Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Teoria wykładni prawa cywilnego według Eugeniusza Waśkowskiego

Autorzy:

Krzysztof, Pietrzykowski,

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/902584.pdf

Data publikacji:

2017-11-07

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

E. Vaskovsky
legal interpretation

Opis:

The article contains the presentation monograph of Eugene Waśkowski (published in 1936) on the theory of interpretation of civil law. Waśkowski is a supporter of the traditional theory of interpretation that favors legal certainty. His remarks about the equity and the principle of clara non sunt interpretanda often inspire discussion.

Źródło:

Studia Iuridica; 2017, 70; 179-190
0137-4346

Pojawia się w:

Studia Iuridica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

Dialogiczna koncepcja interpretacji prawa
Dialogical Concept of Legal Interpretation

Autorzy:

Tobor, Zygmunt
Kobyliński, Konrad

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/531735.pdf

Data publikacji:

2020-06-01

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

interpretacja prawa
strategia interpretacyjna
komunikacyjne ujęcie prawa
legal interpretation
strategies of interpretation
communication theory of legal interpretation

Opis:

Celem niniejszego tekstu jest przedstawienie zarysu dialogicznej koncepcji interpretacji prawa. Wiąże się ona z koniecznością ustalenia relacji pomiędzy prawodawcą a sądami. W wymiarze normatywnym koncepcja ta obejmuje analizę założeń odnośnie wzajemnej roli prawodawcy i sądów w ustalaniu treści prawa. W wymiarze opisowym polega on na przedstawieniu narzędzi, za pomocą których prawodawca i sądy mogą nawiązywać komunikację zmierzającą do usprawnienia procesu interpretacyjnego. Opisujemy wymagania, jakie spełniać powinna komunikacja między sądami a prawodawcą oraz odnosimy się na do istniejących rozwiązań funkcjonujących w Polsce oraz Stanach Zjednoczonych. W tekście sygnalizujemy jedynie doniosłość tego zagadnienia, które, w naszym przekonaniu, warte jest dalszych prac badawczych.
The purpose of this text is to present an outline of the dialogical concept of legal interpretation. It involves the need to establish the relationship between the legislature and courts. In the normative dimension, this concept includes an analysis of assumptions about the mutual roles of the legislature and courts in determining the substance of the law. In the descriptive dimension, the authors present tools that enable communication between the legislature and courts in order to improve the interpretation process. The authors describe the requirements for communication between courts and the legislature, and refer to existing solutions in Poland and the United States. In the text the importance of this issue is only signaled, but the authors believe that it is worth further research.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 35-48
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

The Creeping Constitutionalization and Fragmentation of International Law: From “Constitutional” to “Consistent” Interpretation

Autorzy:

Arcari, Maurizio

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/706923.pdf

Data publikacji:

2014-07-25

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN

Tematy:

fragmentation, constitutionalization, international law, legal interpretation

Opis:

This article considers the different interpretive methods used to deal with the phenomena of the constitutionalization and fragmentation of international law. While the technique of ‘constitutional’ interpretation has traditionally been developed and applied with reference to the UN Charter, the expansion of other constitutionally-oriented regimes at both universal and regional levels has multiplied the threat to the coherence of the international legal order, dramatically enhancing the problem of its fragmentation. To cope with this problem, the principle of systemic integration has been proposed as a legal panacea for the coordination of different normative layers of international law. Insofar as systemic integration aims at minimizing normative conflicts and is predicated on the presumption of compatibility between the different rules at stake, it can be posited that the principle of ‘consistent interpretation” represents one of its fundamental conceptual underpinnings. However, consistent interpretation as a legal technique has been traditionally conceived for a constitutional legal environment, and its application at the international level is likely to produce unintended ‘constitutionally-oriented’ legal effects. This article concludes that the various interpretive methods considered, through their dynamic of reciprocal interferences, operate in a creeping fashion to promote, rather paradoxically, both the constitutionalization and fragmentation of international law. As such, they are symptomatic of legal pluralism and of the complexities that characterize modern international law.

Źródło:

Polish Yearbook of International Law; 2013, 33; 9-25
0554-498X

Pojawia się w:

Polish Yearbook of International Law

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

On the Normative Paradigm of Sworn Translation in the Realm of Law

Autorzy:

Król, Małgorzata Z.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1368406.pdf

Data publikacji:

2020-09-30

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

legal interpretation
sworn translator
legal language
literal translation

Opis:

In the 1920s the Polish legislature adopted a whole range of normative acts focused on the protection of the Polish language and on sworn translators practicing in official contexts. In accordance with statutory law, since 2004 sworn translators have been considered a profession commanding public trust. Among the many professional duties associated with sworn translators' performance, the regulations emphasize the duty to translate both spoken discourse and written texts with precision and faithfulness, and make sworn translators liable to disciplinary sanctions for poor quality work. The principles and rules for practicing the profession of sworn translator are enumerated in the Professional Sworn Translator’s Code of 2018.

Źródło:

Research in Language; 2020, 18, 3; 299-318
1731-7533

Pojawia się w:

Research in Language

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

Legal Interpretation: Towards a New Paradigm?

Autorzy:

Brożek, Bartosz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1195284.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

interpretation
legal interpretation
embodied cognition
mental simulation
abstraction

Opis:

This paper considers the foundations of legal interpretation against the background of the theory of embodied cognition and mental simulation. It is argued that interpretation has a double, concrete-abstract nature. The understanding of concrete language is made possible by the mechanism of mental simulation. In turn, the interpretation of abstract language (and hence of most of legal language) requires to apply the procedures of exemplification, paraphrase and embedding. The relationship between these two modes of language comprehension is analyzed and the thesis is defended that they represent two extremes of a continuous spectrum rather than isolated mechanisms. Finally, the significance of such a conception of interpretation for legal methodology is considered. It is argued that the conception provides a unifying, foundational framework for any theory of legal interpretation, as well as generates fresh insights into the nature of understanding legal statutes. cancelcancel

Źródło:

Teoria Polityki; 2020, 4; 79-92
2543-7046
2544-0845

Pojawia się w:

Teoria Polityki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Argument interpretacyjny odwołujący się do woli rzeczywistego prawodawcy
Interpretative argument based on the intentions of the lawgiver

Autorzy:

Borowicz, Jacek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/596257.pdf

Data publikacji:

2009

Wydawca:

Łódzkie Towarzystwo Naukowe

Tematy:

Teoria prawa
Wykładnia prawa
Legal theory
Legal interpretation

Opis:

The article focuses on the interpretative argument which appeals to the intentions of the participants of the legislative process in order to explain the meaning of legal texts. The author describes differences between the argument based on the intentions of the real lawgiver and the approach to legal interpretation based on the idea of the rationality of lawgiver. The main difference concerns ideal character of the presuppositons about the rationality of lawgiver contrasted with the approach concentrated on the attempt to discover actual intentions of the participants of the legislative process. The author also describes normative and conceptual arguments concerning interpretation of law based on the intentions of the real, historical lawgiver. It is argued that this approach to the legal interpretation is justified but should not be treated as one of many valid interpretative arguments which should be weighed against each other. The article contains also an example of the use of the above interpretative argument dicussed above.

Źródło:

Studia Prawno-Ekonomiczne; 2009, LXXIX (79); 9-28
0081-6841

Pojawia się w:

Studia Prawno-Ekonomiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Wybrane aspekty odtwarzania celów w prawie gospodarki odpadami (cz. II)
Selected aspects of reconstruction of purposes in waste management law (p. II)

Autorzy:

Łazor, Marek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2140640.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

legal interpretation
derivational theory of legal interpretation
teleological interpretation
interpretation directives
wykładnia prawa
derywacyjna koncepcja wykładni prawa
wykładnia celowościowa
dyrektywy wykładni

Opis:

Płaszczyzna aksjologiczna w interpretacji przepisów prawa gospodarki odpadami stała się bardzo znacząca, z uwagi na dynamiczne zmiany zachodzące w sferze jego wartości, a odnoszących się do postępowania z odpadami. Choć są one w dużej mierze jednym z elementów tworzących strukturę celów ogólnych prawa ochrony środowiska, to jednak zachowują one także swoje indywidualne cechy systemowe, co zostało przedstawione w pierwszej części opracowania. Prześledzenie głównych założeń konstrukcyjnych aspektu celowościowego w derywacyjnej koncepcji wykładni prawa, której twórcą jest Maciej Zieliński, pozwoli nam w sposób ogólny odpowiedzieć na pytanie, czy może być ona przydatnym narzędziem w procesie interpretacji przepisów prawa gospodarki odpadami. W tym kontekście trzeba zauważyć, że opowiedzenie się za pewną ideologią wykładni przy stosowaniu przepisów danej gałęzi prawa − sprzyjać może zachowaniu spójności aksjologicznej. Ponadto oderwanie poszczególnych dyrektyw interpretacyjnych od metodyki posługiwania się nim, czy jak to ujął M. Zieliński w swojej koncepcji − od określonych zasad, reguł czy wskazówek, skutkuje tym, że staje ona tylko „bezwolnym” instrumentem w rękach interpretatora, co może prowadzić do wyników wykładni, które często są nie do pogodzenia z celami prawa, które możemy przypisać prawodawcy.
The axiological plane in the interpretation of provisions of the waste management law plays a significant role due to dynamic changes which are taking place concerning its values and which are related to waste management procedures. Although they are, to a large extent, one of the elements forming the structure of the general objectives of the environmental law, they also retain their individual systemic properties, as presented in part 1 of the study. Analyzing the main structural assumptions of the teleological aspect in the derivational theory of legal interpretation created by Maciej Zieliński will allow us to examine whether it may be a valuable tool in the interpretation of provisions of waste management law. In this context, we must note that supporting a particular ideology of interpretation may be conducive to maintaining axiological consistency when applying provisions of a given branch of law. Furthermore, the detachment of particular interpretative directives from the methodology of their use (or as M. Zieliński puts it in his conception - from certain principles, rules or guidelines) makes them a “passive” instrument in the hands of the interpreter that may lead to interpretative results that are often irreconcilable with the objectives of the law ascribed to the legislator.

Źródło:

Studia Administracyjne; 2022, 15, 1; 49-60
2080-5209
2353-284X

Pojawia się w:

Studia Administracyjne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Between the text and the discourse. A few remarks on the subject of communicative competence within the texts of legal acts

Autorzy:

Choduń, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/555430.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej

Tematy:

legal text act,
legal interpretation
discourse competence
legal competence

Opis:

The subject of legal interpretation is the text of a legal act as the source of law. Adequately ascertaining the substantive contents of the law therefore requires knowledge of the intrinsic characteristics of the act of law as a form of normatively defined mode of utterance. Due to the high level of conventionalization of the texts of acts of law, their interpretation requires specialized knowledge of legal interpretation of the texts of law, which may be classified as legal communicative competence. Because this competence characterises individuals who are professionally prepared to interpret acts of law, and at the same time who function in a given community of discourse, it is in essence a type of discursive competence within the law.

Źródło:

Applied Linguistics Papers; 2018, 25/4; 175-182
2544-9354

Pojawia się w:

Applied Linguistics Papers

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Prawo konsumenta do obniżenia całkowitego kosztu kredytu konsumenckiego – zarys problemu
The consumer’s right to reduce the total cost of consumer credit – an outline of the problem

Autorzy:

Gnych-Pietrzak, Wiktor

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1878744.pdf

Data publikacji:

2021-09-30

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

consumer loan
contracts
legal interpretation
consumer protection

Opis:

The purpose of the article is to present the issues related to qualifying the costs of a consumer credit, such as commission and fees, to costs associated with the loan period, and thus subject to reduction in the event of early loan repayment. Based on the research, a thesis was formulated that for the correct transposition and implementation of EU law, it is required to ensure the possibility of reducing all costs of a consumer loan, therefore the above costs should be considered related to the loan period and should be proportionally reduced. Methodology: For the purposes of the research, the legal-dogmatic and analytical methods were used. The jurisprudence of Polish courts and the Court of Justice of the European Union was analyzed. The adopted time horizon of the study covered the period from 12/05/2010 to 31/12/2020. The judgments published in the resources of Lex and Legalis Legal Information Systems and the Portal of Judgments of Common Courts as at 31/12/2020 were taken into account. Results of the research: It was found that the judicature largely adopted a broad approach to the problem presented, even before the judgment of the CJEU in case C-383/18, which confirms the thesis adopted for the purposes of the article. Consequently, consumers who have concluded a consumer credit agreement are entitled to a proportional reduction to all costs they had to incur in connection with the concluded agreement. In particular, these are incidental, one-off costs such as commission and preparation fee, which are subjected to reduction.

Źródło:

Finanse i Prawo Finansowe; 2021, 3, 31; 41-56
2391-6478
2353-5601

Pojawia się w:

Finanse i Prawo Finansowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Pro-Constitutional Interpretation of Statutes. A Few Remarks Related to the Dispute about Judicial Activism

Autorzy:

Kaczmarczyk, Hubert

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1597368.pdf

Data publikacji:

2021-08-21

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

judicial activism, limits of legal interpretation, pro-constitutional interpretation of statutes

Opis:

The article presents an opinion in the discussion on the limits of judicial activism. The active attitude of judges in the law-making process according to the so-called concept of ‘pro-constitutional interpretation of the law’ can be observed more and more often. While we may agree with the view that the role of a judge is to pronounce a fair verdict based on the applicable law and judges may give meaning to statutory provisions supplemented with an axiology of the Constitution, the problem appears with particular sharpness when such a pro-constitutional interpretation leads to a specific application of the provisions contra legem.

Źródło:

Review of European and Comparative Law; 2021, 46, 3; 93-107
2545-384X

Pojawia się w:

Review of European and Comparative Law

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

On Possible Applications of Paul Ricoeur’s Thought in Legal Theory
O możliwych zastosowaniach myśli Paula Ricoeura w teorii prawa

Autorzy:

Pieniążek, Marcin

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/927306.pdf

Data publikacji:

2015-01-01

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

Paul Ricoeur
legal positivism
legal interpretation
pozytywizm prawniczy
wykładnia prawa

Opis:

The paradigm of legal positivism, historically the most important attempt at turning law into science, has been subject to thorough criticism in past decades. The criticism has concerned the most important features of legal positivism, and especially the assumption of separation of law and morality, the dogma of statue being the only source of law, and the linguistic methods of interpreting legal texts. With a crisis of the positive paradigms, the demand for new, humanistic grounds for analysing philosophical and legal questions is intensifying. This is the reason for this article’s attempt to point to the application of Paul Ricoeur’s achievements to the key questions of the philosophy of law. It must be emphasised that his works, and especially Soimême comme un autre, may serve as a foundation for a philosophy of law rejecting the problematic claims about the dualism of being and obligation, the distinction of descriptive and prescriptive languages, and also the separation of law and morality. Thanks to this, the legal topos pacta sunt servanda (agreements must be kept) finds a reinforcement in the ontology of the subject applying law and can be understood as an ethically significant pattern of identity of the self. Equally fruitful seems the possibility of combining the questions of the ontology of the subject applying law with the question of a legal text and its interpretation. The assumption of Ricoeur’s perspective leads to a reduction in the distance between the legal text and its addressee, emphasised by the critics of legal positivism. This rapprochement becomes possible thanks to the connection of the question of the narrative that a legal text is with the question of narrativisation of the subject (i.e. the interpreter of a legal text), being itself in the ipse sense, i.e. applying the law.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2015, 1(10); 79-88
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Granice sporów interpretacyjnych w prawoznawstwie
Limits of Interpretive Disagreements in Jurisprudence

Autorzy:

Dyrda, Adam
Gizbert-Studnicki, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/531367.pdf

Data publikacji:

2020-06-01

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

metodologia interpretacyjna
granice wykładni prawa
pozytywizm prawniczy
reguły wykładni drugiego stopnia
normatywne teorie wykładni prawa
interpretive methodology
limits of legal interpretation
legal positivism
second-order rules of legal interpretation
normative theories of legal interpretation

Opis:

Czy wykładnia prawa ma granice? Czy granice te są konwencjonalnie ustalone? Co sprawia, że dane „racje prawne”, postulowane przez kreślone normatywne teorie wykładni, są dopuszczalne w dyskursie prawnym, nawet jeżeli są nietrafne? W artykule argumentujemy, że pojęcie granic interpretacji prawa powiązane jest z ogólnym pojęciem granic prawa. Wskazujemy na zakres tzw. „interpretacyjnych sporów teoretycznych” dyskutowanych m.in. na gruncie pewnych wysublimowanych, „instytucjonalnych” wersji współczesnego pozytywizmu prawniczego. Granice interpretacyjne nie mają jednak wyłącznie charakteru granic „instytucjonalnych”. W naszym przekonaniu, granice te są także ogólnie wyznaczone przez truistyczne, powszechnie przyjęte przekonania na temat prawa i interpretacji.
Does legal interpretation have borders? Are these borders conventionally established? What makes the given ‘legal reasons’, set forth by certain normative theories of legal interpretation, acceptable in legal discourse (even if the reasons are wrong)? In the present paper, we argue that the notion of the borders of legal interpretation is linked to the general notion of the borders of law. We indicate the scope of ‘interpretive theoretical disagreements’ in law, as discussed by certain new, ‘institutional’ versions of legal positivism. Interpretive borders are not fully determined by the given ‘institutional’ framework. In our view, these borders are also more generally determined inter alia by certain truistic (platitudinous) beliefs related to law and interpretation.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 19-34
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Oryginalizm interpretacyjny czy żyjące źródła prawa? Polityczny wymiar aktywizmu sędziowskiego
Originalism or Living Sources of Law? The Political Side of Judicial Activism

Autorzy:

Ciepły, Filip

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/519057.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Fundacja Utriusque Iuris

Tematy:

constitutional law
justice system
legal interpretation
judicial activism
originalism

Opis:

The aim of this article is to guide the Justice Antonin Scalia’s originalism concept of the interpretaion of the Constitution of the United States, in contrast to the views on the interpretation of constitutional provisions, in particular the concept of judicial activism and a living (breathing) constitution. The author points out the danger of increasing the significance of the political dimension of judges’ activism on the level of interpreting constitutional and international law.

Źródło:

Forum Prawnicze; 2018, 2 (46); 42-52
2081-688X

Pojawia się w:

Forum Prawnicze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Presumptions on Discretion in Law Enforcement of Financial Legal Provisions

Autorzy:

Barikova, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1930602.pdf

Data publikacji:

2021-06-30

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

legal framework
legal regulations
functions of law
legal interpretation
evaluation
atypical regulations

Opis:

The author has outlined the essence of legal presumptions on discretion in law enforcement of financial legal provisions as both current legal phenomena and legal regulations. The relationship between presumptions and principles of law, as well as the classification of presumptions has been researched into. Presumptions on discretion in law enforcement of financial legal provisions are formed in relation to a particular legal fact or group of facts or compositions that correspond with a particular law enforcement situation, which is due to the origin, content and purpose of these facts or compositions, the relationship between them. With regard to discretion in law enforcement of financial legal provisions, it could also be argued that there are both legally defined irrefutable presumptions (innocence, “all doubts in favour of the taxpayer”) and rebuttable in a particular case, which does not terminate its effect as a whole. It has been concluded that presumptions on discretion in law enforcement of financial legal provisions are applied due to logical methods of induction or modelling, when the probability of a phenomenon is not high enough.

Źródło:

Krakowskie Studia Małopolskie; 2021, 2(30); 7-24
1643-6911

Pojawia się w:

Krakowskie Studia Małopolskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Argument from Precedent in Legal Interpretation of Texts of Legal Acts from the Perspective of a Derivative Concept of Legal Interpretation
Precedens jako argument w interpretacji prawniczej z perspektywy derywacyjnej koncepcji wykładni prawa

Autorzy:

Choduń, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2140858.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

precedens
wykładnia prawa
role wykładni prawa
precedent
legal interpretation
roles of interpretation

Opis:

The aim of this article is to ascertain whether in the Polish legal culture in which precedent is not a legislative fact, it can become an argument in the process of judicial interpretation. The article posits that an analysis of precedent as an argument in judicial interpretation must be carried out in relation to a particular concept (or theory) of legal interpretation. Hence, it adopts the Maciej Zieliński’s (derivative) concept of legal interpretation as a point of reference for understanding “legal interpretation”. The choice is based on the following reasons: 1) this concept offers a complex approach to legal interpretation (which assumes that interpretation can be concluded if three directives have been applied by an interpreter: linguistic, systemic and functional); 2) this concept considers the realistic elements of legal interpretation in the form of directives linked to the interpretative findings achieved in judicial practice; 3) this concept stipulates that legal interpretation has certain roles, which allow establishing whether the outcome of legal reasoning is within the scope of the interpretation or whether it constitutes a “normative novelty”. As a result of this analysis, it can be concluded that depending on the content of the directives of interpretation adopted in a given legal culture, the proceedings of the entity applying a law will have either an interpretative or a legislative character and will consequently determine how invoking earlier court judgments in legal interpretation will be classified.
Celem artykułu jest ustalenie, czy w polskiej kulturze prawnej, w której precedens nie jest faktem prawotwórczym, może być on argumentem w procesie interpretacji prawniczej. W artykule przyjęto, że ustalenia na temat precedensu jako argumentu w interpretacji prawniczej należy zrelatywizować do konkretnej koncepcji wykładni prawa. Dlatego jako punkt odniesienia dla pojmowania „wykładni prawa” przyjęto derywacyjną koncepcję wykładni prawa. Wybór ten podyktowany był tym, że jest to: 1) koncepcja prezentująca kompleksowe podejście do wykładni prawa (zakładającej, że wykładnia kończy się po zastosowaniu trzech typów dyrektyw interpretacyjnych: językowych, systemowych i funkcjonalnych); 2) uwzgledniająca elementy realistyczne wykładni w postaci dyrektyw związanych wprost z ustaleniami interpretacyjnymi sądowej praktyki prawniczej; 3) przyjmująca, że wykładnia odgrywa określone role, ze względu na które można ustalić czy wynik przeprowadzonego rozumowania prawniczego mieści się w zakresie wykładni, czy też stanowi „nowość normatywną”. W wyniku przeprowadzonych rozważań ustalono, że w zależności od treści dyrektyw interpretacyjnych przyjętych w danej kulturze prawnej zależy, czy postępowanie organu stosującego prawo będzie miało charakter interpretacji czy prawotwórstwa, a w konsekwencji przesądzi o tym, jak kwalifikowane będzie powołanie się w procesie wykładni na wcześniejsze orzeczenia sądowe.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 3(32); 19-33
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Sprawiedliwość wykładni prawa
Justice in legal interpretation

Autorzy:

Bogucki, Olgierd

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1595949.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

justice
legal interpretation
theory of law
theory of legal interpretation
philosophy of law
sprawiedliwość
wykładnia prawa
teoria prawa
teoria wykładni prawa
filozofia prawa

Opis:

Czy można mówić o sprawiedliwości wykładni prawa? Celem artykułu jest uzasadnienie pozytywnej odpowiedzi na to pytanie oraz bliższa eksplikacja znaczenia (a raczej znaczeń) takiej pozytywnej odpowiedzi. Cel ten jest realizowany metodą analizy pojęciowej – analizy głównych pojęć związanych ze sprawiedliwością i wykładnią prawa. Na podstawie analizy sformułowano kilka podstawowych twierdzeń. Po pierwsze, sprawiedliwość prawa i sprawiedliwość wykładni prawa są dwoma różnymi zagadnieniami. Jeżeli chcemy mówić o sprawiedliwości przy wykładni prawa, to będzie to przede wszystkim sprawiedliwość proceduralna. W przypadku procesu wykładni mamy do czynienia z niedoskonałą sprawiedliwością proceduralną. Można jednak zauważyć również pewne cechy czystej sprawiedliwości proceduralnej. Proceduralna sprawiedliwość w przypadku wykładni prawa oznacza niearbitralność przy stosowaniu reguł wykładni, co w konsekwencji pozwala na rozstrzyganie między różnymi wariantami interpretacyjnymi reprezentującymi różne materialne koncepcje sprawiedliwości. Tym więcej jest sprawiedliwości proceduralnej przy wykładni prawa, im bardziej rozbudowany jest zespół reguł dotyczących jej dokonywania. Mimo że realizowanie tak rozumianej sprawiedliwości jest warunkiem koniecznym uzyskania materialnie sprawiedliwego wyniku, nie może go jednak gwarantować, a w szczególności nie może gwarantować pełnej etycznej słuszności wyniku.
Can we talk about justice in the interpretation of law? The aim of the article is to justify positive answer to this question and closer explication of the meaning (or rather meanings) of this answer. This aim is implemented by method of conceptual analysis – analysis of the main concepts related to justice and legal interpretation. Several statements have been made on the basis of the analysis. First of all, the justice of law and the justice of legal interpretation are two separate issues. If we are talking about justice in the process of legal interpretation, we mean, above all, procedural justice. In the case of legal interpretation, there is an imperfect procedural justice, which, however, shows a significant resemblance to pure procedural justice. Procedural justice in the interpretation of law means non-arbitrariness in judging between different interpretive variants representing different substantial concepts of justice. The more procedural justice there is in interpreting the law, the more exhaustive the set of rules for making it. Although the implementation of justice understood in this way is a prerequisite for achieving a substantially just result, it can not guarantee it, and in particular can not guarantee a full ethical rightness of the result.

Źródło:

Acta Iuris Stetinensis; 2019, 26, 2; 7-22
2083-4373
2545-3181

Pojawia się w:

Acta Iuris Stetinensis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Teoria wykładni prawa jerzego wróblewskiego a dyrektywalna koncepcja znaczenia kazimierza ajdukiewicza
La théorie de l’interprétation du droit de Jerzy Wróblewski et la conception directivale du sens de Kazimierz Ajdukiewicz

Autorzy:

Tomza, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/596596.pdf

Data publikacji:

2010

Wydawca:

Łódzkie Towarzystwo Naukowe

Tematy:

Teoria prawa
wykładnia prawa
Jerzy Wróblewski
Kazimierz Ajdukiewicz
Legal theory
Legal interpretation

Opis:

Actuellement la théorie du droit s’occupe du problème de l’interprétation du droit convenable. A partir du changement de l’objet de la philosophie, la langue et le sens sont les objets des recherches. Jerzy Wróblewski crée la théorie de l’interprétation du droit qui concerne le problème en question. Donc, il utilise dans sa théorie la conception du sens de Kazimierz Ajdukiewicz, celle-ci ayant le caractère philosophique. Ajdukiewicz est d’avis qu’ on peut connaître la réalité seulement avec la langue. D’après la conception d’Ajdukiewicz il faut utiliser des directives du sens pour constater le sens au niveau logique. A la base de cette conception, Wróblewski crée des directives normatives pour constater le sens de la réglementation.

Źródło:

Studia Prawno-Ekonomiczne; 2010, LXXXII (82); 193-206
0081-6841

Pojawia się w:

Studia Prawno-Ekonomiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Zasada nullum crimen sine lege jako źródło poszukiwania językowej granicy wykładni prawa karnego?
The Principle of Nullum Crimen Sine Lege as a Source for Search for the Limits of Linguistic Interpretation in Criminal Law?

Autorzy:

Tkacz, Sławomir

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/531369.pdf

Data publikacji:

2020-06-01

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

nullum crimen sine lege
granice wykładni prawa
wykładnia prawa
prawo karne
teoria prawa
limits of legal interpretation
legal interpretation
criminal law
theory of law

Opis:

Zasada nullum crimen sine lege uznawana jest współcześnie za standard państwa prawnego. Doktryna wiąże z nią postulat zakazu stosowania analogii i wykładni rozszerzającej przepisów prawa na niekorzyść sprawcy. Punktem wyjścia prowadzonych rozważań jest wskazanie, że teksty przepisów karnych mają różny charakter. Z uwagi na to należy postawić pytanie o charakter wymienionych postulatów w odniesieniu do rozmaitych przepisów. Odrębny problem stanowi kwestii rozróżnienia sytuacji wnioskowania w drodze analogii oraz wykładni prawa. Prowadzone rozważania mają na celu odpowiedzieć na pytanie o to, czy zasada nullum crimen sine lege pozwala na ustalenie językowej granicy wykładni prawa karnego. Jeżeli tak jest, to jakie zakresy aktywności interpretacyjnej są w jej ramach dopuszczalne. Prowadzone analizy ilustrują przykłady z zakresu orzecznictwa karnoprawnego. Artykuł ma skłonić do refleksji nad dopuszczalnymi granicami wykładni prawa karnego, o ile takie granice można określić. Prowadzone rozważania kończą konkluzje o charakterze ogólnym.
The principle of nullum crimen sine lege is nowadays recognized as the standard of the rule of law. This doctrine prohibits the use of analogies and extensive interpretation of legal provisions to the disadvantage of the perpetrator. The starting point of these considerations is that texts of criminal provisions vary in nature. Therefore a question should be asked about the nature of these prohibitions in relation to various provisions. A separate problem is to distinguish inference by analogy from legal interpretation. The presented considerations are aimed at answering the question whether the nullum crimen sine lege principle allows determining the linguistic limits for the interpretation of criminal law. The analyses are illustrated by examples from the field of criminal case law. The article aims to provide reflection on the acceptable limits of interpretation of criminal law, if such limits can be defined. The considerations end with general conclusions.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 81-95
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Nieostrość języka prawnego w świetle filozoficznych koncepcji nieostrości

Autorzy:

Gizbert-Studnicki, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1632283.pdf

Data publikacji:

2021-02-17

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

language of law
legal interpretation
vagueness
open texture
application of law

Opis:

The purpose of the paper is to discuss the usefulness of application of various philosophical conceptions of vagueness to the problem of vagueness in law. Although it cannot be expected that any philosophical conception may solve the practical problems of interpretation and application of vague terms in legal texts, the philosophy of language may help lawyers to better understand their problems. The paper describes main philosophical conceptions of vagueness and in particular metaphysical, epistemic, semantic, and pragmatic theories. It is argued that the pragmatic conception of vagueness has the best explanatory force with respect to the problem of vagueness in law. The application of this conception, however, must be based on acceptance of internalistic theory of meaning and on the assumption that the purpose of legal interpretation is to reveal the intention of the legislator. Both assumptions are controversial.

Źródło:

Studia Iuridica; 2020, 83; 27-42
0137-4346

Pojawia się w:

Studia Iuridica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Różne teksty – podobna wykładnia. Interpretacja prawa a interpretacja Biblii
Different texts – similar interpretation. Interpretation of law and interpretation of the Bible

Autorzy:

Dębski, Bartłomiej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/531440.pdf

Data publikacji:

2016-01-01

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

wykładnia prawa
Biblia
egzegeza biblijna
wykładnia dynamiczna
legal interpretation
Bible
interpretation of the Bible
dynamic interpretation

Opis:

Artykuł poświęcony jest podobieństwom pomiędzy wykładnią prawa a interpretacją Biblii. Tekst koncentruje się na mechanizmach leżących u podstaw zarówno zasad interpretacji prawa, jak i Biblii. Po pierwsze, omawia się krótko analogiczne językowe dyrektywy wykładni. Po drugie, wskazuje się pozajęzykowe dyrektywy interpretacyjne. W drugiej części tekstu zwraca się też uwagę na pewne wady pozajęzykowych zasad interpretacji prawniczej. W konkluzjach proponuje się koncepcję, która umożliwia przezwyciężenie tych niedoskonałości.
This paper concerns similarity of interpretation of law and interpretation of the Bible. It focuses on the same mechanisms grounding both the principles of interpretation of law and interpretation of the Bible. First, similar textual principles of interpretation are briefly described. Second, extra-textual principles of interpretation are given. In the second part some shortcomings of legal extra-textual principles of interpretation are also indicated. At the end of the text, a theory that allows to disregard these shortcomings is proposed.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2016, 1(12); 5-11
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

SYMBOLIC PROTECTION OF ANIMALS

Autorzy:

BIELSKA-BRODZIAK, AGNIESZKA
DRAPALSKA-GROCHOWICZ, MARLENA
SUSKA, MAREK

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1036293.pdf

Data publikacji:

2019-12-10

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

symbolic legislation
animal protection
legal interpretation
practical dimension of law
legislative process

Opis:

The purpose of this article is to attempt to understand some institutions of Polish animal protection law using the concept of “symbolic legislation”. The law is symbolic when, despite apparently ordering or prohibiting certain behaviours, it does not establish effective mechanisms for enforcing these obligations. The authors on selected examples show that in the field of animal protection law, there are no such symbolic solutions. At the same time, they indicate that not all of these situations deserve a negative assessment and come to the conclusion that the “symbolism” of regulation is not always the fault of the legislator himself. The concept of symbolic legislation allows a better understanding of how a legal act can affect social reality - among others, where there is a strong need for social education, such as in the field of animal protection.

Źródło:

Society Register; 2019, 3, 3; 103-121
2544-5502

Pojawia się w:

Society Register

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Debata Fish – Dworkin jako przykład sporu o praktykę interpretacji prawa
Fish – Dworkin debate as an example of dispute about practice of interpretation of law

Autorzy:

Pełka, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/531652.pdf

Data publikacji:

2015-06-01

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

wykładnia prawa
znaczenie
Stanley Fish
Ronald Dworkin
Ludwig Wittgenstein
legal interpretation
meaning

Opis:

Celem artykułu jest krytyczna ocena teorii interpretacji stworzonych przez dwóch prominentnych filozofów – Stanleya Fisha i Ronalda Dworkina. Po opisie i rekonstrukcji ich poglądów, w tekście identyfikuje się problemy związane ze stanowiskiem, że w procesie stosowania prawa wszystko zależy od interpretacji. Krytyka ta oparta jest na uwadze Ludwiga Wittgensteina, że musi istnieć sposób uchwycenia znaczenia, który nie jest interpretacją, w przeciwnym bowiem razie zasadny staje się zarzut regresu w nieskończoność. Główną tezą artykułu jest twierdzenie, że choć teoria Dworkina nie jest wolna od wad, to jednak ma większą siłę eksplanacyjną niż propozycje jego oponenta.
The aim of the article is to critically asses the theories of interpretation developed by two prominent philosophers, namely Stanley Fish and Ronald Dworkin. After first describing and reconstructing their ideas the paper then identifies problems concerning the stance according to which everything in applying law depends on interpretation. The critic is based on the Ludwig’s Wittgenstein remark that there must be grasping the rule (or more broadly a meaning of any word) which is not interpretation, otherwise we end up in regressus ad infinitum fallacy. Paper’s main claim is that although the theory of R. Dworkin is not fully free from defects it has nevertheless more explanation power than the opponent’s propositions.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2015, 2(11); 86-105
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

LEGISLATIVE HISTORY AS AN INTERPRETATIVE TOOL IN UNI- AND MULTINLINGUAL LEGAL SYSTEMS (BASED ON THE EXAMPLE OF POLAND AND THE UE)
„HISTORIA LEGISLACYJNA” JAKO NARZĘDZIE WYKŁADNI JEDNO I WIELOJĘZYKOWYCH SYSTEMÓW PRAWNYCH (NA PRZYKŁADZIE POLSKI I EU)

Autorzy:

PALUSZEK, Karolina
BIELSKA-BRODZIAK, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/921140.pdf

Data publikacji:

2019-01-04

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

historia legislacyjna
wykładnia prawa
wielojęzyczność prawa
legislative history
legal interpretation
multilingual law

Opis:

The paper aims to analyse and compare the interpretative function of legislative history in the judicial activity of the European Court of Justice and Polish courts. The authors have analysed judgments of the respective courts, focusing on the role of legislative history in their argumentation. In the Polish and European doctrine, the usefulness of travaux preparatoires has been underestimated. Nevertheless, legislative history may provide arguments important in judicial reasoning both in uni- and multilingual legal systems. However, its importance and functions in Polish and European cases examined herein are different. The research conducted enables a better understanding of the interpretative value of legislative history in legal interpretation and can result in more frequent use of this tool in the judicial activity of national and European courts.
Celem pracy jest analiza i porównanie interpretacyjnego znaczenia historii legislacyjnej w działalności orzeczniczej Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości i sądów polskich.Autorki analizują orzeczenia sądów, koncentrując się na roli historii legislacyjnej w używanej przez sądy argumentacji. W doktrynie polskiej i europejskiej użyteczność travaux preparatoires nie jest dostatecznie doceniana. Niemniej jednak historia legislacyjna może dostarczyć w procesie wykładni tekstu prawnego istotnych argumentów i to zarówno w jednojęzycznych, jak i wielojęzycznych systemach prawnych. Jednak jej znaczenie i funkcje w obu badanych jurysdykcjach są odmienne. Przeprowadzone badania pozwalają na lepsze zrozumienie wartości interpretacyjnej materiałów legislacyjnych w interpretacji prawniczej i mogą przyczynić się do zwiększenia użyć tego narzędzia w działalności sądowej sądów krajowych i europejskich.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2018, 34, 1; 7-32
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Czy amerykańska jurysprudencja posiada reguły interpretacji Konstytucji?
Does American jurisprudence have any rules of interpretation of Constitution?

Autorzy:

Tomza, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/927451.pdf

Data publikacji:

2014-06-01

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

jurysprudencja amerykańska
wykładnia prawa
reguły interpretacyjne
konstytucja
American jurisprudence
legal interpretation
rules of interpretation
Constitution

Opis:

The most discussed issue in the theory of law is the problem of its interpretation, and main question in this topic is – how to make a proper interpretation? The American common-law, opposite the European theory of law, seems not to have general rules of interpretation, but only the idea of proper interpretation. Also the methodology of statutory interpretation is some kind of the judge-made law. As Henry M. Hart said „The hard truth of the matter is that American courts have no intelligible, generally accepted, and consistently applied theory of statutory interpretation”. According to this, currently the question focuses on finding the generally rules of interpretation, which should be some kind of canons of the statutory interpretation. This article tries to give the answer to the question: „if American jurisprudence has any rules of interpretation of law?”.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2014, 2(9); 125-133
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Amerykańskie koncepcje interpretacji konstytucji a rodzime teorie: klaryfikacyjna i derywacyjna. Próba porównania
American theories of constitutional interpretation and Polish clarification and derivation concepts. A short comparison

Autorzy:

Boike, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/30146703.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

legal interpretation
originalism of intent
original meaning
living constitution
wykładnia prawa
oryginalizm
intencjonalizm

Opis:

Autor postawił sobie za cel znalezienie wspólnych elementów amerykańskich koncepcji interpretacji konstytucji oraz polskich opisowo-normatywnych teorii wykładni o charakterze uniwersalnym. Najpierw omówił główne założenia intencjonalizmu, oryginalizmu oraz teorii living constitution (,,żyjącej konstytucji”). Dokonał tego zarówno na podstawie publikacji najbardziej wpływowych przedstawicieli danych kierunków w amerykańskiej jurysprudencji, jak i podając przykłady orzecznictwa Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych. Następnie zarysował zręby teorii klaryfikacyjnej oraz derywacyjnej, dokonując przy tym porównania niektórych założeń z elementami teorii amerykańskich. W rezultacie, pomimo przepastnych różnic dzielących polski i amerykański system prawa, zidentyfikował pewne podobieństwa teorii derywacyjnej z koncepcją living constitution.
The author set himself a goal of finding common elements of American concepts for the interpretation of the constitution and Polish descriptive-normative theories of legal interpretation of universal nature. First, he discussed the main assumptions of intentionalism, originalism and the living constitution theory. He did it on the basis of the publications of the most influential representatives of particular fields of study in the American jurisprudence, as well as giving examples of the case law of the Supreme Court of the United States. Then, he outlined the foundations of the clarification and derivative theory, comparing some assumptions with elements of American theories. As a result, despite the vast differences between the Polish and American legal systems, he identified some similarities between the derivative theory and the concept of living constitution.

Źródło:

Acta Iuris Stetinensis; 2022, 41; 9-19
2083-4373
2545-3181

Pojawia się w:

Acta Iuris Stetinensis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Teoria klaryfikacyjna wykładni prawa jako teoria uzasadnienia. Perspektywa psycholingwistyczna a pozytywistyczna koncepcja wykładni prawa
The ‘clarification’ theory of legal interpretation as a theory of justification. Psycholinguistic perspective and the positivist idea of legal interpretation

Autorzy:

Romanowicz, Marcin

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/531399.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

Jerzy Wróblewski
klaryfikacyjna koncepcja wykładni prawa
psycholingwistyka
‘clarification’ theory of legal interpretation
psycholinguistics

Opis:

W ramach paradygmatu pozytywizmu prawniczego w polskiej teorii prawa sformułowano J. Wróblewskiego klaryfikacyjną koncepcję wykładni prawa. Przyjęcie perspektywy psycholingwistycznej dla analizy tejże teorii umożliwia wzięcie pod uwagę wiedzy o ludzkiej percepcji językowej i porównanie jej z przyjmowanym przez J. Wróblewskiego ujęciem uzyskiwania rozumienia tekstu prawnego. Tak przeprowadzony eksperyment myślowy – przejścia z poziomu teorii prawa na poziom psycholingwistyki – ujawnia „ukryte” cechy J. Wróblewskiego teorii wykładni prawa. W zakresie pytania o status tej teorii, prowadzi to do wniosku, że nie jest to ani deskryptywna, ani normatywna teoria interpretacji prawa. Jest ona możliwa do zaakceptowania jedynie jako normatywna teoria uzasadnienia decyzji interpretacyjnych w procesie stosowania prawa.
Within the framework of legal positivism on the ground of Polish legal theory there was founded, in the scope of the issue of legal interpretation, the ‘clarification’ theory, formulated by J. Wróblewski. Adopting psycholinguistic perspective for the analysis of above mentioned theory allows to take the knowledge about human linguistic cognition into consideration and compare it with the vision of achieving understanding of legal text as understood by J. Wróblewski. Thus conducted “mental experiment” – moving from the level of the legal theory to the level of psycholinguistics – reveals “hidden” properties of J. Wróblewski theory of legal interpretation. First of all, as far as the question about the status of his theory is concerned, it allows to formulate a conclusion that it is neither a descriptive nor a normative theory of legal interpretation. It is possible to accept only as a normative theory of justification of interpretation decisions in the process of law application.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2011, 1(2); 55-74
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

Odczarować zaklęciem? Uwagi na marginesie monografii Rafała Mańko o krytycznej filozofii orzekania
Removing a Spell by Spell? Some Remarks Regarding Rafał Mańko’s Monograph on the Critical Philosophy of Adjudication

Autorzy:

Wojtanowski, Mateusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1202303.pdf

Data publikacji:

2020-12-11

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

orzekanie
wykładnia
polityczność
ideologia
cls
postmodernizm
adjudication
legal interpretation
political
ideology
CLS
postmodernism

Opis:

Stawiam tezę, że monografia Rafała Mańko „W stronę krytycznej filozofii orzekania. Polityczność, etyka, legitymizacja” (Łódź, 2018) wpisuje się w tzw. esencjalistyczny odłam postmodernizmu, gdzie za fasadą sceptycyzmu poznawczego lansowane są projekty, które nie porzucają roszczeń tradycyjnej filozofii. Próbuję przekonać czytelnika, że apodyktyczne twierdzenia metafizyczne autora książki przekładają się na zbyt radykalny przekaz normatywny w zakresie orzekania. O ile nie neguję konieczności „otwarcia” tradycyjnej domeny prawniczej na argumenty zewnętrzne, o tyle uważam, że propozycja przedstawiona w tym zakresie przez Rafała Mańko jest zbyt daleko idąca.
The reviewer claims that Rafał Mańko’s monograph ‘Towards a critical philosophy of adjudication. The political, ethics, legitimacy’ (Łódź, 2018) should be connected with the so called essentialist wing of postmodernism, which deals with the issues of traditional philosophy under the veil of cognitive skepticism. The review attempts to convince a reader that the author’s authoritative metaphysical statements translate into too radical program in the field of adjudication. The reviewer do not deny the necessity to ‘open’ the traditional legal domain to external arguments, however, he claim that the proposal presented in this regard by Rafał Mańko is too far-reaching.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 4(25); 118-126
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

O sposobach pojmowania twórczego charakteru interpretacji
The ways of understanding creative (constructive) interpretation

Autorzy:

Bogucki, Olgierd

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/929277.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

interpretacja prawa
wykładnia prawa
interpretacja twórcza ontologicznie
interpretacja twórcza metodologicznie
legal interpretation
interpretation ontologically creative
interpretation methodologically creative

Opis:

The purpose of this paper is to analyse the notion of creative interpretation (of any text, especially creative interpretation of a legal text). The author points out that there are two different meanings of the expression “creative interpretation”. The first one can be called “ontological” and the second one – “methodological”. A given interpretation is ontologically creative when it creates a new object (which is a new meaning of some sort) and it is methodologically creative when it is established without applying any rules. Different theoretic approaches to legal interpretation presuppose different relations between ontological creativeness and methodological creativeness. The article explores some of them. The main thesis of the article is that when we say that a given interpretation is ontologically creative, we do not need to say it is methodologically creative (and vice versa).

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2013, 1(6); 21-33
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

On Law, Ideology, and Violence: A Reply to Maciej Pichlak

Autorzy:

Mańko, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2185940.pdf

Data publikacji:

2023-01-15

Wydawca:

Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie

Tematy:

critical legal theory
critical jurisprudence
law and ideology
law and the political
law and violence
adjudication
legal interpretation

Opis:

The present paper is a reaction to Maciej Pichlak’s article "Law in the Snares of the Political: Addressing Rafał Mańko’s Critical Philosophy of Adjudication" which was published in this journal (“The Critique of Law” 2020, 12(3), pp. 109–125). The present response addresses selected issues raised in Pichlak’s critique, focusing on three aspects: law and the political, the importance of justice in the critical project, and finally the question of adjudication and ideology. On a more general note, the polemic reveals the importance of philosophical, political and ideological commitments and presuppositions of legal theorists and poses the question of the limits of the autonomy of jurisprudential debates vis-à-vis such commitments.

Źródło:

Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2023, 15, 1; 326-338
2080-1084
2450-7938

Pojawia się w:

Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Filozofia prawa a teorie wykładni prawa (wybrane zagadnienia)
Legal philosophy and theories of legal interpretation (selected problems)

Autorzy:

Zirk-Sadowski, Marek
Bekrycht, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/685842.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

filozofia prawa
teorie wykładni prawa
metodologia prawa
stosowanie prawa
legal philosophy
theories of legal interpretation
legal methodology
application of law

Opis:

The content of the article briefly presents the issues connected with theories of legal interpretation. The authors point to two methodological attitudes towards cognizing legal interpretation. They result in descriptive and prescriptive theories of legal interpretation and indicate creating a notion of ‘theory-concept’ in legal interpretation. The authors mark three groups of such theory-concepts in Polish legal theory.
Treść artykułu w sposób szkicowy przedstawia problematykę związaną z teoriami wykładni prawa. Autorzy wskazują na dwie postawy metodologiczne względem poznawania interpretacji prawa, które skutkują opisowymi i normatywnymi teoriami wykładni prawa, a także na wykształcenie się pojęcia „teorii-koncepcji” w wykładni prawa. Autorzy wyróżniają trzy grupy takich teorii-koncepcji w polskiej teorii prawa.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2017, 78
0208-6069
2450-2782

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

Rola wykładni i jej wpływ na orzecznictwo na przykładzie ulgi meldunkowej
The role of interpretation and its influence on jurisprudence – the example of residency relief

Autorzy:

Gnych-Pietrzak, Wiktor

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31339083.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

legal interpretation
residency relief
tax law
in dubio pro tributario
wykładnia prawa
ulga meldunkowa
prawo podatkowe

Opis:

Główne cele przeprowadzonego badania dotyczą skutków dla podatnika, jakie wynikają z orzeczeń sądów administracyjnych przyjmujących różne typy wykładni w stosunku do zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych zwanego ulgą meldunkową. Pierwszy cel badawczy sprowadza się do zweryfikowania, czy spośród przesłanek wymaganych do uzyskania zwolnienia samo spełnienie warunku materialnego umożliwia otrzymanie zwolnienia od tegoż podatku. Drugi cel badawczy dotyczył obowiązków organów podatkowych, w szczególności odnoszących się do zasad ogólnych postępowania podatkowego oraz rozstrzygania wątpliwości dotyczących stanu prawnego na korzyść podatnika, a także kontroli spełnienia warunku materialnego ulgi meldunkowej poprzez zasięgnięcie informacji z systemów teleinformatycznych. Tak zakreślone cele badawcze pozwoliły postawić główną tezę badawczą, że wybór wykładni (spośród językowej, systemowej oraz funkcjonalnej) przez składy orzekające w zakresie ulgi meldunkowej wpływa na stosowanie prawa i wywołuje odmienne skutki prawne dla podatnika. Przeprowadzone badanie wyłoniło także drugą (uzupełniającą) tezę badawczą, zgodnie z którą organy podatkowe powinny stosować zasadę in dubio pro tributario w sprawach dotyczących ulgi meldunkowej oraz uzupełniająco korzystać z dostępnych systemów teleinformatycznych. Do przeprowadzenia badań zastosowano metodę dogmatycznoprawną, analityczną oraz empiryczną. Analizie poddano relewantne regulacje prawne oraz literaturę przedmiotu. Dodatkowo skorzystano z empirycznej analizy orzecznictwa sądów administracyjnych oraz Trybunału Konstytucyjnego. Przeprowadzone badanie zostało zakończone następującymi wnioskami. Warstwa deskryptywna tekstu prawnego wymaga spełnienia warunku formalnego, jednakże do prawidłowego zdekodowania oraz zastosowania normy prawnej należy zastosować również wykładnię systemową oraz funkcjonalną (celowościową), z powodu braku jasnych reguł dotyczących tego warunku. Ponadto organy podatkowe w toku postępowania podatkowego mają obowiązek rozstrzygnięcia wątpliwości na korzyść podatnika oraz powinny współdziałać z podatnikiem w celu wyjaśnienia wątpliwości w zakresie spełnienia warunku formalnego ulgi meldunkowej, w szczególności poprzez skorzystanie z systemów teleinformatycznych.
The main objectives of the conducted research concern the consequences for the taxpayer, which arise from the rulings of the administrative courts adopting different types of interpretation in relation to the exemption from income tax on natural persons called the residence relief. The first research objective is to verify whether, among the prerequisites required to obtain the exemption, the mere fulfilment of the material condition enables to obtain the exemption from this tax. The second research objective concerned the duties of tax authorities, relating to the general principles of tax proceedings and resolving doubts as to the factual and legal status in favour of the taxpayer, as well as control of fulfilment of the material condition of the residency relief by obtaining information from teleinformatic systems. The research objectives defined in this way allowed to put forward the main research thesis, which indicates that the choice of interpretation (from among linguistic, systemic, and functional) by the adjudicating panels in the scope of the residency relief affects the application of law and produces different legal effects for the taxpayer. The conducted research allowed also to identify the second (supplementary) research thesis, according to which the tax authorities should apply the principle in dubio pro tributario in cases concerning the residency relief and additionally use the available information and communication systems in order to correctly establish the facts. A dogmatic-legal, analytical, and empirical method were used to conduct the research. Relevant legal regulations and literature were analysed. Additionally, an empirical analysis of the jurisprudence of administrative courts and the Constitutional Tribunal was used. The study was concluded as follows. The descriptive layer of the legal text requires the fulfilment of a formal condition, however, for the correct decoding and application of a legal norm, also a systemic and functional interpretation should be applied due to the lack of clear rules regarding this condition. Moreover, the tax authorities, during tax proceedings, are obliged to resolve doubts in favour of the taxpayer and should cooperate with the taxpayer in order to clarify the doubts concerning fulfilment of the formal condition for the registration allowance, in particular through the use of teleinformatic systems.

Źródło:

Acta Iuris Stetinensis; 2022, 38; 93-108
2083-4373
2545-3181

Pojawia się w:

Acta Iuris Stetinensis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Uzasadnianie twierdzeń interpretacyjnych z perspektywy derywacyjnej koncepcji wykładni prawa
Regarding Justification of Interpretive Claims

Autorzy:

Choduń, Agnieszka
Zieliński, Maciej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/531619.pdf

Data publikacji:

2020-06-01

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

uzasadnienie twierdzenia interpretacyjnego
wykładnia prawa
postulat krytycyzmu
justification of interpretive claim
legal interpretation
postulate of criticism

Opis:

Obowiązek uzasadniania twierdzeń jest w nauce realizacją postulatu krytycyzmu. Rozstrzygnięcia interpretacji prawniczej (niezależnie od tego, czy są formułowane w procesie stosowania prawa czy poza nim) mają postać twierdzeń o obowiązywaniu normy prawnej o określonej treści. Uprawomocnienie tych twierdzeń wymaga, podobnie jak w nauce, uzasadnienia. A w nauce twierdzenie jest hipotetyczne, dopóty dopóki ktoś nie przedstawi jego intersubiektywnie weryfikowalnego uzasadnienie. Zadaniem artykułu jest właśnie wykazanie konieczności uzasadniania twierdzeń interpretacyjnych (zarówno cząstkowych jak i finalnych) w procesie wykładni. Jako punkt wyjścia dla wykazania obowiązku formułowania takiego uzasadnienia, wybieramy derywacyjną koncepcję wykładni prawa, w której taki obowiązek przewidziano ze względów metodologicznych (i który jest wpisany w treść dyrektyw interpretacyjnych w tej koncepcji co najmniej implicite). Przedstawiamy i omawiamy typy uzasadnień twierdzeń interpretacyjnych oraz ich wersje (słabą i mocną). Ponadto różnice między uzasadnieniem zwykłego twierdzenia a uzasadnieniem twierdzenia interpretacyjnego. Wskazujemy także na konsekwencje braku takich uzasadnień.
The duty to provide justification for claims is the realization of the postulate of criticism in the academia. Decisions regarding legal interpretation (regardless of whether they are formulated in the process of applying the law or outside this process) are made in the form of claims about a binding legal norm with a certain content. Validation of such claims requires their justification, just like in the academia. And in the academia, a claim remains theoretical until someone presents an inter-subjectively verified justification for it. The aim of this article is precisely that: to indicate the necessity to justify interpretive claims (both partial and final) in the process of interpretation. As a starting point in the process of demonstrating the need to formulate such a justification, we choose the derivative conception of legal interpretation, which provides for the duty to justify interpretive claims for methodological reasons (and which is an intrinsic element of the content of legal directives in this conception, at least implicitly). We present and discuss the types of justifications for interpretive claims and their variants (weak and strong). Furthermore, we analyse the difference between justifying ordinary and interpretive claims. Finally, we also identify the consequences of failure to provide such justifications.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 7-18
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Zwroty niedookreślone w dyrektywie UE 2019/1937 w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii oraz jej wpływ na ochronę środowiska (wybrane zagadnienia)
Phrases not specified in Directive EU 2019/1937 on the protection of persons who report breaches of Union law and its influence on the protection of the environment (selected issues)

Autorzy:

Żurawik, Artur

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/46606835.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

legal interpretation
entrepreneurs
environmental protection law
general clauses
implementation
whistleblowers
public interest
protection of whistleblowers’ rights

Opis:

Directive 2019/1937 of the European Parliament and of the Council of October 23, 2019 on the protection of persons reporting breaches of EU law poses new challenges for the Member States of the European Union. This act has a real impact not only on the situation and functioning of various public bodies and institutions, but also on entrepreneurs. At the same time, it covers a wide range of applications. One of such areas is environmental protection. At the same time, the directive uses many underspecified phrases, undoubtedly very interesting from the point of view of their interpretation, including those which names are known to EU and national legislation, but gives them a different meaning. It should be reconstructed separately for the purposes of applying this particular legal act and the implementing provisions. It is also not possible to automatically transfer the case law or doctrinal views developed on the basis of the existing practice for the purposes of applying the provisions on the protection of persons reporting breaches of EU law.

Źródło:

Prawne Problemy Górnictwa i Ochrony Środowiska; 2023, 1; 1-17
2451-3431

Pojawia się w:

Prawne Problemy Górnictwa i Ochrony Środowiska

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Cognitive Theory of Metaphor and Jerzy Wróblewskis Concept of Legal Interpretation
Kognitywna teoria metafory a Jerzego Wróblewskiego koncepcja wykładni prawa

Autorzy:

Zalewska, Monika

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/945733.pdf

Data publikacji:

2017-12

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

conceptual metaphor
Jerzy Wróblewski
legal interpretation
functional interpretation
Lakoff and Johnson
metafora konceptualna
wykładnia funkcjonalna
Lakoff i Johnson
wykładnia prawa

Opis:

Jerzy Wróblewski is one of the most prominent and influential legal theorists in Poland. His theory of legal interpretation containing a division into linguistic, systemic and functional dimension is highly regarded by Polish legal community. However, when formulating the theory Wróblewski was aware that his theory lacks some elements. In his work he points out that despite three dimensions the result of the interpretation is still unpredictable. For instance, interpreter’s personality might be additional factor influencing legal interpretation process. In this context, Wróblewski compares the lawmaker to a composer and a subject making legal interpretation to a musician performing a piece of music. Wróblewski emphasizes the importance of such factors. However, an interpreter should disregard additional factors in the process of legal interpretation. At the time, when Wróblewski formulated his theory, the cognitive science was not developed yet. Nowadays, Lakoff Johnson’s idea of conceptual metaphors is widely known and might be one of the missing elements Wróblewski had in mind. This paper will examine such possibility and its consequences. Firstly Wróblewski’s theory of legal interpretation will be presented. Next, I will move to a brief description of Lakoff-Johnson theory. Then, it will be discussed if such approach is possible in terms of Wróblewski’s theory. Finally, the necessary modification of legal interpretation theory will be analyzed. In this part, the key question is whether the metaphorical aspect is a new dimenson of legal interpretation.

Źródło:

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2017, 39 (4)
1689-4286

Pojawia się w:

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Wielojęzyczność jako wyzwanie w procesie stanowienia i wykładni prawa Unii Europejskiej

Autorzy:

Szponar-Seroka, Joanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/617300.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

multilingualism
European Community law
lawmaking
legal interpretation
legal language
legal translation
wielojęzyczność
prawo wspólnotowe
stanowienie prawa
wykładnia prawa
język prawny
tłumaczenie prawne

Opis:

Since the creation of the European Union, its multilingualism has been one of its basic rules and everyday practical assumption. Currently, European Community law refers to 28 countries and is available in 24 official languages, all of which have equal status and in which European Community legal documents are made and published. The simultaneous creation of the originals in multiple languages results in the equal authenticity of each version. The multilingualism of the law, the equality of the language versions and applying law in different legal systems, cause many difficulties in the process of lawmaking, applying law and legal interpretation of European Community law. It is difficult to decide, when it comes to European Community law in various languages, whether we have to do with creating law or translating it. The legal status of the translated originals indicates that the process of translating did not occur, yet in the practical sense it is undeniable that these texts are translations, and ones of a very particular kind. The phase of translating a legal document into other languages is probably the most difficult stage of the process of creating the European community law. The nature of making European Community law is very specific, hence the discrepancy and linguistic incoherence of the language versions, which result in considerable difficulties of the legal interpretation. All authentic language versions of European Community legal documents have equal legal force and the same legal consequences, which means that together they create a common meaning of European Community law and none of them may be rejected during the interpretation of the law.
Wielojęzyczność Unii Europejskiej jest jedną z jej podstawowych zasad i praktycznym założeniem funkcjonowania jej organów. Obecnie prawo wspólnotowe odnosi się do 28 państw i jest dostępne w 24 językach urzędowych o jednakowym statusie, w których stanowione i publikowane są wspólnotowe akty prawne. Tworzenie oryginałów w wielu językach sprawia, że każdy z powstałych tekstów jest jednakowo autentyczny. Wielojęzyczność prawa, równość poszczególnych wersji językowych oraz stosowanie prawa w różnych systemach prawnych powoduje trudności w zakresie tworzenia, stosowania i wykładni prawa wspólnotowego. Zastanawiająca wydaje się kwestia, czy w przypadku prawa unijnego w poszczególnych językach mamy do czynienia z jego tworzeniem czy tłumaczeniem. Status prawny przetłumaczonych oryginałów wskazuje, że proces tłumaczenia nie miał miejsca, choć w sensie praktycznym nie da się zaprzeczyć, że teksty te są tłumaczeniami, i to szczególnego rodzaju. Etap tłumaczenia aktu prawnego na inne języki jest prawdopodobnie najtrudniejszą fazą procesu tworzenia prawa wspólnotowego. Specyfika stanowienia prawa wspólnotowego sprawia, że różne wersje językowe aktów prawnych Unii Europejskiej niekiedy okazują się rozbieżne i niespójne językowo, co powoduje, że interpretacja prawa wspólnotowego często rodzi trudności. Wszystkie autentyczne wersje językowe aktów prawa wspólnotowego mają taką samą moc wiążącą i takie same skutki prawne, a w rezultacie wszystkie razem tworzą wspólne znaczenie prawa wspólnotowego i żadna z nich nie może być odrzucona podczas interpretacji.

Źródło:

Studenckie Zeszyty Naukowe; 2017, 20, 33
1506-8285

Pojawia się w:

Studenckie Zeszyty Naukowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

O grze interpretatora z tekstem prawnym i czynnikami pozatekstowymi w derywacyjnej koncepcji wykładni prawa
On an Interpreter’s Game with the Legal Text and Extratextual Factors in the Derivative Concept of Legal Interpretation

Autorzy:

Jabłoński, Paweł
Kaczmarek, Przemysław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/531493.pdf

Data publikacji:

2020-06-01

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

derywacyjna koncepcja wykładni prawa
granice władzy prawniczej
tekst prawny
derivative concept of legal interpretation
limits of juristic power
legal text

Opis:

Celem artykułu jest przyjrzenie się derywacyjnej koncepcji wykładni prawa z punktu widzenia struktury granic władzy prawniczej. Przyjmujemy, że struktura ta zawiera: kulturę polityczno-prawną, tekst prawny, kulturę prawniczą oraz czynniki osobowościowe, takie jak wyczucie etyczne i estetyczne. Obecnie koncepcja derywacyjna jest najbardziej wpływową polską teorią wykładni prawa. Próbujemy pokazać, że wedle tej koncepcji proces interpretacji prawa jest pewnego rodzaju grą pomiędzy tekstem i czynnikami pozatekstowymi, które traktujemy jako pozatekstowe granice władzy prawniczej. Z jednej strony, tekst prawny nie determinuje całego znaczenia prawa, mając jednak dla niego istotne znaczenie. Z drugiej strony, koncepcja derywacyjna precyzyjnie identyfikuje inne czynniki, które są ważne dla zawartości prawa.
The aim of this paper is to show the derivative concept of legal interpretation from the point of view of the structure of limits of the juridical power. This structure includes the politico-legal culture, the legal text, the juridical culture, and personal factors, such as ethical and aesthetic judgements. These days, the derivative concept is the most influential Polish theory of legal interpretation. According to this concept the process of interpreting the law is a kind of a game between the legal text and extratextual factors, which are treated as extratextual limits of juridical power. On the one hand, the legal text does not determine the full meaning of the law, although it has great importance for it. On the other hand, the derivative concept precisely identifies certain others factors that are relevant for the content of law.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 49-65
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

O wykładni prawa i jej wymiarze praktycznym. Kontekst sądowego stosowania prawa
On Legal Interpretation and Its Practical Dimension: The Context of Judicial Application of the Law

Autorzy:

Leszczyński, Leszek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/531463.pdf

Data publikacji:

2020-06-01

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

wykładnia operatywna
ujęcie walidacyjno-derywacyjne
ujęcie komparatystyczne
operative legal interpretation
decision-making character of interpretation
validation-derivative approach
comparative approach

Opis:

Opracowanie ma na celu określenie tych aspektów wykładni prawa, które mogą wzmocnić jej wymiar praktyczny. Wyróżniana w teorii prawa wykładnia operatywna wymaga rozwinięcia, m.in. po to, aby wzmocnić dyskurs prawny w całości oraz przyczynić się do lepszej komunikacji i głębszej integracji między naukami dogmatycznymi i teoretycznymi. W efekcie sama teoria wykładni stałaby się teorią pełniejszą. Analizie poddane zostają trzy najważniejsze aspekty nadania ujęciom wykładni wymiaru praktycznego. Pierwszym z nich jest wykorzystanie tzw. decyzyjnego charakteru wykładni operatywnej, dokonywanej w związku z ustaleniami stanu faktycznego, co ogranicza jej zakres przedmiotowy przy jednoczesnym poszerzeniu liczby ustalanych normatywnych podstaw decyzji oraz w kontekście formułowanego następnie uzasadnienia decyzji interpretacyjnej. Drugim jest jej walidacyjno-derywacyjne ujęcie, wskazujące na fazowy układ wykładni operatywnej, wielość branych pod uwagę nośników prawa oraz rozróżnienie ról jakie w poszczególnych fazach pełnią poszczególne reguły wykładni. Wreszcie aspekt trzeci wskazuje na potrzebę ujęć wykładni operatywnej w konwencji komparatystycznej, której głównym wyznacznikiem są odrębności wykładni w poszczególnych gałęziach prawa.
The aim of the study is to identify those aspects of legal interpretation which may strengthen its practical dimension. The operative interpretation, distinguished in the theory of law, needs to be developed, inter alia, in order to strengthen the legal discourse as a whole and to contribute to better communication and deeper integration between dogmatic and theoretical legal studies. As a result, the theory of interpretation itself would become more complete. Three most important aspects of giving a practical dimension to various interpretive approaches are analysed in the paper. The first of them is the use of the so-called decision-making character of the operative interpretation, when such interpretation is made in connection with the findings of fact, which limits its scope, while at the same time broadening the number of the established normative bases for decisions, and also in the context of the subsequently-formulated justification of the interpretative decision. The second one is its validation-derivative approach, indicating the phases of operative interpretation, the multiplicity of carriers of law taken into account and the distinction of roles played at particular phases by the each type of rules of interpretation. Finally, the third aspect points to the need to include operative interpretation in the comparative approach, the main determinant of which are the differences of interpretation in particular branches of law.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 66-80
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Czy sąd powinien być wyrozumiały dla prawodawcy? O błędzie legislacyjnym z perspektywy teorii wykładni
Should a Court Be Understanding for the Legislator? On Legislative Error from the Perspective of the Theory of Legal Interpretation

Autorzy:

Suska, Marek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/531754.pdf

Data publikacji:

2020-01-01

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

błąd legislacyjny
błąd pisarski
wykładnia prawa
tworzenie prawa
legislative error
scrivener’s error
legal interpretation
law-making

Opis:

W rzeczywistych postępowaniach prawodawczych niejednokrotnie dochodzi do błędów, to jest do nieodpowiedniego, niejasnego wyrażenia intencji prawodawcy w tekście przepisu. Rozbieżność między tym, co prawodawca powiedział a tym, co chciał powiedzieć, stanowi poważne wyzwanie dla teorii i praktyki interpretacji prawniczej. W niniejszym artykule autor analizuje dwa możliwe zachowania sądu po stwierdzeniu błędu legislacyjnego, to znaczy bądź to dokonanie jego „naprawy”, bądź też zastosowanie przepisu w jego literalnym znaczeniu. Rozważania oparte są na dwóch orzeczeniach wydanych w Izbie Karnej Sądu Najwyższego, ponieważ to właśnie w prawie karnym ochrona rozumienia prima facie stanowi bardzo poważną wartość. W końcowej części autor stara się wskazać, jakie czynniki mogą przesądzać o stosunku sądu do błędu legislacyjnego w konkretnych przypadkach.
In the actual legislative processes, errors are often made: the legislator’s intentions are not always properly expressed in the legal provisions or there is insufficient clarity. The discrepancy between what the legislator said and what they meant to say poses a serious challenge to the theory and practice of legal interpretation. In this paper, the author analyses two possible reactions to a legislative error: correcting it or applying the provision in its literal meaning. The considerations are based on two decisions of the Criminal Chamber of the Polish Supreme Court, because in criminal law the protection of the prima facie understanding of the text is a very important value. In the final part of the paper, the author indicates factors which can affect the court’s attitude towards a legislative error in a specific case.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 1(22); 99-110
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Skreślenie obwinionego z listy studentów a umorzenie postępowania dyscyplinarnego w sprawach studentów
The Defendant’s Striking from Students’ Register and the Discontinuance of Disciplinary Proceedings Against Students

Autorzy:

Barszcz, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/519153.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Fundacja Utriusque Iuris

Tematy:

disciplinary proceedings against students
discontinuance of disciplinary proceedings
striking from students register
linguistic rules of legal interpretation

Opis:

The aim of the article is to organize the justification for the thesis: the model of disciplinary proceedings against students, mostly provided by The Higher Edu- cation and Science Act of 2018, consists of the rule: “disciplinary proceedings against students are not instituted, or, if previously instituted, are discontinued in case where the defendant was struck from students’ register.” The argumenta- tion is bipartite. First, there are the reasons that shake the aforementioned thesis. The second part of the article boils down to demonstration of the fact that the reasons are incorrect and their correction triggers the approval for the main thesis.

Źródło:

Forum Prawnicze; 2019, 5 (55); 88-101
2081-688X

Pojawia się w:

Forum Prawnicze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Siła argumentu interpretacyjnego z prawniczego domniemania języka (znaczenia) potocznego
The force of interpretive argument from the juristic presumption of ordinary language (meaning)

Autorzy:

Grabowski, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/577864.pdf

Data publikacji:

2016-07

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

domniemanie języka (znaczenia) potocznego
interpretacja prawnicza
siła argumentu
presumption of ordinary language (meaning)
legal interpretation
force of argument

Opis:

Przedmiotem rozważań, prowadzonych z argumentacyjnego punktu widzenia, jest jedna z najważniejszych dyrektyw językowych interpretacji prawniczej – tzw. domniemanie języka (znaczenia) potocznego. Po odróżnieniu domniemań prawniczych od domniemań prawnych, analizy skupiają się na kwestiach sformułowania, uzasadnienia i struktury logicznej prawniczego domniemania języka (znaczenia) potocznego, opracowanego przez Jerzego Wróblewskiego. Zostaje wykazane, że w ramach pojęciowych jego klaryfi kacyjnej teorii interpretacji prawniczej, domniemanie języka potocznego jest niewzruszalne w obrębie wykładni językowej.
The paper discusses one of the most important linguistic directives of legal interpretation – the so called presumption of ordinary language – from the argumentative point of view. After distinguishing juristic presumptions from legal ones, the analysis focuses on the formulation, justifi cation and logical structure of the juristic presumption of ordinary language (ordinary meaning), as elaborated by Jerzy Wróblewski. It is demonstrated that in the conceptual frames of his clarifi cative theory of legal interpretation the presumption of ordinary language is irrefutable within the linguistic interpretation of law.

Źródło:

Zagadnienia Naukoznawstwa; 2016, 52, 3(209); 357-370
0044-1619

Pojawia się w:

Zagadnienia Naukoznawstwa

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Naturrechtslehre jako ideologia: Hansa Kelsena odczytanie Tomasza Hobbesa nauki o prawach państwowych
Naturrechtslehre as „ideology”: Hans Kelsen’s understanding of Thomas Hobbes’ science on civil laws.

Autorzy:

Krzynówek-Arndt, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2231778.pdf

Data publikacji:

2021-11-22

Wydawca:

Akademia Ignatianum w Krakowie

Tematy:

Naturrechtslehre
„ideologia prawa natury”
interpretacja prawa
Hans Kelsen
Tomasz Hobbes
“ideology of natural law”
legal interpretation
Thomas Hobbes

Opis:

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest rekonstrukcja rozumienia przez Hansa Kelsena Hobbesowskiej teorii prawa natury w kontekście przeprowadzonej przez Kelsena krytyki Naturrechtslehre. PROBLEM I METODY BADAWCZE: W artykule podjęta jest analiza analogii i podobieństw w rozumieniu relacji między prawem pozytywnym a prawem natury w krytycznym pozytywizmie Kelsena i teorii prawa natury Hobbesa. Zastosowana metoda analizy tekstu wpisuje się w Skinnerowski kontekstualizm historyczny. Nie dążymy do analizy „idei elementarnych” ani „odwiecznych problemów”, lecz indywidualnych odpowiedzi na indywidualne pytania, pozwalających jednak ujawniać ciągłość problemów i trwałość znaczeń ważnych z punktu widzenia współcześnie dyskutowanych zagadnień. PROCES WYWODU: Artykuł ukazuje kolejno zarys Kelsenowskiej czystej teorii prawa, współczesne „terapeutyczne” i „sekularystyczne” odczytania Hobbesowskiej teorii politycznej, Kelsenowską krytykę „ideologii prawa natury” oraz analizę podobieństw między Kelsenowską i Hobbesowką argumentacją. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Artykuł zamyka konkluzja – w odczytaniu Kelsena Hobbesowska nauka o prawie natury stanowi przykład „ulogicznienia ideałów sprawiedliwości”. Zarazem możliwe do zidentyfikowania napięcia w teoriach interpretacji prawa obydwu autorów eksponują problematyczność podejmowanych prób konstruowania teorii państwa i prawa wolnej od „metafizycznej hipoteki”. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: W zamyśle artykułu jest ukazanie, że analiza sposobu, w jaki Kelsen i Hobbes ujmują problem prawa natury, może przyczynić się do lepszego zrozumienia współczesnych dyskusjiwokół aktywizmu sędziowskiego i relacji między prawem a polityką.
RESEARCH OBJECTIVE: The article is an attempt to provide reconstruction of Kelsen’s reading of Hobbes’ theory of natural law in the context of Kelsenian critique of Naturrechtslehre. THE RESEARCH PROBLEMS AND METHODS: The article focuses on an analysis of the pararells and similarities in the recognition of the relationship between natural and positive law between Kelsen’s critical positivism and Hobbes’ theory of natural law. The method applied is textual interpretation as consisted with Skinner’s historical contextualism. We do not trace “unit ideas” or “perennial problems” rather than individual answers to individual questions which nevertheless help to reveal similarities in using the concepts and modes of argument important in the context of contemporary disputes. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The article presents the basic outline of Kelsen’s pure theory of law, contemporary “therapeutic” and “secularistic” lectures of Hobbes’ political theory, Kelsenian critique of Hobbes’ “ideology of natural law” and examines the similarities between Kelsen’s and Hobbes’ line of arguments. RESEARCH RESULTS: The article concludes that Kelsen’s reading of Hobbes’ theory of natural law shows how the idea of justice “becomes a logical pattern”. Nevertheless, the tensions present in Kelsen’s and Hobbes’ theories of legal interpretation reveal the dubiousness of long-lasting attempts to construct political and legal theory unburdened by “religious and metaphysical mortgages”. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The intention of the article is to show that analysis of Kelsen’s and Hobbes’ critical contribution to natural law theory may broaden our understanding of the modern problem of judicial activism and relationship between law and politics.

Źródło:

Horyzonty Polityki; 2021, 12, 41; 211-224
2082-5897

Pojawia się w:

Horyzonty Polityki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Wykładnia norm planowych w prawie ochrony środowiska (zagadnienia wstępne)
Interpretation of planning norms in environmental law (preliminary issues)

Autorzy:

Goździewicz-Biechońska, Justyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1046894.pdf

Data publikacji:

2018-03-21

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

Wykładnia prawa
norma planowa
norma prawna
planowanie w prawie ochrony środowiska
legal interpretation;
planning norm;
legal norm;
planning in environmental law

Opis:

Artykuł podejmuje, w kontekście wykładni prawa, problematykę planowania w ochronie środowiska – zjawiska które przeżywa obecnie swoisty renesans. Celem rozważań jest odpowiedź na pytanie, jakie są odrębności wykładni prawa ochrony środowiska w odniesieniu do norm planowych oraz czy i na ile swoistość aktów planowania jako źródeł prawa determinuje też ich wykładnię. Artykuł ma charakter wstępny i ukierunkowany jest na identyfikację problemów badawczych oraz wyznaczenie kierunków dalszych poszukiwań. Wychodząc od przedstawienia aktów planistycznych w prawie ochrony środowiska jako źródła rekonstrukcji normy prawnej, wskazano, iż trudności wykładni aktów planistycznych jako źródeł prawotwórczych stanowią refleks ich szczególnego charakteru prawnego. Analizując następnie charakter norm planowych w prawie ochrony środowiska, zauważa się, iż (podobnie jak inne normy planowe) wykazują one duże zróżnicowanie, będące pochodną różnorodności charakteru prawnego aktów planistycznych. Autorka podkreśla też swoistość wykładni norm planowych, prezentując przykłady odrębności, które również związane są ze swoistymi cechami norm planowych, w tym ich przynależnością do prawa ochrony środowiska. Na koniec zauważa wpływ planowania w prawie ochrony środowiska na tendencje ewolucyjne modelu prawa w Polsce w świetle teorii P. Noneta i P. Selznicka.
In the context of interpretation of law, the article deals with the issue of planningin environmental protection – a phenomenon that has been experienceda kind of renaissance in Polish law. The aim of the article is to answer the question,what are the distinctive features of interpretations of environmental lawin relation to planning norms and whether and to what extent the specificityof planning acts as sources of law determines their interpretation. The article ispreliminary. It aims to identify problems and determine directions for furtherresearch. Starting from the presentation of planning acts in the environmentallaw as a source of legal norms’ reconstruction, it is pointed out that the difficultiesof interpreting planning acts as sources of law reflect their special legalcharacter. Analyzing then the nature of planning norms in environmental law, itis noted that (similarly to other planning norms) their diversity is a consequenceof the legal nature’s diversity of planning acts. The specificity of the interpretationof planning norms is presented in some examples. Finally, the impact of planningin environmental law on evolutionary tendencies of the legal model in Poland, inthe light of Ph. Nonet and Ph. Selznick’s theory is noted.

Źródło:

Studia Prawnicze KUL; 2018, 2; 27-45
1897-7146
2719-4264

Pojawia się w:

Studia Prawnicze KUL

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Social Change and “Opening” the Axiology of Legal Interpretation. The Outline of the Basic Features

Autorzy:

Leszczyński, Leszek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/618325.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

deep social change
legal interpretation
open axiology
general clauses
głęboka zmiana społeczna
wykładnia prawa
otwarta aksjologia
klauzule generalne

Opis:

A deep social change, both directed on the democratic and on the autocratic political system, results not only in the changes of the normative regulations but also impacts the process of legal interpretation. Weakening the role of the language and systemic interpretative arguments, the change opens the interpretation on the stronger use of the axiological arguments, connected with the legal principles and criteria of general reference clauses. Particularly the last constructs, understood as the legislative authorization of the court to use the extra-legal criteria in the process of application of law, open the axiology of legal interpretation directly and largely, tying the character of this opening with the direction of change. The strengthening of the role of axiology deals as well with the widening of the base of the reference to these criteria (general clauses as the valid argument) as with the influence of these criteria on the process (shifting the axiological arguments to the role of the primary arguments) and the results (the correction of the stricti iuris contents by the social or political axiology) of the legal interpretation.
Celem opracowania jest określenie rodzaju i zakresu wpływu wywołanego przez zmianę społeczną na aksjologię operatywnej wykładni prawa, rozumianej jako wykładnia (w odróżnieniu od np. wykładni doktrynalnej) dokonywana w procesie stosowania prawa, powiązana z ustalaniem konkretnego stanu faktycznego i mająca na celu wydanie decyzji stosowania prawa.

Źródło:

Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375

Pojawia się w:

Studia Iuridica Lublinensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Prawne bazy danych i ich funkcje w procesie wykładni i stosowania prawa
Legal Databases and Their Functions in the Process of Interpreting and Applying the Law

Autorzy:

Staśkiewicz, Wiesław
Stawecki, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/531699.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

prawne bazy danych
wykładnia prawa
hybrydowa wykładnia prawa
pozytywizm prawniczy
sylogistyczny model stosowania prawa
legal database
legal interpretation
hybrid interpretation of law
legal positivism
syllogistic model for application of the law

Opis:

Artykuł podejmuje zagadnienie wpływu szeroko rozpowszechnionej praktyki korzystania z prawniczych baz danych w polskiej praktyce sądowej. Niezależnie od niezaprzeczalnie pozytywnych efektów rozwoju cywilizacji elektronicznej, w tekście rozważane są negatywne skutki korzystania z baz danych. Wynika to z konfliktu między możliwościami oferowanymi przez najnowszą technologię w postaci łatwego dostępu do tekstów prawnych, komentarzy i tysięcy wyroków sądowych – a wyjątkowym doświadczeniem historycznym judykatury w byłym państwie komunistycznym, metodami wykładni prawa opartymi na pozytywizmie prawniczym oraz dominacją sylogistycznego modelu stosowania prawa. Wszystko to powoduje dysfunkcyjność prawniczych baz danych. Powstaje rodzaj „hybrydowej wykładni prawa”, będącej z jednej strony kombinacją spuścizny, skutków transformacji gospodarki i systemu, a także nowych reguł prawa, z drugiej zaś strony ideologii związanej decyzji sądowej. Natura „hybrydowej wykładni prawa” przejawia się w niezliczonej liczbie cytowanych orzeczeń sądowych i komentarzy dostępnych w bazach danych, przy braku szerszego teoretycznego namysłu. W braku argumentów powoływanie się na orzeczenie staje się podstawą dla rozstrzygnięcia sprawy. Pytanie, czy możliwości oferowane przez elektroniczne bazy danych spowodują, że tego rodzaju wykładnia przerodzi się w nową formę retoryki prawnej, czy też pozostanie jedynie środkiem adaptacji dyskrecjonalnej władzy sędziowskiej do doktryny pozytywistycznej, a tym samym sofizmatem z okresu transformacji, pozostaje otwarte.
This article deals with the implications of the widespread practice of use of legal databases in Polish judicial practice. Apart from the undeniable positive effects of development of an electronic civilization, the article deals with the negative effects of use of databases. This is because a conflict arises between the possibilities offered by the latest technology in the form of easy access to legal texts, commentaries and thousands of judicial rulings, and the unique historical experience of the judiciary in a former communist country, methods of legal interpretation sustained by legal positivism, and domination by a syllogistic model for application of the law. All results in dysfunction of legal databases. A kind of “hybrid interpretation of law” is formed, which is a combination of a legacy, the effects of transformation of the economy and the system, as well as the new rules of law, on the one hand, and the ideology of bound judicial decision on the other. The nature of the “hybrid interpretation of law” is the infinite scope for citing judicial rulings and commentaries available in the databases without taking a broader theoretical view – without supporting arguments, and so the citing of a ruling has become the basis for adjudication. The question of whether the possibilities that electronic databases offer will cause interpretation of this kind to turn into a new form of legal rhetoric, or whether it will remain merely a means of adaptation of the discretionary power of judges to legal positivism doctrine, and thus the sophism of the period of transformation, remains an open one.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2012, 1(4); 84-105
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Historia zawiedzionych nadziei. O zakazie chowu zwierząt na futra
A Story of Dashed Hopes. On the Ban on Keeping Animals for Fur
История несбывшихся надежд. О запрете разведения животных ради меха

Autorzy:

Bielska-Brodziak, Agnieszka
Drapalska-Grochowicz, Marlena
Suska, Marek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1009212.pdf

Data publikacji:

2020-12-30

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

звероводство
благополучие животных
юридическая интерпретация
законодательный процесс
политический дискурс
fur farming
animal protection
legal interpretation
political discourse
legislative process

Opis:

The deputy’s draft bill amendment about the Animal Protection Act submitted to the Marshal of the Sejm in November 2017 was one of the most ambitious attempts in the Third Republic of Poland to improve the legal protection of animals. The loudest proposal in the project was to prohibit the rearing and breeding of animals for the purpose of obtaining fur from them. In the article, the Authors reflect on the reasons for the political failure of this project. In the conditions of such strong centralization of political power, was the resistance from big business really decisive? What political conditions would have to be met for such far-reaching socio-economic changes motivated by public morality and environmental protection? Why this issue aroused so many contradictory emotions in political discourse? What is more important: economic profits based on cruelty to animals or life of sentient, autonomous beings?
Парламентский проект поправки к закону о защите животных, представленный маршалу Сейма в ноябре 2017 года, был одной из самых амбициозных попыток законодательных мер по защите животных в Третьей Республике Польши. Самым громким предложением в упомянутом проекте был запрет о содержании и разведения животных на мех. В статье авторы затрагивают вопросы о политических причинах провала этого проекта. Стало ли сопротивление со стороны крупного бизнеса решающим в условиях такой сильной централизации политической власти? Какие политические условия должны быть выполнены для таких далеко идущих социально-экономических изменений, мотивированных общественной моралью и защитой окружающей среды? Почему вопрос о запрете разведения животных на мех вызывал такие противоречивые и сильные эмоции в политическом дискурсе? Что важнее: экономическая прибыль, основанная на жестоком обращении с животными или жизнь разумных и автономных существ?

Źródło:

Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies; 2020, 6; 437-464
2719-2687
2451-3849

Pojawia się w:

Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Sophisticated Textualism and Sanctions

Autorzy:

Tomasz, Zyglewicz,

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/902546.pdf

Data publikacji:

2020-03-11

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

possible worlds
legal interpretation
sanctions
sophisticated textualism
Matczak
contrary-to-duty-obligations
światy możliwe
interpretacja prawnicza
sankcje
tekstualizm wyrafinowany

Opis:

In this paper I present a difficulty for Matczak’s sophisticated textualism. I argue that, due to his claims about the descriptive character of legal language and the unity of the possible world postulated by the legal text, his theory cannot successfully account for norms that express factors that an authority should take into account when determining the measure of sanction. I reject two replies to this objection that do not require a modification of Matczak’s account. The upshot of my argument is that in order to accommodate norms pertaining to sanctions, Matczak should drop the assumption of unity of the possible world described by the legal text.

Źródło:

Studia Iuridica; 2019, 82; 343-357
0137-4346

Pojawia się w:

Studia Iuridica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

French Jurisprudence and the Dispute over the Method: From Positivist Exegesis to Free Scientific Research
Francuska jurysprudencja i spór o metodę: od pozytywistycznej egzegezy do szkoły wolnego prawa

Autorzy:

Sokalska, Edyta
Augustyniak, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1928820.pdf

Data publikacji:

2021-12-31

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

legal interpretation
natural law
normative order
legal methodology
free
scientific research
exegesis
metodologia
porządek normatywny
wykładnia prawa
prawo natury
szkoła wolnego prawa
egzegeza

Opis:

The development of the “natural law” movement during the Enlightenment era has influenced European legal thought and provoked discussions on the law interpretation method. In the 19th century, French and German legal scholarship developed different methodological approaches referring to some historical, social, and multidimensional aspects and foundations of law. The article explores the evolution of the main scientific positions on the method of interpretation of the law which have appeared in French jurisprudence in the 19th and the first half of the 20th century. In France, from the early 19th century, the positivist school of exegesis dominated legal studies. In the half of the century, a new trend of scientific research was developed. The representatives of the current have pondered pluralism of the methods applied in legal research. Then, in France, we observe the rise of the “free scientific research” initiated by François Gény.
Rozwój szkoły prawa natury w dobie Oświecenia wpłynął na europejską myśl prawną i sprowokował dyskusję nad metodami interpretacji prawa. Francuska i niemiecka jurysprudencja w XIX w. rozwinęła różne podejścia w zakresie metodologii, odwołując się do historycznych, społecznych i wielowymiarowych aspektów, podstaw i źródeł prawa. Celem artykułu jest identyfikacja oraz porównanie kluczowych idei, charakterystycznych dla ewolucji głównych stanowisk dotyczących metody wykładni prawa, jakie pojawiły się na gruncie francuskiej jurysprudencji w XIX w. i pierwszej połowie XX w. Pozytywistyczna szkoła egzegezy dominowała we francuskich studiach nad prawem od początku XIX w. W połowie tego wieku pojawił się nowy trend poszukiwań badawczych. Przedstawiciele tego nurtu rozważali pluralizm metod stosowanych w badaniach naukowych nad prawem. Podczas dwóch ostatnich dekad XIX w. i w pierwszej połowie XX w. we Francji obserwuje się rozwój tzw. szkoły wolnego prawa (libre recherche scientifique), której inicjatorem był François Gény.

Źródło:

Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 223-235
2082-1212

Pojawia się w:

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Rola wartości w interpretacji prawa. Ujęcie normatywne
The Role of Values in Legal Interpretation: The Normative Approach

Autorzy:

Bogucki, Olgierd

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/531567.pdf

Data publikacji:

2020-06-01

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

interpretacja prawa
teoria prawa
filozofia prawa
aksjologia
legal interpretation
theory of law
philosophy of law
axiology, ‘componential’ theory of values

Opis:

Artykuł przedstawia i analizuje pewną teorię wartości i ich roli w interpretacji prawnej. W artykule teoria ta została nazwana „składnikową” teorią wartości. Zgodnie z tą teorią wartości w prawie tworzą struktury oparte na ocenach globalnych – kompleksowych sądach aksjologicznych uwzględniających wszystkie istotne w danym przypadku wartości i stopnie ich realizacji. Podstawowym twierdzeniem teorii jest twierdzenie o izomorfii między globalną oceną a treścią normy prawnej. „Składnikowa” teoria wartości stanowi podstawę normatywnego modelu interpretacji. Zgodnie z tym modelem interpretator powinien zrekonstruować ocenę globalną i wybrać jeden możliwy wynik interpretacji – jedną normę postępowania – która będzie najbardziej spójna z tą oceną. Aby zrekonstruować wspomnianą ocenę globalną interpretator powinien uwzględnić tekst prawny, orzecznictwo i doktrynę, materiały legislacyjne i domniemanie interpretacyjne. Artykuł rekonstruuje filozoficzne założenia wspomnianej teorii i modelu. Artykuł wskazuje, że podstawową wartością wskazanego modelu normatywnego jest intersubiektywność interpretacji prawnej jako element praworządności. W artykule wskazano również, że opisana teoria i model są oparte na pozytywizmie prawniczym, ale mają również znaczące powiązania z hermeneutyką prawniczą, Dworkina teorią prawa oraz argumentacyjnymi ujęciami prawa. Ponadto, opisana teoria wydaje się również zakładać słabą współmierność wartości.
The article presents and analyses a certain theory of values and their role in legal interpretation. The article calls it a ‘componential’ theory of values. According to the theory, values in law create structures based on global assessments: comprehensive axiological judgements that consider all the relevant values and degrees of their realization. The basic theorem of the theory is the theorem on isomorphy between the global assessment and the content of the legal norm. This ‘componential’ theory is the basis of the normative model of legal interpretation. According to this model, the interpreter should reconstruct the global assessment and choose the one possible result of interpretation – the one norm of conduct – which will be the most consistent with this judgement. In order to reconstruct the aforementioned global assessment, the interpreter should consider the legal text, case law and legal literature, legislative materials and interpretative presumption. The article reconstructs the philosophical presumptions behind the aforementioned theory and model. The article points out that the fundamental value behind the normative model is the intersubjectivity of legal interpretation as an element of the rule of law. The article also indicates that the theory and model described above are based on legal positivism, but with significant connections with legal hermeneutics, Dworkin’s theory of law, and argumentative approaches to law. In addition, the theory seems to presume weak commensurability of values.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 96-108
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Mediation and the Judicial Type of the Application of Law. Context of the ‘Opening up’ of Decision-Making Processes

Autorzy:

Leszczyński, Leszek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/619183.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

mediation
judicial application of law
axiology and legal interpretation
opening of the legal order
mediacja
sądowe stosowanie prawa
aksjologia i wykładnia prawa
otwarcie porządku prawnego

Opis:

Paper’s aim deals with the analysis of the features of mediation (treated as a way of solving the legal problems) in the light of properties of the judicial implementation of the law in the context of both the decisional process and the legal reasoning within the operational interpretation of the law. The mediation, being an instrument of the opening of the legal order should be treated as a separate subtype of application of law, differentiated from judicial and administrative types. The indication of the actors operating in it, type of their competence, initiation and the course of the process as well as a way of the building of the decision through the using of axiological and functional rules of legal interpretation and the way in which the decision is justified allow to create an image of the basic elements of mediation in their decisional perspective.
Celem artykułu jest analiza cech mediacji (traktowanej jako sposób rozwiązywania problemów prawnych) w świetle właściwości sądowego stosowania prawa w kontekście zarówno procesu decyzyjnego, jak i rozumowania prawnego w ramach wykładni operacyjnej prawa. Mediacja, będąca instrumentem otwarcia porządku prawnego, powinna być traktowana jako odrębny podtyp stosowania prawa – odmienny od sądowego i administracyjnego. Ponadto w opracowaniu wskazano działające w niej podmioty, rodzaj ich kompetencji, opisano inicjację i przebieg procesu oraz sposób budowania decyzji poprzez zastosowanie aksjologicznych i funkcjonalnych zasad wykładni prawa. Zobrazowano również podstawowe elementy mediacji w ich perspektywie decyzyjnej.

Źródło:

Studia Iuridica Lublinensia; 2018, 27, 3
1731-6375

Pojawia się w:

Studia Iuridica Lublinensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Uwagi na temat aksjologicznego wymiaru Konstytucji RP z 1997 r. i jej wykładni w świetle prac Profesora Piotra Winczorka
Remarks About the Axiological Dimension of the Polish Constitution of 1997 and Its Interpretation in the Light of Works of Professor Piotr Winczorek

Autorzy:

Tkacz, Sławomir
Tobor, Zygmunt

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2050255.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

Piotr Winczorek
teoria prawa
wykładnia prawa
Konstytucja RP
wartości prawne
zasady prawa
theory of law
legal interpretation
Constitution of the Republic of Poland
legal values
legal principles

Opis:

Artykuł stanowi rozszerzoną i uzupełnioną wersję wystąpienia przedstawionego w trakcie konferencji naukowej poświęconej Profesorowi Piotrowi Winczorkowi. Autorzy podjęli próbę rekonstrukcji teoretycznoprawnych poglądów autora w oparciu o jego wypowiedzi. W szczególności przedmiot prowadzonych badań stanowiły kwestie związane z aksjologią Konstytucji RP. W toku rozważań kolejno podjęto zagadnienia koncepcji porządku prawnego w świetle przepisów ustawy zasadniczej, wartości konstytucyjnych, zasad konstytucyjnych oraz źródeł prawa. Interesującym problemem akcentowanym przez P. Winczorka było to, czy ustawa zasadnicza powinna być oszczędna w kwestii manifestowania wartości. Uzupełnienie badań stanowiła analiza problematyki wykładni prawa w pracach P. Winczorka. Przeprowadzone analizy pozwoliły na sformułowanie wniosku ogólnego, że wiele problemów podjętych przez P. Winczorka znajduje odniesienie w aktualnych sporach konstytucyjnych. Dlatego warto sięgnąć do prac tego autora, którego wypowiedzi można traktować jako wykładnię autentyczną Konstytucji RP dokonywaną przez jednego z głównych jej twórców.
This article is an extended and supplemented version of the address given during the scientific conference dedicated to Professor Piotr Winczorek. The authors made an attempt to reconstruct theory-of-law views based on the statements of Piotr Winczorek. The subject of the research was especially issues related to the axiology of the Constitution of the Republic of Poland. In the course of research such issues as the concept of the legal order in the light of constitutional provisions, constitutional values, constitutional principles, and sources of law were taken up. One of the interesting problems emphasized by Piotr Winczorek was whether the basic law should be frugal in terms of manifesting values. The research is supplemented by an analysis of the problems of legal interpretation in the works of Piotr Winczorek. The conducted analyses enable formulating a general conclusion that many problems raised by Piotr Winczorek are referred to in the current constitutional disputes. Therefore, it is worthwhile to refer to the works of Professor Winczorek, whose statements can be treated as an authentic interpretation of the Polish Constitution of 1997.

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 1(30); 113-125
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce