Teoria klaryfikacyjna wykładni prawa jako teoria uzasadnienia. Perspektywa psycholingwistyczna a pozytywistyczna koncepcja wykładni prawa

W ramach paradygmatu pozytywizmu prawniczego w polskiej teorii prawa sformułowano J. Wróblewskiego klaryfikacyjną koncepcję wykładni prawa. Przyjęcie perspektywy psycholingwistycznej dla analizy tejże teorii umożliwia wzięcie pod uwagę wiedzy o ludzkiej percepcji językowej i porównanie jej z przyjmowanym przez J. Wróblewskiego ujęciem uzyskiwania rozumienia tekstu prawnego. Tak przeprowadzony eksperyment myślowy – przejścia z poziomu teorii prawa na poziom psycholingwistyki – ujawnia „ukryte” cechy J. Wróblewskiego teorii wykładni prawa. W zakresie pytania o status tej teorii, prowadzi to do wniosku, że nie jest to ani deskryptywna, ani normatywna teoria interpretacji prawa. Jest ona możliwa do zaakceptowania jedynie jako normatywna teoria uzasadnienia decyzji interpretacyjnych w procesie stosowania prawa.

Within the framework of legal positivism on the ground of Polish legal theory there was founded, in the scope of the issue of legal interpretation, the ‘clarification’ theory, formulated by J. Wróblewski. Adopting psycholinguistic perspective for the analysis of above mentioned theory allows to take the knowledge about human linguistic cognition into consideration and compare it with the vision of achieving understanding of legal text as understood by J. Wróblewski. Thus conducted “mental experiment” – moving from the level of the legal theory to the level of psycholinguistics – reveals “hidden” properties of J. Wróblewski theory of legal interpretation. First of all, as far as the question about the status of his theory is concerned, it allows to formulate a conclusion that it is neither a descriptive nor a normative theory of legal interpretation. It is possible to accept only as a normative theory of justification of interpretation decisions in the process of law application.