French Jurisprudence and the Dispute over the Method: From Positivist Exegesis to Free Scientific Research

The development of the “natural law” movement during the Enlightenment era has influenced European legal thought and provoked discussions on the law interpretation method. In the 19th century, French and German legal scholarship developed different methodological approaches referring to some historical, social, and multidimensional aspects and foundations of law. The article explores the evolution of the main scientific positions on the method of interpretation of the law which have appeared in French jurisprudence in the 19th and the first half of the 20th century. In France, from the early 19th century, the positivist school of exegesis dominated legal studies. In the half of the century, a new trend of scientific research was developed. The representatives of the current have pondered pluralism of the methods applied in legal research. Then, in France, we observe the rise of the “free scientific research” initiated by François Gény.

Rozwój szkoły prawa natury w dobie Oświecenia wpłynął na europejską myśl prawną i sprowokował dyskusję nad metodami interpretacji prawa. Francuska i niemiecka jurysprudencja w XIX w. rozwinęła różne podejścia w zakresie metodologii, odwołując się do historycznych, społecznych i wielowymiarowych aspektów, podstaw i źródeł prawa. Celem artykułu jest identyfikacja oraz porównanie kluczowych idei, charakterystycznych dla ewolucji głównych stanowisk dotyczących metody wykładni prawa, jakie pojawiły się na gruncie francuskiej jurysprudencji w XIX w. i pierwszej połowie XX w. Pozytywistyczna szkoła egzegezy dominowała we francuskich studiach nad prawem od początku XIX w. W połowie tego wieku pojawił się nowy trend poszukiwań badawczych. Przedstawiciele tego nurtu rozważali pluralizm metod stosowanych w badaniach naukowych nad prawem. Podczas dwóch ostatnich dekad XIX w. i w pierwszej połowie XX w. we Francji obserwuje się rozwój tzw. szkoły wolnego prawa (libre recherche scientifique), której inicjatorem był François Gény.