Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "german minority" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-67 z 67
    Tytuł:
    Minderheitensprache im didaktischen Kontext am Beispiel des Deutschunterrichts in Polen
    Minority language in a didactic context using the example of German lessons in Poland
    Autorzy:
    Ziaja, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28408455.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
    Tematy:
    minority
    minority language
    minority education
    german minority
    Opis:
    In the following article, an attempt is made to define basic approaches for a future successful design of German minority teaching in Poland. On the one hand, reference is made to the thirty-year history and current situation of teaching in Poland and, on the other hand, to the already researched fields of activity of German minority teaching in Eastern Europe. Linguistic as well as cultural and methodological aspects are explored. The contribution should be understood as a scientific suggestion to redefine the term minority language in a didactic context.
    Źródło:
    Beiträge zur allgemeinen und vergleichenden Sprachwissenschaft; 2023, 12; 183-201
    2299-4122
    2657-4799
    Pojawia się w:
    Beiträge zur allgemeinen und vergleichenden Sprachwissenschaft
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The impact of Ukrainian and German minorities in Poland on the security of the state in the years 1919-1939
    Autorzy:
    Landmann, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/348165.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
    Tematy:
    internal security
    Ukrainian minority
    German minority
    national policy
    Opis:
    This article attempts to look at the impact of the Ukrainian and German minorities in Poland on the national security in the years 1919-1939. In the study, the thesis was adopted that in the years 1919-1939 the Ukrainians and the Germans were two minorities that affected the security of Poland more than any other ethnic group. This impact was destabilizing. It was decided to rely on variable literature in order to prove the above thesis. The source documents from the Archives of the Józef Piłsudski Institute in NYC, the USA, were important research material as well. The analysis and evaluation of theses source documents had an additional input in the matter of research on how the national minorities had affected the internal security of the Second Republic of Poland. The content provided suggests that the influence of many actions of the Ukrainian and German minorities actually destabilized the inner situation in the Second Republic. The nature of activities of the both minority groups, however, was fundamentally different. The Ukrainian minority often referred to the paramilitary operations and assistance of military organizations for spreading terror and political forcing of their demands. Whereas, the German minority benefited from measures of political propaganda and agitation inspired from Germany. Its political parties and various associations often smuggled anti-Polish contents, in the spirit of the German policy of revisionism.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki; 2016, 3; 52-70
    1731-8157
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    No Austrians in South Tyrol? Why the German-speaking community in Italy’s South Tyrol (Alto Adige) province is not usually called an Austrian minority
    Autorzy:
    Volkmer, Michael Julian Emanuel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678346.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    South Tyrol
    Austrian Nationalism
    German minority
    Austrian minority
    Opis:
    No Austrians in South Tyrol? Why the German-speaking community in Italy’s South Tyrol (Alto Adige) province is not usually called an Austrian minorityThe article discusses the question why the German-speakers in Northern Italy’s South Tyrol province are only very rarely referred to as an Austrian minority, in spite of the fact that they were split off from Austria, and not Germany, in the aftermath of World War I. An analysis of the naming of German-speaking South Tyroleans in German, Austrian, Italian and English-speaking news media, which demonstrates a preference for terms such as “German-speaking minority” or “German minority” over “Austrian minority and equivalents, is followed by a discussion of three hypotheses to account for the situation. The author shows how the question of how to name the German-speaking South Tyroleans is closely intertwined with the issue of Austrian national identity and its re-orientation away from Germany in the aftermath of the Second World War. The author comes to the conclusion that the minority is not usually referred to as Austrian both due to the fact that it is difficult to include them in the young (civic) Austrian nation in a logically consistent manner, and due to the German-speaking South Tyroleans’ own inconsistent self-identification as Austrians. Nie ma Austriaków w Tyrolu Południowym? Dlaczego niemieckojęzyczna wspólnota we włoskiej prowincji Tyrol Południowy (Alto Adige) zwykle nie jest nazywana mniejszością austriackąArtykuł podejmuje kwestię, dlaczego niemieckojęzyczna ludność północnowłoskiej prowincji Tyrol Południowy rzadko bywa nazywana mniejszością austriacką, pomimo tego że w efekcie I wojny światowej odłączona została ona od Austrii, a nie od Niemiec. Analiza nazewnictwa odnoszonego do niemieckojęzycznej ludności Tyrolu Południowego, które występuje w informacyjnych środkach przekazu: niemiecko-, austriacko-, włosko- i anglojęzycznych pozwala stwierdzić, że preferowane są określenia takie jak „mniejszość niemieckojęzyczna” lub „mniejszość niemiecka”, zamiast „mniejszość austriacka” i terminy ekwiwalentne. Następnie omówione został trzy hipotezy mogące wyjaśnić tę sytuację. Autor ukazuje, jak ściśle współzależą od siebie kwestia nazewnictwa niemieckojęzycznej ludności Tyrolu Południowego i kwestia austriackiej tożsamości narodowej oraz jej odchodzenia od Niemiec w następstwie II wojny światowej. Autor dochodzi do wniosku, że omawiana tu mniejszość zwykle nie jest uznawana za austriacką zarówno z tego powodu, iż trudno jest umiejscowić ją w młodym (obywatelskim) narodzie austriackim w sposób logicznie konsekwentny, jak i z racji własnej niekonsekwentnej samoidentyfikacji niemieckojęzycznych Tyrolczyków Południowych jako Austriacy.
    Źródło:
    Sprawy Narodowościowe; 2016, 48
    2392-2427
    Pojawia się w:
    Sprawy Narodowościowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zarys dziejów mniejszości niemieckiej w Polsce. Przegląd działalności politycznej, społecznej i kulturalnej od 1989 r.
    Outline of the history of German minority in Poland. Review of political, social and cultural activities since 1989
    Autorzy:
    Piruta, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1945345.pdf
    Data publikacji:
    2021-04-01
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    mniejszość niemiecka
    Rzeczpospolita Polska
    prawa mniejszości niemieckiej
    największa mniejszość narodowa w Polsce
    organizacje mniejszości niemieckiej
    German minority
    the Republic of Poland
    the rights of the German minority
    the biggest national minority
    organizations of the German minority
    Opis:
    Niniejszy referat ma na celu przedstawienie, jak wygląda sytuacja mniejszości niemieckiej w Rzeczpospolitej Polskiej. W pracy zostanie dokonana analiza uwarunkowań tejże mniejszości, zarówno pod kątem prawnym, jak i historycznym. Artykuł można podzielić zasadniczo na dwie główne części. W pierwszej kolejności zostanie zaprezentowany rys historyczny. Po pierwsze zostaną przedstawione informacje na temat pierwszych osadników niemieckich na ziemiach polskich, jak funkcjonowali oni w społeczeństwie, czym się zajmowali, jakie prawa posiadali, czy asymilowali się z Polakami, czy kultywowali swoją kulturę, a także jakie stosunki panowały pomiędzy Niemcami a Polakami oraz wpływ zaborów i obu wojen światowych na te relacje. Następnie po omówieniu, jak wyglądały te okoliczności przed laty, dalsza część artykułu zostanie poświęcona czasom współczesnym. W tej części zrelacjonowane będą działania mniejszości niemieckiej obecnie, jak funkcjonują w społeczeństwie polskim, jak pielęgnują kulturę kraju pochodzenia, jakie relacje łączą mniejszość niemiecką z Polakami, czy przedstawiciele mniejszości niemieckiej działają w życiu politycznym, do jakich organizacji należą i jakie niemieckie wydarzenia kulturalne organizują. Zaprezentowane zostaną informacje dotyczące danych statystycznych pochodzących z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 roku, między innymi ile osób deklaruje się jako mniejszość niemiecka, jakie tereny Polski głównie zamieszkuje ta mniejszość. Nie zabraknie również informacji dotyczącej aktów prawnych odnoszących się do kwestii praw mniejszości niemieckiej w Rzeczypospolitej Polskiej.
    This article aims to present the situation of the German minority in the Republic of Poland. The article will analyze the conditions of this minority in terms of law and history. The article can be divided into two main parts. First will be presented a historical outline. There will be information about the first German settlers on Polish soil, how they functioned in society, what they did, what rights they had, whether they assimilated with Poles, or cultivated their culture, and what relations prevailed between Germans and Poles and the influence partitions and both world wars on these relations. Then, after discussing what these circumstances looked like years ago, the rest of the article will be devoted to modern times. In this part, the activities of the German minority will be reported, how they function in Polish society, how they nurture the culture of their country of origin, what relations connects the German minority with Poles, whether representatives of the German minority act in political life, what organizations they belong to and what German cultural events they organize. Information on statistical data from the 2011 National Census of Population and Housing will be presented, including how many people declare themselves as a German minority and what areas of Poland are mainly inhabited by this minority. There will also be information on legal acts relating to the rights of the German minority in the Republic of Poland.
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Iuridica; 2020, 19, 2; 47-67
    1732-9132
    2719-9991
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dwa narody – przypadek mniejszości niemieckiej na Śląsku Opolskim po 1989 roku
    Two nations – German minority in Śląsk Opolski after 1989
    Autorzy:
    Baran, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/489620.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    German minority
    socio-political organizations
    Germans in Opolskie Voivodeship
    Opis:
    The article deals with the condition of German minority in Śląsk Opolski since the political system transformation in 1989 up until today. The author focuses on the most important aspects: coexistence within the voivodeship, legistation aimed at regulating the status of minorities in Poland, the characteristics of political, social, cultural, and educational activity. Culture and education and two pillar areas on which the activity of both the leaders and members of a given minority is built on. The presence of German minority cannot be overlooked. Those above-mentioned types of activity are key issues in characterizing the German minority.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica; 2015, 15; 175-192
    2081-3333
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Niemców na Śląsku Opolskim jako przykład organizacji mniejszości niemieckiej (w kontekście polityki etnicznej III RP)
    The Social-Cultural Society of Germans in Opole Silesia as an example of German minority organization (in the context of the ethnic policy of the Third Polish Republic)
    Autorzy:
    Szczepański, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1929236.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    ethnic policy
    the German minority
    polityka etniczna
    mniejszość niemiecka
    Opis:
    Zgodnie z założeniami polityki etnicznej państwa polskiego, mniejszości narodowe i etniczne mają m.in. zapewnioną możliwość kultywowania swojej odrębności etnicznej, zachowania i rozwoju języka ojczystego, a także posiadają pełny zakres praw obywatelskich. Mniejszość niemiecka, którą reprezentuje największa liczba organizacji spośród wszystkich stowarzyszeń mniejszościowych w Polsce, aktywnie partycypuje w realizacji powyższych pryncypiów. Podstawowym celem powstania niniejszego artykułu było podjęcie próby charakterystyki organizacji mniejszości niemieckiej (ze szczególnym uwzględnieniem Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim) w aspekcie polityki etnicznej III RP. Zastosowano następujące narzędzia i metody badawcze, m.in.: historyczną, komparatystyczną, statystyczną, analizy źródeł (w tym internetowych) i krytyki piśmiennictwa z zakresu problematyki fragmentaryzacji etnicznej państwa polskiego i jego polityki etnicznej. Słowa kluczowe: polityka etniczna, mniejszość niemiecka.
    In accordance with the assumptions underlying the ethnic policy of the Polish state, national and ethnic minorities are promised the ability to maintain their ethnic distinction, keep and develop their respective mother tongues, as well as exercise the full scope of civil rights. The German minority, having the largest number of organizations of all minorities in Poland, participates actively in the realization of these assumptions. The basic aim of this article was an attempt to describe the organizations of the German minority (particularly taking into consideration the Social-Cultural Society of Germans in Opole Silesia) in terms of the ethnic policy of the Third Polish Republic. Research tools and methods used include the historical, comparative and statistical methods, source study (including the Internet) and literature review.
    Źródło:
    Środkowoeuropejskie Studia Polityczne; 2021, 1; 53-69
    1731-7517
    Pojawia się w:
    Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hertha Karasek-Strzygowski – ein Leben im Spannungsfeld der Nationalismen
    Hertha Karasek-Strzygowski – life at the meeting point of nationalisms
    Autorzy:
    Manowska-Cebula, Julia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26731318.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Hertha Karasek-Strzygowski
    Bielsko-Biała
    German minority
    mniejszość niemiecka
    Opis:
    This article is an attempt to reconstruct the biography of the Austrian painter and writer Hertha Karasek-Strzygowski, born in 1896 in what is now Bielsko-Biała, in the area of the so-called linguistic island of Bielsko-Biala in the Austro-Hungarian Empire. This island existed from the Middle Ages until 1945. The article is also an endeavor to sketch the historical and multicultural background of the surrounding reality. This reconstruction is intended to give an insight into this ambiguous figure and her work. The article also draws attention to the fact that, although the author grew up in a multicultural environment, she almost completely ignores the existence of Polish and Jewish nationalities in her immediate surroundings, and mentions Polish people only vaguely and explicitly in a negative way. Surprisingly, she also does not mention the Second World War in connection with Poland, where her family had lived since 1914 and which she visited almost annually as an adult. The way she describes the reality of war gives the impression that it was exclusively a time of torment and fear, brought upon on the German people by the Soviet Union.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2022, 22; 111-128
    2081-1853
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polish Physical Culture in Germany and the German Minoritys Physical Culture in Poland until 1939 – A Comparative Study
    Autorzy:
    Jurek, Tomasz
    Urban, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/47528126.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Deutsche Turnerschaft in Polen
    Polish physical culture
    German minority
    Opis:
    The article represents the first attempt to depict the similarities and differences in the development of Polish physical culture in Germany and German physical culture in Poland during the interwar period of the 20th century. In both Poland and Germany, up until 1939, national minorities, notably the Germans in Poland and the Polish in Germany, played a significant role in fostering the development of physical culture. Drawing upon scholarly research and archival sources, commonalities between Polish physical culture in Germany and German physical culture in Poland can be discerned. They included: significant politicization, utilization for shaping patriotic attitudes and national integration, activity in the field of physical education, sports, and tourism, similar forms of activity of the Sokół Gymnastic Society in Germany and the German Turner Association in Poland, concern for the development of physical education among children and youth, and support from the respective home countries. However, notable disparities exist, including the longer-standing traditions of German physical culture on Polish soil, the considerably smaller scale of material support from Polish authorities for minorities in Germany, and the involvement of Deutsche Turnerschaft in Poland in a revisionist campaign against Poland in 1939.
    Źródło:
    Central European Journal of Sport Sciences and Medicine; 2024, 46; 5-16
    2300-9705
    2353-2807
    Pojawia się w:
    Central European Journal of Sport Sciences and Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mniejszość niemiecka na Ukrainie. Zarys dziejów
    Autorzy:
    Kaźmierczak-Pec, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/450285.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    mniejszości narodowe
    mniejszość niemiecka
    Ukraina
    national minorities
    German minority
    Ukraine
    Opis:
    The article German minority in Ukraine. An outline of history is a synthetic work dedicated to the history of German colonization of Ukrainian territories, with special focus on the “Golden Age” of German colonization in southern Ukraine during the reign of Tzarina Catherine II, and the interwar period. The paper presents the population size, distribution, and social structure of German minority, as well as aspects related to the assessment of the assimilation process. The article is based primarily on Ukrainian source compilations and archive materials. It also contains a short description of the current status of German minority in the independent Ukraine.
    Źródło:
    Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities; 2015, 4; 117 - 134
    2084-848X
    Pojawia się w:
    Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bezpieczna tożsamość. Cele aktywności organizacyjnej mniejszości niemieckiej na Warmii i Mazurach
    Safe identity. Purposes of organisation activity of the German minority in Varmia and Masuria
    Autorzy:
    Gałęziowska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1812156.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-16
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
    Tematy:
    the German minority
    Varmia and Masuria
    identity
    organisational activity
    aktywność organizacyjna
    Opis:
    Celem artykułu jest charakterystyka bezpiecznej tożsamości narodowej członków stowarzyszeń mniejszości niemieckiej na Warmii i Mazurach jako wytworu celowych działań tych stowarzyszeń. Bezpieczna tożsamość jest definiowana jako niekonfliktowa tożsamość narodowa, odpowiednia w warunkach złożonej przeszłości regionu. Powstaje ona w rezultacie bezpośrednich i pośrednich relacji komunikacyjnych i rzeczowych w stowarzyszeniach, jest podtrzymywana poprzez kontakty z organizacjami niemieckimi. Charakterystyka bezpiecznej tożsamości jest rezultatem analizy działalności stowarzyszeń mniejszości niemieckiej, zadeklarowanej w statutach i opisanej w czasopismach stowarzyszeń. W analizie treści uwzględniono wskazania na cechy kontaktów pośrednich i bezpośrednich, cechy przeszłości służące do kształtowania tożsamości oraz najważniejsze obszary działalności stowarzyszeń.
    The aim of the article is to characterize a safe national identity created by associations of the German minority in Varmia and Masuria. The safe identity is defined as a non-conflicting national identity, appropriate to the conditions of the region's complex history. It arises as a result of direct and indirect communication and material relations in associations. The characteristics of a safe identity are the result of an analysis of the real activities of the German minority associations, declared in the statutes and described in the associations' newspapers. The content analysis included indications of the features of direct and indirect contacts, features of the past used to shape identity and the most important areas of association activity.
    Źródło:
    DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne; 2020, 17, 17; 91-112
    1730-0274
    Pojawia się w:
    DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mniejszość niemiecka w Polsce a proces transformacji systemowej – założenia i wstępne wyniki badań
    Autorzy:
    Mazurkiewicz, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2185053.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny
    Tematy:
    transition
    political transformation
    German minority in Poland
    democratization
    pluralism
    national minorities
    Opis:
    The article presents the assumptions and partial results of the research undertaken within the project “German minority in Poland in the face of transition and political transformation after 1989”, carried out by a research team from the Institute of Political Science and Administration (University of Opole) and commissioned by the German Minority Research Center. The project is an attempt of adopting a new perspective on the processes related to the political transformation which Poland underwent 30 years ago, with an aim of investigating the role that the German minority played in this transition. Authors of the paper focused on discussing the current state of research and outlining the sociopolitical context of the emergence of the German minority movement, the reactions of the sociopolitical actors on these processes, as well as their influence on the civil society formation, mainly in the Opole voivodeship (province).
    Źródło:
    Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2021, 76, 2; 47-74
    0037-7511
    2658-2082
    Pojawia się w:
    Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Physical Education and School Sport of the German Minority in Poland in the Interwar Period of the 20th Century
    Autorzy:
    Jurek, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1030883.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    German minority in Poland
    physical education of national minorities
    school sport
    Opis:
    In the interwar period of the 20th century, 30% of the total population of Poland was comprised of national minorities. Among them, the German minority of 740 thousand people played a very prominent role. The Germans lived mainly in the western parts of Poland: Pomeranian, Poznań and Silesian voivodeships, as well as in the district of Lodz. The German community was wealthy and influential thanks to the economic traditions and support provided by the German state. In order to stop the process of polonization, the Germans established and developed numerous forms of economic, cultural and social activity. They were very active in the area of physical culture. Their activities included taking great care of the development of physical education and sport in German schools at both primary and secondary education level. Physical education classes were taught and school sports competitions were organized. Physical education was one of the most popular school subjects and was intended to preserve the “German spirit” among pupils. The majority of German schools had a curriculum in place that included two hours of physical education per week and some of them even four hours of PE classes per week. The best teaching staff and sports facilities were to be found in private schools, especially secondary schools, where physical education and school sports enjoyed a very prominent status.
    Źródło:
    Central European Journal of Sport Sciences and Medicine; 2020, 30, 2; 25-31
    2300-9705
    2353-2807
    Pojawia się w:
    Central European Journal of Sport Sciences and Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oświata niemiecka w Legnicy po II wojnie światowej
    German education in Legnica after WWII
    Autorzy:
    Szczepański, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1795627.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    : German minority
    education of national minorities
    Polish People’s Republic
    Legnica
    Opis:
    The major goal of this paper is characterising German education in Legnica in relation to the education of this minority after WWII. Before the second half of the 1950s, Lower Silesia was home to the biggest German diaspora in Poland while Legnica was a significant location on the map of German settlement. In addition, it hosted one of the largest schools with German language; along with a similar institution in Wrocław, it was one of two oldest institutions of this type in Poland. The first part of this paper analyses the social and political situation of the German population in Poland after WWII. The second part describes the characteristics of the diaspora’s education, and the third part discusses the education of the German population in post-war Legnica.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Wychowania; 2020, 43; 85-97
    1233-2224
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Ukryta opcja niemiecka” – mniejszość niemiecka i śląska grupa etniczna w przestrzeni publicznej. Studium przypadku
    Autorzy:
    Muś, Anna
    Mazalik, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/647771.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    discrimination
    hate speech
    German minority
    Silesians
    dyskryminacja, hate speech, mniejszość niemiecka, Ślązacy
    Opis:
    The aim of the article is a study into legal instruments for minority protection from discrimination in public space based on ethnic or national origin. As an example a case study of a phrase „concealed German option” and its consequences for German minority and Silesian ethnic group is used. The research question is as follows: how legal instruments for protection from discriminatory language in public space are shaped in relation to non-dominant groups with diverse legal status? The hypothesis assumes, that legal status of the group have a significant meaning for protection from discrimination of the group as a whole, but also for individuals who belong to the group from actions degrading human dignity. The structure of the article encompasses an introduction to the situation of German minority in Poland and Silesian ethnic group, legal documents analysis and analysis of the social and political circumstances of functioning of both groups in public space. The conclusion states, that both German minority and Silesian ethnic group are discriminated in public space, what is especially related to limitations of the right to cultivate and manifest one's own identity. Despite this situation, existing legal instruments are not enough to change it, furthermore – their today's application only deepens the problem.
    Celem niniejszego artykułu jest zbadanie narzędzi ochrony grup mniejszościowych przed dyskryminacją w przestrzeni publicznej ze względu na pochodzenie etniczne lub narodowe. Jako przykład posłuży studium przypadku określenia „ukryta opcja niemiecka” i jego konsekwencje dla mniejszości niemieckiej i śląskiej grupy etnicznej. Pytanie badawcze zostało ujęte w następujący sposób: jak kształtują się instrumenty ochrony prawnej przed dyskryminującym językiem w przestrzeni publicznej w odniesieniu do grup niedominujących o różnym statusie prawnym? Struktura artykułu obejmuje wprowadzenie do problematyki mniejszości niemieckiej w Polsce oraz śląskiej grupy etnicznej, analizę aktów prawnych oraz kontekstu społeczno-politycznego funkcjonowania obu wymienionych grup w przestrzeni publicznej. Konkluzjaartykułu wskazuje, że zarówno mniejszość niemiecka, jak i śląska grupa etniczna w przestrzeni publicznej podlegają różnorakim przejawom dyskryminacji, związanej przede wszystkim z ograniczaniem prawa do kultywowania i manifestowania swej tożsamości. Mimo to istniejące instrumenty prawne nie wystarczają, by zmienić ten stan rzeczy, co więcej – aktualne ich stosowanie jedynie go pogłębia.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2019, 26, 1
    1428-9512
    2300-7567
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Paweł Popieliński, Mniejszość niemiecka w III Rzeczpospolitej Polskiej (1989 – 2019) w procesie integracji ze społeczeństwem większościowym, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2020, ss. 514
    Autorzy:
    Pogorzała, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117438.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    German minority
    Third Republic of Poland
    society
    mniejszość niemiecka
    III Rzeczpospolita
    społeczeństwo
    Źródło:
    Facta Simonidis; 2021, 14, 1; 315-318
    1899-3109
    Pojawia się w:
    Facta Simonidis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Etniczność i narodowość rdzennych mieszkańców Górnego Śląska po 1989 roku
    Ethnicity and Nationality of the Indigenous Population of Upper Silesia after 1989
    Autorzy:
    Popieliński, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/635618.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Silesians
    Upper Silesia
    ethnicity
    nationality
    Silesian organizations
    Silesianess
    Silesian nationality
    German minority
    Opis:
    In the article, the author describes an evaluation regarding the identity of the indigenous population of Upper Silesia against the specific of this region background. First of all, he focuses on the evaluation concerning the identity of this group after 1989 – on the multidimensional Silesianess. He shows the phenomenon of joining the German minority with many Silesians, which creates the regional movements especially Silesian organizations that promote Silesianess and strive for acknowledgment of the Silesian nationality and Silesian dialect for the language. In retrospect, an increasing popularity of such organizations may be noticed among the Silesians due to their nationality declarations. According to census 2002 and 2011, the Silesians represent the largest minority group that so far has unregulated legal status. For years, Silesian organizations endeavor to change this situation. They try to dispose the Polish authorities to amend the act on national and ethnic minorities and on the regional languages to find in the act the Silesians and their dialect receive the language status.
    In the article, the author describes an evaluation regarding the identity of the indigenous population of Upper Silesia against the specific of this region background. First of all, he focuses on the evaluation concerning the identity of this group after 1989 – on the multidimensional Silesianess. He shows the phenomenon of joining the German minority with many Silesians, which creates the regional movements especially Silesian organizations that promote Silesianess and strive for acknowledgment of the Silesian nationality and Silesian dialect for the language. In retrospect, an increasing popularity of such organizations may be noticed among the Silesians due to their nationality declarations. According to census 2002 and 2011, the Silesians represent the largest minority group that so far has unregulated legal status. For years, Silesian organizations endeavor to change this situation. They try to dispose the Polish authorities to amend the act on national and ethnic minorities and on the regional languages to find in the act the Silesians and their dialect receive the language status.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Slawistyczne; 2015, 8
    2084-3011
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Slawistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Der Volkskundeunterricht in den Schulen der ungarndeutschen Minderheit. Ergebnisse einer empirischen Forschung
    Folklore lessons in the schools of the German minority in Hungary. Attitudes and methodological aspects – results of a questionnaire research
    Autorzy:
    Márkus, Éva
    Erb, Dorottya
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1592320.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    ungarndeutsche Minderheit
    Primarschule
    Volkskundeunterricht
    German minority in Hungary
    primary school
    folklore lesson
    Opis:
    Die Studie beschäftigt sich mit Unterrichtsfragen der deutschen Minderheit in Ungarn. Es wird kurz auf den sogenannten Volkskundeunterricht eingegangen, die jede/r Lernende einer Nationalitatenschule in Ungarn in einer Wochenstunde lernen soll. Es werden in der Folge die Forschungsergebnisse einer Online-Umfrage zum Volkskundeunterricht dargestellt. Das Ziel der Datenerhebung war zu erfahren, welchen Ausbildungshintergrund die Lehrpersonen haben, mit welchen Schwierigkeiten Lehrkr fte im Unterrichtsprozess konfrontiert werden und welche Ansprüche sie für Hilfeleistungen hatten. Es wurde auch nach der Attitüde ihrer SchülerInnen gefragt. Im Anschluss werden Empfehlungen für das Unterrichtswesen formuliert.
    The study deals with teaching issues of the German minority in Hungary. It briefly describes the so-called folklore lesson is dealt with, which every learner at a nationality school in Hungary should learn in one hour per week. Finally, we present the research results of an online survey on folklore teaching. The aim of the data collection was to find out what educational background the teachers have, what difficulties teachers are confronted with in the teaching process and what claims they have for assistance. Their students’ attitude was also asked. Subsequently, recommendations for the education system are formulated.
    Źródło:
    Acta Politica Polonica; 2021, 51, 1; 79-94
    2451-0432
    2719-4388
    Pojawia się w:
    Acta Politica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kontakty Niemców, Kaszubów i Krajniaków z województwa koszalińskiego z Republiką Federalną Niemiec w latach 1958-1975
    Contacts of the Germans, Kashubians, and Krajniaks from Koszalin Voivodship with Federal Republic of Germany in 1958–1975
    Autorzy:
    Romanow, Zenon
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2034593.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    German minority
    Kashubians
    Krajniaks
    Koszalin Voivodship
    mniejszość niemiecka
    Kaszubi
    Krajniacy
    województwo koszalińskie
    Opis:
    Tematem artykułu „Kontakty Niemców, Kaszubów i Krajniaków z województwa koszalińskiego z Republiką Federalną Niemiec w latach 1958-1975” są relacje tych grup ludności z Zachodnimi Niemcami po zakończeniu akcji łączenia rodzin. Po jej zakończeniu w Koszalińskiem mieszkało około 27 tys. osób, które miały mniej lub bardziej ścisłe związki z kulturą niemiecką. Niemcy oraz autochtoni utrzymywali z RFN kontakty korespondencyjne ze swoimi rodzinami i znajomymi oraz otrzymywali pomoc paczkową, także od organizacji charytatywnych i ziomkowskich. Kontakty osobiste były nieliczne i polegały na odwiedzaniu rodzin w RFN i przyjeżdżaniu obywateli Niemiec Zachodnich do Polski. Kontakty te, szczególnie z ziomkostwami, znajdowały się pod ścisłą kontrolą policji politycznej PRL. Władze robiły wszystko, aby je przeciąć, gdyż łączyły je z działaniami rewizjonistycznymi podważającymi granicę na Odrze i Nysie Łużyckiej. Poza tym kontakty z RFN umacniały związki Kaszubów i Krajniaków z niemczyzną, miały wpływ na utrzymywanie się tendencji emigracyjnych oraz podtrzymywały nastroje niepewności i tymczasowości wśród polskiej ludności napływowej.
    The subject of this article are relationships of the Germans, Kashubians, and Krajniaks from Koszalin Voivodship with West Germany after family reunification action was completed. After its completion, in the Koszalin Voivodship lived around 27 thousand people with more or less strong connections with German culture. The Germans and the autochthons stayed in mail contact with their families and acquaintances in the Federal Republic of Germany and received help in the form of parcels, including from the charity organizations and the landsmannschafts. Personal contacts were scarce, they amounted to visiting families in the Federal Republic of Germany and coming of the West Germany citizens to Poland. These contacts, particularly with the landsmannschafts, remained under strict control of the political police of the Polish People’s Republic. The authorities made every effort to block them, as they linked them to the revisionist activities: questioning the border on the Odra–Nysa Łużycka line. Besides, the contacts with the Federal Republic of Germany strengthened Kashubians’ and Krajniaks’ links with German language and culture, supported their tendency to emigrate, and maintained a sense of uncertainty and temporariness among the Polish immigrant population.
    Źródło:
    Przegląd Zachodniopomorski; 2021, 36; 269-298
    0552-4245
    2353-3021
    Pojawia się w:
    Przegląd Zachodniopomorski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Komunikacyjny i symboliczny wymiar edukacji językowej na Śląsku Opolskim – przypadek języka niemieckiego
    Communication and symbolic dimension of language education in the Opole Silesie – the case of the German language
    Autorzy:
    Sobieraj, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/952020.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    mother tongue
    Opole Silesia
    minorities tongue
    the German minority
    the Polish majority
    Opis:
    Mother tongue is one of the most important aspects of preserving identity of national or ethnic minority. Being in force since 2005 the Law on National and Ethnic Minorities and Regional Language minorities in Poland secures the right to preserve and maintain their language and to introduce it as an assistant language in municipalities. In the Opole province this refers to the German language, which also in the whole country dominates in teaching minority languages. Analysis of statistical data on the size of the German minority in Poland tends to reflect on the double meaning of the German language in the Opole Silesia. Is learning German as a minority language, fulfil such a role? To what extent German is ‘sui generis’ and to what extent „lingua franca” in the Opole Silesia? To answer this questions, the Education Information System data, the data of the National Population and Housing Census 2002 and 2011, as well as the statements of representatives of German minority were analysed.
    Źródło:
    Pogranicze. Studia Społeczne; 2016, 27 cz. 2
    1230-2392
    Pojawia się w:
    Pogranicze. Studia Społeczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mniejszość niemiecka na Śląsku Opolskim w wyborach parlamentarnych III RP
    The German minority of Opole Silesia in parliamentary elections of the 3rd Republic of Poland
    Autorzy:
    Szczepański, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30145232.pdf
    Data publikacji:
    2022-03-31
    Wydawca:
    Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
    Tematy:
    mniejszość niemiecka
    wybory parlamentarne
    województwo opolskie
    the German minority
    parliamentary elections
    Opole Voivodeship
    Opis:
    Zamieszkująca Śląsk Opolski mniejszość niemiecka przez cały okres istnienia tzw. Polski Ludowej (1944 –1989) była odgórnie uznana przez władze państwowe za Polaków. Wraz z zapoczątkowaniem transformacji ustrojowej „nieistniejąca mniejszość” rozpoczęła żywiołowe manifestowanie swojej obecności, domagając się prawnego uznania grupy i przyznania jej pełni praw obywatelskich. Zjednoczona wokół powyższych żądań uczestniczyła w wyborach, po raz pierwszy w 1990 r. Wraz z osiągnięciem postulowanych oczekiwań istotnie zmalało zainteresowanie wyborami wśród jej członków. Nadrzędnym celem niniejszego artykułu była próba charakterystyki uczestnictwa komitetów mniejszości niemieckiej w wyborach parlamentarnych po 1989 r. Zastosowano m.in. następujące narzędzia i metody badawcze: historyczną, komparatystyczną, i analizy źródeł (w tym internetowych).
    Throughout the entire period of the so-called People’s Republic of Poland (1944-1989), the German minority living in Opole Silesia was recognized by the state authorities as Poles. With the beginning of the political transformation, the “non-existent minority” started to manifest its presence spontaneously, demanding legal recognition and being granted full civil rights. United around the above demands, it participated in elections, for the first time in 1990. As the postulated expectations were achieved, the interest in elections among its members decreased significantly. The main aim of this article was to characterize the participation of German minority committees in the parliamentary elections after 1989. The research tools and methods used included: historical, comparative and statistical ones, as well as source study (also the Internet).
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Collegium Witelona; 2022, 1, 42; 85-98
    2956-302X
    2956-3208
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Collegium Witelona
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problematyka mniejszości niemieckiej w kontekście zmian stanu liczebności z perspektywy 25 lat oficjalnego istnienia tej mniejszości narodowej w Polsce
    Autorzy:
    Popieliński, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/450210.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    mniejszość niemiecka
    liczebność mniejszości niemieckiej w Polsce
    organizacje mniejszości niemieckiej
    spisy ludności w 2002 i 2011 r. w Polsce
    Górny Śląsk
    śląskość
    The German minority
    size of the German minority in Poland
    the German minority organizations censuses 2002 and 2011 in Poland Upper Silesia
    Silesians
    Opis:
    The author presents estimations the polish and german scientists and various official estimates of the strength of the German minority, especially the results of the Polish National Census 2002 and 2011. He answers on the leading question: Why decreasing the strength of the German minority in our country? The author has listed and described the most important factors that have influence on the strength of the minority. In the context of this topic he writes about declaring the Silesian nationality by the indigenous population of the Upper Silesia (too the members of the German minority) in the census 2002 and 2011. He writes too about the Silesians organizations that pro-mote Silesianess and strive for acknowledgment of the Silesian nationality and their perception by the Silesians and the German minority organizations and their influence on the strength of the German minority. The author wonders how many will be had the strength of the minority in Poland in the future.
    Źródło:
    Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities; 2015, 4; 33-50
    2084-848X
    Pojawia się w:
    Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Charytatywni siewcy ideologii nienawiści i odwetu.” Proces członków organizacji Kirchendienst Ost jako element propagandowej walki PRL z rewizjonizmem zachodnioniemieckim
    Autorzy:
    Kurek, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2185014.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny
    Tematy:
    West German revisionism
    show trial
    Kirchendienst Ost
    propaganda in Polish People’s Republic
    German minority
    Opis:
    The paper presents the show trial of members of German minority in postwar West Pomerania, who cooperated with West German Evangelical charity organization – Kirchendienst Ost. The trial was a staged propaganda spectacle serving the goals of the communist authorities.
    Źródło:
    Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2022, 77, 2; 139-172
    0037-7511
    2658-2082
    Pojawia się w:
    Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kurze Geschichte der deutschsprachigen PrimarschullehrerInnenbildung in Ungarn
    The short history of the primary school teacher training for the German nationality in Hungary
    Autorzy:
    Márkus, Éva
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1592361.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    ungarndeutsche Minderheit
    Primarschule
    PrimarschullehrerInnenausbildung
    Hungarian-German minority
    Primary School Education
    teacher training institution
    Opis:
    Der Artikel bespricht wichtige Meilensteine aus der Geschichte der Primarschul-lehrerinnen für die deutsche Nationalität in Ungarn. Präsentiert werden: die erste derartige Anstalt, die vor 200 Jahren (1819) in Zipser Kapitel entstanden ist, die Ofner deutschsprachi- ge Lehrerbildungsanstalt, gegründet vor 80 Jahren (1939) in Budapest, sowie die Fakultät für GrundschullehrerInnen und ErzieherInnenbildung der Eötvös Loránd Universität zu Budapest, die derzeit populärste und größte PrimarschullehrerInnenbildungsinstitution in Ungarn. Ihr teilweise deutschsprachiger Ausbildungsgang bildet (Minderheiten)Päda- gogInnen für die Unterstufe der Volksschulen der ungarndeutschen Minderheit aus.
    The article presents important milestones in the history of primary school teacher training for the German nationality in Hungary. It is the first such institute founded 200 years ago (1819) in Zipser Kapitel/Spišská Kapitula, and the German-speaking teacher training institute, which was founded 80 years ago (1939) in Budapest. The Faculty of Primary and Pre-School Education of the Eötvös Loránd University in Budapest is also presented. It is currently the most popular and largest primary school teacher training institution in Hungary. Their partially German-language training course trains (minori- ties) educators for the lower grades of the elementary schools of the Hungarian-German minority.
    Źródło:
    Acta Politica Polonica; 2020, 50, 2; 87-95
    2451-0432
    2719-4388
    Pojawia się w:
    Acta Politica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mniejszość niemiecka na Śląsku Opolskim w wyborach parlamentarnych III RP
    The German minority of Opole Silesia in parliamentary elections of the 3rd Republic of Poland
    Autorzy:
    Szczepański, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2081514.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-25
    Wydawca:
    Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
    Tematy:
    mniejszość niemiecka
    wybory parlamentarne
    województwo opolskie
    the German minority
    parliamentary elections
    Opole Voivodeship
    Opis:
    Zamieszkująca Śląsk Opolski mniejszość niemiecka przez cały okres istnienia tzw. Polski Ludowej (1944 –1989) była odgórnie uznana przez władze państwowe za Polaków. Wraz z zapoczątkowaniem transformacji ustrojowej „nieistniejąca mniejszość” rozpoczęła żywiołowe manifestowanie swojej obecności, domagając się prawnego uznania grupy i przyznania jej pełni praw obywatelskich. Zjednoczona wokół powyższych żądań uczestniczyła w wyborach, po raz pierwszy w 1990 r. Wraz z osiągnięciem postulowanych oczekiwań istotnie zmalało zainteresowanie wyborami wśród jej członków. Nadrzędnym celem niniejszego artykułu była próba charakterystyki uczestnictwa komitetów mniejszości niemieckiej w wyborach parlamentarnych po 1989 r. Zastosowano następujące narzędzia i metody badawcze, m.in.: historyczną, komparatystyczną, i analizy źródeł (w tym internetowych).
    Throughout the entire period of the so-called People’s Republic of Poland (1944-1989), the German minority living in Opole Silesia was recognized by the state authorities as Poles. With the beginning of the political transformation, the “non-existent minority” started to manifest its presence spontaneously, demanding legal recognition and being granted full civil rights. United around the above demands, it participated in elections, for the first time in 1990. As the postulated expectations were achieved, the interest in elections among its members decreased significantly. The main aim of this article was to characterize the participation of German minority committees in the parliamentary elections after 1989. The research tools and methods used included: historical, comparative and statistical ones, as well as source study (also the Internet).
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2022, 1, 42; 85-98
    1896-8333
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mniejszość niemiecka w polityce lokalnej regionu pogranicza na Opolszczyźnie
    The political activity of the German Minority in the Opolskie Voivodeship
    Autorzy:
    Ganowicz, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/547288.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
    Tematy:
    mniejszość niemiecka
    województwo opolskie
    polityka lokalna
    pogranicze
    German minority
    Opole Voivodeship
    local politics
    borderland
    Opis:
    W niniejszym artykule mniejszość niemiecka, a właściwie działalność Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim została przedstawiona jako modelowa. Organizacja, choć partią polityczną nie jest, działa jak organizacja tego typu. Od początku jej działalności, wraz ze zmieniającymi się warunkami, jej rola ulegała przeobrażeniom. Zawsze jednak wykazywała, obok dbałości o własne specyficzne interesy, troskę o wspólne dobro regionu i jego mieszkańców, niezależnie od pochodzenia narodowościowego. W owym regionie pogranicza przedstawiciele grupy odnoszą dość duże sukcesy w rywalizacji politycznej. Największe tam, gdzie koncentracja tożsamości i interesów jest największa – na poziomie lokalnym. Obserwuje się jednocześnie brak jednoznacznej orientacji TSKN - politycznej bądź kulturalno-społecznej, co być może jest jedną z przyczyn powoli słabnącej aktywności grupy.
    In this article, the German minority, and in fact activity of The German Minority SocioCultural Society in the Opole Silesia has been presented as a model. Although it is not a political party, it acts as the organization of this type. Within this border region, its representatives are quite successful in political competition - especially in areas where the concentration of the identity and interests is the most noticeable (due to strength and intensity) and therefore the most significant - at the local level.
    Źródło:
    Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2016, 4, 2; 247-261
    2545-160X
    2353-3781
    Pojawia się w:
    Pogranicze. Polish Borderlands Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Language as an ethno-identification sign of the German minority in the upper Nitra in the context of historical and social changes
    Język jako znak etnoidentyfikacyjny mniejszości niemieckiej nad górną Nitrą w kontekście przemian historyczno-społecznych
    Autorzy:
    Letavajová, Silvia
    Kurpaš, Michal
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20679003.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    mniejszość niemiecka
    górna Nitra
    język
    pochodzenie etniczne
    gwara niemiecka
    German minority
    upper Nitra
    language
    ethnicity
    German dialect
    Opis:
    Some Germans are among the traditional national minorities in Slovakia. Their ancestors came to this territory from the 13th century onwards, mainly as miners. One of the locations where they settled was the upper Nitra and the surroundings of Nitrianske Pravno. Until the late 1940s, the German population had a majority representation in these municipalities. Due to the political and social changes after the Second World War, when they were displaced, their numbers are radically reduced and the ethnic identity is also weakened. The study focuses on historical and social changes that condition the ethnicity of this minority community. It focuses on the elements by which the Germans in the upper Nitra declare their togetherness and difference from the majority population. We pay particular attention to language as one of the essential components of ethnic identity, its practice and significance in the self-identification of the German minority. The main methodological procedure is a biographical and oral history interview, conducted with respondents from the municipalities of Nitrianske Pravno, Malinová, and Tužina in 2022.
    Niemcy również należą do tradycyjnych mniejszości narodowych na Słowacji. Ich przodkowie przybywali na te tereny od XIII wieku głównie jako górnicy. Jednym z miejsc, w których się osiedlili, była górna Nitra i okolice Nitrianske Pravno. Do końca połowy XX wieku ludność niemiecka miała w tych gminach większość. Ze względu na przemiany polityczne i społeczne po drugiej wojnie światowej, kiedy zostali wysiedleni, ich liczebność radykalnie się zmniejszyła, a tożsamość etniczna uległa osłabieniu. W opracowaniu skupiono się na zmianach historycznych i społecznych, które warunkują pochodzenie etniczne tej społeczności mniejszościowej. Skupia się na elementach, którymi Niemcy nad górną Nitrą deklarują swoją wspólnotę i odmienność od większości populacji. Szczególną uwagę poświęcamy językowi jako jednemu z istotnych składników tożsamości etnicznej, jego praktyce i znaczeniu w samoidentyfikacji mniejszości niemieckiej. Główną procedurą metodologiczną jest wywiad biograficzny i ustny, przeprowadzony z respondentami z gmin Nitrianske Pravno, Malinová i Tužina w 2022 r.
    Źródło:
    Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2022, 22, 2; SEIA.2022.22.02.04, 1-21
    1506-5790
    2353-9860
    Pojawia się w:
    Studia Etnologiczne i Antropologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mniejszość niemiecka w Rumunii. Przeszłość i teraźniejszość
    Autorzy:
    Koźbiał, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/450364.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    Niemcy w Rumunii
    mniejszość niemiecka
    Rumunia
    Transylwania
    osadnictwo niemieckie
    Germans in Romania
    German minority
    Romania
    Transylvania
    German settlement
    Opis:
    The Germans of Romania are not a single group, this is only purely geographical notion. They are independent groups: Transylvanian Saxons, Satu Mare Swabians, Banat Swabians, Landler, Zipser, Bukovina Germans, Bessarabia Germans and Dobruja Germans. The largest and oldest group is Transylvanian Saxons. They entered this area in response to the invitation of Hungarian King Geza II. Swabians settlers in Banat colonized the wilderness let behind by the Turks during the reigns of Charles VI, Maria Theresia and Joseph II. In the 19th century German settlers come to Bessarabia from Russia. After the First World War Transylvania, the Bukovina, the Banat, Satu Mare and Bessarabia fell to Romania. ey were a number more than 760 000 Germans in Romania in 1939, in 2011 only 37 000. The existence of German population in Romania is seriously endangered by emigration to Germany a^er 1989.In contemporary Romania the Germans are represented by the FDGR-party (the Democratic Forum of the Germans in Romania), which translates into only a single seat in the parliament. This minority plays a significant role in regional elections, one of example is the town Sibiu with Germans
    Źródło:
    Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities; 2015, 4; 135 - 151
    2084-848X
    Pojawia się w:
    Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Організація та функціонування німецькомовних навчальних закладів у Галичині (1919—1939)
    Organization and Functioning of German-Language Education Establishments in Galicia (1919—1939)
    Autorzy:
    Ruda, Oksana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27316019.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Polska
    Galicja
    placówki oświatowe
    mniejszość niemiecka
    polityka regionalna
    Polska
    Galicia
    educational institutions
    German minority
    regional policy
    Opis:
    Artykuł poświęcony został rozwojowi szkolnictwa niemieckiego w Galicji w latach 1919—1939. Z prowadzonych rozważań wynika, że działania polskich władz, mające na celu reorganizację niemieckich placówek oświatowych, skomplikowały nauczanie dzieci narodowości niemieckiej w ich języku ojczystym i doprowadziły do rozwoju utrakwistycznych szkół publicznych. Pragnienie przedstawicieli mniejszości niemieckiej w Galicji, by uczyć swoje dzieci w języku ojczystym, zachęciło ich do rozwijania prywatnych szkół podstawowych i średnich. W rezultacie około 60 procent dzieci narodowości niemieckiej w regionie uczęszczało do szkół z ich macierzystym językiem nauczania.
    The article focuses on covering the functioning of German schools in the interwar Galicia, which developed in less favorable conditions than those in other Polish territories. This was due to the fact that the Polish authorities pursued different national, linguistic, and educational policies towards Germans in various areas inhabited by this minority. As a result, the German population of Galicia underwent assimilation, while German-language schools of the land were partially converted to utraquist schools by the government. Attempting to resist such policy, German public, political, and religious activists focused their activities on the development of private German-language educational establishments of various kinds, having achieved about 60 % of German children in the areas receiving primary education in their native language.
    Źródło:
    Wieki Stare i Nowe; 2023, 18, 23; 1-16
    1899-1556
    2353-9739
    Pojawia się w:
    Wieki Stare i Nowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Polskie dziecko w polskiej szkole”. Polityka wojewody Michała Grażyńskiego wobec niemieckich szkół mniejszościowych na polskim Górnym Śląsku w latach 1926–1939
    “A Polish Child in the Polish School”. Voivode Michał Grażyński’s Policy towards German Minority Schools in Polish Upper Silesia in 1926–1939
    Autorzy:
    Hübner, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951166.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Michał Grażyński
    polityka oświatowa
    szkolnictwo
    Górny Śląsk
    mniejszość niemiecka
    educational policy
    education
    Upper Silesia
    German minority
    Opis:
    W artykule została ukazana polityka wojewody Michała Grażyńskiego wobec niemieckich szkół mniejszościowych na polskim Górnym Śląsku w latach 1926–1939. Polityka ta była ukierunkowana na ograniczenie wpływów niemieckiego szkolnictwa w autonomicznym województwie oraz wzmocnienie szeroko pojętej polskiej kultury. Do wybuchu II wojny światowej – mimo sprzeciwu mniejszości niemieckiej – wojewoda Grażyński starał się konsekwentnie realizować autorską politykę oświatową i kulturalną. 
    The article presents the policy pursued by Voivode Michał Grażyński towards German minority schools in Polish Upper Silesia in 1926–1939. His policy was directed on the limitation of influence of German education in the autonomous province and strengthening of broadly understood Polish culture. To the very outbreak of the Second World War Voivode Grażyński – despite resistance of the German minority – tried to pursue his own educational and cultural policy.
    Źródło:
    Dzieje Najnowsze; 2019, 51, 1; 77-98
    0419-8824
    Pojawia się w:
    Dzieje Najnowsze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ewolucja roli mniejszości niemieckiej w Polsce oraz Polonii w Niemczech w stosunkach polsko-niemieckich pod koniec XX i na początku XXI w.
    Evolution of role of German minority in Poland and Polonia in Germany in the Polish-German relations at the end of XX century and beginning of XXI
    Autorzy:
    Trzcielińska-Polus, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/506041.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    German minority
    Polonia in Germany
    Treaty on good neighborhood and friendly cooperation
    national minority status
    cultivating of culture and language
    Opis:
    Both German minority in Poland and Polonia in Germany constitute undoubtedly – along with the history, geographical location and common membership of the Republic of Poland’s and German Federal Republic’s to EU and NATO – one of more important determinants of relations between both states. As to the issue of execution of rights of Germans in Poland and Polonia in German the breakthrough took place as a result of signing Treaty on good neighborhood and friendly cooperation on 17.06.1991. On both sides though there are the charges formulated about the lack of full execution of the Treaty provisions. The subject of controversy is, on the one hand, their status – inequality of terminology used in the Treaty on good neighborhood and friendly cooperation, precisely the lack of term “Polish minority” with regard to Polonia in Germany, which is the result of not recognizing of Poles as the national minority by the Germans. On the other hand there are divergences in the views on the state of execution of the rights of both groups (especially rights of Polonia in Germany), including, among others, inadequate funds, compared to the needs, spent on their activities. Asymmetry in executing of rights of Polonia in Germany on the one hand and ten times less numerous German minority in Poland on the other hand, still exists. Since 2010 these disproportions have been the topic of bilateral talks at the governmental level as well as the talks between those interested ones within the framework of so called Round Table.
    Źródło:
    Krakowskie Studia Międzynarodowe; 2016, 2; 23-41
    1733-2680
    2451-0610
    Pojawia się w:
    Krakowskie Studia Międzynarodowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Wochenblatt.pl” i „Der Nordschleswiger” – pisma mniejszości niemieckiej w poszukiwaniu własnej drogi.
    Autorzy:
    Jas-Koziarkiewicz, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/450283.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    prasa
    mniejszość niemiecka
    Polska
    Dania
    „Wochenblatt.pl”
    „Der Nordschleswiger”
    press
    German minority
    Polska
    Denmark
    „Der Nordschleswiger
    Opis:
    National and ethnic minorities strive to preserve and develop their distinct identities. It is done, among other things, through the actions of organizations representing interests of the minorities and through the activity of the media which address and are created for the minorities. These media, such as the press, function in a constantly changing social, political, cultural and technological reality. The minority itself and what it represents, is also an important factor in the development of the press. qe aim of the paper is to present the factors that determine the situation of the German minority press. The analysis took into account internal factors (those connected with the minority) as well as external factors (not connected with the minority). The problem is discussed through the use of two case studies: the weekly magazine “Wochenblatt.pl” issued in Poland and “Der Nordschleswiger” which comes out in Denmark.
    Źródło:
    Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities; 2015, 4; 91-106
    2084-848X
    Pojawia się w:
    Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nobliści śląscy i śląski burmistrz. Collage jako technika narracji socjologicznej
    Silesian Nobel Prize Winners and the Silesian Town Mayor. Use of Collage as Narrative Technique in Sociology
    Autorzy:
    Kurczewski, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/412972.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    German minority
    Opole Silesia
    antagonism polish-german in the local community
    mniejszość niemiecka
    Śląsk Opolski
    antagonizm polskoniemiecki w społeczności lokalnej
    Opis:
    Autor w prezentowanym artykule próbuje ukazać kontrastujące elementy relacji przedstawione przez różnych autorów, przy różnych okazjach społecznych odnoszących się do skomplikowanych relacji lokalnych polityków i ich następstw w środowisku lokalnym. Prezentowany przypadek opisuje sytuację społeczności lokalnej małego śląskiego miasteczka rządzonego przez 12 lat przez burmistrza wywodzącego się z mniejszości niemieckiej. Decyzja o nadaniu imienia Śląskich Noblistów Polsko-Niemieckiej Szkole Podstawowej przyczyniła się do silnej krystalizacji antagonizmu w środowisku lokalnym. Uważna analiza biografii noblistów ukazała, że jeden z nich wg opinii polskich mieszkańców badanej społeczności był zbrodniarzem wojennym. Projekt nadania szkole imienia Noblistów został powstrzymany ponieważ kandydatura jednego z nich (Fritza Habera) została zakwestionowana. Taka decyzja została podjęta pomimo tego, że popiersie Fritza Habera zostało uhonorowane na wystawie Wielkich Ludzi Wrocławia przez władze lokalne tego miasta.
    The author attempts in the paper to show how contrastive elements of stories told by various actors on various occasions may be linked together in order to show the complicate relationships between the local politics and wider and further issues. The case describes situation of small Silesian town where major coming from significant German minority ruled for 12 years. The decision to name the Polish-German school after the Silesian Nobel Prize winners strongly defended against the resistance on part of Polish politicians had led to the crystallization of Polish-German antagonism at the local level. The careful analysis of the biographies of the Nobelists led to discovery of one who was war criminal. The project of naming the school was stopped though the man in question (Fritz Haber) was only one among the dozen or so Nobelists and despite the fact that in the city of Wroclaw, where there is no active German minority the bust of Fritz Haber was exhibited by the local authorities in the Gallery of Great Wroclaw People.
    Źródło:
    Przegląd Socjologiczny; 2008, 57, 1; 201-223
    0033-2356
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aktywność mniejszości niemieckiej w polskich wyborach samorządowych
    Autorzy:
    Jarosz, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/450430.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    mniejszość niemiecka w Polsce
    władze lokalne
    wybory samorządowe
    German minority in Poland
    Local self-government
    Local elections
    Opis:
    The presented paper is an analysis of the German minority participation in the Polish local government elections. The electoral results have been compiled and discussed together with the activity of the German associations at the local governmental level. The German minority is concentrated in the area of the Opole Silesia and is an important political factor in this region. The Germans regularly gain many seats in the commune, city and county councils, mostly in rural areas in the Western part of the Opole Voievodeship. They are also important faction in the Opole Regional Assembly. Despite the initial controversies and tensions they proved to be a solid host and an open partner for all political forces on the local political scenes. In broader perspective the participation of the German minority in the Polish local government structures is a natural process of the democratic development which is realized in Poland.
    Źródło:
    Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities; 2015, 4; 69 - 89
    2084-848X
    Pojawia się w:
    Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czas zaciera ślady… ewangelicy w Lulkowie
    Time effaces remnants… Evangelicals in Lulkowo
    Autorzy:
    Nalaskowski, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/425420.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdańsku z siedzibą w Sopocie
    Tematy:
    Evangelicals in the 19th and 20th century
    pastor Johanes Hiltmann
    Lulkowo – cemetery
    Pomerania – German minority
    Opis:
    Under the Prussian rule, to the twenties of the 20th century the countenance of Lulkowo commune was shaped by German settlers to whom the entire cultivated land, parceled out by the Royal Colonization Commission, belonged. The abovementioned commune was also inhabited by Poles, but their role was limited only to carry out ancillary tasks for rich landowners, and they did not have any real influence on relations existing in Lulkowo. The Evangelical-united parish in Lulkowo was established in 1895. On the 1st of April 1899 the parish obtained autonomy after being a district of the parish in Grębocin, but Evangelicals were not engaged in church life. The reports of the pastor indicate that fact, and the piety of parishioners left much to be desired. The pastor, holding the office in the parish of Lulkowo, also taught at the Evangelical School in Lulkowo, as well as in the mixed classes in Papowo Toruńskie, Ostaszewo and Świerczynki. In Łysomice and Pigża he taught in classes that were exclusively Catholic. The abovementioned information is not unambiguous as it is not known whether the pastor had taught other subjects apart from the religion lessons. The Evangelical German School existed until 1922, when it was closed due to a small number of children and it was replaced by a newly opened Polish primary school. After the year 1920 the number of the faithful in the Evangelical parish fell down to 400 souls and in 1927 it stopped at the level of 160 people. In 1939, before the outbreak of World War II the population of the Evangelical commune reached the level of 214 people. It is estimated that the cemetery was founded in 1897. Still, it is not possible to refer to any source that would provide reliable confirmation of this date. Since in the surroundings of Lulkowo there were no other ce-meteries than the Catholic churchyards in Świerczynki and Papowo Toruńskie and probably none of the Catholic priests would consent to a burial of an Evangelical or secular person or a suicide, it is possible to assume that the community of Lulkowo had to take care of establishing their own necropolis earlier than in 1897. The cemetery was founded by virtue of an administrative decision. The confirmation of this fact can be found in a post-inspection report of the 1904 in which the pastor responds to a question about the funeral without a priest „[…] the owner of the cemetery is the political commune of Lulkowo and for this reason the priest is not able to explain why he was not present at the burial”. The establishment of the cemetery cannot be either connected with a small number of Evangelical inhabitants of Lulkowo. The cemetery was a place of burial for people from other places belonging to the parish in Lulkowo and at this point it has to be remembered that in 1898 the parish was inhabited by 400 people.
    Źródło:
    Gdański Rocznik Ewangelicki; 2015, 9; 115-132
    1898-1127
    Pojawia się w:
    Gdański Rocznik Ewangelicki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ludność niemiecka w polityce etnicznej „Polski Ludowej”
    German Population in the Ethnic Policy of “People’s Poland”
    Autorzy:
    Szczepański, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2081562.pdf
    Data publikacji:
    2021-10-25
    Wydawca:
    Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
    Tematy:
    polityka etniczna
    mniejszość niemiecka
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    ethnic policy
    German minority
    Polish People's Republic (Polska Rzeczpospolita Ludowa)
    Opis:
    Po zakończeniu II wojny światowej w granicach Polski znajdowało się według różnych źródeł między 3,5 a 4,5 mln obywateli byłej III Rzeszy Niemieckiej. Zgodnie z ustaleniami tzw. Wielkiej Trójki, podjętymi w trakcie konferencji w Jałcie i Poczdamie, powyższa ludność miała zostać wysiedlona w granice powojennych Niemiec. Masowe akcje deportacyjne trwały w latach 1946 –1949 i objęły zdecydowaną większość populacji, ale w dotychczasowym miejscu zamieszkania pozostało wciąż ok. 200 tys. osób. W kolejnych latach istnienia „Polski Ludowej” również i one sukcesywnie opuszczały terytorium państwa, udając się na emigrację na Zachód. Nadrzędnym celem powstania niniejszego artykułu było podjęcie próby charakterystyki polityki etnicznej względem ludności niemieckiej w powojennej Polsce. Na przestrzeni lat stosunek państwa do powyższej grupy podlegał istotnym fluktuacjom, odznaczając się zarówno podejmowaniem wobec niej działań represyjnych, jak i umożliwieniem jej względnie niezakłóconej egzystencji
    After the Second World War, according to various sources, there were between 3.5 and 4.5 million citizens of the former German Third Reich within the borders of Poland. According to the agreements of the so-called Big Three, made during the Yalta and Potsdam conferences, this population was to be resettled within the borders of post-war Germany. The mass deportation actions lasted from 1946 to 1949 and covered the vast majority of the population, but still about 200,000 people remained in their previous places of residence. In the following years of the existence of "People's Poland", they also gradually left the country, emigrating to the West. The primary objective of this paper was to attempt to characterize ethnic policy towards the German population in the post-war Poland. Over the years, the attitude of the state towards this group has fluctuated considerably, being characterized both by repressive measures and by the possibility of enjoying a relatively undisturbed existence.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2021, 3, 40; 9-24
    1896-8333
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Education of the German minority in Legnica in the period between 1951 and 1963 as an element of ethnic policy in “People’s Republic of Poland”
    Szkolnictwo mniejszości niemieckiej w Legnicy w latach 1951–1963 jako element polityki etnicznej „Polski Ludowej”
    Autorzy:
    Szczepański, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1403706.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
    Tematy:
    polityka etniczna
    mniejszość niemiecka
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    szkolnictwo mniejszości narodowych
    Legnica
    ethnic policy
    German minority
    Polish People’s Republic
    national minority
    education
    Opis:
    Polityka etniczna w okresie tzw. „Polski Ludowej”, tj. w latach 1944 –1989 charakteryzowała się brakiem jednolitej koncepcji postępowania wobec mniejszości narodowych. Pomimo, że jej głównym założeniem było urzeczywistnienie wizji państwa jednolitego narodowościowo, to jednak w wybranych momentach akceptowano fragmentaryzację etniczną społeczeństwa. W konsekwencji oświata mniejszości narodowych, będąca immanentną częścią wspomnianej polityki, także podlegała istotnym fluktuacjom, obejmując m.in. działania o charakterze ideologicznym, organizacyjnym i programowym. Nadrzędnym celem powstania niniejszego artykułu było podjęcie próby charakterystyki funkcjonowania szkolnictwa mniejszości niemieckiej w Legnicy, w kontekście obowiązującej wówczas polityki etnicznej państwa, w tym jego polityki oświatowej.
    The ethnic policy in the period of the so-called “People’s Republic of Poland”, i.e. from 1944 to 1989, was characterised by the lack of a uniform policy of conduct towards ethnic minorities. Despite the fact that its main assumption was to implement the vision of a nationally homogeneous country, at particular moments, however, ethnic fragmentation of the society was accepted. As a consequence, education of ethnic minorities, being the imminent part of the aforementioned policy, was also undergoing crucial fluctuations, comprising, among others, actions of ideological, organisational and programmatic character. The primary aim of this paper is to characterise the education of the German minority in Legnica, in the context of the country’s policy of ethnicity in force at that time, including its educational policy.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2020, 2, 35; 21-35
    1896-8333
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mniejszość Niemiecka w prasie regionalnej w sytuacji konfliktu. Framing i agenda medialna w ramach sporu o „Duże Opole”
    Framing of German minority in political conflict. Framing and media agenda analysis of Polish regional newspapers
    Autorzy:
    Choroś, Błażej
    Skrabacz, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/547147.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
    Tematy:
    mniejszość niemiecka
    mniejszości narodowe
    agenda-setting
    ramy interpretacyjne
    media
    konflikt
    Polska
    Opole
    German minority
    national minorities
    conflict
    Polska
    Opis:
    Jednym ze wskaźników kondycji państwa demokratycznego jest jego stosunek do mniejszości narodowych. Istotny jest nie tylko wymiar formalny tych relacji, ale także funkcjonowanie sfery publicznej. Kluczowa będzie zatem zdolność do efektywnego negocjowania i deliberacji nad kwestiami ważnymi dla społeczności i budzącymi duże emocje. Naturalną przestrzeń dla takiej debaty stwarzają media, które ukazują przedmiot sporu i stanowiska stron. Będąc również uczestnikiem debaty, media pozycjonują strony i wpływają na postawy społeczne wobec dyskutowanych kwestii. Celem badań, których wyniki są prezentowane w niniejszym artykule była analiza medialnego pozycjonowania mniejszości niemieckiej (MN) w ramach sporu o powiększenie Opola. Na Opolszczyźnie zamieszkuje większość polskich Niemców - najliczniejszej mniejszości narodowej w Polsce. Powiększenie miasta Opola o część terenów należących do sąsiednich gmin, w których znaczącą część społeczności stanowiła MN, wzbudziło silne protesty mieszkańców tych gmin i obawy samej MN, że zmiany te niekorzystnie wpłyną na jej pozycję. W badaniach uwzględniono artykuły prasowe, które ukazały się w regionalnych dziennikach wydawanych na Opolszczyźnie. Stosowano narzędzia analizy ilościowej i jakościowej, wykorzystując m.in. metodę ram interpretacyjnych (framing).
    One of the indicators of the condition of the democratic state is its attitude towards national minorities. Not only the institutional dimension of these relations is important, but also the functioning of the public sphere. Public sphere provides space to negotiate and deliberate over issues that are important to the community. Media, which are an essential part of public sphere act as a facilitator and influence social attitudes towards discussed issues. Following paper presents results of an original research on framing German minority in regional press in Poland. Context of the research is the political conflict over the the enlargement of Opole City. The majority of Germans - the most numerous national minority in Poland - live in the Opole region. The enlargement of the city of Opole changes administrative structure in the region by incorporating to the city parts of the neighboring communities often governed by German minority. The incorporation process induced strong protests of the residents of these communities and fears of the German minority itself that these changes would adversely affect its position. The study covers press articles that appeared in regional dailies published in the Opole region. Quantitative and qualitative analysis tools were used, includuing framing analysis.
    Źródło:
    Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2017, 5, 3; 161-183
    2545-160X
    2353-3781
    Pojawia się w:
    Pogranicze. Polish Borderlands Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tożsamość Narodowa Pomorskich Liderów Mniejszości Niemieckiej
    National Identity of Pomeranian Leaders of German Minority
    Autorzy:
    Lemańczyk, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2134537.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    mniejszość niemiecka
    integracja
    asymilacja
    tożsamość
    Danzigerzy
    Niemcy
    identyfikacja
    German minority
    integration
    assimilation
    identity
    the Germans
    identification
    the Danzigers
    Opis:
    Autorka przedstawia wnioski pochodzące z badań terenowych przeprowadzonych wśród 50 liderów i aktywnych członków dziesięciu instytucji mniejszości niemieckiej, działających na obszarze województwa pomorskiego po 1989 roku. Głównym celem jest opis i analiza podstawowego dla liderów mniejszości niemieckiej problemu społecznego, jakim jest podtrzymywanie tożsamości narodowej i ciągłości grupy. Autorka uwzględniła kontekst grupy dominującej kulturowo w Polsce, sytuację pogranicza oraz specyfikę społeczeństwa postmigracyjnego. Wykorzystaną techniką badawczą był wywiad pogłębiony (częściowo ustrukturyzowany) przy użyciu scenariusza wywiadu. Autorka zastosowała metodę obserwacji uczestniczącej (lub częściowo uczestniczącej) oraz technikę wywiadu zogniskowanego i analizę treści dostępnych materiałów archiwalnych.
    The author presents conclusions of fi eld studies conducted among leaders and active members of ten German minority institutions operating in Pomeranian area after 1989. The main object of the article is to describe and analyze the fundamental social problem as seen by the German minority leaders,namely the maintenance of social identity and group continuity. The author considers the context of Polish majority, the situation of the borderland, and the peculiarity of the post-migration society. The studies were carried out in the years 2008 to 2009, following exploratory research conducted since 2006. The methods of in-depth interview, (partly unstructured), participant (or semi-participant) observation , focus group interviews and content analysis were used.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2010, 3(198); 99-110
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Specyfika partyjnej rywalizacji politycznej w wyborach do samorządu terytorialnego w roku 2014 na przykładzie województwa opolskiego
    Party competition in the elections for local self-governments in 2014 on example of the Opole Voivodesip
    Autorzy:
    Ganowicz, Ewa
    Opioła, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/616739.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    political competition
    self-government elections
    party electoral committees
    German minority
    rywalizacja polityczna
    wybory samorządowe
    partyjne komitety wyborcze
    mniejszość niemiecka
    Opis:
    The aim of the article is to analyse how political competition at the local level in the Opole Voivodeship is organized; whether local actors effectively compete with political parties and whether the final result fits into the specifics of election at the subnational level. For this purpose, a statistical analysis of the results of the local government elections in 2014 was made. We take into account party election committees and the German Minority Electoral Committee, which we treat as a proto-party. Both the number of candidates and the number of elected councilors and mayors, were analyzed. The most important findings are as follows: local government at the voivodship level is currently strongly partydependent in the Opole region. At the district level, the largest number of candidates are registered by political parties. In total, 246 district councilors (including Opole), 127 seats received candidates from the party committees. In the elections to the communes over 20 thousand of the inhabitants, the percentage of seats of party-dependent councilors was 34.2 percent and in the village communes (less than 20 thousand of the inhabitants) – 13.6 percent.
    Celem artykułu jest ustalenie, jak przebiega rywalizacja polityczna na poziomie samorządowym w woj. opolskim, tzn. czy lokalne podmioty skutecznie współzawodniczą z partiami politycznymi i czy ostateczny rezultat wpisuje się w specyfikę elekcji na poziomie subnarodowym (tzn., czy upartyjnienie wzrasta wraz ze szczeblem samorządu), czy też odznacza się jakimiś cechami charakterystycznymi. W tym celu przeprowadzona została analiza statystyczna wyników wyborów samorządowych 2014 roku, uwzględniająca partyjne komitety wyborcze oraz komitet wyborczy Mniejszości Niemieckiej, który traktujemy jak protopartię. Analizie podlegała zarówno liczba kandydatów, jak i liczba wybranych radnych oraz wójtów, burmistrzów, prezydentów z poszczególnych ugrupowań. Najważniejsze wnioski są następujące: władza samorządowa na szczeblu wojewódzkim jest obecnie na Opolszczyźnie silnie upartyjniona. Na poziomie powiatów, najwięcej kandydatów w wyborach wystawiają partie polityczne. Ogółem, na 246 radnych powiatowych (w tym radnych Opola – miasta na prawach powiatu), 127 mandatów zdobyli kandydaci startujący z list partii. W wyborach do rad gmin powyżej 20 tys. mieszkańców, odsetek mandatów radnych, uzyskanych przez partyjne komitety wyborcze wyniósł 34,2 proc. a w gminach poniżej 20 tys. – 13,6 proc. Wyniki te potwierdzają tezę o malejącym upartyjnieniu wyborów wraz ze szczeblem samorządu.
    Źródło:
    Przegląd Politologiczny; 2017, 2; 137-156
    1426-8876
    Pojawia się w:
    Przegląd Politologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kwestia niemiecka na łamach tygodnika „Rzeczywistość”
    The issue of Germany in the „Rzeczywistość” weekly
    Autorzy:
    Barabasz, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/616763.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    revanchism
    German minority
    Bundeswehr
    expellees
    people’s authorities
    European integration
    rewizjonizm
    mniejszość niemiecka
    Bundeswehra
    wypędzeni
    władza ludowa
    integracja europejska
    Opis:
    The principal objective of the paper is to present the outlook of joumalists writing for the socio-political weekly „Rzeczywistość” (such as Hubert Kozłowski, Wacław Piątkowski, Jerzy Pardus, Jan Norski, and Jan Rusinowicz) on the so-called ‘German issue’, which stirred up considerable controversy at the time of the Polish People’s Republic (PRL). In the period 1981-1989, the joumalists of „Rzeczywistość were waming against the German threat, which was in their opinion apparent in many forms. Their articles were supposed to produce the desired response in society, which should conseąuently support the Communist party in their struggle to defend the post-war status quo, deny the claim that there was a German minority in the PRL, and the perceive the strengthening army of the FRG, as well as the activities of German revanchists, as a threat.
    Zasadniczym celem artykułu jest przedstawienie poglądów publicystów tygodnika społeczno-politycznego „Rzeczywistość” (m.in., Huberta Kozłowskiego, Wacława Piątkowskiego, Jerzego Pardusa, Jana Norskiego, Jana Rusinowicza) na temat wzbudzający wiele kontrowersji w czasach PRL-u tzw. „kwestia niemiecka”. W latach 1981-1989 publicyści tygodnika społeczno-politycznego „Rzeczywistość” przestrzegali przed zagrożeniem niemieckim objawiającym się ich zdaniem w różnych odsłonach. Ich artykuły miały na celu wywołanie określonego rezonansu wśród społeczeństwa, które miało solidaryzować się z partią w obronie powojennego status quo, negowaniu tezy o istnieniu na terytorium PRL mniejszości niemieckiej oraz upatrywaniu zagrożenia w rosnącej w siłę armii RFN, czy też działaniach ziomkowskich odwetowców.
    Źródło:
    Przegląd Politologiczny; 2013, 4; 133-154
    1426-8876
    Pojawia się w:
    Przegląd Politologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprachbiographie einer Familie deutscher Herkunft aus Nýznerov/Niesnersberg in Tschechien
    Autorzy:
    Hudabiunigg, Ingrid
    Marchl, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2083989.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    language biography
    language policy
    German minority
    narrative interview
    Czech Republic
    biografia języka
    polityka językowa
    mniejszość niemiecka
    wywiad narracyjny
    Republika Czeska
    Opis:
    The article examines the language biographies of two generations of a family of German origin in the Czech Republic from the end of World War II to the present day. The content analysis of the biographies is based on the application of the narrative interview method developed in qualitative sociology. The analysis of the data obtained by this method follows the stages in the language use of the two informants in coping with the challenge of the language policies of the state.
    Artykuł analizuje biografie językowe dwóch pokoleń rodziny niemieckiego pochodzenia w Czechach od końca II wojny światowej do dnia dzisiejszego. Analiza treści biografii oparta jest na zastosowaniu metody wywiadu narracyjnego opracowanej w socjologii jakościowej. Analiza danych uzyskanych tą metodą przebiega zgodnie z etapami używania języka przez dwóch informatorów w radzeniu sobie z wyzwaniem polityki językowej państwa.
    Źródło:
    Kwartalnik Neofilologiczny; 2020, 3; 447-463
    0023-5911
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Neofilologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nauczanie języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej we współczesnej Polsce
    Autorzy:
    Pogorzała, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/450218.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    mniejszość niemiecka w Polsce nauczanie języków mniejszości w Polsce
    podtrzymywanie tożsamości etnicznej
    German minority in Poland
    teaching of minority languages in Poland
    sustain ethnic identity
    Opis:
    Teaching German as a language of national minority started in Poland in the early 1990s. Over the last twenty years, an increasing number of schools have introduced German as a subject in their curriculum. Here are bilingual classes too, but German is not used as an instructive language on a large scale. He main aim of the article is to analyse the policy of the Polish authorities towards German minority and the situation of German as a language of national minority in the system of education in Poland.
    Źródło:
    Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities; 2015, 4; 203 - 216
    2084-848X
    Pojawia się w:
    Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wkład współczesnej mniejszości niemieckiej w pielęgnowanie i rozwój górnośląskiego dziedzictwa kulturowego – wybrane zagadnienia
    The contribution of the contemporary German minority in care and development of the Upper Silesian cultural heritage – selected issues
    Autorzy:
    Popieliński, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/497073.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
    Tematy:
    Górnośląskie dziedzictwo kulturowe
    niemieckie dziedzictwo kulturowe
    mniejszość niemiecka w Polsce
    Górny Śląsk
    Ślązacy
    śląskość
    gwara śląska
    szkolnictwo dla mniejszości niemieckiej
    polsko‑niemieckie dwujęzyczne nazwy miejscowości
    Upper Silesian cultural heritage
    German cultural heritage
    German minority in Poland
    Upper Silesia
    Silesians
    Silesianess
    Silesian language
    education for the German minority
    (polish‑german) bilingual names of built‑up areas
    Opis:
    W artykule autor przedstawia wkład współczesnej mniejszości niemieckiej w pielęgnowanie i rozwój górnośląskiego dziedzictwa kulturowego na wybranych przykładach. Wpierw przedstawia on czytelnikowi specyfikę Górnego Śląska oraz ich rodzimych mieszkańców, a następnie wyjaśnia, w jaki sposób mniejszość niemiecka przyczynia się do pielęgnowania i rozwoju górnośląskiego dziedzictwa kulturowego. Autor skupia się przede wszystkim na kwestiach niematerialnego dziedzictwa kulturowego mniejszości niemieckiej z Górnego Śląska. Szczególnie na kwestiach szeroko pojętej działalności (społeczno‑kulturalnej i politycznej), tożsamości czy języka (komunikacja interpersonalna, edukacja). Wymienione zagadnienia należą do jednych z najważniejszych elementów omawianego dziedzictwa kulturowego.
    In the article, the author presents contribution of the German minority in care and development of the Upper Silesian cultural heritage on the selected examples. First he shows reader the specific of Upper Silesia and its indigenous peoples, and then he explains, how the German minority contributes to care and development of the Upper Silesian cultural heritage. First of all the author concentrates on the intangible cultural heritage issues of the German minority from Upper Silesia. Particularly on the issues in the broadly understood activity (social, cultural and political), identity or language (verbal communication, education). These issues are one of the most important elements of this Upper Silesia cultural heritage.
    Źródło:
    Język. Religia. Tożsamość; 2019, 1(19); 137-152
    2083-8964
    2544-1701
    Pojawia się w:
    Język. Religia. Tożsamość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność polityczna Niemców karpackich w okresie dwudziestolecia międzywojennego
    Autorzy:
    Żarna, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/450432.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    nazistowskie Niemcy
    Niemcy karpaccy
    Partia Niemców Karpackich
    Partia Niemców Spiskich
    mniejszość niemiecka
    Nazi Germany
    Carpathian Germans
    Carpathian Germans Party
    Zipser German Party
    German minority
    Opis:
    During the interwar period, Czechoslovakia was the multiethnic state. The most numerous minority in Czechoslovakia were Germans. They presented over 20% of all First Republic population. The majority of this ethnic group inhabited in western part of Germany – they were called “Sudeten Germans”. Carpathian Germans inhabit the fields of Slovakia and Carpathian Ruthenia. They were less numerous, diffuse and less organized. In analyzed period in Slovakia rivaled two biggest German political parties: the Zipser German Party and the Carpathian Germans Party. About influences among local Germans tried also Hungarians. Finally has won the Carpathian Germans Party, around which has come the consolidation of Slovak German. It was subordinated Sudeten Germans Party and realized the interests of the Nazi Germany.
    Źródło:
    Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities; 2015, 4; 169 - 183
    2084-848X
    Pojawia się w:
    Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Influence of the Rules of Succession on the Structure of Hungarian and German Families of Southern Transdanubia in the Early 20th Century
    Autorzy:
    Dóra, Frey,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/903063.pdf
    Data publikacji:
    2019-09-19
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    family structure
    law of inheritance
    single-child policy
    primogeniture
    German minority
    model rodziny
    prawo spadkowe
    model rodziny 2+1
    primogenitura
    mniejszość niemiecka
    Opis:
    The topic of the article is the influence of the rules and customs of succession on the family structures and life strategies in Southern Transdanubia. At the beginning of the 20th century, scientists and the local administration observed significant differences between the demographical structures of the Hungarian and German inhabitants in both Tolna and Baranya counties. While a significant part of the Hungarian rural population followed the “single-child-policy” (“egyke” in Hungarian), German families in the same area did not have this concept. It was observed, that the villages with families following the singlechild-policy kept losing population and were endangered by a demographical collapse. Seeking the reasons behind the single-child-policy, the rules of succession were identified as the main difference between the Hungarian and German population. The German population practiced the so-called primogeniture (Anerbenrecht), probably brought along from the early 18th century Southern Germany, meaning that one single successor inherits the entire land asset of the family. In contrast, the custom of the Hungarian population was a proportional succession. As all heirs inherited part of the land asset, it fragmented from generation to generation. To avoid this, the rural population developed the singlechild-policy, which, on the one hand, was very effective in preventing the fragmentation of family assets and became an unwritten law in several villages, but on the other hand it caused radical demographical changes. Different measures to prevent the single-child policy didn’t have a markable effect.
    Źródło:
    Studia Iuridica; 2019, 80; 99-117
    0137-4346
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Macierz wobec zagranicznych rodaków — przykład Niemiec w okresie międzywojennym
    External national homelands to foreign compatriots - the case Germans in the interwar period
    Autorzy:
    Hut, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/473281.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    zagraniczni rodacy
    zagraniczna ojczyzna
    mniejszość narodowa
    mniejszość niemiecka w Polsce
    międzywojenne Niemcy
    foreign nationals
    foreign homeland
    ethnic minority
    the German minority in Poland
    Germany in the interwar period
    Opis:
    Niniejszy artykuł opisuje przesłanki i formy wsparcia udzielanego zagranicznym Niemcom w okresie międzywojennym. Następnie przedstawiono relacje państw środkowoeuropejskich i ich zagranicznych rodaków. Współcześnie aktywną politykę umacniania związków z zagranicznymi rodakami prowadzą Węgry i Federacja Rosyjska. W dalszej części zaproponowano typologię modeli związków z zagranicznymi rodakami (model aktywnego wsparcia, model neutralny, model koncentracyjno-państwowy).
    This article describes the conditions and forms of support to foreign Germans in the interwar period. Then it presents relations of Central European states and their foreign compatriots. Currently, an active policy to strengthen relations with foreign compatriots takes place in Hungary and the Russian Federation. Later the author proposes a typology of model relationships with foreign compatriots (proactive support model, neutral model, converging-state model).
    Źródło:
    Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje; 2013, 21(2); 13-33
    1640-1808
    Pojawia się w:
    Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawozdania sytuacyjne Urzędu Wojewódzkiego Śląskiego za lata 1933-1939 jako źródło do aktywności związków mniejszości niemieckiej w województwie śląskim
    Situation reports of the Silesia Provincial Governor’s Office in the years 1933-1939 as the source for the activity of the associations of the German minority in the Silesia province
    Autorzy:
    Bober, Sabina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1022038.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Michał Grażyński
    Górny Śląsk
    mniejszość niemiecka
    II Rzeczpospolita
    Urząd Wojewódzki Śląska
    Upper Silesia
    the German minority
    situation reports
    Silesia Provincial Governor’s Office
    Opis:
    The coverage of the situation reports of the Silesian authorities for the period 1933-1939 highlighted the behaviour of German society involved in creating unions and associations of various shades and political options. This material depicts the picture with the evolution in the attitude of the Germans in Silesia going in two directions. One is marked with irredentism and deriving not only inspiration, but also directives and financial resources from the Weimar Republic and later the Reich. The other direction was more or less oriented towards the autonomous policy (in relation to the political objectives of the German policy) of the part of the minority, which required loyal inclusion in the Polish reality. The most often mentioned advocate of the latter direction was Dr Eduard Pant. The possibilities of following the same road were also in other groupings, especially Catholic ones. The situation changed as the Nazi regime began the road to war. In this case, the opposition to Hitler in German society actually was gradually dying; a majority of the Germans outside the Reich decided to follow Hitler as their patriotic duty, which did not have to mean they identified with the Nazi world-view.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2016, 106; 19-38
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Auf dem Weg zum deutsch-polnischen Nachbarschaftsvertrag – Der BdV und die politische Annäherung zwischen Deutschland und Polen 1990/91
    Na drodze do polsko-niemieckiego traktatu sąsiedzkiego – BdV i zbliżenie polityczne między Polską a Niemcami 1990/91
    Towards the Polish-German Treaty of Good Neighbourship and Friendly Cooperation – BdV (Federation of Expellees) and the Rapprochement between Germany and Poland in 1990-1991
    Autorzy:
    Stickler, Matthias
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2185052.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny
    Tematy:
    Federation of Expellees (BdV)
    Landsmannschaften
    Helmut Kohl
    Herbert Czaja
    Hartmut Koschyk
    Line of Odra and Nysa
    German minority in Poland
    German–Polish Border Treaty
    Polish–German Treaty of Good Neighbourship and Friendly Cooperation
    Opis:
    One of the biggest imponderables in the process of Polish-German rapprochement at the turn of the 1980s and 1990s was the reaction of the Federation of Expellees (BdV) and its partner organizations. Despite the attempts undertaken by BdV to contest the final recognition of the Oder-Neisse border by the German state, the organization failed to gain allies. It had to accept the political reality and the decisions of the state, and find new areas of activity for itself, for which the Polish–German Treaty of Good Neighbourship and Friendly Cooperation laid solid foundations.
    Źródło:
    Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2021, 76, 2; 21-45
    0037-7511
    2658-2082
    Pojawia się w:
    Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kultura pamięci mniejszości niemieckiej na Górnym Śląsku – między trudną przeszłością a wyzwaniami współczesności
    The cultural memory of the German minority in Silesia. Between the difficult past and challanges of the present
    Autorzy:
    Mazurkiewicz, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/547161.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
    Tematy:
    kultura pamięci
    pamięć zbiorowa
    Górny Śląsk
    stosunki polsko-niemieckie
    mniejszość niemiecka na Górnym Śląsku
    cultural memory
    collective memory
    Upper Silesia
    Polish-German relations
    German minority on Upper Silesia
    Opis:
    The German minority in Poland, after the turn of 1989 had undergone a process of revival after a period of more than 40 years of tabooing its presence. The community faced a dilemma of choosing the direction of (re)building its own identity. Another problem that arose at the same time was the issue of anchoring its collective memory. In this context, the culture of the German minority in Silesia seems to be a highly interesting and still under-researched research area. The German minority as a community, have, since 1989, the opportunity to form its own, regional, Polish-German memory. The construction of this multicoloured memory, which co-shapes the contemporary Polish and German discourse, unintentionally encounters problems and contradictions.
    Artykuł jest próbą naświetlenia zagadnienia rozwoju kultury pamięci mniejszości niemieckiej na Górnym Śląsku po 1989 r., zamieszkującej obszar polsko-czeskoniemieckiego pogranicza kulturowego. Tekst wskazuje, że rozwój kultury pamięci polskich Niemców, realizował się równolegle do procesu tworzenia się struktur mniejszości. Kulturę pamięci mniejszości niemieckiej, a generalnie pamięć tej zbiorowości, budowano w opozycji do przyjętego w Polsce nurtu postrzegania przeszłości, w szczególności w obszarze polsko-niemieckich relacji w ubiegłym wieku. W tym kontekście kultura pamięci mniejszości niemieckiej wchodziła w kolizję z obrazem przeszłości kultywowanym przez ogół społeczeństwa polskiego, ale nie była też spójna z obrazem przeszłości, w tym z postrzeganiem zagadnienia niemieckiej odpowiedzialności za II wojnę światową, przyjętym w Niemczech. Tekst wskazuje ponadto na możliwe przyczyny tego stanu rzeczy, które odsyłają do faktu długotrwałego oderwania społeczności mniejszości niemieckiej na Śląsku od ogólnospołecznych debat w niemieckim społeczeństwie, które na przestrzeni kilkudziesięciu lat zmodyfikowały niemiecką optykę o własnej przeszłości.
    Źródło:
    Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2018, 6, 3; 210-227
    2545-160X
    2353-3781
    Pojawia się w:
    Pogranicze. Polish Borderlands Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ungarndeutsche Volksspielzeuge. In Einheit mit Natur und Gesellschaft
    Toys of the German Minority in Hungary. In Unity with Nature and Society
    Autorzy:
    Klein, Agnes
    Lázár, Katalin
    Márkus, Éva
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/478680.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    Volksspiele
    traditionelle Spiele
    Volksspielzeuge
    Deutsche in Ungarn
    Grundschulunterricht
    Spielsammlung
    popular games
    toys
    German minority in Hungary
    primary school education
    collection of children’s games
    Opis:
    Volksspiele sind auf keinen Fall mit Zeitverschwendung gleichzusetzen, denn vor der Einführung der Grundschulpflicht war das Spiel die Schule für Kinder. Alles, was für ein Kind nötig war an Kenntnissen, Wissen und Fähigkeiten erlernte es während des Spiels. Diese Spiele förderten die Entwicklung des Kindes, wodurch es klüger und weiser werden konnte. In dieser Studie wird eine Gruppe von Volksspielen vorgestellt, zu denen die Kinder in ihrer Spieltätigkeit ihr Spielzeug selbst herstellten. Die Kinder arbeiteten mit natürlichen Materialien und lernten die verschiedenen Kulturtechniken kennen. So können wir behaupten, dass diese Spieltätigkeit die Einheit von Natur und Gesellschaft verwirklichte . Das Ziel dieses Aufsatzes ist diese Einheit am Beispiel der Ungarndeutschen darzustellen.
    Popular games are not a waste of time, as many may think. Before the introduction of primary school education, the game was the school of children. They learnt everything they needed while playing. Games and toys helped children become cleverer and wiser. In the article, we present a group of games with an object - the games in which an object is produced. Children worked with natural materials and learnt culture techniques better. It can be claimed that this type of play reflected the unity of nature and society. The study deals with the presentation of such unity by the German minority in Hungary.
    Źródło:
    Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce; 2018, 13, 3(49); 95-110
    1896-2327
    Pojawia się w:
    Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybory samorządowe na Śląsku Opolskim w 2010 r. i w 2014 r. – analiza porównawcza wybranych wątków
    Local elections in the Opole Voivodeship in 2010 and 2014. The comparative analysis
    Autorzy:
    Tkacz, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/547137.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
    Tematy:
    wybory samorządowe
    województwo opolskie
    prawo wyborcze
    komitet wyborczy
    rezultaty wyborów
    mniejszość niemiecka
    Local elections
    Opole Voivodeship
    electoral law
    election committee
    election results
    German minority
    Opis:
    Analiza wyborów do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw oraz wójtów, burmistrzów i prezydentów miast wskazuje na ich odmienny charakter od elekcji prezydenckich i parlamentarnych oraz euroelekcji. Zasadniczą ich rolą jest integracja społeczności. W województwie opolskim w latach 2010-2014 zanotowano znaczny spadek liczby wyborców. Główną zmianą prawną było podniesienie w 2014 r. progu rozgraniczającego system wyborów większościowych od systemu wyborów proporcjonalnych. W regionie nie zmieniło to liczby komitetów wyborczych o charakterze regionalnym i lokalnym, uczestniczących w elekcji, zmalała łączna liczba kandydatów na radnych wszystkich szczebli, wzrosła natomiast frekwencja wyborcza. Wprowadzenie jednomandatowych okręgów wyborczych we wszystkich gminach województwa dało wyraźnie większą szansę na końcowy sukces kandydatom niezależnym. Szyld partyjny kandydatom do rad gminnych nie pomagał. Zmiany były widoczne szczególnie w tych gminach, w których wcześniej obowiązywał system proporcjonalny oraz istniały wielomandatowe okręgi wyborcze. Tam po raz pierwszy kandydaci niezależni mieli równe szanse na sukces z kandydatami zgłoszonymi przez partie polityczne.
    The analysis of the elections treated as a tool for selecting representatives in commune councils, district councils and province assemblies as well as selecting provincial governors, and mayors of the cities, demonstrates that the aforementioned kinds of elections are significantly different from presidential, parliamentary and European elections. It can be stated that the main aim of the local government elections is to unite the society. In addition, the years 2010 to 2014 were marked by a major decline in the number of voters in Opole Voivodeship. It is worth mentioning that, in 2014, there was an increase in the threshold which appeared to be a differentiating factor between the majority election system and proportional representation system. This has not led to changes in the number of local election committees, but it has resulted in a decline in the number of candidates in elections as well as an increase in the voter turnout. Furthermore, the implementation of the single mandate constituencies in municipalities in Opole Voivodeship has gave an opportunity to independent candidates to be successful.Interestingly, political affiliations have not effected the commune council elections. What is more, significant changes were mainly visible in municipalities in which proportional representation system and multiple mandate constituencies used to be applicable during previous elections. It can be claimed that the independent candidates have obtained equal opportunities in competition with the candidates belonging to parties.
    Źródło:
    Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2015, 3, 2; 135-147
    2545-160X
    2353-3781
    Pojawia się w:
    Pogranicze. Polish Borderlands Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Activities of the Social-Cultural Society of Germans in Opole Silesia in the aspect of ethnic policy of the Polish state
    Działalność Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim w aspekcie polityki etnicznej państwa polskiego
    Autorzy:
    Szczepański, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2083373.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Ethnic policy
    the German minority
    the Social-Cultural Society of Germans in Opole Silesia
    polityka etniczna
    mniejszość niemiecka
    Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Niemców na Śląsku Opolskim
    Opis:
    Some of the most important principles of state ethnic policy are to ensure national and ethnic minorities possibility of continuing their national distinction and to enable them participation in public life, including political. The German minority residing in Poland, the most numerous among national minorities, participates actively in realization of the above-mentioned principles. The German minority is most numerous in Upper Silesia area where since 1990 the biggest minority organization in Poland, the Social-Cultural Society of Germans in Opole Silesia (TSKN), has been operating. The basic aim of this article was to make an attempt to describe TSKN activities in the aspect of Polish state ethnic policy assumptions. Research tools and methods used were: historical, comparative, statistical, source study and literature review. Essential research was also study of Internet sources, first and foremost Ministry of Internal Affairs and Administration websites as well as TSKN websites. Research hypothesis had been formulated, according to which the Third Republic of Poland ethnic policy not only enable keeping national identity for the German minority living in the region of Opole Silesia, but also creates for the minority appropriate conditions to participate in public life of the region. As a result of research process above-mentioned hypothesis was verified positively.
    Jednymi z najważniejszych pryncypiów polityki etnicznej państwa jest zapewnienie mniejszościom narodowym i etnicznym możliwości zachowania własnej odrębności narodowej, a także umożliwienie im partycypacji w życiu publicznym, w tym – politycznym. Zamieszkująca Polskę mniejszość niemiecka, będąca najliczniejszą spośród mniejszości narodowych, czynnie uczestniczy w realizacji powyższych wytycznych. Występuje najliczniej na obszarze Górnego Śląska, gdzie od 1990 r. funkcjonuje największa instytucja mniejszościowa w kraju – Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Niemców na Śląsku Opolskim (dalej TSKN). Podstawowym celem powstania niniejszego tekstu było podjęcie próby charakterystyki działalności TSKN w aspekcie założeń polityki etnicznej państwa polskiego. Wykorzystano następujące narzędzia i metody badawcze: historyczną, komparatystyczną, analizy źródeł i krytyki piśmiennictwa. Istotne miejsce wśród badań zajęła również analiza zasobów Internetu, przede wszystkim stron Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz witryn TSKN. Postawiono hipotezę badawczą, zgodnie z którą polityka etniczna III Rzeczpospolitej nie tylko umożliwia zachowanie tożsamości narodowej mniejszości niemieckiej zamieszkałej na Śląsku Opolskim, ale również stwarza jej odpowiednie warunki do uczestniczenia w życiu publicznym regionu. W wyniku przeprowadzonego procesu badawczego powyższa hipoteza została zweryfikowana pozytywnie.
    Źródło:
    Przegląd Politologiczny; 2021, 3; 69-80
    1426-8876
    Pojawia się w:
    Przegląd Politologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wojenny życiorys Zbigniewa Brauna ps. „Grot”
    The war biography of Zbigniew Braun alias “Grot”
    Autorzy:
    Gorzelańczyk, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20433538.pdf
    Data publikacji:
    2023-11-20
    Wydawca:
    Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
    Tematy:
    II wojna światowa
    Armia Krajowa
    komunizm
    mniejszość niemiecka w Polsce
    Powstanie Warszawskie
    Radzyń Podlaski
    repatriacja
    zbrodnie niemieckie
    World War II
    Home Army
    communism
    German minority in Poland
    Warsaw Uprising
    repatriation
    German crimes
    Opis:
    W listopadzie 1947 r., po powrocie do komunistycznej Polski, ppor. Zbigniew Braun, żołnierz Armii Krajowej, powstaniec warszawski i więzień niemieckich stalagów, został wezwany do Rejonowej Komendy Uzupełnień „ludowego” Wojska Polskiego w Białej Podlaskiej, gdzie złożył własnoręczny życiorys obejmujący lata II wojny światowej. Artykuł jest szczegółową, krytyczną analizą tego dokumentu.
    In November 1947, after returning to communist Poland, 2nd Lt. Zbigniew Braun, a soldier of the Home Army, a Warsaw insurgent and a prisoner of German stalags, was summoned to the District Reinforcement Command of the “People’s” Polish Army in Biała Podlaska, where he submitted his own biography covering the years of World War II. The article is a detailed, critical analysis of this document.
    Źródło:
    Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2023, 21; 143-187
    1643-4374
    Pojawia się w:
    Radzyński Rocznik Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Wychowanie państwowe” w prywatnych niemieckich szkołach powszechnych południowo-zachodniej Wielkopolski w latach trzydziestych XX wieku
    ‘State education’ in German private primary schools in south-western Greater Poland in the 1930s
    Autorzy:
    Gendera, Adrian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2076866.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
    Tematy:
    wychowanie państwowe
    niemiecka mniejszość narodowa
    Wielkopolska
    Kościół ewangelicko-unijny
    state education
    German national minority
    Greater Poland
    United Evangelical Church
    Opis:
    The article deals with the implementation of Józef Piłsudski’s Sanation model of ‘state education’ in private primary schools with German as a medium of instruction, which in the Second Polish Republic in the 1930s functioned in south-western Greater Poland. It was a border area, critical for national security, culturally and historically bound by Polish–German relations. The schools belonged to individual lay people, United Evangelical Church communities or associations of the German national minority. The students, with few exceptions, belonged to the Lutheran Church. Audit reports filed by Polish school inspectorates prove that teaching, ie performance of teachers’ duties, was mainly influenced by current politics and Polish–German relations. Increased political tension in the second half of the 1930s resulted in a decline, though not universal, of ‘state education’, neglect of teaching the Polish language, history and geography, absence of Poland’s White Eagle emblem, separatist tendencies among the minority and a rise in ethnic hostility. Poor training of German teachers for teaching the Polish language was also revealed. Evangelical schools displayed worse results than others, which confirms the point advanced in historiography about the United Evangelical Church’s aversion to Poland.
    Źródło:
    Rozprawy z Dziejów Oświaty; 2019, 56; 27-42
    0080-4754
    Pojawia się w:
    Rozprawy z Dziejów Oświaty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The press of Galicias German-speaking community published in Stanisławów and Lwów in the early 20th century
    Prasa Niemców galicyjskich wydawana w Stanisławowie i we Lwowie w I połowie XX wieku
    Autorzy:
    Röskau-Rydel, Isabel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2058202.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    German minority in Poland in the early 20th century
    German-language press in Galicia and Lesser Poland (1904‒1939)
    Lwów (Lemberg)
    Stanisławów (Stanislau)
    mniejszość niemiecka w Polsce
    niemieckojęzyczna prasa (1904‒1939)
    Lwów
    Stanisławów
    Nauki Humanistyczne i Społeczne
    Opis:
    This article presents an overview of German-language periodicals published in Stanisławów and Lwów in the first half of the 20th century. They reflect the cultural, social and religious diversity of the local German com- munity, for the most part descendants of migrants who came to Galicia after it was incorporated into the Aus- trian Empire at the end of the 18th century. The history of those publications and of the local German-speaking community came to end after the German attack on Poland in 1939 and the incorporation of eastern Galicia into the Soviet Union.
    Artykuł zawiera przegląd periodyków wydawanych dla Niemców galicyjskich w Stanisławowie i Lwowie w pierwszej połowie XX w. Omawiane tytuły odzwierciedlają zróżnicowanie kulturalne, socjalne i wyznaniowe Niemców będących potomkami kolonistów osiedlonych pod koniec XVIII w. w zaborze austriackim, czyli w Galicji. Kres wydawania tej prasy, jak i istnienia tej małej społeczności w Polsce południowej przyniósł atak Niemiec na Polskę w 1939 r. i wcielenie Galicji Wschodniej do Związku Radzieckiego.
    Źródło:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2021, 24, 3; 5-20
    1509-1074
    Pojawia się w:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Łódź – literackie reprezentacje miasta w twórczości niemieckojęzycznych pisarzy na początku XX wieku
    Lodz – literary representations of the city in the works of German-speaking writers at the beginning of the 20th century
    Autorzy:
    Kucner, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/51535882.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Lodz
    literature
    urban space
    city
    industry
    multiculturalism
    German minority
    city imagery
    German-language literature
    column
    novel
    poetry
    short story
    dramatic works
    Łódź
    literatura
    przestrzeń miejska
    miasto
    przemysł
    wielokulturowość
    mniejszość niemiecka
    obrazy miasta
    niemieckojęzyczna twórczość
    felieton
    powieść
    liryka
    opowiadanie
    twórczość dramatyczna
    Opis:
    Celem artykułu jest pokazanie w jaki sposób niemieckojęzyczni pisarze z Łodzi na początku XIX wieku w swoich utworach kreowali obraz miasta, w szczególności jego przestrzeń miejską. Autorka wychodzi z założenia, że literackie reprezentacje miasta są silnie uwarunkowane rozwojem przemysłowym miasta i odzwierciedlają złożoność społeczno-kulturową tego regionu, będącego na przełomie wieków XIX i XX tyglem kultur, religii i języków. W artykule wykazano krytyczne podejście wobec prezentowanych utworów, posłużono się analizą tekstu, metodą historyczno-literacką oraz badaniami archiwalnymi, aby uzyskać głębsze zrozumienie kontekstu społeczno-historycznego. Badania wykazały, że dynamiczne zmiany przemysłowe oraz wielokulturowość miasta miały spory wpływ na twórczość literacką. Mimo że niemieckojęzyczne środowisko literackie było mniej rozwinięte niż polskie czy żydowskie, znacząco przyczynia się do kreowania obrazu Łodzi jako przestrzeni przemysłowej. Obraz miasta przedstawiony w literaturze niemieckojęzycznych łodzian jest zróżnicowany. W sporej części odwołuje się do tych motywów, które znamy z literatury polskiej, rosyjskiej i żydowskiej tego okresu: a więc Łodzi jako ziemi obiecanej, złego miasta, miasta bez zasad moralnych, miasta-molocha. Niemieckojęzyczni pisarze, podobnie jak twórcy jidyszowi, czy polskojęzyczni często odwoływali się do podobnych elementów przestrzeni miejskiej, motywów, co odzwierciedlało ich doświadczenia życiowe i obserwacje. Niemieckojęzyczni autorzy przedstawiali Łódź jako miasto kontrastów i konfliktów, które choć naznaczone rozwojem przemysłowym, było miejscem złożonych wyzwań społecznych. Ich utwory, choć nie zawsze cechujące się wysokim poziomem artystycznym, są cennym świadectwem epoki i pokazują, jak literatura odzwierciedla i interpretuje realia życia miejskiego w kontekście historycznym i kulturowym.
    The aim of this article is to demonstrate how German-speaking writers from Lodz in the early 20th century depicted the city in their works, particularly its urban space. The author assumes that literary representations of the city are strongly conditioned by its industrial development and reflect the socio-cultural complexity of the region, which at the turn of the 19th and 20th centuries was a melting pot of cultures, religions, and languages. The article employs critical literary analysis, textual analysis, historical-literary methods, and archival research to gain a deeper understanding of the socio-historical context. The research shows that the dynamic industrial changes and multiculturalism of the city significantly influenced literary creation. Although the German-speaking literary environment was less developed than the Polish or Jewish ones, it significantly contributed to the portrayal of Lodz as primarily an industrial space. The image of the city presented in the literature of German-speaking residents of Lodz is diverse. It often refers to the motifs known from Polish, Russian, and Jewish literature of the period: Lodz as a promised land, a bad city, a city without moral principles, a city-monster. German-speaking writers, like Yiddish and Polish-speaking authors, often referred to similar elements of urban space and motifs, reflecting their life experiences and observations. German-speaking authors presented Lodz as a city of contrasts and conflicts, marked by industrial development yet a place of complex social challenges. Their works, although not always of high artistic quality, are a valuable testimony of the era and show how literature can reflect and interpret the realities of urban life in a historical and cultural context.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2024, 68, 1; 107-125
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dyskurs postkolonialny w powieści „Dzieci Wołgi" Guzel Jachiny
    Postcolonial discourse in Guzel Yakhinas novel "A Volga Tale"
    Постколониальный дискурс в романе Дети мои Гузель Яхиной
    Autorzy:
    Wójcikowska-Wantuch, Paulina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/50375320.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    постколониальная литература
    постпамять
    немецкое меньшиство в СССР
    империализм
    советское прошлое
    literatura postkolonialna
    postpamięć
    mniejszość niemiecka w ZSRR
    imperializm
    historia ZSRR
    post-colonial literature
    post-memory
    German minority in USSR
    imperialism
    Soviet past
    Opis:
    В статье предпринята попытка анализа постколониального дискурса в романе Гузель Яхиной Дети мои. В своих произведениях русская писательница татарского происхождения обращается к темам истории и идентиности, представляя трагические события советских времен с точки зрения индивидуальной личности. В романе Дети мои подчеркивается культурно-языковая самобытность немецкого меньшинства, ставшего в конечном итоге жертвой сталинской, империальной политики. Автор разоблачает деструктивные механизмы власти, но воздерживается от однозначной оценки исторической действительности. Яхина акцентирует внимание на проблеме ответственности за ближнего, подчеркивая важность индивидуального выбора героев. В свете поднятых в романе этических проблем тема национальной идентичности приобретает второстепенное значение. В связи с вышеизложенным, как роман Дети мои, так и другие романы Гузель Яхиной, нельзя однозначно отнести к постколониальной литературе.
    In this article, Paulina Wójcikowska-Wantuch analyzes the presence of postcolonial discourse in A Volga Tale, a novel by Guzel Yakhina, a Russian author of Tatar origin, whose fiction is concerned with themes of history and identity. Yakhina focuses on the tragic events of the Soviet period shown from the perspective of a single person and her fictions represent the post-memory trend in literature. She stresses the cultural and linguistic distinctness of the German minority, which ultimately fell victim to Stalin’s imperialistic policy. Yakhina exposes the destructive mechanisms of the imperial power, but refrains from unambiguous assessments of historical reality. She focuses on the problem of responsibility for one’s neighbors, emphasizing the importance of the characters’ individual choices. In the light of the ethical issues raised in the novel, the problem of national identity is of secondary importance. In connection with the above, A Volga Tale and also other novels by Yakhina elude any unambiguous assignment to postcolonial literature.
    Źródło:
    Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze; 2023, 33; 1-25
    0208-5038
    2353-9674
    Pojawia się w:
    Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Niemcy na pograniczu polsko-niemieckim w realiach powojennych, komunistycznych i transformacji ustrojowej z perspektywy historyczno-socjologicznej
    Germans on the Polish-German borderland in the post-war and communist realities and political transformation from a historical and sociological perspective
    Autorzy:
    Popieliński, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11542453.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
    Tematy:
    Niemcy w Polsce po 1945 r.
    los ludności niemieckiej i rodzimej poII wojnie światowej
    mniejszość niemiecka w Polsce
    Germans in Poland after 1945
    the fate of the German and indigenous population after WW II
    German minority in Poland after 1989
    Opis:
    In the article has been presented, from a historical and sociological perspective, social and political conditions of the German population remaining in today’s Polish borders and often regarded as its – Polish native population (indigenous) on the Polish-German borderland from the end of World War II to the political transformation in the years 1945-2000, i.e. in the post-war, communist realities and the first decade of the Third Republic of Poland. The author has paid special attention to the situation of denied official the German minority in communist Poland and organizational revival of the German minority after the socio-political transformation in Poland after 1989 – in the nineties of the last century.
    W artykule zostały przedstawione, z perspektywy historyczno-socjologicznej, uwarunkowania społeczne i polityczne pozostałej w dzisiejszych granicach Polski ludności niemieckiej i często uważanej za nią – polskiej ludności rodzimej (autochtonicznej) na pograniczu polsko-niemieckim od zakończenia II wojny światowej do transformacji ustrojowej w latach 1945–2000, tj. w realiach powojennych, komunistycznych i pierwszej dekady III Rzeczypospolitej Polskiej. Szczególną uwagę autor zwrócił uwagę na sytuację negowanej oficjalnie mniejszości niemieckiej w Polsce komunistycznej oraz odrodzenie organizacyjne mniejszości niemieckiej po przemianie społeczno-politycznej w Polsce po 1989 roku – w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku.
    Źródło:
    Studia – konteksty pogranicza; 2022, 6; 27-39
    2543-6465
    Pojawia się w:
    Studia – konteksty pogranicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Отражение ранних вариантов советских национальных языков в московских русско-иноязычных словарях
    Autorzy:
    Mędelska, Jolanta
    Cieszkowski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676972.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    German and Polish national minority in the Soviet Union
    sovietization of languages
    Russian bilingual dictionaries published in Moscow
    Opis:
    Reflection of early Soviet dialects of national languages in Russian bilingual dictionaries published in MoscowAfter the October Revolution, over half of the citizens of the new Russian state were non-Russians. The historical homeland of some of them was outside the Soviet Union. The experiences of two largest national minorities: the Germans (1 238 000) and the Poles (782 000) were similar in many respects. Members of both nations were persecuted, suffered massive repression, and were deported to Siberia and Kazakhstan. The new cultural and political reality (separation from the historical homeland and national languages, influence of Russian and other languages of Soviet Union nations, necessity to use new Soviet lexis and technical/scientific terminology on a daily basis) forced changes in German and Polish used in the Soviet Union. Soviet dialects of national languages were reinforced in books, handbooks, the press, and propaganda materials etc. published in German and Polish in huge number of copies. The Soviet dialects of German and Polish were reflected on the right side of Russian-German and Russian-Polish dictionaries published in the 1930s by “Sovetskaya Entsyklopedia”. The analysis and comparison of the language material excerpted from the dictionaries show that Soviet dialects of both languages were characterized by the presence of orientalisms (result of the constant contact with the nations and nationalities of the Soviet Union and their culture) and unique lexis related to the Russian way of life (Russian culinary lexis, names of musical instruments, names of garments) and Sovietisms (i.e. new political terminology and words related to the Soviet way of life). The Germans found it more difficult to adapt their native code to life in the Soviet Union.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2011, 35
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wielokulturowy Śląski Opolski - perspektywa politologiczna
    The Multicultural Opole Silesia – politological perspective
    Autorzy:
    Mazurkiewicz, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/547224.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
    Tematy:
    Śląsk Opolski
    mniejszość niemiecka
    prawo na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych
    mniejszości narodowe i etniczne w województwie opolskim
    Opole Silesia
    German minority in Poland
    ethnic and national minorities in Opole Voivodeship
    the rights of ethnic minorities
    Opis:
    Artykuł jest próbą ogólnego (politologicznego) spojrzenia na zagadnienie zróżnicowania narodowościowo-kulturowego Śląska Opolskiego, będącego częścią historycznego obszaru Górnego Śląska, wyrosłego na gruncie kultur polskiej, niemieckiej, czeskiej i austriackiej. W omawianym przypadku obszar Śląska Opolskiego pokrywa się granicami administracyjnymi województwa opolskiego. Tekst skupia się na czterech zasadniczych elementach, wychodząc od obecnego kształtu etniczno-narodowościowego regionalnej społeczności, prezentuje regionalny wymiar realizacji polskiego prawa na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych, przedstawia w zarysie problematykę aktywności politycznej organizacji mniejszości niemieckiej oraz rywalizacji tych organizacji z Ruchem Autonomii Śląska, w szczególności w wyborach samorządowych oraz cele działalności organizacji, promujących ideę etnicznej lub narodowościowej odrębności Ślązaków, bazując na tekście uzasadnienia obywatelskiego projektu nowelizacji ustawy z 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych i o języku regionalnych z 2014 r. Przedstawione w artykule zagadnienia mogą stanowić przyczynek do kontynuowania i poszerzenia badań, w szczególności w obszarze rywalizacji politycznej ugrupowań mniejszości niemieckiej z organizacjami politycznymi społeczności większościowej i grupami deklarującymi tożsamościową odrębność społeczności Ślązaków, opartej na gruncie etnicznym lub narodowościowym.
    The article covers national and cultural heterogeneity of the Opole Silesia, which is a historical part of Upper Silesia, caused by amalgamation of the Polish, German, Czech and Habsburg cultures. In the article the territory of Opole Silesia corresponds with an administrative boundaries of Opole Voivodeship. There are four fundamental elements to be described: ethno-national structure of the Opole region’s population (1), enforcement of rights of the ethnic and national minorities in Opole Voivodeship (2), political organisation and activity of German minority, and their competition with the Silesian Autonomy Movement (Ruch Autonomii Śląska) in local elections (3) and activity of organizations promoting the idea of ethnic or national distinctiveness of Silesians (4). Presented analysis could be a contribution to continuation and enlargement of studies about political competiton of German minority organisations’ with both the political organizations of Polish majority and the groups declaring distinctive, ethnically or nationally based, Silesian identity.
    Źródło:
    Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2015, 3, 1; 83-101
    2545-160X
    2353-3781
    Pojawia się w:
    Pogranicze. Polish Borderlands Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Die Geschichte und Gegenwart einer ungarndeutschen Gemeinde
    The history of a Hungarian-German community in the 20th century
    Autorzy:
    Erb, Dorottya
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1592352.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Ungarndeutsch
    Minderheit
    Traditionen
    Geschichte
    Hungarian-German
    minority
    traditions
    history
    Opis:
    Vorliegende Studie beschreibt das Leben einer ungarndeutschen Gemeinde im Süden von Ungarn. Die Deutschen sind im 18. Jahrhundert aus der Gegend von Fulda in das Dorf Großnaarad gekommen, denn während der Türkenherrschaft verlor das Dorf seine Bevölkerung, die deutschen Kolonisten mussten dort das Leben neu aufbauen. Die Einwohner haben sich über mehrere Jahrhunderte mit Landwirtschaft und Handwerk beschäftigt. Heutzutage kämpft das Dorf mit der Abwanderung der Jugendlichen in die Städte, möchte aber seine wertvollen Traditionen und seine ungarndeutsche Identität weiterhin bewahren.
    The present study describes the life of a Hungarian-German community in the south of Hungary. The Germans came to the village of Gro naarad from the Fulda area in the 18th century, because during the Turkish rule the village lost its population and the German colonists had to start anew here. The inhabitants have been engaged in agriculture and handicrafts for several centuries. Nowadays the village is struggling with the emigration of young people to the cities but wants to continue to preserve its valuable traditions and its Hungarian-German identity.
    Źródło:
    Acta Politica Polonica; 2021, 51, 1; 23-33
    2451-0432
    2719-4388
    Pojawia się w:
    Acta Politica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Überlegungen zu Konzept, Struktur und Inhalt eines Ungarndeutschen Dialektbuchs
    Reflections on concept, structure and content of a dialect book about German as a minority language in Hungary
    Autorzy:
    Földes, Csaba
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1596732.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Dialekt
    Zweisprachigkeit
    Sprachkontakte
    Ungarndeutsch
    Donauschwaben
    Danube Swabians
    German as a minority language in Hungary
    language contacts
    bilingualism
    dialect
    dialekt
    bilingwizm
    kontakty językowe
    mniejszość niemiecka na Węgrzech
    Szwabi Naddunajscy
    Opis:
    Der Beitrag skizziert zunächst Ziele, Strukturen und Inhalte sowie den aktuellen Bearbeitungsstand des Forschungsprojekts „Digitales Portal ‚Ungarndeutsches Zweisprachigkeits- und Sprachkontaktkorpus‘“, das derzeit am Lehrstuhl für Germanistische Sprachwissenschaft der Universität Erfurt bearbeitet wird. Es geht um eine variations- und kontaktlinguistische Erforschung und Dokumentation von authentischem sprechsprachlichem Material im Bereich des Deutschen als Minderheitensprache in Ungarn (Stichwort: „Donauschwaben“). Vor dem Hintergrund der allgemeinen Projektvorstellung fokussiert der Aufsatz besonders auf ein Ungarndeutsches Dialektbuch, das – bzw. zumindest dessen Konzept – als eines der Ergebnisse aus diesem Vorhaben hervorgehen soll.
    The paper outlines the objectives, structures and contents as well as the current state of the research project “Digital Portal ‘Bilingual and Language Contact Corpus of German as a Minority Language in Hungary’”, which is currently being edited at the Department of Germanic Linguistics at the University of Erfurt. It is about a variational and contact linguistic research and documentation of authentic spoken-language material in the field of German as a minority language in Hungary (key word: “Danube Swabians”). Against the background of the general project presentation the essay focuses on a dialect book about German as a minority language in Hungary, which – or at least its concept – is to be one of the results of this project.
    Artykuł zawiera opis projektu , którego celem jest zbadanie i dokumentacja języka mniejszości niemieckiej na Węgrzech. Wyniki badań nad dwujęzycznością i kontaktami językowymi zostaną opublikowane m. in. w postaci słownika dialektów.
    Źródło:
    Colloquia Germanica Stetinensia; 2017, 26; 91-106
    2450-8543
    2353-317X
    Pojawia się w:
    Colloquia Germanica Stetinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A language that forgot itself (Essay on the curious non-existence of German as a recognized minority language in today’s Poland)
    Autorzy:
    Kamusella, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/677943.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    ethnolinguistic nationalism
    German speech community in post-1945 Poland
    minority language rights
    Upper Silesia
    Opis:
    This essay draws on my almost three decades worth of research on the multiethnic and multilingual history of Upper Silesia during the last two centuries, when various ethnolinguistic nationalisms have radically altered the ethnic, political, demographic and linguistic shape of the region. I focus on the German minority that was recognized in Poland in the early 1990s. This recognition was extended to the German language. However, though in official statistics there are hundreds of schools with German, and bilingual signage amply dots the Upper Silesian landscape, neither in the region nor elsewhere in Poland is there a single, however small, locality where German would be the language of everyday communication. With this essay I attempt to explicate this irony of official recognition on the one hand, and the tacitly enforced non-existence on the ground, on the other hand.
    Źródło:
    Sprawy Narodowościowe; 2014, 45; 1-25
    2392-2427
    Pojawia się w:
    Sprawy Narodowościowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poland? But which? Jewish Political Attitudes toward the Polish State in Formation during World War I
    Autorzy:
    Marcos, Silber,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/897540.pdf
    Data publikacji:
    2019-09-24
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    WWI
    Jewish Nationalism
    Minority Rights
    German occupation of Poland during WWI
    Agudas Isroel
    Bund
    Zionism
    Folkism
    Opis:
    What kind of country are we talking about when we speak of Poland from the perspective of the organized Jewish political leadership in Poland? What should the scope and characteristics of the new Polish state in their view be? What kind of relations should Poland have with neighbouring states, as well as within, among its various populations and societies? The paper explores the changing answers given by different political Jewish leadership in a period of liminality – the interval between two stages and two distinct situations: the imperial order (Austrian and Russian) and the Polish national state. It examines Galicia and the Congress Poland from 1914 to 1918 when the territory was disputed among different empires and nations and its fate was far from clear. The article claims that the different visions of Poland presented by the Jewish leadership were grounded in two assumptions. The first was that the Jews as an integral part of society were legitimately entitled to express their own vision of the future state, the second – that the Jews, as an integral part of society, were entitled to equality on all levels of social life. That is the reason, the article claims, behind the demands for a fair distribution of the state’s resources regardless the mother tongue, religion, or ethno-national identification. The efforts the leaders of the Polish Jewry made to include the Jews as a minority group equal to others in the Polish state took place in the framework of the ethno-national ethos as the constitutive principle of state-building. The changing political circumstances and the growing hegemonic discourse based on the nation and nationality brought, claims the article, to the raising of a new Jewish national leadership during World War I. This leadership became convinced that, in the light of the discriminatory policies and growing anti-Jewish violence, only a mechanism of minority rights could guarantee Jewish existence in Poland.
    Źródło:
    Przegląd Humanistyczny; 2019, 63(1 (464)); 39-64
    0033-2194
    Pojawia się w:
    Przegląd Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poezie Wilhelma Przeczka v českých a německých překladech
    Autorzy:
    Martinek, Libor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/777197.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Polish poetry
    Polish minority
    Czech Cieszyn Silesia
    Wilhelm Przeczek
    transations
    Czech language
    German language
    intercultural communication
    Opis:
    In this article, we are presenting the work of a Polish poet from a Polish minority the Czech Cieszyn Silesia Wilhelm Przeczek (7. 4. 1936 v Karviná, Czechoslovakia - 10. 7. 2006 Třinec, Czech Republic) into the Czech and German language, as the author’s poetry was published not only in journals but also in books. We understand translation as an expression of intercultural communication, and especially in the area of the literature of a national minority, which is undoubtedly a Polish ethnic group in the Czech Cieszyn Silesia, it is a paramount phenomenon comparing the quality of literary life in the area with majority culture (Czech); as far as translations into German are concerned, it shows the interest of translators in the work of a poet from the Polish national minority, without this witnessing the emanation of a typical Polish soul in Polish literature in the Czech Republic and former Czechoslovakia, but it is evidence that it is fully competitive in total Polish national culture.
    Źródło:
    Slavia Occidentalis; 2017, 74/2; 135-159
    0081-0002
    Pojawia się w:
    Slavia Occidentalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Memoriał Ogólnego Żydowskiego Związku Robotniczego w Polsce do rządu premiera generała Władysława Sikorskiego we Francji
    Autorzy:
    Miszewski, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/450350.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    mniejszość żydowska w Polsce polscy Żydzi
    Bund
    niemiecka eksterminacja Żydów
    Jewish minority in Poland
    Polish Jews
    the Bund
    the German extermi-nation of the Jews
    Opis:
    =e General Jewish Workers Bund of Poland sent memorandum on the position of Jews in occupied Poland in April 1940 to =e Polish Government in France. In sent document Bund mentioned discrimination of Jews in the Second Polish Republic and fact there was plan of support of Jewish emigration to Palestine. It declared active struggle for an independent Poland with the German and Soviet occupiers. It reminded that the Soviet authorities arrested and carried away to the USSR many of the leading activists of the Bund. Advocated concept of socialist and democratic Poland, equality of all citizens and national and cultural rights for ethnic minorities. Bund considered as a utopia Polish and Jewish concepts of building a Jewish state. It demanded Polish government the fight against anti-Semitism in emigration institutions and occupied country, where many Poles took part in German politics of terror against the Jews.
    Źródło:
    Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities; 2015, 4; 233 - 244
    2084-848X
    Pojawia się w:
    Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-67 z 67

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies