The School of Patriotism in the Sermons of Karol Wojtyła

Patriotism is a value which continues to lead to numerous polemics. Writing from a feminist perspective, Magdalena Środa claims that she associates the word “patriotism” with aggression or great boredom. Among those who have discussed this topic, there is a lack of consensus not only on the substance of the matter but even regarding how many kinds of patriotism there are. “There is but one patriotism, just as there is one honesty, one morality, one dignity, and one honor […]. There is but one patriotism, or one’s attitude towards his or her fatherland, one’s attitude towards values, one’s attitude towards the nation, and one’s attitude towards the state” (Władysław Bartoszewski). Among the many questions that patriotism and its understanding give rise to in the twenty-first century, it is worth recalling the teaching of Karol Wojtyła, who was unquestionably a great Pole and patriot. The centenary of the Polish Pope’s birth in 2020 is conducive to such an effort. On the basis of the sermons that Karol Wojtyła preached before his election to the Chair of St. Peter, we can indicate that his patriotism was shaped by the material monuments of Polish history, the figures of great national heroes, and love of one’s nation, language, tradition, and culture.

Patriotyzm jest wartością, która wciąż wywołuje wiele polemik. Pisząca z pozycji feministycznych Magdalena Środa stwierdza, że: „słowo patriotyzm kojarzy się z agresją lub ze śmiertelną nudą”. Dyskutantów rozważających ten problem dzieli nie tylko meritum sprawy, lecz także nawet liczba patriotyzmów. Tymczasem „patriotyzm jest jeden, tak jak uczciwość jest jedna, moralność jest jedna, godność jest jedna, honor jest jeden […]. Patriotyzm jest jeden, patriotyzm — czyli stosunek do ojczyzny. Stosunek do wartości. Stosunek do narodu. Stosunek do państwa” (Władysław Bartoszewski). Wobec wielu pytań, jakie nasuwa patriotyzm i jego rozumienie w XXI wieku, warto przyjrzeć się nauczaniu Karola Wojtyły, który był niekwestionowanym wielkim Polakiem i patriotą. Skłania do tego także przypadające w roku 2020 stulecie jego urodzin. Na podstawie kazań Karola Wojtyły sprzed wyboru na Stolicę Piotrową można wskazać, że jego patriotyzm kształtowały zabytki materialne historii Polski, przykłady wielkich, bohaterskich postaci i miłość do swojego narodu, jego języka, tradycji i kultury.