Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "groundwater chemical" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Antropogeniczne zmiany składu jonowego wód szczelinowo-krasowych poziomu środkowo- i górnodewońskiego w Górach Świętokrzyskich
Anthropogenical changes in the ionic composition of fissured-karst formations of the Middle and Upper Devonian aquifer in the Świętokrzyskie Mountains
Autorzy:
Prażak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063379.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody podziemne
skład chemiczny
wapienie
dewon górny
dewon środkowy
Góry Świętokrzyskie
groundwater
chemical composition
limestone
Middle and Upper Devonian
Świętokrzyskie Mts.
Opis:
Praca zawiera ocenę obecnego składu chemicznego wód szczelinowo-krasowych w wapieniach dewonu środkowego i górnego w Górach Świętokrzyskich oraz wpływu, jaki wywarły na niego zanieczyszczenia antropogeniczne. Wykonano ją na podstawie wyników monitoringu i innych badań prowadzonych w regionie. W 1999 r. na 30 badanych punktów w 17 stwierdzono typy chemiczne wody charakterystyczne dla klimatu Polski. W 7 punktach były to wody typu HCO[sub]3[/sub]–Ca, a w 10 punktach typu HCO[sub]3[/sub]–Ca–Mg. W pozostałych punktach występowały wody zmienione antropogenicznie typu: HCO[sub]3[/sub]–SO[sub]4[/sub]–Ca, HCO[sub]3[/sub]–SO[sub]4[/sub]–Ca–Mg, HCO[sub]3[/sub]–Cl–Ca–Mg, HCO[sub]3[/sub]–Cl–SO[sub]4[/sub]–Ca oraz HCO[sub]3[/sub]–SO[sub]4[/sub]–NO[sub]3[/sub]–Ca. Skład jonowy badanych wód w obszarze Gór Świętokrzyskich wykazuje wyraźne zróżnicowanie. Zdecydowana większość punktów badawczych, w których o typie wody decyduje jon Mg[sup]2+[/sup], znajduje się w północnej i wschodniej części obszaru badań. W części zachodniej dominują natomiast punkty, w których o typie wody decyduje jon pochodzący głównie z zanieczyszczenia atmosfery w rejonie aglomeracji kieleckiej i miejscowych zakładów cementowo-wapienniczych. Występowanie jonów Cl[sup]–[/sup] i zaznacza się natomiast tylko punktowo, a ich pochodzenie jest związane z lokalnymi ogniskami zanieczyszczeń.
The paper contains an estimation of the chemical composition of fissure-karst waters in limestones of the Middle and Upper Devonian in the Świętokrzyskie Mts. and the influence of imposed anthropogenic contamination. The estimation was carried out on the basis of research and monitoring results from the region. In 1999 out of 30 studied sampling sites, with characteristic water types for climatic conditions in Poland were observed in 17 sampling sites. In 7 sites there were waters of type HCO[sub]3[/sub]–Ca, while in 10 sites waters of type HCO[sub]3[/sub]–Ca–Mg were encountered. The remaining sites were anthropogenically contaminated waters of type HCO[sub]3[/sub]–SO[sub]4[/sub]–Ca, HCO[sub]3[/sub]–SO[sub]4[/sub]–Ca–Mg, HCO[sub]3[/sub]–Cl–Ca–Mg, HCO[sub]3[/sub]–Cl–SO[sub]4[/sub]–Ca and HCO[sub]3[/sub]–SO[sub]4[/sub]–NO[sub]3[/sub]–Ca. The ionic composition of water in the region of the Świętokrzyskie Mts. show evident variability. A decidedly greater number of sites in which the water type is decided by the magnesium ion (Mg[sup][sub]2+[/sub][/sup]) are found in the northern and eastern parts. Sites with ion originating mainly from atmospheric contamination in the region of the Kielce agglomeration of cement — lime industries dominate in the eastern part. The occurrence of the Cl[sup]–[/sup] and ions are indicated at certain sites and don’t reflect a regional contamination source but reflect a local contamination source.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2002, 404; 165--175
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Simulation of density dependent transport in groundwater
Autorzy:
Maciejewski, S.
Zaradny, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/241486.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Budownictwa Wodnego PAN
Tematy:
water flow
chemical substances
transport
mathematical model
groundwater
Opis:
A mathematical model of water flow and transport of chemical substances is presented in the paper. This model takes into account the influence of variable density and viscosity of water caused by variable solute concentration in soil. A solution of the problem of water flow and solute transport was sought using numerical methods. A finite elements method for solution of water flow equation and Monte-Carlo method to simulate solute transport were applied. Advantages of the presented model are illustrated on the example of water flow and salt transport in two dimensional ground profile in the region of Puck Bay. The geology of this profile is taken from Jankowska et al (1994). Obtained results from the proposed model are qualitatively conformable with observations in situ.
Źródło:
Archives of Hydro-Engineering and Environmental Mechanics; 2003, 50, 3; 207-218
1231-3726
Pojawia się w:
Archives of Hydro-Engineering and Environmental Mechanics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyniki nawożenia gnojówką bydlęcą i nawozami mineralnymi łąki na glebie torfowo-murszowej
The effects of cattle liquid manure and mineral fertilization of a meadow located on the peat-moorsh soil
Autorzy:
Wesołowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338031.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
łąka
nawożenie gnojówką bydlęcą
NPK
plony
skład chemiczny siana
skład botaniczny siana
skład chemiczny wód gruntowych
meadow
cattle liquid manure fertilization
yield
chemical and botanical composition of hay
nutrient content in groundwater
Opis:
Badania realizowano w latach 1998-2001 na łące położonej na glebie torfowo-murszowej we wsi Modrzewie w woj. zachodniopomorskim. Porównywano działanie gnojówki z działaniem nawożenia mineralnego na plonowanie runi łąkowej, skład chemiczny i botaniczny siana oraz skład chemiczny wód gruntowych. W okresie trwania doświadczenia stwierdzono między innymi, że plony siana z kombinacji, na których stosowano gnojówkę wiosną i po sprzęcie pierwszego pokosu były większe niż z poletek, na których roczną dawkę dzielono na dwie lub trzy równe części w okresie wegetacyjnym. Gnojówka bydlęca wpłynęła dodatnio na zwiększenie zawartości w sianie sodu, magnezu, wapnia i miedzi. Nie wpłynęła ujemnie na jakość wód gruntowych.
The study was carried out on a meadow on the peat-moorsh soil in the village of Modrzewie in Zachodniopomorskie voivodship in the years 1998-2001. The effect of liquid manure and of mineral fertilization on meadow yielding, chemical and botanical composition of hay was compared. Hay yield from liquid manure application in spring and after the first cut was higher than that from liquid manure treatment in two or three doses during the vegetation period. Cattle liquid manure increased sodium, calcium, magnesium and copper content in hay and did not affect ground water quality.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2003, 3, 1; 39-51
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An impact of urbanisation on the shallow groundwater chemical outflow in the Vicinity of the Kaunas city
Autorzy:
Cyzius, G.
Diliunias, J.
Jurevicius, A.
Karveliene, D.
Zucevicius, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182938.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody podziemne
przepływ wód podziemnych
skład chemiczny wód podziemnych
obszary zurbanizowane
groundwater
groundwater outflow
groundwater chemical
urbanised areas
Opis:
Mieszkańcy Kowna używają wodę pochodzącą z płytkiego poziomu wodonośnego, nie chronionego przed bezpośrednim zanieczyszczaniem. Z kolei miejskie studnie pobierają wodę rzeczną, przepływającą z Niemna i rzeki Neris. Jakość tej wody często nie spełnia wymogów sanitarnych dla terenów miejskich. Również wielu mieszkańców na obrzeżach miasta używa wody z płytkich, często zanieczyszczonych studzien. Dlatego też ochrona wód podziemnych i poprawa ich jakości jest ważnym problemem Kowna. Metody badań tego problemu opierają się na dawnych badaniach i pracach terenowych: hydrogeologicznych, geologiczno-inżynierskich, geologicznych i hydrologicznych. Przepływ płytkich wód podziemnych na terenach zurbanizowanych zależy od warunków fizycznych. Najszybszy przepływ występuje w aluwialnych glebach dolinnych. Na tych obszarach moduł przepływu wynosi 10–15 l/s km2. Najmniejszy przepływ płytkich wód podziemnych ma miejsce na obszarach pokrytych gliną i iłem: <0,7 l/s km2. Na przepływ tych wód ma również wpływ przykrycie powierzchni terenu. Dlatego też na większości terenów zurbanizowanych moduły przepływu są 1,5-2,0 razy mniejsze od występujących w glebach żwirowych. Przepływ związków chemicznych zależy od intensywności przepływu płytkich wód podziemnych oraz od stopnia ich zanieczyszczenia. Najwyższy współczynnik odpływu chemikaliów występuje na obszarach zanieczyszczonych z wysokim przepływem płytkich wód podziemnych (zanieczyszczone obszary dolinne pokryte żwirowym aluwium). Najniższe wartości odpływu związków chemicznych występują w stosunkowo mało zanieczyszczonych glebach ciężkich i w iłach. Przepływ płytkich wód podziemnych zanieczyszczonych chemikaliami jest czterokrotnie wyższy na terenach zurbanizowanych, niż na obszarach o nienaruszonych warunkach przyrodniczych.
Źródło:
Polish Geological Institute Special Papers; 2005, 18; 22-27
1507-9791
Pojawia się w:
Polish Geological Institute Special Papers
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Migration forms of chemical elements in shallow groundwater in Lithuania
Autorzy:
Jurevicius, A.
Diliunas, J.
Jagminas, E.
Bajorinas, V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1185799.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody podziemne
modelowanie termodynamiczne
pierwiastki chemiczne
specjacje
groundwater
thermodynamic modelling
chemical elements
migration forms
Opis:
Wykorzystując program komputerowy WATEQ4F, określono możliwe formy migracji pierwiastków chemicznych o stałej wartościowości (Ca, Mg, Na i K) i o różnych wartościowościach (Fe, Mn) oraz metali ciężkich (Cd, Cu, Ni, Pb i Zn) w czystych i zanieczyszczonych płytkich wodach podziemnych Litwy. Zmiany mobilnych form metali wraz ze wzrostem ich koncentracji i zasadowości środowiska dobrze opisują funkcje logarytmiczne, wykorzystywane również do prognoz pogody. Mobilne formy związków chemicznych umożliwiają identyfikację źródeł zanieczyszczenia oraz intensywność ich wpływu na środowisko.
Źródło:
Polish Geological Institute Special Papers; 2005, 18; 39-44
1507-9791
Pojawia się w:
Polish Geological Institute Special Papers
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie częściowych równowag chemicznych w kształtowaniu chemizmu wód podziemnych w systemach krzemianowych strefy wietrzenia
The importance of partial chemical equilibrium for the formation of groundwater chemistry in silicate systems of the weathered zone
Autorzy:
Dobrzyński, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074527.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
skład chemiczny wód podziemnych
poziom równowagi chemicznej
modelowanie geochemiczne
wtórne fazy mineralne
allofany
koloidy glinokrzemianowe HAS
groundwater chemistry
partial chemical equilibrium
geochemical modelling
secondary aluminosilicate phases
allophanes
hydroxyaluminosilicate colloids (HAS)
Opis:
Partial chemical equilibrium plays an important role in geochemical systems. In the short turn-over time zone of hydrogeological systems, the conditions for the full chemical equilibrium amongst groundwaters, mineral phases and gases are rarely fulfilled. In these systems, partial chemical equilibrium is often responsible for controlling activity of solutes. Examples of partial chemical equilibrium with secondary phases in silicate systems of the weathered zone are given, and the role of metastable and stable secondary silicate solids is discussed.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2007, 55, 6; 460-466
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zróżnicowanie składu chemicznego wód w strefie wahań zwierciadła wody na przykładzie poligonu Kampinos
Chemical differentiation of water within groundwater table fluctuation area: Kampinos research field case study [Central Poland]
Autorzy:
Porowska, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074508.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wahania zwierciadła wody
filtracja
wody podziemne
skład chemiczny wód
groundwater table fluctuation
groundwater
percolation water
chemical composition of water
Opis:
Researches were conducted within expertimental field Kampinos located within the protected zone surrounding Kampinos National Park but is considered to be the example of the anthropogenic impact on the quality of the groundwater. Hydrogeological investigations in these experimental field found the mean groundwater table at depth of 1.43 m. Shallow groundwater table and local high permeability of sediments caused fast infiltration of rainwater into the aquifer. The calculation estimated that the infiltration time are within the range of a few days. The contact time between the water and sediments is short; for this reason high concentrations of soluble ions in analysed groundwater are released probably not only by the weathering of aluminosilicates and carbonates in the sediments, aerobic decay of organic matter but mainly by impact of agricultural and traffic pollutants. Important trends were observed in this shallow groundwater. Analytical data indicates that chemical composition of the water in zone of the groundwater table fluctuation differs from that of the percolation water and groundwater. Only the magnesium concentration in the groundwater is roughly constant, whereas other ions concentrations vary widely. The SO4exp.2-, Clexp.-, NO3exp.-, Naexp.+ contents and HCO3/CO2 in this zone are similar to waters from the aeration zone, and the HCO3exp -, Ca2exp.+, K+, total CO2, aggressive CO2 contents, are similar to waters from the saturation zone. For this reason chemical composition of water in zone of the groundwater table fluctuation will be considrered separately.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2007, 55, 1; 71-78
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zależności między składnikami chemicznymi w wodach słabo zmineralizowanych Rymanowa-Zdroju
Dependence between chemical components of weakly mineralized waters in Rymanów-Zdrój
Autorzy:
Lewkiewicz-Małysa, A.
Winid, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300121.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
wody słabo zmineralizowane
hydrogeochemia
wskaźniki hydrochemiczne
Rymanów-Zdrój
low-mineralized waters
groundwater geochemistry
chemical ratios
Opis:
Wody słabo zmineralizowane Rymanowa Zdroju występują w I i II poziomie piaskowca ciężkowickiego oraz w warstwach krośnieńskich. Są to wody typu HCO3-Ca i HCO3-Ca-Mg. Na podstawie analiz chemicznych wykonanych w ciągu kilku ostatnich lat policzono proporcje między jonami i porównywano ich wzajemne zależności. Wzajemne proporcje między jonami są odzwierciedleniem procesów kształtujących chemizm wód i reakcji zachodzących na drodze przepływu.
Low-mineralized waters of Rymanów Zdrój occur in I and II Ciężkowice sandstone horizon and in the Krosno Beds. These are waters of HCO3-Ca and HCO3-Ca-Mg type. Ion ratios were calculated on the basis of chemical analyses made over the last few years and the results were calculated. The proportions between ions illustrate processes shaping the chemistry of water and reactions following the flows.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2008, 25, 2; 461-467
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza czynników formujących skład chemiczny wód podziemnych na stacjach badawczych w Warszawie i Radostowie
Factors controlling chemical composition of groundwater at the research stations in Warsaw and Radostowo
Autorzy:
Porowska, D.
Małecki, J. J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062806.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
skład chemiczny wód podziemnych
typ hydrochemiczny wody
wskaźnik nasycenia
procesy hydrogeochemiczne
chemical composition of groundwater
hydrogeochemical type of water
saturation index
hydrogeochemical processes
Opis:
Badania były prowadzone w stacji zlokalizowanej w Warszawie (centralna część Polski) i Radostowie (północna część Polski). Wody podziemne z warstw czwartorzędowych, oligoceńskich i mioceńskich, ujmowane za pomocą piezometrów lub studni wierconych, analizowano w okresie od 1991 do 2007 r. W Warszawie skład chemiczny wód podziemnych wykazywał pionową zmienność. Wody najpłytszej strefy charakteryzowały się typem hydrochemicznym HCO3-C1-(SO4)-Ca-(Na), natomiast strefy najgłębszej - HCO3-Cl-Na-Ca. W Radostowie wody wykazywały mniejszą zmienność w profilu pionowym i głównie charakteryzowały się typem HCO3-Ca-(Mg). Czynnikami wpływającymi na zróżnicowanie składu chemicznego wód podziemnych obu stacji są inne procesy hydrogeochemiczne, wynikające z odmiennych warunków zasilania i drenażu.
The research was conducted at the research station in Warsaw (central Poland) and Radostowo (northern Poland). Groundwater of Quaternary, Miocene and Oligocene aquifers, collected from piezometers and wells, was examined during a 17-years period of 1991-2007. In Warsaw, the chemical composition of groundwater changes with depth. The shallowest water samples are of HCO3-C1-(SO4)-Ca-(Na) types, whereas the deepest ones are represented by HCO3-Cl-Na-Ca types. In Radostowo, the vertical distribution of hydrogeochemical type of groundwater was constant: HCO3-Ca-(Mg). The difference in groundwater recharge within the Major Groundwater Basin and the diversification of hydrogeochemical processes are the major factors controlling the chemical composition of water.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/2; 379-386
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza i rozprzestrzenienie wód z wysoką zawartością fluoru w GZWP nr 338 Paczków-Niemodlin
Origin and distribution of high fluoride content water in the MGWB no 338 Paczków-Niemodlin
Autorzy:
Razowska-Jaworek, L.
Cudak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062862.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody podziemne
fluor
skład chemiczny wód
fluoroza
neogen
groundwater
fluorine
chemical composition
fluorosis
Neogene
Opis:
Stężenie fluoru w wodach pitnych jest obiektem zainteresowania wielu ośrodków badawczych na świecie, ponieważ szkodliwy dla ludzi jest nie tylko jego niedobór (poniżej 0,8 mg/l), powodujący próchnicę zębów, ale również nadmiar (powyżej 1,5 mg/l), który może przyczyniać się do rozwoju fluorozy i osteoporozy. W Oddziale Górnośląskim PIG prowadzono badania dotyczące rozprzestrzenienia anomalii fluorowej w wodach neogeńskiego piętra wodonośnego w GZWP nr 338 Paczków Niemodlin. Zawartość fluoru w wodach podziemnych w tym rejonie jest wysoka i sięga od 6 do 11,5 mg/l, przekraczając wartości dopuszczalne dla wód pitnych około 10 razy. Największa anomalia występuje w rejonie Nysy. Badania potwierdziły wzrost zawartości fluoru wraz ze spadkiem rzędnej stropu poziomów wodonośnych. Najwyższe stężenia tego pierwiastka stwierdzono w poziomach zlokalizowanych na rzędnych 30-80 m n.p.m.
The problem of fluoride in drinking water is currently the subject of study of many research centres in the world, because not only deficit of fluorine (below 0.8 mg / l), which causes teeth caries, but also its excess (above 1.5 mg / l), which may cause fluorosis and osteoporosis, are harmful to human being. A hydrogeochemical study conducted in the Upper Silesian Branch of the PGI lead to detailed recognition of hydrogeological and chemical conditions as well as the extent of fluoride anomaly in Neogene aquifer water in the Paczków-Niemodlin basin. The fluoride content in groundwater of the basin is high and ranges from 6.0 to 11.5 mg/l, exceeding about 10 times the permissible values for drinking water. The highest concentrations of fluoride are observed in the Nysa region. The investigations confirmed the increase of fluoride content with decreasing altitude of the aquifer top. The highest concentrations are found in the aquifer whose top is situated at 30-80 m a.s.l.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/2; 397-402
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena stanu wód podziemnych zlewni Koprzywianki w świetle nowych przepisów prawnych
Evaluation of groundwater status within the Koprzywianka River basin according to new legislation
Autorzy:
Szczepańska, J.
Szklarczyk, T.
Stach-Kalarus, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062868.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
ocena chemicznego i ilościowego stanu wód podziemnych
JCWPd
evaluation of chemical and quantitative status of groundwater
groundwater body
Opis:
W sierpniu 2008 r. minister środowiska wydał rozporządzenie w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych. Autorzy przedstawiają krótki opis warunków hydrogeologicznych i ocenę ilościowego i chemicznego stanu wód podziemnych w zlewni Koprzywianki oraz ich opinie i sugestie dotyczące tych kwestii.
In August 2008, the Ministry of Environment introduced a decree on criteria and way of evaluating chemical and quantitative status of groundwater. The authors present a short description of hydrogeological conditions and evaluation of quantitative and chemical status of groundwater within the Koprzywianka River basin, accompanied by comments and suggestions related to this issue.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/2; 489-495
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wpływu zmiany próbobiorcy na niepewność związaną z opróbowaniem w monitoringu wód podziemnych
Estimation of sampler influence on uncertainty associated with sampling in groundwater monitoring
Autorzy:
Kmiecik, E.
Podgórni, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063221.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
monitoring wód podziemnych
ocena stanu chemicznego
niepewność związana z opróbowaniem
groundwater monitoring
chemical status assessment
sampling uncertainty
Opis:
Dyrektywy Unii Europejskiej RDW (2000) oraz DWP (2006) nakładają na państwa członkowskie konieczność oszacowania niepewności (poziomu ufności) i dokładności, również związanych z procesem opróbowania, otrzymanych w ramach monitoringu wyników. W niniejszej pracy dokonano oceny wpływu zmiany próbobiorcy na niepewność związaną z opróbowaniem. W tym celu wykonano dwie serie opróbowania wód podziemnych ze zdroju Królewskiego w Krakowie. Dwóch próbobiorców (J i K) pobierało w taki sam sposób próbki kontrolne (normalne i dublowane), które następnie były analizowane w tym samym laboratorium za pomocą takiej samej metody (PN-EN ISO 17294-2:2006, PN-EN ISO 17294-1:2007). Laboratorium ma wdrożony system jakości zgodny z normą PN-EN ISO/IEC 17025:2005. Oszacowanie niepewności całkowitej i jej składowych przeprowadzono oddzielnie dla każdego próbobiorcy. Szczegółowej analizie poddano wyniki oznaczeń żelaza (granica oznaczalności żelaza metodą ICP-MS wynosi 0.01 mg/1). W celu identyfikacji obserwacji odstających wykorzystano wykres rozrzutu oraz karty: rozstępu i różnic (NORDTEST, 2006). Do obliczenia wariancji całkowitej, udziałów wariancji geochemicznej, opróbowania i analitycznej oraz niepewności standardowej (u), rozszerzonej (U) i względnej (U') wykorzystano program ROBAN. W obu przypadkach (seria J i K) dominuje wariancja geochemiczna. Niepewność związana z opróbowaniem wynosi dla serii J 13% (przy średniej zawartości żelaza w analizowanych próbkach 775,69 micro/g/1), a niepewność całkowita 50,42%. (f391,10 micro/g/I). W przypadku serii K, niepewność związana z opróbowaniem ma mniejszą wartość - 4% (przy średniej zawartości żelaza 890,18 micro/g/1), podobnie jak niepewność całkowita - 30,32% (f269,90 micro/g/1). W obu przypadkach oszacowana dla stężeń żelaza ze zdroju Królewskiego w Krakowie niepewność całkowita nie będzie wpływać na ocenę stanu chemicznego.
According to European Union directives (RDW, 2000; DWP, 2006) the identification and determination of uncertainty - also this associated with sampling, preservation and transport of samples - is an important part of the overall groundwater monitoring effort. In this work, the influence of sampler on the uncertainty estimation is taken into account. Two independent people (sampler J and K) were taken normal and duplicate samples from Królewski spring using the same sampling protocols. The same analytical method was used - ICP-MS (PN-EN ISO 17294-2:2006, PN-EN ISO 17294-1:2007). All samples were analyzed in hydrogeochemical laboratory which has implement extensive quality assurance and analytical quality control programs. Calculation of uncertainty and its components for this two operators has been shown in details for iron, Fe (limit of determination: 0.01 mg/1). To identificate the outliers, scatter plot, chart of differences and range chart were used (according to NORDTEST, 2006). To calculate the total variance separated into three parts (geochemical, sampling and analytical variance), standard (u), expanded (U) and relative (U') uncertainty for each of these components, ROBAN software was used. In both sampling capaigns the geochemical variance is dominating in the monitored well. For J campaign, sampling uncertainty amounts 13% (with average iron concentration 775.69 žg/1) and total uncertainty is 50.42%. (f 391.10 micro/g/1). For K campaign, sampling uncertainty is smaller - 4% (with average iron concentration 890.18 micro/g/1) and total uncertainty too - 30.32% (f 269.90 micro/g/1). In both cases, estimated total uncertainty has not influence on estimation of groundwater chemical status of Królewski spring.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/1; 253-260
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skład chemiczny wód podziemnych w rejonie zatopionej kopalni piasku Kuźnica Warężyńska w świetle badań modelowych
Chemical composition of groundwater in the area of flooded sand pit Kuźnica Warężyńska in view of modelling investigations
Autorzy:
Jakóbczyk, S.
Kowalczyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063167.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
skład chemiczny wód podziemnych
procesy hydrogeochemiczne
kopalnia odkrywkowa piasków
modelowanie geochemiczne
chemical composition of groundwater
hydrogeochemical processes
sand pit
geochemical modelling
Opis:
Po prawie 40 latach eksploatacji piasków podsadzkowych kopalnia Kuźnica Warężyńska w Dąbrowie Górniczej została zatopiona i obecnie wyrobisko funkcjonuje jako zbiornik przeciwpowodziowy. Celem badań było rozpoznanie składu chemicznego wód podziemnych plejstoceńskiego poziomu wodonośnego wokół odkrywki. Wyniki przeprowadzonych analiz chemicznych wód oraz modelowania geochemicznego z wykorzystaniem programu Phreeqc wykazują przestrzenne zróżnicowanie składu chemicznego wód podziemnych w rejonie kopalni, co może być spowodowane zarówno czynnikami antropogenicznymi, jak i niejednorodnością składu geochemicznego warstwy wodonośnej. Mineralizacja badanych wód waha się od 150 do 1200 mg/l, wartości pH od 5,0 do 7,2. Zmiany warunków hydrodynamicznych (odwadnianie, a następnie zatopienie kopalni) mogły wywołać lub zintensyfikować przebieg takich procesów, jak utlenianie siarczków i materii organicznej, wytrącanie gipsu, redukcję tlenków manganu czy desorpcję niklu i kadmu.
The pit Kuźnica Warężyńska (Dąbrowa Górnicza) has been a place of extracting stowing sand for nearly 40 years but now it is flooded and functions of a flood control reservoir. The aim of this study was to recognize chemical composition of groundwater of the Pleistocene aquifer around the pit. The results of chemical analyses and geochemical modelling by means of Phreeqc show spatial diversity of chemical composition of groundwater, what is mainly caused by anthropogenic activity (agriculture, municipal sewage) as well as geochemical heterogeneity of the quaternary aquifer. Groundwater around the pit is characterized by pH ranging from 5,0 to 7,2 and by total dissolved solids from 150 to 1200 mg/l. Furthermore, chemical analyses indicated increased concentration of Ni, Cd ang Mn in water. Hydrodynamic changes could initiate or intensify some hydrogeochemical processes like sulfides and organic matter oxidation, calcite dissolution and gypsum precipitation during draining the aquifer, but also Mn-oxides reduction and Ni and Cd desorption after pit flooding.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/1; 165-173
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ antropopresji na chemizm wód poziomu plejstoceńskiego w rejonie kopalni piasku Maczki-Bór w świetle badań modelowych
Influence of anthropopressure on chemical composition of groundwater in the Pleistocene aquifer in the area of Maczki-Bór open sand pit - geochemical modelling research
Autorzy:
Kaźmierczak, J.
Jakóbczyk, S.
Kowalczyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063126.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
piaszczysty poziom wodonośny
skład chemiczny wód podziemnych
czynniki antropogeniczne
drenaż górniczy
sandy aquifer
chemical composition of groundwater
anthropogenic factors
mining drainage
Opis:
W artykule przedstawiono czasową i przestrzenną zmienność składu chemicznego wód plejstoceńskiego poziomu wodonośnego, wykształconego w skałach krzemionkowych dolnego odcinka doliny kopalnej Białej Przemszy (Sosnowiec, południowa Polska). Określono również czynniki oraz procesy wpływające na formowanie się składu chemicznego wód podziemnych. Zebrane dane pochodzą z archiwalnych analiz fizykochemicznych wód podziemnych dla wielolecia 1994-2008, przeprowadzanych w ramach monitoringu wód podziemnych w rejonie kopalni piasku Maczki-Bór i składowiska odpadów komunalnych w Sosnowcu, oraz z wyników badań terenowych i laboratoryjnych przeprowadzonych w kwietniu 2009 r. Wody rozpatrywanego poziomu plejstoceńskiego należą wg klasyfikacji Szczukariewa-Prikłońskiego do typów: Cl-Na, HCO3-SO4-Ca-Mg, Cl-SO4-Ca-Na-Mg, CI-SO4-HCO3-Na-Mg-Ca oraz charakteryzują się podwyższonymi stężeniami żelaza, manganu i cynku. Stężenia poszczególnych składników w latach 90. ulegały głównie podwyższeniu, a obecnie wykazują tendencję spadkową. Główną przyczyną zróżnicowania hydrogeochemicznego wód podziemnych są czynniki antropogeniczne (długoletnie obniżanie zwierciadła wody na skutek drenażu górniczego, obecność ognisk zanieczyszczeń takich jak składowiska odpadów pogórniczych i komunalnych). Zwiększenie miąższości strefy aeracji przyczyniło się do intensyfikacji procesów utleniania. Jednym z najważniejszych procesów geochemicznych wpływających na skład chemiczny wód rozpatrywanego środowiska jest utlenianie siarczków żelaza do siarczanów, co skutkuje dozowaniem do wód podziemnych sporych ilości jonów SO2-4 i Fe2+. Modelowanie procesów hydrogeochemicznych wykonano za pomocą programu PHREEQC.
The paper presents time and spatial evolution of groundwater chemistry in the Pleistocene sandy aquifer situated in the lower section of the Biała Przemsza buried valley (Sosnowiec, south Poland). Factors and processes controlling chemical composition of groundwater were also identified. Gathered data come from archival hydrogeochemical analyses carried out in the period of 1994-2008 within the framework of the groundwater monitoring in the area of Maczki-Bór open sand pit and the landfill in Sosnowiec as well as from fieldwork and laboratory research carried out in Apri12009. Water of considered Pleistocene aquifer belongs according to Szczukariew-Prikłoński classification to the Cl-Na, HCO3-SO4-Ca-Mg, Cl-SO4-Ca-Na-Mg, CI-SO4-HCO3-Na-Mg-Ca types and is characterized by increased concentrations of ions such as iron, manganese and zinc. Concentrations of individual components in 90's were mainly increasing and nowadays show the decreasing tendency. Composition of groundwater is strongly linked to anthropogenic factors (longlasting lowering of the ground- water table connected with the mining drainage, pollution sources such as landfills of post-mining and communal wastes). Increased thickness of the unsaturated zone contributed to the intensification of the oxidation processes. One of the most important geochemical processes influencing the groundwater chemistry is oxidation of iron sulfides to sulphates, what results in releasing of large amounts of SO2-4 and Fe2+ into groundwater. The numerical simulations of the hydrogeochemical processes were performed by using PHREEQC codes.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/1; 231-240
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zależności między składnikami chemicznymi w wodach mineralnych antykliny iwonickiej
Interrelations among chemical components of the Iwonicz Anticline mineral waters
Autorzy:
Lewkiewicz-Małysa, A.
Winid, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300509.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
wody wysokozmineralizowane
hydrogeochemia
wskaźniki hydrochemiczne
high-mineralized water
groundwater geochemistry
chemical ratios
Opis:
Wody mineralne antykliny iwonickiej występują głównie w II i III poziomie piaskowca ciężkowickiego. Są to wody typu CI-HCO3-Na i HCO3-Cl-Na wykorzystywane do kuracji pitnej, kąpieli mineralnych i produkcji soli jodobromowej. Na podstawie analiz chemicznych wykonywanych w ciągu ostatnich kilkunastu lat policzono proporcje między jonami i porównywano ich wzajemne zależności. Wskaźniki hydrochemiczne wód mineralnych Iwonicza i Rymanowa wskazują, że wody te są zasilane dopływami ze stref aktywnej infiltracji, ale też wykazują cechy charakterystyczne dla wód stref występowania bituminów. Większość zmian wartości wskaźników hydro-chemicznych wód mineralnych ma charakter nieregularnych wahań, a obserwowane niewielkie wzrosty wartości można interpretować jako stały dopływ wód infiltracyjnych, co przy braku zmian mineralizacji wód ujęć jest zjawiskiem korzystnym.
The Iwonicz Anticline mineral waters are connected with the second and the third level of Ciężkowice sandstones. These are Cl-HCO3-Na and HCO3-Cl-Na type and are used for water treatment, curative bath and iodine bromide salt production. On the basis of chemical analysis carried out over last ten years, the proportion among the ions has been calculated and variability during the examined period of time have been compared. Iwonicz and Rymanów hydrochemical ratios speak about supplying water intakes from active zone of water exchange but also prove the co-existence of mineral waters and bitumin deposits. Most changes of variability are irregular. Observed minor increase of some ratios may speak about supplying water intakes with the infiltration component, what is beneficial, if there are no changes in mineralization of water.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2009, 26, 1--2; 221-229
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies