Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "gas storage" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-50 z 95
Tytuł:
Role of underground gas storage in the EU gas market
Autorzy:
Janusz, P.
Kaliski, M.
Szurlej, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299269.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
natural gas
underground gas storage
Opis:
One of the main intentions of the European Union is to create common and liberalizated market of natural gas in Europe. Actions has been taken in this area for a few years, however achived effects do not reach the aims that were assumed at the beginning. The quantity of natural gas consumption in the European Union during last years is characterized by a declining tendency (decreasing usage of natural gas in power sector, higher temperature during autumn and winter season also infulences on limiting of natural gas demand), in 2012 the consumption was forming on the level of 444 billion m3, and for example in 2008 it amounted to 497 billion m3. The regulations concerning the natural gas market embrace all of the elements which have an impact on building consolidated and liberalizated market, it means: transfer, distribution and LNG, storage. The authors of this article wants to draw one's attention to the particular role of underground gas storages and depict change of the tasks, which they have to fulfill on the liberalizating market of natural gas in Europe (ie. Price arbitration). The purpose of this article is to presentthe current situation on the market of storage services, which means available storage capacities, the level of their usage and plans regarding extension and constructing of new capacities.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2014, 31, 1; 11-23
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Study of the effect of geometrical parameters of the LNG storage tanks on the process of evaporation of liquefied natural gas
Autorzy:
Liszka, K.
Łaciak, M.
Oliinyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299096.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
liquefied natural gas
LNG
gas storage
storage tanks
vaporization
Opis:
Storage of liquefied natural gas (LNG) is one of the most important processes taking place during liquefaction which is also significant for the regasification and receiving terminals operation. The task of the tanks lies not only in the safe storage of gas, but also in preventing its evaporation related, among others, to the heat transfer through the walls and roof of the tank. Even a small quantity of heat flowing to the LNG increases its internal energy, conseąuently leading to the evaporation of a certain quantity of LNG. Phase transitions of even small amounts of liquid may cause changes in the composition of both LNG and its density, which may contribute to the formation of stratification of liquefied gas. The geometric parameters of the storage tanks have a very large impact on the amount of heat penetrating the tank: with the increase of its size the surface area of heat transfer increases, too. The dependence of heat penetrating the tank, its geometrie dimensions and the effect of temperature on the stability of the stored LNG are discussed in this paper .
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2014, 31, 2; 355-365
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An optimization model for managing compressors in salt cavern gas storage
Autorzy:
Stopa, J.
Mrzygłód, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/298862.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
salt cavern
gas storage
compressors
optimization
Opis:
The article presents issues related to technical and economic optimization of filling underground gas storage in salt cavern (CUGS) on the example of Mogilno. Operation practice suggests that the first step is to inject the caverns with a high convergence, then with smaller and at the end caverns with the smallest convergence. In the withdraw process, the situation is reversed. On the other hand, the gas injection into the deepest caverns requires more compressor power. Optimization that takes into account only the speed of storage caverns convergence is not ideal. While injecting gas into storage caverns, compressors typically use about 1–3% of the transported gas, depending on the management of compressors operation. Taking into account the amount of gas supplied to the CUGS Mogilno, the cost of fuel gas that is used can be significant. In the liberalized gas market an underground gas storage operator will have to account carefully and buy fuel gas at market prices. These facts raise an important question: how to manage the operation, in a free gas market in the most efficient way which affects the profitability service storage provision in underground gas storage in salt caverns. This paper presents the optimization model, developed by the authors, that minimizes the consumption of fuel gas, while preventing overdependence loss of underground salt caverns volume, during the gas injecting process into storage caverns.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2013, 30, 3; 385-403
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of the current state and tendencies on the natural gas market and gas storage in Europe on the background of the situation in Poland
Autorzy:
Kosowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/298936.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
natural gas market
gas storage
gas consumption
gas prices
Opis:
The present state and tendencies of the natural gas market and gas storage in Europe areaddressed in this paper and compared to the situation in Poland. The European countries are presented in view of their natural gas production, import and export vs. consumption (total and per capita) and the consumer structure. The changing consumption level is assessed as a function of the consumer's structure and quantity of consumption. This has a direct influence on the demand for natural gas storage. The author also characterizes the gas storage market in Europe, accounting for the existing and planned investments, with special emphasis on storage capacity, injection and withdrawal capacity, and also types of storages. The characteristic was based on, among others, the consumption level, home production and import in particular countries.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2013, 30, 1; 151-160
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podziemne magazyny gazu ziemnego w wyeksploatowanych kopalniach węgla
Underground gas storages of natural gas in abandoned coal mines
Autorzy:
Siemek, J.
Nagy, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299751.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
abandoned coal mines
underground gas storage
UGS
Opis:
Restrukturyzacja przemysłu górniczego w Polsce po roku 1989 spowodowała zamknięcie ponad 40 kopalń, inspirując do analizy możliwości wykorzystania tych likwidowanych kopalń do przekształcenia ich w podziemne magazyny gazu ziemnego. Zagraniczne doświadczenia pokazują taką możliwość - magazynowania w pustkach kopalnianych oraz w porach pokładów węglowych - gazu ziemnego. Takie magazyny mogą być zbudowane w kopalniach, w których jest działający system odwadniania kopalni. Problemy związane z ryzykiem zmiany otoczenia podczas budowy i eksploatacji UGS w zaniechanych kopalniach są opisane. Dwie lokalizacje na podziemny magazyn gazu zostały opisane i przedstawiono ich ocenę ekonomiczną inwestycji. Przedstawiona analiza pokazuje możliwość konwersji kopalni na podziemny magazyn gazu na Górnym Śląsku.
Restructuring of coal mining industry in Poland after 1989, and so the closing of about 40 deep mines, prompted analyses of the potential applicability of abandoned workings as gas or liquid fuels storages. Foreign solutions making use of abandoned excavation and natural pore space for storing hydrocarbons. The UGS should be construed when the dewatering system is operational. Issues related to the environmental hazard during construction and exploitation of UGS in abandoned mines as are described. The economic analysis of the cost of two separate UGS in selected mines has been done. The two selected mines have the largest methane capacity, accounting for total capacity of workings and old workings, as well as sorption capacity of the left out coal. The analyses prove that the conversion of mines from Upper Silesian into underground gas storages is possible.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2007, 24, 2; 857-868
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Importance of sonar surveying in the monitoring and operation of natural gas caverns
Autorzy:
Reitze, A.
Krieter, M.
Tryller, H. von
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183565.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
natural gas caverns
sonar survey
thermodynamics of natural gas storage
Opis:
It is becoming increasingly important to carry out thermodynamic calculations starting from the very first stage of storage planning and continuing right on up to the actual storage operation in gas caverns. The reason for this is that on the one hand the availability of gas quantities and the efficiency of the storage facilities need to be determined and on the other hand these have to be predicted as reliably and as quickly as possible. History match methods and particularly the predictions (on a daily or hourly basis) of pressures, temperatures and operating gas amounts in relation to the existing storage situation are therefore important tools for the storage operator to enable him to react to short and medium-term market needs. SOCON Sonar Control Kavernenvermessung GmbH recognized the need for and so developed a software package that, based on the SOCON sonar survey in caverns under gas with the accompanying logs, answers the remaining thermodynamic and rock mechanics questions. This provides the cavern operator with the opportunity to increase operational safety and at the same time allows the capacities and performance profiles during injection and extraction to be assessed (history match) and predicted.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2010, 36, 3; 419-430
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Application of AHP method to assess the possibilities of using of geological structures located in the aquifers as underground storage sites
Autorzy:
Lewandowska-Śmierzchalska, J.
Uliasz-Misiak, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/298942.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
AHP method
decision-making system
aquifers
carbon storage
natural gas storage
wastes injection
Opis:
Decision-making problem with assessing of the suitability of geological structures located in aquifers in terms of their use for carbon storage, natural gas storage or waste injection is mainly connected with the necessity of taking into consideration a large number of criteria and analyze a lot of parameters. It also connected with making many independent decisions concerning geological, environmental, social, political, technical or legal issues. This article shows the possibility of using the AHP method, ie. multi-criteria hierarchical methods to analysis of decision problems in assessment the potential of aquifers. AHP method allows to take reasonable decision. The article was divided into three parts. The first one includes a characteristics of geological structures located in aquifers, special attention was paid to the criteria describing these structures. In the second part, the basis for decision-making system based on the method of AHP, which was used to carry out the hierarchical scoping assessment of potential structures. Validation of decision-making system was realized on selected geological structures located on the Polish Lowlands. An assessment of the possibilities to use the two anticline in the Mesozoic aquifers was made. As a result, received the criteria ranking, rankings of decision variants to all criteria and global ranking of variants. Based on the results obtained can be determine which decision represents a priority way of use structure.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2017, 34, 2; 361-374
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Near-term storage potential for geological carbon sequestration and storage in Poland
Potencjalne możliwości geologicznej sekwestracji i składowania dwutlenku węgla w Polsce
Autorzy:
Stopa, J.
Zawisza, L.
Wojnarowski, P.
Rychlicki, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216998.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
sekwestracja
pojemność magazynowa
magazynowanie podziemne
magazynowanie gazu
carbon sequestration
storage potential
underground storage
gas storage
Opis:
Of the various types of geologic formations, depleting oil and gas reservoirs has the highest near-termpotential for CO2 storing. This is due to verified trapping security and the strong base of industrial experience with injecting gases into depleted reservoirs. Saline aquifers are not fully recognized and consequently the risk of the leakage to the surface is higher for saline aquifers then for oil and gas reservoirs. In the paper, the brief characterization of the oil and gas fields in Poland have been presented in the context of CO2 storing. The estimated storage potentials have been calculated formany fields with the use of the mass balance technique. The paper presents selected statistical properties of the results and correlations between reservoir conditions and storage potential. It was found that the storage capacity for most of the known depleted reservoirs was not huge but still interesting, especially for smaller power and chemical plants.
Wśród różnych typów formacji geologicznych możliwych do wykorzystania w procesie sekwestracji geologicznej, sczerpane złoża węglowodorów mają największe możliwości wykorzystania do składowania CO2. Wynika to z dużego zweryfikowanego bezpieczeństwa składowania oraz wieloletnich doświadczeń przemysłowych związanych z zatłaczaniem gazu do złóż. Rozpoznanie geologiczne głębokich poziomów wodonośnych nie jest zazwyczaj duże, co niesie ze sobą znacznie większe ryzyko ucieczki gazu w porównaniu ze złożami węglowodorów. W pracy przedstawiono charakterystykę polskich złóż węglowodorów z uwzględnieniem możliwości składowania CO2. Potencjalne pojemności składowania dla szeregu polskich złóż zostały określone w oparciu o metodę bilansu masy. Przedstawiono korelacje pomiędzy głównymi parametrami złożowymi a potencjalnymi pojemnościami magazynowymi. Z analizy wynika, iż dostępne pojemności większości złóż nie są duże, jednakże mogą być wykorzystane w skojarzeniu z mniejszymi elektrowniami i zakładami chemicznymi.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2009, 25, 1; 169-186
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prognoza ekonomiki podziemnego magazynowania gazu w Polsce
Forecast of economics of underground gas storages in Poland
Autorzy:
Stopa, J.
Rychlicki, S.
Kosowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299953.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
ekonomika
podziemne magazyny gazu
cena gazu ziemnego
economics
underground gas storage
gas prices
Opis:
W artykule zaprezentowano zagadnienia związane z ekonomiką podziemnego magazynowania gazu w Polsce na tle sytuacji w Europie. Podstawowym rozpatrywanym zagadnieniem są taryfy za komercyjne magazynowanie gazu ziemnego. Tego typu działalność nie jest obecnie w Polsce prowadzona, ale w przypadku zwiększenia dostępnych pojemności magazynowych oraz wejścia na rynek podmiotów konkurujących z PGNiG S. A. w zakresie dystrybucji gazu ziemnego, tego typu usługi będą musiały być wprowadzone. W artykule przedstawiono wybrane taryfy obowiązujące w krajach europejskich oraz przedstawiono wariantowe prognozy komercyjnych taryf dla warunków polskich, w zależności od przyjętych założeń ekonomicznych i technicznych. Wyniki obliczeń pokazują, że wysokość opłat za PMG w Polsce mogłaby być konkurencyjna w stosunku do stawek obowiązujących w Europie Zachodniej.
Issues related with economics of underground gas storages in Poland are presented in view of the situation in Europe. The basic analyzed topic is prices of commercial gas storing. This type of activity is not presently carried out in Poland, though it might be if the available storing space was increased, and competition of Polish Oil and Gas Company came on market. Selected prices in some Europe's countries are presented, whereas the variants of forecast commercial prices are given in view of the economic and technical assumptions. The results of calculations reveal that the prices of UGS in Poland could be competitive in relation to the West European prices.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2007, 24, 1; 487-493
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie biocydów w celu ograniczenia rozwoju flory bakteryjnej w PMG
Application of biocides for limiting the development of bacteriae in an underground gas storage
Autorzy:
Such, P.
Turkiewicz, A.
Kapusta, P.
Stopa, J.
Rychlicki, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299876.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
podziemne magazyny gazu
flora bakteryjna
biocydy
underground gas storage
bacteriae
biocides
Opis:
Technologia zatłaczania biocydów jest stosowana od kilku lat na obiekcie PMG Wierzchowice. Jej opracowanie było odpowiedzią na pojawienie się biogennego siarkowodoru w magazynowanym gazie, w związku z aktywnością metaboliczną bakterii redukujących siarczany (SRB). W artykule autorzy przedstawili badania na temat zastosowania biocydów w celu ograniczenia rozwoju bakterii na podziemnym magazynie gazu Wierzchowice.
The technology of injecting biocides has been used in the Underground Gas Storage in Wierzchowice for years. This was a response to the presence of biogenic hydrogen sulphide in the stored gas, caused by the metabolic activity of Sulfate Reducing Bacteria (SRB). The authors presented studies oriented to the use of biocides for limiting the development of bacteriae in the UGS in Wierzchowice.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2007, 24, 1; 553-558
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza możliwości rozbudowy pojemności czynnej podziemnego magazynu gazu w wyniku podnoszenia górnego ciśnienia pracy PMG powyżej pierwotnego ciśnienia złoża gazu
Analysis of the possibility of expanding an underground gas storage facility working volume by raising the upper UGS operating pressure above the original gas reservoir pressure
Autorzy:
Filar, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835198.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
magazyny gazu
PMG
ciśnienie w PMG
eksploatacja PMG
UGS
gas storage
storage operation pressure
working volume
storage in natural gas fields
Opis:
Pierwsze próby magazynowania gazu ziemnego przeprowadzono na początku XX wieku. Obecnie w różnych krajach eksploatowanych jest prawie sześćset podziemnych magazynów gazu (PMG). Magazyny budowane są w celu zaspokajania potrzeb rynkowych. Niektóre pracują dla systemu dystrybucyjnego, inne dla systemu przesyłowego, jeszcze inne pełnią role strategiczne. Większość z nich wybudowana została w sczerpanych złożach gazu ziemnego i ropy naftowej, inne powstały w warstwach wodonośnych i kawernach solnych. Znane są przypadki budowy PMG w wyrobiskach górniczych. Pojemność czynna każdego podziemnego magazynu gazu zależy od wielkości złoża, zakresu ciśnień jego pracy oraz od panujących w nim warunków hydrodynamicznych. Zmiana pojemności czynnej magazynu może nastąpić tylko poprzez zmianę zakresu ciśnień jego pracy, gdyż pozostałe parametry, określone dla danego złoża, pozostają stałe. Według danych American Gas Association (AGA) powiększenie pojemności czynnej w wyniku podniesienia górnego ciśnienia pracy magazynu jest dość częstym zjawiskiem. Według danych AGA około 54% magazynów eksploatowanych jest z górnym ciśnieniem nieprzekraczającym pierwotnego ciśnienia złożowego. Stosowanie ograniczeń ciśnieniowych wynika z faktu, że szczelność złoża jest potwierdzona do pierwotnego ciśnienia złożowego. Jednakże magazynowanie gazu pod wyższym ciśnieniem jest możliwe, o czym świadczy eksploatacja 46% wszystkich PMG, których górne ciśnienie pracy przewyższa pierwotne ciśnienie złożowe. Niniejszy artykuł przedstawia problem bezpiecznego podnoszenia górnego ciśnienia pracy PMG wytworzonych w złożach wyeksploatowanych.
The first attempts to store natural gas were carried out at the beginning of the 20th century. At present, there are almost six hundred UGS facilities in different countries. Gas storages are built to meet market needs. Some work for the distribution system, others for the transmission system, and others are strategic. Most of them were built in depleted natural gas and crude oil fields, others in aquifers and salt geological structures. There are some cases of building UGS in mining excavations. The active capacity of each underground gas storage, depends on the size of the reservoir, the pressure range of its operation and the hydrodynamic conditions existing in the field. The enlargement of gas storage working volume can be achieved by changing the operating pressure range. According to the American Gas Association (AGA), increasing operating capacity as a result of raising the upper operating pressures of a gas storage is a quite common occurrence. About 54% of storages are operated with the pressure not exceeding the original reservoir pressure. The application of pressure limitations results from the fact that the tightness of the reservoir is confirmed to the original field pressure. However, it is possible to store gas at a higher pressure, as evidenced by the exploitation of 46% of all UGS, whose upper operating pressure exceeds the original reservoir pressure. This article presents the problem of the safe rising of natural gas storage operating pressure.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2018, 74, 4; 279-283
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analytical prediction model of UGS performance
Autorzy:
Blicharski, J.
Rybicki, C.
Stec, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/298635.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
underground gas storage
gas withdrawal
working and base gas capacity
vertical and horizontal well deliverability
Opis:
The purpose of underground gas storage in porous media is to allow compensation for peak shaving in gas consumption. Especially during the winter months, the stored gas must then be supplied at fuli capacity for short periods. Currently storage capacities of existing UGS facilities in Poland are not fully sufficient for proper regulation of gas demand. The more they do not overcome long term limitation in gas supply from import. There is therefore a need for increasing capacity of existing UGS or development of new ones. This paper presents an analytical model based on equations of material balance combined with well inflow and tubing performance equations for modeling gas storage operations. Presented model was used to maximize the capacity and efficiency of natural gas storage developed in partially depleted gas fields located in the region of south-eastern Poland for a given reservoir/well configuration. On the basis of this model variant scenario of gas storage operation with the use of vertical and horizontal wells were demonstrated.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2014, 31, 2; 325-339
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Systemowe magazyny gazu w Polsce
Underground gas storages in Polish gas system
Autorzy:
Matkowski, A.
Musiał, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/172918.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
magazyn gazu
magazyn podziemny
składowanie podziemne
system gazowniczy
energetyka gazowa
gas storage
underground storage
gas system
gas power plant
Opis:
Niniejszy artykuł porusza kwestie związane z podziemnym magazynowaniem gazu, w ujęciu ich systemowego wykorzystania. Przedstawia aktualną sytuację pojemności magazynowych w Polsce oraz prezentuje punkt widzenia autorów na dalszy rozwój systemowych pojemności magazynowych, w aspekcie pojawiających się zmian na rynku gazu związanych z rozwojem energetyki gazowej, liberalizacją rynku gazu i rozwojem wydobycia gazu z łupków.
This paper discusses issues related to underground gas storage in terms of its system use. Paper presents the current state of storage facilities in Poland and highlights of the views of authors on the further development of system storage capacity in terms of changes occurring in the gas associated with the development of gas energy, gas market liberalization, the development of shale gas production.
Źródło:
Archiwum Energetyki; 2012, 42, 1; 81-92
0066-684X
Pojawia się w:
Archiwum Energetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
How to localize an Underground Gas Storage (UGS) in a salt structure of the Fore-Sudetic Monocline in light of its geomechanical properties
Autorzy:
Zeljaś, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/298757.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
underground storage
natural gas storage caverns
saline rock mass stability
geomechanical properties of salt rock
Opis:
The analysis of formal and legal regulations revealed that Underground Gas Storages are a favorable option in Polish conditions. The author presented a possible localization of an UGS in a salt structure of the Fore-Sudetic Monocline, indicating the advantages of the area and problems to be solved. Attention was paid to the UGS stability and complexity of this issue. The presented strength indices and rheological parameters of salt were based on laboratory experiments. In the future they can be used at the stage of designing and performing geomechanical analyses.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2016, 33, 4; 699-711
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Obligation of Strategic Gas Storage Introduced in Poland as an Example of a Public Service Obligation Relating to Supply Security: A Question of Compliance with European Law
Autorzy:
Mordwa, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/530129.pdf
Data publikacji:
2011-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
Tematy:
public services obligations
security of supply of natural gas
obligation of strategic gas storage
TPA to storage facilities
Opis:
This paper presents the system for the strategic storage of gas imposed by the Act on Fuel Reserves and evaluates its compliance with the relevant provisions of EU law, in particular the so-called 2nd and 3rd Internal Energy Market Packages. Unlike the case of legislation on strategic oil stocks, EU legislation on gas does not impose on Member States any obligation to maintain strategic reserves of gas. Furthermore, Member States are obliged to implement common rules establishing an internal market in natural gas including Third Party Access (TPA) to storage facilities. However, Member States are allowed to impose on undertakings operating in the gas sector, in the general economic interest, public service obligations which may relate to supply security, and EU law recognizes the contribution of gas storage to the security of supply. Thus, the objective of this article is to evaluate whether the Act on Fuel Reserves as well as the amendments to it proposed by the Polish Ministry of the Economy are in line with the relevant provisions of EU law. The analysis includes the position of the Court of Justice presented in several judgements as regards the concept of public service obligations .
Ce document présente le système de stockage stratégique de gaz imposé par la loi sur les réserves en essence et évalue la conformité de ce système avec les provisions de la loi européenne et plus particulièrement les 2ème et 3ème paquets sur le marché interieur de l’ énergie. Contrairement à certaines législations sur les stocks pétroliers stratégiques, la législation européenne pour le gaz n’impose pas aux États membres une obligation de maintenir un stock stratégique en gaz. En outre, les États membres sont obligés d’appliquer des règles communes établissant un marché interne du gaz comprenant de l’accès des tiers aux installations de stockage. Cependant, ils sont autorisés à imposer aux entreprises opérant dans le secteur du gaz, dans l’intérêt économique général, des obligations de service public qui peuvent porter sur la sécurité d’approvisionnement et les lois européennes reconnaissent les installations de stockage comme un moyen essentiel, entre autres, de mettre en oeuvre les obligations de service public telle que la sécurité des approvisionnements. Donc l’objectif de cet article est d’évaluer si la loi sur les réserves en fuel et ses amendements proposés par le ministère de l’économie polonaise sont en accord avec les lois européennes correspondante. Cette analyse inclus notamment plusieurs jugements de Cour de justice concernant les obligations de service public.
Źródło:
Yearbook of Antitrust and Regulatory Studies; 2011, 4(4); 57-82
1689-9024
2545-0115
Pojawia się w:
Yearbook of Antitrust and Regulatory Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza zmienności polskich pokładów soli kamiennej w aspekcie magazynowania gazu
Analysis of Polish rock salt deposits variability in terms of underground gas storage
Autorzy:
Ślizowski, J.
Urbańczyk, K.
Lankof, L.
Serbin, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299408.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
magazynowanie gazu
sól kamienna
mapy geologiczne
underground gas storage
rock salt
geological maps
Opis:
Do chwili obecnej jedynymi mapami geologicznymi wykorzystywanymi przy projektowaniu lokalizacji podziemnych magazynów gazu w pokładach soli kamiennej były mapy miąższościowe i mapy głębokości stropu lub spągu pokładów. Na ich podstawie wytypowano m.in. potencjalne lokalizacje takich magazynów na monoklinie przedsudeckiej i wyniesieniu Łeby. Dane te nie pozwalają jednak na określenie optymalnej lokalizacji, która w przypadku komór magazynowych gazu jest wypadkową miąższości i głębokości posadowienia. W publikacji przedstawiony zostanie sposób konstrukcji map ilustrujących atrakcyjność analizowanych rejonów pod kątem krótko- i długotrwałej pojemności magazynowej. Zaprezentowane rezultaty stanowią pierwszy etap prac i dotyczą wyłącznie analizy warunków geologiczno-górniczych.
Until now, the only geological maps used in design of the location of underground gas storage facility in rock salt beds were contour maps showing thickness and depth of the deposit. On their basis, the possible locations of such storage facilities on the Foresudetic Monocline and the Leba elevation have been selected. Nevertheless, these types of maps are not sufficient enough to determine the optimal location, which in the case of gas storage caverns is a function of thickness and depth of the deposit. In the paper it is explained how maps of the attractiveness of the regions in terms of short-term and long-term storage capacity have been constructed. The presented results represent the first stage of the research and relate only to the analysis of geological and mining conditions.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2011, 28, 1-2; 431-443
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie komercyjnego symulatora złożowego jako narzędzia wspomagającego w symulacji i analizie parametrów pracy podziemnego magazynu gazu w kawernie solnej
The use of a commercially available reservoir simulator as a supporting tool in the simulation and analysis of parameters of underground gas storage in a salt cavern
Autorzy:
Majkrzak, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1834114.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
podziemny magazyn gazu
konwergencja
modelowanie geomechaniczne
CMG
underground gas storage
convergence
geomechanical modeling
Opis:
The paper presents the developed methodology and the obtained results of modeling related to the verification of potential use of specific software packages from Computer Modeling Group Ltd. (commercial reservoir simulation software) as a support tool for simulation and analysis of changes in selected parameters of the underground gas store in a salt cavern. As a part of the task, with use of the Builder package, an attempt was made to build a static model of the salt cavern. Dynamic modeling (IMEX package) was focused on convergence as a parameter having a key impact on the efficiency of underground gas storage in the salt cavern. Due to the large size of the static model created based on original data (thickness and radius of equivalent chamber slices from echometric measurements) and restrictions of the software, it was decided to create a simplified cylindrical model (consisting of a smaller number of cells) characterized by constant values of thickness and radius of selected slices. Further analysis of the simulation possibilities led to the need to separate a calculation model – created on a rectangular grid for which the geomechanical model was created. In total, 24 simulations were made (six depths of the top level of cavern, four variants of the minimum required pressure of the stored gas). The values of walls, top and bottom layers’ movements towards the center determined the base to specify the size of the change in the storage volume. The convergence values were calculated for the cylindrical model as the final simulation model. In addition, the optimal cavern foundation depth was determined based on the analyses of convergence changes and the size of the gas cushion.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2020, 76, 9; 592-600
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Liberalizacja rynku gazu ziemnego a rozwój podziemnych magazynów gazu w Polsce
The liberalization of the natural gas market and the development of underground natural gas storage facilities in Poland
Autorzy:
Kaliski, M.
Frączek, P.
Szurlej, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/283673.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
podziemne magazyny gazu
trzeci pakiet liberalizacyjny
gaz ziemny
underground natural gas storage
third liberalization package
natural gas
Opis:
Problematyka zwiększenia udziału gazu ziemnego w krajowej strukturze źródeł energii nabiera coraz większego znaczenia w kontekście zobowiązań międzynarodowych Polski. W szczególności należy wskazać wymogi, jakie na nasz kraj nakładają pakiet energetyczno-klimatyczny oraz III pakiet liberalizacyjny. Wymagania tych pakietów wskazują na konieczność zmiany sposobu funkcjonowania krajowego gazownictwa. Bez przeprowadzenia zmiany trudne będzie zwiększenie znaczenia tej branży w krajowym sektorze energii. Szczególną rolę w działaniach nakierowanych na zwiększenie znaczenia gazu ziemnego ma doprowadzenie do zwiększenia pewności dostaw gazu ziemnego poprzez racjonalne kształtowanie struktury źródeł dostaw gazu dla krajowych odbiorców oraz przez rozbudowę krajowej infrastruktury gazowniczej, w tym infrastruktury służącej do magazynowania gazu ziemnego. Realizacja tych działań jest warunkiem ograniczenia niepewności przerw w dostawach gazu ziemnego dla krajowych odbiorców oraz wpłynie na zwiększenie znaczenia gazu ziemnego w krajowej strukturze źródeł energii.
The question of an increased share of natural gas in Poland’s structure of energy sources is gaining significance in view of the country’s international commitments. These are in particular the energy and climate package as well as the third liberalization package. The packages necessitate some changes in the functioning of the domestic gas market. Without reform it will be difficult to increase the role of this branch in Poland’s energy sector. In order to boost the use of gas, its supplies need to be guaranteed through a rationally shaped structure of internal sources of delivery and through a development of gas infrastructure which involves natural gas storage facilities. Only when the above conditions aremet, will the threat of interrupted supply be reduced and, subsequently, the role of gas in Poland’s energy structure will increase.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2010, 13, 2; 199-218
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Efektywna pojemność komór magazynowych gazu w pokładowych złożach soli kamiennej
Effective capacity of gas storage caverns in rock salt deposits
Autorzy:
Ślizowski, J.
Serbin, K.
Wiśniewska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183563.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
złoża soli
magazynowanie gazu
pojemność komory
konwergencja
salt deposits
gas storage
cavern capacity
convergence
Opis:
W pracy przeanalizowano możliwości magazynowania gazu w cechsztyńskich złożach soli na monoklinie przedsudeckiej (dziewięć obszarów) i w rejonie wyniesienia Łeby (cztery obszary). Rozważanymi parametrami była miąższość złoża, wpływająca na objętość komór oraz głębokość zalegania złoża, od której zależą minimalne i maksymalne ciśnienie magazynowania, a tym samym pojemność komory. Stwierdzono, że duża początkowa pojemność magazynowa, jaką można uzyskać na złożach położonych najgłębiej ulega szybkiemu spadkowi na skutek zjawiska konwergencji. Najkorzystniejsze warunki do budowy komór magazynowych na monoklinie przedsudeckiej występują w rejonie Bytomia Odrzańskiego, natomiast na wyniesieniu Łeby - w rejonie Kosakowa, gdzie rozpoczęto ich budowę. W artykule przedstawiono szacunkowe pojemności magazynowe pojedynczych komór na analizowanych złożach oraz pojemności przypadające na 1 km2 powierzchni złoża.
This paper presents the perspectives for gas storage in the Zechstein salt deposits in the Fore-Sudetic Monocline (nine areas) and in the Łeba elevation region (four areas). The parameters taken into account were: the thickness of the deposit, affecting the cavern volume and the depth of the deposit that affects the minimum and maximum storage pressures, hence volume of the gas that could be stored in the cavern. It has been found that large initial storage capacities, that can be obtained from deposits located deeper, decrease rapidly due to the convergence. The most favorable conditions for location of the storage caverns at the Fore-Sudetic Monocline occur in the Bytom Odrzański region. At the Leba elevation, the most favorable conditions occur in the Kosakowo region, where construction of the storage facility has been started. To summarize the results, the estimated storage capacities of the individual caverns located in the selected regions and the storage capacities per 1 km2 of deposits surface are presented in the paper.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2010, 36, 3; 407-417
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podziemne magazyny jako element zapewniający ciągłość dostaw gazu ziemnego
Underground gas storages as an element ensuring the continuous of natural gas supplies
Autorzy:
Kaliski, M.
Janusz, P.
Szurlej, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300192.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
gaz ziemny
podziemne magazyny gazu
bezpieczeństwo energetyczne
stabilność dostaw gazu
natural gas
underground gas storage
energy security
Opis:
W artykule omówiono typy PMG i ich znaczenie dla systemów gazowniczych. Przedstawiono magazyny obecnie funkcjonujące w świecie, podając ich pojemności magazynowe oraz maksymalne moce odbioru gazu. Przeanalizowano zależności pomiędzy lokalizacjami PMG, kierunkami dostaw gazu oraz wielkością jego zużycia w wybranych krajach.
The article concerns types of UGS and their importance to the natural gas systems. It describes currently operating underground gas storages, giving their storage capacities and maximum peak output. Moreover, the article analyses the relations between UGS's locations, directions of natural gas supplies and the amount of gas consumption in chosen countries.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2010, 27, 1--2; 193-205
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Magazynowanie wodoru w sczerpanych złożach gazu ziemnego
Hydrogen storage in depleted natural gas fields
Autorzy:
Miziołek, Mariusz
Filar, Bogdan
Kwilosz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143337.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
podziemny magazyn gazu
PMG
podziemny magazyn wodoru
PMW
wodór
underground gas storage
UGS
underground hydrogen storage
UHS
hydrogen
Opis:
W artykule podjęto próbę oceny możliwości magazynowania w sczerpanych złożach gazu ziemnego zapadliska przedkarpackiego mieszaniny składającej się z gazu ziemnego (ok. 90%) i wodoru (do 10%). Problem magazynowania wodoru pojawi się w Europie, a zapewne też i w Polsce w nieodległym czasie, gdyż zgodnie z dyrektywą wodorową ogłoszoną przez UE w 2020 r. wodór produkowany z nadwyżek energii wytwarzanych przez OZE będzie stopniowo zastępował paliwa kopalne. Część wodoru będzie zużywana na bieżące potrzeby, a część będzie magazynowania w zbiornikach napowierzchniowych oraz podziemnych. Podziemne magazyny wodoru (PMW) będą budowane w kawernach solnych oraz w sczerpanych złożach gazu ziemnego. Istniejące podziemne magazyny gazu (PMG) działają w Polsce m.in. w rejonie zapadliska przedkarpackiego – są to np. PMG Husów i PMG Brzeźnica, w których gaz jest magazynowany w piaskowcowych poziomach miocenu. W tym rejonie występuje też cały szereg sczerpanych horyzontów gazowych, które mogą być wykorzystane w przyszłości jako potencjalne magazyny gazu ziemnego i wodoru. Dla potrzeb artykułu wybrano jeden z takich poziomów zbiornikowych, reprezentujący złoże mioceńskie, i przeprowadzono szczegółową analizę jego parametrów geologiczno-złożowych istotnych dla magazynowania wodoru. Zestaw analizowanych parametrów sprecyzowano na podstawie literatury oraz przyjętych ogólnie kryteriów wyboru struktury na potrzeby utworzenia PMG. Analizowane parametry skał magazynowych i uszczelniających dotyczyły: ich składu mineralogicznego i petrofizycznego, składu chemicznego gazu rodzimego oraz wód złożowych, oceny parametrów petrofizycznych skał, budowy strukturalnej poziomów zbiornikowych i uszczelniających, warunków mikrobiologicznych złoża. Dokonano też oceny zjawisk fizycznych, które będą lub mogą być efektem magazynowania wodoru, takich jak np.: proces dyfuzji, mieszanie się gazów i ich ewentualna segregacja oraz możliwość tworzenia się „języków” i „palców wodorowych”. W artykule podano również przykłady magazynów wodoru działających na świecie. Szczegółowo przedstawiono wyniki doświadczalnego podziemnego magazynowania wodoru w Austrii oraz Argentynie. W obu przypadkach projekty były realizowane w ostatnich latach. Szczególnie ważny dla niniejszej pracy był projekt austriacki Underground Sun Storage zrealizowany w Pilsbach w Austrii. Projekt ten jest istotny, gdyż proces magazynowania wodoru został przeprowadzony w podobnych do obszaru zapadliska przedkarpackiego utworach molasowych. Wyniki analiz wytypowanych poziomów zbiornikowych dają podstawę do pozytywnej rekomendacji sczerpanych złóż gazu ziemnego na obszarze zapadliska do celów podziemnego magazynowania wodoru. Jednocześnie jednak zwraca uwagę fakt małej liczby badań istotnych dla podjęcia decyzji o magazynowaniu wodoru w strukturach sczerpanych złóż gazu, dlatego konieczne będzie przed wydaniem takiej decyzji zaplanowanie i przeprowadzenie niezbędnego zakresu badań i analiz. Innym bardzo istotnym elementem będzie też dokonanie przeglądu i analizy stanu technicznego istniejących odwiertów, w tym stanu ich zacementowania oraz analizy materiałoznawczej.
This paper presents the possibility of storing a mixture of natural gas (approx. 90%) and hydrogen (up to 10%) in depleted natural gas fields in the Carpathian Foredeep. The problem of hydrogen storage will arise in Europe, and probably also in Poland, in the near future. In accordance with the hydrogen directive announced by the EU in 2020, hydrogen produced from surplus energy from renewable energy sources is going to gradually replace fossil fuels. A part of the hydrogen will be used for current needs, and some will be stored in the surface and underground reservoirs. Underground hydrogen storage (UHS) facilities will be built in salt caverns and in depleted natural gas fields. The underground gas storage (UGS) facilities operate in Poland, e.g. in the area of the Carpathian Foredeep, (for example UGS Husów and UGS Brzeźnica), where gas is stored in the Miocene sandstone levels. This region is reach in depleted gas horizons that may be used in the future as a potential natural gas and hydrogen storage facilities. In this article, one of such reservoir horizons, representing the Miocene gas field, was selected, and its detailed analysis of geological and reservoir parameters, important for hydrogen storage, was carried out. The set of analyzed parameters was specified on the basis of the literature and generally accepted criteria for selecting a structure for UGS facilities. The analyzed parameters of storage and sealing rocks concerned: their mineralogical and petrophysical composition, chemical composition of native gas and reservoir waters, evaluation of petrophysical parameters of rocks, structure of reservoir and sealing levels, as well as microbiological conditions of the deposit. A physical phenomena that will or may be the effect of hydrogen storage, such as the diffusion process, mixing of gases and their possible segregation, and the possibility of the formation of hydrogen “tongues and fingers” were also assessed. The article also presents examples of hydrogen storage facilities operating in the world. The results of experimental underground hydrogen storage in Austria and Argentina are presented in details. In both cases, the projects were implemented in recent years. The Austrian project Underground Sun Storage realized in Pilsbach, Austria, was particularly important for this work. This project is significant, because the hydrogen storage process was carried out in molasses formations similar to those of the Carpathian Foredeep. The results of the analyses of the selected reservoir levels support a positive recommendation of the depleted natural gas fields in the area of the Carpathian Foredeep for the purpose of the underground hydrogen storage. However, due to the fact that there is a small amount of research relevant to making a decision on the hydrogen storage in the structures of depleted gas fields, it is necessary to plan and conduct more research and analyses. Another very important element will be the review and analysis of the technical condition of the existing wells, including the condition of their cementing and material science analysis.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2022, 78, 3; 219-239
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Magazynowanie gazu ziemnego w strukturach solnych – stan obecny, perspektywy rozwoju
Storage of natural gas in salt structures – current state, prospects of the development
Autorzy:
Kaliski, M.
Gross-Gołacka, E.
Janusz, P.
Szurlej, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192144.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
bezpieczeństwo energetyczne
bilans energetyczny
gaz ziemny
podziemny magazyn gazu
kawerna solna
power security
natural gas
underground gas storage
Opis:
Artykuł porusza zagadnienia związane z zapewnieniem bezpieczeństwa energetycznego. Scharakteryzowano pojęcie bezpieczeństwa energetycznego, ukazano jego złożoność oraz przedstawiono odpowiedzialność zainteresowanych stron za zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego. W artykule przedstawiono strukturę bilansu energetycznego kraju ze szczególnym uwzględnieniem gazu ziemnego. Zostały zaprezentowane kierunki dostaw tego paliwa, struktura jego zużycia oraz wskaźnik zależności importowej Polski od surowców energetycznych. Przedstawiono rodzaje podziemnych magazynów gazu (PMG) oraz scharakteryzowano ich podstawowe parametry. Mając na uwadze znaczenie PMG dla krajowego systemu gazowego przedstawiono obecny stan infrastruktury magazynowej w kraju oraz możliwości budowy podziemnych magazynów gazu w kawernach solnych.
The article concerns the matters connected with assuring the power security. There were characterized the definition of power security, its complexity and responsibility of parties for providing it. The article depicts the structure of national power balance with a special regard towards natural gas. There were presented directions of supplies of this fuel, the structure of its consumption and the indicator of import dependence for Poland concerning power materials. There was also presented types of underground gas storage facilities and their basic parameters. Taking into consideration the meaning of UGS for national gas system, the Authors show current condition of national storage infrastructure in Poland and possibilities of construction of underground gas storage in salt cavern.
Źródło:
Przegląd Solny; 2013, 9; 7--19
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Simulating Filtration to Evaluate Hydrodynamic Indices of the Underground Gas Storage Operation
Symulacja filtracji w celu oceny wskaźników hydrodynamicznych podziemnego magazynowania gazu
Autorzy:
Sadovenko, Іvan
Inkin, Оlexander
Dereviahina, Nataliia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2200994.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
Tematy:
aquifer
gas storage
filtration
gas water contact
nonuniformity
warstwa wodonośna
magazynowanie gazu
filtracja
kontakt gazu z wodą
niejednorodność
Opis:
The research objective is to develop and test mathematical model of gas storage in the layered aquifer with poorly permeable interlayer if plane-parallel and axisymmetric filtration takes place. The paper evaluates the gas-hydrodynamic operational indices of the underground gas storages within aquifers in the South East Ukraine. Comprehensive approach has been applied involving collection, systematization, and analysis of actual data on filtration and physicomechanical properties of enclosing rocks impacting formation of natural and technogenic deposits as well as analytical and numerical methods to solve equations of the gas-water contact shift under different conditions. A gas-hydrodynamic model of underground gas storage within the nonuniform aquifer has been substantiated to calculate its cyclic operation in the three-layered seam taking into consideration crossflows through a poorly permeable stopping. The calculation results show significant impact of characteristics of the layered porous environment on the gas water contact transfer through certain seams. The derived new technique linearizing a system of differential equations to identify pressure within a reservoir is generalization of the earlier applied procedures with introduction of ‘boundary schemes’. The calculation results demonstrate significant impact of the layered porous environment on the gas water contact transfer through certain seams. The findings may be applied while making evaluations at the stage of gas storage design within aquifers.
Celem badań jest opracowanie i przetestowanie modelu matematycznego magazynowania gazu w warstwie wodonośnej ze słabo przepuszczalną międzywarstwą, przy założeniu filtracji płasko-rownóległej i osiowo-symetrycznej. W artykule dokonano oceny gazowo-hydrodynamicznych wskaźników eksploatacyjnych podziemnych magazynów gazu w warstwach wodonośnych południowo- wschodniej Ukrainy. Zastosowano kompleksowe podejście polegające na zebraniu, usystematyzowaniu i analizie rzeczywistych danych, dotyczących właściwości filtracyjnych i fizykomechanicznych skał otaczających, wpływających na powstawanie osadów naturalnych i technogenicznych, a także analityczne i numeryczne metody rozwiązywania równań przesunięcia kontaktu gaz-woda w rożnych warunkach. Model gazowo-hydrodynamiczny podziemnego magazynowania gazu w niejednorodnej warstwie wodonośnej został uzasadniony w celu obliczenia jego cyklicznej pracy w pokładzie trójwarstwowym z uwzględnieniem przepływów krzyżowych przez słabo przepuszczalną zaporę. Wyniki obliczeń wskazują na istotny wpływ charakterystyk warstwowego środowiska porowatego na kontakt gazu z wodą przez określone pokłady. Nową techniką linearyzującą układ równań różniczkowych do identyfikacji ciśnienia w zbiorniku jest uogólnienie wcześniej stosowanych procedur poprzez wprowadzenie „schematów brzegowych”. Wyniki obliczeń wskazują na istotny wpływ warstwowego środowiska porowatego na kontakt gazu z wodą przez określone pokłady. Uzyskane wyniki mogą być wykorzystane przy dokonywaniu ocen na etapie projektowania magazynów gazu w warstwach wodonośnych.
Źródło:
Inżynieria Mineralna; 2023, 1; 97--102
1640-4920
Pojawia się w:
Inżynieria Mineralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ stopnia wykorzystania podziemnego magazynu gazu na jego efektywność ekonomiczną
Influence of an underground gas storage on its economic efficiency
Autorzy:
Kosowski, P.
Rychlicki, S.
Stopa, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300167.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
podziemne magazyny gazu
efektywność ekonomiczna
rynek gazu ziemnego
underground gas storage
economic efficiency
oil market
Opis:
W artykule zaprezentowano zagadnienia związane z ekonomiką podziemnego magazynowania gazu. Zmiany na rynku gazowym spowodowane liberalizacją, forsowaną przez Unię Europejską, wymagają nowego spojrzenia na kwestie podziemnego magazynowania gazu, a zwłaszcza na jego efektywność ekonomiczną. Nieuniknione powstanie wolnego i konkurencyjnego rynku usług magazynowania wymaga poznania przez operatorów instalacji magazynowych kluczowych czynników, wpływających na osiągane wyniki ekonomiczne. W artykule przedstawiono analizę wpływu stopnia wykorzystania magazynu na jego efektywność ekonomiczną oraz na minimalną cenę za magazynowanie gazu ziemnego, zapewniającą założoną przez operatora stopę zwrotu. Obliczenia zostały przeprowadzone dla przykładowego podziemnego magazynu gazu, z wykorzystaniem stworzonych przez autorów modeli finansowych.
Issues related with economics of underground gas storing are presented in the paper. Changes in the gas market caused by liberalization policy promoted by the European Union require taking a new look on underground gas storing issues, especially economic efficiency. Inevitable formation of free and competitive market of storing services makes the operators learn the key elements of the storing installations influencing the achieved economic results. The influence of the degree of gas storage utilization on its economic efficiency and minimum price for natural gas storing services (providing the assumed return rate) is analyzed in the paper. The calculations were made for an exemplary gas storage, with the use of financial models worked out by the authors.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2008, 25, 2; 397-404
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dostosowanie parametrów pracy PMG do aktualnych potrzeb rynku gazu ziemnego w Polsce
Adaptation of the UGS operating parameters to the current needs of the natural gas market in Poland
Autorzy:
Filar, Bogdan
Miziołek, Mariusz
Kwilosz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1834108.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
podziemny magazyn gazu
PMG
rynek gazu w Polsce
usługi magazynowe
gaz ziemny
underground gas storage
UGS
natural gas market in Poland
storage services
natural gas
Opis:
The publication deals with the problem of adjusting UGS operation parameters to changes in the Polish natural gas system. It was emphasized that the demand for active storage capacity directly results from the volume of domestic consumption of natural gas and the structure of gas supply to the market. The chart attached to the article (Fig. 1) presents gas consumption in Poland, broken down into domestic production and imports for 1995–2018. The presented chart confirmed the fast increase in gas demand in recent years in Poland. In addition, the graph showed that since 2012, domestic natural gas production has been systematically falling from 4.3 to 3.8 billion m3 . Therefore, the growing demand for gas is met by additional gas imports. In 2018, the volume of natural gas import was around 14.5 billion m3 . Currently, approximately 79% of total gas consumption in Poland is covered by import. The article emphasized that rapidly growing gas import generates demand for new UGS working capacities. The main purpose of the publication was to find the answer to the question of which parameters of underground gas storage are preferred by the gas market in Poland. The costs of providing gas storage services in Poland were analyzed in order to determine the desired UGS parameters. The analysis showed a large difference between the costs of providing firm and interruptible storage services in Poland. Firm storage services guarantee gas supplies irrespective of market conditions and are therefore significantly more expensive (PLN 389.1/1000 m3 ) than interruptible services (PLN 107.5/1000 m3 ). The main reason for such a significant cost difference is because firm services can be used to establish a mandatory reserve, required by law in Poland. The article indicates the consequences of a rapid growing natural gas import trend. The increase of gas import volume results in a large increase of mandatory reserve volume. In 2017–2019, the amount of mandatory reserves increased by about 56% (from 8.5 to 13 TWh). Therefore, the construction parameters of the future UGS should take into account current market conditions. The large difference between the costs of storage services has a significant impact on revenues from gas storage services. Therefore, the procedure for determining the most favorable operating parameters of UGS should take into account not only the reduction of storage, construction and operation costs of gas storage facilities, but also the optimization of revenues from gas storage services. Therefore, the construction parameters of the future UGS should take into account current market conditions. In order to determine the preferred parameters for the construction and operation of underground gas storage facilities, an analysis of the construction of a new UGS in an exemplary depleted natural gas field was carried out. Calculations were made for five different active capacities. For each active capacity, calculations were made for three times of full capacity exhaustion (80, 100 and 120 days). Then, financial analysis was carried out for several variants of the construction of the new UGS based on the NPV index and the cost of construction and operation of active capacity. Financial analysis has shown that in the current market situation it is more profitable to build, a “fast” gas storage with a relatively short time of withdrawal and injection of working volume.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2020, 76, 9; 601-609
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
UGS wells in depleted fields
Podziemne magazyny gazu zlokalizowane na sczerpanych złożach węglowodorów
Autorzy:
Szabo, D.
Pinka, J.
Fedorko, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299404.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
podziemne magazyny gazu
Underground Gas Storage (UGS)
logging
Open Hole
closed loop system
sand control
Opis:
The Underground Gas Storage (UGS) facilities are mainly built in hydrocarbon reservoirs (depleted oil and gas fields), in aquifers and also in salt caverns using proven techniques based on the best use of geology and geophysics. From the international perspective, Slovakia plays an important role in the European gas industry. Transporting one-fifth of the natural gas consumed in western European countries, it is one of the largest natural gas transit countries. Before the end of its path across Slovakia, the transported natural gas reaches the Lab UGS facility in the Slovakia. This paper describes oil and gas depleted reservoirs and techniques that apply in the UGS field.
Podziemne magazyny gazu (PMG) lokalizowane są głównie na sczerpanych złożach węglowodorów lub w kawernach solnych z wykorzystaniem sprawdzonych technik bazujących na osiągnięciach geologii i geofizyki. W niniejszej pracy opisano czerpane złoża ropy naftowej i gazu ziemnego oraz techniki stosowane w PMG na Słowacji.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2011, 28, 1-2; 411-417
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kto napełni ukraińskie magazyny gazu?
Who will fill the Ukrainian gas storage facilities?
Autorzy:
Kaliski, M.
Sikora, M.P.
Sikora, A.P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/282282.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
gaz ziemny
bezpieczeństwo energetyczne
Ukraina
Unia Europejska
magazynowanie gazu
natural gas
energy security
Ukraine
European Union
natural gas storage
Opis:
Artykuł porusza kwestie konieczności zmagazynowania odpowiedniej ilości gazu ziemnego w ukraińskich i także europejskich podziemnych magazynach gazu na sezon zimowy 2015/2016. Kryzys finansowy, który rozwijał się od 2007 r., wycisnął swoje piętno w wielu krajach na całym świecie. Dotknął również Ukrainę, która borykała się już wtedy z poważnym kryzysem politycznym. Dla państwa, powierzchniowo prawie dwa razy większego od Polski oraz o porównywalnej liczbie zaludnienia, czynniki polityczno-ekonomiczne bardzo szybko wpłynęły na gospodarkę i ekonomię. Dane przytoczone przez autorów oznaczają, że ukraiński przemysł bardzo opóźniony technologicznie kieruje się w stronę upadku. Spadek dynamiki zużycia gazu w przemyśle to 55%. Ale kraj bez przemysłu nie jest w stanie funkcjonować w dzisiejszych warunkach ekonomicznych. Media, słusznie, interesują się dziś sytuacją w Chinach, w Grecji zapominają jednak ostatnio, że tuż przy granicy z Unią Europejską kolejny kraj może niedługo „zbankrutować”. Różnica jest tylko taka, że na Ukrainie nie ma euro, ale jest za to regularna wojna. W cieniu greckiej tragedii rodzi się więc pytanie czy Ukraina jest w stanie wypełnić wystarczająco magazyny gazu by przetrwać zbliżającą się zimę? A przede wszystkim – kto za to zapłaci? Ukraiń- cy zdają sobie doskonale sprawę z możliwego problemu. Cały czas negocjują zwiększenie dostaw gazu z Europy starając się wykorzystać wszystkie technicznie możliwe połączenia, starając się zmusić UE do ich sfinansowania bo GAZPROM powiedział kategoryczne nie. Brane są pod uwagę połączenia z Rumunią – pojawiła się nawet propozycja wysyłania gazu przez litewski terminal LNG w Kłajpedzie. Gaz mógłby być przesyłany przez terytorium Białorusi.
In this paper one can find a description of possible problems with underground natural gas storage volumes in Ukrainian and in the European facilities for the winter season 2015/2016. The financial crisis that has developed since 2007 imprinted its mark in many countries around the world. It has also affected Ukraine, which was already grappling with a serious political crisis. This country with its surface nearly two times larger than Poland, with a similar sized population, had political and other various factors rapidly affecting its economy. The data cited by the authors indicates that Ukrainian industry is very technologically underdeveloped and with a high probability of collapse. The example mentioned in the paper is a decline in gas consumption in this industry. Consequently, it is argued that a country without industry is not able to function in today’s economic conditions. The media, today mainly interested in the situation in China or in Greece, has recently forgotten that near the European border, a country with aspirations for joining the European Union may soon go bankrupt. The only difference between Greece and Ukraine is that in Ukraine there is no euro, but there is a war! In the shadow of the Greek tragedy, the question arises as to whether Ukraine will be able to fill its gas storages enough to survive the approaching winter. And who is ready to pay for it? Ukrainians seem well aware of the possible problem. They are constantly negotiating to increase gas supplies from Europe, trying to take advantage of all possible technical combinations, demanding for the EU to finance them because GAZPROM has categorically declined to do so. To solve the problem, connections are taken into account such as with Romania, sending gas through the LNG terminal in Klaipeda, or transporting natural gas through the territory of Belarus.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2015, 18, 3; 61-74
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The role of underground gas storage facilities in the continuous supply of natural gas to domestic recipients based on the example of the Visegrad Group
Rola podziemnych magazynów gazu w zapewnianiu ciągłości dostaw gazu ziemnego do odbiorców krajowych na przykładzie państw Grupy Wyszehradzkiej
Autorzy:
Skrzyński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/282555.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
energy policy
underground gas storage facilities
natural gas market
gas infrastructure
polityka energetyczna
podziemny magazyn gazu
rynek gazu ziemnego
infrastruktura gazowa
Opis:
Underground gas storage facilities play an important part in the maintenance of balance between the constantly imported raw material and variable gas demand in the discussed part of Europe. They also allow for more the efficient operation of businesses which exploit this raw material in this part of Europe and operators of power lines. The following issues will be discussed in the article: types, capacity, location and variability of the filling level of underground gas storage facilities in Poland, the Czech Republic, Hungary, and Slovakia; similarities and differences in the policy of natural gas storage between individual Visegrad Group countries; the influence of these differences on the situation in the gas market; the influence of the planned further reconstruction of the natural gas storage facilities system on the energy security of individual countries which belong to the Visegrad Group. Concern for UGSF is one of the conditions of expansion of transmission pipelines to the north and south, increase of LNG import within the Visegrad Group, or the creation of a gas hub in Poland – initiatives aimed at, among others, securing the continuity of supplies to domestic users. However, the current and planned investments indirectly indicate that in the policies of the governments of the Visegrad Group countries, UGSF are supposed to soon play a much smaller role than many researchers would expect. An intensive expansion of UGSF is very unlikely. The scale of the state’s effect on the role of storage facilities in supplying gas to users depends on the level of the state’s control over the companies managing UGSF.
W omawianej części Europy podziemne magazyny gazu pełnią ważną rolę w utrzymywaniu równowagi pomiędzy stale importowanym surowcem a zmiennym zapotrzebowaniem na gaz. Umożliwiają także bardziej wydajną pracę przedsiębiorcom wydobywającym ten surowiec w omawianej części Europy oraz operatorom linii przesyłowych. W artykule omówione zostały następujące zagadnienia: rodzaje, pojemność, rozmieszczenie i zmienność poziomu zapełnienia podziemnych magazynów gazu na terenie Polski, Czech, Węgier i Słowacji; podobieństwa i różnice polityki odnośnie do magazynowania gazu ziemnego między poszczególnymi państwami Grupy Wyszehradzkiej; wpływ tych różnic na sytuację na rynku gazowym; wpływ, jaki dla bezpieczeństwa energetycznego poszczególnych państw – członków Grupy Wyszehradzkiej będzie miała planowana dalsza rozbudowa systemu magazynów gazu ziemnego. Troska o PMG jest jednym z warunków rozbudowy gazociągów przesyłowych w kierunku północnym i południowym, wzrostu możliwości importu NLG na teren Visegrad Group czy stworzenia w Polsce hubu gazowego – inicjatyw mających na celu m.in. zabezpieczenie ciągłości dostaw do odbiorców krajowych. Obecne i planowane inwestycje pośrednio wskazują jednak, że w polityce władz państw Grupy Wyszehradzkiej, PMG mają w najbliższej przyszłości pełnić wyraźnie mniejszą rolę niż przewiduje wielu badaczy. Mało prawdopodobny jest wariant intensywnej rozbudowy PMG. Skala wpływu państwa na rolę magazynów w dostarczaniu surowca do odbiorców jest uzależniona od stopnia jego kontroli nad firmami zarządzającymi PMG.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2020, 23, 3; 21-40
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomiary hałasu środowiskowego w przemyśle naftowym i gazowniczym
Environmental noise measurement in oil and gas industry conditions
Autorzy:
Macuda, J.
Łukańko, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299797.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
hałas
stacja redukcyjno-pomiarowa
podziemny magazyn gazu
kopalnia gazu ziemnego
natural gas regulation station
noise
underground gas storage
natural gas mine
Opis:
W przemyśle naftowym i gazowniczym pomiary akustyczne przeprowadza się wokół urządzeń i instalacji wykorzystywanych zarówno do poszukiwania i eksploatacji złóż węglowodorów, jak i do ich dystrybucji. W większości przypadków badania te mają na celu wyznaczenie poziomu hałasu i opracowanie wytycznych zmniejszenia jego szkodliwego oddziaływania na środowisko. W artykule opisano zasady wykonywania pomiarów hałasu wokół urządzeń i instalacji naftowych i gazowniczych, zlokalizowanych w terenie o różnym stopniu zagospodarowania i wykształcenia morfologicznego. Przedstawiono również wyniki badań klimatu akustycznego wokół stacji redukcyjno-pomiarowej 1 stopnia i instalacji uzdatniania gazu w KGZ Bonikowo.
Acoustic measurements in the oil and gas industry conditions are made in the immediate vicinity of the devices and installments used for hydrocarbons exploitation and distribution. In majority of cases these studies are aimed at determining the noise level and working out measures for minimizing their environmental impact. The principles of noise measurement around oil and gas devices and systems localized in areas varying in their development and morphology of landscape. The results of measurements of acoustic climate around a reduction--measurement station 1 degree and a gas treatment station in KGZ Bonikowo are presented in the paper.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2008, 25, 1; 37-42
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geotechniczne aspekty adaptacji wyrobisk likwidowanych kopalń węgla na podziemne magazyny gazu
Geotechnical aspects of adapting openings of a closed coal mine into underground gas storage facility (UGSF)
Autorzy:
Kidybiński, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340174.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
podziemny magazyn gazu
PMG
goetechnika
wytrzymałość skał
underground gas storage facility
UGSF
goetechnic
strength of rocks
Opis:
W związku z przewidywanym wzrostem zapotrzebowania na gaz w Europie i w Polsce do 2020 roku, a także zamierzoną likwidacją niektórych kopalń węgla w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym - rozpatruje się możliwość wykorzystania wyrobisk niektórych z nich na podziemne magazyny gazu. Pozytywne doświadczenia w tym zakresie uzyskano w Belgii (byłe kopalnie Anderlues oraz Peronnes-lez-Binche), a także USA (kopalnia Leyden k. Denver), gdzie - po adaptacji - kopalnie węgla służą przez wiele lat jako magazyny gazu energetycznego dla pobliskich aglomeracji miejskich. Doświadczenia zdobyte podczas budowy zbiorników gazu w tych kopalniach wskazują, że ważną rolę w powodzeniu tego rodzaju przedsięwzięcia odgrywają następujące czynniki geotechniczne: istnienie nieprzepuszczalnego nadkładu, zapobiegającego ucieczkom gazu ku powierzchni, oddalenie kopalni od kopalń sąsiednich - co zapobiega ucieczkom gazu w kierunku poziomym, nieznaczne dopływy wód podziemnych do kopalni - ze względu na oszczędność kosztów stałego odpompowywania wody ze zbiornika, kontrolowane zasięgi strefy spękania skał nad wyeksploatowanymi pokładami węgla, znaczne ilości węgla pozostawionego w złożu (filary, zroby) - co zwiększa pojemność gazową zbiornika ze względu na znaczną sorbowalność metanu przez węgiel, a także obecność w sąsiedztwie wyrobisk porowatych formacji skalnych - co zwiększa elastyczność zbiornika przez oddziaływanie na gaz ciśnienia wód podziemnych. Wszystkie wymienione czynniki zależą w znacznej mierze od właściwości geotechnicznych górotworu otaczającego wyrobiska takich, jak: wytrzymałość i odkształcalność górotworu otaczającego zbiornik, szczelinowatość skał i drożność gazowa szczelin, a także rozmakalność i porowatość skał. Cechy te mogą być określane metodami laboratoryjnymi lub polowymi, znanymi z zastosowań w geomechanice górniczej oraz budownictwie wodnym i tunelowym. W artykule omówiono szczegółowo następujące metody badań przydatne przy rozpoznawaniu przydatności danej kopalni na podziemny zbiornik gazu oraz projektowaniu i wykonawstwie zbiornika: - badanie wytrzymałości skał na ściskanie (w laboratorium), - badanie odkształcalności skał (modułów odkształcenia i sprężystości) w laboratorium, - badanie rozmakalności skał (przy zanurzeniu jednorazowym oraz wielokrotnym), - analizę kierunków i zagęszczenia szczelin w górotworze, - badanie drożności gazowej szczelin metodą aerometryczną, - badanie polowe odkształcalności górotworu w układzie płaskim, - badanie polowe odkształcalności górotworu w układzie radialnym oraz sposób uwzględniania wpływu czynnika skali wielkości na parametry geotechniczne skał i górotwo-ru. Omówiono także krajowe doświadczenia z prac adaptacyjnych części wyrobisk byłej kopalni węgla "Nowa Ruda" (pole "Słupiec") na podziemny magazyn gazu oraz wynikające z tych doświadczeń wnioski. We wnioskach podkreślono, że wymienione powyżej (i omówione w artykule) metody badawcze mogą być przydatne przede wszystkim przy projektowaniu wysokociśnieniowych podziem-nych zbiorników gazu i paliw płynnych, natomiast przy rozpatrywaniu możliwości budowy niskociśnieniowego zbiornika gazu w wyrobiskach likwidowanej kopalni węgla pierwszorzędne znaczenie mają czynniki makrogeotechniczne takie, jak: właściwości nieprzepuszczalnego nadkładu, stosunki hydrogeologiczne i dopływy wody do wyrobisk, tektonika złoża w aspekcie ewentualnych połączeń z sąsiednimi kopalniami lub powierzchnią, łączna objętość pustek (wyrobisk) oraz zrobów pozostawionych w kopalni, masa węgla pozostawionego w złożu i jego właściwości sorpcyjne (oraz szybkość desorpcji), możliwości oraz spodziewane koszty likwidacji wszystkich szybów i otworów wiertniczych z powierzchni, a także obecność w sąsiedztwie wyrobisk wodonośnych skał porowatych. Niezależnie od zagadnień geotechnicznych, ważnym czynnikiem warunkującym powodzenie przedsięwzięcia jest bezpośrednie zaangażowanie w proces projektowania i budowy zbiornika jego przyszłego właściciela i użytkownika.
In connection with expected growth of gas consumption both in Europe and in Poland up to the year 2020, as well as closing foreseen of several coal mines in Upper Silesian Coal Basin - it is considered to utilize underground openings of some of these mines as UGSFs. Successful experiences in this area are known from Belgium (former coal mines Anderlues and Peronnes-lez-Binche) and the USA (mine Leyden near Denver), where - after adaptation works - these mines are used since many years as the UGSFs, serving local municipal agglomerations. Experience coming from adaptation of these mines into gas storage facilities show the importance of such geotechnical factors as existence of non-permeable overburden which prevents leaking of gas to the surface, far distance from adjacent mines (if they exist) - which prevents horizontal leakages, limited water inflow to the mine - to constrain the costs of permanent water pumping, controlled vertical range of roof failure over coal seams mined, volume and methane sorption/desorption capacity of coal left in a mine (pillars, goabs) - to increase storage volume and porosity of rocks surrounding excavations - which decides about flexibility of a reservoir. All elements mentioned depend on geotechnical features of rock masses surrounding excavations such as the strength and deformability, jointing of rocks and gas conductivity through fractures as well as slakeability and porosity of rocks. These properties may be investigated with both laboratory and field methods known from mining geomechanics practice as well as hydro-engineering and tunneling. Following methods applicable in assessing of coal mine usefulness as a potential UGSF and designing process, are discussed in a paper: - uniaxial compressive strength test of rock in the laboratory, - deformability of rock (moduli of elasticity and deformation) in the laboratory, - slakeability of rocks (both in single and multiple submerging), - rock jointing analysis (both directions and density of joints), - gas conductivity of fractures tested with an aerometric probe, - field testing of deformability of rock mass in a flat system, - field testing of deformability of rock mass in a radial system, as well as the role of scale effect on geotechnical parameters of rocks and rock masses. The Polish experiences were also discussed coming from adaptation works of part of former Nowa Ruda coal mine (section Słupiec) into UGSF and conclusions are drawn from these experiences. In final conclusions it was pointed out that methods mentioned above and described in a paper are useful primarily in designing high pressure reservoirs while with low pressure ones macro-geotechnical features of rock masses seem to be of prime significance, such as properties of non-permeable overburden, hydrogeological relations and water inflow to the mine, tectonics and its linkage aspect to adjacent mines and to the surface, masses of coal left in a mine, its sorption capacity and desorption rate, costs expected of shafts closure and old boreholes sealing as well as porous aquifiers presence close to the openings. Apart from geotechnical problems a direct engagement in mine transforming into UGSF of its future owner or/and operator is considered to be very important condition for the success of the enterprise.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2004, 2; 37-63
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Różnicowanie się ciśnienia złożowego w PMG jako wskaźnik obecności niezidentyfikowanych elementów strukturalnych
The diversification of formation pressure in the UGS as an indicator of the presence of unidentified structural elements
Autorzy:
Moska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344033.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
podziemny magazyn gazu
PMG
ciśnienie głowicowe statyczne
underground gas storage facility
UGS
static well head pressure
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań podziemnego magazynu gazu (PMG) zlokalizowanego w południowej Polsce, utworzonego w obrębie sczerpanego złoża gazu ziemnego w utworach miocenu autochtonicznego, które zalegają w podłożu Karpat. Ciągła eksploatacja podziemnego magazynu gazu, polegająca na zatłaczaniu i odbieraniu gazu z PMG, wykazała, że w niektórych jego rejonach dochodzi do różnicowania się ciśnienia złożowego. Obszar ten charakteryzuje się skomplikowaną budową geologiczną, ponieważ biorą w niej udział trzy jednostki strukturalno-tektoniczne: podłoże miocenu, miocen autochtoniczny zapadliska przedkarpackiego oraz Karpaty fliszowe. W artykule dokonano analizy dwóch wybranych cykli pracy PMG i odwiertów tego magazynu, z których odebrano najwięcej gazu. Analiza, której poddano 14 odwiertów, pozwoliła zauważyć, że w odwiercie O.1 dochodzi do różnicowania się ciśnienia głowicowego statycznego (Pgs) w porównaniu zarówno z odwiertem piezometrycznym, charakteryzującym się najbardziej reprezentatywnym zapisem ciśnienia złożowego, jak i z innymi odwiertami znajdującymi się w sąsiedztwie. Taka anomalia wskazuje, że przy pewnej pojemości magazynu, bliskiej jego pojemności buforowej, następuje rozdzielenie pułapki złożowej na mniejsze elementy strukturalne, co skutkuje rozpoczęciem różnicowania się ciśnień głowicowych w odwiertach. W związku z tym na wschód od odwiertu O.1, na którym odnotowano różnicowanie się ciśnień, musi istnieć bariera litologiczna rozdzielająca pułapkę złożową horyzontu magazynowego na dwie części. Na południowy wschód od odwiertu O.3 wyinterpretowano pułapkę litologiczno-strukturalną obejmującą swoim zasięgiem poziom magazynowy. Od pozostałej części magazynu oddziela ją bariera litologiczna wykształcona prawdopodobnie w facji łupkowej, co skutecznie izoluje tę część od reszty magazynu. W artykule zamieszczono również fragment zweryfikowanej mapy strukturalnej omawianego podziemnego magazynu gazu. Przeprowadzone prace potwierdzają, że analiza ciśnień w podziemnych magazynach gazu jest użytecznym narzędziem do identyfikacji nowych, nieznanych elementów budowy strukturalnej złoża.
This article presents the results of research into an underground gas storage facility (UGS) located in southern Poland, created in a depleted natural gas field in indigenous Miocene formations in the Carpathians. Continuous operation of a certain undergroundgas stor- age facility, consisting in injecting and receiving gas from the UGS, has shown that in some of its regions there is a diversification of formation pressure. This area is characterized by a rather complicated geological structure. It consist of three structural and tectonic units: the Miocene basement, the autochthonous Miocene formations of the Carpathian Foredeep and the Carpathian flysch. Two selected work cycles on 14 wells were analyzed in the article. One of them is characterized by a lower static well head pressure than was measured in the piezometric well and in the wells in the neighbourhood. Such an anomaly indicates that at a certain storage capacity a reservoir trap separates into smaller structural elements. Therefore, to the east of the well where the pressure differences were recorded must be a lithological barrier separating the reservoir trap of the storage horizon into two parts. A lithological barrier is probably formed in the shale facies that effectively isolates this part of storage from the rest of the UGS. This paper also contains an upgraded structural map of the gas storage horizon. The conducted studies confirm that the analysis of pressures in underground gas storage facilities is a useful tool for identifying new, unknown elements of the reservoir's structure.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2022, 78, 11; 805-814
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Managing the production of natural gas using gas storage in Poland
Wykorzystanie podziemnych do zarządzania produkcją gazu magazynów gazu ziemnego w Polsce
Autorzy:
Kosowski, P.
Stopa, J.
Rychlicki, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/283257.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
underground gas storage
production optimization
working capacity calculation
podziemne magazynowanie gazu
optymalizacja wydobycia
kalkulacja pojemności czynnej
Opis:
Managing natural gas exploitation which is subject to seasonal changes necessitates gas storage in the periods of lower demand to maintain the stability of gas production. Bearing in mind the natural seasonal character of gas consumption in Poland, it is necessary to use definite working gas volume of underground gas storage facilities (UGS) to maintain a suitable level of gas production from domestic sources in the periods of low gas consumption The main aim of the paper is to investigate the impact of gas storage on gas production strategy from domestic fields based on the example of Poland, and to calculate the amount of gas which should be stored to optimize gas production. The method of calculation, presented in this paper, has been applied to the historical data of methane-rich and nitrogen-rich gas supply and demand in Poland. The storage capacity needed for providing stable production, calculated according to formulas presented in this article was about 1.42 billion m3 of methane-rich natural gas in the last year, which means that 47.7% of yearly domestic production was stored. Apart from the methane-rich system, two nitrogen-rich gas subsystems are operating in Poland. Those gas systems are regional closed systems, i.e. without the possibility of arbitrarily supplementing with gas deliveries from other transmission systems. The UGS were not used for storing nitrogen-rich gas in the past, therefore production from nitrogen-rich gas fields was increased in the winter and lowered during summer months. At present PGNiG S.A. has at its disposal two nitrogen-rich gas storages: UGS Daszewo and UGS Bonikowo. Working capacity needed for regulating the production of nitrogen-rich gas and calculated according to presented formulas is about 200 million m3. The use of UGS enables stable exploitation of methane-rich gas fields and steady production levels in gas processing plants. In addition no major fluctuations were observed in the aspect of high seasonality of natural gas consumption (related to climate and the structure of the gas consumers in Poland). In the summer season methane-rich gas imports exceed demand and its flexibility is strongly limited, which results from the realization of contracts, especially the obligation of receive minimum annual and summer amounts of gas, and technical parameters of the transmission network. By using methane-rich UGS in the analyzed period there was neither correlation between the monthly amount of production and consumption of high-methane gas, nor between the size of production and temperature. In the case of the closed nitrogen-rich gas system there have recently been large fluctuations caused by not using UGS. Since then a new UGS Bonikowo has come into use, thanks to which production could be, to a considerable degree, stabilized.
Wykorzystanie magazynów gazu jest niezbędnym czynnikiem pozwalającym na prawidłową eksploatację złóż gazu ziemnego. W okresach zwiększonego popytu magazyny ułatwiająjego zaspokojenie, a w czasie niskiego zapotrzebowania umożliwiają stabilizację produkcji. Biorąc pod uwagę silną sezonowość konsumpcji gazu ziemnego w Polsce istnieje potrzeba przeznaczenia określonej wielkości pojemność czynnych podziemnych magazynów gazu na regulację krajowego wydobycia. Głównym celem tego artykułu jest pokazanie wpływu magazynowania gazu na przebieg eksploatacji krajowych złóż gazu ziemnego oraz kalkulacja ilości gazu, który powinien być zmagazynowany w celu optymalizacji krajowego wydobycia. Na podstawie historycznych danych dotyczących wydobycia i konsumpcji gazu ziemnego w Polsce i z wykorzystaniem metody kalkulacji pojemności czynnych, zaprezentowanej w niniej szym artykule, obliczone zostały pojemności czynne podziemnych magazynów gazu, niezbędne do regulacji krajowego wydobycia gazu wysokometanowego. Wyniosły około 1,4 mld m3, co oznacza, że około 48% rocznego wydobycia wysokometanowego gazu ziemnego powinno być magazynowane. Brak wykorzystania podziemnych magazynów gazu skutkowałby koniecznością znacznego ograniczania wydobycia krajowego i produkcji gazu w odazotowniach w miesiącach letnich, uniemożliwiałby realizację zawartych umów kontraktowych oraz powodował deficyt gazu w miesiącach zimowych. Oprócz systemu gazu wysokometanowego w Polsce eksploatowane są dwa podsystemy gazu zaazotowanego. Systemy gazu zaazotowanego są regionalnymi systemami zamkniętymi, tzn. nie istnieje możliwość dowolnego uzupełnienia dostaw gazu z krajowego (lub innego) systemu przesyłowego. Ponieważ do niedawna nie eksploatowano PMG na gaz zaazotowany wydobycie ze złóż gazu zaazotowanego było zwiększane w okresie zimowym i zmniejszane w lecie. Obecnie jednak PGNiG S.A. dysponuje dwoma magazynami na gaz zaazotowany: PMG Daszewo (system gazu Ls) i PMG Bonikowo (system gazu Lw). Pojemności, niezbędne do regulacji wydobycia ze złóż podłączonych do podsystemu gazu zaazotowanego Lw skalkulowane przez autorów niniejszej pracy wynoszą około 200 mlnnm3. Dzięki wykorzystaniu podziemnych magazynów wydobycie ze złóż gazu wysokometanowego i produkcja w odazotowniach w Polsce ma stabilny przebieg i nie wykazuje silnych wahań pomimo bardzo silnej sezonowości zużycia gazu ziemnego, wynikającej m.in. z warunków klimatycznych w Polsce oraz ze struktury odbiorców gazu. W przypadku zamkniętego systemu gazu zaazotowanego Lw do niedawna występowały silne wahania wydobycia, co było konsekwencją braku wykorzystywania podziemnych magazynów gazu. Od niedawna w tym systemie funkcjonuje PMG Bonikowo, co pozwoliło na znaczną stabilizację wydobycia.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2013, 16, 4; 285-296
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The history of UGS Strachocina investment as an example of success achieved by cooperation between a western company and Polish oil and gas companies
Historia inwestycji PMG Strachocina jako przykład sukcesu współpracy firmy zachodniej z polskimi przedsiębiorstwami z sektora ropy naftowej i gazu ziemnego
Autorzy:
Filar, Bogdan
Miziołek, Mariusz
Kawecki, Mieczysław
Piaskowy, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143424.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
UGS Strachocina
horizontal well
natural gas
gas storage
UGS
expansion
PMG Strachocina
odwiert horyzontalny
gaz ziemny
magazynowanie gazu
rozbudowa
PMG
Opis:
In 2006 Oil and Gas Institute, Underground Gas Storage Department was given the task of designing the UGS Strachocina working volume, production and injection rates enlargement. Gas storage Strachocina is located in the south eastern part of Poland, near Sanok. The UGS Department ran some analysis before that date, which gave us the answer that the old vertical well technology would not be enough to achieve investment success. We knew that we needed to use horizontal well technology in which we had no experience at all. At that time there were only a few horizontal wells drilled in Poland. We decided to start cooperation with the company Baker Hughes, and asked them to help us to design the drilling technology and well completions. We knew that we needed to drill 8 horizontal wells in difficult reservoir conditions. Based on Baker Hughes’ recommendations, the EXALO Polish drilling company’s experience and the Institute’s knowledge of storage reservoir geology, the trajectories of 8 new wells were designed. Working with Baker Hughes, we designed the well completion based on expandable filters, the second time this type of completion technology had been used in the world at that time. During drilling, we were prepared for drilling fluid losses because of the extensive Strachocina reservoir’s natural fracture system. The investment was in doubt during the drilling of the first two horizontal wells because of huge drilling fluid losses and the inability of drilling the horizontal section length as designed. We lost 4000 cubic metres of drilling fluid in a one single well. During the drilling of the 2 nd well, we asked Baker Hughes to help us to improve the drilling technology. Our partners from Baker Hughes prepared the solution in 3 weeks, and so we were able to use this new technology on the 3rd well drilled. It turned out that we could drill a longer horizontal section with less drilling fluid loss. The paper will show the idea of the project, the team building process, the project problems solved by the team, decisions made during the UGS Strachocina investment and the results. It will show how combining “western” technology and experience with “eastern” knowledge created a success story for all partners.
W 2006 roku Instytutowi Nafty i Gazu, Zakładowi Podziemnego Magazynowania Gazu, powierzono zadanie zaprojektowania rozbudowy PMG Strachocina poprzez powiększenie pojemności czynnej i zwiększenie mocy zatłaczania oraz odbioru gazu. Magazyn gazu Strachocina zlokalizowany jest w południowo-wschodniej Polsce, niedaleko Sanoka. Zakład Podziemnego Magazynowania Gazu przeprowadził analizę eksploatacji PMG Strachocina do roku 2006. Wykonana analiza dała odpowiedź, że stara technologia odwiertów pionowych nie wystarczy do osiągnięcia sukcesu inwestycyjnego, polegającego na rozbudowie magazynu Strachocina. Zakład PMG wiedział, że musi skorzystać z technologii odwiertów poziomych, w której nie posiadał żadnego doświadczenia. W tym czasie wykonano w Polsce tylko kilka odwiertów poziomych. Postanowiliśmy nawiązać współpracę z firmą Baker Hughes i poprosiliśmy ją o pomoc w zaprojektowaniu technologii wiercenia i wykonania odwiertów. Zespół Zakładu PMG obliczył, że musi zostać odwierconych 8 otworów horyzontalnych, w trudnych warunkach geologicznych. Na podstawie zaleceń Baker Hughes, doświadczeń polskiej firmy wiertniczej Exalo oraz wiedzy Instytutu z zakresu geologii PMG Strachocina zaprojektowano trajektorię 8 nowych odwiertów. Współpracując z Baker Hughes, wspólnie zaprojektowaliśmy udostępnienie horyzontów magazynowych z wykorzystaniem technologii filtrów poszerzalnych. W tamtym czasie technologia ta została zastosowana na świecie po raz drugi. Podczas wiercenia byliśmy przygotowani na ucieczki płynów wiertniczych ze względu na rozległy system naturalnych spękań występujących w horyzontach magazynu Strachocina. Osiągnięcie parametrów inwestycyjnych było zagrożone podczas wiercenia dwóch pierwszych odwiertów poziomych ze względu na duże straty płuczki wiertniczej oraz niemożność odwiercenia projektowanej długości odcinka poziomego. W jednym odwiercie straciliśmy 4000 metrów sześciennych płuczki wiertniczej. Podczas wiercenia drugiego odwiertu poprosiliśmy firmę Baker Hughes o pomoc w udoskonaleniu technologii wiercenia. Nasi partnerzy z Baker Hughes przygotowali rozwiązanie w 3 tygodnie. W związku z tym udoskonalona technologia została zastosowana podczas wiercenia trzeciego odwiertu. Okazało się, że możemy wywiercić dłuższy odcinek poziomy z mniejszymi stratami płynu wiertniczego. W artykule przedstawiona została idea projektu, proces budowania zespołu, problemy projektowe rozwiązane przez zespół, decyzje podjęte w trakcie realizacji rozbudowy PMG Strachocina oraz ich rezultaty. Głównym celem publikacji jest pokazanie, jak połączenie „zachodniej” technologii i doświadczenia ze „wschodnią” wiedzą tworzy historię sukcesu wszystkich partnerów.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2021, 77, 11; 760-764
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowoczesne technologie zbrojenia odwiertów poziomych na potrzeby magazynów gazu oraz doświadczenia z ich próbnej eksploatacji na przykładzie PMG Strachocina
Modern technologies of horizontal well completion for underground gas storage purposes and experience from test production of such wells on UGS Strachocina
Autorzy:
Leosz, A.
Pojnar, M.
Ziobro, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300507.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
podziemne magazyny gazu
Strachocina
wiercenia poziome
rozszerzane filtry przeciwpiaskowe
underground gas storage
horizontal drilling
expandable sand screens
Opis:
Projekt rozbudowy PMG Strachocina związany z powiększeniem pojemności czynnej magazynu obejmował odwiercenie i uzbrojenie ośmiu odwiertów poziomych w celu uzyskania odpowiedniej mocy odbioru i zatłaczania gazu. W referacie omówiono problemy oraz doświadczenia zdobyte podczas realizacji czterech odwiertów SH-5,6,7,8 zlokalizowanych na terenie Ośrodka Grupowego nr 2. Odwierty te wyposażono korzystając z unikalnej w warunkach PMG technologii rozszerzania wgłębnych filtrów przeciwpiaskowych. Zaprezentowano także wyniki próbnej eksploatacji wymienionych odwiertów w sezonie 2009/2010.
Project of increasing working capacity of UGS Strachocina demanded drilling and completing of eight horizontal wells in order to provide required production and injection rates. The paper discusses problems encountered and experience gained during execution of four wells SH-5, 6, 7, 8 being part of Production Centre no. 2. The wells were completed with unique - in UGS environment - technology of expandable sand screens. In addition results of test production from those wells in winter season 2009/2010 are presented.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2010, 27, 1--2; 231-239
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie modelowania przestrzennego do wyznaczania stref pod odwierty eksploatacyjne dla PMG działających w obrębie wyeksploatowanych złóż konwencjonalnych
Determination of perspective zones for wells through the application of spatial modeling within UGS operating in exploited conventional reservoirs
Autorzy:
Cierzniak, M.
Miziołek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835244.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
modelowanie 3D
Karpaty
zapadlisko przedkarpackie
podziemne magazynowanie gazu
subsurface modeling
Carpathians
Carpathian Foredeep
underground gas storage
Opis:
Exploited conventional reservoirs located in the south-eastern part of Poland, characterized by favorable petrophysical parameters, are being used for underground gas storage under appropriate technological and economic conditions, as exemplified by UGS Husow, Strachocina, Swarzow or Brzeznica. The use of subsurface modeling software for visualizing spatial reservoir parameters’ distribution within old gas fields, is associated with a significant degree of uncertainty resulting from a wide variation in time of data acquisition and factors affecting its representativeness. The article presents the concept of using modeling adapted for old, conventional gas reservoirs, assuming the selection and processing of reinterpreted gamma ray logs to create pseudo-facies classification. Visualization of its elements, along with geological and reservoir interpretation, can be used for further analysis, including decision making in the aspect of picking out predisposed zones for new wells associated with increasing UGS total storage capacity. Modeling was conducted with the use of the Baker Hughes JewelSuite™ Subsurface Modeling software.Słowa kluczowe: modelowanie 3D, Karpaty, zapadlisko przedkarpackie, podziemne magazynowanie gazu.
Exploited conventional reservoirs located in the south-eastern part of Poland, characterized by favorable petrophysical parameters, are used for underground gas storage under appropriate technological and economic conditions, which can be exemplified by UGS Husow, UGS Strachocina, UGS Swarzow or UGS Brzeznica. The use of subsurface modeling software for visualizing spatial reservoir parameters’ distribution within old gas fields is burdened with significant uncertainty related to wide range of time diversity of data acquisition and factors affecting its representativeness. The article presents the concept of using modeling adapted for old, conventional gas reservoirs, assuming the selection and processing of reinterpreted gamma ray logs to create pseudo-facies classification. Visualization of its elements, along with geological and reservoir interpretation, can be used for further analysis, including decision making in the aspect of typing perspective zones for new wells associated with increasing UGS total storage capacity. Modeling was conducted with an use of Baker Hughes JewelSuite™ Subsurface Modeling software.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2018, 74, 6; 465-470
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geomechaniczna ocena masywu skalnego dla potrzeb bezzbiornikowego magazynowania gazu ziemnego na przykładzie PMG Swarzów
Geomechanical evaluation of rock formation for depleted gas reservoirs – example from the Swarzów underground gas storage
Autorzy:
Woźniak, H.
Zawisza, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063116.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
podziemne magazyny gazu
zatłaczanie gazu
ciśnienie szczelinowania
PMG Swarzów
underground gas storage
injection
fracturing pressure
UGS Swarzów
Opis:
Złoże gazu ziemnego Swarzów położone jest w obrębie zapadliska przedkarpackiego. Uwarunkowania lokalizacyjne, struktura i budowa geologiczna złoża umożliwiły utworzenie w obrębie sczerpanego horyzontu mezozoicznego tego złoża podziemnego magazynu gazu o wymaganych parametrach. W artykule przedstawiono warunki geologiczno-inżynierskie w obrębie serii złożowej (chłonnej), nadzłożowej i podzłożowej PMG Swarzów. Badania laboratoryjne wykonano dla próbek skalnych pobranych z otworów wiertniczych Swarzów-24, Oleśnica-2 i Oleśnica-3. Ocena mechanicznych właściwości skał, niezbędna do geomechanicznej charakterystyki masywu skalnego w rozpatrywanym obszarze złoża do magazynowania gazu ziemnego, obejmowała: oznaczenie wytrzymałości na jednoosiowe ściskanie metodą badania próbek foremnych i metodą punktowego obciążania próbek nieforemnych oraz badania wytrzymałości na rozciąganie metodą poprzecznego ściskania. Powyższe parametry zostały następnie wykorzystane do obliczeń ciśnień szczelinowania dla poziomu magazynowego oraz dla serii uszczelniających poziom magazynowy od góry i od dołu w trakcie zatłaczania i odbioru gazu ziemnego w celu wykazania, czy eksploatacja magazynu nie zagraża rozszczelnieniem ośrodka skalnego.
The Swarzów natural gas deposit is located in the Carpathian Foredeep. Its localization and geological structure facilitated the development of underground gas storage with desired parameters within the exhausted Mesozoic natural gas reservoir. The paper presents the results of engineering-geological studies on the rocks, forming the storage horizon, as well as the supra-storage and sub-storage horizons in the Swarzów underground gas storage. The samples for laboratory analyses were collected from the Swarzów-24, Oleśnica-2 and Oleśnica-3 wells. Evaluation of mechanical properties of rocks necessary for geomechanical characterization of rock formations in the gas deposit included: measurements of uniaxial compressive strength on regular samples and point load methods, and tensile strength with the compression method. These parameters were then used for calculations of fracturing pressures for the storage, supra-storage and sub-storage horizons during injection and withdrawal of gas. The calculations aimed to determine if the exploitation of underground gas storage does not cause the fracturing of rock formations.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2011, 446 (1); 163--171
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Logistical approach to monitoring operation of underground gas storages (UGS)
Podejście logistyczne do monitorowania operacji podziemnego zgazowania węgla (UGS)
Autorzy:
Nordin, V.
Murov, V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/323123.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
underground gas storage
monitoring
logistics system
operating parameters
performance
podziemne zgazowanie węgla
system logistyczny
operacyjne parametry efektywnościowe
Opis:
The main problems in the operation of UGS are associated with the security operation that requires continuous environmental monitoring. Monitoring should be carried out over the parameters of operation of UGS and environmental indicators. From positions of logistic approach their relationship should be analyzed within a single system. This will effectively set the abnormal deviations and make timely corrective action to operational parameters.
Głównym problemem w operacji podziemnego zgazowania węgla jest bezpieczeństwo jej przeprowadzenia, które wymaga ciągłego monitorowania środowiska przebiegu tego procesu. Monitorowanie powinno być podejmowane zgodnie z parametrami UGS i wskaźnikami środowiskowymi. W podejściu logistycznym wzajemne powiazanie tych parametrów powinno być analizowane w ramach pojedynczego systemu, co pozwoli skutecznie zapobiegać nieprawidłowym odchyleniom i sprawi, że cała operacja będzie przebiegała zgodnie z harmonogramem i założonymi parametrami operacyjnymi.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 91; 241-249
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sposoby użytkowania górotworu na świecie i w Polsce
Underground space use: world wide and in Poland
Autorzy:
Przybycin, A.
Uliasz-Misiak, B.
Zawisza, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074870.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
górotwór
podziemne składowiska
podziemne skłądowiska gazu
bezzbiornikowe magazynowanie
bezzbiornikowe usuwanie odpadów górotworu
podziemne magazyny gazu
Polska
underground space
underground storage
underground gas storage
non-tank storage
non-tank disposal of waste into rock-mass
underground storage gas facilities
Polska
Opis:
Underground space is used in a number of ways, e.g. for transport infrastructure, public utility objects, for waste disposal and storing of various substances and fuels. Underground space is used for activities or facilities which cannot be realized on surface because they would be too difficult to perform or environmentally hazardous or expensive. Offices, stores, warehouses, cultural and recreation objects as well as city or intercity subways are located very shallow under the surface. At greater depth storages, tunnels and car parkings could be located. At ca. 250-3000 m of depth underground space is employed for storing natural gas, energy, fuels, carbon dioxide and radioactive waste. Underground disposal sites and storages are made in abandoned workings and pore space. The shallow part of underground space has been utilized only to a small degree in Poland. Deeper zones are used for non-tank natural gas storages in rock mass, in that in abandoned workings, underground oil, fuel and waste storages, in rock mass and in abandoned workings. At present four underground waste disposal sites are operational in Poland; there are eight underground gas storages: five in closed mine and one in a salt dome. Storing in pore space has best perspectives in Poland.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2011, 59, 5; 417-425
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Numeryczna analiza konwergencji pola komór magazynowych gazu w wysadzie solnym
Numerical analyses of gas storage caverns convergence in salt dome
Autorzy:
Ślizowski, J.
Urbańczyk, K.
Serbin, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216107.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
magazynowanie gazu
pełzanie górotworu solnego
minimalizacja konwergencji
gas storage
creep rate of rock salt massif
minimization of convergence
Opis:
W artykule analizowany jest całkowity ubytek objętości pola komór magazynowych gazu w wysadzie solnym, w którym komory zlokalizowane są na różnych głębokościach oraz różnią się objętością i wartościami minimalnego i maksymalnego ciśnienia magazynowania. Konwergencje poszczególnych komór opisane są formułami, będącymi iloczynem funkcji potęgowej, której argumentem jest: różnica ciśnienia pierwotnego górotworu i ciśnieniem gazu w komorze oraz wykładniczej funkcji temperatury, analogicznie jak w prawie pełzania Nortona. Współczynniki funkcji dopasowano na podstawie studium parametrycznego obejmującego: obliczenia metodą elementów skończonych dla 8 głębokości posadowienia komory (pomiędzy 750 i 1800 m p.p.t.) i kilku wartości ciśnienia magazynowanego gazu. Na obecnym etapie badań założono brak wzajemnego oddziaływania komór oraz przyjęto niezależność konwergencji względnej komory od jej objętości geometrycznej. Dopasowane współczynniki analizowanej funkcji są różne od współczynników przyjętych dla opisu prawa pełzania stacjonarnego Nortona. Przedstawiony jest przykład harmonogramu eksploatacji magazynu, zapewniający minimalizację sumarycznej konwergencji komór w trakcie ich opróżniania i napełniania. Zgodnie z oczekiwaniem w pierwszej kolejności powinny zostać opróżnianie komory położone najpłycej, w przypadku napełniania zaś odwrotnie. Występujące odstępstwa od tej reguły związane są z maksymalną dopuszczalną wydajnością poszczególnych komór, co również zostało uwzględnione w opracowanym algorytmie. Przedstawione prace są pierwszym etapem badań prowadzonych w ramach grantu badawczo-rozwojowego nr R09 01 017 01. Ich celem jest opracowanie algorytmu sterującego pracą magazynu gazu w Mogilnie zapewniającego minimalizacje jego konwergencji całkowitej.
The paper presents analyses of the convergence of gas storage caverns placed in salt dome. The caverns are located at different depths which results in different values of minimum and maximum storage pressures and various total storage capacities of each cavern. The convergence of each cavern is described by formulas, which have the same shape as Norton creep law, i.e. power function of pressure difference (primary pressure in rock massif minus gas pressure in the cavern), multiplied the exponential function of temperature. Coefficients of convergence function were fitted based on parametric study including: the finite elements method calculation for the 8 deep foundations of the cavern (between 750 and 1800 m b.s.) and several values of gas storage pressure. The fitted coefficients are different from those describing the stationary creep of salt. At the current stage of research no interaction between caverns and no influence of cavern geometric volume on its relative convergence is assumed. An example of how the storage facility operation should be arranged to assure the minimal total convergence of storage caverns area during the withdrawing and injection processes are presented. Generally, as expected, the caverns located at lowest depth should be empted at first place, in the case of injection the sequence should be opposite. The exceptions from this rule are connected with the maximum withdrawal rate from the individual caverns, which is also included in the developed algorithm. Presented work is the first part of research program, aimed at developing of an algorithm to control the operation of KPMG Moglino gas storage facility to ensure a minimization of the total convergence. The work was carried out within Research and Development Project nr R09 01 017 01.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2010, 26, 3; 85-93
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojemność komór magazynowych gazu w pokładzie soli na monoklinie przedsudeckiej
Gas storage cavern capacity in salt deposit of the Foresudetic Monocline
Autorzy:
Ślizowski, J.
Wiśniewska, M.
Wojtuszewska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394598.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
sól kamienna
magazynowanie gazu
długotrwała pojemność
monoklina przedsudecka
rock salt
gas storage
long-term capacity
Fore Sudetic Monocline
Opis:
W pracy określono teoretyczną pojemność jaką mogłyby mieć komory magazynowe gazu wykonane w złożach soli na monoklinie przedsudeckiej. Określone zostały pojemności początkowe komór oraz pojemności długotrwałe uwzględniające ich konwergencję. Konwergencje zostały opisane formułami będącymi iloczynem funkcji potęgowej, której argumentem jest: różnica ciśnienia pierwotnego górotworu i ciśnieniem gazu w komorze oraz wykładniczej funkcji temperatury, analogicznie jak w prawie pełzania Nortona. Stwierdzono, że głównymi czynnikami wpływającymi na pojemność komór magazynowych gazu są: miąższość wpływająca na rozmiary komory oraz głębokość złoża wpływająca na ciśnienie magazynowania i konwergencję. Zgodnie z wynikami przedstawionych obliczeń długotrwała pojemność magazynowa jaką można uzyskać na poszczególnych złożach waha się od 18,1-59,8 mln Nm3.
Theoretical capacity of gas storage caverns that could be located in salt deposits of the Foresudetic Monocline was discussed in the paper. The initial capacity and the long-term capacity related to the convergence have been defined. The convergence of each cavern was described by formulas, which have the same shape as Norton creep law, i.e. power function of pressure difference (primary pressure in rock massif minus gas pressure in the cavern), multiplied the exponential function of temperature. It was found, that main factors affecting capacity of gas storage caverns are: thickness, which affects the size of the cavern, and depth of deposits which affects gas storage pressure and convergence. According to the calculations, the long-term storage capacity of selected areas varies from 18.1-59.8 mln Sm3.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2009, 75; 5-11
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Materiały kompozytowe MOF-grafen
MOF-graphene composites
Autorzy:
Szczęśniak, B.
Choma, J.
Jaroniec, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/171770.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Chemiczne
Tematy:
kompozyty MOF-grafen
adsorpcja gazów
magazynowanie gazów
adsorbenty
CO2
VOCs
H2
CH4
MOF-graphene composites
gas adsorption
gas storage
adsorbent
Opis:
The effective capture of harmful gases and clean energy sources are of great importance for protection of the environment. In this regard, it is possible to take advantage of the MOF-graphene composites to develop new technologies for environmental and energy-related applications. These composites attract a great attention around the world due to their higher adsorption affinity toward CO2, volatile organic compounds (VOCs), H2 and CH4 reported in comparison to the parent MOFs. Integration of MOFs with graphene nanosheets can be a very effective strategy not only to improve their adsorption performance but also to generate new chemical and physical properties that are not present in MOFs alone. In this review we present the progress in the field of gas capture/storage using MOF-graphene composites with special attention on the correlation between composition, structure and adsorption properties.
Źródło:
Wiadomości Chemiczne; 2017, 71, 9-10; 671-691
0043-5104
2300-0295
Pojawia się w:
Wiadomości Chemiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Use of underground space for the storage of selected gases (CH4, H2, and CO2) – possible conflicts of interest
Wykorzystanie podziemnej przestrzeni dla magazynowania wybranych gazów (CH4, H2 i CO2) – możliwe konflikty interesów
Autorzy:
Tarkowski, Radosław
Uliasz-Misiak, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1849610.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
underground gas storage
methane
hydrogen
carbon dioxide
conflict of interest
dwutlenek węgla
metan
wodór
konflikt interesów
składowanie podziemne
magazynowanie podziemne
Opis:
The rational management of underground space, especially when used for various purposes, requires a comprehensive approach to the subject. The possibility of using the same geological structures (aquifers, hydrocarbon reservoirs, and salt caverns) for the storage of CH4, H2 and CO2 may result in conflicts of interest, especially in Poland. These conflicts are related to the use of the rock mass, spatial planning, nature protection, and social acceptance. The experience in the field of natural gas storage can be transferred to other gases. The geological and reservoir conditions are crucial when selecting geological structures for gas storage, as storage safety and the absence of undesirable geochemical and microbiological interactions with reservoir fluids and the rock matrix are essential. Economic aspects, which are associated with the storage efficiency, should also be taken into account. The lack of regulations setting priorities of rock mass development may result in the use of the same geological structures for the storage of various gases. The introduction of appropriate provisions to the legal regulations concerning spatial development will facilitate the process of granting licenses for underground gas storage. The provisions on area based nature protection should take other methods of developing the rock mass than the exploitation of deposits into account. Failure to do so may hinder the establishment of underground storage facilities in protected areas. Knowledge of the technology and ensuring the safety of underground gas storage should translate into growing social acceptance for CO2 and H2 storage.
Zarządzanie podziemną przestrzenią, szczególnie gdy można ją wykorzystać w różnych celach, wymaga kompleksowego podejścia do problemu. Możliwość wykorzystania tych samych struktur geologicznych (poziomów wodonośnych, złóż węglowodorów oraz kawern solnych) do magazynowania CH4, H2 i CO2 może skutkować konfliktami interesów szczególnie w warunkach polskich. Konflikty te są związane z wykorzystaniem górotworu, planowaniem przestrzennym, ochroną przyrody, społeczną akceptacją. Doświadczenia w magazynowaniu gazu ziemnego można przenieść na magazynowanie pozostałych gazów. Przy wyborze struktur geologicznych na magazyny gazów, uwarunkowania geologiczno-złożowe będą w największym stopniu wpływać na ich magazynowanie. Bezpieczeństwo magazynowania oraz brak niepożądanych oddziaływań geochemicznych i mikrobiologicznych z płynami złożowymi i matrycą skalną będą istotnymi czynnikami. Należy także uwzględniać aspekty ekonomiczne i związaną z tym efektywność magazynowania. Wskazano, że brak regulacji prawnych ustalających priorytety w sposobie zagospodarowania górotworu będzie skutkował konkurencją w wykorzystaniu tych samych struktur geologicznych na magazyny różnych gazów. Wprowadzenie do uregulowań prawnych dotyczących zagospodarowania przestrzennego terenu odpowiednich zapisów ułatwi wydawanie koncesji na podziemne magazynowanie gazów. Nieuwzględnienie w przepisach dotyczących obszarowych form ochrony przyrody innych sposobów zagospodarowania górotworu niż eksploatacja złóż może przeszkodzić w zakładaniu podziemnych magazynów w obszarach chronionych. Znajomość technologii i zapewnienie bezpieczeństwa podziemnego magazynowania gazów powinny się w praktyce przekładać na coraz większą społeczną akceptację dla magazynowania CO2 oraz H2.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2021, 37, 1; 141-160
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Use of underground space for the storage of selected gases (CH4, H2, and CO2) – possible conflicts of interest
Wykorzystanie podziemnej przestrzeni dla magazynowania wybranych gazów (CH4, H2 i CO2) – możliwe konflikty interesów
Autorzy:
Tarkowski, Radosław
Uliasz-Misiak, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1849619.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
underground gas storage
methane
hydrogen
carbon dioxide
conflict of interest
dwutlenek węgla
metan
wodór
konflikt interesów
składowanie podziemne
magazynowanie podziemne
Opis:
The rational management of underground space, especially when used for various purposes, requires a comprehensive approach to the subject. The possibility of using the same geological structures (aquifers, hydrocarbon reservoirs, and salt caverns) for the storage of CH4, H2 and CO2 may result in conflicts of interest, especially in Poland. These conflicts are related to the use of the rock mass, spatial planning, nature protection, and social acceptance. The experience in the field of natural gas storage can be transferred to other gases. The geological and reservoir conditions are crucial when selecting geological structures for gas storage, as storage safety and the absence of undesirable geochemical and microbiological interactions with reservoir fluids and the rock matrix are essential. Economic aspects, which are associated with the storage efficiency, should also be taken into account. The lack of regulations setting priorities of rock mass development may result in the use of the same geological structures for the storage of various gases. The introduction of appropriate provisions to the legal regulations concerning spatial development will facilitate the process of granting licenses for underground gas storage. The provisions on area based nature protection should take other methods of developing the rock mass than the exploitation of deposits into account. Failure to do so may hinder the establishment of underground storage facilities in protected areas. Knowledge of the technology and ensuring the safety of underground gas storage should translate into growing social acceptance for CO2 and H2 storage.
Zarządzanie podziemną przestrzenią, szczególnie gdy można ją wykorzystać w różnych celach, wymaga kompleksowego podejścia do problemu. Możliwość wykorzystania tych samych struktur geologicznych (poziomów wodonośnych, złóż węglowodorów oraz kawern solnych) do magazynowania CH4, H2 i CO2 może skutkować konfliktami interesów szczególnie w warunkach polskich. Konflikty te są związane z wykorzystaniem górotworu, planowaniem przestrzennym, ochroną przyrody, społeczną akceptacją. Doświadczenia w magazynowaniu gazu ziemnego można przenieść na magazynowanie pozostałych gazów. Przy wyborze struktur geologicznych na magazyny gazów, uwarunkowania geologiczno-złożowe będą w największym stopniu wpływać na ich magazynowanie. Bezpieczeństwo magazynowania oraz brak niepożądanych oddziaływań geochemicznych i mikrobiologicznych z płynami złożowymi i matrycą skalną będą istotnymi czynnikami. Należy także uwzględniać aspekty ekonomiczne i związaną z tym efektywność magazynowania. Wskazano, że brak regulacji prawnych ustalających priorytety w sposobie zagospodarowania górotworu będzie skutkował konkurencją w wykorzystaniu tych samych struktur geologicznych na magazyny różnych gazów. Wprowadzenie do uregulowań prawnych dotyczących zagospodarowania przestrzennego terenu odpowiednich zapisów ułatwi wydawanie koncesji na podziemne magazynowanie gazów. Nieuwzględnienie w przepisach dotyczących obszarowych form ochrony przyrody innych sposobów zagospodarowania górotworu niż eksploatacja złóż może przeszkodzić w zakładaniu podziemnych magazynów w obszarach chronionych. Znajomość technologii i zapewnienie bezpieczeństwa podziemnego magazynowania gazów powinny się w praktyce przekładać na coraz większą społeczną akceptację dla magazynowania CO2 oraz H2.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2021, 37, 1; 141-160
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KPMG w Polsce w perspektywie roku 2015 oraz 2020
Demand on capacity on natural gas in salt caverns to the year 2015 and 2020
Autorzy:
Zawisza, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183469.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
popyt a gaz
magazyny gazu
zapasy obowiązkowe
pakiet energetyczno-klimatyczny
kawerny
gas demand
gas storage facilities
salt caverns
strategic reserves
climate and energy package
Opis:
Zapisy przyjęte w dyrektywach UE wprowadzających pakiet energetyczno-klimatyczny skutkować będą zwiększonym popytem na gaz ziemny w państwach UE, w tym w szczególności w Polsce, której gospodarka energetyczna oparta jest na węglu. W kolejnych dekadach będziemy obserwować wzrost znaczenia gazu ziemnego jako nośnika energii w sektorze elektroenergetycznym i ciepłowniczym. Dodatkowym czynnikiem wpływającym pozytywnie na poziom konsumpcji gazu będzie rozbudowa sieci przesyłowych i dystrybucyjnych. W opisanej sytuacji konieczne będzie zapewnienie odpowiednich pojemności magazynowych, poprzez rozbudowę istniejących podziemnych magazynów gazu oraz budowę nowych magazynów, w celu zapewnienia dostaw gazu ziemnego do odbiorców. Obecnie eksploatowane w Polsce magazyny gazu mają 1.6 mld m3 pojemności (licząc magazyny na gaz ziemny wysokometanowy). Biorąc pod uwagę przeprowadzane teraz inwestycje, rozbudowę podziemnych magazynów gazu, prognozowany wzrost popytu na gaz ziemny w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania systemu magazynowego oraz funkcjonowania rynku gazu, uzasadnione jest podjęcie decyzji o rozpoczęciu budowy nowego, dużego tawernowego podziemnego magazynu gazu w Polsce.
The EU Directives implementing the climate and energy package will result in the increased demand for natural gas in all EU countries, especially in Poland, whose energy management is coal-based. In the following decades we will observe the substantial increase in demand for natural gas as an energy carrier in power and heating sectors. Another factor, which will contribute to the increase in gas consumption, is the expansion of gas transmission and distribution network. In order to secure natural gas supply for the customers in is necessary to ensure the proper gas storage capacity, expand the existing underground gas storage facilities (UGS) and build new ones. Currently used Polish underground natural gas storage facilities allow storing 1.6 billion m3. Taking into consideration the expansion of investments in underground natural gas storage facilities and the projected increase in demand for natural gas, it is justified to build the new large salt cavern underground gas storage facility in Poland.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2011, 37, 2; 293-306
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Magazyny gazu ziemnego w cechsztyńskich formacjach solnych elementem bezpieczeństwa energetycznego Polski
Natural gas storages in Zechstein salt formations as an element of energy safety in Poland
Autorzy:
Zeljaś, Dagmara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076017.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
podziemne magazynowanie gazu
bezpieczeństwo energetyczne
cechsztyńskie złoża soli
jaskinie solne
underground gas storage
energy security
Zechstein salt deposits
salt caverns
Opis:
Based on the formal and legal regulations, the need to increase the capacity of cavern underground gas storage in Poland is demonstrated. The author raised the problem of country's energy security, which is partly based on intervention reserves of energy carriers. A description of the state of actual storage capacities and strategic reserves of natural gas in Poland is presented, and the level of reserves is assessed based on applicable law. Focusing on the advantages of salt deposits in the context of underground gas storage, the author presents safe conditions for underground gas storage and the possible location of cavern underground gas storage in two prospective salt deposits: the Damasławek salt dome and the layer salt deposit of the Fore-Sudetic Monocline. The article draws attention to the complexity of the issue of geomechanical stability of caverns for underground gas storage, taking into account the type of deposit (layer/dome).
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2020, 68, 11; 824---832
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ruch wody w złożach węglowodorów i podziemnych magazynach gazu
Movement of water in hydrocarbon deposits and underground gas storages
Autorzy:
Rybicki, C.
Blicharski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299651.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
inżynieria naftowa
złoża węglowodorów
podziemne magazyny gazu
przepływy wody złożowej
oil engineering
hydrocarbon deposits
underground gas storage
reservoir water flow
Opis:
Gdy odwiert rozpoczyna eksploatację złoża lub podziemnego magazynu gazu, wokół niego wytwarza się strefa obniżonego ciśnienia, dzięki czemu następuje dopływ płynu złożowego. W późniejszym czasie zaburzenie ciśnienia osiąga również i strefę zawodnioną powodując podciąganie wody w kierunku odwiertu. W czasie tego podciągania wody dochodzi do powstawania nieregularnych form tj. języków lub stożków wodnych. W inżynierii złożowej znane są różne metody określania wydatku dopuszczalnego ze względu na powstawania stożków wodnych. Nieregularne formy przemieszczania się wody mają duży wpływ na proces eksploatacji gazu ze złoża a szczególnie podziemnego magazynu gazu. Są one często głównym powodem wzrostu spadku ciśnienia w odwiercie koniecznego do wyniesienia mieszaniny gazowo-wodnej. W granicznym przypadku woda dopływająca do odwiertu może nie być wydobywana wraz z gazem. Wówczas akumuluje się ona na dnie odwiertu, zatrzymując dopływ gazu a co za tym idzie, prowadzi do stopniowego wyłączenia odwiertu z eksploatacji. Zatem ruch wody złożowej i jego śledzenie jest szczególnie ważne w czasie podziemnego magazynowania gazu gdzie dochodzi do cyklicznego przemieszczania się wody w złożu. W artykule przeprowadzono analizę głównych metod obliczania dopływu wody do odwiertów oraz dokonano analizy ruchu wody złożowej przy założeniu, że jest ostra granica między gazem a wodą. Oznacza to, że siły kapilarne zostały zaniedbane a wypieranie gazu przez wodę ma charakter tłokowy. Tłokowe wypieranie gazu przez wodę jest rozsądnym założeniem ze względu na znacznie większą gęstość i lepkość wody w stosunku do tych parametrów dla gazu.
When a well starts its operation on a deposit or underground gas storage, a zone of lowered pressure is formed around it, enabling reservoir fluid inflow. Later in time the pressure is disturbed, also affecting the hydrated zone, and causing water flux to the well. Irregular forms, e.g. "tongues" or "water cones" are formed at that time. In reservoir engineering there are various methods of determining the admissible yield in view of the water cone formation. Irregular forms of water migration have a great influence on the process of gas exploitation from a deposit, especially from an underground gas storage. They are frequently the main reason of pressure drop in the well, needed for carrying up the gas-water mixture. In the extreme case, water flowing to the well may be not exploited with gas. Then it is accumulated on the wellbore bottom, stopping the gas inflow, and so leading to the gradual stopping of production. Thus the movement of reservoir water and its tracing is especially important during underground storing of gas, when the water cyclically moves within the reservoir. The main methods of calculating the water flux to a well was analyzed and the movement of reservoir water was investigated in the case of a sharp gas-water interface. This signifies that capillary forces were neglected and gas is expelled by water as a result of "piston" effect. Piston expulsion of gas by water is a reasonable assumption owing to a much bigger density and viscosity of water as compared with gas.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2007, 24, 2; 823-834
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza zmian parametrów mechanicznych kamieni cementowych dla kawernowych podziemnych magazynów gazu w zależności od czasu ich hydratacji
Analysis of changes in mechanical parameters of cement stones for cavernous underground gas storage facilities, depending on the time of their hydration
Autorzy:
Kut, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835450.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
kamień cementowy
magazyn gazu
parametry mechaniczne
kawerny solne
długoterminowe ekspozycje
cement stone
gas storage
mechanical properties
salt caverns
long time exposure
Opis:
Uszczelnienie kolumn rur okładzinowych w warstwach soli wymaga zastosowania specjalnie opracowanych zaczynów cementowych o długotrwałej odporności na jej działanie, dlatego bardzo istotne jest prowadzenie szczegółowych badań nad doborem odpowiednich receptur. W celu przygotowania właściwych składów należy podjąć i realizować innowacyjne badania laboratoryjne nad doborem rodzajów środków chemicznych i materiałów uszczelniających wpływających na polepszenie parametrów mechanicznych otrzymanych z nich kamieni cementowych. Celem zaprezentowanych w artykule badań była analiza wpływu środowiska solnego na zmiany parametrów technologicznych kamieni cementowych w czasie. Z wybranych do badań składów otrzymano kamienie cementowe, które poddawano długoterminowemu (do 12 miesięcy) działaniu solanki o pełnym nasyceniu. Po założonych okresach czasu badano ich parametry technologiczne. Zinterpretowanie uzyskanych wyników badań laboratoryjnych pozwoli na wytypowanie odpowiednich składów zaczynów cementowych mogących znaleźć zastosowanie podczas uszczelniania podziemnych magazynów gazu w kawernach solnych. Opracowane i wybrane receptury, dzięki swoim parametrom reologicznym oraz właściwościom mechanicznym kamieni cementowych, mogą być z powodzeniem stosowane podczas takich zabiegów. W wyniku przeprowadzonych badań laboratoryjnych opracowano receptury zaczynów cementowych na bazie solanki o pełnym nasyceniu jako wody zarobowej (wynika to z bezpośredniej obecności soli w otworze), które mogą znaleźć zastosowanie podczas uszczelniania kolumn rur okładzinowych w warunkach występowania pokładów soli.
Sealing of casings in salt layers requires the use of specially developed cement slurries with long-lasting resistance, so it is important to conduct detailed research on the selection of suitable recipes. In order to prepare the right compositions, innovative laboratory tests on the selection of chemicals and sealing materials that improve the mechanical properties of the resulting cement stones. The aim of this article was to analyze the influence of salt environment on changes in technological parameters of cement stones over time. Cement stones samples were selected for long-term seasoning (12 months) in full saturated brine and their technological properties were examined for a predetermined period of time. Interpretation of the obtained results allows to identify appropriate cement slurries formulas with the potential for application in the sealing of underground gas storages in salt caverns. The developed and selected recipes thanks to proper rheological and mechanical parameters can be successfully used during such procedures. The aim of laboratory tests were to develop cement slurries based on fully saturated brine, as mixing water that can be used during sealing the casings in salt layers.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2017, 73, 6; 387-394
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An attempt to asses suitability of Middle-Poland salt domes for natural gas storage
Ocena przydatności środkowopolskich wysadów solnych do magazynowania gazu ziemnego
Autorzy:
Ślizowski, J.
Urbańczyk, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/220118.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
cechsztyn
wysady solne
kawerny solne
magazynowanie gazu ziemnego
pojemność kawerny
Polish Zechstain
salt domes
salt caverns
natural gas storage
cavern capacity
Opis:
The aim of the paper is to assess geological conditions in Middle-Poland salt domes and their suitability for natural gas storage. The starting point to the assessment were statistical distributions of caverns depth and volume in Mogilno CUGS. The distributions were generalized to other domes using the part of anticline forms in the salt mirror surface. The expected average cavern volumes, depths with their standard deviations are evaluated. Storing capacity of the caverns and the risk of a borehole unsuitable for cavern location are also given.
Artykuł jest próbą oceny możliwego zróżnicowania pojemności magazynowej kawern w wysadach solnych okręgu środkowopolskiego, których lokalizację przedstawia rys. 1, na podstawie ich budowy geologicznej oraz danych uzyskanych podczas projektowania i eksploatacji KPMG Mogilno. W pierwszej kolejności określono potencjalne objętości maksymalne kawern w wysadach solnych ograniczone jedynie warunkami geomechanicznymi i ługowniczymi. Stwierdzono, że w takim przypadku objętość kawern określona wzorem (1) mogłaby przekraczać 1 mln m3. Objętości zaprojektowanych do chwili obecnej 15 kawern były mniejsze w niektórych przypadkach nawet kilkakrotnie z przyczyn geologicznych oraz błędów technologicznych i technicznych. Pojemność magazynowa kawern zależy również od głębokości ich posadowienia oraz ograniczeń technologicznych na wartości minimalnego i maksymalnego ciśnienia magazynowania. Z przeprowadzonej analizy (rys. 2 i 3) wynika, że optymalna głębokość środka kawerny, przy której pojemność jest największa wynosi od 1150 m p.p.t. przy dużej konwergencji do 1350 m p.p.t. przy konwergencji dwukrotnie niższej. Zlokalizowanie komory na głębokości optymalnej rzadko jednak będzie możliwe w rozpatrywanych wysadach ze względu na możliwość występowania w interesującym interwale głębokości warstw nienadających się do ługowania komory. Mogą to być warstwy soli magnezowo-potasowych, soli ilastych (zubrów) oraz anhydrytu. Kolejną część pracy stanowi statystyczna analiza głębokości posadowienia i objętości komór w KPMG Mogilno, przedstawionych na rys. 4. Na podstawie tych danych sporządzono histogram, określający prawdopodobieństwo ulokowania komory na danej głębokości a następnie do otrzymanego histogramu dopasowano rozkład trapezowy o gęstości prawdopodobieństwa wyrażonej wzorem (3). Parametry a, b, c, d otrzymanego rozkładu oraz jego wartość oczekiwaną μ i odchylenie standardowe σ zawiera tabela 1, zamieszczona w rozdziale czwartym. Uzyskana wartość oczekiwana niewiele odbiega od optymalnej głębokości posadowienia kawerny w przypadku wysokiej wartości konwergencji. Drugą analizowaną wielkością była objętość analizowanych kawern, która mieści się w przedziale 182 tys. m3 do 562 tys. m3. Na podstawie rzeczywistych danych objętości komór określono empiryczną gęstość rozkładu prawdopodobieństwa możliwości wyługowania kawerny o danej objętości w danym otworze do którego dopasowano rozkład trójkątny, o gęstości prawdopodobieństwa wyrażonej wzorem (6) otrzymując wartość oczekiwaną 349,7 m3, zaś odchylenie standardowe 114,9 m3. Dystrybuantę rozkładu oznaczającą prawdopodobieństwo wyługowania komory nie mniejszej niż dana wartość przedstawia rysunek 6. Zasadniczym celem pracy jest uogólnienie danych z KPMG Mogilno na inne wysady, które różnią się głębokością położenia zwierciadła solnego i procentowym udziałem warstw nadających się do wyługowania komory. W wysadach solnych okręgu środkowopolskiego występują sole powstałe w czterech cyklotemach cechsztynu PZ1, PZ2, PZ3 i PZ4 w skład których wchodzą odpowiednio sole najstarsze, starsze, młodsze i najmłodsze. Dodatkowo w każdym cyklotemie występuje anhydryt, w cylotemach PZ3 i PZ4 duże ilości soli ilastych (zubrów brunatnych i czerwonych), w cyklotemach PZ2 i PZ3 sole magnezowo-potasowe, a w cyklotemie PZ1 skały wapienne. Do lokowania kawern magazynowych najodpowiedniejsze są sole występujące w cyklotemach PZ1 (o ile występuje) i PZ2 ulokowane najczęściej w formach antyklinalnych. Przykładowe rozmieszczenie soli PZ2, PZ3 i PZ4 dla wysadów Damasławek i Łanięta na głębokości zwierciadła solnego przedstawia rysunek 7. Proporcje obu rodzajów soli są różne w różnych wysadach, przy czym zaobserwować można, że udział soli najstarszych i starszych maleje nieliniowo ze wzrostem powierzchni wysadu solnego, co przedstawia rysunek 8. Oznaczając symbolem A powierzchnię form antyklinalnych a symbolem P całkowitą powierzchnię zwierciadła solnego, zależność tę można przybliżyć wzorem (9). Określając hipotetyczne pojemności kawern magazynowych, przyjęto, że zarówno rozkład prawdopodobieństwa ulokowania komory na danej głębokości, jak i jej objętość zależą od wartości współczynnika A/P. Przyjęto więc hipotezę, że odchylenie standardowe rozkładu głębokości posadowienia w rozpatrywanym wysadzie σ ma się tak do odchylenia standardowego w wysadzie Mogilno σM jak odpowiednie stosunki A/P. Analogicznie określono wstępne wartości pozostałych parametrów rozkładu trapezowego a, b, c, d. Ostateczne wartości parametrów wyznaczono dostosowując je do głębokości zwierciadła solnego, a w razie możliwości, również do głębokości optymalnej. Powierzchnię wysadów P, ilorazów A/P, maksymalną głębokość zwierciadła soli oraz otrzymanych ostatecznie wartości parametrów rozkładu trapezowego wraz z wartością średnią μ i odchyleniem standardowym σh przedstawiono w tabeli 1. Kryterium A/P posłużyło również do wyznaczenia przeciętnej objętości komór w poszczególnych wysadach Vav, które przyjęto zgodnie z zależnością (11) a uzyskane wartości przeciętne wraz z odchyleniem standardowym σV przedstawiono w tabeli 1. W tabeli podano również ryzyko odwiercenia otworu negatywnego. Przyjęto, że taka sytuacja będzie mieć miejsce jeśli do głębokości 1850 m p.p.t. nie zostanie znaleziona warstwa soli odpowiedniej miąższości, nadająca się do lokalizacji kawerny. Przeciętne pojemności początkowe komór magazynowych (Cav) w analizowanych wysadach równe są w przybliżeniu iloczynowi przeciętnej objętości i różnicy ciśnienia maksymalnego i minimalnego dla przeciętnej głębokości (wzór (2) ze współczynnikiem k = 1). Poniższe rysunki 9 i 10 przedstawiają natomiast odpowiednio pojemności początkowe oraz po 20 latach jakie posiadać będą komory, jeśli zostaną zlokalizowane na określonej głębokości. Zgodnie z przyjętą hipotezą sytuacja w wysadach o większej powierzchni zwierciadła solnego niż wysad Mogilno może być jeszcze mniej korzystna. Polepszenie efektywności gospodarowania będzie możliwe przy lepszym rozpoznaniu budowy wysadów i wprowadzeniu nieregularnych siatek otworów. Duże nadzieje można tu wiązać z radarem otworowym, którym przeprowadzono pomiary w części eksploatacyjnej kopali Mogilno, jednak złożoność budowy wewnętrznej środkowopolskich wysadów solnych i znaczna odległość otworów sprawia interpretacja wyników pomiarów georadarowych jest bardzo skomplikowana.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2012, 57, 2; 335-349
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany parametrów mieszaniny gazu ziemnego z wodorem w trakcie eksploatacji komory magazynowej w kawernie solnej
How does the composition of natural gas/hydrogen mixture fluctuates during exploitation of a gas cavern
Autorzy:
Budak, Paweł
Szpunar, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1833954.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
komora magazynowa
gaz ziemny
wodór
ciepło spalania
wartość opałowa
liczba Wobbego
gas storage cavern
natural gas/hydrogen mixture
natural gas
hydrogen
heating value
net calorific value
Wobbe number
Opis:
Underground gas stores are built in depleted gas reservoirs or in salt domes or salt caverns. In the case of salt caverns, the store space for gas is created by leaching the salt using water. Gas stores in salt caverns are capable to provide the distribution network with large volumes of gas in a short time and cover the peak demand for gas. The salt caverns are also capable to store large volumes of gas in case when there is too much gas on a market. Generally, the salt caverns are used to mitigate the fluctuation of gas demand, specifically during winter. The gas provided to the distribution network must satisfy the requirements regarding its heating value, calorific value, volumetric content of hydrogen and the Wobbe number. Large hydrogen content reduces the calorific value as well as the heating value of gas and thus its content must be regulated to keep these values at the acceptable level. One should also remember that every portion of gas which was used to create the gas/hydrogen mixture may have different parameters (heating value and calorific value) because it may come from different sources. The conclusion is that the hydrogen content and the heating value must be known at every moment of gas store exploitation. The paper presents an algorithm and a computer program which may be used to calculate the hydrogen content (volumetric percentage), heating value and calorific value (plus the Wobbe number) of gas collected from the salt cavern at every moment of cavern exploitation. The possibility of the presence of non-flammable components in the mixture and their effect on the heat of combustion / calorific value were considered. An exemplary calculation is provided.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2020, 76, 11; 799--806
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ways of increasing natural gas storage capacity in underground gas storages in the Czech Republic
Autorzy:
Bujok, Petr
Klempa, Martin
Kunz, Antonin
Porzer, Michal
Rado, Robert
Roček, Erik
Ryba, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299243.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
natural gas
storage of natural gas
geological structures
Czech Republic
Opis:
Natural gas fields are usually located far away from the end users and industrially developed countries, where the gas demand is highest. In such cases, natural gas is transported from the production site to the receiver mainly with gas pipelines. Such pipelines may transmit a definite volume of natural gas. Most of the time gas transport is stable in time, unless the demand changes, e.g. in winter or in the case of pipeline failure. In such a case the pipeline system cannot cover the increased demand and supply sufficient amounts of gas. One of the ways to solve the problem of varying demand and limited potential as far as gas transmission over long distances is concerned, are underground gas storages, thanks to which the operational gas deliveries can be regulated, i.e. it can be stored in periods of lower demand and used in the high demand situations. This safety buffer provides the stability and reliability of the entire natural gas distribution system. The methods of increasing the natural gas storage capacity of UGS were discussed in this paper with special emphasis on the primary and secondary tightness of geological structures hosting UGS. Authors also analyzed how laboratory tests conducted at VŠB-TU Ostrava can be broadened to verify the possibilities of increasing natural gas storing capacity, depending of the geological horizons and structures in which the UGS is located.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2019, 36, 1; 113-123
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-50 z 95

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies