Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "kamienie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 72
Tytuł:
Etymologia a konotacja wybranych nazw kamieni
ETYMOLOGY AND CONNOTATION OF CERTAIN TERMS REFERRING TO STONES
Autorzy:
Brzozowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611290.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
etymology
connotation
stones
etymologia
konotacja
kamienie
Opis:
Autorka artykułu poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy i w jakim zakresie etymologia słowa znajduje swoje odbicie w jego współczesnej (szeroko rozumianej) konotacji. Analizie zostały poddane wybrane nazwy kamieni (kamień, skała, głaz). Zestawienie ich etymologii i konotacji doprowadziło do następujących wniosków: (1) Konotacja może kontynuować cechy wyodrębnione w toku analizy etymologicznej (tak jest np. z cechami: trwałość, twardość i ciężar kamienia). (2) Niektóre cechy przyjmowane przez etymologów jako pierwotne mają tylko śladowe i cząstkowe potwierdzenia (np. związek kamienia z życiem i wiecznym trwaniem). (3) Pozaetymologiczna dokumentacja pozwala stwierdzić pojawienie się nowych cech konotacyjnych. (4) Pewne cechy semantyczne mogą w znaczeniu jednego leksemu zanikać, zaś zachowywać się w znaczeniu innego (np. znikająca cecha ostrości kamienia i ta sam cecha dominująca w konotacji skały). Referowane w artykule badania pozwalają na sformułowanie tezy, że badanie etymologii słowa w powiązaniu z jego współczesną konotacją może służyć jako sposób weryfikacji tej etymologii, choć nie jest odwrotnie: faktu, że dobrze umotywowana cecha ustalona w toku analizy etymologicznej słowa nie jest potwierdzona w aktualnej konotacji, nie można uznać za falsyfikujący tę etymologię
A question is posed whether and to what extent the etymology of a word is reflected in its contemporary connotation. An analysis is presented of a few terms referring to Stones (kamień ‘stone’, skała ‘rock’, głaz ‘boulder’). A juxtaposition of their etymology and connotation has led to the conclusions sketched below. (1) Connotation may constitute a continuation of features distinguished in etymological analysis (such is the case with the features of durability, hardness and the weight of a stone). (2) Certain features accepted by etymologists as primary are linguistically attested only in a rudimentary or partial way (e.g. the connection between a stone and life or eternity). (3) Extra-etymological documentation leads one to acknowledge the existence of new connotative features. (4) Particular semantic features may disappear in the meaning of a term but be preserved in that of another (e.g. the feature of sharpness, which disappears in the semantics of kamień ‘stone’ but dominates in the connotation of skała ‘rock’). A hypothesis can be formulated that inquiries into the etymology of a word coupled with its contemporary connotations may serve as a verification of the former. The reverse, however, is not true: if a well-motivated feature established in etymological analysis lacks contemporary attestation, the fact does not disprove the etymology.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2000, 12; 265-278
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka i przejawy zniszczeń kamieni budowlanych i dekoracyjnych zastosowanych w kościele pw. Świętego Krzyża w Krakowie
Characteristics and signs of destruction of the building stones in the Holy Cross Church in Kraków
Autorzy:
Rusek, Beata
Smoleńska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537662.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Kraków
kościół Świętego Krzyża
kamienie
destrukcja
Opis:
The Gothic church of the Holy Cross with a characteristic, single-pillar construction is one of the most interesting and, at the same time, oldest buildings of Kraków. It is localised in the town centre, neighbouring the Planty, i.e., the park founded on the place of old city fortifications. The church was built in two stages. The first structure, representing probably the Romanesque style, was erected around the turn of 11th century. It was followed by a Gothic church, whose constructing started from the eastern side of the chancel not later than in the early years of the 14th century. The stone used in the Holy Cross Church proves that in the Gothic times it was not only one of the essential building, but also decorative materials. Two main rock types: the finedetrital, Jurassic limestone with cherts from the Kraków region and the Istebna sandstone from a vicinity of Dobczyce were used for constructing purposes, while the fine-detrital Tertiary limestone from the Pińczów area was the material of minor significance. The northern and eastern walls of the chancel were erected of the broken stones. Stone elements are also present in plinths, wall pillars and window frames. The pillar supporting the palm vault of the nave is made of the Jurassic limestone and a medium-grained sandstone, while the Gothic ribs and the vault itself of the Tertiary limestone. Other rock types play the decorative role. The Dębnik limestone is seen in epitaph tablets and – in combination with the Sławniowice marble – in the church floor. The stones, both occurring outside and inside the church, show the signs of deterioration in the form of soiling, colour changes, efflorescences and chippings. Their intensity differs and depends on various factors. The most pronounced and dominating alterations that belong to the group no. II of stone deteriorations (i.e., colour changes / surface accumulations) affect the material used outside. The stone elements inside the church, thus unexposed to external factors, show lesser alterations. These changes belong mainly to the group no. I of deterioration (i.e., pit losses), being frequent in places but of low depth. The assessment of stone preservation is of particular importance in selecting proper methods of conservation that are focused on restoring the former appearance of stone elements of the church. For this reason, the authors described in details and classified into respective groups of changes all types of stone deterioration identified in the rocks used outside and inside the church. A geological report of this kind may help specialists establish a program of church conservation in the future. Identification of the most probable place of quarrying the rocks involved will also help in substituting damaged stone elements with new ones, if such an action is required.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2013, 1-4; 99-112
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eksploatacja podziemna kamieni blocznych w Europie
Underground extraction of dimension stone in Europe
Autorzy:
Galos, K.
Guzik, K.
Kot-Niewiadomska, A.
Lewicka, E.
Stachowiak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88946.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
kamienie bloczne
metody eksploatacji
eksploatacja podziemna
Opis:
Podziemna eksploatacja kamieni blocznych jest rozpowszechniona w wielu krajach europejskich. Jej popularność będzie niewątpliwie rosnąć, przede wszystkim w związku z uwarunkowaniami środowiskowymi, przestrzennymi i ekonomicznymi. Najczęstszą przyczyną uruchamiania eksploatacji podziemnej skał blocznych jest rosnące zapotrzebowanie na materiały kamienne, których wydobycie metodą odkrywkową jest ograniczone. Istotnym aspektem tej eksploatacji musi być gwarantowana długoterminowa stabilność geomechaniczna górotworu. Eksploatacja podziemna umożliwia pozyskiwanie tylko wybranych partii złoża, bez konieczności usuwania nadkładu, przy minimalnym wpływie na powierzchnię terenu oraz niższych kosztach rekultywacji w porównaniu do eksploatacji odkrywkowej. Obecnie dotyczy ona niemal wyłącznie skał osadowych (głównie wapienie i piaskowce) oraz niektórych metamorficznych (głównie marmury). Najbardziej znane przykłady występują we Włoszech, także w Wielkiej Brytanii, Belgii, Portugalii, Słowenii, Chorwacji i Grecji. Najczęstszym stosowanym systemem jest komorowo-filarowy. Uzysk bloków jest zwykle wyższy niż w przypadku eksploatacji odkrywkowej, rzadko poniżej 60%. W Europie środkowej i wschodniej (w tym w Polsce) metoda podziemnej eksploatacji kamieni blocznych nie była do tej pory stosowana.
Underground extraction of dimension stone is widespread in many European countries. Its popularity will undoubtedly grow, mainly due to environmental considerations and the accessibility of deposits for extraction. The most common reason for launch of underground dimension stone mining is demand for some stone materials which commonly cannot be obtained from opencast mining. An important aspect of such operation is guaranteed long-term geomechanical stability of post-mining voids. This method allows to extract only selected parts of the deposit, without necessity of overburden removal, reduced impact on surface and lower costs of reclamation as compared to open pit mining. Currently, underground mining relates almost entirely of sedimentary rocks (mainly limestone) and some metamorphic rocks (e.g. marble). The best-known examples of underground exploitation of building stones are found in Italy, but also in the UK, Belgium, Portugal, Slovenia, Croatia and Greece. The room-and-pillar system is the most common operating system of extraction. It is important to have the opportunity for selective mining of parts of deposit showing the best quality parameters, which allows for higher yield of the blocks, which is rarely less than 60%. In the Central and Eastern Europe (also in Poland), undeground method of dimension stone extraction until now was not used.
Źródło:
Mining Science; 2014, 21, Special Issue 1; 49-64
2300-9586
2353-5423
Pojawia się w:
Mining Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieprawidłowy rozwój psychomotoryczny dzieci. Część I: podstawowa definicja i informacje
Abnormal psychomotor development of children. Part I: The basic definition and information
Autorzy:
Kurowska, Klaudia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1035539.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Medical Communications
Tematy:
neurologia
neurologia dziecięca
opóźnienie psychomotoryczne
„kamienie milowe”
Opis:
Psychomotor retardation refers to a situation when a child does not attain developmental milestones in the right time, i.e. he or she is unable to master skills that should develop at a given stage of life. Child development proceeds in strictly correlated phases. To attain a higher developmental level, one must first acquire and consolidate the lower level. The maturation of the central nervous system is quite intensive, even prenatally. Its individual structures develop in a specified order, depending on the week of gestation. Brain immaturity is a frequent cause of psychomotor retardation in children. The nervous tissue is composed of neurones (their cell membranes consist of a double lipid layer) and glial cells. Neurones form up to the 20th week of gestation, while glial cell formation starts after birth. This intensive development of the central nervous system may be accompanied by certain defects that will result in psychomotor retardation, which is also influenced by various physiological processes occurring in the child’s life. The type of damage and the grade of its severity depend on its location, area of pathological brain tissue and age at which the defect occurred. Injuries that cause psychomotor retardation in children may be divided into microinjuries, macroinjuries as well as endo- and exogenous causes. Psychomotor retardation is assessed on the Brunet–Lézine scale. It contains tasks that a child should be able to perform at a given stage of his or her development. The result is a psychomotor development quotient. Retardation may present as a complete deficit of given skills and their absence in the later stages of development. Psychomotor retardation may reveal itself at the beginning of the child’s life or in the later period. This depends on the causes of these limitations. The diagnosis of psychomotor retardation requires cooperation of various specialists.
O opóźnieniu psychomotorycznym można mówić w sytuacji, gdy dziecko nie osiąga w odpowiednim czasie „kamieni milowych” rozwoju, czyli nie jest w stanie opanować umiejętności, które powinny zostać wykształcone na określonym etapie jego życia. Dorastanie dziecka przebiega w ściśle związanych ze sobą fazach. Do osiągnięcia wyższego etapu rozwoju konieczne są obecność i utrwalenie etapu niższego. Dojrzewanie ośrodkowego układu nerwowego już podczas życia prenatalnego przebiega dość intensywnie. Rozwój poszczególnych struktur układu następuje w określonej kolejności, zależnej od tygodnia trwania ciąży. Niedojrzałość mózgu jest częstą przyczyną opóźnienia psychomotorycznego u dzieci. Na strukturę tkanki nerwowej składają się komórki nerwowe (otaczająca je błona komórkowa składa się z podwójnej otoczki lipidowej) oraz komórki glejowe. Proces powstawania neuronów zachodzi do 20. tygodnia ciąży, natomiast tworzenie się komórek glejowych rozpoczyna się po urodzeniu. W czasie tak intensywnego rozwoju ośrodkowego układu nerwowego może dojść do jego uszkodzeń, których następstwem będzie opóźnienie rozwoju psychomotorycznego, na który wpływają różne procesy fizjologiczne zachodzące w trakcie życia dziecka. Rodzaj uszkodzeń oraz stopień ich nasilenia zależą od ich lokalizacji, obszaru patologicznej tkanki mózgowej i wieku, w jakim dokonało się uszkodzenie. Uszkodzenia powodujące opóźnienie psychoruchowe u dzieci można podzielić na mikrouszkodzenia, makrouszkodzenia oraz przyczyny endogenne i egzogenne. Do oceny opóźnienia psychomotorycznego wykorzystuje się skalę Brunet–Lézine. Skala ta zawiera zadania, które dziecko powinno móc wykonać na danym etapie swojego rozwoju. Wynik uzyskiwany dzięki temu testowi nosi miano ilorazu rozwoju psychoruchowego (IRPR). Za objaw opóźnienia należy uznać całkowity deficyt osiągalności konkretnych umiejętności i niepojawienie się ich w późniejszych etapach rozwoju. Opóźnienie psychoruchowe może się ujawnić na początku życia dziecka lub w jego późniejszym okresie. Jest to zależne od przyczyn, które są powodem tych ograniczeń. Diagnoza opóźnienia psychomotorycznego wymaga współpracy specjalistów z wielu dziedzin.
Źródło:
Pediatria i Medycyna Rodzinna; 2018, 14, 2; 143-150
1734-1531
2451-0742
Pojawia się w:
Pediatria i Medycyna Rodzinna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kamień w zabytkowej architekturze Szydłowa
Stone in the historic architecture of Szydłów (S Poland)
Autorzy:
Fijałkowska-Mader, Ania
Złonkiewicz, Zbigniew
Król, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075923.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Szydłów
architektura
kamienie budowlane
architecture
building stones
Opis:
The historical city of Szydłów, located in the southeastern part of the Świętokrzyskie province, has preserved its medieval urban layout. It is surrounded by stone walls, hence the town is named the "Polish Carcasonne”. There are castle remains in the western part of the city. Two monumental objects discussed in the article - defensive walls with the Krakowska Gate and the St. Władysław church were built during the reign of King Casimir the Great. The All Saints Church can be older, because it contains Romanesque features. The time of construction of the castle palace is uncertain but its design may indicate the later period of the reign of Władysław Jagiełło and Anna Andegaweńska. The church and Holy Spirit sheltered-hospital originated in the early 16th century. All these buildings were made of local stone - organogenic-detritic limestones of the Chmielnik Formation (Late Badenian-Early Sarmatian), in the stoneworkers’ language called "Szydłów stone/sandstone”. Architectural details, such as portals, window frames or cornices, were carved from fine-grained limestones, similar to the Pińczów Limestones of Badenian age. The unambiguous lithostratigraphic classification of these stones requires a more datail petrographic research. Despite the Szydłów Limestones, common in Szydłów and its vicinity, were exploited here throughout centuries in many local quarries. It is currently impossible to indicate the local deposit in which the Pińczów Limestones were excavated. It is possible that they were transported from the Pińczów area.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2019, 67, 9; 736--748
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza składu kamieni moczowych
An analysis of the composition of kidney stones
Autorzy:
Brewczyńska, Aleksandra
Lewicki, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1035529.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Medical Communications
Tematy:
diagnostyka
kamienie moczowe
spektroskopia w podczerwieni
tomografia komputerowa
Opis:
The presence of stones in the patient’s urinary tract is a sign of a disease process leading to the precipitation of chemical compounds and formation of deposits. It is estimated that kidney stone formation affects up to 10% of population, and the first identified deposit is associated with 25% risk of recurrence within 10 years. Therefore, it is very important from the diagnostic point of view to analyse every spontaneously excreted or surgically removed stone. Precise determination of the structure and chemical composition of stones allows to identify the reasons of their formation, choose appropriate treatment method and modify patient’s diet, and thus prevent recurrence. A number of methods have been developed for the analysis of urinary stones, such as qualitative chemical analysis, polarised light microscopy, scanning electron microscopy, infrared spectroscopy and computed tomography. The paper discusses different analytic techniques for the evaluation of kidney stones, including their advantages and limitations. In the current state of knowledge, infrared spectroscopy seems to be the most effective, rapid and precise measuring technique. It should be noted, however, that a comprehensive approach, i.e. the use of several different techniques, is of key importance in the diagnosis, as only their simultaneous use allows to compare the obtained results and obtain full information about the patient’s condition. Innovative methods for the analysis of kidney stones, such as nanoscale flow cytometry, are currently sought to improve deposit identification and rapid implementation of appropriate treatment. Works to improve the currently used techniques as well as the search for new quicker and more effective methods give rise to hopes that a single unique method for a comprehensive assessment of stones collected from patients will be selected.
Występowanie kamieni w układzie moczowym pacjenta to objaw zachodzącego procesu chorobowego, w efekcie którego dochodzi do wytrącania związków chemicznych i formowania się złogów. Szacuje się, że formowanie się kamieni dotyczy nawet 10% populacji, a znalezienie pierwszego złogu wiąże się z 25-procentowym prawdopodobieństwem nawrotu ich formowania w okresie 10 lat. Wobec tego z punktu widzenia diagnostyki bardzo ważna jest analiza każdego złogu wydalonego samoistnie lub usuniętego operacyjnie. Szczegółowe określenie struktury i składu chemicznego kamieni pozwala ustalić przyczynę ich powstawania, wybrać właściwą metodę leczenia oraz zmodyfikować dietę chorego, a co za tym idzie – zapobiec nawrotom formowania złogów. Znanych jest wiele sposobów badania kamieni moczowych, takich jak: jakościowa analiza chemiczna, mikroskopia polaryzacyjna, skaningowa mikroskopia elektronowa, spektroskopia w podczerwieni i tomografia komputerowa. W niniejszej pracy omówiono techniki analizy kamieni moczowych ze wskazaniem wad i zalet każdej z nich. W obecnym stanie wiedzy najskuteczniejsza wydaje się zwłaszcza spektroskopia w podczerwieni – jako szybka i precyzyjna metoda pomiarowa. Należy jednak pamiętać, że w diagnostyce kluczowe znaczenie ma podejście kompleksowe, a więc stosowanie kilku różnych metod badawczych, gdyż tylko ich równoczesne wykorzystanie pozwala porównać otrzymane wyniki i uzyskać pełną informację o stanie chorego. Współcześnie w celu usprawnienia identyfikacji złogów i szybkiego wdrożenia odpowiedniej terapii badacze poszukują nowych, innowacyjnych metod badania kamieni moczowych, takich jak nanoskalowa cytometria przepływowa. Prace nad udoskonaleniem aktualnie stosowanych oraz poszukiwanie nowych – szybkich i skutecznych – technik badawczych dają nadzieję na wytypowanie jednej unikalnej metody, kompleksowo oceniającej kamień pobrany od pacjenta.
Źródło:
Pediatria i Medycyna Rodzinna; 2018, 14, 2; 125-132
1734-1531
2451-0742
Pojawia się w:
Pediatria i Medycyna Rodzinna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola mikroorganizmów w deterioracji naturalnych kamieni budowlanych
Role of microorganisms in deterioration of natural building stones
Autorzy:
Cwalina, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/318692.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
Tematy:
mikroorganizmy
kamienie budowlane
deterioracja
microorganisms
deterioration
building stones
Opis:
Wielu autorów wykazało, że mikroorganizmy odgrywają istotną rolę we wszystkich zmianach występujących na powierzchni budynków i pomników wykonanych z naturalnych kamieni, włączając wielokolorowe plamy i osady tworzące skorupy. Przez długi czas były one wiązane z procesami fizykochemicznymi, będącymi skutkiem głównie czynników klimatycznych, zanieczyszczenia powietrza lub działalności konserwatorskiej. W niniejszej pracy opisano rolę mikroorganizmów w niszczeniu naturalnych kamieni budowlanych, włączając opis mechanizmów uczestniczących w tych procesach.
It has been demonstrated bay many authors that microorganisms play an important role in all alterations that occur on surface of buildings and monuments made of natural stones, including the multicoloured staining and crust-forming deposits. For a long time they were connected with physicochemical processes being a result mainly of climatic factors, air pollution or conservation activity. The role of microorganisms in deterioration of the natural building stones, including description of mechanisms involved in these processes has been described in this paper.
Źródło:
Inżynieria Mineralna; 2003, R. 4, nr 1, 1; 39-48
1640-4920
Pojawia się w:
Inżynieria Mineralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania mineralogiczne, petrograficzne i geochemiczne procesu wietrzenia naturalnych skał z wychodni karbońskich pod kątem rozpoznania technologii obróbki kamienia użytego do wykonywania przedmiotów i kamiennych obiektów Neolitycznych w stanowisku archeologicznym Burren-Marlbank, Irlandia
Mineralogical, petrographical and geochemical investigation of weathering process of rock present et natural outcrops as the base for determination of technology used for preparation of Neolithic stone objects, Burren-Marlbank, Ireland
Autorzy:
Pawlikowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/343893.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
nakł. Maciej Pawlikowski
Tematy:
Archaeological Park
mineralogy
stones
Park Archeologiczny
mineralogia
kamienie
Opis:
Park Burren-Marlbank jest jednym z bardziej znanych obiektów Neolitycznych w którym występują kamienne a megality oraz liczne dowody aktywności człowieka w tym ryty skalne. Przedmiotem opracowania jest sprawdzenie struktur i składu mineralnego skał znajdujących się poza rejonem parku, pod kątem genezy niektórych obiektów. Próbki do badań pobrano z miejsc występowania skał w naturalnych odsłonięciach by nie niszczyć chronionych obiektów Parku. Przez analogie interpretowano rzeźby i ryty skalne dzieląc je na wykonane przez człowieka i te które powstały w wyniku procesów geologicznych.
Due to the protection of monuments in the Neolithic archaeological site of Burren-Marlbank, Ireland, mineral and petrographic studies of local rocks in their natural outcrops have been undertaken. Those rocks were used during the Neolithic period for both construction of architectural sites as well as for various types of objects and rites. Stereoscopic, polarizing, scanning microscopy, as well as Raman spectroscopy were used in the studies. Obtained results and conclusions can be applied by analogy to the protected antique stone objects at the site. The results prove that due to lack of siliceous raw materials, local Neolithic tools were made of extruded rock of porcelanite characteristics. Recognition of inventory of stone tools will allow us to determine types of Neolithic man’s activities at the site. sandstones, which influences their different susceptibility to weathering processes. That caused the formation of natural erosive forms with macroscopic features on the rocks, suggesting their creation by human hand. Recognition of natural rocks allowed us to determine features that distinguish between rocks that have been affected and not affected by human activity, based on the degree of cracking of the grains in the surface rocks. The research shows that coal deposits may have existed in Carboniferous rocks at the Burren-Marlbank site area. Perhaps it was the local coal used in hearths in the Neolithic period (in the absence of another fuel due to poor plant representation) that was the decisive factor in the location of the settlement in this place. This hypothesis and the obtained results should be tested in further research.
Źródło:
Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering; 2017, 23; 1-25
1689-6742
Pojawia się w:
Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gemstones of eastern Kazakhstan
Autorzy:
Chlachula, Jiri
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/94440.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Altai
non-metallic mineral deposits
gemstone
decorative stones
prehistory
field exploration
jewellery
Ałtaj
kamienie szlachetne
kamienie ozdobne
prehistoria
badania terenowe
biżuteria
Opis:
An overview is presented of gemstones from eastern Kazakhstan in terms of their geographical distribution, geological provenance and genesis, gemmological characteristics, historical use and current applications. Locally occurring precious, semi-precious and decorative stones were extracted and traded along the northern part of the Silk Road that traversed the area in earlier historical times. Currently, non-metallic minerals, which largely originate from mafic igneous and metamorphic bodies of the Altay and Kalba Mountains of Kazakhstan, still are insufficiently known and exploited industrially only marginally. For the present study, selected depositories of coloured stones at the Mineralogy Museum of the East Kazakhstan State Technical University were used, supplemented by the newly collected material during personal fieldwork in the southern Altay between 2005 and 2015. Standard documentation of the gemstones selected is provided, alongside with their known occurrence sites and an evaluation of the perspective gemstone-bearing deposits with respect to regional morphostructural bedrock characteristics. The most precious gemstones include topaz, corundum (sapphire and ruby), beryl (emerald and aquamarine), coloured tourmalines, agates as well as diamonds. Despite the great variety, the majority of these traditionally most valued stones are currently commercially not viable, unlike high-quality decorative stones.
Źródło:
Geologos; 2020, 26, 2; 139-162
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:
Geologos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstępna analiza możliwości podziemnej eksploatacji skał blocznych w rejonie świętokrzyskim
Preliminary analysis of the possibilities of dimension stones underground extraction in the świętokrzyskie area
Autorzy:
Kot-Niewiadomska, A.
Guzik, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170521.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
Świętokrzyskie
kamienie bloczne
eksploatacja podziemna
dimension stones
underground extraction
Opis:
W artykule przedstawiono wstępną analizę możliwości eksploatacji podziemnej kamieni blocznych w wybranych złożach rejonu świętokrzyskiego. W tym celu zaproponowano pięć grup kryteriów (zasobowe, geologiczno-górnicze, środowiskowe, jakościowe i ekonomiczne), na podstawie których wskazano trzy złoża najbardziej perspektywiczne pod względem prowadzenia dalszej ich eksploatacji metodą podziemną. Są to złoża wapieni dewońskich, permskiego zlepieńca węglanowego Zygmuntówka Szewce oraz złoże wapieni jurajskich Wola Morawicka. Wysoką pozycję w klasyfikacji zapewniła im niewielka baza zasobowa dostępna do eksploatacji metodą odkrywkową, znikoma podaż tego rodzaju materiałów kamiennych na krajowym rynku oraz długie tradycje ich stosowania w budownictwie. Istotne znaczenie miała również wysoka jakość surowca i sprzyjające parametry geologiczno-górnicze złóż. Czynnikami ograniczającymi prowadzenie eksploatacji metodą odkrywkową w złożach Szewce i Zygmuntówka są zidentyfikowane konflikty środowiskowe. Z kolei w złożu Wola Morawicka występowanie ławic dających największe możliwości uzysku bloków związane jest z najniższą częścią obecnego wyrobiska eksploatacyjnego.
The paper presents preliminary analysis of possibilities of underground extraction of dimension stone from selected deposits in the Świętokrzyskie region. Based on five group of criteria (domestic reserve base, geological and mining conditions, environmental constrains, quality of raw material and economic conditions) three deposits which are the most perspective in terms of possibility of underground exploitation have been indicated. There are: Jurassic limestone deposit - Wola Morawicka, Devonian limestone deposit - Szewce as well as Permian conglomerate deposit - Zygmuntówka. They reached high position in classification due to small reserve base available to extract in open-pit mines, low level of supply on the domestic market, and long tradition of its architectural applications. High quality of raw material and favourable geological and mining conditions have been also important. Environmental constrains has been identified as major limiting factors of open-pit mining in the Szewce and Zygmuntówka deposits. On the other hand, the highest yield of block is associated with the lowest part of Wola Morawicka deposit (high thickness of overburden).
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2016, 57, 4; 12-18
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstępna ocena opłacalności podziemnej eksploatacji kamieni blocznych w Polsce
Initial assessment of profitability of underground extraction of dimension stone in Poland
Autorzy:
Galos, K.
Guzik, K.
Stachowiak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88994.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
kamienie bloczne
eksploatacja podziemna
opłacalność
dimension stones
underground exploitation
profitability
Opis:
Podziemna eksploatacja kamieni blocznych jest rozpowszechniona w wielu krajach europejskich. Jej popularność będzie niewątpliwie rosnąć, przede wszystkim w związku z uwarunkowaniami środowiskowymi, przestrzennymi i ekonomicznymi. Najczęstszą przyczyną uruchamiania eksploatacji podziemnej tych skał jest rosnące zapotrzebowanie na niektóre materiały kamienne, których wydobywanie metodą odkrywkową jest utrudnione lub niemożliwe. Istotnym aspektem eksploatacji podziemnej musi być gwarantowana długoterminowa stabilność geomechaniczna górotworu. W artykule przedstawiono ocenę możliwości i celowości podziemnej eksploatacji 19 złóż kamieni blocznych w Sudetach i Górach Świętokrzyskich. W wyniku przeprowadzonej wielokryterialnej oceny, uwzględniającej czynniki geologiczno-zasobowe, geologiczno-górnicze, środowiskowe, jakościowe i ekonomiczne, do szczegółowych analiz wytypowano cztery złoża: wapieni jurajskich Wola Morawicka, wapieni dewońskich Szewce, zlepieńców permskich Zygmuntówka w Górach Świętokrzyskich, oraz piaskowca Radków w Górach Stołowych na Dolnym Śląsku. W każdym z czterech analizowanych przypadków ustalono podstawowe założenia rynkowe, produkcyjne, techniczne udostępniania i eksploatacji złoża, szacunkowe wielkości nakładów inwestycyjnych i kosztów operacyjnych. Niestety, przy przyjętych założeniach wartość wszystkich analizowanych projektów, określona z zastosowaniem podejścia dochodowego metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych, była zdecydowanie ujemna. Największa szansa podjęcia takiej eksploatacji istnieje w przypadku złoża piaskowca Radków i złoża wapienia Wola Morawicka, ale pod warunkiem wzrostu cen bloków o min. 20% i/lub znaczącego wzrostu wielkości zakładanej sprzedaży.
Underground extraction of dimension stone is widespread in many European countries. Its popularity will undoubtedly grow, mainly due to environmental considerations and the accessibility of deposits for extraction. The most common reason for launch of underground dimension stone mining is demand for some stone materials which commonly can not be obtained from opencast mining. An important aspect of such operation is guaranteed long-term geomechanical stability of post-mining voids. In the paper, there is presented assessment of possibilities and purposefulness of underground extraction for 19 dimension stone deposits located in the Sudetes and in the Świętokrzyskie Mountains. As a result of multi-criteria assessment taking into account geological, resource, mining, environmental and economic factors, four deposits were selected for detailed analysis: Wola Morawicka Jurassic limestone deposit, Szewce Devonian limestone deposit, Zygmuntówka Permian carbonate conglomerate – all in the Świętokrzyskie Mountains, as well as Radków Cretaceous sandstone deposit in the Sudetes. In each case, some basic assumptions on market, production and deposit development, as well as estimated level of capital investments and operation costs, were adopted. Unfortunately, with such assumptions, net present value of each analyzed project, established by discounted cash flow method, was distinctly negative. The most promising for underground extraction are Radków sandstone deposit and Wola Morawicka limestone deposit, provided growth of blocks’ prices by min. 20% and/or significant increase of blocks’ sales.
Źródło:
Mining Science; 2016, 23, Special Issue 1; 23-36
2300-9586
2353-5423
Pojawia się w:
Mining Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyniki badań petrograficzno-mineralogicznych wybranych kamieni młyńskich z terenu Pomorza. Przyczynek do zastosowania interdyscyplinarnych metod w badaniach nad tradycyjnym młynarstwem
Results of petrographic and mineralogical research of selected millstones from Pomerania – a contribution to the use of interdisciplinary methods in research on traditional milling
Autorzy:
Bartz, Wojciech
Prarat, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217486.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
petrografia
młyny wodne
wiatraki
kamienie młyńskie
petrography
watermills
windmills
millstones
Opis:
Kamienie młyńskie od wieków były głównym elementem systemu roboczego zakładów napędzanych siłą wody i wiatru. Te niezwykle cenne zabytki kultury materialnej rozpoznane są jednak w nieznacznym zakresie. W ostatnich latach widoczna jest intensyfikacja interdyscyplinarnych metod badawczych w molinologii. Jedną z nich są badania petrograficzne kamieni młyńskich. W polskich opracowaniach brak jednak takiego ujęcia. Dla wybranej, skatalogowanej grupy kamieni z terenów Pomorza autorzy obrali za cel określenie rodzaju skał, miejsca ich pochodzenia oraz funkcji w młynie. Spośród 15 kamieni trzy okazały się sztucznym kamieniem, 8 piaskowcem kwarcowym, jedna granitem, jedna anortozytem kwarcowym, dwie skałą osadową krzemionkową. Dla części udało się także określić miejsce pochodzenia z łomów niemieckich i francuskich, niektóre mogły być pochodzenia miejscowego.
Millstones have been the main element of the working system of plants powered by water and wind for centuries. However, these extremely valuable monuments of material culture are recognized to a rather small extent. Recent years have seen a certain intensification of interdisciplinary research in the field of molinology. One of them is petrographic study of millstones. Yet, Polish studies still lack this kind of approach. This paper is aimed at determining the types of rocks, their origins and functions within the mill structure. In a group of fifteen stones, three were made of artificial stone, eight turned out to be quartz sandstones, one is made of granite and one of quartz anorthosite, two proved to be made of sedimentary siliceous rock. Certain rocks have been determined to be of German or French origin, whereas the others could have been acquired locally.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2020, 61; 124-144
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Złoża kamieni szlachetnych i półszlachetnych Ratnapura i Meetiyagoda na tle obszarów gemmonośnych Sri Lanki – charakterystyka ogólna
Gem deposits in Ratnapura and Meetiyagoda on the backgroud of the gem-bearing areas of Sri Lanka – general characteristics
Autorzy:
Jarmołowicz-Szulc, K.
Prame, W. K. B. N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063098.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
złoża
minerały
kamienie szlachetne
obszary gemmonośne
deposits
minerals
gems
gem-bearing areas
Opis:
Praca dotyczy charakterystyki mineralogicznej wybranych złóż kamieni szlachetnych. Wstępne badania podjęto w dwóch regionach, z uwagi na to, że obszary gemmonośne zajmują jedną czwartą terenu Sri Lanki, co stanowi fenomen mineralogiczny i geologiczny. Opisano i przedstawiono dwa złoża z centralnej (Ratnapura) i południowo-zachodniej (Meetiyagoda) części kompleksu wyżyn, biorąc pod uwagę ich ciekawy charakter mineralogiczny i stosunkowo łatwą dostępność. Złoża te przedstawiono na tle budowy geologicznej kraju obejmującej głównie skały prekambryjskie oraz trzech genetycznych typów złóż: magmowych (pegmatytowych), metamorficznych i osadowych.
The present paper concerns a mineralogical characteristic of selected gem deposits. Introductory studies in two localities were conducted since the gem bearing areas occupy one fourth of the area of Sri Lanka, that is a mineralogical and geological phenomenon. Two types of rich deposits situated in central (Ratnapura) and southwestern (Meetiyagoda) parts of the Highland/South-Eastern Complex have been described and presented taking into account their mineralogical curiosities and relatively easy access. They are shown on the geological background of the country mostly built of the Precambrian rocks and three genetic types of deposits: magmatic (pegmatitic), metamorphic and sedimentary.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2010, 439 (2); 469--474
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Georóżnorodność w architekturze : wykorzystanie lokalnych surowców skalnych w architekturze użytkowej na obszarze istniejących i projektowanych geoparków europejskich
Geodiversity in architecture the use of local rock resources in the architecture in existing and planned European geoparks
Autorzy:
Poros, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075127.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
geodiversity
architecture
local building stones
geoparks
georóżnorodność
architektura
lokalne kamienie budowlane
geoparki
Opis:
The paper presents different examples of the use of local rock resources in the architecture in Polish and European existing and planned geoparks. The use of local building stones in local architecture is an important attribute, which reflects relations between geology and humans. Moreover, the examples of local stones in the buildings within geopark areas reflect their geodiversity. A few examples of use of local stones in architecture in selected European and Polish geoparks are described.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2014, 6, 3; 151--155
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kamienie wilhelmiańskie ze szczytu Góry Chełmskiej koło Koszalina
Autorzy:
Borkowski, Jacek
Kuczkowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591125.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Mountain Chełm (German: Gollenberg)
Wilhelm boulders
monuments
Góra Chełmska
kamienie wilhelmiańskie
pomniki
Opis:
Artykuł dotyczy dwóch głazów narzutowych znajdujących się na obszarze szczytu podkoszalińskiej Góry Chełmskiej, który obecnie jest zarządzany przez Szensztacki Instytut Sióstr Maryi. Na głazach tych znajdują się inskrypcje poświęcone dwóm osobom – królowi pruskiemu Fryderykowi Wilhelmowi III oraz nadprezydentowi rejencji koszalińskiej Henrykowi Ludwikowi Adolfowi graf zu Dohn-Wundlacken, którzy stali się pomysłodawcami wzniesienia na szczycie góry pomnika ku czci koszalinian poległych w trakcie wojen napoleońskich w latach 1813–1815. Dzięki pozyskanym informacjom udało się stwierdzić, że kamienie te pierwotnie były wmurowane w bliżej nieokreślonym miejscu kamiennego postumentu, jedynej pozostałości po monumencie. W roku 1991 zostały one stamtąd wydobyte i po krótkim czasie złożone w obecne miejsce.
The article deals with two erratic boulders that are situated within the area of the peak of Mountain Chełm (German: Gollenberg) near Koszalin; the area is now under the jurisdiction of the (Apostolic Movement of) Schoenstatt (German: Schönstatt) Institute of Mary Sisters. On the boulders there are inscriptions dedicated to two people, Frederick William III (German: Friedrich Wilhelm III), Prussian King, and Heinrich Ludwig Adolph Graf zu Dohna-Wundlacken, Regierungspräsident in Köslin (1818–1831); they were originators of the monument in honour of the inhabitants of Köslin who had died in the Napoleonic Wars in the years 1813–1815. It has been confirmed that the boulders had been set in a place of the stone plinth of what was left of the monument. In 1991 the boulders were taken thence and after a short time placed where they are now.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2017, 1; 9-20
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opoki i gezy - zapomniane kopaliny lubelszczyzny
Opoka and gaize - forgotten rocks of Lublin Region
Autorzy:
Bąk, B.
Szeląg, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169994.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
opoki
gezy
kamienie budowlane
wydobycie
geostanowiska
opoka
gaize
building stones
mining activity
geosites
Opis:
Celem pracy jest przypomnienie nieco zapomnianych kopalin, jakimi są opoki i gezy. Pierwsze z nich miały od dawien dawna, aż do czasu II wojny światowej niebagatelne znaczenie jako kamień budowlany w regionie lubelskim, częściowo świętokrzyskim oraz w okolicach Łodzi. Po wojnie wykorzystywano je na znaczną skalę do regulacji Wisły. Gezy stosowano lokalnie jako kamień budowlany lub drogowy. Liczne badania i praktyka, potwierdzają też przydatność obu kopalin do produkcji cementu, w tym gatunków specjalnych. Obecnie niektóre, opuszczone kamieniołomy opok i gez przekształcono w cenne geostanowiska dokumentujące georóżnorodność regionu.
The purpose of the paper is to present some of a little forgotten rocks like opoka and gaize. The first one has been used for a long time until the second world war as a building stone in lubelski and partly świętokrzyski regions, as well as in the vicinity of Łódź (central Poland). After the war it was used as a stone material for the Vistula river regulation. Geza was a typical, local road and building stone. In the light of results of several analysis, and practices both of them are suitable for cement production (for special cements too). Today some of abandoned quarries become the status of important geosites, showing the regional geodiversity.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 2; 107-116
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kamienie dekoracyjne w Auli Leopoldyńskiej Collegium Maximum Uniwersytetu Wrocławskiego
Decorative stones of the Aula Leopoldina in Collegium Maximum of the University of Wrocław
Autorzy:
Rembiś, M.
Smoleńska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183629.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
Uniwersytet Wrocławski
Aula Leopoldyńska
kamienie dekoracyjne
University of Wrocław
Aula Leopoldina
decorative stones
Opis:
The stones inside the Aula Leopoldina occur mainly as floor flags. The panels are Ordovician limestones from Oland island, and Sławniowice marbles. In the portals of the emporium are Cretaceous sandstones from the Intra-Sudetic Depression and the North-Sudetic Depression. The threshold of the hall entrance has been made of granite, probably from the Arnsdorf quarry in Germany.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2009, 35, 2/1; 331-337
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„No i co z tego”. O dyskusji wokół "Kamieni na szaniec" Aleksandra Kamińskiego z Bożeną Keff, Magdą Szcześniak, Tomaszem Tomasikiem i Błażejem Warkockim rozmawia Anna Zawadzka
Autorzy:
Zawadzka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643633.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Kamienie na szaniec (Stones on the barricades)
Elżbieta Janicka
homophobia
homosocial relations
patriotism
Opis:
“So what?” Bożena Keff, Magda Szcześniak, Tomasz Tomasik & Błażej Warkocki in a conversation with Anna ZawadzkaIn April 2013, the Polish Press Agency published an article in which Elżbieta Janicka proposed a new interpretations of Stones on the barricades. She claimed i.a.: ”Since we are deliberating, placed in a ho-mophobic culture, where questioning someone’s heterosexual orientation is not an observation but a delation, I would compare Zośka and Rudy to Achilles and Patroclus, a pair of legendary warriors. […] I think that this is one of the most beautiful texts about love knowing no limits, whereas all we know about the main characters’ relations testifies to the unheard power and depth of this feeling”. Those words caused an avalanche of reactions, starting from polemics with Janicka or libels on her to violence threats against the scholar. In this conversation, Bożena Keff, Magda Szcześniak, Tomasz Tomasik, Błażej Warkocki and Anna Zawadzka are discussing Janicka’s proposition (developed in her book Festung Warschau, published prior to the quoted text) to interpret Stones on the barricades as a text also on a romantic relationship between two men. They analyse social and political causes of the “scandal”, induced by the Polish mainstream media together with a part of the Polish academic milieu. This conversation took place in May 2013. „No i co z tego”. O dyskusji wokół Kamieni na szaniec Aleksandra Kamińskiego z Bożeną Keff, Magdą Szcześniak, Tomaszem Tomasikiem i Błażejem Warkockim rozmawia Anna ZawadzkaW kwietniu 2013 roku Polska Agencja Prasowa opublikowała artykuł, w którym Elżbieta Janicka proponowała nowe interpretacje Kamieni na szaniec. Janicka mówiła m.in.: „Ponieważ rozmawiamy w kulturze homofobicznej, gdzie zakwestionowanie czyjejś heteroseksualnej orientacji nie jest konstatacją, lecz denuncjacją, porównałabym Zośkę i Rudego do Achillesa i Patroklesa, pary legendarnych wojowników. [...] Uważam, że to jeden z najpiękniejszych tekstów o miłości nieznającej granic, zaś cała wiedza na temat relacji bohaterów świadczy o niespotykanej sile i głębi tego uczucia”. Słowa te wywołały lawinę reakcji: od polemik z Janicką, przez paszkwile na nią, po groźby przemocy wobec niej. W niniejszej rozmowie Bożena Keff, Magda Szcześniak, Tomasz Tomasik, Błażej Warkocki i Anna Zawadzka dyskutują o propozycji Janickiej (rozwiniętej we wcześniejszej wobec cytowanego tekstu książce Elżbiety Janickiej Festung Warschau), by interpretować Kamienie na szaniec jako tekst także o romantycznej relacji między mężczyznami, oraz analizują społeczne i polityczne przyczyny „skandalu”, jaki wokół wywiadu z Janicką wywołały polskie media głównego nurtu oraz część polskiego środowiska akademickiego. Rozmowa odbyła się w maju 2013 roku. 
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2015, 3–4
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oto opoka, a na niej zbudowano – Kazimierz Dolny
Here is the opoka rock – and Kazimierz Dolny was built on it
Autorzy:
Bąk, Bogusław
Barbara, Radwanek-Bąk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030447.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
opoki
gezy
kamienie budowlane
górnictwo skalne
geostanowiska
opoka
gaize
building stones
mining activity
geosites
Opis:
Opoki i gezy są jednymi z charakterystycznych kopalin skalnych regionu lubelskiego. Skały te od dawna użytkowano tu, a także w regionie świętokrzyskim i łódzkim, w lokalnym budownictwie. Obecnie są one zapomniane, a ich znaczenie jest marginalne. Liczne badania i praktyka, potwierdzają również przydatność obu kopalin jako surowca do produkcji cementu, w tym gatunków specjalnych. Po wojnie wykorzystywano opoki na znaczną skalę do regulacji Wisły, ale ich znaczenie jako kamieni budowlanych niemal zanikło. Niektóre opuszczone kamieniołomy opok i gez przekształcono w cenne geostanowiska. Takie obiekty dawnego, historycznego już dziś górnictwa skalnego można podziwiać zwłaszcza w Kazimierzu Dolnym i jego okolicach. Przypominają one o wielowiekowych tradycjach wykorzystania tych specyficznych kopalin oraz stanowią istotny element dokumentujący georóżnorodność regionu. W okolicach Kazimierza Dolnego, który leży w obrębie tzw. Małopolskiego przełomu Wisły znajdują się jeszcze inne interesujące obiekty geoturystyczne (zwłaszcza geomorfologiczne), a wśród nich wysokie skarpy doliny Wisły, piaszczyste łachy tworzące malownicze wyspy na rzece oraz dobrze wykształcone i zachowane wąwozy lessowe. Innym przejawem bogatej georóżnorodności tych okolic jest obecność wód mineralnych i zmineralizowanych, które wydobywa się w Nałęczowie zarówno dla celów leczniczych uzdrowiska, jak i do produkcji znanej wody „Nałęczowianka”.
Opoka and gaize are one of the characteristic rocks in the Lublin region. These rocks have long been used here, as well as in the Świętokrzyskie and Łódź regions, in local construction. Now they are forgotten and their significance is marginal. In the light of results of several analysis, and practices both of them are suitable for cement production (for special cements too). After the war, opoka was used as a stone material for the Vistula river regulation, but its importance as building stones has almost disappeared. Some abandoned quarries were transformed into valuable geosites. We can visit today such objects of the former, historic rock mining in Kazimierz Dolny and its surroundings. They remind of centuries-old traditions of using these specific ricks and are an important element documenting the geodiversity of the region. In the vicinity of Kazimierz Dolny, which is located within the so-called Vistula River Gorge of Lesser Poland, there are also other interesting geotourism facilities (especially geomorphological) like: the high slopes of the Vistula valley, picturesque sandy islands on the river and well-developed and preserved loess gorges. Another manifestation of the rich geodiversity of this area is the presence of mineral and mineralized waters, which are used in Nałęczów for the therapeutic purposes of the spa as well as for the production of the well-known „Nałęczowianka” water.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2020, 61, 1; 55--63
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Środowiskowe ograniczenia eksploatacji złóż kamieni blocznych w Sudetach i Górach Świętokrzyskich
Environmental constraints of dimension stones extraction in the Sudetes and the Świętokrzyskie Mountains
Autorzy:
Guzik, K.
Kot-Niewiadomska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394710.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
kamienie bloczne
ograniczenia środowiskowe
Sudety
Góry Świętokrzyskie
dimension stone
environmental constraints
Sudetes
Świętokrzyskie Mountains
Opis:
W pracy przedstawiono główne ograniczenia środowiskowe zagospodarowania i rozwoju eksploatacji złóż skał blocznych w Górach Świętokrzyskich i Sudetach. Szczegółowej charakterystyce poddano udokumentowaną bazę zasobową skał przydatnych do produkcji materiałów kamiennych, w podziale na złoża zagospodarowane i niezagospodarowane. Na podstawie obowiązujących przepisów prawa ustalono rodzaj obszarów chronionych istniejących na analizowanym obszarze oraz oceniono możliwość wystąpienia potencjalnych konfliktów środowiskowych. Analizie poddano łącznie 260 złóż zróżnicowanych litologicznie odmian kamieni blocznych (granity, piaskowce, skaty węglanowe, sjenity). Ustalono, iż ok. 60% udokumentowanych zasobów złóż świętokrzyskich i ok. 40% zasobów złóż sudeckich położonych jest na obszarach chronionych. Obszerna lista form ochrony przyrody o różnym stopniu restrykcyjności warunkuje rozwój działalności górniczej w obydwu rejonach, uszczuplając wielkość możliwych do wykorzystania zasobów.
The paper presents the major environmental constraints of expansion of dimension stone development and exploitation in the Sudetes and the Świętokrzyskie Mountains. Detailed characteristics of the resource base of the rocks suitable for the dimension stone production, including developed and undeveloped resources, has been given. According to existing regulations, the kind of protected areas occurring in each of the regions has been determined and the potential environmental conflicts has been identified. The total of 260 deposits of lithologically diversified dimension stone (granite, sandstone, carbonate rocks, syenite) has been analysed. It was found that approximately 60% resources of deposits in the Świętokrzyskie Mountains and approximately 40% of the deposits in the Sudetes has been located in the protected areas. The wide list of different categories of protected areas with varying restrictiveness determine the development of mining activity in both regions.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2015, 91; 67-80
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marmur, morena czołowa, kamień polny, kamień reński, piaskowiec czerwony i biały, węgiel brunatny…Kamienie Zielonej Góry. Zielona Góra kamieni. Kilka lit(h)olingwistyczno-kulturologicznych uwag o kamieniach spotykanych w różnych przestrzeniach Winnego Grodu
Marble, terminal moraine, field stone, rhinestone, red and white sandstone, brown coal… Stones of Zielona Góra. Zielona Góra of stones. A few lit(h)olinguistic-culturological remarks on stones in the City of Wine preserved in selected contemporary Ziemia
Autorzy:
Węgorowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879761.pdf
Data publikacji:
2021-12-18
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
stones
spaces
city
Zielona Góra
lit(h)olinguistics
kamienie
przestrzenie
miasto
lit(h)olingwistyka
Opis:
Przedmiotem refleksji są tym razem kamienie i nazwy związane z kamieniami występującymi w różnych, zarówno otwartych, jak i zamkniętych przestrzeniach Miasta Srok. Relacja przestrzeń – miasto – kamień stała się inspiracją do uwag na temat kamieni funkcjonujących, między innymi w: a) zielonogórskim krajobrazie (morena czołowa, węgiel brunatny, głaz pamiątkowy, lapidarium), b) zielonogórskiej architekturze świeckiej (mury obronne z kamieni polnych, uliczny bruk, kamienne fundamenty), c) zielonogórskiej architekturze sakralnej (kamienna kapliczka – Kaplica na Winnicy, kamienne zworniki, kamienna rokokowa chrzcielnica), d) zielonogórskim muzeum (ciężkie kamienie / hańbiące kamienie), e) zielonogórskiej firmie jubilerskiej (bursztyn, perła, koral…). Wymienione i zinterpretowane w szkicu kamienie oraz ich nazwy, inkrustujące przestrzenie Zielonej Góry, sprawiają, że Winny Gród był i jest miejskim fenomenem, w którego palimpsestowe warstwy na stałe wpisały się kamienne elementy natury i kultury.
The lit(h)olinguistics reflection focuses on stones and names relating to stones present in the City of Magpies’ various open and closed spaces. The relation space – city – stone became an inspiration to comment on multiple stones found in Zielona Góra in, among others: a) landscape (terminal moraine, brown coal, memorial stone, lapidarium), b) secular architecture (city walls made of fieldstones, sidewalk, stone foundations), c) sacral architecture (medieval stone chapel in a vineyard, keystones, rococo stone baptismal font), d) museum (shaming heavy stones), e) jeweller company (amber, pearl, coral…). Stones, which spatially embellish Zielona Góra, and their names were listed and interpreted in the text. They make the City of Wine the urban phenomenon, into which palimpsest layers the stone elements of nature and culture have permanently inscribed themselves.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2021, 7; 199-215
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 72

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies