Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

NOWE PRZESTĘPSTWA W SYSTEMIE KARNOPRAWNEJ OCHRONY DZIEDZICTWA KULTURY
NEW CRIMES IN THE SYSTEM OF THE PENAL LAW PROTECTION OF CULTURAL HERITAGE

Autorzy:

Zeidler, Kamil

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/536472.pdf

Data publikacji:

2006

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

HISTORICAL MONUMENTS' PROTECTION
STATUTE ON HISTORICAL MONUMENTS' PROTECTION

Opis:

This year marks the third anniversary of the statute on the protection of historical monuments, in force since 23 July 2003. Such a period of time appears to be sufficient to perceive the necessity of introducing a number of changes. Reacting to this postulate, the legislator has embarked upon first attempts at an amendment, which have remained fragmentary and certainly have not resolved all the problems associated with the application of the binding statute. The most significant alterations formulated by the legislator include the definition of two new crimes which may be succinctly described as forgery and the introduction of a forged monument onto the market. This innovation is a response to the mass scale presence on the domestic market of forgeries of works of art and monuments offered for sale. Naturally, this is not the only change of the statute in question; others relate to questions also regulated by means of its decisions. The amendment of the statute thus lists four crimes and ten misdemeanours against historical monuments. Naturally, this is not the total of all the felonies which may affect such monuments, since the system of the penal law protection of cultural heritage consists also of crimes mentioned in the penal code.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2006, 4; 65-69
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

ZABYTKI NA GRANICACH PAŃSTWOWYCH JAK CHRONIĆ JE W WARUNKACH WOLNEGO RYNKU
HISTORICAL MONUMENTS ON A STATE BORDER: HOW TO PROTECT THEM IN FREE MARKET CONDITIONS

Autorzy:

Lange, Mariusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/538487.pdf

Data publikacji:

2006

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

CUSTOMS
HISTORICAL MONUMENTS FLOW

Opis:

The access of Poland to the European Union, changes which affect binding law, and new conditions associated with the free market and commodity turnover have created obstacles for the practical implementation of the protection of historical monuments by customs officers. At present, particularly difficult questions include the absence of cohesion among Polish regulations relating to the protection of historical monuments and the adaptation of their application to Union legislation. Conflict-prone situations appear predominantly in the case of inner-Union transit and temporary import which leads to the custody of objects previously brought to Poland from Union countries. Such initiatives are regarded by foreigners as totally incomprehensible and remain exceptionally harmful for Polish culture and its progress; they also create an unfavourable image of our country, envisaged as maladjusted vis a vis Union jurisdiction.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2006, 4; 61-64
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Museums and Public Law

Autorzy:

Pruszyński, Jan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/43529287.pdf

Data publikacji:

1988-12-31

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN

Tematy:

protection of historical monuments
museum

Opis:

The article tackles the problem of the legal measures aiming to protect the cultural and historical heritage. The Legal act of 15th February 1962 on the Protection of the Goods of Culture and Museums, nevertheless novelized, still leaves the place  for improvement.  First of all, its definitions are not precise and legible (ex. evident cultural goods). Secondly, the supremacy of the state economy over cultural functions results in using the historical objects, nationalized after 1946, regardless their historical values. Thirdly, the museums’ deposits are endangered by lack of proper organization, since the emphasis is put on the expositional function of the museums and not on the other important functions as: storage, conservation and inventorying, cataloguing and gathering documentation.  Moreover, the role of the museums is often underestimated, both by the government and by the public. The Law of 26th April 1984 on popularisation of culture and culture popularising employees’ rights and obligations determines the educative role of museums, but the main problem identified is lack of financial and infrastructural resources. The space of the museums is too small to accommodate both the exhibitions and storage of goods and insufficient salaries are not motivating the employees to devote to their work. What’s more, the main, national museums are overcrowded, while the local ones are empty. The significant for the museum’s proper operating is evaluation of possessed pieces of art. The criteria taken into account during the evaluation process are listed and analysed in the further part of the article.  Among them we find: historical (basing on age and hence rarity), artistic (strictly connected with the sense of beauty), scientific (being potential objects of research), cultural (importance for cultural heritage and social growth) and material (value measurable in means of payment) value. Other  question raised in the article, is extremely extended protection of every good that is considered to have a museum value. In practice, it causes the prohibition of export of every good produced before the 9th May 1945, regardless its real value, without special licence obtained from the Minister of Culture and Art. It concerns also goods owned by private persons. The conclusion of the article highlights that public administration may interfere in culture only in a very limited sphere and it is essential to create self-managing local museums. The second conclusion is the public law’s influence should be limited to the regulation of the management problems, testing of employees and experts and the responsibility for the treasure owned by public institutions.

Źródło:

Droit Polonais Contemporain; 1988, 3-4(79-80); 73-81
0070-7325

Pojawia się w:

Droit Polonais Contemporain

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

Zarządzanie dziedzictwem kulturowym : nowa dziedzina nauczania akademickiego i badań naukowych
Management of cultural heritage – new field of academic education and scientific research

Autorzy:

Gutowska, Krystyna
Zbigniew, Kobyliński

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/461356.pdf

Data publikacji:

2011-04

Wydawca:

Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie

Tematy:

ochrona zabytków
konserwatorstwo
protection of historical monuments

Opis:

Zarządzanie dziedzictwem kulturowym to wyodrębniona część dyscypliny, zwanej zarządzaniem zasobami kulturowymi. Jej przedmiotem jest ochrona i wykorzystanie dla dobra publicznego dziedzictwa kulturowego, czyli wiążących nas z naszą przeszłością pozostałości i wspomnień, znajdujących się w krajobrazie, w sztuce, języku czy tradycjach. Ta dziedzina badań i działań praktycznych pojawiła się – równolegle – w Stanach Zjednoczonych Ameryki i w Wielkiej Brytanii w latach 70. XX wieku. Kluczową koncepcją zarządzania dziedzictwem kulturowym jest „zarządzanie zmianami”, w miejsce zapobiegania czy powstrzymywania zmian, stanowiącego cel tradycyjnie rozumianej ochrony dóbr kultury. Zmian powstrzymać nie można i nie należy, chodzi jednak o to, aby nie powodowały utraty wartości, które potencjalnie zawarte są w dziedzictwie kulturowym. Aby zrealizować tak sformułowany cel, zarządzający dziedzictwem kulturowym muszą dysponować wiedzą i umiejętnościami o charakterze inter- i transdysyplinarnym. Tradycyjna „ochrona zabytków” czy „dóbr kultury”, charakterystyczna dla etapu istnienia państw o scentralizowanej administracji, opierała się na wyspecjalizowanych służbach konserwatorskich, kompetencjach administracyjnych, dokonywaniu aktów władczych oraz eksperckich kryteriach ewaluacji zabytków i arbitralnych decyzjach co do ich losu. Współczesne „zarządzanie dziedzictwem kulturowym” opiera się natomiast na publicznej partycypacji w procesach konserwacji, wiedzy naukowej, negocjacjach i doradztwie, uwzględnianiu opinii różnych sektorów społeczeństwa i publicznym uzasadnianiu decyzji. Artykuł przedstawia prace badawcze oraz inicjatywy w zakresie nauczania zarządzania dziedzictwem kulturowym podejmowane od dziesięciu lat na Politechnice Warszawskiej i na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Cultural heritage management is a distinct part of the wider discipline known as cultural resource management. Its purpose is to protect and wisely use - for the public benefit - the cultural heritage, which consists of memories and material remains, binding us to our past and found in the landscape, in art, language and traditions. This field of research and practical action emerged - simultaneously - in the United States and Great Britain in the seventies of the twentieth century. A key concept of cultural heritage management is a „management of change „, contrary to prevention of the changes, which is traditionally understood as the purpose of cultural preservation. While changes cannot, and should not be stopped, the cultural heritage management attempts at guiding and informing the decisions on these changes in such a way that they would not result in the loss of values, which potentially are included in the cultural heritage. To achieve the goal, the cultural heritage managers must dispose inter-and transdisciplinary knowledge and skills. The traditional „monument protection” or „protection of cultural assets”, which was characteristic for the phase of the existence of states with centralized administration, was based on specialized conservation services, on administrative competence, on acts of governmental authority, on expert evaluation criteria of historical monuments and sites, and on arbitrary decisions as to their fate. Today’s „management of cultural heritage” is based on public participation in the processes of conservation, on scientific knowledge, on negotiations and advice, on taking into account views from different sectors of society and on the public justification of decisions.The article presents the research and the teaching initiatives in respect to the management of cultural heritage, taken during last ten years at the Warsaw University of Technology and the University of Cardinal Stefan Wyszyński in Warsaw.

Źródło:

MAZOWSZE Studia Regionalne; 2011, 6; 51-72
1689-4774

Pojawia się w:

MAZOWSZE Studia Regionalne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

Ocena zgodności z Konstytucją przepisu ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami dotyczącego ujęcia nieruchomości w gminnej ewidencji zabytków
Evaluation of conformity to the Constitution of the provision of the Act on the Protection and Care of Historical Monuments concerning the inclusion of a real estate in the communal register of monuments

Autorzy:

Tomaszewska, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2206728.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych

Tematy:

Constitutional Tribunal
historical monuments
Trybunał Konstytucyjny
zabytki

Opis:

The evaluated provision of the Act on the Protection and Care of Historical Monuments enables including in the communal register of monuments of a designated real estate without providing the proprietor with a guarantee of protection of his rights against making such an entry. In the draft Sejm’s position it was concluded that this provisions does not conform to the Constitution, because of the fact, that it restricts the right of ownership without providing the owner with a guarantee of legal protection against such a restriction. The provisions do not specify, what actions, procedure and form should apply to including a certain real estate in the communal register of monuments.

Źródło:

Zeszyty Prawnicze BAS; 2019, 1(61); 279-302
1896-9852
2082-064X

Pojawia się w:

Zeszyty Prawnicze BAS

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

KRYTERIA OCENY WARTOŚCI ZABYTKOWEJ OBIEKTÓW ARCHITEKTURY JAKO PODSTAWA WPISU DO REJESTRU ZABYTKÓW*
CRITERIA FOR THE ASSESSMENT OF THE HISTORICAL VALUE OF ARCHITECTURAL MONUMENTS AS A BASIS FOR INCLUSION INTO THE REGISTER OF HISTORICAL MONUMENTS

Autorzy:

Witwicki, Michał Tadeusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/538608.pdf

Data publikacji:

2007

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

ARCHITECTURAL MONUMENTS
ARTISTIC VALUE
HISTORICAL MONUMENTS' REGISTER
HISTORICAL VALUE
NON-MATERIAL VALUE

Opis:

The author presented an attempted collection of his years-long experiences and a creation of a system of assessing historical value. The system of appraisal, applied in practice, cannot be overly detailed so as to avoid falling into the trap of an excessively expanded typology of phenomena and definitions. This is the reason why it must contain simplified entries and clearly distinguished definitions, which in turn produce a rigidly hierarchised arrangement. An assessment table, devised for the author's own use, proved to be a practical aid facilitating the formulation of opinions about assorted conservation issues. The table has been accepted 'cum grano salis' as an auxiliary instrument, which in particular cases can be modified. (A) - Historical value: historical witness - historical evidence - important historical document - outstanding historical document - historical monument; (B) - Artistic value: a) diversity of forms: absence - simple - expanded - rich; b) stylistic values: styleless - simple style - expanded style - complicated style - highly representative; c) creative values: absence - imitation of forms - original work - precursory; d) role in complex: subordinate - distinguished - emphasised (dominant); e) aesthetic values: disfiguring - aesthetically indifferent - interesting - attractive - extremely attractive General artistic value: absence - mediocre average - high - outstanding - unique; (C) - Scientific value: a) value of witness/document: absence - statistic - mediocre - characteristic (for category, epoch and other features impor tant for an analysis) - high - outstanding - unique; b) importance of the object of studies: absence - statistic - mediocre - high - outstanding; c) didactic value: absence - limited as regards theme and information - limited as regards theme, expanded as regards information - multi-motif - all-sidedly and outstandingly. Cumulative assessment: scientific value:- absence - mediocre - high - outstanding - unique; (D) - Non-material value: absence - mediocre - high - outstanding - unique; (E) - Value on the scale of locality. Value on a local, regional, country, and continental scale: high - outstanding – unique. General value scale: absence - mediocre - high - outstanding - unique; (F) - Utilitarian and technical value. Utilitarian and technical values are treated as modifying assessments in an individual situation and are of importance in the case of the conservation policy but not for a fundamental assessment of historical value.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2007, 1; 77-98
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

BURZYĆ CZY REKONSTRUOWAĆ „Die Schleifung. Zerstörung und Wiederaufbau historischer Bauten in Deutschland und Polen” (Wyburzanie. Zniszczenie i odbudowa historycznych budowli w Niemczech i w Polsce) Warsztaty, 11-12 stycznia 2002 r., Berlin
TO DEMOLISH OR TO RECONSTRUCT “Die Schleifung. Zerstörung und Wiederaufbau historischer Bauten in Deutschland und Polen” (Demolition. The Destruction and Reconstruction of Historical Buildings in Germany and Poland), Workshops, 11-12 January 2002, Berlin

Autorzy:

Markiewicz, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/538594.pdf

Data publikacji:

2006

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

POLISH-GERMAN WORKSHOPS (2002)
RECONSTRUCTION OF HISTORICAL MONUMENTS

Opis:

Joint workshops held by Polish and German historians of art, architects and conservators of historical monuments - 'Die Schleifung. Zerstörung und Wiederaufbau historischer Bauten in Deutschland und Polen' (Demolition. The Destruction and Reconstruction of Historical Buildings in Germany and Poland) - took place on 11 and 12 January 2002 upon the initiative of the German Historical Museum (Deutschen Historischen Museum) in Berlin, the German Polish Institute in Darmstadt, and the Polish Institute in Leipizig. The topic of the event related to the twentieth- century destruction and reconstruction of historical buildings in Germany and Poland, with particular attention paid to the post-World War II period. A publication containing the workshop material, issued in Germany in 2005, was edited by Dieter Bingen and Hans-Martin Hinz. Germany and Poland were among those countries which, as a result of wartime hostilities, suffered greatest losses of their historical substance. After the war, the number of West German supporters of the reconstruction of historical monuments remained small, and the dominating view called for the necessity of loosening historical urban complexes and implementing the residential reform formulated by the left-wing architectural avant-garde from the 1920s and 1930s. A thus comprehended 'improvement' of the cities and their redesigning, caused by the development of motorization, was applied to justify the demolition of the preserved historical monuments, or those which were suitable for reconstruction. The conservators found it difficult to free themselves from the overwhelming 'to conserve and not to reconstruct' dogma. In Poland, the loss of historical monuments was the consequence of an intentional policy conducted by the German occupant. The total devastation of the Warsaw Old Town was an act of reprisal for the anti-German uprising and a consistent continuation of the extermination policy. Hence, right after the war, Polish historians of art and conservators of historical monuments, enjoying extensive social support, recognized, contrary to the binding doctrine, that not only individual buildings of significance for national culture but also entire Old Town districts were suitable for reconstruction. The papers presented in the course of the workshops and the ensuing discussions contributed to filling the information gap concerning the attitude towards the post-war reconstruction of historical monuments in Germany and Poland. The workshop themes were even more topical in view of the fact that at the turn of the twentieth century both countries experienced a second tide of the reconstruction of towns and historical monuments.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2006, 4; 103-109
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Miasto Stołeczne Warszawa jako sponsor ochrony zabytków

Autorzy:

Zdon, P.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/217431.pdf

Data publikacji:

2005

Wydawca:

Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków

Tematy:

ochrona zabytków
Warszawa
zabytek
monument
Warsaw
protection of historical monuments

Źródło:

Wiadomości Konserwatorskie; 2005, 17; 70-74
0860-2395
2544-8870

Pojawia się w:

Wiadomości Konserwatorskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Społeczna percepcja przestrzeni w mieście o wielokulturowej przeszłości. przykład Białegostoku
Social perception of urban space in culturally heterogeneous communities. An example of Bialystok

Autorzy:

Białous, Maciej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/597732.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

CITY IDENTITY
COLLECTIVE MEMORY
CITY SPACE
HISTORICAL MONUMENTS
SOCIAL CONFICTS

Opis:

heterogeneous cities, such as Bialystok, each group may have diferent or even contradictory attitudes toward the urban space. Te purpose of this paper is to examine how this space is seen by Bialystok inhabitants and what are the interpretations of the historical center in the ofcial memory of local authorities as well as in the memories of individuals and various communities of memory.Te analyzed data indicate diferences in social perception of urban space in various ethnic, cultural and political groups. Tese diferences suggest that the city center can be symbolically divided into two qualitatively diferent spaces, one of which, better known and prestigious, is associated with the past of the dominant Polish-Catholic group, while the other is the space less recognized and valued, which implies the past of other cultures. At the borderline of these two spaces, several conficts over space occurred in recent years. Te results suggest that Bialystok lacks a coherent perception of space and intergroup conficts over space may be repeated in the future.

Źródło:

Pogranicze. Studia Społeczne; 2013, 22; 243-264
1230-2392

Pojawia się w:

Pogranicze. Studia Społeczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Adaptacja budynków sakralnych na cele muzealne w Polsce. Historia i skala zjawiska
Transformation of religious buildings into museums in Poland. History and scale of the phenomenon

Autorzy:

Rusnak, M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/293486.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej

Tematy:

adaptacja zabytku
muzeum
kościół
desakralizacja
historical monuments transformation
museum
church
desacralisation

Opis:

Czy desakralizacja obiektów zabytkowych i tworzenie w nich ekspozycji to w Polsce zjawisko o marginalnym znaczeniu? Fakt, iż w powojennej Polsce odnotowano przynajmniej 84 podobne realizacje, sugeruje coś zgoła innego. W artykule przedstawiono chronologię, zasięg oraz strukturę zbioru obiektów adaptowanych. Spróbowano dotrzeć do przyczyn braku zmian w tempie rozwoju tego zjawiska, pomimo wzrastającego zainteresowania zarówno tematyką desakralizacji, jak i tworzeniem alternatywnych przestrzeni eksponowania sztuki. Pośrednim celem poszukiwań było odnalezienie jak największej liczby kościołów, synagog i klasztorów, które posłużą do dalszych badań, co z kolei pozwoli w przyszłości na formułowanie bardziej szczegółowych wniosków.
In Poland the desacralization of buildings for exhibition purposes may at first seem a marginal phenomenon. However, the fact that at least 84 such transformations have been carried out in Poland since World War II suggests something different. This paper aims at depicting the chronological development of this phenomenon, its scale and its architectural structure, i.e. the sort of buildings that have become adapted. It also tries to pinpoint the reasons why the pace of this process does not change even though nowadays both desacralization and search for new exhibition spaces are widely discussed topics. Yet another goal of this study was to find churches, synagogues and monasteries that could be used for further research, which in time may allow to form more detailed conclusions.

Źródło:

Architectus; 2015, 3(43); 75-88
1429-7507
2084-5227

Pojawia się w:

Architectus

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Prace konserwatorskie w Bieczu w ostatnim dziesięcioleciu

Autorzy:

Gaczoł, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/217297.pdf

Data publikacji:

2003

Wydawca:

Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków

Tematy:

prace konserwatorskie
Biecz
konserwacja
ochrona zabytków
conservation work
protection of historical monuments

Źródło:

Wiadomości Konserwatorskie; 2003, 14; 68-76
0860-2395
2544-8870

Pojawia się w:

Wiadomości Konserwatorskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Eye tracker jako prospołeczne narzędzie zarządzania dziedzictwem urbanistycznym i architektonicznym
Eye tracker as a pro-social tool of managing urbanistic and architectural heritage

Autorzy:

Rusnak, Marta Alina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2063937.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków

Tematy:

okulografia
zarządzanie zabytkami
rewitalizacja zabytków
eye tracking
management of historical monuments
monument revitalization

Opis:

Subiektywny punkt widzenia ekspertów często znajduje przełożenie na próby swobodnej reinterpretacji zapisów aktów prawnych. Uczestnikami „sporu o zabytek” mogą być zarówno inwestor, architekt, konserwatorzy, politycy, urzędnicy, jak i osoby trzecie - obywatele. W celu umożliwienia obiektywizacji podejmowanych decyzji, nawiazania dialogu opartego o wspólny punkt odniesienia lub danie społeczeństwu możliwości sprzeciwu, proponuję wykonywanie badań okulograficznych. Eye tracking (czyli okulografia) pozwala na śledzenie tego, w jaki sposób ludzie zapoznają się z prezentowanymi im przedmiotami. Dzięki rejestracji ruchów gałek ocznych dużej grupy obserwatorów możliwe jest zbadanie preferencji rządzących tym procesem jak i zaobserwowanie zmian wynikających z modyfikacji wprowadzanych w obrębie prezentowanego obiektu. W artykule zwięźle omówiono możliwe zastosowanie okulografów dla potrzeb różnorodnej, prawnej ochrony zabytków oraz wielowątkowego umożliwienia społeczeństwu uczestnictwa w tym procesie. W tekście umieszczono również argumenty za i przeciw wprowadzeniu takiej metody do powszechnego użytku. Dla czytelności wywodu zjawisko opisano w oparciu o przykład biblioteki wzniesionej w obrębie wrocławskiego Ostrowa Tumskiego. Celem artykułu nie jest podjęcie jednostkowej krytyki wspomnianej realizacji, a jedynie wyliczenie problemów, które mogłyby być sprawnie rozwiązane dzięki zupełnie nowemu podejściu badawczemu.
The subjective point of view of experts is often translated into attempts at free reinterpretation of legal acts. The participants of the " dispute about a monument" may include the investor, architect, conservators, politicians, officials, as well as third parties - citizens. In order to make it possible to objectivize the decisions made, to establish a dialogue based on a common point of reference or to give the public the opportunity to object, I suggest performing oculographic examinations. Eye tracking (or oculography) allows to track how people become visually familiar with the objects presented to them. By registering the movements of eyeballs of a large group of observers, it is possible to examine the preferences governing this process as well as to observe the changes resulting from modifications introduced within the presented object. The article briefly discusses the possible use of eye trackers for the purposes of diverse legal protection of historical monuments and a multifaceted opportunity for the society to participate in this process. The text also includes arguments for and against the introduction of such a method to common use. For the legibility of the argument, the phenomenon is described based on the example of the library erected in Ostrów Tumski in Wrocław. The aim of the article is not to undertake an individual criticism of the mentioned realization, but only to list the problems that could be efficiently solved thanks to a completely new research approach.

Źródło:

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2020, Nr 9; 97--115
2543-6422

Pojawia się w:

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Zabezpieczenia przeciwwilgociowe budowli podziemnych z użyciem gliny na przykładzie dzieł fortyfikacji nowożytnej oraz warszawskiego Elizeum
Moisture insulation with clay of underground buildings on the example of modern era fortifications and Warsaw Elizeum

Autorzy:

Narębski, Lech

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2063938.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków

Tematy:

zabytki
budowle podziemne
wilgoć
zabezpieczenia
glina
historical monuments
underground buildings
moisture
protection
clay

Opis:

Na podstawie analogii struktur budowli podziemnych – warszawskiego Elizeum i wielu obiektów fortecznych z XVIII-XIX w., artykuł podejmuje próbę zestawienia historycznych metod zabezpieczania ich wnętrz przed wilgocią przenikającą z nasypów, kondensacyjną, podciąganą kapilarnie lub dyfundującą z gruntu. Sposoby zabezpieczania przeciwwilgociowego w fortyfikacji nowożytnej zostały wypracowane w ciągu 4 wieków jej rozwoju (XVI-XIX), w wyniku stopniowego gromadzenia doświadczeń i wiedzy inżynierskiej. Ważnymi elementami tych zabezpieczeń były okładziny z gliny/iłu oraz korytarze obiegające pomieszczenia podziemne o funkcji nie tylko komunikacyjnej, ale również otuliny izolacyjno-wentylacyjnej. Budowle podziemne, poprawnie zaprojektowane na skrajnie niekorzystne warunki użytkowania, mogą trwać dzięki delikatnej równowadze, którą bardzo łatwo naruszyć. Pierwszym warunkiem równowagi jest utrzymanie właściwego reżimu wentylacji i ogrzewania wnętrz podatnych na kondensację. Na zakończenie zaproponowano działania pielęgnacyjno-eksploatacyjne mające na celu zahamowanie postępującej degradacji obiektu oraz zakreślono wskazania do programu badań i założeń przedprojektowych do przyszłych, niezbędnych prac remontowych i konserwatorskich.
Based on the analogy of the structures of underground buildings - the Warsaw Elizeum and many fortress buildings from the eighteenth to the nineteenth century, the article is an attempt to present an overview of historical methods of protecting their interiors against moisture penetrating from embankments, condensation, pulled up by capillaries or diffusing from the ground. The methods of moisture protection in the modern fortifications were developed over 4 centuries of its development (16th – 19th c.), as a result of gradual accumulation of experience and engineering knowledge. Important elements of these protections were clay/loam cladding and corridors running around underground spaces, which had not only transport function, but also served as an insulation and ventilation buffer. Underground buildings, properly designed for extremely unfavorable conditions of use, can last thanks to the delicate balance, which is very easy to disturb. The first condition of this balance is to maintain a proper ventilation and heating regime for condensation-prone interiors. At the end, care and maintenance activities aimed at stopping the progressing degradation of the building are proposed, and indications for the research program and pre-design assumptions for future necessary renovation and conservation works are outlined.

Źródło:

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2020, Nr 9; 83--96
2543-6422

Pojawia się w:

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Konserwacja zabytków na Mazowszu wobec nowych wyzwań i zmian teorii konserwatorskiej
Preservation of historical monuments in Mazovia in the face of new challenges and changes in conservation theory

Autorzy:

Lewicki, Jakub

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/294125.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej

Tematy:

zabytki
Mazowsze
wojewódzki urząd konserwatorski
Warszawa
historical monuments
Mazovia
Voivodeship Heritage Protection Office
Warsaw

Opis:

W tekście przedstawiono działania konserwatorskie na Mazowszu. Omówiono prace podejmowane przy najważniejszych grupach zabytków: zabudowie miejscowości uzdrowiskowych, architekturze drewnianej, militarnej, kolejowej. Przedstawiono także działania na rzecz ochrony i promocji architektury średniowiecznej i nowożytnej i prace podejmowane w kierunku określenia zasobu i wypracowania zasad ochrony architektury modernistycznej. Wskazano, że mimo narzuconych prawnie ograniczeń wojewódzki konserwator zabytków może być aktywnym uczestnikiem systemu ochrony zabytków oraz wykonawcą polityki państwa dotyczącym narodowego dziedzictwa. Może też bardzo sprawnie łączyć zrównoważony rozwój z ochroną konserwatorską oraz z przystosowaniem ich do zmieniających się potrzeb życia.
This paper presents conservation activities in Mazovia. It describes the work carried out in the most important groups of monuments including timber, military and railway architecture and medieval and modernist architecture. It presents the activities undertaken to protect and popularise medieval and modern architecture, and the work conducted to determine the heritage and work out the principles for protecting the modernist architecture. It was pointed out that, despite the legally imposed restrictions, the Voivodeship Heritage Conservator can be an active participant in the monument protection system, as well as the executor of the state policy regarding national heritage. This person can also effectively combine sustainable development with conservation protection and adapt these to changing needs.

Źródło:

Architectus; 2020, 1 (61); 99-114
1429-7507
2084-5227

Pojawia się w:

Architectus

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Michał Witwicki

Autorzy:

Sarnik-Konieczna, M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/218386.pdf

Data publikacji:

2007

Wydawca:

Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków

Tematy:

Witwicki Michał
architektura
architekt
ochrona zabytków
urbanistyka
architecture
architect
protection of historical monuments
Witwicki Michal

Opis:

10 lipca 2007 r. odszedł Michał Witwicki - architekt, wybitny znawca dziedziny ochrony zabytków urbanistyki i architektury.
10 July 2007 Michael Witwicki left- an architect, a prominent expert in the field of heritage conservation planning and architecture.

Źródło:

Wiadomości Konserwatorskie; 2007, 22; 120-121
0860-2395
2544-8870

Pojawia się w:

Wiadomości Konserwatorskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Przejmowanie przez salezjanów zaniedbanych zakonnych zabytków sztuki sakralnej w Polsce w latach 1898-1936
Salesian acquisition of neglected monastic historical monuments of sacred art in Poland in the years 1898-1936

Autorzy:

Pietrzykowski, Jan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/496289.pdf

Data publikacji:

2016-03-31

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego

Tematy:

salezjanie
zabytki
sanktuaria maryjne
sierocińce
szkoły zakonne
Salesians
historical monuments
Marian sanctuaries
orphanages
convent schools

Opis:

Among the goals of the Society of St Francis of Sales there is no mention about reconstruction and renovation of historical monuments of sacred art. The religious congregation “transplanted” from Italy (1892, 1898) had no time and no resources to construct new buildings for its educational activity among young men. This is why Salesians were taking over ruined and empty monasteries with churches that were offered them. The religious men, while preparing the premises for educational purposes were, at the same time, saving the remnants of material culture and preserving them for future generations. In the years 1898-1936 nine historical monuments served as a material basis for the pastoral activity conducted by them. Those included historical buildings in: Oświęcim, Różanystok, Ląd, Czerwińsk, Lutomiersk, Poznan, Lublin, Vilnius and Supraśl.
Wśród celów Towarzystwa św. Franciszka Salezego brak jest wzmianek o odbudowie i renowacji zabytków sztuki sakralnej. Zgromadzenie zakonne „przeszczepione” z Włoch (1892, 1898), nie miało czasu i zaplecza materialnego na wznoszenie nowych gmachów na prowadzenie działalności dydaktyczno-wychowawczej wśród młodzieży męskiej. Dlatego z konieczności salezjanie przyjmowali ofiarowane im zrujnowane i ogołocone klasztory z kościołami. Zakonnicy przygotowując pomieszczenia, jednocześnie ratowali pozostałości kultury materialnej i przechowywali ją dla przyszłych pokoleń. W latach 1898-1936 za podstawę realizacji posłannictwa młodzieżowego służyło dziewięć zabytkowych obiektów w: Oświęcimiu, Różanymstoku, Lądzie, Czerwińsku, Lutomiersku, Poznaniu, Lublinie, Wilnie i Supraślu.

Źródło:

Seminare. Poszukiwania naukowe; 2016, 37, 1; 167-181
1232-8766

Pojawia się w:

Seminare. Poszukiwania naukowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Wartości społeczne w ochronie zabytków – jak nauczać ludzi ich wyróżniania
Social values in the protection of historical monuments – how to teach people to highlight them

Autorzy:

Sroczyńska, Jolanta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/217920.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków

Tematy:

społeczna wartość
ochrona zabytków
Szczeraków
Jankowo
Piątek
Poznań
social value
protection of historical monuments
Szczekarków

Opis:

Artykuł w zamierzeniu autorki ma być przyczynkiem do dyskusji nad znaczeniem wartości społecznej zabytków w procesie ich ochrony. Zdaniem autorki wartości te ciągle jeszcze są niedoceniane w naszym kraju. Waloryzacja obiektów historycznych opiera się w Polsce nadal głównie na takich przesłankach, jak autentyzm, wartości historyczne, estetyczne lub naukowe, wyznaczanych przez ekspertów. W takim ujęciu zachowanie zabytków ma stać się obywatelskim obowiązkiem, wiązanym z patriotyzmem lub wyższą kulturą i etyką postępowania. Tymczasem wobec wielkiej migracji ludzi w Europie, powodowanej otwartością granic oraz rynków pracy, bezpośrednie powiązanie z własnym dziedzictwem jest często przerwane. Potrzeba asymilacji na nowym terenie, przy próbie zachowania własnej tożsamości przybyszów, wymusza tworzenie także innych wartości w zabytkowych obiektach historycznych, aby mogły one tych przybyszów prowokować do swojej ochrony. Wartości społeczne nie są tworzone przez specjalistów, ale przez ludzi mających kontakt z danym zabytkiem na co dzień. Kontakt ten jest okazją do emocjonalnego powiązania człowieka z tym zabytkiem poprzez identyfikację wykreowanych przez niego wartości społecznych.
It is the author’s intention for the article to engage in a discussion on the significance of the social value of historical monuments in the process of their protection. According to the author, these values are still underappreciated in our country. The valuation of historical structures in Poland is still based primarily on such considerations as authenticity or historical, aesthetic or scientific values that are determined by experts. In this perspective, the preservation of historical monuments must become a civic duty, associated with patriotism or higher culture and ethical conduct. Meanwhile, in the face of the great migration of people in Europe caused by open borders and employment markets, the direct link with one’s heritage is often severed. The need to assimilate in a new area, with attempts at preserving their own identity made by newcomers, often forces the creation of different historical value in protected sites so that they can provoke these newcomers to protect them. Social values are not created by specialists, but by the people who have contact with historical structures every day. This contact is an occasion to form an emotional bond between man and such a historical site through identifying emergent social values.

Źródło:

Wiadomości Konserwatorskie; 2019, 58; 60-69
0860-2395
2544-8870

Pojawia się w:

Wiadomości Konserwatorskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Wokół zagadnień rewaloryzacji miasta Przemyśla. Cz. II

Autorzy:

Gosztyła, M.
Trojnar, B.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/217992.pdf

Data publikacji:

2006

Wydawca:

Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków

Tematy:

rewaloryzacja
Przemyśl
ochrona zabytków
ochrona dziedzictwa kulturowego
revaluation
protection of historical monuments
protection of cultural heritage

Źródło:

Wiadomości Konserwatorskie; 2006, 20; 36-39
0860-2395
2544-8870

Pojawia się w:

Wiadomości Konserwatorskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

PARK KULTUROWY JAKO FORMA OBSZAROWEJ OCHRONY ZABYTKÓW
THE CULTURAL PARK AS A FORM OF THE SPATIAL PROTECTION OF HISTORICAL MONUMENTS

Autorzy:

Myczkowski, Zbigniew Jan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/539401.pdf

Data publikacji:

2007

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

CULTURAL PARK
HISTORICAL MONUMENTS' PROTECTION
Park Kulturowy
obszarowa ochrona zabytków
krajobraz naturalny
krajobraz kulturowy
doktryna krajobrazowa

Opis:

Observing the protection of the landscape in the world, Europe and Poland one might declare that the variety of the landscape is “matched” by the diversity and great number of the forms of its protection. The landscape is physiognomy – an expression of the natural environment, a reflection of all the phenomena transpiring on the surface of the Earth. The environment – both natural and cultural – is decisive for the identity of a given place, while its external expression is the landscape. It is impossible to conceal or ignore the landscape, although one can be more or less sensitive to its beauty or at least order. The landscape always affects man, even if only his subconsciousness. In our surrounding we are dealing with a natural landscape, the product of Nature, and a cultural landscape, created by human intellect and hands; as a rule, however, we encounter their assorted, adverse or positive, mutual permeation. Gutersohn was right when he wrote that the landscape is the expression of man’s economy, Favourable economy comprises the foundation of a harmonious landscape, while bad economy – a devastated landscape, and vice versa: the devastation of the landscape reflects bad economy. The protection of Nature as if precedes the protection of historical monuments; the latest version of the statute on the protection of Nature of 16 April 2004 defined landscape merits as the ecological, aesthetic or cultural qualities of a given area together with the associated lay of the land, and the products and components of the natural environment moulded by the forces of Nature or man’s activity. For the sake of their protection article 16 confirmed the regional protection of the landscape, established at the beginning of the 1980s, which consists in the landscape park; according to its statutory definition, it encompasses an area protected owing to its natural and landscape values for the sake of the preservation and popularisation of those merits in the conditions of balanced development. At present, there are more than 120 such parks in Poland, which constitute over 7% of the total area of the country. In turn, the statute on the protection and care of historical monuments of 23 July 2003 described the cultural landscape as space historically shaped due to man’s activity, and containing products of civilisation or natural elements. Numerous milieus have shown great interest in preparing instruments serving both the revival of the merits of cultural heritage and their exploitation for the sake of economic activisation, specially the progress of tourism. The initiation of such undertakings will benefit from a presentation of the synthesis: Zasady tworzenia i zarządzania dla parków kulturowych oraz sporządzania planów ich ochrony (The Principles of the Establishment and Administration for Cultural Parks and the Conception of Plans for their Improvement), which constitutes auxiliary material both for units of communal territorial self-governments and conservation services as well as town planners, landscape architects, rural studies experts, architects and historians of art. These principles were commissioned by the National Centre for the Study and Documentation of Historical Monuments in Warsaw, and accepted in October 2005 by the State Council for the Protection of Historical Monuments, working alongside the Ministry of Culture and National Heritage. On the one hand, the statute provides communal self-governments and their organisational units as well as conservation services relatively considerable flexibility in these ventures; on the other hand, it leaves certain things unsaid as regards the crux of the matter and its implementation. Deciding to face the increasingly distinctly accentuated social needs, the Institute of Landscape Architecture at the Cracow Polytechnic, cooperating with the National Centre for the Study and Documentation of Historical Monuments in Warsaw, undertook the completion of the above-mentioned Zasady. The indicated proposal does not comprise a regulation defining the necessity of devising a collection of strictly determined documents or inaugurating the indispensable activity demanded by law. At the present stage of the first steps made by the self-governments and the conservators of monuments together with specialists and social groups cooperating in the establishment of cultural parks, it is difficult or outright impossible to foresee what sort of conservation, social, economic and organisational problems will have to be tackled. Zasady indicates a certain scenario of issues and activity, conceived according to the ”step by step” principle, which in the nearest future will be probably improved in the course of winning experiences provided by the creation of cultural parks in Poland.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2007, 2; 105-116
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Analysis of the state of preservation the historic arcaded houses in Vistula Delta listed in the National Inventory of Historical Monuments

Autorzy:

Zybala, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1955935.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej

Tematy:

arcaded houses
Vistula Delta
historical monuments of the Vistula Delta
domy podcieniowe
Żuławy Wiślane
zabytki delty Wisły

Opis:

Historic arcaded houses are part of the material heritage of the Vistula Delta. Unfortunately, their number is decreasing year by year. The article is the result of a query of available sources and field research carried out by the author in 2015-2020. The paper presents the current state of preservation the historic arcaded houses in Vistula Delta listed in the National Inventory of Historical Monuments. Criteria for the selection of test objects are described. The author has prepared a tabular list of arcaded houses with information about their location, type according to Kloeppel statistics, date of construction, technical condition and functions. The summary of the analysis are pie charts with a statistical presentation of the data collected by the author during the research.
Zabytkowe domy podcieniowe stanowią część materialnego dziedzictwa ujścia Delty Wisły. Niestety ich liczba z roku na rok maleje. Artykuł jest rezultatem kwerendy dostępnych źródeł oraz badań terenowych wykonanych przez autora w latach 2015-2020. W pracy przedstawiono aktualny stan zachowania zabytkowych domów podcieniowych Żuław Wiślanych. Opisano kryteria doboru obiektów do badań. Autor wykonał tabelaryczne zestawienie domów podcieniowych z informacjami o ich lokalizacji, typie wg statystyki Kloeppla, dacie budowy, stanie technicznym i funkcji. Podsumowaniem analizy są wykresy kołowe przedstawiające statystyczne ujęcie danych zebranych przez autora w trakcie badań.

Źródło:

Budownictwo i Architektura; 2021, 20, 3; 25-42
1899-0665

Pojawia się w:

Budownictwo i Architektura

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

EWIDENCJA ZABYTKÓW ARCHITEKTURY WARSZAWY W SYSTEMIE SEZAM*
THE REGISTER OF THE HISTORICAL MONUMENTS OF WARSAW IN THE SEZAM SYSTEM

Autorzy:

Guttmejer, Karol

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/538501.pdf

Data publikacji:

2008

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

HISTORICAL MONUMENTS OF WARSAW
SEZAM SYSTEM
ewidencja zabytków Warszawy
system „Sezam”
system „Midas”
elektroniczna ewidencja zabytków architektury

Opis:

In 2003 the Heritage Protection Department of the city of Warsaw decided to bring up to date the existing register of monuments of architecture in the Polish capital. This task entailed a new list of monuments in the form of an electronic database. The author of the programme was the Arch-Info firm from Wroclaw, which with the cooperation of the Institute of the History of Art at the University of Wroclaw devised a system known as SEZAM. The programme in question was based on the MIDAS system in collaboration with Kunstgeschichtliche Institut mit dem Bildarchiv Foto in Marburg. Both programmes work with the Access application. In 2004 on the spot research produced a database for almost 7300 complexes and historical monuments. Each information file about a given monument contains basic address data, historical data - time of origin, redesigning, architects, inclusion into a register of historical monuments, and at least one photograph. The structure of the document was slightly altered in the course of working on the registers by basing them on a structure devised for monuments of architecture. In 2007 a slightly shorter version of the base was designed for presentation in the Internet. Today, in the wake of a successive technological modernisation, the database is recorded in the SQL Server 2005, PostgreSQL 8xx system, which makes it possible to automatically include changes made on the Internet page into the original database. At the same time, cooperation of the base and a Google map has been achieved. The data contained in particular documents and the whole system are verified and supplemented as part of the current work conducted at the Heritage Protection Department of the City of Warsaw.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2008, 2; 33-38
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Ochrona substancji czy formy w zabytkach epoki modernizmu
Protection of the substance or the form in the monuments of the modernist era

Autorzy:

Korpała, M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/217986.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków

Tematy:

modernizm
autentyzm
zabytki XX wieku
ochrona zabytków
modernism
authenticity
historical monuments of the twentieth century
protection of monument

Opis:

Zagadnienie, czy chronić substancję czy formę, nie budzi żadnych wątpliwości wobec dawnych zabytków (ochrona reliktów murów oraz często niekompletnych kompozycji dekoracji plastycznych). W odniesieniu do architektury XX-wiecznej zakres remontów i prac konserwatorskich koncentruje się na formie i wyglądzie podobnym do dawnego, a wartość oryginalnego materiału jest niedoceniana. Obecny stan budynków modernistycznych jest uwarunkowany sposobem ich użytkowania. Nieuchronny jest też proces degradacji materiałów budowlanych. Budowle zaniedbane przez brak należytej opieki są remontowane lub modernizowane wówczas, gdy ktoś doceni ich wartość architektoniczną. Remont i ewentualna konserwacja rozpoczyna się wtedy, kiedy budynek jest mocno zdegradowany. Wówczas podejmowane są działania mocno ingerujące w autentyczną tkankę. Zakres ingerencji konserwatorskich poszerzany jest zwykle o dostosowanie do współczesnych wymogów funkcjonalnych. Budynek dostosowuje się do potrzeb prawa budowlanego i wymogów termoizolacyjności docieplając ściany i wymieniając okna. Efektem tych działań jest zgoda na wymianę autentycznych materiałów – np. wypraw elewacyjnych z tynków szlachetnych, wymiana ruchomego wyposażenia, jak w omówionym w artykule przykładzie Sali Kongresowej Pałacu Kultury i Nauki. Nowy detal otrzymuje wygląd zbliżony do elementów dawnych. Wymiana materiałów wiąże się też z dostosowaniem do współczesnych potrzeb i przepisów prawa budowlanego. Istnieje więc duża sprzeczność pomiędzy tradycyjną ochroną zabytków i doktryną konserwatorską a prowadzonymi pracami. Modernizacje i adaptacje budynków XX-wiecznych powinny respektować ideowe założenia modernizmu odnoszące się do zachowania bryły i ściśle związanej z nią funkcji. Powinny też dążyć do zachowania w możliwie największym stopniu oryginalnej substancji. Wartość materii XX-wiecznej nie jest mniejsza niż pochodzącej z epok starszych. Upływ czasu sprawia też, że traktowanie detali modernistycznych jako współczesnych staje się całkowicie nieuzasadnione.
The question whether to protect the substance or the form does not raise any doubts in relation to ancient monuments (preserving relics of walls and frequently incomplete compositions of artistic decorations). In reference to the architecture of the 20th century, the range of renovation and conservation work has been focused on the form and appearance resembling the original, while the value of the genuine material is underestimated. The current state of modernist buildings depends on the way in which they have been used. The degradation process of building materials is also inevitable. Buildings neglected through insufficient care are renovated or modernised when someone appreciates their architectonic value. Renovation and possible conservation commence when a building is badly deteriorated. Then activities which seriously interfere into the authentic tissue are undertaken. The extent of conservation interference is usually augmented with adaptation to contemporary functional requirements. Buildings are adjusted to meet the requirements of the building law and thermal-insulation standards by adding wall insulation and replacing windows. Such activities mean agreeing to exchanging authentic materials – e.g. refined plaster on elevations or replacing portable furnishings as in the Congress Hall of the Palace of Science and Culture discussed in the article. New details acquire the appearance resembling the former elements. Replacing materials is also accompanied by adjustment to current requirements of the building law. Thus there exists a huge discrepancy between traditional monument protection and conservation doctrine, and the carried out work. Modernisations and adaptations of 20th-century buildings ought to respect the ideological assumptions of the modernism referring to preserving the shape and the function closely connected to it. They should also aim at preserving the original substance to the largest possible extent. The value of the 20th-century matter is not lower than that from previous epochs. The passage of time also proves the treatment of modernist details as contemporary to be entirely unjustified.

Źródło:

Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 49; 51-62
0860-2395
2544-8870

Pojawia się w:

Wiadomości Konserwatorskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

The reconstruction of the historical building of the Latin School in Malbork

Autorzy:

Duda, Z.
Kryzia, K.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/178813.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej

Tematy:

rekonstrukcja historyczna
rekonstrukcja obiektu
rekonstrukcja zabytków
budynek historyczny
Szkoła Łacińska
Malbork
historical reconstruction
reconstruction of the object
reconstruction of historical monuments
historical building
Latin School

Opis:

The paper summarizes the reconstruction of the historical building erected in the 14th century, during the times of the residence of Grand Master of the Teutonic Order Winrich von Kniprode, currently referred to as the Latin School. It characterizes the location of the Latin School in the urban conservation area of the town of Malbork. The building is situated in the stretch of the buttressed brick escarpment on the Nogat River in the line of the historic defensive walls of Malbork. The paper also outlines the history of this building, constructed and managed by the municipal authorities of Malbork, which for a long time was a seat of a Patronage of Saint George and the Merchant Guild, and next, from the 16th century until 1864, the building housed a school where basic Latin was taught. Next, the situation of this historical monument in the 20th century is discussed. In the next part of the paper, the geological conditions of the site where the building was erected are discussed. The conducted archeological and architectural exploratory research related to the historical building with a particular emphasis on historic preservation and restoration works focusing on the building and its surroundings is presented and analyzed. Currently carried out design, construction and adaptation works allowing new functions to be embedded into this building are also discussed. The paper shows the benefits due to the realization of the reconstruction program of the degraded building of the Latin school in the historic quarter of the town. These activities are aimed at the conversion of the currently derelict building by means of embedding new functions into it. There are being designed, among others, an interactive educational center modern library, astronomical observatory, craft museum and multifunctional hall, allowing proper conditions to be created for the development of educational, artistic and tourism related activities in the reconstructed building. The reconstruction of the historical building is a positive response to its deterioration resulting from former activities and it will contribute to the improvement of the quality of cultural life of both local inhabitants and visitors.

Źródło:

Studia Geotechnica et Mechanica; 2013, 35, 1; 85-92
0137-6365
2083-831X

Pojawia się w:

Studia Geotechnica et Mechanica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

ZAMAN – CZYLI TAKI JAK PRZED WIEKAMI. W ZGODZIE Z ZABYTKAMI
ZAMAN - OR JUST AS CENTURIES AGO. IN HARMONY WITH HISTORICAL MONUMENTS

Autorzy:

Rouba, Malwina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/538888.pdf

Data publikacji:

2007

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

HISTORICAL MONUMENTS
TAYBET ZAMAN HOTEL (KINGDOM OF JORDAN)
ZAMAN
Zaman
turystyka
Petra
Jordania
Taybet
adaptacja
nowa funkcja
dziedzictwo niematerialne

Opis:

Upon the basis of the Taybet Zaman Hotel in the Kingdom of Jordan the article shows how it is possible to create an exceptional tourist site and salvage a historical monument important for local culture while respecting its substance. The hotel was established in the old centre of a Bedouin village leased from the inhabitants. Its adaptation for a new function was conducted by taking into consideration all the principles of conservation - maximum respect for the original matter, a distinction between the old and the new, the avoidance of glaring contrasts, and the preservation - albeit symbolic, in view of the introduced alterations - of the original residential-trade functions. Hotel Taybet Zaman is the pride and joy not only of its owners but also of the local community - it even contains a royal apartment used by the monarch and his family. The authors managed to create an exceptional site, different from the network hotels built at present. Taybet Zaman - its Arabian name means: 'the village of Taybet, just as centuries ago' - is already the second undertaking of the owners in which they used historical monuments as a base for creating tourist amenities. Skilful revitalisation carried out in accordance with the art of conservation and with consideration for the historical monument guaranteed success, also financial. The example of Taybet Zaman emphasises the importance of the adroit use of the assets of historical monuments in their adaptation to new functions. It also demonstrates how by cultivating local heritage and identity it possible to play a prominent cultural role by enabling monuments to cease being an unwanted and costly burden and to obtain profits from their original character.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2007, 4; 57-66
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Plan Zarządzania w ochronie miasta historycznego – założenia i kluczowe działania w Planie Zarządzania Starego Miasta w Zamościu
The Management Plan for the protection of the historical town – assumptions and key measures in the Management Plan of the Old Town in Zamość

Autorzy:

Szmygin, Bogusław
Fortuna-Marek, Anna
Siwek, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2107134.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

ochrona zabytków
plan zarządzania
Zamość
miasto historyczne
dobro światowego dziedzictwa UNESCO
protection of historical monuments
management plan
UNESCO World Heritage Site
historical town

Opis:

W większości z 900 polskich miast historyczne śródmieścia nadają im tożsamość, a zarazem pełnią współczesne funkcje użytkowe. Ochrona zabytkowych zespołów miejskich jest jednym z najtrudniejszych zadań konserwatorskich. Decyduje o tym złożoność przedmiotu ochrony oraz fakt, iż nawet najcenniejsze zespoły muszą być żywymi organizmami. W praktyce konieczne staje się połączenie restrykcyjnej ochrony konserwatorskiej i różnego rodzaju aktywności niezbędnych dla współczesnych funkcji. W systemie ochrony dóbr światowego dziedzictwa UNESCO dostrzeganie wartości kulturowej idzie w parze ze zrozumieniem procesów współczesnych. W systemie tym tworzy się szereg instrumentów służących ochronie dobra. Jednym z nich jest Plan Zarządzania, który sumuje informacje i na ich podstawie określa sposób ochrony i zakres użytkowania dobra. W 2018 roku dla obszaru staromiejskiego w Zamościu powstał Plan Zarządzania uwzględniający powyższe założenia. Plan Zarządzania Starego Miasta w Zamościu wykracza poza bezpośrednie utrzymanie zabytkowych wartości. Prezentuje on dopuszczalne i pożądane działania, które pozwalają jednocześnie chronić i użytkować omawiany obszar. Tematyka funkcji była przedmiotem konsultacji społecznych. Dyskusji poddano założenia oraz kluczowe działania, które mają służyć funkcjonowaniu zespołu staromiejskiego. Konsultacje przeprowadzono w celu określenia priorytetów. Z konsultacji wyłączono natomiast specjalistyczne problemy konserwatorskie. Finalnie kluczowe działania zostały zaprojektowane w trzech sferach: administracyjnej, inwestycyjnej i funkcjonalnej. Uzgodniona społecznie koncepcja wyważenia potrzeb ochrony i wymagań funkcjonalnych Starego Miasta w Zamościu to przykład wdrażania w życie dyrektyw wypracowanych w sferze światowego dziedzictwa. To „dobra praktyka”, która może inspirować kolejne działania w skali kraju.
In the majority of 900 Polish towns and cities, historical centres define an identity of these localities. Simultaneously, they fulfil modern utility functions. Protection of historical urban complexes is one of the most difficult tasks in the field of conservation. It depends on the intricacy of a protection target and the fact that even the most valuable complexes must be living organisms. In practice, it becomes necessary to combine restrictive conservational protection and different activities which are crucial for modern functions. In the protection system of the UNESCO World Heritage Sites, perception of a cultural value is associated with the understanding of modern processes. In this system a range of tools can be created which serve for the site protection. One of them is the Management Plan. It collects all the information and, based on this information, defines how to protect a site and determines the extent of its use. In 2018, the Management Plan, taking the above-mentioned assumptions into account, was created for the Old Town area in Zamość. The Management Plan for the Old Town in Zamość surpasses the direct maintenance of historical values. The Plan presents acceptable and desirable activities which allow to protect the discussed area and utilise it. The issue of functions was the subject matter of social consultation. The discussion concerned the assumptions and crucial activities, which should serve for the functioning of the Old Town complex. Consultation was organised to define priorities. However, special conservational issues were excluded from the consultation. Finally, crucial activities were determined in three spheres: administrative, investment and functional. The socially agreed conception to balance the needs of protection and functional requirements of the Old Town in Zamość is an example of implementation of directives developed in the sphere of the world heritage. It is “good practice”, which can inspire further activities in the scale of the country.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2020, 2; 129-162
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Ochrona podwodnego dziedzictwa kulturowego w świetle polskiego prawa ochrony zabytków – stan obecny i wnioski
The protection of underwater cultural heritage in the light of the Polish law on the protection of historical monuments – current status and conclusions

Autorzy:

Kowalski, Wojciech Wiktor

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/23203218.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

podwodne dziedzictwo kulturowe
prawo ochrony zabytków
prawo morskie
zabytki podwodne
underwater cultural heritage
law on the conservation of historical monuments
maritime law
underwater monuments

Opis:

Artykuł jest poświęcony stanowi ochrony prawnej zabytków podwodnych w świetle aktualnego prawa ochrony zabytków, prawa morskiego i ratyfikowanej przez Polskę Konwencji UNESCO o ochronie podwodnego dziedzictwa kulturowego z 2001 roku. Autor identyfikuje szereg postępowań prawnych stosowanych w momencie odkrycia zabytku – w tym w trakcie robót budowlanych lub ziemnych, ewentualnie prowadzenia badań archeologicznych – a także znalezienia przypadkowego oraz w ramach poszukiwania ukrytych lub porzuconych zabytków ruchomych, w tym archeologicznych. Odnosi te sytuacje do środowiska morskiego, gdzie funkcję organu ochrony zabytków pełni dyrektor właściwego urzędu morskiego, stosujący odpowiednio przepisy prawa ochrony zabytków we współpracy ze służbą konserwatorską właściwą dla jego siedziby. Niezależnie od wspomnianych postępowań stosuje on także przepisy prawa morskiego, które określają dalsze procedury regulujące sposób działania na morzu, takie jak wykonywanie prac podwodnych, wydobywanie mienia z morza, przeszukiwanie wraków oraz płetwonurkowanie na wrakach statków. Przepisy te nie dotyczą bezpośrednio dziedzictwa, ale w sytuacji ujawnienia zabytku w trakcie któregoś z wymienionych działań przewidują – podobnie jak w wyżej wspomnianych sytuacjach – współdziałanie z administracją ochrony zabytków i włączenie stosowania przepisów o ich ochronie. W ostatniej części artykułu autor ocenia opisane procedury w świetle ratyfikowanej przez Polskę Konwencji UNESCO i w ramach wniosków zgłasza postulaty de lege ferenda dotyczące dostosowania krajowego prawa do zasad tego aktu.
The article is devoted to the state of the legal protection of underwater historical monuments in the light of the current monument protection law, maritime law and the 2001 UNESCO Convention on the Protection of Underwater Cultural Heritage ratified by Poland. The author identifies a number of legal proceedings applied at the time of discovery of a monument – including during construction work or earthworks, or potentially undertaking archaeological research – as well as artefacts discovered by accident or when searching for concealed or abandoned movable objects, including archaeological ones. He applies these situations to the marine environment, where the role of the monument protection authority is performed by the director of the relevant maritime office, who applies the provisions of the monument protection law accordingly, in cooperation with the conservation service with the appropriate jurisdiction. Irrespective of the aforementioned proceedings, he also applies the provisions of the Maritime Law, which sets out further procedures for operating at sea, such as performing underwater work, extracting objects from the sea, searching wreck sites and shipwreck diving. These regulations do not apply directly to cultural heritage, but should an artefact be discovered in the course of any of the aforementioned activities, they provide, as in the situations mentioned above, for interaction with the Administration for the Protection of Monuments and the application of the regulations for their protection. In the last part of the article, the author evaluates the procedures described in the light of the UNESCO Convention ratified by Poland and, as part of the conclusions, makes de lege ferenda proposals for adapting national law to the principles of this act.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2023, 2; 49-69
0029-8247
2956-6606

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

Jan Paweł II jako Conservator Patrimonium Ecclesiae
John Paul II as Conservator Patromonium Ecclesiae

Autorzy:

Bijak, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/559554.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Gdańskie Seminarium Duchowne

Tematy:

dziedzictwo kulturalne
ochrona zabytków
Patrimonium Ecclesiae
prawo kanoniczne
sztuka sakralna
canon law
cultural heritage
protection of historical monuments
sacred art

Opis:

Jan Paweł II przez 27 lat pontyfikatu sprawował władzę nad Patrimonium Ecclesiae, które stanowi znaczącą część ogólnoludzkiego dziedzictwa kultury. Na forum międzynarodowym zabiegał o upowszechnienie idei oraz wartości humanistycznych i personalistycznych kultury. W dziedzinie legislacyjnej uaktualnił kodyfikację prawa kanonicznego ochrony zabytków sakralnych. W zakresie administracji utworzył autonomiczną instytucję odpowiedzialną za zachowanie i krzewienie dziedzictwa kościelnego. Rozwinął teologię sztuki oraz twórczości artystycznej. Prowadził twórczy dialog z artystami oraz promował dziedzictwo sakralne w całym świecie. Wpisał się złotymi zgłoskami w poczet papieży, którzy zachowywali nie tylko dziedzictwo sakralne, ale także zabytki antyczne oraz liczne dzieła świeckie.
For the 27 years of his pontificate John Paul II exercised control over Patrimonium Ecclesiae, which is a substantial part of human cultural heritage. In the international forum he struggled to propagate the humanistic and personalistic ideas and values of culture. In the field of legislation he updated the codification of canon law concerning protection of historical sacred monuments. In the field of administration he created an autonomous institution responsible for maintaining and propagating church heritage. He developed the theology of art and artistic work. He conducted a creative dialogue with artists and promoted the sacred heritage throughout the world. His name is immortalized among the popes who maintained not only the sacred heritage, but also the monuments of antiquity and numerous works of secular art.

Źródło:

Studia Gdańskie; 2012, 30; 187-202
0137-4338

Pojawia się w:

Studia Gdańskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Regionalny Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków w Krakowie – Małopolski Oddział Krajowego Ośrodka Dokumentacji Zabytków w Warszawie

Autorzy:

Marcinek, R.
Myczkowski, Z.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/218605.pdf

Data publikacji:

2003

Wydawca:

Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków

Tematy:

Ośrodek Dokumentacji Zabytków
Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
dziedzictwo kulturowe
ochrona zabytków
Documentation Centre of Monuments
Centre for Research and Documentation of Monuments
cultural heritage
protection of historical monuments

Źródło:

Wiadomości Konserwatorskie; 2003, 14; 66-67
0860-2395
2544-8870

Pojawia się w:

Wiadomości Konserwatorskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

Zabytkowe części składowe i przynależności a przedmiot wpisu do rejestru zabytków – uwagi de lege lata i de lege ferenda
Historical Fixtures of Buildings and Appurtenances as the Subject of Entry into the Register of Monuments – Comments de lege lata and de lege ferenda

Autorzy:

Drela, Monika

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1804823.pdf

Data publikacji:

2019-11-16

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

fixtures as decoration of temples
movable monument
fixtures of immovable cultural
property
appurtenances
collective entry to the register of historical monuments
przynalenosc

Opis:

Niniejszy artykuł ma na celu analizę przepisów ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami dotyczących zabytków ruchomych w kontekście przedmiotu wpisu do rejestru zabytków według obecnie obowiązującego stanu prawego, z uwzględnieniem przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących rzeczy ruchomych. Autorka przedstawia rozważania na temat statusu rzeczy ruchomej w prawie cywilnym jako rzeczy samoistnej, części składowej lub przynależności innej rzeczy w celu ukazania różnicy pomiędzy zabytkiem ruchomym a częścią składową zabytku nieruchomego. Obecnie rozróżnienie to jest szczególnie problematyczne w praktyce w obszarze wpisu do rejestru zabytków sztuki sakralnej stanowiącej wyposażenie lub ozdoby świątyń. Nie jest zgodna z prawem praktyka wpisywania zdobień ścian i innych płaszczyzn budynków do rejestru zabytków ruchomych, lecz należałoby je ujmować jako wyposażenie stałe zabytków nieruchomych (co dotyczy głównie świątyń) jednym wpisem – jako części składowych lub przynależności łącznie z zabytkiem nieruchomym. Sformułowane uwagi mogą być podstawą do dalszych prac legislacyjnych w zakresie propozycji treści przepisów prawnych ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Końcowa część artykułu dotyczy ochrony folkloru (niematerialnego dziedzictwa kulturowego) poprzez wpis zabytków ruchomych do rejestru zabytków łącznie z zabytkiem nieruchomym jako rzeczy ruchomych stanowiących przynależności określonego miejsca.
In this article the author analyses the provisions of the Polish Law on the protection of monuments and care for monuments related to movable monuments in the context of the object of registration in the register of monuments according to the current law, taking into also account provisions of the Civil Code on movable property. The author presents a discussion of the status of a movable object in civil law as a separate single item, fixtures in the building (component item), or appurtenances,  in order to show the difference between a movable monument and a part of a immovable property. Currently, this distinction is particularly problematic in practice in the area of the registration of monuments of art decoration of sacred buildings (churches, temples). It is not in accordance with the Polish law The practice to enter decorations of walls and other facades of buildings into the register of movable monuments is not legitimate, instead they should be regarded as permanent facilities of immovable monuments (mainly the temples) covered with one entry – as fixtures or appurtenances of historical immovable property. The author’s remarks may serve as a basis for further legislative work on the proposal for the content of the law on the protection of monuments and the protection of monuments. The final part of the article concerns the protection of folklore (intangible cultural heritage) with the entry of movable monuments into the register of immovable monuments (buildings) as movables appurtenances belonging – due to the tradition and their function – to a particular place.

Źródło:

Roczniki Nauk Prawnych; 2017, 27, 3; 27-46
1507-7896
2544-5227

Pojawia się w:

Roczniki Nauk Prawnych

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Ochrona zbiorów bibliotecznych w Polsce w świetle Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami
Safeguarding library collections in Poland in the light of the Act of 23 July 2003 on the Protection and Care of Historical Monuments

Autorzy:

Fluda-Krokos, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31343463.pdf

Data publikacji:

2024

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

dziedzictwo
kultura
biblioteka
ochrona zbiorów
ustawa o ochronie zabytków
heritage
culture
library
protection of collections
Act on the Protection of Historical Monuments

Opis:

W artykule został przeanalizowany system ochrony zbiorów bibliotecznych w Polsce w świetle Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, która jest aktem prawnym powiązanym z Ustawą z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach. Ustawa o bibliotekach nakłada na nie obowiązek ochrony gromadzonych zbiorów, stąd istotna jest świadomość możliwości ich ochrony. W tekście zostały opisane takie jej formy, jak kontrola wywozu za granicę, digitalizacja czy umieszczanie informacji o zbiorach w ogólnodostępnych wykazach. Szczegółowo omówiono dwie bazy danych – krajowy wykaz zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem oraz katalog strat wojennych – które odpowiadają wymogom współczesności, są bowiem dostępne online. Wskazano też nie do końca dobrze funkcjonujące rozwiązania, co pokazuje, że przepisy łatwo jest tworzyć, ale trudniej wprowadzać w życie. Autorka wymienia ponadto inne akty prawne, w które wpisana jest ochrona zasobów bibliotecznych. Jej celem było podkreślenie, jak istotnym elementem dziedzictwa kulturowego są zbiory gromadzone przez biblioteki, a także jakie możliwości ochrony zbiorów mają biblioteki i z jakich regulacji powinny czerpać w swoich działaniach. Dla powodzenia tych działań ważna jest współpraca na tym polu różnych organów administracji i jednostek kultury, dlatego artykuł powinien zainteresować nie tylko instytucje biblioteczne.
The article analyses the way in which library collections in Poland are safeguarded in the light of the Act of 23 July 2003 on the Protection and Care of Historical Monuments, which is a legislative act related to the Act of 27 June 1997 on Libraries. The Act on Libraries imposes on such institutions the obligation to protect the collections, therefore it is important to be aware of the possibilities available for their protection. This article describes the various forms, such as controlling exports abroad, digitization and placing information on collections on publicly available lists. Two databases are discussed in detail – the national list of historical artefacts which were either stolen or exported abroad illegally and a list of war losses – which meet contemporary requirements as they are available online. It also indicates those solutions which do not function adequately, thereby demonstrating that regulations are easy to draw up but more difficult to implement. The author also lists other legislative acts that include the protection of library resources. Her objective was to emphasize how important an element of cultural heritage these library collections are, as well as to draw attention to the means libraries have to protect their collections and which regulations they should use in their activities. For their success, cooperation in this regard between various administrative bodies and cultural institutions is important, therefore the article should be of interest not only for libraries.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2024, 1; 293-306
0029-8247
2956-6606

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

ZASADY OCHRONY ZABYTKÓW
THE PRINCIPLES OF THE PROTECTION OF HISTORICAL MONUMENTS

Autorzy:

Thurley, Simon

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/537814.pdf

Data publikacji:

2008

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

ENGLISH HERITAGE
PROTECTION OF HISTORICAL MONUMENTS
Zasady ochrony zabytków
zachowanie substancji zabytkowej w Anglii
znaczenie zabytkowych miejsc
wartość społeczna zabytku
dr Simon Thurley

Opis:

Several months ago English Heritage published a document on the principles of the protection of historical monuments, which for the first time defined the foundations for making decisions concerning the preservation of the historical substance in England. The first step in devising the document was to delineate six basic and most relevant principles: the historical substance is common property; everyone should be capable of taking part in the preservation of historical substance; it is extremely important to understand the meaning of historical sites; important sites must be administered in such a manner so as to preserve their value; decisions concerning changes must be sensible, lucid and consistent; it is essential to document such decisions and to draw from them conclusions for the future. The mentioned principles are effective only when we speak clearly about the sort of places we protect and the reasons for doing so. This is why the next part of our conservation principles pertains to the appreciation of the value of cultural heritage. Consequently, four types of value may be ascribed to a historical site: evidence, historical, aesthetic and social. The point of departure for all reflections on the fate of a historical site should be the type of values characteristic for it and the rank attached to it. The principles assist in defining why a certain place is protected and in protecting only its valuable features. We are interested in explaining and comprehending why certain steps are permitted and others not. Each protected site possesses a so-called certificate containing its description. The problem lies in the fact that the certificate does not mention the actual historical value of the given site. It is impossible to learn whether a monument is, for example, of high historical value or low value as evidence. We are thus compelled to make certain that the certificates are written in a language based on an analysis of values, which will make it known to what extent - if at all - a certain monument may be adapted. In our opinion, the document in question will alter the situation enormously and facilitate understanding our undertakings.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2008, 2; 51-54
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Jarosław - miasto przeszłości i przyszłości
Jaroslaw - the city of past and future

Autorzy:

Dąbrowski, J.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/262378.pdf

Data publikacji:

2006

Wydawca:

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH

Tematy:

Jarosław
podziemna trasa turystyczna
pomniki historii
prace górniczo-ratunkowe
Rada Ochrony Zabytków
Underground Touristic Route
historical monuments
save mining works
Council of Monument's Conservation

Opis:

W artykule przedstawiono zarys historii miasta Jarosławia. Tematem wiodącym jest uratowanie zabytków miasta przez Zespół Naukowy Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie wspólnie z Przedsiębiorstwem Robót Górniczych w Bytomiu. W Jarosławiu po raz pierwszy zastosowano nowatorską metodę Z-S w celu zabezpieczenia trzykondygnacyjnych piwnic, do których przedostawała się woda opadowa, powodując zapadanie budynków Starego Miasta. Dzięki pracom specjalistycznym nie tylko uratowano od zagłady Jarosław, ale też 1 czerwca 1984 r. oddano do użytku 150-metrową Podziemną Trasę Turystyczną. Artykuł zawiera dane dotyczące kosztów prac zabezpieczających w latach 1956-1996, a także informacje o przyjęciu przez Radę Miasta Jarosławia Programu Rewitalizacji Obszaru Miejskiego Jarosławia na lata 2005-2013.
In this monograph was given a short history of the town of Jarosław. The main subject is the process of saving the old town by the team of scientists from Akademia Górniczo-Hutnicza in Kraków together with the mining company from Bytom. That was here in Jarosław, where for the first time the new Z-S method was applied, in order to protect a three-storey underground basements against rain water destroing the buildings of the old town. Thanks to those specialist works not only the old town was saved, but also on the first of June 1984 150 meters of Tourist Underground Route was opened to the public. The article contains both information about costs of those protection works in years 1956-1996 and the details about the reception of The Jarosław Area Revitalization Programme in years 2005-2013 by Jarosław town council.

Źródło:

Geodezja / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2006, 12, 2; 199-206
1234-6608

Pojawia się w:

Geodezja / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Podziwiać i chronić. Wysiłki konserwatorów, publicystów i artystów na rzecz zachowania architektury wernakularnej Krzemieńca
Admire and protect. The efforts of monument protection officers, publicists and artists to preserve the vernacular architecture of Krzemieniec

Autorzy:

Cyniak, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1927112.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

Krzemieniec
budownictwo drewniane
ochrona zabytków
sztuka polska XX wieku
sztetl
wooden architecture
protection of historical monuments, Polish art of the 20th century
shtetl

Opis:

W okresie dwudziestolecia międzywojennego można zaobserwować wzrost zainteresowania architekturą drewnianą Krzemieńca. Stanowiła ona wówczas nie tylko istotny temat poruszany w tekstach wspomnie¬niowych i publicystycznych, ale równocześnie jeden z kluczowych mo¬tywów pojawiających się w malarskich i graficznych przedstawieniach wołyńskiego miasteczka. Zachwytom literatów, publicystów i plastyków towarzyszyła także coraz bardziej pogłębiona refleksja nad kierunkami ochrony drewnianego dziedzictwa. Historyczne centrum Krzemieńca uznano za rezerwat konserwatorski. Na łamach „Życia Krzemienieckie¬go” rozgorzała dyskusja nad postulowanymi metodami i skalą profesjo¬nalnej ochrony konserwatorskiej zabytkowego centrum miejscowości, czego wyrazem są teksty publicystyczne analizowane w niniejszym arty¬kule. Lokalni społecznicy, dostrzegając świadectwa degradacji krzemie¬nieckiego pejzażu architektonicznego, podejmowali próby uwrażliwienia mieszkańców na estetyczne walory tradycyjnej zabudowy. W 1937 r. Krzemieniec odwiedził Generalny Konserwator Zabytków – Wilhelm Ka¬rol Henneberg. Wizyta ta zaowocowała podpisaniem czteropunktowego programu konserwatorskiego zabytkowej dzielnicy miasteczka. Nie po¬przestano jedynie na sformułowaniu urzędowych wytycznych. W okresie międzywojennym – dzięki funduszom publicznym – w miasteczku pro¬wadzono prace konserwatorskie, obejmujące zarówno zabytki architek¬tury monumentalnej, jak i wybrane domy mieszczańskie. Krzemieniecka akcja konserwatorska została w brutalny sposób przerwana we wrześniu 1939 r. W czasie II wojny światowej omawiany zespół architektury drew¬nianej zniknął z powierzchni ziemi. Świadectwem jego istnienia są już tylko międzywojenne fotografie, teksty publicystyczne i prace plastyczne.
During the interwar period there was a growing interest in the wooden architecture of Krzemieniec. At that time, it was not only an important issue discussed in memoirs and journalistic texts, but also one of the key motifs appearing in the paintings and graphic representations of the Volhynia town. The admiration of writers, publicists and artists was also accompanied by a deeper reflection on the directions of protec¬tion of the wooden heritage. The historical centre of Krzemieniec was declared a conservation reserve. In “Życie Krzemienieckie” magazine there was a discussion on the postulated methods and scale of profes¬sional conservation protection of the historic centre of the town, which is reflected in the journalistic texts analysed in this article. Recogniz¬ing the evidence of the degradation of the architectural landscape of Krzemieniec, local community activists made attempts to sensitize the residents to the aesthetic values of traditional architecture. In 1937 Krzemieniec was visited by Wilhelm Karol Henneberg, the General Monuments Inspector. This visit resulted in the signing of a four-point conservation programme for the historic district of the town. It was not confined to the formulation of official guidelines. In the interwar period, on the basis of public funds, monument protection works were carried out in the town, including both monumental architecture and selected burgher houses. The monument protection action in Krzemieniec was brutally interrupted in September 1939. During World War II, the dis¬cussed wooden architecture complex disappeared from the surface of the earth. The only evidence of its existence are interwar photographs, journalistic texts and art works.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2019, 1; 9-34
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

PRZESTĘPSTWO ZBYCIA FALSYFIKATU. KOMENTARZ DO ART. 109B USTAWY O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI
THE CRIMES OF SELLING A FORGERY COMMENTARY TO ARTICLE 109B OF THE STATUTE ON THE PROTECTION AND CARE OF HISTORICAL MONUMENTS

Autorzy:

Gadecki, Bartłomiej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/538512.pdf

Data publikacji:

2008

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

PROTECTION OF HISTORICAL MONUMENTS - STATUTE
zbycie falsyfikatu
art. 109B ustawy o ochronie zabytków
fałszerstwo zabytków
prawo własności przemysłowej
majątkowy interes nabywców
legalna definicja zabytku

Opis:

Up to 2006 combating the forgery of historical monuments applied article 286 § 1 of the penal code (the crime of fraudulence). The statute of 24 February 2006 on changing of the statute on the protection and care of historical monuments added, i.a. article 109b: whoever sells a movable object as a movable historical monument or a historical monument as another historical monument, knowing that they are forged or remodelled, is subject to a fine, limitation of freedom or imprisonment up to two years. The presented article is a commentary on the titular crime.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2008, 2; 88-92
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Ochrona zabytkowych pojazdów w polskim systemie prawnym
Protection of Historic Vehicles in the Polish Legal System

Autorzy:

Mazurek, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/21150981.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

ochrona zabytków
zabytki techniki
pojazd kolekcjonerski
rejestr zabytków
pojazd historyczny
biała karta zabytku techniki
protection of historical monuments
technical monuments
historic vehicle
collector’s vehicle
register of historic monuments
white card of a technical monument

Opis:

Celem opracowania jest analiza rozwiązań prawnych w zakresie ochrony zabytkowych pojazdów. Poruszono problematykę dotyczącą form ochrony tej grupy zabytków oraz wskazano na regulacje prawne, których zadaniem jest ochrona dziedzictwa kulturowego. Zwrócono uwagę na kwestie postępowania i opis procedury związanej z objęciem zabytkowych pojazdów ochroną prawną. Wyjaśniono także różnice w definiowaniu pojazdów jako zabytkowych, kolekcjonerskich i unikatowych. Nie pominięto również problematyki opieki nad zabytkowymi pojazdami oraz wynikających z niej obowiązków. Omówiono ograniczenia prawa właścicieli zabytkowych pojazdów do swobodnego dysponowania własnością, a także przedstawiono procedurę rejestracji pojazdu zabytkowego oraz wysunięto uwagi de lege ferenda. Artykuł ma charakter głównie źródłowy, uwzględnia aktualnie obowiązujące przepisy prawa w zakresie zabytkowych pojazdów.
The aim of the study is to analyse the legal solutions in the field of protection of historic vehicles. The problems concerning the forms of protection of this group of monuments were discussed, and the legal regulations concerning the protection of cultural heritage were pointed out. Attention was drawn to procedural issues and description of the procedure related to the legal protection of historic vehicles. The differences in defining vehicles as historic, collector’s and unique were also explained. Issues concerning the care for historic vehicles and the resulting obligations were also raised. Restrictions on the rights of owners of historic vehicles to freely dispose of their property were discussed, as well as the procedure for registering a historic vehicle and de lege ferenda comments. The article is based on sources, taking into account the current legislation on historic vehicles.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2021, 1; 217-238
0029-8247
2956-6606

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Rezydencja Dzięki. Krajobraz dyskretny
Dzięki residence. A discreet landscape

Autorzy:

Marcinek, Roman

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2107151.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

pałac
krajobraz kulturowy
ochrona zabytków
architektura XIX wieku
parki i ogrody
palace
cultural landscape
parks and gardens
19th century architecture
preservation of historical monuments

Opis:

Pałac Dzięki w Wiązownicy-Kolonii należy do tych dzieł architektury, na które zwykle nie zwraca się szczególniejszej uwagi. Ukryty w dolinie rzeki Kacanki, XIX-wieczny pałacyk jest podniszczony i tak wpasowany w krajobraz, że łatwo go przeoczyć. Zatarło się również jego dawne, parkowo-ogrodowe otoczenie, które zrealizowano, kiedy postanowił tu osiąść carski urzędnik Wasilij W. Pogodin. Donatariuszy Mikołaja I historiografia ocenia surowo, ale dla Wiązownicy przybycie nowego właściciela było cywilizacyjnym przełomem. Historia jego córki i zięcia to glosa do tzw. opolaczenia – zjawiska wsiąkania rdzennych Rosjan w polskie otoczenie. W artykule podjęto próbę identyfikacji historycznych granic założenia.
The Dzięki Palace in Wiązownica-Kolonia is one of those works of architecture which are not usually given any special attention. Hidden in the valley of the Kacanka River, the 19th century palace is now tattered and so well fitted into the landscape that it is easy to overlook it. Its former park and garden environment has also been blurred – this complex was established when a tsarist official Wasilij W. Pogodin decided to settle here. The donatories of Nicholas I have been severely evaluated by historiography, but in the case of Wiązownica the arrival of the new owner was a civilization breakthrough. The story of his daughter and son-in-law is an example of “Polonization” – a phenomenon of the infiltration of indigenous Russians into the Polish environment. The article attempts to determine the historical boundaries of the complex.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2020, 2; 65-93
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Zasady zabezpieczenia i ochrony zabytków wobec zagrożenia wojną w Polsce w latach 1918-1939
Principles of protection and preservation of historical monuments against the threat of war in Poland in the years 1918-1939

Autorzy:

Merta-Staszczak, Adriana

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1927084.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

ochrona zabytków
dwudziestolecie międzywojenne
Polska
ewakuacja dzieł sztuki
konflikt zbrojny
preservation of historical monuments
the interwar period
Polska
evacuation of works of art
armed conflict

Opis:

W okresie dwudziestolecia międzywojennego w Polsce rozpoczęto bu¬dowę struktur pozwalających na ochronę obiektów zabytkowych (ruchomych i nieruchomych). Zaczęły się również prace nad odpowiednim ustawodawstwem, w wyniku których wprowadzono wiele nowych aktów prawnych. Sprawy dziedzictwa narodowego powierzono centralnej jednostce – Ministerstwu Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w Warszawie. Urzędnicy, muzealnicy, archiwiści, konserwatorzy, pracow-nicy naukowi oraz pozostałe osoby związane z zachowaniem historycz¬nych przedmiotów i budynków zostali obciążeni wieloma zadaniami, m.in. rewindykacją skradzionych dzieł, inwentaryzacją nieruchomości i kolekcji oraz przygotowaniem scenariuszy ewakuacji zbiorów na wypadek wybuchu kolejnego konfliktu zbrojnego. Wobec innych problemów społecznych i gospodarczych kraju opieka nad zabytkami pozostawała tematem pobocznym, a prace nad instrukcjami dotyczącymi selekcji zbiorów i sposobów postępowania z nimi w razie niebezpieczeństwa szczególnie intensywnie prowadzono przede wszystkim dopiero w 1938 i 1939 r., po części już po rozpoczęciu II wojny światowej. Celem artykułu jest prześledzenie przygotowań polskich instytucji do ochrony obiektów zabytkowych przed zagrożeniem spowodowanym wojną i ocena ich efektów. Podstawę źródłową artykułu stanowią dokumenty archiwalne zgromadzone w Archiwum Akt Nowych w Warszawie.
During the interwar period, the construction of facilities allowing for the protection of historical objects (movable and immovable) began in Poland. Work on the relevant legislation also started with the introduction of a number of new legal acts. Issues of national heritage were entrusted to the central unit – the Ministry of Religious Denominations and Public Enlightenment in Warsaw. Officials, museum workers, archivists, monument protection officers, academics and others involved in the preservation of historical objects and buildings were burdened with many tasks, including the retrieval of stolen works, inventory of real estate and collections and the preparation of scenarios for the evacuation of collections in the event of another armed conflict. In the face of other social and economic problems of the country, protection of the monuments remained a secondary topic, and work on instructions for the selection of collections and ways of dealing with them in the case of danger was carried out particularly intensively as late as in 1938 and 1939, partly after the start of World War II. The aim of the article is to trace the preparation of Polish institutions for the protection of historic buildings and objects against the threat of war and to evaluate their effects. The article is based on archival documents from the Archive of New Records in Warsaw.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2019, 2; 121-146
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

The School of Patriotism in the Sermons of Karol Wojtyła
W szkole patriotyzmu Karola Wojtyły

Autorzy:

Radej, Maciej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1375548.pdf

Data publikacji:

2021-03-19

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

patriotism
fatherland
nation
historical monuments
Wawel Cathedral
national heroes
native language
tradition
culture
patriotyzm
Ojczyzna
naród
zabytki historyczne
katedra na Wawelu
bohaterowie narodowi
język ojczysty
tradycja
kultura

Opis:

Patriotism is a value which continues to lead to numerous polemics. Writing from a feminist perspective, Magdalena Środa claims that she associates the word “patriotism” with aggression or great boredom. Among those who have discussed this topic, there is a lack of consensus not only on the substance of the matter but even regarding how many kinds of patriotism there are. “There is but one patriotism, just as there is one honesty, one morality, one dignity, and one honor […]. There is but one patriotism, or one’s attitude towards his or her fatherland, one’s attitude towards values, one’s attitude towards the nation, and one’s attitude towards the state” (Władysław Bartoszewski). Among the many questions that patriotism and its understanding give rise to in the twenty-first century, it is worth recalling the teaching of Karol Wojtyła, who was unquestionably a great Pole and patriot. The centenary of the Polish Pope’s birth in 2020 is conducive to such an effort. On the basis of the sermons that Karol Wojtyła preached before his election to the Chair of St. Peter, we can indicate that his patriotism was shaped by the material monuments of Polish history, the figures of great national heroes, and love of one’s nation, language, tradition, and culture.
Patriotyzm jest wartością, która wciąż wywołuje wiele polemik. Pisząca z pozycji feministycznych Magdalena Środa stwierdza, że: „słowo patriotyzm kojarzy się z agresją lub ze śmiertelną nudą”. Dyskutantów rozważających ten problem dzieli nie tylko meritum sprawy, lecz także nawet liczba patriotyzmów. Tymczasem „patriotyzm jest jeden, tak jak uczciwość jest jedna, moralność jest jedna, godność jest jedna, honor jest jeden […]. Patriotyzm jest jeden, patriotyzm — czyli stosunek do ojczyzny. Stosunek do wartości. Stosunek do narodu. Stosunek do państwa” (Władysław Bartoszewski). Wobec wielu pytań, jakie nasuwa patriotyzm i jego rozumienie w XXI wieku, warto przyjrzeć się nauczaniu Karola Wojtyły, który był niekwestionowanym wielkim Polakiem i patriotą. Skłania do tego także przypadające w roku 2020 stulecie jego urodzin. Na podstawie kazań Karola Wojtyły sprzed wyboru na Stolicę Piotrową można wskazać, że jego patriotyzm kształtowały zabytki materialne historii Polski, przykłady wielkich, bohaterskich postaci i miłość do swojego narodu, jego języka, tradycji i kultury.

Źródło:

Poznańskie Studia Teologiczne; 2020, 36; 197-215
0209-3472

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Teologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Administracyjnoprawne warunki ingerencji administracji publicznej w sposób korzystania z obiektów sakralnych Kościoła katolickiego wpisanych do rejestru zabytków
Administrative and Legal Conditions of the Interference of the Public Service in the use of Religious Monuments of the Catholic Church listed in the Register of Historical Monuments

Autorzy:

Sienkiewicz, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1401200.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

zabytek
rejestr zabytków
administracja publiczna
obiekty sakralne
prawo wyznaniowe
relacje państwo - kościoł
związki wyznaniowe
historical monument
Register of Historical Monuments
public service
religious monuments
church - state relations (Poland)
Churches and Religious Association
Catholic Church
law on religion
freedom of religion

Opis:

Dobra współpraca administracji ochrony zabytków i Kościoła katolickiego w zachowaniu dla przyszłych pokoleń zabytkowych obiektów sakralnych jest szczególnym wyrazem wskazanej w Preambule Konstytucji RP wdzięczności przodkom, za kulturę zakorzenioną w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu i ogólnoludzkich wartościach. Najważniejszymi wadami prawa dotyczącego ochrony zabytków, które utrudniają realizację tego celu, jest niedookreślony zasięg luzu decyzyjnego wynikający m. in. z w zasadzie otwartego katalogu pozwoleń, co skutkuje pozornością dookreślenia obowiązku. Znaczna ilość klauzul generalnych powoduje umocnienie pozycji administracji ochrony zabytków względem podmiotu podporządkowanego w stosunku administracyjnoprawnym, co może prowadzić do zjawiska nadużycia władzy. Brakuje wyrażonych wprost konkretnych kryteriów oceny stanu faktycznego związanego z wydawaniem lub odmową wydania pozwolenia, co dla podmiotu zobowiązanego w stosunku administracyjnoprawnym może grozić utratą bezpieczeństwa prawnego w wykonywaniu swych praw.
A good cooperation between the historical monuments protection authority and the Catholic Church, aimed at preserving historical religious monuments for future generations, is a token of gratitude to our ancestors for our culture rooted in the Christian heritage of the Nation and in universal human values, as referred to in the Preamble to the Constitution of the Republic of Poland. The most significant defects of law on historical monuments protection, which make it difficult to achieve this goal, is the underdetermined margin of decision which is a result, inter alia, of an open list of permits, which in turn results in apparent determination of an obligation. A large number of general clauses strengthens the position of the historical monuments protection authority with regard to the entity subordinate in the administrative and legal relations, which may lead to the abuse of power. There are no directly determined specific criteria of assessment of the actual status related to the issue of or refusal to issue a permit, which for the obliged entity in the administrative and legal relations may result in the loss of legal certainty in exercising its rights.

Źródło:

Studia z Prawa Wyznaniowego; 2013, 16; 301-333
2081-8882
2544-3003

Pojawia się w:

Studia z Prawa Wyznaniowego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków w 2007 roku 17-18 kwietnia . Lublin, Kozłówka

Autorzy:

Sarnik-Konieczna, M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/218359.pdf

Data publikacji:

2007

Wydawca:

Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków

Tematy:

Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków
ochrona zabytków
architektura
zespół pałacowo-parkowy w Kozłówce
pomnik historii
International Day for the Preservation of Monuments
protection of historical monuments
architecture
palace and park in Kozłówka
monument history

Opis:

W tym roku centralne uroczystości z okazji Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków, na które zaprosił Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Pan Kazimierz Michał Ujazdowski, odbywały się w dniu 18 kwietnia w Lublinie oraz w Zespole Pałacowo-Parkowym w Kozłówce - miejscach nominowanych do uznania przez Prezydenta RP za Pomniki Historii.
This year, the central celebration of the International Day for the Preservation of Monuments, which invited the Minister of Culture and National Heritage Kazimierz Michał Ujazdowski, held on 18 April in Lublin and in the Team Palace-Park Complex in Kozłówka - places nominated for the recognition by the President of Poland Monuments of History.

Źródło:

Wiadomości Konserwatorskie; 2007, 21; 72-81
0860-2395
2544-8870

Pojawia się w:

Wiadomości Konserwatorskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Z warsztatu okręgowych konserwatorów. O metodach pracy w krakowskim urzędzie konserwatorskim w dwudziestoleciu międzywojennym
The atelier of district monument protection officers. About the methods of work in the Krakow Monument Protection Office in the interwar period

Autorzy:

Dettloff, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2104866.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

ochrona zabytków
dwudziestolecie międzywojenne
służby konserwatorskie
dokumentacja
inwentaryzacja
konserwacja
działania administracyjne
narzędzia i metody
preservation of historical monuments
the interwar
period
monuments protection services
documentation
inventory
conservation
administrative activities
tools and methods

Opis:

W Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym funkcjonowała służba konserwatorska w ramach administracji państwowej. Sprawowała ona nadzór nad zabytkami i ich konserwacją, prowadziła rejestr, dokumentację i inwentaryzację zabytków, udzielała fachowych opinii, uzgadniała projekty i programy robót, wydawała decyzje. Okręgowymi konserwatorami zabytków byli z reguły architekci i historycy sztuki. Posiadali oni niezbędną wiedzę merytoryczną, często także wykazywali się wielkim zaangażowaniem i pasją. Podstawową metodą i narzędziem konserwatorów były oględziny i opis zabytków, analiza wartości i ocena stanu zachowania oraz koniecznych prac. Niejednokrotnie, wobec braku publikacji i opracowań naukowych, notatki i zdjęcia sporządzane przez konserwatorów były pierwszą formą rozpoznania i dokumentacji tych obiektów. Materiały te miały służyć pomocą konserwatorom, a także naukowcom. Przy ważniejszych zadaniach konserwatorskich zwoływano komisje. Urząd konserwatora interweniował w koniecznych przypadkach. Niekiedy wskazywał konkretne rozwiązania. Efekty działań konserwatorów z okresu dwudziestolecia międzywojennego znacząco przyczyniły się do ochrony i uratowania wielu cennych obiektów zabytkowych. Na więcej nie pozwalał niski budżet urzędu oraz niskie dotacje, jakimi dysponowano. Utrudnieniem był także zbyt mały personel (zwykle 2-3 osoby na okręg – województwo). Zadania oraz metody działania okręgowych konserwatorów były niemal takie same, jak obecnie. To wówczas wypracowano podstawowe narzędzia i system pracy przy zabytkach – aktualne i niezawodne także dziś.
In Poland in the interwar period there was a monument protection service within the state administration. It supervised the monuments and their conservation, kept a register, documentation and inventory of monuments, gave expert opinions, agreed on projects and work programmes and issued decisions. District monument protection officers were usually architects and art historians. They had the necessary knowledge and often showed great commitment and passion. The basic methods and tools of monument protection officers included visual inspections and description of monuments, analysis of their value and evaluation of the state of preservation and necessary works. Often, in the absence of publications and scientific studies, notes and photographs taken by monument protection officers were the first form of recognition and documentation of these objects. These materials were to help preservation officers, but also scientists. For more important conservation tasks, special committees were convened. The Monument Protection Office intervened where necessary. Sometimes it indicated specific solutions. The effects of monument protection officers’ activities in the interwar period significantly contributed to the protection and saving of many valuable historic buildings. The low budget of the Office and the low subsidies at its disposal did not allow for more. Insufficient staff (usually 2-3 people per district – voivodeship) was also a problem. The tasks and methods of work of district monument protection officers were similar to those applied nowadays. It was then that the basic tools and a system of work on monuments were developed – up-to-date and reliable even today.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2020, 1; 131-176
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Ocena wartości zabytków epoki modernizmu. Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość
Assessing the value of the modernist epoch monuments. Past, present and future

Autorzy:

Lewicki, J.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/217205.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków

Tematy:

modernizm
architektura XX w.
ocena wartości
waloryzacja
ochrona zabytków
modernism
architecture of 20th c.
century
historical monuments of the 20th century
assessing the value
valorisation
monument protection

Opis:

W pracy omówiono wszystkie dotychczasowe próby oceny wartości zabytków z XX wieku i wymieniono najważniejsze polskie opracowania dokonujące oceny wartości budowli XX-wiecznych. Przedstawiono też kryteria ochrony architektury opracowane w związku z zapisami wprowadzającymi pojęcie dóbr kultury współczesnej zawarte w uchwalonej w 2003 roku ustawie o planowaniu przestrzennym. W pracy zaproponowano zastosowanie kryteriów oceny wartości budowli XX-wiecznych zgodnych z obowiązującą Ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Byłaby to wartość artystyczna – forma obiektu lub zespołu i jego jakość i oddziaływanie – europejskie, ponadregionalne i lokalne, wartość naukowa – autentyzm idei, materiału, funkcji oraz konstrukcja, materiał, nowatorstwo ponadregionalne i lokalne oraz wartość historyczna – miejsca, ludzi, wydarzeń – europejska, ponadregionalna i lokalna. Zaproponowano też zróżnicowanie wartości zabytków na rangę europejską (ponadkrajową), ponadregionalną i lokalną. W wypadku pojedynczych zabytków konieczne byłoby zastosowanie następujących kryteriów: określenie wartości bezwzględnie chronionych, wartości możliwych do przekształcenia oraz wartości utraconych, koniecznych do odtworzenia/rekonstrukcji. Konieczne byłoby zastosowanie zasady, że im wyższa ranga budowli, tym zakres ochrony jest większy. Podstawę do wyboru wyróżniających się zabytków XX wieku powinny stanowić opracowania źródłowe weryfi kowane przez późniejszą literaturę i współczesne opracowania badawcze. Wybór wyróżniających się budowli XX-wiecznych powinien odznaczać się trzema cechami: powinien być prosty i klarowny przez precyzyjnie określone kategorii oraz operujący możliwie najmniejszą liczbą kryteriów wartościujących, powinien być zgodny z obowiązującym w Polsce prawem i musi dokonywać rzeczywistej selekcji, a nie bezrefl eksyjnie mnożyć kolejne grupy wartościowych zabytków i trudnych do zdefi niowania wartości. Ocena wartości zabytków modernistycznych i wybór budowli najcenniejszych powinny stanowić podstawę do ustalenia różnego zakresu ochrony zabytków z tego okresu. Od kilku lat mówi się o potrzebie oceny wartości polskich zabytków i wydzielenia grup budowli najcenniejszych, które zasługują na pieczołowitą ochronę. Mimo szeregu wypowiedzi na ten temat nie ukazały się dotychczas konkretne propozycje dotyczące zasad kompleksowej ochrony budowli modernistycznych w Polsce.
The work discusses all the attempts at assessing the value of the 20th-century monuments so far and mentions the most important Polish studies aimed at evaluating the 20th-century buildings. It also presents the criteria for architecture protection prepared in relation to regulations introducing the notion of contemporary culture heritage included in the act about spatial planning passed in 2003. The work supports using the criteria for assessing the value of 20th-century buildings in accordance to the currently binding Old Monuments Protection Law. Those would involve artistic value – the form of the object or complex, its quality and impact – European, over-regional and local; scientific value – authenticity of idea, material, function; construction, material, over-regional and local novelty; and historic value – of the place, people, events – European, over-regional and local. It was also suggested to diversify the value of monuments into that of European, over-regional and local rank. In case of individual monuments it would be necessary to apply the following criteria: determining the values absolutely protected, values possible to transform, and values lost but needed to recreate/reconstruct. The rule saying that the higher the rank of the building, the larger the range of protection would have to be applied. The basis for selecting outstanding monuments of the 20th-century should be source documents verified by later literature and current research studies. The selection of outstanding buildings of the 20th century ought to possess three features: it should be simple and clear due to precisely defined categories and using the smallest possible number of evaluating criteria; it should conform with the Polish law; and it must allow for actual selection instead of mindless multiplying of subsequent groups of valuable monuments and values difficult to define. Assessing the value of modernist monuments and selecting the most valuable buildings should constitute the basis for establishing the varying degree of protection for monuments from that period.

Źródło:

Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 49; 38-50
0860-2395
2544-8870

Pojawia się w:

Wiadomości Konserwatorskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Rola konserwatora wojewódzkiego w ochronie i zarządzaniu Pomnikiem Historii na przykładzie Warszawy i Mazowsza
The role of Voivodeship conservator of monuments in protection and management of historic monuments on the example of Warsaw and Mazovia

Autorzy:

Lewicki, Jakub

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1204940.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków

Tematy:

pomniki historii
Warszawa
Żyrardów
Płock
Pułtusk
Czersk
Opactwo koło Sieciechowa
Krasne
Brochów
Sulejówek
Czerwińsk nad Wisłą
Radom
Węgrów
Iłża
Szydłowiec
Porzecze Mariańskie
historical monuments
Warsaw
Porzecze Marianske

Opis:

W tekście omówiono rolę Konserwatora Wojewódzkiego w ochronie i zarządzaniu Pomnikiem Historii na przykładzie działań w Warszawie i na Mazowszu. Najważniejszą rolą Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków jest pełnienie nadzoru konserwatorskiego nad zabytkami znajdującymi się na terenie Pomnika Historii. W ten sposób WKZ może upowszechniać wysokie standardy w prowadzonych pracach konserwatorskich i tworzyć wzorce ochrony i konserwacji na tym obszarze, a także prowadzić działania promocyjne. Omówiono wszystkie obiekty będące Pomnikami Historii z terenu Mazowsza, a także złożone wnioski i wymieniono te zabytki, które zasługują na rangę Pomnika Historii. Mimo narzuconych prawnie ograniczeń Wojewódzki Konserwator Zabytków może być aktywnym uczestnikiem systemu ochrony zrównoważonego rozwoju Pomników Historii i wszystkich zabytków oraz wykonawcą polityki państwa dotyczącym narodowego dziedzictwa. Może też bardzo sprawnie łączyć zrównoważony rozwój obszarów Pomników Historii z ochroną konserwatorską i z rozwojem oraz z przystosowaniem ich do zmieniających się potrzeb życia.
The text discusses the role of the Voivodeship Conservator in the protection and management of a Historic Monument on the example of activities in Warsaw and Mazovia region. The most important role of a Voivodeship Conservator of Monuments is to carry out supervision over objects of heritage located within the area of a Historic Monument. By doing so, the VCM can promote high standards of conservation work and create examples of protection and conservation projects in an area, as well as conduct promotional activities. Presented here are all objects registered as Historic Monuments in the Mazovia region, as well as the submitted applications and the listed monuments that deserve to be bestowed the rank of the Historic Monument. Despite the restrictions imposed by law, the VCM may actively work for the protection of Historic Monuments and be the executor of the national heritage policy. It can also very efficiently combine sustainable development considerations of the areas of Historic Monuments with the requirements of conservation, development, as well as protection and adaptation to the changing needs of life.

Źródło:

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2019, 7; 89-109
2543-6422

Pojawia się w:

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

INTERES INDYWIDUALNY A INTERES PUBLICZNY – KONFLIKT WARTOŚCI W PRAWNEJ OCHRONIE ZABYTKÓW
INDIVIDUAL AND PUBLIC INTEREST – A CONFLICT OF VALUES IN THE LEGAL PROTECTION OF HISTORICAL MONUMENTS

Autorzy:

Zalasińska, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/536755.pdf

Data publikacji:

2008

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

LEGAL PROTECTION OF HISTORICAL MONUMENTS (POLAND)
konflikt wartości w prawnej ochronie zabytków
interes publiczny a interes indywidualny
prawo własności
zasady konserwatorskie
zasada minimalnej niezbędnej ingerencji
polityka konserwatorska
zasada proporcjonalności

Opis:

In the Polish law system, cultural heritage (historical monuments) and the property law are not absolute values. The conservation administration is thus compelled to continually search for a compromise. An useful directive for delineating the limits of permissible intervention into historical substance is the principle of proportionality derived from the Constitution of the Republic of Poland, which assumes the usefulness, necessity and proportional nature of the accepted limitations. This is a tool for seeking an optimal solution that would remain in accord with the requirements and purposes of the protection of historical monuments. At the same time, it must be noted that the conservation administration is obligated to maintain such a balance of public and individual interest which would not undermine the essence of the protected value (the very core of historical value), defined upon the basis of suitably conducted historical studies of the given monument.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2008, 2; 83-87
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Kamień w architekturze Lublina na przestrzeni wieków
Stone in the architecture of Lublin over the centuries

Autorzy:

Huber, M.
Mroczek, P.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2062513.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy

Tematy:

kamień w architekturze
petroarchitektura
kamień budowlany
zabytki architektury
opoka
Lublin
stone in architecture
petroarchitecture
opokas
building stones
historical architectural monuments

Opis:

W artykule przedstawiono wyniki inwentaryzacji skał użytych w architekturze i budownictwie Lublina, ze szczególnym uwzględnieniem centrum miasta, w skład którego wchodzą wzgórza Zamkowe i Staromiejskie oraz dzielnice Czwartek, Żmigród, Góra Białkowska i Śródmieście. Z obserwacji terenowych wynika, że w najstarszych, średniowiecznych budowlach dominuje kamień miejscowy, głównie opoki kredy górnej i paleogenu, stosowany prawie wyłącznie jako materiał konstrukcyjny, przy akcesorycznym udziale wapieni sprowadzanych z innych rejonów środkowej i południowej Polski. W budownictwie z okresu zaborów stosowano miejscową opokę oraz narzutniaki skandynawskie, w okresie międzywojennym chętnie sięgano po skały pochodzące ze środkowej Polski, zaś w okresie PRL – z Dolnego Śląska. Obecnie coraz częściej stosuje się zagraniczny materiał importowany, chociaż nadal, ze względów ekonomicznych, dominują dolnośląskie i świętokrzyskie surowce. Współcześnie zanikają niestety przykłady stosowania bruku z narzutniaków, powszechnie wymieniane na kostkę cementową, a wiele budynków zbudowanych z opoki znajduje się w stanie ruiny lub jest pokrywana energooszczędnymi tynkami.
The paper presents the results of field mapping of rocks used in the architecture of Lublin over the centuries. The lithology and distribution of rocks is presented on the maps, diagrams and in the table for over 200 buildings and architectural objects. They are located mainly at the Castel and Old Town Hills and also in the area of old districts (as Kirkut, Czwartek, Żmigród) the Downtown. Each of described historical periods is characterized by specific orientation of used material in architecture. In the characteristic of used rocks is observed a clear division into five chronological stages: 1) from the Middle Ages to the beginning of partition of Poland, 2) partition time, 3) the interwar period, 4) communist epoch and also 5) modern times. There are a lot of buildings (castle, churches and tenement houses) made of common, local rocks – the best was the opokas (Upper Mastrichtian, Cretaceous) explored in the surrounding area of Lublin. The exotics imported from the other regions of southern Poland were used to ornaments during the prosperous periods (e.g. Sudetic granites and Triassic sandstones from Holy Cross Mountains). There are also a lot of domestic erratic Scandinavian rocks (Odranian and older glaciations) used as cheap and proof material for road construction.

Źródło:

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2012, 448 (2); 441--449
0867-6143

Pojawia się w:

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Ocena wartości zabytków epoki modernizmu z 1 poł. XX wieku. Propozycja metody klasyfikacji
Evaluation of the value of modernism monuments from the 1st half of the XXth century. Proposals of the classification methods

Autorzy:

Lewicki, Jakub

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/113957.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków

Tematy:

modernizm
architektura XX w.
zabytki XX wieku
ocena wartości
waloryzacja
ochrona zabytków
modernism
architecture in the 20th century
historical monuments of the 20th century
assessing the value
valorisation
monument protection

Opis:

W pracy omówione zostały wszystkie próby oceny wartości zabytków XX wieku oraz wymienione najważniejsze polskie badania mające na celu ocenę XX-wiecznych budynków. Przedstawiono także kryteria ochrony architektury sporządzone w związku z przepisami wprowadzającymi pojęcie współczesnego dziedzictwa kulturowego zawartymi w ustawie o planowaniu przestrzennym z 2003 roku. Praca omawia wykorzystanie kryteriów oceny wartości XX-wiecznego budynku zgodnie z aktualnie obowiązującą Ustawą o ochronie zabytków. Obejmowałyby one wartość artystyczną - formę obiektu lub kompleksu, jego jakość i wpływ - autentyczność idei, materiału, funkcji, materiału konstrukcyjnego, ponadregionalną i lokalną nowość oraz wartość historyczną - miejsca, ludzi, wydarzeń - europejską, ponadregionalną i lokalną. Zasugerowano również, aby zróżnicować wartość zabytków na europejską, ponadregionalną i lokalną. W przypadku poszczególnych zabytków należałoby zastosować następujące kryteria: określenie wartości bezwzględnie chronionych, wartości, które można przekształcić oraz wartości utracone, ale potrzebne do odtworzenia. Należałoby zastosować regułę postulującą większy zakres ochrony w przypadku zabytków o wyższej randze. Podstawą do wyboru XX-wiecznych zabytków powinny być dokumenty źródłowe zweryfikowane literaturą i aktualnymi badaniami. Wybór tych obiektów winien być warunkowany następującymi wytycznymi: powinien być prosty i klarowny według dokładnie określonych kategorii i przy możliwie najmniejszej liczbie kryteriów oceny; powinien być zgodny z polskim prawem; musi umożliwiać selekcję zamiast pomnażać w bezmyślny sposób kolejne grupy cennych zabytków i wartości trudnych do zdefiniowania. Ocena wartości modernistycznych zabytków i selekcja najcenniejszych budynków powinny stanowić podstawę do ustalenia rodzaju ochrony zabytków z tego okresu.
The work discusses all the attempts at assessing the value of the 20th-century monuments so far and mentions the most important Polish studies aimed at evaluating the 20th-century buildings. It also presents the criteria for architecture protection prepared in relation to regulations introducing the notion of contemporary culture heritage included in the act about spatial planning passed in 2003. The work supports using the criteria for assessing the value of 20th-century buildings in accordance to the currently binding Old Monuments Protection Law. Those would involve artistic value – the form of the object or complex, its quality and impact – European, over-regional and local; scientific value – authenticity of idea, material, function; construction, material, over-regional and local novelty; and historic value – of the place, people, events – European, over-regional and local. It was also suggested to diversify the value of monuments into that of European, over-regional and local rank. In case of individual monuments it would be necessary to apply the following criteria: determining the values absolutely protected, values possible to transform, and values lost but needed to recreate/reconstruct. The rule saying that the higher the rank of the building, the larger the range of protection would have to be applied. The basis for selecting outstanding monuments of the 20th century should be source documents verified by later literature and current research studies. The selection of outstanding buildings of the 20th century ought to possess three features: it should be simple and clear due to precisely defined categories and using the smallest possible number of evaluating criteria; it should conform with the Polish law; and it must allow for actual selection instead of mindless multiplying of subsequent groups of valuable monuments and values difficult to define. Assessing the value of modernist monuments and selecting the most valuable buildings should constitute the basis for establishing the varying degree of protection for monuments from that period.

Źródło:

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2017, 3; 107-124
2543-6422

Pojawia się w:

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

Przesłanki dopuszczalności ograniczeń własności zabytków w świetle konstytucyjnych i konwencyjnych standardów ochrony własności
Legal Restrictions of the Right of Property of Historical Monuments in the Light of Constitutional and Conventional Standards of Protection of Propertyrights

Autorzy:

Parchomiuk, Jerzy

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1804818.pdf

Data publikacji:

2019-11-16

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

prawo własnosci
Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka
dziedzictwo
kulturowe
ochrona zabytków
zasada proporcjonalnosci
the right of property
European Convention on Human Rights
cultural heritage
protection
of historical monuments
principle of proportionality

Opis:

Problem prawnych form ograniczeń prawa własności zabytków jest znakomitym przykładem obrazującym stan napięcia między wolnością korzystania z własności a interesem publicznym wyrażającym się w konieczności ochrony zabytków. Zabytki stanowią jeden z kluczowych elementów dziedzictwa kulturowego państwa. Ochrona tego dziedzictwa jest elementem racji stanu państwa, obejmującej konieczność dbałości o pamięć na temat kulturowej tożsamości narodu. Celem artykułu jest wypunktowanie podstawowych problemów związanych z wyważeniem kolidujących wartości ochrony własności prywatnej oraz zabezpieczenia trwałości dziedzictwa kulturowego państwa i całej ludzkości. Zagadnienie ograniczeń prawa własności zabytków analizuję z perspektywy podstawowych standardów ochrony własności zawartych w Konstytucji RP i EKPC. Rozważania obejmują pojęcie ograniczeń własności, kryteria dopuszczalności ograniczeń (ze szczególnym uwzględnieniem zasady proporcjonalności) oraz problem odszkodowania z tytułu ograniczeń w korzystaniu z własności zabytku.
The problem of restrictions of the right of property of historical monuments is an excellent example illustrating the tension between freedom of use of property and the public interest expressed by the need to monument’s protect. The historical monuments are one of the key elements of the cultural heritage of the state. The protection of the cultural heritage is a part of the raison d’état, including the need to care for the memory on the cultural identity of the nation. This article aims to discuss the fundamental problems associated with balancing the conflicting values: the protection of right of property and securing the sustainability of the cultural heritage of the state and of humanity. The issue of limiting the right of property of historical monuments are analyzed from the perspective of basic standards for the protection of property contained in the polish Constitution and in the European Convention on Human Rights. Considerations include the concept of property right restrictions, admissibility criteria of restrictions (with particular regard to the principle of proportionality), problem of the compensation for limiting the right of property of historical monuments.

Źródło:

Roczniki Nauk Prawnych; 2017, 27, 3; 63-89
1507-7896
2544-5227

Pojawia się w:

Roczniki Nauk Prawnych

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Francusko-polskie życie Edwarda Aleksandra Pożerskiego
The French and Polish Life of Edward Aleksander Pożerski

Autorzy:

Pietrzkiewicz, Dorota

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1634184.pdf

Data publikacji:

2020-11-27

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

Edward Aleksander Pożerski
Polacy we Francji
Towarzystwo Opieki nad Polskimi Zabytkami i Grobami Historycznymi we Francji
Instytut Pasteura
Poles in France
Society for the Care of Polish Historical Monuments and Tombs in France
Pasteur Institute

Opis:

Celem artykułu jest przedstawienie sylwetki Edwarda Aleksandra Pożerskiego, który był lekarzem, wieloletnim pracownikiem Instytutu Pasteura, autorem prac naukowych na temat zasad odżywiania się i przygotowywania posiłków oraz bardzo popularnych książek kucharskich. Należał on do licznych towarzystw naukowych, kulturalnych i społecznych. Był prezesem Towarzystwa Opieki nad Polskimi Zabytkami i Grobami Historycznymi we Francji oraz przedstawicielem nadsekwańskiej emigracji, gdy przewożono prochy Juliusza Słowackiego z Paryża na Wawel. Był ambasadorem polskiej historii i dziedzictwa kulturalnego. Podstawę tekstu stanowią materiały archiwalne z kolekcji Biblioteki Polskiej w Paryżu (Archiwum Towarzystwa Opieki nad Polskimi Zabytkami i Grobami Historycznymi we Francji), Zbiorów Specjalnych Głównej Biblioteki Lekarskiej (tzw. Teki Stanisława Konopki), Archiwum Narodowego w Krakowie (fragmenty spuścizny Janiny Jasickiej) oraz literatura przedmiotu.
The aim of the article is to present the figure of Edward Aleksander Pożerski who was a doctor, a long-time employee of the Pasteur Institute, the author of scientific papers on the principles of eating and preparing meals as well as very popular cookbooks. He belonged to numerous scientific, cultural and social associations. He was the president of the Society for the Care of Polish Historical Monuments and Tombs in France and a representative of the French emigration when Juliusz Słowacki’s ashes were moved from Paris to the Wawel Castle in Kraków. He was an ambassador of Polish history and cultural heritage. The article is based on archival materials from the collection of the Polish Library in Paris (Archive of the Society for the Care of Polish Historical Monuments and Tombs in France), the Special Collection of the Main Medical Library in Warsaw (the so-called Stanisław Konopka Files), the National Archive in Kraków (fragments of Janina Jasicka’s legacy) and the literature on the subject.

Źródło:

Studia Polonijne; 2020, 41; 75-93
0137-5210

Pojawia się w:

Studia Polonijne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

REJESTR ZABYTKÓW W PRAKTYCE OCHRONY KONSERWATORSKIEJ
THE REGISTER OF HISTORICAL MONUMENTS IN THE PRAXIS OF CONSERVATION PROTECTION

Autorzy:

Gawlicki, Marcin

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/535590.pdf

Data publikacji:

2008

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

GENERAL CONSERVATOR
HISTORICAL MONUMENTS' REGISTER
PRAXIS OF CONSERVATION PROTECTION
stan rejestru zabytków
rola rejestru zabytków
rejestr jako narzędzie ochrony
historia rejestru zabytków
klasyfikacja zabytków nieruchomych
Spis zabytków architektury i budownictwa
diagnoza zawartości rejestru zabytków
formy ochrony zabytków
ochrona obszarowa

Opis:

The intention of this article is to assess the state of the register of historical monuments, the role it plays in the domestic system of the protection of the cultural heritage as well as its character and representative nature. Should it be regarded as an important protection instrument, is it shaped in a planned manner, what sort of forms does it assume, and are they an effective element of the protection system? The present-day condition of the register of monuments is the outcome of a more than 90-years long process that essentially affected its shape. The reasons for the current problems tackled by the national system of the protection of monuments should be sought in the history of the formation of this most important tool applied by conservation protection. The Polish register of historical monuments dates back to a decree issued by the Regency Council in 1918. The necessity of differentiating the collection by means of a scientific assessment of its value and the application of a classification of the monuments was noticed soon afterwards. Although work on a complete inventory of monuments, interrupted by the war cataclysm, was never finished, conservation legislation from the interwar period, especially concerning the creation of a register of monuments, should be regarded as a modern and complex treatment of assorted questions relating to protection. The conservation views that assumed shape the 1930s and the conceptions of the creation and valorisation of an inventory of monuments were never developed during the post-war period. The introduction of a classification of immovable monuments was not finalised until 1964 and the preparation and publication of a complete list of the monuments of architecture and construction, divided into five categories. In the face of numerous later negative experiences and critical opinions stemming from daily praxis and, primarily, the destruction of a significant number of monuments from the lower groups, it would be difficult to find any arguments in favour of the categorisation launched at the time. Let us note, however, that it was carried it in a totally different political system and that the assumed objectives were quite dissimilar from the attained effect. In time, the absence of a firm coordination, including administrative, of the activity pursued by the voivodeship conservators of historical monuments upon a central level, i,e. the General Conservator of Historical Monuments, with the exception of the State Service for the Protection of Historical Monuments in 1991-1996, produced a further discernible erosion of uniform principles for classifying monuments for the register, and furthered the differences and divisions within the range of the already existing resources. Meanwhile, the register of historical monuments is one of the statutory forms of protection, and daily praxis confirms that an unregistered object is deprived of all chances for effective conservation protection or for benefitting from financial aid provided by public funds. In this way, the register plays the role of the most important and, as daily activity demonstrates, in many cases the sole instrument for shaping the conservation policy. Within this context special relevance is assumed by its contents, measured not with the number of the registered objects and regional statistics, or even the correctness of administrative documents, but with the contents and representativeness of a collection assessed from the vantage point of the dimension of the cultural heritage of the whole country. The extensive Polish cultural heritage resource protected by law is composed of several collections of immovable, movable and archaeological monuments. In the presence of an almost universal general definition of historical value, formulated in administrative decisions, effective protection is significantly restricted; this factor too hinders a definition of the range and character of the planned conservation undertakings and the financing of the protection of historical monuments. In practical terms, such a state of things gives rise to a number of potential conflicts between owners and conservation offices, and favours the relativism of the assessments of historical values and the principles of conservation activity, rendered dependent upon current pragmatic needs and investment pressure; it also hampers the propagation of knowledge about the actual resources of the protected heritage. Finally, it limits the possibility of winning allies involved in protection ventures. Despite the ostensibly considerable number of monuments listed in the register of immovable monuments, the content of this collection is far from complete. The elementary criteria of historical, scientific or artistic evaluation, determined by a general statutory definition and not modified for decades, are applied in totally arbitrary manner. As a result, numerous valuable monuments with distinctive historical values still remain outside the range of legal protection, while conservation is encompassing a growing number of examples of contemporary architecture. The great differentiation of the register of monuments can be perceived upon the basis of just several select instances. Its range also contains a number of inner divisions whose justification poses a difficult task. Alongside monuments possessing supreme values that do not require any validation, we come across buildings with highly doubtful features, at times giving rise to warranted reservations concerning the presence of even elementary cultural values. The register, a theoretically uniform collection of administrative decisions devoid of divisions into categories, remained unaltered, thus forcing the conservation services to treat equally all the components of this, after all, by no means uniform collection. The possibilities of an actual impact of the voivodeship conservators of monuments upon the contents of the register, in other words, the establishment of areas and objects to be subjected to legal conservation protection, are becoming more limited. It is also impossible to perceive features indicating an actual and well-conceived influence of the voivodeship conservator of monuments upon the ultimate contents of the register. Owing to a profound crisis of spatial planning and the absence of effective instruments shaping the landscape, the register has become the most prominent form of treating the cultural environment. Its representative nature should correspond to the richness and diversity of the Polish heritage. Imperfections and errors weaken the effectiveness of the whole national system of the protection of monuments. Due to the dynamic development of studies dealing with cultural heritage, the progress of scientific theories, and the almost total disappearance of the time barrier, which used to be one of the most important criteria for delineating historical value, the very concept of the object of the conservation protection is becoming increasingly capacious. True, the number of monuments listed in the register is constantly growing, but the needs are so considerable that the attainment of a state that would fully reflect the historical resources is becoming part of a distant future. Meanwhile, the lack of cohesive criteria for assessing values, whose outcome is the non-existence of a hierarchy of the monuments, makes it difficult to establish protection standards. Different ways of solving this problem should be sought in more profound reflections about the current state, function and directions of indispensable legislation changes concerning the register of monuments, with one of the key issues being a precise and, at the same time, modern definition of the object of protection. The principles and role of the register in the Polish system of the protection of monuments must be perceived in a way different from the applied one. The philosophy of transformations has to be based on a determined conviction that we are dealing with resources differentiated as regards their contents. A suitable solution would be to seek an alternative organisation of conservation administration, together with a conception of an intentional sharing of responsibility for the fate of the recorded monuments by the government administration and local self-governments. The favourable effects of the merely outlined but necessary directions of activity will involve the introduction of order into the register, the amassment of numerous scattered entries into a single cohesive register of information about historical resources, and the creation of a collection of the most valuable national heritage monuments. The ensuing outcome will make it possible to conceive of a uniform state policy in reference to monuments representing assorted values within a wide range of research and documentation, to define forms of protection, and to finance conservation undertaking, promotion and effective administration.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2008, 2; 55-82
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Gloss to the Judgement of the Supreme Administrative Court of 8 May 2018 (II OSK 1926/17)

Autorzy:

Ostrowska, Anna
Polanowski, Jakub

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/618829.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

real estate monument
provincial record of historical monuments
provincial heritage conservation officer
record card of the historical monument
Code of Administrative Procedure
general principles of administrative procedure
principle of trust
zabytek nieruchomy
wojewódzka ewidencja zabytków
wojewódzki konserwator zabytków
karta ewidencyjna zabytku nieruchomego
Kodeks postępowania administracyjnego
zasady postępowania administracyjnego
zasada zaufania

Opis:

By the judgement of 8 May 2018 (II OSK 1926/17), the Supreme Administrative Court dismissed the cassation appeal of the Lublin Provincial Heritage Conservation Officer against the judgement of the Voivodeship Administrative Court in Lublin of 6 April 2017 (II SA/Lu 1119/16), in which the Court found ineffective inclusion of a real estate monument record card (the area of the former Jewish cemetery in Biłgoraj at Maria Konopnicka Street) in the provincial record of historical monuments. The Supreme Administrative Court stressed that although the judgement under appeal was incorrectly reasoned, it was in accordance with the law since there were grounds for declaring the contested act ineffective. The aforementioned judgement deserves attention due to the fact that it expresses the position that it is impossible to apply the general principles of the Code of Administrative Procedure in the proceedings conducted by the provincial heritage conservation officer concerning the inclusion of the record card of a historical monument in the provincial record of monuments. The purpose of the gloss is to refer to this view.
Wyrokiem z dnia 8 maja 2018 r. (II OSK 1926/17) Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 6 kwietnia 2017 r. (II SA/Lu 1119/16) stwierdzającego bezskuteczność czynności polegającej na włączeniu do wojewódzkiej ewidencji zabytków nieruchomości położonej w Biłgoraju przy ul. Marii Konopnickiej jako obszaru byłego cmentarza żydowskiego. NSA podkreślił, że choć zaskarżony wyrok został wadliwie uzasadniony, to odpowiada prawu, gdyż istniały podstawy do stwierdzenia bezskuteczności zaskarżonej czynności. Wyrok NSA zasługuje na uwagę, ponieważ wyraża stanowisko o braku możliwości stosowania przepisów ogólnych Kodeksu postępowania administracyjnego w postępowaniu prowadzonym przez wojewódzkiego konserwatora zabytków w przedmiocie włączenia karty ewidencyjnej zabytku do wojewódzkiej ewidencji zabytków. Celem glosy jest rewizja tego poglądu.

Źródło:

Studia Iuridica Lublinensia; 2019, 28, 2
1731-6375

Pojawia się w:

Studia Iuridica Lublinensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce