Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "kingdom of poland" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Tworzenie i organizacja Królewsko-Polskiego sądownictwa wojskowego w latach 1917–1918
Autorzy:
Skelnik, Julian M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621540.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Courts Martial, Kingdom of Poland (1916–1918)
Opis:
The Kingdom of Poland was created by the proclamation (Act) on November 5, 1916. It was proclaimed by the German and Austro-Hungarian governors, who were occupying Polish territories at that time. The administration was held by the occupants, but the Provisional Council of State, as the highest political representation in the Kingdom, was also created. The Council was allowed to organize independent civil and martial courts. These courts started their activity on 1st September 1917. Before this date the Provisional Council of State created the Commission of Military Law, which was entitled to undertake all military steps to introduce German military law into Polish Armed Forces. Members of this Commission represented not only Polish institutions in the Kingdom but, like Wacław Makowski, they were also significant lawyers. The Commission ended its works on August 25th 1917, as a consequence of resignation of the Provisional Council of State. On August 29th 1917 Governor General Hans von Beseler announced his order on the organization of courts-martial and discipline in Polish Army. This document implemented German military law for all soldiers of Polish nationality, having German citizenship and serving in Polish Armed Forces (Polnische Wehrmacht). Soldiers, who had Austro- Hungarian citizenship were still under cognition of Austro-Hungarian courts martial. The highest superior officer for courts martial in the Kingdom of Poland was general Felix von Barth. He was also the commander of the Training Inspectorate, which was supposed to serve administrative support for courts martial. The order from August 1917 provided the creation of higher and lower courts martial. Finally there was created only one Court Martial of Training Inspectorate under command of major Bolesław Dunikowski. The Court was renamed after April 1918 into Court Martial of Polish Army, or Court Martial of 1st Brigade. Since that time colonel Henryk Minkiewicz, the commander of 1st Brigade, became the superior officer of this court. When Poland regained independence in November 1918, this court was reorganized into Court Martial of Military District Warsaw.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2010, 9; 53-66
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reformatory Concepts of Educational and Care Activities in Regards to Neglected Children in the Kingdom of Poland at the Turn of the 19th and 20th Centuries in Comparison with European Solutions
Autorzy:
Bołdyrew, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955392.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
socially maladjusted young people
educational reforms
Kingdom of Poland
Opis:
After the January Uprising in the Kingdom of Poland, across half of the following century, industrial development was mostly connected with social reforms. One tragic consequence of it was the increase in the number of children without parental protection, juvenile beggars, tramps, young criminals and prostitutes. During the last thirty years of the 19th century it became a priority in the Kingdom of Poland to pay attention to the education and protection of children and teenagers from the poorest families. Numerous innovative and educational concepts were formulated at that time; some of them were used in centres for socially maladjusted young people, for instance in Studzieniec, Mariańska Wilderness or Struga, in centres for young prostitutes. The activity of educational centres and societies which organised the protection of children (for example, The National Society for the Prevention of Cruelty to Children) was given as an example.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2018, 38; 137-150
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reformatorskie koncepcje działań oświatowych i opiekuńczo- -wychowawczych wobec dzieci zaniedbanych w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX wieku na tle rozwiązań europejskich
Reformative Concepts of Education and Protective Activities Toward Neglected Children in the Kingdom of Poland at the Turn of the XIX-th Century in Comparison with European Solutions
Autorzy:
Bołdyrew, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955452.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
socially maladjusted young people
educational reforms
Kingdom of Poland
Opis:
After the January Uprising in the Kingdom of Poland, across half of the following century, industrial development was mostly connected with social reforms. One tragic consequence of it was the increase in the number of children without parental protection, juvenile beggars, tramps, young criminals and prostitutes. During the last thirty years of the 19th century it became a priority in the Kingdom of Poland to pay attention to the education and protection of children and teenagers from the poorest families. Numerous innovative and educational concepts were formulated at that time; some of them were used in centres for socially maladjusted young people, for instance in Studzieniec, Mariańska Wilderness or Struga, in centres for young prostitutes. The activity of educational centres and societies which organised the protection of children  (for example, The National Society for the Prevention of Cruelty to Children) was given as an example.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2015, 33; 57-70
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ograniczenia zdolności prawnej osób duchownych w pracach kodyfikacyjnych doby Królestwa Kongresowego
Limitations of the legal capacity of the clergy in the codification work during the era of the Congress Kingdom of Poland
Autorzy:
Pomianowski, Piotr Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043354.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
legal capacity
clergy
Congress Kingdom of Poland
Kingdom of Poland
Napoleonic Code
zdolność cywilna
osoby duchowne
Królestwo Kongresowe
Królestwo Polskie
Kodeks Napoleona
Opis:
Artykuł dotyczy ograniczenia uprawnień duchownych katolickich w pracach kodyfikacyjnych w Królestwie Kongresowym. Zgodnie z prawem kanonicznym, które w znacznym zakresie było respektowane przez sądy Rzeczypospolitej Obojga Narodów, zakonnicy i zakonnice mieli poważnie ograniczone uprawnienia w zakresie prawa spadkowego (co do możliwości spadkobrania czy sporządzenia testamentu). Wobec w pełni wyznaniowego charakteru prawa małżeńskiego osoby zobowiązane do celibatu nie mogły też rzecz jasna zawrzeć małżeństwa. Reguły te pozostały w znacznym stopniu w mocy po zaprowadzeniu na dawne ziemie koronne praw pruskich i austro-galicyjskich. Z kolei Kodeks Napoleona, któremu nadano moc obowiązującą w Księstwie Warszawskim, nie znał ograniczeń duchownych ani w zakresie prawa spadkowego, ani co do możliwości zawierania małżeństw. Po przejęciu kontroli nad centralnymi ziemiami polskimi przez Aleksandra I oczywistą była potrzeba reformy prawa cywilnego. Jej zakres i zasady jednak budziły kontrowersje. Poza dyskusją pozostawało wyłączenie możliwości zawierania małżeństw przez duchownych katolickich, lecz zakres ewentualnego ograniczenia zdolności prawnej oraz zdolności do czynności prawnych zakonników i zakonnic był przedmiotem sporów. Tarcia w powołanej po obradach Sejmu w 1820 r. deputacji prawodawczej były tak wielkie, że konieczne okazało się rozstrzygnięcie tej kwestii przez samego cara. Opinia monarchy wychyliła się wówczas w stronę klerykalną, czego skutkiem było ograniczenie praw cywilnych zakonników i zakonnic przez art. 10 Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego. Pełniejszy niż dotychczas opis tych kontrowersji był możliwy dzięki uwzględnieniu niewykorzystywanych dotychczas przez polskich badaczy materiałów przechowywanych w jednym z moskiewskich archiwów.
The article focuses on the limitations of the legal capacity of the clergy in the codification work during the era of the Congress Kingdom of Poland. According to canon law, which was largely respected by the courts of the Polish-Lithuanian Commonwealth, the rights of monks and nuns were severely limited in matters related to succession (in particular, as far as inheritance or wills are concerned). Moreover, in light of the fully religious nature of marriage law, persons obliged to celibacy could not, as a matter of course, enter into a marital relationship. Austrian and Prussian lawmakers respected many of the ecclesiastical rules which regulated the status of the clergy. On the other hand, the Napoleonic Code did not place any limitations on the clergy in the realm of inheritance or marriage law. In 1807, the Duchy of Warsaw was established from the Polish lands seized by Prussia where Landrecht of 1794 was in force. In 1809, some lands occupied by Austria were incorporated into the Duchy of Warsaw. The civil code of Western Galicia (a precursor of Allgemeines Bürgerliches Gesetzbuch) was binding within these territories. Soon afterwards, the Napoleonic Code was introduced into both parts of the Duchy. During the Congress of Vienna it was decided that a major part of the Duchy would be transformed into the Kingdom of Poland under Russian control. It was obvious that Emperor Alexander I would reform the secular Napoleonic law of the Kingdom of Poland. While the prohibition of concluding marriages by the Catholic clergy was not questioned, the scope of potential limitations of the legal capacity of monks and nuns was the subject of much debate. The members of the Codification Commission could not come to an agreement whether to change or preserve the French regulations. Finally, Alexander I ordered to introduce them into the Civil Code of the Kingdom of Poland. The article gives a fresh view on the debate as it is based on the analysis of recently discovered materials from one of the Moscow archives.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2020, 23; 263-276
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przeliczniki demograficzne w szacunkach zaludnienia miast w Królestwie Polskim w drugiej połowie XVI wieku
Demographic Conversion Factors in the Assessments of Urban Population in the Kingdom of Poland in the Second Half of the 16th Century
Autorzy:
Guzowski, Piotr
Poniat, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367614.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
population
the Kingdom of Poland
demographic conversion factors
urban population
Opis:
The article presents the methods of computing the size of urban population in the Kingdom of Poland in the second half of the 16th century. As there are no sources such as censuses the assessments of the population have had to be carried out on the basis of indirect sources, which cannot be precise. The most popular method of computing the size of urban population consists in counting the buildings situated in the town in question, which had been registered in inventory or tax sources. The authors analysing the date of the whole early modern period, especially the 18th-century Austrian registers have come to the conclusion that the value of the conversion factor should be related to the type of buildings. In the case of most Polish towns dominated by wooden buildings the conversion factor should be six people per one house. If we have the information on the number of houses, the calculations of the size of population should be carried out on the basis of the data contained in the land tax collection registers, which register the number of urban mansi and the heads of households of the population composed of craftsmen, tradesmen and landless tenants.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2015, 37, 2; 77-93
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Municipal Mortgage Loan Institutions in the Kingdom of Poland. A Contribution to the Discussion on the Organisatioal Model of Mortgage Credit in Poland
Autorzy:
Fermus-Bobowiec, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1803137.pdf
Data publikacji:
2019-10-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
mortgage
mortgage loan
loan society
mortgage bank
Kingdom of Poland
Opis:
The article presents the legal underpinnings of the operation of municipal credit societies in the Kingdom of Poland, which were institutions providing municipal mortgage loans. This is presented using the example of the Lublin Land Credit Society, and the author draws general conclusions about the model of mortgage loan offered by loan societies. At that time, the credit society was the most popular organisational model used with mortgage loans, not only in towns (municipal credit societies) but also in the countryside (land credit societies). Furthermore, when seeking the origins of mortgage banking, the author presents other institutions granting long-term loans in the Polish territories, apart from credit societies. This analysis, with its legal and historical perspective, is considered by the author to be a contribution to discussion on mortgage loan and the place of contemporary mortgage banking in Poland.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2019, 28, 2; 5-18
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miasta w polityce władz Królestwa Polskiego w latach 1815–1830
Towns in the policy of the government of the Kingdom of Poland in 1815–1830
Autorzy:
Kania, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/697546.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
The Kingdom Of Poland
town
city
policy
19th century
Opis:
Cities and towns are of greater significance than a mere form of urbanization. They are centres of development and progress, accumulating the potential of industry and culture. The 19th century was the period of a dynamic development of cities and towns in Europe. It also saw flourishing of the middle-class and maturing of their views and system of values. Those processes involved towns on the territory of the Commonwealth of Poland, although on a very limited scale. This was a consequence of the exceptional situation after the Third Partition in 1795. The article analyses the position of towns in the policy of the government of the Kingdom of Poland (1815–1830).
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2018, 16, 4 (1); 123-141
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Statute Organizing the Followers of the Law of the Old Testament in the Free City of Kraków and its Environs: Origins, History, Regulations
Autorzy:
Jakimyszyn, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/638486.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
FREE CITY OF KRAKOW
JEWISH COMMUNITIES
KINGDOM OF POLAND
RELIGIOUS STRUCTURE
Opis:
The year 1815 saw the emergence of a new State on the map of Europe - the Free City of Krakow, which, because of its affiliation to the small group of European Republics, was also referred to as the Republic of Krakow. The Free City of Krakow stretched along the left bank of the River Vistula, bordering to the west with the Kingdom of Prussia, to the north and east with the Kingdom of Poland and to the south with the Austrian Empire. Its total surface area was 1150 km2, which - apart from Krakow which became the capital - also contained three small private towns, Chrzanow, Nowa Gora and Trzebinia, as well as 244 villages
Źródło:
Scripta Judaica Cracoviensia; 2010, 8; 69-75
2084-3925
Pojawia się w:
Scripta Judaica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przeliczniki demograficzne w szacunkach zaludnienia terenów wiejskich w Królestwie Polskim w drugiej połowie XVI wieku
Demographic Conversion Factors in the Assessments of Population in Rural Areas in the Kingdom of Poland in the Second Half of the 16th Century
Autorzy:
Boroda, Krzysztof
Guzowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367616.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
population
the Kingdom of Poland
demographic conversion factors
rural population
Opis:
The article presents methods of computing the size of the population in the rural areas of the Kingdom of Poland in the second half of the 16th century. As there are no sources such as censuses the assessments of the population have been carried out on the basis of indirect sources, which cannot be precise, such as registers of land taxes of the years 1578–1581; they give information on the number of mansi (a mansus, laneus, a field measurement equal to 16.8 hectares) in a village that belonged or were used by peasants, village headmen, impoverished gentry, innkeepers or were just empty mansi. In addition to that, the tax was supposed to be paid by landless lodgers (with and without cattle), craftsmen, millers, ore miners and representatives of other proto industrial professions. According to a suggestion made by Irena Gieysztorowa the authors compare the data of the tax collection of 1552 (from peasant’s households) with the chronologically closest ones of the 1560s (the land taxes), which allows to regionally differentiate the conversion factor of the number of peasant households in relation to the taxed mansi, representative also of the turn of the 1570s and the 1580s. Moreover, the authors have used the findings of historical demography of the last decades, among other things the conversion factors of the size of households of several groups of rural population. On the basis of the research on the 16th century economy the authors have established the conversion factors of how big was the demand of the farms for permanent hired workforce.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2015, 37, 2; 53-75
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potencjał militarny Królestwa Polskiego w 1819 roku w oczach pruskiego oficera
The Military Potential of the Polish Kingdom in 1819 as Seen by a Prussian Officer
Autorzy:
Jędrysiak, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763525.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Kingdom of Poland
Kingdom of Prussia
Polish-Prussian relations
Grand Duke Constantine
army of the Kingdom of Poland
Królestwo Polskie
Królestwo Prus
stosunki polsko-pruskie
wielki książę Konstanty
armia Królestwa Polskiego
Opis:
We wrześniu 1819 r. na ręce pruskiego ministra wojny Hermanna von Boyen wpłynął list dotyczący sytuacji w Królestwie Polskim. Jego autorem był gen. Ludwig Gustav von Thile I, który dokonał rzeczowej analizy kluczowych elementów potencjału militarnego wschodniego sąsiada. List jest ważnym świadectwem naznaczonych nieufnością relacji polsko-pruskich po 1815 r. Tekst stanowi studium postrzegania ziem polskich przez Berlin z perspektywy politycznej i militarnej, jak również potwierdza dostrzeganie za granicą negatywnych aspektów polityki uprawianej przez wielkiego księcia Konstantego.
In September 1819, Prussian War Minister Hermann von Boyen received a letter regarding the situation in the Kingdom of Poland. It was written by General Ludwig Gustav von Thile I, who conducted a factual analysis of the key elements of Poland’s military potential. The letter constitutes crucial evidence of the distrust that marked Polish-Prussian relations marked by distrust after 1815. The text studies Berlin’s perception of the Polish lands from a political and military perspective. It also confirms that foreign countries perceived the negative aspects of the policy pursued by Grand Duke Constantine.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2022, 129, 3; 595-630
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Regional Courts in the Kingdom of Poland 10 Years after the Reform in the Light of the 1887 Inspection
Autorzy:
Korobowicz, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619197.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Kingdom of Poland in the 19th century
regional courts in the Kingdom of Poland
Królestwo Polskie w XIX w.
sądy okręgowe Królestwa Polskiego
Opis:
Judicial reform carried out in the Kingdom of Poland, in 1876 led to the unification of the Polish and Russian judicial systems. Regional courts constituted the first instance of general judiciary, competent to decide on major criminal and civil cases. There were 10 courts, one in each guberniya. In 1886, the first inspection was conducted. For this purpose there were chosen the main court in the Kingdom – the regional court in Warsaw, and two other courts – in Kalisz and Lublin. The inspection revealed that the courts were overburdened. There was a shortage of staff, and within the first decade the situation had not changed, apart from the Warsaw court. Such a frugal policy, which did not take into account the rapid growth in economy and population (which led to the increase in the number of court cases), resulted in rising backlogs. It had a devastating effect on the quality of written judgments and their justifications. After 10 years, little has changed as for the presence of Polish judges (those from the former judiciary) in the courts’ composition. They maintained forms and rules of pre-existing French civil process. The courts sought to ensure that those lawyers whose role in the process was dominant could be exchanged between the parties.
Reforma sądowa przeprowadzona w Królestwie Polskim w 1876 r. doprowadziła do unifikacji jego sądownictwa z sądownictwem rosyjskim. W nowej organizacji sądowej sądy okręgowe stanowiły I instancję sądownictwa ogólnego, właściwego do orzekania w poważniejszych sprawach karnych i cywilnych. Utworzono ich 10, po jednym w każdej guberni. W 1886 r. przeprowadzono pierwszą ich wizytację, wybierając w tym celu największy w Królestwie sąd okręgowy w Warszawie i dwa typowe wśród pozostałych – w Kaliszu i Lublinie. Wizytacja dała obraz sądów nadmiernie obciążonych. Ich pierwsze składy były szczupłe i w pierwszym dziesięcioleciu nie zostały, poza warszawskim, wzmocnione. Ta oszczędna polityka etatowa, nieuwzględniająca szybkiego rozwoju gospodarczego i ludnościowego Królestwa, który przekładał się na wzrost wpływu spraw do sądów, spowodowała narastanie w sądach od początku zaległości. Odbiła się też na jakości pisemnych wyroków i ich uzasadnień. Po 10 latach nie uległ większej zmianie udział w składach sądów sędziów Polaków wywodzących się z dawnego sądownictwa. To oni zachowywali w praktyce formy i zasady obowiązującego wcześniej francuskiego procesu cywilnego. Sądy dążyły do tego, aby strony zastępowały się adwokatami, których rola w procesie była dominująca.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unia polsko-rosyjska z 1815 r. na tle unii lubelskiej i projektów unii Rzeczypospolitej i Rosji z XVI i XVII w.
The Polish-Russian Union of 1815 against the background of the Lublin Union and drafts of other unions between the Republic of Poland and the Russian Empire of the 16th and 17th centuries
Autorzy:
Wojas, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927086.pdf
Data publikacji:
2019-12-04
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish-Russian Union
Union of Lublin
Polish-Muscovite Union
Kingdom of Poland
Opis:
The lifetime of the Kingdom of Poland – a state connected with the Russian Empire by a union – has not been unequivocally assessed in Polish historiography. On the one hand, the Kingdom had its own army, administration and a very liberal constitution, and had quickly achieved economic prosperity. On the other hand, within a few years of its creation, there occurred the fi rst violations of the Constitution and the persecutions of those who opposed these infringements. A significant event was the revolt of the Cadets of 29 November 1830, which turned into a uprising, today referred to as the November Uprising. This article is the analysis of the legal aspects of the Polish-Russian union created in 1815. It is then compared with the Union of Lublin and the drafts of planned unions between the Polish-Lithuanian Commonwealth and the Tsardom of Russia in the 16th and 17th centuries. The circumstances which led to the creation of the Kingdom of Poland and its union with the Russian Empire, as well as the earlier attempts to create one state of the Polish-Lithuanian Commonwealth and the Russian Empire, as well as the principles of a union of the Crown of the Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania are presented. The principles upon which these unions were to be based are subsequently compared and analysed. A particular emphasis has been placed on the issues related to the international legal status of the Kingdom of Poland. In this context questions such as: the treaty-making power and jus legationis have also been asked. Another important issue discussed in the paper is also the role of the king in matters concerning foreign policy and a possible role of Russia in these matters. The results of this analysis allow to formulate a more objective assessment of the period of the Kingdom of Poland, focusing on its legal status and position, and in particular on the relation with the Russian Empire.
Źródło:
Studia Prawa Publicznego; 2017, 1 (17); 123-141
2300-3936
Pojawia się w:
Studia Prawa Publicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wychowankowie Uniwersytetu Warszawskiego uczący w szkołach średnich Królestwa Polskiego po reformie Aleksandra Wielopolskiego
Autorzy:
Ewa, Kula,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/892293.pdf
Data publikacji:
2017-10-16
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
University of Warsaw
secondary schools in the Kingdom of Poland
graduates
teachers
Opis:
The article presents graduates of the Royal University of Warsaw, which existed between 1816 and 1831, (closed as a result of the November Uprising downfall) and alumni of the Main School in Warsaw, functioning in 1862–1869, that is till the failed January Uprising, after which the school was transformed into the Russian Imperial University of Warsaw. The total number of graduates of the above-mentioned schools amounted to 57. What is more, there were 29 graduates of the Royal University of Warsaw and they began to work in schools in the period between the uprisings, whereas 27 graduates of the Main School in Warsaw only took jobs in teaching in secondary schools in the Kingdom of Poland after the education system reform of Aleksander Wielopolski. The article presents fields of studies of those teachers, their religious beliefs and social background, work experience as well as examples of their active involvement in social, political and cultural life of the Kingdom of Poland.
Źródło:
Kwartalnik Pedagogiczny; 2017, 62(3 (245)); 56-74
0023-5938
Pojawia się w:
Kwartalnik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczne inicjatywy na rzecz organizacji opieki socjalnej nad ludźmi starymi w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX wieku. Zarys problematyki
Social initiatives for the organisation of social protection of the elderly in the Kingdom of Poland in the late 19th and the early 20th centuries: an outline of issues
Autorzy:
Bołdyrew, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956625.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
social care
old people’ homes
self-help activity
Kingdom of Poland
Opis:
Lack of a universal pension system in the Kingdom of Poland in the late 19th and the early 20th centuries was one of the factors contributing to the difficult situation of the elderly from non-elite social strata, particularly in the face of insufficient support of the families. The homeless, who often also suffered from diseases, were crippled and begged, found themselves in a particularly difficult situation, men and women alike. Organising institutional social protection and medical care for this group required instant action. The priority was to establish homes for old people and various types of residential homes. This was primarily handled by charities for which medical care and welfare of the elderly were among the most important areas of activity. Old people’s homes were also established by religious communities and individualsas well as institutions operating on a self-help basis.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2019, 41; 47-61
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biurokratyzacja jako forma kolonizacji? Na marginesie książki Malte Rolfa Rządy imperialne w kraju nadwiślańskim. Królestwo polskie i cesarstwo rosyjskie (1864–1915)
Autorzy:
Nakoneczny, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826696.pdf
Data publikacji:
2019-07-02
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
postcolonial studies
the Kingdom of Poland
the Russian Empire
bureaucracy
modernization
Opis:
The article deals with the specific location of the Kingdom of Poland/the Vistu-la Land in the structure of the Russian Empire. The conceptual basis for the consideration is postcolonial studies. In the post-colonial perspective, the aforementioned specificity is largely due to the fact that the attempt to unify the Polish province with the rest of the empire, which took place after sup-pressing the anti-Russian national uprising of Poles in 1863-1864, followed the accelerated modernization of the empire. Modernization, which encountered the strength of the Polish resistance and which had to face the phenomenon of Polish civilizational and cultural diversity, contributed greatly to the develop-ment of Russian nationalism. The most popular ideas about Russian colonia-lism focus on the issues related to Russian nationalism and the identity discourse shaping it. The author of the article encourages a broader view and suggests taking into account both the civilizational perspective (the empire as being subject to the influence of the modernization processes) and a more cultural one (the empire as a creation subjected to the influence of the peri-pheral Other). Eventually, the Polish-Russian confrontation will be the result of various processes and phenomena, and not only the consequence of a stere-otypically depicted Russian possessiveness.
Źródło:
Conversatoria Litteraria; 2019, 13; 115-133
1897-1423
Pojawia się w:
Conversatoria Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przystąpienie dóbr koprzywnickich do Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego jako egzemplifikacja trudności finansowych dóbr ziemskich w Królestwie Polskim w I połowie XIX wieku
The accession of the Koprzywnica estate to the Land Credit Society as an exemplification of the financial difficulties of land estates in the Kingdom of Poland in the first Half of the 19th century
Autorzy:
Janeczek, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340504.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Kingdom of Poland
economy of the Kingdom of Poland in the 19th century
loans
agriculture
Królestwo Polskie
gospodarka Królestwa Polskiego w XIX wieku
pożyczki
rolnictwo
Opis:
Wskutek kasaty części klasztorów w roku 1819 skarb Królestwa Polskiego przejął znaczne dobra ziemskie, wśród nich także i te należące do cystersów koprzywnickich. Zajęcie tego majątku nie było samo w sobie celem administracji państwowej. Dobra miały bowiem stanowić źródło dochodów dla Komisji Rządowej Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Jednakże aby utrzymać dochodowość majątku na odpowiednim poziomie, konieczne było zapewnienie środków na modernizację i rozbudowę tych dóbr. W ówczesnych realiach jedynym, źródłem z którego można byłob pozyskać niezbędne fundusze, było Towarzystwo Kredytowe Ziemskie (dalej TKZ). Proces ubiegania się o uzyskanie pożyczki dla dóbr koprzywnickich, jaki przebyła administracja, doskonale oddaje, z jakimi wymaganiami musieli się zmagać ci, którzy podjęli decyzje o aplikowaniu do TKZ, i to pomimo faktu, iż dobra te należały do państwa, a w cały proces czynnie zaangażowane były także władze centralne. Równolegle w trakcie ubiegania się o kredyt na jaw wyszły wszelkie mankamenty wynikające z państwowej własności tych dóbr. Jako że urzędnicy zaangażowani w uzyskanie kredytu nie byli posiadaczami tego majątku, a ich postępowanie było ściśle określone ramami realiów prawnych, zdradzali w swych działaniach – jak wynika z przepływu korespondencji pomiędzy poszczególnymi instytucjami – pewną ociężałość oraz oczekiwanie niższych instancji na decyzje zwierzchników. Tym niemniej uzyskanie kredytu w tak wysokiej kwocie i na tak korzystnych warunkach bez wątpienia można uznać za sukces wszystkich zaangażowanych w nią urzędników. Co istotne, sukces ten był wymierny i przynosił perspektywę wzrostu wartości dóbr w dającej się określić przyszłości.
As a result of the dissolution of some monasteries in 1819, the treasury of the Kingdom of Poland took over considerable land estates, including those belonging to the Cistercians in Koprzywnica. In itself, the seizure of this property was not the purpose of the state administration. They were supposed to provide a source of income for the Government Commission of Religious Denominations and Public Enlightenment. However, to maintain profitability at the appropriate level, it was necessary to provide funds for the modernization and expansion of these lands. Given the contemporary realities, the only source from which the necessary funds could be obtained was the Land Credit Society. The process of applying for a loan for the Koprzywnica estate, which the administration has gone through, perfectly reflects the requirements which those who had decided to apply to the LCS had to face. And all of this despite the fact, that these lands belonged to the state and the central authorities were also actively involved in the entire process. At the same time, when applying for a loan, all shortcomings arising from the fact that the state possessed these goods came to light. As the officials involved in obtaining the loan were not the owners of this property, and their behaviour was strictly defined by the legal framework in which they could operate, from the flow of correspondence between individual institutions there was a certain sluggishness and the expectation of lower instances for decisions of superiors. Nevertheless, obtaining such a significant loan and on such favorable terms can undoubtedly be considered a success of all officials involved. Importantly, this success was measurable and brought the prospect of an increase in the value of goods in the foreseeable future.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2020, 16, 3; 39-54
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish and Hungarian lords in the entourage of Władysław, King of Poland and Hungary 1440–1442
Autorzy:
Novák, Ádám
Bacsa, Balázs Antal
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/938113.pdf
Data publikacji:
2019-12-17
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
kingdom of poland
kingdom of hungary
king władysław iii
king’s entourage
seals
polish lords
Opis:
Based on the analysis of sources it can be stated that Polish presence near the king was constant and significant. The most significant officials temporarily supported the king, but did not accompany the ruler on his military campaigns. The king held Polish–Hungarian joint councils from as early as 1440. It is most probable that a significant part of the Poles took the Hungarian efforts of Władysław seriously, and many noble families saw great potential in a Hungarian service. In this paper we endeavored to call attention to the fact that a vast amount of Polish‑related genealogical data (seals, itinerary supplements) can be found from this era in the Hungarian and Austrian archives. We hope that this collection will provide assistance to many in their research.
Źródło:
Studia z Dziejów Średniowiecza; 2019, 23; 183-198
2544-2562
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Średniowiecza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legal regulations concerning transportation engineering staff in the Kingdom of Poland during the 1830s.
Autorzy:
Rutkowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/198534.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
transportation engineer
law
Kingdom of Poland
inżynier transportu
prawo
Królestwo Polskie
Opis:
This article focuses on the problem of changing job descriptions of Polish transportation engineers (including general inspectors and voivodeship engineers, as well as newly introduced county engineers) after the fall of the November Uprising. The text also explains possible obstacles that uncoupled these transportation staff officials from their basis duties.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska; 2017, 95; 185-196
0209-3324
2450-1549
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Decline of the Cloth Industry in Birnbaum (Międzychód) After the Napoleonic Wars
Autorzy:
Lorenz, Torsten
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1390555.pdf
Data publikacji:
2019-06-06
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Birnbaum
economic and social conditions
Kingdom of Poland
exodus of clothiers
cloth industry
Źródło:
Studia Historiae Oeconomicae; 2018, 36; 91-97
0081-6485
Pojawia się w:
Studia Historiae Oeconomicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The so‑called “council of eight” in the summer campaign of 1410
Autorzy:
Wróbel, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/938088.pdf
Data publikacji:
2019-12-17
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
history of wars
kingdom of poland
teutonic order in prussia
polish medieval magnates
Opis:
The paper presents the issue of the functioning of a narrow group of royal advisors – the so‑called “council of eight” during the summer campaign of 1410, about which Jan Długosz wrote in his chronicle. Several days after entering the Prussian territory, the king chose from among all his advisors eight trusted people led by Vytautas the Great. The circumstances in which this group was selected allow to perceive the king’s decision as a remedial measure against the difficulties in the realisation of the campaign plan. These people were chosen due to their influence with the nobility and their importance in the king’s environment. Other criteria – political allegiance, territorial origin – played a secondary role. The main idea of selecting this narrow group of advisors was to improve the efficiency of the decision‑making process in the time of war. Its functioning was visible in the key moments of the campaign (councils before and after the Battle of Grunwald, talks with Heinrich von Plauen, decision to stop the siege of Marienburg). Most of the members were given management over the castles won in Prussia from the king. This exclusive group was dissolved with the end of the summer campaign.
Źródło:
Studia z Dziejów Średniowiecza; 2019, 23; 304-322
2544-2562
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Średniowiecza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakter społeczno-gospodarczy miast powiatu łódzkiego i łęczyckiego 1807–1869
Socio-economic character of cities in the Łódź and Łęczyca poviats 1807–1869
Autorzy:
Kula, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1336544.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Witold Kula
Kingdom of Poland
cities
industrialization
the economic and social condition
Opis:
In the years 2020–2021, Łódź and other surrounding cities will celebrate the 200th anniversary of the decisions made by the authorities of the Kingdom of Poland, aimed at the industrialization of this part of Polish territory. Some of these urban centers, such as Lodz, have been successful, while most of them have not been able to develop industrially. Witold Kula, an excellent researcher of socio-economic history, wrote about these issues. So far this work has not been published and thanks to the help of prof. Marcin Kula, the author’s son, was published in a journal. Kula decided to analyze the economic and social condition of the cities located within the Łódźand Łęczyca poviats (according to the administrative status of 1921). Therefore, he was interested in the area subjected to industrialization and protection policy by the authorities of the Kingdom of Poland under the Act of Governor Józef Zajączek of 1820. The author was looking for an answer to the fundamental question which of the cities located in this area were also in the legal sense and in economic terms, and which and from an economic point of view, they did not differ from the status of a village? The conclusions and reflections contained in the work cover a long chronological period, starting from 1807 and ending with 1869, i.e. from the moment of placing Polish cities under the administration of a modern bureaucratic national magistracy, to the year in which the tsarist decree was issued to rename some settlements. cities in the governorates of the Kingdom of Poland. The subject of this work were 13 cities, namely: Grabów, Kazimierz (Łęczycki), Łęczyca, Łódź, Parzęczew, Piątek, Rzgów, Tuszyn and Zgierz, and the cities elevated to the rank of cities during the Congress Kingdom: Ozorków (1816), Aleksandrów and Poddębice (1822), Konstantynów (1830). After the reform of 1869–1870, only four of them remained towns: Łęczyca, Łódź, Ozorków and Zgierz. In implementing the theme, W. Kula assumed the following stages: “1. Overview of the basic and existing definitions of the term «city»; 2. on this basis, determining the basic economic and demographic characteristics of the city, and thus the qualification criteria of the city; 3. establishing the facts corresponding to the successful qualification criteria in individual cities in a particular period of time”. The author did not intend to issue “a firm sentence on each of the examined cities, granting or denying it the right to the” title “of the city in the economic sense. More important for him was to “establish the actual state of affairs corresponding to individual criteria, the state which, using these criteria, will sometimes lead us to various conclusions”. The work of W. Kula was based on a variety of source material, primarily the resources of the then pre-war archives, which were partially lost as a result of the tragic consequences of the Second World War. Hence, this monograph is also extremely important because it provides contemporary researchers with invaluable source material for further analyzes of the history of the cities of the Łódź region. More than a hundred tables included in the work by W. Kula with various and valuable statistical data will help in this. The monograph published in print consists of an extensive part called Introduction, divided into two chapters, the first of which is entitled Issue, and the second - Sources and studies, and two parts. The first part is entitled The economic content of the term “city” and is also divided into the following two chapters: Existing definitions of the term “city” and Eligibility criteria for urban settlements. On the other hand, the second, entitled Socio-economic character of cities in the Łęczyca and Łódź poviats, is the main part of the monograph with a source analysis of 13 cities and towns under consideration. It opens with Introductory remarks, followed by an alphabetical list of the aforementioned urban centers in terms of economic and social aspects in the following 13 sections. The work is supplemented by a bibliographic list and a list of abbreviations. The editors of the journal made only minor interference in the work by correcting typos and the so-called Czech errors, as well as by modernizing the spelling and the scientific apparatus of the monograph (in the notation of footnotes and bibliographic items), e.g. by supplementing some items, introducing currently used abbreviations, etc. Moreover, the bibliographic list that opened the work in the manuscript was moved to its end. However, no linguistic and stylistic corrections were made to reflect the character of the writing style and the way of expressing thoughts as accurately as possible by W. Kula, then a young adept of the historical guild.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2019; 29-380
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje pewnej książki
Autorzy:
Petrani, Aleksy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048279.pdf
Data publikacji:
1968
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
cerkiew
Paskiewicz
Królestwo Polskie
biblioteka
greek Catholic church
Kingdom of Poland
library
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1968, 17; 241-253
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tendencje w funkcjonowaniu granicznych przepraw mostowych Królestwa Polskiego od strony cesarstwa rosyjskiego w pierwszej połowie XIX wieku
Trends in the functioning of the border bridges of the Kingdom of Polish from Russian Empire in the nineteenth first half century
Autorzy:
Rutkowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/196484.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
Królestwo Polskie
wiek XIX
border bridges
19th century
Kingdom of Poland
Opis:
Artykuł przedstawia problematykę przepraw mostowych łączących Królestwo Polskie z Cesarstwem Rosyjskim do połowy XIX wieku w trzech głównych punktach: w Aleksocie, w Terespolu oraz Żółtkach. Analizie poddano odmienne uwarunkowania funkcjonowania tych przepraw mostowych, w tym o charakterze chronologicznym, oraz zwrócono uwagę na prawidłowość w ich zarządzie. Powtarzającym się zjawiskiem okazywało się bowiem sukcesywne dążenie władz rosyjskich, szczególnie od okresu Wiosny Ludów, do przejęcia mostów granicznych z rąk polskich i podporządkowania ich imperialnej władzy wojskowej bądź cywilnej.
This article deals with the issues of borde bridges connecting till the mid of 19th century Kingdom of Poland and tzarist Russian Empire in three main points: Aleksota, Terespol and Źółtki towns. The different aspects of functioning of these bridges were analyzed, including a chronological view of the phenomenon; as well one drew attention to visible and clear tendency in their management. A repeated idea tended to occcur as - especially since the period of “Spring of Nations” - one could observe among Russian authorities kind of steady desire to take full controll over Polish- Russian border bridges from Polish hands and make them subject to the imperial rule of military or civilian origin only.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska; 2014, 85; 95-106
0209-3324
2450-1549
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przepisy porządkowe na drogach Królestwa Polskiego w epoce konstytucyjnej
Regulations in force on the roads of Kingdom of Poland in the constitutional era
Autorzy:
Rutkowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/197620.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
przepisy porządkowe
Królestwo Polskie
system drogowy
regulations
Kingdom of Poland
road system
Opis:
Artykuł analizuje drogowe ustawodawstwo porządkowe w Królestwie Polskim okresu 1815-1830. Przedstawiono tu generalny opis zasad charakterystyki, ochrony i kontroli polskiego systemu drogowego omawianego czasu. Deskrypcja ta dotyczy ogólnego zarysu prawnego w zakresie generalnych przepisów porządkowych na drogach oraz wielu zagadnień szczegółowych. Wśród tych ostatnich można wymienić: ubiór służby kontrolnej, zasady ruchu zwierząt i ludzi, kwestie wyszynku dla entreprenerów drogowych.
The article analyzes law enforcement legislation in force on the roads of Kingdom of Poland in the period between 1815 and 1830. The general description of these regulations was mostly concerning characterics, protection and control processes of Polish road system of that time. Aditionally the research was focusing on the outline of law in terms of general police of road regulations as well as a number of specific issues. Among the latter are: inspection staff clothing, rules related to animal and human traffic; liquor licenses for road entrepreneurs.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska; 2015, 89; 141-154
0209-3324
2450-1549
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Primary principles of a compulsory public works system (corvée) in the construction, repair and maintenance of the communication network of the Kingdom of Poland and other former Polish territories ruled by tsarist Russia
Autorzy:
Rutkowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/198530.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
corvée
Kingdom of Poland
19th century
pańszczyzna
Królestwo Polskie
wiek XIX
Opis:
This article focuses on the issue of introducing of a legal system concerning public works carried out on the widely understood transportation system in the Kingdom of Poland and other territories directly or indirectly ruled by tsarist authorities after the partition of the Commonwealth.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska; 2017, 96; 161-173
0209-3324
2450-1549
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczno-obyczajowe uwarunkowania porzucania dzieci i dzieciobójstwa w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX wieku
Social and Moral Conditions for Abandonment of Children and Infanticide in the Kingdom of Poland at the Turn of the 20th Century
Autorzy:
Bołdyrew, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955144.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
abandoned children, infanticide, Kingdom of Poland at the turn of the 20th century
Opis:
In the last decades of the 19th century, in the Kingdom of Poland, the scale of social pathologies increased, including infanticide and abandonment of children. Such phenomena were conditioned by a number of social, demographic, economic and moral factors; the processes of urbanization and industrialization played a major part as they resulted in the inflow of great masses of people to cities, who experienced difficulties in the adaptation to new conditions. Poverty, illiteracy, often the lack of steady employment, disintegration of the traditional social groups and the system of values lead to the destabilization of the situation of the immigratory population. This made starting a family difficult, leading to a large number of informal relationships, lone mothers and illegitimate children deprecated by public opinion. The hardships of lonely maternity, lack of support on the part of the state administration and shelters determined the increased number of crimes against children. Also, unfavourable was a common practice of employing wet nurses, who left their own children in the care of hired babysitters, who were knowingly called the “producers of angels” because of the fact of a huge mortality rate among such infants, dying as a result of disastrous care, or, sometimes, simply murdered. Social work of pedagogues, doctors and lawyers slightly improved the fate of the poorest mothers, who most often committed infanticide and abandonment of their children, and, consequently, the scale of such phenomena at the beginning of the 20th century slightly decreased.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2012, 28; 35-51
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Population Registry Cards for Inhabitants of Lodz as a Source of Information About the City’s Population in the 19th and Early 20th Century
Autorzy:
Repczyńska-Górczak, Helena
Antosik, Szymon
Chmielarz, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2821116.pdf
Data publikacji:
2022-12-08
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
register cards
industrialization
censuses
Kingdom of Poland
migrants
quality and reliability of cards
Opis:
During the industrialization period of the city of Lodz, one of the most important industrial centres in the Kingdom of Poland (the former Russian Partition), experienced a dynamic population growth caused by migratory movement from rural areas to the city. The population registry cards for inhabitants of Lodz contained information on dates of birth (sometimes on dates of death), place of birth, religious denomination, nationality, and address of residence in the city, as well as the number of children born in a family. The aim of this paper is to present population registry cards of permanent and non-permanent residents of the city of Lodz deposited in the State Archives in Lodz, as a source for research on urban society during the period of industrialization. In this work, the use, quality, and reliability of population registry cards, as well as their research limitations for studies are discussed.
Źródło:
Studia Historiae Oeconomicae; 2022, 40, 1; 77-96
0081-6485
Pojawia się w:
Studia Historiae Oeconomicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosunek polskich elit do prawa francuskiego po upadku Napoleona – zarys problemu
The attitude of Polish elites toward the French law after the fall of Napoleon: an outline of the problem
Autorzy:
Gałędek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965366.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Napoleonic code
reception of French law
civil law of Kingdom of Poland
private law of Kingdom of Poland
Kodeks Napoleona
recepcja prawa francuskiego
prawo cywilne Królestwa Polskiego
prawo prywatne Królestwa Polskiego
Opis:
The focus of our research is on the argumentation applied by this part of the Polish intellectual and legal elites, which took it upon itself to defend the French law in force on Polish territories in the most difficult moment, immediately following the collapse of the Duchy of Warsaw. On the eve of establishment of the Kingdom of Poland, the further fate of Napoleonic Code and of its accompanying French codes seemed set in stone. The new ruling elites, headed by Prince Adam Jerzy Czartoryski, secured the approval of tsar Alexander to abrogate the laws in place as quickly as possible. The prevailing atmosphere of hostility toward all things French and revolutionary left no illusions as to the further fate of Napoleonic codes and, moreover, made it difficult for anyone to defend this codifi cation openly, as it was deemed foreign to Polish customs and traditions. The proposal to retain it could not withstand the confrontation with the catchy idea of replacing it with a national codification. How was this situation faced by such outstanding lawyers as Antoni Bieńkowski, Jan Wincenty Bandtkie or Antoni Wyczechowski, who on the one hand appreciated the quality, modernity and universality of French codes, as well as the fact that the process of their adaptation on the Polish territories had been bringing some effects over the recent years, and who on the other hand noticed the lack of alternatives to the difficulties posed by creating a similar work referring to the heritage of Polish legal culture?
Przedstawione w artykule badania obejmowały argumentację, jaką posługiwała się część polskiej elity intelektualnej i prawniczej, podejmująca się w najtrudniejszym momencie – bezpośrednio po upadku Księstwa Warszawskiego – obrony obowiązywania francuskiego prawa na ziemiach polskich. U progu powstania Królestwa Polskiego dalszy byt Kodeksu Napoleona oraz towarzyszących mu kodeksów francuskich wydawał się przesądzony. Nowa elita rządząca, na czele z ks. Adamem Jerzym Czartoryskim, uzyskała akceptację cesarza Aleksandra I na możliwie jak najszybsze uchylenie obowiązujących praw. Panująca atmosfera niechęci do wszystkiego, co francuskie i rewolucyjne, również nie pozostawiała złudzeń odnośnie do dalszych losów napoleońskich kodeksów i co więcej – utrudniała zajmowanie otwartego stanowiska w obronie kodyfikacji słusznie uznawanej za obcą polskim zwyczajom i tradycjom. Hasło jej utrzymania nie wytrzymywało konfrontacji z nośną ideą zastąpienia jej kodyfi kacją narodową. Jak w tej sytuacji radzili sobie tacy wybitni prawnicy jak Antoni Bieńkowski, Jan Wincenty Bandtkie czy Antoni Wyczechowski, którzy z jednej strony doceniali jakość, nowoczesność i uniwersalizm francuskich kodeksów oraz fakt, że proces ich adaptacji na ziemiach postępował już nie bez efektów od kilku lat, a z drugiej – dostrzegali brak rozsądnej alternatywy wobec trudności, jakie wiązałyby się ze stworzeniem podobnego dzieła odwołującego się do dziedzictwa polskiej kultury prawnej?
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2018, 21; 73-88
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Jews and the evacuation of Russians from the Kingdom of Poland in 1915
Autorzy:
Zieliński, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116872.pdf
Data publikacji:
2016-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
The Kingdom of Poland
Galicia
Jews
war
Królestwo Polskie
Galicja
Żydzi
wojna
Opis:
It is estimated that during the first year of the war about 1,200,000 people were evacuated from the Kingdom of Poland (including tsarist officers, Russian teachers, officials, Orthodox clergy, workers from military factories and railroaders). The attempt to estimate the number of the inhabitants of the Kingdom of Poland who were forced to move to Russia due to the war events is not easy. It is estimated that up to the moment when the Central States started to occupy the whole country, 800,000 to 1,000,000 people – besides ethnic Russians – were either forced to move or voluntarily left Poland, but those figures include also the part of Galicia occupied by the Russians. The data considers mostly Poles, and it’s difficult to establish the number of refugees of other nationalities, especially the Jews, who were often sent from place to place and did not leave the territory of the country. Accepting the most often quoted total number of 1,000,000 people displaced from the ‘Russian Poland’, Lithuania and Galicia and taking into consideration the fact that the Polish rescue organisations did not register and did not know about the fate of all the evacuated people, we may estimate the number of the escapees from ‘Russian Poland’ as 750,000 – 850,000 thousand. According to the statistics prepared by the Jewish aid committees in St. Petersburg, Moscow, Kiev and Odessa for the day of 20 May 1915, 526,000 Jews from the Kingdom of Poland, the Lithuanian provinces, the Volhynia, Podole and Kurland, as well as the occupied part of Galicia were exiled, evacuated or escaped because of the approaching troops. According to some sources, ca. 340,000 of them were inhabitants of the Kingdom of Poland. The evacuation of Russians in 1915 was accompanied not only by the most violent expulsions, but also by scorched earth policy. The peasants and the Jews were among those who suffered the most. However, for the Jews from Poland and Lithuania the war and evacuation was one of the most difficult experiences they had ever encountered. It turned out that the tsarist army was a true pillar of anti-Semitism, but robberies and destructions caused by the army were escalated by the local population.
Szacuje się, że w pierwszym roku wojny z Królestwa Polskiego ewakuowano około 1 200 000 osób (w tym oficerów carskich, nauczycieli rosyjskich, urzędników, duchowieństwo prawosławne, robotników fabryk wojskowych i kolejarzy). Próba oszacowania liczby mieszkańców Królestwa Polskiego, którzy z powodu wydarzeń wojennych zostali zmuszeni do przeniesienia się do Rosji, nie jest łatwa. Ocenia się, że do momentu, gdy państwa centralne zaczęły zajmować cały kraj, od 800 do 1 000 000 osób – poza etnicznymi Rosjanami – było zmuszonych do przeprowadzki lub dobrowolnego wyjazdu z Polski, ale liczby te obejmują również część Galicji zajętą przez ludność narodową. Dane dotyczą głównie Polaków i trudno ustalić liczbę uchodźców innych narodowości, zwłaszcza Żydów, którzy często byli wysyłani z miejsca na miejsce i nie opuszczali terytorium kraju. Przyjmując najczęściej podawaną łączną liczbę 1 000 000 osób przesiedlonych z „rosyjskiej Polski”, Litwy i Galicji oraz biorąc pod uwagę fakt, że polskie organizacje ratownicze nie zarejestrowały się i nie wiedziały o losach wszystkich ewakuowanych osób, liczbę uciekinierów z „rosyjskiej Polski” szacuje się na 750 000–850 000 tys. Według statystyk sporządzonych przez żydowskie komitety pomocy w Petersburgu, Moskwie, Kijowie i Odessie na dzień 20 maja 1915 r. 526 tys. Żydów z Królestwa Polskiego, województw litewskich, Wołynia, Podola i Kurlandu oraz okupowana część Galicji została zesłana, ewakuowana lub uciekła z powodu zbliżających się wojsk. Według niektórych źródeł ok. 340 000 z nich było mieszkańcami Królestwa Polskiego. Ewakuacji Rosjan w 1915 roku towarzyszyły nie tylko najgwałtowniejsze wypędzenia, ale także polityka spalonej ziemi. Najbardziej ucierpieli chłopi i Żydzi. Jednak dla Żydów z Polski i Litwy wojna i ewakuacja były jednym z najtrudniejszych doświadczeń, jakie kiedykolwiek napotkali. Okazało się, że armia carska była prawdziwym filarem antysemityzmu, ale rabunki i zniszczenia powodowane przez wojsko były intensyfikowane przez miejscową ludność.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2016, 6, 6; 11-20
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Were capitalists interested only in profit in the 19th century? An example of Jan Gottlieb Bloch
Autorzy:
Pieczewski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/652718.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
nineteenth-century capitalism
the Kingdom of Poland
the bourgeoisie
Jan Gottlieb Bloch
Opis:
The social class which was the spiritus movens of rapid economic transformation in the lands of the Kingdom of Poland in the nineteenth century was the bourgeoisie. In the public sphere, there is still a strong conviction among contemporary Poles about the moral defects of capitalists, for whom, according to the prevailing stereotypes, only profit was important. The author of this article, to contradict this claim, gives an example of the life and actions of Jan Gottlieb Bloch (1836–1902). The aim of the article is to present the broad economic, social and scientific activity of Bloch as a member of the bourgeoisie of the Kingdom of Poland. The author also points to the need for further research on the work of Jan Bloch, especially in the field of his economic and irenological writing.
Źródło:
Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym; 2017, 20, 7; 103-115
1899-2226
2353-4869
Pojawia się w:
Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tryb zwoływania rad familijnych opiek „mniejszych” na podstawie akt łódzkiego i zgierskiego magistratu do 1876 roku
Convening procedure of the family councils for the „minor” guardianships based on the magistrates’ files from Łódź and Zgierz until 1876
Autorzy:
Machut-Kowalczyk, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39990579.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
rada familijna
opieka
Prezydent Miasta Łodzi
Kodeks Cywilny Królestwa Polskiego
sąd pokoju
Królestwo Polskie
family council
guardianship
President of Łódź
Civil Code of the Kingdom of Poland
court of peace
Kingdom of Poland
Opis:
Rady familijne dla opiek „mniejszych” zwoływane były przez prezydentów albo burmistrzów (w miastach) oraz wójtów (na wsi). Akta pupilarne zachowane w Archiwum Państwowym w Łodzi dostarczają informacji o zwoływaniu tych organów przez burmistrzów i prezydentów w Łodzi i Zgierzu w latach 1825–1876. W praktyce bardzo często rady familijne odbywały się bez wcześniejszego wyznaczenia terminu. Nawet w przypadku wyznaczenia terminu posiedzenia, suplikanci chętnie sami informowali i zbierali członków rady familijnej. Zapozwy magistrat wystawiał bardzo rzadko. Uproszczona procedura mogła mieć wpływ na zmniejszenie kosztów postępowania.
Family councils for the „minor” guardianships were convened by presidents or mayors (in the cities) and mayors (in the countryside). Custodial files in the State Archive in Łódź inform us about convening family councils by presidents and mayors in Łódź and Zgierz in years 1825–1876. Conveying family councils without prior notice was a common practice. Even when the date of meeting was set in advance, the supplicants gladly informed and gathered members of the family councils by themselves. Official calls were set up by magistrate very rarely. Simplified procedure could result in reduction of the proceedings costs.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2023, XXVI, 26; 35-47
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
J. Łosowski, Dokumentacja w życiu chłopów w okresie staropolskim: Studium z dziejów kultury, Wydawnictwo Olech, Lublin 2013, 400 s.
Janusz Łosowski, Documentation in the Lifes of Peasants in Old-Polish Period. Culture History Study, Olech Publishing House, Lublin 2013, 400 p.
Autorzy:
Fokt, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/924105.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
documentation
peasants
legal culture
The Crown of the Kingdom of Poland
early modern period
Opis:
The reviewed book of Janusz Łosowski attempts to investigate the importance of written documentation in the life of peasants in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 16th–18th centuries, especially in the lands of the Polish Crown, basing mostly on the sources concerning Lesser Poland (Małopolska). The study of Łosowski has been based upon extensive and thorough archive query, including very interesting groups of sources (some of them excerpted in the annexes). It attempts to deepen the knowledge of early modern legal culture and mentality of peasant societies.
Źródło:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2014, 7, 3; 541-544
2084-4115
2084-4131
Pojawia się w:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Personnel policy of the Foreign Trade Department of the Ministry of Finance in the Kingdom of Poland in the years 1850-1862
Autorzy:
Latawiec, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074577.pdf
Data publikacji:
2021-09-07
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Kingdom of Poland
customs administration
Foreign Trade Department of the Ministry of Finance
clerk
Opis:
In 1851 the Kingdom of Poland was placed under the Russian customs jurisdiction, which resulted in the emergence of the Russian customs administration. For the system to function properly, the selection of appropriately trained clerical staff was needed. Moreover, the functioning of the customs administration in the consecutive years was only possible thanks to permanent full staffing of customs offices. The research into archival sources made it possible to analyze the personnel policy conducted in the Kingdom of Poland by the Foreign Trade Department of the Ministry of Finance in the Russian Empire. As it turned out, the customs administration, despite being Russian in structure, was dominated by clerks of Polish origin and Roman Catholic denomination. Furthermore, the Russian authorities tried to rely on employees experienced in working for the customs offices operating in the Kingdom of Poland before 1851.
Źródło:
Historia i Świat; 2021, 10; 283-299
2299-2464
Pojawia się w:
Historia i Świat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Egodokumenty (listy i pamiętniki) chłopów Królestwa Polskiego i chłopskich migrantów zeń jako źródła historyczne (1864–1914)
Ego-Documents (Letters and Memoirs) of Peasants from the Kingdom of Poland and Polish Peasant Migrants as Historical Sources (1864–1914)
Autorzy:
Kożuchowski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28765352.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
chłopi
listy
pamiętniki
Królestwo Polskie
źródła
peasants
letters
diaries
Kingdom of Poland
sources
Opis:
Tekst prezentuje przykłady egodokumentów (czy też dokumentów osobistych) chłopów, tu rozumianych wąsko jako listy i pamiętniki, tj. źródła do badań dziejów Królestwa Polskiego w drugiej połowie XIX w. Na początku przedstawiono zwięzłe wprowadzenie do tematyki egodokumentów jako materiałów wykorzystywanych w pracach historycznych. Następnie omówiono kolejne zbiory listów (do czasopism, emigracyjnych, zesłańców) oraz pamiętników (w tym konkursowych). Na koniec zaś tekst przedstawia ogólne ujęcie egodokumentów chłopów jako zbioru źródeł wraz z sugestiami do dalszych prac badawczych.
The text presents examples of ego-documents (or personal documents) of peasants, here understood narrowly as letters and diaries, as sources for research into the history of the Polish Kingdom in the second half of the nineteenth century. A brief introduction to ego-documents as source material used in historical work is followed by a discussion of successive collections of letters (sent to periodicals, correspondence of emigrants and exiles) and diaries (including competition ones). Finally, the text presents a general overview of the peasants’ ego-documents as a collection of source material with suggestions for the future direction of research.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 4; 829-859
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Kingdom of Poland - The Postulate of Monarchy Restoration in the Political Thought of Polish Monarchists
Królestwo Polskie - postulat restauracji monarchii w myśli politycznej polskich monarchistów
Autorzy:
Koziełło, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928946.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Kingdom of Poland
Polish monarchists
political thought
Królestwo Polskie
polscy monarchiści
myśl polityczna
Opis:
The author analyses the political thought of Polish monarchists in the Third Republic concerning the reconstruction of the Kingdom of Poland. The article focuses on such issues as the advantages of monarchy, the features of the monarchist system, the ways of achieving the goal, the king’s competences in the new system, and the possibility of rebuilding the monarchy. According to the author, for 30 years, Polish monarchists have been working comprehensively to win supporters for the idea of rebuilding the monarchy and are preparing for the moment when the political transformation will be possible.
Autor analizuje myśl polityczną polskich monarchistów w III Rzeczypospolitej, dotyczącą odbudowy Królestwa Polskiego. W artykule koncentruje się na takich zagadnieniach jak: zalety monarchii, cechy ustroju monarchistycznego, sposoby realizacji celu, kompetencje króla w nowym ustroju oraz możliwość odbudowy monarchii. Zdaniem autora polscy monarchiści prowadzą od 30 lat wszechstronną pracę nad pozyskaniem zwolenników dla idei odbudowy monarchii i przygotowują się do momentu, gdy będzie możliwa transformacja ustrojowa.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 39-52
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An Attitude of Polish Society Towards Russian Bureaucracy in the Kingdom of Poland after the January Uprising
Autorzy:
Smyk, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1916247.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
administration
bureaucracy
Kingdom of Poland
Russian Empire
administracja
biurokracja
Królestwo Polskie
Cesarstwo Rosyjskie
Opis:
The beginning of the era after the January Uprising brought a fundamental change in the organisation and functioning of the apparatus of civil administration in the Kingdom of Poland. In the intention of the tsarist authorities, it was supposed to be similar to the Russian model of territorial administration. All the central authorities of the Kingdom were subject to liquidation and the various areas of administrative management were subordinated to the competent ministries in St. Petersburg. The field administration has been reorganised according to Russian models. At the same time, the Russian language and officials brought from Russia were introduced to the offices. According to the tsarist authorities, only officials of Russian origin, loyal to the State, were able to effectively implement a new form of administrative system in the Kingdom and give the offices a style of functioning adopted in the administration of the Russian Empire. It was also expected that the massive influx of Russian officials with families would strengthen the number of the Russian element in the Kingdom and significantly contribute to making the country similar to the Empire’s core provinces. From the Polish perspective, the Russian system of civil administration introduced in the Kingdom of Poland after the January Uprising was clearly judged by Polish society at the time to be alien to Polish tradition, imposed by force and contrary to the Polish national interest.
Początek epoki popowstaniowej przyniósł w Królestwie Polskim zasadniczą zmianę organizacji i funkcjonowania aparatu zarządu cywilnego. W intencji władz carskich miał on upodobnić się do rosyjskiego modelu administracji terytorialnej. Likwidacji uległy wszystkie władze centralne Królestwa, a poszczególne dziedziny zarządu administracyjnego podporządkowano właściwym resortowo ministerstwom w Petersburgu. Administracja terenowa została poddana reorganizacji według wzorów rosyjskich. Do urzędów wprowadzono jednocześnie język rosyjski i sprowadzonych z Rosji urzędników. W przekonaniu władz carskich tylko urzędnicy pochodzenia rosyjskiego, lojalni wobec państwa, mogli skutecznie wprowadzić w życie nowy kształt ustroju administracyjnego w Królestwie i nadać urzędom styl funkcjonowania przyjęty w administracji Cesarstwa Rosyjskiego. Spodziewano się także, że masowy napływ urzędników rosyjskich wraz z rodzinami wzmocni liczebność żywiołu rosyjskiego w Królestwie i wydatnie przyczyni się do upodobnienia tego kraju do jednej z wewnętrznych prowincji Imperium. Wprowadzony w Królestwie Polskim po powstaniu styczniowym rosyjski ustrój organów administracji cywilnej był przez polskie społeczeństwo tamtych czasów oceniany jednoznacznie jako obcy polskiej tradycji, narzucony siłą i sprzeczny z polskim interesem narodowym.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 1; 289-305
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Debata parlamentarna poświęcona projektowi prawa małżeńskiego z 1818 r. jako płaszczyzna wymiany idei politycznych i prawnych
The parliamentary debate devoted to the project of the marriage law of 1818 as the plane of exchange of political and legal ideas
Autorzy:
Kania, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/697363.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
the Kingdom of Poland
marriage law
divorce
political and legal thought
Code Civil
Opis:
Contemporary research concept of the history of political and legal thought includes various sources of information about opinions on politics, state and law that appeared in the past. One of them is a parliamentary debate. The article concentrates on the discussion about the marriage law that took place in the Polish Parliament (Sejm) in 1818. At that time one of the most controversial law institutions was the divorce. The legislative bill divided Members of Parliament into three different groups. The first party supported the project of the new matrimonial law that was prepared by the government (The Council of State). The second group considered acceptance of the religious norms that were given by the Roman Catholic Church to be the most appropriate solution. The last one was formed by liberals who opposed voting in favour of the project, which – in their opinion – extremely invaded human privacy and freedom. The content of the debate also presents three major conceptions of the system of government that prevailed in the Kingdom of Poland.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2016, 14, 2; 119-141
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niespokojne lata. Pieniądz na pograniczu Królestwa Polskiego i Zakonu Krzyżackiego w latach 1410-1466
Unsettled years. Currency on the borders of the Kingdom of Poland and the Teutonic Order during the years 1410-1466
Autorzy:
Musiałowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/584769.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Królestwo Polskie
Zakon Krzyżacki
skarby monet
Kingdom of Poland
Teutonic Order
coin hoards
Opis:
Przedmiotem artykułu jest analiza 46 skarbów monet odkrytych na terenach konfliktów zbrojnych Królestwa Polskiego oraz Zakonu Krzyżackiego. W jej efekcie stwierdzić można, że napięcia te nie miały znaczącego wpływu na wzajemne relacje gospodarcze obu krajów oraz na obieg pieniężny na tym terenie. Struktura skarbów monet wskazuje, iż odzwierciedlają one potrzeby ekonomiczne obu stron.
An analysis of 46 coin hoards discovered in the border area of the Kingdom of Poland and the Teutonic Order inclines one to the belief that the series of military conflicts between these two states had no significant impact on their economic relations or on monetary circulation. The structure of the hoards reflects the material possessions of the local population, as well as their needs as consumers on both sides of the frontier.
Źródło:
Acta Archaeologica Lodziensia; 2015, 61; 67-76
0065-0986
2451-0300
Pojawia się w:
Acta Archaeologica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opieka nad nieletnimi w rodzinach szlacheckich w Koronie w XVII wieku. Zarys problematyki i perspektywy badawcze
Guardianship of Minors in the Gentry Families in the Crown in the 17th Century. An Introduction to the Problem and Research Prospects
Autorzy:
Pielas, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367701.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
legal guardianship
minors
gentry family
Crown of the Kingdom of Poland
17th century
Opis:
The article outlines the problems and research prospects of one of the most common legal institution that was typical of the old-Polish gentry families – the guardianship of minors, which has not been researched in the historical literature so far. The author reminds that in the ancient Polish law there were four ways of establishing the guardianship of minors, which were called: paternal, natural, official and autocratic. Each one of the four might commence only when the previous one had ceased. The author presents the most important findings made by law historians and underlines that they treat with the practical functioning of the guardianship in the reality of the 17th-century gentry of the Crown only superficially. We might familiarise with that practice thanks to other than normative sources, massive in character, namely the old-Polish last wills. In addition to establishing the guardianship, they contain many hints on how to educate and bring up minors. Undoubtedly, the most interesting question is what the guardians were actually doing. And here the essential question is whether their guardianship was good enough, whether they took care of the child (upkeep, upbringing, education) and of the child’s property. One of the objectives of the author of this article will be to present the most common activities undertaken by guardians, that is to say the ‘model’ behaviour of guardians. At the same time – wherever it is possible – it is worth attempting to present the reaction of the children to their guardians’ actions. In this context, there appears a fundamental problem of the scale and kinds of the abuses committed by the guardians, first of all concerning the minors’ land properties, including delaying the people they were in charge of entering into marriage in order to extend the period of their running their land property. An exceptionally important function of the institution of guardianship in the life of the gentry family combined with the research possibilities included in the 17th-century sources offer optimistic prospects for a comprehensive study, which would present the guardianship in gentry families and facilitate a better understanding of how the gentry family functioned in the Crown in the modern times.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2015, 37, 1; 93-106
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potomkowie kupca Wołowskiego – prawnicy, powstańcy w XIX stuleciu
Descendants of Wołowski, the merchant – lawyers, insurgents in the 19th century
Autorzy:
Utkin, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621755.pdf
Data publikacji:
2020-04-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Królestwo Polskie
kariery i rodziny prawników
Kingdom of Poland/Congress Poland
careers and families of lawyer
Opis:
The aim of the presented article is to present the lives of the Wołowski brothers, Jan Tadeusz and Hieronim, and to bring them out of the shadow casted by the most eminent and not related to them Jan Kanty Wołowski. Jan Tadeusz Wołowski had a long professional career and was recognized as a model barrister. Hieronim Wołowski had shorter professional practice as a lawyer, but was also a November insurgent. Jan Tadeusz and Hieronim Wołowski were cousins of the famous pianist Maria Szymanowska née Wołowska, what definitely affected their lives. As it turned out, the known lawyer Feliks Jeziorański was related to Jan Kanty Wołowski. They all descended from the baptized Frankists families2. The myth of the existence of one Frankist Wołowski family is contrary to the information presented in Minakowski’s Great Genealogy. The leading subject of this study is to present the twenty years of the professional career of Hieronim Wołowski against the background of his family’s history. It shows the descent of Hieronim from Franciszek Wołowski, the spice merchant, and Teresa Lanckorońska. The secondary subject is to spread knowledge about the life and career of the famous advocate, Jan Tadeusz Wołowski. Hieronim’s life and professional choices were influenced by Jan Tadeusz’s vocational advice and observation of his matrimonial failures and successes. The involvement of Hieronim and his brother Andrzej in the November Uprising is also recalled. Finally, the participation of two sons of Hieronim in the January Uprising is mentioned.  
Celem niniejszego opracowania jest wydobycie z cienia roztaczanego przez Jana Kantego Wołowskiego, najwybitniejszego prawnika o tym nazwisku, postaci dwóch niespokrewnionych z nim braci Wołowskich, znakomitych adwokatów: Jana Tadeusza i Hieronima. Jan Tadeusz Wołowski miał długi staż zawodowy i był uznawany za wzór adwokata. Hieronim Wołowski, choć ceniony adwokat, krócej należał do palestry, był za to powstańcem listopadowym. Jan Tadeusz i Hieronim Wołowscy byli ciotecznymi braćmi sławnej pianistki Marii Szymanowskiej z Wołowskich, co nie pozostało bez wpływu na ich życiorysy. Jak się natomiast okazało, znanym prawnikiem spokrewnionym z Janem Kantym Wołowskim był Feliks Jeziorański. Wszyscy oni pochodzili z rodzin ochrzczonych frankistów1. Mit o istnieniu jednej frankistowskiej rodziny Wołowskich jest sprzeczny z wiedzą zawartą w Wielkiej genealogii Minakowskiego. Tematem przewodnim opracowania jest przedstawienie dwudziestoletniej kariery zawodowej Hieronima Wołowskiego na tle dziejów jego rodziny. Pokazane jest pochodzenie Hieronima od Franciszka Wołowskiego – kupca korzennego i Teresy Lanckorońskiej. Tematem towarzyszącym jest połączenie wiedzy o życiu i o karierze słynnego adwokata, Jana Tadeusza Wołowskiego. Wybory życiowe i zawodowe Hieronima były podejmowane pod wpływem rad zawodowych Jana Tadeusza oraz obserwacji jego porażek i sukcesów matrymonialnych. Przypomniane jest też zaangażowanie Hieronima i jego brata Andrzeja w powstanie listopadowe. Na zakończenie zasygnalizowany jest udział dwóch synów Hieronima w powstaniu styczniowym.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2019, 18, 2; 69-90
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Issue of Girls’ Education in Warsaw Ideological Magazines for Women (1907–1918)
Problematyka edukacji dziewcząt na łamach warszawskich czasopism ideowych dla kobiet (1907–1918)
Autorzy:
Krakowiak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040612.pdf
Data publikacji:
2020-11-06
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
pedagogika
edukacja dziewcząt
czasopiśmiennictwo
Królestwo Polskie
pedagogy
girls’ education
journalism
Kingdom of Poland
Opis:
The aim of the article is to present the issue of girls’ education in Warsaw ideological magazines. The press titles selected for analysis were “Ster” (1907–1914), “Przebudzenie” (1909–1912), “Ziemianka” I and II (1908–1918; 1910–1918), and “Pracownica Polska” – “Pracownica Katolicka” (1907–1918). The article attempts to answer the questions: What issues related to the education of girls were raised in individual women’s periodicals? How were these topics described? What function did the press publications have? The analysis was qualitative. In this text, historical-pedagogical and press research methods were used. The article indicates and discusses the main issues of girls’ education published in selected women’s periodicals until the end of the First World War. The women’s publications represented various ideological positions. They are presented in order from most conservative to most progressive.
Celem artykułu jest zaprezentowanie problematyki edukacji dziewcząt w warszawskich czasopismach ideowych. W niniejszym tekście przeanalizowano: „Ster” (1907–1914), „Przebudzenie” (1909–1912), „Ziemiankę” I i II (1908–1918; 1910–1918), „Pracownicę Polską” – „Pracownicę Katolicką” (1907–1918). Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytania: Jakie zagadnienia związane z edukacją dziewcząt podnoszono w wybranych periodykach? Jak je opisywano? Jaką funkcję pełniły te wypowiedzi prasowe? Analiza ma charakter jakościowy, zastosowano metody badań historyczno-pedagogicznych i prasoznawczych. Wskazano i omówiono główne zagadnienia edukacji dziewcząt publikowane w warszawskiej prasie kobiecej do zakończenia Wielkiej Wojny. Omawiane periodyki reprezentowały różne opcje światopoglądowe. Zaprezentowano je w kolejności od konserwatywnych po najbardziej postępowe.
Źródło:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne; 2020, 11, 2; 49-65
2450-4491
Pojawia się w:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkoła elementarna w Załęczu Wielkim (pow. wieluński) 1804–1859
Autorzy:
Włodarczyk, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042658.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Załącze Wielkie
Wieluń
school
education
Polska
XIX century
South Prussia
Kingdom of Poland
Opis:
The village of Załęcze Wielkie, located in the south-eastern part of the Wieluń district, was one of the villages of Kamionkowo dominium, which belonged to the chapter of the Gniezno archbishopric. As a result of the Second Partition of Poland, these areas came under the rule of the Hohenzollerns (1793), in the so-called South Prussia (Südpreussen). After the Kościuszko Uprising (1794), it was decided to confiscate them and create domains. The beginnings of elementary school in Załęcze Wielkie should be linked with the activities of the Prussian administration aimed at creating a network of schools in newly gained areas. The school probably started its activity in 1804 – when the school building was put into use. Throughout its existence, the facility struggled with material difficulties. The contribution of the village inhabitants was barely enough for the teacher’s salary. There was a lack of funds for proper maintenance of the school building. Hence the staffing trouble: teachers, especially in the last period of the school’s existence, changed very often. The facility existed until 1859, when it was closed by the decision of the educational authorities of the Kingdom of Poland.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2019, 25; 27-38
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Testamentary Law in Congress Poland on the example of the files of the Zgierz notaries in the years 1826–1875
Prawo testamentowe obowiązujące w Królestwie Polskim na podstawie akt notariuszy zgierskich z lat 1826–1875
Autorzy:
Bieda, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1931222.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Kingdom of Poland
inheritance law
will
notary
Królestwo Polskie
prawo spadkowe
testament
notariusz
Opis:
Contemporary Polish inheritance law adopts the principles of freedom of testing, assuming that everyone has the right to freely dispose of their property in the event of death by way of a will. The freedom of testing, however, is not something obvious and it was not the one that governed inheritance in Poland during the period of the First Polish Republic. It was not until the 19th century that it brought Europe, including the Polish lands, profound changes in the field of inheritance law. The general rule of freedom of testing was, in principle, the first in modern Europe to be introduced by the Napoleonic Code of 1804, in force in Poland from 1808 until 1846. However, the guaranteed principle of freedom of testing experienced serious restrictions if the testator had descendants or the spouse, although, as practice shows, the writers were often guided by their own sense of justice, and not by law. The Napoleonic Code envisaged three forms of last wills: a public will, a secret will, and a handwritten will. The first two forms were subject to a number of formal conditions. A handwritten will, on the other hand, although it only required the writer to be able to write, was not popular, probably because of the society’s considerable illiteracy. Although the right to obtain testamentary bequests was universal, it was not absolute. The legislator provided for certain restrictions dictated primarily by social considerations, aimed at eliminating the pressure on the legislator. The property dispositions predominantly concerned the testator’s entire property and covered both all movable and immovable property. In the light of the deeds of the Zgierz notaries, the most popular form of property dispositions in the event of death was the making of testamentary dispositions in the form of a special clause, transferring all possessed property, its part or individual components.
Współczesne polskie prawo spadkowe przyjmuje zasadę swobody testowania – zakładającą, iż każdy ma prawo swobodnego rozporządzania swoim majątkiem na wypadek śmierci w drodze testamentu. Wolność testowania nie jest jednak czymś oczywistym i nie ona rządziła dziedziczeniem na ziemiach polskich w okresie I Rzeczypospolitej. Dopiero XIX w. przyniósł Europie, w tym także ziemiom polskim, gruntowne zmiany w zakresie prawa spadkowego. Ogólną regułę swobody testowania zasadniczo jako pierwszy w nowożytnej Europie wprowadził Kodeks Napoleona z 1804 r., obowiązujący na ziemiach polskich od 1808 do 1846 r. Jednakże gwarantowana zasada swobody testowania doznawała poważnych ograniczeń, jeżeli testator posiadał zstępnych lub małżonka, choć – jak pokazuje praktyka – zapisodawcy często kierowali się własnym poczuciem sprawiedliwości, a nie przepisami prawa. Kodeks Napoleona przewidywał trzy formy rozporządzeń ostatniej woli: testament publiczny, testament tajemny i testament własnoręczny. Dwie pierwsze formy obwarowane były szeregiem warunków formalnych. Testament własnoręczny natomiast, choć wymagał od zapisodawcy jedynie umiejętności pisania, nie cieszył się popularnością, zapewne z powodu znacznego analfabetyzmu społeczeństwa. Mimo iż prawo uzyskiwania zapisów testamentowych miało charakter powszechny, to nie było ono bezwzględne. Ustawodawca przewidywał pewne ograniczenia, podyktowane przede wszystkim względami społecznymi, mające na celu wyeliminowanie presji na zapisodawcy. W przeważającej mierze dyspozycje majątkowe dotyczyły całego majątku testatora i obejmowały zarówno wszelkie ruchomości, jak i nieruchomości. W świetle aktów notariuszy zgierskich najpopularniejszą formą rozporządzeń majątkowych na wypadek śmierci było dokonywanie dyspozycji testamentowych w formie zapisu szczególnego, przekazującego cały posiadany majątek, jego część lub poszczególne składniki.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2021, XXIV, 24; 187-205
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organisation of Kingdom of Poland’s administrative board of transport services subjected to count Tenishev
Organizacja władz administracji transportowej w Królestwie Polskim za rządów generała-majora Teniszewa
Autorzy:
Rutkowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/198259.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
transport service
Kingdom of Poland
prince Tenishev
służba transportowa
Królestwo Polskie
książę Teniszew
Opis:
This article examines the legal aspect of functioning of the board of communication services in Kingdom of Poland during period of 1842-1854, ie. At a time when they were formally subjected to the Russian-Tartar prince of Tenishev family. Presentation of a series of introduced law bills concerning local Management of Land and Waterways Transport structure, replaced in 1846 by the Executive Board of 13th District of Communications of Russian Empire allows us not only to visualize the detailed picture of their nature and scope, but also indirectly to overall focus on th eattidude of Russian invading power in relation to the Polish transport system.
Artykuł analizuje prawny aspekt funkcjonowania zarządu służb komunikacyjnych w Królestwie Polskim w latach 1842-1854, czyli w czasach gdy formalnie podlegały one rosyjsko-tatarskiemu księciu Teniszewowi. Przedstawienie wielu ustaw dotyczących lokalnego Zarządu Komunikacji Lądowych i Wodnych, zamienionego następnie w 1846 roku na Zarząd XIII Okręgu Komunikacji Cesarstwa Rosyjskiego, pozwala zobrazować nie tylko szczegółowy obraz jego charakteru i zakresu, ale też pośrednio ogólne tendencje rosyjskiej władzy najezdniczej w stosunku do polskiego systemu transportowego.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska; 2016, 90; 149-164
0209-3324
2450-1549
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea krajoznawstwa a kształtowanie tożsamości narodowej młodzieży w Królestwie Polskim na początku XX wieku
Autorzy:
Krakowiak, Małgorzata Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31858128.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Kingdom of Poland
youth
sightseeing
national identity
Królestwo Polskie
młodzież
krajoznawstwo
tożsamość narodowa
Opis:
Wprowadzenie: Na początku XX wieku w Królestwie Polskim rozwijała się idea krajoznawstwa jako ruch społeczny i przedmiot naukowych rozważań. Miała ona szczególne znaczenie ze względu na warunki społeczno-polityczne ziem polskich. Była próbą przeciwstawienia się rusyfikacji poprzez działania służące zachowaniu dziedzictwa i tradycji mających sprzyjać budowaniu i utrzymywaniu tożsamości narodowej. Cel badań: Celem artykułu jest ukazanie idei krajoznawstwa i roli ruchu krajoznawczego jako narzędzia kształtowania tożsamości narodowej adolescentów w Królestwie Polskim na początku XX wieku. Stan wiedzy: W dotychczasowych opracowaniach dotyczących historycznych aspektów ruchu krajoznawczego skoncentrowano się głównie na ewolucji idei, jej początkach, przykładach praktycznej realizacji działań oraz przedstawicielach ruchu krajoznawczego. Choć w niektórych tekstach omawiano problematykę krajoznawstwa jako narzędzia edukacyjnego, to brakowało pogłębionych analiz uwzględniających wpływ idei krajoznawczej na kształtowanie tożsamości narodowej adolescentów. Podsumowanie: W działaniach krajoznawczych upatrywano nadzieję na kształtowanie postaw patriotycznych i obywatelskich. Formy działań krajoznawczych na początku XX wieku służyły edukacji patriotycznej. Mimo deklaracji o demokratycznym charakterze ruchu krajoznawczego, pozostawał on ruchem ekskluzyjnym szczególnie dla osób ze środowisk nieelitarnych i mniejszości narodowych.
Introduction: At the beginning of the 20th century, the idea of sightseeing as a social movement and a field of study was developing in the Kingdom of Poland. It had a special significance due to the socio-political conditions of the Polish lands. It was an attempt to oppose the russification activities, through activities aimed at preserving heritage and traditions to build and maintain national identity. Research Aim: The aim of the article is to show the idea of sightseeing and the role of the sightseeing movement as a tool for shaping the national identity of adolescents in the Kingdom of Poland at the beginning of the 20th century. Evidence-based Facts: Previous studies on the historical aspects of the sightseeing movement have mainly focused on the evolution of the idea, its origins, examples of practical implementation of activities and representatives of the sightseeing movement. Although some texts have discussed the issue of sightseeing as an educational tool, there has been a lack of in-depth analyses considering the impact of the idea of sightseeing on the shaping of the national identity of adolescents. Summary: The sightseeing activities were seen as a hope for shaping patriotic and civic attitudes. Forms of sightseeing activities at the beginning of the 20th century were regarded as a form of patriotic education. Despite the declarations about the democratic character of the sightseeing movement, it remained an exclusive movement especially for people from non-elite backgrounds and national minority.
Źródło:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny; 2024, 43, 1; 213-227
0137-6136
Pojawia się w:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Navigability of the Vistula and other rivers as revealed in projects of polish administrative authorities during the early 1860s
Autorzy:
Rutkowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/198552.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
regulation of rivers
Kingdom of Poland
19th century
regulacja rzek
Królestwo Polskie
wiek XIX
Opis:
The aim of this article is to describe the proposals from administrators during the mid-19th century to improve the regulation of, and the rafting status on, the Vistula and other main watercourses in the Kingdom of Poland. The deliberation process is also shown, especially in order to reveal the genuine attitude of the Tsarist-controlled Polish authorities towards these requests.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska; 2016, 92; 111-121
0209-3324
2450-1549
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieznani/ znani nauczyciele domowi w Królestwie Polskim w XIX i na początku XX wieku
Unknown/ Known Home Teachers in the Kingdom of Poland in the 19th Century and at the Beginning of the 20th Century
Autorzy:
Hajkowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1810953.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
nauczyciele domowi
Królestwo Polskie
publicystyka pedagogiczna
home teachers
the Kingdom of Poland
pedagogical journalism
Opis:
Doświadczenie w zawodzie nauczyciela lub nauczycielki domowej zdobywało wielu znanych i cenionych pedagogów, pisarzy, publicystów, naukowców w początkach swojej kariery zawodowej. Nierzadko podejmowali się tego zajęcia podczas własnej edukacji, w okresie nauki w gimnazjum czy na studiach. Tylko nieliczni całe swoje życie poświęcali pracy nauczycielskiej, dla niektórych zaś była ona jedynie krótkim epizodem. Dla wielu było to ważne doświadczenie zawodowe. Doceniali wysiłek i zaangażowanie osób, wykonujących to zajęcie. Niektórzy z nich, m.in. Aniela Szycówna, Henryk Wernic, Adolf Dygasiński, Bolesław Prus na łamach prasy, w poradnikach podejmowali zagadnienie osób trudniących się tym zawodem. Doskonale znali problemy i przeszkody, które czekały chętnych do podjęcia się tej pracy.
Many well-known and respected educationalists, writers, publicists and scientists were gaining experience as home teachers at the beginning of their professional career. They were frequently undertaking this occupation while being middle school or university students. Only a few dedicated their entire lives to teaching. For some of them, this occupation was only a short episode. The home teaching profession constituted an important experience, due to which they were becoming acquainted with the job. They appreciated the effort and commitment of those who performed that occupation. Some of them, inter alia Aniela Szycówna, Henryk Wernic, Adolf Dygasiński and Bolesław Prus were undertaking in the press and in handbooks the issue of people working as home teachers. They knew perfectly all the problems and challenges awaiting those who wished to undertake that occupation.
Źródło:
Roczniki Pedagogiczne; 2017, 9(45), 1; 31-47
2080-850X
Pojawia się w:
Roczniki Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Był on dla mnie nie tylko nauczycielem, ale jakby starszym bratem i towarzyszem” – o relacjach nauczycieli domowych z pracodawcami i ich dziećmi w Królestwie Polskim w XIX i na początku XX wieku
„He Was not Only a Teacher for Me, but as if He Were an Older Brother and Companion” – on the Relationships between Home Teachers and Their Employers as well as the Employers’ Children in the Kingdom of Poland in the 19th Century and at the Beginning of the 20th Century
Autorzy:
HAJKOWSKA, MONIKA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/455386.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
relacje
nauczyciele domowi
pracodawcy
Królestwo Polskie
relationships
home teachers
employers
the Kingdom of Poland
Opis:
Dynamiczny rozwój edukacji domowej nastąpił po utracie niepodległości przez Polskę. Przyczyniło się do tego wiele czynników, m.in.: polityka oświatowa władz, niski poziom nauczania w szkołach publicznych, prądy umysłowe oraz świadomość pedagogiczna rodziców. Pracę w zawodzie nauczyciela domowego podejmowało wiele osób, kierując się przekonaniem o jego łatwości. Tymczasem wymagał on odpowiedniego przygotowania, wysokich kwalifikacji. W związku z częstą zmianą miejsca pracy niezwykle ważna była umiejętność nawiązywania kontaktów. Dzięki niej nauczyciel domowy mógł łatwiej i szybciej zaklimatyzować się w domu pracodawców oraz znaleźć wspólny język z rodziną ucznia.
Homeschooling started to develop dynamically after Poland had lost its independence. The factors which contributed to that growth include, among others, the authorities’ educational policy, the low quality of education in public schools, intellectual tendencies and parents’ pedagogical awareness. Guided by the belief that it was an easy profession, many people started working as home teachers. Entering home teaching profession required, however, professional training and high-level qualifications. Due to the frequent change of workplace, interpersonal skills were extremely important. They helped home teachers settle down in the employer’s house and find a common language with the student’s family.
Źródło:
Edukacja-Technika-Informatyka; 2019, 10, 1; 29-34
2080-9069
Pojawia się w:
Edukacja-Technika-Informatyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naczelnicy organów administracji probierczej w Królestwie Polskim w latach 1882–1915. Noty biograficzne
Autorzy:
Latawiec, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631985.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Kingdom of Poland
special administration
precious metals
assayer
Królestwo Polskie
administracja specjalna
kruszce
probierz
Opis:
Artykuł ma za zadanie przybliżenie not biograficznych urzędników kierujących administracją probierczą na terytorium Królestwa Polskiego w końcu XIX i początku XX w. Urzędnicy ci posiadali specjalistyczne wykształcenie wyższe. Legitymowali się wieloletnim okresem zatrudnienia w administracji górniczej lub nadzorującej wydobycie kruszców i ich obrotem.
Źródło:
Res Historica; 2015, 39
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naczelnicy organów administracji probierczej w Królestwie Polskim w latach 1882–1915. Noty biograficzne
Autorzy:
Latawiec, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632213.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Kingdom of Poland
special administration
precious metals
assayer
Królestwo Polskie
administracja specjalna
kruszce
probierz
Opis:
The aim of the article is to present biographical notes of heads of assayer administration in the Kingdom of Poland at the turn of the 19th century. These officers had specialist higher education, many years experience in mining administration, practice in overseeing excavation and sales of precious metals.
Artykuł ma za zadanie przybliżenie not biograficznych urzędników kierujących administracją probierczą na terytorium Królestwa Polskiego w końcu XIX i początku XX w. Urzędnicy ci posiadali specjalistyczne wykształcenie wyższe. Legitymowali się wieloletnim okresem zatrudnienia w administracji górniczej lub nadzorującej wydobycie kruszców i ich obrotem.
Źródło:
Res Historica; 2015, 39
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The attempts to improve the formal transport system in the Kingdom of Poland during the crisis in the early 1860s.
Autorzy:
Rutkowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/198391.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
transportation structure
Kingdom of Poland
19th century
struktura przewozu
Królestwo Polskie
wiek XIX
Opis:
The purpose of this paper is to focus on the possibilities for improving the administration and delivery of the Polish transport system, which occurred in early 1860s, the last phase of local autonomous government.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska; 2016, 93; 99-113
0209-3324
2450-1549
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność urbanistyczna i przepisy budowlane Królestwa Polskiego (1815-1915) w planach regulacji warszawskiej Pragi
The town-planning and building directives operative in the Congress Kingdom of Poland (1815-1915) as reflected in the regulation plans of the Praga quarter in Warsaw
Autorzy:
Grabiszewska, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366540.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
plany regulacyjne
urbanistyka Królestwa Polskiego
przepisy budowlane Królestwa Polskiego
warszawska Praga
regulation plans
urban of the Kingdom of Poland
building directives operative in the Congress Kingdom of Poland
Praga quarter in Warsaw
Opis:
Planowanie działalności urbanistycznej w latach 1815-1915 związane było z akcją sporządzania planów regulacyjnych miast zorganizowaną przez władze państwowe. Na przestrzeni stu lat działalność ta miała różny zakres i charakter, polegając głównie na porządkowaniu miast, przebudowie sieci ulicznej, poszerzaniu i prostowaniu przebiegu ulic, przekształcaniu głównych rynków w place publiczne, tworzeniu placów targowych na peryferiach. Do większych akcji urbanistycznych związanych z wykonywaniem planów regulacyjnych w skali całego miasta należało zakładanie nowych dzielnic np. dla rzemieślników lub dla ludności żydowskiej oraz przebudowa układu komunikacyjnego wynikająca z konieczności wprowadzania do miast komunikacji drogowej, tranzytowej, co miało miejsce w latach 40. XIX w. oraz kolejowej – od połowy wieku. Ważnym tematem planów regulacyjnych było również ścisłe określanie granic miasta, wyznaczanych okopami. Sposób sporządzania planów regulacyjnych, wpływ przepisów budowlanych i administracyjnych oraz wzorce i inspiracje planistyczne na zmieniające się na przestrzeni wieku zasady ich tworzenia można prześledzić na przykładzie planów regulacyjnych dotyczących rozwoju struktury urbanistycznej warszawskiej Pragi.
The planning of urban development in the Kingdom of Poland in the years 1815-1915 was connected with the authorities’ scheme of preparing regulation plans for towns. Within the hundred years in question the scope and character of the actions undertaken differed; they mainly consisted in adjusting street networks, widening and straightening streets, turning markets into public squares and moving market places to the peripheries. More extensive holistic town-planning enterprises concerned establishing special new quarters, e.g. for artisans or for Jews, or restructuring communications routes in connection with the development of transit roads in the 1840s and of railway lines since the 1850s. An important objective of regulation plans was also to delimit strictly the borders of towns, which were marked with embankments. Methods of preparing regulation plans, their conditioning by building and administrative directives, and the influence of changing urban-planning models and inspirations on the rules behind them can be traced using the example of the plans that determined the structure of the Praga quarter in Warsaw.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2013, 58, 3; 67-92
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Książęta śląscy w relacjach Polski z Czechami w początkowym okresie rewolucji husyckiej
The Dukes of Silesia in Polish‑Czech relations in the Early Period of the Hussite Revolution
Autorzy:
Sperka, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106618.pdf
Data publikacji:
2022-09-16
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
Jan II Żelazny
Czech Kingdom
Kingdom of Poland
Silesian Dukes
Władysław Jagiełło
Witold
Zygmunt Luksemburski (Sigismund of Luxemburg)
Opis:
From the start of his reign, Władysław Jagiełło he strove to normalize relations with the Silesian dukes, vassals of the Czech Crown, and neighbors of the Kingdom of Poland. These plans were initially disrupted by the war with Władysław Opolczyk and his nephews (1391–1396), but after it ended, relations were correct for the next two decades. Jagiełło’s wise policy towards the Silesian dukes also included his matrimonial policy, arranging marriages with representatives of the Giedyminowicz family. In the mid‑1420s, all the bordering Upper Silesian principalities were ruled by relatives of the Polish king. Despite this, the dukes of Upper Silesia remained faithful to their Czech rulers. When the Hussite Revolution broke out in Bohemia in 1419, the Silesian dukes supported Sigismund of Luxemburg, the successor of Wenceslas IV. At the same time, however, they tried to maintain proper relations with the Polish King Władysław Jagiełło, permitting – like the princes of Racibórz, Cieszyn, and Oświęcim – the Hussite legations to pass through their territories on the way to Poland and Lithuania with the offer of the crown of St. Wenceslas. The situation changed when, in September 1421 in Racibórz, Jan II Żelazny (who was married to Jagiełło’s niece Helena) imprisoned the Hussite legation sent by the Czech parliament. Despite pleas and threats from the Polish and Lithuanian sides demanding their release, the Duke of Racibórz, under great pressure, handed over the envoys to King Zygmunt. Consequently, the Silesian dukes, fearing for their principalities (at the hands of the Hussites and Poland), became closely associated with Sigismund of Luxemburg and became his allies in the conflict with Jagiełło and Witold. The culmination of these activities was that the Silesian dukes, at the beginning of 1423, joined a pact against Poland, the aim of which was its partition. However, when Sigismund of Luxemburg abruptly changed his policy and, in March 1423 in Kieżmark, concluded a treaty of friendship with King Jagiełło, the Silesian dukes realized that they had made a mistake by trusting their ruler excessively and adopting anti‑Polish rhetoric. So they took rapid steps to restore the former correct relations, apologizing to King Jagiełło and the Kingdom of Poland for their actions, a move that proved successful.
Źródło:
Studia z Dziejów Średniowiecza; 2022, 25; 281-305
2544-2562
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Średniowiecza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Umowy między dziedzicami a chłopami w zasobie Archiwum Państwowego w Łodzi (1807–1846)
The contracts between landlords and peasants in the resources of the State Archive in Łódź (1807–1846)
Autorzy:
Pomianowski, Piotr Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14970916.pdf
Data publikacji:
2022-07-10
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Duchy of Warsaw
Congress Kingdom of Poland
land property
Księstwo Warszawskie
Królestwo Kongresowe
własność ziemi
Opis:
Artykuł dotyczy relacji między chłopami a dziedzicami w okresie między wydaniem dekretu grudniowego (1807) a ogłoszeniem ukazu czerwcowego (1846). Konstytucja Księstwa Warszawskiego przyznała chłopom wolność osobistą i zapowiedziała wprowadzenie zrywającego z feudalizmem napoleońskiego kodeksu cywilnego, ale wydany wkrótce po niej dekret grudniowy przesądził, że za właścicieli gospodarstw chłopskich w nowym kapitalistycznym rozumieniu należy co do zasady uznawać dziedziców, a nie chłopów. Z kolei wydany w 1846 r. tzw. ukaz czerwcowy istotnie ograniczał możliwość rugowania chłopów przez właścicieli ziemskich, przywracając w odniesieniu do gospodarstw obejmujących co najmniej trzy morgi gruntu stan prawny, który można określić mianem własności podzielonej. Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu Kodeks Napoleona wpłynął na kształt stosunków między dworami a chłopami. Drobiazgowa analiza pięciu zawartych w tym okresie umów znajdujących się obecnie w zasobie Archiwum Państwowego w Łodzi sugeruje, że nowoczesne francuskie prawo w bardzo niewielkim stopniu oddziaływało na stosunki własnościowe na polskiej wsi. Mocą zawieranych umów tworzono prawa rzeczowe, które można określić mianem własności podzielonej – mimo że instytucja ta została pominięta przez twórców Kodeksu Napoleona.
The article presents the relations between peasants and landlords in the period between the issuing of the December Decree (1807) and the publication of the June Act (1846). The constitution of the Duchy of Warsaw granted peasants personal freedom and announced the introduction of the Napoleonic Civil Code, which was to abolish feudalism. However, the December Decree, which was issued shortly afterwards, determined that squires should be considered owners of peasant farms, and not the peasant working there, according to the new capitalist understanding. In 1846, the so-called June Act significantly limited the possibility of ousting peasants by squires as it restored the concept of dominium directum et utile for farms with at least three acres of land. The aim of the present paper is to answer the question to what extent the Napoleonic Code affected the relations between the squires and the peasantry. A detailed analysis of the five contracts concluded at that time which are in the State Archive in Łódź suggests that modern French law had very little impact on property relations in the Polish countryside. In fact, the contracts between squires and peasants resulted in legal arrangements described as dominium directum et utile, although this institution was not even mentioned in the Napoleonic Code.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2022, 74, 1; 159-172
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przeszłość przeliczników demograficznych dla szesnastowiecznych źródeł podatkowych
The Past of the Demographic Conversion Factors for the Middle Ages Tax Sources
Autorzy:
Boroda, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367618.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
population
the Kingdom of Poland
demographic conversion factors
urban population
rural population
Adolf Pawiński
Opis:
The article presents the demographic conversion factors that have been used for a hundred years in the research on Poland’s population of the second half of the 16th century. The forerunner of research in that sphere and the editor of basic sources was Adolf Pawiński; his proposal for the conversion factors was criticised by many researchers, among others Włodzimierz Czerkawski, Witold Kula, Irena Gieysztorowa. After a hundred-year discussion it may be said that «Źródła Dziejowe» and the method of computing urban populations used by Pawiński are not the recommended tools; similarly, demographic conversion factors for rural populations should be modified or specified.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2015, 37, 2; 27-52
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Codzienność w parafialnym zaścianku. Uwagi na marginesie książki Krzysztofa Lewalskiego Odsłony codzienności. Rzymskokatolickie duchowieństwo parafialne na prowincji Królestwa Polskiego na przełomie XIX i XX wieku. Wybrane zagadnienia, Gdańsk 2019, s. 324
Daily life in the parish church. Margin notes in Krzysztof Lewalski’s book Odsłony codzienności. Rzymskokatolickie duchowieństwo parafialne na prowincji Królestwa Polskiego na przełomie XIX i XX wieku. Wybrane zagadnienia, Gdańsk 2019, pp. 324
Autorzy:
Kiper, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783967.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
nowożytna historia Kościoła katolickiego
duchowieństwo
Królestwo Polskie
Catholic clergy
Kingdom of Poland
archival documentation
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2020, 113; 517-525
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Commencement of a new road network in the Kingdom of Poland in the period 1816-1817
Autorzy:
Rutkowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/198022.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
road network
Kingdom of Poland
19th century
sieć dróg
Królestwo Polskie
XIX wiek
Opis:
The main aim of this article is to introduce road repair and building programmes and procedures that took place in both the Kingdom of Poland, as a whole, and the Masovian Province, in particular. Starting with legal matters, this article describes the variety of combined activities on the part of the state government and local authorities undertaken between 1816 and 1817, which shaped the future development of Polish routes for many years to come.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska; 2017, 97; 131-146
0209-3324
2450-1549
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Remarks About the Jewish Emigration From the Kingdom of Poland to USA Before WWI
Uwagi na temat emigracji żydowskiej z Królestwa Polskiego do USA przed pierwszą wojną światową
Autorzy:
Zieliński, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33758201.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Jews
emigration
Kingdom of Poland
USA
migration networks
Żydzi
emigracja
Królestwo Polskie
sieci migracyjne
Opis:
Before 1914, more than 2 million Jews arrived in the United States of America, accounting for nearly 6% of all European emigration to that country. It is estimated that up to 70% of Jewish immigrants in the United States were subjects of the Tsar, and up to a third of them came from the Polish lands of the Russian empire. Jews from the Kingdom of Poland were the first among the inhabitants of the Russian Empire to establish legal and illegal migration channels. This was due to the proximity of the German-Russian border and thus easier access to German ports, as well as the ties connecting the Jews in the Kingdom with their co-religionists in the Prussian partition. Based on the literature on the subject and statistical data, the article discusses the volume of emigration from the Polish lands with special emphasis on the emigration of Jews from the Kingdom of Poland, the circumstances and causes of emigration with consideration given to changing theories on the subject, the nature of Jewish emigration and migration routes. The aim of this article is, first of all, to review the present state of research on the overseas emigration of Jews from the Kingdom of Poland and then to indicate source materials and literature that will help in further research.
Przed 1914 r. do Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej przybyło ponad 2 mln Żydów, co stanowiło blisko 6% całej emigracji europejskiej do tego kraju. Szacuje się, że nawet 70% imigrantów żydowskich w USA stanowili poddani cara, a nawet trzecia część z nich przyjechała z ziem polskich zaboru rosyjskiego. Żydzi z Królestwa Polskiego jako pierwsi spośród mieszkańców Imperium Rosyjskiego utworzyli legalne i nielegalne kanały migracyjne. Wynikało to z bliskości granicy niemiecko-rosyjskiej, a tym samym łatwiejszego dostępu do portów niemieckich, a także więzi łączących Żydów w Królestwie z ich współwyznawcami w zaborze pruskim. W artykule w oparciu o literaturę przedmiotu i dane statystyczne omówione zostały: wielkość emigracji z ziem polskich ze szczególnym uwzględnieniem emigracji Żydów z Królestwa Polskiego, okoliczności i przyczyny emigracji z uwzględnieniem zmieniających się teorii na ten temat, charakter emigracji żydowskiej i szlaki migracyjne. Artkuł ma na celu przede wszystkim przegląd dotychczasowego stanu badań nad zamorską emigracją Żydów z Królestwa Polskiego i wskazanie materiałów źródłowych i literatury pomocnych w dalszych badaniach.
Źródło:
Res Historica; 2022, 53; 315-341
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Культ Параскевы Тырновской в Великом Польском королестве и Великом княжестве Литовском: пространные життия на руськой мове
The Cult of Paraskieva of Tarnovo in the Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania: Large Hagiographies in Ruthenian Language
Kultus von Paraskiewa Tyrnowska im Königreich Polen und Großfürstentum Litauen: ausführliche Lebensläufe im Ruthenischen
Kult Paraskiewy Tyrnowskiej w Królestwie Polskim i Wielkim Księstwie Litewskim: żywoty obszerne w języku ruskim
Autorzy:
Cistiakova, Marina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494626.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
Paraskieva of Tarnovo
Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania
Large Hagiographies
Ruthenian Language
Opis:
W tradycji książkowej Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego występuje całe spektrum hagiograficznych i hymnograficznych dzieł poświęconych Paraskiewie Tyrnowskiej w języku cerkiewnosłowiańskim, jak też poszczególne teksty w języku ruskim. Do tych ostatnich zalicza się żywot obszerny w składzie dwóch Ewangeliarzy Pouczających ze zbiorów biblioteki Kapituły w Przemyślu: polska Biblioteka Narodowa, Akc. 2847, koniec XVI w., Akc. 2755, druga ćwierć XVII wieku. Do żywotów obszernych Paraskewy w języku ruskim należy zaliczyć tekst w rękopiśmiennym fragmencie pochodzącym z Biblioteki Rosyjskiej Akademii Nauk, 12.7.37, połowa XVI w., jak też żywot w Minei Czytanej z polskiej Biblioteki Narodowej, Akc. 2996, nie wcześniej niż lata 40. XVII w. Za podstawę ruskich tłumaczeń posłużyła redakcja obszernego żywota o incipicie: Свэтлеиш•а сльн±ца прэподwбны¬ паметь Петкы, аште по дробн¹ то¬ сьповэмы жит•е, дэян•а же и хожден•а, яже ради христови любве подь¬т…, ułożona przez hierodiakona Моisieja do księgi Bożydara Wukowicza wydanej w Wenecji w 1536 r.
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2012, 54, 1-2; 167-184
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie codzienne uczniów gimnazjum gubernialnego w Płocku w II połowie XIX w.
Daily life of students of the governor’s gymnasium in Płock in the second half of the 19th century
Autorzy:
Szmol-Misierewicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2080884.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Tematy:
uczniowie gimnazjum
edukacja
Królestwo Polskie
wspomnienia
Płock
Junior high school
education
Kingdom of Poland
memories
Opis:
Artykuł omawia wybrane aspekty życia codziennego uczniów Gimnazjum Gubernialnego w Płocku w II poł. XIX w. Podstawą źródłową są wspomnienia absolwentów szkoły opublikowane głównie w Księdze Pamiątkowej Koła Płocczan oraz Korespondencja z Magistratem miasta Płocka dotycząca spraw porządkowych i uczniów Gimnazjum Męskiego. Tekst nie wyczerpuje w pełni tematu, ponieważ przedstawione fragmenty są częścią większej pracy, w której poruszone są jeszcze zagadnienia, takie jak metody nauczania czy system kar szkolnych. Artykuł ma na celu przybliżenie życia uczniów na wąskim przykładzie jednej szkoły, w tym wypadku Gimnazjum Gubernialnego.
The article discusses selected aspects of daily life of students of the Governor’s Gymnasium in Płock in the second half of the 19th century.The source basis are the memories of the school’s graduates, published mainly in the Memorial Book of the Płock Citizens’ Association and the Correspondence with the Town Hall of Płock concerning order matters and students of the Male Gymnasium. The text does not fully exhaust the topic, because the fragments presented are part of a larger work that also deals with issues such as teaching methods and the school penalty system. The article aims to present the lives of students with an example of one school, in this case the Governor’s Gymnasium.
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2022, 2(271); 18-32
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Influence of Mediterranean Culture on Polish Cuisine in the Middle Ages and the Early Modern Era
Wpływ kultury śródziemnomorskiej na polską kuchnię w okresie średniowiecza i wczesnej nowoczesności
Autorzy:
Smołucha, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038393.pdf
Data publikacji:
2020-12-20
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Królestwo Polskie
Italia
średniowieczna kuchnia
kultura śródziemnomorska
Kingdom of Poland
Italy
medieval cuisine
Mediterranean culture
Opis:
The article explores the Mediterranean influences on Polish cuisine in the centuries that followed the adoption of Christianity at the end of the 10th century. This memorable act brought Poland into the circle of Western culture anchored in the Greco-Roman tradition, which also heavily impacted the everyday life of representatives of all strata of Polish society. The author draws attention to the variety of such contact, which includes the journeys of clergymen, diplomatic missions, and trips of young people to universities. Trade and economic exchange, as well as the activity of Italian merchants and craftsmen on the Vistula, also had a strong bearing on the refashioning of the culinary culture. The breakthrough moment was the arrival in Krakow in 1518 of Bona Sforza—who became the wife of the Polish king Sigismund I—and her many courtiers.
W artykule poruszona została kwestia wpływów śródziemnomorskich na kuchnię polską w okresie po przyjęciu pod koniec X wieku chrześcijaństwa. Ten wiekopomny akt wprowadził Polskę w obszar niezwykle bogatej kultury zakotwiczonej w tradycji grecko-rzymskiej, silnie oddziałującej również na życie codzienne przedstawicieli wszystkich warstw polskiego społeczeństwa. Autor zwrócił uwagę na różnorodność tych kontaktów, do których zaliczyć należy podróże duchownych, misje dyplomatyczne oraz wyjazdy młodzieży na studia. Duży wpływ na przemiany w obrębie kultury stołu wywarły też handel i wymiana gospodarcza oraz działalność nad Wisłą włoskich kupców i rzemieślników. Za moment przełomowy należy uznać przybycie do Krakowa w 1518 roku w towarzystwie licznego dworu Bony Sforzy, która została żoną króla polskiego Zygmunta I.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2020, 30, 3; 105-114
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Russification of the penitentiary system in the Kingdom of Poland after the January Uprising in 1863
Rusyfikacja systemu penitencjarnego Królestwa Polskiego po powstaniu styczniowym 1863 r.
Autorzy:
Czołgoszewski, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1627383.pdf
Data publikacji:
2021-09-23
Wydawca:
Fundacja Pedagogium
Tematy:
Królestwo Polskie
powstanie styczniowe
rusyfikacja
system penitencjarny
Kingdom of Poland
January Uprising
Russification
penitentiary system
Opis:
Stłumienie powstania styczniowego 1863 roku spowodowało zaostrzenie represji carskiego zaborcy wobec społeczeństwa Królestwa Polskiego. Nasilenie działań rusyfikacyjnych oprócz wszystkich dziedzin życia społecznego objęło także system penitencjarny. Dzieje tego systemu po utracie autonomii Królestwa, które zaczęto nazywać Krajem Przywiślańskim, jak dotąd są znane jedynie fragmentarycznie. Podstawową barierą do zajmowania się badaniem tego okresu są zachowane źródła archiwalne, które zostały wytworzone w zdecydowanej mierze w języku rosyjskim. Na potrzeby niniejszego artykułu została przeprowadzona analiza najważniejszych elementów stanowiących podstawę ówczesnego systemu penitencjarnego, tj. ustawodawstwa penitencjarnego, organizacji więziennictwa, podstawowych środków oddziaływania penitencjarnego na więźniów oraz personelu więziennego.
The suppression of the January Uprising in 1863 increased the repression of the tsarist invader against the society in the Kingdom of Poland. The intensification of Russification activities, apart from all areas of social life, also included the penitentiary system. The history of this system after the loss of the autonomy of the Kingdom, which came to be called the Vistula Land, is so far known only fragmentarily. The basic barrier to researching this period are the preserved archival sources, which were largely produced in Russian. For the purposes of this article, an analysis of the most important elements constituting the basis of the penitentiary system at that time was conducted, i.e. penitentiary legislation, organization of the prison system, basic means of penitentiary interaction on prisoners and prison staff.
Źródło:
Resocjalizacja Polska; 2021, 21; 147-165
2081-3767
2392-2656
Pojawia się w:
Resocjalizacja Polska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Position and Role of So-called “Mixed Offices” in the Governorate Administration of the Kingdom of Poland after the January Uprising
Autorzy:
Smyk, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619053.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
administration
administrative judiciary
Kingdom of Poland
Russian Empire
administracja
sądownictwo administracyjne
Królestwo Polskie
Cesarstwo Rosyjskie
Opis:
The Russian model of supervision and control of administration was introduced in the Kingdom of Poland concurrently with the reorganisation of the governorate and district administration after the January Uprising. The supervisory functions were taken over by the newly established bodies of the governorate and district administration of individual sectors of ministerial administration, for which the ministers residing in St. Petersburg were the final decisive body. On the other hand, the abolition of the Council of State of the Kingdom of Poland in 1867 entailed the final liquidation of the administrative justice system based on the French model, which had operated on these lands since the times of the Duchy of Warsaw. Its tasks were taken over by so-called “mixed offices” which filled the resulting gap only partially. Unlike administrative courts, these offices formed an integral part of the governorate administration, and their clerical staff as well as the bureaucratic method of operation compromised their judicial independence. Moreover, the procedure for dispute resolution in these offices had the character of an intra-administrative procedure which did not employ the concept of a party, and its discretionary course excluded the possibility of applying the principles of adversarial process, openness to the public or dispositiveness. The peculiarity of “mixed offices” in the Kingdom of Poland, resulting solely from political reasons, was the reduction of their staffing only to the bureaucratic element and full subordination of their substantive and formal side of the proceedings to the governorate authorities. As a result, the judicial activity of “mixed offices” in administrative matters in the Kingdom of Poland was much more dependent on the current policies of the tsarist authorities represented and supervised directly by the governors than in the interior governorates of the Empire. The combination of these factors with the discretionary rules of intra-ministerial proceedings applied in these offices deprived inhabitants of the Kingdom of Poland of a guarantee of impartial defence of their rights and interests in disputes with the administration that was foreign and distrustful to them.
Rosyjski model nadzoru i kontroli administracji został wprowadzony w Królestwie Polskim równocześnie z reorganizacją zarządu gubernialnego i powiatowego po powstaniu styczniowym. Funkcje nadzorcze przejęły nowo utworzone organy administracji gubernialnej i powiatowej poszczególnych pionów resortowych, dla których ostateczną instancją decydującą byli ministrowie rezydujący w Petersburgu. Natomiast zniesienie Rady Stanu Królestwa Polskiego w 1867 r. oznaczało ostateczną likwidację sądownictwa administracyjnego opartego na modelu francuskim, istniejącego na tych ziemiach od czasów Księstwa Warszawskiego. Jego zadania przejęły tzw. urzędy mieszane, wypełniając jedynie częściowo powstałą lukę. W odróżnieniu od sądów administracyjnych urzędy te stanowiły integralną część administracji gubernialnej, a ich urzędniczy skład osobowy oraz biurokratyczny sposób funkcjonowania wykluczał ich niezależność orzeczniczą. Ponadto tryb postępowania w przypadku rozstrzygania kwestii spornych w tych urzędach miał charakter postępowania wewnątrzadministracyjnego, które nie znało pojęcia strony, a jego dyskrecjonalny przebieg wykluczał możliwość stosowania zasady kontradyktoryjności, jawności czy dyspozytywności. Specyfiką „urzędów mieszanych” w Królestwie Polskim, wynikającą wyłącznie z powodów politycznych, było ograniczenie ich składu personalnego jedynie do elementu biurokratycznego oraz pełne podporządkowanie merytorycznej i formalnej strony postępowania ich kolegiów decyzyjnych kontroli władz gubernialnych. W rezultacie działalność orzecznicza „urzędów mieszanych” w sprawach administracyjnych w Królestwie Polskim była zależna w zdecydowanie większym stopniu od aktualnych kierunków polityki władz carskich reprezentowanych i nadzorowanych bezpośrednio przez gubernatorów niż w wewnętrznych guberniach Cesarstwa. Połączenie tych czynników z dyskrecjonalnymi regułami postępowania wewnątrzadministracyjnego, stosowanymi w tych urzędach, pozbawiało mieszkańców Królestwa Polskiego gwarancji bezstronnej obrony ich praw i interesów w sporach z obcą i z założenia nieufną wobec nich administracją.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2019, 28, 1
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słaba płeć? O nauczycielkach domowych w Królestwie Polskim w XIX i początkach XX wieku
Autorzy:
Hajkowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/606961.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
female home teacher
The Kingdom of Poland
gender
emancipation.
nauczycielka domowa
Królestwo Polskie
płeć
emancypacja
Opis:
The development of the emancipation movement in the nineteenth century contributed to taking up employment by the representatives of the fair sex. Being married and having family did not satisfy women's needs and life ambitions. The editors of women's magazines addressed their expectations by providing information about potential professions in which they could find career fulfillment. Working as a home teacher was considered attractive. However, few women realized that it was a difficult profession requiring sacrifice. In a fight for the position, they competed not only with women but also with men.  They had to gain the support of the employers and their families and win the favor of the students. Not infrequently, due to a large number of duties, they postponed plans to start a family or relinquished them, choosing a single life. A small group of them was able to combine work with family responsibilities.
Rozwój ruchu emancypacyjnego w XIX wieku przyczynił się do podejmowania pracy przez przedstawicielki płci pięknej. Posiadanie męża i rodziny nie zaspokajało ich potrzeb i ambicji. Redakcje czasopism kobiecych wychodziły naprzeciw oczekiwaniom kobiet, informując o potencjalnych zawodach, w których mogłyby się realizować. Praca w zawodzie nauczycielki domowej była uznawana za atrakcyjną. Jednak niewiele kobiet zdawało sobie sprawę, że jest to zawód trudny, wymagający poświęcenia. W walce o posadę rywalizowały nie tylko z kobietami, ale również z mężczyznami. Musiały zjednać sobie pracodawców i ich rodziny, zaskarbić względy uczniów. Nierzadko z uwagi na dużą ilość obowiązków odkładały plany o założeniu rodziny na później lub całkiem z nich rezygnowały, wybierając samotne życie. Niewiele z nich potrafiło łączyć pracę z obowiązkami rodzinnymi.
Źródło:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny; 2020, 39, 1
0137-6136
Pojawia się w:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła do badań nad ochronkami jako instytucjami opiekuńczo-wychowawczymi w Królestwie Polskim w XIX i na początku XX wieku
Sources for Research on Orphanages as Educational Care Institutions in the Kingdom of Poland in the 19th and Early 20th Centuries
Autorzy:
Bołdyrew, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/970085.pdf
Data publikacji:
2016-11-04
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
ochronka
działalność opiekuńczo-wychowawcza
źródła
Królestwo Polskie
Orphanage
educational care activity
source
Kingdom of Poland
Opis:
Przedmiotem badań niniejszego artykułu są ochronki i ich miejsce w systemie opiekuńczo-wychowawczym w Królestwie Polskim w dobie zaborów. Były one zakładane początkowo przez towarzystwa dobroczynne, później także przez inne organizacje społeczne, gminy wyznaniowe, zgromadzenia zakonne oraz osoby prywatne. Zdecydowany wzrost liczby ochronek w miastach i na wsiach Królestwa miał miejsce na początku XX wieku. Problem ten nie jest dokładnie zbadany przez historyków i pedagogów, tymczasem zachowało się wiele źródeł, które przekazują informacje na temat okoliczności i zasad zakładania oraz funkcjonowania ochronek. Celem tekstu jest wskazanie najważniejszych grup źródeł historycznych, przydatnych w badaniach nad tym tematem. Są to m.in. materiały archiwalne, zawarte w Archiwum Głównym Akt Dawnych oraz w archiwach państwowych. Ważną kategorią źródłową są monografie polskich społeczników i intelektualistów, propagujące zakładanie placówek opiekuńczo-wychowawczych dla dzieci. Dużą wartość w badaniach nad ochronkami mają źródła epistolograficzne i memuarystyka, tworzone przez założycieli, pracowników i wychowanków ochronek. Wiele informacji na temat działalności ochronek znajduje się w pamiętnikach, dziennikach i wspomnieniach, z których część wydano drukiem, część pozostaje w zasobach archiwalnych. Szczególnie wartościową kategorią źródeł jest czasopiśmiennictwo. Na łamach prasy społeczno-kulturalnej, fachowej, wyznaniowej, kobiecej oraz w codziennych gazetach zamieszczano sprawozdania z działalności konkretnych placówek oraz artykuły na temat znaczenia ochronek w modernizacji systemu opieki i wychowania oraz stosowanych w nich metodach i formach pracy.
The subject of this article are orphanages and their place in the educational care system of the Kingdom of Poland at the time of the Partitions. Initially, they were established by charities, but later also by other social organisations, religious communities, congregations and individuals. A great increase in the number of orphanages in towns and villages of the Kingdom took place in early 20th century. This issue has not been thoroughly investigated by historians and educationists, and at the same time, numerous sources were preserved which convey information on the circumstances and principles of the establishing and functioning of orphanages. The aim of this article is to indicate the most important groups of historical sources, which could be useful in research into this topic. They include archival materials collected in the Central Archives of Historical Records and in state archives. An important source category are the monographs of Polish social activists and intellectuals which propagated the need to establish educational care facilities for children. Epistolographic sources and memoirs written by founders, employees and children raised in orphanages also present high value for research into this topic. A lot of information concerning the operation of orphanages is found in journals, diaries and memoirs, of which some were published and some still remain in archival records. A particularly valuable category of sources is the periodical press. Social and cultural, professional, religious periodicals, women’s press and daily newspapers included reports from specific institutions as well as articles on the importance of orphanages in the modernisation of the system of educational care and on the methods and forms of work applied there.
Źródło:
Studia Paedagogica Ignatiana; 2016, 19, 2; 271-289
2450-5358
2450-5366
Pojawia się w:
Studia Paedagogica Ignatiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojskowa i cywilna transportowa służba wodna w Królestwie Polskim po 1831 roku
Military and civil water transport service in the Kingdom of Poland since 1831
Autorzy:
Rutkowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/196660.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
transportowa służba wodna
Królestwo Polskie
XIX wiek
water transport service
Kingdom of Poland
nineteenth century
Opis:
Artykuł analizuje funkcjonowanie w Królestwie Polskim po 1831 roku zarówno wojskowej, jak i cywilnej wodnej służby transportowej. Przedstawiono działalność rosyjskiego Ekipaża Gwardii (Gwardiejskowo Ekipaża) w okresie 1831/1832 i w latach 1863/64 oraz skład tzw. flotylli warszawskiej, patrolującej Wisłę w czasie powstania styczniowego. Innym opisanym aspektem działań rosyjskiej służby wodnej były kontrola i zarządzanie strategicznymi mostami, prowadzącymi do cytadel. Analiza cywilnego aspektu nadzoru wodnego Królestwa ogniskuje się natomiast na Nadbrzeżnej Służbie Wiślańskiej / Służbie Spławu Rzeki Wisły z 1837 roku oraz Służbie Wytycznej z okresu 1858/1865.
The article analyzes functioning in Kingdom of Poland, both military and civilian, water transport services since 1831. Some important activities of Russian Guard Equipage (Gvardiejskij Ekipaz) during period of 1831/1832 year and in years 1863 to 1864 were deliberated, as well as so-called. ”Flotilla of Warsaw”, patrolling Vistula river during January Uprising. Another described aspect of the activities of Russian water services was the control and management of some strategic bridges leading to tsarist citadels located in Poland. Analysis of the civil aspect of water transport surveillance in the Kingdom focuses on Banks of Vistula Service / Service of the Vistula River Rafting (dated as of 1837) and the Guidelining Service, erected between 1858 and 1865.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska; 2015, 87; 33-47
0209-3324
2450-1549
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poland as the Bastion of Christianity and the Issue of a Union with the Orthodox Church
Polska jako przedmurze chrześcijaństwa i kwestia unii z Kościołem prawosławnym
Autorzy:
Smołucha, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057960.pdf
Data publikacji:
2022-03-30
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Kingdom of Poland
Hungary
Turkey
bastion of Christianity
the Crusades
Królestwo Polskie
Węgry
Turcja
przedmurze
chrześcijaństwa
krucjaty
Opis:
When the Ottoman Turks began their conquest of further Balkan countries in the second half of the 14th century, they were opposed by Hungary, which came to known as the bastion of Christianity. The article analyses subsequent events of the 15th and 16th centuries when the term was first applied to the Kingdom of Poland. Poland’s greatest involvement in the war against the Muslims was during the reign of Ladislaus III of Hungary, who died in 1444 at the Battle of Varna. Under his successor, Kazimierz Jagiellończyk, Poland managed to avoid military conflict with Turkey, though it waged constant war with their allies, the Tatars. The first Turkish invasions of Poland followed the defeat in Bukovina in the autumn of 1497. In the ensuing decades, Poland was forced to renew truces with Turkey every few years, which drained the state’s coffers yet failed to protect it from the devastating Tartar invasions. After the fall of Hungary at the Battle of Mohács in 1526, Poland found itself on the front line, exposed to direct attack by the armies of the Padishah. The Holy See joined the defense against the Islamic threat, hoping to convince the Grand Duchy of Moscow to go to war with Turkey. Papal diplomacy was also centered on the followers of the Orthodox Church living within the borders of the Republic, which resulted in the Union of Brest in 1596.
Gdy w drugiej połowie XIV w. Turcy osmańscy rozpoczęli podbój kolejnych krajów na Bałkanach, przeciwstawiły im się Węgry, które z czasem zaczęto nazywać przedmurzem chrześcijaństwa. Artykuł analizuje późniejsze wydarzenia z XV i XVI w., które zdecydowały o tym, że określenia tego zaczęto używać także w stosunku do Królestwa Polskiego. Momentem największego zaangażowania się Polski w wojnę z muzułmanami były rządy Władysława III na Węgrzech, który zginął w 1444 r. pod Warną. Choć za jego następcy Kazimierza Jagiellończyka Polska unikała konfrontacji z Turcją, to prowadziła ciągłą wojnę z jej sojusznikami, Tatarami. Pierwsze najazdy tureckie na ziemie polskie nastąpiły po klęsce bukowińskiej jesienią 1497 r. W następnych dziesięcioleciach Polska zmuszona była odnawiać co kilka lat z Turcją rozejmy, co wiązało się z dużymi wydatkami z kasy państwowej, ale nie zabezpieczało przed niszczącymi najazdami Tatarów. Po upadku Węgier po bitwie pod Mohaczem w 1526 r. Polska stała się krajem frontowym narażonym na bezpośredni atak wojsk padyszacha. W obronę przed zagrożeniem islamskim włączyła się Stolica Apostolska, która widziała dużą szansę w pozyskaniu do idei wojny z Turcją Wielkiego Księstwa Moskiewskiego. Dyplomacja papieska swoje wysiłki koncentrowała również na wyznawcach Kościoła prawosławnego żyjących w granicach Rzeczypospolitej, co zaowocowało zawarciem w 1596 r. unii kościelnej w Brześciu.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2022, 36, 1; 35-50
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nauczanie historii prawa polskiego na Uniwersytecie Warszawskim w trzeciej dekadzie XIX wieku z perspektywy notatek studenckich
The teaching of Polish legal history at Warsaw University in the third decade of XIXth century from the perspective on students’ notes
Autorzy:
Kania, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/697638.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
Polish legal history
Kingdom of Poland
Warsaw University
legal education
history of the 19th century
jurisprudence
Opis:
In the past, in the same way as it occurs at present, the importance of legal history disciplines was questioned. They were often considered to be useless for lawyers. An interesting example is the situation in the Kingdom of Poland during the first three decades of the 19th century. The aim of the article is to present the role which the Polish Legal History played as part of the education of lawyers at Warsaw University in that period. The study was carried out on the basis of an analysis of manuscripts of the then students’ notes. The lectures were given by Prof. Jan Wincenty Bandtkie.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2017, 15, 2; 105-119
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epuracja urzędników w powstaniu listopadowym
Autorzy:
Gałędek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602456.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Urzędnicy
powstanie listopadowe
administracja
czystka
Królestwo Polskie
Officials
November Uprising
administration
purge
Kingdom of Poland
Opis:
Artykuł poświęcony jest problemowi tzw. epuracji kadr urzędniczych Królestwa Polskiego w powstaniu listopadowym (1830–1831) i koncentruje się na inicjatywie rządu powstańczego w tym zakresie na tle dynamicznie zmieniającej się sytuacji politycznej. Analizą objęta została kwestia motywów i uwarunkowań całej akcji, jej przebieg oraz skutki. The article deals with the problem of the so-called epuration of officials of the Kingdom of Poland during the November Uprising (1830–1831), and focuses on the initiatives of the insurgent government undertaken towards this end, set against the background of dynamically changing political circumstances. An analysis includes also the question of motives and circumstances of the whole action, together with its course and results.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2017, 124, 3
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z Krzyżakami przeciw królowi Polski w 1388 roku. Umowa wielkopolskich panów z Zakonem Krzyżackim w sprawie pomocy zbrojnej przeciwko Władysławowi Jagielle i jej sygnatariusze
With Teutonic Knights against the king of Poland in 1388. The agreement of Great Poland lords with the Teutonic Order concerning military aid against Władysław Jagiełło and its signatories
Autorzy:
Szybkowski, Sobiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763513.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Królestwo Polskie
Zakon Krzyżacki
Władysław Jagiełło
zdrada
możnowładztwo
Kingdom of Poland
Teutonic Order
treason
barons
Opis:
18 VI 1388 r. w Malborku kilku wielkopolskich panów zawarło układ z wielkim mistrzem zakonu krzyżackiego Konradem Zöllnerem von Rotenstein w sprawie udzielenia mu pomocy zbrojnej przeciwko królowi Polski Władysławowi Jagielle, polegającej m.in. na udostępnieniu Krzyżakom na ich każde życzenie należących do nich „zamków”. W artykule dokonujemy identyfikacji owych wielkopolskich panów, przedstawiamy również hipotezy dotyczące pobudek, które doprowadziły ich do popełnienia zdrady wobec polskiego monarchy. W aneksie zostały również opublikowane dwa źródła: wspomniany dokument z 18 VI 1388 r. oraz dokumenty Wierzbięty ze Smogulca z 29 VII 1390 i 25 VII 1391 r.
On 18 June 1388 in Malbork a number of lords from Great Poland signed a treaty with the Grand Master of the Teutonic Order Konrad Zöllner von Rotenstein concerning supplying him with military aid against Władysław Jagiełło, the king of Poland, which would include, among other things, allowing the Order to use the “castles” belonging to them whenever they needed. The paper identifies those lords and puts forward a hypothesis concerning the motifs which led them to the betrayal of the Polish monarch. In the appendix two sources are published: the document of 18 June 1388 and the documents of Wierzbięta of Smogulec dated 29 July 1390 and 25 July 1391.
Źródło:
Roczniki Historyczne; 2023, 89; 21-49
0324-8585
Pojawia się w:
Roczniki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Investigating the Position of Customs District Chief in the Kingdom of Poland in the Early 1850s
Instytucja naczelnika okręgu celnego w Królestwie Polskim na początku lat 50. XIX w.
Autorzy:
Latawiec, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348254.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Kingdom of Poland
Russian Empire
customs administration
clerk
Królestwo Polskie
Imperium Rosyjskie
administracja celna
urzędnik
Opis:
The way in which customs district chiefs functioned in the Kingdom of Poland in the early 1850 has not received much attention so far, either among traditional historians or researchers of administrative structures. The position of customs district chief was one of the most important posts in the customs administration of the Russian Empire. Clerks employed on this position were supervisors of institutions and structures of border guards operating on the border of the Romanov monarchy. Customs district chief would execute all the orders from the Foreign Trade Department of the Ministry of Finance as well as from other central administrative structures of the Russian state at that time. The present article took under close scrutiny archival and printed sources to arrive at the delineation of competences of customs district chiefs as introduced in the Kingdom of Poland in January 1851. Their rights and obligations, even though specified by a separate customs act prepared for the Kingdom of Poland, were identical with competences of clerks of the same kind operating in other parts of the Russian Empire. The findings of the study largely expand the state of knowledge on the operation of Russian administrative structures in the second half of the 19th century in the Kingdom of Poland, one of the provinces of the Romanov absolute monarchy.
Kwestia funkcjonowania naczelników okręgów celnych w Królestwie Polskim na początku lat 50. XIX w. jak dotąd nie cieszyła się zbytnio zainteresowaniem wśród klasycznych historyków i historyków ustroju administracyjnego. Stanowisko naczelnika okręgu celnego należało do najważniejszych etatów istniejących w administracji celnej na terenie Imperium Rosyjskiego. Urzędnicy zatrudnieni na tym etacie pełnili funkcję nadzorczą w stosunku do urzędów i struktur straży granicznej działających na granicy monarchii Romanowów. Naczelnik okręgu celnego wykonywał wszystkie zarządzenia Departamentu Handlu Zewnętrznego Ministerstwa Finansów, jak również przesyłane z innych centralnych organów administracyjnych ówczesnej Rosji. Na podstawie źródeł archiwalnych i drukowanych dokonano analizy zakresu kompetencji naczelników okręgów celnych wprowadzonych na terenie Królestwa Polskiego w styczniu 1851 r. Ich prawa i obowiązki, chociaż zostały określone przez odrębną ustawę celną opracowaną dla Królestwa Polskiego, były tożsame z kompetencjami analogicznych urzędników działających w innych częściach Imperium Rosyjskiego. Uzyskane wyniki badań znacznie poszerzają wiedzę o funkcjonowaniu rosyjskich struktur administracyjnych w drugiej połowie XIX w. na terenie Królestwa Polskiego, jednej z prowincji ówczesnej monarchii absolutnej Romanowów.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2022, 31, 2; 145-167
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legitymacje szlachectwa na ziemiach polskich pod zaborami
Noble legitimization in Polish lands under partition
Autorzy:
Nowak, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40034467.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
szlachta polska
zabory
legitymacja szlachectwa
Galicja
Krolestwo Polskie
Księstwo Warszawskie
Heroldia Krolestwa Polskiego
zabór pruski
Polish nobility
partitions
nobility card
Galicia
Kingdom of Poland
Duchy of Warsaw
Heraldic Office of the Kingdom of Poland
Prussian partition
Opis:
Artykuł omawia procedury legitymizacji szlachectwa na ziemiach polskich w zaborach: austriackim, pruskim i rosyjskim. W Rzeczpospolitej procesy legitymizacji opierały się na sądowych „naganach szlachectwa”, w których głównym dowodem były zeznania świadków. Po rozbiorach Polski procedury zostały sformalizowane, a w poszczególnych zaborach utworzono urzędy heroldii. W zaborze pruskim legitymacja szlachectwa miała głównie charakter ekonomiczny: umożliwiała dostęp do hipoteki i zwolnienie z długiej służby wojskowej. Mimo to proces był niechętnie przyjmowany przez szlachtę ze względu na silne tendencje germanizacyjne. W zaborze austriackim szlachta była dzielona na magnatów i rycerzy, a legitymacje miały na celu integrację z systemem austriackim. W zaborze rosyjskim procedury były najbardziej chaotyczne i skomplikowane, co prowadziło do licznych fałszerstw. W Królestwie Polskim działała Heroldia, która od 1836 r. prowadziła postępowania potwierdzające przynależność do stanu szlacheckiego. Procesy te były mniej restrykcyjne niż w zaborze rosyjskim, a szlachta mogła legitymować się do 1861 r., kiedy to Heroldia Królestwa Polskiego została zlikwidowana.
The article discusses the procedures for legitimizing nobility in Polish lands under the Austrian, Prussian, and Russian partitions. In the Polish-Lithuanian Commonwealth, the processes of legitimization were based on court “noble reputation trials,” where the primary evidence consisted of witness testimonies. After the partitions of Poland, these procedures were formalized, and heraldic offices were established in each partition. In the Prussian partition, noble legitimization was mainly economic in nature: it granted access to mortgages and exemption from long military service. However, the process was met with resistance by the nobility due to strong Germanization tendencies. In the Austrian partition, the nobility was divided into magnates and knights, and legitimization aimed to integrate them into the Austrian system. In the Russian partition, the procedures were the most chaotic and complicated, leading to numerous forgeries. In the Kingdom of Poland, the Heraldic Office operated, which from 1836 conducted proceedings confirming noble status. These processes were less restrictive than in the Russian partition, and the nobility could legitimize themselves until 1861, when the Heraldic Office of the Kingdom of Poland was abolished.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2023, XXVI, 26; 167-185
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Materiały do dziejów Korpusu Litewskiego (1818–1830) w Rosyjskiej Bibliotece Narodowej w Petersburgu
Source materials for history of Separate Lithuanian Corps (1818–1830) in National Library of Russia in St. Petersburg
Autorzy:
Kulik, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474807.pdf
Data publikacji:
2018-10-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Korpus Litewski,
Królestwo Polskie,
Litwa,
rozkaz,
armia
Separate Lithuanian Corps,
Kingdom of Poland,
Lithuania,
orders,
army
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2018, 25; 125-132
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rekruci z powiatu radzyńskiego w armii rosyjskiej podczas I wojny światowej w świetle akt Sądu Okręgowego w Białej Podlaskiej z lat 1919-1931
Recruits from the Radzyń poviat in the Russian army during the First World War in the light of the files of the District Court in Biała Podlaska from 1919-1931
Autorzy:
Bosko, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564121.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
sąd
żołnierze
Królestwo Polskie
Imperium Rosyjskie
niepodległość
Radzyń
court
soldiers
Kingdom of Poland
Russian Empire
independence
Opis:
Powstały artykuł wraz z rejestrem poborowych pochodzących z powiatu radzyńskiego jest owocem długiej kwerendy archiwalnej mającej na celu próbę prześledzenia losów rekrutów wcielonych do armii carskiej, pochodzących z ww. powiatu. Pracę rozpoczyna nakreślenie sytuacji politycznej, ukazanie nastrojów politycznych oraz dziejowych tak zaborców jak ludności polskiej- ich reakcji na kierowane odezwy. Ciąg dalszy tworzy analiza materiału aktowego tworzącego poszczególne jednostki, ukazanie istoty prowadzonych spraw sądowych, wskazanie podstaw prawnych, by na końcu wykorzystać protokół badania świadków – wówczas narzędzie niezbędne do uznania przez sąd za zmarłego – dziś zdawkowe, lecz rzeczowe źródło historyczne. Relacje świadków składane bowiem pod przysięgą sprawiają wrażenie niezwykle wiarygodnych oraz bezstronnych. Same relacje wydają się być zbyt skromne do spasania wspomnień – tworzą natomiast swoisty „plan ramowy” służby rekruta od momentu poboru do poniesionej śmierci, bądź faktu zaginięcia w toku działań wojennych. Ukazane w niniejszej pracy fakty mają szczególny wydźwięk w momencie setnej rocznicy odzyskania niepodległości Polski, zaś rejestr jest rodzajem hołdu oddanego dla żołnierzy z powiatu radzyńskiego walczących pod „obcym sztandarem”, którzy „w szeregach rosyjskich walczyli... ale tylko dla Polski!".
The article contains conscripts’ records coming from Radzyń district, is the fruit of a long query archive, which aim was to follow the fate the cadets from Imperial Russian Army. The cadets, who were drafted to the army from this district. The thesis starts with outlining of the political situation in the country and showing the political moods, which were appearing among polish citizens as well as among the partitioning powers. The continuation is the analysis of the law acts material which created individual units, showing the essence of court cases and the basics of the law occurring in court cases. Finally, there will be used witness study protocols, which were necessary in recognition of somebody’s death in the past but now are reliable historical source. The testimony under oath is seem to be sincere and impartial. The relations themselves are too modest to write up all memories - they create a kind of a “framework plan” of the recruit’s service from the moment of recruitment till the death. The facts shown in this article has enormous importance in the 100 anniversary of regaining Poland independence. This article is a kind of the tribute to the soldiers from Radzyń district, who were forced to fight under the Russian flag but by whole their hearts they did it for their fatherland.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2018, 16, 2; 357-379
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność ruchów anarchistycznych w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX stulecia
The activity of anarchist movements in the Kingdom of Poland at the turn of the 19th and 20th centuries
Autorzy:
Potkański, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/556953.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
anarchism
terrorism
Kingdom of Poland
1905 revolution
Okhrana
anarchizm
terroryzm
Królestwo Polskie
rewolucja 1905 roku
Ochrana
Opis:
In the second half of the 19th century, alongside Marxism dominating the left, anarchist ideas also started to be disseminated in Europe. In the Russian Empire, industrial transformations activated anarchist and anti-system forces (such as those involved in Narodnaya Volya) invoking the universal freedom of people, who were entangled in a new slavery based on socio-economic factors in an era of aggressive capitalism. Around 1903, various anarchist organisations became more active in the borderland of the Kingdom of Poland and western Russia, mainly in Białystok Voivodeship. Large numbers of supporters of workers’ parties joined extremist organisations such as Chernoe Znamia or Beznachalie. The period of revolutionary upheaval started in 1905 was conducive to the development of anarchist organisations in the Kingdom of Poland, especially in large cities, such as Warsaw and Łódź. Members of the Workers’ Conspiracy, the International, and the Group of Revolutionary Avengers carried out armed assassinations of members of the tsarist authorities as well as the local bourgeoisie. Their activities were brutally suppressed by the police and Okhrana agents.
W Europie, obok dominującego w ujęciu lewicowym marksizmu, w drugiej połowie XIX w. zaczęto propagować również koncepcje anarchistyczne. W Cesarstwie Rosyjskim przeobrażenia industrialne doprowadziły do uaktywnienia sił anarchistycznych i antysystemowych działających m.in. w Narodnej Woli i odwołujących się do powszechnej wolności ludzi uwikłanych w nowe zniewolenie, mające podłoże społeczno-gospodarcze w epoce agresywnego kapitalizmu. Około 1903 r. uaktywniły się różne formacje anarchistyczne na pograniczu Królestwa Polskiego i zachodniej części Rosji, głównie na Białostocczyźnie. Zwolennicy partii robotniczych masowo przechodzili do skrajnych formacji: Czernoje Znamja i Beznaczalije. Okres wrzenia rewolucyjnego od 1905 r. sprzyjał rozwojowi formacji anarchistycznych na terenie Królestwa Polskiego, a zwłaszcza w dużych miastach, takich jak Warszawa i Łódź. Członkowie Zmowy Robotniczej, Internacjonału oraz Rewolucjonistów-Mścicieli dokonywali zamachów zbrojnych na przedstawicieli nie tylko carskich władz, ale także miejscowej burżuazji. Ich działalność została brutalnie zdławiona przez policję oraz funkcjonariuszy Ochrany.
Źródło:
Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka; 2014, 4; 99-113
1899-6264
2451-0718
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Water canal system in projects, activities and reports of Polish authorities in the 1830s-1860s.
Autorzy:
Rutkowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/197659.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
water canal system
Kingdom of Poland
19th century
system kanałów wodnych
Królestwo Polskie
wiek XIX
Opis:
The aim of this article is to present the endeavours undertaken in the 19th century by diverse governing bodies to build or (rebuild) and eventually improve the Polish water canal system. These activities concerned commissions from the Second Council of State, the Administrative Council, the Third Council of State and, inevitably, the Board of Land and Water Communications/Board of the 13th District of Communications, among others. In addition, some of the general state reports, especially those focusing on water transport issues, are analysed in this article. All of the researched matters deal with the following canals: Augustów, Windawa, Brudnów and Wisła-Narew.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska; 2017, 94; 211-227
0209-3324
2450-1549
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postępowanie o ubezwłasnowolnienie całkowite w świetle przepisów Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego
Absolute incapacitation procedure in the light of the Civil Code of the Kingdom of Poland
Autorzy:
Wiśniewska-Jóźwiak, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/532838.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
incapacitation
absolute incapacitation
court practice in the Kingdom of Poland
Civil Code of the Kingdom of Poland
Napoleonic Code
family council
ubezwłasnowolnienie
ubezwłasnowolnienie całkowite
praktyka sądowa Królestwa Polskiego
Kodeks Cywilny Królestwa Polskiego
Kodeks Napoleona
rada familijna
Opis:
The rules contained in the Civil Code of the Kingdom of Poland concerning incapacitation were based on Napoleonic law. Reservation of the court procedure for the application of this institution of law and limitation of the role of the family council solely to the function of an opinion provider aimed at the protection of personal and property interests of the person to be incapacitated. Moreover, it also protected the interests of the closest kin of such a person. Making it possible to resort to this institution in the case of the emancipated and non-emancipated minors in the Civil Code, in the opposition to the principles of the Napoleonic Code, seems by all means justified. The good of not only an incapacitated emancipated person but also of a non-emancipated person aff ected with disability requires protection, which incapacitation served.
Przepisy KCKP dotyczące ubezwłasnowolnienia zostały sformułowane na wzór przyjętych w kodyfikacji napoleońskiej. Zastrzeżenie drogi sądowej dla stosowania tej instytucji prawnej oraz ograniczenie roli rady familijnej tylko do funkcji opiniodawczej miało na celu ochronę interesów osobistych i majątkowych osoby w stosunku, do której miało być orzeczone ubezwłasnowolnienie. Poza tym chroniło również interesy najbliższej rodziny tej osoby. Przyznanie w KCKP, w przeciwieństwie do zasad uregulowanych w KN, możliwości zastosowania tej instytucji do małoletnich usamowolnionych i nieusamowolnionych wydaje się ze wszech miar uzasadnione. Nie tylko dobro ograniczonej osoby usamowolnionej, ale również nieusamowolnionej, dotkniętej niesprawnością wymagało ochrony, czemu służyć mogło właśnie ubezwłasnowolnienie.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2015, 18; 91-106
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Defender of the Marriage Bond in Secular Matrimonial Law in the Kingdom of Poland in the 19th Century
Autorzy:
Zarzycki, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618685.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
defender of the marriage bond
divorce
marriage annulment
legal separation of marriage
the Kingdom of Poland
the Civil Code of the Kingdom of Poland
obrońca węzła małżeńskiego
rozwód
unieważnienie małżeństwa
separacja prawna małżeństwa
Królestwo Polskie
Kodeks Cywilny Królestwa Polskiego
Opis:
It was not until 1741, during the pontificate of Pope Benedict XIV, that the office of defender of the bond (defensor vinculi or defensor matrimonium) appeared in church matrimonial law. Next it was applied both to the matrimonial secular codifications in some European countries, as well as to partitioning legislation in our country. Until 1825, during the times of the Duchy of Warsaw and the Kingdom of Poland, in matrimonial cases there was applied the French legislation (the Napoleonic Code) which was of a highly secular character, and did not provide for the office of defender of the bond. Polish conservative factions, mainly the clergy of the Catholic Church, did not like such a state of affairs. There were postulated changes to matrimonial law regulations towards the confessional character, as well as implementation of the office of defender of the bond – following the ABGB pattern of 1811 in the Habsburg Monarchy – taking into account the domestic demands. The first attempts at reforms in this regard (1817–1818) ended in failure. Subsequent changes in marriage law, in the Kingdom of Poland, were implemented in 1825 under the name of the Civil Code of the Polish Kingdom. The Code would have allowed a defender of the bond to appear before a court in such cases as divorce, termination of marriage, or legal separation (“divorce from bed-and-board”). Such a state of affairs was still not appreciated by the Catholic clergy who ultimately led to the adoption of a new marriage law in 1836. New law was of a highly confessional character and referred to jurisdictions and laws of individual religious organizations. These provisions, as amended, were in force in Poland (in the former Kingdom of Poland) until 31 December 1945. 
Urząd obrońcy węzła małżeńskiego (defensor vinculi lub defensor matrimonium) pojawił się w małżeńskim prawie kościelnym dopiero w 1741 r. za pontyfikatu papieża Benedykta XIV. Później został recypowany do świeckich kodyfikacji małżeńskich w niektórych państwach europejskich, także w niektórych ustawodawstwach zaborczych na terenie naszego kraju. W czasach Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego do 1825 r. w sprawach małżeńskich obowiązywało ustawodawstwo francuskie (Kodeks Napoleona), które miało rodowód wybitnie świecki i nie przewidywało instytucji obrońcy węzła małżeńskiego. Taki stan rzeczy nie podobał się polskim ugrupowaniom konserwatywnym, głównie duchowieństwu Kościoła katolickiego. Postulowano zmienić przepisy prawa małżeńskiego w kierunku konfesyjnym i wprowadzić instytucję obrońcy węzła małżeńskiego, za wzorcem ABGB z 1811 r. w Monarchii Habsburskiej, przy uwzględnieniu własnych rodzimych postulatów. Pierwsze próby reform w tym zakresie (1817–1818) zakończyły się fiaskiem. Kolejne zmiany prawa małżeńskiego w Królestwie Polskim udało się wprowadzić w 1825 r. pod nazwą Kodeks Cywilny Królestwa Polskiego. Kodeks ten przewidywał udział obrońcy węzła małżeńskiego w takich sądowych sprawach małżeńskich, jak rozwód, unieważnienie małżeństwa czy separacja (zwana „rozłączeniem co do stołu i łoża”). Taki stan rzeczy nadal nie podobał się duchowieństwu katolickiemu, które doprowadziło ostatecznie do uchwalenia nowego prawa małżeńskiego w 1836 r. Nowe prawo miało charakter wybitnie konfesyjny i odsyłało do jurysdykcji i praw poszczególnych związków wyznaniowych. Przepisy te, ze zmianami, obowiązywały w Polsce, na terenie byłego Królestwa Polskiego, aż do 31 grudnia 1945 r.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O sposobach udostępniania zawartości ksiąg metryk królewskich
On the Manner of Providing Access to the Contents of the Books of the Royal Metrica
Autorzy:
Łopatecki, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1913058.pdf
Data publikacji:
2021-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
Sigismund III Vasa
royal chancery
royal metrica
Kingdom of Sweden
Kingdom of Poland
Grand Duchy of Lithuania
source editing
digitalization of primary sources
Opis:
The discussion article provides an analysis of a book recently published by Wojciech Krawczuk entitled Records and Regesta of the German Expedition of the Royal Swedish Chancery of King Sigismund III of the Years 1597–1600. The book contains a source edition of the minutes of the royal chancery of Sigismund III Vasa, King of Poland, Grand Duke of Lithuania (1587–1632), and King of Sweden (he retained power in 1592–1599), written around 1600, which has been supplemented by extensive regesta prepared by the editor. This discussion article evaluates this form of providing access to the contents of primary sources against the background of similar source editions consisting of records created by other royal chanceries, namely the chancery of the Kingdom of Poland, the chancery of the Grand Duchy of Lithuania and the chancery of the dukes of Mazovia. It is noteworthy that increasingly more archival materials are made available online through the websites of various archives and other institutions that preserve historical documents. In view of the growing trend to digitalize primary sources and make them available online, the idea of publishing complete source editions including full source texts, which began at the beginning of the twentieth century, seems unjustified nowadays. Currently, the solution proposed by Wojciech Krawczuk, based on the publication of regesta, appears to be the most favourable. Perhaps it would be appropriate to link the published regesta even more closely to the digitized archival materials by providing each one of them with a link or QR code that would refer to the website hosting the relevant digitalized source. The content of the documents included in the reviewed book differs significantly from the content of the records created by the chanceries of the Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania. Swedish documents are dominated by current affairs, primarily concerning military and diplomatic issues, and include much fewer normative acts, such as appointments to offices and bestowals of landed property.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2021, 86, 3; 139-158
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcje kontrolne parlamentów na ziemiach polskich w początkach XIX w.
The control functions of Polish parliaments in the early nineteenth century
Autorzy:
Pilarczyk, Piotr Miłosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/697606.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
Duchy of Warsaw
Kingdom of Poland
Republic of Cracow
the legislative
the executive
control
parliamentary accountability
constitutional responsibility
Opis:
One of the aspects of the principle of separation of powers in the state is control of the executive by the legislature. As regards the Polish lands in the early nineteenth century, we can speak about Polish parliamentarism only in the Duchy of Warsaw, the Kingdom of Poland and the Republic of Cracow. Although these states did not recognize the principle of parliamentary accountability, their parliaments voiced criticism of the authorities and there occurred the problem of controlling the executive. Parliament of the Duchy of Warsaw tried to usurp this right itself. Parliament of the Kingdom of Poland claimed the right to charge a civil officer of the government with crimes committed while in office. In that state the ability to control emerged during the November Uprising. In the Republic of Cracow all attempts at obtaining the right of control encountered the objection on the part of three supervising neighbours (Russia, Prussia, and Austria).  
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2016, 14, 2; 143-158
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postulat usunięcia terminu obyczajność z Kodeksu karnego
The Demand to Remove the Term Obyczajność from the Penal Code
Autorzy:
Piosik, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1787887.pdf
Data publikacji:
2021-09-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
obyczajność
propriety
update
Penal Code
archaism
Penal Code of the Kingdom of Poland
Austrian penal code of 1852
Opis:
In my article, I formulate and describe the demand to remove the term obyczajność (propriety) from the Penal Code. In the course of the analysis, I will attempt to prove that its presence in the Act is an example of cultivating a terminological tradition that dates back to the partitions period and was started for a reason that is currently outdated – the general language was insufficient to describe sexual crimes. I also show that due to the discrepancy between the general and legal language, the use of the term obyczajność may mislead a non-professional interpreter of a legal text. The text concludes with a more precise description of the titular demand, i.e. a proposal to change the title of Chapter 25 of the Penal Code.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2021, 28, 1; 123-142
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ad annos discretionis. Dorastanie w miastach późnośredniowiecznej Polski
Ad annos discretionis. Growing Up in Towns and Cities of Late Medieval Poland
Autorzy:
Bartoszewicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763582.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
coming of age
adolescence
town
late Middle Ages
Kingdom of Poland
pełnoletność
dorastanie
miasto
późne średniowiecze
Królestwo Polskie
Opis:
Celem artykułu jest analiza zagadnień związanych z postrzeganiem granicy pełnoletności w miastach polskich w XV i pierwszych dekadach XVI w. Osiągnięcie pełnoletności, czyli lat sprawnych (anni discretionis) było regulowane prawem, a termin ten występuje regularnie w rejestrach sądów miejskich i sądów wyższych prawa niemieckiego. Analiza materiału źródłowego umożliwia zatem odpowiedź na pytanie, jak wyglądał w praktyce proces wchodzenia w pełnoletność, jakie wiązały się z tym prawa i obowiązki oraz pozwala zaobserwować różnice i podobieństwa w sposobie traktowania dorastających dziewcząt i chłopców.
The article aims to analyse issues related to the perception of the age of majority in Polish towns in the fifteenth and first decades of the sixteenth century. Attaining the age of majority, i.e. the age of discretion (Latin: anni discretionis) was regulated by law, and the term appears regularly in the registers of municipal courts and higher courts of German law. Therefore, the analysis of the source material makes it possible to reconstruct the process of coming of age together with the rights and obligations related to it and allows us to observe differences and similarities in treating adolescent girls and boys.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 3; 467-492
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrukcja dla strażników więziennych z 4/16 marca 1853 r. w świetle akt Komisji Wojewódzkiej i Rządu Gubernialnego Płockiego
Instruction for prison guards from 4/16 march 1853 in the light of the files of the Provincial Commission and Płock Governorate Government
Autorzy:
Bieda, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595972.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
history of prisons, Kingdom of Poland, legal history, penitentiary system
historia więziennictwa, Królestwo Polskie, historia prawa, system penitencjarny
Opis:
Background: The subject of the study was an analysis of the provisions issued on 4/16 March 1853 Instruction for prison guards regulating the procedure of admission to service, the scope of prison guards’s duties, and their disciplinary responsibility. This issue remained on the margins of researchers’ interests and has not have a significant study, particularly in the field of analysing sources. Research purpose: The aim of the research was not only to assess the legal regulations themselves, but above all to try to answer the question of how these provisions worked in practice. Whether their introduction had the intended effect in terms of improving the state of the prison service, as well as the better organization and functioning of prisons. For this purpose, archival material was used that was collected in the State Archives in Płock in the team of the Provincial Commission and the Government of Płock Governorate. Methods: A dogmatic and historical method was used on the article, which justifies the nature of historical and legal research in general. Conclusions: The provisions setting the basic qualifying requirements for prison guard candidate should be assessed positively, as well as the introduction of a probation period, which allowed the prison administration to verify the suitability of the candidate for the profession in practice. The question is whether the new Instruction changed the character of the prison guards significantly. It seems that the answer is no, which was mainly due to the lack of appropriate staff willing to work. And despite the regulations introduced, drunkenness among guards and the lack of proper super-vision over prisoners was still a huge problem. On the other hand, when assessing the provisions of the Instruction regulating the duties of prison guards, it seems that from the very beginning, extremely meticulous, even casuistic provisions did not have a chance to be implemented in practice. Prison supervisors commonly reported the problem of enforcing even the basic obligations arising from existing regulations on the prison guards.Undoubtedly, the provisions regarding disciplinary liability were most fully implemented. The sources analyzed demonstrate that prison supervisors generally orientated themselves to these regulations and referred to them in disciplinary proceedings.
 Przedmiot badań: Przedmiotem badań była analiza przepisów wydanej w dniu 4/16 marca 1853 r. Instrukcji dla strażników więziennych regulującej procedurę przyjęcia do służby, zakres obowiązków strażników więziennych i ich odpowiedzialność dyscyplinarną. Zagadnienie to pozostawało na marginesie zainteresowań badaczy i nie doczekało się istotnego opracowania, w szczególności w zakresie analizy źródłowej. Cel badawczy: Celem badań była nie tylko ocena samych regulacji prawnych, ale przede wszystkim próba odpowiedzi na pytanie, jak te przepisy funkcjonowały w praktyce. Czy ich wprowadzenie odniosło zamierzony skutek w zakresie poprawy stanu służby więziennej, a także lepszej organizacji i funkcjonowania zakładów karnych. W tym celu wykorzystano materiał archiwalny zgromadzony w Archiwum Państwowym w Płocku w zespole Komisji Wojewódzkiej i Rządu Gubernialnego Płockiego.1 Metoda badawcza: Przy pracy nad artykułem, co uzasadnia charakter badań historyczno-prawnych, wykorzystano przede wszystkim metodę badawczą dogmatyczną oraz historyczną. Wyniki: Pozytywnie należy ocenić przepisy stawiające kandydatom na strażników więziennych podstawowe wymogi kwalifikacyjne, a także wprowadzenie okresu próby, co pozwalało administracji więziennej w praktyce zweryfikować przydatność kandydata do zawodu. Niestety nowa Instrukcja nie zmieniła istotnie oblicza straży więziennej, co głównie wynikało po prostu z braku odpowiednich kadr chętnych do pracy. I mimo wprowadzonych regulacji nadal ogromnym problemem było pijaństwo wśród strażników oraz brak należytego nadzoru nad więźniami. Oceniając z kolei przepisy Instrukcji regulujące obowiązki strażników więziennych, wydaje się, iż od samego początku przepisy niezwykle drobiazgowe, wręcz kazuistyczne nie miały szans na wdrożenie w praktyce. Powszechnie zgłaszanym przez nadzorców więzień był problem wyegzekwowania od straży więziennej nawet podstawowych obowiązków wynikających z dotychczas obowiązujących regulacji. Niewątpliwie najpełniej udało się wdrożyć przepisy dotyczące odpowiedzialności dyscyplinarnej. Analizowane źródła pokazują, iż nadzorcy więzień generalnie orientowali się w tych regulacjach i powoływali się na nie w postępowaniach dyscyplinarnych.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2020, 115; 11-30
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Seminaria nauczycielskie na terenie Królestwa Polskiego w rosyjskiej polityce oświatowej po powstaniu styczniowym
Teacher Training Colleges on the Territory of the Kingdom of Poland in the Russian Educational Policy after the January Uprising
Autorzy:
Szewczuk, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33915227.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Kingdom of Poland
teacher training colleges
elementary schools
russification
Królestwo Polskie
seminaria nauczycielskie
szkoły elementarne
rusyfikacja
Opis:
Działalność rządowych seminariów nauczycielskich na terenie Królestwa Polskiego w latach 1866–1915 służyła przygotowaniu kandydatów do pracy pedagogicznej w szkołach elementarnych. Przyjęty w seminariach model kształcenia i wychowania przyszłych nauczycieli miał zagwarantować realizację polityki rusyfikacyjnej w oświacie elementarnej. Wychowankowie seminarium zdobywali w nich nie tylko przydatną wiedzę pedagogiczną, ale również zostali poddani intensywnym zabiegom o charakterze wychowawczym, mającym z nich uczynić nauczycieli wiernie wykonujących polecenia zwierzchników. Postawione przez władze rosyjskie zadania przekładały się na sposób organizacji pracy dydaktyczno-wychowawczej prowadzonej w seminariach nauczycielskich i wymagały odpowiedniego doboru kadry pedagogicznej odpowiedzialnej za kształcenie wychowanków.
The activities of government teachers’ training colleges in the Kingdom of Poland in the years 1866–1915 served to prepare candidates for teaching work in elementary schools. The model of education and upbringing of future teachers adopted in the seminars was to guarantee the implementation of the Russification policy in elementary education. The graduates of the seminary not only gained useful pedagogical knowledge there but also were subjected to intensive educational efforts aimed at turning them into teachers faithfully carrying out the orders of their superiors. The tasks set by the Russian authorities translated into the way of organizing didactic and educational work carried out in teachers’ training colleges and required the appropriate selection of teaching staff responsible for educating pupils.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 301-325
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komputerowa mikrosymulacja sieci krewniaczej a wzorce współmieszkania: rzecz o demograficznych uwarunkowaniach rodziny chłopskiej w okresie staropolskim
A Computer Micro-Simulation of the Relative Network and the Patterns of Co-Habitation: on the Demographic Determinants of the Peasant Family in the Old-Polish Period
Autorzy:
Szołtysek, Mikołaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367699.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
family
household
network of relatives
peasants
Crown (of the Kingdom of Poland)
Lithuania
Ukraine
17th–18th centuries
Opis:
Resuming the threads that appeared in the book recently published Rethinking East-Central Europe: Family Systems and Co-Residence in the Polish-Lithuanian Commonwealth (Bern et al., Peter Lang, 2015) the author of this article presents the application of a computer micro-simulation of kin sets in the research on the demographic determinants of the structure of the residential family and the patterns of co-residence in the old-Polish era for the first time in the Polish literature. The first part of the article contains a review of the methods concerning the demographic determinants of the structure of the residential family and the patterns of co-habitation, and the essence of the experiment of demographic simulation, as well as some selected examples of its application in historical demography. For some time now this question has been widely discussed abroad (Laslett, Ruggles, Oeppen), but in the Polish literature there is no a single study dealing with that. The second part presents the source basis of the article; it is the database of the nominative censuses of 26,652 peasant households from the territories of the Crown, Lithuania and Ukraine from the end of the 18th century (CEURFAMFORM Database). The methodology of the applied micro-simulation model has also been discussed. A lot of space has been devoted to the question of the choice of outside parameters and the validation of the model, as a way to a better structuralisation of regional research on the old-Polish demography. It would be quite useful if the efforts of researchers might concentrate on fixing the necessary minimum programme for future analyses in microscale family reconstitution, so that their results would have a wider applicability in research of a higher rank (not only the one in which simulation modelling is used), and so that they would satisfy the basic requirements of comparative analysis. The third part deals with the applicability potential of the used methodology to analyse the influence of demographic factors on the co-residence patterns for old-Polish populations taken from the database CEURFAMFORM. The problem has been illustrated by presenting two current questions that are essential for historical demography of the family: the process of leaving the family house and co-habitation of various generations. The analysis shows how the combined impact of fertility, mortality and the generational overlap in their regional configurations, determining the number and category of the relatives in a given population, shaped the dominant patterns of co-habitation in the territories that have been researched. The conclusions should be treated as innovative, yet future investigations might verify that. For the time being they constitute a convenient map that indicates directions for further investigations, both quantitative and qualitative in nature.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2015, 37, 1; 107-161
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Ta nędza leżała nam na sercu". Apostolska misja Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek od Cierpiących, jako odpowiedź na problemy społeczne przełomu XIX i XX wieku Królestwa Polskiego w kontekście historii dobroczynności.
"We took this poverty to heart". Apostolic mission of the Franciscan Sisters of Suffering as an answer to social problems in the Kingdom of Poland at the turn of the 19 th and 20 th centuries in the context of the history of charity
Autorzy:
Ficoń, Magdalena
Martynowicz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/545072.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
dobroczynność
Królestwo Polskie
Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek od Cierpiących
charity
Kingdom of Poland
the Congregation of Franciscan Sisters of Suffering.
Opis:
W Królestwie Polskim przełomu wieku XIX i XX w dobie wzmożonego rozwoju gospodarczego, przemysłowego i demograficznego nasilały się problemy społeczne: ubóstwo, sieroctwo, cierpienie fizyczne, zagrożenia moralne. Odpowiedzią na nie była przede wszystkim działalność towarzystw dobroczynnych. W historii dobroczynności szczególnie zapisała się działalność Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek od Cierpiących. W pierwszej części artykułu została przedstawiona charakterystyka sytuacji społecznej Królestwa oraz diagnoza patologii społecznych. W dalszej części artykułu szczególna uwaga poświęcona została działalności Sióstr Franciszkanek od Cierpiących, których inicjatywy i działalność stanowią ważną część historii dobroczynności na przełomie XIX i XX wieku w Królestwie Polskim.
In the Kingdom of Poland, at the turn of the 19th and 20th centuries, in the era of intensive economic, industrial and demographic development, social problems increased: poverty, orphanhood, physical suffering, and moral threats. The response to them was above all the activity of charity societies. In the history of charity, the activity of the Congregation of the Franciscan Sisters of Suffering was especially noted. The first part of the article presents the characteristics of the social situation of the Kingdom and the diagnosis of social pathologies. In the further part of the article, particular attention has been given to the activities of the Franciscan Sisters of Suffering, whose initiatives and activities constitute an important part of the history of charity at the turn of the 19th and 20th centuries in the Kingdom of Poland.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2019, 131; 151-168
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cyganie jako problem społeczny na wsiach Królestwa Polskiego drugiej połowy XIX wieku w świetle prasy dla ludu
Gypsies as a social problem in rural areas of the Polish Kingdom of the second half of the nineteenth century in the light of the press for the people
Autorzy:
Gontarek, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850809.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
countryside
criminality
folk magazines
Gypsies
Kingdom of Poland
Roma
Cyganie
gazety ludowe
Królestwo Polskie
przestępczość
Romowie
wieś
Opis:
Artykuł omawia stosunek prasy ludowej do ludności cygańskiej, którą potraktowano w kategoriach problemu społecznego. Diagnozując rzeczony problem, czasopisma ludowe przedstawiały konkretne sposoby oraz metody rozwiązania tej sytuacji, przy czym czynnikiem sprawczym miało być tylko i wyłącznie samo włościaństwo. Ludność cygańska była traktowana przedmiotowo, jako grupa alochtoniczna, nierokująca na jakąkolwiek adaptację do życia na wsi, i, jak przekonywano, z tego powodu nie mogła ona na niej pozostać. Podstawowymi hasłami służącymi rozwiązaniu kwestii cygańskiej na wsi było wykluczenie Cyganów i następnie ich eliminacja w formie rugów.
The article discusses the attitude of folk press toward the Gypsy population which was treated as a social problem. The diagnosis of folk magazines has presented concrete ways and methods of resolving this situation, in which peasantry was supposed to be the only causative factor. Gypsy population was treated as an object and seen as a group of immigrants highly unlikely for any adaptation to life in the country and, for this reason, it could not remain in the country. Therefore, the fundamental slogans for resolving the Gypsy issue in the countryside included exclusion of the Gypsies and, then, their elimination by eviction.
Źródło:
Facta Simonidis; 2016, 9, 1; 125-160
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Searching for the better city: urban discourse during the Revolution of 1905 in the Kingdom of Poland
Autorzy:
Śmiechowski, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1011709.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the 1905 Revolution
discourse
urbanism
self-governance
Kingdom of Poland
Rewolucja 1905
dyskurs
miejskość
samorząd
Królestwo Polskie
Opis:
Główna hipoteza artykułu głosi, że rewolucja 1905 roku, która stanowiła początek nowoczesnej polityczności w tej części Europy, była także punktem zwrotnym w dziejach miast Królestwa Polskiego. Szybka urbanizacja i industrializacja Królestwa po upadku powstania styczniowego spowodowała nieodwracalne zmiany struktury społecznej. W miejskich realiach pojawili się nowi aktorzy społeczni w postaci proletariatu i inteligencji. W wyniku tych zmian w trakcie rewolucji 1905 roku tematyka miejska odgrywała w Królestwie znacznie poważniejszą rolę niż w głębi Cesarstwa. Dyskurs o mieście odzwierciedlał narastający konflikt pomiędzy różnymi wizjami miasta: konserwatywną, postępową i radykalną. W istocie, dyskurs ów był dyskusją na temat zakresu miejskiej demokracji. Ukazuje on również skalę kontrastów występujących pomiędzy aktorami społecznymi biorącymi udział w miejskim życiu publicznym, a zwłaszcza pomiędzy burżuazją a proletariatem, już na tym bardzo początkowym etapie nowoczesnej polityczności w Królestwie Polskim. W trakcie rewolucji, początkowy demokratyczny entuzjazm ustąpił wkrótce miejsca logice ekskluzji. Ustanowiona przez mieszczaństwo w odpowiedzi na narastające w trakcie rewolucji wyostrzenie antagonizmów klasowych, prowadziła ona do ograniczenia znaczenia klasy pracującej i jej pozycji politycznej w planowanym samorządzie miejskim.
The main argument of this paper states that the Revolution of 1905, which established the era of modern politics in Central and Eastern Europe, was also an important landmark for the cities in the Kingdom of Poland. The rapid urbanisation and industrialisation of the Kingdom of Poland after the January Uprising brought irreversible change to the country’s social structure. New agents like the proletariat and the intelligentsia appeared in the urban space. As a result, urban contexts during the Revolution of 1905 were much more important in Russian Poland than in the Interior of the Russian Empire. A conflict arose between groups supporting different visions for the cities: traditional, moderately progressive and radical. Actually, the urban discourse of 1905 was a dispute about the scope of urban democracy. With reference to manifestos or projects for legal acts, as well as articles or reports from Warsaw’s national journals and the local press from Lodz, I examine changes in the Kingdom’s urban discourse—from criticism of the existing administration (the so-called Magistrats) to demands for introducing the modern system of self-governance. Urban discourse tells us a lot about the Polish middle-class and its ideological attitudes. During the Revolution, the initial democratic enthusiasm was soon replaced by the logic of exclusion. Established by the bourgeoisie as a consequence of the revolutionary exposure of class antagonism, it took measures to limit the influence of the working class and its political position in the future urban self-governance.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2014, 13, 3; 71-96
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizerunek nauczyciela w świetle pism Mieczysława Brzezińskiego
Image of the teacher in the light of the writing of Mieczysław Brzeziński
Autorzy:
Jurczyszyn, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/495451.pdf
Data publikacji:
2019-03-31
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
Mieczysław Brzeziński
nauczyciel
Królestwo Polskie
szkoła początkowa
wychowanie
Mieczyslaw Brzezinski
teacher
Kingdom of Poland
primary school
education
Opis:
Mieczysław Brzeziński (1858-1911), through his activity, laid a sound foundation for the development of teaching staff in kindergartens and in primary schools on the Polish territories under the Russian partition. Brzeziński was convinced that a good elementary school teacher was not only a specialist in teaching pupils to read and write, counting or lecturing about nature, but above all, a mentor. In his opinion, the goal of the teacher’s work was not only to transfer knowledge and stimulate children’s intellectual and physical development, but also to concentrate on their social, cultural, moral, religious upbringing. The teacher’s activities, as Brzeziński contended, should have an integrated character and cover all spheres of the pupil’s life.
Mieczysław Brzeziński (1858-1911) swoją działalnością dał mocne podstawy dla rozwoju kadry pedagogicznej w ochronkach oraz w szkolnictwie początkowym na ziemiach polskich pod zaborem rosyjskim. Z jego rozważań wynika, że dobry nauczyciel szkoły elementarnej to nie tylko specjalista od nauki czytania i pisania, nauki rachunków czy przyrody, ale przede wszystkim wychowawca. Jego zdaniem celem pracy nauczyciela jest nie tylko przekazywanie wiedzy, kształtowanie sprawności intelektualnej i fizycznej, lecz także społeczne, kulturowe, moralne, religijne wychowanie dzieci. Działania nauczyciela powinny być integralne i obejmować wszystkie sfery życia ucznia.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2019, 40, 1; 149-160
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udział lekarzy pochodzenia żydowskiego w popularyzacji wiedzy i działalności społecznej w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX w.
The Participation of Jewish Doctors in Popularization of Knowledge and Social Activity in the Kingdom of Poland at the End of the 19th and at the Beginning of the 20th Centuries
Autorzy:
Bołdyrew, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559190.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
lekarze
Żydzi
Królestwo Polskie
organizacje społeczne
opieka medyczna
doctors
Jews
Kingdom of Poland
social organizations
medical care
Opis:
W drugiej połowie XIX i na początku XX wieku w Królestwie Polskim społeczność żydowska odgrywała ważną rolę w życiu społecznym, kulturalnym i naukowym. Lekarze pochodzenia żydowskiego często nawiązali współpracę z polskimi lekarzami, byli członkami stowarzyszeń naukowych i społecznych, należeli do redakcji czasopism naukowych, publikowali w periodykach społecznych i zawodowych. Ogromne zaangażowanie przedstawicieli żydowskiego zawodu medycznego było widoczne w zakresie popularyzacji wiedzy. We współpracy z polskimi lekarzami podejmowali trudne problemy medyczne, ale zajmowali się także kwestiami higienicznymi, społecznymi i edukacyjnymi. Byli aktywnymi członkami organizacji i inicjatorami licznych akcji społecznych o charakterze opiekuńczym, edukacyjnym i popularyzatorskim. Współpraca w dziedzinie społeczno-oświatowej pozwoliła zrealizować wiele śmiałych inicjatyw, wpływając na integrację ludności, zwłaszcza w największych miastach.
In the Kingdom of Poland in the second part of the 19th and at the beginning of the 20th century, the Jewish community played an important role in social, cultural and scientific life. Doctors of Jewish origin very often worked together with Polish doctors. They were members of scientific and social associations; they belonged to the editorial boards of scientific journals; they published in social and professional periodicals. A huge involvement on the part of representatives of the Jewish medical profession was visible as far as popularization of knowledge was concerned. In cooperation with Polish doctors, they took on strictly medical problems, but they also dealt with hygienic, social and educational issues. They were active members of organizations and initiators of numerous social campaigns of a protective, educational and instructive nature. Cooperation in social and educational areas allowed them to carry out a number of bold initiatives, and it contributed to increased integration of the populace, especially in larger cities.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2017, 41; 27-40
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczne inicjatywy na rzecz walki z patologiami w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX w.
Social initiatives for the benefit of the extermination of pathologies in the Kingdom of Poland on the turn of the 19th century
Autorzy:
Bołdyrew, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559350.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
filantropia
Królestwo Polskie
patologie społeczne
towarzystwa dobroczynne
the Kingdom of Poland
mercy
philanthropic societies
philanthropy
social pathologies
Opis:
W Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX w. nastąpił wzrost patologii społecznych. Zasadniczą rolę w walce z nimi odgrywały działania różnych grup społeczeństwa. Towarzystwa dobroczynne zajmowały się zakładaniem placówek opiekuńczo-wychowawczych dla starców, chorych, dzieci z ubogich rodzin i sierot. Ważnym obszarem działań była walka z alkoholizmem i prostytucją, w tym zapobieganie tym patologiom wśród młodzieży. Duża część działań w tym zakresie była prowadzona pod auspicjami Kościoła katolickiego i innych kościołów chrześcijańskich; w dziedzinie tej zwiększała się także aktywność inteligencji. Działania te były formą realizacji haseł solidaryzmu społecznego.
Social and economic changes in the Kingdom of Poland on the turn of the 19th century were accompanied by the increase of social pathologies. Various groups of society played an important role in fighting the pathologies. Philanthropic societies opened protective and educational institutions for the poor children and deprived of parental care as well as for adults who were not able to work. A meaningful area of activity was the ght with alcoholism and prostitution conducted by a number of societies. Medical circle joined actively the initiative by organizing lectures and exhibitions. One of the most important aims of the activity in this area was the prevention of pathologies among young people. A special attention was paid to the development of various forms of help for children from the poorest town and country families (for instance, the opening of day-nurseries, work-houses, community centres). The initiators of social, protective and educational initiatives for the benet of the poor and excluded appealed to the ideas of philanthropy and charity. A meaningful number of activities was conducted under the auspices of the Catholic church. On the turn of the 19th century various intelligentsia groups joined the initiative. All the activities were the way of the fullment of the ideas of social solidarity.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2012, 31; 245-263
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przysięga w śledztwie allewiacyjnym w Królestwie Polskim w świetle akt powiatowych wieluńskich, zamojskich i łukowskich do 1866 r.
An oath in the investigation of alleviation in the Kingdom of Poland in the light of the district records of Wieluń, Zamość and Łuków till 1866
Autorzy:
Machut-Kowalczyk, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533311.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
oath
the Kingdom of Poland
alleviation
tax relief
evidence/proof
przysięga
Królestwo Polskie
allewiacja
ulga podatkowa
dowód
Opis:
An oath in the investigation of alleviation played an important evidence role. It was to confirm the accuracy of testimony and the value of damage, which the aggrieved parties had suffered. An oath was taken before the litigious department in the magistrate’s court. The aggrieved parties and witnesses had to make an oath on their previous testimonies, made during administrative investigation. The contents of the oath had claimed the value of the damage. The court drew up a written record from the oath and sent the documents to a district commissar (district governor). After the files had been completed, the district official sent them all to the administrative court, which was obliged to continue the proceedings. The alleviation was impossible without the oath.
Przysięga w śledztwie allewiacyjnymi odgrywała ważną rolę dowodową. Miała potwierdzać rzetelność zeznań, a tym samym – wysokość doznanych przez poszkodowanych strat. Jej wykonanie następowało przed wydziałem spornym sądu pokoju. Poszkodowani i świadkowie składali przysięgę na złożone wcześniej w śledztwie administracyjnym zeznania. Rota przysięgi uwzględniała wysokość doznanych szkód. Sąd sporządzał protokół jej odebrania i odsyłał akta komisarzowi obwodowemu (naczelnikowi powiatu). Po skompletowaniu akt urzędnik obwodowy (powiatowy) przesyłał całość akt do dalszego postępowania sądowi administracyjnemu. Brak przysięgi uniemożliwiał przyznanie allewiacji.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2017, 20; 183-203
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochronki w Królestwie Polskim w świetle akt Rady Głównej Opiekuńczej (1832-1870)
Child Welfare Centres in the Polish Kingdom in Light of the Records Kept by the Central Welfare Council (1832–1870)
Autorzy:
Partyka, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1810743.pdf
Data publikacji:
2021-04-21
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Rada Główna Opiekuńcza
ochronki
Królestwo Polskie
XIX wiek
Central Welfare Council
protections
Kingdom of Poland
XIX century
Opis:
Głównym celem artykułu jest próba ukazania wkładu Rady Głównej Opiekuńczej (1832-1870) w organizację ochron dla dzieci na terenie Królestwa Polskiego w XIX wieku. Z powodu zniszczenia większości akt RGO w czasie II wojny światowej badania oparte są jedynie na szczątkowym zespole znajdującym się w zbiorach Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie. Z zachowanych akt wynika, że RGO starała się nadzorować działalność ochron w Królestwie Polskim i mobilizowała lokalnych filantropów do zakładania nowych. Dbała przy tym o zachowanie pewnych standardów co do lokalu czy zabezpieczenia finansowego planowanej ochrony. Dużą wagę RGO przykładała do tego, aby funkcje opiekunów powierzano osobom godnym zaufania, których celem było przede wszystkim dobro dzieci. Wszelkie nadużycia starano się eliminować. W latach 60. XIX wieku na terenie Królestwa Polskiego funkcjonowało kilkanaście ochron dla dzieci, natomiast na masową skalę zaczęły one powstawać na początku XX wieku. Z pewnością spore zasługi w tym zakresie miała RGO, która przygotowała wcześniej grunt pod tego typu działalność.
The main aim of the article is to show the contribution of the Central Welfare Council (1832-1870) to the organization of protection for children in the Polish Kingdom in the 19th century. Due to the destruction of the majority of the Council’s files during the Second World War, the research is based only on the residual team found in the collection of the Main Archive of Old Files in Warsaw. The preserved records show that the CWC tried to supervise the protection activities in the Kingdom of Poland and mobilized local philanthropists to establish new ones. At the same time, it took care to maintain certain standards as to the premises and financial security of the planned protection. The CWC attached great importance to the fact that the functions of guardians were entrusted to trustworthy people, whose primary goal was the welfare of children. All abuses were eliminated. In the 1860s, in the Kingdom of Poland, there were several dozen or so guardianships for children, while on a mass scale they started to be established at the beginning of the 20th century. The CWC, which had previously prepared the ground for this type of activity, certainly had considerable merit in this respect.
Źródło:
Roczniki Pedagogiczne; 2021, 13, 1; 139-147
2080-850X
Pojawia się w:
Roczniki Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
War and mobility. Galicians in the Kingdom of Poland during World War I
Wojna i mobilność. Galicjanie w Królestwie Polskim w czasie I wojny światowej
Autorzy:
Szymczak, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1371156.pdf
Data publikacji:
2020-12-22
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Kingdom of Poland
Galicia
World War I
mobility
migration
Królestwo Polskie
Galicja
I wojna światowa
mobilność
migracje
Opis:
The period of World War I was not only a military confrontation of soldiers of fighting countries. It also significantly affected the daily lives of millions of ordinary people. One of the manifestations of this influence was war mobility. It also concerned the inhabitants of Galicia. As a result of warfare’s, the Galicians were forced to move in different directions; as soldiers, refugees, evacuated. One of the directions of Galician migration was the Kingdom of Poland, that was conquered in 1915 by the Central Powers. The influx of people from Galicia into this area can be divided into several waves. As the first came the Polish soldiers in Austrian uniforms. The next one was made up of Galician Poles served in the Austrian occupation government. Then came to the Kingdom scholars, offcials, and intelligentsia invited by the authorities of the rebuilding Polish state. The Galicians were not always well received by their countrymen from the Congress Poland. One of the reasons was prevailing stereotypes and prejudices. However, the Galician’s made a significant contribution to the work of building Polish statehood.
Okres I wojny światowej to nie tylko konfrontacja militarna żołnierzy walczących państw. Wpłynął on również istotnie na życie codzienne milionów zwykłych ludzi. Jednym z przejawów owego wpływu była wojenna mobilność. Dotyczyła ona również mieszkańców Galicji. Na skutek działań wojennych Galicjanie zostali zmuszeni do przemieszczania się w różnych kierunkach jako żołnierze, uciekinierzy, ewakuowani, pracownicy. Jednym z kierunków galicyjskich migracji było opanowane w 1915 r. przez państwa centralne Królestwo Polskie. Napływ Galicjan na ten obszar można podzielić na klika fal. Pierwszą stanowili Polacy-żołnierze w austriackich mundurach. Kolejną tworzyli galicyjscy Polacy zatrudnieni w austriackim aparacie okupacyjnym. Następnie do Królestwa przybywali uczeni, urzędnicy, inteligencja zapraszani przez władze tworzącego się państwa polskiego. Galicjanie nie zawsze spotykali się z przychylnym przyjęciem rodaków. Jedną z przyczyn były panujące stereotypy i uprzedzenia. Galicjanie wnieśli jednak istotny wkład w dzieło budowy państwowości polskiej.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2020, 6; 61-84
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Break-up of the Russian Customs Administration Evacuated from the Kingdom of Poland in 1917-19191
Dekompozycja rosyjskiej administracji celnej z Królestwa Polskiego w latach 1917–1919
Autorzy:
Latawiec, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2230852.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Kingdom of Poland
Russia
customs administration
Provisional Government
Bolsheviks
Królestwo Polskie
Rosja
administracja celna
Rząd Tymczasowy
bolszewicy
Opis:
This article discusses the dismantling of the customs administration in 1917–1919, evacuated from the Kingdom of Poland further inland into Russia in 1914. On the basis of archival and published sources the author presents the process of the slow breakup of the structure of the customs offices. This process initiated by the Provisional Government was continued by the Bolshevik authorities. Some offices were closed down while some of them were absorbed by the Soviet structure of customs administration agencies.
Niniejszy artykuł dotyczy kwestii demontażu administracji celnej w latach 1917–1919 ewakuowanej z Krolestwa Polskiego w głąb Rosji w 1914 r. Na podstawie źrodeł archiwalnych i drukowanych autor przedstawia proces powolnej dekompozycji struktury urzędow celnych. Proces ten zapoczątkowany przez Rząd Tymczasowy był kontynuowany przez władze bolszewickie. Część urzędow została zlikwidowana, niektore z nich zaś zostały wchłonięte przez sowiecką strukturę organow administracji celnej.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2023, 41, 1; 267-283
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Początki sformalizowanej żeglugi parowej w cesarstwie rosyjskim i królestwie polskim
Beginnings of formalized steam navigation in Russian Empire and Kingdom of Poland.
Autorzy:
Rutkowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/197540.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
steam navigation
Kingdom of Poland
Russian Empire
nineteenth century
żegluga parowa
Królestwo Polskie
Imperium Rosyjskie
XIX wiek
Opis:
The aim of this article is to analyze formal establishment of steam navigation on rivers of Russian Empire and Kingdom of Poliand. With regard to Russia, it was shown here as follows: a) general transport regulations as of July of 1843, b) privileges for steam navigation in the capital - St. Petersburg as of June of 1843, c) tsar’s government agreement for such transport held in Volga and Kama, dated as of February of 1844. While describing situation in Kingdom of Poland, there were presented: a) both contract between government and private entrepreneur for steam navigation on the Vistula River and other navigable rivers, dated as of September of 1846 and its renewal in 1856, b) number of issues related to the practical operation of this form of steam navigation transport.
Celem artykułu jest analiza powstania formalnej żeglugi parowej na rzekach Cesarstwa Rosyjskiego i Królestwa Polskiego. W odniesieniu do Rosji ukazano przepisy transportowe z lipca 1843 roku oraz przywileje dla żeglugi parowej w Petersburgu z czerwca 1843 roku, a także dla Wołgi i Kamy z lutego 1844 roku. Opisując natomiast sytuację w Królestwie Polskim, przedstawiono umowę z września 1846 roku dotyczącą żeglugi parowej na Wiśle i innych rzekach spławnych wraz z jej odnowieniem w 1856 roku oraz wiele kwestii związanych z praktycznym funkcjonowaniem tej formy transportu.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska; 2015, 88; 95-105
0209-3324
2450-1549
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szpitale warszawskie w świetle akt Komisji Województwa Mazowieckiego z lat 1815–1867
Warsaw hospitals in the fi les of Police Department of Mazowieckie Voivodship Commission
Autorzy:
Osiecka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474756.pdf
Data publikacji:
2017-11-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Warszawa,
szpitale,
przytułki,
Królestwo Polskie,
Komisja Województwa
Mazowieckiego
Warsaw,
hospitals,
shelters,
Kingdom of Poland,
Mazowieckie Voivodship
Commission
Opis:
Warsaw hospitals were mostly established in 14th and 15th century. Initially, they played the role of shelters for the elderly, disabled and orphans. Their function changed only in 19th century. They have become therapeutic facilities, accepting the sick, although some of them have retained the shelter function. In the fi rst years of the Kingdom of Poland (after 1815), they were subordinated to the Mazowieckie Voivodship Commission, after that to General Supervisory Council and since the 1830s — to General Care Council. The main source of revenue for the hospitals were foundations or donations, as well as alms, city subventions, last wills of individuals, fundraisers and funds from rental of apartments located in houses owned by hospitals. The doctors initially worked free of charge. Some of them were professors of the Medical Faculty of Warsaw University. Level of medical care was not satisfactory. Patients with contagious diseases were not separated from the others, the patients were sharing beds, there were no bathrooms or ventilation. Daily fee for hospital stay was 15 kopeks. The sick were accepted not only from Warsaw, but also from neighbouring areas, and even further away locations (Cracow, Gniezno, Lviv). Hospital stay was usually long — two weeks at the very shortest, three quarters more often than not. Patients with bone fractures were kept hospitalized for a very long time. Mortality in hospitals was on the level of 25% of patients accepted in a year. Every year, gradual but signifi cant changes were introduced in the system of care for the sick, organization of hospitals, principles of hygiene, as well as appearance of hospital buildings. Hospital adjacent clinics were established. Those served the poor, who received free of charge care and drugs. Condition of hospital buildings and their furnishings were improving as well. If some were no longer fi t for use, new buildings were built or other premises were adapted. After promulgation of a new Act on hospitals organization and management in 1842, hospitals were to serve exclusively the sick. For each, necessary medical personnel was appointed — head physician, physicians and feldshers. In 1815–1867 there were 14 hospitals in Warsaw: St. Martin, Holy Spirit, St. Lazarus, Holy Virgin Mary, Holy Cross, Hospitallers of St John, Evangelical, Baudouin House of Orphans (subsequently Child Jesus), Jewish, Central Military Hospital, St. Casimir, St. Roch, Obstetrics Institute, Ophthalmological Institute. Most of them survived until 1944; some were destroyed, others were incorporated into new hospitals created after 1945. The only hospital from that period surviving to this day is the Hospital of Child Jesus.
Szpitale warszawskie w większości zostały założone w XIV i XV w. Początkowo pełniły rolę przytułków dla starców, kalek i sierot. Dopiero w XIX w. nastąpiła zmiana ich funkcji. Stały się zakładami leczniczymi, przyjmującymi chorych, choć kilka z nich nadal pełniło rolę przytułku. W pierwszych latach Królestwa Polskiego (po 1815 r.) były podporządkowane Komisji Województwa Mazowieckiego, następnie Radzie Ogólnej Dozorczej, a od lat 30. XIX w. – Radzie Głównej Opiekuńczej. Podstawę egzystencji szpitali stanowiły dochody z nadań fundatorów lub darowizn, a także jałmużna, subwencje miejskie, zapisy testamentowe osób prywatnych, kwesty oraz środki finansowe pozyskiwane z wynajmowania mieszkań w kamienicach należących do szpitali. Początkowo lekarze pracowali bezpłatnie. Niektórzy z nich byli profesorami Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Poziom opieki lekarskiej nie był zadawalający. Nie oddzielano chorych na choroby zakaźne od pozostałych, chorzy leżeli po dwóch w jednym łóżku, brakowało łazienek, wentylacji. Opłata dzienna za pobyt w szpitalu wynosiła 15 kopiejek. Przyjmowano chorych nie tylko z Warszawy, ale też z okolic, a nawet odległych miast (Kraków, Gniezno, Lwów). Czas pobytu w szpitalu był długi. Najkrócej trwał dwa tygodnie, częściej trzy kwartały. Bardzo długo trzymano chorych ze złamaniami. Umieralność w szpitalach wynosiła około 25% przyjmowanych chorych w ciągu roku. Z każdym rokiem następowały powolne, ale znaczące zmiany w systemie pielęgnacji chorych, organizacji szpitali, zasad higieny, a także wyglądu zewnętrznego budynków szpitalnych. Przy szpitalach zaczęto otwierać ambulatoria. Służyły one ubogim, którzy otrzymywali w nich bezpłatną poradę i lekarstwa. Stan budynków szpitalnych i ich wyposażenie ulegało też poprawie. Gdy niektóre z nich nie nadawały się do użytkowania, wówczas budowano nowe lub adaptowano inne pomieszczenia. Po ogłoszeniu nowej ustawy o organizacji i zarządzaniu szpitalami w 1842 r. miały one służyć wyłącznie chorym. W każdym z nich wyznaczono niezbędny personel lekarski – lekarza naczelnego, lekarzy i felczerów. W latach 1815–1867 w Warszawie funkcjonowało 14 szpitali: św. Marcina, św. Ducha, św. Łazarza, Najświętszej Marii Panny, św. Krzyża, Bonifratrów, gminy Ewangelickiej, Dom Podrzutków Baudouina (później Dzieciątka Jezus), Starozakonnych (żydowski), Główny Wojskowy, św. Kazimierza, św. Rocha, Instytut Położniczy, Instytut Oftalmiczny. Większość z nich przetrwała do 1944 r., część została zniszczona, inne zaś zostały wchłonięte przez nowe placówki szpitalne utworzone po 1945 r. Do chwili obecnej przetrwał jedynie Szpital Dzieciątka Jezus.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2017, 24; 207-221
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosunek ludności polskiej do wycofujących się wojsk niemieckich z terenów Królestwa Polskiego w 1918 roku
The attitude of the Polish population towards the retreating German troops from the Kingdom of Poland in 1918
Autorzy:
Jarosławski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177740.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
okupacja niemiecka
Królestwo Polskie
ludność polska
nastroje społeczne
German occupation
Kingdom of Poland
Polish population
public sentiment
Opis:
Celem artykułu jest próba ustalenia, jakie relacje powstawały pomiędzy  ludnością polską, a wycofującymi się grupami wojsk niemieckich i Niemcami zamieszkującymi w związku z okupacją Królestwo Polskie w 1918 roku.   Zebranie i przedstawienie opisów tych relacji i stosunku polskiej ludności do wojsk niemieckich oraz stwierdzenie, czy okupacja niemiecka, zwłaszcza w końcowym jej etapie, była jednoznacznie zła, czy też może przyniosła jakieś pozytywy.
The aim of this article is to try to establish what kind of relations arose between the Polish population and retreating groups of German troops and the Germans living in connection with the occupation of the Kingdom of Poland in 1918. To collect and present descriptions of these relations and the attitude of the Polish population towards the German troops and to determine whether the German occupation, especially in its final stage, was unequivocally bad or whether it brought some positives.
Źródło:
Officina Historiae; 2022, 5, 1; 47-89
2545-0905
Pojawia się w:
Officina Historiae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z galerii ziemian lubelskich. Antoni Bobrowski ze Snopkowa – zasłużony hodowca koni i trzody chlewnej
From the Galleries of Lublin Landowners: Antoni Bobrowski from Snopków – a Well-Deserved Breeder of Horses and Pigs
Autorzy:
Przegaliński, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341403.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
horse breeding
English pigs breeding
Antoni Bobrowski
Kingdom of Poland
Lublin
hodowla koni
hodowla świń angielskich
Królestwo Polskie
Opis:
Artykuł stanowi próbę przedstawienia działalności hodowlanej Antoniego Bobrowskiego, ziemianina ze Snopkowa koło Lublina. Za jego czasów (1854–1895) malowniczo położony nad rzeką Ciemięgą majątek zyskał rangę jednego z najbardziej znanych ośrodków zarodowej hodowli koni w Królestwie Polskim oraz centrum specjalistycznego wychowu angielskiej trzody chlewnej. Początkowo Bobrowski zajmował się hodowlą koni użytkowych, by po latach skupić się na karecianych i pod ciężką wagę, chętnie kupowanych w Królestwie Polskim i Rosji. Hodowlę świń angielskich rozpoczął w 1872 roku i osiągnął na tym polu doskonałe wyniki, zyskał bowiem miano pioniera i wybitnego hodowcy, którego sława wyszła poza granice Królestwa Polskiego. Prowadził wzorową działalność hodowlaną, nagradzaną na wielu wystawach, aż do śmierci w 1895 roku. Sądzę więc, że postać Bobrowskiego, zapomnianego współcześnie hodowcy, warta jest przypomnienia szerszemu gronu czytelników.
The article is an attempt to present the breeding activity of Antoni Bobrowski, a landowner from Snopków near Lublin. During his time (1854–1895), the estate, picturesquely located on the river Ciemięga, gained the rank of one of the best-known centers of horse breeding in the Kingdom of Poland as well as a center for specialist rearing of English pigs. Initially, Bobrowski dealt with breeding utility horses, and after years focused on saddle and breeding elite sled horses eagerly bought in the Kingdom of Poland and Russia. He started English pigs breeding in 1872 and achieved excellent results in this field, gaining the name of a pioneer and a distinguished breeder whose fame went beyond the borders of the Kingdom of Poland. He led exemplary breeding activity, awarded at many exhibitions, to death in 1895. So, I think that the figure of Bobrowski, a contemporary forgotten breeder, is worth recalling to a wider group of readers.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2022, 77; 185-204
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relikty staropolskiej skarbowości na ziemiach polskich po rozbiorach – rekonesans
The relics of the Old Polish finances in the post-partition Polish territories: reconnaissance
Autorzy:
Pilarczyk, Piotr M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39989259.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Księstwo Warszawskie
Królestwo Polskie
podatki
skarbowość
historia opodatkowania
Duchy of Warsaw
Kingdom of Poland
taxes
public finances
fiscal history
Opis:
Rozbiory Rzeczpospolitej nie przekreśliły istnienia szeregu dotychczasowych rozwiązań w dziedzinie skarbowości. W początkach XIX wieku w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim zachowano liczne konstrukcje z epoki staropolskiej. Zmiany zaszły przede wszystkim w dziedzinie zarządu finansami państwowymi, lecz już w przypadku poszczególnych podatków wiele z nich przetrwało długo – zmieniane i reformowane, niektóre świadczenia publiczne dotrwały nawet do XX wieku. Również struktura dochodów publicznych nie uległa większym zmianom w epoce porozbiorowej. Dostrzec też można liczne podobieństwa pomiędzy epoką przedrozbiorową a czasami Księstwa i Królestwa w przypadku kształtu wydatków publicznych. W XIX wieku na ziemiach polskich w dziedzinie skarbowości i prawa skarbowego nowe rozwiązania sąsiadowały więc z licznymi reliktami epoki przedrozbiorowej.
The partitions of the Polish-Lithuanian Commonwealth did not cancel out a number of existing solutions in the sphere of public finance. At the beginning of the 19th century, a number of structures from the Old Polish era were preserved in the Duchy of Warsaw and the Kingdom of Poland. Changes took place primarily in the area of the management of state finances, but in the case of individual taxes many of them lasted for a long time. Changed and reformed, some public services even survived into the 20th century. The structure of public revenue did not change much in the post-partition era either. One can also see many similarities between the pre-partition era and the times of the Duchy and the Kingdom in the shape of public expenditure. Thus, in the 19th century in the Polish territory in the field of public finance and fiscal law, new solutions were juxtaposed with numerous relics of the pre-partition era.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2023, XXVI, 26; 13-34
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies