Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "ekofilozofia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 43
Tytuł:
Ekofilozofia jako filozofia przyrody zorientowana na potrzeby ochrony przyrody
Autorzy:
Dołęga, Józef M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013450.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
biofilozofia – ekofilozofia
biophilosophy – ecophilosophy
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 351-352
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Psychopedagogiczny wymiar ekofilozofii w świetle idei zrównoważonego rozwoju
Psychopedagogical dimension of ecophilosophy in the light of sustainable development
Autorzy:
Kaczmarek, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819321.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
ekofilozofia
rozwój zrównoważony
edukacja
Opis:
Idea zrównoważonego rozwoju pozostaje w wielu aspektach aksjologicznym postulatem, który napotyka trudności w operacjonalizacji swych postulatów. Uwzględniając krytyczne uwagi dotyczące wątpliwość możliwości rzeczywistego wdrożenia idei zrównoważonego rozwoju [15] można stwierdzić, że rozwój myśli ekologicznej oraz ekofilozofii pozwala wcielać myślenie i działania proekologiczne w życie współczesnego człowieka. Zaprezentowane wspólne wątki ekofilozofii i pedagogiki pozwalają przyjąć tezę, że współdziałanie tych dziedzin może zaowocować urzeczywistnieniem tych postulatów idei zrównoważonego rozwoju, które my sami możemy a nawet powinniśmy realizować w codziennym życiu. Edukacja ekologiczna prowadzona w środowisku rodzinnym i szkolnym pozwoli przygotować kolejne pokolenia do większej dbałości o środowisko naturalne. Być może te oddolne działania realizowane dla nas tu i teraz, ale także dla tych którzy przyjdą po nas umożliwią pełniejszą realizację idei zrównoważonego rozwoju na poziomie globalnym. Ideałem, do którego należy dążyć, jest zapewnienie każdej jednostce możliwości kształcenia zgodnego z jej zdolnościami oraz wpajanie w procesie kształcenia wartości, bez których niemożliwy byłby zrównoważony rozwój. Warunkiem koniecznym do spełnienia tak sformułowanych zadań jest nieustanny monitoring jakości procesu kształcenia.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2012, Tom 14; 983-997
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekofilozofia – przedmiot i pole problemowe
Autorzy:
Hull, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705655.pdf
Data publikacji:
2012-09-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
ekofilozofia
biosfera
człowiek
relacje
wartościowanie
projektowanie
Opis:
Ekofilozofia, zdaniem autora artykułu, zmierza do metodologicznego uporządkowania teoretycznych dociekań, których przedmiotem jest całokształt relacji, współzależności i interakcji pomiędzy przyrodą a człowiekiem czy społeczeństwem. Rozważa sposoby istnienia owych relacji, ich istotę, możliwości poznania i wartościowania, a także projektowania i kształtowania w trosce o dobro człowieka i biosfery.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 3; 235-248
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Placing the idea of sustainable landscape in ecophilosophy
Miejsce idei zrównoważonego krajobrazu w ekofilozofii
Autorzy:
Małgorzata, L
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371818.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
sustainable landscape
ecophilosophy
krajobraz zrównoważony
ekofilozofia
Opis:
The preamble to the European Landscape Convention states, that the landscape is an important part of economic life, affecting culture, the environment and social issues. It is a basic component of the European natural and cultural heritage, building both national and local identities of society. The Convention also regards landscape as a key element of social well-being, meaning its protection and improvements to its quality and variety, yield eco-nomic value and depend on each of us. This conception of space provides a basis for building the sustainability in landscape, a challenging and multi-dimensional problem, whose foundations can be found in ecophilosophy. Therefore, this publication seeks to combine the world of philosophy and realistic spatial management in order to answer some fundamental questions about the nature of this relatively new idea. The author discusses the chances of this perspective gaining popularity and presents her understanding of the concepts of landscape and landscape sustainability.
W preambule do Europejskiej Konwencji Krajobrazowej czytamy, że krajobraz stanowi istotny element życia gospodarczego, wiąże się z kulturą, ekologią i sprawami społecznymi. Stanowi on podstawowy komponent euro-pejskiego dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, buduje tożsamość narodową i lokalną społeczeństwa. Zwraca się w niej także uwagę na to, że krajobraz stanowi kluczowy element dobrobytu społeczeństwa, a jego ochrona i planowanie to podnoszące jakość i różnorodność ważne elementy gospodarki i obowiązek każdego z nas. Takie podejście do przestrzeni daje podstawy budowania zrównoważenia w krajobrazie, problemu trudnego i wielowymiarowego, którego fundamenty można odnaleźć w ekofilozofii. Dlatego publikacja ta stara się połączyć świat filozofii i realistycznego zarządzania przestrzenią, by odpowiedzieć na podstawowe pytania o istotę tej sto-sunkowo młodej idei, o to czy problem ten ma szansę na zaistnienie jako ważny element wizji przyszłości. Nie-zbędne było także przedstawienie swojego rozumienia pojęć krajobraz i krajobraz zrównoważony.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2014, 9, 1; 81-88
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozoficzne aspekty modelowania cybernetycznego w metodologii działań politycznych w zakresie zrównoważonego rozwoju
The Philosophical aspects of cybernetic modelling in methodology of sustainable development policy
Autorzy:
Haliniak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1817876.pdf
Data publikacji:
2003-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
zrównoważony rozwój
ekofilozofia
modelowanie
sustainable development
ecophilosophy
modelling
Opis:
The article deals with the experience and results of attempts aimed at using cybernetic system methods for modeling the policy of sustainable development. The analysis is made from the ecophilosophical perspective. Cybernetics is presented as the sub-philosophical, general, and inter-disciplinary science with a high level of influence on the process of policy-making and policy-makers. However, the barriers of philosophy and cybernetics in that respect are strictly connected with the limits of philosophy. The question concerns the problem of transferring the ideas into practice by the method of cybernetic modeling. Whereas the conceptual model should reflect the objective reality it should be based on some general, politically accepted ideas. This necessity is obvious because of the link between the basic axioms of a given model with the general results generated by it. The author analyses the possibility of appliance the Sage-Michnowski model as the instrument for planning the sustainable development policy as the interrelated social, economic, and ecological system.
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2003, 1, 1; 367-385
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne wyzwania ekologiczne – w kierunku homo oecologicus?
Contemporary ecological challenges: towards homo oecologicus?
Autorzy:
Baran, Bernadeta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2128342.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
ekologizm
zrównoważony rozwój
ekofilozofia
ecologism
sustainable development
ecosophy
Opis:
Celem artykułu jest wskazanie, że „zrównoważona przyszłość”, jako efekt realizacji koncepcji zrównoważonego rozwoju, nie jest realna w obliczu skali i tempa przeobrażeń w środowisku. Trwałości ekosystemów, tak poważnie naruszonych, nie uda się przywrócić bez zmiany obecnych wzorców produkcji i konsumpcji. Szerzenie idei społecznej odpowiedzialności biznesu i konsumpcji zrównoważonej opartej na proekologicznych stylach życia może stanowić punkt wyjścia w procesie kreowania pozytywnych zmian w relacji człowiek – środowisko. Niemniej jednak warunkiem pozytywnych zmian jest ugruntowanie tzw. głębszej świadomości ekologicznej, której istotą jest, odmienny od współcześnie akceptowanego, paradygmat rozumienia świata przyrody oraz miejsca i roli człowieka w środowisku.
The aim of the paper is to demonstrate that 'sustainable future', being an effect of implementing the concept of sustainable development, is not realistic given the scale and pace of environmental transformation. The sustainability of ecosystems, so seriously affected, cannot be restored without changing current production and consumption patterns. The promotion of the idea of corporate social responsibility and sustainable consumption based on environmentally friendly lifestyles can be a starting point in the process of creating positive changes in the human-environmental relationship. However, the prerequisite for positive change is to strengthen the so-called deeper ecological awareness, the essence of which is a new paradigm - different from the one accepted today - of understanding the natural world and the place and role of man in the environment.
Źródło:
Optimum. Economic Studies; 2017, 6(90); 3-11
1506-7637
Pojawia się w:
Optimum. Economic Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyrodnicze i społeczno-historyczne warunki równoważenia ładu ludzkiego świata
Balancing the order of the human world: natural and socio-historical confitions
Autorzy:
Piątek, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371294.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
rozwój zrównoważony
ekofilozofia
antroposfera
sustainable development
ecophilosophy
anthroposphere
Opis:
Przedmiotem rozważań są różne sposoby rozumienia idei zrównoważonego rozwoju, w odniesieniu do trzech współzależnych dziedzin ludzkiego świata. Nadrzędnym celem wprowadzenia zasady zrównoważonego rozwoju jest osiągniecie trwałej symbiozy antroposfery z biosfera, polegające na współdziałaniu gatunku homo sapiens z przebiegiem procesów ewolucyjnych. Zachowanie tej równowagi jest warunkiem uniknięcia samozagłady. Tezą mojego artykułu będzie uzasadnienie twierdzenia, że optymalna strategia równoważenia rozwoju antroposfery polega na uruchomieniu takich samych mechanizmów utrzymywania dynamicznej równowagi jakie działają w naturalnych ekosystemach. Postaram się także pokazać, że antropocentryczna interpretacja zasady zrównoważonego rozwoju jest komplementarna z biocentryzmem.
This paper considers various approaches to sustainable development and the relationship of the concept to three independent areas of the human world. The primary goal of implementing sustainable development is to achieve a symbiosis between the anthroposphere and the biosphere - a symbiosis characterised by harmony between Homo sapiens and evolutionary processes. Maintaining this balance is necessary if we are to avoid self-extermination. I wish to demonstrate here that the best strategy for the sustainable development of the anthroposphere involves maintaining a dynamic balance using the same mechanisms found to operate in natural ecosystems. I will also try to show that an anthropocentric interpretation of the principle of sustainable development complements biocentrism.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2007, 2, 2; 5-18
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowo o terminie ekofilozofia
Autorzy:
Dołęga, Józef M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1964084.pdf
Data publikacji:
2005-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
ekofilozofia
metodologia
światopogląd
eco-philosophy
methodology
world view
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2005, 3, 1; 499-502
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W sprawie ekologicznej estetyki przyrody
On Ecological Esthetics of Nature
Autorzy:
Łepko, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1817713.pdf
Data publikacji:
2005-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
ekofilozofia
estetyka przyrody
eco-philosophy
esthetics of nature
Opis:
The Article presents postulates of ecological esthetics of nature according to human experience of ecological crisis taking into consideration threat of good mode of a person, who is described by sensory-emotional quality of his environment. According to this approach, ecological esthetics ought to be preceded by esthetics of nature which portrays human attitudes named „delight in nature”. The article presents also reconstruction of „history of esthetical concept of nature” which starts from Plato’s three: truth, good, and beauty. Therefore, paradoxically experience of ecological crisis forces: first – „rehabilitation of esthetics of nature” and second – postulate of „ecological esthetics of nature” as an answer on nowadays need of living in nature and with nature. It seems that in our time we more need nature than whenever before.
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2005, 3, 1; 127-144
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praktyczne horyzonty filozofii przyrody
Autorzy:
Wróblewski, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013447.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
praktyczna filozofia przyrody
ekofilozofia
practical philosophy of nature
ecophilosophy
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 352-354
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wartość świata przyrody w opinii młodych mieszkańców Europy Środkowo-Wschodniej
Value of Nature World in the Opinion of Young People from Central Europe
Autorzy:
Cynk, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2140714.pdf
Data publikacji:
2016-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
Tematy:
ekofilozofia
biocentryzm
antropocentryzm
etyka
przyroda
ecophilosophy
biocentrism
ethics
nature
Opis:
W niniejszym artykule podejmowane są zagadnienia z zakresu ekofilozofii oraz etyki środowiskowej. W pierwszej części pracy dokonano teoretycznej analizy relacji, jaka wiąże człowieka z przyrodą, a także oceny moralnej działań podejmowanych przez członków społeczeństw i ich wpływu na stan środowiska naturalnego. Wyróżnione zostały również główne koncepcje zarówno ekofilozofii (biocentryzm, antropocentryzm i umiarkowany antropocentryzm) jak i etyki środowiskowej (biocentryzm, antropocentryzm i holizm). Druga część artykułu zawiera analizę danych, jakie zostały zebrane podczas badań socjologicznych zrealizowanych w 2015 roku wśród polskich, słowackich i ukraińskich studentów. W wyniku przeprowadzonych badań można stwierdzić, że respondenci na ogół zdawali sobie sprawę z istniejących w ich społeczeństwach „wartości ekologicznych”. Może o tym świadczyć fakt, iż badani opowiadali się za nadaniem przyrodzie statusu moralnego, choć jednocześnie wykazywali oni tendencję do instrumentalnego jej traktowania. Niewątpliwie przeprowadzone badania uświadomiły jednak respondentom istnienie alternatywnego systemu wartości, który z powodzeniem może być również odnoszony do środowiska przyrodniczego.
This article discusses issues of ecophilosophy and environmental ethics. The first part of the work presents the analysis of the relation which connects a human being with nature, and also a moral assessment of actions undertaken by society members and their impact on the state of natural environment, as well as the main concepts of both ecophilosophy (anthropocentrism, biocentrism and moderate anthropocentrism) and environmental ethics (biocentrism, anthropocentrism and holism). The second part of the article includes analysis of data which were collected during sociological research carried out in 2015 among Polish, Slovak and Ukrainian students. The results of the conducted research show that, as a matter of fact, the respondents were aware of “the ecological values” present in their societies. Perhaps, what proves it, is the fact that the respondents were for giving nature a moral status, but they were simultaneously likely to treat it instrumentally. Undoubtedly, the conducted research made the respondents aware of the existence of an alternative value system, which can be successfully referred to the natural environment.
Źródło:
Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja; 2016, 19, 3(75); 123-136
1505-8808
2450-3428
Pojawia się w:
Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrumenty wsparcia edukacji dla zrównoważonego rozwoju
The instruments supporting education for sustainable development
Autorzy:
Embros, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1964248.pdf
Data publikacji:
2010-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
zrównoważony rozwój
edukacja środowiskowa
ekofilozofia
sustainable development
environmental education
ecophilosophy
Opis:
The interdisciplinary nature of environmental protection dooms most of the presently applied protection methods to failure. It is particularly vital an issue in present times of an ecological crisis that occurred as an effect of tackling environmental problems solely from a technical point of view. A crucial role in eliminating the effects and causes of the crisis plays the idea of sustainable development. Therefore, it is necessary to carry out proper educational activities for practical realization of its demands what may end the ecological crisis. The author of the paper presents currently applied educational methods and consequences of their application. Simultaneously he points out a necessity of a holistic approach to education for sustainable development that might be guaranteed, among others, by ecophilosophy. He also highlights the potential of information technology in the realization of educational activities for sustainable development.
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2010, 8, 1; 157-167
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Philosophical aspects of sustainable development
Autorzy:
Zadrożny, Paweł
Nicia, Paweł
Parzych, Piotr
Bejger, Romualda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2191389.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Stowarzyszenie SILGIS
Tematy:
philosophy of nature
ecophilosophy
sustainable development
filozofia przyrody
ekofilozofia
rozwój zrównoważony
Opis:
The history of mankind and the related history of the philosophy of nature demonstrate that, throughout centuries, people have always focused on the pursuit of understanding the world which they live in as well as the laws that govern it. The traditional philosophy concentrated on ontology and metaphysics, but with the development of civilisation as well as scientific and technical progress, it significantly expanded. The development of civilisation and its growing needs resulted in the increased anthropopressure on the natural environment, which caused significant changes. Civilisation and environmental threats, which mankind began to be aware of as late as in the last century, have also become the subject of considerations of contemporary philosophers. The pro-environmental and pro-ecological ideas that emerged in response to these threats often have their origins in philosophy. One of such ideas, which has now been firmly established legally, politically and socially, is the concept of sustainable development. Sustainable development for modern human is not only an idea, but it forms the basis of specific laws, policies and actions aimed at the survival of the human species. This paper presents examples of philosophical views on the idea of sustainable development – its origin, development, extent and perspectives.
Źródło:
GIS Odyssey Journal; 2021, 1, 1; 83--90
2720-2682
Pojawia się w:
GIS Odyssey Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Social Sozophilosophy and the Care for Sutainability of Some Areas of the Social Reality
Sozofilozofia społeczna i troska o zrównoważony rozwój niektórych obszarów rzeczywistości społecznej
Autorzy:
Sztumski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371574.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
social environment
ecophilosophy
sozophilosophy
sustainability
środowisko społeczne
ekofilozofia
sozofilozofia
rozwój zrównoważony
Opis:
In Anthropocene, the natural and social environment of human life has been degrading more significantly than ever before, especially for the past 70 years. The negative changes of the natural environment are well known and clearly felt. Therefore, the environmental awareness usually refers to the degradation of nature as a result of the human engineering activity. Due to their economic, political and ideological activities, people are aware of the degradation of social, cultural and spiritual environments to a much lesser extent. They distort the functioning of social systems and their sustainability, worsen the interpersonal relations, and devastate the personality. Hence, the issue of social environment protection, taken by sozology – complementary to the eco-philosophy – is crucial, as is the sozophilosophical reflection about it. The article presents threats to the sustainable development of selected fields of the social environment – knowledge, faith, social space, freedom, privacy, social time, and work – as well as their causes and possibilities of reduction.
W epoce antropocenu przyrodnicze i społeczne środowisko życia człowieka ulega degradacji o wiele bardziej niż w poprzednich epokach, zwłaszcza od około 70 lat. Negatywne zmiany środowiska przyrodniczego są powszechnie znane i wyraźnie odczuwane. Dlatego świadomość ekologiczna odnosi się przeważnie do degradacji przyrody w wyniku inżynierskiej aktywności ludzi. W o wiele mniejszym stopniu ludzie zdają sobie sprawę z degradacji środowiska społecznego, kulturowego i duchowego w wyniku aktywności ekonomicznej, politycznej i ideologicznej. Zakłóca ona funkcjonowanie systemów społecznych i ich zrównoważony rozwój, pogarsza relacje międzyludzkie i pustoszy osobowość. Dlatego ważna jest kwestia ochrony środowiska społecznego podejmowana przez sozologię i związana z tym refleksja filozoficzna w ramach sozofilozofii, która jest komplementarna do ekofilozofii. Artykuł ukazuje zagrożenia dla zrównoważonego rozwoju wybranych obszarów środowiska społecznego – wiedzy, wiary, przestrzeni społecznej, wolności, prywatności, czasu społecznego i pracy – oraz ich przyczyny i możliwości redukcji.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2015, 10, 2; 15-29
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przełom ekofilozoficzny w myśleniu według Zdzisławy Piątek
The Eco-philosophical Breakthrough: Zdzisława Piątek’s Concept
Autorzy:
Fiut, I. S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371711.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
ekofilozofia
biocentryzm
ekocentryzm
nowa etyka ekologiczna
ecophilosophy
biocentrism
ecocentrism
new ecological ethics
Opis:
In the opinion of Zdzisława Piątek, the eco-philosophical breakthrough has its genesis in the development of 20th century new axiology indicating, that the value of “sustainability of life” constitutes the highest value for man. On the moral plane, it becomes the source of biocentric and and ecocentric attitudes, lessening human “species chauvinism”. Such attitudes are characterized by the profound axiological conviction that nature as the original environment of human existence possesses internal value, and therefore must constitute the source of ethical concern as a morally vital object. Consequently, man as a source of ethical choices should be responsible for nature’s mode of being, which is strictly related to the quality of his life and dignity, as well as defines the fate of future generations of mankind. According to Zdzisława Piątek, the development of natural and biological sciences constitutes another important cause of eco-philosophical breakthrough. Presently, these sciences provide vast rational knowledge concerning the real relationships between humans, both their biological and cultural essence, and their natural living base. This knowledge provides not only assumptions and arguments for the eco-philosophy, but also broadens the spaces of reflection over the role and place of man within the natural being, and also the future of this natural coexistence. Zdzisława Piątek also believes that the progress of natural and biological sciences must be evolution-oriented on the level of philosophical analysis, and should correspond to the development of social sciences and humanities in order, that the understanding of man as a link of historical process of evolution would be possible, alongside his mind and its symbolic outcomes, creating his culture and generating the forms of social interactions. This knowledge presents the real situation of man within the system of biosphere and renders it possible for him to make critical use of scientific achievements in order to assure a harmonious coexistence of people and nature, as well as the further development of their specific species characteristics, the expression of which is culture. Zdzisława Piątek also criticizes the idealistic and radically anthropocentric attitudes which juxtapose the cultural essence of man with his relationships with the natural determinants of his existence, for instance the concept of “intelligent design”. Such attitudes limit the freedom of scientific research and prevent the rational use of scien-tific discoveries that could serve the improvement of the quality of human life and actual dignity of man.
Przełom ekofilozoficzny w myśleniu w świetle rozważań filozoficznych Zdzisławy Piątek ma swoją genezę w rozwoju w XX wieku nowej aksjologii wskazującej, że najwyższą wartością dla człowieka staje się wartość „trwałości życia”, która na płaszczyźnie moralnej staje się źródłem postaw biocentrycznych oraz ekocentrycz-nych, osłabiających jego „szowinizm gatunkowy”. Postawy te cechuje głębokie przekonanie aksjologiczne, że przyroda jako naturalne środowisko istnienia człowieka ma wartość wewnętrzną, a więc musi być źródłem troski etycznej jako przedmiot ważny moralnie, a człowiek jako podmiot wyborów etycznych powinien odpowiadać za jej kondycję bytową, która ściśle łączy się z jego jakością życia oraz godnością i określa również losy przyszłych pokoleń gatunku ludzkiego. Drugą ważną przyczyną przełomu ekofilozoficznego w myśleniu według tej myślicielki jest rozwój nauk przy-rodniczych i biologicznych, które dostarczają obecnie szerokiej wiedzy racjonalnej na temat rzeczywistych związków człowieka, jego biologicznej, ale i kulturowej natury z jego bytowym podłożem przyrodniczym. Wie-dza ta dostarcza nie tylko przesłanek i argumentów dla rozwoju myślenia zorientowanego ekofilozoficznie, ale poszerza przestrzenie refleksji aksjologicznej nad rolą i miejscem człowieka w bycie przyrodniczym oraz przy-szłości tej naturalnej koegzystencji. Piątek sądzi również, że postęp nauk przyrodniczych oraz biologicznych musi być na poziomie analizy filozo-ficznej zorientowany ewolucyjnie i musi korespondować z rozwojem nauk społecznych i humanistycznych, by możliwe było rozumienie człowieka jako ogniwa dziejowego procesu ewolucji wraz z jego umysłem oraz jego symbolicznymi wytworami, tworzącymi jego kulturę i generującymi formy społecznych interakcji. Ma bowiem świadomość, że wiedza ta uświadamia realną sytuację człowieka w systemie biosfery i pozwala na krytyczne wykorzystywanie osiągnięć nauki w celu harmonijnej koegzystencji ludzi z przyrodą oraz dalszy rozwój ich specyficznie gatunkowych cech, których wyrazem jest właśnie kultura. Krytykuje również stanowiska ideali-styczne i skrajnie antropocentryczne, przeciwstawiające kulturową naturę człowieka jego związkom z przyrod-niczymi determinantami jego bytowania – np. koncepcję inteligentnego projektu (the intelligent design). Stano-wiska takie ograniczają bowiem wolność badań naukowych i uniemożliwiają wykorzystywanie rozumne odkryć naukowych do podniesienia jakości życia ludzi i rzeczywistej godności człowieka.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2011, 6, 1; 95-106
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 43

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies