Intelligentsia and a new class. Political elites according to Jan Wacław Machajski and Milovan Djilas

Milovan Ðilas był wybitnym krytykiem i analitykiem tzw. nowej klasy, a więc biurokracji politycznej powstałej w łonie partii komunistycznej. Przed Ðilasem najbardziej znanym przedstawicielem bardzo podobnego nurtu w myśli politycznej i społecznej był na gruncie polskim Jan Wacław Machajski (1866–1926). Zdaniem Machajskiego w nowym “socjalistycznym” ustroju inteligencja odgrywałaby podobną rolę jak ta, którą Ðilas przypisał nowej klasie, a więc rolę elity bezwzględnie dbającej wyłącznie o własne interesy. Porównanie oddziaływania i roli politycznej elit rządzących w “socjalizmie” w ujęciu Machajskiego i Ðilasa jest głównym celem autora niniejszego artykułu.

Milovan Djilas was a distinguished critic and analyst of the so-called new class, that is the political bureaucracy created within the communist party. Before Djilas, the best-known representative of a very similar trend in political and social thought in Poland was Jan Wacław Machajski (1866–1926). According to Machajski, in the new “socialist” regime intelligentsia would fulfil a role similar to that which Djilas attributed to the new class: the role of an elite looking exclusively after its own interests. The main objective of the author of this article is to compare the impact and political role of governing elites in “socialism” as interpreted by Machajski and by Djilas.