Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "elity polityczne" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-23 z 23
Tytuł:
Elity polityczne i ich rola w społeczeństwie w kontekście konstytucyjnych wartości oby watelskich
Political Elites and Their Role in Society in the Context of Constitutional Civic Values
Autorzy:
Plecka, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/523768.pdf
Data publikacji:
2020-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
elity polityczne, kompetencje obywatelskie, społeczeństwo, obywatel, konstytucyjne wartości obywatelskie
Opis:
W powszechnej świadomości elity polityczne mają znaczny wkład zarówno dla kształ-towania postaw obywatelskich, jak i konsolidacji demokracji. Stąd bardzo istotne jest źródło ich rekrutacji, autorytet jakim cieszą się (bądź nie) w społeczeństwie, a wreszcie wyznaczane kierunki jego rozwoju, zasad ustroju państwa i podejmowanych działań na rzecz partycypacji obywatelskiej i politycznej. Jakość elit, ich kondycja z jednej strony jest odzwierciedleniem stanu społeczeństwa, z drugiej jednak strony stanowi źródło wzor-ców postępowania dla obywateli. Można zaryzykować tezę, że elity polityczne stanowią drogowskaz zachowań politycznych, których źródło tkwi w wartościach obywatelskich określonych nie tylko w kulturze politycznej Polaków, ale także w Konstytucji Rzeczy-pospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r.
In the general consciousness, political elites make a significant contribution to both shaping civic attitudes and consolidating democracy. Hence it is very important source of their recruitment, the authority enjoyed by (or not) in society, and finally determined the directions of its development, the principles of the political system and the measures taken to civic and political participation. The quality of the elite, their condition, on the one hand, is a reflection of the state of society, but on the other hand, it is a source of best practices for citizens. One can risk the thesis that political elites are a signpost of politi-cal behavior, whose source lies in civic values defined not only in the political culture of Poles, but also in the Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 2 (54); 259-269
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Po owocach poznacie ich”. Niemieckie elity polityczne a powstanie RFN (1948–1949)
Autorzy:
Jedynakiewicz-Mróz, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689422.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Republika Federalna Niemiec
niemieckie elity polityczne
historia Niemiec XX w.
Opis:
Der Aufsatz präsentiert Voraussetzungen und innenpolitische Umstände der Entstehung der Bundesrepublik Deutschland, unter dem Gesichtspunkt west-deutscher politischer Elite in den Jahren 1948–1949. An Hand wesentlicher Fra-gen, die mit der Gründung eines deutschen Teilstaates verbunden waren, wurden ideologische und politische Stellungen deutscher Politiker und Parteien gezeigt, die in dieser Zeit eine Hauptrolle bei der Entstehung westdeutscher Demokratie gespielt hatten. Es wurden solche Probleme berührt, wie Form der westdeutschen Verfassung (BRD als ein Provisorium), Verhältnis zwischen der Legislative und Exekutive, konstruktives Misstrauensvotum, Stelle der Religion und der Kirchen in der Staatsordnung. Obwohl die damals, in heftigen Debatten und Auseinandersetzungen gearbeiteten Entscheidungen nur als vorläufige Lösung gedacht waren, wurden sie Grundlagen für die nächsten fünfzig Jahren der Bon-ner Republik.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2012, 11, 1
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O etykę w życiu politycznym - formacja elit politycznych
Autorzy:
Michałek, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553506.pdf
Data publikacji:
1999-12-31
Wydawca:
Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów
Tematy:
etyka
etyka w polityce
polityka
formacja społeczna
elity polityczne
katolicka nauka społeczna
Opis:
Niniejszy temat kryje w sobie dwa dość obszerne, ale wewnętrznie powiązane zagadnienia. Pierwsze dotyczy obecności zasad etycznych w całości życia społecznego, gospodarczego i politycznego. Istnieje bowiem dzisiaj dość powszechne przekonanie, że polityka (rozumiana jako sztuka rządzenia i kierowania ludźmi) winna się inspirować zasadami etycznymi, gdyż jest wymiarem życia ludzkiego. Nie jest bynajmniej czymś nadrzędnym w stosunku do podstawowych ludzkich działań.
Źródło:
Sympozjum; 1999, 2(5); 145-157
2543-5442
Pojawia się w:
Sympozjum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intelligentsia and a new class. Political elites according to Jan Wacław Machajski and Milovan Djilas
Autorzy:
Zacharias, Michał J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/957994.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
milovan ðilas
nikołaj bucharin
michaił bakunin
vilfredo pareto
“nowa klasa”
inteligencja
elity polityczne w jugosławii
partie socjalistyczne i socjaldemokratyczne
lew trocki
elity polityczne w prl
jan wacław machajski
Opis:
Milovan Ðilas był wybitnym krytykiem i analitykiem tzw. nowej klasy, a więc biurokracji politycznej powstałej w łonie partii komunistycznej. Przed Ðilasem najbardziej znanym przedstawicielem bardzo podobnego nurtu w myśli politycznej i społecznej był na gruncie polskim Jan Wacław Machajski (1866–1926). Zdaniem Machajskiego w nowym “socjalistycznym” ustroju inteligencja odgrywałaby podobną rolę jak ta, którą Ðilas przypisał nowej klasie, a więc rolę elity bezwzględnie dbającej wyłącznie o własne interesy. Porównanie oddziaływania i roli politycznej elit rządzących w “socjalizmie” w ujęciu Machajskiego i Ðilasa jest głównym celem autora niniejszego artykułu.
Milovan Djilas was a distinguished critic and analyst of the so-called new class, that is the political bureaucracy created within the communist party. Before Djilas, the best-known representative of a very similar trend in political and social thought in Poland was Jan Wacław Machajski (1866–1926). According to Machajski, in the new “socialist” regime intelligentsia would fulfil a role similar to that which Djilas attributed to the new class: the role of an elite looking exclusively after its own interests. The main objective of the author of this article is to compare the impact and political role of governing elites in “socialism” as interpreted by Machajski and by Djilas.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2017, 52, 3
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Członkowie Rządu Centralnego Tymczasowego Wojskowego Galicji – przyczynek do biografii zbiorowej
Members of the Provisional Central Military Government of Galicia – a contribution to the collective biography
Autorzy:
Rychel-Mantur, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340503.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
political elites
administration
Galicia
nobility
authority
elity polityczne
administracja
Galicja
szlachta
władza
Opis:
W 1809 r. w wyniku wojny polsko-austriackiej wojska polskie wyzwoliły Galicję Zachodnią i część Galicji Wschodniej spod panowania austriackiego. Na tych terenach dekretem wodza naczelnego księcia Józefa Poniatowskiego utworzono Rząd Centralny Tymczasowy Wojskowy Galicji. Miał on się zająć reorganizacją administracji oraz zaopatrzeniem i organizacją oddziałów wojskowych w Galicji. Prezesem rządu został Stanisław Kostka Zamoyski, a na poszczególne stanowiska w samym rządzie oraz w podległych mu organach administracji powiatowej powołano przedstawicieli miejscowej szlachty. Materiał źródłowy pozwolił na ustalenie 53 nazwisk z tego gremium. Były to osoby urodzone między 1740 a 1780 r., wywodzące się najczęściej z bogatego ziemiaństwa i szlachty. Posiadały majątki na terenach byłej Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Ścieżka ich kariery była typowa dla stanu społecznego, który reprezentowali. Wykształceni, najczęściej w duchu oświeceniowym, pierwsze kroki w służbie publicznej stawiali jako urzędnicy lub wojskowi. Niektóre z tych karier zapowiadały się ponadprzeciętnie, jednak upadek kraju w 1795 r. przesądził o ich przerwaniu, a rok 1809 okazał się szansą powrotu do życia publicznego. Niniejszy artykuł jest przyczynkiem do charakterystyki tej grupy społecznej, wpisuje się w nurt badań nad elitami Rzeczypospolitej przełomu XVIII i XIX wieku.
In 1809, in the territories of the Austrian Partition, which had been taken away from Austrians by Polish soldiers, the Central Provisional Military Government of Galicia was formed. The duties of the Governement was the reorganization of administration in Galicia and organization of military troops. The President of the Government was Stanisław Kostka Zamoyski, the most popular and richest magnate in Galicia. Representatives of the local nobility were appointed to other positions in the Government and in the poviat administration bodies. Archive materials allowed the tracing of 53 members. They were born between 1740 and 1780, most often from rich landed gentry and nobility. They owned estates in the former Polish-Lithuanian Commonwealth. Their career path was typical of the social state they represented. Educated, most often in the spirit of the Enlightenment, they took their first steps in public service as administrative officials or military personnel. Some of these careers seemed to have been above average, but the fall of the country in 1795 led to their their interruption. Withdrawing from public life, they returned in 1809. This article, an attempt to form a characteristic of this group, is part of the research on the elite of the Polish-Lithuanian Commonwealth at the turn of the 19th century.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2020, 16, 3; 23-38
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W przededniu zjazdu koszyckiego. Dokument królowej Elżbiety Łokietkówny z 7 września 1374 roku
Autorzy:
Marzec, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608080.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Ludwik Wielki
Elżbieta Łokietkówna
Koszyce
przywileje szlacheckie
elity polityczne
następstwo tronu
itinerarium królewskie
Opis:
Die hier zum ersten Mal edierte Urkunde der Königinmutter Elisabeth von Ungarn vom 7. September 1374 stellt eine wichtige Quelle für die dem Kaschauer Tag unmittelbar vorausgehende Zeit dar. Bei dieser Zusammenkunft des Königs Ludwig von Anjou mit dem polnischen Adel, auf der das berühmte Privileg ausgestellt wurde, konnte die Nachfolge der Anjous in Polen gesichert werden. Während ihres Aufenthaltes in Polen in den Monaten vor der Ausstellung des Kaschauer Privilegs wachte die Königinmutter zweifellos darüber, daß es zu keinen Komplikationen bei den Vorbereitungen der Versammlung kam. Bisher herrschte in der Literatur Ungewißheit darüber, ob die Monarchin auch nach Großpolen reiste, wo sie von mehreren Städten den Treueid auf ihre Tochter entgegennehmen sollte. Die hier veröffentlichte Urkunde erlaubt den Schluß, daß eine Reise der Königin nach Großpolen höchstwahrscheinlich stattgefunden hat. 
The paper is devoted to an unpublished document of Elisabeth of Poland, dated 7 September 1374. It is important for showing the preparations for the congress of Louis the Hungarian and Polish lords in Košice, at which the famous privilege for the nobility was issued, containing guarantee of succession of the king’s daughters to the Polish throne. The document allows to ascertain some details of the queen’s itinerary and learn more about the preparations for the important congress.
Źródło:
Roczniki Historyczne; 2016, 82
0324-8585
Pojawia się w:
Roczniki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryzys konstytucyjny w Estonii w 2016 r.
The 2016 Constitutional Crisis in Estonia
Autorzy:
Zackiewicz, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340737.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Estonia
wybory prezydenckie
parlament
kolegium elektorskie
elity polityczne
presidential elections
parliament
electoral college
political elites
Opis:
Zgodnie z obowiązującym prawem prezydent Estonii jest wybierany pośrednio przez parlament, a w przypadku braku rozstrzygnięcia w trzech kolejnych turach głosowania – przez specjalnie powołane do tego celu kolegium elektorskie. W 2016 r. doszło w Estonii do bezprecedensowego kryzysu politycznego wynikającego z niemożności wyłonienia głowy państwa w trybie określonym w konstytucji. Wpływ na to miały zarówno czynniki natury ogólnej, związane z samym systemem wyborczym, jak i specyfika estońskiego życia politycznego w drugiej dekadzie XXI w. Wybory prezydenckie w 2016 r. okazały się skomplikowaną rozgrywką z udziałem głównych partii politycznych, dalece wykraczającą poza samą kwestię wyboru głowy państwa. Niniejszy artykuł ma na celu omówienie genezy i przebiegu, a także bezpośrednich skutków wspomnianych wydarzeń, których finałem okazał się niespodziewany wybór Kersti Kaljulaid na urząd prezydenta Republiki.
By law, the president of modern Estonia is elected indirectly by parliament or, in the absence of a decision in three consecutive votes, by a specially appointed electoral college. In 2016, Estonia experienced an unprecedented political crisis resulting from the impossibility of appointing the head of state according to the procedure specified in the constitution. It was determined both by more general factors related to the electoral system itself, as well as the specificity of Estonia's political life in the second decade of the 21st century. The 2016 presidential election proved to be a complicated game involving major political parties, going well beyond simply appointing a new head of state. The purpose of this article is to discuss the origins, course and immediate effects of these events, culminating in the unexpected election of Kersti Kaljulaid to the office of President of the Republic.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2021, 21, 4; 65-81
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polscy intelektualiści o znaczeniu Niemiec dla Polski w Unii Europejskiej (2009–2016)
The Polish intellectuals about Germany nad its role for Poland in the European Union (2009–2016)
Autorzy:
Malinowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595477.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Polish political elites
Polish-German relations
European Union
polskie elity polityczne
stosunki polsko-niemieckie
Unia Europejska
Opis:
W dyskursie polskich intelektualistów odniesienia do Niemiec są integralnym składnikiem rozważań o miejscu Polski w Europie. Oś podziału, która przebiega między zwolennikami integracji i zakorzenienia Polski w Unii Europejskiej a rzecznikami sceptycznej postawy wobec UE, odzwierciedla odmienne rozumienie znaczenia Niemiec dla Polski oraz rozwoju Unii. W pierwszym – bardziej znaczącym – nurcie podkreśla się kluczową rolę współpracy Polski z Niemcami (w zakresie WPBiO, polityki wschodniej czy tworzenia przyszłej konstrukcji UE). Drugi nurt, krytyczny, sprzyjający prawicy, artykułuje raczej aspekty geopolitycznego bezpieczeństwa Polski i potrzebę podmiotowości Europy Środkowej, w której upatruje alternatywy dla współpracy z Niemcami. Wzmacnianie współpracy z Niemcami w UE traktuje raczej jako działania niezgodne z polskimi interesami i blokadę podmiotowej roli Polski.
In the discourse of Polish intellectuals, references to Germany are central to disputes about Europe and Poland’s place in the Union. The line that separates advocates of Poland’s integration with the EU from Euro-skeptics coincides with different understandings of Germany’s role and significance for Polish-German relations and for the development of the EU. In the former (prevailing) approach, the authors stressed the key significance of Poland’s collaboration with Germany (regarding the CSDP, eastern policy and the future structure of the EU). The latter critical approach supported by the political right wing tended to focus on Poland’s geopolitical security and the need for Central Europe’s autonomy, both of 6 Acta Politica Polonica Krzysztof Malinowski which are seen as alternatives to cooperation with Germany. A closer cooperation between Germany and the EU was treated as rather contrary to Poland’s interests and as a barrier to Poland’s empowerment.
Źródło:
Acta Politica Polonica; 2018, 44, 2; 5-15
2451-0432
2719-4388
Pojawia się w:
Acta Politica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władza i media. Dyskurs polityczny wokół mediów publicznych w Polsce
Power and Media: Political Discourse on Public Media in Poland
Autorzy:
Mocek, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/561437.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Collegium Civitas
Tematy:
mass media
media publiczne
dyskurs publiczny
elity polityczne
partie polityczne
public media
public discourse
political elites
political parties
Opis:
Tematyką podjętą w tym tekście jest nakreślenie najbardziej reprezentatywnych opinii i ocen przedstawicieli elit politycznych i me-ialnych, które można ułożyć w modelowe konstrukcje dyskursywne dotyczące mediów publicznych w polskiej przestrzeni publicznej. Dotyczyć to będzie w przeważającej mierze okresu od grudnia 2015 roku do kwietnia 2016 roku, czyli kluczowego okresu dokonywania radykalnej zmiany w sferze własności i zarządzania mediami publicznymi oraz politycznego, administracyjnego i finansowego nadzoru nad nimi.
The aim of this study is to sketch the most representative opinions and assessments of political and media elite representatives, and then place them within the framework of a discourse model regar-ding public media in the Polish public space. It concerns, principal-ly, the period from December 2015 to April 2016, which constituted the key period of radical change in the sphere of ownership and management of public media as well as political, administrative and financial supervision over them.
Źródło:
Zoon Politikon; 2017, 8; 33-60
2543-408X
Pojawia się w:
Zoon Politikon
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Baballaret e Kombit – charakterystyka i aktywność albańskich elit politycznych w toku I wojny bałkańskiej
The Nation Fathers (Baballaret e kombit). Description and form of activities of Albanian political elites during First Balkan War
Autorzy:
Czekalski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909892.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
First Balkan War
Principality of Albania
political elites
Vlora
Pierwsza Wojna Bałkańska
Księstwo Albanii
elity polityczne
Opis:
The process of creation of Albanian modern state had a crucial point in November 1912, during First Balkan War. The group of Albanian national activists from southern part of Albania and from some diaspora communities gathered in Vlora to proclaim independence of Albanian State. In the specific circumstances created by war, only a part of invited delegates could attend in Vlora meeting. The analysis of their age, profession and religious affilation showed significant differences in comparison with contemporary Albanian society. Majority of Albanian acitivists and insurgents (among them very influential Kosovo Albanians) was marginalised in the first phase of creation of Albanian state. The problem of representativeness of delegates in Vlora was one of the main obstacle in the cooperation of Albanians in the times of Principality of Albania (1912-1914).
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2012, 19, 1; 197-206
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Nigerian Political Elites and Covid-19 Pandemic’s Management Deficits: Implications for Nigeria’s Sustainable Development Goals
Nigeryjskie elity polityczne i problemy w zarządzaniu pandemią Covid-19: implikacje dla celów zrównoważonego rozwoju Nigerii
Autorzy:
Akinrinde, Olawale Olufemi
Omitola, Bolaji
Tar, Usman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085695.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Covid-19
elity polityczne Nigerii
rozwój gospodarczy
cele zrównoważonego rozwoju
Nigeria
Nigerian Political Elites
Economic Development
Sustainable Developments Goals
Opis:
The impact of the novel Covid-19, otherwise known as the coronavirus on the entire spectrum of Nigeria’s national life, as elsewhere, remains yet indelibly unquantifiable at present. Thanks to the Elite culpability in the management of the corona-virus epidemic that has now rendered the entire Nigeria’s national life halted and, on the brinks of spontaneous discontinuity. Conceptualized in this study to mean negligence of duty, this study unpacks how the Nigerian political Elites and leadership’s inefficiency has contributed inversely to the eventual outbreak, sporadic rise and the negative consequences of Covid-19 on the entire populations’ Nigeria’s economic and sustainable development goals. Drawing from David Hume’s theory of causation, this study discovers that leadership and Nigerian political elites’ failure in the management of the Covid-19 pandemic, before and during its eventual outbreak and manifestation in Nigeria triggered the incident Covid-19 case in Nigeria, and its manifold effects on Nigeria’s prospects for the actualization of her economic and sustainable development pursuits.
Wpływ Covid-19 na całe życie społeczne Nigerii, podobnie jak w innych państwach, jest olbrzymi a jego pełne następstwa nie są jeszcze możliwe do określenia. Działania elit politycznych Nigerii w walce z pandemią Covid-19 sprawiły, że całe życie społeczne Nigerii zostało zatrzymane. Przedmiotem badań opisanych w niniejszym artykule jest problem zarządzania walką z pandemią Covid-19 oraz to, jakie następstwa miały działania władz Nigerii dla wzrostu gospodarczego i możliwości osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju społeczeństwa Nigerii. Wychodząc od teorii związku przyczynowego Davida Hume’a, badanie pokazuje, że nieskuteczność nigeryjskich elit politycznych w walce z pandemią Covid-19 miała znaczący, negatywny wpływ na rozwój gospodarczy oraz na zrównoważony rozwój Nigerii.
Źródło:
Studia Politicae Universitatis Silesiensis; 2021, 33; 115-132
1895-3492
2353-9747
Pojawia się w:
Studia Politicae Universitatis Silesiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish political elites on events in Russia in the first months after the November 1917 Bolshevik coup d’état
Autorzy:
Zackiewicz, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/654111.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
przewrót bolszewicki
Rosja
listopad 1917 r.
polskie elity polityczne
Bolshevik coup d’état
Russia
November 1917
Polish political elites
Opis:
W artykule podjęto próbę omówienia pierwszych polskich reakcji na przewrót bolszewicki. Na przełomie 1917 i 1918 r. wspólne zdecydowanej większości komentatorów było przekonanie o nietrwałości rządów bolszewickich. Zgadzano się też zazwyczaj, że Lenin i jego partia to siła destrukcyjna, kontynuująca rozpoczęte wraz z wybuchem rewolucji lutowej dzieło zniszczenia imperium carskiego. Motywowana ideologicznie krytyka bolszewizmu choć niewątpliwie dominowała nie była na gruncie polskim powszechna. Część komentatorów, głównie lewicowych, akcentowała znaczenie antywojennych haseł bolszewików i – jak wierzono – ich pozytywny stosunek do kwestii samostanowienia narodów. The article attempts to discuss initial Polish reactions to the Bolshevik coup d’état. In late 1917 to early 1918, the majority of commentators were all convinced that Bolshevik rule would be short-lived. It was also generally agreed that Lenin and his party were a destructive force that was continuing the work of destroying the tsarist empire that had begun with the outbreak of the February Revolution. Though undoubtedly dominant, ideologically motivated criticism of Bolshevism was not universal in Poland. Some commentators – mainly leftists – stressed the importance of the Bolshevik anti-war slogans and what was believed to be their positive attitude towards the issue of the self-determination of nations.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 3
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Demokratyczna transformacja w Polsce i na Ukrainie w świetle współczesnej tranzytologii: analiza porównawcza
Democratic transformation in Poland and Ukraine in the light of modern transitology: a comparative analysis
Autorzy:
Rudakiewicz, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/666701.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
transformacja
demokratyzacja
konsolidacja
determinanty
społeczeństwo obywatelskie
elity polityczne
kultura polityczna
transformation
democratization
consolidation
determinants
civil society
political elites
political culture
Opis:
Poland and Ukraine are two different examples of post‑ communist countries in which democratization processes exhibit different pace, determinants and results. The main aim of this article is to define the theoretical basis of the democratic transformation processes in Poland and Ukraine. A comparative analysis of systemic changes in two neighboring countries has been made, regarding specific determinants influencing these processes. Article arose from the need to answer the question: What is the significance of the experience of Polish and Ukrainian systemic transformation for modern transitology.
Polska i Ukraina stanowią dwa odmienne przykłady państw pokomunistycznych, w których procesy demokratyzacji wykazują różne tempo, determinanty oraz rezultaty. Celem postawionym w artykule jest próba określenia teoretycznych podstaw procesu demokratycznej transformacji w Polsce i na Ukrainie. Dokonano analizy porównawczej przemian systemowych w dwóch sąsiadujących państwach, ze szczególnym uwzględnieniem uwarunkowań determinujących te procesy. Artykuł powstał z potrzeby udzielenia odpowiedzi na pytanie: Jakie znaczenie mają doświadczenia polskiej i ukraińskiej transformacji systemowej dla współczesnej tranzytologii.
Źródło:
Studia Politicae Universitatis Silesiensis; 2019, 25; 35-66
1895-3492
2353-9747
Pojawia się w:
Studia Politicae Universitatis Silesiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska Partia Robotnicza w powiecie chojnickim: geneza, idee, struktura, ludzie i działalność polityczna (1945–1948)
Autorzy:
Wałdoch, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041047.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish Workers’ Party
Chojnice
sovietization
communism
political parties
political elites
local politics
Polska Partia Robotnicza
sowietyzacja
komunizm
partie polityczne
elity polityczne
polityka lokalna
Opis:
Tematyka związana z PPR, jej struktura, ludzie i działalność polityczna jest dokładnie poznana, w odniesieniu do centralnych struktur partii, a w niektórych przypadkach również do struktur regionalnych. Jak dotąd jednak nie ma żadnych opublikowanych studiów nad PPR w powiecie chojnickim w latach 1945-1948. Stąd autor zdecydował się wypełnić tę lukę poznawczą poprzez studia nad materiałami źródłowymi. W stadium tym przyjęto dwie hipotezy. Pierwszą, stanowiącą przypuszczenie, że elity PPR w Chojnicach były elementem „narzuconej władzy” w procesie sowietyzacji Polski. Druga hipoteza, pomocnicza, stanowi przypuszczenie, że zjawiska polityczne, wynikające z działalności politycznej PPR na ziemi chojnickiej, były analogiczne do zjawisk zachodzących w całej Polsce, na szczeblu lokalnym, w wyniku budowania struktur i utożsamiania władzy państwowej z PPR zgodnie z ideologią marksizmu-leninizmu.
The issues regarding PPR, its structure, people and political activity are well explored on the central level, and in some cases on the regional level as well. There have been no studies so far about PPR in Chojnice County in years 1945–1948, however. Thus, an author decided to fill this gap in by making a study on the basis of primary sources. The foundation for this task are two hypotheses. The first one is that political elites of PRR in Chojnice were part of the „enforced authorities” in the process of Poland sovietization. The second hypothesis, an auxiliary one, is that political phenomena resulting from PPR political activity in Chojnice County were analogical to those in then Poland as a whole in accordance to Marxism – Leninism ideology.
Źródło:
Res Historica; 2021, 51; 611-638
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Hańba w Sejmie” – zastosowanie modeli generatywnych do analizy debat parlamentarnych
Autorzy:
Kwiatkowska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2033754.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polska
debaty parlamentarne
elity polityczne
ilościowa analiza treści
text mining
Polska
Parliamentary Debates
Political Elites
Quantitative Content Analysis
Text Mining
Opis:
W ciągu ostatniego dziesięciolecia nastąpił wyraźny wzrost obecności skrajnej retoryki politycznej w debacie parlamentarnej w Polsce. Jednym z aspektów postępującej radykalizacji języka jest nadużywanie słów o wysokim negatywnym natężeniu emocjonalnym w celu opisania zdarzeń występujących w codziennej polityce, co prowadzi do degradacji ich znaczenia. Jak wskazują badania, brutalizacja języka debaty wywołuje negatywne konsekwencje na poziomie elit politycznych i elektoratu, prowadząc do zmniejszonej efektywności działania parlamentu, zaostrzenia konfliktów między partiami i ich zwolennikami oraz do alienacji politycznej obywateli. W artykule przedstawiam możliwości wykorzystania stenogramów parlamentarnych do analizy przemian dyskursu politycznego, w tym wykorzystane algorytmy przeszukiwania korpusów tekstów oraz analizy ukrytych tematów. Jako przykład wykorzystuję zbiór przemówień sejmowych z lat 1991‒2016 odnoszących się do idei hańby, zdrady, niesławy i skandalu. Opieram się głównie na generatywnym modelu tematycznym, wykorzystującym metodę ukrytej alokacji Dirichleta i jej rozszerzeniu – strukturalny model tematyczny, będących nienadzorowanymi metodami ekstrakcji tematów z dużych korpusów tekstów. Wyniki przeprowadzonych analiz potwierdzają wzrost radykalnego słownictwa w czasie, a także określają charakterystyki jego użytkowników oraz najczęściej występujące konteksty (polityka historyczna, kontrola nad mediami, polityka zagraniczna).
Over the last decade there has been a clear increase in extreme political rhetoric in the parliamentary debate in Poland. One aspect of the progressive radicalization of the language is overuse of words having a high negative emotional intensity to describe events in everyday politics, which leads to the degradation of their importance. As research shows, brutalization of the language of the debate has negative consequences at the levels of the political elite and the electorate, leading to reduced efficiency of the parliament, the exacerbation of conflicts between parties and among their supporters, and the political alienation of citizens. In this article, I present the possibilities of using the transcripts of parliamentary discourse to analyze the changes of the political discourse, including the algorithms used for searching text corpora and analysis of the latent topics. As an example, I use a set of parliamentary speeches from the years 1991-2016 related to the idea of shame, betrayal, disgrace and scandal. I base my analyses on generative topic modeling employing on the method of latent Dirichlet allocation and its extension—Structural Topic Model, both being unsupervised methods of extracting topics from large text corpora. The results of the analysis confirm the increase in usage of radical vocabulary in time, and also describe the characteristics of its users and the most common contexts the extreme vocabulary tend to appear (identity politics, control over the media, foreign policy).
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2017, 13, 2; 82-109
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Meandry polityki historycznej w jednostkach samorządu terytorialnego III RP
The meandres of politics of history in the III Polish Republic territorial self-governments units
Autorzy:
Wałdoch, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/901819.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna
Tematy:
polityka historyczna
pamięć zbiorowa
polityka lokalna
elity polityczne
III RP
politics of history
collective memory
local politics
political elities
III PR
Opis:
The politics of history is an object of viral studies, and researches about this phe-nomenon of political life is constantly deepen. In relations to the international space there are plenty of studies about individual states politic of history, but there are no such studies about local politics, and local societies in relation to the centres of political life. Author highlighted some phenomenon of politics of history of the III Polish Republic’s self-government in the perspective of the theory of centre-periphery. Some conclusions after research make it possible to show some phenomenon of political life such as: political fight between local and national political elites on politics of history; tensions between centre and periphery; shredded collective memory which is dependent of different spaces of local life; collective memory is overcomed by “privatisation and individualisation”.
Źródło:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość; 2017, Tom 14; 49-67
1731-8440
Pojawia się w:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Euro 2012 i Kraków 2022. Polskie elity polityczne wobec wielkich imprez sportowych
Euro 2012 and Cracow 2022. Polish Political Elites Towards the Sport Mega Events
Autorzy:
Woźniak, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/623239.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wielkie imprezy sportowe
Euro 2012
dyskurs polityczny
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 2022
polskie elity polityczne
Sport Mega Events
Political Discourse
Winter Olympic Games 2022
Polish Political Elites
Opis:
Artykuł podejmuje problematykę wielkich imprez sportowych (ang. Sport Mega Events, dalej: WIS) będących najbardziej spektakularnymi przejawami komercjalizacji i neoliberalizacji współczesnego zglobalizowanego sportu. Analiza obejmuje dwa przypadki procesów politycznych, w które zaangażowane były polskie elity polityczne: organizację w 2012 roku Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej (dalej: Euro 2012) oraz inicjatywę na rzecz organizacji Zimowych Igrzysk Olimpijskich w 2022 roku w Krakowie, zablokowaną przez referendalny sprzeciw mieszkańców tego miasta. Rozważane są skutki organizacji Euro 2012 i konteksty politycznego konsensusu wszystkich sił politycznych na rzecz organizacji obu imprez oraz okoliczności, które doprowadziły do fiaska inicjatywy Kraków 2022.
The paper undertakes the topic of sport mega events, which are the most spectacular manifestations of commercialization and neoliberalization of contemporary, globalized sport. The analysis approaches case studies of two political processes involving Polish political elites: hosting of the Euro 2012 and the initiative to organize Winter Olympic Games 2022 in Cracow, which was blocked by a popular vote of Cracow’s citizens who took part in a referendum. The consequences of hosting Euro 2012 are analysed and the context of political consensus of all main political powers concerning the hosting of both events, as well as circumstances leading to the failure of the project Cracow 2022 are under study.
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2015, 11, 2; 60-83
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przywództwo polityczne w samorządzie terytorialnym
Political leadership in local government
Autorzy:
Szulc-Wałecka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/970039.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
przywództwo polityczne
przywództwo lokalne
przywództwo w samorządzie terytorialnym
administracja publiczna
samorząd terytorialny
lokalne elity polityczne
political leadership
local leadership
leadership in local government
public administration
local government
local political elites
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie zagadnienia przywództwa politycznego na szczeblu lokalnym. Rozważania rozpoczynają się zatem od wyjaśnienia znaczenia przywództwa politycznego, aby następnie zaprezentować jego wymiar lokalny. Ponadto wśród analizowanych kategorii badawczych znajdują się podstawowe czynniki, które kształtują przywództwo polityczne w samorządzie terytorialnym wraz z cechami, charakteryzującymi liderów lokalnych. Artykuł przedstawia także typy przywództwa, które występują w samorządzie terytorialnym, aby na tej podstawie wskazać z jakim modelem przywództwa mamy do czynienia w konkretnych państwach na świecie. Pracę zamykają konkluzje, które odnoszą się do wyznaczników dobrego oraz efektywnego przywództwa w samorządzie lokalnym.
The purpose of this article is to present the issue of political leadership at the local level. The article therefore begin by explaining the importance of political leadership, and then present its local dimension. Moreover, among the categories of research analyzed are key factors which shape political leadership in local government, together with features which characterize local leaders. It is worth noting that the article also shows the types of leadership which exist in local government, and on this basis, identify what model of leadership we have in specific countries around the world. The article closes with conclusions relating to the determinants of good and effective leadership in local government and the role of local leaders.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2015, 5; 116-124
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dynamika praktyk społecznych elit politycznych w Ukrainie przed i po 24 lutego 2022 r. – analiza w kontekście teorii Pierre’a Bourdieu
Dynamics of the social practices of political elites in Ukraine before and after 24 February 2022: an analysis in the context of Pierre Bourdieu’s theory
Autorzy:
Iwaniuk, Oleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343816.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
political elites in Ukraine
Russian aggression
Pierre Bourdieu's theory of practice
Volodymyr Zelensky
full-scale Russian aggression
elity polityczne w Ukrainie
agresja rosyjska
teoria praktyk Pierre’a Bourdieu
Wołodymyr Zełeński
rosyjska agresja pełnoskalowa
Opis:
Niniejszy artykuł stanowi próbę analizy praktyk społecznych elit politycznych w Ukrainie przed i po 24 lutego 2022 r. W ramach wykorzystanej teorii francuskiego socjologa i filozofa Pierre’a Bourdieu autorka dokonuje analizy zmian zachodzących w funkcjonowaniu elit politycznych Ukrainy oraz całego systemu politycznego kraju przed konfliktem zbrojnym i w trakcie jego eskalacji. Prezentowana analiza stanowi kontynuację wcześniejszych badań autorki, które dotyczyły praktyk społecznych wśród elit parlamentarnych w Ukrainie w latach 2002–2016. Badania te prowadzono w Radzie Najwyższej Ukrainy. Opierały się one na obserwacjach etnograficznych oraz na pogłębionych wywiadach z 55 respondentami, w większości asystentami deputowanych, ale także posłami, dziennikarzami, doradcami politycznymi i politologami.W niniejszym opracowaniu autorka wykorzystała również późniejsze wywiady przeprowadzone w latach 2019–2021. Dodatkowo na potrzeby artykułu odbyło się kilka rozmów, w szczególności z posłem klubu parlamentarnego „Sługa Narodu”, posłanką klubu parlamentarnego „Hołos”, politolożką oraz dziennikarzem specjalizującym się w relacjonowaniu obrad parlamentu.
This article attempts to analyse the social practices of political elites in Ukraine before and after 24 February 2022. Using the theory of French sociologist and philosopher Pierre Bourdieu, the author analyses the changes taking place in the functioning of Ukraine's political elites and the country's political system as a whole before and during the escalation of the full-scale conflict. The analysis presented here is a continuation of the author's previous research, which looked at the social practices of parliamentary elites in Ukraine between 2002 and 2016. This research was conducted in the Verkhovna Rada of Ukraine and was based on ethnographic observations and in-depth interviews with 55 respondents, mostly MPs' assistants, but also MPs, journalists, political advisors and political scientists.In this study, the author also used later interviews conducted in 2019-2021. In addition, several interviews were conducted for the purpose of the article, in particular with one MP of the parliamentary club 'Servant of the Nation', one MP of the parliamentary club 'Holos', one political scientist and one journalist specialising in reporting on parliamentary proceedings.
Źródło:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2023, 9, 2; 123-136
2450-4866
Pojawia się w:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ELITY POLITYCZNE W LOKALNEJ STRUKTURZE SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
POLITICAL ELITES IN THE LOCAL STRUCTURE OF LOCAL GOVERNMENT
Autorzy:
Dutkiewicz, Gracjana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/418774.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
Tematy:
elita
elita polityczna
lokalne elity polityczne
władza publiczna
władza lokalna
system społeczny
system polityczny
samorząd terytorialny
wspólnota samorządowa
wspólnota lokalna
elite
political elite
local political elites
public authority
local authority
social system
political system
local government
local community
Opis:
Kogo zaliczamy do lokalnych elit politycznych – kim są ludzie, którzy uczestniczą w podejmowaniu decyzji w ważnych dla wspólnoty lokalnej sprawach oraz decydują o jej rozwoju i przyszłości. Mając na uwadze wskazane kwestie w swoich rozważaniach dokonu-ję ogólnej refleksji problemu, jak zaproponowano w tytule niniejszego artykułu – Elity polityczne w lokalnej strukturze samorządu terytorialnego.
Who do we count among the local political elite - who are the people who participate in making decisions on important matters for the local community and decide about its de-velopment and future. Analyzing these issues in my considerations I make a general reflec-tion of the problem, as proposed in the title of this article – Political elites in the local of government structure.
Źródło:
Colloquium; 2019, 11, 4; 75-86
2081-3813
2658-0365
Pojawia się w:
Colloquium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
THE CLASSICS OF SOCIOLOGY ABOUT THE ELITES CIRCULATION IN SOCIETY: A MODERN INTERPRETATION
KLASYCY SOCJOLOGII O CYRKULACJI ELIT W SPOŁECZEŃSTWIE: OBECNA INTERPRETACJA
КЛАССИКИ СОЦИОЛОГИИ О ЦИРКУЛЯЦИИ ЭЛИТ В ОБЩЕСТВЕ: СОВРЕМЕННОЕ ОСМЫСЛЕНИЕ
Autorzy:
Balabayeva, Zinaida
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/576672.pdf
Data publikacji:
2015-12-30
Wydawca:
Międzynarodowy Instytut Innowacji Nauka – Edukacja – Rozwój w Warszawie
Tematy:
political elite, circulation of elites, elite theory, modern political process, nomenclature, social lift, social mobility
elity polityczne, cyrkulacja elit, teoria elit, nowoczesny proces polityczny, nomenklatura, winda społeczna, mobilność społeczna
политическая элита, циркуляция элит, теория элит, современный политический процесс, номенклатура, социальный лифт, социальная мобильность
Opis:
W niniejszym opracowaniu omówiono niektóre z klasycznych teorii zmian (cyrkulacji) elit według koncepcji Pareto i innych przedstawicieli teorii elit (G.Moska, R.Mihelsa), z uwzględnieniem korelacji ze współczesnością, aby zrozumieć specyfikę obecnie dokonującego się procesu politycznego. Proces ten przedstawiony został, jako składowa nowoczesnej teorii elit, z uwzględnieniem określenia specyfiki procesu zmiany elit w obecnych warunkach postsowieckich.
This article discusses some of the classic tenets of the theory change (circulation) elites V. Pareto and other representatives of the theory of elites (U.Moska, R.Mihels), which allow to draw parallels with the present to understand the peculiarities of the political process today. Also presents modern theory of elites, which allow showing specificity of the process change of elites in modern post-Soviet conditions.
В статье рассматриваются некоторые классические положения теории смены (циркуляции) элит В. Парето и других представителей теории элит (Г.Моска и Р.Михельса), которые позволяют провести параллели с современностью, понять особенности политического процесса наших дней. Представлены также современные теории элит, на фоне которых можно определить специфику процесса смены элит в современных постсоветских условиях.
Źródło:
International Journal of New Economics and Social Sciences; 2015, 2(2); 251-259
2450-2146
2451-1064
Pojawia się w:
International Journal of New Economics and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Typologia i uwarunkowania historyczno-kulturowe przywództwa politycznego na Bałkanach
The typology and cultural-historical conditions of political leadership in the Balkans
Autorzy:
Dymarski, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909957.pdf
Data publikacji:
2016-03-08
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Balkans
XIX-XX centuries
power
leadership
politicians
culture
political culture
elites
despotism
autocratism
society
Bałkany XIX-XX wiek
rozwój
przywództwo polityczne
politycy
kultura
kultura polityczna
elity
despotyzm
autokratyzm
społeczeństwo
Opis:
The aim of the paper is to analyze the types and determinants of political leadership in the Balkans. Were these types the copies of the Ottoman model of power, did they reflect native models or were some other models adapted? The theoretical part of the article is based on the cultural theory of leadership (A. Wildavski). Wildavski formulates the thesis that historical and cultural determinants allow us to assume the existence of political leadership in the Balkans, namely, all forms of strong leadership: despotic, absolutist, autocratic and dictatorial (Serbia, Bulgaria, Montenegro). Our considerations concern the period from the national uprisings in the Balkans in the 19th c. until the middle of the 20th c., so till the times when the Ottoman heritage could influence the political and social life in the collective memory. The situation of Europe after 1945 changed radically due to establishing communist states in the Balkan Peninsula and the appearance of an utterly different type of political power. The paper formulates as well the second main thesis that the general leadership in the Balkans in the 19th – 20th cs. was based on shortages: the shortage of political and legal culture, the shortage of elites, of social power, security, education, traffic routes (disintegration), cities and townsfolk etc. All this impeded social development and facilitated the appearance of strong, patriarchal leadership in its different forms. Not all cultural factors and historical heritage affected the character of leadership in an equally powerful manner, but one can distinguish the common core.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2015, 22, 2; 139-170
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea państwa wolnego, suwerennego i niepodległego – fenomen przemian czasów Sejmu Czteroletniego?
The Idea of a Free, Sovereign and Independent State – a Phenomenon of the Change of Times of the Four-Year Sejm?
Autorzy:
Rolnik, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1787949.pdf
Data publikacji:
2021-03-19
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Sejm Wielki
reformy czasów stanisławowskich
państwo – obywatel w Rzeczypospolitej XVIII w.
elity stanisławowskie
stronnictwa polityczne
Grand Sejm
reforms of the Stanislaus era
state – citizen in the Republic of the 18th century
Stanislaus’ elites
political parties
Opis:
Czasy stanisławowskie przyniosły refleksję obywateli nad istotą Rzeczypospolitej, ta zaś doprowadziła do próby jej reformowania w czasach Sejmu Wielkiego. Proces ten w swej warstwie powierzchniowej jest znany, jednak jak dokładnie on przebiegał, nie wiemy. Z pewnością tym, co skłaniało współczesnych do refleksji, były nieszczęścia, które spadły na państwo polsko-‑litewskie. Można je różnie definiować i wskazywać na większą lub mniejszą rolę w tym procesie „odradzania narodu”. Aby jednak zmiana nastąpiła, musiało dojść do upowszechnienia takiego toku myślenia i to zagadnienie wydaje się kluczowe do tego, by zrozumieć istotę czasów stanisławowskich. Można zgodzić się z tezą, że zaczyn dobrego zrodził się w głowach ówczesnych elit, w tym również Stanisława Augusta. Jednak idee naprawy państwa, by mogły się zmaterializować, musiała przejąć inna siła, wydaje się, że była nią średnia szlachta. To oczywiście hipoteza i jej potwierdzenie wymaga jeszcze wielu badań, ale wiele wskazuje, że to ona doprowadziła nie tyle do uchwalenia Konstytucji 3 maja, ile do sytuacji, w której większość narodu szlacheckiego była gotowa ją zaakceptować. Sugeruję, że zdecydowała o tym zmiana myślenia elit szlacheckich o roli państwa, czemu towarzyszyła przemiana hierarchii wartości wewnętrznych ważnych w życiu społeczeństwa (co bynajmniej nie oznaczało porzucenia idei republikańskich). Ta ostatnia kwestia jest trudna do definiowania, w sferze tej źródła mają bardzo często charakter deklaratywny – np. wartość przysiąg, oświadczenia poświęcenia dla ojczyzny – trzeba je więc konfrontować z konkretnymi zachowaniami obywateli i dopiero na podstawie otrzymanych wyników starać się o ogólniejsze wnioski.
The Stanislaus times brought citizens’ reflection on the essence of the Republic. This reflection led to an attempt to reform the state in the times of the Great Sejm. This process in its surface layer we know, but we do not understand how exactly it proceeded. Indeed, what prompted the contemporaries to reflect was the misfortunes that affected the Polish-Lithuanian state. These misfortunes – defined differently – played a greater or lesser role in this process of “rebirth of the nation.” For this change to occur, it had to be made more widely thought about the causes of the country’s weakness. This issue seems crucial in order to understand the essence of the Stanislaus times and their reforms. One can agree with the thesis that this process was started by the elites of the time, including Stanislaw August. However, the ideas of repairing the state to materialize had to find more substantial support, which proved to be the average nobility. This hypothesis, its confirmation, still requires much research. However, many indicate that it led, not so much to the acceptance of the 3 May Constitution but to a situation in which most noble people were ready to accept it. This was decided by a change in the thinking of the noble’s elites about the state’s role, which was accompanied by a change in the hierarchy of internal values, significant in society’s life (which by no means meant abandoning republican ideas). The latter issue is challenging to define, and in this area, the sources are very often declarative – e.g. the value of oaths, declarations of sacrifice for the homeland.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 2; 29-48
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-23 z 23

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies