Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "kultura-natura" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Liminalność i ofiara. Midsommar. W biały dzień jako przykład folk horroru
Autorzy:
Krzyżaniak, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029060.pdf
Data publikacji:
2021-12-23
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
kultura-natura
Midsommar
liminalność
folklor
horror
folklore
culture-nature
liminality
Opis:
Recenzja: Midsommar. W biały dzień, reż. Ari Aster, scen. Ari Aster, Szwecja/USA/Węgry 2019.
Review: Midsommar. Written and directed by Ari Aster. Sweden/USA/Hungary 2019.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2021, 3; 108-112
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ARNOLD GEHLEN JAKO ANTY-ROUSSEAU
Autorzy:
Szklarska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/646885.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
Rousseau, Gehlen, natura, kultura, instytucje
Opis:
W artykule zostanie podjęta próba wyjaśnienia, czy Arnold Gehlen zasadnie określił się jako anty-Rousseau i dlaczego ów słynny niemiecki myśliciel uważał żyjącego dwa wieki wcześniej Jeana Jacquesa Rousseau za swojego największego filozoficznego oponenta. Gehlen sądził, że skłonność do zwyrodnienia ma u człowieka charakter pierwotny. Dlatego też, jego zdaniem, potrzeba instytucji, przez które rozumie nadrzędne kulturowe instancje odciążające człowieka, działające na rzecz skanalizowania sił popędowych i naturalnych. Potrzeba ustabilizowania tego, co nadmierne i chwiejne w człowieku. Dla Gehlena istnieją przesłanki tego wyjątkowo pesymistycznego obrazu człowieka z natury skłonnego do degradacji. Kieruje nim pragnienie uzasadnienia instytucji, przy zakwestionowaniu których łatwo popaść w chaos. Głównym kontekstem dla analiz podjętych przez autorkę artykułu będą odmienne sposoby postrzegania i rozumienia przez filozofów (takich jak Rousseau, Gehlen, Arendt, Rand) sfer natury i kultury oraz ich oddziaływania na człowieka. Dla Gehlena kultura nie jest czymś naturalnym, wymaga podtrzymywania, jest stale zagrożona, a jej upadek łączy się nieuchronnie z upadkiem instytucji. Filozofia anty-Rousseau głosi powrót do kultury. Jednakże Gehlenowska interpretacja filozofii społecznej Rousseau jest dość powierzchowna i instrumentalna, obliczona na uwydatnienie stanowiska przeciwnego genewskiemu myślicielowi, to jest apologii kultury i jej ładu w kontraście z barbarzyństwem natury, popędu odżywiania i popędu seksualnego w człowieku. Wyjaśnione także zostanie co kryje się za tezami Gehlena głoszącymi, że żyjemy w czasach jałowych kulturowo, a współczesna cywilizacja ukazuje całą słabość natury ludzkiej. 
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2015, 14, 1
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niedaleko pada książka od jabłoni. O symbolach biograficznych dwóch ustrońskich bibliofilów
Autorzy:
Szkaradnik, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650205.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Jan Wantuła, Józef Pilch, autobiografizm, natura, kultura, bibliofilstwo
Opis:
The article contains an analysis of autobiographical narratives of Jan Wantuła (1877–1953) and Józef Pilch (1913–1995) – two bibliophiles, amateur historians and folk writers from Ustroń (Cieszyn Silesia). The topic of the analysis are the ways in which they retrospectively structure their lives in the context of being suspended between the time of nature (growth cycle) and culture (historical, involving individuality, but also passing). Their understanding of the nature-culture dichotomy is influenced by their status of being self-taught men, who, aspiring to high culture, kept ennobling (their own) nature in the image of the gardener’s work. The figure of the orchardist (both Pilch and Wantuła were orchardists) belongs to the central symbols on which the representations of the authors’ biographies focus; the others are: apples, books, and the library understood as an interpersonal sphere. From the hermeneutics perspective, the article presents the use of these symbols, and extracts from the analyzed narratives a project of grafting nature and culture together through, on the one hand, grafting trees (literally and metaphorically), and, on the other hand, grafting oneself into books.
Źródło:
Konteksty Kultury; 2015, 12, 4
2353-1991
Pojawia się w:
Konteksty Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Altomesayoq, czyli ten który rozmawia z apus. Ontologia praktyk szamanistycznych u Q’eros z Andów Peruwiańskich
Autorzy:
Przytomska, Anna Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/597212.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
szamanizm, nie-ludzie, ontologia, natura, kultura andyjska, Peru, Q’eros, Keczua
Opis:
Szamani Q’eros zwani altomesayoq odpowiedzialni są za leczenie ludzi i zwierząt, a także za zapewnienie dobrostanu i pomyślności mieszkańcom wiosek. W tym celu pośredniczą pomiędzy światem ludzi i nie-ludzi (apus i pachamamas), a dzięki rytuałom szamanistycznym zapewniają zdrowie, płodność zwierząt oraz dobre plony. Świat Q’eros współtworzą bowiem ludzkie i nie-ludzkie byty osobowe związane ze sobą siecią stałych relacji, które polegają na transferze substancji życiowych co wyrażane jest w terminach „karmienia się wzajemnie” (schemat wzajemności) lub „karmienie się kimś innym” (schemat drapieżczości). W tym kontekście praktyki szamanistyczne polegają na utrzymywaniu równowagi pomiędzy światem ludzi i nie-ludzi poprzez określone rytuały, które mają na celu karmienie nie-ludzi, którzy w akcie wzajemności obdarowują ludzi zdrowiem i obfitością. Tekst ukazuje charakterystykę praktyk szamanistycznych Q’eros z uwzględnieniem inicjacji oraz rytuałów leczniczych, które stanowią przykład relacji wzajemności (schemat wymiany).
Źródło:
Lud; 2019, 103
0076-1435
Pojawia się w:
Lud
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Theoros Lem. Gry (w) teorii
Theoros Lem. Games (in) Theory
Autorzy:
Żywiołek, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/445494.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
game,order,fortuity,theory,nature,culture
gra,ład,przypadek,teoria,natura,kultura
Opis:
The article is an attempt to characterize literary theoretical and cultural views of Stanisław Lem. Basic components of his worldview include the “game” category, which, on the one hand, determines what is accidental (random), on the other hand, the “game” determines a broad philosophical context referring to the questions about the purposefulness (teleological aspect) of Nature and the rules governing culture genesis. Some analogies to the probabilistic concept of the game can be found in Truth and Method by Hans-Georg Gadamer, who finds the similarity of the “game” to the “movement of nature”. According to Gadamer, Nature is a specific pattern of “art-game”. In turn, according to Stanisław Lem, culture is an “anti- -randomness device”, a man’s answer to the not fully known laws/rules of Nature.
W artykule podjęta została próba charakterystyki teoretycznoliterackich i kulturologicznych poglądów Stanisława Lema. Do podstawowych składników światopoglądu autora Filozofii przypadku należy kategoria „gry”, określająca z jednej strony to, co przypadkowe (losowe), z drugiej jednak strony „gra” wyznacza szeroki kontekst filozoficzny odnoszący się do pytań o celowość (teleologiczność) Natury i reguły, którym podlega kulturogeneza. Pewne analogie do probabilistycznej koncepcji gry dostrzec można na kartach Prawdy i metody Hansa-Georga Gadamera, który odnajduje podobieństwo „gry” do „ruchu przyrody”. Według Gadamera Natura jest swoistym wzorcem „sztuki-gry”. Z kolei zdaniem Stanisława Lema kultura jest „urządzeniem przeciwlosowym”, odpowiedzią człowieka na nieznane w pełni prawa/reguły Natury.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2019, 7; 123-136
2353-4583
2449-7401
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Spór” o relację kultura–natura w dziełach architektury
“Dispute” over Culture–Nature Relationship in Works of Architecture
Autorzy:
Dzwonkowska, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31233900.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Jan Gwalbert Pawlikowski
Le Corbusier
dwelling machines
culture vs. nature
maszyny do mieszkania
kultura a natura
Opis:
Jan Gwalbert Pawlikowski oraz Le Corbusier próbowali określić, jak powinny wyglądać wytwory architektury, a dokładniej idealne domy. Pierwszy z nich widział je w domach stworzonych w zgodzie z naturalnym otoczeniem, co było wyrazem ochrony kultury lokalnej, tzw. swoistych rysów ziemi ojczystej. Koncepcja ta odzwierciedla szacunek wobec przyrody oraz postrzeganie kultury jako czerpiącej inspirację ze świata naturalnego. Z kolei Le Corbusier postrzega przyrodę czysto użytkowo, może ona stać się elementem „maszyn do mieszkania”, tj. idealnych domów. Niemniej jej funkcja jest czysto użytkowa, nie jest ona niczym więcej jak przyjemnym dla człowieka tłem dla strefy relaksu. Dom powinien przede wszystkim służyć człowiekowi swoją funkcjonalnością i użytecznością. Jego dekoracyjna sfera nie ma żadnego znaczenia, w architekturze liczy się tylko to, aby stworzyć najlepsze miejsce do mieszkania. Artykuł przedstawia tło aksjologiczne dla różnic w postrzeganiu tworów architektury u obu myślicieli.
Jan Gwalbert Pawlikowski and Le Corbusier attempted to define how works of architecture, and more specifically ideal houses, should look like. The former saw them as houses created in harmony with the natural surroundings of the buildings as an expression of the protection of local culture, the so-called “peculiar features of the native land”. This concept reflects a respect for nature and a view of culture as inspired by the natural world. Le Corbusier, on the other hand, perceives nature purely utilitarian, it can become an element of “machines for living”, i.e., ideal houses. Nevertheless, its function is purely utilitarian, it is nothing more than a pleasant background for a human relaxation zone. The house should first and foremost serve human being with its functionality and usefulness. Its decorative sphere is of no importance, what matters in architecture is to create the best place to live. The article presents the axiological background for the differences in the perception of architectural creations by the two thinkers.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2023, 14, 2; 79-95
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ecological art in Poland - can works of art shape respectful attitude towards nature?
Sztuka ekologiczna w Polsce - czy dzieła sztuki mogą kształtować postawę szacunku do przyrody?
Autorzy:
Worłowska, M.
Marko-Worłowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/106575.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
eco-art
ecological education
nature-culture relation
sztuka ekologiczna
edukacja ekologiczna
relacje natura-kultura
Opis:
The protection of the environment is possible only in society that is aware of the problems concerning nature and properly educated. Ecological education has to include all elements related to existence of human on the Earth. The art plays an important role in ecological education. Artistic performances can provide information concerning environmental problems and can shape respectful attitude towards nature. The aim of the paper is to investigate the relations of two apparently contradictory notions that are nature and culture and to present artistic activities representing ecological art (eco-art) in Poland, derived from discussed relations. The paper attempts to prove that in spite of the fact that the very phrase nature and culture emphasizes rather the difference of incompatible things and not the common aspects of two, natural and cultural domains interpenetrate, influence, and inform each other. Owing to the interdisciplinary research each domain gains in depth and interest. The article concentrates as well on the analysis of the particular works of art of some Polish artists creating ecological art who are: Jaroslaw Kozakiewicz, Teresa Murak, and Jerzy Dmitruk. Despite the fact, that the term ecological art is not precise and therefore its status is not self-evident and self-apparent, the unifying factor of all activities of discussed artists is their common inspiration. Their origin is derived from authentic need of people to prevent tragic condition of our Planet. The aim of all ecological artistic activities is the call for environmental protection and reflection that causes change of lifestyle of the recipients.
Ochronę środowiska przyrodniczego można skutecznie realizować tylko w społeczeństwie uwrażliwionym na przyrodę i przyrodniczo wyedukowanym. Edukacja prośrodowiskowa musi łączyć w sobie wszystkie elementy związane z egzystencją człowieka na Ziemi. Sztuka jako forma edukacji ekologicznej spełnia wiele ról. Oddziaływanie przez sztukę stwarza możliwości dostarczania informacji na temat problemów środowiskowych i kształtowania postawy szacunku do przyrody. Celem tej pracy jest zbadanie relacji, zależności i punktów styku dwóch przeciwstawnych z pozoru pojęć, jakimi są natura (przyroda) i sztuka, oraz omówienie wynikających z tych relacji zjawisk artystycznych, wpisujących się w nurt sztuki ekologicznej na gruncie polskim. Praca próbuje udowodnić, że, pomimo iż samo wyrażenie natura i kultura podkreśla raczej różnice niewspółdziałających ze sobą zjawisk, a nie wzajemnych zależności, te dwie dziedziny informują się nawzajem i wpływają na siebie. Koncentruje się też na analizie wybranych działań artystycznych polskich artystów, którzy tworzą dzieła o charakterze ekologicznym. Praca przedstawia takich twórców sztuki ekologicznej w Polsce, jak: Jarosław Kozakiewicz, Teresa Murak i Jerzy Dmitruk. Mimo że termin sztuka ekologiczna nie jest precyzyjny i ma charakter umowny, to wyżej wymienionych artystów i dzieła sztuki ekologicznej łączy to, że wypływają one z autentycznej potrzeby ludzi i ekologicznie trudnej sytuacji Ziemi. Celem artystów jest głęboko ekologiczny przekaz, będący wezwaniem do działań w obronie Ziemi oraz refleksja dążąca ku zmianie stylu życia odbiorcy.
Źródło:
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology; 2010, 15, 1; 17-20
2084-4506
Pojawia się w:
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy dzieła sztuki mogą kształtować postawę szacunku do przyrody - sztuka ekologiczna w Polsce
Can works of art shape respectful attitude towards nature? - Ecological art in Poland
Autorzy:
Worłowska, M.
Marko-Worłowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126173.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
sztuka ekologiczna
edukacja ekologiczna
relacje natura-kultura
eco-art
ecological education
performance
nature-culture relation
Opis:
Ochronę środowiska przyrodniczego można skutecznie realizować tylko w uwrażliwionym na przyrodę i przyrodniczo wyedukowanym społeczeństwie. Edukacja prośrodowiskowa musi łączyć w sobie wszystkie elementy związane z egzystencją człowieka na Ziemi. Sztuka jako forma edukacji ekologicznej spełnia wiele ról. Oddziaływanie przez sztukę stwarza możliwości dostarczania informacji na temat problemów środowiskowych i kształtowania postawy szacunku do przyrody. Celem pracy jest zbadanie relacji, zależności i punktów styku dwóch przeciwstawnych z pozoru pojęć, jakimi są natura (przyroda) i sztuka, oraz omówienie wynikających z tych relacji zjawisk artystycznych, wpisujących się w nurt sztuki ekologicznej na gruncie polskim. Praca próbuje udowodnić, że, pomimo iż same słowa natura i kultura raczej podkreślają różnice niewspółdziałających ze sobą pojęć, a nie wzajemne zależności, to te dwie dziedziny informują się nawzajem i wpływają na siebie. Artykuł skupia się też na analizie wybranych działań artystycznych polskich artystów, którzy tworzą dzieła o charakterze ekologicznym. Praca przedstawia takich twórców sztuki ekologicznej w Polsce, jak: Jarosław Kozakiewicz, Teresa Murak i Jerzy Dmitruk. Mimo że termin sztuka ekologiczna nie jest precyzyjny i ma charakter umowny, to wyżej wymienionych artystów i dzieła sztuki ekologicznej łączy to, że wypływają one z autentycznej potrzeby ludzi i tragicznej sytuacji Ziemi. Ich celem jest głęboko ekologiczny przekaz, będący wezwaniem do działań w obronie Ziemi oraz refleksja dążącą ku zmianie stylu życia odbiorcy.
The protection of the environment is possible only in society that is aware of the problems concerning nature and properly educated. Ecological education has to include all elements related to existence of human on the Earth. The art plays an important role in ecological education. Artistic performances can provide information concerning environmental problems and can shape respectful attitude towards nature. The aim of the paper is to investigate the relations of two apparently contradictory notions that are nature and culture and to present, derived from discussed relations, artistic activities representing ecological art (eco-art) in Poland. The paper attempts to prove that in spite of the fact that the very phrase nature and culture emphasises rather the difference of incompatible things and not the common aspects of two, natural and cultural domains interpenetrate, influence, and inform each other. Their interdisciplinary studies, owing to interdisciplinary research each domain gains in depth and interest. It concentrates as well on the analysis of the particular works of art of Polish artist creating ecological art who are Jarosław Kozakiewicz, Teresa Murak, and Jerzy Dmitruk. Despite of the fact that the term ecological art is not precise and therefore its status is not self-evident and self-apparent, the unifying factor of all activities of discussed artists and ecological artistic activities is their common inspiration. Their origin is derived from authentic need of people to prevent tragic condition of our Planet. The aim of all ecological artistic activities is the call for environmental protection and reflection that causes change of lifestyle of the recipients.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2010, 4, 2; 507-514
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WYCHOWANIE EKOLOGICZNE W DRUGIEJ RZECZPOSPOLITEJ
ECOLOGICAL EDUCATION IN THE SECOND REPUBLIC OF POLAND
Autorzy:
Wolter, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/550053.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
wychowanie ekologiczne, Druga Rzeczypospolita, natura, kultura,
dziedzictwo narodowe
Ecological education, cultural heritage, the second Republic of
Polska
Opis:
Celem artykułu jest analiza, interpretacja oraz krytyka celowo wybranych przykładów źródeł drukowanych w zakresie wychowania ekologicznego w Polsce międzywojennej (1918-1939). Stanowią antecedencje najnowszych kierunków rozwoju edukacji ekologicznej w Polsce, a także są wpisane w pozytywny status tradycji – dziedzictwa kultury polskiej. W omawianym okresie historycznym zwrócono uwagę na wartość zależności natury i kultury, a wychowanie ekologiczne do ochrony środowiska życia pojmowane było jako działalność ujmowana w kategorii prądu kulturowego – wartości kulturotwórczej związków człowieka i środowiska przyrody. Wyjaśniano, że kultura jest częścią środowiska życia, a jakość środowiska społeczno-przyrodniczego oraz myślenia i działania w kategoriach ekologicznych stanowi implikację całokształtu dziedzictwa kultury polskiej, tzn. w/w problemy nie powinny być wyjaśniane oddzielnie, lecz systemowo i wieloaspektowo.
The aim of article is to analyze, criticize and interpret deliberately selected examples of printed sources – within the scope of ecological education in the Republic of Poland between the two World Wars (1918-1939). The said sources constitute antecedences of the newest directions of ecological education development in Poland, as well as they form a positive status of the tradition – Polish cultural heritage. During the discussed historical period one’s attention was drawn to the value of close relation between the nature and culture, and ecological education for the environment protection was understood as a social activity expressed as a cultural trend – culture – forming value of relations between a man and the natural environment. It was explained that culture forms a part of the environment whereas quality of the social and the natural environment as well as thinking and acting in terms of ecology constitute implication of the entirety of Polish cultural heritage, i.e. the aforementioned issues should not be discussed separately, but from the perspective of many aspects and a systemic approach.
Źródło:
Forum Pedagogiczne; 2011, 2; 119-147
2083-6325
Pojawia się w:
Forum Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opowieści popradzkie. Rzeka Poprad jako korelat dziedzictwa kulturowego polsko-słowackiego pogranicza
Autorzy:
Latocha, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687331.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
rzeka Poprad
polsko-słowackie pogranicze
natura i kultura
korelat dziedzictwa kulturowego
dziedzictwo kulturowe
opowieść wspomnieniowa
Opis:
Artykuł przede wszystkim prezentuje współczesne opowieści wspomnieniowe z Popradem na pierwszym planie lub w tle, pochodzące ze środkowego odcinka polsko-słowackiego pogranicza. Inspiracją i kategorią badawczą jest pojęcie „korelatu dziedzictwa kulturowego” autorstwa Stanisława Ossowskiego. Badane z tej perspektywy popradzkie opowieści wspomnieniowe świadczą o silnym związku z Popradem ludzi mieszkających po obu stronach rzeki, której przypisuje się wartości emocjonalne, estetyczne i użytkowe. W świetle studiowanego w artykule materiału Poprad jawi się jako istotny, personifikowany element lokalnego krajobrazu kulturowego, świadek ważnych wydarzeń historii oficjalnej i nieoficjalnej, sceneria wydarzeń niezwykłych, obiekt kontemplacji i adoracji estetycznej bądź przestrzeń pracy i życia codziennego. Opowieści te wydają się potencjalnym, interesującym rezerwuarem motywów dla marketingu miejsca; potencjalnym, lecz prawie nieobecnym w lokalnej polityce promocyjnej i turystycznej.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2019, 58
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transhumanistyczna denaturalizacja w świetle ekologii integralnej
The Transhuamanist Denaturalization in the Light of Integral Ecology
Autorzy:
Grabińska, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20433656.pdf
Data publikacji:
2022-07-26
Wydawca:
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
Tematy:
ecological crisis
modern technologies
transhumanism
personalism
nature-culture relation
kryzys ekologiczny
nowoczesne technologie
transhumanizm
personalizm
relacja natura–kultura
Opis:
Sprostanie wyzwaniom kryzysu ekologicznego jest stałą troską Kościoła. Od lat 60. ubiegłego wieku kolejne dokumenty Stolicy Apostolskiej przedstawiają nie tylko zagrożenia, ale także sposoby rozwiązywania kryzysu, np. poprzez wdrażanie programu ekologii ludzkiej, sformułowanego przez św. Jana Pawła II, lub jej pochodnej – w postaci ekologii integralnej papieża Franciszka, ogłoszonej w encyklice Laudato si’. W niniejszym artykule przedstawia się nową postać zagrożeń naturalności (tzw. denaturalizację) istnienia człowieka i innych jestestw, jakie niosą z sobą nowe zintegrowane technologie, ale nie ze względu na czysto technologiczne cele i metody, lecz ze względu na sposób wykorzystania osiągnięć postulowany w ideologii transhumanizmu. Rozważane są w kontekście transhumanizmu i posthumanizmu problemy redukcji naturalistycznej versus kulturalistycznej człowieka i jego wytworów. Posthumanistyczna wizja wirtualizacji bytu, nie tylko człowieczego, jest dyskutowana także z pozycji sposobu istnienia przedmiotu intencjonalnego. W wyniku rozważań personalistyczna koncepcja człowieka okazuje się ideową przeciwwagą dla trans- i posthumanistycznej wizji ludzkiego bytu, wzbogacającą technologią własną kondycję psychofizyczną, jak i otoczenie ludzkie oraz przyrodnicze.
Facing the challenges of the ecological crisis is a constant concern of the Catholic Church. Since the 1960s, successive documents of the Holy See present not only threats but also ways of solving the crisis, such as by implementing the program of human ecology formulated by St John Paul II or its derivative – Pope Francis’ integral ecology announced in the encyclical Laudato si’. The article presents a new form of threats to the naturalness (the so-called denaturalization tendency) of the existence of man and other entities, which are brought by new integrated technologies, but not because of purely technological goals and methods, but because of the way of exploiting achievements as postulated in the ideology of transhumanism. The problems of naturalistic versus culturalist reduction of man and his products are considered in the context of transhumanism and posthumanism. The posthumanist vision of the virtualization of being, not only of a human, is also discussed from the point of view of the way of existence of an intentional object. As a result of the considerations, the personalistic concept of man turns out to be an objective counterbalance to the trans- and posthumanist visions of human existence: human person is able to enrich its own psycho-physical condition as well as the human and natural environment with technology.
Źródło:
Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2022, 30, 1; 277-304
2544-6460
Pojawia się w:
Wrocławski Przegląd Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyroda(i)kultura w epoce antropocenu
Nature(and)culture in the anthropocene epoch
Autorzy:
Gajewska, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1392064.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
natura
kultura
posthumanizm
bioart
Opis:
The article deals with a New Understanding of nature and culture, which is being crystallized in the intellectual current defined by the name of post-humanities. The starting point for the analysis of work of art from the area of bioart – transgenic plant named Edunia, which is a part of a larger project Natural History of the Enigma. Edunia, which does not occur in nature but was created by the artist Eduardo Kac by means of specialists in the field of genetic engineering. A new form of life defined as plantimal shows a DNA expression of the artist included into decorative flowers of petunia. Rose petals of flowers are “interspersed” by dark red vessels the feature of which is the expression of Kac’s gene; this because the artist took care of that that his DNA was found just in the venation of the flower. In the article I present two interpretation paths of this work of bioart which, however, are not a sharp counterpoint to one another, but somewhat differently place accents between nature and culture in their mutual entanglements. One of these paths may be defined as an attempt at making others realise or reminding them about our evolutional species condition, while the other one as an attempt at treating nature as an important actor of the sociopolitical activities.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2012, 17; 105-115
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przenikanie się natury i kultury na przykładzie nowego „Miasta Kultury” w krajobrazie hiszpańskiej Galicji
The Intertwining of Nature and Culture Based on the New “City of Culture” in Galicia Spain
Autorzy:
Zieliński, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1189776.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
kultura
natura
przyroda
culture
nature
wildlife
Opis:
This article is about the ongoing subject of how to intertwine nature or the natural processes that determine the physiological aspects of a landscape together with human civilization – the creator of culture that has a subsequent impact on the landscape. The basis of this article was a very interesting example taken from the project of Galicia – The City of Culture – in Spain. This investment project provides a valuable platform for discussion on architectural creativity and attitudes towards the natural environment as an expression of culture and its influence on the landscape.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2013, 4; 92-103
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Złudzenia mężczyzn, złudzenia kobiet – o iluzoryczności płci
Autorzy:
Sak, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031046.pdf
Data publikacji:
2019-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
feminism
gender studies
sex differences
nature and nurture
feminizm
studia nad płcią kulturowo-społeczną
różnice płci
natura i kultura
Opis:
The review of Delusions of Gender: The Real Science Behind Sex Differences by Cordelia Fine presents the author’s attempt to interpret the intricacies of the scientific literature related to the relationship between the mutual influence of culture and biology (especially neurobiology) on the creation of gender differences. Cordelia Fine pays attention to the lack of conclusive research on differences between the sexes and reveals probable causes of still strong gender stereotyping such as socio-cultural beliefs, neurosexism and unfavorable conditions for gender equal education.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2019, 14, 9; 751-758
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sposoby rozumienia „kultury” przez prymatologów
How Primatologists Understand “Culture”
Autorzy:
Stępień, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427430.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kultura
naturalizacja nauk społecznych
prymatologia
natura i kultura
transmisyjne ujęcie kultury
culture
naturalization of the social sciences
primatology
nature and culture
cultural transmission theory
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest rekonstrukcja i omówienie sposobów definiowania „kultury” przez prymatologów. Temat ten nie doczekał się opracowania nawet w obrębie samej prymatologii, nie mówiąc już o naukach społecznych, które powinny być zainteresowane dynamicznym rozwojem studiów nad „kulturą” u naczelnych innych niż człowiek. Niniejszy tekst wypełnia lukę w tym zakresie. Rozważania badaczy małp zostaną sprowadzone do czterech rozłącznych typologii, z których każda dotyczy innego aspektu proponowanych definicji „kultury”. Ich omówienie przybliży i uporządkuje to, jak prymatolodzy rozumieją „kulturę”. Umożliwi to również wskazanie dominującego w prymatologii ujęcia „kultury”, a także określenie kierunku zmian w tym zakresie. Jak zostanie pokazane, nie tylko niektórzy prymatolodzy dystansują się od mocnych tez „prymatologii kulturowej”, ale nawet wśród rzeczników tego podejścia nie ma jednego sposobu definiowania „kultury”.
he aim of this article is to reconstruct and discuss the ways in which “culture” is defined in primatology. Surprisingly, this task has not yet been undertaken even within primatology, not to mention the social sciences, which should have a strong interest in new currents in studying the “cultures” of non-human primates. This paper fills an important gap in the literature on how primatologists understand “culture.” Primatologists’ approaches to “culture” are reduced to four separate typologies, each relating to a different aspect of the proposed definitions of “culture.” Discussing these typologies brings to light how primatologists understand “culture.” This also makes it possible to indicate the dominant view of “culture” in primatology and to point to directions of change. As will be shown, not only do certain primatologists distance themselves from the more far-reaching ideas of “cultural primatology” but even among representatives of this approach there is no one manner of defining “culture.”
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2017, 2(225); 23-44
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy ekologiczne w zielonej architekturze miasta
Importance of the ecological problems in the green architecture in the city
Autorzy:
Worłowska, M.
Marko-Worłowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126755.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
edukacja ekologiczna
sztuka ekologiczna
relacje natura-kultura
architektura zrównoważona
wertykalne ogrody
environmental education
ecological art
nature and culture relations
sustainable architecture
vertical garden
Opis:
Sztuka pełni szczególną rolę w edukacji ekologicznej, wzbogacając świadomość ekologiczną jej odbiorcy. W artykule omawiane są początki nurtu ekologicznego w sztuce. Koncentruje się on na współczesnych dziełach polskiej architektury powstałych w miastach. Przestrzeń miasta stawia nowe wyzwania architekturze zrównoważonej (sustainable architecture). Koegzystencję zieleni i przestrzeni industrialnej w mieście reprezentują budynki Biblioteki Uniwersyteckiej i Sądu Najwyższego w Warszawie. Interesującym przykładem architektury o formach organicznych, odpowiadającym na problem niedostatku zieleni w mieście jest projekt Architektury Arborealnej Magdaleny Abakanowicz. Prezentowane dzieła architektury są nie tylko próbą ukazania, ale i rozwiązywania problemów ekologicznych, gdyż prowokują one do bardziej świadomego i odpowiedzialnego spojrzenia na środowisko.
Since art has a power to influence mind and spirit many artists create works encouraging to be active in the domain discussed in the paper - the ecology. The artists presented in the paper create so-called ecological art, the fundamental assumption of which is to motivate to ecological actions The presented works of art emphasize the greenery in the city as the crucial element of the urban environment, as well as investigate the relations between artificiality of the city buildings and their natural components. Example illustrating the discussed is the Library Garden of the University of Warsaw, designed by Irena Bajerska. The building constitutes a vertical gardens where the visitors may admire a multiplicity of plant species and varieties, planted in different parts. The second example of the green architecture in capital of Poland is the facade of The Supreme Court Building (designed by Marek Budzynski, Zbigniew Badowski and associates) that is a public building which questions frontiers between culture and nature. The best known Polish artist in the world Magdalena Abakanowicz said “The art does not solve problems, but it alerts us to their existence” created a project of so called arboreal architecture. Her tree-houses, designated for Paris, are meant to be covert with greenery vegetations vertical gardens.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2011, 5, 1; 342-347
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pisarz i krytyk, czyli Gombrowicz Kijowskiego
Writer and critic, about Gombrowicz Kijowski’s
Autorzy:
Bielecki, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1399508.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Gombrowicz
Kijowski
influence
nature
culture
wpływ
natura
kultura
Opis:
Artykuł poświęcony jest artystycznej zależności Andrzeja Kijowskiego od Witolda Gombrowicza. Intertekstualna analiza twórczości Kijowskiego potwierdza to, co sugerowali literaturoznawcy, a także to, do czego on sam się przyznawał, mianowicie, że zwłaszcza na wczesnym etapie pisarstwa pozostawał pod silnym wpływem utworów i osoby Gombrowicza. Groteskowa poetyka powieści, konstrukcja bohatera, strategie parodystyczne – to wynik inspiracji Ferdydurke. W twórczości późniejszej tych zapożyczeń jest już mniej, pojawiają się też próby polemiki. Po religijnym nawróceniu Kijowski zbliża się do Boga, a tym samym oddala od Gombrowicza.
The article is devoted to the topic of artistic dependence of Andrzej Kijowski on Witold Gombrowicz. Intertextual analysis of Kijowski’s work confirms what literary scholars have suggested, as well as what he himself has admitted. Especially in the early stages of his writing, he was strongly influenced by Gombrowicz’s works and person. The grotesque poetics of his novels, the way he constructed his protagonists, and parodic strategies were all inspired by Gombrowicz’s novel Ferdydurke. In his late-period output, such borrowings became less numerous, while there were also attempts at polemics. After experiencing religious conversion, Kijowski became closer to God and thus moved away from Gombrowicz.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2019, 12, 1; 21-39
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Despotyczne oko? Romantyczne unaukowienie obrazu natury (Słowacki–Bacon, Mickiewicz–Kepler)
The despotic eye? Romantic scientification of the vision of nature (Słowacki–Bacon, Mickiewicz–Kepler)
Autorzy:
Leszczyński, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954114.pdf
Data publikacji:
2021-11-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Juliusz Słowacki
Adam Mickiewicz
Francis Bacon
Johannes Kepler
nature and culture
literature and science
astronomy
natura i kultura
literatura i nauka
astronomia
Opis:
Artykuł prezentuje, dekonstruując dychotomię natura–kultura, jak w okresie romantyzmu obraz natury filtrowany był przez kulturowe matryce – zwłaszcza związane z rozwojem nauk ścisłych, a więc z poznaniem, które postrzegano najczęściej jako oparte na zmysłach, czysto materialne. Nauka, sama uwikłana w kulturę i społeczeństwo, dostarczała tworzywa do nowej poetyki natury wraz z repertuarem kodów kulturowych. Na przykładzie Mickiewicza i Słowackiego ukazane zostanie, jak mogła współistnieć stara astronomia (poetycko i estetycznie atrakcyjna, choć powszechnie już odrzucona) obok nowszych odkryć (Kepler), a wraz z nowożytnym empiryzmem i materializmem (Bacon) można było zespolić spirytualizm, korzystając z tej samej metody poznawczej (indukcja).
The article discusses and deconstructs the nature-culture dichotomy, examining how the image of nature in Romanticism was filtered through cultural matrices, especially in connection with the development of natural sciences, and the concept of cognition, which was most often perceived as based on the senses. Science, rooted in culture and society, and various cultural codes influenced a new poetics of nature. The analysis of the works by Mickiewicz and Słowacki demonstrates that old astronomical theories (attractive in terms of poetics and aesthetics, though widely rejected) co-existed in poetry alongside newer discoveries (Kepler), ultimately allowing poets to combine modern empiricism and materialism with spiritualism using the same method (inductive reasoning).
Źródło:
Forum Poetyki; 2021, 24; 42-61
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Jakub Rousseau – prekursor konceptu dialektyki oświecenia
Autorzy:
Wlentowicz, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705203.pdf
Data publikacji:
2012-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kultura
natura
uspołecznienie
historyczność
racjonalność
zmysłowość,Oświecenie
dialektyka oświecenia
Opis:
W pierwszej części artykułu nawiązuję do słynnego eseju Kant i Rousseau, którego autor, Ernst Cassirer, wyjaśnia, czym było „wyrwanie z dogmatycznej drzemki”, jakiego doznał Kant za sprawą Rousseau w dziedzinie rozumu praktycznego. Przychylam się do zdania wybitnego filozofa kultury, o ile przypisuje on Rousseau zasługę zainspirowania Kanta ideą autonomii woli jako źródła prawa moralnego i jurydycznego; idea ta, jak wiadomo, stała się fundamentem całej filozofii praktycznej myśliciela z Królewca. Lecz podejmując trop konfrontacji Kanta i Rousseau, pragnę pójść dalej niż Cassirer i pokazać - w drugiej części tekstu - znaczącą różnicę między tymi filozofami, która polega przede wszystkim na tym, że Rousseau, w odróżnieniu od Kanta, wykracza poza paradygmat filozofii oświeceniowej. Zrywa bowiem z platońsko- paulińsko-augustyńsko-luterańską dychotomią zmysłowości i rozumu (implikującą kształtowanie kultury poprzez represję natury), odstępuje od tradycjonalistycznego założenia niezmienności natury ludzkiej i uniwersalizmu ludzkiej racjonalności, zarzuca też historiozoficzny optymizm oparty na wierze w stałość postępu. W zamian znajdujemy u Rousseau: rewaloryzację cielesno- -afektywnego aspektu człowieczeństwa, hipotezę o ewolucyjnym rozwoju człowieka i historycznym charakterze kultury, a także ambiwalentny stosunek do rezultatów naszej gatunkowej autokreacji, słowem - zaczątki XX-wiecznego konceptu dialektyki oświecenia. Dzięki temu stanowisko Rousseau w zakresie antropologii, etyki, filozofii kultury, społeczeństwa i historii wydaje mi się bliższe naszej ponowoczesnej współczesności niż Kantowskie.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 4; 317-326
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Culture and Violence
Kultura a przemoc
Autorzy:
Pasterczyk, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807382.pdf
Data publikacji:
2020-01-02
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kultura
przemoc
antropologia
natura
mit
culture
violence
anthropology
nature
myth
Opis:
Artykuł stawia pytanie o fundamentalne znaczenie kultury w stosunku do takich fenomenów, jak niepokój, pragnienie bezpieczeństwa, strach, agresja i przemoc. Przewodni motyw tej refleksji konstytuuje wzajemny stosunek przemocy i kultury, ujawniający się w odniesieniu wyżej wymienionych fenomenów do ludzkiego rozumu, interpretowanego nie w sensie psychicznego lub kulturowego procesu, ale w sensie transcendentalnego czynnika najbardziej typowego dla ludzkiej istoty. W dyskusji z Platonem, Le Bonem, Ortegą y Gassetem, Freudem i Girardem tekst konstatuje fakt, że przemoc może być konsekwencją nie tylko naturalnych czynników, takich jak pożądliwość jako naturalna część ludzkiej duszy w platońskiej antropologii, ale także czynników kulturowych, których wyrazem jest analizowane przez Freuda pytanie o kulturę jako źródło cierpienia, a także wprowadzone przez René Girarda do współczesnego dyskursu antropologiczno-kulturowego pojęcie mechanizmu kozła ofiarnego.
The article discusses the fundamental meaning of culture from the point of view of anxiety, aggression, violence, fear and the need for social security. The intention is to examine the relationship between these phenomena and human reason not as a psychological or cultural process, but as a transcendental reality genuine to the human being. Through the works of Plato, Le Bone, Ortega y Gasset, Freud and Girard the paper asserts that violence is not only the result of natural factors—for example desire as the natural element of the soul in platonic anthropology—but of cultural factors as well. This interpretation is anchored in Freud’s discussion of culture as the source of suffering and René Girard’s contemporary anthropological concept of scapegoat.           
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2013, 4, 2; 41-72
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zbieractwo jako krytyka kultury. Przypadek Rousseau
Autorzy:
Czerzniewska, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/706034.pdf
Data publikacji:
2012-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Oświecenie
kolekcjonerstwo
kultura gabinetowa
filozofia
teoriasztuki
kultura wizualna
teoria państwa
natura
wyobraźnia
antykwaryzm,przyrodoznawstwo
Opis:
Postawa człowieka wobec dóbr materialnych i metody posługiwania się nimi w dyskursie kulturowym od zawsze warunkowały przynależność do wspólnoty i społeczny awans. Kolekcjonerstwo w Oświeceniu było faktem społecznym. Utworzyło teatr dyskusji nad normami kultury. Dobrami materialnymi w gabinetach, z uwagi na ich wartość materialną i funkcje poznawcze, posługiwano się jako konstrukcjami filozoficznymi legitymizującymi porządek społeczny i ideał ładu świata istniejący w wyobrażeniach społecznych. Jean-Jacques Rousseau posłużył się rolami i warsztatem kolekcjonerów, filozofów, podróżników - do podważenia ładu zawartego w mikrokosmosie gabinetu. Skostniały model kultury gabinetowej, przechowującej filozofię poznania, wypełnił ruchomą konstrukcją intelektualną utkaną z paradoksu, groteski, karykatury. Krytyka kultury Rousseau polegała na obnażaniu trwałości reguł kolekcjonowania za pomocą zabiegów służących animacji. W zasady kultury gabinetowej włożył mechanizmy ich przełamywania i rozbijania: eksploatując doświadczenie estetyczne podbudowane teorią poznania empirycznego, podważał reguły arystotelesowskiej mimesis w kulturze estetyczno-literackiej. Kultura gabinetowa jest dla Rousseau tylko zewnętrzną ramą, bywa kostiumem i maską, a innym razem karykaturalnym odbiciem samej siebie. Rousseau napędzał monolityczną konstrukcję wyobraźni i czynił z niej przestrzenną zabawkę oraz łamigłówkę inspirującą umysł do niezależnego myślenia. To służyło odsłonięciu metod posługiwania się schematami kulturowymi w nowym wydaniu. Mechanizm groteskowo-karykaturalny, wpleciony w skarykaturyzowaną uprzednio formę zbieractwa i takąż osobowość zbieracza, sprzyjał wyzyskaniu i wywróceniu ich istoty. Pobudzanie, poruszenie, zdejmowanie i demaskowanie było podyktowane wiarą, że burzenie reguł gabinetowych ma właściwości scalania uprzednio rozczłonkowanej jedności - że jest sposobem na powrót do źródeł.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 4; 241-257
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Elusiveness of Happiness in the Modern World
Nieuchwytność szczęścia we współczesnym świecie
Autorzy:
Hancock, Curtis L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075877.pdf
Data publikacji:
2018-12-30
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
kultura
szczęście
ludzka natura
nauka
teleologia
culture
happiness
human nature
science
teleology
Opis:
Since Renaissance times, there has been a fashion, largely driven by Baconian science, that explaining the universe need not suppose the existence of formal and final causes. Because ideas have consequences, this elimination of forms and purposes affects society’s conception of happiness. It is hard to see how human life can be meaningful if there is no human nature and life is purposeless. Philosophers can help restore cultural health by challenging mechanism, by showing how its assumptions are not defensible and by showing how it has damaged our pursuit of happiness.
W czasach Renesansu zaistniała moda, w dużej mierze napędzana przez naukę Bacona, że objaśnianie wszechświata nie wymaga odwoływania się do formalnych i ostatecznych przyczyn. Ponieważ idee mają konsekwencje, to eliminacja form i celów wpływa na społeczną koncepcję szczęścia. Trudno dostrzec, jak ludzkie życie może mieć sens, jeśli nie ma czegoś takiego jak natura ludzka, a życie jest bezcelowe. Filozofowie mogą pomóc przywrócić zdrowie kulturowe, rzucając wyzwanie mechanizmowi, pokazując, w jaki sposób jego założenia są nie do obronienia oraz pokazując, w jaki sposób zniszczył on nasze dążenie do szczęścia.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2018, 7; 71-78
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozoficzne podłoże zrównoważonego rozwoju
The philosophical background of sustainable development
Autorzy:
Piątek, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371520.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
rozwój zrównoważony
ekofilozofia
natura
kultura
moralność
sustainable development
ecophilosophy
nature
culture
morality
Opis:
Przedmiotem rozważan są problemy związane z filozoficznym uzasadnieniem koncepcji zrównoważonego rozwoju. W tym kontekście ekofilozofia jest rozumiana jako nowa dziedzina filozofowania w obrębie której poszukuje się teoretycznego uzasadnienia trwałego rozwoju ludzkiego swiata w symbiozie z Przyroda. W konfrontacji głównych idei ekofilozofii z tradycyjną filozofią zmienia sie motyw przewodni filozofowania. Nowa filozofia nie poszukuje uzasadnienia eksploatatorskiej postawy człowieka wobec Przyrody, lecz przyznając biosferze wartość per se rozważa możliwość harmonijnej koegzystencji gatunku ludzkiego ze wszystkimi istotami żywymi wchodzącymi w skład ziemskiej biosfery. Zrównoważony rozwój jest na gruncie ekofilozofii rozumiany jako poszukiwanie właściwej miary określajacej ludzkie działania w środowisku. Jest on mechanizmem, który należy wbudować w rozwój cywilizacji zachodniej, aby - podobnie jak cywilizacja Majów - nie udławiła sie swoją własna potegą. Możliwość ekofilozofii jest uwarunkowana odpowiedzia na pytanie: Czy istnieje nieuchronny antagonizm między Naturą a kulturą? Treścia artykułu jest uzasadnienie negatywnej odpowiedzi na to pytanie.
The present paper discusses the problems connected with the philosophical justification of sustainable development. In this context ecophilosophy is perceived as a new branch of philosophy devoted to the search for theoretical grounds for sustainable development of the human world in a symbiosis with Nature. When we confront the main ideas of ecophilosophy with those of traditional philosophy the basic motivation of philosophical inquiry changes considerably. The new philosophy does not try to justify human exploitation of Nature; by endowing the biosphere with a value per se, but rather contemplates the possibility of a harmonious coexistence of human beings with all other creatures living in the biosphere. Sustainable development is understood as a search for a proper measure of human activity in the environment. It is a mechanism that should be incorporated into the development of western civilization so that our civilization does not choke on its own power.The potential of ecophilosophy depends on the response to the question: “Is the antagonism between Nature and culture inevitable?” This paper tries to demonstrate that it is not.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2007, 2, 1; 5-18
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy rodzina jest niezbędna w procesie integralnego rozwoju człowieka? Niespełnione teorie i wyzwania natury
Is the Family Essential in the Process of Integral Human Development?
Autorzy:
Adamski, Franciszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098472.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
rodzina
integralny rozwój
natura
kultura
ideologia
family
integral development
nature
culture
ideology
Opis:
Artykuł dotyczy ponadczasowej dyskusji o rodzinie jako instytucji naturalnej. Przypomina różne eksperymentalne formy życia seksualnego człowieka, realizacje postaw osobistych i społecznych poza małżeństwem i tradycyjną, naturalną rodziną. Głębsza analiza tych eksperymentów ukazuje z jednej strony ich przemijalność i błędne funkcjonowanie, z drugiej absurdalność twierdzenia, że rodzina jest jedynie tworem kulturowym, zmiennym w czasie i zależnym od trendów społecznych. Naturalne małżeństwo i oparta na nim rodzina odzwierciedlają rozsądny charakter natury ludzkiej i służą funkcjonowaniu społeczności. Autor sięga po szereg argumentów przemawiających za koniecznością rodziny naturalnej, stanowiącej psychologiczną, osobową i społeczną podstawę rozwoju człowieka. Odrzucenie roli rodziny w tych sferach życia ludzkiego zagrozi w przyszłości dehumanizacją człowieka.
The article concerns the discussion that questions the timelessness of regarding the family as a natural institution and supports that stance by reminding us of experimental forms of man’s sexual, personal and social realization outside marriage and natural traditional family. A deeper analysis of those experiments, however, shows how ill functioning and transitory they are and how absurd it is to see marriage and family as merely culture creation that change with time and depend on fashion. The natural marriage and the family based on marriage reflect the reasonable character of human nature and serve the functionality of human communities. The author attributes some arguments concerning the necessity of natural family as the basis of psychological, personal and social development of human being. If we refuse the role of the family in that sphere we will remain without chance to humanize the future of human beings.
Źródło:
Roczniki Pedagogiczne; 2015, 7(43), 1; 121-136
2080-850X
Pojawia się w:
Roczniki Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krajobraz wspólnot. Mrówki w służbie piękna
Landscape of communities. Ants in the service of beauty
Autorzy:
Kłos, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/112804.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
symbiotyczność
natura
kultura
technologia
posthumanizm
dizajn
symbiosity
nature
culture
technology
posthumanism
design
Opis:
W 2012 roku artysta Elvin Flamingo zrealizował projekt zatytułowany „Symbiotyczność tworzenia”, który został zaprojektowany na co najmniej dwadzieścia lat istnienia. Jego podstawą są mrówki, które w tym projekcie znoszą klasyczną dychotomię Natura-Kultura, a jednocześnie negują klasyczny podział na twórcę i jego dzieło. Współcodzienność, jaką tworzy artysta z mrówkami i technologią, wyznacza nie tylko perspektywę posthumanistyczną w sztuce, ale przyczynia się do wzmożenia uwagi na technologię, technikę i dizajn zwierzęco-ludzkiego świata.
In 2012, the artist Elvin Flamingo realized a project entitled "The Symbiosity of Creation", which was designed for at least twenty years of existence. Its basis is ants, which in this project abolish the classic dichotomy of Nature-Culture, and at the same time they deny the classical division between the creator and his work. The cooccurrence created by the artist with ants and technology determines not only posthumanistic perspective in art, but also contributes to increasing attention to technology, technology and animal design – the human world.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2018, 7, 3; 176-183
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies