w:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakłady „Telefunkena” na warszawskim Kamionku, cz. I
“Telefunken” factory in Kamionek in Warsaw, p. I
Autorzy:
Dąbrowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217200.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Warszawa
Telefunken
zabytki techniki
ochrona zabytków
Warsaw
technology monuments
monument protection
Opis:
Krajowe Towarzystwo Telefunken Sp. z o.o. zostało założone w Warszawie w 1933 r. Od początku swego istnienia rozwijało się bardzo dynamicznie, w związku z czym kilkakrotnie zmieniało swoją siedzibę, wynajmując coraz to większe pomieszczenia, kolejno przy ul. Polnej, Długiej i Rakowieckiej. Ostatecznie siedziba firmy – przekształconej na początku 1938 r. w Krajowe Zakłady Telefunken S.A. – została przeniesiona na ul. Owsianą 14 na Kamionku (Praga-Południe), gdzie w 1937 r. zakupiono dużą działkę ze zbudowaną cztery lata wcześniej nowoczesną halą fabryczną. W tym samym roku wzniesiono – według projektu Lucjana Krongolda – budynek administracyjny oraz zabudowania pomocnicze (m.in. garaże), dopełniając całości zabudowy zakładów. W tym miejscu firma funkcjonowała do 1939 r., opracowując i wypuszczając, wyłącznie na rynek krajowy, 44 modele nowoczesnych aparatów radiowych. Wyróżniały się one wysoką jakością wykonania, nowoczesnym wzornictwem i zastosowaniem wysokiej jakości materiałów (np. egzotyczne drewno na skrzynki aparatów). KT Telefunken prowadziło dobrze zaplanowaną akcję reklamową w gazetach codziennych i czasopismach na terenie całego kraju, szczególnie aktywnie w stolicy. Uczestniczyło także w licznie organizowanych ogólnokrajowych i branżowych targach. Działalność KT Telefunken została przerwana po wybuchu wojny, zaś teren fabryki przy ul. Owsianej zakupił Adam Pakulski, prowadząc tu działalność swojej Wytwórni Konserw, Marmolady i Przetworów Spożywczych „Wanda”, aż do znacjonalizowania zakładu w 1950 r. Po 1953 r. w obiektach fabrycznych przy ul. Owsianej 14 mieściła się filia rembertowskich zakładów mięsnych, a następnie biura i hotel dla szwaczek Zakładów Odzieżowych „Cora”. Po likwidacji tych ostatnich w latach 90. XX w. zabudowania fabryczne zostały porzucone i do dziś nie są użytkowane, ulegając coraz głębszej degradacji.
The National Association Telefunken LLC was founded in Warsaw in 1933. Since the beginning of its existence it developed very dynamically, because of which it moved its headquarters several times, renting ever-larger rooms subsequently in Polna, Długa and Rakowiecka streets. Finally, the head offices of the company – at the beginning of 1938 transformed into National Company Telefunken JSC – were moved to 14 Owsiana Street in Kamionek (Praga-South), where in 1937 a large parcel of land was purchased with a modern built four years earlier industrial building. In the same year, and administrative building and auxiliary buildings (e.g. garages) were erected – according to the project by Lucjan Krongold – to complete the factory complex. There the company functioned until 1939, making and releasing solely on the domestic market 44 models of modern radio sets. They were distinguished by their high quality of workmanship, latest designs and the use of high-quality materials (e.g. exotic wood used for radio cases). KT Telefunken launched a carefully planned advertising campaign in dailies and periodicals all over the country, and especially actively in the capital. They also participated in numerous organised all-Poland and trade fairs. The functioning of KT Telefunken ended after the outbreak of the war, and the factory property in Owsiana Street was purchased by Adam Pakulski, who ran here his Canned Goods, Marmalade and Foodstuffs Manufacture “Wanda” until it became nationalised in 1950. After 1953, the factory buildings at 14 Owsiana Street housed a branch of the Rembertow meat factory, and later offices and a hotel for seamstresses from the “Cora” clothing factory. After the latter were closed down during the 1990s, factory buildings were abandoned and have not been used until today, more and more falling into ruin.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 51; 7-14
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewidencja zabytków architektury - kilka uwag i pytań w związku z nowelizacją Ustawy z dn. 23 VII 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami
Register of architecture monuments - a few comments and queries in connection with the amendment to the Act from 23.07.2003 concerning monument protection and care for monuments
Autorzy:
Zimna-Kawecka, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217649.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
ewidencja zabytków
ochrona zabytków
opieka nad zabytkami
register of architecture
care of monument
monument protection
Opis:
Artykuł dotyczy problematyki wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków architektury, w związku z nowelizacją ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (dalej: UOZ), która weszła w życie 5 czerwca 2010 r. Zmiany, które zaszły, wprowadzają istotną różnicę w ochronie zabytków, na rzecz gminnej ewidencji. Zabytki w niej istniejące muszą być uzgadnianie w przypadku decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej lub decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego. Mimo to pojawia się szereg pytań, m.in. co do kategorii obiektów uwzględnionych w gminnej ewidencji zabytków, a także ich faktycznego statusu prawnego. Ważnym problemem wśród tych zagadnień jest fakt nieprzystosowania teorii prawa do faktycznych możliwości i praktyki urzędowej. Artykuł porusza też kwestie formalno-techniczne dokumentacji ewidencyjnej i organizacji jej wykonywania. Ewidencja zabytków jest najważniejszym etapem podstawowej ochrony i opieki konserwatorskiej. Na jej podstawie tworzy się obszarowe programy ochrony dziedzictwa, a zgodnie ze znowelizowaną UOZ w końcu służyłyby konserwatorskie mają konkretny oręż do ochrony zabytków nie objętych rejestrem. Stanie się to możliwe o tyle, o ile rozpoznane zostaną w równym czasie wszystkie obiekty na terenie kraju, które w danym momencie znajdują się w kręgu zainteresowania konserwatorskiego. Dlatego również rzetelne podejście do wykonania dokumentacji ma ogromną wagę. Jak pokazuje historia polskiego konserwatorstwa, podobne problemy organizacyjno-prawne były znane w przeszłości.
The article concerns the issue of voivodeship and district registers of architecture monuments, in connection with the amendment to the Monument Protection Act (further: MPA) which came into effect on 5 June 2010. The changes which were made introduce significant differences in monument protection in favour of district register. Monuments entered in it have to be agreed on in case of decisions determining the location of investment of public purpose, decision about conditions of building development, decision about permission for realisation of road investments, decision about determining the location of a railway track or decision about permission for realization of an investment in the form of a public utility airport. Nevertheless several questions have appeared e.g. concerning categories of objects included in the district monument register, and their actual legal status. An important problem of the issue is the fact that the theory of law is not adapted to actual possibilities and office practice. The article touches also on the formal and technical issues of the register documentation and the organization of conducting it. Monument register is the most important stage of the elementary conservation protection and care. Area programs of heritage protection have been created on its basis and, according to the amended MPA, conservation services finally have concrete weapons for protecting monuments not included in the register. It will become possible if all objects which at a given moment are the focus of conservation interest are recognised in the whole country at the same time. That is why an honest approach to carrying out documentation is of enormous significance. As the history of Polish conservation has shown us, similar organization and legislation problems were known in the past.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2010, 28; 78-90
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakter prawny zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów z terenu nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków
Legal Character of Permit to Remove Trees or Shrubs from Area of Property Entered in the Register of Monuments
Autorzy:
Sienkiewicz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806680.pdf
Data publikacji:
2019-11-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wojewódzki konserwator zabytków
ochrona zabytków
ochrona przyrody
provincial monuments conservator
monument protection
nature protection
Opis:
Zezwolenie wydawane przez wojewódzkiego konserwatora zabytków na podstawie art. 83a ustawy o ochronie przyrody jest decyzją administracyjną sformalizowaną w stopniu większym niż wymaga tego art. 107 K.p.a. Charakter prawny zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów z terenu nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków jest niejednoznaczny. Nie da się go bez wątpliwości przypisać do działań z zakresu ochrony zabytków lub działań z zakresu ochrony przyrody. Wiele przesłanek wskazuje na to, że pomimo wydawania zezwolenia przez wojewódzkiego konserwatora zabytków jest to działanie z zakresu ochrony przyrody.
Permission given by provincial monument conservator on the grounds of art 83a The Act of nature protection is an administrative act more formalized than art. 107 Code of Administrative Procedure requires. The legal character of permit to remove trees or shrubs from an area of property entered in the register of monuments is ambiguous. It is impossible to treat such activity merely as an activity of monument protection or merely an activity of nature protection. There are many premises to view such activity as protection of nature despite the fact that permission is given by monuments protection conservator.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2016, 26, 4; 227-248
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcja turystyczna jako czynnik aktywizacji małych miast zabytkowych dawnej Ziemi Krakowskiej w drugiej dekadzie XXI wieku – wybrane problemy
Tourist function as an activating factor in small historic towns in the former Krakow region in the second decade of the 21st century – selected problems
Autorzy:
Kuśnierz, K.
Kuśnierz-Krupa, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218661.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
dziedzictwo kulturowe
ochrona zabytków
turystyka kulturowa
cultural heritage
monument protection
culture tourism
Opis:
Niniejszy artykuł ukazuje bogactwo zasobu zabytków architektury i urbanistyki Ziemi Krakowskiej. Opisane obiekty i zespoły w większości wymagają rewaloryzacji, adaptacji i przystosowania do roli atrakcji turystycznych. Owa rola może pomóc w aktywizacji zaniedbanych i zubożałych ośrodków, a także przyczynić się do rozwoju ich gospodarki i infrastruktury.
This article presents the vast range of monuments of architecture and urban design in the Krakow region. The majority of described objects and complexes require revalorisation and adaptation for their role as tourist attractions. That role could help in activating neglected and impoverished centres, and contribute to the development of their economy and infrastructure.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2015, 42; 61-70
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Parki, ogrody oraz inne formy komponowanej zieleni – warunki brzegowe współczesnych interwencji
Parks, Gardens and Other Forms of Composed Greenery - Boundary Conditions for Contemporary Interventions
Autorzy:
Sikora, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2172441.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:
historyczne ogrody
parki historyczne
restauracja zabytków
ochrona zabytków
historical parks
historical gardens
monument restoration
monument protection
Opis:
W artykule omówiono zasób polskich parków i ogrodów zabytkowych oraz stan ich zachowania. Podkreślono, że specyfika tej części dziedzictwa kulturowego wynika między innymi z wysokiego udziału tworzywa roślinnego (materii żywej) oraz niskiej trwałości substancji zabytkowej. Scharakteryzowano najczęściej występujące zagrożenia oraz sformułowano podstawowe zasady i warunki brzegowe dla ochrony, konserwacji oraz adaptacji do nowych funkcji dla tej grupy zabytków. Wskazano, że zakres powyższych działań powinien wynikać z przepisów prawa oraz dokumentów doktrynalnych. Omawiane zagadnienia zilustrowano polskimi i zagranicznymi przykładami - zarówno pozytywnymi, jak i negatywnymi. W podsumowaniu artykułu określono obszary, w jakich należałoby w pierwszej kolejności wzmocnić działania na rzecz ochrony i konserwacji tej grupy zabytków.
The article discusses the resources of Polish parks and historic gardens and their state of preservation. It was emphasized that the specificity of this part of cultural heritage is due to, among others, high share of plant material (living matter) and low durability of historic substance. The most frequent threats were characterized, and the basic principles and basic conditions for the protection, conservation and adaptation to new functions for this group of monuments were formulated. It is indicated that the range of these activities should result from the law and doctrinal documents. The discussed issues are illustrated with Polish and foreign examples - both positive and negative. The article concludes by specifying the areas in which the activities for the protection and conservation of this group of monuments should be strengthened.
Źródło:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2021, 11; 143--160
2543-6422
Pojawia się w:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziedzictwo przemysłu – dziedzictwo niechciane – dziedzictwo nieznane
Industrial heritage - unwated heritage - unknown heritage
Autorzy:
Dąbrowski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113861.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:
przemysł
ochrona zabytków
rewitalizacja
rewaloryzacja
zabytek techniki
technical monuments
industry
monument protection
revitalization
revalorization
Opis:
Dziedzictwo przemysłowe jest często traktowane jako gorsza kategoria samego dziedzictwa. Przyczyny takiego stanu rzeczy powinno doszukiwać się w braku niezbędnej wiedzy technicznej ("komponent techniczny") i niezrozumieniu wartości dziedzictwa przemysłowego. Konsekwencją tego jest akceptowane, a nawet celowe przemieszczenie. Każda próba opisania dziedzictwa przemysłowego przy pomocy podejścia naukowego jest błędem, ponieważ to "komponent techniczny " badań wskazywane jest jako kluczowy dla określenia wartość dziedzictwa przemysłowego. Pozwala to zrozumieć zależność między kształtem, formą i umiejscowieniem budynków przemysłowych z ich maszynami i urządzeniami technologicznymi, a także związek między układem przestrzennym kompleksu przemysłowego a wymaganiami komunikacyjnymi wewnątrz zakładów przemysłowych i jego połączenie ze światem zewnętrznym. Dziedzictwo przemysłu regulują cztery podstawowe kierunki zmian: - Rewitalizacja, - Restauracja, - Porzucenie, - Likwidacja. Rewitalizacja lub restauracja często odbywa się w sposób najbardziej brutalny – wyburzenie wszystkiego, co jest historyczną pozostałością po fabrycznym układzie i budowa centrum handlowego w tak "wyczyszczonym" miejscu. Ponadto, stara nazwa taka jak "drukarnia", "browar", "manufaktura" jest często zachowywana. Istnieją również pozytywne przykłady rewitalizacji, np. właściwe podejście do autentyczności historycznej konstrukcji przemysłowej. Porzucenie i likwidacja zaprzeczają prawu istnienia dziedzictwa przemysłowego, zmniejszając jego wartość.
Industrial heritage is often treated as a worse category of heritage itself. The cause of this state of affairs should be seen in the lack of necessary technical knowledge (“technical component”)and misunderstanding of the value of industrial heritage. The consequence of it is accepted or even intentional displacement. Any attempt to describe the heritage of the industry by using an art historian’s scientific and conceptual approach is a mistake. It is a “technical component” of the research that shows an extremely significant value in the process of the proper recognition of the industrial heritage. It allows to understand the relationship between the shape, form and the location of industrial buildings with their machines and devices conditioned by the nature of the technological process. It also allows to understand the relationship between the spatial layout of the industrial complex and the communication requirements inside the factory and its connection with the outside world. The legacy of industry is governed by four fundamental change’s directions: – revitalization, – restoration, – abandonment, – liquidation. Revitalization or restoration often takes place in the most brutal way – demolition of everything that is a historical remnant of a factory’s layout and the erection of a shopping centre on such a “tidy” site. Furthermore, the old name such as “printing house”, “brewery”, “manufactory” is frequently preserved. There are also positive examples of revitalization, e.g. the right approach to the authenticity of the historic industrial construction. Abandonment and liquidation deny the right of the industrial heritage existence, declining any value of it.
Źródło:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2017, 3; 147-160
2543-6422
Pojawia się w:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyczynek do badań nad historią konserwacji zabytków w Galicji
Contribution to studies on heritage conservation in Galicia
Autorzy:
Mikrut, Agata
Sikorski, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217194.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
konserwacja
ochrona zabytków
inwentaryzacja
dziedzictwo kulturowe
Galicja
conservation
monument protection
survey
cultural heritage
Galicia
Opis:
Świadomość potencjału wynikającego z nierzadko wielowiekowej historii czyniącej obiekt zabytkowy niemym świadkiem minionych wydarzeń wygenerowała potrzebę regulacji zasad dotyczących zagadnienia konserwacji. Podstawą zrozumienia aktualnego systemu ochrony zabytków i fundamentów funkcjonowania instytucji z tym związanych jest dorobek przeszłości i wszystkie czynniki mające wpływ na jego rozwój. Artykuł w sposób chronologiczny prezentuje proces kształtowania się konserwatorstwa w Galicji. Działalność pojedynczych osób, a następnie organizacji wywodzących się z tego terenu stała się podstawą wypracowania prawnego systemu opieki nad zabytkami. Głównym celem podjętych badań było przedstawienie oraz analiza złożonego i wielowątkowego zagadnienia dotyczącego zasad i metod konserwatorskich ukształtowanych w południowo-wschodniej Polsce.
Awareness of the potential arising from a structure’s history that is often many centuries long and that makes the structure a silent witness to past events, has generated a need to regulate the principles of conservation. It is the work of the past that forms the basis for understanding the current monument protection system and the foundation of the operation of its associated institutions together with the sum of factors that affected its development. This paper chronologically presents the general process of the evolution of conservation in Galicia together with the associated subject matter. The work of individuals and later organizations active in the region became the seed for formulating a legal system of monument preservation. The main goal of this study was to present and analyze the complex and multi-threaded issue of conservation methods and principles that were shaped in south-eastern Poland.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2020, 62; 16-27
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona dziedzictwa kulturowego a ochrona środowiska przyrodniczego – uwagi na tle regulacji dotyczących ochrony i kształtowania krajobrazów kulturowych
Protection of cultural heritage and the natural environment – comments with regard to the regulations on the protection and shaping of cultural landscapes
Autorzy:
Fogel, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352188.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
krajobraz kulturowy
ochrona zabytków
ochrona przyrody
planowanie przestrzenne
cultural landscape
monument protection
natural environment protection
spatial planning
Opis:
Autorka artykułu podejmuje zagadnienie przenikania się regulacji prawnych dotyczących ochrony środowiska oraz ochrony dziedzictwa kulturowego i odnosi je do regulacji prawnych dotyczących krajobrazu kulturowego. Potrzeby zarówno ochrony dziedzictwa kulturowego, jak i ochrony przyrody, mimo że są emanacją interesu publicznego, wymagają szczególnych regulacji. Samo pojęcie krajobrazu kulturowego zawiera w sobie elementy i przyrodnicze, i zabytkowe, co stwarza nową, autonomiczną wartość. To wręcz modelowy przykład materii wymagającej spójnych i umacniających się nawzajem regulacji prawnych, jeżeli ma być osiągnięty założony cel. Przedmiotem niniejszego artykułu jest więc analiza prawnych regulacji dotyczących ochrony i kształtowania krajobrazów kulturowych, ich osadzenia w prawie ochrony zabytków oraz powiązań z innymi przepisami. Na podstawie tej analizy dokonano oceny skuteczności przyjętych rozwiązań, a także sformułowano wnioski de lege ferenda.
The author of the article addresses the issue of the overlapping of the legal regulations relating to the protection of natural environment and cultural heritage, and relates them to the legal regulations on the cultural landscape. Although emanating from public interest, both the protection of cultural heritage and of the natural environment require specific regulations. The very concept of cultural landscape includes both natural and historic elements which creates a new, autonomous value. It is a model example of a matter that requires legal regulations that are coherent and mutually reinforce each other if the stated objective is to be achieved. The subject of this article, therefore, is an analysis of the legal regulations on the protection and shaping of cultural landscapes, their incorporation into the law on the protection of monuments and their interrelationship with other laws. Based on this analysis, the effectiveness of the solutions adopted is evaluated, and de lege ferenda conclusions are drawn up.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2023, 2; 83-97
0029-8247
2956-6606
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Protection and renovation of public areas in a modernist city – the case of three streets in the historic city centre of Gdynia
Ochrona i rewaloryzacja przestrzeni publicznych miasta modernistycznego na przykładzie trzech ulic zabytkowego śródmieścia Gdyni
Autorzy:
Hirsch, Robert
Łozowska, Celina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27323768.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:
Gdynia
public areas
modernism
monument protection
historic monuments
przestrzenie publiczne
modernizm
ochrona zabytków
pomnik historii
Opis:
The paper concerns issues related to the preservation and restoration of public space in Gdynia city centre designed and built mainly in the 1920s and 1930s. In 2007, major part of the city centre was entered in the register of monuments as a historic complex of urban architecture. Moreover, in 2015, the area was declared a Monument of History. The renovation protection of a complex of urban architecture covers the historic buildings, but also, among others, includes the protection of public space that is an integral part of the historic complex. Therefore, the preservation of the historic shape and design of public space in the centre of Gdynia is one of the key conservation tasks and since the protection of this type of space in the relatively young historic centres that are less than 100 years old is a new issue, as viewed from the conservational perspective, it is therefore worth analyzing. The issues of protection and restoration of public space in the centre of Gdynia have been exemplified by three historic streets, built in the late 1920s, that are located within the historic complex entered in the register of monuments and that have been the subject of varying restoration investments in the few recent years. The streets differ in terms of historic conditions, renovation requirements, social expectations and investment plans and at the developmental stage of the investment all these factors lead to different assumptions and approaches, bringing, in each case, different results.
Artykuł dotyczy problematyki zachowania i rewaloryzacji przestrzeni publicznych w śródmieściu miasta Gdyni, zaprojektowanym i zbudowanym w głównej mierze w latach 20. i 30. XX w. Znaczna część zespołu śródmieścia została w 2007 r. wpisana do rejestru zabytków jako historyczny układ urbanistyczny. Dodatkowo w 2015 r. obszar ten uznano za Pomnik Historii. Ochrona konserwatorska układu urbanistycznego obejmuje nie tylko historyczną zabudowę, ale także m.in. ochronę przestrzeni publicznych, które stanowią integralną część zespołu zabytkowego. W związku z tym zachowanie historycznego ukształtowania i wystroju przestrzeni publicznych śródmieścia Gdyni, jest jednym z kluczowych zadań konserwatorskich związanych ze sprawowaną ochroną. Ochrona tego rodzaju przestrzeni w stosunkowo młodych ośrodkach zabytkowych liczących mniej niż 100 lat, czyli takim jak śródmieście Gdyni, jest z konserwatorskiego punktu widzenia zagadnieniem nowym i dlatego wartym analizy. Problematykę ochrony i rewaloryzacji przestrzeni publicznych śródmieścia Gdyni przedstawiono na przykładzie trzech wybranych, historycznych ulic, ukształtowanych pod koniec lat 20. XX w. Wszystkie trzy są położone na terenie wpisanym do rejestru zabytków i były w ostatnich kilku latach obszarem inwestycji remontowych w różnej skali. Ulice te natomiast różnią się m.in. tym, że w przypadku każdej z nich inne były uwarunkowania historyczne, wymogi konserwatorskie, oczekiwania społeczne i także plany inwestycyjne. Te wszystkie czynniki sprawiły, że już na etapie projektu inwestycji przyjęto różne założenia i sposoby podejścia do tych przedsięwzięć, a więc w każdym z przypadków inny jest też uzyskany rezultat.
Źródło:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2023, 15; 125--143
2543-6422
Pojawia się w:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reprezentatywne czy wyjątkowe – dylematy ochrony dziedzictwa 2. połowy XX wieku
Representative or unique – dilemmas in protecting architecture of the 2nd half of the 20th century
Autorzy:
Siwek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218012.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
ochrona zabytków
wartościowanie
doktryna konserwatorska
architektura powojenna
monument protection valuation
conservation doctrine
post-war architecture
Opis:
A. Riegl stwierdził, że każde ludzkie dzieło posiada wartość historyczną, co czyni je potencjalnym zabytkiem. Myśl tę potwierdzono w Karcie Weneckiej, gdzie stwierdzono: Pojęcie zabytku rozciąga się również na skromne obiekty, które z upływem czasu nabrały znaczenia kulturalnego. Echem tych sformułowań jest egalitaryzm ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, według której zabytkiem może być to, co jest świadectwem minionej epoki oraz ma wartości historyczne, artystyczne i naukowe. Dla dzieł 2. połowy XX wieku (przynajmniej do 1989 r.) nie ma barier chronologicznych uznania za zabytek w myśl ustawy o ochronie zabytków, a zarazem jest to praktycznie jedyna skuteczna forma ochrony. Przy bogactwie zasobu pojawia się refl eksja o konieczności wyboru przedmiotu ochrony. Pytanie, czy chronić np. „blokowiska”, jest trudnym wyzwaniem dla służby konserwatorskiej. Wymusza weryfikację doktryny i kryteriów wyboru obiektów chronionych, skupienie się na dziełach wyjątkowych, kosztem liczebności powtarzalnych.
A. Riegl claims that all man-made works have historical value which makes them potential monuments. The idea was confirmed in the Charter of Venice, which states: the concept of monument also applies to modest objects which, in the course of time, have acquired cultural significance. Those words were echoed in the egalitarian Monument Protection Act according to which everything that bears evidence of a bygone era and represents historic, artistic and scientific values may be a monument. For the works of the 2nd half of the 20th century (at least until 1989) there are no barriers of chronological recognition as monuments under the Monument Protection Law. This is the only effective form of monument protection. With the wealth of resources, there appears the need to reflect on the selection of protected objects. The question whether to protect serial houses is a difficult challenge for conservation officials. It demands verifying the doctrine, clarifying the criteria for the selection of protected buildings, focusing on exceptional objects at the expense of limiting the number of repetitive works.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 49; 125-133
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Preservation of monuments of modern architecture in Ukraine (1990–2010)
Ochrona zabytków architektury nowoczesnej na Ukrainie (1990–2010)
Autorzy:
Antonenko, Nadiia
Deriabina, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217816.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
monument protection activity
Ukrainian Modernism
the monument of modern architecture
Derzhprom
DOCOMOMO
działania konserwatorskie
modernizm ukraiński
zabytek architektury
nowoczesnej
Derzprom
Opis:
This paper provides a historical and genetic analysis of organizational efforts of the professional community and the public, which were aimed at preserving the monuments of Ukrainian architecture of the twentieth century, and reconstruction of the process of formation of activities that unfolded during the period between the 1990s and the 2010s. The conditions of its development and the main reasons for the stagnation of the processes are clarified: delay in several reforms related to the general development of the system of architectural and urban planning. The determined driving forces of the process are public authorities interested in the implementation of image projects, the research community, public activists, relevant international organizations. The periodization has been worked out, five stages of formation of the practice have been singled out, which differed from each other in the following essential features: support from the authorities, degree of involvement of the public, research community and international organizations, the scale of extension and performance results. The promising areas of development of monument protection activity in Ukraine concerning the preservation of modern architecture are offered: conducting research, popularization of modern architecture, development of municipal programs, decentralization of processes, implementation of international standards, development of themed educational programs.
Artykuł przedstawia historyczną analizę oraz genezę działań organizacyjnych społeczności zawodowych i społeczeństwa, których celem było zachowanie zabytków ukraińskiej architektury XX wieku oraz rekonstrukcja procesu formacji działań, a które miały miejsce w okresie pomiędzy latami dziewięćdziesiątymi XX wieku i drugą dekadą XXI wieku. Warunki ich rozwoju oraz główne przyczyny stagnacji tych procesów zostały wyjaśnione opóźnieniem wielu reform związanych z ogólnym rozwojem systemu planowania architektonicznego i urbanistycznego. Ustalone siły napędowe procesu to władze publiczne zainteresowane realizacją projektów o charakterze wizerunkowym, środowisko badawcze, aktywiści publiczni oraz odpowiednie organizacje międzynarodowe. Przedstawiono periodyzację obejmującą 5 etapów formowania się praktyki, które różnią się między sobą następującymi cechami: poparciem władz, stopniem zaangażowania społeczeństwa, społeczności badawczej oraz organizacji międzynarodowych, skalą zasięgu i efektywnością. Istnieją obiecujące obszary dla rozwoju działalności konserwatorskiej na Ukrainie odnośnie do ochrony nowoczesnej architektury: prowadzenie badań, popularyzacja nowoczesnej architektury, rozwój programów miejskich, decentralizacja procesów, wprowadzanie międzynarodowych standardów, rozwój tematycznych programów edukacyjnych.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2020, 62; 7-15
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan badań nad dokumentacją zabytków powiatu bielskiego. Recenzja: Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 12: Województwo podlaskie (białostockie), z. 4: Powiat bielski, red. M. Zgliński, oprac. Z. Michalczyk, D. Piramidowicz, K. Uchowicz, M. Zgliński, Warszawa 2019, t. 1, s. 324, il. 80; t. 2, il. 1427.
State of research on the documentation of monuments in Bielsk County. Review: Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 12: Województwo podlaskie (białostockie), z. 4: Powiat bielski [A Catalogue of Artistic Monuments, vol. 12: Podlaskie (Białystok) Voivodeship, no. 4: Bielsk County], ed. M. Zgliński, Z. Michalczyk, D. Piramidowicz, K. Uchowicz, M. Zgliński, Warszawa 2019, vol. 1, p. 324, il. 80; vol. 2, il. 1427.
Autorzy:
Danieluk, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945316.pdf
Data publikacji:
2021-04-01
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
powiat bielski
ochrona zabytków
architektura kościelna
archeologia prawna
Bielsk County
monument protection
sacral architecture
legal archeology
Opis:
Artykuł stanowi krytyczną analizę dwutomowej publikacji: Katalog zabytków sztuki. Województwo podlaskie (białostockie). Powiat bielski, wydanej w ramach serii: „Katalog Zabytków Sztuki w Polsce” przez Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk. Artykuł ma na celu zaprezentowanie zawartości Katalogu oraz ocenę jego przydatności do dalszych, szczegółowych badań nad historią regionalną. Autor zwraca uwagę na wysoki poziom merytoryczny recenzowanej pracy, w której wykorzystano bogaty materiał źródłowy pozyskany dzięki kwerendzie przeprowadzonej w zasobach archiwów krajowych (np. Archiwum Państwowe w Białymstoku), zagranicznych (Rosyjskie Państwowe Archiwum Historyczne w Petersburgu) oraz w innych instytucjach kultury (np. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Białymstoku). W opracowaniu Katalogu skorzystano również z licznych naukowych monografii, artykułów i opracowań obejmujących ponad 300 pozycji bibliograficznych. Do walorów Katalogu, oprócz aparatu naukowego, należy wysoka jakość edytorska. Katalog prezentuje bogaty materiał ilustracyjny opatrzony szczegółowymi opisami w postaci rysów historycznych siedemdziesięciu dwóch miejscowości wraz z charakterystyką znajdujących się tam obiektów zabytkowych zobrazowanych na 1427 kolorowych fotografiach. Autor poszerza informacje na temat niektórych obiektów zabytkowych opisanych w Katalogu, wykorzystując do tego archiwalia przechowywane w zasobie Archiwum Państwowego w Białymstoku. Są to m.in. XX-wieczne fotografie przedstawiające ratusz w Bielsku Podlaskim oraz dokumentacja aktowa dotycząca stanu technicznego Kościoła p.w. Matki Boskiej z Góry Karmel w Bielsku Podlaskim po pierwszej wojnie światowej. Omówiony artykuł recenzyjny w syntetyczny sposób prezentuje potencjalnemu czytelnikowi treść Katalogu. Podkreśla również jego naukową przydatność dla historyków sztuki i prawa oraz regionalistów.
This paper constitutes a critical analysis of a two-volume publication: Katalog zabytków sztuki. Województwo podlaskie (białostockie). Powiat bielski [A Catalogue of Artistic Monuments. Podlaskie (Białystok) Voivodeship. Bielsk County], published in a series “A Catalogue of Artistic Monuments in Poland” by the Institute of Art at the Polish Academy of Sciences. The author of this article presents the contents of the Catalogue and evaluates its usefulness for further, detailed research on regional history. He draws attention to a high substantive level of the reviewed work which was based on rich source material acquired by means of queries conducted in the Polish archives (e.g., State Archives in Białystok), foreign ones (Russian State Historical Archive in St. Petersburg), and other cultural institutions (e.g. Voivodship Office for the Protection of Historical Monuments in Białystok). The Catalogue also uses data from numerous scientific monographs, articles, and elaborations containing over 300 references. One of its assets, apart from the scientific content, is high editorial quality. The Catalogue presents rich illustrative material provided with detailed descriptions in the form of historical outlines of seventy-two settlements with the characteristics of included monuments, depicted in 1,427 colourful photographs. The author expands information on some of the monuments described in the Catalogue using archive materials stored in the National Archives in Białystok. These are e.g.: 20th-century photographs showing the town hall in Bielsk Podlaski and archival files on the technical condition of the Church of the Blessed Virgin Mary from Mt. Carmel in Bielsk Podlaski after the First World War. The potential reader of the discussed review article is offered a synthesis of the Catalogue’s contents. It also highlights its scientific usefulness for art historians and regionalists.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2020, 19, 2; 473-491
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakłady „Telefunkena” na warszawskim Kamionku, cz. II
“Telefunken” factory in Kamionek in Warsaw, p. II
Autorzy:
Dąbrowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217791.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Warszawa
Telefunken
budownictwo przemysłowe
zabytki techniki
ochrona zabytków
Warsaw
industrial buildings
monuments of technology
monument protection
Opis:
Zespół zabudowy przemysłowej przy ul. Owsianej 14 na warszawskim Kamionku składa się z trzech zasadniczych elementów: budynku biurowego usytuowanego wzdłuż ul. Owsianej, budynku produkcyjnego w głębi działki oraz pozostałości budynku kotłowni wraz z kominem, obniżonym o połowę po rozbiórce w końcu 2015 r. Całość dopełnia wąski zrujnowany budynek usytuowany wzdłuż wschodniej granicy działki. Budynek biurowy wzniesiony został w 1937 r. jako prostokątna w rzucie, dwukondygnacyjna budowla. W wyniku przebudowy w latach 1940–1941 budynek powiększono od strony północnej o „ścięty” bok usytuowany wzdłuż pierwotnej granicy działki, a także podwyższono go do pięciu kondygnacji. Budynek ma konstrukcję żelbetową, szkieletową, wypełnioną cegłą pełną ceramiczną. Charakteryzuje się prostymi, wieloosiowymi dłuższymi elewacjami, w których wyodrębniają się: wjazd na teren zakładu i klatka schodowa (w elewacji tylnej). Budynek produkcyjny – podobnie jak biurowy – wzniesiono w 1933 r. w konstrukcji żelbetowej, szkieletowej, wypełnionej cegłą pełną ceramiczną. Budynek ma wieloosiowe elewacje z dwoma wyraźnie zaakcentowanymi osiami mieszczącymi klatki schodowe. Budynek kotłowni został wzniesiony najpóźniej – w wyniku rozbudowy zakładów zapoczątkowanej w 1940 r. Był to budynek parterowy, jednoprzestrzenny, wzniesiony z cegły pełnej ceramicznej, od zewnątrz licowanej (jak pozostałe budynki zakładów) szarą cegłą cementową. Nakryty był dachem krążynowym krytym papą. Obok wzniesiony został wysoki, smukły, ceglany komin. Wszystkie budynki miały elewacje licowane szarą cegłą cementową – podobnie jak obiekty innych zakładów przemysłowych na Kamionku wznoszonych w okresie międzywojennym – Państwowych Zakładów Tele- i Radiotechnicznych czy Fabryki Aparatów Elektrycznych Kazimierza Szpotańskiego. Obiekty dawnych Krajowych Zakładów Telefunken SA są nieużytkowane od lat 90. XX w. Pomimo ujęcia ich w gminnej ewidencji zabytków Miasta st. Warszawy oraz ochrony uwzględnionej w projekcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jedynie nadanie im nowej funkcji i poddanie kompleksowej rewaloryzacji uchroni je od całkowitej zagłady. A są one w chwili obecnej jednymi z nielicznych materialnych świadków bujnego rozwoju przemysłu na Kamionku w okresie międzywojennym.
The industrial building complex at 14 Owsiana St. in the Kamionek district in Warsaw consists of three fundamental elements: the office building located along Owsiana St., the production building deeper into the plot and relics of the boiler house with the chimney that is half its original height after the demolition at the end of 2015. The whole is completed with the narrow ruined building situated along the east border of the plot. The office building was erected in 1937 as a two-storey construction on a rectangular plan. As a result of renovation in the years 1940–1941, on the north side a “truncated” side situated along the original border of the plot was added to the building which was also made five-storey high. The building has a reinforced-concrete framework construction filled in with full ceramic brick. It is characterised by straight, multi-axes longer elevations in which the entrance to the factory and the stairwell (in the back elevation) are clearly distinguishable. The production building – like the office building – was erected in 1933, using the reinforced-concrete framework construction filled in with full ceramic brick. The building has multi-axes elevations with two clearly highlighted axes housing the stairwells. The boiler house was erected last – as a result of expanding the factory – commenced in the year 1940. It was a one storey, open-space building, built from full ceramic brick, on the outside lined (like the remaining factory buildings) with grey cement brick. It had a curved board roof covered with tar paper. Next to it a tall, slender, brick chimney was erected. All the buildings had elevations lined with grey cement brick – similarly to objects of other industrial plants in Kamionek erected during the inter-war period, e.g. National Tele – and Radio-engineering Factory or the Kazimierz Szpotański’s Factory of Electrical Apparatus. The objects of the former National Company Telefunken SA have not been used since the 1990s. Despite being entered in the district monument records of the capital city of Warsaw and protection included in the project of the local spatial development plan, only giving the buildings a new function and subjecting them to complex revalorization will save them from complete destruction. And at the moment, they are ones of the few pieces of material evidence of the vigorous industrial development in Kamionek during the inter-war period.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2018, 54; 121-128
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Najnowsze dokumenty strategiczne określające zmiany w podejściu do modernizacji zabytków w Polsce
The latest strategic documents specifying changes in the approach to the modernization of monuments in Poland
Autorzy:
Pałubska, Katarzyna
Zalasińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2172436.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:
modernizacja zabytku
termomodernizacja zabytków
system ochrony zabytków
modernization of monuments
thermomodernization of monuments
monument protection system
Opis:
Jednym z głównych priorytetów działania wszystkich krajów Unii Europejskiej, w tym również Polski, staje się przeciwdziałanie negatywnym zmianom klimatycznym, poprawa efektywności energetycznej, dostępności infrastruktury transportowej i obiektów publicznych. Wskazane do realizacji w bardzo krótkiej perspektywie czasowej zadania obligują kraje członkowskie UE do opracowania i wdrożenia dokumentów strategicznych, określających sposoby radzenia sobie z pogarszającym się stanem środowiska, infrastruktury i działaniami dyskryminującymi osoby o szczególnych potrzebach. W artykule zostaną omówione najważniejsze strategie, plany, projekty oraz planowane zmiany ustawodawcze mające duży, choć trudny aktualnie do oszacowania, wpływ na ochronę zabytków, m.in. Strategia renowacji budynków, Nowa strategia zmian klimatycznych i ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, Krajowy Program Kolejowy i projekty EU realizowane w ramach wdrażania tych dokumentów w Polsce. Artykuł podejmie polemikę z propozycjami modernizacji i adaptacji zabytków w ramach programów wspomagających realizacje wspomnianych priorytetów, wykazując ich degradacyjny wpływ na zasób zabytkowy i nierealność wdrożenia postulowanych zaleceń w środowisku służb konserwatorskich. Jednocześnie przedstawia alternatywne rekomendacje i możliwości podejścia do problemu, wskazując niewykorzystywany potencjał zabytków, propozycje rozwiązań, których dostrzeżenie w dokumentach strategicznych, popularyzacja, a następnie dofinansowanie ze źródeł alternatywnych, mogłoby przyczynić się do poprawy parametrów jakościowych wskazanych priorytetów.
One of the main priorities of all European Union countries, including Poland, is counteracting negative climate change, improving energy efficiency, accessibility of transport infrastructure and public facilities. Tasks identified for implementation in the very short term oblige EU member states to develop and implement strategic documents, specifying ways to cope with the deteriorating state of the environment, infrastructure and activities that discriminate against people with special needs. The article will discuss the most important strategies, plans, projects and planned legislative changes that have a large, but currently difficult to estimate, impact on the protection of historic buildings, including the Strategy for Rehabilitation of Buildings, the New Climate Change Strategy and the Act on Ensuring Accessibility for Persons with Special Needs, the National Railway Programme and EU projects implemented as part of the implementation of these documents in Poland. The article will undertake polemics with the proposals for the modernization and adaptation of historic buildings within the programs supporting the implementation of the priorities mentioned above, showing their degrading influence on the historic stock and the unrealistic implementation of the postulated recommendations in the environment of conservation services. At the same time, the author presents alternative recommendations and possibilities of approaching the problem, indicating the unused potential of historical buildings and proposing solutions which, if recognized in strategic documents, popularized and then financed from alternative sources, could contribute to improving the quality parameters of the indicated priorities.
Źródło:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2021, 11; 127--142
2543-6422
Pojawia się w:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historical ruins – between conservation doctrine and social acceptance
Historyczne ruiny – między doktryną konserwatorską, a społeczną akceptacją
Autorzy:
Siwek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063930.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:
historical ruins
conservation doctrine
monument protection
castles
social value of a monument
ruiny historyczne
doktryna konserwatorska
ochrona zabytków
zamki
społeczna wartość zabytku
Opis:
From the doctrinal take, ruin is perceived as a full-fledged historical monument representing autonomous values. Highly polemic against the doctrine and theory is the practice expressed in concrete interventions in the substance and surroundings of a historical monument. It can thus be stated that the entire post-war period was one of affirmation and praise of the Rebuilding/Reconstruction/Restoration project. The Rebuild slogan has taken root as a positive and creative idea. In order to implement the doctrinal concept of the protection of ruins, there is a purpose behind restoring the social skill of perceiving the beauty of historical ruins as signs in the landscape. And, there is a purpose in educating the community in terms of to what extent ruins, without a useful function of their own, may be useful or useable anyway – as a regional attraction, a imagination-inspiring magnet attracting tourists. This poses a considerable challenge to experts in cultural goods protection: not only should they demonstrate an in-depth recognition of restoration/conservation doctrines but also render themselves acquainted with information, educational, and negotiation techniques – in order to contribute to the decisions regarding the lot of historical monuments, historical ruins in particular.
W ujęciu doktrynalnym ruina jest postrzegana jako pełnoprawny zabytek, o autonomicznych wartościach. Natomiast charakter wysoce polemiczny z doktryną i teorią ma praktyka wyrażająca się w konkretnych ingerencjach w substancję zabytkową i otoczenie zabytku. Można powiedzieć, że cały okres powojenny, to okres afirmacji, pochwały odbudowy. Hasło odbudowy zakorzeniło się, jako pozytywne i twórcze. Dla realizacji koncepcji doktrynalnej ochrony ruin celowe jest przywrócenie społecznej umiejętności postrzegania piękna ruin historycznych, jako znaków w krajobrazie. Celowe jest edukowanie społeczności na ile ruiny bez własnej funkcji użytkowej mogą być jednak użyteczne, jako atrakcja regionalna, magnes przyciągający turystów i budzący wyobraźnię. To duże wyzwanie dla specjalistów z zakresu ochrony dóbr kultury, którzy nie tylko powinni dogłębnie poznawać doktryny konserwatorskie, rozumieć istotę zabytku, ale także zaznajamiać się z technikami informacyjnymi, edukacyjnymi i negocjacyjnymi, by móc mieć wpływ na podejmowane decyzje o losach kolejnych zabytków, w tym szczególnie ruin historycznych.
Źródło:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2020, Nr 10; 101--114
2543-6422
Pojawia się w:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działania konserwatorskie w ramach programu "100 kamienic" we Wrocławiu na przykładzie osiedla robotniczego przy ul. Chińskiej
Preservation works within the "100 kamienic" (100 tenement houses) program in Wrocław on the example of the workers estate at Chińska street
Autorzy:
Małachowicz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/104648.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
rewitalizacja
ochrona zabytków
badania konserwatorskie
budynki mieszkalne
zasoby komunalne
revitalization
monument protection
conservation research
residential buildings
municipal resources
Opis:
Program 100 kamienic we Wrocławiu jest jedną z udanych prób rewitalizacji zabytkowej architektury na obszarze miasta Wrocławia. Architektura budynków mieszkalnych jest często traktowana utylitarnie i poddawana znacznym uproszczeniom w trakcie remontów i przebudów. Ważnym czynnikiem towarzyszącym rewaloryzacji budynków mieszkalnych są współczesne standardy określone przez przepisy techniczno-budowlane i oczekiwania mieszkańców. Wieloletnie zaniedbania uczyniły z atrakcyjnie położonych lokalizacji miejsca niechętnie uczęszczane przez mieszkańców. Problem uwidoczniły konieczne po powodzi w 1997 roku wyburzenia zaniedbanych budynków. Realizowany przez Zarząd Zasobu Komunalnego program kładł duży nacisk na zachowanie indywidualnej, zabytkowej architektury budynków mieszkalnych. Samorząd wrocławski dostrzegł straty wizerunkowe wynikające z niszczenia zabytkowych budynków i przeprowadził bezprecedensową akcję ich ratowania. Przykładem takiego podejścia do remontowanych obiektów są budynki mieszkalne stanowiące część osiedla robotniczego przy ul. Chińskiej we Wrocławiu, które zostały wyremontowane w 2008 r. Artykuł przedstawia proces ich rewitalizacji oraz zrealizowane w trakcie prac badania i ich wpływ na prace projektowe i budowlane.
Program „100 kamienic” (100 tenement houses) in Wrocław is one of the successful attempts of storical architectures revitalization. The architecture of residential buildings is often treated utilitarian and subjected to considerable simplification during renovation and reconstruction. An important factor accompanying the revitalization of residential buildings are the modern standards set by the law (technical regulations) and the expectations of residents. Long-term negligence has made the attractive place reluctantly attended by the locals. The problem emerged after the 1997 floods demolished neglected buildings. Realized by Zarząd Zasobu Komunalnego program put a lot of emphasis on preserving the individual, historic architecture of residential buildings. Wroclaw self-government saw the losses resulting from the destruction of historic buildings and carried out an unprecedented rescue action. An example of such an approach to refurbished buildings are residential buildings forming part of the workers' settlement at Chińska street in Wroclaw, which was renovated in 2008. The article presents the process of their revitalization and the work carried out during the research and their impact on the design and construction work.
Źródło:
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury; 2017, 64, 3/II; 207-213
2300-5130
2300-8903
Pojawia się w:
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zamek w Kazimierzu Dolnym w świetle badań architektonicznych
The castle in Kazimierz Dolny in the light of architectural studies
Autorzy:
Brykowska, Maria
Wółkowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927180.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
zamek
zabytkowe ruiny
Kazimierz Dolny
badania architektoniczne
konserwacja i adaptacja
castle
historic ruins
architectural research
monument protection and adaptation
Opis:
W artykule przedstawione zostały wnioski z badań architektonicznych wykonanych przez autorów w latach 2010-2013, w powiązaniu z badaniami historycznymi i z wynikami badań archeologicznych. Badania wykonano w Pracowni Rewaloryzacji Architektury „Nowy Zamek” w Warszawie w celu sformułowania wniosków konserwatorskich do projektu stałego zabezpieczenia ruin i zagospodarowania otoczenia. Uzyskane wyniki pozwoliły na przedstawienie w układzie chronologicznym faz budowy i użytkowania zamku od połowy XIV w. do czasów współczesnych. W takim ujęciu opracowane badania in situ oparte na źródłach archiwalnych nie były dotąd publikowane.
The article presents conclusions from architectural research carried out by authors in the years 2010-2013 in conjunction with historical studies and results of archaeological research. The studies were conducted at the “Nowy Zamek” Architecture Revalorisation Studio in Warsaw in order to formulate conservation conclusions for the project of permanent protection of ruins and development of the surroundings. The obtained research results enabled to present phases of construction and functions of the castle from the mid-14th century to contemporary times, in a chronological order. Such in situ research based on archival sources and assuming the discussed perspective has not been published so far.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2018, 1; 7-47
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Redesign project for the Bernardine monastery garden in Kraków, based upon guidelines resulting from its historical modifications and contemporary functional considerations
Projekt rekompozycji ogrodu przyklasztornego oo. Bernardynów w Krakowie przy uwzględnieniu wytycznych wynikających z historycznych przemian oraz współczesnych uwarunkowań funkcjonalnych
Autorzy:
Baster, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/100218.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
Tematy:
monastery
historical Kraków
cultural heritage
monument conservation
monument protection
geometric garden
spatial planning concept
klasztor
historyczny Kraków
dziedzictwo kulturowe
konserwacja zabytków
ochrona zabytków
planowanie przestrzenne
Opis:
Bernardine monastery garden in Kraków boasts a history of several centuries, while the spatial changes that occurred therein have been described and illustrated by many authors. The present state of the compound in question is not contrary to the general principles of monastic gardens’ composition or to historical sources about this particular garden realisation. As a result, it was possible to develop a project for the redesign of the garden (approved by the Małopolska Regional Monument Conservation Authority), under which specific design solutions were adopted, legitimised by the data contained in written sources or resulting from the analysis of the historical plans of the garden.
Celem niniejszej pracy była próba wyznaczenia obszarów predysponowanych do lokowania działalności gospodarczej w powiecie wielickim w oparciu o przyjęty zestaw kryteriów wykluczających oraz analiza ich atrakcyjności inwestycyjnej. Działalność gospodarcza obejmuje swym zagadnieniem obiekty inwestycyjne, mogące negatywnie oddziaływać na środowisko i zdrowie ludzi. Zastosowany zestaw cech przestrzennych wynikał z dostępności pozyskanego materiału i obejmował 39 warstw tematycznych, podzielonych merytorycznie na 12 grup. Dane w postaci map cyfrowych pozyskano z Małopolskiej Biblioteki Cyfrowej. Delimitacji przestrzennej jednostek dokonano za pomocą Systemu Informacji Geograficznej (GIS), w programie MapInfo Professional 8. W wyniku przeprowadzonej delimitacji otrzymano dwie lokalizacje obszarów predysponowanych w obrębie gmin: Gdów i Wieliczka. Uznano, że istnieje możliwość lokowania działalności gospodarczej na wyodrębnionych terenach a wyróżnione lokalizacje charakteryzuje bogata infrastruktura inwestycyjna, świadcząca o ich atrakcyjności gospodarczej.
Źródło:
Geomatics, Landmanagement and Landscape; 2016, 3; 7-19
2300-1496
Pojawia się w:
Geomatics, Landmanagement and Landscape
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Studies of historical modifications to the Bernardine monastery garden in Kraków as the basis for its redesign
Badania historycznych przemian przyklasztornego ogrodu oo. Bernardynów w Krakowie jako podstawa projektu jego rekompozycji
Autorzy:
Baster, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/100587.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
Tematy:
monastery
historical Kraków
monument conservation
monument protection
cultural heritage
geometric garden
garden redesign
klasztor
historyczny Kraków
ochrona konserwatorska
dziedzictwo kulturowe
ogród geometryczny
konserwacja zabytków
rekompozycja
Opis:
Characteristics rules of composition of the Polish monastic geometric gardens, combined with the information on the history and the spatial changes in the Bernardine monastery garden in Kraków and the iconographic research on the discussed garden design, show its clear architectural and landscape character. The study indicates that there are no de facto differences in the views on its original form and underlying principles of composition. The Bernardine monastery garden was similar to other such garden designs in Poland, and its composition was based on the earlier medieval idea of the division of space into quarters planted with trees. Although over the centuries, modifications were made to the course of the borders and the general form of the garden, it remains in the very same location and invariably presents its geometric layout. Currently, the original composition is less intelligible, and the land use is different from the historical one. This fact justifies the need to redesign the garden based on the spatial studies of its historical transformations.
Charakterystyka zasad kompozycji polskich geometrycznych ogrodów klasztornych, połączona z wiadomościami dotyczącymi historii oraz zmian przestrzennych ogrodu OO. Bernardynów w Krakowie oraz badaniami materiałów ikonograficznych dotyczących omawianego założenia, ukazują jego klarowną architektoniczno-krajobrazową postać. Przeprowadzone badania wskazują, iż nie ma de facto rozbieżności w poglądach na temat jego pierwotnej formy oraz podstawowych założeń kompozycji. Ogród klasztoru Bernardynów był podobny do innych tego typu założeń w Polsce, a jego kompozycja była oparta o wcześniejszą, średniowieczną ideę podziału przestrzeni na obsadzone drzewami kwatery. Choć na przestrzeni wieków dokonywano zmian w przebiegu granic oraz ogólnej postaci ogrodu, nieustająco znajduje się on w tej samej lokalizacji i niezmiennie prezentuje geometryczny charakter układu. Obecnie dawny zarys kompozycyjny jest słabiej odczytywalny, zaś sposób zagospodarowania różni się od historycznego; uzasadnia to konieczność wykonania projektu jego rekompozycji na bazie badań przestrzennych przemian ogrodu.
Źródło:
Geomatics, Landmanagement and Landscape; 2016, 2; 7-18
2300-1496
Pojawia się w:
Geomatics, Landmanagement and Landscape
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Role of Polish Armed Forces and Crisis Management System in Cultural Property Protection – review and analysis
Rola Sił Zbrojnych RP i systemu zarządzania kryzysowego w zapewnieniu ochrony dóbr kultury – przegląd i analiza
Autorzy:
Grzebielucha, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29551747.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:
monument protection law
security
armed forces
public administration
international law
prawo ochrony zabytków
bezpieczeństwo
siły zbrojne
administracja publiczna
prawo międzynarodowe
Opis:
Deterring a crisis or war requires the commitment of large forces and resources that may include armed forces, security services or other non-military defense elements. The entire crisis management system is organized by the public administration. A crisis and the threat of war necessitate the implementation of a wide range of tasks aimed at securing life, health and property. Cultural property is a special category of property protected under the Polish legal system. The Republic of Poland undertook to protect it upon accession to the Hague Convention of 1954 on the Protection of Cultural Property in the Time of an Armed Conflict. This international agreement, along with the Polish experiences of the Second World War, laid the foundations for building an efficiently functioning system for the protection of cultural property during an armed conflict. Recent years have brought an increase in global interest in this area. Asymmetric threats against cultural heritage objects forced the involvement of military entities in developing security mechanisms. The author will provide an overview of national institutions tasked with the protection of cultural property in times of peace, assess the quality of these institutions as well as propose de lege ferenda postulates that could improve their functioning.
Czas kryzysu i wojny wymaga dużego zaangażowania sił i środków. Mają one różnorakie pochodzenie – mogą to być siły zbrojne, służby bezpieczeństwa bądź inne pozamilitarne ogniwa obronne. Cały ten system organizowany jest przez administrację publiczną. Kryzys i zagrożenie wojenne wymuszają realizację całego szeregu zadań, których efektem ma być zabezpieczenia życia, zdrowia i mienia. Szczególną kategorią mienia chronionego na podstawie polskiego porządku prawnego są dobra kultury. Do ich chronienia Rzeczpospolita Polska zobowiązała się wraz z przystąpieniem do konwencji haskiej z 1954 r. o ochronie dóbr kultury w czasie konfliktu zbrojnego. Ta umowa międzynarodowa, wraz z polskimi doświadczeniami z II wojny światowej, dała podwaliny pod zbudowanie sprawnie funkcjonującego systemu ochrony dóbr kulturalnych na czas konfliktu zbrojnego. Ostatnie lata przyniosły wzrost globalnego zainteresowania tym obszarem zadań. Zagrożenia asymetryczne wymierzone przeciwko obiektom dziedzictwa kulturowego wymusiły zaangażowanie podmiotów militarnych do kreowania mechanizmów bezpieczeństwa. Autor przedstawi charakter krajowych instytucji realizujących zadania z zakresu ochrony dóbr kultury, które określone są z konwencji haskiej z 1954 roku.
Źródło:
Scientific Journal of the Military University of Land Forces; 2022, 54, 2(204); 256-266
2544-7122
2545-0719
Pojawia się w:
Scientific Journal of the Military University of Land Forces
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W stronę systemu ochrony dziedzictwa kulturowego w Polsce
Building a Cultural Heritage Preservation System in Poland
Autorzy:
Purchla, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/903803.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej
Tematy:
kultura a transformacja
dziedzictwo a rozwój
polityka kulturalna
ochrona zabytków
culture and political transformation
heritage and development
cultural policy
monument protection
Opis:
Transformacja postawiła przed dziedzictwem kulturowym w Polsce nowe wyzwania i nowe zagrożenia. Szerokiej i kompleksowej analizie systemu ochrony dziedzictwa kulturowego w Polsce po roku 1989 zosta! poświęcony raport przygotowany na Kongres Kultury Polskiej, który odbył się w Krakowie we wrześniu 2009 r. Wskazano w nim trzy zjawiska, które znacząco wpłyną na stan zabytków w przyszłości. Są to: narastający z dużym przyspieszeniem proces przekształceń całego zasobu budowlanego, powodujący zwiększanie presji funkcji ekonomicznych na kształt krajobrazu kulturowego; rosnący popyt na dziedzictwo jako konsekwencję ujednolicających skutków globalizacji i ogromnego wzrostu znaczenia gospodarczego turystyki; przeniesienie punktu ciężkości z wartości dziedzictwa na potrzeby społeczeństwa. Tę zmianę sposobu traktowania dziedzictwa można by określić jako zmianę statusu ontologicznego dziedzictwa. Dotychczasowe narzędzia prawne i finansowe przystosowane do "obsługi" systemu statycznego realizowanego w warunkach centralnego sterowania i ekonomii nakazowo-rozdzielczej tworzyły system ochrony zabytków. Dzisiaj stajemy przed pilną koniecznością stworzenia w Polsce systemu efektywnego zarządzania dziedzictwem, który byłby przekonujący dla społeczności lokalnych, stanowiących - wraz z właścicielami i użytkownikami zabytków - podstawowe ogniwa opieki nad dziedzictwem.
After its political transformation, Poland had to face new challenges and threats concerning its cultural heritage. The Congress of Polish Culture, organised in Cracow in September 2009, prepared a comprehensive report on the cultural heritage preservation system in Poland after 1989. The authors of the report indicate three phenomena that can have a significant impact on the future of Polish historical monuments: an accelerating process of transformation of building stock, leading to stronger pressures of economic factors on the cultural landscape; a growing demand for heritage as a backlash against the homogenising effects of globalisation and a result of the increasingly important economic role of tourism; a shift in focus from the value of heritage to the needs of society. This new approach to heritage can be described as a change in its ontological status. The existing legal and financial tools of monument protection were adapted to a static situation typical of a centrally- planned economy and a command-and-quota system. Today, we need to create a new effective programme of heritage management that would satisfy local communities who, together with the owners and users of monuments, are crucial for heritage protection.
Źródło:
Zarządzanie Publiczne / Public Governance; 2010, 2(12); 69-82
1898-3529
2658-1116
Pojawia się w:
Zarządzanie Publiczne / Public Governance
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przywracanie do „życia” obiektów zabytkowych przez inwestorów prywatnych w świetle aktualnych przepisów
Reconstruction and renovation of monuments by private investors and applicable regulations in the investment process
Autorzy:
Fiutak, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1860522.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
Tematy:
ochrona zabytków
obiekt zabytkowy
renowacja zabytków
rewitalizacja zabytków
spuścizna kulturowa
rejestr zabytków
inwestor prywatny
przepis prawny
monument protection
historic building
monument renovation
monument revitalization
cultural heritage
register of monuments
private investor
legal regulation
Opis:
Celem artykułu jest przybliżenie czytelnikowi fragmentu zagadnienia ochrony i opieki nad zabytkami wpisanymi do rejestru zabytków. Ukazuje problematykę skomplikowanego procesu przywracania substancji historycznej do dawnej świetności, jak również trudności we współpracy pomiędzy organami administracji a właścicielami obiektów zabytkowych. W artykule przedstawiono problemy, z którymi mogą spotkać się inwestorzy prywatni, nabywający obiekt wpisany do rejestru zabytków w czasie trwania procesu inwestycyjnego ich utrzymania, renowacji i rewitalizacji. Tematyka poruszona w artykule dotyczy konkretnego przypadku, który daje spojrzenie na brak dialogu pomiędzy uczestnikami procesu inwestycyjnego oraz jego negatywny wpływ na utrzymanie i ochronę spuścizny kulturowej.
The aim of the article is to show the reader a fragment of the issue of the protection and care of monuments. Which are in the register of monuments. It shows the problems of the complicated process of reconstruction of monuments. Difficulties in cooperation between the administration and investors. The article presents the problems faced by private investors and owners of buildings entered in the register of monuments. It shows problems with their maintenance, renovation and revitalization. The subject matter of the article relates to a specific case. It shows the lack of dialogue the parties between the participants of the investment process. It has a negative impact on the maintenance and protection of cultural heritage.
Źródło:
Przegląd Budowlany; 2021, 92, 5-6; 51-53
0033-2038
Pojawia się w:
Przegląd Budowlany
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Meandry organizacyjne służb konserwatorskich w Polsce po 1918 r.
Organizational meanders of conservation services in Poland after 1918
Autorzy:
Oleksicki, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113912.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:
history of historic preservation administration in Poland
protection of monuments and sites
organisation of monument protection
historia administracji ochrony zabytków w Polsce
ochrona zabytków i miejsc
organizacja ochrony zabytków
Opis:
This article briefly describes the history of historic preservation service in Poland after the year 1918. The author attempts to set out justifiable reasons behind the fact that historic preservation service is subordinate to the Minister of Culture and National Heritage. This subordinance was established between World Wars and right after the transformation in 1989, i.e. in the years 1991–1996. After this time, solutions used in socialism were readopted and hence, it was not possible to standardise protection of historic monuments and sites in Poland. The main message emerging from this article is that the bodies of historic preservation service should be subordinate to the General Historic Preservation Officer. Consequently, the structure will become less ambiguous: currently, in terms of merits, Regional Historic Preservation Officers are responsible to General Historic Preservation Officer. In administrative aspects, however, they are subordinate to governors of particular regions.
Źródło:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2016, 1; 93-106
2543-6422
Pojawia się w:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Związki Krakowa i Łucka na przestrzeni wieków XIX i XXI (przyczynek do dziejów służby ochrony zabytków w Polsce w okresie międzywojennym)
Connections between Krakow and Lutsk during the 19th and 20th century (a contribution to the history of monument protection service in Poland during the interwar period)
Autorzy:
Gaczoł, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217224.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
ochrona zabytków
Kraków
Łuck
Dekret o opiece nad zabytkami sztuki i kultury
Lutsk
decree concerning proper care of art and culture monuments
monument protection service
Opis:
31 października 1918 r. ukazał się dekret Rady Regencyjnej o opiece nad zabytkami sztuki i kultury, który jest historycznym aktem prawnym zapoczątkowującym budowę struktur służby ochrony zabytków w odrodzonej Polsce. Istotną rolę w procesie ochrony dóbr kultury w okresie międzywojennym – obok formujących się struktur instytucjonalnych w postaci urzędów wojewódzkich konserwatorów zabytków – odegrały instytucje kultury oraz wybitni historycy, archeolodzy, muzealnicy i konserwatorzy zabytków. Do takich pozarządowych instytucji należało prężnie działające na dawnych Wschodnich Kresach Rzeczypospolitej (obecnie Zachodnia Ukraina) Wołyńskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk i podlegające mu Muzeum Krajoznawcze w Łucku, prastarej stolicy Wołynia, które w maju 2009 r. obchodziło jubileusz 80-lecia działalności.Dzieje Wołyńskiego Muzeum Krajoznawczego, najstarszego i największego spośród muzeów działających obecnie na Wołyniu (Ukraina) oraz głównego muzeum obwodu wołyńskiego są przykładem nieustannej troski o wspólne dziedzictwo Polski i Ukrainy. W artykule – we wstępie – dokonano krótkiego porównania dziejów Łucka i Krakowa. Ukazano cechy wspólne obu miast oraz zasygnalizowano zaistniałe w nich wydarzenia ze wspólnej historii Ukrainy, Litwy i Polski. Na tak zarysowanym tle przedstawiono liczne, interesujące przykłady różnorodnych więzi personalnych, które połączyły w okresie zaborów Wołyń, a w szczególności Łuck, z Krakowem. Więzi te wzmogły się w okresie dwudziestolecia międzywojennego, kiedy Łuck w wol- nej Polsce odzyskał rangę stolicy województwa wołyńskiego. Można wówczas mówić o oddziaływaniu genius loci Krakowa i jednej z najstarszych w tej części Europy wyższej uczelni – Uniwersytetu Jagiellońskiego – na myślicieli politycznych, historyków, archeologów i działaczy kultury, dzia- łających w Łucku i na Wołyniu. Krakowska Alma Mater Jagellonica wpisała się nie tylko w dzieje Pol- ski, ale także krajów ościennych, a Kraków stał się wówczas intelektualnym pomostem pomiędzy Polską a budzącą się do niepodległości Ukrainą. Zasłużeni dla Łucka i Wołynia Wacław Lipiński (1882-1931), Zygmunt Morwitz (1884-1972), Józef Edward Dutkiewicz (1903-1968), Julian Nieć (1908-1939), Jan Fitzke (1909-1940) studiowali w Krakowie i w tym mieście ukształtowali swoje osobowości twórcze. Tadeusz Sulimirski (1898-1983), wybitny polski archeolog był w latach 30. dwudziestego wieku profesorem prehistorii na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, a prowadził badania m.in. także na Wołyniu. W artykule przypomniano, że jubileuszowy roku powstania struktur prawnych ochrony zabytków w Polsce, rok jubileuszu Wołyńskiego Muzeum Krajoznawczego to także rok, w którym mija setna rocznica urodzin Jana Fitzkego, dyrektora tegoż muzeum w latach 1936-1939, pełnego entuzjazmu oraz zapału badacza przeszłości Wołynia, muzealnika i konserwatora zabytków archeologicznych Zamordowany w Katyniu Fitzke, będąc Polakiem – związanym studiami z Krakowem oraz z krakowskim środowiskiem naukowym – należy do historii nauki i kultury dwóch narodów, polskiego i ukraińskiego, zbliżając je i łącząc. Dowodem tego jest, ufundowana z inicjatywy ukraińskich archeologów i historyków, tablica pamiątkowa poświęconą jego pamięci, osłonięta 18 V 2009 r. – w Międzynarodowym Dniu Muzeów – w Łucku, na budynku, który był w czasach jego pracy siedzibą Muzeum Wołyńskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
On 31 October 1918, a decree of the Regency Council was issued concerning proper care of art and culture monuments, which was a historic legal act initiating the structures of landmark protection services in liberated Poland. A vital role in the process of protecting cultural heritage during the interwar period – besides the emerging institutional structures such as offices of voivodeship landmark conservators – was played by cultural institutions and eminent historians, archeologists, museum curators and monument conservators. Such public benefit institutions included the Volyn Society of Friends of Science dynamically operating in the former Eastern Borderlands of the Polish Republic (currently Western Ukraine) and its subordinate Tourism Museum in Lutsk, the historic capital of Volyn, which celebrated its 80th anniversary in May 2009. The history of Wołyńskie Muzeum Krajoznawcze (Volyn Tourism Museum), the oldest and the biggest among the museums currently operating in Volyn (Ukraine) and the main museum of the Volyn district, is an example of continuous care about the common heritage of Poland and Ukraine. In the introduction to the article a brief comparison was made of the history of Lutsk and Krakow. It outlined common features of both cities and highlighted the events from the common history of Ukraine, Lithuania and Poland that took place there. Against the so outlined background, numerous in- teresting examples of personal ties were presented which bound Volyn, and particularly Lutsk, with Krakow during the Partition of Poland. Those ties were further enhanced during twenty years of the interwar period, when Lutsk regained its rank of the capital of Volyn Voivodeship in liberated Poland. One could have talked then about the impact of Krakow genius loci and one of the oldest universities in this part of Europe - Jagiellonian University – on political philosophers, historians, archeologists and cultural activists operating in Lutsk and Volyn. Cra- covian Alma Mater Jagellonica became an inherent part of history, not only in Poland but also in neighbouring countries, and Kraków became an intellectual bridge between Poland and Ukraine awakening to its independence. The most distinguished personages from Lutsk and Volyn, Wacław Lipiński (1882-1931), Zygmunt Morwitz (1884-1972), Józef Edward Dutkiewicz (1903-1968), Julian Nieć (1908-1939) and Jan Fitzke (1909-1940) studied in Krakow and there they formed their creative personalities. Tadeusz Sulimirski (1898-1983), an eminent Polish archeologist, was during the 1930s the Professor of Prehistory at the Jagiellonian University in Krakow, and conducted excavation research also in Volyn. It is recalled in the article that the anniversary of creating legal structures for monument protection in Poland, the jubilee of the Volyn Tourism Museum is also the year in which we celebrate the 100th birthday anniversary of Jan Fitzke, the curator of that museum I the years 1936-1939, an enthusiastic researcher of Volyn’s history, a museologist and a conservator of archeological artefacts. By being a Pole and by his studies connected with Krakow and cracovian scientific circles Fritzke, who was murdered in Katyn, belongs to the history of science and culture of two nations – Polish and Ukrainian – thus bringing them closer and uniting them. The proof of the above is a commemorative plaque dedicated to Jan Fritzke, founded by the Ukrainian archeologists and historians and unveiled on 18 May, 2009 – International Museum Day – in Lutsk, on the building which in his times used to be the seat of the Museum of Volyn Society of Friends of Science.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2009, 25; 122-136
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
JAN KAZIMIERZ JASKANIS (1932–2016) – WSPOMNIENIE SYNA
JAN KAZIMIERZ JASKANIS (1932–2016) – A SON’S MEMORY OF HIS FATHER
Autorzy:
Olaf, Jaskanis, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/433126.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
archeolog
muzeolog
konserwator zabytków
ochrona zabytków
Bałtowie
Muzeum Okręgowe w Białymstoku
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
archaeologist
museologist
monument conservator
monument protection
Balts
Regional Museum in Białystok
State Archaeological Museum in Warsaw
Opis:
A primeval archaeologist (MA 1955, PhD 1971), an organiser of protection for monuments in the Białystok province (1954–1980), Director of the Regional Museum in Białystok (1974–1980) and the State Archaeological Museum in Warsaw (1980–2000). He dealt with archaeology, museology and the protection of monuments. He also popularised related knowledge and linguistic and religious issues. He established the provincial record of archaeological monuments as well as conservation archives, both of which were then developed at the museum. From 1959 to 1975 he was Scientific Secretary to the Yotvingia Scientific Expedition. He was a teacher, an editor and a social activist. He wrote over 200 publications, of which the most important are The funeral rite of the Western Balts at the end of antiquity (Warsaw, 1974); a critical study of Aleksander Brückner’s work Ancient Lithuania: tribes and gods: historical and mythological drafts (Olsztyn, 1979, 1984); Cecele. Ein Gräberfeld der Wielbark-Kultur in Ostpolen (Warsaw, 1996); Krupice. Ein Gräberfeld der Przeworsk- und Wielbark- Kultur in Ostpolen (Warsaw, 2005), Kurgans of leaders of the Wielbark culture at Podlachia (Białystok, 2012); and Switzerland. The cemetery of the Baltic Sudovian culture in north–eastern Poland (Warsaw, 2013). He specialised in researching Roman influence in Central Europe and the prehistory of north–eastern Poland, the culture of Baltic tribes (including the Yotvingians), Baltiysk and the Slavonic border, and in the Przeworsk and Wielbark cultures. He discovered and defined the Cecelska regional group, thus determining the late phase of the Wielbark culture, starting from the early period of Roman influence to its decline as a result of tribal migrations; their kurgans traced the areas of relocation of the Goths and the Gepids from the Baltic Sea to the Black Sea. His successful exhibitions included “The Balts – northern neighbours to the Slavs” (displayed in Austria, Bulgaria, Greece, Lithuania, Italy and Germany several times), “Treasures of primeval Poland” (in Padua, Turin, Aquileia, Schollach) and “The prehistory of Warsaw” (Berlin). He was a member of museum councils as well as the council for museums at the Ministry of Culture and National Heritage.
Archeolog pradziejowy (magister 1955, doktor 1971), organizator ochrony zabytków w woj. białostockim (1954–1980), dyrektor Muzeum Okręgowego w Białymstoku (1974–1980) i Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie (1980–2000). Uprawiał archeologię, muzeologię, ochronę zabytków i popularyzację wiedzy oraz związane z nimi problemy językoznawcze i religioznawcze. Utworzył wojewódzką ewidencję zabytków archeologicznych i archiwum konserwatorskie, rozwijane w muzeum. Sekretarz naukowy Jaćwieskiej Ekspedycji Naukowej (1959–1975). Pedagog, redaktor i społecznik. Autor ponad 200 publikacji, z których najważniejsze to: Obrządek pogrzebowy Zachodnich Bałtów u schyłku starożytności (Warszawa, 1974); krytyczne opracowanie dzieła Aleksandra Brücknera Starożytna Litwa: ludy i bogi: szkice historyczne i mitologiczne (Pojezierze – Olsztyn, 1979, 1984); Cecele. Ein Gräberfeld der Wielbark-Kultur in Ostpolen (Warszawa, 1996); Krupice. Ein Gräberfeld der Przeworsk- und Wielbark-Kultur in Ostpolen (Warszawa, 2005), Wodzowskie kurhany kultury wielbarskiej na Podlasiu (Białystok 2012); Szwajcaria. Cmentarzysko bałtyjskiej kultury sudowskiej w północno-wschodniej Polsce (Warszawa, 2013). Wyspecjalizował się w badaniu wpływów rzymskich w Europie Środkowej i pradziejów północno- wschodniej Polski – kultury ludów bałtyjskich (w tym Jaćwięgów), pogranicza bałtyjsko-słowiańskiego oraz kształtowania się na Podlasiu kultur przeworskiej i wielbarskiej. Odkrył i zdefiniował cecelską grupę regionalną, wyznaczającą późną fazę kultury wielbarskiej, począwszy od młodszego okresu wpływów rzymskich do jej zaniku wskutek wędrówek ludów – jej kurhany wytyczają obszary przesiedlania się Gotów i Gepidów znad Bałtyku nad Morze Czarne. Sukcesem były eskpozycje: „Bałtowie – północni sąsiedzi Słowian” (Austria, Bułgaria, Grecja, Litwa, Szwecja, Włochy i kilkakrotnie w Niemczech), „Skarby Polski pradawnej” (Padwa, Turyn, Akwileja, Schallaburg) i „Pradzieje Warszawy” (Berlin). Członek rad w muzeach i rady ds. muzeów przy ministrze kultury.
Źródło:
Muzealnictwo; 2017, 58; 155-159
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mozolne początki zmagań o ochronę zabytków w Galicji. Rozważania na marginesie najnowszej książki Tadeusza Łopatkiewicza
The Arduous Beginnings of the Struggle for Monument Protection in Galicia. Reflections on the Margins of the Latest Book by Tadeusz Łopatkiewicz
Autorzy:
Laskowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433439.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
conservation of monuments
monument protection system
Ludwik Mieczysław Lubicz Potocki
conservator’s diary
Galicia
Dukla
Iwonicz
Krosno
Odrzykoń
Rymanów
Tadeusz Łopatkiewicz
konserwacja zabytków
system ochrony zabytków
dziennik konserwatorski
Galicja
Opis:
Artykuł zawiera rozważania na temat procesu rodzenia się i powolnego dojrzewania systemu ochrony zabytków w Galicji, jednym z krajów koronnych monarchii habsburskiej, zachodzącego w latach 60. i 70. XIX wieku. Jedną z kluczowym postaci tego czasu był Ludwik Mieczysław Lubicz Potocki, konserwator zabytków działający na terenie Galicji Wschodniej, obejmujący swoim działaniem 49 ówczesnych powiatów politycznych, w tym m.in. miasto Krosno i jego okolice. Punktem wyjścia do rozważań jest najnowsza (wydana w 2022 roku) książka autorstwa Tadeusza Łopatkiewicza poświęcona postaci tego konserwatora i jego działalności na terenie Krosna i okolic. Wspomniana książka przybliża postać samego konserwatora i koleje jego życia (ostatni rozdział), pokazuje tło, na jakim przyszło mu wzrastać, zdobywać wykształcenie i podejmować współpracę w zakresie odkrywania i interpretacji śladów przeszłości (rozdział pierwszy), prezentuje zręby rodzącego się systemu ochrony zabytków w monarchii habsburskiej, w tym w Galicji (rozdział drugi) oraz – co najważniejsze – w oparciu o odnalezione źródła przedstawia i precyzyjnie objaśnia dorobek Potockiego w zakresie urzędowej opieki nad zabytkami Galicji Wschodniej, ze szczególnym uwzględnieniem zabytków Krosna i okolic. Pracę uzupełniają: aneks źródłowy, bibliografia, indeksy i streszczenie w języku angielskim. Publikacja autorstwa Tadeusza Łopatkiewicza, owoc jego wieloletnich badań oraz poszukiwań archiwalnych i bibliotecznych, stanowi istotny przyczynek do nowej syntezy dziejów konserwatorstwa polskiego i ochrony zabytków na ziemiach Polski w XIX wieku. Elementem szczególnie cennym, odnalezionym przez autora książki i wykorzystanym pod kątem badanego miasta i jego okolic, jest Dziennik konserwatorski Potockiego, spisywany w latach 1866–1878, na kartach którego uwidaczniają się wszystkie blaski i cienie pracy ówczesnego konserwatora, znakomicie wydobyte i skomentowane przez Tadeusza Łopatkiewicza. Jest rzeczą konieczną, aby w najbliższym czasie źródło to zostało opublikowane i zinterpretowane w całości, najlepiej dzięki współpracy grona badaczy bliżej zajmujących się w ostatnim czasie osobą Ludwika Mieczysława Lubicz Potockiego, w tym Tadeusza Łopatkiewicza.
The article reflects on the process of birth and slow maturation of the monument protection system in Galicia (one of the crown countries of the Habsburg monarchy), taking place in the 1860s and 1870s. One of the key figures of the time was Ludwik Mieczysław Lubicz Potocki, a conservator active in Eastern Galicia – an area covering 49 political districts of the time, including the town of Krosno and its surroundings. The starting point for the discussion is the latest book (published in 2022) by Tadeusz Łopatkiewicz dedicated to Potocki figure of this conservator and his activities in Krosno and the surrounding area. The book takes a closer look at the figure of the conservator himself and the vicissitudes of his life (the last chapter), shows the background against which he grew up, received his education and began to cooperate in discovering and interpreting traces of the past (chapter one), presents the foundations of the emerging system of historic monument protection in the Habsburg monarchy, including Galicia (chapter two) and, most importantly, based on the archival sources, presents and explains in detail Potocki’s achievements in the official care of historic monuments in Eastern Galicia, with particular emphasis on the monuments of Krosno and the surrounding area. The work is supplemented by a source appendix, bibliography, indexes, and an abstract in English. This publication by Tadeusz Łopatkiewicz, the fruit of his many years of research and archive and library searches, is an important contribution to a new synthesis of the history of the conservation and the protection of historical monuments in the Polish lands in the 19th century. A particularly valuable element, found by the book’s author and used from the perspective of the town and its surroundings under study, is Potocki’s Conservator’s Diary, written down between 1866 and 1878, on the pages of which all the glories and shadows of the conservator’s work of the time are visible, brilliantly brought out and commented on by Tadeusz Łopatkiewicz. It is imperative that this source have to be published and interpreted in its entirety in the near future, preferably through the collaboration of a group of researchers more closely involved in the person of Ludwik Mieczysław Lubicz Potocki in recent times, including Tadeusz Łopatkiewicz.  
Źródło:
Studia Pigoniana; 2022, 5, 5; 229-248
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wartości zabytków epoki modernizmu. Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość
Assessing the value of the modernist epoch monuments. Past, present and future
Autorzy:
Lewicki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217205.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
modernizm
architektura XX w.
ocena wartości
waloryzacja
ochrona zabytków
modernism
architecture of 20th c.
century
historical monuments of the 20th century
assessing the value
valorisation
monument protection
Opis:
W pracy omówiono wszystkie dotychczasowe próby oceny wartości zabytków z XX wieku i wymieniono najważniejsze polskie opracowania dokonujące oceny wartości budowli XX-wiecznych. Przedstawiono też kryteria ochrony architektury opracowane w związku z zapisami wprowadzającymi pojęcie dóbr kultury współczesnej zawarte w uchwalonej w 2003 roku ustawie o planowaniu przestrzennym. W pracy zaproponowano zastosowanie kryteriów oceny wartości budowli XX-wiecznych zgodnych z obowiązującą Ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Byłaby to wartość artystyczna – forma obiektu lub zespołu i jego jakość i oddziaływanie – europejskie, ponadregionalne i lokalne, wartość naukowa – autentyzm idei, materiału, funkcji oraz konstrukcja, materiał, nowatorstwo ponadregionalne i lokalne oraz wartość historyczna – miejsca, ludzi, wydarzeń – europejska, ponadregionalna i lokalna. Zaproponowano też zróżnicowanie wartości zabytków na rangę europejską (ponadkrajową), ponadregionalną i lokalną. W wypadku pojedynczych zabytków konieczne byłoby zastosowanie następujących kryteriów: określenie wartości bezwzględnie chronionych, wartości możliwych do przekształcenia oraz wartości utraconych, koniecznych do odtworzenia/rekonstrukcji. Konieczne byłoby zastosowanie zasady, że im wyższa ranga budowli, tym zakres ochrony jest większy. Podstawę do wyboru wyróżniających się zabytków XX wieku powinny stanowić opracowania źródłowe weryfi kowane przez późniejszą literaturę i współczesne opracowania badawcze. Wybór wyróżniających się budowli XX-wiecznych powinien odznaczać się trzema cechami: powinien być prosty i klarowny przez precyzyjnie określone kategorii oraz operujący możliwie najmniejszą liczbą kryteriów wartościujących, powinien być zgodny z obowiązującym w Polsce prawem i musi dokonywać rzeczywistej selekcji, a nie bezrefl eksyjnie mnożyć kolejne grupy wartościowych zabytków i trudnych do zdefi niowania wartości. Ocena wartości zabytków modernistycznych i wybór budowli najcenniejszych powinny stanowić podstawę do ustalenia różnego zakresu ochrony zabytków z tego okresu. Od kilku lat mówi się o potrzebie oceny wartości polskich zabytków i wydzielenia grup budowli najcenniejszych, które zasługują na pieczołowitą ochronę. Mimo szeregu wypowiedzi na ten temat nie ukazały się dotychczas konkretne propozycje dotyczące zasad kompleksowej ochrony budowli modernistycznych w Polsce.
The work discusses all the attempts at assessing the value of the 20th-century monuments so far and mentions the most important Polish studies aimed at evaluating the 20th-century buildings. It also presents the criteria for architecture protection prepared in relation to regulations introducing the notion of contemporary culture heritage included in the act about spatial planning passed in 2003. The work supports using the criteria for assessing the value of 20th-century buildings in accordance to the currently binding Old Monuments Protection Law. Those would involve artistic value – the form of the object or complex, its quality and impact – European, over-regional and local; scientific value – authenticity of idea, material, function; construction, material, over-regional and local novelty; and historic value – of the place, people, events – European, over-regional and local. It was also suggested to diversify the value of monuments into that of European, over-regional and local rank. In case of individual monuments it would be necessary to apply the following criteria: determining the values absolutely protected, values possible to transform, and values lost but needed to recreate/reconstruct. The rule saying that the higher the rank of the building, the larger the range of protection would have to be applied. The basis for selecting outstanding monuments of the 20th-century should be source documents verified by later literature and current research studies. The selection of outstanding buildings of the 20th century ought to possess three features: it should be simple and clear due to precisely defined categories and using the smallest possible number of evaluating criteria; it should conform with the Polish law; and it must allow for actual selection instead of mindless multiplying of subsequent groups of valuable monuments and values difficult to define. Assessing the value of modernist monuments and selecting the most valuable buildings should constitute the basis for establishing the varying degree of protection for monuments from that period.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 49; 38-50
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stwierdzenie nieważności decyzji o wpisie do rejestru zabytków
Declaration of the invalidity of a decision on entry into the register of monuments
Autorzy:
Brudnicki, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/538988.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
zabytek
zabytek nieruchomy
rejestr zabytków
wpis do rejestru zabytków
stwierdzenie nieważności decyzji administracyjnej
wady nieważności
ochrona zabytków
monument
immovable monument
register of monuments
entry into the register of monuments
declaration of the invalidity of an administrative decision
defects resulting in invalidity
monument protection
Opis:
W niniejszym artykule autor charakteryzuje instytucję stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej, analizując następnie wybrane wady nieważności w kontekście decyzji o wpisie do rejestru zabytków, w oparciu o wydane już w tym zakresie rozstrzygnięcia ministra kultury i dziedzictwa narodowego oraz z uwzględnieniem stanowisk wyrażanych w orzeczeniach sądów administracyjnych. Przeprowadzona analiza umożliwia przyjęcie, iż decyzje o wpisie do rejestru zabytków w największym stopniu obarczone są wadami nieważności polegającymi na wydaniu decyzji w sprawie poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną (art. 156 par. 1 pkt 3 k.p.a.) oraz wydaniu decyzji trwale niewykonalnej (art. 156 par. 1 pkt 5 k.p.a.). W kontekście drugiej z wyżej wymienionych wad pojawia się przy tym istotne pytanie o to, czy warunkiem wykonalności decyzji o wpisie do rejestru zabytków jest określenie granic obszaru objętego wpisem. W dwóch sprawach dotyczących stwierdzenia nieważności decyzji o wpisie do rejestru zabytków parku krajobrazowego w Faszczycach oraz decyzji o wpisie do rejestru zabytków założenia urbanistycznego Wilanowa sądy administracyjne stanęły na stanowisku, że decyzja o wpisie do rejestru zabytków, która nie precyzuje w swej treści granic terenu poddanego ochronie prawnej ani nie posiada załącznika graficznego, który precyzowałby granice tego obszaru jest decyzją niewykonalną w rozumieniu art. 156 par. 1 pkt 5 k.p.a., co stanowi podstawę do stwierdzenia jej nieważności. W ocenie autora zaprezentowane w orzecznictwie stanowisko powoduje, że byt prawny wielu decyzji o wpisie do rejestru jest zagrożony, jako że obarczone są one wadą trwałej niewykonalności. Z tego względu zasadne wydaje się wyjście naprzeciw istniejącemu już od lat problemowi wadliwości decyzji o wpisie do rejestru zabytków poprzez dokonanie ogólnej oceny skali i charakteru tego problemu, a następnie podjęcie działań prawnych służących kompleksowej sanacji zbioru decyzji dotkniętych wadami nieważności, w tym w szczególności wadą trwałej niewykonalności decyzji.
In this article, the author characterises the remedy of the declaration of the invalidity of an administrative decision and subsequently gives an analysis of selected defects resulting in invalidity in respect of decisions on entry into the register of monuments, based on rulings of the Minister of Culture and National Heritage that have been issued so far and taking into account positions expressed in decisions of administrative courts. The analysis enables the assumption that defects resulting in invalidity affect decisions on entry into the register of monuments to the highest degree are defects consisting in issuing a decision in a case that has previously been settled by another final decision (art. 156 § 1 (3) of the Administrative Procedure Code) and issuing a decision that is permanently unenforceable (art. 156 § 1 (5) of the APC). As for the latter of these defects, the question that arises is whether the condition for the enforceability of a decision on making an entry into the register of monuments is the definition of the boundaries of the site covered by that entry. In two cases regarding the declaration of the invalidity of a decision on entering into the register of monuments the landscape park in � � Faszczyce and the urban layout of Wilanów, administrative courts took the position that a decision whose contents do not specify the boundaries of the site covered by legal protection and which does not include a graphical appendix specifying the boundaries of that site is an unenforceable decision within the meaning of art. 156 § 1 (5) of the APC, which provides a basis for declaring such a decision invalid. In the author’s opinion, the position adopted in judicial decisions threatens the legal existence of many decisions on entry into the register of monuments, as they are burdened with the defect of permanent unenforceability. For this reason, it seems justified to address the long-existing problem of defectiveness of decisions on entry into the register of monuments by making a general evaluation of the scale and character of that issue and subsequently taking legal steps aimed at curing comprehensively the body of decisions containing defects resulting in invalidity, including, in particular, the defect of the permanent unenforceability of a decision.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2016, 2; 69-104
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Perspektywy prawa i organizacji administracji konserwatorskiej w 100-lecie powstania niepodległych służb ochrony zabytków w Polsce
Perspectives of law and organisation of conservation administration on the 100th anniversary of establishing independent monument protection services in Poland
Autorzy:
Dobosz, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218655.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
ochrona zabytków
dekret Rady Regencyjnej z dnia 31 października 1918 r. o opiece nad zabytkami sztuki i kultury
monument protection
decree of the Regency Council on October 31, 1918 on the protection of art and culture monuments
Opis:
Przedmiotem prowadzonych rozważań są perspektywy prawa i organizacji administracji konserwatorskiej w 100-lecie powstania niepodległych służb ochrony zabytków w Polsce. Autor w pierwszej części swoich rozważań koncentruje się na okolicznościach wydania dekretu Rady Regencyjnej z dnia 31 października 1918 r. o opiece nad zabytkami sztuki i kultury. W dalszej części zaprezentowane zostały zmiany obowiązującego prawa ochrony zabytków od 1918 r. aż do dnia dzisiejszego. Istotnym elementem opracowania jest zaakcentowanie roli służb ochrony zabytków w realizacji zadań ochrony zabytków. W ostatniej części opracowania zaprezentowane zostały sugestie o charakterze de lege ferenda w zakresie zmian w polskim systemie ochrony zabytków.
The current considerations address the perspectives of law and organisation of conservation administration on the 100th anniversary of establishing independent monument protection services in Poland. In the first part of his considerations, the Author concentrates on the circumstances in which the Regency Council issued its decree on October 31, 1918 on the protection of art and culture monuments. Changes in the law on monument protection since the year 1918 until the present day have been presented further on. A significant element of the study is emphasising the role of conservation services in realising monument protection tasks. The last part of the study presents de lege ferenda suggestions concerning changes in the Polish monument protection system.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2018, 56; 53-62
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wartości zabytków epoki modernizmu z 1 poł. XX wieku. Propozycja metody klasyfikacji
Evaluation of the value of modernism monuments from the 1st half of the XXth century. Proposals of the classification methods
Autorzy:
Lewicki, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113957.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:
modernizm
architektura XX w.
zabytki XX wieku
ocena wartości
waloryzacja
ochrona zabytków
modernism
architecture in the 20th century
historical monuments of the 20th century
assessing the value
valorisation
monument protection
Opis:
W pracy omówione zostały wszystkie próby oceny wartości zabytków XX wieku oraz wymienione najważniejsze polskie badania mające na celu ocenę XX-wiecznych budynków. Przedstawiono także kryteria ochrony architektury sporządzone w związku z przepisami wprowadzającymi pojęcie współczesnego dziedzictwa kulturowego zawartymi w ustawie o planowaniu przestrzennym z 2003 roku. Praca omawia wykorzystanie kryteriów oceny wartości XX-wiecznego budynku zgodnie z aktualnie obowiązującą Ustawą o ochronie zabytków. Obejmowałyby one wartość artystyczną - formę obiektu lub kompleksu, jego jakość i wpływ - autentyczność idei, materiału, funkcji, materiału konstrukcyjnego, ponadregionalną i lokalną nowość oraz wartość historyczną - miejsca, ludzi, wydarzeń - europejską, ponadregionalną i lokalną. Zasugerowano również, aby zróżnicować wartość zabytków na europejską, ponadregionalną i lokalną. W przypadku poszczególnych zabytków należałoby zastosować następujące kryteria: określenie wartości bezwzględnie chronionych, wartości, które można przekształcić oraz wartości utracone, ale potrzebne do odtworzenia. Należałoby zastosować regułę postulującą większy zakres ochrony w przypadku zabytków o wyższej randze. Podstawą do wyboru XX-wiecznych zabytków powinny być dokumenty źródłowe zweryfikowane literaturą i aktualnymi badaniami. Wybór tych obiektów winien być warunkowany następującymi wytycznymi: powinien być prosty i klarowny według dokładnie określonych kategorii i przy możliwie najmniejszej liczbie kryteriów oceny; powinien być zgodny z polskim prawem; musi umożliwiać selekcję zamiast pomnażać w bezmyślny sposób kolejne grupy cennych zabytków i wartości trudnych do zdefiniowania. Ocena wartości modernistycznych zabytków i selekcja najcenniejszych budynków powinny stanowić podstawę do ustalenia rodzaju ochrony zabytków z tego okresu.
The work discusses all the attempts at assessing the value of the 20th-century monuments so far and mentions the most important Polish studies aimed at evaluating the 20th-century buildings. It also presents the criteria for architecture protection prepared in relation to regulations introducing the notion of contemporary culture heritage included in the act about spatial planning passed in 2003. The work supports using the criteria for assessing the value of 20th-century buildings in accordance to the currently binding Old Monuments Protection Law. Those would involve artistic value – the form of the object or complex, its quality and impact – European, over-regional and local; scientific value – authenticity of idea, material, function; construction, material, over-regional and local novelty; and historic value – of the place, people, events – European, over-regional and local. It was also suggested to diversify the value of monuments into that of European, over-regional and local rank. In case of individual monuments it would be necessary to apply the following criteria: determining the values absolutely protected, values possible to transform, and values lost but needed to recreate/reconstruct. The rule saying that the higher the rank of the building, the larger the range of protection would have to be applied. The basis for selecting outstanding monuments of the 20th century should be source documents verified by later literature and current research studies. The selection of outstanding buildings of the 20th century ought to possess three features: it should be simple and clear due to precisely defined categories and using the smallest possible number of evaluating criteria; it should conform with the Polish law; and it must allow for actual selection instead of mindless multiplying of subsequent groups of valuable monuments and values difficult to define. Assessing the value of modernist monuments and selecting the most valuable buildings should constitute the basis for establishing the varying degree of protection for monuments from that period.
Źródło:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2017, 3; 107-124
2543-6422
Pojawia się w:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona zabytków i opieka nad zabytkami w świetle polskiego prawa wyznaniowego
Protection of monuments and care of monuments in the light of the Polish religious law
Autorzy:
Reszczyński, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14133671.pdf
Data publikacji:
2022-12-30
Wydawca:
Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu
Tematy:
prawo wyznaniowe
prawo ochrony zabytków
dotacje na opiekę nad zabytkami należącymi do kościołów i związków wyznaniowych
religious law
monument protection law
subsidies for the care of monuments belonging to churches and religious associations
Opis:
Tożsamość społeczną zbiorowości kształtują czynniki zakorzenione z przeszłości. Tworzy ją przede wszystkim kultura i jej dziedzictwo. W ostatnich dwu stuleciach jej istotną częścią jest identyfikacja narodowa. Dla współczesnych państw, tak jak Polska budowanych wokół pojęcia „naród”, tożsamość ta jest siłą spajającą społeczeństwo i stanowiącą podstawy jego organizacji. Jej siła wpływa na stabilność państwa i skuteczność jego aparatu. Z tego względu kulturę narodową i jej tradycje chronią zapisane w konstytucji zasady ustrojowe RP. Do zadań państwa należy w konsekwencji ochrona dziedzictwa kulturowego, którego materialną częścią są zabytki. Gwarantują ją obszerne regulacje prawa ochrony zabytków. Wchodzi ono w skład prawa publicznego. Chroniąc zabytki, państwo kieruje się dobrem wspólnym i narzuca ich właścicielom oraz posiadaczom obowiązki w zakresie opieki nad nimi. Przepisy ograniczają także w stosunku do nich ogólnie obowiązujące w prawie prywatnym uprawnienia właścicielskie. Specyfika dziejów Polski powoduje, że wiele zabytków, zwłaszcza z okresu przedrozbiorowego, ma charakter sakralny. Związane z działalnością kościołów i związków wyznaniowych do dzisiaj pozostają ich własnością. Przepisy prawa ochrony zabytków nakładają więc również na nie szczególne obowiązki i ograniczenia, niekiedy dość uciążliwe. Wyjątkowość podmiotów należących do tej kategorii i ich funkcji w społeczeństwie doprowadziły do stworzenia całej gałęzi prawa wyznaniowego. Zawiera ono przepisy dotyczące funkcjonowania kościołów i związków wyznaniowych, ustala stosunki między nimi i organami państwa, a także reguluje wzajemne prawa i obowiązki. W konsekwencji podmioty prawa wyznaniowego podlegają w swojej działalności zarówno prawu wyznaniowemu, jak i – w odniesieniu do zabytków – prawu ochrony zabytków. W pracy przedstawiona została analiza przepisów obu gałęzi prawa w sferze, w której istnieje ich wspólny zakres. Dotyczy ona okresu od 1918 roku do chwili obecnej. W centrum uwagi znalazły się odmienności regulacji prawnej wobec zabytków, wprowadzone dla kościołów i związków wyznaniowych. Z analizy wynika, że mimo przemian ustroju państwa w tym czasie i zróżnicowanego ideologicznie nastawienia władz do tych podmiotów, ochrona prawna zabytków podporządkowana była przez cały czas zbliżonym zasadom, zgodnym z jej doktryną i europejskimi standardami. W odniesieniu do zabytków należących do podmiotów prawa wyznaniowego obowiązywały w II Rzeczpospolitej (wobec kościoła katolickiego), jak również od 1950 roku do dzisiaj (wobec wszystkich podmiotów), niewielkie zakresowo regulacje partykularne. Nadawały im one status bardziej uprzywilejowany i większe uprawnienia niż pozostałym właścicielom i posiadaczom zabytków. W pierwszym wypadku chodziło o współudział instytucji kościelnych w administracji publicznej w zakresie ich ochrony i wpływ na praktykę stosowania prawa. W drugim uprzywilejowanie dotyczy dotacji na opiekę nad zabytkami należącymi do instytucji wyznaniowych. W zasadzie prawodawcy II RP, PRL i III RP starali się jednak nie różnicować wewnętrznie systemu prawa ochrony zabytków odwołaniami do prawa wyznaniowego. W tej sytuacji interesujące jest podejście organów państwa do stosowania zasadniczo jednolitych przepisów wobec adresatów będących podmiotami prawa wyznaniowego. W obecnym stanie prawnym uwagę przyciąga przede wszystkim przyznawanie dotacji na opiekę nad zabytkami ze środków publicznych (budżetu państwa, budżetów samorządowych i państwowych funduszy celowych). Prezentacja w artykule ich wielkości w przykładowo dobranych zakresach jest poglądowym uzupełnieniem analizy prawnej. Interpretacja danych ilościowych prowadzi do przekonania, że decyzje organów administracji publicznej o przyznaniu dotacji podmiotom prawa wyznaniowego są względnie prawidłowo skorelowane z liczbą wniosków i znaczeniem zabytków wymagających opieki. Nie można dostrzec ani systemowych preferencji dla nich, ani też ich dyskryminacji.
The social identity of a community is shaped by factors rooted in the past. It is created primarily by culture and its heritage. In the last two centuries, its essential part is national identification. For contemporary states, like Poland, built around the notion of "nation", this identity is the force that binds society together and forms the basis of its organization. Its strength affects the stability of the state and the effectiveness of its apparatus. For this reason, the national culture and its traditions are protected by the constitutional principles of the Republic of Poland. Consequently, the state's tasks include the protection of cultural heritage, the material part of which are monuments. It is guaranteed by extensive regulations of the monument protection law. It is part of public law. When protecting monuments, the state is guided by the common good and imposes duties on their owners and holders to take care of them. The regulations also limit the ownership rights generally applicable in private law. Due to the specificity of Polish history, many monuments, especially from the pre-partition period, have a sacral character. Associated with the activities of churches and religious associations, they remain their property to this day. Therefore, the provisions of the monument protection law also impose special obligations and restrictions on them, sometimes quite burdensome. The uniqueness of entities belonging to this category and their function in society led to the creation of a whole branch of religious law. It contains provisions on the functioning of churches and religious associations, establishes relations between them and state authorities, and regulates mutual rights and obligations. As a consequence, entities of religious law are subject to both religious law and – in relation to monuments – the law of monument protection in their activities. The paper presents an analysis of the provisions of both branches of law in the sphere in which there is a common scope. It covers the period from 1918 to the present. In the center of attention were the differences in the legal regulations regarding monuments, introduced for churches and religious associations. The analysis shows that despite the changes in the state system at that time and the ideologically diverse attitude of the authorities towards these entities, the legal protection of monuments was at all times subordinated to similar principles, in accordance with its doctrine and European standards. With regard to monuments belonging to entities of religious law, in the Second Polish Republic (in relation to the Catholic Church), as well as from 1950 to the present day (in relation to all entities), small particular regulations were in force. They gave them a more privileged status and greater rights than other owners and possessors of monuments. In the first case, it was about the participation of church institutions in public administration in terms of their protection and influence on the practice of applying the law. In the second, the privilege applies to subsidies for the care of monuments belonging to religious institutions. In principle, however, the legislators of the Second Republic of Poland, the Polish People's Republic and the Third Republic of Poland tried not to internally differentiate the system of monument protection law with references to religious law. In this situation, the approach of state authorities to the application of essentially uniform provisions to addressees who are subjects of religious law is interesting. In the current legal status, attention is drawn primarily to the granting of subsidies for the care of monuments from public funds (state budget, local government budgets and state earmarked funds). The presentation in the article of their size in selected ranges is an illustrative supplement to the legal analysis. The interpretation of the quantitative data leads to the belief that the decisions of public administration authorities to grant subsidies to entities of religious law are relatively correctly correlated with the number of applications and the importance of monuments requiring care. Neither systemic preferences for them nor discrimination against them can be discerned.
Źródło:
Studia Ekonomiczne. Gospodarka, Społeczeństwo, Środowisko; 2022, 2/2022 (10); 41-77
2544-6916
2544-7858
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne. Gospodarka, Społeczeństwo, Środowisko
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje pałacu w Bieganowie (powiat wrzesiński) od jego wzniesienia do czasów współczesnych, z uwzględnieniem zagadnień konserwatorskich
The history of the palace in Bieganowo (Września County) from its construction to modernity, with attention to conservation issues
Autorzy:
Białkiewicz, J. J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218392.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Bieganowo
pałac w Bieganowie
Grabski Edward
Cybichowski Stefan
Ustawa o ochronie zabytków
Wielkopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków
rejestr zabytków
styl narodowy
wielkopolska architektura rezydencjonalna
Palace in Bieganowo
Monument Protection Act
Greater Poland Voivodeship
Monument Conservator
heritage register
national style
Greater Poland residential architecture
Opis:
Pałac w Bieganowie, wzniesiony w latach 1914-16 dla hrabiego Edwarda Grabskiego według projektu cenionego poznańskiego architekta, inż. Stefana Cybichowskiego, utrzymany w stylu łączącym elementy neoklasycyzmu francuskiego z formami „stylu narodowego”, prezentuje wysoką klasę artystyczną i jako taki bez wątpienia jest wartościowym zabytkiem wielkopolskiej architektury rezydencjonalnej. Dobra bieganowskie po II wojnie światowej znacjonalizowano na podstawie dekretu PKWN z 6.09.1944 r. i przekształcono w PGR (Kombinat PGR Bieganowo), po 1989 r. w Gospodarstwo Rolne Skarbu Państwa Bieganowo „Biegrol” sp. z o.o. i spółkę „Bieganowo Poland”, następnie Agencję Nieruchomości Rolnych OT Poznań, a obecnie wydzierżawiono Gospodarstwu Rolno-Hodowlanemu Jadwigi Szafarek z Zieleńca. Zabytkowy pałac do dziś pozostaje własnością i pod zarządem Agencji Rolnej Skarbu Państwa. Rezydencja ta, pomimo iż wpisana w roku 1973 do rejestru zabytków (pod numerem 1444/A), a więc oficjalnie objęta szczególną opieką konserwatorską, znajduje się niestety w opłakanym stanie. Materia zabytkowa niszczeje nie tylko na skutek upływu czasu, ale i nieumiejętnego obchodzenia się z nią przez kolejnych użytkowników, którzy nie wykazują zainteresowania przeprowadzeniem kosztownych prac remontowych i ograniczają się do realizowania wątpliwych pod względem konserwatorskim robót we wnętrzu. Tu jednak powinien w swych ustawowo określonych kompetencjach wkroczyć Wojewódzki Konserwator Zabytków, wydać należne decyzje i nakazy oraz dopilnować ich realizacji, szczególnie że zły stan obiektu jest Urzędowi Ochrony Zabytków wiadomy. Celem niniejszego opracowania jest zwrócenie uwagi na szczególną artystyczną i historyczną wartość pałacu w Bieganowie, na stan jego zachowania, z postępującą destrukcją i w najwyższym stopniu niewłaściwymi pod względem konserwatorskim działaniami podjętymi w ostatnich latach, oraz nakreślenie konserwatorskiego planu ratowania tego znakomitego zabytku.
The palace in Bieganowo, erected in the years 1914-16 for Count Edward Grabski according to the project of a valued architect from Poznan, engineer Stefan Cybichowski, designed in the style combining elements of French neo-classicism with forms of the “national style”, represents a high artistic standard and as such is undoubtedly a valuable monument of Greater Poland residential architecture. After World War II, the Bieganowo estate was nationalised on the basis of a PKWN decree issued on 6.09.1944 and converted into a PGR (State Agricultural Farm Bieganowo); after 1989 it was turned into Agricultural Farm owned by the State Treasury, Bieganowo “Biegrol” sp. z o.o. and a joint venture “Bieganowo Poland”, then by the Agricultural Property Agency OT Poznań, and currently it has been leased to an Agricultural-Breeding Farm of Jadwiga Szafarek from Zieleniec. The historic palace is still the property and under the management of the Agricultural Agency of the State Treasury. The residence, although entered into the Heritage Register in 1973 (number 1444/A), so of- ficially under particular conservation care, is unfortunately in a lamentable state. The historic substance is deteriorating not only with the passage of time, but also because of its incompetent treatment by subsequent users who are not interested in carrying out costly restoration work and stick to realising work on the interiors, rather dubious from the conservation point of view. However, the Voivodeship Monument Conservator should take a stand here using his lawful competence to issue appropriate decisions and orders, and ensure their realisation, especially since the poor state of the object is known to the Monument Protection Office. The aim of this study is drawing attention to the outstanding artistic and historic value of the palace in Bieganowo, its state of preservation, progressing deterioration, highly improper activities – from the conservation point of view – carried out in recent years, and outlining a conservation plan for saving this magnificent monument.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2014, 37; 64-80
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomiędzy zasadą primum non nocere a ideą integracji dziedzictwa „przeszłość w przyszłości” Piero Gazzoli. Polityka kształtowania zasad niezbędnej interwencji konserwatorskiej
Between the primum non nocere prinicple and the concept of heritage intergation. ‘The past in the future’ Piero Gazzola policy of establishing the principles of necessary conservation interventions
Autorzy:
Gaczoł, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218177.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Piero Gazzola
znaczenie dziedzictwa kulturowego w współczesnym świecie
aksjologiczne problemy ochrony
dialog drogą kompromisu
pakt dla ochrony zabytków
meaning of cultural heritage in the modern world
axiological issues of protection
dialogue as a path of compromise
pact for monument protection
Opis:
Nawiązując do faktu, że II Kongres Konserwatorów Zabytków odbył się w roku jubileuszowym, bowiem w czerwcu 2015 r. minęło 50 lat od dni, w których odbyło się zgromadzenie założycielskie Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS, autor zwrócił uwagę na postać profesora Piera Gazzoli, (1908–1979) jednego z jej głównych inicjatorów i współtwórców, wybitnego włoskiego historyka architektury, wykładowcy akademickiego oraz konserwatora zabytków i zespołów zabytkowych, szczerego przyjaciela Polski. W artykule przypomniano, że proces tworzenia w całej Europie służb konserwatorskich i trudny wybór odpowiednich postępowań restauratorskich lub rekonstrukcyjnych, prowadziły w środowisku konserwatorskim do prób nawiązania stałej współpracy międzynarodowej już od 1931 r., a po tragicznych wydarzeniach II wojny światowej – do uchwalenia w 1964 r. w Wenecji Karty Konserwacji i Restauracji Zabytków i Miejsc Zabytkowych zw. Kartą Wenecką. Zwrócono jednakże uwagę, że sformułowania zawarte w tym dokumencie były odbiciem ówczesnych układów społecznych oraz podziału stref wpływów na kontynencie europejskim. Autor stara się poszukiwać niezbędnej równowagi w odniesieniu do podejmowanych aktualnie interwencji konserwatorskich, które zawsze powinny wychodzić od zasady primum non nocere, ale zarazem zgodnie z nowym rozumieniem dziedzictwa umiejętnie integrować jego wartości z potrzebami współczesnego człowieka. Znakomicie wyrażał to Piero Gazzola już w autorskim wstępie do eseju „The Past in the Future” (Przeszłość w przyszłości), opublikowanego w Rzymie w 1969 r.: przemyślenia i rozważania opisane w książce, inspirowane są żarliwą nadzieją, że nasze środowisko i codzienność będą kreowane w racjonalnej harmonii, a poszanowanie wkładu naszego dziedzictwa będzie inspirowało współczesnego człowieka. (…) Jednym z zasadniczych warunków jest wpisanie do obiektów historycznych funkcji niezbędnych do właściwego działania obiektu czy miasta. W następstwie analizy powyższych słów Gazzoli, aktualnych poglądów w zakresie filozofii ochrony oraz doświadczeń, wynikających z długoletniej własnej praktyki, autor artykułu formułuje tezę: kryteria ochrony i konserwacji zabytków powinny być rozpatrywane indywidualnie w drodze dialogu, uwzględniającego wymogi konserwatorskie i specyfikę wynikającą ze współczesnych wymogów użytkowania. Dialog jest drogą kompromisu a teoria ochrony zabytków to sztuka osiągania optymalnej równowagi między teraźniejszością a przyszłym rozwojem. Artykuł kończy się stwierdzeniem, że zbyt małą uwagę przywiązuje się współcześnie do aksjologicznych problemów ochrony dziedzictwa kulturowego, czyli do stworzenie naturalnej relacji – więzi emocjonalnej pomiędzy społeczeństwem i jego zabytkami oraz do edukacji całego społeczeństwa w tym zakresie oraz propozycją stworzenia „Paktu dla ochrony zabytków”, czy szerzej dla ochrony dziedzictwa.
Alluding to the fact that the 2nd Congress of Monument Conservators was held in the jubilee year, because in June 2015 50 years had passed since the founding meeting of the International Monument Protection Council ICOMOS, the author drew attention to Professor Piero Gazzola (1908–1979), one of its initiators and co-creators, an eminent Italian historian of architecture, a university lecturer, a conservator of monuments and historic complexes, and a true friend of Poland. The article recalls that in the whole Europe the process of creating conservation services and a difficult choice of appropriate restoration or reconstruction procedures led, in the conservation milieu, to attempts at establishing constant international cooperation already in 1931, and after the tragic events of World War II – to drafting in Venice in 1964 the Charter for the Conservation and Restoration of Monuments and Sites, known as The Charter of Venice. It was, however, pointed out that the phrasing used in the document reflected the social relations of the times and the division of zones of influence in Europe. The author tries to find a necessary balance in relation to the currently undertaken conservation interventions which should always start from the primum non nocere principle; but at the same time, according to the new understanding of heritage, skilfully integrate its values with the needs of the modern man. It was already expressed by Piero Gazzola in his preface to the essay “The Past in the Future”, published in Rome in 1969: the reflections and considerations described in the book are inspired by an ardent hope that our environment and everyday lives will be created in a rational harmony, and the respect for the contribution made by our heritage will inspire the contemporary man. (…) The condition is to inscribe in the historic structures the functions necessary for the facility or the city to function properly. Having analysed the above words of Gazzola, current views concerning the protection philosophy and personal experience resulting from years of practice, the author of the article formulates a thesis: criteria of monument protection and conservation should be considered individually by means of a dialogue taking into account conservation requirements and the specificity resulting from contemporary utilisation requirements. Dialogue is a path of compromise and the theory of monument protection is the art of obtaining an optimal balance between the present and the future development. The article ends with a statement that too much attention is currently paid to axiological problems of cultural heritage protection, namely to creating a natural relation – an emotional bond between the society and its monuments, and to education of the whole society in this respect, as well as a proposal of creating a “Pact for monument protection”, or more widely for heritage protection.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2015, 44; 85-97
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona substancji czy formy w zabytkach epoki modernizmu
Protection of the substance or the form in the monuments of the modernist era
Autorzy:
Korpała, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217986.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
modernizm
autentyzm
zabytki XX wieku
ochrona zabytków
modernism
authenticity
historical monuments of the twentieth century
protection of monument
Opis:
Zagadnienie, czy chronić substancję czy formę, nie budzi żadnych wątpliwości wobec dawnych zabytków (ochrona reliktów murów oraz często niekompletnych kompozycji dekoracji plastycznych). W odniesieniu do architektury XX-wiecznej zakres remontów i prac konserwatorskich koncentruje się na formie i wyglądzie podobnym do dawnego, a wartość oryginalnego materiału jest niedoceniana. Obecny stan budynków modernistycznych jest uwarunkowany sposobem ich użytkowania. Nieuchronny jest też proces degradacji materiałów budowlanych. Budowle zaniedbane przez brak należytej opieki są remontowane lub modernizowane wówczas, gdy ktoś doceni ich wartość architektoniczną. Remont i ewentualna konserwacja rozpoczyna się wtedy, kiedy budynek jest mocno zdegradowany. Wówczas podejmowane są działania mocno ingerujące w autentyczną tkankę. Zakres ingerencji konserwatorskich poszerzany jest zwykle o dostosowanie do współczesnych wymogów funkcjonalnych. Budynek dostosowuje się do potrzeb prawa budowlanego i wymogów termoizolacyjności docieplając ściany i wymieniając okna. Efektem tych działań jest zgoda na wymianę autentycznych materiałów – np. wypraw elewacyjnych z tynków szlachetnych, wymiana ruchomego wyposażenia, jak w omówionym w artykule przykładzie Sali Kongresowej Pałacu Kultury i Nauki. Nowy detal otrzymuje wygląd zbliżony do elementów dawnych. Wymiana materiałów wiąże się też z dostosowaniem do współczesnych potrzeb i przepisów prawa budowlanego. Istnieje więc duża sprzeczność pomiędzy tradycyjną ochroną zabytków i doktryną konserwatorską a prowadzonymi pracami. Modernizacje i adaptacje budynków XX-wiecznych powinny respektować ideowe założenia modernizmu odnoszące się do zachowania bryły i ściśle związanej z nią funkcji. Powinny też dążyć do zachowania w możliwie największym stopniu oryginalnej substancji. Wartość materii XX-wiecznej nie jest mniejsza niż pochodzącej z epok starszych. Upływ czasu sprawia też, że traktowanie detali modernistycznych jako współczesnych staje się całkowicie nieuzasadnione.
The question whether to protect the substance or the form does not raise any doubts in relation to ancient monuments (preserving relics of walls and frequently incomplete compositions of artistic decorations). In reference to the architecture of the 20th century, the range of renovation and conservation work has been focused on the form and appearance resembling the original, while the value of the genuine material is underestimated. The current state of modernist buildings depends on the way in which they have been used. The degradation process of building materials is also inevitable. Buildings neglected through insufficient care are renovated or modernised when someone appreciates their architectonic value. Renovation and possible conservation commence when a building is badly deteriorated. Then activities which seriously interfere into the authentic tissue are undertaken. The extent of conservation interference is usually augmented with adaptation to contemporary functional requirements. Buildings are adjusted to meet the requirements of the building law and thermal-insulation standards by adding wall insulation and replacing windows. Such activities mean agreeing to exchanging authentic materials – e.g. refined plaster on elevations or replacing portable furnishings as in the Congress Hall of the Palace of Science and Culture discussed in the article. New details acquire the appearance resembling the former elements. Replacing materials is also accompanied by adjustment to current requirements of the building law. Thus there exists a huge discrepancy between traditional monument protection and conservation doctrine, and the carried out work. Modernisations and adaptations of 20th-century buildings ought to respect the ideological assumptions of the modernism referring to preserving the shape and the function closely connected to it. They should also aim at preserving the original substance to the largest possible extent. The value of the 20th-century matter is not lower than that from previous epochs. The passage of time also proves the treatment of modernist details as contemporary to be entirely unjustified.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 49; 51-62
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między teorią a praktyką. Ochrona dziedzictwa archeologicznego z perspektywy praktyki konserwatorskiej (na przykładach Delegatury w Sandomierzu Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Kielcach)
Between theory and practice. The protection of archaeological heritage from the heritage management perspective (on the example of Sandomierz Branch Office of the Voivodeship Monuments Protection Office in Kielce)
Autorzy:
Florek, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/896758.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
archaeological monument
monuments protection
rescues surveys
Opis:
The article discusses the legal, organizational and financial limitations which prevent the effective protection of archaeological monuments. A particular attention was devoted to the definition of archaeological monument, included in the Act on the protection and the guardianship of monuments, which seems to be too broad, as well as to the forms and manners of protection of archaeological monuments stipulated in that act, threats to them and real methods of counteracting them. In fact, the passive, reserve-type protection (preserving archaeological monuments in situ), in spite of the theoretical possibilities given in that scope in the Act on the protection and the guardianship of monuments, is very difficult to execute and can only be implemented in some cases. The basic form is active protection – rescue surveys conducted in advance. An issue in that scope are the provisions of the law, which clearly define the rules of financing only the rescue surveys which are carried out on sites threatened due to construction works and earthworks and fail to regulate, for example, the financing of rescue research in case of other threats or accidental discoveries of previously unknown sites. The attention was also drawn to the issues of protection of archaeological monuments which result from the unclear provisions of the Act on the protection and the guardianship of monuments and its inconsistency with other laws.
Źródło:
Raport; 2015, 10; 233-261
2300-0511
Pojawia się w:
Raport
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archiwum fotograficzne Władysława Paszkowskiego
Władysław Paszkowski’s photographic archive
Autorzy:
Oleksicki, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927192.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
ochrona zabytków
Władysław Paszkowski
konserwatorska fotografia dokumentacyjna
dokumentacja zniszczeń wojennych
dokumentacja powojennej odbudowy
dokumentacja fotograficzna osób związanych z odbudową
monument protection
conservation documentary photography
documenting war damage
documenting post-war reconstruction
photographic documentation of people dealing with the reconstruction
Opis:
Władysław Paszkowski przez całe swe zawodowe życie związany był z ochroną zabytków. Zaczynał w Wilnie; po przyjeździe do Polski w 1945 r. pracował w Wydziale Kultury Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku, najpierw jako inspektor, później wojewódzki konserwator zabytków. Jego zaangażowaniu zawdzięcza region odbudowę najważniejszych obiektów zabytkowych, zniszczonych w latach 1939-1944/45. Autor artykułu opisuje pasję fotograficzną Paszkowskiego, w latach 1945-1972 dokumentującego substancję zabytkową na terenie ówczesnego woj. białostockiego. Ze swym aparatem Leica docierał także do odległych zakątków kraju i fotografował zniszczenia wojenne, zwłaszcza obiektów zabytkowych, niemal we wszystkich województwach. Dokumentował też proces odbudowy i stan zabytków po przeprowadzeniu prac. Przedmiotem jego zdjęć były ponadto odchodzące w przeszłość elementy krajobrazu miast i wsi oraz ludzie związani z ochroną zabytków. Dokumentacja fotograficzna jego autorstwa, a opracowana przez zespół d. Biura Badań i Dokumentacji Zabytków w Białymstoku, jest ważnym źródłem do poznania dziejów powojennej odbudowy zabytków nie tylko z terenu d. województwa białostockiego. Materiał ten dotychczas nie był wykorzystywany i może być uzupełnieniem dokumentacji fotograficznej wczesnych lat powojennych znajdującej się w zasobach urzędów konserwatorskich na terenie całej Polski.
Władysław Paszkowski’s whole professional career was associated with monument protection. He took his first steps in the area in Vilnius; following his arrival in Poland in 1945, he worked in the Cultural Department of the Voivodship Office in Białystok, first as inspector, and later as voivodship monument conservation officer. The restoration of major historic sites, destroyed between 1939-1944/45, was carried out thanks to his commitment. The article describes Paszkowski’s passion for photography, who in the period 1945-1972 documented historic fabric of the Białostockie voivodeship. Carrying his Leica camera, he also reached far-away corners of the country and took shots of war damages, especially those of historic sites, in almost all voivodeships. He also documented the process of reconstruction and the condition of monuments after the works have been completed. He captured the elements of urban and rural landscapes which were slowly becoming a thing of the past, as well as the people who dealt with monument conservation. His photographic documentation, edited by the team of the Office for Research and Documentation of Monuments in Białystok, is an important source of information about the post-war monument reconstruction, not only from the area of the former Białostockie voivodeship. This material has not been used so far and may be a supplement to the photographic documentation of early post-war years preserved in monument conservation offices all over Poland.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2018, 1; 127-166
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-50 z 101

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies