Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "methodology of philosophy" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Modelowanie komputerowe w filozofii – uwagi metodologiczne
Computational modelling in philosophy – some methodological remarks
Autorzy:
Polak, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41318682.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
Computational modeling
methodology of philosophy
defining technology
modelowanie komputerowe
metodologia filozofii
technologia definiująca
Opis:
Modelowanie komputerowe odgrywa istotną rolę we współczesnej nauce. Epistemologiczna rola, jaką odgrywają takie modele oraz prowadzone na ich bazie symulacje skłaniają do postawienia pytań o możliwe użycie podobnych metod w filozofii. Pomysły wykorzystania narzędzi matematycznych do sformułowania koncepcji filozoficznych sięgają czasów Barucha Spinozy i Isaaca Newtona. Newtonowska filozofia przyrody stała się przykładem udanego zastosowania matematycznych rozwa- żań do opisu przyrody na poziomie fundamentalnym. Oczywiście podejście Newtona otworzyło zarówno nowe obszary badań w fizyce, jak i stało się źródłem dla nowych rozważań o rzeczywistości fizycznej. Według Michała Hellera niektóre teorie fizyczne można traktować jako specyficzne formalizacje koncepcji filozoficznych. Modelowanie komputerowe w filozofii może być traktowane jako rozszerzenie tej idei, co będę starał się ukazać w niniejszym artykule. Będę również rozważał rolę modelowania komputerowego jako źródła nowych metafor filozoficznych zgodnie z koncepcją technologii definiującej D. J. Boltera. Rozważania te wiodą do konkluzji mówiącej, że w metodologii filozofii zachodzą istotne zmiany. Nowe podejście nie sugeruje odrzucenia bądź zanegowania dotychczasowych metod, a wskazuje raczej nowe narzędzie analityczne filozofii i źródło inspirujących metafor.
Computational modeling plays an important role in the methodology of contemporary science. The epistemological role of modeling and simulations leads to questions about a possible use of this method in philosophy. Attempts to use some mathematical tools to formulate philosophical concepts trace back to Spinoza and Newton. Newtonian natural philosophy became an example of successful use of mathematical thinking to describe the fundamental level of nature. Newton’s approach has initiated a new scientific field of research in physics and at the same time his system has become a source of new philosophical considerations about physical reality. According to Michael Heller, some physical theories may be treated as the formalizations of philosophical conceptions. Computational modeling may be an extension of this idea; this is what I would like to present in the article. I also consider computational modeling in philosophy as a source of new philosophical metaphors; this idea has been proposed in David J. Bolter’s conception of defining technology. The consideration leads to the following conclusion: In the methodology of philosophy significant changes have been taking place; the new approach do not make traditional methods obsolete, it is rather a new analytical tools for philosophy and a source of inspiring metaphors.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2020, 8, 1; 203-212
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On Nicholas Rescher’s Orientational Pluralism in Metaphilosophy
O Nicholasa Reshcera orientacyjnym pluralizmie w metafilozofii
Autorzy:
Gurba, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343868.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
metaphilosophy
Nicholas Rescher
relativism
methodology of philosophy
orientational pluralism
metafilozofia
relatywizm
metodologia filozofii
pluralizm orientacyjny
Opis:
Artykuł przedstawia metafilozoficzne poglądy Nicholasa Reschera i pewne uwagi krytyczne pod adresem jego koncepcji orientacyjnego pluralizmu. W swym tekście Philosophical Disagreement: An Essay towards Orientational Pluralism in Metaphilosophy Rescher wyjaśnia istotną różnicę pomiędzy filozofią a nauką: filozofowie nieustannie proponują i odrzucają różne rozstrzygnięcia tych samych dawnych problemów. W filozofii trudno dostrzec konsens lub konwergencję teorii. Zdaniem Reschera pluralizm stanowisk jest spowodowany tym, że filozofowie przyjmują różne zbiory i hierarchie wartości poznawczych, tj. różne metodologiczne orientacje, wybierane na mocy pewnych postulatów praktycznych i mające charakter aksjologiczny, normatywny. Różne takie orientacje rozmaicie oceniają filozoficzne tezy i argumenty. W artykule pokazuję, że Rescher nie wyznacza jasno zbioru dopuszczalnych wartości poznawczych. Jeśli nie ma kryteriów oceny orientacji metodologicznych, to stanowisko Reschera wydaje się identyczne z tezą radykalnego relatywizmu: „wszystko jest dozwolone”. Ponadto, gdy akceptuje się orientacyjny pluralizm, trudno jest uniknąć konkluzji mówiącej, że dyskusje pomiędzy różnymi szkołami filozoficznymi są daremne lub redukowalne do nieracjonalnej perswazji.
The article discusses Nicholas Rescher’s metaphilosophical view of orientational pluralism. In his essay Philosophical Disagreement: An Essay towards Orientational Pluralism in Metaphilosophy Rescher explains a substantial difference between philosophy and science—namely, that philosophers—differently than scientists— continuously propose and undermine various solutions to the same old problems. In philosophy it is difficult to find any consensus or convergence of theories. According to Rescher, this pluralism of theoretical positions is caused by holding by philosophers different sets and hierarchies of cognitive values, i.e. methodological orientations. These orientations are chosen in virtue of some practical postulates, they are of axiological, normative, but not strictly theoretical character. Different methodological orientations yield different evaluations of philosophical theses and arguments. This article shows that Rescher’s account does not determine clearly acceptable cognitive values. If there are no clear criteria of evaluation of methodological orientations, then the described view seems to be identical to relativism adopting the everything goes rule. In addition, accepting orientational pluralism it is hard to avoid the conclusion that discussions between various philosophical schools are futile or can be reduced to non-rational persuasion.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2018, 6; 175-180
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ethics in autonomous robots as philosophy in silico: The study case of phronetic machine ethics
Autorzy:
Polak, Paweł
Krzanowski, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/426819.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
computational modeling, digital humanities, machine ethics, autonomous robots, methodology of philosophy, methodology of ethics
modelowanie komputerowe, cyfrowa humanistyka, etyka maszyn, roboty autonomiczne, metodologia filozofii, metodologia etyki
Opis:
The paper explores the application of computing science to the modeling of the ethical concepts. The modeling in computers is denoted as in silico modeling. The in silico method has found applications in biology, chemistry, cosmology, sociology among others. The applications of in silico modeling to philosophical problems (like ethics) are rather infrequent. Yet, the approach discussed in the paper holds the promise of not only facilitating the development of ethical robotics but it also may provide the insights into the philosophical problems themselves (by explicating their implicit structures). The paper provides also a brief overview of the concept of modeling in silico in historical and current contexts
W artykule przestawiono zastosowanie narzędzi informatycznych do modelowania koncepcji etycznych. Komputerowe modelowanie nazywane jest modelowaniem in silico. Metody tego typu mają zastosowania m.in. w biologii, chemii, kosmologii, socjologii. Rzadko jednak stosuje się to podejście do modelowania problemów filozoficznych (jak etyka). Obecnie wydaje się ono obiecujące nie tylko dla uproszczenia rozwoju etycznych robotów, ale i dla głębszego wglądu w istotę filozoficznych problemów uwikłanych w kwestie związane z etyką maszyn (poprzez ukazanie ich wewnętrznej struktury). Artykuł ukazuje również zwięzły przegląd koncepcji modelowania w kontekście historycznym, jak i we współczesnym.
Źródło:
Logos i Ethos; 2020, 52
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władysław Tatarkiewicz w pracach Czesława Głombika
Władysław Tatarkiewicz in the Works of Czesław Głombik
Autorzy:
Mróz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520885.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Czesław Głombik
Władysław Tatarkiewicz
history of philosophy in Poland
methodology of the history of philosophy
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie najważniejszych publikacji C. Głombika, w których analizował on twórczość filozoficzną i historycznofilozoficzną swojego nauczyciela z czasów studiów, W. Tatarkiewicza. To właśnie m.in. dzięki Tatarkiewiczowi Głombik podjął badania nad dziejami filozofii polskiej. Na przykładzie poświęconych Tatarkiewiczowi prac Głombika ukazane zostały najważniejsze obszary jego zainteresowań historycznofilozoficznych i metody badawcze. Artykuł wzbogacony został o osobiste wspomnienia i korespondencję.
The paper aims to present the most important works of Czesław Głombik, in which he analysed the philosophical and historical-philosophical legacy of his university teacher, Władysław Tatarkiewicz. It was thanks to Tatarkiewicz, inter alia, that Głombik undertook research on the history of Polish philosophy. Głombik’s most important areas of interest in the history of philosophy and his research methods are discussed on the basis of his works devoted to Tatarkiewicz. The paper is enriched with personal memories and correspondence.
Źródło:
Folia Philosophica; 2022, 47; 1-10
1231-0913
2353-9445
Pojawia się w:
Folia Philosophica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metodologia historii filozofii w ujęciu wybranych tomistów
Thomistic account of methodology of history of philosophy
Autorzy:
Nowik, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452671.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
metodologia historii filozofii
tomizm
Etienne Gilson
methodology of history of philosophy
Thomism
Opis:
Etienne Gilson relied his concept of doing history of philosophy on Thomistic metaphysics, so it enable him to distinguish between the proper history of philosophy and history of philosophical texts or history of philosophical doctrine; the former concerns philosophical problems disregarding their historical contexts. He referred to the way of studying history of philosophy, which was worked out by St. Thomas Aquinas as well as Aristotle and Alexandrian scholars before him, who were distinguishing between publication, understanding, interpretation and valuation of the text in text studying. Such history of philosophy allows not only to make synthesis within its framework, but also to pose a question on the adequacy of historical solutions of philosophical problems to real being; in that way history of philosophy becomes auxiliary and supporting science.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2012, 1; 173-181
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy model Wszechświata powinien być strukturalnie stabilny
Should the Model of the Universe be Structurally Stable?
Autorzy:
Tambor, Paweł
Szydłowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488409.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
stabilność strukturalna
model kosmologiczny
metodologia kosmologii
filozofia kosmologii
structural stability
cosmological model
methodology and philosophy of cosmology
Opis:
Pokazujemy, że kosmologia współczesna posiada cechy efektywnej teorii fizycznej podobnej do standardowego modelu cząstek elementarnych. Obecnie mamy do czynienia z konstytuowaniem się tzw. standardowego modelu kosmologicznego. W pracy wskazujemy na cechy charakterystyczne takiego modelu, który jest modelem kosmologicznym o maksymalnej symetrii (jednorodność i izotropowość przestrzenna) wypełnionego materią barionową i ciemną materią oraz ciemną energią (ze stałą kosmologiczną). Model ten jest nazywany modelem standardowym LCDM (Lambda – Cold – Dark Matter model) i jest rozwiązaniem klasycznych równań Einsteina z członem kosmologicznym. Proces wyłonienia się modelu LCDM z modelu CDM można traktować jako proces emergencji epistemologicznej. Wskazujemy na dwa użyteczne pojęcia: bifurkacji i strukturalnej niestabilności, które mogą być użyteczne w konceptualizacji predykatu nowy, w opisie pojęcia emergencji standardowego modelu kosmologicznego. Na marginesie naszych rozważań formułujemy koncepcję bifurkacyjnego rozwoju kosmologii w drodze kolejnej bifurkacji jej parametrów. Wówczas przejście od modelu dynamicznego CDM do modelu LCDM posiada charakter bifurkacji typu widłowego. Ten scenariusz jest zgodny ze scenariuszem nieliniowego rozwoju nauki Michała Hellera.
We show that the modern cosmology appears to be the case of effective modeling similar to the Standard Model of particle physics (SM). In the study of the universe an important role is played by the physical theory from which the Standard Cosmological Model, allowing us to explain the properties of contemporary universe and its history, is derived. The Standard Cosmological Model includes the model of universe evolution (based on General Relativity) and SM. This paper discusses the scheme of the accelerated expansion of the universe in terms of today's dark energy and dark matter. We will examine the methodological features of such an explanation in the Standard Cosmological Model. We elaborate oscillating models of the Universe from the point of view of their structural stability. We show that this conceptual framework can be useful in describing relations between cosmological models LCDM (Lamda – Cold – Dark Matter Model) and CMD where epistemological emergence of specific properties is presented in terms of bifurcation and instability.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 1; 65-87
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warsztat pojęciowy Andrzeja Nowickiego w badaniach nad historii ateizmu i krytyki religii
Notional workshop of Andrzej Nowicki in research on the history of atheism and critique of religion
Autorzy:
Płoszczyniec, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459948.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
Andrzej Nowicki
ateizm
ateografia
krytyka religii
metodologia religioznawcza
filozofia religii
historia idei
atheism
atheography
critique of religion
methodology of religious studies philosophy of religion
history of ideas
Opis:
W niniejszym artykule przedstawiłem idee, których Andrzej Nowicki używał w badaniach historycznych nad ate- izmem i krytyką religii. Na początku zostały pokazane marksistowskie podstawy i założenia jego religioznawstwa, nacisk został położony na jego twórcze koncepcje rozmaitych klasyfikacji krytyki religii i ateizmów oraz dystynkcję znaczeń między nimi. Zaprezentowano poszczególne dyrektywy badawcze, a osobno zostały potraktowane jego oryginalne idee badań ilościowych nad ateizmem oraz pojęć ateografii i ateoznawstwa.
The this article I present ideas which Andrzej Nowicki used in historical researches on atheism and critique of religion. At the beginning, Marxist base and assumptions of his religious studies were shown, and the accent was put on his cre- ative concepts of various classiÞ cations of critique of religion and atheism and the distinction of meanings between them. Respective research directives were presented and separately dealt with his original ideas of quantitative researches on atheism and notions of atheography and atheocompetence.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2014, 4; 35-42
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ciężkie życie tradycyjnego (i dogmatycznego) metodologa
The hard life of a traditional (and dogmatic) methodologist
Autorzy:
Woleński, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691000.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
philosophy of science
methodology
Opis:
The paper contains some arguments against the article ”Philosophical Assumptions of Science. Cultural and Historical Perspective” of Magdalena Górna. The author argues that the formal methodology is – contrary to what Górna says in her paper – neither ”traditional” nor ”dogmatic”, and formulates some suggestions on his own view on the problem of the relations between science and philosophy.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2012, 51; 21-40
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paradygmaty metafilozofii – historia i współczesność
Paradigms of metaphilosophy – history and the present
Autorzy:
Wawrzynowicz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2135650.pdf
Data publikacji:
2022-06-27
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
metaphilosophy
philosophy of philosophy
philosophical cognition
methodology
history of philosophy
Opis:
Metaphilosophy as a research discipline is concerned with the overall metatheoretical reflection of philosophy on its own subject matter, assumptions, methodology, and goals guiding this form of human intellectual activity. The aim of this article is to present a cross-sectional analysis of the main stages in the historical development of this discipline, and offer a general characterization of the current state of research. The means to achieving this goal of study is a confrontation between two partly competitive and partly complementary paradigmatic approaches to metaphilosophical reflection which currently determine a relatively wide range of interests in this theoretically promising and heuristically fertile field of philosophical analysis.
Źródło:
Człowiek i Społeczeństwo; 2022, 53; 7-30
0239-3271
Pojawia się w:
Człowiek i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja wszechświata oscylacyjnego w kosmologii — krytyczny punkt widzenia
Oscillating Models of the Universe in Cosmology
Autorzy:
Szydłowski, Marek
Tambor, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012843.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
stabilność strukturalna
oscylujący Wszechświat
cykl graniczny
metodologia kosmologii
filozofia kosmologii
structural stability
oscillating universe
limit cycle
methodology and philosophy of cosmology
Opis:
We criticize oscillating models of the Universe from the point of view of their structural instability. Moreover we show that parameters of a cycle depend on initial conditions in standard models of an oscillatory type in cosmology. Therefore these oscillating models do not solve the problem of initial condition. We argue that the special type of oscillating cosmology represented by a limit cycle in the phase space is a natural candidate for solving the problem of initial conditions. The programme of formulating oscillatory cosmology as a global structurally stable oscillator is formulated. The short review of models in science, where a limit cycle type of behavior appears, is given. It is also proposed to compare the oscillating models with the concordance cosmological model by using the Akaike criterion of simplicity. Advantages and disadvantages of oscillating cosmology are discussed in the framework of the philosophy and methodology of cosmology.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2011, 59, 2; 301-323
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„„Mowa obrończa” metodologii archeologów Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
The apology of methodology of archeology at Adam Mickiewicz University in Poznań.
Autorzy:
Mamzer, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023715.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
methodology
theory
metaarchaeology
philosophy of archeology
Opis:
This text contains an interpretation of the intellectual activity of methodologists of archaeology from the Adam Mickiewicz University in Poznań. The idea they implement is – in my opinion – a way of thinking: from an object to thinking about an object, addressed both to archaeologists who are not convinced of methodology and to representatives of cultural archeology, in order to finally signal their contribution to integrated humanities. I tried to highlight the effects of this activity in such a way that its real benefits for each of the recipients mentioned were visible.
Źródło:
Folia Praehistorica Posnaniensia; 2020, 25; 109-147
0239-8524
2450-5846
Pojawia się w:
Folia Praehistorica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja filozofii przyrody według Franciszka Gabryla. Próba rekonstrukcji
The conception of natural philosophy according to Franciszek Gabryl. A reconstruction attempt
Autorzy:
Trombik, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/512704.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum
Tematy:
Franciszek Gabryl
philosophy of nature
methodology
Opis:
The article attempts to reconstruct the approach of practicing the philosophy of nature by Franciszek Gabryl (1866-1914). The Cracow philosopher undertook the problem of the method of natural philosophy, and his metaphilosophical proposals – though embedded in the context of neothomism tradition – can be perceived as an attempt to modernize classical christian philosophy. The article attempted to determine what was his approach to the issue of the method of nature philosophy (i.a. the problem concerning the relationship between philosophy of nature and natural sciences).
Źródło:
Studia Ełckie; 2018, 20, 3; 309-318
1896-6896
2353-1274
Pojawia się w:
Studia Ełckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the Methodology of Metaphysics / Z metodologii metafizyki by Ks. Stanisław Kamiński
Autorzy:
Ekeocha, Kingsley Chidiebere
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507665.pdf
Data publikacji:
2018-09
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
methodology
metaphysics
Stanisław Kamiński
Lublin School of Philosophy
Opis:
The review of the book: On the Methodology of Metaphysics / Z metodologii metafizyki by Ks. Stanisław Kamiński
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2018, 7, 3; 521-528
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spór o status poznawczy hipotezy uszkodzeń reperfuzyjnych we współczesnej kardiologii
Controversy over the Cognitive Status of Lethal Reperfusion Injury Hypothesis in Contemporary Cardiology
Autorzy:
Rzepiński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/577843.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
CARDIOLOGY
METHODOLOGY OF SCIENCE
PHILOSOPHY OF MEDICINE
REPERFUSION INJURY
Opis:
This article presents selected aspects of the discussion on the cognitive status of explanatory hypotheses that were formulated at the end of the 20th century in cardiology in relation to abnormal phenomena observed in clinical practice. The aim is to provide a critical analysis of the validation process for such hypotheses. We are going to point out how their formulation contributed to the creation of three dimensions of the dispute: methodological, ontological and pragmatic. We will argue for the two theses. Firstly, due to the non-falsifiability of formulated explanatory hypotheses an instrumental attitude was adopted. Secondly, it will be demonstrated that adopted cognitive attitudes influenced the evaluation of clinical situations, and as a result, they had an impact on the decision-making process.
Źródło:
Zagadnienia Naukoznawstwa; 2011, 47, 1(187); 87-112
0044-1619
Pojawia się w:
Zagadnienia Naukoznawstwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metoda matematyki według B. Bolzano
Bernard Bolzanos conception of the mathematical method
Autorzy:
Dadaczyński, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690898.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
axiomatic method
Bernard Bolzano
methodology of mathematics
philosophy of mathematics
Opis:
The matter under discussion is the methodology of mathematics presented by Bernard Bolzano (1782-1848) in his early pamphlet 'Beitraege zu einer begruendeteren Darstellung der Mathematik' (Prague 1810). Bolzano built, with success, the classical axiomatic-deductive method of nonspacial and atemporal concepts (Begriffe). He abandoned the traditional custom of formulating primitive concepts of deductive theories. Bolzano opposed the traditional conviction that the axioms of mathematical theories should be clear and distinct sentences. He divided the domain of nonspacial and atemporal sentences into the subdomains of objectively provable and objectively nonprovable sentences. In his view, the axioms of mathematical (deductive) theories are only the objectively nonprovable sentences, and each of the objective nonprovable sentences is an axiom of a certain deductive theory. He postulated, at the time when only the (Euclidean) geometry was axiomatized, the axiomatization of all mathematical theories.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2006, 38; 76-113
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia kosmologii – zarys problematyki
Philosophy of Cosmology – Outline of the Issue
Autorzy:
Turek, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013903.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia kosmologii
filozofia przyrody
metodologia kosmologii
philosophy of cosmology
philosophy of nature
methodology of cosmology
Opis:
The article in the systematic and ordered way presents the most important philosophical problems, which are undertaken with regard to their close connections with contemporary (scientific) cosmology. Lately more and more often the issue mentioned above is called philosophy of cosmology. In the first part of that article, with accordance to the broad understanding of that philosophy, methodological problem of cosmology containing both: its external methodology (general and particular) and so-called internal methodology has been presented. The second part of the article contains various philosophical questions which are undertaken in the context of concrete achievements of contemporary scientific cosmology. They include issues from the field of philosophy of nature, philosophy of God, and ontology.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2005, 53, 2; 269-308
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komu i po co potrzebna jest dziś filozofia przyrody?
Autorzy:
Ługowska, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013460.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
metodologia
filozofia przyrody
K. Kłósak
methodology
philosophy of nature
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 326-328
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Introduction to this Issue: the Betzavta Method and Democracy – On an Experimental Project in Academic Didactics of Philosophy
Autorzy:
Michał, Dobrzański,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/903469.pdf
Data publikacji:
2019-06-18
Wydawca:
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
Tematy:
philosophical methodology
didactics of philosophy
didactic experiment
education
decision-making
social philosophy
philosophy of politics
democracy
Betzavta
Opis:
The article presents the background of the texts included in this issue of SGEGE that resulted from an experimental workshop on democracy. The didactic innovation implemented during the event consisted in enhancing the traditional forms of teaching philosophy (seminar and lecture) with a practical module based on the Betzavta methodology of democratic education. In the first part of the article, a general description of the project is provided. Then follows a presentation of its topic, the reasons for choosing it and the theoretical problems behind it. Next, the organization and methodology of the project are briefly described. In the end, the results of the project are presented together with a short summary of the texts of this volume of the journal.
Źródło:
Studies in Global Ethics and Global Education; 2018, 10; 3-16
2392-0890
Pojawia się w:
Studies in Global Ethics and Global Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o genezie i koncepcjach metafilozofii
Remarks on the origin and conceptions of metaphilosophy
Autorzy:
Szubka, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2135649.pdf
Data publikacji:
2022-06-27
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Carl Gustav Hempel
Morris Lazerowitz
Jerzy Kalinowski
metaphilosophy
philosophy of philosophy
philosophical methodology
Opis:
Although reflection on the nature of philosophy has constituted an integral part of this discipline from its beginnings, the term „metaphilosophy” referring to such a reflection only made its first appearance in the middle of the twentieth century. In the course of discussions concerning the book by C.J. Ducasse about the subject-matter and method of philosophy, the term was introduced in the United States by C.G. Hempel and M. Lazerowitz, and in Poland by M. Choynowski. Subsequently, two different metaphilosophical programs, which disseminated this category, were put forward by Lazerowitz and J. Kalinowski. They had dissimilar objectives and assumptions, though for both of them a crucial problem was the diversity of philosophical conceptions and persistent disagreements in philosophy.
Źródło:
Człowiek i Społeczeństwo; 2022, 53; 33-47
0239-3271
Pojawia się w:
Człowiek i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesna logika formalna a nauki przyrodnicze
Contemporary formal logic and the natural sciences
Autorzy:
Kiczuk, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2016141.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
logika
filozofia logiki
metodologia
filozofia nauki
fizyka
logic
philosophy of logic
methodology
philosophy of science
physics
Opis:
In the first part of the article the questions are discussed that are connected with applying the rules of classical sentence logic and many valued logic in theories of natural sciences, mainly in N. Bohr' s theories of complementarity. This part of the article explicates Z. Zawirski's proposition, that the rules of logic, through applying them to the world, not only stop being tautologies that do not say anything about the reality, but they become natural hypotheses that say a lot, perhaps "the first things”, about that reality. In the article the possibility is shown of using the rules of building axiomatic deductive systems of classical logical calculus in construction of corresponding axiomatic systems in physics, as an axiomatic system may well represent an empirical theory. In the second part of the article the relations of contemporary non-classical kinds of logic with natural sciences are discussed. A lot of attention is devoted to showing that in natural sciences, in physics, application of formal logic may also consist in suitable use of its language. Not only is the language of classical logical calculus involved here but the language of systems of non-classical logics as well, and especially of the ones which give the rules for correct use of functors connected with the following - crucial for natural sciences - terms: time, change, causal relationship.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2001, 49, 1; 127-150
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu tożsamości współczesnej filozofii przyrody
Contemporary Philosophy of Nature: A Search for Identity
Autorzy:
Janowski, Jarosław Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098332.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
filozofia
filozofia przyrody
metafilozofia
metodologia
interdyscyplinarność
philosophy
philosophy of nature
metaphilosophy
methodology
interdisciplinarity
Opis:
W artykule podjęto kwestię dotyczącą tożsamości filozofii przyrody w kontekście trzech współcześnie wymienianych charakterystycznych cech tej dyscypliny, a mianowicie jej różnorodności metodologicznej, interdyscyplinarności oraz swoistej dynamiki rozwojowej. Analizowane są zagrożenia dla tożsamości filozofii przyrody, wynikające z takiego zestawu cech, w szczególności z różnorodności metodologicznej filozofii przyrody. Jednocześnie podjęto próbę obrony wymienionych cech jako powodujących nie tylko zagrożenia, ale również (paradoksalnie) wzmacniających tożsamość filozofii przyrody. Całość analiz odnosi się do metafilozoficznej charakterystyki dziedziny filozofii. --------------- Zgłoszono: 13/08/2021. Zrecenzowano: 06/09/2021. Zaakceptowano do publikacji: 14/10/2021.
This article addresses the issue of the identity of the philosophy of nature in the context of three features characteristic of this philosophical discipline, namely its methodological diversity, interdisciplinarity and specific developmental dynamics. This paper examines the threats to the identity of the philosophy of nature resulting from this set of features, particularly from its methodological diversity. It will also attempt to consider these features as (paradoxically) strengthening the identity of the philosophy of nature. Lastly, the entire discussion will be considered in relation to the metaphilosophical dimension of philosophy as an area of knowledge. --------------- Received: 13/08/2021. Reviewed: 06/09/2021. Accepted: 14/10/2021.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2021, 57, 2; 73-99
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Methodological pluralism in economics
Autorzy:
Wojciechowska, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/580518.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
methodology of economics
philosophy of economics
metaeconomics
test method
methodological pluralism
Opis:
The purpose of the paper is to analyse the issue of a test method in economics. It calls for the necessity of adopting a methodological approach that will be flexible and cognitively inspiring, which is a prerequisite to establishing the foundations for economics, its development and effectiveness in clarifying social and economic phenomena. Currently believed to be a complex (both theoretical and empirical), and inductive-deductive science, economics fails to possess binding methodological arrangements. Therefore, when looking for good solutions, scholars propose universal pluralism, which lets them expand the research apparatus within defined, yet not tightly logical structures.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2017, 489; 474-482
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O realistyczności założeń, falsyfikowalności hipotez i innych modernistycznych mitach współczesnej ekonomii
The realism of assumptions, falsifiability of hypotheses and other modernist myths of contemporary economics
Autorzy:
Scheuer, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/434729.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
methodology of economics
philosophy of science
economic crisis
ontological realism
modernism
Opis:
In the face of the global economic crisis, there are many opinions according to which economics as a science needs major rebuilding. Usually, it is emphasized that it should not be developed by involving the construction of formal, mathematical models but that there is a need to improve the “realisticness” of analysis. Based on the analysis of a dispute between P. Krugman and J.H. Cochrane it can be said that the arguments which appear during the debate on the crisis are not new and confusingly similar to those that already appeared in the 30s and 70s of the last century. It should also be noted that both: the supporters of “realisticness” of economic analysis, as well as representatives of the mainstream formalism treat this crisis as a confirmation of the correctness of their theories and evidence of the weakness of the concepts proposed by their opponents. The article is placed in relation to the thesis that all the arguments that have emerged in the debate on the state of the economic theory after the crisis, contrary to appearances, do not bring anything new to the economic discourse and cannot lead to any solutions of the theoretical dispute, because all arguments are based on the same philosophical foundations. In other words it can be said that the basic problem of modern economics should not be considered as a weakness of theory, but as a weakness of philosophy common to all participants of the discourse. First of all, in fact, the arguments coming from both sides of the dispute seem to assume that the ultimate and decisive test of any theory is its confrontation with experience, the “facts”, whereby the test is perceived in terms of the correspondence theory of truth. This means that both: economists, whose views on the nature of the theory are similar to those presented by P. Krugman, as well as their opponents, who, like J.H. Cochrane recognize that any theoretical concepts should meet fairly strict formal requirements and finally take the form of (usually mathematicised) model, assume that carrying out such a test is possible firstly, and secondly, that it boils down to a comparison of propositions that make up the model/theory (assumptions and predictions, or only prediction) with the reality whose components are independent of theory and processes of cognition.
Źródło:
Ekonomia - Uniwersytet Ekonomiczny we Wroclawiu; 2013, 4 (25); 64-76
2080-5977
Pojawia się w:
Ekonomia - Uniwersytet Ekonomiczny we Wroclawiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Value-free paradise is lost. Economists could learn from artists
Wolny od wartości raj został utracony. Ekonomiści mogli uczyć się od artystów
Autorzy:
Ostapiuk, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028231.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
philosophy of science
methodology of economics
value-free economics
Max Weber
Opis:
Despite the conclusions from the contemporary philosophy of science, many economists cherish the ideal of positive science. Therefore, value-free economics is still the central paradigm in economics. The first aim of the paper is to investigate economics’ axiomatic assumptions from an epistemological perspective. The critical analysis of the literature shows that the positive-normative dichotomy is exaggerated. Moreover, value-free economics is based on normative foundations that have a negative impact on individuals and society. The paper’s second aim is to show that economics’ normativity is not a problem because the discussion concerning values is possible and unavoidable. In this context, Weber and other methodologists are investigated. The conclusion of the paper is that science can thrive without strict methodological rules thanks to institutional mechanisms. Therefore, economists could learn from artists who accept the world without absolute rules. This perspective opens the possibility for methodological pluralism and normative approaches.
Źródło:
Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym; 2020, 23, 4; 7-33
1899-2226
2353-4869
Pojawia się w:
Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O metodzie idealizacji i konkretyzacji w filozofii politycznej liberalizmu
Autorzy:
Ciesielski, Mieszko
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631041.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
idealisational theory of science
methodology
liberalism
political philosophy
theoretical modelling
Opis:
In the article, I introduce the interpretation of selected concepts of liberalist think-ers in the perspective of idealisational theory of science, expounded by Piotr Przybysz in the book entitled “Modele teoretyczne we współczesnej filozofii politycznej liberalizmu (Theoretical models in the contemporary political philosophy of liberalism)”. With this purpose in mind, I characterise the fundamental tenets of idealisation and concretisation methodology and quote the principal argumentation threads of Przy-bysz’s for the sake of a thesis that the method of conceptualisation employed by John Rawls, Robert Nozick, James Buchanan and Gordon Tullock may be defined as idealisa-tion of reality. Moreover, I present an attempt at alternative interpretation of Nozick’s vision of socio-political dynamics in the light of idealisational theory of science.
Źródło:
Studia Europaea Gnesnensia; 2011, 3; 107-131
2082-5951
Pojawia się w:
Studia Europaea Gnesnensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia dramatu jako filozoficzna tradycja badawcza
Philosophy of drama as a philosophical research tradition
Autorzy:
Sierotowicz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690938.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
methodology of scientific research traditions
philosophical research traditions
philosophy of drama
philosophy of science
mental experiment
Józef Tischner
Opis:
This paper presents an attempt to describe Józef Tischner’s philosophy of drama from the point of view of Larry Laudan’s philosophy of science. That is achieved with the help of the concept of Philosophical Research Traditions developed in the paper. A~certain conceptual problem of Tischner’s philosophy, and some future research topics are also presented.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2018, 64; 59-92
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leon Petrażycki –„ordynarnyj” profesor
Leon Petrażycki – “appointed” professor
Autorzy:
Markowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621536.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
psychologia prawa, socjologia prawa, polityka prawa, filozofia prawa, metodologia, adekwatność
psychological theory of law, sociology of law, legal policy, philosophy of law, methodology, adequacy
Opis:
In this article the author undertakes polemics with contemporary stereotypes concerning Petrazycki’s significance, his concept and theory of law. Explaining the views of researchers directly interlinked with Petrazycki’s academia achievements and extracting significant events from Petrazycki’s biography the author answers following questions: how the theories are significant to jurisprudence and what are the reasons of dissonance in perception of his importance for both global and polish science? What influence had Petrazycki’s theories on polish civil law throughout last century.
W niniejszym artykule autor podejmuje polemikę ze stereotypami jakie w związku ze znaczeniem Petrażyckiego, jego koncepcją i teorią prawa, funkcjonują współcześnie. Poprzez eksplikację poglądów badaczy bezpośrednio związanych dorobkiem naukowym Petarżyckiego, jak też wyodrębnienie znaczących elementów biografii autor odpowiada na pytania: Jakie czynniki wpłynęły na powstanie jego nowatorskich teorii? Jakie mają znaczenie dla nauki prawa oraz jakie są przyczyny dysonansu w postrzeganiu jego znaczenia dla nauki światowej i polskiej oraz jego miejsca w jej panteonie? Czy też, jaki wpływ miały jego teorie na prawotwórcze dokonania polskiego prawa cywilnego ostatniego stulecia?
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2018, 17, 1; 121-141
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Fourfold Route to Empirical Enlightenment: Experimental Philosophy’s Adolescence and the Changing Body of Work
Autorzy:
Barnard, Robert
Ulatowski, Joseph
Weinberg, Jonathan M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142985.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Tematy:
metaphilosophy
experimental philosophy
methodology
history of analytic philosophy
empirical philosophy
ordinary language philosophy
Arne Næss
J. L. Austin
Opis:
The time has come to consider whether experimental philosophy’s (“x-phi”) early arguments, debates, and conceptual frameworks, that may have worn well in its early days, fit with the diverse range of projects undertaken by experimental philosophers. Our aim is to propose a novel taxonomy for x-phi that identifies four paths from empirical findings to philosophical consequences, which we call the “fourfold route.” We show how this taxonomy can be fruitfully applied even at what one might have taken to be the furthest edges of possible applications of x-phi in metaphysics and formal philosophy. Ultimately, the fourfold route helps us understand a different kind of empirical fact: the development of x-phi itself.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2021, 29, 2; 77-113
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia sztuki w polu metodologii. Aktualne problemy i wyzwania
Art History in the Field of Methodology. Current Problems and Challenges
Autorzy:
Czekalski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32352273.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
art history
scientific knowledge
methodology
theory
philosophy of science
structuralism
Opis:
At the end of the 20th century, the theory of art history shifted from the area of methodology understood as a normative field of the philosophy of science to the area of the social practice of constructing knowledge. The term “art historical methodology” itself became trivialized when its meaning was detached from the horizon of epistemology and became extremely inclusive, encompassing all methods practised in the discipline, with a method being considered to be the use of any theory as a tool of interpretation. As a consequence, the basic problem of scientific methodology, which is the critical assessment of explanatory and interpretive theories due to the value of their justification, is not addressed in the self-reflection of contemporary art history. The retreat from the rigors of methodology was related to the reception of structuralism, initiated by Ernst Gombrich in the book Art and Illusion. Popper’s model of situational logic as a method of historical explanation of works of art was transformed into a structuralist model, referring to constant rules of pictorial representation, symbolization and communication. Michael Fried and Norman Bryson formulated their own theories of invariant rules defining the necessary initial conditions for the formation and reception of pictures, so that individual works could be interpreted in terms of these rules and, as a result, confirm the general theory, which created a vicious circle. Structuralist theories did not function as hypotheses requiring critical testing, but as interpretive codes that served to read each work of art within their own conceptual system. The next step in the process of the reception of structuralism was the development of theories defining general rules that would govern the discursive practice of art history, and the detection of which at the basis of this practice would discredit or invalidate its epistemological dimension. Hayden White’s narrativism was the theory that historical discourse is subject to narrative conventions, not to the laws of logic and the rigors of methodology that serve to limit the pool of alternative explanations or interpretations. This theory was intended to justify the pluralism of equal versions of history as a politically correct idea, appropriate for a “democratic” model of knowledge. Theorists developing White’s theses in the field of art history claimed that the discursive practice of this discipline was not governed by methodological rules but by political motivations (Keith Moxey) or aesthetic principles of artwriting (David Carrier). After the phase of open denial of the dependence of the art history discourse on methodology, the theory of the discipline turned into an analysis of techniques for building this discourse, which no longer included methodological issues, as in James Elkins’ book Our Beautiful, Dry, and Distant Texts. A critical review of theories separating art history from methodology leads to the conclusion that they are untenable. It is impossible to maintain the scientific status of our discipline without respecting the principles of methodology founded in the contemporary philosophy of science.
Źródło:
Artium Quaestiones; 2023, 34; 293-336
0239-202X
Pojawia się w:
Artium Quaestiones
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Current perspectives on the development of the philosophy of informatics (with a special regard to some Polish philosophers)
Autorzy:
Polak, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691002.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
philosophy of informatics
pancomputationalism
methodology of informatics
informationistic worldview
mathematical computability of the world
Opis:
This article is an overview of the philosophy of informatics with a special regard to some Polish philosophers. It juxtaposes the informationistic worldview with the long-prevailing mechanical conceptualization of nature before introducing the metaphysical perspective of the information revolution in sciences. The article shows also how ontic pancomputationalism – regarded as an update to structural realism – could enrich the philosophical research in some classical topics. The paper concludes with a discussion of the philosophy of Jan Salamucha, a philosopher from the Cracow Circle (1903–1944) whose ideas could be inspiring for today’s philosophy of informatics in Cracow.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2017, 63; 77-100
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyzwanie dla racjonalności: Leibniz i początek ery Newtona
Rationality at Stake: Leibniz and the Beginnings of Newton’s Era
Autorzy:
Heller, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690808.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
rationality
empiricism
Leibniz’s philosophy
Newton’s methodology
philosophy of science
Gottfried Wilhelm Leibniz
Isaack Newton
Opis:
Our present knowledge in the field of dynamical systems, information theory, probability theory and other similar domains indicates that the human brain is a complex dynamical system working in a strong chaotic regime in which random processes play important roles. In this environment our mental life develops. To choose a logically ordered sequence from a random or almost random stream of thoughts is a difficult and energy consuming task. The only domain in which we are able to do this with a full success is mathematics. Leibniz’s life ambition was to extend this success, with the help of what he called characteristica universalis, to other areas of human activity. The belief that this is possible lies at the basis of Leibniz’s rationalist system. Reasoning within his system, Leibniz claimed that also fundamental laws of physics can be deduced from the “first principles”. Just as linguistic or conceptual units are at the basis of the charactersistica universalis, his monads are responsible for physical activity of material bodies. When this rationalistic strategy is applied to the philosophy of space and time, it leads to their radically relational conception. Leibniz’s rationalistic approach to philosophy and science arouses out sympathy but it was Newton’s mathematical-empirical method that turned out to be effective in human endeavour to understand the functioning of the physical world. Successes of the Newtonian method  compel us to revise our concept of rationality.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2016, 61; 5-22
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola instytucji szkoły w XXI wieku
Autorzy:
Słomski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2158551.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
Tematy:
philosophy of education and upbringing
teaching
methodology
school of the XXIst century
axiology
Opis:
Pupils’ cognitive activities condition their intellectual, emotional and volitional development. In this context the process of teaching is not only dry passing on knowledge, but also creation of sensitivity to beauty, as in art or nature, formation of assessment skills of aesthetical and moral values of literary works, development of patriotic feelings, inculcating democratic principles and norms of co-existence. It is closely connected with tasks and functions of intellectual upbringing. Due to it the process of teaching cannot be divided into ‘parts’ dedicated separately to formation and development of definite feelings in pupils, or features of willpower and character of one sort or another, and familiarizing with the new teaching material, that is with knowledge, skills and habits recommended by the curriculum. Practically, gaining knowledge by children and teenagers happens simultaneously with development of definite feelings and desirable features of willpower and character. It is necessary to turn an attention to the fact that much has already been written and spoken about the ‘upbringing and education teaching’ or about ‘educational values of the teaching process’ for many years.
Źródło:
Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne; 2011, 1(1); 145-167
1730-0266
Pojawia się w:
Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analytical Philosophy of History in Poland. Inspirations and Interpretations
Autorzy:
Kowalewski Jahromi, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20311954.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
Analytic Philosophy of History
Lviv‑Warsaw School
Marxist theory of history
Poznan School of Methodology
Opis:
Analytic philosophy is sometimes understood in opposition to continental tradition. In this article, I would like to show that a Lviv‑Warsaw School shared many fundamental traits with analytic orientation. In afterwar Poland, this tradition clashed with the dialectical materialism that lacks strong scientific tradition but had the full support of the communist party. This situation produced a unique scenario in which the methodology of science could strive as a mainstream area. A crucial role was attributed to the theory of history.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2021, 51, Spec. iss.; 39-63
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evidence and Its Proof. Designing a Test of Evidence
Autorzy:
Riofrío, Juan Carlos
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/518986.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Fundacja Utriusque Iuris
Tematy:
methodology
legal studies
philosophy of law
law epistemology
evident knowledge
scientific knowledge
Źródło:
Forum Prawnicze; 2019, 3 (53); 14-32
2081-688X
Pojawia się w:
Forum Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metody w szkole XXI wieku
Autorzy:
Słomski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2158572.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
Tematy:
philosophy of education and upbringing
teaching
methodology
the XXIst century school
axiology
Opis:
Openness to new technologies and an ability to use them efficiently is a feature of the modern education. They often say about elevating efficiency of education through preparation of the youth to independent gaining and broadening their knowledge. It is necessary, however, to underline, in the light of presented threats, that it should be a critical selection of information which is found in the various kinds of sources. The present socioeconomical situation of the world creates new educational challenges. Using information and communication technologies in our country becomes widespread, first of all, thanks to schools and young generations. The youth belong to the largest group of the computer and Internet users. School has already been criticized for many years mainly for this that using coercion against pupils plays an essential role in it. Criticism also concerns the education of the ‘theoretical man’. Such an approach resulting from that school in reality does not lead to the pupil’s development because only learning resulting from the internal need can lead to it.
Źródło:
Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne; 2011, 2(2); 121-139
1730-0266
Pojawia się w:
Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy fizyczne teorie efektywne są wiarygodną strategią osiągnięcia teorii finalnej?
Are physical effective theories the reliable strategy for achieving certain knowledge?
Autorzy:
Szydłowski, Marek
Tambor, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690696.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
philosophy of science
methodology of science
effective theory
final theory
cosmology
approximated truth theories
Opis:
The paper presents the methodology of effective theories as a strategy used in the process of development of modern physics to reach a final theory. We present the definition and characteristic features of an effective theory, as well as the answer to the question of whether and what kind of scenario of reaching a final theory is realized by contemporary physics. We argue that the process of development of physics in the direction of a final theory is potentially final, i.e. expressible in the conceptual schema of effective theories and as such it is convergent to a final theory. In each effective theory there are physical constants, however, whose status differs from logical constants. They have a dimension (length, energy, etc.) and are used to compare physical quantities. The structure of relevant effective theory can be interpreted in the epistemological framework of approximated truth theory. In the case study of cosmological models, the sequence of models is convergent to potentially true model. The Standard Cosmological Model is the theory of the structure and dynamics of the Universe.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2020, 68; 79-116
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podstawowe zagadnienia współczesnej filozofii języka, filozofii językoznawstwa oraz filozofii lingwistycznej
Autorzy:
Stalmaszczyk, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049981.pdf
Data publikacji:
2022-01-25
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
analytic philosophy
philosophy of language
philosophy of linguistics
linguistic philosophy
theory of language
linguistic methodology
semantics
pragmatics
filozofia analityczna
filozofia języka
filozofia językoznawstwa
filozofia lingwistyczna
teoria języka
metodologia językoznawstwa
semantyka
pragmatyka
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie podstawowych zagadnień współczesnej filozofii języka (zwłaszcza w ujęciu analitycznym) oraz filozofii językoznawstwa i filozofii lingwistycznej, a także relacji między poszczególnymi dyscyplinami. Dla potrzeb niniejszej dyskusji językoznawstwo można określić jako systemowe badanie języka naturalnego, a filozofię języka jako systemowe badanie podstawowych pojęć związanych z naturą i właściwościami języka (zarówno języka naturalnego, jak i języków formalnych). Filozofia językoznawstwa, jako gałąź filozofii nauki, ma za swój przedmiot systemową refleksję nad teoriami językoznawczymi i metodami badań językoznawczych, natomiast filozofia lingwistyczna jest metodą lub techniką badania języka, również języka potocznego. W artykule dokonano również przeglądu zawartości wybranych encyklopedycznych i podręcznikowych pozycji poświęconych filozofii języka.
The article discusses key concepts in contemporary philosophy of language (especially analytic), and also philosophy of linguistics, and linguistic philosophy, and the relations between these domains. Whereas linguistics, the scientific study of language, is concerned with theoretical and applied analyses of human natural language and with constructing appropriate levels of linguistic representation, philosophy of language provides (philosophical) investigations into the phenomenon of language in general, concentrating especially on the problems of meaning, reference, truth, and understanding. More recent approaches to philosophy of language considerably extend this field of investigation. Linguistic philosophy can be described as an approach to the philosophy of language, a philosophical method; further on, philosophy of linguistics offers philosophical reflections on linguistic inquiries and linguistic theories. The article investigates mutual relations among these disciplines, offers necessary terminological clarification, and provides an overview of recent studies devoted to philosophy of language.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2022, 18; 137-161
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The dynamics of theories of economic growth: An impact of Unified Growth Theory
Autorzy:
Kawalec, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971500.pdf
Data publikacji:
2020-06-15
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
Tematy:
demographic transition
human capital
fertility rate
Oded Galor
research routine
philosophy of science
methodology
Opis:
The aim of this paper is to examine a complex pattern of mutual interdependence between Unified Growth Theory (subroutine) and the evolution of the entire field of economic growth theories (main routine) from a philosophical and methodological perspective. The analysis utilises the recently introduced concept of research routine (and respectively, subroutine) aimed at an explanation of the evolution of scientific research. The study identifies the inuflence of the subroutine (and its specific concept of demographic transition) on the core concepts of the main routine: human capital, population growth and learning. The results are based on network analyses of extensive bibliometric evidence from Scopus and the Web of Knowledge.
Źródło:
Economics and Business Review; 2020, 6, 2; 19-44
2392-1641
Pojawia się w:
Economics and Business Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Subject Matter of Philosophy of Law
Przedmiot filozofii prawa
Autorzy:
Kostecki, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22738064.pdf
Data publikacji:
2022-12-12
Wydawca:
Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Tematy:
philosophy of law
methodology
legal sciences
research methods
filozofia prawa
metodologia
teoria prawa
metody badawcze
Opis:
The question about the subject matter of philosophy of law belongs to fundamental issues of this academic discipline. Although there are more and more new concepts, this dispute has not been unanimously resolved. The purpose of the article is not only the presentation of existing views of the doctrine regarding the question what is the subject matter of philosophy of law?, but an attempt to answer the question how does the evolution of the subject matter of philosophy of law influence the development directions of philosophical and legal problems? Taking into consideration the fact that each of the philosophical systems defined thematical scope of philosophy of law in a different way, systematisation is necessary.
Pytanie o przedmiot filozofii prawa należy do rudymentarnych zagadnień tej dyscypliny akademickiej. Pomimo pojawiania się coraz to nowych koncepcji, spór ten nie został ostatecznie rozstrzygnięty. Celem artykułu nie jest tylko prezentacja dotychczasowych stanowisk doktryny w zakresie, jaki jest przedmiot filozofii prawa, lecz próba odpowiedzi na pytanie, jak ewolucja przedmiotu filozofii prawa wpływa na rozwój kierunków problematyki filozoficznoprawnej? Biorąc pod uwagę fakt, że każdy z systemów filozoficznych nieco inaczej zakreślał obszar tematyczny filozofii prawa należy dokonać systematyzacji.
Źródło:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2020, 15, 17 (2); 97-115
2719-3128
2719-7336
Pojawia się w:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia nauki a historia nauki
Philosophy of Science and History of Science
Autorzy:
WOLEŃSKI, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/520589.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
historia
filozofia nauki
metodologia
program badawczy
paradygmat
history
philosophy of science
methodology
research program
paradigm
Opis:
Artykuł analizuje relacje pomiędzy filozofią nauki i historią nauki. Rozważane są dwa podejścia do filozofii nauki, jedno reprezentowane przez formalną metodologię nauk i drugie – przez historycznie zorientowaną teorię nauki. O ile pierwsza koncepcja traktuje historię nauki jako niezbyt istotną dla filozofi i nauki, orientacja druga uważa, że pierwsza jest kluczem do drugiej. Najlepiej wyraża to znane powiedzenie Imre Lakatosa: „Filozofia nauki bez historii nauki jest pusta, historia nauki bez filozofii nauki jest ślepa”. Artykuł bliżej rozważa koncepcje Thomasa S. Kuhna i Imre Lakatosa jako sztandarowe wersje historycznej metodologii nauki. Autor argumentuje, że są to raczej historiozoficzne wizje nauki niż historie nauki.
The paper focuses on relations between philosophy of science and history of science. Two models of science are considered. The fi rst is provided by formal methodology (philosophy) of science. It assumes that (1) there exists an eff ective criterion of demarcation between science and non -science (in particular, pseudo -science); (2) science manifests itself in the same manner in all historical epochs; (3) science as a result (in particular, a system of propositions), not science as an activity, is the primary subject of philosophical investigations; (4) philosophy of science concentrates mostly on the context of justifi cation, not the context of discovery. Consequently, formal logic provides analytic devices for philosophy of science and history has a secondary importance. The second approach, the historical philosophy of science (or historicisms in the philosophy of science), denies the assumptions (1)–(4). Hence, the history of science is of the utmost importance for the philosophy of science. More specifi cally, history of science provides empirical data for the philosophy of science. As Imre Lakatos once said (it is a paraphrase of Kant) “Philosophy of science without history of science is empty, history of science without philosophy of science is blind”. According to Lakatos, a rational reconstruction of the history of science constitutes the main task of the philosophy of science. The adjective “rational” indicates here that this reconstruction must be guided by principles elaborated by philosophical refl ection. Lakatos’s own proposal in this respect is captured by his famous idea of research programs as units organizing concrete scientifi c investigations and their development. The methodology of research programs is Lakatos’s answer to Kuhn’s philosophy of science as based on the concept of the paradigm of scientifi c activity accepted by scientists in a particular period. Lakatos objected that the acceptance of paradigms is, according to Kuhn, too irrational. In fact Lakatos wanted to combine Popper’s idea of the logic of scientific discover and Kuhn’s historicism. There are several objections to historicism. Disregarding one of the standard critical observations, namely that concerning the ambiguity of the terms “research program” and “paradigm”, one can observe that the concepts of the external history of science and the internal history of science are unclear in philosophical theories of science off ered by Kuhn and Lakatos. Similar remarks apply to Paul Feyerabend’s rule “Everything goes” as admitt ing any methodology of scientific investigations. Since the representatives of historicism are almost exclusively interested in the internal history of science, they overlook the external history of science and blame it as naïve and consisting of popular stories concerning accidental circumstances related to great discoveries (Newton’s apple or killing of Archimedes). The author argues that this att itude is unjustifi ed. Clearly, any elaboration of the actual history is selective and thereby must appeal to some criteria of selection. On the other hand, too excessive use of philosophy in historical reconstruction converts history of science into historiosophy (speculative history) of science.
Źródło:
Prace Komisji Historii Nauki PAU; 2014, 13; 99-115
1731-6715
Pojawia się w:
Prace Komisji Historii Nauki PAU
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemowa koncepcja systematycznego poznania filozoficznego
Problem concept of systematic philosophical cognition
Autorzy:
Duchliński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/426521.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
filozofia
metafilozofia
tomizm
filozofia nauki
metodologia
problemy
analiza aporetyczna
metafizyka aporetyczna
philosophy
metaphilosophy
thomism
philosophy of science
methodology
problems
aporetic analysis
metaphysics of aporetic
Opis:
This article re-reflects on the value of philosophy’s problem concept as it has been developed by such thinkers such as Aristotle, N. Hartmann, K. R. Popper, and others. This is a systematic philosophy, which does not show any tendencies for creating systems. To bring out the essence of this philosophy, it has been compared to the concept of systematic thinking, as advocated by contemporary representatives of existential Thomism. Comparing these two approaches affords a more comprehensive insight into the idea of an aporetical metaphysical philosophy. Its task is to discover and explain problems but not to ultimately settle them. It makes use of the method of an aporetical analysis, sources of which exist already in Aristotle. This method allows for the understanding of difficulties elicited by given problems. It enables the correct recognition and formulation of these problems. It allows one to confront one’s own view with alternative attitudes, which leads to an expansion of one’s own philosophical experience. It enables the ability to cleanse the conceptual apparatus, to improve the precision of argument and to provide critical views by provoking new questions. Metaphysics as an aporetical discourse will endure as long as science and culture last, and as long as men persistently seek problem situations to their creative and argumentative thinking.
Celem artykułu jest ponowne przemyślenie wartości problemowej koncepcji filozofii. Była ona rozwijana przez takich myślicieli, jak Arystoteles, Nicolai Hartmann czy Karl R. Popper i inni. Jest to filozofia systematyczna, która nie przejawia tendencji do tworzenia systemów. Aby pełniej wydobyć istotę tej filozofii, porównano ją z koncepcją myślenia systemowego, za którą opowiadają się współcześni przedstawiciele tomizmu egzystencjalnego. Porównanie tych dwóch podejść pozwoliło na pełniejszy wgląd w ideę aporetycznej filozofii metafizycznej. Jej zadaniem jest odkrywanie i objaśnienie problemów, nie zaś ich ostateczne rozstrzyganie Posługuje się ona metodą analizy aporetycznej, której źródeł można doszukiwać się już u Arystotelesa. Metoda ta pozwala na zrozumienie trudności, które nasuwa dany problem. Umożliwia jego poprawne dostrzeżenie i sformułowanie. Pozwala na skonfrontowanie własnego poglądu z stanowiskami alternatywnymi, co prowadzi do poszerzenia własnego doświadczenia filozoficznego. Umożliwia oczyszczenie aparatury pojęciowej, sprecyzowanie argumentacji oraz zapewnia krytyczne spojrzenie dzięki temu, że prowokuje do stawiania nowych pytań. Metafizyka jako dyskurs aporetyczny będzie istniała, dopóki trwać będzie nauka i kultura, dokąd istniał będzie człowiek wytrwale poszukujący sytuacji problemowych, w których realizować się będzie jego twórcze i niepozbawione kontrowersji myślenie.
Źródło:
Logos i Ethos; 2015, 2(39); 7-57
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia tomistyczna w metodologii historii Feliksa Konecznego
Thomistic philosophy in the historical methodology of Feliks Koneczny
Autorzy:
Nowik, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452557.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
Feliks Koneczny
tomizm
metodologia historii
filozofia dziejów
teoria cywilizacji
thomism
historical methodology
philosophy of history
theory of civilization
Opis:
Feliks Karol Koneczny was born in Cracow in 1862. He studied history at the Jagiellonian University and worked in various Cracow science institutions focusing mainly on specific studies about Poland and neighboring countries. Between 1919 and 1929 he worked at the Vilnius University, later returning to Cracow. In this time period he focused on the philosophy of history, publishing his most important works from this area: "Polskie Logos i Ethos", "O wielości cywilizacyj" and "Rozwój moralności". Koneczny died in Cracow in 1949. In his historical studies he was careful to correctly state individual events sticking to the positive traditions of the Cracow school. When creating historical syntheses he considered connecting to Thomism with his philosophical concept of necessary people. He considered historical philosophy, upon which the laws of history are formed from, a final step to historical studies. He used this as a base for his famous theory of civilization as a method of living community. Building historical methodology based on thomistic philosophy lead to Koneczny’s civilization theory differing from other well known ideas of Oswald Spengler and Arnold Toynbee or Erazm Majewski. Without the concepts of people as beings with a body, soul, knowledge, and freedom, Koneczny couldn’t have used the basic categories that comprise the “Quincunx” concepts of truth, goodness, beauty, health and well-being He considered his biggest scientific discovery claiming that there can not be synthesis between civilizations. It is the main similarity between his theory of modern civilization, and the most popular modern theory of Samuel Huntington.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2013, 2; 155-167
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od gminowładztwa do monarchizmu? Późne poglądy Henryka Schmitta
From the Rule of Commons to Monarchisms? Henryk Schmitts Late Views
Autorzy:
Kijek, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944817.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Henryk Schmitt
historiografia romantyzmu
konfederacja barska – historiografia
metodologia
historiozofia
historiography of Romantism
Bar Confederation – historiography
methodology
philosophy of history
Opis:
Up till now Henryk Schmitt has been presented in the literature of the subject as a historian with rather stable views. The aim of the present article is to show the character of the shift in the emphasis in Schmitt's historiography that happened at the second stage of his historiographic work, especially after 1868. Introduction of a different criterion for evaluating history was a sign of the change in the way he approached the past. Apart from the ideas he borrowed from Joachim Lelewel an additional criterion appeared: that of common good, which opened the possibility of different assessments of the past than before. It was at that time that Schmitt noticed the insufficiency of the republican conception and he broadened his point of view by introducing a superior criterion of common good. From this perspective he perceived as positive the aspirations of such magnates as Adam Krasiński or the Czartoryskis, and even King Stanisław August Poniatowski, whom he had sharply criticized before. This perspective allowed the supporter of republicanism to abandon criticizing the projects directed towards monarchy. In the late period of Schmitt's work also his views about methodology changed. He had opted for the factual model of historiography, but towards the end of his life considering historical events from the point of view of the very events, going beyond the description that signified searching for some idea or some individuality under the surface; making the nation the subjects of a historian's study, were an expression of a historian's participation in the discourse of the Romantic view of history.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2009, 57, 2; 111-119
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia prawa a teorie wykładni prawa (wybrane zagadnienia)
Legal philosophy and theories of legal interpretation (selected problems)
Autorzy:
Zirk-Sadowski, Marek
Bekrycht, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/685842.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
filozofia prawa
teorie wykładni prawa
metodologia prawa
stosowanie prawa
legal philosophy
theories of legal interpretation
legal methodology
application of law
Opis:
The content of the article briefly presents the issues connected with theories of legal interpretation. The authors point to two methodological attitudes towards cognizing legal interpretation. They result in descriptive and prescriptive theories of legal interpretation and indicate creating a notion of ‘theory-concept’ in legal interpretation. The authors mark three groups of such theory-concepts in Polish legal theory.
Treść artykułu w sposób szkicowy przedstawia problematykę związaną z teoriami wykładni prawa. Autorzy wskazują na dwie postawy metodologiczne względem poznawania interpretacji prawa, które skutkują opisowymi i normatywnymi teoriami wykładni prawa, a także na wykształcenie się pojęcia „teorii-koncepcji” w wykładni prawa. Autorzy wyróżniają trzy grupy takich teorii-koncepcji w polskiej teorii prawa.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2017, 78
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sen o vedeckej filozofii alebo metafyzike
Мечта о научной философии или метафизике
The Dream of the Scientific Philosophy or Metaphysics
Autorzy:
Mihina, František
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497904.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
Tematy:
filozofia naukowa
metafizyka
logika
metodologia
abdukcja
koniec filozofii
vedecka filozofia
metafyzika
metodológia
abdukcia
konec filozofie
scientific philosophy
metaphysics
logic
methodology
abduction
end of philosophy
Opis:
Autor formułuje tezę, zgodnie z którą filozofia Ch.S. Peirce’a jest próbą pojęciowego opisu wszechświata przy pomocy metod naukowych. W konstruowaniu filozofii i metafizyki odwołuje się do logiki i metodologii naukowej. W formułowaniu rozstrzygnięć filozoficznych przywiązuje uwagę do rozumowań abdukcyjnych i w nich widzi przyszłość filozofii naukowej. Wyjaśnienie aktywności człowieka postrzega w powiązaniu myśli z praktyką (pragmatyzm). Autor tekstu swoje roz-ważania o filozofii Peirce’a sytuuje w kontekście klasycznych (I. Kant) i współczesnych (M. Heidegger) koncepcji filozoficznych oraz tezy o końcu filozofii.
The author formulates the thesis according to which philosophy of Ch.S. Peirce is an attempt to conceptual description of the universe using scientific methods. In constructing philosophy and metaphysics this philosopher appeals to logic and scientific methodology. In resolving a philosophical problems Peirce attaches significance to abductive reasoning and in it he sees the future of scientific philosophy. The explanation of human activity Peirce perceives in conjunction thoughts with practice (pragmatism). The author of the article own deliberations on the philosophy of Peirce situates in the context of classical (I. Kant) and contemporary (M. Heidegger) philosophical concepts and thesis of the end of philosophy.
Źródło:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich; 2014, 14; 35-53
1642-1248
Pojawia się w:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paradygmat cywilizacyjny Samuela P. Huntingtona. Droga do zrozumienia współczesnych problemów Zachodu?
Autorzy:
Bednarczyk, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643926.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Zivilisationsparadigma
Geschichtsphilosophie
Wissenschaftsphilosophie
Methodologie der Geschichte
Zeitgeschichte
Samuel P. Huntington
civilization paradigm
philosophy of history
philosophy of science
methodology of history
contemporary history
paradygmat cywilizacyjny
filozofia historii
filozofia nauki
metodologia historii
historia najnowsza
Opis:
Der Aufsatz ist eine methodologische Analyse des Zivilisationsparadigmas nach Samuel P. Huntington. Den Boden für die Überlegungen bilden statistische Forschungen, die die demographische Situation der Länder des westlichen Zivilisationskreises sowie der Länder der islamischen Welt betreffen. Es werden sowohl die Forschungen berücksichtigt, auf die Huntington Mitte der 1990er Jahre Bezug genommen hat, als auch jene, die gegenwärtige Lage schildern. Die These, deren Richtigkeit der amerikanische Wissenschaftler erklärt und mit der der Verfasser des Textes übereinstimmt, besagt, dass die wirkende Kraft der epochalen historischen Ereignisse junge und schnell wachsende Bevölkerungen sind.
The article represents a methodological analysis of the civilization paradigm as perceived by  Samuel Huntington. The analysis is based  on  statistical studies of the demographic situation in countries identified with the western civilization and those of the Islamic world. The research dwells  on studies referred to by  Huntington himself in the mid-nineties as well as  on findings dealing with present-day  realities. The   thesis considered right and endorsed  by the American scholar   is that young and fast-growing populations constitute the driving force of breakthrough historic developments.
Niniejszy tekst to metodologiczna analiza paradygmatu cywilizacyjnego w ujęciu Samuela Huntingtona. Grunt dla rozważań stanowią badania statystyczne dotyczące sytuacji demograficznej państw utożsamianych z zachodnim kręgiem cywilizacyjnym oraz tych zaliczanych do świata Islamu. Badania, o których mowa, to zarówno te, na które w połowie lat dziewięćdziesiątych powoływał się sam Huntington, jak i te, które opisują współczesne realia. Teza, za której słusznością opowiada się amerykański uczony i dla której aprobatę wyraża autor tekstu mówi, że siłą sprawczą przełomowych wydarzeń historycznych są młode i szybko rosnące populacje.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2017, 21
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historyczne i filozoficzne aspekty badań na stwardnieniem rozsianym
Historical and Philosophical Bearings in the Study of Multiple Sclerosis
Autorzy:
Początek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/530760.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Historii Filozofii i Medycyny
Tematy:
stwardnienie rozsiane
kontekst kulturowy
epistemologia
historiozofia
metodologia badań
niemożność poznawcza
multiple sclerosis
cultural context
epistemology
philosophy of history
methodology of study
investigative impossibility
Opis:
Stwardnienie rozsiane jest zapalno-zwyrodnieniowym procesem chorobowym Centralnego Układu Nerwowego. Występuje głównie wśród ludzi młodych i na całym świecie, dotyka obecnie 2,5 miliona osób. 45 tysięcy spośród nich mieszka w Polsce. Chociaż pierwszy opis symptomatologii pochodzi z XIV wieku, a dotyczy przypadku świętej Ludwiny z Schiedam, choroba przez stulecia wymykała się gruntownemu poznaniu. Pogłębiać się ono zaczęło dopiero w połowie wieku XIX. Zapewne nie bez związku z ujawnieniem tzw. dryftu genetycznego, skutkującego manifestacją specyficznej geografii i epidemiologii zachorowań. Do tego przyczyniły się osiągnięcia demografii i statystyki. Istotny był też ogromny postęp przyrodniczych nauk podstawowych oraz kliniki medycznej, w zakresie zarówno diagnostyki jak i terapii. Umożliwiły one Jean-Martin Charcotowi (w 1868 r.), kliniczne i anatomopatologiczne wyodrębnienie stwardnienia rozsianego jako osobnej jednostki chorobowej. Od tego czasu odsłonięto wiele mechanizmów patogenetycznych, ujawniono liczne czynniki sprzyjające rozwojowi choroby, wykorzystano zwierzęce modele eksperymentalne, podjęto niezliczoną ilość prób leczenia. Stwardnienie rozsiane pozostaje jednak wciąż poważnym wyzwaniem poznawczym i problemem społecznym. Nie wyjaśniono bowiem jednoznacznie etiologii i nie znaleziono sposobu trwałego wyleczenia. Istotą problemu społecznego jest fakt zachorowań w młodym wieku, długotrwałość leczenia i związane z tym koszty. Celem niniejszej pracy jest próba innego, bardziej otwartego spojrzenia na problem. Zamiast wyłącznie medycznej proponuje się perspektywę bardziej humanistyczną, a ściślej historiozoficzną (kulturową). Autor świadomie wybiera drogę pewnej demedykalizacji, lokując zagadnienie na pograniczu różnych dyscyplin. Poprzez poszerzenie i urozmaicenie aparatu badawczego można uzyskać bonusy, niebędące sumą prostego dodania metod właściwych poszczególnym dziedzinom. Jednocześnie za równie uprawnione uznać należy poszukiwanie innych punktów odniesienia. Osadzonych na przykład w antropologii medycznej, posługującej się metodami jakościowymi i ujęciem bardziej indywidualnym, stojącej pod tym względem w sprzeczności z biomedycyną, która operuje metodami ilościowymi [1]. Taki wieloaspektowy ogląd pozostaje w korelacji z żywym we współczesnej historiografii, tzw. kontekstem kulturowym i jego analizą. Pozostaje w zbieżności z pracami utrzymanymi w konwencji Nowej Historii Kultury i ikonologii. Odkrywają one charakterystyczne dla poszczególnych epok, światopoglądowe znaczenia symboli [2]. Znaczenia zmieniające się na przestrzeni dziejów, które siłą rzeczy musiały wpłynąć na percepcję naukową i społeczną omawianej choroby. Dziś mamy przecież zupełnie inną niż kiedyś wizję ciała. Inną – większą, rolę norm i inne pojęcie normatywności. Inną funkcję „konstytucji”, jako pomostu opisującego relacje między świadomością a ciałem, odmienną wreszcie definicję choroby. Historię sm można także traktować jako przykład kulturowej niemożności i wykładnik domniemanego kryzysu kreatywności. Zwracając uwagę na niebywałą niejednorodność i zróżnicowanie przypadków, może należałoby potraktować sm nie jako jednostkę chorobową, ale raczej jako alternatywny (ewolucyjny?) wariant rozwojowy? W badaniach natrafiano na anomalie, fakty, których obowiązujące teorie nie potrafiły wyjaśnić. Stawały się one tzw. termitami nauki, czyli zjawiskami podważającymi zasadność tych teorii. Tezom dotyczącym zagadkowej choroby, które wyłoniły się jako rezultat eksperymentów, medycznej spekulacji i społecznej kontemplacji, należałoby może przeciwstawić zupełnie nowe, inaczej sformułowane, antytezy. Filozofia i historia medycyny mogą się tu okazać przydatne, z założenia odgrywając rolę krytyczno-porządkującą. W pracy zwrócono uwagę na metodologię badań, jako pochodną zmieniających się doktryn epistemologicznych oraz metodykę zastosowania ich wyników. Na podstawie dostępnego piśmiennictwa zarysowano przebieg badań nad sm, zmiany w jego leczeniu oraz ich odbicie w historiografii medycznej. Są tu pozycje o charakterze biograficznym, biograficzno-literackim oraz oczywiście pragmatycznym. Dygresyjnie zasugerowano, że ogólny plan studiów nad poszczególnymi chorobami i zespołami chorobowymi bywa daleki od optymalnego wykorzystania dorobku historiografii. Kontekst kulturowy to określenie szerokie. Obejmuje zarówno pierwiastek spekulatywny, bliższy naukom społecznym, jak i eksperymentalny – praktyczny, właściwy naukom przyrodniczym. Kontekst ten jest wyraźny już u Hipokratesa, Demokryta i Celsusa (Trójnóg Glaukiasa), obecny w prądach bardziej współczesnych, zwłaszcza w naturalizmie materialistycznym Oświecenia, reprezentowanych w poglądach Giovanniego Battisty Morgagniego, Jiriego Prohaski i Xaviera Bichata. Sięga aż po teorię faktu naukowego Ludwika Flecka i logikę odkrycia naukowego Karla Poppera. Znajduje swoje odzwierciedlenie w filozofii nauk przyrodniczych Carla G. Hempela i jego krytyce tzw. automatyzmów poznawczych. Być może w dalszej konfrontacji tez (wykorzystującej także retrospekcję historyczną), z hermeneutycznym zbiorem antytez, powstanie w końcu wartościowa, twórcza synteza, która odpowiadając na pytanie o istotę sm, zaowocuje skutecznym narzędziem jego eradykacji. W przesłankach zgromadzonej dotychczas wiedzy (tzw. konstruktu pojęciowego) i dających się wyobrazić przyszłych badaniach nad stwardnieniem rozsianym, tkwi naturalny potencjał innowacji. Obserwując jak dynamicznie wzrastają możliwości technologiczne, można zakładać, że łatwiej będzie o weryfikację powstających hipotez i postulatów. Także z pomocą medycyny translacyjnej (i ważnej biostatystyki), czyli jednych z podstawowych narzędzi EBM (Evidence Base Medicine), medycyny opartej na faktach. To może być prawdziwa siła napędowa rozwoju kliniki układu nerwowego, ale także innych dziedzin medycyny. Wybitny znawca tematu, profesor Krzysztof Selmaj zdaje się to potwierdzać, zauważając, że: „Bezsprzecznie największe osiągnięcia w neurologii obserwujemy obecnie właśnie w zakresie diagnostyki i terapii stwardnienia rozsianego”.
There are two basic pathogenic mechanisms in the course of the mysterious disease: inflammatory and degenerative. About 2,5 million people on the world, and about 45 thousand in Poland are stricken with this sickness. Many of them young, can’t expect rapid recovery. Individual, personal dramas influence common perception. Although the first description of multiple sclerosis dates from XIV century and is associated with Saint Ludvina of Schiedam, serious research started in the XIX century. Jean-Martin Charcot was the first who separated the disease as a distinct entity and made its comprehensive analysis. Despite of the great and multiform progress in all medical sciences we don’t know, how to cure this ailment effectively. Mankind succeed in many dangerous epidemics, but still has difficulty to solve the problem of multiple sclerosis. Both: with reference to reasons and decisive treatment. Although professor Krzysztof Selmaj, the leading Polish scientist in this branch of knowledge, is arguing, that the most important accomplishments in neurology is connected exactly with ms studies. We can appreciate these studies as the main and promising direction in solving other difficult problems in neurology, like: Parkinson Disease and Alzheimer Dementia. But multiple sclerosis is not only a medical problem. It is also an important cultural phenomenon, and of course the global challenge. Probably a more discerning, interdisciplinary attitude and work would be useful and creative. It would help to solve some serious problems. This work present the historical and philosophical (methodical) review of ms research. Maybe the humanities, and their vistas will achieve another, additional inspiration in our struggle with the disease.
Źródło:
Archiwum Historii i Filozofii Medycyny; 2018, 81; 24-36
0860-1844
Pojawia się w:
Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postmodernizm i religia wobec rozumu - uwagi krytyczne na temat ujęcia Gellnera
Postmodernism and Religion versus Reason: Critical Comments on Gellner’s Approach
Autorzy:
Kurkowski, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082670.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
postmodernizm
religia
rozum oświeceniowy
filozofia języka
metodologia nauk
nurty (szkoły) psychologiczne
postmodernism
religion
Enlightenment reason
philosophy of language
methodology of science
schools of psychological thought
Opis:
Religia, rozum i postmodernizm wskazują na różnego rodzaju postawy wobec świata, przede wszystkim w wymiarze poznawczym. W książce Postmodernizm, rozum i religia Ernest Gellner przedstawił ich charakterystykę, samemu określając się jako zwolennik oświeceniowego rozumu. W związku z tym rozum został przez niego ukazany w jak najlepszym świetle. Zapożycza on to, co dobre z religii i postmodernizmu, oraz odrzuca ich złe elementy. Choć we wstępie Gellner przyznał, że każda para w obrębie tych trzech postaw posiada pewne cechy wspólne, to jednak w dalszej części rozważań traktował postmodernizm i religię jakby stanowiły dwa krańce spektrum, w środku którego jest rozum. Nie poświęcił również uwagi cechom wspólnym religii i postmodernizmu, które jednocześnie są niezgodne z niektórymi postulatami oświeceniowego racjonalizmu. W niniejszej pracy przywołano kilka wybranych tego typu wątków w kontekście języka, metodologii nauk oraz wy-branych szkół psychologii dwudziestego wieku. Za pomocą przeprowadzonej analizy pokazano, że religia posiada istotne cechy wspólne z postmodernizmem, których nie podziela z rozumem, oraz jednocześnie posiada cechy wspólne z rozumem, których nie dzieli z postmodernizmem. Uzyskana w ten sposób perspektywa stanowi kontrpropozycję dla ujęcia Gellnera, w którym racjonalizm miał jawić się jako zbalansowane i umiarkowane stanowisko usytuowane pomiędzy przeciwległymi sobie skrajnościami religii i postmodernizmu.
Religion, reason and postmodernism point to differenttypes of attitude towards the world, above all in respect of epistemic concerns. In his book Postmodernism, Reason and Religion Ernest Gellner presented their salient characteristics, describing himself as a supporter of Enlightenment reason. He thus soughtto show reason in a positive light, presenting it as drawing on whatis best in both religion and postmodernism while rejecting theirproblematic elements. However, he failed to attend to certain features common to religion and postmodernism that at the sametime contradict some of the postulates of Enlightenment rationalism. The present paper considers some selected threads of thistype that occur in the context of language, the methodology of science and selected schools of twentiethcentury psychology. Theanalysis proposed shows that religion shares some nontrivial elements with postmodernism that stand in opposition to reason,while at the same time having some elements in common with reason that are opposed to postmodernism. The perspective thus obtained constitutes an alternative to Gellner’s approach, in whichreason was made to appear as a balanced and moderate positionsituated between the opposite extremes of religion and postmodernism.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2021, 18; 141-160
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krytyczne momenty w ekspertyzach z obszaru oceny technologii z perspektywy metodologicznej
Critical moments in technology assessment expertise from a methodological perspective
Autorzy:
Michalski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/324679.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
ocena technologii
filozofia nauki
metodologia nauk
nauka postnormalna
interdyscyplinarność
technology assessment
foresight
philosophy of science
methodology of science
post-normal science
mode-2-science
interdisciplinarity
Opis:
W składającym się z trzech części artykule poruszono podstawowe zagadnienia metodologiczne oceny technologii. Szczególną uwagę skupiono na metodologicznych słabościach i krytycznych momentach procesów poznawczych konstytuujących ocenę technologii. W obszernym wprowadzeniu zwrócono uwagę na coraz bardziej inflacyjne użycie określenia „technology assessment” oraz głęboki metodologiczny niedorozwój i rozmytą tożsamość oceny technologii jako dziedziny „postnormal science”. Wykazano pilną potrzebę zbudowania ogólnej teorii oceny technologii i standaryzacji jej procedur. W części drugiej scharakteryzowano ogólny profil metodologiczny oceny technologii i omówiono główne przyczyny problemów z jej teoretycznym i metodologicznym samookreśleniem. W części trzeciej przedstawiono podstawową strukturę procesu poznawczego typowego dla oceny technologii, wskazano na czynniki determinujące tą strukturę oraz zidentyfikowano w niej szereg krytycznych momentów. Są one związane ze złożonością przedmiotu i trudnościami w jej opanowywaniu, z prospektywną orientacją i niepewnością prognoz, z brakiem odpowiedniego arsenału metod roboczych i kryteriów jakościowych regulujących ich stosowanie, ograniczeniami zasobowymi i presją czasu wynikającą z powiązania oceny technologii z politycznymi procesami decyzyjnymi oraz problemami z praktyczną realizacją interdyscyplinarności. W zakończeniu zwrócono uwagę na konieczność powiązania krytycznych momentów na płaszczyźnie kognitywnej z krytycznymi momentami na płaszczyźnie aksjonormatywnej, które wymagają podobnego zbadania.
This three-part article discusses the basic methodological issues of technology assessment. Special attention was paid to the methodological weaknesses and critical moments of cognitive processes which constitute the technology assessment. In the extensive introduction the increasingly inflationary use of the term "technology assessment", the deep methodological underdevelopment and blurred identity of technology assessment as "post-normal science" were highlighted. An urgent need to build a general theory of technology assessment and standardization of its procedures were pointed out. In the second part the general methodological profile of technology assessment was characterized and the main causes of problems with its theoretical and methodological self-definition were described. In part three the basic structure of the cognitive process typical for technology assessment was showed, factors which determine this structure were identified, and a number of its critical moments were indicated. They are related to the complexity of the subject and the difficulties in mastering it, with the prospective orientation and uncertainty of forecasts, the lack of appropriate arsenal of methods and quality parameters controlling their use, resource limits and time pressure resulting from linking technology assessment with political decision-making processes and problems with practical realization of interdisciplinarity. In the end, the attention was paid to necessity of connecting critical moments on a cognitive ground and critical moments at the axionormative ground, which require similar research.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2018, 115; 235-259
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag na temat naturalistycznych prób racjonalizacji hermeneutyki
Some Remarks on Naturalistic Attemps to Rationalise Hermeneutics
Autorzy:
Sołoducha, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41204248.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
hermeneutics
rationalisation of hermeneutics
philosophy of interpretation
methodology of humanities
naturalism
dataism
performative humanities
hermeneutyka
racjonalizacja hermeneutyki
filozofia interpretacji
metodologia nauk humanistycznych
naturalizm
dataizacja
performatywna humanistyka
cyfrowa humanistyka
pedagogika
Opis:
Przedmiotem rozważań jest teza Gianni Vattimo o konieczności racjonalizacji hermeneutyki ze względu na zarzucany jej relatywizm i estetyzm. Z tej perspektywy autor rozważa projekty proponowane przez Bartosza Brożka oraz Chrysostomosa Mantzavinosa, oparte na założeniu głoszącym, że zjawiska poznawcze leżące u podstaw rozumienia ludzkich zachowań oraz będących ich wynikiem artefaktów można opisać przy pomocy metod naturalistycznych. Na końcu bada, czy te próby, przychodzące spoza obszaru ruchu hermeneutycznego, dają nadzieję na wyeliminowanie wad hermeneutyki wymienianych przez Vattimo oraz jakie są perspektywy dalszych badań nad tym problemem.
The aim of the text is to consider Gianni Vattimo’s claim that hermeneutics needs to be more rational due to its criticised relativism and aestheticism. From this perspective, the author considers the projects proposed by Bartosz Brożek and Chrysostomos Mantzavinos, based on the assumption that the cognitive phenomena underlying the understanding of human behaviour and the resulting artefacts can be described using naturalistic methods. Finally, the question is considered whether these attempts, coming from outside the hermeneutic movement, offer hope for eliminating the flaws of hermeneutics mentioned by Vattimo, and what are the prospects for further research on this issue.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2021, 9; 291-309
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies