Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "jidysz" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Listy słuchaczy do Redakcji Żydowskiej Polskiego Radia w latach 1950–1958 jako przykład egodokumentów
Letters to the Editor of the Polish National Radio’s Jewish Desk as an Example of Egodocuments, 1950–1958
Autorzy:
Rozenfeld, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1385056.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Yiddish language
Yiddish radio (broadcasting)
Yiddish culture
Yiddish songs
Jewish identity
multilingualism/Jews
egodocuments
język jidysz
radio jidysz
kultura jidysz
pieśni jidysz
tożsamość żydowska
wielojęzyczność / Żydzi
egodokumenty
Opis:
Audycje nadawane przez Polskie Radio w języku jidysz w latach pięćdziesiątych XX wieku były słuchane na całym świecie. Dla wielu słuchaczy te programy radiowe miały, z różnych powodów, wysoką wartość, o czym świadczą ich listy wysyłane do redakcji. Potwierdza to również negatywna reakcja słuchaczy na zamknięcie tego programu w 1958 roku. Większość listów była pisana w języku jidysz, w niektórych przypadkach używano innych języków – rosyjskiego, polskiego, niemieckiego. Korespondencja w swej treści zawiera wiele bardzo zróżnicowanych wątków osobistych, a jednocześnie odzwierciedla stan zachowanego języka jidysz po utracie ojczyzny. Poziom języka jidysz, którym posługiwano się w listach, informuje przykładowo o tym, czy autor podlegał socjalizacji w oryginalnym otoczeniu żydowskim (dom rodzinny, szkoła), czy przebywał w otoczeniu kultury żydowskiej, czy też w warunkach wyobcowania językowego w kraju pobytu. Niekiedy sami słuchacze podnosili temat swoich braków językowych i wskazywali na przerwanie przemocą żydowskiej edukacji lub warunki w krajach swojego zamieszkania.
Broadcasts aired by the Polish Radio in the Yiddish language in the 1950s were listened to all over the world. All the audience felt that for them, due to numerous reasons, the broadcasts were a matter of high value, and it is confirmed in letters sent to the station. It is also confirmed by negative reaction of the audience to the programme’s closure in 1958. The majority of letters was written in the Yiddish language, and in some cases other languages were used too – Russian, Polish, German. The letters contained many different personal traits, while reflecting the condition of preserved the Yiddish language, after the loss of homeland. The condition of Yiddish language that was used in the letters, for example informs about whether the author was subject to socialization in the original Jewish community (family home, school), whether they were present in the Jewish community, or whether they were affected by linguistic alienation in the country of their residence. Sometimes the audience would tackle the subject of their language deficiencies and point out to the forceful interruption of their Jewish education or the conditions in the country of their asylum.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2017, 8, 1; 171-187
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak „żydowskie zacofanie” stało się natchnieniem filozofii. Chasydzkie tropy u Martina Bubera, Franza Rosenzweiga i Emmanuela Lévinasa
How “the Jewish backwardness” became an inspiration for philosophy. Hassidic tropes in works of Matin Buber, Franz Rosenzweig and Emmanuel Lévinas
Autorzy:
Kolarzowa, Romana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441966.pdf
Data publikacji:
2019-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
kabała luriańska
ruchy mesjańskie
chasydyzm
literatura jidysz
Opis:
Autorka przedstawia skomplikowane relacje pomiędzy ruchem chasydzkim a filozofią dialogu. Wskazuje na wielostronne i wielowiekowe związki intelektualne wiążące praktycznie całą europejską i bliskowschodnią diasporę żydowską, niezależnie od podziałów kulturowych. Kwestionuje tym samym mit Galicji jako izolowanej prowincji; stawia hipotezę, że peryferyjność była czynnikiem sprzyjającym nie izolacji, ale metysażowi kulturowemu. Wskazuje również na związki nauczania chasydzkiego i tworzenia się literatury jidysz oraz na rolę obu tych elementów w kształtowaniu się współczesnej tożsamości żydowskiej, równoważącej tendencje radykalnej asymilacji.
The author presents complicated relationships between the Hassidic movement and philosophy of dialogue. She shows long-standing and multifaceted intellectual connections closely binding the whole European and Near-Western Jewish diaspora, regardless of cultural differences. As a result, contesting the mythos of Galicia as an isolated province, she presents the thesis that peripherality was an element supporting cultural mixing (metissage) and not isolation. She also shows relations between Hassidic teachings and the process of creating jidish literature, as well as the importance of these elements for forming the contemporary Jewish identity, balancing tendencies of radical assimilation.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2019, 5: "Filozofia w Galicji II"; 86-98
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Möglichkeiten und Grenzen der Fragebogenmaterialien des „Language and Culture Archive of Ashkenazic Jewry“ am Beispiel der Wortstellung von Verbpartikeln
Potential and limits of the questionnaire materials from the “Language and Culture Archive of Ashkenazic Jewry” on the example of the word order of particle verbs
Autorzy:
Schäfer, Lea
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1592354.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Jiddisch
Dialekte
Partikelverben
Dialektsyntax
Wortstellungsvariation
Yiddish
dialectology
particle verbs
dialectsyntax
Yiddish dialects
Yiddish grammar
Yiddish sentence array
język jidysz
dialekty
przedrostki rozdzielne odczasownikowe w języku jidysz
dialekty jidysz
warianty szyku zdania
Opis:
Uriel Weinreichs Atlasprojekt ‚Language and Culture Archive of Ashkenazic Jewry‘ (LCAAJ, 1959–1972) hat einen einzigartigen Datensatz von Audioaufnahmen und Transkripten von Interviews mit jiddischen Sprechern geschaffen, deren Varietäten die mittlerweile größtenteils untergegangenen Dialekte von vor der Shoah repräsentieren. Der Beitrag zeigt, wie die schriftlichen Materialien der LCAAJ zur Beschreibung der jiddischen Grammatik verwendet werden können. Am Beispiel der Wortstellung von trennbaren Verbpartikeln zeigt sich, dass dialekt-syntaktische Analysen nicht zwangsläufig (geografische) Variationen aufweisen müssen, um linguistische Relevanz zu haben.
Uriel Weinreich’s atlas project the “Language and Culture Archive of Ashkenazic Jewry” (LCAAJ, 1959–1972) has created an unique dataset of audio recordings and transcripts of interviews with Yiddish speakers whose varieties represent the former dialects from before the Shoah. This paper shows how the LCAAJ’s written materials can be used to describe the Yiddish grammar. Taking the example of word order of separable verb particles it shows that dialect-syntactic analyses do not have to show inevitably (geographical) variation to have linguistic relevance.
Atlas języka i kultury Żydów aszkenazyjskich „Language and Culture Archive of Ashkenazic Jewry” (LCAAJ, 1959–1972) Uriela Weinreicha stanowi niepowtarzalny rejestr nagrań audiolingwalnych oraz transkrypcji wywiadów z rodzimymi użytkownikami języka jidysz, których różnorodność reprezentują byłe dialekty występujące przed i w trakcie zagłady. Artykuł ukazuje, w jaki sposób rejestr danych LCAAJ może zostać wykorzystany do opisu gramatyki języka jidysz. Na przykładzie szyku zdania z przedrostkami odczasownikowymi rozdzielnymi wykazano, że analizy dialektyczno-syntaktyczne niekoniecznie muszą wykazywać (geograficzną) różnorodność, aby posiadać lingwistyczne znaczenie.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2019, 28; 5-31
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Izrael Sztern – poeta osobny i jego dzieło
Israel Sztern – poet detached and work
Autorzy:
Trzemkowski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2165191.pdf
Data publikacji:
2013-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
poezja żydowska
literatura jidysz
Jewish poetry
Yiddish literature
Opis:
Izrael Sztern był jednym z najwybitniejszych poetów żydowskich XX w. Urodził się w Ostrołęce i spędził w niej dzieciństwo i wczesną młodość. Jest poetą niemal nieznanym w regionie, a pamięć o nim zaciera się także w kręgach ogólnopolskich. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie sylwetki tego specyficznego poety i przywrócenie jego dzieła współczesnym czytelnikom.
Izrael Sztern was one of the most distinguished Jewish poets of the twentieth century. Born in Ostrołeka, he spent his childhood and youth there. Nowadays he is almost unknown not only in his region of origin but also in nationwide circles. The main purpose of this article is to provide a description of that specific poet and to restore his work to contemporary readers.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2013, Zeszyt, XXVII; 518-529
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Dos lid fun ojsgehargetn jidiszn folk" Jicchoka Kacenelsona jako forma autobiografii poety i narodu
Yitskhok Katsenelson’s "Dos lid fun oysgehargetn yidishn folk" as an Autobiography of the Poet and his Nation
Autorzy:
Pawelec, Andrzej
Sitarz, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1384941.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Katsenelson
autobiography
Yiddish
Shoah
Kacenelson
autobiografia
jidysz
Zagłada
Opis:
Pieśń... Kacenelsona – jeden z najbardziej znanych dokumentów literackich czasów Zagłady – powstała w obozie internowania w Vittel, gdzie poeta znalazł się w ramach akcji Hotel Polski. W tej „ostatniej pieśni ostatniego Żyda” Kacenelson łączy swoją osobistą historię z historią całej wspólnoty, składając hołd „zamordowanemu narodowi żydowskiemu”. W niniejszym tekście autorzy skupiają się na mitopoetyckiej stronie utworu: na takiej konstrukcji własnej i narodowej biografii, która pozwala ocalić jakiś sens w sytuacji skrajnie tragicznej i beznadziejnej.
Katsenelson’s Elegy – one of the most famous literary documents of the Shoah – was created in the Vittel internment camp, where the poet had been transported as part of ‘the Hotel Polski affair’. In this “last song of the last Jew” Katsenelson links his personal fate with the fate of the whole community, paying tribute to “the murdered Jewish people”. The authors focus on the mythopoetic aspect of the poem: on its goal – as a personal and national biography – to save the remnants of sense in an absolutely tragic and hopeless situation.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2017, 8, 1; 83-98
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
In pursuit of the rejected "Jew from the Golah”. On life and works of dr. Jacob (Kobi) Weitzner
W poszukiwaniu odrzuconego „Żyda z Diaspory”. O życiu i działalności doktora Jakuba (Kobi) Weitznera
Autorzy:
Lewkowicz-Shenholz, Lior Ester
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/19322534.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
Yiddish
Jew
Diaspora
Israeliness
Second Generation
Jewish Theatre
Yiddish playwriter
jidysz
Żyd
diaspora
izraelskość
drugie pokolenie
teatr żydowski
dramatopisarz w języku jidysz
Opis:
Since the establishment of the state of Israel in 1948 everything related to the Diaspora (“Golah”) such as culture, language, or mentality was considered despicable and Israelis tried to keep away from it. Dr. Jacob (Kobi) Weitzner a writer, playwright and Yiddish theater director. This article is not about his academic achievements or artistic works, but his seminal activity for the preservation of Jewish culture in the Diaspora.
Od powstania państwa Izrael w 1948 roku wszystko co wiązało się z diasporą (Golah) – kultura, język czy mentalność – uważane było za niegodne szacunku i Izraelczycy starali się trzymać od tego z daleka. Doktor Jacob (Kobi) Weitzner był pisarzem, dramaturgiem i reżyserem teatru żydowskiego. Artykuł nie omawia jego osiągnięć akademickich czy twórczości artystycznej, lecz przełomową działalność na rzecz zachowania kultury żydowskiej w diasporze.
Źródło:
Lud; 2023, 107, 1; 274-286
0076-1435
Pojawia się w:
Lud
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Über die jiddischen Sprichwörter im Sprachkontakt mit dem Polnischen
Autorzy:
Pilarski, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083444.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
proverbs
the Yiddish language
contrastive linguistics
przysłowia
język jidysz
językoznawstwo kontrastywne
Opis:
The object of the study presented in the paper are Yiddish proverbs. The aim of the paper is a linguistic analysis of selected proverbs and their connections with the Polish-language context. The Yiddish language namely has developed in contact with other languages, and one of the languages highly relevant for the Yiddish language, influencing its development, was the Polish language. The richness of Yiddish proverbs has also left its mark on the Polish language, as is evidenced by the presence of Jewish proverbs in Polish. The focus here lies on lexical and structural phenomena characteristic for both languages. Under examination is the extent to which the structure of Yiddish proverbs corresponds with the structure of the Polish language and what lexemes are the result of an interaction at the language level and the sociocultural level.
Przedmiot badań, zaprezentowanych w artykule stanowią przysłowia występujące w języku jidysz. Celem artykułu jest analiza językowa wybranych przysłów w odniesieniu do języka polskiego. Język jidysz rozwijał się bowiem w kontakcie z innymi językami a jednym z ważniejszych języków, mających wpływ na jego rozwój, był język polski. Bogactwo przysłów języka jidysz także pozostawiło swój ślad, o czym świadczą żydowskie przysłowia w języku polskim. W centrum uwagi znajdują się zjawiska leksykalne i strukturalne, charakterystyczne dla obu języków. Analizuje się, na ile struktura przysłów języka jidysz koresponduje ze strukturą języka polskiego oraz jakie leksemy są rezultatem interakcji na płaszczyźnie językowej i społeczno-kulturowej.
Źródło:
Kwartalnik Neofilologiczny; 2019, 1; 72-86
0023-5911
Pojawia się w:
Kwartalnik Neofilologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce urodzenia po Zagładzie w poezji Rejzl Żychlińskiej – w stronę innego projektu tożsamościowego
Birthplace after the Shoah in Rajzel Żychlińsky’s Poetry – Towards a Different Project of Identity
Autorzy:
Koprowska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699392.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
miejsce urodzenia
tożsamość
jidysz
Rejzl Żychlińska
Zagłada
birthplace
identity
Yiddish
Rajzel Żychlińsky
Holocaust
Opis:
This article aims at exploring how the experience of the Shoah reorients a Jewish birthplace with regard to its symbolic and signifying potential, and, thereafter, conceptualises its impact on the identity. Precisely, this text attempts to describe and define the specificity of a birthplace after the Shoah, relying on Rajzel Żychlińsky’s poetry, still a marginal author writing in Yiddish. As it is shown, birthplaces depend on the duality which resurfaces at the precise moment of a homecoming: they are both spectral and real; this last fact is analysed in the text along with the project of dispersed identity, which the aforementioned binary inaugurates.
Celem artykułu jest zbadanie, w jaki sposób pod wpływem doświadczenia Zagłady dokonuje się reorientacja symbolicznego i znaczeniowego wymiaru żydowskiego miejsca urodzenia, a następnie konceptualizacja jego tożsamościowego potencjału. Próba opisania i zdefiniowania specyfiki żydowskiego miejsca urodzenia po Zagładzie zostaje tu przeprowadzona na podstawie poezji Rejzl Żychlińskiej, wciąż mało znanej pisarki tworzącej w języku jidysz. Autorka analizuje podwójność miejsca urodzenia – jego fantomowość i realność – która ujawnia się w momencie powrotu, a także wynikający z niej projekt tożsamości rozproszonej.
Źródło:
Narracje o Zagładzie; 2019, 5; 66-84
2450-4424
Pojawia się w:
Narracje o Zagładzie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce urodzenia po Zagładzie w poezji Rejzl Żychlińskiej – w stronę innego projektu tożsamościowego
Birthplace after the Shoah in Rajzel Żychlińsky’s Poetry – Towards a Different Project of Identity
Autorzy:
Koprowska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699404.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
miejsce urodzenia
tożsamość
jidysz
Rejzl Żychlińska
Zagłada
birthplace
identity
Yiddish
Rajzel Żychlińsky
Holocaust
Opis:
This article aims at exploring how the experience of the Shoah reorients a Jewish birthplace with regard to its symbolic and signifying potential, and, thereafter, conceptualises its impact on the identity. Precisely, this text attempts to describe and define the specificity of a birthplace after the Shoah, relying on Rajzel Żychlińsky’s poetry, still a marginal author writing in Yiddish. As it is shown, birthplaces depend on the duality which resurfaces at the precise moment of a homecoming: they are both spectral and real; this last fact is analysed in the text along with the project of dispersed identity, which the aforementioned binary inaugurates.
Celem artykułu jest zbadanie, w jaki sposób pod wpływem doświadczenia Zagłady dokonuje się reorientacja symbolicznego i znaczeniowego wymiaru żydowskiego miejsca urodzenia, a następnie konceptualizacja jego tożsamościowego potencjału. Próba opisania i zdefiniowania specyfiki żydowskiego miejsca urodzenia po Zagładzie zostaje tu przeprowadzona na podstawie poezji Rejzl Żychlińskiej, wciąż mało znanej pisarki tworzącej w języku jidysz. Autorka analizuje podwójność miejsca urodzenia – jego fantomowość i realność – która ujawnia się w momencie powrotu, a także wynikający z niej projekt tożsamości rozproszonej.
Źródło:
Narracje o Zagładzie; 2019, 5; 66-84
2450-4424
Pojawia się w:
Narracje o Zagładzie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odzyskanie niepodległości w świetle prowincjalnej prasy jidysz. Listopad 1918 r. na łamach dziennika „Lubliner Tugblat”
Autorzy:
Kopciowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040841.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Regaining independence
Jews
Yiddish press
„Lubliner Tugblat”
folkism
Odzyskanie niepodległości
Żydzi
prasa jidysz
folkizm
Opis:
Celem artykułu jest przybliżenie stosunku prowincjonalnej prasy jidysz (na przykładzie lubelskiego dziennika „Lubliner Tugblat”) wobec odzyskania niepodległości i kształtowania się polskiej państwowości w listopadzie 1918 r. Omówiono w nim osobno warstwę informacyjną tytułowej gazety (ukierunkowaną głównie na wydarzenia o charakterze lokalnym) oraz jej publicystykę (dotyczącą niemal wyłącznie spraw ogólnopolskich). Dziennik relacjonował poszczególne etapy odzyskiwania niepodległości z perspektywy wybitnie żydowskiej, koncentrując się przede wszystkim na sprawach związanych z kwestiami bezpieczeństwa, przetaczającą się przez kraj kolektywną przemocą antyżydowską, a także rolą i miejscem społeczności żydowskiej w odrodzonym państwie. Stosunek gazety do wydarzeń z listopada 1918 r. przeszedł trzy wyraźne fazy: rozpoznania, walki i rozczarowania, jednak stałym wyznacznikiem jej narracji było zaczerpnięte z ideologii folkistowskiej przekonanie, że Żydzi stanowią odrębny, realizujący samodzielną politykę naród, oczekujący od nowopowstałego państwa zapewnienia mu równych praw, a w dalszej perspektywie przyznania autonomii narodowo-kulturalnej.
The aim of the article is to present the attitude of the provincial Yiddish press (based on the example of the Lublin daily „Lubliner Tugblat”) towards regaining independence and forming Polish statehood in November 1918. It discusses both the news content of the title newspaper (focused mainly on local events) and its opinion journalism (concerning almost exclusively national matters) separately. The daily reported on various stages of regaining independence from a strictly Jewish perspective, focusing primarily on matters related to security issues, collective anti-Jewish violence trundling through the country, as well as the role and place of the Jewish community in the reborn state. The newspaper’s attitude to the events of November 1918 went through three distinct phases: recognition, struggle and disappointment, but the constant determinant of its narration was the conviction, taken from folkist ideology, that Jews constitute a separate nation, pursuing an independent policy, expecting from the newly formed state to ensure equal rights to them and, in the longer term, grant them national and cultural autonomy.
Źródło:
Res Historica; 2021, 52; 333-353
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies