Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "gas storage" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-95 z 95
    Tytuł:
    Role of underground gas storage in the EU gas market
    Autorzy:
    Janusz, P.
    Kaliski, M.
    Szurlej, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/299269.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    natural gas
    underground gas storage
    Opis:
    One of the main intentions of the European Union is to create common and liberalizated market of natural gas in Europe. Actions has been taken in this area for a few years, however achived effects do not reach the aims that were assumed at the beginning. The quantity of natural gas consumption in the European Union during last years is characterized by a declining tendency (decreasing usage of natural gas in power sector, higher temperature during autumn and winter season also infulences on limiting of natural gas demand), in 2012 the consumption was forming on the level of 444 billion m3, and for example in 2008 it amounted to 497 billion m3. The regulations concerning the natural gas market embrace all of the elements which have an impact on building consolidated and liberalizated market, it means: transfer, distribution and LNG, storage. The authors of this article wants to draw one's attention to the particular role of underground gas storages and depict change of the tasks, which they have to fulfill on the liberalizating market of natural gas in Europe (ie. Price arbitration). The purpose of this article is to presentthe current situation on the market of storage services, which means available storage capacities, the level of their usage and plans regarding extension and constructing of new capacities.
    Źródło:
    AGH Drilling, Oil, Gas; 2014, 31, 1; 11-23
    2299-4157
    2300-7052
    Pojawia się w:
    AGH Drilling, Oil, Gas
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Study of the effect of geometrical parameters of the LNG storage tanks on the process of evaporation of liquefied natural gas
    Autorzy:
    Liszka, K.
    Łaciak, M.
    Oliinyk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/299096.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    liquefied natural gas
    LNG
    gas storage
    storage tanks
    vaporization
    Opis:
    Storage of liquefied natural gas (LNG) is one of the most important processes taking place during liquefaction which is also significant for the regasification and receiving terminals operation. The task of the tanks lies not only in the safe storage of gas, but also in preventing its evaporation related, among others, to the heat transfer through the walls and roof of the tank. Even a small quantity of heat flowing to the LNG increases its internal energy, conseąuently leading to the evaporation of a certain quantity of LNG. Phase transitions of even small amounts of liquid may cause changes in the composition of both LNG and its density, which may contribute to the formation of stratification of liquefied gas. The geometric parameters of the storage tanks have a very large impact on the amount of heat penetrating the tank: with the increase of its size the surface area of heat transfer increases, too. The dependence of heat penetrating the tank, its geometrie dimensions and the effect of temperature on the stability of the stored LNG are discussed in this paper .
    Źródło:
    AGH Drilling, Oil, Gas; 2014, 31, 2; 355-365
    2299-4157
    2300-7052
    Pojawia się w:
    AGH Drilling, Oil, Gas
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An optimization model for managing compressors in salt cavern gas storage
    Autorzy:
    Stopa, J.
    Mrzygłód, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/298862.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    salt cavern
    gas storage
    compressors
    optimization
    Opis:
    The article presents issues related to technical and economic optimization of filling underground gas storage in salt cavern (CUGS) on the example of Mogilno. Operation practice suggests that the first step is to inject the caverns with a high convergence, then with smaller and at the end caverns with the smallest convergence. In the withdraw process, the situation is reversed. On the other hand, the gas injection into the deepest caverns requires more compressor power. Optimization that takes into account only the speed of storage caverns convergence is not ideal. While injecting gas into storage caverns, compressors typically use about 1–3% of the transported gas, depending on the management of compressors operation. Taking into account the amount of gas supplied to the CUGS Mogilno, the cost of fuel gas that is used can be significant. In the liberalized gas market an underground gas storage operator will have to account carefully and buy fuel gas at market prices. These facts raise an important question: how to manage the operation, in a free gas market in the most efficient way which affects the profitability service storage provision in underground gas storage in salt caverns. This paper presents the optimization model, developed by the authors, that minimizes the consumption of fuel gas, while preventing overdependence loss of underground salt caverns volume, during the gas injecting process into storage caverns.
    Źródło:
    AGH Drilling, Oil, Gas; 2013, 30, 3; 385-403
    2299-4157
    2300-7052
    Pojawia się w:
    AGH Drilling, Oil, Gas
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analysis of the current state and tendencies on the natural gas market and gas storage in Europe on the background of the situation in Poland
    Autorzy:
    Kosowski, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/298936.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    natural gas market
    gas storage
    gas consumption
    gas prices
    Opis:
    The present state and tendencies of the natural gas market and gas storage in Europe areaddressed in this paper and compared to the situation in Poland. The European countries are presented in view of their natural gas production, import and export vs. consumption (total and per capita) and the consumer structure. The changing consumption level is assessed as a function of the consumer's structure and quantity of consumption. This has a direct influence on the demand for natural gas storage. The author also characterizes the gas storage market in Europe, accounting for the existing and planned investments, with special emphasis on storage capacity, injection and withdrawal capacity, and also types of storages. The characteristic was based on, among others, the consumption level, home production and import in particular countries.
    Źródło:
    AGH Drilling, Oil, Gas; 2013, 30, 1; 151-160
    2299-4157
    2300-7052
    Pojawia się w:
    AGH Drilling, Oil, Gas
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podziemne magazyny gazu ziemnego w wyeksploatowanych kopalniach węgla
    Underground gas storages of natural gas in abandoned coal mines
    Autorzy:
    Siemek, J.
    Nagy, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/299751.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    abandoned coal mines
    underground gas storage
    UGS
    Opis:
    Restrukturyzacja przemysłu górniczego w Polsce po roku 1989 spowodowała zamknięcie ponad 40 kopalń, inspirując do analizy możliwości wykorzystania tych likwidowanych kopalń do przekształcenia ich w podziemne magazyny gazu ziemnego. Zagraniczne doświadczenia pokazują taką możliwość - magazynowania w pustkach kopalnianych oraz w porach pokładów węglowych - gazu ziemnego. Takie magazyny mogą być zbudowane w kopalniach, w których jest działający system odwadniania kopalni. Problemy związane z ryzykiem zmiany otoczenia podczas budowy i eksploatacji UGS w zaniechanych kopalniach są opisane. Dwie lokalizacje na podziemny magazyn gazu zostały opisane i przedstawiono ich ocenę ekonomiczną inwestycji. Przedstawiona analiza pokazuje możliwość konwersji kopalni na podziemny magazyn gazu na Górnym Śląsku.
    Restructuring of coal mining industry in Poland after 1989, and so the closing of about 40 deep mines, prompted analyses of the potential applicability of abandoned workings as gas or liquid fuels storages. Foreign solutions making use of abandoned excavation and natural pore space for storing hydrocarbons. The UGS should be construed when the dewatering system is operational. Issues related to the environmental hazard during construction and exploitation of UGS in abandoned mines as are described. The economic analysis of the cost of two separate UGS in selected mines has been done. The two selected mines have the largest methane capacity, accounting for total capacity of workings and old workings, as well as sorption capacity of the left out coal. The analyses prove that the conversion of mines from Upper Silesian into underground gas storages is possible.
    Źródło:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2007, 24, 2; 857-868
    1507-0042
    Pojawia się w:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Importance of sonar surveying in the monitoring and operation of natural gas caverns
    Autorzy:
    Reitze, A.
    Krieter, M.
    Tryller, H. von
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/183565.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    natural gas caverns
    sonar survey
    thermodynamics of natural gas storage
    Opis:
    It is becoming increasingly important to carry out thermodynamic calculations starting from the very first stage of storage planning and continuing right on up to the actual storage operation in gas caverns. The reason for this is that on the one hand the availability of gas quantities and the efficiency of the storage facilities need to be determined and on the other hand these have to be predicted as reliably and as quickly as possible. History match methods and particularly the predictions (on a daily or hourly basis) of pressures, temperatures and operating gas amounts in relation to the existing storage situation are therefore important tools for the storage operator to enable him to react to short and medium-term market needs. SOCON Sonar Control Kavernenvermessung GmbH recognized the need for and so developed a software package that, based on the SOCON sonar survey in caverns under gas with the accompanying logs, answers the remaining thermodynamic and rock mechanics questions. This provides the cavern operator with the opportunity to increase operational safety and at the same time allows the capacities and performance profiles during injection and extraction to be assessed (history match) and predicted.
    Źródło:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2010, 36, 3; 419-430
    0138-0974
    Pojawia się w:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Application of AHP method to assess the possibilities of using of geological structures located in the aquifers as underground storage sites
    Autorzy:
    Lewandowska-Śmierzchalska, J.
    Uliasz-Misiak, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/298942.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    AHP method
    decision-making system
    aquifers
    carbon storage
    natural gas storage
    wastes injection
    Opis:
    Decision-making problem with assessing of the suitability of geological structures located in aquifers in terms of their use for carbon storage, natural gas storage or waste injection is mainly connected with the necessity of taking into consideration a large number of criteria and analyze a lot of parameters. It also connected with making many independent decisions concerning geological, environmental, social, political, technical or legal issues. This article shows the possibility of using the AHP method, ie. multi-criteria hierarchical methods to analysis of decision problems in assessment the potential of aquifers. AHP method allows to take reasonable decision. The article was divided into three parts. The first one includes a characteristics of geological structures located in aquifers, special attention was paid to the criteria describing these structures. In the second part, the basis for decision-making system based on the method of AHP, which was used to carry out the hierarchical scoping assessment of potential structures. Validation of decision-making system was realized on selected geological structures located on the Polish Lowlands. An assessment of the possibilities to use the two anticline in the Mesozoic aquifers was made. As a result, received the criteria ranking, rankings of decision variants to all criteria and global ranking of variants. Based on the results obtained can be determine which decision represents a priority way of use structure.
    Źródło:
    AGH Drilling, Oil, Gas; 2017, 34, 2; 361-374
    2299-4157
    2300-7052
    Pojawia się w:
    AGH Drilling, Oil, Gas
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Near-term storage potential for geological carbon sequestration and storage in Poland
    Potencjalne możliwości geologicznej sekwestracji i składowania dwutlenku węgla w Polsce
    Autorzy:
    Stopa, J.
    Zawisza, L.
    Wojnarowski, P.
    Rychlicki, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216998.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    sekwestracja
    pojemność magazynowa
    magazynowanie podziemne
    magazynowanie gazu
    carbon sequestration
    storage potential
    underground storage
    gas storage
    Opis:
    Of the various types of geologic formations, depleting oil and gas reservoirs has the highest near-termpotential for CO2 storing. This is due to verified trapping security and the strong base of industrial experience with injecting gases into depleted reservoirs. Saline aquifers are not fully recognized and consequently the risk of the leakage to the surface is higher for saline aquifers then for oil and gas reservoirs. In the paper, the brief characterization of the oil and gas fields in Poland have been presented in the context of CO2 storing. The estimated storage potentials have been calculated formany fields with the use of the mass balance technique. The paper presents selected statistical properties of the results and correlations between reservoir conditions and storage potential. It was found that the storage capacity for most of the known depleted reservoirs was not huge but still interesting, especially for smaller power and chemical plants.
    Wśród różnych typów formacji geologicznych możliwych do wykorzystania w procesie sekwestracji geologicznej, sczerpane złoża węglowodorów mają największe możliwości wykorzystania do składowania CO2. Wynika to z dużego zweryfikowanego bezpieczeństwa składowania oraz wieloletnich doświadczeń przemysłowych związanych z zatłaczaniem gazu do złóż. Rozpoznanie geologiczne głębokich poziomów wodonośnych nie jest zazwyczaj duże, co niesie ze sobą znacznie większe ryzyko ucieczki gazu w porównaniu ze złożami węglowodorów. W pracy przedstawiono charakterystykę polskich złóż węglowodorów z uwzględnieniem możliwości składowania CO2. Potencjalne pojemności składowania dla szeregu polskich złóż zostały określone w oparciu o metodę bilansu masy. Przedstawiono korelacje pomiędzy głównymi parametrami złożowymi a potencjalnymi pojemnościami magazynowymi. Z analizy wynika, iż dostępne pojemności większości złóż nie są duże, jednakże mogą być wykorzystane w skojarzeniu z mniejszymi elektrowniami i zakładami chemicznymi.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2009, 25, 1; 169-186
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prognoza ekonomiki podziemnego magazynowania gazu w Polsce
    Forecast of economics of underground gas storages in Poland
    Autorzy:
    Stopa, J.
    Rychlicki, S.
    Kosowski, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/299953.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    ekonomika
    podziemne magazyny gazu
    cena gazu ziemnego
    economics
    underground gas storage
    gas prices
    Opis:
    W artykule zaprezentowano zagadnienia związane z ekonomiką podziemnego magazynowania gazu w Polsce na tle sytuacji w Europie. Podstawowym rozpatrywanym zagadnieniem są taryfy za komercyjne magazynowanie gazu ziemnego. Tego typu działalność nie jest obecnie w Polsce prowadzona, ale w przypadku zwiększenia dostępnych pojemności magazynowych oraz wejścia na rynek podmiotów konkurujących z PGNiG S. A. w zakresie dystrybucji gazu ziemnego, tego typu usługi będą musiały być wprowadzone. W artykule przedstawiono wybrane taryfy obowiązujące w krajach europejskich oraz przedstawiono wariantowe prognozy komercyjnych taryf dla warunków polskich, w zależności od przyjętych założeń ekonomicznych i technicznych. Wyniki obliczeń pokazują, że wysokość opłat za PMG w Polsce mogłaby być konkurencyjna w stosunku do stawek obowiązujących w Europie Zachodniej.
    Issues related with economics of underground gas storages in Poland are presented in view of the situation in Europe. The basic analyzed topic is prices of commercial gas storing. This type of activity is not presently carried out in Poland, though it might be if the available storing space was increased, and competition of Polish Oil and Gas Company came on market. Selected prices in some Europe's countries are presented, whereas the variants of forecast commercial prices are given in view of the economic and technical assumptions. The results of calculations reveal that the prices of UGS in Poland could be competitive in relation to the West European prices.
    Źródło:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2007, 24, 1; 487-493
    1507-0042
    Pojawia się w:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastosowanie biocydów w celu ograniczenia rozwoju flory bakteryjnej w PMG
    Application of biocides for limiting the development of bacteriae in an underground gas storage
    Autorzy:
    Such, P.
    Turkiewicz, A.
    Kapusta, P.
    Stopa, J.
    Rychlicki, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/299876.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    podziemne magazyny gazu
    flora bakteryjna
    biocydy
    underground gas storage
    bacteriae
    biocides
    Opis:
    Technologia zatłaczania biocydów jest stosowana od kilku lat na obiekcie PMG Wierzchowice. Jej opracowanie było odpowiedzią na pojawienie się biogennego siarkowodoru w magazynowanym gazie, w związku z aktywnością metaboliczną bakterii redukujących siarczany (SRB). W artykule autorzy przedstawili badania na temat zastosowania biocydów w celu ograniczenia rozwoju bakterii na podziemnym magazynie gazu Wierzchowice.
    The technology of injecting biocides has been used in the Underground Gas Storage in Wierzchowice for years. This was a response to the presence of biogenic hydrogen sulphide in the stored gas, caused by the metabolic activity of Sulfate Reducing Bacteria (SRB). The authors presented studies oriented to the use of biocides for limiting the development of bacteriae in the UGS in Wierzchowice.
    Źródło:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2007, 24, 1; 553-558
    1507-0042
    Pojawia się w:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza możliwości rozbudowy pojemności czynnej podziemnego magazynu gazu w wyniku podnoszenia górnego ciśnienia pracy PMG powyżej pierwotnego ciśnienia złoża gazu
    Analysis of the possibility of expanding an underground gas storage facility working volume by raising the upper UGS operating pressure above the original gas reservoir pressure
    Autorzy:
    Filar, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1835198.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    magazyny gazu
    PMG
    ciśnienie w PMG
    eksploatacja PMG
    UGS
    gas storage
    storage operation pressure
    working volume
    storage in natural gas fields
    Opis:
    Pierwsze próby magazynowania gazu ziemnego przeprowadzono na początku XX wieku. Obecnie w różnych krajach eksploatowanych jest prawie sześćset podziemnych magazynów gazu (PMG). Magazyny budowane są w celu zaspokajania potrzeb rynkowych. Niektóre pracują dla systemu dystrybucyjnego, inne dla systemu przesyłowego, jeszcze inne pełnią role strategiczne. Większość z nich wybudowana została w sczerpanych złożach gazu ziemnego i ropy naftowej, inne powstały w warstwach wodonośnych i kawernach solnych. Znane są przypadki budowy PMG w wyrobiskach górniczych. Pojemność czynna każdego podziemnego magazynu gazu zależy od wielkości złoża, zakresu ciśnień jego pracy oraz od panujących w nim warunków hydrodynamicznych. Zmiana pojemności czynnej magazynu może nastąpić tylko poprzez zmianę zakresu ciśnień jego pracy, gdyż pozostałe parametry, określone dla danego złoża, pozostają stałe. Według danych American Gas Association (AGA) powiększenie pojemności czynnej w wyniku podniesienia górnego ciśnienia pracy magazynu jest dość częstym zjawiskiem. Według danych AGA około 54% magazynów eksploatowanych jest z górnym ciśnieniem nieprzekraczającym pierwotnego ciśnienia złożowego. Stosowanie ograniczeń ciśnieniowych wynika z faktu, że szczelność złoża jest potwierdzona do pierwotnego ciśnienia złożowego. Jednakże magazynowanie gazu pod wyższym ciśnieniem jest możliwe, o czym świadczy eksploatacja 46% wszystkich PMG, których górne ciśnienie pracy przewyższa pierwotne ciśnienie złożowe. Niniejszy artykuł przedstawia problem bezpiecznego podnoszenia górnego ciśnienia pracy PMG wytworzonych w złożach wyeksploatowanych.
    The first attempts to store natural gas were carried out at the beginning of the 20th century. At present, there are almost six hundred UGS facilities in different countries. Gas storages are built to meet market needs. Some work for the distribution system, others for the transmission system, and others are strategic. Most of them were built in depleted natural gas and crude oil fields, others in aquifers and salt geological structures. There are some cases of building UGS in mining excavations. The active capacity of each underground gas storage, depends on the size of the reservoir, the pressure range of its operation and the hydrodynamic conditions existing in the field. The enlargement of gas storage working volume can be achieved by changing the operating pressure range. According to the American Gas Association (AGA), increasing operating capacity as a result of raising the upper operating pressures of a gas storage is a quite common occurrence. About 54% of storages are operated with the pressure not exceeding the original reservoir pressure. The application of pressure limitations results from the fact that the tightness of the reservoir is confirmed to the original field pressure. However, it is possible to store gas at a higher pressure, as evidenced by the exploitation of 46% of all UGS, whose upper operating pressure exceeds the original reservoir pressure. This article presents the problem of the safe rising of natural gas storage operating pressure.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2018, 74, 4; 279-283
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analytical prediction model of UGS performance
    Autorzy:
    Blicharski, J.
    Rybicki, C.
    Stec, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/298635.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    underground gas storage
    gas withdrawal
    working and base gas capacity
    vertical and horizontal well deliverability
    Opis:
    The purpose of underground gas storage in porous media is to allow compensation for peak shaving in gas consumption. Especially during the winter months, the stored gas must then be supplied at fuli capacity for short periods. Currently storage capacities of existing UGS facilities in Poland are not fully sufficient for proper regulation of gas demand. The more they do not overcome long term limitation in gas supply from import. There is therefore a need for increasing capacity of existing UGS or development of new ones. This paper presents an analytical model based on equations of material balance combined with well inflow and tubing performance equations for modeling gas storage operations. Presented model was used to maximize the capacity and efficiency of natural gas storage developed in partially depleted gas fields located in the region of south-eastern Poland for a given reservoir/well configuration. On the basis of this model variant scenario of gas storage operation with the use of vertical and horizontal wells were demonstrated.
    Źródło:
    AGH Drilling, Oil, Gas; 2014, 31, 2; 325-339
    2299-4157
    2300-7052
    Pojawia się w:
    AGH Drilling, Oil, Gas
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Systemowe magazyny gazu w Polsce
    Underground gas storages in Polish gas system
    Autorzy:
    Matkowski, A.
    Musiał, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/172918.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    magazyn gazu
    magazyn podziemny
    składowanie podziemne
    system gazowniczy
    energetyka gazowa
    gas storage
    underground storage
    gas system
    gas power plant
    Opis:
    Niniejszy artykuł porusza kwestie związane z podziemnym magazynowaniem gazu, w ujęciu ich systemowego wykorzystania. Przedstawia aktualną sytuację pojemności magazynowych w Polsce oraz prezentuje punkt widzenia autorów na dalszy rozwój systemowych pojemności magazynowych, w aspekcie pojawiających się zmian na rynku gazu związanych z rozwojem energetyki gazowej, liberalizacją rynku gazu i rozwojem wydobycia gazu z łupków.
    This paper discusses issues related to underground gas storage in terms of its system use. Paper presents the current state of storage facilities in Poland and highlights of the views of authors on the further development of system storage capacity in terms of changes occurring in the gas associated with the development of gas energy, gas market liberalization, the development of shale gas production.
    Źródło:
    Archiwum Energetyki; 2012, 42, 1; 81-92
    0066-684X
    Pojawia się w:
    Archiwum Energetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    How to localize an Underground Gas Storage (UGS) in a salt structure of the Fore-Sudetic Monocline in light of its geomechanical properties
    Autorzy:
    Zeljaś, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/298757.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    underground storage
    natural gas storage caverns
    saline rock mass stability
    geomechanical properties of salt rock
    Opis:
    The analysis of formal and legal regulations revealed that Underground Gas Storages are a favorable option in Polish conditions. The author presented a possible localization of an UGS in a salt structure of the Fore-Sudetic Monocline, indicating the advantages of the area and problems to be solved. Attention was paid to the UGS stability and complexity of this issue. The presented strength indices and rheological parameters of salt were based on laboratory experiments. In the future they can be used at the stage of designing and performing geomechanical analyses.
    Źródło:
    AGH Drilling, Oil, Gas; 2016, 33, 4; 699-711
    2299-4157
    2300-7052
    Pojawia się w:
    AGH Drilling, Oil, Gas
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Obligation of Strategic Gas Storage Introduced in Poland as an Example of a Public Service Obligation Relating to Supply Security: A Question of Compliance with European Law
    Autorzy:
    Mordwa, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/530129.pdf
    Data publikacji:
    2011-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
    Tematy:
    public services obligations
    security of supply of natural gas
    obligation of strategic gas storage
    TPA to storage facilities
    Opis:
    This paper presents the system for the strategic storage of gas imposed by the Act on Fuel Reserves and evaluates its compliance with the relevant provisions of EU law, in particular the so-called 2nd and 3rd Internal Energy Market Packages. Unlike the case of legislation on strategic oil stocks, EU legislation on gas does not impose on Member States any obligation to maintain strategic reserves of gas. Furthermore, Member States are obliged to implement common rules establishing an internal market in natural gas including Third Party Access (TPA) to storage facilities. However, Member States are allowed to impose on undertakings operating in the gas sector, in the general economic interest, public service obligations which may relate to supply security, and EU law recognizes the contribution of gas storage to the security of supply. Thus, the objective of this article is to evaluate whether the Act on Fuel Reserves as well as the amendments to it proposed by the Polish Ministry of the Economy are in line with the relevant provisions of EU law. The analysis includes the position of the Court of Justice presented in several judgements as regards the concept of public service obligations .
    Ce document présente le système de stockage stratégique de gaz imposé par la loi sur les réserves en essence et évalue la conformité de ce système avec les provisions de la loi européenne et plus particulièrement les 2ème et 3ème paquets sur le marché interieur de l’ énergie. Contrairement à certaines législations sur les stocks pétroliers stratégiques, la législation européenne pour le gaz n’impose pas aux États membres une obligation de maintenir un stock stratégique en gaz. En outre, les États membres sont obligés d’appliquer des règles communes établissant un marché interne du gaz comprenant de l’accès des tiers aux installations de stockage. Cependant, ils sont autorisés à imposer aux entreprises opérant dans le secteur du gaz, dans l’intérêt économique général, des obligations de service public qui peuvent porter sur la sécurité d’approvisionnement et les lois européennes reconnaissent les installations de stockage comme un moyen essentiel, entre autres, de mettre en oeuvre les obligations de service public telle que la sécurité des approvisionnements. Donc l’objectif de cet article est d’évaluer si la loi sur les réserves en fuel et ses amendements proposés par le ministère de l’économie polonaise sont en accord avec les lois européennes correspondante. Cette analyse inclus notamment plusieurs jugements de Cour de justice concernant les obligations de service public.
    Źródło:
    Yearbook of Antitrust and Regulatory Studies; 2011, 4(4); 57-82
    1689-9024
    2545-0115
    Pojawia się w:
    Yearbook of Antitrust and Regulatory Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza zmienności polskich pokładów soli kamiennej w aspekcie magazynowania gazu
    Analysis of Polish rock salt deposits variability in terms of underground gas storage
    Autorzy:
    Ślizowski, J.
    Urbańczyk, K.
    Lankof, L.
    Serbin, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/299408.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    magazynowanie gazu
    sól kamienna
    mapy geologiczne
    underground gas storage
    rock salt
    geological maps
    Opis:
    Do chwili obecnej jedynymi mapami geologicznymi wykorzystywanymi przy projektowaniu lokalizacji podziemnych magazynów gazu w pokładach soli kamiennej były mapy miąższościowe i mapy głębokości stropu lub spągu pokładów. Na ich podstawie wytypowano m.in. potencjalne lokalizacje takich magazynów na monoklinie przedsudeckiej i wyniesieniu Łeby. Dane te nie pozwalają jednak na określenie optymalnej lokalizacji, która w przypadku komór magazynowych gazu jest wypadkową miąższości i głębokości posadowienia. W publikacji przedstawiony zostanie sposób konstrukcji map ilustrujących atrakcyjność analizowanych rejonów pod kątem krótko- i długotrwałej pojemności magazynowej. Zaprezentowane rezultaty stanowią pierwszy etap prac i dotyczą wyłącznie analizy warunków geologiczno-górniczych.
    Until now, the only geological maps used in design of the location of underground gas storage facility in rock salt beds were contour maps showing thickness and depth of the deposit. On their basis, the possible locations of such storage facilities on the Foresudetic Monocline and the Leba elevation have been selected. Nevertheless, these types of maps are not sufficient enough to determine the optimal location, which in the case of gas storage caverns is a function of thickness and depth of the deposit. In the paper it is explained how maps of the attractiveness of the regions in terms of short-term and long-term storage capacity have been constructed. The presented results represent the first stage of the research and relate only to the analysis of geological and mining conditions.
    Źródło:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2011, 28, 1-2; 431-443
    1507-0042
    Pojawia się w:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzystanie komercyjnego symulatora złożowego jako narzędzia wspomagającego w symulacji i analizie parametrów pracy podziemnego magazynu gazu w kawernie solnej
    The use of a commercially available reservoir simulator as a supporting tool in the simulation and analysis of parameters of underground gas storage in a salt cavern
    Autorzy:
    Majkrzak, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1834114.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    podziemny magazyn gazu
    konwergencja
    modelowanie geomechaniczne
    CMG
    underground gas storage
    convergence
    geomechanical modeling
    Opis:
    The paper presents the developed methodology and the obtained results of modeling related to the verification of potential use of specific software packages from Computer Modeling Group Ltd. (commercial reservoir simulation software) as a support tool for simulation and analysis of changes in selected parameters of the underground gas store in a salt cavern. As a part of the task, with use of the Builder package, an attempt was made to build a static model of the salt cavern. Dynamic modeling (IMEX package) was focused on convergence as a parameter having a key impact on the efficiency of underground gas storage in the salt cavern. Due to the large size of the static model created based on original data (thickness and radius of equivalent chamber slices from echometric measurements) and restrictions of the software, it was decided to create a simplified cylindrical model (consisting of a smaller number of cells) characterized by constant values of thickness and radius of selected slices. Further analysis of the simulation possibilities led to the need to separate a calculation model – created on a rectangular grid for which the geomechanical model was created. In total, 24 simulations were made (six depths of the top level of cavern, four variants of the minimum required pressure of the stored gas). The values of walls, top and bottom layers’ movements towards the center determined the base to specify the size of the change in the storage volume. The convergence values were calculated for the cylindrical model as the final simulation model. In addition, the optimal cavern foundation depth was determined based on the analyses of convergence changes and the size of the gas cushion.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2020, 76, 9; 592-600
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Liberalizacja rynku gazu ziemnego a rozwój podziemnych magazynów gazu w Polsce
    The liberalization of the natural gas market and the development of underground natural gas storage facilities in Poland
    Autorzy:
    Kaliski, M.
    Frączek, P.
    Szurlej, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/283673.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    podziemne magazyny gazu
    trzeci pakiet liberalizacyjny
    gaz ziemny
    underground natural gas storage
    third liberalization package
    natural gas
    Opis:
    Problematyka zwiększenia udziału gazu ziemnego w krajowej strukturze źródeł energii nabiera coraz większego znaczenia w kontekście zobowiązań międzynarodowych Polski. W szczególności należy wskazać wymogi, jakie na nasz kraj nakładają pakiet energetyczno-klimatyczny oraz III pakiet liberalizacyjny. Wymagania tych pakietów wskazują na konieczność zmiany sposobu funkcjonowania krajowego gazownictwa. Bez przeprowadzenia zmiany trudne będzie zwiększenie znaczenia tej branży w krajowym sektorze energii. Szczególną rolę w działaniach nakierowanych na zwiększenie znaczenia gazu ziemnego ma doprowadzenie do zwiększenia pewności dostaw gazu ziemnego poprzez racjonalne kształtowanie struktury źródeł dostaw gazu dla krajowych odbiorców oraz przez rozbudowę krajowej infrastruktury gazowniczej, w tym infrastruktury służącej do magazynowania gazu ziemnego. Realizacja tych działań jest warunkiem ograniczenia niepewności przerw w dostawach gazu ziemnego dla krajowych odbiorców oraz wpłynie na zwiększenie znaczenia gazu ziemnego w krajowej strukturze źródeł energii.
    The question of an increased share of natural gas in Poland’s structure of energy sources is gaining significance in view of the country’s international commitments. These are in particular the energy and climate package as well as the third liberalization package. The packages necessitate some changes in the functioning of the domestic gas market. Without reform it will be difficult to increase the role of this branch in Poland’s energy sector. In order to boost the use of gas, its supplies need to be guaranteed through a rationally shaped structure of internal sources of delivery and through a development of gas infrastructure which involves natural gas storage facilities. Only when the above conditions aremet, will the threat of interrupted supply be reduced and, subsequently, the role of gas in Poland’s energy structure will increase.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2010, 13, 2; 199-218
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Efektywna pojemność komór magazynowych gazu w pokładowych złożach soli kamiennej
    Effective capacity of gas storage caverns in rock salt deposits
    Autorzy:
    Ślizowski, J.
    Serbin, K.
    Wiśniewska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/183563.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    złoża soli
    magazynowanie gazu
    pojemność komory
    konwergencja
    salt deposits
    gas storage
    cavern capacity
    convergence
    Opis:
    W pracy przeanalizowano możliwości magazynowania gazu w cechsztyńskich złożach soli na monoklinie przedsudeckiej (dziewięć obszarów) i w rejonie wyniesienia Łeby (cztery obszary). Rozważanymi parametrami była miąższość złoża, wpływająca na objętość komór oraz głębokość zalegania złoża, od której zależą minimalne i maksymalne ciśnienie magazynowania, a tym samym pojemność komory. Stwierdzono, że duża początkowa pojemność magazynowa, jaką można uzyskać na złożach położonych najgłębiej ulega szybkiemu spadkowi na skutek zjawiska konwergencji. Najkorzystniejsze warunki do budowy komór magazynowych na monoklinie przedsudeckiej występują w rejonie Bytomia Odrzańskiego, natomiast na wyniesieniu Łeby - w rejonie Kosakowa, gdzie rozpoczęto ich budowę. W artykule przedstawiono szacunkowe pojemności magazynowe pojedynczych komór na analizowanych złożach oraz pojemności przypadające na 1 km2 powierzchni złoża.
    This paper presents the perspectives for gas storage in the Zechstein salt deposits in the Fore-Sudetic Monocline (nine areas) and in the Łeba elevation region (four areas). The parameters taken into account were: the thickness of the deposit, affecting the cavern volume and the depth of the deposit that affects the minimum and maximum storage pressures, hence volume of the gas that could be stored in the cavern. It has been found that large initial storage capacities, that can be obtained from deposits located deeper, decrease rapidly due to the convergence. The most favorable conditions for location of the storage caverns at the Fore-Sudetic Monocline occur in the Bytom Odrzański region. At the Leba elevation, the most favorable conditions occur in the Kosakowo region, where construction of the storage facility has been started. To summarize the results, the estimated storage capacities of the individual caverns located in the selected regions and the storage capacities per 1 km2 of deposits surface are presented in the paper.
    Źródło:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2010, 36, 3; 407-417
    0138-0974
    Pojawia się w:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podziemne magazyny jako element zapewniający ciągłość dostaw gazu ziemnego
    Underground gas storages as an element ensuring the continuous of natural gas supplies
    Autorzy:
    Kaliski, M.
    Janusz, P.
    Szurlej, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/300192.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    gaz ziemny
    podziemne magazyny gazu
    bezpieczeństwo energetyczne
    stabilność dostaw gazu
    natural gas
    underground gas storage
    energy security
    Opis:
    W artykule omówiono typy PMG i ich znaczenie dla systemów gazowniczych. Przedstawiono magazyny obecnie funkcjonujące w świecie, podając ich pojemności magazynowe oraz maksymalne moce odbioru gazu. Przeanalizowano zależności pomiędzy lokalizacjami PMG, kierunkami dostaw gazu oraz wielkością jego zużycia w wybranych krajach.
    The article concerns types of UGS and their importance to the natural gas systems. It describes currently operating underground gas storages, giving their storage capacities and maximum peak output. Moreover, the article analyses the relations between UGS's locations, directions of natural gas supplies and the amount of gas consumption in chosen countries.
    Źródło:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2010, 27, 1--2; 193-205
    1507-0042
    Pojawia się w:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Magazynowanie wodoru w sczerpanych złożach gazu ziemnego
    Hydrogen storage in depleted natural gas fields
    Autorzy:
    Miziołek, Mariusz
    Filar, Bogdan
    Kwilosz, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2143337.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    podziemny magazyn gazu
    PMG
    podziemny magazyn wodoru
    PMW
    wodór
    underground gas storage
    UGS
    underground hydrogen storage
    UHS
    hydrogen
    Opis:
    W artykule podjęto próbę oceny możliwości magazynowania w sczerpanych złożach gazu ziemnego zapadliska przedkarpackiego mieszaniny składającej się z gazu ziemnego (ok. 90%) i wodoru (do 10%). Problem magazynowania wodoru pojawi się w Europie, a zapewne też i w Polsce w nieodległym czasie, gdyż zgodnie z dyrektywą wodorową ogłoszoną przez UE w 2020 r. wodór produkowany z nadwyżek energii wytwarzanych przez OZE będzie stopniowo zastępował paliwa kopalne. Część wodoru będzie zużywana na bieżące potrzeby, a część będzie magazynowania w zbiornikach napowierzchniowych oraz podziemnych. Podziemne magazyny wodoru (PMW) będą budowane w kawernach solnych oraz w sczerpanych złożach gazu ziemnego. Istniejące podziemne magazyny gazu (PMG) działają w Polsce m.in. w rejonie zapadliska przedkarpackiego – są to np. PMG Husów i PMG Brzeźnica, w których gaz jest magazynowany w piaskowcowych poziomach miocenu. W tym rejonie występuje też cały szereg sczerpanych horyzontów gazowych, które mogą być wykorzystane w przyszłości jako potencjalne magazyny gazu ziemnego i wodoru. Dla potrzeb artykułu wybrano jeden z takich poziomów zbiornikowych, reprezentujący złoże mioceńskie, i przeprowadzono szczegółową analizę jego parametrów geologiczno-złożowych istotnych dla magazynowania wodoru. Zestaw analizowanych parametrów sprecyzowano na podstawie literatury oraz przyjętych ogólnie kryteriów wyboru struktury na potrzeby utworzenia PMG. Analizowane parametry skał magazynowych i uszczelniających dotyczyły: ich składu mineralogicznego i petrofizycznego, składu chemicznego gazu rodzimego oraz wód złożowych, oceny parametrów petrofizycznych skał, budowy strukturalnej poziomów zbiornikowych i uszczelniających, warunków mikrobiologicznych złoża. Dokonano też oceny zjawisk fizycznych, które będą lub mogą być efektem magazynowania wodoru, takich jak np.: proces dyfuzji, mieszanie się gazów i ich ewentualna segregacja oraz możliwość tworzenia się „języków” i „palców wodorowych”. W artykule podano również przykłady magazynów wodoru działających na świecie. Szczegółowo przedstawiono wyniki doświadczalnego podziemnego magazynowania wodoru w Austrii oraz Argentynie. W obu przypadkach projekty były realizowane w ostatnich latach. Szczególnie ważny dla niniejszej pracy był projekt austriacki Underground Sun Storage zrealizowany w Pilsbach w Austrii. Projekt ten jest istotny, gdyż proces magazynowania wodoru został przeprowadzony w podobnych do obszaru zapadliska przedkarpackiego utworach molasowych. Wyniki analiz wytypowanych poziomów zbiornikowych dają podstawę do pozytywnej rekomendacji sczerpanych złóż gazu ziemnego na obszarze zapadliska do celów podziemnego magazynowania wodoru. Jednocześnie jednak zwraca uwagę fakt małej liczby badań istotnych dla podjęcia decyzji o magazynowaniu wodoru w strukturach sczerpanych złóż gazu, dlatego konieczne będzie przed wydaniem takiej decyzji zaplanowanie i przeprowadzenie niezbędnego zakresu badań i analiz. Innym bardzo istotnym elementem będzie też dokonanie przeglądu i analizy stanu technicznego istniejących odwiertów, w tym stanu ich zacementowania oraz analizy materiałoznawczej.
    This paper presents the possibility of storing a mixture of natural gas (approx. 90%) and hydrogen (up to 10%) in depleted natural gas fields in the Carpathian Foredeep. The problem of hydrogen storage will arise in Europe, and probably also in Poland, in the near future. In accordance with the hydrogen directive announced by the EU in 2020, hydrogen produced from surplus energy from renewable energy sources is going to gradually replace fossil fuels. A part of the hydrogen will be used for current needs, and some will be stored in the surface and underground reservoirs. Underground hydrogen storage (UHS) facilities will be built in salt caverns and in depleted natural gas fields. The underground gas storage (UGS) facilities operate in Poland, e.g. in the area of the Carpathian Foredeep, (for example UGS Husów and UGS Brzeźnica), where gas is stored in the Miocene sandstone levels. This region is reach in depleted gas horizons that may be used in the future as a potential natural gas and hydrogen storage facilities. In this article, one of such reservoir horizons, representing the Miocene gas field, was selected, and its detailed analysis of geological and reservoir parameters, important for hydrogen storage, was carried out. The set of analyzed parameters was specified on the basis of the literature and generally accepted criteria for selecting a structure for UGS facilities. The analyzed parameters of storage and sealing rocks concerned: their mineralogical and petrophysical composition, chemical composition of native gas and reservoir waters, evaluation of petrophysical parameters of rocks, structure of reservoir and sealing levels, as well as microbiological conditions of the deposit. A physical phenomena that will or may be the effect of hydrogen storage, such as the diffusion process, mixing of gases and their possible segregation, and the possibility of the formation of hydrogen “tongues and fingers” were also assessed. The article also presents examples of hydrogen storage facilities operating in the world. The results of experimental underground hydrogen storage in Austria and Argentina are presented in details. In both cases, the projects were implemented in recent years. The Austrian project Underground Sun Storage realized in Pilsbach, Austria, was particularly important for this work. This project is significant, because the hydrogen storage process was carried out in molasses formations similar to those of the Carpathian Foredeep. The results of the analyses of the selected reservoir levels support a positive recommendation of the depleted natural gas fields in the area of the Carpathian Foredeep for the purpose of the underground hydrogen storage. However, due to the fact that there is a small amount of research relevant to making a decision on the hydrogen storage in the structures of depleted gas fields, it is necessary to plan and conduct more research and analyses. Another very important element will be the review and analysis of the technical condition of the existing wells, including the condition of their cementing and material science analysis.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2022, 78, 3; 219-239
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Magazynowanie gazu ziemnego w strukturach solnych – stan obecny, perspektywy rozwoju
    Storage of natural gas in salt structures – current state, prospects of the development
    Autorzy:
    Kaliski, M.
    Gross-Gołacka, E.
    Janusz, P.
    Szurlej, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2192144.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
    Tematy:
    bezpieczeństwo energetyczne
    bilans energetyczny
    gaz ziemny
    podziemny magazyn gazu
    kawerna solna
    power security
    natural gas
    underground gas storage
    Opis:
    Artykuł porusza zagadnienia związane z zapewnieniem bezpieczeństwa energetycznego. Scharakteryzowano pojęcie bezpieczeństwa energetycznego, ukazano jego złożoność oraz przedstawiono odpowiedzialność zainteresowanych stron za zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego. W artykule przedstawiono strukturę bilansu energetycznego kraju ze szczególnym uwzględnieniem gazu ziemnego. Zostały zaprezentowane kierunki dostaw tego paliwa, struktura jego zużycia oraz wskaźnik zależności importowej Polski od surowców energetycznych. Przedstawiono rodzaje podziemnych magazynów gazu (PMG) oraz scharakteryzowano ich podstawowe parametry. Mając na uwadze znaczenie PMG dla krajowego systemu gazowego przedstawiono obecny stan infrastruktury magazynowej w kraju oraz możliwości budowy podziemnych magazynów gazu w kawernach solnych.
    The article concerns the matters connected with assuring the power security. There were characterized the definition of power security, its complexity and responsibility of parties for providing it. The article depicts the structure of national power balance with a special regard towards natural gas. There were presented directions of supplies of this fuel, the structure of its consumption and the indicator of import dependence for Poland concerning power materials. There was also presented types of underground gas storage facilities and their basic parameters. Taking into consideration the meaning of UGS for national gas system, the Authors show current condition of national storage infrastructure in Poland and possibilities of construction of underground gas storage in salt cavern.
    Źródło:
    Przegląd Solny; 2013, 9; 7--19
    2300-9349
    Pojawia się w:
    Przegląd Solny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Simulating Filtration to Evaluate Hydrodynamic Indices of the Underground Gas Storage Operation
    Symulacja filtracji w celu oceny wskaźników hydrodynamicznych podziemnego magazynowania gazu
    Autorzy:
    Sadovenko, Іvan
    Inkin, Оlexander
    Dereviahina, Nataliia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2200994.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
    Tematy:
    aquifer
    gas storage
    filtration
    gas water contact
    nonuniformity
    warstwa wodonośna
    magazynowanie gazu
    filtracja
    kontakt gazu z wodą
    niejednorodność
    Opis:
    The research objective is to develop and test mathematical model of gas storage in the layered aquifer with poorly permeable interlayer if plane-parallel and axisymmetric filtration takes place. The paper evaluates the gas-hydrodynamic operational indices of the underground gas storages within aquifers in the South East Ukraine. Comprehensive approach has been applied involving collection, systematization, and analysis of actual data on filtration and physicomechanical properties of enclosing rocks impacting formation of natural and technogenic deposits as well as analytical and numerical methods to solve equations of the gas-water contact shift under different conditions. A gas-hydrodynamic model of underground gas storage within the nonuniform aquifer has been substantiated to calculate its cyclic operation in the three-layered seam taking into consideration crossflows through a poorly permeable stopping. The calculation results show significant impact of characteristics of the layered porous environment on the gas water contact transfer through certain seams. The derived new technique linearizing a system of differential equations to identify pressure within a reservoir is generalization of the earlier applied procedures with introduction of ‘boundary schemes’. The calculation results demonstrate significant impact of the layered porous environment on the gas water contact transfer through certain seams. The findings may be applied while making evaluations at the stage of gas storage design within aquifers.
    Celem badań jest opracowanie i przetestowanie modelu matematycznego magazynowania gazu w warstwie wodonośnej ze słabo przepuszczalną międzywarstwą, przy założeniu filtracji płasko-rownóległej i osiowo-symetrycznej. W artykule dokonano oceny gazowo-hydrodynamicznych wskaźników eksploatacyjnych podziemnych magazynów gazu w warstwach wodonośnych południowo- wschodniej Ukrainy. Zastosowano kompleksowe podejście polegające na zebraniu, usystematyzowaniu i analizie rzeczywistych danych, dotyczących właściwości filtracyjnych i fizykomechanicznych skał otaczających, wpływających na powstawanie osadów naturalnych i technogenicznych, a także analityczne i numeryczne metody rozwiązywania równań przesunięcia kontaktu gaz-woda w rożnych warunkach. Model gazowo-hydrodynamiczny podziemnego magazynowania gazu w niejednorodnej warstwie wodonośnej został uzasadniony w celu obliczenia jego cyklicznej pracy w pokładzie trójwarstwowym z uwzględnieniem przepływów krzyżowych przez słabo przepuszczalną zaporę. Wyniki obliczeń wskazują na istotny wpływ charakterystyk warstwowego środowiska porowatego na kontakt gazu z wodą przez określone pokłady. Nową techniką linearyzującą układ równań różniczkowych do identyfikacji ciśnienia w zbiorniku jest uogólnienie wcześniej stosowanych procedur poprzez wprowadzenie „schematów brzegowych”. Wyniki obliczeń wskazują na istotny wpływ warstwowego środowiska porowatego na kontakt gazu z wodą przez określone pokłady. Uzyskane wyniki mogą być wykorzystane przy dokonywaniu ocen na etapie projektowania magazynów gazu w warstwach wodonośnych.
    Źródło:
    Inżynieria Mineralna; 2023, 1; 97--102
    1640-4920
    Pojawia się w:
    Inżynieria Mineralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ stopnia wykorzystania podziemnego magazynu gazu na jego efektywność ekonomiczną
    Influence of an underground gas storage on its economic efficiency
    Autorzy:
    Kosowski, P.
    Rychlicki, S.
    Stopa, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/300167.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    podziemne magazyny gazu
    efektywność ekonomiczna
    rynek gazu ziemnego
    underground gas storage
    economic efficiency
    oil market
    Opis:
    W artykule zaprezentowano zagadnienia związane z ekonomiką podziemnego magazynowania gazu. Zmiany na rynku gazowym spowodowane liberalizacją, forsowaną przez Unię Europejską, wymagają nowego spojrzenia na kwestie podziemnego magazynowania gazu, a zwłaszcza na jego efektywność ekonomiczną. Nieuniknione powstanie wolnego i konkurencyjnego rynku usług magazynowania wymaga poznania przez operatorów instalacji magazynowych kluczowych czynników, wpływających na osiągane wyniki ekonomiczne. W artykule przedstawiono analizę wpływu stopnia wykorzystania magazynu na jego efektywność ekonomiczną oraz na minimalną cenę za magazynowanie gazu ziemnego, zapewniającą założoną przez operatora stopę zwrotu. Obliczenia zostały przeprowadzone dla przykładowego podziemnego magazynu gazu, z wykorzystaniem stworzonych przez autorów modeli finansowych.
    Issues related with economics of underground gas storing are presented in the paper. Changes in the gas market caused by liberalization policy promoted by the European Union require taking a new look on underground gas storing issues, especially economic efficiency. Inevitable formation of free and competitive market of storing services makes the operators learn the key elements of the storing installations influencing the achieved economic results. The influence of the degree of gas storage utilization on its economic efficiency and minimum price for natural gas storing services (providing the assumed return rate) is analyzed in the paper. The calculations were made for an exemplary gas storage, with the use of financial models worked out by the authors.
    Źródło:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2008, 25, 2; 397-404
    1507-0042
    Pojawia się w:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dostosowanie parametrów pracy PMG do aktualnych potrzeb rynku gazu ziemnego w Polsce
    Adaptation of the UGS operating parameters to the current needs of the natural gas market in Poland
    Autorzy:
    Filar, Bogdan
    Miziołek, Mariusz
    Kwilosz, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1834108.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    podziemny magazyn gazu
    PMG
    rynek gazu w Polsce
    usługi magazynowe
    gaz ziemny
    underground gas storage
    UGS
    natural gas market in Poland
    storage services
    natural gas
    Opis:
    The publication deals with the problem of adjusting UGS operation parameters to changes in the Polish natural gas system. It was emphasized that the demand for active storage capacity directly results from the volume of domestic consumption of natural gas and the structure of gas supply to the market. The chart attached to the article (Fig. 1) presents gas consumption in Poland, broken down into domestic production and imports for 1995–2018. The presented chart confirmed the fast increase in gas demand in recent years in Poland. In addition, the graph showed that since 2012, domestic natural gas production has been systematically falling from 4.3 to 3.8 billion m3 . Therefore, the growing demand for gas is met by additional gas imports. In 2018, the volume of natural gas import was around 14.5 billion m3 . Currently, approximately 79% of total gas consumption in Poland is covered by import. The article emphasized that rapidly growing gas import generates demand for new UGS working capacities. The main purpose of the publication was to find the answer to the question of which parameters of underground gas storage are preferred by the gas market in Poland. The costs of providing gas storage services in Poland were analyzed in order to determine the desired UGS parameters. The analysis showed a large difference between the costs of providing firm and interruptible storage services in Poland. Firm storage services guarantee gas supplies irrespective of market conditions and are therefore significantly more expensive (PLN 389.1/1000 m3 ) than interruptible services (PLN 107.5/1000 m3 ). The main reason for such a significant cost difference is because firm services can be used to establish a mandatory reserve, required by law in Poland. The article indicates the consequences of a rapid growing natural gas import trend. The increase of gas import volume results in a large increase of mandatory reserve volume. In 2017–2019, the amount of mandatory reserves increased by about 56% (from 8.5 to 13 TWh). Therefore, the construction parameters of the future UGS should take into account current market conditions. The large difference between the costs of storage services has a significant impact on revenues from gas storage services. Therefore, the procedure for determining the most favorable operating parameters of UGS should take into account not only the reduction of storage, construction and operation costs of gas storage facilities, but also the optimization of revenues from gas storage services. Therefore, the construction parameters of the future UGS should take into account current market conditions. In order to determine the preferred parameters for the construction and operation of underground gas storage facilities, an analysis of the construction of a new UGS in an exemplary depleted natural gas field was carried out. Calculations were made for five different active capacities. For each active capacity, calculations were made for three times of full capacity exhaustion (80, 100 and 120 days). Then, financial analysis was carried out for several variants of the construction of the new UGS based on the NPV index and the cost of construction and operation of active capacity. Financial analysis has shown that in the current market situation it is more profitable to build, a “fast” gas storage with a relatively short time of withdrawal and injection of working volume.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2020, 76, 9; 601-609
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    UGS wells in depleted fields
    Podziemne magazyny gazu zlokalizowane na sczerpanych złożach węglowodorów
    Autorzy:
    Szabo, D.
    Pinka, J.
    Fedorko, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/299404.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    podziemne magazyny gazu
    Underground Gas Storage (UGS)
    logging
    Open Hole
    closed loop system
    sand control
    Opis:
    The Underground Gas Storage (UGS) facilities are mainly built in hydrocarbon reservoirs (depleted oil and gas fields), in aquifers and also in salt caverns using proven techniques based on the best use of geology and geophysics. From the international perspective, Slovakia plays an important role in the European gas industry. Transporting one-fifth of the natural gas consumed in western European countries, it is one of the largest natural gas transit countries. Before the end of its path across Slovakia, the transported natural gas reaches the Lab UGS facility in the Slovakia. This paper describes oil and gas depleted reservoirs and techniques that apply in the UGS field.
    Podziemne magazyny gazu (PMG) lokalizowane są głównie na sczerpanych złożach węglowodorów lub w kawernach solnych z wykorzystaniem sprawdzonych technik bazujących na osiągnięciach geologii i geofizyki. W niniejszej pracy opisano czerpane złoża ropy naftowej i gazu ziemnego oraz techniki stosowane w PMG na Słowacji.
    Źródło:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2011, 28, 1-2; 411-417
    1507-0042
    Pojawia się w:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kto napełni ukraińskie magazyny gazu?
    Who will fill the Ukrainian gas storage facilities?
    Autorzy:
    Kaliski, M.
    Sikora, M.P.
    Sikora, A.P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/282282.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    gaz ziemny
    bezpieczeństwo energetyczne
    Ukraina
    Unia Europejska
    magazynowanie gazu
    natural gas
    energy security
    Ukraine
    European Union
    natural gas storage
    Opis:
    Artykuł porusza kwestie konieczności zmagazynowania odpowiedniej ilości gazu ziemnego w ukraińskich i także europejskich podziemnych magazynach gazu na sezon zimowy 2015/2016. Kryzys finansowy, który rozwijał się od 2007 r., wycisnął swoje piętno w wielu krajach na całym świecie. Dotknął również Ukrainę, która borykała się już wtedy z poważnym kryzysem politycznym. Dla państwa, powierzchniowo prawie dwa razy większego od Polski oraz o porównywalnej liczbie zaludnienia, czynniki polityczno-ekonomiczne bardzo szybko wpłynęły na gospodarkę i ekonomię. Dane przytoczone przez autorów oznaczają, że ukraiński przemysł bardzo opóźniony technologicznie kieruje się w stronę upadku. Spadek dynamiki zużycia gazu w przemyśle to 55%. Ale kraj bez przemysłu nie jest w stanie funkcjonować w dzisiejszych warunkach ekonomicznych. Media, słusznie, interesują się dziś sytuacją w Chinach, w Grecji zapominają jednak ostatnio, że tuż przy granicy z Unią Europejską kolejny kraj może niedługo „zbankrutować”. Różnica jest tylko taka, że na Ukrainie nie ma euro, ale jest za to regularna wojna. W cieniu greckiej tragedii rodzi się więc pytanie czy Ukraina jest w stanie wypełnić wystarczająco magazyny gazu by przetrwać zbliżającą się zimę? A przede wszystkim – kto za to zapłaci? Ukraiń- cy zdają sobie doskonale sprawę z możliwego problemu. Cały czas negocjują zwiększenie dostaw gazu z Europy starając się wykorzystać wszystkie technicznie możliwe połączenia, starając się zmusić UE do ich sfinansowania bo GAZPROM powiedział kategoryczne nie. Brane są pod uwagę połączenia z Rumunią – pojawiła się nawet propozycja wysyłania gazu przez litewski terminal LNG w Kłajpedzie. Gaz mógłby być przesyłany przez terytorium Białorusi.
    In this paper one can find a description of possible problems with underground natural gas storage volumes in Ukrainian and in the European facilities for the winter season 2015/2016. The financial crisis that has developed since 2007 imprinted its mark in many countries around the world. It has also affected Ukraine, which was already grappling with a serious political crisis. This country with its surface nearly two times larger than Poland, with a similar sized population, had political and other various factors rapidly affecting its economy. The data cited by the authors indicates that Ukrainian industry is very technologically underdeveloped and with a high probability of collapse. The example mentioned in the paper is a decline in gas consumption in this industry. Consequently, it is argued that a country without industry is not able to function in today’s economic conditions. The media, today mainly interested in the situation in China or in Greece, has recently forgotten that near the European border, a country with aspirations for joining the European Union may soon go bankrupt. The only difference between Greece and Ukraine is that in Ukraine there is no euro, but there is a war! In the shadow of the Greek tragedy, the question arises as to whether Ukraine will be able to fill its gas storages enough to survive the approaching winter. And who is ready to pay for it? Ukrainians seem well aware of the possible problem. They are constantly negotiating to increase gas supplies from Europe, trying to take advantage of all possible technical combinations, demanding for the EU to finance them because GAZPROM has categorically declined to do so. To solve the problem, connections are taken into account such as with Romania, sending gas through the LNG terminal in Klaipeda, or transporting natural gas through the territory of Belarus.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2015, 18, 3; 61-74
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The role of underground gas storage facilities in the continuous supply of natural gas to domestic recipients based on the example of the Visegrad Group
    Rola podziemnych magazynów gazu w zapewnianiu ciągłości dostaw gazu ziemnego do odbiorców krajowych na przykładzie państw Grupy Wyszehradzkiej
    Autorzy:
    Skrzyński, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/282555.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    energy policy
    underground gas storage facilities
    natural gas market
    gas infrastructure
    polityka energetyczna
    podziemny magazyn gazu
    rynek gazu ziemnego
    infrastruktura gazowa
    Opis:
    Underground gas storage facilities play an important part in the maintenance of balance between the constantly imported raw material and variable gas demand in the discussed part of Europe. They also allow for more the efficient operation of businesses which exploit this raw material in this part of Europe and operators of power lines. The following issues will be discussed in the article: types, capacity, location and variability of the filling level of underground gas storage facilities in Poland, the Czech Republic, Hungary, and Slovakia; similarities and differences in the policy of natural gas storage between individual Visegrad Group countries; the influence of these differences on the situation in the gas market; the influence of the planned further reconstruction of the natural gas storage facilities system on the energy security of individual countries which belong to the Visegrad Group. Concern for UGSF is one of the conditions of expansion of transmission pipelines to the north and south, increase of LNG import within the Visegrad Group, or the creation of a gas hub in Poland – initiatives aimed at, among others, securing the continuity of supplies to domestic users. However, the current and planned investments indirectly indicate that in the policies of the governments of the Visegrad Group countries, UGSF are supposed to soon play a much smaller role than many researchers would expect. An intensive expansion of UGSF is very unlikely. The scale of the state’s effect on the role of storage facilities in supplying gas to users depends on the level of the state’s control over the companies managing UGSF.
    W omawianej części Europy podziemne magazyny gazu pełnią ważną rolę w utrzymywaniu równowagi pomiędzy stale importowanym surowcem a zmiennym zapotrzebowaniem na gaz. Umożliwiają także bardziej wydajną pracę przedsiębiorcom wydobywającym ten surowiec w omawianej części Europy oraz operatorom linii przesyłowych. W artykule omówione zostały następujące zagadnienia: rodzaje, pojemność, rozmieszczenie i zmienność poziomu zapełnienia podziemnych magazynów gazu na terenie Polski, Czech, Węgier i Słowacji; podobieństwa i różnice polityki odnośnie do magazynowania gazu ziemnego między poszczególnymi państwami Grupy Wyszehradzkiej; wpływ tych różnic na sytuację na rynku gazowym; wpływ, jaki dla bezpieczeństwa energetycznego poszczególnych państw – członków Grupy Wyszehradzkiej będzie miała planowana dalsza rozbudowa systemu magazynów gazu ziemnego. Troska o PMG jest jednym z warunków rozbudowy gazociągów przesyłowych w kierunku północnym i południowym, wzrostu możliwości importu NLG na teren Visegrad Group czy stworzenia w Polsce hubu gazowego – inicjatyw mających na celu m.in. zabezpieczenie ciągłości dostaw do odbiorców krajowych. Obecne i planowane inwestycje pośrednio wskazują jednak, że w polityce władz państw Grupy Wyszehradzkiej, PMG mają w najbliższej przyszłości pełnić wyraźnie mniejszą rolę niż przewiduje wielu badaczy. Mało prawdopodobny jest wariant intensywnej rozbudowy PMG. Skala wpływu państwa na rolę magazynów w dostarczaniu surowca do odbiorców jest uzależniona od stopnia jego kontroli nad firmami zarządzającymi PMG.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2020, 23, 3; 21-40
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pomiary hałasu środowiskowego w przemyśle naftowym i gazowniczym
    Environmental noise measurement in oil and gas industry conditions
    Autorzy:
    Macuda, J.
    Łukańko, Ł.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/299797.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    hałas
    stacja redukcyjno-pomiarowa
    podziemny magazyn gazu
    kopalnia gazu ziemnego
    natural gas regulation station
    noise
    underground gas storage
    natural gas mine
    Opis:
    W przemyśle naftowym i gazowniczym pomiary akustyczne przeprowadza się wokół urządzeń i instalacji wykorzystywanych zarówno do poszukiwania i eksploatacji złóż węglowodorów, jak i do ich dystrybucji. W większości przypadków badania te mają na celu wyznaczenie poziomu hałasu i opracowanie wytycznych zmniejszenia jego szkodliwego oddziaływania na środowisko. W artykule opisano zasady wykonywania pomiarów hałasu wokół urządzeń i instalacji naftowych i gazowniczych, zlokalizowanych w terenie o różnym stopniu zagospodarowania i wykształcenia morfologicznego. Przedstawiono również wyniki badań klimatu akustycznego wokół stacji redukcyjno-pomiarowej 1 stopnia i instalacji uzdatniania gazu w KGZ Bonikowo.
    Acoustic measurements in the oil and gas industry conditions are made in the immediate vicinity of the devices and installments used for hydrocarbons exploitation and distribution. In majority of cases these studies are aimed at determining the noise level and working out measures for minimizing their environmental impact. The principles of noise measurement around oil and gas devices and systems localized in areas varying in their development and morphology of landscape. The results of measurements of acoustic climate around a reduction--measurement station 1 degree and a gas treatment station in KGZ Bonikowo are presented in the paper.
    Źródło:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2008, 25, 1; 37-42
    1507-0042
    Pojawia się w:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geotechniczne aspekty adaptacji wyrobisk likwidowanych kopalń węgla na podziemne magazyny gazu
    Geotechnical aspects of adapting openings of a closed coal mine into underground gas storage facility (UGSF)
    Autorzy:
    Kidybiński, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/340174.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Główny Instytut Górnictwa
    Tematy:
    podziemny magazyn gazu
    PMG
    goetechnika
    wytrzymałość skał
    underground gas storage facility
    UGSF
    goetechnic
    strength of rocks
    Opis:
    W związku z przewidywanym wzrostem zapotrzebowania na gaz w Europie i w Polsce do 2020 roku, a także zamierzoną likwidacją niektórych kopalń węgla w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym - rozpatruje się możliwość wykorzystania wyrobisk niektórych z nich na podziemne magazyny gazu. Pozytywne doświadczenia w tym zakresie uzyskano w Belgii (byłe kopalnie Anderlues oraz Peronnes-lez-Binche), a także USA (kopalnia Leyden k. Denver), gdzie - po adaptacji - kopalnie węgla służą przez wiele lat jako magazyny gazu energetycznego dla pobliskich aglomeracji miejskich. Doświadczenia zdobyte podczas budowy zbiorników gazu w tych kopalniach wskazują, że ważną rolę w powodzeniu tego rodzaju przedsięwzięcia odgrywają następujące czynniki geotechniczne: istnienie nieprzepuszczalnego nadkładu, zapobiegającego ucieczkom gazu ku powierzchni, oddalenie kopalni od kopalń sąsiednich - co zapobiega ucieczkom gazu w kierunku poziomym, nieznaczne dopływy wód podziemnych do kopalni - ze względu na oszczędność kosztów stałego odpompowywania wody ze zbiornika, kontrolowane zasięgi strefy spękania skał nad wyeksploatowanymi pokładami węgla, znaczne ilości węgla pozostawionego w złożu (filary, zroby) - co zwiększa pojemność gazową zbiornika ze względu na znaczną sorbowalność metanu przez węgiel, a także obecność w sąsiedztwie wyrobisk porowatych formacji skalnych - co zwiększa elastyczność zbiornika przez oddziaływanie na gaz ciśnienia wód podziemnych. Wszystkie wymienione czynniki zależą w znacznej mierze od właściwości geotechnicznych górotworu otaczającego wyrobiska takich, jak: wytrzymałość i odkształcalność górotworu otaczającego zbiornik, szczelinowatość skał i drożność gazowa szczelin, a także rozmakalność i porowatość skał. Cechy te mogą być określane metodami laboratoryjnymi lub polowymi, znanymi z zastosowań w geomechanice górniczej oraz budownictwie wodnym i tunelowym. W artykule omówiono szczegółowo następujące metody badań przydatne przy rozpoznawaniu przydatności danej kopalni na podziemny zbiornik gazu oraz projektowaniu i wykonawstwie zbiornika: - badanie wytrzymałości skał na ściskanie (w laboratorium), - badanie odkształcalności skał (modułów odkształcenia i sprężystości) w laboratorium, - badanie rozmakalności skał (przy zanurzeniu jednorazowym oraz wielokrotnym), - analizę kierunków i zagęszczenia szczelin w górotworze, - badanie drożności gazowej szczelin metodą aerometryczną, - badanie polowe odkształcalności górotworu w układzie płaskim, - badanie polowe odkształcalności górotworu w układzie radialnym oraz sposób uwzględniania wpływu czynnika skali wielkości na parametry geotechniczne skał i górotwo-ru. Omówiono także krajowe doświadczenia z prac adaptacyjnych części wyrobisk byłej kopalni węgla "Nowa Ruda" (pole "Słupiec") na podziemny magazyn gazu oraz wynikające z tych doświadczeń wnioski. We wnioskach podkreślono, że wymienione powyżej (i omówione w artykule) metody badawcze mogą być przydatne przede wszystkim przy projektowaniu wysokociśnieniowych podziem-nych zbiorników gazu i paliw płynnych, natomiast przy rozpatrywaniu możliwości budowy niskociśnieniowego zbiornika gazu w wyrobiskach likwidowanej kopalni węgla pierwszorzędne znaczenie mają czynniki makrogeotechniczne takie, jak: właściwości nieprzepuszczalnego nadkładu, stosunki hydrogeologiczne i dopływy wody do wyrobisk, tektonika złoża w aspekcie ewentualnych połączeń z sąsiednimi kopalniami lub powierzchnią, łączna objętość pustek (wyrobisk) oraz zrobów pozostawionych w kopalni, masa węgla pozostawionego w złożu i jego właściwości sorpcyjne (oraz szybkość desorpcji), możliwości oraz spodziewane koszty likwidacji wszystkich szybów i otworów wiertniczych z powierzchni, a także obecność w sąsiedztwie wyrobisk wodonośnych skał porowatych. Niezależnie od zagadnień geotechnicznych, ważnym czynnikiem warunkującym powodzenie przedsięwzięcia jest bezpośrednie zaangażowanie w proces projektowania i budowy zbiornika jego przyszłego właściciela i użytkownika.
    In connection with expected growth of gas consumption both in Europe and in Poland up to the year 2020, as well as closing foreseen of several coal mines in Upper Silesian Coal Basin - it is considered to utilize underground openings of some of these mines as UGSFs. Successful experiences in this area are known from Belgium (former coal mines Anderlues and Peronnes-lez-Binche) and the USA (mine Leyden near Denver), where - after adaptation works - these mines are used since many years as the UGSFs, serving local municipal agglomerations. Experience coming from adaptation of these mines into gas storage facilities show the importance of such geotechnical factors as existence of non-permeable overburden which prevents leaking of gas to the surface, far distance from adjacent mines (if they exist) - which prevents horizontal leakages, limited water inflow to the mine - to constrain the costs of permanent water pumping, controlled vertical range of roof failure over coal seams mined, volume and methane sorption/desorption capacity of coal left in a mine (pillars, goabs) - to increase storage volume and porosity of rocks surrounding excavations - which decides about flexibility of a reservoir. All elements mentioned depend on geotechnical features of rock masses surrounding excavations such as the strength and deformability, jointing of rocks and gas conductivity through fractures as well as slakeability and porosity of rocks. These properties may be investigated with both laboratory and field methods known from mining geomechanics practice as well as hydro-engineering and tunneling. Following methods applicable in assessing of coal mine usefulness as a potential UGSF and designing process, are discussed in a paper: - uniaxial compressive strength test of rock in the laboratory, - deformability of rock (moduli of elasticity and deformation) in the laboratory, - slakeability of rocks (both in single and multiple submerging), - rock jointing analysis (both directions and density of joints), - gas conductivity of fractures tested with an aerometric probe, - field testing of deformability of rock mass in a flat system, - field testing of deformability of rock mass in a radial system, as well as the role of scale effect on geotechnical parameters of rocks and rock masses. The Polish experiences were also discussed coming from adaptation works of part of former Nowa Ruda coal mine (section Słupiec) into UGSF and conclusions are drawn from these experiences. In final conclusions it was pointed out that methods mentioned above and described in a paper are useful primarily in designing high pressure reservoirs while with low pressure ones macro-geotechnical features of rock masses seem to be of prime significance, such as properties of non-permeable overburden, hydrogeological relations and water inflow to the mine, tectonics and its linkage aspect to adjacent mines and to the surface, masses of coal left in a mine, its sorption capacity and desorption rate, costs expected of shafts closure and old boreholes sealing as well as porous aquifiers presence close to the openings. Apart from geotechnical problems a direct engagement in mine transforming into UGSF of its future owner or/and operator is considered to be very important condition for the success of the enterprise.
    Źródło:
    Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2004, 2; 37-63
    1643-7608
    Pojawia się w:
    Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Różnicowanie się ciśnienia złożowego w PMG jako wskaźnik obecności niezidentyfikowanych elementów strukturalnych
    The diversification of formation pressure in the UGS as an indicator of the presence of unidentified structural elements
    Autorzy:
    Moska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31344033.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    podziemny magazyn gazu
    PMG
    ciśnienie głowicowe statyczne
    underground gas storage facility
    UGS
    static well head pressure
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań podziemnego magazynu gazu (PMG) zlokalizowanego w południowej Polsce, utworzonego w obrębie sczerpanego złoża gazu ziemnego w utworach miocenu autochtonicznego, które zalegają w podłożu Karpat. Ciągła eksploatacja podziemnego magazynu gazu, polegająca na zatłaczaniu i odbieraniu gazu z PMG, wykazała, że w niektórych jego rejonach dochodzi do różnicowania się ciśnienia złożowego. Obszar ten charakteryzuje się skomplikowaną budową geologiczną, ponieważ biorą w niej udział trzy jednostki strukturalno-tektoniczne: podłoże miocenu, miocen autochtoniczny zapadliska przedkarpackiego oraz Karpaty fliszowe. W artykule dokonano analizy dwóch wybranych cykli pracy PMG i odwiertów tego magazynu, z których odebrano najwięcej gazu. Analiza, której poddano 14 odwiertów, pozwoliła zauważyć, że w odwiercie O.1 dochodzi do różnicowania się ciśnienia głowicowego statycznego (Pgs) w porównaniu zarówno z odwiertem piezometrycznym, charakteryzującym się najbardziej reprezentatywnym zapisem ciśnienia złożowego, jak i z innymi odwiertami znajdującymi się w sąsiedztwie. Taka anomalia wskazuje, że przy pewnej pojemości magazynu, bliskiej jego pojemności buforowej, następuje rozdzielenie pułapki złożowej na mniejsze elementy strukturalne, co skutkuje rozpoczęciem różnicowania się ciśnień głowicowych w odwiertach. W związku z tym na wschód od odwiertu O.1, na którym odnotowano różnicowanie się ciśnień, musi istnieć bariera litologiczna rozdzielająca pułapkę złożową horyzontu magazynowego na dwie części. Na południowy wschód od odwiertu O.3 wyinterpretowano pułapkę litologiczno-strukturalną obejmującą swoim zasięgiem poziom magazynowy. Od pozostałej części magazynu oddziela ją bariera litologiczna wykształcona prawdopodobnie w facji łupkowej, co skutecznie izoluje tę część od reszty magazynu. W artykule zamieszczono również fragment zweryfikowanej mapy strukturalnej omawianego podziemnego magazynu gazu. Przeprowadzone prace potwierdzają, że analiza ciśnień w podziemnych magazynach gazu jest użytecznym narzędziem do identyfikacji nowych, nieznanych elementów budowy strukturalnej złoża.
    This article presents the results of research into an underground gas storage facility (UGS) located in southern Poland, created in a depleted natural gas field in indigenous Miocene formations in the Carpathians. Continuous operation of a certain undergroundgas stor- age facility, consisting in injecting and receiving gas from the UGS, has shown that in some of its regions there is a diversification of formation pressure. This area is characterized by a rather complicated geological structure. It consist of three structural and tectonic units: the Miocene basement, the autochthonous Miocene formations of the Carpathian Foredeep and the Carpathian flysch. Two selected work cycles on 14 wells were analyzed in the article. One of them is characterized by a lower static well head pressure than was measured in the piezometric well and in the wells in the neighbourhood. Such an anomaly indicates that at a certain storage capacity a reservoir trap separates into smaller structural elements. Therefore, to the east of the well where the pressure differences were recorded must be a lithological barrier separating the reservoir trap of the storage horizon into two parts. A lithological barrier is probably formed in the shale facies that effectively isolates this part of storage from the rest of the UGS. This paper also contains an upgraded structural map of the gas storage horizon. The conducted studies confirm that the analysis of pressures in underground gas storage facilities is a useful tool for identifying new, unknown elements of the reservoir's structure.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2022, 78, 11; 805-814
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Managing the production of natural gas using gas storage in Poland
    Wykorzystanie podziemnych do zarządzania produkcją gazu magazynów gazu ziemnego w Polsce
    Autorzy:
    Kosowski, P.
    Stopa, J.
    Rychlicki, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/283257.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    underground gas storage
    production optimization
    working capacity calculation
    podziemne magazynowanie gazu
    optymalizacja wydobycia
    kalkulacja pojemności czynnej
    Opis:
    Managing natural gas exploitation which is subject to seasonal changes necessitates gas storage in the periods of lower demand to maintain the stability of gas production. Bearing in mind the natural seasonal character of gas consumption in Poland, it is necessary to use definite working gas volume of underground gas storage facilities (UGS) to maintain a suitable level of gas production from domestic sources in the periods of low gas consumption The main aim of the paper is to investigate the impact of gas storage on gas production strategy from domestic fields based on the example of Poland, and to calculate the amount of gas which should be stored to optimize gas production. The method of calculation, presented in this paper, has been applied to the historical data of methane-rich and nitrogen-rich gas supply and demand in Poland. The storage capacity needed for providing stable production, calculated according to formulas presented in this article was about 1.42 billion m3 of methane-rich natural gas in the last year, which means that 47.7% of yearly domestic production was stored. Apart from the methane-rich system, two nitrogen-rich gas subsystems are operating in Poland. Those gas systems are regional closed systems, i.e. without the possibility of arbitrarily supplementing with gas deliveries from other transmission systems. The UGS were not used for storing nitrogen-rich gas in the past, therefore production from nitrogen-rich gas fields was increased in the winter and lowered during summer months. At present PGNiG S.A. has at its disposal two nitrogen-rich gas storages: UGS Daszewo and UGS Bonikowo. Working capacity needed for regulating the production of nitrogen-rich gas and calculated according to presented formulas is about 200 million m3. The use of UGS enables stable exploitation of methane-rich gas fields and steady production levels in gas processing plants. In addition no major fluctuations were observed in the aspect of high seasonality of natural gas consumption (related to climate and the structure of the gas consumers in Poland). In the summer season methane-rich gas imports exceed demand and its flexibility is strongly limited, which results from the realization of contracts, especially the obligation of receive minimum annual and summer amounts of gas, and technical parameters of the transmission network. By using methane-rich UGS in the analyzed period there was neither correlation between the monthly amount of production and consumption of high-methane gas, nor between the size of production and temperature. In the case of the closed nitrogen-rich gas system there have recently been large fluctuations caused by not using UGS. Since then a new UGS Bonikowo has come into use, thanks to which production could be, to a considerable degree, stabilized.
    Wykorzystanie magazynów gazu jest niezbędnym czynnikiem pozwalającym na prawidłową eksploatację złóż gazu ziemnego. W okresach zwiększonego popytu magazyny ułatwiająjego zaspokojenie, a w czasie niskiego zapotrzebowania umożliwiają stabilizację produkcji. Biorąc pod uwagę silną sezonowość konsumpcji gazu ziemnego w Polsce istnieje potrzeba przeznaczenia określonej wielkości pojemność czynnych podziemnych magazynów gazu na regulację krajowego wydobycia. Głównym celem tego artykułu jest pokazanie wpływu magazynowania gazu na przebieg eksploatacji krajowych złóż gazu ziemnego oraz kalkulacja ilości gazu, który powinien być zmagazynowany w celu optymalizacji krajowego wydobycia. Na podstawie historycznych danych dotyczących wydobycia i konsumpcji gazu ziemnego w Polsce i z wykorzystaniem metody kalkulacji pojemności czynnych, zaprezentowanej w niniej szym artykule, obliczone zostały pojemności czynne podziemnych magazynów gazu, niezbędne do regulacji krajowego wydobycia gazu wysokometanowego. Wyniosły około 1,4 mld m3, co oznacza, że około 48% rocznego wydobycia wysokometanowego gazu ziemnego powinno być magazynowane. Brak wykorzystania podziemnych magazynów gazu skutkowałby koniecznością znacznego ograniczania wydobycia krajowego i produkcji gazu w odazotowniach w miesiącach letnich, uniemożliwiałby realizację zawartych umów kontraktowych oraz powodował deficyt gazu w miesiącach zimowych. Oprócz systemu gazu wysokometanowego w Polsce eksploatowane są dwa podsystemy gazu zaazotowanego. Systemy gazu zaazotowanego są regionalnymi systemami zamkniętymi, tzn. nie istnieje możliwość dowolnego uzupełnienia dostaw gazu z krajowego (lub innego) systemu przesyłowego. Ponieważ do niedawna nie eksploatowano PMG na gaz zaazotowany wydobycie ze złóż gazu zaazotowanego było zwiększane w okresie zimowym i zmniejszane w lecie. Obecnie jednak PGNiG S.A. dysponuje dwoma magazynami na gaz zaazotowany: PMG Daszewo (system gazu Ls) i PMG Bonikowo (system gazu Lw). Pojemności, niezbędne do regulacji wydobycia ze złóż podłączonych do podsystemu gazu zaazotowanego Lw skalkulowane przez autorów niniejszej pracy wynoszą około 200 mlnnm3. Dzięki wykorzystaniu podziemnych magazynów wydobycie ze złóż gazu wysokometanowego i produkcja w odazotowniach w Polsce ma stabilny przebieg i nie wykazuje silnych wahań pomimo bardzo silnej sezonowości zużycia gazu ziemnego, wynikającej m.in. z warunków klimatycznych w Polsce oraz ze struktury odbiorców gazu. W przypadku zamkniętego systemu gazu zaazotowanego Lw do niedawna występowały silne wahania wydobycia, co było konsekwencją braku wykorzystywania podziemnych magazynów gazu. Od niedawna w tym systemie funkcjonuje PMG Bonikowo, co pozwoliło na znaczną stabilizację wydobycia.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2013, 16, 4; 285-296
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The history of UGS Strachocina investment as an example of success achieved by cooperation between a western company and Polish oil and gas companies
    Historia inwestycji PMG Strachocina jako przykład sukcesu współpracy firmy zachodniej z polskimi przedsiębiorstwami z sektora ropy naftowej i gazu ziemnego
    Autorzy:
    Filar, Bogdan
    Miziołek, Mariusz
    Kawecki, Mieczysław
    Piaskowy, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2143424.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    UGS Strachocina
    horizontal well
    natural gas
    gas storage
    UGS
    expansion
    PMG Strachocina
    odwiert horyzontalny
    gaz ziemny
    magazynowanie gazu
    rozbudowa
    PMG
    Opis:
    In 2006 Oil and Gas Institute, Underground Gas Storage Department was given the task of designing the UGS Strachocina working volume, production and injection rates enlargement. Gas storage Strachocina is located in the south eastern part of Poland, near Sanok. The UGS Department ran some analysis before that date, which gave us the answer that the old vertical well technology would not be enough to achieve investment success. We knew that we needed to use horizontal well technology in which we had no experience at all. At that time there were only a few horizontal wells drilled in Poland. We decided to start cooperation with the company Baker Hughes, and asked them to help us to design the drilling technology and well completions. We knew that we needed to drill 8 horizontal wells in difficult reservoir conditions. Based on Baker Hughes’ recommendations, the EXALO Polish drilling company’s experience and the Institute’s knowledge of storage reservoir geology, the trajectories of 8 new wells were designed. Working with Baker Hughes, we designed the well completion based on expandable filters, the second time this type of completion technology had been used in the world at that time. During drilling, we were prepared for drilling fluid losses because of the extensive Strachocina reservoir’s natural fracture system. The investment was in doubt during the drilling of the first two horizontal wells because of huge drilling fluid losses and the inability of drilling the horizontal section length as designed. We lost 4000 cubic metres of drilling fluid in a one single well. During the drilling of the 2 nd well, we asked Baker Hughes to help us to improve the drilling technology. Our partners from Baker Hughes prepared the solution in 3 weeks, and so we were able to use this new technology on the 3rd well drilled. It turned out that we could drill a longer horizontal section with less drilling fluid loss. The paper will show the idea of the project, the team building process, the project problems solved by the team, decisions made during the UGS Strachocina investment and the results. It will show how combining “western” technology and experience with “eastern” knowledge created a success story for all partners.
    W 2006 roku Instytutowi Nafty i Gazu, Zakładowi Podziemnego Magazynowania Gazu, powierzono zadanie zaprojektowania rozbudowy PMG Strachocina poprzez powiększenie pojemności czynnej i zwiększenie mocy zatłaczania oraz odbioru gazu. Magazyn gazu Strachocina zlokalizowany jest w południowo-wschodniej Polsce, niedaleko Sanoka. Zakład Podziemnego Magazynowania Gazu przeprowadził analizę eksploatacji PMG Strachocina do roku 2006. Wykonana analiza dała odpowiedź, że stara technologia odwiertów pionowych nie wystarczy do osiągnięcia sukcesu inwestycyjnego, polegającego na rozbudowie magazynu Strachocina. Zakład PMG wiedział, że musi skorzystać z technologii odwiertów poziomych, w której nie posiadał żadnego doświadczenia. W tym czasie wykonano w Polsce tylko kilka odwiertów poziomych. Postanowiliśmy nawiązać współpracę z firmą Baker Hughes i poprosiliśmy ją o pomoc w zaprojektowaniu technologii wiercenia i wykonania odwiertów. Zespół Zakładu PMG obliczył, że musi zostać odwierconych 8 otworów horyzontalnych, w trudnych warunkach geologicznych. Na podstawie zaleceń Baker Hughes, doświadczeń polskiej firmy wiertniczej Exalo oraz wiedzy Instytutu z zakresu geologii PMG Strachocina zaprojektowano trajektorię 8 nowych odwiertów. Współpracując z Baker Hughes, wspólnie zaprojektowaliśmy udostępnienie horyzontów magazynowych z wykorzystaniem technologii filtrów poszerzalnych. W tamtym czasie technologia ta została zastosowana na świecie po raz drugi. Podczas wiercenia byliśmy przygotowani na ucieczki płynów wiertniczych ze względu na rozległy system naturalnych spękań występujących w horyzontach magazynu Strachocina. Osiągnięcie parametrów inwestycyjnych było zagrożone podczas wiercenia dwóch pierwszych odwiertów poziomych ze względu na duże straty płuczki wiertniczej oraz niemożność odwiercenia projektowanej długości odcinka poziomego. W jednym odwiercie straciliśmy 4000 metrów sześciennych płuczki wiertniczej. Podczas wiercenia drugiego odwiertu poprosiliśmy firmę Baker Hughes o pomoc w udoskonaleniu technologii wiercenia. Nasi partnerzy z Baker Hughes przygotowali rozwiązanie w 3 tygodnie. W związku z tym udoskonalona technologia została zastosowana podczas wiercenia trzeciego odwiertu. Okazało się, że możemy wywiercić dłuższy odcinek poziomy z mniejszymi stratami płynu wiertniczego. W artykule przedstawiona została idea projektu, proces budowania zespołu, problemy projektowe rozwiązane przez zespół, decyzje podjęte w trakcie realizacji rozbudowy PMG Strachocina oraz ich rezultaty. Głównym celem publikacji jest pokazanie, jak połączenie „zachodniej” technologii i doświadczenia ze „wschodnią” wiedzą tworzy historię sukcesu wszystkich partnerów.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2021, 77, 11; 760-764
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowoczesne technologie zbrojenia odwiertów poziomych na potrzeby magazynów gazu oraz doświadczenia z ich próbnej eksploatacji na przykładzie PMG Strachocina
    Modern technologies of horizontal well completion for underground gas storage purposes and experience from test production of such wells on UGS Strachocina
    Autorzy:
    Leosz, A.
    Pojnar, M.
    Ziobro, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/300507.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    podziemne magazyny gazu
    Strachocina
    wiercenia poziome
    rozszerzane filtry przeciwpiaskowe
    underground gas storage
    horizontal drilling
    expandable sand screens
    Opis:
    Projekt rozbudowy PMG Strachocina związany z powiększeniem pojemności czynnej magazynu obejmował odwiercenie i uzbrojenie ośmiu odwiertów poziomych w celu uzyskania odpowiedniej mocy odbioru i zatłaczania gazu. W referacie omówiono problemy oraz doświadczenia zdobyte podczas realizacji czterech odwiertów SH-5,6,7,8 zlokalizowanych na terenie Ośrodka Grupowego nr 2. Odwierty te wyposażono korzystając z unikalnej w warunkach PMG technologii rozszerzania wgłębnych filtrów przeciwpiaskowych. Zaprezentowano także wyniki próbnej eksploatacji wymienionych odwiertów w sezonie 2009/2010.
    Project of increasing working capacity of UGS Strachocina demanded drilling and completing of eight horizontal wells in order to provide required production and injection rates. The paper discusses problems encountered and experience gained during execution of four wells SH-5, 6, 7, 8 being part of Production Centre no. 2. The wells were completed with unique - in UGS environment - technology of expandable sand screens. In addition results of test production from those wells in winter season 2009/2010 are presented.
    Źródło:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2010, 27, 1--2; 231-239
    1507-0042
    Pojawia się w:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzystanie modelowania przestrzennego do wyznaczania stref pod odwierty eksploatacyjne dla PMG działających w obrębie wyeksploatowanych złóż konwencjonalnych
    Determination of perspective zones for wells through the application of spatial modeling within UGS operating in exploited conventional reservoirs
    Autorzy:
    Cierzniak, M.
    Miziołek, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1835244.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    modelowanie 3D
    Karpaty
    zapadlisko przedkarpackie
    podziemne magazynowanie gazu
    subsurface modeling
    Carpathians
    Carpathian Foredeep
    underground gas storage
    Opis:
    Exploited conventional reservoirs located in the south-eastern part of Poland, characterized by favorable petrophysical parameters, are being used for underground gas storage under appropriate technological and economic conditions, as exemplified by UGS Husow, Strachocina, Swarzow or Brzeznica. The use of subsurface modeling software for visualizing spatial reservoir parameters’ distribution within old gas fields, is associated with a significant degree of uncertainty resulting from a wide variation in time of data acquisition and factors affecting its representativeness. The article presents the concept of using modeling adapted for old, conventional gas reservoirs, assuming the selection and processing of reinterpreted gamma ray logs to create pseudo-facies classification. Visualization of its elements, along with geological and reservoir interpretation, can be used for further analysis, including decision making in the aspect of picking out predisposed zones for new wells associated with increasing UGS total storage capacity. Modeling was conducted with the use of the Baker Hughes JewelSuite™ Subsurface Modeling software.Słowa kluczowe: modelowanie 3D, Karpaty, zapadlisko przedkarpackie, podziemne magazynowanie gazu.
    Exploited conventional reservoirs located in the south-eastern part of Poland, characterized by favorable petrophysical parameters, are used for underground gas storage under appropriate technological and economic conditions, which can be exemplified by UGS Husow, UGS Strachocina, UGS Swarzow or UGS Brzeznica. The use of subsurface modeling software for visualizing spatial reservoir parameters’ distribution within old gas fields is burdened with significant uncertainty related to wide range of time diversity of data acquisition and factors affecting its representativeness. The article presents the concept of using modeling adapted for old, conventional gas reservoirs, assuming the selection and processing of reinterpreted gamma ray logs to create pseudo-facies classification. Visualization of its elements, along with geological and reservoir interpretation, can be used for further analysis, including decision making in the aspect of typing perspective zones for new wells associated with increasing UGS total storage capacity. Modeling was conducted with an use of Baker Hughes JewelSuite™ Subsurface Modeling software.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2018, 74, 6; 465-470
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geomechaniczna ocena masywu skalnego dla potrzeb bezzbiornikowego magazynowania gazu ziemnego na przykładzie PMG Swarzów
    Geomechanical evaluation of rock formation for depleted gas reservoirs – example from the Swarzów underground gas storage
    Autorzy:
    Woźniak, H.
    Zawisza, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2063116.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    podziemne magazyny gazu
    zatłaczanie gazu
    ciśnienie szczelinowania
    PMG Swarzów
    underground gas storage
    injection
    fracturing pressure
    UGS Swarzów
    Opis:
    Złoże gazu ziemnego Swarzów położone jest w obrębie zapadliska przedkarpackiego. Uwarunkowania lokalizacyjne, struktura i budowa geologiczna złoża umożliwiły utworzenie w obrębie sczerpanego horyzontu mezozoicznego tego złoża podziemnego magazynu gazu o wymaganych parametrach. W artykule przedstawiono warunki geologiczno-inżynierskie w obrębie serii złożowej (chłonnej), nadzłożowej i podzłożowej PMG Swarzów. Badania laboratoryjne wykonano dla próbek skalnych pobranych z otworów wiertniczych Swarzów-24, Oleśnica-2 i Oleśnica-3. Ocena mechanicznych właściwości skał, niezbędna do geomechanicznej charakterystyki masywu skalnego w rozpatrywanym obszarze złoża do magazynowania gazu ziemnego, obejmowała: oznaczenie wytrzymałości na jednoosiowe ściskanie metodą badania próbek foremnych i metodą punktowego obciążania próbek nieforemnych oraz badania wytrzymałości na rozciąganie metodą poprzecznego ściskania. Powyższe parametry zostały następnie wykorzystane do obliczeń ciśnień szczelinowania dla poziomu magazynowego oraz dla serii uszczelniających poziom magazynowy od góry i od dołu w trakcie zatłaczania i odbioru gazu ziemnego w celu wykazania, czy eksploatacja magazynu nie zagraża rozszczelnieniem ośrodka skalnego.
    The Swarzów natural gas deposit is located in the Carpathian Foredeep. Its localization and geological structure facilitated the development of underground gas storage with desired parameters within the exhausted Mesozoic natural gas reservoir. The paper presents the results of engineering-geological studies on the rocks, forming the storage horizon, as well as the supra-storage and sub-storage horizons in the Swarzów underground gas storage. The samples for laboratory analyses were collected from the Swarzów-24, Oleśnica-2 and Oleśnica-3 wells. Evaluation of mechanical properties of rocks necessary for geomechanical characterization of rock formations in the gas deposit included: measurements of uniaxial compressive strength on regular samples and point load methods, and tensile strength with the compression method. These parameters were then used for calculations of fracturing pressures for the storage, supra-storage and sub-storage horizons during injection and withdrawal of gas. The calculations aimed to determine if the exploitation of underground gas storage does not cause the fracturing of rock formations.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2011, 446 (1); 163--171
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Logistical approach to monitoring operation of underground gas storages (UGS)
    Podejście logistyczne do monitorowania operacji podziemnego zgazowania węgla (UGS)
    Autorzy:
    Nordin, V.
    Murov, V.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/323123.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    underground gas storage
    monitoring
    logistics system
    operating parameters
    performance
    podziemne zgazowanie węgla
    system logistyczny
    operacyjne parametry efektywnościowe
    Opis:
    The main problems in the operation of UGS are associated with the security operation that requires continuous environmental monitoring. Monitoring should be carried out over the parameters of operation of UGS and environmental indicators. From positions of logistic approach their relationship should be analyzed within a single system. This will effectively set the abnormal deviations and make timely corrective action to operational parameters.
    Głównym problemem w operacji podziemnego zgazowania węgla jest bezpieczeństwo jej przeprowadzenia, które wymaga ciągłego monitorowania środowiska przebiegu tego procesu. Monitorowanie powinno być podejmowane zgodnie z parametrami UGS i wskaźnikami środowiskowymi. W podejściu logistycznym wzajemne powiazanie tych parametrów powinno być analizowane w ramach pojedynczego systemu, co pozwoli skutecznie zapobiegać nieprawidłowym odchyleniom i sprawi, że cała operacja będzie przebiegała zgodnie z harmonogramem i założonymi parametrami operacyjnymi.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 91; 241-249
    1641-3466
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sposoby użytkowania górotworu na świecie i w Polsce
    Underground space use: world wide and in Poland
    Autorzy:
    Przybycin, A.
    Uliasz-Misiak, B.
    Zawisza, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2074870.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    górotwór
    podziemne składowiska
    podziemne skłądowiska gazu
    bezzbiornikowe magazynowanie
    bezzbiornikowe usuwanie odpadów górotworu
    podziemne magazyny gazu
    Polska
    underground space
    underground storage
    underground gas storage
    non-tank storage
    non-tank disposal of waste into rock-mass
    underground storage gas facilities
    Polska
    Opis:
    Underground space is used in a number of ways, e.g. for transport infrastructure, public utility objects, for waste disposal and storing of various substances and fuels. Underground space is used for activities or facilities which cannot be realized on surface because they would be too difficult to perform or environmentally hazardous or expensive. Offices, stores, warehouses, cultural and recreation objects as well as city or intercity subways are located very shallow under the surface. At greater depth storages, tunnels and car parkings could be located. At ca. 250-3000 m of depth underground space is employed for storing natural gas, energy, fuels, carbon dioxide and radioactive waste. Underground disposal sites and storages are made in abandoned workings and pore space. The shallow part of underground space has been utilized only to a small degree in Poland. Deeper zones are used for non-tank natural gas storages in rock mass, in that in abandoned workings, underground oil, fuel and waste storages, in rock mass and in abandoned workings. At present four underground waste disposal sites are operational in Poland; there are eight underground gas storages: five in closed mine and one in a salt dome. Storing in pore space has best perspectives in Poland.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2011, 59, 5; 417-425
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Numeryczna analiza konwergencji pola komór magazynowych gazu w wysadzie solnym
    Numerical analyses of gas storage caverns convergence in salt dome
    Autorzy:
    Ślizowski, J.
    Urbańczyk, K.
    Serbin, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216107.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    magazynowanie gazu
    pełzanie górotworu solnego
    minimalizacja konwergencji
    gas storage
    creep rate of rock salt massif
    minimization of convergence
    Opis:
    W artykule analizowany jest całkowity ubytek objętości pola komór magazynowych gazu w wysadzie solnym, w którym komory zlokalizowane są na różnych głębokościach oraz różnią się objętością i wartościami minimalnego i maksymalnego ciśnienia magazynowania. Konwergencje poszczególnych komór opisane są formułami, będącymi iloczynem funkcji potęgowej, której argumentem jest: różnica ciśnienia pierwotnego górotworu i ciśnieniem gazu w komorze oraz wykładniczej funkcji temperatury, analogicznie jak w prawie pełzania Nortona. Współczynniki funkcji dopasowano na podstawie studium parametrycznego obejmującego: obliczenia metodą elementów skończonych dla 8 głębokości posadowienia komory (pomiędzy 750 i 1800 m p.p.t.) i kilku wartości ciśnienia magazynowanego gazu. Na obecnym etapie badań założono brak wzajemnego oddziaływania komór oraz przyjęto niezależność konwergencji względnej komory od jej objętości geometrycznej. Dopasowane współczynniki analizowanej funkcji są różne od współczynników przyjętych dla opisu prawa pełzania stacjonarnego Nortona. Przedstawiony jest przykład harmonogramu eksploatacji magazynu, zapewniający minimalizację sumarycznej konwergencji komór w trakcie ich opróżniania i napełniania. Zgodnie z oczekiwaniem w pierwszej kolejności powinny zostać opróżnianie komory położone najpłycej, w przypadku napełniania zaś odwrotnie. Występujące odstępstwa od tej reguły związane są z maksymalną dopuszczalną wydajnością poszczególnych komór, co również zostało uwzględnione w opracowanym algorytmie. Przedstawione prace są pierwszym etapem badań prowadzonych w ramach grantu badawczo-rozwojowego nr R09 01 017 01. Ich celem jest opracowanie algorytmu sterującego pracą magazynu gazu w Mogilnie zapewniającego minimalizacje jego konwergencji całkowitej.
    The paper presents analyses of the convergence of gas storage caverns placed in salt dome. The caverns are located at different depths which results in different values of minimum and maximum storage pressures and various total storage capacities of each cavern. The convergence of each cavern is described by formulas, which have the same shape as Norton creep law, i.e. power function of pressure difference (primary pressure in rock massif minus gas pressure in the cavern), multiplied the exponential function of temperature. Coefficients of convergence function were fitted based on parametric study including: the finite elements method calculation for the 8 deep foundations of the cavern (between 750 and 1800 m b.s.) and several values of gas storage pressure. The fitted coefficients are different from those describing the stationary creep of salt. At the current stage of research no interaction between caverns and no influence of cavern geometric volume on its relative convergence is assumed. An example of how the storage facility operation should be arranged to assure the minimal total convergence of storage caverns area during the withdrawing and injection processes are presented. Generally, as expected, the caverns located at lowest depth should be empted at first place, in the case of injection the sequence should be opposite. The exceptions from this rule are connected with the maximum withdrawal rate from the individual caverns, which is also included in the developed algorithm. Presented work is the first part of research program, aimed at developing of an algorithm to control the operation of KPMG Moglino gas storage facility to ensure a minimization of the total convergence. The work was carried out within Research and Development Project nr R09 01 017 01.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2010, 26, 3; 85-93
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pojemność komór magazynowych gazu w pokładzie soli na monoklinie przedsudeckiej
    Gas storage cavern capacity in salt deposit of the Foresudetic Monocline
    Autorzy:
    Ślizowski, J.
    Wiśniewska, M.
    Wojtuszewska, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394598.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    sól kamienna
    magazynowanie gazu
    długotrwała pojemność
    monoklina przedsudecka
    rock salt
    gas storage
    long-term capacity
    Fore Sudetic Monocline
    Opis:
    W pracy określono teoretyczną pojemność jaką mogłyby mieć komory magazynowe gazu wykonane w złożach soli na monoklinie przedsudeckiej. Określone zostały pojemności początkowe komór oraz pojemności długotrwałe uwzględniające ich konwergencję. Konwergencje zostały opisane formułami będącymi iloczynem funkcji potęgowej, której argumentem jest: różnica ciśnienia pierwotnego górotworu i ciśnieniem gazu w komorze oraz wykładniczej funkcji temperatury, analogicznie jak w prawie pełzania Nortona. Stwierdzono, że głównymi czynnikami wpływającymi na pojemność komór magazynowych gazu są: miąższość wpływająca na rozmiary komory oraz głębokość złoża wpływająca na ciśnienie magazynowania i konwergencję. Zgodnie z wynikami przedstawionych obliczeń długotrwała pojemność magazynowa jaką można uzyskać na poszczególnych złożach waha się od 18,1-59,8 mln Nm3.
    Theoretical capacity of gas storage caverns that could be located in salt deposits of the Foresudetic Monocline was discussed in the paper. The initial capacity and the long-term capacity related to the convergence have been defined. The convergence of each cavern was described by formulas, which have the same shape as Norton creep law, i.e. power function of pressure difference (primary pressure in rock massif minus gas pressure in the cavern), multiplied the exponential function of temperature. It was found, that main factors affecting capacity of gas storage caverns are: thickness, which affects the size of the cavern, and depth of deposits which affects gas storage pressure and convergence. According to the calculations, the long-term storage capacity of selected areas varies from 18.1-59.8 mln Sm3.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2009, 75; 5-11
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Materiały kompozytowe MOF-grafen
    MOF-graphene composites
    Autorzy:
    Szczęśniak, B.
    Choma, J.
    Jaroniec, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/171770.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Chemiczne
    Tematy:
    kompozyty MOF-grafen
    adsorpcja gazów
    magazynowanie gazów
    adsorbenty
    CO2
    VOCs
    H2
    CH4
    MOF-graphene composites
    gas adsorption
    gas storage
    adsorbent
    Opis:
    The effective capture of harmful gases and clean energy sources are of great importance for protection of the environment. In this regard, it is possible to take advantage of the MOF-graphene composites to develop new technologies for environmental and energy-related applications. These composites attract a great attention around the world due to their higher adsorption affinity toward CO2, volatile organic compounds (VOCs), H2 and CH4 reported in comparison to the parent MOFs. Integration of MOFs with graphene nanosheets can be a very effective strategy not only to improve their adsorption performance but also to generate new chemical and physical properties that are not present in MOFs alone. In this review we present the progress in the field of gas capture/storage using MOF-graphene composites with special attention on the correlation between composition, structure and adsorption properties.
    Źródło:
    Wiadomości Chemiczne; 2017, 71, 9-10; 671-691
    0043-5104
    2300-0295
    Pojawia się w:
    Wiadomości Chemiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Use of underground space for the storage of selected gases (CH4, H2, and CO2) – possible conflicts of interest
    Wykorzystanie podziemnej przestrzeni dla magazynowania wybranych gazów (CH4, H2 i CO2) – możliwe konflikty interesów
    Autorzy:
    Tarkowski, Radosław
    Uliasz-Misiak, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1849610.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    underground gas storage
    methane
    hydrogen
    carbon dioxide
    conflict of interest
    dwutlenek węgla
    metan
    wodór
    konflikt interesów
    składowanie podziemne
    magazynowanie podziemne
    Opis:
    The rational management of underground space, especially when used for various purposes, requires a comprehensive approach to the subject. The possibility of using the same geological structures (aquifers, hydrocarbon reservoirs, and salt caverns) for the storage of CH4, H2 and CO2 may result in conflicts of interest, especially in Poland. These conflicts are related to the use of the rock mass, spatial planning, nature protection, and social acceptance. The experience in the field of natural gas storage can be transferred to other gases. The geological and reservoir conditions are crucial when selecting geological structures for gas storage, as storage safety and the absence of undesirable geochemical and microbiological interactions with reservoir fluids and the rock matrix are essential. Economic aspects, which are associated with the storage efficiency, should also be taken into account. The lack of regulations setting priorities of rock mass development may result in the use of the same geological structures for the storage of various gases. The introduction of appropriate provisions to the legal regulations concerning spatial development will facilitate the process of granting licenses for underground gas storage. The provisions on area based nature protection should take other methods of developing the rock mass than the exploitation of deposits into account. Failure to do so may hinder the establishment of underground storage facilities in protected areas. Knowledge of the technology and ensuring the safety of underground gas storage should translate into growing social acceptance for CO2 and H2 storage.
    Zarządzanie podziemną przestrzenią, szczególnie gdy można ją wykorzystać w różnych celach, wymaga kompleksowego podejścia do problemu. Możliwość wykorzystania tych samych struktur geologicznych (poziomów wodonośnych, złóż węglowodorów oraz kawern solnych) do magazynowania CH4, H2 i CO2 może skutkować konfliktami interesów szczególnie w warunkach polskich. Konflikty te są związane z wykorzystaniem górotworu, planowaniem przestrzennym, ochroną przyrody, społeczną akceptacją. Doświadczenia w magazynowaniu gazu ziemnego można przenieść na magazynowanie pozostałych gazów. Przy wyborze struktur geologicznych na magazyny gazów, uwarunkowania geologiczno-złożowe będą w największym stopniu wpływać na ich magazynowanie. Bezpieczeństwo magazynowania oraz brak niepożądanych oddziaływań geochemicznych i mikrobiologicznych z płynami złożowymi i matrycą skalną będą istotnymi czynnikami. Należy także uwzględniać aspekty ekonomiczne i związaną z tym efektywność magazynowania. Wskazano, że brak regulacji prawnych ustalających priorytety w sposobie zagospodarowania górotworu będzie skutkował konkurencją w wykorzystaniu tych samych struktur geologicznych na magazyny różnych gazów. Wprowadzenie do uregulowań prawnych dotyczących zagospodarowania przestrzennego terenu odpowiednich zapisów ułatwi wydawanie koncesji na podziemne magazynowanie gazów. Nieuwzględnienie w przepisach dotyczących obszarowych form ochrony przyrody innych sposobów zagospodarowania górotworu niż eksploatacja złóż może przeszkodzić w zakładaniu podziemnych magazynów w obszarach chronionych. Znajomość technologii i zapewnienie bezpieczeństwa podziemnego magazynowania gazów powinny się w praktyce przekładać na coraz większą społeczną akceptację dla magazynowania CO2 oraz H2.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2021, 37, 1; 141-160
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Use of underground space for the storage of selected gases (CH4, H2, and CO2) – possible conflicts of interest
    Wykorzystanie podziemnej przestrzeni dla magazynowania wybranych gazów (CH4, H2 i CO2) – możliwe konflikty interesów
    Autorzy:
    Tarkowski, Radosław
    Uliasz-Misiak, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1849619.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    underground gas storage
    methane
    hydrogen
    carbon dioxide
    conflict of interest
    dwutlenek węgla
    metan
    wodór
    konflikt interesów
    składowanie podziemne
    magazynowanie podziemne
    Opis:
    The rational management of underground space, especially when used for various purposes, requires a comprehensive approach to the subject. The possibility of using the same geological structures (aquifers, hydrocarbon reservoirs, and salt caverns) for the storage of CH4, H2 and CO2 may result in conflicts of interest, especially in Poland. These conflicts are related to the use of the rock mass, spatial planning, nature protection, and social acceptance. The experience in the field of natural gas storage can be transferred to other gases. The geological and reservoir conditions are crucial when selecting geological structures for gas storage, as storage safety and the absence of undesirable geochemical and microbiological interactions with reservoir fluids and the rock matrix are essential. Economic aspects, which are associated with the storage efficiency, should also be taken into account. The lack of regulations setting priorities of rock mass development may result in the use of the same geological structures for the storage of various gases. The introduction of appropriate provisions to the legal regulations concerning spatial development will facilitate the process of granting licenses for underground gas storage. The provisions on area based nature protection should take other methods of developing the rock mass than the exploitation of deposits into account. Failure to do so may hinder the establishment of underground storage facilities in protected areas. Knowledge of the technology and ensuring the safety of underground gas storage should translate into growing social acceptance for CO2 and H2 storage.
    Zarządzanie podziemną przestrzenią, szczególnie gdy można ją wykorzystać w różnych celach, wymaga kompleksowego podejścia do problemu. Możliwość wykorzystania tych samych struktur geologicznych (poziomów wodonośnych, złóż węglowodorów oraz kawern solnych) do magazynowania CH4, H2 i CO2 może skutkować konfliktami interesów szczególnie w warunkach polskich. Konflikty te są związane z wykorzystaniem górotworu, planowaniem przestrzennym, ochroną przyrody, społeczną akceptacją. Doświadczenia w magazynowaniu gazu ziemnego można przenieść na magazynowanie pozostałych gazów. Przy wyborze struktur geologicznych na magazyny gazów, uwarunkowania geologiczno-złożowe będą w największym stopniu wpływać na ich magazynowanie. Bezpieczeństwo magazynowania oraz brak niepożądanych oddziaływań geochemicznych i mikrobiologicznych z płynami złożowymi i matrycą skalną będą istotnymi czynnikami. Należy także uwzględniać aspekty ekonomiczne i związaną z tym efektywność magazynowania. Wskazano, że brak regulacji prawnych ustalających priorytety w sposobie zagospodarowania górotworu będzie skutkował konkurencją w wykorzystaniu tych samych struktur geologicznych na magazyny różnych gazów. Wprowadzenie do uregulowań prawnych dotyczących zagospodarowania przestrzennego terenu odpowiednich zapisów ułatwi wydawanie koncesji na podziemne magazynowanie gazów. Nieuwzględnienie w przepisach dotyczących obszarowych form ochrony przyrody innych sposobów zagospodarowania górotworu niż eksploatacja złóż może przeszkodzić w zakładaniu podziemnych magazynów w obszarach chronionych. Znajomość technologii i zapewnienie bezpieczeństwa podziemnego magazynowania gazów powinny się w praktyce przekładać na coraz większą społeczną akceptację dla magazynowania CO2 oraz H2.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2021, 37, 1; 141-160
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    KPMG w Polsce w perspektywie roku 2015 oraz 2020
    Demand on capacity on natural gas in salt caverns to the year 2015 and 2020
    Autorzy:
    Zawisza, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/183469.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    popyt a gaz
    magazyny gazu
    zapasy obowiązkowe
    pakiet energetyczno-klimatyczny
    kawerny
    gas demand
    gas storage facilities
    salt caverns
    strategic reserves
    climate and energy package
    Opis:
    Zapisy przyjęte w dyrektywach UE wprowadzających pakiet energetyczno-klimatyczny skutkować będą zwiększonym popytem na gaz ziemny w państwach UE, w tym w szczególności w Polsce, której gospodarka energetyczna oparta jest na węglu. W kolejnych dekadach będziemy obserwować wzrost znaczenia gazu ziemnego jako nośnika energii w sektorze elektroenergetycznym i ciepłowniczym. Dodatkowym czynnikiem wpływającym pozytywnie na poziom konsumpcji gazu będzie rozbudowa sieci przesyłowych i dystrybucyjnych. W opisanej sytuacji konieczne będzie zapewnienie odpowiednich pojemności magazynowych, poprzez rozbudowę istniejących podziemnych magazynów gazu oraz budowę nowych magazynów, w celu zapewnienia dostaw gazu ziemnego do odbiorców. Obecnie eksploatowane w Polsce magazyny gazu mają 1.6 mld m3 pojemności (licząc magazyny na gaz ziemny wysokometanowy). Biorąc pod uwagę przeprowadzane teraz inwestycje, rozbudowę podziemnych magazynów gazu, prognozowany wzrost popytu na gaz ziemny w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania systemu magazynowego oraz funkcjonowania rynku gazu, uzasadnione jest podjęcie decyzji o rozpoczęciu budowy nowego, dużego tawernowego podziemnego magazynu gazu w Polsce.
    The EU Directives implementing the climate and energy package will result in the increased demand for natural gas in all EU countries, especially in Poland, whose energy management is coal-based. In the following decades we will observe the substantial increase in demand for natural gas as an energy carrier in power and heating sectors. Another factor, which will contribute to the increase in gas consumption, is the expansion of gas transmission and distribution network. In order to secure natural gas supply for the customers in is necessary to ensure the proper gas storage capacity, expand the existing underground gas storage facilities (UGS) and build new ones. Currently used Polish underground natural gas storage facilities allow storing 1.6 billion m3. Taking into consideration the expansion of investments in underground natural gas storage facilities and the projected increase in demand for natural gas, it is justified to build the new large salt cavern underground gas storage facility in Poland.
    Źródło:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2011, 37, 2; 293-306
    0138-0974
    Pojawia się w:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Magazyny gazu ziemnego w cechsztyńskich formacjach solnych elementem bezpieczeństwa energetycznego Polski
    Natural gas storages in Zechstein salt formations as an element of energy safety in Poland
    Autorzy:
    Zeljaś, Dagmara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2076017.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    podziemne magazynowanie gazu
    bezpieczeństwo energetyczne
    cechsztyńskie złoża soli
    jaskinie solne
    underground gas storage
    energy security
    Zechstein salt deposits
    salt caverns
    Opis:
    Based on the formal and legal regulations, the need to increase the capacity of cavern underground gas storage in Poland is demonstrated. The author raised the problem of country's energy security, which is partly based on intervention reserves of energy carriers. A description of the state of actual storage capacities and strategic reserves of natural gas in Poland is presented, and the level of reserves is assessed based on applicable law. Focusing on the advantages of salt deposits in the context of underground gas storage, the author presents safe conditions for underground gas storage and the possible location of cavern underground gas storage in two prospective salt deposits: the Damasławek salt dome and the layer salt deposit of the Fore-Sudetic Monocline. The article draws attention to the complexity of the issue of geomechanical stability of caverns for underground gas storage, taking into account the type of deposit (layer/dome).
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2020, 68, 11; 824---832
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ruch wody w złożach węglowodorów i podziemnych magazynach gazu
    Movement of water in hydrocarbon deposits and underground gas storages
    Autorzy:
    Rybicki, C.
    Blicharski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/299651.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    inżynieria naftowa
    złoża węglowodorów
    podziemne magazyny gazu
    przepływy wody złożowej
    oil engineering
    hydrocarbon deposits
    underground gas storage
    reservoir water flow
    Opis:
    Gdy odwiert rozpoczyna eksploatację złoża lub podziemnego magazynu gazu, wokół niego wytwarza się strefa obniżonego ciśnienia, dzięki czemu następuje dopływ płynu złożowego. W późniejszym czasie zaburzenie ciśnienia osiąga również i strefę zawodnioną powodując podciąganie wody w kierunku odwiertu. W czasie tego podciągania wody dochodzi do powstawania nieregularnych form tj. języków lub stożków wodnych. W inżynierii złożowej znane są różne metody określania wydatku dopuszczalnego ze względu na powstawania stożków wodnych. Nieregularne formy przemieszczania się wody mają duży wpływ na proces eksploatacji gazu ze złoża a szczególnie podziemnego magazynu gazu. Są one często głównym powodem wzrostu spadku ciśnienia w odwiercie koniecznego do wyniesienia mieszaniny gazowo-wodnej. W granicznym przypadku woda dopływająca do odwiertu może nie być wydobywana wraz z gazem. Wówczas akumuluje się ona na dnie odwiertu, zatrzymując dopływ gazu a co za tym idzie, prowadzi do stopniowego wyłączenia odwiertu z eksploatacji. Zatem ruch wody złożowej i jego śledzenie jest szczególnie ważne w czasie podziemnego magazynowania gazu gdzie dochodzi do cyklicznego przemieszczania się wody w złożu. W artykule przeprowadzono analizę głównych metod obliczania dopływu wody do odwiertów oraz dokonano analizy ruchu wody złożowej przy założeniu, że jest ostra granica między gazem a wodą. Oznacza to, że siły kapilarne zostały zaniedbane a wypieranie gazu przez wodę ma charakter tłokowy. Tłokowe wypieranie gazu przez wodę jest rozsądnym założeniem ze względu na znacznie większą gęstość i lepkość wody w stosunku do tych parametrów dla gazu.
    When a well starts its operation on a deposit or underground gas storage, a zone of lowered pressure is formed around it, enabling reservoir fluid inflow. Later in time the pressure is disturbed, also affecting the hydrated zone, and causing water flux to the well. Irregular forms, e.g. "tongues" or "water cones" are formed at that time. In reservoir engineering there are various methods of determining the admissible yield in view of the water cone formation. Irregular forms of water migration have a great influence on the process of gas exploitation from a deposit, especially from an underground gas storage. They are frequently the main reason of pressure drop in the well, needed for carrying up the gas-water mixture. In the extreme case, water flowing to the well may be not exploited with gas. Then it is accumulated on the wellbore bottom, stopping the gas inflow, and so leading to the gradual stopping of production. Thus the movement of reservoir water and its tracing is especially important during underground storing of gas, when the water cyclically moves within the reservoir. The main methods of calculating the water flux to a well was analyzed and the movement of reservoir water was investigated in the case of a sharp gas-water interface. This signifies that capillary forces were neglected and gas is expelled by water as a result of "piston" effect. Piston expulsion of gas by water is a reasonable assumption owing to a much bigger density and viscosity of water as compared with gas.
    Źródło:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2007, 24, 2; 823-834
    1507-0042
    Pojawia się w:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza zmian parametrów mechanicznych kamieni cementowych dla kawernowych podziemnych magazynów gazu w zależności od czasu ich hydratacji
    Analysis of changes in mechanical parameters of cement stones for cavernous underground gas storage facilities, depending on the time of their hydration
    Autorzy:
    Kut, Ł.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1835450.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    kamień cementowy
    magazyn gazu
    parametry mechaniczne
    kawerny solne
    długoterminowe ekspozycje
    cement stone
    gas storage
    mechanical properties
    salt caverns
    long time exposure
    Opis:
    Uszczelnienie kolumn rur okładzinowych w warstwach soli wymaga zastosowania specjalnie opracowanych zaczynów cementowych o długotrwałej odporności na jej działanie, dlatego bardzo istotne jest prowadzenie szczegółowych badań nad doborem odpowiednich receptur. W celu przygotowania właściwych składów należy podjąć i realizować innowacyjne badania laboratoryjne nad doborem rodzajów środków chemicznych i materiałów uszczelniających wpływających na polepszenie parametrów mechanicznych otrzymanych z nich kamieni cementowych. Celem zaprezentowanych w artykule badań była analiza wpływu środowiska solnego na zmiany parametrów technologicznych kamieni cementowych w czasie. Z wybranych do badań składów otrzymano kamienie cementowe, które poddawano długoterminowemu (do 12 miesięcy) działaniu solanki o pełnym nasyceniu. Po założonych okresach czasu badano ich parametry technologiczne. Zinterpretowanie uzyskanych wyników badań laboratoryjnych pozwoli na wytypowanie odpowiednich składów zaczynów cementowych mogących znaleźć zastosowanie podczas uszczelniania podziemnych magazynów gazu w kawernach solnych. Opracowane i wybrane receptury, dzięki swoim parametrom reologicznym oraz właściwościom mechanicznym kamieni cementowych, mogą być z powodzeniem stosowane podczas takich zabiegów. W wyniku przeprowadzonych badań laboratoryjnych opracowano receptury zaczynów cementowych na bazie solanki o pełnym nasyceniu jako wody zarobowej (wynika to z bezpośredniej obecności soli w otworze), które mogą znaleźć zastosowanie podczas uszczelniania kolumn rur okładzinowych w warunkach występowania pokładów soli.
    Sealing of casings in salt layers requires the use of specially developed cement slurries with long-lasting resistance, so it is important to conduct detailed research on the selection of suitable recipes. In order to prepare the right compositions, innovative laboratory tests on the selection of chemicals and sealing materials that improve the mechanical properties of the resulting cement stones. The aim of this article was to analyze the influence of salt environment on changes in technological parameters of cement stones over time. Cement stones samples were selected for long-term seasoning (12 months) in full saturated brine and their technological properties were examined for a predetermined period of time. Interpretation of the obtained results allows to identify appropriate cement slurries formulas with the potential for application in the sealing of underground gas storages in salt caverns. The developed and selected recipes thanks to proper rheological and mechanical parameters can be successfully used during such procedures. The aim of laboratory tests were to develop cement slurries based on fully saturated brine, as mixing water that can be used during sealing the casings in salt layers.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2017, 73, 6; 387-394
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An attempt to asses suitability of Middle-Poland salt domes for natural gas storage
    Ocena przydatności środkowopolskich wysadów solnych do magazynowania gazu ziemnego
    Autorzy:
    Ślizowski, J.
    Urbańczyk, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/220118.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    cechsztyn
    wysady solne
    kawerny solne
    magazynowanie gazu ziemnego
    pojemność kawerny
    Polish Zechstain
    salt domes
    salt caverns
    natural gas storage
    cavern capacity
    Opis:
    The aim of the paper is to assess geological conditions in Middle-Poland salt domes and their suitability for natural gas storage. The starting point to the assessment were statistical distributions of caverns depth and volume in Mogilno CUGS. The distributions were generalized to other domes using the part of anticline forms in the salt mirror surface. The expected average cavern volumes, depths with their standard deviations are evaluated. Storing capacity of the caverns and the risk of a borehole unsuitable for cavern location are also given.
    Artykuł jest próbą oceny możliwego zróżnicowania pojemności magazynowej kawern w wysadach solnych okręgu środkowopolskiego, których lokalizację przedstawia rys. 1, na podstawie ich budowy geologicznej oraz danych uzyskanych podczas projektowania i eksploatacji KPMG Mogilno. W pierwszej kolejności określono potencjalne objętości maksymalne kawern w wysadach solnych ograniczone jedynie warunkami geomechanicznymi i ługowniczymi. Stwierdzono, że w takim przypadku objętość kawern określona wzorem (1) mogłaby przekraczać 1 mln m3. Objętości zaprojektowanych do chwili obecnej 15 kawern były mniejsze w niektórych przypadkach nawet kilkakrotnie z przyczyn geologicznych oraz błędów technologicznych i technicznych. Pojemność magazynowa kawern zależy również od głębokości ich posadowienia oraz ograniczeń technologicznych na wartości minimalnego i maksymalnego ciśnienia magazynowania. Z przeprowadzonej analizy (rys. 2 i 3) wynika, że optymalna głębokość środka kawerny, przy której pojemność jest największa wynosi od 1150 m p.p.t. przy dużej konwergencji do 1350 m p.p.t. przy konwergencji dwukrotnie niższej. Zlokalizowanie komory na głębokości optymalnej rzadko jednak będzie możliwe w rozpatrywanych wysadach ze względu na możliwość występowania w interesującym interwale głębokości warstw nienadających się do ługowania komory. Mogą to być warstwy soli magnezowo-potasowych, soli ilastych (zubrów) oraz anhydrytu. Kolejną część pracy stanowi statystyczna analiza głębokości posadowienia i objętości komór w KPMG Mogilno, przedstawionych na rys. 4. Na podstawie tych danych sporządzono histogram, określający prawdopodobieństwo ulokowania komory na danej głębokości a następnie do otrzymanego histogramu dopasowano rozkład trapezowy o gęstości prawdopodobieństwa wyrażonej wzorem (3). Parametry a, b, c, d otrzymanego rozkładu oraz jego wartość oczekiwaną μ i odchylenie standardowe σ zawiera tabela 1, zamieszczona w rozdziale czwartym. Uzyskana wartość oczekiwana niewiele odbiega od optymalnej głębokości posadowienia kawerny w przypadku wysokiej wartości konwergencji. Drugą analizowaną wielkością była objętość analizowanych kawern, która mieści się w przedziale 182 tys. m3 do 562 tys. m3. Na podstawie rzeczywistych danych objętości komór określono empiryczną gęstość rozkładu prawdopodobieństwa możliwości wyługowania kawerny o danej objętości w danym otworze do którego dopasowano rozkład trójkątny, o gęstości prawdopodobieństwa wyrażonej wzorem (6) otrzymując wartość oczekiwaną 349,7 m3, zaś odchylenie standardowe 114,9 m3. Dystrybuantę rozkładu oznaczającą prawdopodobieństwo wyługowania komory nie mniejszej niż dana wartość przedstawia rysunek 6. Zasadniczym celem pracy jest uogólnienie danych z KPMG Mogilno na inne wysady, które różnią się głębokością położenia zwierciadła solnego i procentowym udziałem warstw nadających się do wyługowania komory. W wysadach solnych okręgu środkowopolskiego występują sole powstałe w czterech cyklotemach cechsztynu PZ1, PZ2, PZ3 i PZ4 w skład których wchodzą odpowiednio sole najstarsze, starsze, młodsze i najmłodsze. Dodatkowo w każdym cyklotemie występuje anhydryt, w cylotemach PZ3 i PZ4 duże ilości soli ilastych (zubrów brunatnych i czerwonych), w cyklotemach PZ2 i PZ3 sole magnezowo-potasowe, a w cyklotemie PZ1 skały wapienne. Do lokowania kawern magazynowych najodpowiedniejsze są sole występujące w cyklotemach PZ1 (o ile występuje) i PZ2 ulokowane najczęściej w formach antyklinalnych. Przykładowe rozmieszczenie soli PZ2, PZ3 i PZ4 dla wysadów Damasławek i Łanięta na głębokości zwierciadła solnego przedstawia rysunek 7. Proporcje obu rodzajów soli są różne w różnych wysadach, przy czym zaobserwować można, że udział soli najstarszych i starszych maleje nieliniowo ze wzrostem powierzchni wysadu solnego, co przedstawia rysunek 8. Oznaczając symbolem A powierzchnię form antyklinalnych a symbolem P całkowitą powierzchnię zwierciadła solnego, zależność tę można przybliżyć wzorem (9). Określając hipotetyczne pojemności kawern magazynowych, przyjęto, że zarówno rozkład prawdopodobieństwa ulokowania komory na danej głębokości, jak i jej objętość zależą od wartości współczynnika A/P. Przyjęto więc hipotezę, że odchylenie standardowe rozkładu głębokości posadowienia w rozpatrywanym wysadzie σ ma się tak do odchylenia standardowego w wysadzie Mogilno σM jak odpowiednie stosunki A/P. Analogicznie określono wstępne wartości pozostałych parametrów rozkładu trapezowego a, b, c, d. Ostateczne wartości parametrów wyznaczono dostosowując je do głębokości zwierciadła solnego, a w razie możliwości, również do głębokości optymalnej. Powierzchnię wysadów P, ilorazów A/P, maksymalną głębokość zwierciadła soli oraz otrzymanych ostatecznie wartości parametrów rozkładu trapezowego wraz z wartością średnią μ i odchyleniem standardowym σh przedstawiono w tabeli 1. Kryterium A/P posłużyło również do wyznaczenia przeciętnej objętości komór w poszczególnych wysadach Vav, które przyjęto zgodnie z zależnością (11) a uzyskane wartości przeciętne wraz z odchyleniem standardowym σV przedstawiono w tabeli 1. W tabeli podano również ryzyko odwiercenia otworu negatywnego. Przyjęto, że taka sytuacja będzie mieć miejsce jeśli do głębokości 1850 m p.p.t. nie zostanie znaleziona warstwa soli odpowiedniej miąższości, nadająca się do lokalizacji kawerny. Przeciętne pojemności początkowe komór magazynowych (Cav) w analizowanych wysadach równe są w przybliżeniu iloczynowi przeciętnej objętości i różnicy ciśnienia maksymalnego i minimalnego dla przeciętnej głębokości (wzór (2) ze współczynnikiem k = 1). Poniższe rysunki 9 i 10 przedstawiają natomiast odpowiednio pojemności początkowe oraz po 20 latach jakie posiadać będą komory, jeśli zostaną zlokalizowane na określonej głębokości. Zgodnie z przyjętą hipotezą sytuacja w wysadach o większej powierzchni zwierciadła solnego niż wysad Mogilno może być jeszcze mniej korzystna. Polepszenie efektywności gospodarowania będzie możliwe przy lepszym rozpoznaniu budowy wysadów i wprowadzeniu nieregularnych siatek otworów. Duże nadzieje można tu wiązać z radarem otworowym, którym przeprowadzono pomiary w części eksploatacyjnej kopali Mogilno, jednak złożoność budowy wewnętrznej środkowopolskich wysadów solnych i znaczna odległość otworów sprawia interpretacja wyników pomiarów georadarowych jest bardzo skomplikowana.
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2012, 57, 2; 335-349
    0860-7001
    Pojawia się w:
    Archives of Mining Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany parametrów mieszaniny gazu ziemnego z wodorem w trakcie eksploatacji komory magazynowej w kawernie solnej
    How does the composition of natural gas/hydrogen mixture fluctuates during exploitation of a gas cavern
    Autorzy:
    Budak, Paweł
    Szpunar, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1833954.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    komora magazynowa
    gaz ziemny
    wodór
    ciepło spalania
    wartość opałowa
    liczba Wobbego
    gas storage cavern
    natural gas/hydrogen mixture
    natural gas
    hydrogen
    heating value
    net calorific value
    Wobbe number
    Opis:
    Underground gas stores are built in depleted gas reservoirs or in salt domes or salt caverns. In the case of salt caverns, the store space for gas is created by leaching the salt using water. Gas stores in salt caverns are capable to provide the distribution network with large volumes of gas in a short time and cover the peak demand for gas. The salt caverns are also capable to store large volumes of gas in case when there is too much gas on a market. Generally, the salt caverns are used to mitigate the fluctuation of gas demand, specifically during winter. The gas provided to the distribution network must satisfy the requirements regarding its heating value, calorific value, volumetric content of hydrogen and the Wobbe number. Large hydrogen content reduces the calorific value as well as the heating value of gas and thus its content must be regulated to keep these values at the acceptable level. One should also remember that every portion of gas which was used to create the gas/hydrogen mixture may have different parameters (heating value and calorific value) because it may come from different sources. The conclusion is that the hydrogen content and the heating value must be known at every moment of gas store exploitation. The paper presents an algorithm and a computer program which may be used to calculate the hydrogen content (volumetric percentage), heating value and calorific value (plus the Wobbe number) of gas collected from the salt cavern at every moment of cavern exploitation. The possibility of the presence of non-flammable components in the mixture and their effect on the heat of combustion / calorific value were considered. An exemplary calculation is provided.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2020, 76, 11; 799--806
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ways of increasing natural gas storage capacity in underground gas storages in the Czech Republic
    Autorzy:
    Bujok, Petr
    Klempa, Martin
    Kunz, Antonin
    Porzer, Michal
    Rado, Robert
    Roček, Erik
    Ryba, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/299243.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    natural gas
    storage of natural gas
    geological structures
    Czech Republic
    Opis:
    Natural gas fields are usually located far away from the end users and industrially developed countries, where the gas demand is highest. In such cases, natural gas is transported from the production site to the receiver mainly with gas pipelines. Such pipelines may transmit a definite volume of natural gas. Most of the time gas transport is stable in time, unless the demand changes, e.g. in winter or in the case of pipeline failure. In such a case the pipeline system cannot cover the increased demand and supply sufficient amounts of gas. One of the ways to solve the problem of varying demand and limited potential as far as gas transmission over long distances is concerned, are underground gas storages, thanks to which the operational gas deliveries can be regulated, i.e. it can be stored in periods of lower demand and used in the high demand situations. This safety buffer provides the stability and reliability of the entire natural gas distribution system. The methods of increasing the natural gas storage capacity of UGS were discussed in this paper with special emphasis on the primary and secondary tightness of geological structures hosting UGS. Authors also analyzed how laboratory tests conducted at VŠB-TU Ostrava can be broadened to verify the possibilities of increasing natural gas storing capacity, depending of the geological horizons and structures in which the UGS is located.
    Źródło:
    AGH Drilling, Oil, Gas; 2019, 36, 1; 113-123
    2299-4157
    2300-7052
    Pojawia się w:
    AGH Drilling, Oil, Gas
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Recommendations on the monitoring system of underground gas storage
    Zalecenia dotyczące systemu monitoringu podziemnych magazynów gazu
    Autorzy:
    Nordin, V.
    Belkina, N.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/409638.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    STE GROUP
    Tematy:
    underground gas storage (UGS)
    monitoring and control
    structure monitoring
    qualimetrical approach
    podziemne magazynowanie gazu (PMG)
    monitorowanie i kontrola
    monitorowanie struktury
    podejście jakościowo-wskaźnikowe
    Opis:
    The article in accordance with the "process approach" ISO 9000 is substantiated the necessity of creating underground gas storage system monitoring and control, including objects, parameters, methods, frequency and corrective action, on the basis of which made structural formula monitoring cycle. Qualimetrical approach allows to define complex criteria of an estimation of efficiency of operation, which will help to make timely and effective management decisions, including from the perspective of environmental protection.
    W artykule, zgodnie z „podejściem procesowym” ISO 9000, wykazana została konieczność stworzenia systemu monitoringu i kontroli podziemnego magazynowania gazu, w tym: obiektów, parametrów, metod, częstotliwości działań naprawczych, który wykonany zostanie na podstawie wzoru strukturalnego cyklu monitoringu. Podejście jakościowo-wskaźnikowe pozwala na definiowanie złożonych kryteriów oszacowania efektywności działania, które będą pomocne w podejmowaniu skutecznych decyzji w zakresie zarządzania w odpowiednim czasie, w tym również z punktu widzenia ochrony środowiska.
    Źródło:
    Management Systems in Production Engineering; 2014, 3 (15); 100-105
    2299-0461
    Pojawia się w:
    Management Systems in Production Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The influence of climate change on CO2 and CH4 concentration near closed shaft – numerical simulations
    Wpływ zmiany klimatu na rozkład stężeń CO2 i CH4 wokół nieczynnego szybu – symulacje numeryczne
    Autorzy:
    Wrona, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/219322.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    emisja gazów cieplarnianych
    zmiana klimatu
    likwidacja kopalń
    nieczynny szyb
    lokowanie podziemne gazów
    bezpieczeństwo
    CFD
    greenhouse gas emissions
    climate change
    mine closure
    abandoned shafts
    underground gas storage
    public safety
    Opis:
    Given the scientific consensus pointing to climate change, the more extreme weather events associated with this will lead to deeper pressure drops. As has already been stated, pressure drops are the main cause of gas flow from underground sites to the surface. This article presents the results of numerical simulations of the change in distribution of CO2 and CH4 near a closed mining shaft under the predicted baric tendency. Simulations have been undertaken by means of the FDS software package with the Pyrosim graphical interface – a CFD tool for fire and ventilation analysis. Assumptions have been based on previous results of in-situ measurements. The results (determined for a height of 1m above the ground) were compared to the following levels (later in the text comparison levels): for CO2 0.1%vol. according to Pettenkoffer’s scale and 2.5%vol. for CH4 as the half of Lower Explosive Limit (LEL). The results show that the deeper baric drops anticipated could lead to a wider spread of both greenhouse gases in the vicinity of the shaft, especially along the prevailing wind direction. According to the results obtained, CO2 and CH4 with concentrations above their comparison levels are expected at a distance greater than 50m from the shaft when wind is present for CO2 and at a distance of 4.5m for CH4. Subsequent analysis of the results enabled the determination of functions for describing the concentration of gases along the wind direction line under the projected pressure drop. The results relate to a particular case, although the model could easily be modified to any other example of gas emissions from underground sites.
    Wraz ze zmianami klimatu należy spodziewać się większej niż obecnie liczby dni w roku, w których będą występować ekstremalne zjawiska pogodowe, związane z przechodzeniem coraz głębszych frontów atmosferycznych (np. Falarz, 1997; Koźmiński i Michalska, 2010). Przyczyni się to do wzrostu tendencji barycznej zniżek ciśnienia. Zniżki baryczne są główną przyczyną emisji gazów kopalnianych na powierzchnię (Wrona et al., 2016b). Gazy te zawierają głównie CO2 i CH4, które są uznawane za gazy cieplarniane oraz mogą stworzyć lokalne zagrożenie dla bezpieczeństwa powszechnego (np. Czaja, 2012). W artykule przedstawiono wyniki symulacji numerycznych dotyczących zmiany stężenia obu gazów emitowanych z nieczynnego szybu górniczego na skutek zwiększającej się zniżkowej tendencji barycznej. Na podstawie analizy literaturowej zagadnienia (np. Falarz, 1997), stwierdzono, że w przyszłości możliwe są ekstremalne zniżki baryczne sięgające lub nawet przekraczające 5 hPa/1h. Na obszarze południowej Polski można spodziewać się raz na dwa lata zniżki sięgającej 4 hPa/1h oraz raz na 10 lat przekraczającej 5 hPa/1h. Takie zdarzenie, spowodowane przez zmiany klimatu, może doprowadzić do intensywniejszego wypływu gazów z obszarów podziemnych, a przez to zasięg ich oddziaływania może być zaskakujący i przede wszystkim niebezpieczny dla okolicznej ludności. Równocześnie do atmosfery zostanie wyemitowana większa ilość gazów cieplarnianych. Natężenie emisji gazów przyjęte podczas symulacji oparto o wyniki pomiarów in-situ nad jednym z nieczynnych szybów na Górnym Śląsku (Wrona et al., 2016b), kiedy to wyznaczono empiryczną zależność (1) pomiędzy wartością tendencji zniżki barycznej, a natężeniem wypływu gazów przez szyb. Założono także stężenia obu gazów jako 5%obj. Wartości te określono jako prawdopodobne na podstawie przeprowadzonych wcześniej pomiarów (Wrona et al., 2016b), oraz na podstawie analizy literaturowej (np. Nawrat, 2002; Szlązak et al., 2002; Krause, 2003). Założono kilka wariantów (zestawów danych wejściowych) symulacji. Dotyczyły one zmiennej wartości tendencji barycznej (TB) oraz wpływu wiatru z jednego kierunku geograficznego (zachodu).Wyznaczone wartości zostały określone na wysokości 1m nad gruntem. Wykazano, że przy bezwietrznej pogodzie, wraz ze wzrostem tendencji barycznej do wartości 5 hPa/1h zasięg obecności CO2 w stężeniu przekraczającym 0.1%obj. (wartość po przekroczeniu której można odnotować efekt duszący, wg skali Pettenkoffera), sięga 45 m. Dla metanu przyjęto poziom porównawczy jako 2.5%obj. stanowiący połowę dolnej granicy wybuchowości tego gazu i stwierdzono, że stężenie wyższe od tej wartości występuje do 4 m od szybu. Przy wietrze 5m/s z zachodu i TB = 1 hPa/1h wartości NDS w linii wiatru (E) są przekroczone do 50 m dla CO2 i 4.2 m dla CH4 (Rys. 6,7). Natomiast przy prognozowanej zniżce 5 hPa/1h wartość NDS dla CO2 w linii jest przekroczona na ponad 50 m od szybu, a dla CH4 na 4.5 m (Rys. 8,9) Prognozę dotyczącą zmiany stężenia na linii zgodnej z dominującym kierunkiem wiatru przedstawiono na rysunkach 10 i 11, podano funkcje aproksymujące i współczynnik determinacji wykonanej prognozy (2) i (3). Wykazano, że przy spodziewanej na skutek zmian klimatu zniżce barycznej sięgającej 5 hPa/1h oba gazy mogą być obecne w odległości ponad 100 m od szybu na wysokości 1m nad gruntem. Uzyskane wyniki wskazują na możliwość występowania w przyszłości poważniejszego niż obecnie zagrożenia gazowego wokół nieczynnych szybów, a także zwiększonej emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Zbudowany model może być łatwo modyfikowany do innych przypadków emisji gazów z górotworu, np. przy rozszczelnieniu instalacji CCS lub UCG, a także przy wszelkich stanach awaryjnych systemów odmetanowania.
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2017, 62, 3; 639-652
    0860-7001
    Pojawia się w:
    Archives of Mining Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Study of the stability of methane hydrates in normal conditions
    Autorzy:
    Pavlenko, A.
    Koshlak, V.
    Vytyaz, O.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/298759.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    storage of gas
    gas hydrates
    hydrate błock
    thermal conductivity
    forcibly preservation
    equilibrium conditions
    Opis:
    The problems of accumulation, transport and storage of gases and gas mixtures exist in many cases. Often the existent technologies appear ineffective for transporting his with pipelines, as condensate or compressed gas. Therefore, the transportation and storage of gas in hydrate form can be an alternative to traditional technologies. Preservation of gas hydrate blocks can store them for some time at the no equilibrium conditions. The thermodynamic parameters of forcibly conservation of gas hydrate blocks theoretically are determined and experimentally verified.
    Źródło:
    AGH Drilling, Oil, Gas; 2014, 31, 4; 495-505
    2299-4157
    2300-7052
    Pojawia się w:
    AGH Drilling, Oil, Gas
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany parametrów energetycznych i składu mieszanin gazowych w trakcie eksploatacji komór magazynowych
    Changes in the energetic parameters and composition of gas mixtures during exploitation of the gas stores
    Autorzy:
    Budak, Paweł
    Szpunar, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2143373.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    komora magazynowa
    mieszanina gazu ziemnego z wodorem
    gaz ziemny
    wodór
    ciepło spalania
    wartość opałowa
    liczba Wobbego
    gas storage cavern
    natural gas/hydrogen mixture
    natural gas
    hydrogen
    heating value
    net calorific value
    Wobbe number
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest zagadnieniu zmian składu i parametrów energetycznych mieszanin gazów węglowodorowych magazynowanych w komorze wykonanej w soli. W trakcie eksploatacji komory występuje okresowe dotłaczanie oraz pobór porcji gazów o odmiennych parametrach energetycznych i odmiennym składzie, różniącym się od składu gazu obecnego aktualnie w komorze. Również objętość poszczególnych porcji gazu dotłaczanego lub pobieranego z komory jest za każdym razem inna, ponieważ wynika ona z bieżącego zapotrzebowania na gaz, który na ogół jest pobierany w miesiącach zimowych, a dotłaczany do komory w lecie. Taka sytuacja powoduje, że skład mieszaniny w komorze solnej ulega ciągłym zmianom, a zatem zmieniają się również parametry energetyczne mieszaniny. W załączonym algorytmie obliczeniowym uwzględniono obecność w mieszaninie składników niepalnych i wodoru, które wpływają zarówno na parametry energetyczne, jak i na temperaturę spalania mieszaniny. W każdym momencie eksploatacji komory obliczana jest aktualna zawartość procentowa poszczególnych składników mieszaniny, temperatura jej spalania, wartość opałowa, ciepło spalania oraz liczba Wobbego, która również ulega zmianom w funkcji składu mieszaniny. Z powodu braku danych przemysłowych obliczenia według opracowanego algorytmu obliczeniowego wykonano, przyjmując dane hipotetyczne dotyczące składu początkowego mieszaniny gazów w komorze oraz składu porcji mieszaniny gazów zatłaczanych sukcesywnie do komory. Wyniki obliczeń zaprezentowano w formie tabelarycznej i graficznej. Sporządzone wykresy pozwalają wizualnie prześledzić zmiany zawartości poszczególnych składników mieszaniny oraz wszystkie pozostałe obliczane parametry, to jest ciepło spalania, wartość opałową i temperaturę spalania. Zmiany wymienionych parametrów pokazano na wykresach w funkcji czasu eksploatacji komory lub w funkcji ilości gazu w komorze.
    The authors discussed the problems related to fluctuation of the gas mixture composition during exploitation of gas store caverns which are leached in the salt sediments or in the salt dome. Periodical injection or withdrawal of the new portions of gas mixtures with different composition and different volume causes the changes in gas mixture content and energetic parameters when compared to initial values. The enclosed calculation algorithm allows the Operator to calculate the actual composition of the gas mixture as well as the gas parameters at every moment of cavern exploitation including temperature of flame, heat of combustion, calorific value, content of individual components and the Wobbe number. The changes of above mentioned parameters are caused by fluctuations of composition of the gas portions injected into gas caverns during subsequent injection cycles. The most frequently occurring inflammable components of a gas mixture are included in calculations and their impact on energetic parameters is demonstrated. The problem of gas mixture flammability is discussed but calculations are not included here because of its minor technical importance for the situation being analyzed. Because no real-world data were available to us, the hypothetical data were used to demonstrate the capabilities of the calculation algorithm. The results are presented as figures and in a graphical form. The presented curves allows for visual examination of changes of mixture composition as well as changes of calorific value, heat of combustion, temperature of flame and the Wobbe number. All parameters specified above are presented versus time or versus volume of gas mixture stored in the cavern.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2022, 78, 1; 31-40
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ekonomiczne uwarunkowania lokalizacji podziemnych magazynów gazu na przykładzie Polski
    The economic framework of the underground gas storage localization on the example of Poland
    Autorzy:
    Brańka, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/183895.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    podziemne magazynowanie gazu
    kawerny solne
    ekonomiczne uwarunkowania magazynowania
    koszty budowy
    koszt alternatywny
    underground natural gas storage
    salt caverns
    economics of storing
    construction costs
    opportunity costs
    Opis:
    W artykule zaprezentowano najważniejsze informacje dotyczące użytkowanych obecnie w Polsce magazynów i ich roli w funkcjonowaniu gospodarki kraju. Przedstawiono ponadto najważniejsze grupy kosztów, które muszą zostać poniesione w przypadku budowy poszczególnych rodzajów magazynów. Zwrócono uwagę na konieczność wliczenia do kosztów budowy kosztów poduszki gazowej. W Polsce poduszka gazowa jest większa niż pojemność robocza we wszystkich magazynach poza KPMG Mogilno. Wskazano na konieczność uwzględnienia (oprócz kosztów księgowych) kategorii kosztów alternatywnych w kompleksowej analizie ekonomicznej inwestycji magazynowych. W tym kontekście zwrócono uwagę na bardzo dużą ilość wydobywalnych zasobów gazu pozostawionych w polskich magazynach w wyeksploatowanych złożach (przede wszystkim w Wierzchowicach). Zwrócono uwagę na potrzebę przeprowadzenia szczegółowej analizy porównawczej różnych typów i lokalizacji magazynów, która umożliwiałaby podejmowanie racjonalnych ekonomicznie decyzji wyboru typu i lokalizacji magazynu. Analiza taka musi uwzględniać także kategorię kosztów alternatywnych.
    Key figures regarding underground gas storages (UGS) in Poland were provided in the article. The author enumerated main groups of costs characteristic for each of the basic types of UGS, underlining the necessity of including the cushion gas cost in the overall investment cost. In all Polish UGS, except Mogilno cavern UGS, the cushion gas volume exceeds the working volume of the storage. A complex economic analysis of an UGS investment requires considering not only financial costs but also opportunity costs (e.g. huge amount of exploitable gas left in the field in Polish Wierzchowice depleted field storage). The author suggested conducting a detailed comparative analysis of different types of UGS, which would enable rational decision-making regarding the choice of type and localization of an UGS, and consider the opportunity costs.
    Źródło:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2009, 35, 3; 447-459
    0138-0974
    Pojawia się w:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wyznaczanie kształtu ścian bocznych wysadów solnych metodą tomografii sejsmicznej na przykładzie wysadu "Góra"
    Shape estimation of the salt domesside walls with seismic tomography- a salt dome "Góra" case study
    Autorzy:
    Krynicki, T.
    Mieszkowski, R
    Wojas, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2074359.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    tomografia sejsmiczna
    wysad solny
    obraz falowy
    seismic tomography
    salt dome
    storage of gas
    wave picture
    Opis:
    Salt Dome “Góra” was studied with seismic tomography method. Three profiles are described. The interpretation of wave pictures helped to locate the walls of the studied salt dome’s. The research confirmed the salt dome has good properties for storage of gas or toxic and radioactive wastes.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2005, 53, 8; 695--698
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Concept of underground gas storage in the limestone rocks in Slovenia
    Autorzy:
    Vukelić, Željko
    Vulić, Milivoj
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/103386.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    underground storage of gas
    lined rock cavern
    limestone
    elastic modulus
    podziemne magazynowanie gazu
    wapień
    moduł sprężystości
    Opis:
    The paper provides research and results for underground storage of gas (UGSG) in limestone rocks, which were carried out in Slovenia – Central Europe. The areas was geological surveyed and in addition structural boreholes were drilled up to the depth of 350 m. The cores were logged with emphasis on stratigraphy, layering, rock joints, tectonic zones, RQD… and addition characteristics samples were taken for the laboratory rocks geomechanical characteristics investigations. In boreholes geophysical, pressiometric and hydro-geological investigations were also carried out. In the area where the researches have been carried out, limestone, dolomites and breccias are prevalent. Storage should be built for pressure between 15 and 20 MPa. Explorations confirmed that there is a possibility of building a high-pressure underground storage of gas (UGSG) and using applied mechanics for design LRC (Lined Rock Cavern) technology. The construction of underground storage facilities for natural gas storage is important in cases, where the gas supply does not meet the required capacity for operation of the thermal power plant.
    Źródło:
    Advances in Science and Technology. Research Journal; 2018, 12, 3; 197-202
    2299-8624
    Pojawia się w:
    Advances in Science and Technology. Research Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprężanie cieczy z odwiertów eksploatacyjnych na powierzchnię z zastosowaniem metody sekwencyjnej aproksymacji
    Compression of liquids from the operating wells to the surface applying the sequential approximation
    Autorzy:
    Akhundova, Nargiz R.
    Rzazade, Samad A.
    Aliyeva, Ofeliya
    Bahshaliyeva, Shirin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343953.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    underground gas storage
    dome-shaped
    water pressure
    flow contour
    operating well
    injection wells
    pressure loss
    gas-water contour
    water trap
    podziemny magazyn gazu
    kształt kopuły
    ciśnienie wody
    kontur przepływu
    odwiert produkcyjny
    odwierty zatłaczające
    strata ciśnienia
    kontur gazowo-wodny
    pułapka wodna
    Opis:
    W artykule omówiono problem wydobywania wody na powierzchnię poprzez zatłaczanie gazu do systemu ciśnieniowego wody zlokalizowanego w obrębie struktury o kształcie kopuły. Warstwa jest całkowicie wypełniona cieczą. Wymaga to utworzenia podziemnych zbiorników gazu w centralnej strefie wyższej części systemu ciśnieniowego wody. W tym celu woda odbierana z otworów odwierconych w strefach zmniejszonego ciśnienia musi być sprężana. W celu rozwiązania problemu stosuje się metodę sekwencyjnej aproksymacji, w wyniku której tworzenie się złoża następuje na skutek sprężania płynu poprzez odwierty robocze. Znane są ciecze i gazy, które wzbogacają system ciśnieniowy wody, system złożowy i jego parametry. System złożowy ograniczony jest wyznaczonymi konturami ciśnienia i przepływu. Z czasem ciśnienie wody w złożu zostało ustalone w wyniku zmiany sumy objętości kawerny w brzeżnej części złoża, pojemności wytworzonego gazu i ilości wtłaczanego gazu. W rozważanych warunkach ruch wody w obszarach ograniczonych konturem odbioru i przepływu ma charakter radialny. Mając na uwadze, że obszar ten nie jest zbyt duży, można zignorować własności elastyczne wody i porowatość zbiornika. Zagadnienie to można rozpatrywać jako filtrację nieściśliwego płynu w niezdeformowanym złożu. Przy stosunkowo niewielkiej zmianie natężenia przepływu, spowodowanej stałym ciśnieniem w obwodzie odbiorczym, woda sprężona przez gaz przepływa swobodnie przez głowicę odwiertu roboczego.
    The article discusses the issue of pushing water to the surface by injecting gas into the dome of a water pressure system. The layer is completely filled with liquid. This requires the creation of underground gas storages in the central upper part of the water pressure system. For this purpose, the water must be pressurized from the drilled and unloaded wells. A sequential approximation method is used to solve the problem, and formation of the reservoir occurs due to the compression of the fluid through the operating wells. Fluids and gases that enrich the water pressure system, field system and parameters are known. The boundaries of the latter are the contours of the pressure and the flow. Over time, the water pressure in the reservoir has been determined by changing the sum of the volume of the cavity at the edge of the reservoir, the capacity of the created gas and the amount of injected gas. Under the conditions considered, the movement of water in the areas bounded by the contour of the discharge and flow can be considered as radial. Since this area is not very large, the elasticity of the water and the porosity of the reservoir can be ignored. This issue can be considered as the filtration of incompressible fluid in a nondeformable bed. With a relatively small change in flow rate due to the constant pressure in the discharge circuit, the water compressed by the gas flows freely through the wellhead of the discharge well.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2023, 79, 3; 184-189
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    New method of carbon dioxide underground storage coupled with shale gas recovery
    Autorzy:
    Niezgoda, T.
    Miedzińska, D.
    Kędzierski, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/246774.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
    Tematy:
    shale gas
    carbon dioxide
    storage system
    Opis:
    Shale gas is natural gas produced from shale, a type of sedimentary rock. Shale gas has become an increasingly important source of natural gas in the United States over the past decade, and interest has spread to potential gas shales in Canada, Europe, Asia, and Australia. One analyst expects shale gas to supply as much as half the natural gas production in North America by 2020. As of 2010, Poland imports two-thirds of its natural gas from Russia. ConocoPhillips has announced plans to explore for shale gas in Poland, along with Lane energy. The recently made available US Department of Energy report revealed that the largest reserves of shale gas in Europe are in Poland. The authors of the report calculate that Poland has reserves of about 22.45 trillion cubic meters of shale gas, of which 5.30 trillion cubic meters is immediately available for extracting. The most common method of shale gas recovery is hydraulic fracturing - the propagation of fractures in a rock layer caused by the presence of a pressurized fluid. Hydraulic fractures form naturally, as in the case of veins or dikes, and is one means by which gas and petroleum from source rocks may migrate to reservoir rocks. This process is used to release petroleum, natural gas (including shale gas, tight gas and coal seam gas), or other substances for extraction, via a technique called induced hydraulic fracturing. The method is critically assessed by ecologists. The paper deals with new method of gas shale fracturing and gas recovery coupled with carbon dioxide storage. It allows to effectively mine the shale gas and to store carbon dioxide in shale rock. It must be noticed that CO2 pollution is a very important problem in Poland, because of European Union CO2 limits. Also the numerical calculation of carbon dioxide thermodynamical process of decompression process, which simulates the injection of the cold liquid gas into the shale formation (high temperature and pressure conditions) and its influence on shale rock fracturing will be presented.
    Źródło:
    Journal of KONES; 2012, 19, 3; 327-333
    1231-4005
    2354-0133
    Pojawia się w:
    Journal of KONES
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Potential application of CO2 for enhanced condensate recovery combined with geological storage in the depleted gas-condensate reservoirs
    Autorzy:
    Burachok, Oleksandr
    Nistor, Mariana Laura
    Sosio, Giovanni
    Kondrat, Oleksandr
    Matkivskyi, Serhii
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1536919.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    STE GROUP
    Tematy:
    gas-condensate
    EOR
    EGR
    CO2 storage
    Opis:
    CO2 emissions are considered to be the main contributor to global warming and climate change. One of the ways reducing the emissions to atmosphere is a proper capture and further geological storage of the carbon dioxide. In the oil industry, CO2 is used as one of the injection agents to displace oil and enhance its recovery. Due to the low multi-contact miscibility pressure between CO2 and hydrocarbons, fully miscible condition is quickly reached, leading to efficient displacement and high recovery factors. The utilization of the depleted gas fields for CO2 storage, however, is considered as the option that is more expensive compared to oil field, since the enhanced recovery of gas with CO2 is not effective. For this reason, our study considers the potential use of CO2 EOR in depleted gas-condensate fields. This potential is evaluated by performing numerical simulations for the typical-size gascondensate reservoirs with no active aquifer, in order to estimate both the storage efficiency and the additional oil recovery from condensed C5+ hydrocarbon fractions, that otherwise will be never recovered and lost in the reservoir. Obtained results indicate significant potential for CO2 storage and additional condensate recovery from the typical gas-condensate field of Eastern Ukraine.
    Źródło:
    Management Systems in Production Engineering; 2021, 2 (29); 106-113
    2299-0461
    Pojawia się w:
    Management Systems in Production Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Determination of the exact daily gas intake according to the level of formation completion in the underground gas storage
    Określenie dokładnego dziennego poboru gazu w zależności od stopnia udostępnienia formacji w podziemnym magazynie gazu
    Autorzy:
    Akhundova, Nargiz R.
    Aliyeva, Ofeliya
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31348306.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    underground gas storage (UGS)
    reservoir penetration degree
    gas dynamic imperfections
    flat-bottomed well
    investment
    cone bit
    flat-radial flow
    hemispherical-radial flow
    curvilinear-radial flow
    podziemny magazyn gazu (PMG)
    stopień udostępnienia złoża
    imperfekcje dynamiczne gazu
    otwór płaskodenny
    nakłady
    świder gryzowy
    przepływ płasko-radialny
    przepływ hemisferyczno-radialny
    zakrzywiony przepływ radialny
    Opis:
    This article derives the formula for the exact daily gas intake of a gas-dynamic incomplete flatbed gas injection well according to the level of formation completion in the underground gas storage (UGS). In natural gas fields and underground gas storages, the formation is incompletely saturated with hydrocarbons due to the level of completion of the formation. In the upper part of the formation there is a flat-radial simple leakage flow through the gas well, and in the unopened part there is a complex curved radial flow. Separate formulas have been developed for the exact daily volume consumption of hydrocarbon gas injected into these wells. For this purpose, gas dynamics problems for two different stationary gas flows have been solved. By adding up the daily volume of gas consumption according to these formulas, the formula of full daily consumption for replaced well No. 2 was obtained. Which is equal to the exact full daily volume consumption of flatbed well No. 1. Fluids and gases are known to enrich the water supply and field system. The boundaries of the latter are the contours of the pressure and the flow. The water pressure in the reservoir was determined by changing the sum of the volume of the cavity at the edge of the reservoir, the capacity of the created gas and the amount of injected gas.
    W artykule wyprowadzony został wzór na dokładny dzienny pobór gazu z odwiertu gazowo-energetycznego z niepełnym zasilaniem gazem, w zależności od stopnia udostępnienia formacji w podziemnym magazynie gazu (PMG). W przypadku złóż gazu ziemnego i podziemnych magazynów gazu formacja jest nie w pełni nasycona węglowodorami z uwagi na poziom jej wypełnienia. W górnej części formacji występuje prosty przepływ płasko-radialny przez odwiert gazowy, a w części nieudostępnionej przepływ jest znacznie bardziej skomplikowany i ma charakter zakrzywionego przepływu radialnego. Opracowano oddzielne równania dla dokładnego dziennego zużycia objętości gazu węglowodorowego zatłaczanego do tych odwiertów. W tym celu wykorzystano zagadnienia dynamiki gazu dla dwóch różnych stacjonarnych przepływów gazu. Po zsumowaniu dziennego zużycia gazu zgodnie z tymi wzorami otrzymano formułę pełnego dziennego zużycia dla wymienionego odwiertu nr 2. Jest ono równe dokładnemu dziennemu zużyciu gazu przez dany odwiert płaskodenny nr 1. Jak wiadomo, płyny i gazy wzbogacają układ zasilania wodą i system terenowy. Granicami tych ostatnich są kontury ciśnienia i przepływu. Ciśnienie wody w zbiorniku zostało określone poprzez zmianę sumy objętości ubytku w brzeżnej części zbiornika, objętości wprowadzonego gazu i ilości wtłoczonego gazu.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2023, 79, 9; 592-595
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Power-to-gas technologies in terms of the integration with gas networks
    Autorzy:
    Chaczykowski, M.
    Osiadacz, A. J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/175166.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    energy storage
    renewable gas
    hydrogen injection
    gas quality
    quality tracking
    simulation software
    Opis:
    In a situation of surplus electricity production from fluctuating renewable energy sources, the optimal allocation, capacity and security of energy storage will play a pivotal role in the management of energy systems. In this context, highly flexible storage facilities providing access to stored energy at very short times are gaining in importance. Power-to-gas technologies combined with the injection of the produced gas to the natural gas network create the possibility of using the existing natural gas infrastructure to store large amounts of electricity converted into chemical energy of the fuel. This paper provides overview of selected demonstration projects carried out in this field. The literature review of the sensitivity of the elements of the gas value chain to the increased hydrogen concentrations is conducted. Next, the results of the simulation study of the effect of hydrogen injection on the hydraulic properties of a gas distribution network providing gas to 1167 customers are presented.
    Źródło:
    Transactions of the Institute of Fluid-Flow Machinery; 2017, 137; 85-103
    0079-3205
    Pojawia się w:
    Transactions of the Institute of Fluid-Flow Machinery
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    MOŻLIWOŚCI ROZWOJU MAGAZYNÓW ENERGII W POLSCE W PERSPEKTYWIE DŁUGOTERMINOWEJ
    THE POSSIBILITIES OF ENERGY STORAGE DEVELOPMENT IN POLAND FROM A LONG-TERM PERSPECTIVE
    Autorzy:
    Augustyn, Aleksandra
    Mirowski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/512955.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    renewable energy sources
    energy storage
    power to gas
    Opis:
    The EU climate policy assumes an increase of the renewable energy share in total energy generation to 27% by 2030 year. This step is a response to the climate change, based on the fact that the operation of renewable energy power plants is emission-free. However, it is important to note that electricity generation from r enewable sources, mainly wind and photovoltaic, is highly dependent on atmospheric conditions, and is thus unreliable. As a consequence, the development of stable energy sources is required in order to guarantee energy security. Promising solutions include energy storage technologies. The power-to-gas systems may be deployed as adjuncts to wind parks or photovoltaic generation. The energy generated at the time of maximum sunshine or wind is accumulated and used at the moment of high electricity demand. The purpose of this article is to propose a location for the development of the Power-to-gas technology in Poland aiming to store energy derived from renewable energy sources.
    Źródło:
    Polityka i Społeczeństwo; 2018, 16, 1; 89-102 (11)
    1732-9639
    Pojawia się w:
    Polityka i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Study on carbon dioxide thermodynamic behavior for the purpose of shale rock fracturing
    Autorzy:
    Niezgoda, T.
    Miedzińska, D.
    Małek, E.
    Kędzierski, P.
    Sławiński, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/201878.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    carbon dioxide
    shale gas
    storage system
    thermodynamics
    FEM
    Opis:
    The possibility of using CO2 to fracturing a shale rock has been presented in the paper. The described innovative method which allows for the efficient extraction of shale gas and carbon dioxide storage in a shale rock was developed in Department of Mechanics and Applied Computer Science at the Military University of Technology, Warsaw, Poland. Firstly, the method was verified on the base of analytical and experimental research. In the next stage of the method verification carbon dioxide thermodynamic behavior was studied. The growth in pressure of drop of CO2 heated in a closed volume was numerically tested. The research confirmed the efficiency of the use of carbon dioxide as a medium for fracturing of rocks. The usage of liquid CO2 can be alternative for hydraulic fracturing and is safe for the environment.
    Źródło:
    Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences; 2013, 61, 3; 605-612
    0239-7528
    Pojawia się w:
    Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geologiczne składowiska CO2 fabrykami metanu?
    Geological CO2 storage - methane producing factories?
    Autorzy:
    Wójcicki, A.
    Brochwicz-Lewiński, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2066171.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    gaz ziemny
    składowiska CO2
    gas
    CO2 storage
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2009, 57, 12; 1042-1045
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Possibility of energy storage in salt caverns
    Autorzy:
    Lankof, L.
    Polański, K.
    Ślizowski, J.
    Tomaszewska, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/299084.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    energy storage
    salt caverns
    natural gas
    compressed air
    hydrogen
    Opis:
    In this article the methods of energy storage in salt caverns in the form of hydrogen, compressed air and natural gas were compared. Also the general issues concerning the geological, ecological and legal requirements for the storage of substances in rock salt deposits as well as the possibility of analyzed substances storage in the Zatoka Gdańska region and in the Goleniów salt dome were discussed. Moreover the suggestions concerning management of the brine coming from caverns leaching were also presented in this article.
    Źródło:
    AGH Drilling, Oil, Gas; 2016, 33, 2; 405-415
    2299-4157
    2300-7052
    Pojawia się w:
    AGH Drilling, Oil, Gas
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Effect of packaging method, storage time and conditions on the chicken thighs quality
    Wpływ sposobu pakowania, czasu i warunków przechowywania na jakość ud kurcząt
    Autorzy:
    Chmiel, M.
    Słowiński, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/13925573.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    animal thigh
    chicken
    packing method
    modified atmosphere
    gas composition
    storage time
    storage condition
    quality characteristics
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2020, 601; 3-11
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The possibility of applying CAES technology in Polish conditions
    Autorzy:
    Nagy, S.
    Polański, K.
    Ślizowski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/299189.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    CAES
    wind turbines
    gas turbine
    salt caverns
    compressed air storage
    Opis:
    In this paper were described the possibility of energy storage in salt caverns in Poland, using the technology CAES (Compressed Air Energy Storage), taking into account the natural conditions and parameters of existing power plants in the world. Focusing primarily on the storage part of such an installation, made initial selecting potential areas in the Poland enabling comprehensive execution of the installation - part of the ground (wind turbines, installation, gas turbine) and part of the underground (salt cavern).
    Źródło:
    AGH Drilling, Oil, Gas; 2014, 31, 2; 207-212
    2299-4157
    2300-7052
    Pojawia się w:
    AGH Drilling, Oil, Gas
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tłumienie drgań kolumny rur pompowo-sprężarkowych w odwiercie podziemnego zbiornika gazu
    Attenuation of pump-compressor pipes vibrations in an underground gas storage well
    Autorzy:
    Savula, S.
    Kharchenko, Y.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/300247.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    turbulencje
    podziemne zbiorniki
    gaz
    turbulent processes
    underground storage
    natural gas
    Opis:
    W trakcie przepompowywania gazu z głównego rurociągu do magazynu gazu i odwrotnie pojawiają się turbulencje, które często powodują występowanie potężnych drgań przewodu. Powoduje to osłabienie połączeń gwintowanych; dolne rury często oddzielają się i wpadają do otworu, negatywnie wpływając na prawidłowy przebieg produkcji i powodując obniżenie wydajności. Nieprzytwierdzony dolny odcinek kolumny odgrywa decydującą rolę w powstawaniu drgań. Przymocowanie dolnej części kolumny za pomocą opisanych urządzeń znacznie zmniejsza amplitudę drgań i poprawia stan połączeń gwintowanych
    While pumping gas from the main pipeline into the gas storage and vice versa, turbulent processes appear in the well that quite often results in considerable vibrations of the lover part of the column of the tubing string. Because of this, the column screw thread halving is weakened; lower pipes sometimes unscrew and fall into the well. It substantially violates the normal operating mode of the gas storage and negatively affects its productivity. If the lower end of the column is not fastened then it takes the dominant role in the vibration processes. Fixing the lower part of the column by means of spacing devices substantially enables decreasing the amplitude of the tubing string and improving the conditions of the screw thread halving
    Źródło:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2006, 23, 1; 377-384
    1507-0042
    Pojawia się w:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Management of surplus electricity production from unstable renewable energy sources using Power to Gas technology
    Zagospodarowanie nadwyżki produkcji energii elektrycznej z niestablinych odnawialnych źródeł energii z wykorzystaniem technologii Power to Gas
    Autorzy:
    Komorowska, A.
    Gawlik, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/283497.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    wind energy
    Power to Gas technology
    energy storage
    energetyka wiatrowa
    Power to Gas
    magazynowanie energii
    Opis:
    Increasing the share of energy production from renewable sources (RES) plays a key role in the sustainable and more competitive development of the energy sector. Among the renewable energy sources, the greatest increase can be observed in the case of solar and wind power generation. It should be noted that RES are an increasingly important elements of the power systems and that their share in energy production will continue to rise. On the other hand the development of variable generation sources (wind and solar energy) poses a serious challenge for power systems as operators of unconventional power plants are unable to provide information about the forecasted production level and the energy generated in a given period is sometimes higher than the demand for energy in all of the power systems. Therefore, with the development of RES, a considerable amount of the generated energy is wasted. The solution is energy storage, which makes it possible to improve the management of power systems. The objective of this article is to present the concept of electricity storage in the form of the chemical energy of hydrogen (Power to Gas) in order to improve the functioning of the power system in Poland. The expected growth in the installed capacity of wind power plants will result in more periods in which excess energy will be produced. In order to avoid wasting large amounts of energy, the introduction of storage systems is necessary. An analysis of the development of wind power plants demonstrates that the Power to Gas concept can be developed in Poland, as indicated by the estimated installed capacity and the potential amount of energy to be generated. In view of the above, the excess electricity will be available for storage in the form of chemical energy of hydrogen, which in turn can be used to supply gas distribution networks, generate electricity during periods of increased electricity demand, or to refuel vehicles.
    Zwiększenie udziału produkcji energii ze źródeł odnawialnych (OZE) odgrywa kluczową rolę w zrównoważonym i bardziej konkurencyjnym rozwoju sektora energii. Wśród odnawialnych źródeł energii największy wzrost można zaobserwować w przypadku wytwarzania energii słonecznej i wiatrowej. Należy zauważyć, że OZE są coraz ważniejszym elementem systemów elektroenergetycznych i że ich udział w produkcji energii będzie nadal wzrastał. Z drugiej strony rozwój niestabilnych źródeł wytwarzania (elektrowni wiatrowych i fotowoltaiki) stanowi poważne wyzwanie dla systemów energetycznych, ponieważ operatorzy niekonwencjonalnych elektrowni nie są w stanie dostarczyć informacji o prognozowanym poziomie produkcji, a zapotrzebowanie na energię elektryczną jest często niższe od ilości energii wytworzonej w danym okresie. Dlatego wraz z rozwojem OZE tracona jest znaczna część wytworzonej energii. Rozwiązaniem jest magazynowanie energii, co pozwoliłoby na usprawnienie zarządzania systemami energetycznymi. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie koncepcji magazynowania energii elektrycznej w postaci energii chemicznej wodoru (Power to Gas) w celu poprawy funkcjonowania systemu elektroenergetycznego w Polsce. W związku z oczekiwanym wzrostem mocy zainstalowanej w elektrowniach wiatrowych należy się spodziewać, że w systemie będzie coraz więcej okresów, w których wytwarzana będzie nadwyżka energii. Aby uniknąć marnowania dużych ilości energii, konieczne jest wprowadzenie systemów magazynowania energii. Analiza rozwoju elektrowni wiatrowych pokazuje, że koncepcja Power to Gas może być rozwijana w Polsce, o czym świadczy szacowana moc zainstalowana i potencjalna ilość energii do wygenerowania. W związku z nadwyżką energii elektrycznej będzie dostępna do magazynowania w postaci energii chemicznej wodoru, która z kolei może być wykorzystana do zasilania sieci dystrybucyjnych gazu, wytwarzania energii elektrycznej w okresach zwiększonego zapotrzebowania na energię elektryczną lub do tankowania pojazdów.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2018, 21, 4; 43-64
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The technical management of the underground gas storages of medium capacity in Transylvanian Basin (Romania)
    Zarządzanie techniczne podziemnym magazynem gazu o średniej pojemności w Zagłębiu Transylwanii w Rumunii
    Autorzy:
    Stefanescu, D.-P.
    Piteiu, M.A.
    Tataru, A.
    Vlasin, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/300259.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    podziemne zbiorniki
    składowanie podziemne
    gaz
    Zagłębie Transylwanii
    gas strorage
    underground storage
    natural gas
    Transylvanian Depression
    Opis:
    The present worldwide energetic crisis represented by the natural decline of the gas fields associated with a very increased demand for new reserves discoveries claims for a more accurate approach of the whole technical and economical strategy. In this general context, the efforts supported by Romanian national gas company "Romgaz" for the development of new underground gas storages of medium capacity are really significant
    Światowy kryzys energetyczny przejawiający się naturalnym wyczerpywaniem złóż gazu ziemnego i rosnącym zapotrzebowaniem na nowe zasoby powoduje, że konieczne jest opracowanie nowej i lepszej strategii technicznej i ekonomicznej. Bardzo istotny wkład w rozwiązanie tego problemu w wypadku podziemnych magazynów gazu ziemnego o średniej pojemności ma rumuńska spółka gazowa "Romgaz"
    Źródło:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2006, 23, 1; 403-408
    1507-0042
    Pojawia się w:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Generation of H2 on board LNG vessels for consumption in the propulsion system
    Autorzy:
    Fernández, Ignacio Arias
    Gómez, Manuel Romero
    Gómez, Javier Romero
    López-González, Luis M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/260010.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Politechnika Gdańska. Wydział Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa
    Tematy:
    boil-off gas
    efficiency
    H2 storage
    LNG vessel
    reforming
    Opis:
    At present, LNG vessels without reliquefaction plants consume the BOG (boil-off gas) in their engines and the excess is burned in the gas combustion unit without recovering any of its energy content. Excess BOG energy could be captured to produce H2, a fuel with high energy density and zero emissions, through the installation of a reforming plant. Such H2 production would, in turn, require on-board storage for its subsequent consumption in the propulsion plant when navigating in areas with stringent anti-pollution regulations, thus reducing CO2 and SOX emissions. This paper presents a review of the different H2 storage systems and the methods of burning it in propulsion engines, to demonstrate the energetic viability thereof on board LNG vessels. Following the analysis, it is identified that a pressurised and cooled H2 storage system is the best suited to an LNG vessel due to its simplicity and the fact that it does not pose a safety hazard. There are a number of methods for consuming the H2 generated in the DF engines that comprise the propulsion plant, but the use of a mixture of 70% CH4-30% H2 is the most suitable as it does not require any modifications to the injection system. Installation of an on-board reforming plant and H2 storage system generates sufficient H2 to allow for almost 3 days’ autonomy with a mixture of 70%CH4-30%H2. This reduces the engine consumption of CH4 by 11.38%, thus demonstrating that the system is not only energy-efficient, but lends greater versatility to the vessel.
    Źródło:
    Polish Maritime Research; 2020, 1; 83-95
    1233-2585
    Pojawia się w:
    Polish Maritime Research
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy CO2 można składować w łupkach gazonośnych i dlaczego? ShaleSeq : projekt finansowany ze środków funduszy norweskich
    Can we store CO2 in gas-bearing shales and why? ShaleSeq Project financed by Norwegian funds
    Autorzy:
    Jarosiński, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075492.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    dwutlenek węgla
    przechowywanie
    łupki gazonośne
    carbon dioxide
    storage
    gas-bearing shale
    Opis:
    Properties of carbon dioxide are favourable for its storage in shale both in sorption within organic matter or free within the pore space and open fractures as supercritical fluid.Well fitted are partially depleted shale gas reservoirs, bearing a dense network of tectonic and hydraulically induced fractures, which is necessary for both gas drainage and injection of large volume of CO2. A previous analysis indicated that storage of significant amounts of CO2 in productive shale complexes in the USA is technologically possible, but requires very intense gas exploitation in a vast area of several states. CO2 injection in partially depleted shale gas reservoirs can contribute to the growth of gas production by approx. 5–10%. Given the current state of research and the most recent estimates of shale gas resources in Poland, one may recognoze that the storage of CO2 with stimulation of gas production is not a viable alternative to sequestration in saline aquifers in Poland. Interdisciplinary research, with Polish-Norwegian collaboration within the ShaleSeq Project, undertakes complex problems of physical and chemical interaction of CO2 with gas-bearing shales of Pomerania. In spite of the fate of CO2 storage in shales all over the world, the findings of this Project might also be relevant for conventional storage in reservoirs which are usual sealed with shale cap rock.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2016, 64, 5; 344--348
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The estimation of CO2 storage potential of a gas-bearing shale succession at the early stage of reservoir characterization : a case study from the Baltic Basin (Poland)
    Autorzy:
    Wójcicki, Adam
    Jarosiński, Marek
    Roman, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2058853.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    carbon dioxide
    storage capacity assessment
    shale gas reservoir
    sorption
    pores
    fractures
    Opis:
    Estimation of the CO2 storage potential of gas-bearing shales in the Lower Paleozoic Baltic Basin is at an early stage of reservoir exploration and production, based on data from one vertical exploration borehole, supplemented with some information from adjacent boreholes. The borehole section examined is 120 m long and comprises three intervals enriched with organic matter separated by organic-poor intervals. In our approach, the storage capacity is represented by: (1) sorption potential of organic matter, (2) open pore space and (3) potential fracture space. The potential for adsorbed CO2 was determined from Langmuir isotherm parameters taken from laboratory measurements and recalculated from CH4 adsorption curves. The pore space capacity was estimated in two ways: by utilizing results of laboratory measurements of dynamic capacity for pores >100 nm and using results of helium porosimetry, the first of these being considered as the most relevant. Due to the low permeability of the shale matrix we have adopted the standard assumption that the CO2 is able to reach effectively only 10% of the theoretical total sorption and pore volume. For hydraulic fracture space, the theoretical maximum opening of vertical fractures in the direction of minimum horizontal stress was considered, decreased by the expected portion of fracturing fluid flowback and by partial fracture closure by burial compaction. The effectiveness of three CO2 storage categories for the individual organic-rich and organic-poor shale units shows an obvious positive correlation of TOC content with the storage efficiency by sorption and within pore space, and a negative correlation with the storage efficiency in hydraulic fractures. It was estimated that sorption, over the maximum storage interval (120 m thick), is responsible for ~76% of total storage capacity, pore space accounts for 13% (for the most relevant porosity model) while the contribution of fractures is about 11%. In the minimum storage interval (35 m thick, including the best quality shales) the estimated proportions of sorption, pore space and fractures in the total storage capacity are 84, 10 and 6% respectively. Finally, the result for the best quality storage interval (35 m thick) was compared with the Marcellus Shale of similar thickness (average ~38 m) and with other options of CO2 storage in Poland. The most organic-rich units in the area studied have a CO2 storage capacity efficiency (i.e. storage capacity per volume unit of shale) only slightly less than average for the Marcellus Shale, because sorption capacity – the dominant component – is comparable in both cases. However, the open pore space capacity in the Marcellus Shale appears to be far higher, even if the potential fracture space calculated for the borehole studied is taken into consideration, probably because the free gas content in the Marcellus Shale is far higher than in the Baltic Basin. CO2 storage in depleted shale gas wells is not a competitive solution compared to storage in saline aquifer structures or in larger hydrocarbon fields.
    Źródło:
    Geological Quarterly; 2021, 65, 1; 3
    1641-7291
    Pojawia się w:
    Geological Quarterly
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Transport i magazynowanie gazów technicznych
    Transport and storage of industrial gases
    Autorzy:
    Domański, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/103706.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    gaz
    gaz techniczny
    transport
    magazynowanie
    Umowa ADR
    Rozporządzenie CLP
    gas
    industrial gas
    storage
    ADR Agreement
    CLP Regulation
    Opis:
    Gazy techniczne stanowią specyficzną grupę towarów niebezpiecznych będących źródłem zagrożeń dla zdrowia ludzi i środowiska naturalnego. Zagrożenia, które stwarzają gazy techniczne, wynikają ze sposobu ich magazynowania i transportu, ich fizycznych, chemicznych i biologicznych właściwości. W artykule przedstawiono: zasady klasyfikacji i oznakowania gazów przyjętych w Umowie ADR oraz w Rozporządzeniu CLP; podstawowe wymagania techniczne jakie powinny spełniać budynki i pomieszczenia przeznaczone na magazyny gazów technicznych; zasady przemieszczania pojemników z gazami technicznymi oraz postępowania w przypadku awarii.
    Industrial gases are a special group of dangerous goods which are potentially hazardous to human health and the environment. Hazards that those gases pose result from the method they are stored and transported, and their physical, chemical and biological properties. This paper presents classification and labelling of gases in the ADR Agreement and CLP Regulation, basic technical requirements buildings and spaces used for storing industrial gases should fulfil, safe movement of containers with technical gases, and emergency procedures.
    Źródło:
    Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa; 2013, T. 1; 57-67
    2300-5343
    Pojawia się w:
    Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Study of underground natural gas storage in a reservoir from the Transylvanian Depression
    Badanie podziemnych magazynów gazu ziemnego w złożu Zagłębia Transylwanii
    Autorzy:
    Grigoras, I. D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/299983.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    podziemny magazyn
    gaz ziemny
    Zagłębie Transylwanii
    underground storage
    natural gas
    Transylvanian Depression
    Opis:
    The paper has the following targets: the analysis of the geological model, the determination of the optimum storage and exploitation conditions and the evaluation of the possibilities of increasing the storage capacity of the reservoir.
    W artykule dokonano analizy modelu geologicznego, a następnie określono optymalne warunki składowania i eksploatacji PMG. W dalszej kolejności oszacowano możliwości zwiększenia zdolności magazynowej złoża.
    Źródło:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2007, 24, 1; 223-230
    1507-0042
    Pojawia się w:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Simultaneous thermodynamic simulation of CNG filling process
    Autorzy:
    Deymi-Dashtebayaz, M.
    Farzaneh-Gord, M.
    Reza Rahbari, H
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/779861.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
    Tematy:
    compressed natural gas
    cascade storage bank
    fast filling process
    thermodynamic analysis
    entropy
    Opis:
    In CNG station, the fuel is usually stored in the cascade storage bank to utilize the station more efficiently. The cascade storage bank is generally divided into three reservoirs, commonly termed low, medium and high-pressure storage bank. The pressures within these reservoirs have huge effects on the performance of the stations. In the current study, a theoretical simulation based on mass balance and thermodynamic laws has been developed to study the dynamic fast fi lling process of vehicle’s (NGV) cylinder from the cascade storage bank. The dynamic change of the parameters within the storage bank is also considered. Natural gas is assumed to contain only its major component, methane, and so thermodynamic properties table has been employed for finding the thermodynamics properties. Also the system is assumed as a lumped adiabatic system. The results show that the initial pressure of the cascade storage bank has a big effect on the storage bank volumes for bringing up the NGV cylinder to its target pressure (200 bar). The results also showed that ambient temperature has effect on the refueling process, chiefly the final NGV cylinder and the cascade storage bank conditions.
    Źródło:
    Polish Journal of Chemical Technology; 2014, 16, 1; 7-14
    1509-8117
    1899-4741
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Chemical Technology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Clean gas technologies - towards zero-emission repowering of Pomerania
    Autorzy:
    Ziółkowski, P.
    Badur, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/175502.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    clean gas technologies
    clean coal technologies
    zero emission
    thermodynamic cycle
    steam-gas turbine
    oxy combustion
    carbon capture storage
    Opis:
    In the paper a brief review of processes for energy conversion developed recently within the framework of clean gas te chnologies is presented, in cluding projects for future repowering of Pomerania. The main aim of this work is to show the diferent thermodynamcs cycles which improve efficiency and/or decrease emissions such as: Cheng cycle, Szewalski cycle, LOTHECO cycle, hybrid pSOFC/GT cycle, inverse Brayton cycle, low-emission cycle and zero-emission cycle. For that purpose,cycles and results of analysis are frst studied and, secondly, new concept is presented. The role of coupled analysis 0D and 3D in cycle's devices is also discussed.
    Źródło:
    Transactions of the Institute of Fluid-Flow Machinery; 2012, 124; 51-80
    0079-3205
    Pojawia się w:
    Transactions of the Institute of Fluid-Flow Machinery
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geological built and potential CCS perspectives in northern Poland
    Autorzy:
    Kusek, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2049672.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Fundacja na Rzecz Młodych Naukowców
    Tematy:
    carbon capture and storage
    oil and gas in Poland
    geology of northern Poland
    Opis:
    The world has been struggling with global warming for many years. One way to reduce this phenomenon is to limit anthropogenic carbon dioxide emission to the atmosphere, which is partly responsible for contemporary climate change. This problem is international, but each country is obliged to follow general recommendations. In Poland, the idea of underground carbon sequestration (CCS) is increasingly being considered in the last decade. Northern Poland seems to be one of the perspective areas. For this reason, the following article describes the possibility of underground CO2 injection in this area. It contains the detailed description of the geological structure of Northern Poland. Types of underground structures for sequestration were also selected. The article also describes the technical conditions for the CO2 injection process. The most numerous group of boreholes suitable for CCS are those with documented oil or gas deposits. They are usually Upper Permian, and less often Middle Cambrian or Silurian hydrocarbon geological traps, where CO2 can be used in the enhanced oil and gas recovery. There are also several boreholes with saline aquifers.
    Źródło:
    Environment, Earth and Ecology; 2021, 5, 1; 7-17
    2543-9774
    2451-4225
    Pojawia się w:
    Environment, Earth and Ecology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Equipment exploitation in power to gas installation
    Autorzy:
    Kotowicz, Janusz
    Jurczyk, Michał
    Węcel, Daniel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27315938.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    STE GROUP
    Tematy:
    zasilanie gazem
    generator wodoru
    magazyn energii
    power to gas
    hydrogen generator
    energy storage
    Opis:
    The article presents idea of installation to energy storage in the form of hydrogen - Power to Gas (P2G). The results of laboratory tests carried out at the Silesian University of Technology in the Institute of Power Engineering and Turbomachinery (IMiUE), covering selected aspects of hydrogen generators most frequently used in these types of installations are presented. The influence of water conductivity and temperature during continuous operation of the electrolyzer at constant current value and in operation at variable current on the efficiency of the tested devices are shown. A hydrogen generator equipped with two AEM electrolyzers with a performance of 0.5 Nm3H2/h and a generator containing four PEM electrolyzers connected in series, with a maximum performance of 1.58 Ndm3/min were tested. The efficiency characteristics of the electrolysis process, efficiency of the electrolyzers and changes in the resistance values for both types of electrolyzers were presented. Calculations to estimate effect of temperature change on the efficiency characteristic of AEM electrolyzers were also made.
    Źródło:
    New Trends in Production Engineering; 2018, 1, 1; 409-418
    2545-2843
    Pojawia się w:
    New Trends in Production Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gas turbines – technological development and potential use in CAES systems
    Turbiny gazowe – rozwój technologiczny i możliwość zastosowania w układach CAES
    Autorzy:
    Jakowski, D.
    Dzida, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/133845.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Naukowe Silników Spalinowych
    Tematy:
    energy storage
    CAES
    gas turbines
    exhaust gas recirculation
    EGR
    gas turbines classes
    modern gas turbine systems
    magazynowanie energii
    turbiny gazowe
    recyrkulacja spalin
    klasy turbin gazowych
    nowoczesne systemy turbin gazowych
    Opis:
    This article briefly describes Compressed Air Energy Storage (CAES), focusing on the technological development of one of the key elements of such systems – the gas turbines. It presents the basic parameters and features of gas turbines, as well as turbine classes with example models. Main tendencies in the structural and technological development are discussed. Changes and trends on electric energy markets are becoming more and more dependent on sources with flexible operating characteristics, therefore, the advantages of gas turbines and the reasons for their development are listed as well.
    W artykule przedstawiono krótką charakterystykę magazynowania energii w sprężonym powietrzu (CAES), skupiając się na przeglądzie osiągnięć technologicznych jednego z podstawowych elementów tych układów – turbin gazowych. Opisano podstawowe parametry i cechy turbin gazowych, a następnie klasy turbin z przykładowymi modelami. Przedstawiono główne tendencje w rozwoju konstrukcyjnym i technologicznym. Zmiany i trendy na rynkach energii elektrycznej coraz bardziej zależą od źródeł o elastycznej charakterystyce pracy, dlatego zestawiono również zalety i powody rozwoju turbin gazowych.
    Źródło:
    Combustion Engines; 2016, 55, 2; 46-53
    2300-9896
    2658-1442
    Pojawia się w:
    Combustion Engines
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Methods of landfill gas management. The Czech Republic case study
    Autorzy:
    Nová, Károlina Jindřiška
    Král, Jakub
    Kolář, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/24201023.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    Czech Republic
    tailings storage facility
    biodegradability
    landfill gas
    Czechy
    składowisko odpadów
    biodegradowalność
    gaz wysypiskowy
    Opis:
    The European legislation sets targets for ending municipal waste to landfill. Despite this Europe-wide trend, almost half of the municipal waste generated in the Czech Republic has been landfilled in recent years. The composition of municipal waste, in particular the high content of biodegradable material, is the reason for landfill gas production. The management of landfill gas is one of the crucial elements of environmental protection in the landfilling process. The article focuses on the comparison of possible ways of landfill gas management at selected landfills in the Czech Republic.
    Źródło:
    Environment Protection Engineering; 2023, 49, 1; 73--85
    0324-8828
    Pojawia się w:
    Environment Protection Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The influence of storage time and drying temperature on sterols content in seeds of rapeseed
    Wpływ przechowywania i temperatury suszenia na zawartość steroli w nasionach rzepaku
    Autorzy:
    Rudzinska, M.
    Jelen, H.
    Nogala-Kalucka, M.
    Gawrysiak-Witulska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/834240.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
    Tematy:
    storage time
    drying temperature
    sterol content
    seed
    rapeseed
    phytosterol
    drying process
    gas chromatography
    mass spectrometry
    Źródło:
    Rośliny Oleiste - Oilseed Crops; 2006, 27, 2
    1233-8273
    Pojawia się w:
    Rośliny Oleiste - Oilseed Crops
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Magazynowanie wodoru w obiektach geologicznych
    Storage of hydrogen in geological structures
    Autorzy:
    Such, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1833953.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    wodór
    podziemne magazynowanie
    wyeksploatowane złoża gazu
    kawerny solne
    hydrogen
    underground storage
    exploited gas reservoirs
    salt caverns
    Opis:
    Hydrogen economy became one of the main directions in EU’s Green Deal for making Europe climate neutral in 2050. Hydrogen will be produced with the use of renewable energy sources or it will be obtained from coking plants and chemical companies. It will be applied as ecological fuel for cars and as a mix with methane in gas distribution networks. Works connected with all aspects of hydrogen infrastructure are conducted in Poland. The key problem in creating a hydrogen system is hydrogen storage. They ought to be underground (RES) because of their potential volume. Three types of underground storages are taken into account. There are salt caverns, exploited gas reservoirs and aquifers. Salt caverns were built in Poland and now they are fully operational methane storages. Oli and Gas Institute – National Research Institute has been collaborating with the Polish Oil and Gas Company since 1998. Salt cavern storage exists and is used as methane storages. Now it is possible to use them as methane-hydrogen mixtures storages with full control of all operational parameters (appropriate algorithms are established). Extensive study works were carried out in relation to depleted gas reservoirs/aquifers: from laboratory investigations to numerical modelling. The consortium with Silesian University of Technology was created, capable of carrying out all possible projects in this field. The consortium is already able to undertake the project of adapting the depleted field to a methane-hydrogen storage or, depending on the needs, to a hydrogen storage. All types of investigations of reservoir rocks and reservoir fluids will be taken into consideration.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2020, 76, 11; 794--798
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    What is the Real Issue with Floating Storage and Regasification Units? Regulations Related to the FSRU Implementation Process in the Baltic Sea
    Autorzy:
    Koska-Legieć, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/116861.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Morski w Gdyni. Wydział Nawigacyjny
    Tematy:
    Baltic Sea
    Floating Storage and Regasification Unit (FSRU)
    Floating Storage Unit (FSU)
    Liquefied Natural Gas (LNG)
    maritime law
    LNG transportation
    law implementation
    national legal system
    Opis:
    The aim of this article is to dispel any nomenclatural confusion related to the notion of FSRU. Sometimes FSRUs are classified as ships or vessels; sometimes as stationary units. The article will attempt to explain in which case FSRUs may be classified as ships. This article describes one of the most persistent legal problems in Polish maritime law, which is the FSRU implementation in the Baltic Sea. The application of FSRU solutions was analysed in relation to LNG maritime transport. This analysis is concerned only with a fragment of wider theoretical considerations about the placement of the definition of the ship in different national legal systems as well as the importance of translation and correct understanding of the words denoting the ship or the vessel.
    Źródło:
    TransNav : International Journal on Marine Navigation and Safety of Sea Transportation; 2018, 12, 3; 499-503
    2083-6473
    2083-6481
    Pojawia się w:
    TransNav : International Journal on Marine Navigation and Safety of Sea Transportation
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ecological, Economic and Social Issues of Implementing Carbon Dioxide Sequestration Technologies in the Oil and Gas Industry In Russia
    Autorzy:
    Cherepovitsyn, A.
    Ilinova, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/123523.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    carbon dioxide
    sequestration
    carbon capture and storage
    oil recovery
    EOR-CO2 technology
    oil and gas
    Russia
    Opis:
    The objective of this paper is to define the main approaches to the implementation of carbon dioxide sequestration technologies in the oil and gas industry in Russia, and also to identify ecological, economic and social issues of their usage. Promotion of the technology of carbon dioxide (CO2) sequestration by means of capturing and injecting it into underground reservoirs is a promising mechanism of reducing carbon dioxide concentration. Carbon capture and storage (CCS) technologies might be used to enhance oil recovery (EOR-CO2) and production by means of oil extraction and decreasing oil viscosity. Conceptual view of the potential of EOR-СО2 technologies within the context of oil and gas industry sustainable development are presented. Incentives of the CCS projects implementation are identified. On the basis of the conducted research a number of scientific research and practical areas of the CCS technology development are presented.
    Źródło:
    Journal of Ecological Engineering; 2016, 17, 2; 19-23
    2299-8993
    Pojawia się w:
    Journal of Ecological Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Techniczne i technologiczne problemy eksploatacji terminali rozładunkowych LNG
    Technical and technological problems of exploitation of LNG unloading terminals
    Autorzy:
    Łaciak, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/299828.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    skroplony gaz ziemny
    LNG
    terminal rozładunkowy
    regazyfikacja
    magazynowanie LNG
    liquefied natural gas
    unloading terminal
    regasification
    storage of LNG
    Opis:
    Wymagana infrastruktura przemysłowa LNG składa się przede wszystkim z instalacji do skraplania gazu, terminala załadunkowego, tankowców (metanowców) oraz terminala rozładunkowego, w którym następuje regazyfikacja do stanu lotnego. Zadaniem terminala rozładunkowego LNG jest odbiór ładunku skroplonego gazu ziemnego ze zbiorników metanowca, aby następnie, zgodnie z ustalonym harmonogramem eksploatacji, przetworzyć ciekły LNG w fazę gazową i pod określonym ciśnieniem wprowadzić gaz do systemu przesyłowego. W terminalu rozładunkowym przeprowadza się kilka podstawowych operacji: rozładowanie, magazynowanie, przepompowywanie i sprężanie oraz regazyfikację LNG. Rozładowanie LNG odbywa się ze zbiorników metanowca cumującego do specjalnie wyposażonego nadbrzeża. Na nadbrzeżu zainstalowana jest stacja rozładowania, wyposażona w tzw. ramiona rozładowcze oraz system rurociągów do transportu LNG. Magazynowanie LNG, zazwyczaj na krótki okres, odbywa się w specjalnie skonstruowanych zbiornikach w kriogenicznym zakresie temperatur. Regazyfikacja LNG polega na tym, że skroplony gaz ziemny jest podgrzewany w specjalnych urządzeniach (odparowywacze, regazyfikatory) i przechodzi w fazę gazową o temperaturze na wyjściu rzędu kilku stopni. Ciśnienie gazu na wyjściu z regazyfikatora jest z góry ustalone w korelacji do wymagań systemu gazowniczego. Regazyfikacja pod wysokim ciśnieniem stwarza możliwość utrzymania procesu w fazie nadkrytycznej, w której zachodzi lepsza wymiana ciepła, przy jednoczesnym uniknięciu komplikacji eksploatacyjnych. Terminal rozładunkowy podłączony jest do sieci gazowej, którą przesyłany jest gaz ziemny po wcześniejszym ustaleniu parametrów jakościowych wtłaczanego do sieci gazu (ewentualne mieszanie gazu).Nie mniej istotne znaczenie mają zasady i systemy bezpieczeństwa stosowane w terminalach LNG. W artykule przedstawiono procesy technologiczne związane z eksploatacją terminali: od rozładunku LNG w fazie ciekłej do jego odbioru w fazie gazowej przez system przesyłowy. Omówiono cztery główne operacje tworzące podstawową linię technologiczną, na której ciekły LNG poddawany jest fizycznym przemianom, nie powodującym jednak istotnych zmian w jego składzie chemicznym i właściwościach. Opisane zostały również stosowane metody regazyfikacji LNG oraz problemy bezpieczeństwa technicznego w terminalach.
    The required LNG industrial infrastructure consists primarily of liquefaction instalation, loading terminal, methane ships and unloading terminal, in which is making the regasification from liquid to gas phase. The task of unloading LNG terminal is to receive the cargo of liquefied natural gas from methane ship tanks, and then, according to the schedule of operation - to process liquid LNG to the gas phase and at a certain pressure to introduce gas into the transmission system. In the unloading terminal is carried out a few basic operations: unloading, storage, pumping and compression, and regasification of LNG. The discharge of LNG - from the methane ship tanks specially equipped for berthing quays. On the waterfront is installed on the discharge station, equipped with the unloading arms and a system of pipelines to transport LNG. Storage of LNG - usually for a short period of time in specially constructed tanks at cryogenic temperatures. Regasification of LNG - liquefied natural gas is heated in special equipment (vaporizers) and goes into the gas phase at a temperature at the exit of a few degrees. The gas pressure at the outlet from vaporizers is predetermined in correlation to the requirements of the gas system. Regasification at high pressure makes it possible to maintain the process in the supercritical phase, in which heat transfer is better, while avoiding the complications of exploitation. Unloading terminal is connected to the gas network, which is transporting a natural gas after having established the quality parameters supplied to the gas network (possible mixing of gases). No less important are the rules and safety systems used in LNG terminals. The paper presents the technological processes involved in the operation of terminals, from the unloading of LNG in a liquid phase to its reception in the gas phase by the transmission system. The four main operations forming the core production line on which the LNG liquid is subjected to physical changes, but causes no significant changes in its chemical composition and properties were presented. There were also presented the methods used to LNG regasification and technical security issues at terminals.
    Źródło:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2011, 28, 3; 507-520
    1507-0042
    Pojawia się w:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Effects of modified atmosphere package on preservation of strawberries
    Autorzy:
    Zhang, M.
    Xiao, G.
    Peng, J.
    Salokhe, V.M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/24844.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
    Tematy:
    Fragaria x ananassa
    storage test
    weight loss
    preservation
    modified atmosphere packaging
    strawberry
    gas composition
    dynamic change
    package
    fruit
    respiration
    Źródło:
    International Agrophysics; 2003, 17, 3
    0236-8722
    Pojawia się w:
    International Agrophysics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Underground hydrocarbons storages in Poland: actual investments and prospects
    Autorzy:
    Karnkowski, P. H.
    Czapowski, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2066020.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    podziemny magazyn
    gaz
    ropa naftowa
    wyczerpane złoża
    jaskinie solne
    Polskie Przedsiębiorstwo Ropy Naftowej i Gazu
    underground storage
    gas
    oil
    exhausted deposits
    salt caverns
    Polish Oil and Gas Company
    Opis:
    Poland has the limited gas and oil resources. Main hydrocarbons supplies are delivered to Poland mostly from Russia by oil and gas pipelines. Very large length of these pipelines as well as the local considerable wearing of devices induces the necessity of reserves storage. Geological conditions in Poland and a considerable quantity of exhausted gas deposits enabling in nearest years to the construction of underground gas storages (UGS) suggest the new investments in this sector of petroleum industry. Capacity amount of present active UGS is 1.58 x 10exp.9 mexp.3 but after finalizing of storages their volume will achieve 2.8 x 10exp.9 mexp.3. Special attention is paid to the Wierzchowice UGS (the biggest one in Poland) and to caverns leaching within the Zechstein salts cavern underground gas storages (CUGS) Mogilno and Kosakowo. Reservoirs of cavern type (expensive under construction) are a very efficient, modern source of gas system supply, particularly in periods of the seasonal demand fluctuations for gas - a very high during the winter season in the central and the northern Europe. Only caverns in salts allow to store both the gas and the liquid hydrocarbons. Construction of the UGS refers mostly to exhausted gas fields, discovered and exploited by the Polish Oil and Gas Company. Experience and capital of the state company located it as a leader in Poland in the field of construction and exploitation of underground storages. Their construction has the minimum influence on the environment. Utilization of exhausted hydrocarbons deposits (often with the existing mining infrastructure) is not almost at all troublesome for a local population and the environment and it offers considerable practical and economic benefits. The economical boom in the oil and gas market during last years creates new challenges for construction and exploitation of hydrocarbons underground storages.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2007, 55, 12/1; 1068-1073
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Navigational Safety in SPM (Single Mooring Point) Regions
    Autorzy:
    Paulauskas, V.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/117219.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Uniwersytet Morski w Gdyni. Wydział Nawigacyjny
    Tematy:
    Manoeuvring
    Single Mooring Point (SPM)
    Navigational Safety
    safety at sea
    Oil Transportation
    Gas Transportation
    Floating Storage Unit (FSU)
    SPM Region
    Opis:
    For oil and gas transportation in some places used SPM (Single mooring point) system, this is located in the open sea and very often not so far away from the shore. Differences between the wind loads, waves and current forces can take a place. More complicate conditions can be in case if FSU is still in ballast and more influence has wind and waves as current and in the same time tanker in loaded position is more influenced by the current. Navigational safety ensure in SPM regions requests deep theoretical studies and very clear understanding of forces and moments, which influence on all the system (SPM, FSU, Tanker, tugs), practical implementation of proper equipment and use of correct methods of navigational safety. In this article there is made analysis of possible failures and necessary actions to ensure navigational safety in SPM regions.
    Źródło:
    TransNav : International Journal on Marine Navigation and Safety of Sea Transportation; 2009, 3, 1; 101-104
    2083-6473
    2083-6481
    Pojawia się w:
    TransNav : International Journal on Marine Navigation and Safety of Sea Transportation
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Methane hydrate technologies in Ukraine: research and prospects
    Autorzy:
    Zhuk, H.
    Pyatnichko, O.
    Krushnevich, V.
    Fedorenko, D.
    Klymenko, V.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/298701.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    methane hydrate
    transport of natural gas
    methane production
    alternative fuel sources
    carbon dioxide capture and storage
    hydrate test stand
    Ukraine
    Opis:
    Abstract Methane production from natural gas hydrates will enable the reduction of a great part of natural gas import deliveries and to give up them completely in the future. Gas hydrate technologies compared with existing ones, also gives the possibility to transport gas, divide gas and liquid mixtures, concentrate water solutions, utilize and store СО2, etc. with greater efficiency. However, methane production technologies have not developed industrially and their study was performed with the help of experimental units and in separate gas hydrates deposits in the mode of tests and elaborations. The prospects of the hydrate technologies development in the Ukraine were determined: transportation of natural gas in the form of hydrates, long-term storage of natural gas in hydrate state, natural gas production from its hydrate deposits. Positive international experience in terms of the development of hydrate technology is studied. In order to study formation and dissociation hydrates of carbon dioxide and natural gas components, Gas Institute have made hydrate stand facility. The express method of determining thermodynamic and kinetic parameters of hydrate transformation was tested. Natural gas hydrates as well as carbon dioxide hydrates were produced with the help of the express method. It was determined that the composition of original natural gas and gas of hydrates decomposition is of great difference – it means that “selective” hydrates formation of natural gas formation is performed.A set of experiments was also performed to study the process of methane replacement with the help of carbon dioxide. According to the gaseous phase analysis, 14% increase of methane content was fixed. This fact proves its replacement in hydrates with the help of carbon dioxide.
    Źródło:
    AGH Drilling, Oil, Gas; 2016, 33, 4; 811-818
    2299-4157
    2300-7052
    Pojawia się w:
    AGH Drilling, Oil, Gas
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    RES Plants with PCM Storages for Presumes
    Instalacje OZE wraz z magazynami PCM dla prosumenta
    Autorzy:
    Laskowski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/952877.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    ENERGA
    Tematy:
    container biogas plant
    gas purification
    fuel cell
    bio refinerie
    phase change storage
    biogazownia kontenerowa
    oczyszczanie gazu
    ogniwo paliwowe
    biorafineria
    magazyn zmiennofazowy
    Opis:
    This article describes RES micro-plants: container biogas plant, SFR biogas purification plant, micro-cogeneration system (fuel cell-based), and bio refinery for the production of 2nd generation bioethanol, which can effectively cooperate with phase-change storage. Potential applications are also presented of variable-phase heat and cold storage in heating systems, in particular for adsorption systems that generate cold directly from system heat.
    W niniejszym artykule opisano mikroinstalacje OZE: biogazownię kontenerową, instalacje do oczyszczania biogazu SFR, układ mikrokogeneracyjny (oparte na ogniwach paliwowych) i biorafinerię do wytwarzania bioetanolu II generacji, które mogą efektywnie współpracować z magazynami zmiennofazowymi. Przedstawiono również potencjalne możliwości zastosowania zmiennofazowych magazynów ciepła i chłodu w systemach ciepłowniczych, w szczególności dla systemów adsorpcyjnych generujących chłód wprost z ciepła systemowego.
    Źródło:
    Acta Energetica; 2019, 2; 85-90
    2300-3022
    Pojawia się w:
    Acta Energetica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An impact of mechanical stress in coal briquettes on sorption of carbon dioxide
    Zależność naprężenie – sorpcja ditlenku węgla na podstawie badań wykonanych na brykietach węglowych
    Autorzy:
    Wierzbicki, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/219950.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    sekwestracja dwutlenku węgla
    zagrożenie gazowe w kopalniach
    sorpcja na węglu kamiennym
    CO2 storage
    gas danger in coal mines CO2 sorption on coal
    Opis:
    The presence of gases (methane or carbon dioxide) in hard coal is connected with numerous threats for miners employed in underground mining facilities. When analyzing the coal-methane system, it is necessary to determine the relationship between pressure and gas sorption. Such a relationship should be determined under conditions similar to the natural ones – when it comes to both temperature and pressure. The present paper discusses the results of research conducted with the use of coal briquettes under the state of mechanical stress. Carbon dioxide sorption isotherms were determined for different values of stress affecting the coal material. For five coal samples collected in different mines of the Upper Silesian Coal Basin, Langmuir’s sorption isotherms were determined. The results point to significant impact that mechanical stress has upon the sorption process. It is about 1 percent of the value obtained for coal not subjected to stress per 1 MPa. The research results can also prove useful when analyzing hard coal seams from the perspective of their carbon dioxide sequestration abilities.
    Obecność gazów (metanu lub dwutlenku węgla) w węglu kamiennym połączona jest z licznymi zagrożeniami dla pracowników zatrudnionych w podziemnych zakładach górniczych. Analizując układ węgiel-metan, konieczne jest określenie zależności między ciśnieniem a wielkością sorpcji gazu. Taki związek powinien być określony w warunkach podobnych do tych naturalnych – jeśli chodzi zarówno o temperaturę układu węgiel-metan i ciśnienie. Niniejszy artykuł omawia wyniki badań prowadzonych z użyciem brykietów węglowych poddanych naprężeniom mechanicznym. Próbki węgla pobrano w pięciu kopalniach Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, pokazanych na mapie z Rys. 1. Pobrane próbki poddane zostały analizie technicznej, analizie składu mecerałowego oraz badaniom powierzchni właściwej metodą sorpcji niskociśnieniowej Właściwości pobranych węgli zestawiono w Tab. 1. W brykieciarce, pokazanej schematycznie na Rys. 2 wykonano brykiety węglowe o znanych właściwościach oraz znanych wartościach rezydualnych naprężeń radialnych. Wartości tych naprężeń zestawiono w Tab. 3. Wyznaczono izotermy sorpcji (z modelu Langmuira) dla dwutlenku węgla dla różnych wartości naprężeń mechanicznych oddziałujących na materiał węglowy. Wyniki wskazują na znaczący wpływ naprężeń w brykiecie na proces sorpcji. Wywarcie naprężenia mechanicznego wartości około 10 bar skutkuje ograniczeniem maksymalnej sorpcji Langmuira o około 1%, co pokazano na Rys. 9. przedstawiającym zależność maksymalnej sorpcji Langmuira od wartości naprężeń radialnych dla wszystkich przebadanych próbek węgla. Wyniki badań mogą okazać się przydatne przy analizie pokładów węgla z punktu widzenia ich zdolności do sekwestracji dwutlenku węgla.
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2017, 62, 3; 483-494
    0860-7001
    Pojawia się w:
    Archives of Mining Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The problem of thermal unit elasticity under the conditions of dynamic RES development
    Problem elastyczności bloków cieplnych w warunkach dynamicznego rozwoju OZE
    Autorzy:
    Kowalczyk, T.
    Badur, J.
    Ziółkowski, P.
    Kornet, S.
    Banaś, K.
    Ziółkowski, P. J.
    Stajnke, M.
    Bryk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/397195.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    ENERGA
    Tematy:
    energy storage
    operational flexibility
    steam turbine
    gas turbine
    SOEC
    hydrogen technologies
    machine monitoring
    magazyn energii
    elastyczność pracy
    turbina parowa
    turbina gazowa
    technologie wodorowe
    monitoring maszyn
    Opis:
    The paper is an overview of selected ways of increasing the operational flexibility of steam units, which are predominant in the Polish power system. These studies were prompted by the dynamic changes in the structures of installed capacity and generation output in the National Power System due to a rapid increase in the number of wind turbines in the country. The methods of thermal unit operational flexibility improvement are divided into two groups. The first group comprises solutions with heat and mass storage as well as chemical energy storage. These are solutions to manage the auxiliary load of units regardless of system load. The second group consists of methods for an off-design increase in the safe level of thermal energy machine design stress. The development of numerical tools using complex methods of thermal stress determination, such as Burzyński-Pęcherski’s theory, combined with advanced on-line machine diagnostics, allows for an extension in the operational range of a machine, beyond the original safe operation limit without risk of damage or loss of service life, in other words.
    W pracy przedstawiono przegląd wybranych sposobów zwiększania elastyczności pracy bloków parowych, które stanowią największą siłę wytwórczą w polskim systemie elektroenergetycznym. Motywacją do podjęcia prac w tym kierunku są dynamiczne zmiany w strukturze mocy zainstalowanej i energii wytwarzanej w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym związane z szybkim wzrostem liczby siłowni wiatrowych na terenie kraju. Metody poprawy elastyczności pracy bloków cieplnych podzielono na dwie grupy. Pierwszą grupę stanowią rozwiązania wykorzystujące magazyny ciepła i masy oraz magazyny energii chemicznej. Są to rozwiązania pozwalające kształtować obciążenie potrzeb własnych bloku niezależnie od obciążenia systemu. Drugą grupę stanowią metody pozwalające na pozaprojektowe wytężanie konstrukcji maszyn cieplnych. Rozwój narzędzi numerycznych wykorzystujących złożone metody wyznaczania naprężeń cieplnych, takie jak np. teoria Burzyńskiego–Pęcherskiego, w połączeniu z zaawansowanymi systemami diagnostyki maszyn online, umożliwiają wychodzenie z pracą maszyn poza granice tzw. bezpiecznej pracy bez ryzyka uszkodzeń lub utraty żywotności.
    Źródło:
    Acta Energetica; 2017, 2; 116-121
    2300-3022
    Pojawia się w:
    Acta Energetica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A concept of Enhanced Methane Recovery by high pressure CO2 storage in abandoned coal mine
    Koncepcja intensyfikacji wydobycia metanu poprzez wysokociśnieniowe składowanie CO2 w zlikwidowanej kopalni
    Autorzy:
    Lutyński, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216194.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    dwutlenek węgla
    zlikwidowana kopalnia węgla
    składowanie CO2
    sorpcja gazu
    intensyfikacja wydobycia metanu
    carbon dioxide
    abandoned coal mine
    CO2 storage
    gas sorption
    Enhanced Methane Recovery
    Opis:
    Due to increasing carbon dioxide emissions new methods of carbon capture and storage away from biosphere are being under investigation. Considering favorable geological structure i.e.: impermeable overburden and large volume of mine voids one of the places of geological CO2 storage can be abandoned underground coal mines. The article presents the concept of CO2 high pressure storage in abandoned coal mine as one of the methods of its geological sequestration. CO2 can be stored in a mine as a free gas, gas dissolved in water and gas adsorbed in remaining coal seams. Estimation of storage capacity of a mine was done with the use of data from the mine as well as laboratory sorption experiments. Estimated storage capacity of a case study mine as a high pressure CO2 sink was 8.09 ź 106 t. Enhanced methane recovery from remaining coal seams which may occur after CO2 injection was also analyzed. For the purpose of the study reservoir simulator for unconventional reservoirs was used. Input data were typical for Upper Silesian Coal Basin. Results of the study indicate that injection of CO2 into a mine enhance methane recovery through surface wells.
    Wobec zwiększającej się emisji dwutlenku węgla zmierza się do redukcji emisji tego gazu ze źródeł stacjonarnych. Przy założeniu odpowiednich warunków geologicznych takich jak: szczelność nadkładu i duża objętość pustek poeksploatacyjnych jednym z miejsc podziemnego (geologicznego) składowania CO2 mogą być zlikwidowane kopalnie węgla kamiennego. W artykule przedstawiono koncepcję wysokociśnieniowego składowania CO2 w zlikwidowanej kopalni węgla kamiennego jako jedną z metod składowania tego gazu. Dwutlenek węgla może być składowany w kopalni jako gaz wolny, gaz rozpuszczony oraz jako gaz zaadsorbowany w pozostałych pokładach węglowych. Oszacowano pojemność przykładowej kopalni węgla kamiennego jako wysokociśnieniowego składowiska CO2 na podstawie danych z kopalni oraz pomiarów sorpcji tego gazu na węglu. Całkowita ilość CO2 jaki mógłby zostać zmagazynowany w kopalni wynosi około 8,09 ź 106 t. Przeanalizowano również możliwość stymulacji odzysku metanu z pozostałych resztek pokładów węglowych, jaka może zaistnieć po zatłoczeniu CO2 pod ciśnieniem do kopalni. W tym celu użyto symulatora złożowego złóż niekonwencjonalnych i danych charakterystycznych dla Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Symulacje wykazały znaczny wpływ zatłaczania CO2 do kopalni na uzysk metanu w otworach wierconych z powierzchni i ponad dwukrotne zwiększenie wydobycia tego gazu w początkowym okresie eksploatacji.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2010, 26, 1; 93-104
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-95 z 95

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies