Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "diecezja przemyska" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-33 z 33
Tytuł:
Wychodzenie z cienia. Wzrost znaczenia eparchii przemysko-samborskiej w latach 1596–1713
Stepping out of the shadow. Growing importance of Przemyśl-Sambor diocese in 1596-1713
Autorzy:
Krochmal, Jacek
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23352292.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
diecezja przemyska
eparchia przemyska
prawosławna diecezja przemyska
unicka diecezja przemyska
diecezja przemyska greckokatolicka
unia brzeska
prawosławie
Opis:
Unia brzeska była katalizatorem przyspieszającym wyłonienie się diecezji przemyskiej z peryferyjnych mroków metropolii kijowskiej. Zmiany które zaszły po unii brzeskiej wzmocniły pozycję biskupa przemyskiego w hierarchii Kościoła wschodniego. Początkowo dotyczyło to biskupa prawosławnego, ale potem z jego wzmocnionej roli korzystali na przemian biskupi unicki i prawosławny. Wzrost znaczenia biskupa przemyskiego przejawiał się w jurysdykcyjnym przekroczeniu granic diecezji przemyskiej i sprawowaniu funkcji biskupich w sąsiednich diecezjach. Było to spowodowane brakiem w nich własnego biskupa prawosławnego lub unickiego. Przełomem było uzyskanie przez prawosławnego biskupa Antoniego Winnickiego nominacji na metropolitę kijowskiego. Odtąd przez kilkanaście lat metropolita rezydował na terenie diecezji przemyskiej. Znaczenia tej diecezji doceniono obserwując długoletnie zmagania o przyjęcie przez tę diecezję unii kościelnej. Ostatecznie, po stu latach sporów, unie przyjęto w latach 1691–1693, a diecezja przemyska została zjednoczona (z części prawosławnej i unickiej). Ukoronowaniem stopniowego wzrostu znaczenia diecezji przemyskiej i jej biskupów była nominacja Jerzego Winnickiego na metropolitę kijowskiego. Zarówno biskup Antoni, jak i jego bratanek – biskup Jerzy Winnicki, łączyli godność władyki przemyskiego z funkcją metropolity kijowskiego. Łączność ta zachodziła w latach 1667–1679 i (1708-) 1710–1713. Dzieje eparchii przemyskiej z okresu sporów prawosławno-unickich oczekują na nowoczesną syntezę. Powinny się w niej znaleźć (oprócz samych spraw konfliktu prawosławnych z unitami) podstawowe dane dotyczące diecezji (organizacyjne, statystyczne, analizy prozopograficzne).
The Union of Brest was a catalyst spurring Przemyśl Diocese’s emergence from darkness on the periphery of Kiev metropolis. Changes, effected after the Union of Brest, have strengthened the position of Przemyśl bishop in the hierarchy of the Eastern Church. Initially that was the case only of the Orthodox bishop, however later, the strengthened position brought benefits to both Orthodox and Uniate bishops in turn. Increased importance of the Bishop of Przemyśl has manifested in his jurisdiction extending beyond the limits of Przemyśl diocese and performing the functions of a bishop in neighbouring dioceses. This resulted from absence of own Orthodox or Uniate bishops in those dioceses. The breakthrough point was Orthodox Bishop Anthony Winnicki’s appointment as Metropolitan of Kiev. Since then, for several years the metropolitan has resided in Przemyśl diocese. The importance of the diocese is best appreciated when looking at the many years of struggle to accept the Church Union. Ultimately, following a hundred years of disputes, the Union was accepted in 1691–1693, and Przemyśl diocese was united (having previously been divided into Orthodox and Uniate parts). The crowning moment of gradual increase in importance of Przemyśl diocese and its bishops was Jerzy Winnicki’s appointment as Metropolitan of Kiev. Both Bishop Anthony and his nephew – Bishop Jerzy Winnicki have combined the title of Prince-Bishop of Przemyśl and Metropolitan of Kiev. Such a conjunction occurred in 1667–1679 and (1708-) 1710–1713. History of Przemyśl eparchy in the period of Orthodox-Uniate disputes awaits a contemporary synthesis. It should include (besides the issues related to Orthodox vs Uniate conflict in itself) basic information about the diocese (organizational, statistical and prosopographical analyses).
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 552-583
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anna Krochmal, Archiwum historyczne eparchii przemyskiej, Warszawa–Przemyśl 2016
Anna Krochmal, Historical Archive of the Przemyśl Eparchy, Warsaw–Przemyśl 2016
Autorzy:
Kośka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11364399.pdf
Data publikacji:
2021-12-22
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
archiwum historyczne
diecezja przemyska (greckokatolicka)
diecezja przemyska (unicka)
diecezja przemyska (prawosławna)
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2021, 28; 327-330
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anna Krochmal, Archiwum historyczne eparchii przemyskiej, Warszawa–Przemyśl 2016
Anna Krochmal, Historical Archive of the Przemyśl Eparchy, Warsaw–Przemyśl 2016
Autorzy:
Kośka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11364398.pdf
Data publikacji:
2021-12-22
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
archiwum historyczne
diecezja przemyska (greckokatolicka)
diecezja przemyska (unicka)
diecezja przemyska (prawosławna)
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2021, 28; 327-330
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unicka eparchia przemyska. Uwagi w związku z książką Wioletty Zieleckiej-Mikołajczyk, Gdzie Wschód spotkał się z Zachodem. Dzieje i organizacja unickiej diecezji przemysko-samborskiej w latach 1596–1772, Toruń 2021
On history of Przemyśl Uniate eparchy. Comments with regard to book by Wioletta Zielecka-Mikołajczyk “Where East met West”. History and organization of Przemyśl-Sambor Uniate diocese in 1596-1772, Toruń 2021.
Autorzy:
Krochmal, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22784042.pdf
Data publikacji:
2022-12-13
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
artykuł recenzyjny
diecezja przemyska greckokatolicka
eparchia przemyska
unicka diecezja przemyska
Kościół unicki
unia brzeska
Opis:
Artykuł recenzyjny książki Wioletty Zieleckiej-Mikołajczyk, Gdzie Wschód spotkał się z Zachodem. Dzieje i organizacja unickiej diecezji przemysko-samborskiej w latach 1596–1772, Toruń 2021
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2022, 29, 29; 263-305
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unia kościelna w eparchii przemysko-samborskiej za czasów biskupa Prokopa Chmielewskiego (1652–1664)
The Church Union in the Eparchy of Przemyśl-Sambor at the time of Bishop Prokop Chmielewski (1652–1664)
Autorzy:
Krochmal, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1065079.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Prokop Chmielewski
unia kościelna
diecezja przemyska (greckokatolicka)
Opis:
The church union in the Eparchy of Przemyśl-Sambor at the time of Bishop Prokop Chmielewski (1652–1664) is a neglected page of the historiography. There is no evidence to indicate parts of the diocese where Unites lived, as well as, the number of the churches is unknown, there is also no information about the Uniate priests involved in various levels of the hierarchy. The reign of bishop Chmielewski fall on difficult period of dual power in the eparchy of the Przemyśl-Sambor the Eastern Church. Simultaneous existence of the bishops of the Orthodox and Uniate denomination meant that they competed for the same cathedral, churches and worshippers. This was due to the complicated internal situation of Poland, involved in a civil war with the Cossacks, then in the war with Russia. The aggressors fought the church union in the name of the Eastern Orthodox Church, interfering in the internal affairs of Poland. This influenced the policy of King Jan Kazimierz towards the Church Union and the Orthodox Church. As the cathedral in Przemyśl was occupied by the Orthodox, the Uniate bishop Prokop Chmielewski resided in Walawa. He tried to maintain a semblance of hierarchical structure, thus, he called cathedral kryłos. He exercised jurisdiction over decanate of Krosno, Leżajsk, Muszyna and Oleszyce. Unites were the most represented in the royal estates, particularly in the district of Krosno, as well as, in the noble goods belonging to the Families of Fredro, Korniakta, Krasicki, Lubomirski, Sieniawski and Zamoyski. These are initial findings on the Uniate Church in the days of bishop Chmielewski. This matter requires further detailed research.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2015, 22; 169-202
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kapłani uniccy w eparchii przemysko-samborskiej za rządów biskupa Atanazego Krupeckiego (1610–1652)
Uniate priests in the Eparchy of Przemyśl-Sambor under the reigns of Bishop Atanazy Krupecki (1610–1652)
Autorzy:
Krochmal, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1064819.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
przemyska diecezja prawosławna
przemyska diecezja greckokatolicka
przemysko-samborska diecezja
unia kościelna
Atanazy Krupecki
Opis:
The article lists the Uniate priests of the Eparchy of Przemyśl-Sambor under the reign of Bishop Atanazy Krupecki (1610–1652). This issue was overlooked in the existing historiography. The query was performed in the sources, that allowed the religious identification of a single priests, and thus, it was possible to distinguish whether the one was Uniate or Orthodox. The identification was carried out on the basis of the records of parishes created by the owners of the goods where the church was located. There was collected information about 95 Uniate priests and 12 more who probably were Uniates. Krupecki was the one who created the Uniate hierarchical structure in the Eparchy of Przemyśl-Sambor. This structure covered all the offices and the entire area of the vast diocese. The name register of the Uniate clergy allowed to determine the names of the following: one bishop ordinary, two bishops coadjutor, two vicars-general, nineteen kryłoszan [‘Russian cathedral canons’], three protopop [Russian dean] and two of them most probably Uniate, ten basilians monks incl., two monastery igumens, and additionaly one basilian nun (probably Uniate), and 71 popes (and additionally 11 popes probably Uniate) as well as three deacons. There were more functions and offices than exercising them priests, because many priests cumulated benefices and ecclesiastical dignities. Majority of the Uniate popes were to be found in the royal estates. The information about the 52 Uniate popes (and further 5 popes who probably were Uniates) was found in 11 districts. Most of the popes were in the royal estate called Sambor estate (21 Uniate popes and one probably Uniate). From the gentry villages was retrieved information on 5 Uniate popes (and one probably Uniate). In cities and towns belonging to the Latin Bishops of Kraków and Przemyśl cities and to the Uniate bishop of Przemyśl were indentified 10 popes of the Uniate denomination (and 4 probably Uniate). Some priests served more than one church. Under the care of the Uniate popes were 52 churches, including 6 in the cities and 46 in the villages. Among the collaborators of bishop Krupecki who occupied important offices in the eparchy were priests from outside the diocese of Przemyśl, who changed the rite from the Latin into the Greek one. The group was joined by only a few local Russians, who took the position in cathedral kryłos of Przemyśl. Many popes received parishes under the condition of their accession to the Union. The information about the Uniate priests cannot be treated as a closed list. The list will be developed in a result of further archival queries.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2014, 21; 137-170
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Informacje o organach w inwentarzach diecezji przemyskiej sporządzonych na podstawie instrukcji z 1933 roku
Information of the Organs in the Inventories of Przemyśl Diocese Prepared on the Basis of the Instruction from 1933
Autorzy:
Widak, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036121.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
diecezja przemyska
instrukcja
inwentarze
organy
diocese of Przemyśl
instruction
inventories
organs
Opis:
Ważnym źródłem informacji o organach są inwentarze parafialne. Były one spisywane podczas wizytacji biskupich lub dziekańskich, jak też na wyraźne polecenie rządcy diecezji. W diecezji przemyskiej w latach 1927, 1928, 1933 zostały wydane „przemyskie 3 instrukcje”. Instrukcja z 1933 r. dotyczyła sporządzania inwentarzy. W Archidiecezjalnym Archiwum w Przemyślu znajduje się 58 inwentarzy napisanych w latach 1933-1945 według tej instrukcji. W artykule zostały omówione te instrukcje, a następnie na podstawie zachowanych inwentarzy przeanalizowano informacje o organach. Informacje o organach znajdują się w 49 inwentarzach. Uzyskano informacje o 50 instrumentach i odnoszą się one do ich lokalizacji, wyglądu zewnętrznego, budowniczych, czasu powstania, wielkości instrumentów, stanu zachowania i ich wartości. W aneksie zostały zamieszczone wypisy źródłowe dotyczące organów. Zebrane informacje są wyrazem sposobu opisywania organów, ich zewnętrznego wyglądu, wielkości, mechanizmów czy stanu zachowania.
Parish inventories are an important source of information about the organs. They were written during the visit of bishops or deans as well as made for clear command of diocesan supervisor. In 1927, 1928, „przemyskie 3 instrukcje” 1933 were published in the diocese of Przemyśl. The instruction of 1933 concerned the preparation of inventories. In the Archdiocese Archive in Przemyśl there are 58 inventories written in the years 1933-1945 according to this instruction. These instructions were described in this article and then on the basis of survived inventories, information about the organs was analysed. The information about the organ are in 49 inventories. Information about 50 instruments was obtained and they relate to their location, outward appearance, builders, date of building, size of the instruments, state of surviving and their value. The annexe contains the source extracts concerning the organs. Collected information, apart from details about the instruments, is an evidence of the way the organs were described their outward appearance, size, mechanisms or the state of surviving.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 13; 165-182
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawosławny biskup przemyski Jerzy Hoszowski (1667–1674)
Orthodox Bishop of Przemyśl - Jerzy Hoszowski (1667–1674)
Autorzy:
Krochmal, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1076400.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Jerzy Hoszowski
prawosławni biskupi przemyscy
prawosławna diecezja przemyska
Orthodox Bishops of Przemyśl
Orthodox Przemyśl diocese
Opis:
Bishop Jerzy Hoszowski is a figure that is neglected by historiography. His biographical entries are outdated, inaccurate and full of errors. The article presents a critical analysis of findings preserved in historiography, in order to confirm the veracity of statements or eliminating erroneous information about Jerzy Hoszowski. An attempt was made to elaborate a new biography for the Bishop. New aspects of the biography include previously unknown details from his secular life, and subsequently from the period of holding the position of Bishop of Przemyśl. Jerzy Hoszowski was born about 1610, in Żydaczów county. In mid-17th century he became a co-owner of Chłopczyce village in Sambor county. He was married to Marianna Czernicka and had four sons with her. After her death he abandoned the secular life and, as a widower, chose a career in Church. He became a close associate of the Orthodox Metropolitan of Kiev, Antoni Winnicki. He took over the Przemyśl diocese after Winnicki, and held the position of Bishop of Przemyśl in 1667–1674. Despite the opinion prevalent in historiography, he was not a lavrite hegumen, or even a Basilian monk. Jerzy Hoszowski died before 25 July 1674. He was buried near Chłopczyce Orthodox church
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2019, 26; 49-83
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ks. Marcin Murdza (1870-1952)
Autorzy:
Walicki, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1955674.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
diecezja przemyska
duchowieństwo
ks. Marcin Murdza
Rokietnica
Diocese of Przemyśl
priesthood
Rev. Marcin Murdza
Opis:
Rev. Marcin Murdza was born in Sokolow Malopolski on the 21st of October, 1870. He was a graduate of the Gymnasium in Rzeszow. He finished the formation of priesthood in Seminary in Przemysl. He got the priestly orders on the 9th of July, 1895. Then he worked as a vicar in Lubenia (1895-1897), Jasionow (1897), Sanok (1897-1900) and in Sambor (1900-1903). Rev. Murdza was also an administrator in Domaradz (1903-1904), a vicar in Lezajsk (1904-1905), an exposit in Pohorce (1905-1908). From the year of 1908 he held a function of a parish priest in Rokietnica. Apart from his common priestly work, he also engaged in a church renovation and plenty of social works. In 1936 he became a vice dean and a year later he was announced a Pruchnik dean. Rev. Marcin Murdza retired in 1950. He died on the 23rd of September, 1952.
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2019, 26; 441-464
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ks. Teofil Lewicki (1875-1952)
Rev. Teofil Lewicki (1875-1952)
Autorzy:
Walicki, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2047200.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
diecezja przemyska
duchowieństwo
ks. Teofil Lewicki
Trzeboś
Diocese of Przemyśl
priesthood
Rev. Teofil Lewicki
Opis:
Rev. Teofi Lewicki was born on the 10th of October, 1879 in Laszki Murowane. He was a graduate of Gymnasium in Sanok. He finished the formation of priesthood in Seminary in Przemyśl. He got the priestly orders on 31st of January,1899. Then he worked as a vicar in Wesoła (1899-1902), Stojańce (1902-1903), Laszki (1903-1904), Rakszawa (1904) and in Łąka (1904-1910). In the year of 1911 he became a parish priest in Trzeboś. In 1922 he became a vice dean a Sokołów. Apart from his common priestly work, he also engaged in a church renovation and plenty of social works. Rev. Teofil Lewicki retired in 1945. He died on the 21st of September, 1952.
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2020, 27; 409-431
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemyskie synody diecezjalne biskupa Józefa Sebastiana Pelczara w 1902, 1908 i 1914 roku
The synods of Przemyśl Bishop Józef Sebastian Pelczar of 1902, 1908 and 1914
Autorzy:
Bujak, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783832.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
synod
diecezja przemyska
biskup Józef Pelczar
a synod
the diocese of Przemyśl
Bishop Józef Pelczar
Opis:
In the 19th century, no diocesan synods were convened in Polish lands. It was not until the beginning of the 20th century that Bishop S. Pelczar organized three synods in 1902, 1908 and 1914. They played a crucial role in the revival of the synod life in Polish Church, which occurred after regaining independence in 1918. These synods had their internal dynamics and reflected important social and religious changes. A special attention should be paid to the synod of 1902. Numerous priests, including parish priests and curates, were involved in preparing synod statutes. Another important element was a discussion held during deanery congregations where parish priests could put forward their suggestions. Through taking part in these preparatory forms, priests could feel that they contributed to the regulations the synod introduced. A proper synod is of a formal and ceremonial nature, which is in accordance with the church tradition dating back to the post-Tridentine period. In general, the synod was of a liturgical nature and thus there was not much time to discuss the statutes. In order to allocate more time to discussion and reduce ceremonies, Bishop S. Pelczar decided to convene the two subsequent synods of 1908 and 1914 as synod congregations. The character of the discussion also changed. Instead of the traditional reading of the statutes, bishops and other speakers gave their presentations followed by discussions, after which synod directives were formulated. Synod gatherings resulted in legal decisions announced by the bishop who had the power to do so. Each time the decisions had a slightly different form despite the fact that they were based on the statutes. The synod of 1902 passed 619 statutes; they had a very traditional form and structure typical of the post –Tridentine period. The statutes of 1908 and 1914 did not revoke the resolutions of 1902 but supplemented and clarified them taking account of the evaluation of their effects in practice. Their aim was to supplement and clarify the previous resolution, not to make dramatic changes. The acts of the synod differed markedly from the previous ones. These were the reports of the synod sessions. Bishop’s ascetic conferences were summarized while problem presentations delivered by priests were published in full. Then the discussions and bishop’s conclusions were summarized, which was followed by the synod resolutions concerning the issues addressed in the presentations.  The resolutions focused on conclusions and recommendations on how to solve some problems, including pastoral ones.
W XIX w. na ziemiach polskich nie odbywały się synody diecezjalne. Dopiero w początkach XX w. biskup S. Pelczar w Przemyślu odprawił trzy synody w latach 1902, 1908 i 1914.  Stanowiły one ważny etap w odrodzeniu życia synodalnego w Kościele polskim, jakie nastąpiło po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. Synody te posiadały swoją wewnętrzną dynamikę i były odzwierciedleniem ważnych przemian społeczno-religijnych w diecezji przemyskiej. Na szczególną uwagę zasługuje synod z 1902 r. Poprzedziły go trwające dwa lata przygotowania w ramach których przeprowadzona została intensywna akcja uświadamiająca duchowieństwo o znaczeniu synodu w kościele lokalnym. Odbywało się to głównie w cyklu artykułów na łamach „Kroniki Diecezjalnej Przemyskiej”. Oprócz aspektów historycznych informowano duchowieństwo o zagrożeniach modernistycznego podejścia do tej instytucji i wskazywano na rolę biskupa jako ustawodawcy, który jako jedyny na synodzie jest władny stanowić nowe prawo diecezjalne. W pracach komisji synodalnych przygotowujących statuty synodalne było zaangażowanych wielu duchownych także z kręgów proboszczów i wikariuszy. Ważną rolę odgrywały dyskusje w czasie kongregacji dekanalnych, na których duchowieństwo parafialne mogło zgłaszać swoje postulaty. Udział księży w tych formach przygotowawczych miał dać im poczucie udziału w całości prac i wpływu na powstające regulacje. Właściwy synod w dużej mierze charakter formalno-obrzędowy, zgodny z tradycją kościelną sięgającą okresu potrydenckiego. Znaczna część synodu miała charakter liturgiczny wskutek czego na dyskusję nad statutami zostawało niewiele czasu. Z tego powodu dwa następne synody z 1908 i 1914 r. miały charakter kongregacji synodalnych, podczas których ograniczono stronę obrzędową, aby więcej czasu wykorzystać na dyskusję. Zmieniały się też jej formy. Zamiast tradycyjnego odczytywania statutów, księża wysłuchiwali odpowiednich wystąpień biskupa i referentów, po których odbywały się dyskusje i formułowano postulaty synodalne. Ta forma najwyraźniej była widoczna podczas synodu z 1914 r. Efektem obrad synodów były decyzje o charakterze prawnym, ogłaszane mocą władzy biskupiej. Za każdym razem miały one nieco odmienną formę, mimo, że ich podstawę stanowiły statuty. Synod z 1902 r uchwalił 619 statutów i miały one bardzo tradycyjną formę i układ właściwe dla okresu potrydenckiego. Integralną częścią stanowionego wówczas prawa były instrukcje synodalne dotyczące między innymi takich zagadnień jak:  sposób przeprowadzania wizytacji dziekańskiej, czy odbywania kolędy. Statuty z 1908 i 1914 r. nie znosiły uchwał z 1902 r., ale były ich uzupełnieniem i wyjaśnieniem w oparciu o ocenę skutków ich praktycznego funkcjonowania. Celem zatem było ich doprecyzowanie i uzupełnianie, a nie głębsze zmiany. Akta synodu z 1914 r. różniły się znacznie od poprzednich. Posiadały one formę sprawozdań z kolejnych sesji synodalnych. Wystąpienia biskupa o charakterze ascetycznym przytaczano w nich w streszczeniu, natomiast  w całości publikowano teksty referatów problemowych, wygłaszanych przez wyznaczonych księży. Następnie streszczano dyskusję i konkluzję biskupa, po czym zamieszczano tzw. rezolucje synodalne odnoszące się do problemów poruszanych w wystąpieniach.  Zawierały one wnioski i zalecenia dotyczące rozwiązywania różnych kwestii, w tym także duszpasterskich. Zarządzenia synodalne najczęściej powtarzały przepisy Kościoła powszechnego, jedynie aplikując je do lokalnej sytuacji. Dotyczyły one m.in. funkcjonowania instytucji kościelnych, życia kleru i  wiernych świeckich, zagadnień dyscyplinarnych, głoszenia słowa bożego, czy katechizacji. Taka treść postanowień synodalnych nawiązywała do wiekowej tradycji Kościoła. Problematyką nową w statutach wszystkich trzech synodów przemyskich była kwestia społeczna. Zagadnienie to znalazło się szerzej w obszarze zainteresowania Kościoła od czasów Leona XIII. Śledząc postanowienia synodów biskupa S. Pelczara możemy zauważyć rozwój rozumienia tych zagadnień w środowisku kleru diecezji przemyskiej. Wskazują na wzrost znaczenia tej problematyki podczas synodów z 1908 i 1914 r w stosunku do roku 1902.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2018, 110; 77-91
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unia w eparchii przemysko-samborskiej w latach 1664–1670
The Union in the eparchy of Przemyśl-Sambor in the years 1664–1670
Autorzy:
Krochmal, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1065191.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Antoni Terlecki
Jakub Susza
unia kościelna
greckokatolicka diecezja przemyska
church union
Greek Catholic Diocese of Przemyśl
Opis:
The article shows the state of the Uniate Church in the diocese of Przemyśl-Sambor during the transitional period between the death of Bishop Prokop Chmielewski (1664), and taking the diocese by Bishop Jan Małachowski (1670). At that time, Bishop Antoni Terlecki (1664–1669) ruled this diocese, and after his removal from the office – Jakub Susza, bishop of the neighboring Uniate diocese of Chełm, who was the administrator of the diocese of Przemyśl-Sambor until the appointment of the next Bishop Ordinary. The rule by the Bishop Terlecki fell in the most difficult period in relations between the Uniate and the Orthodox churches. In the diocese of Przemysl advantage gained Orthodox under the strong leadership of bishop Antoni Winnicki, later Metropolitan of Kiev. The cathedral and most of the parishes in Przemyśl were in their hands. Orthodox took over another Uniate churches, and tried to expel the Uniate bishop from a residence in Walawa in next to Przemyśl, what they finally succeeded in 1669. An account of the bishop Terlecki’s governance is not clear, and in fact it has to be divided into two parts. The positive assessment gains the first one, launched in the final period of the rule of his predecessor – the bishop Prokop Chmielewski. Antoni Terlecki, first as coadjutor (1662), then Bishop Ordinary (1664) ably led the Uniate part of the Diocese of Przemyśl. He became involved in the efforts to strengthen the Uniate Church in Poland, in cooperation with the Uniate bishop of Chełm Jakub Susza. Antoni Terlecki was well prepared to deal with the high ecclesiastical functions. He was a basilian and a doctor of theology. However, over the time his negative traits as rowdiness and drunkenness prevailed. He neglected the duties of the bishop and voluntarily left the diocese of Przemyśl. As a result, the Uniate Metropolitan of Kiev, first imposed on Terlecki church curse, and then took his episcopal functions. Jakub Susza was entrusted with the administration of the Uniate eparchy of Przemyśl-Sambor. At the time of the Bishop Terlecki falls regression in the development of the church union in the diocese of Przemyśl-Sambor. Compact complexes of the Uniate churches were operated on the outskirts of the vast Eparchy, in its western and northern parts. There were 65 established churches confirmed by sources as Uniate and consecutive three more likely to be Uniate. A total of 45 identified with the name Uniate priest served (they cumulated several functions simultaneously).
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2016, 23; 179-205
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Patrocinia kościołów parafialnych w diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego około 1938 roku
Patronage of parish churches in the Latin rite diocese of Przemyśl circa 1938
Autorzy:
Chomentowska, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340830.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
diecezja przemyska
wezwania
trynitarne
chrystologiczne
maryjne
anielskie
hagiograficzne
Przemyśl diocese
invocations
Trinitarian
Christological
Marian
angelic
hagiographic
Opis:
W artykule omówiono wezwania kościołów parafialnych w diecezji przemyskiej około 1938 r. w ostatnich chwilach stabilnej sytuacji w Rzeczypospolitej Polskiej, krótko przed wybuchem drugiej wojny światowej. Uwagę skoncentrowano na całościowym zaprezentowaniu liczebności patrociniów przede wszystkim według typów wezwań (trynitarne, chrystologiczne, maryjne, anielskie, hagiograficzne), ale również ich rodzajów czy grup. Analiza objęła przede wszystkim wezwania pierwszorzędne 350 miejscowości parafialnych w granicach 35 dekanatów. Nie pominięto jednak całkowicie wezwań złożonych, a zgromadzone dane starano się, w miarę możliwości, porównać z ustaleniami dotyczącymi tej samej diecezji w średniowieczu. Dzięki analizie zestawień tabelarycznych oraz graficznej prezentacji na mapach poglądowych zobrazowane zostało rozmieszczenie świątyń parafialnych z uwzględnieniem ich tytułów.
The article discusses the summons of parish churches in the diocese of Przemyśl around 1938, in the last moments of a period of stability in the Republic of Poland shortly before the outbreak of World War II. Attention was focused on a comprehensive presentation of the number of patrons, primarily by types of invocations (trinitarian, Christological, Marian, angelic, hagiographic), but also by types or their groups. The analysis covered mainly the primary summons of 350 parish towns within 35 deaneries. However, the summons submitted were not completely omitted, and the collected data were compared, as far as possible, with the findings concerning the same diocese in the Middle Ages. Thanks to the analysis of tabular summaries and graphical presentation on illustrative maps, the location of parish churches was illustrated, taking into account their titles.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2023, 26, 1; 44-76
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powstanie placówek duszpasterskich u schyłku okresu galicyjskiego na przykładzie parafii Budziwój koło Rzeszowa
Establishment of pastoral centers at the end of the Galician period as illustrated by the parish of Budziwój near Rzeszów
Autorzy:
Nabywaniec, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2077241.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
rozwój sieci parafialnej
diecezja przemyska
Budziwój
Tyczyn
Galicja
development of the parish network
the diocese of Przemyśl
Galicia
Opis:
Artykuł na przykładzie wsi Budziwój ilustruje proces tworzenia nowych placówek duszpasterskich w diecezji przemyskiej. Po zastoju cechującym Galicję na przełomie XIX i XX w. przy sprzyjającej polityce państwowej i gorliwości pastoralnej części episkopatu galicyjskiego nastąpił w niektórych diecezjach szybki rozwój. Największym zaangażowaniem wykazywał się metropolita lwowski abp Józef Bilczewski i ordynariusz przemyski bp Józef Sebastian Pelczar. Stworzyli oni odpowiednie zaplecze materialne i kanoniczno-prawne oraz dokonali zmiany mentalności podległego im duchowieństwa, które zaczęło dostrzegać potrzebę zagęszczenia sieci parafialnej. Tekst ukazuje entuzjazm wiernych i młodszego duchowieństwa i opór zakorzenionych w józefińskim systemie schematów myślenia i działania części duchowieństwa starszej generacji.
The article illustrates the process of creating new pastoral centers in the Przemyśl diocese, based on the village of Budziwój. After the stagnation in Galicia at the turn of the 19th and 20th centuries, with the favorable state policy and the pastoral zeal of the Galician episcopate, some dioceses developed rapidly. The greatest commitment was shown by the Archbishop of Lviv, Józef Bilczewski and the Bishop of Przemyśl, Józef Sebastian Pelczar. They created appropriate materials as well as canonical and legal background, and changed the mentality of their clergy, who began to see the need to tighten the parish network. The study shows the enthusiasm of the believers and the younger clergy, as well as the resistance of some older generation clergy rooted in the Josephine system of thought and action.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2021, 7; 343-366
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ugoda biskupa przemyskiego Macieja z miejscową szlachtą w sprawie dziesięcin z ostatniego dziesięciolecia XIV wieku
Autorzy:
Wolski, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954979.pdf
Data publikacji:
2020-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Ladislaus Jagiello
bishop Maciej
Przemyśl diocese
nobility
tithe
Władysław Jagiełło
biskup przemyski Maciej
diecezja przemyska
szlachta
dziesięciny
Opis:
Na początku lat 90. XIV w. po nominacji na biskupstwo przemyskie Macieja, dotychczasowego kanclerza królowej Jadwigi, doszło do konfliktu z miejscową szlachtą na tle świadczeń dziesięcinnych. Nowy biskup powoływał się na otrzymane od papieża prawo pobierania dziesięciny snopowej, tymczasem od czasów Kazimierza Wielkiego na terenach Rusi Czerwonej stosowano dziesięcinę pieniężną i to w znacznie niższym wymiarze niż w pozostałych częściach monarchii. Do ugody doszło dopiero za pośrednictwem króla Władysława najpewniej latem 1394 r. Mimo to, część szlachty nadal sprzeciwiała się wprowadzeniu nowych wyższych stawek. Groźba przysądzenia realnych, snopowych dziesięcin spowodowała zakończenie konfliktu, którego ostatnim akordem było potwierdzenie w 1406 r. przez biskupa przemyskiego pobierania dziesięciny w pieniądzu oraz swobodnego charakteru dziesięciny z łanów folwarcznych.
At the beginning of the last decade of the 14th century a conflict was started with the local nobility concerning the payment of tithe. The new bishop Maciej claimed the right received from the Pope to levy the sheaf tithe, while from the times of Casimir the Great in Red Ruthenia a lower rate of tithe was in effect. The settlement was reached only through the mediation of King Ladislaus, probably in the summer of 1394. Nevertheless, some noblemen still opposed the new rates. It was only the threat of enforcing sheaf tithe that stopped the conflict, the last stage of which was the confirmation by the bishop in 1406 that tithe in the Przemyśl diocese had to be paid in coin, while the form of that from the grange fields might be freely decided.
Źródło:
Roczniki Historyczne; 2020, 86; 99-115
0324-8585
Pojawia się w:
Roczniki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Związku Katolicko-Społecznego w odniesieniu do emigracji i opieki nad wychodźcami w diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego
Activity of the Catholic Social Union Regarding Emmigration from the Roman Catholic Diocese of Przemyśl
Autorzy:
Jaworski, Piotr
Zych, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339093.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Diecezja przemyska obrządku łacińskiego
Związek Katolicko-Społeczny
emigracja
Roman Catholic Diocese of Przemyśl
Catholic Social Union
emigration
Opis:
W drugiej połowie XIX wieku w Galicji zaznaczyła się masowa emigracja zarobkowa. Na zjawisko to zareagować musiał Kościół, ponieważ wychodźstwo było przyczyną zmian w postępowaniu wiernych, czasem kryzysów wiary, załamania się religijności, odrzucania zasad moralnych. W diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego twórcą duszpasterstwa emigracyjnego był bp Józef Sebastian Pelczar. Problem wychodźstwa poruszany był na szczeblach parafii, dekanatów i diecezji. Wśród licznych zabiegów Kościoła przemyskiego o zapewnienie emigrantom opieki duszpasterskiej oraz zapobieganie negatywnym skutkom emigracji wskazać należy działalność Związku Katolicko-Społecznego. Organizacja ta miała kierować całokształtem pracy społecznej Kościoła. W wielu parafiach w oddziałach Związku powstały osobne sekcje do spraw emigracji. Temat wychodźstwa był poruszany podczas odczytów i pogadanek. Samych emigrantów wspierano organizacyjnie, materialnie i moralnie. Związek Katolicko-Społeczny starał się też dbać o ich formację duchową. Bardzo rzadko z kolei podejmowano starania o ograniczenie emigracji.
In the second half of the 19th century, Galicja saw massive economic emigration, to which the Church had to respond as emigration affected the behavior of the faithful, faith crises, religious breakdowns, or rejection of moral principles. In the Roman Catholic Diocese of Przemyśl, emigration pastoral care was originated by Bishop Józef Sebastian Pelczar. The problem of emigration was addressed in parishes, deaneries and dioceses. Among the many efforts made in the Przemyśl diocese to provide pastoral care to emigrants and to prevent the negative effects of emigration, one should mention the work of the Catholic Social Union. This organization was intended to direct all social activities of the Church. In many parishes, the Union branches had separate sections set up to deal with emigration. This issue was addressed in public speeches and talks. Emigrants themselves were supported organizationally, materially and morally. The Union also took care of their proper spiritual formation, whereas emigration itself was hardly ever opposed.
Źródło:
Studia Polonijne; 2022, 43; 207-230
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Misje i rekolekcje w diecezji przemyskiej w latach 1944-1964
MISSIONS AND RETREATS IN THE DIOCESE OF PRZEMYŚL BETWEEN THE YEARS 1944-1964
Autorzy:
Kapłon, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/490194.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
missions
retreats
the diocese of Przemyśl
missionary
retreat preacher
closed retreats
misje
rekolekcje
diecezja przemyska
misjonarz
rekolekcjonista
rekolekcje zamknięte
Opis:
After World War II, the Church both in the Diocese of Przemyśl and throughout Poland had to face with a multitude of new issues. The ecclesiastical situation on the above-mentioned area was even more difficult considering the specific character of political and social circumstances, which firstly caused dividing the diocese by a military cordon and secondly created the state of temporariness connected with the activity of the Ukrainian Insurgent Army (UIA). No one needs to be convinced that apart from population and material loss, each war wreaks great havoc in terms of morality, and restoring stabilisation in such a delicate matter entails immense effort on the part of clergy. One of the ways to engage in pastoral work in this area are missions and retreats, to which the present article is devoted. Its purpose is to depict consicely the efforts of priests who organized spiritual excerises for members of their parishes, very often in the face of material and organizational problems, and most of all the obstacles posed by the communist system. Additionally, the author focuses on the requirements for preachers made by diocesan authorities and presents a general outline of missions in 18 chosen parishes of the Diocese of Przemyśl. What is more, lots of attention is devoted to closed retreats.
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2014, 21; 215-238
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duchowieństwo unickie eparchii przemysko-samborskiej w latach 1596–1609
Greek-Catholic clergy of Przemyśl-Sambor eparchy from 1596 to 1609
Autorzy:
Krochmal, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1064711.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
duchowieństwo
unici
diecezja przemyska
eparchia przemysko-samborska
unia brzeska
Greek-Catholic clergy
Przemyśl-Sambor Eparchy
Union of Brest
Opis:
Orthodox bishop of Przemysl and Sambor Michał Kopysteński (1591-1609) did not join the union of Brest in 1596. Therefore, the Przemyśl-Sambor Emparchy did not have Greek-Catholic bishop until 1609, when Atanazy Krupecki was nominated.The article presents the history of the first phase of the church union in Przemyśl-Sambor eparchy (1596-1609). This issue has been poorly explored in historiography. Many historians thought that before 1609, the Eparchy of Przemyśl-Sambor had no Greek-Catholic priests and Greek-Catholics. This view has been verified. Also the myth that the Greek-Catholic Church initially consisted only of bishops, and was deprived of ecclesiastical structures and followers was challenged. The Church Union of Brest was supposed to combine the two Churches - Catholic and Orthodox. As a result of non-acceptance of the Union by the two bishops and a large part of the Orthodox faithful, there were formed two parallel structures of the Eastern Church: Orthodox and Greek-Catholic. This complex legal and religious situation forced the Orthodox popes of the Przemyśl-Sambor Eparchy to face the choice between the Ortodox Church or acceptance of ecclesiastical union. The latter was equivalent with the conversion from the Orthodox to the Greek Catholic denomination. Following the adoption of the Union of Brest state authorities outlawed the Orthodox Church, and recognized as the only legitimate one the Greek-Catholic Church. Pope recognizing the authority of the Metropolitan of Kiev, which was of Greek-Catholic denomination, had to object to his hitherto Orthodox bishop. Moreover, the bishops and priests who did not accept the union of church, were excommunicated by metropolitan of Kiev. An important role in determining denomination of a particular parish had landowners of lands where churches were located. The landowner (the king, the nobles and the clergy) was called. "Ktitor", and had the right to choose a pope. After 1596, decisions on filling the church by the Orthodox and Greek-Catholic priests were taken in accordance with the principle of cuius regio, eius religio. Union developed gradually throughout the Przemyśl-Sambor Eparchy thanks to the support of ktitors. This graduall evolutionary development of the union was followed by natural generational changes that took place in the individual parishes. No information was found on Orthodox priests forcibly removed and replaced by the Greek-Catholics. From 1598 to 1609 Greek-Catholic popes are confirmed in seven decanates of the eparchy, mostly in the towns and villages belonging to the king and Stanisław Stadnicki from Żmigród. Identified were 22 known by name Greek-Catholic priests, plus four popes who were probably of Greek-Catholic denomination. Recognized popes accounted for only about 2% of all priests (both Greek-Catholics and Orthodox) from the eparchy. However, for all Greek-Catholic churches operating at that time this is a significant percentage of the Greek-Catholics parishes. These figures have not been known in historiography yet. During this period, the vast majority of churches and clergy of the Przemyśl-Sambor Eparchy remained Orthodox. Nevertheless, only 19 known by the name Orthodox priests and eight who were probably Orthodox were identified as a result of a query. The number of identified Greek-Catholic and Orthodox priests are comparable, although on the Orhodox should be much more information in the sources. There was also found information about 12 known by name popes who lived by 1596 but there was no hints about their attitude to the union and 18 popes from the period after 1596, whose denomination can not be determined. Orthodox churches served by popes known by name were of a minor percentage of the total number of operating the Orthodox and Greek-Catholic churches. So far, historians have failed to determine the number of churches that existed in that period in the Przemyśl-Sambor eparchy and all data are based on estimations. Therefore, creation of an inventory of the Orthodox and Greek-Catholic churches is an important research proposal. Another objective should be to determine the number of priests serving in those churches. The article shows religious specificity of Przemyśl-Sambor Eparchy over 13 years (1596-1609). Most of the processes had not been completed in that period, so they should be considered in the long term. The final adoption of the church union between 1691 and 1693 ended disputes among Orthodox and Greek-Catholics in the Eparchy of Przemyśl-Sambor.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2013, 20; 135-167
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ks. Władysław Kisielewicz (1868-1943). Sylwetka duszpasterza polonijnego
Rev. Władysław Kisielewicz: Portrait of Polonia’s Pastor and Activist
Autorzy:
Walicki, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339215.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
diecezja przemyska
duszpasterstwo polonijne
emigracja
ks. Władysław Kisielewicz
Nisko
Staromieście
Stobierna
Dioecese of Przemyśl
emigration
Ministry of Polonia
Opis:
Ksiądz Władysław Kisielewicz urodził się 11 czerwca 1868 r. w Leżajsku. Był absolwentem Gimnazjum w Rzeszowie. Przygotowanie do kapłaństwa odbył w Seminarium Duchownym w Przemyślu. Święcenia kapłańskie przyjął 20 lipca 1892 r. Bezpośrednio po święceniach podjął pracę w Seminarium Polskim w Detroit w Stanach Zjednoczonych. W 1897 r. pełnił przez kilka miesięcy obowiązki misjonarza dla Polaków i Litwinów w New Britain i Hartford. Kolejno pracował duszpastersko wśród katolickich emigrantów i polskich robotników w Hamburgu. W 1906 r. wrócił do kraju. Był ekspozytem w Nisku (1906-1910) oraz proboszczem w Stobiernej (1910-1916) i Staromieściu (od 1916). Zasłynął jako ceniony duszpasterz. Prócz zwykłej pracy kapłańskiej, angażował się w działalność społeczną. Zmarł 10 września 1943 r.
Rev. Władysław Kisielewicz was born on June 11, 1868 in Leżajsk. He was a graduate of Gymnasium in Rzeszów. He finished the formation of priesthood in Seminary in Przemyśl. He was ordinated in July 20, 1892. Immediately after ordination he was started working in Polish Seminary in Detroit, USA. In the year of 1897 for a few months he was a missionary for Poles and Lithuanians in New Britain and Hartford. Then he worked pastorally among Catholic immigrants and Polish workers in Hamburg. In the year of 1906 he returned to the country. He was a administrator in Nisko (1906-1910) and parish priest in Stobierna (1910-1916) i Staromieście (since 1916). He became famous as a respected pastor. Apart from his ordinary priestly work he was involved in social activities. He died on September 10, 1943.
Źródło:
Studia Polonijne; 2023, 44; 245-272
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Postawa nasza musi być jasna i czytelna dla narodu”. Biskup Ignacy Tokarczuk jako członek Episkopatu Polski w okresie prymasostwa kard. Stefana Wyszyńskiego (1965-1981)
Autorzy:
Łatka ks., Rafał
Wołczański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2158286.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Ignacy Tokarczuk
Diocese of Przemyśl
Stefan Wyszyński
Primate of the Millennium
Polish Episcopate
diecezja przemyska
Prymas Tysiąclecia
Episkopat Polski
Opis:
Artykuł w całościowy sposób przybliża rolę bp. Ignacego Tokarczuka w Episkopacie Polski w okresie prymasostwa kard. Stefana Wyszyńskiego. Chronologicznie obejmuje okres od nominacji hierarchy na ordynariusza przemyskiego – w 1965 roku, aż do śmierci prymasa – w maju 1981 roku. Analiza opiera się na wielu źródłach archiwalnych, pochodzących przede wszystkim ze zbiorów kościelnych. Kluczowe w tym zakresie były materiały z zasobu Archiwum Archidiecezjalnego Warszawskiego, zespół: Sekretariat Prymasa Polski, oraz z dzienników bp. I. Tokarczuka (znajdujących się w zbiorach ks. prof. Józefa Wołczańskiego) i kard. S. Wyszyńskiego (z Archiwum Archidiecezjalnego Gnieźnieńskiego). W tekście przybliżono m.in. aktywność ordynariusza przemyskiego w komisjach specjalistycznych Episkopatu, ze szczególnym uwzględnieniem Komisji/Rady Głównej; wpływ bp. I. Tokarczuka na strategiczne decyzje podejmowane przez zgromadzenie polskich biskupów; antykomunistyczną postawę hierarchy unikalną na tle Episkopatu Polski; jego podejście do dialogu prowadzonego przez władze PRL ze Stolicą Apostolską w latach 1971-1978; stosunek biskupa do opozycji przedsierpniowej i „Solidarności”. Tekst udowadnia, że bp. I. Tokarczuk odgrywał w Episkopacie Polski w okresie prymasostwa S. Wyszyńskiego ważną rolę, o czym świadczyła nie tylko jego stała obecność w Komisji/Radzie Głównej, ale także fakt, że jego głos był szanowany przez wszystkich biskupów z Prymasem Tysiąclecia na czele. Autorzy tekstu mają nadzieję, że zawarte w nim informacje dotyczące roli ordynariusza przemyskiego w pracach Episkopatu Polski w latach 1965-1981 będą ważnym elementem przyszłej biografii hierarchy, która w dalszym ciągu czeka na swojego wnikliwego autora.
The article presents a comprehensive outlook on the role of Bishop Ignacy Tokarczuk in the Episcopate of Poland during the Primacy of Cardinal Stefan Wyszyński. Chronologically, it covers the period from the hierarch’s appointment as Ordinary of Przemyśl (in 1965) until the Primate’s death (in May 1981). The analysis is based on a number of archival sources, primarily from church collections. Of key importance in this regard were materials from the holdings of the Warsaw Archdiocesan Archives, fond: Secretariat of the Primate of Poland, and from the diaries of Bishop I. Tokarczuk (located in the collection of Rev. Prof. Józef Wołczanski) and Cardinal S. Wyszyński (from the Gniezno Archdiocesan Archives). The text takes a closer look, among other things, at the activity of the Ordinary of Przemyśl in the specialized commissions of the Episcopate, with particular emphasis on the General Commission/Council; the influence of Bishop I. Tokarczuk on strategic decisions made by the conference of Polish bishops; the hierarch’s anti-communist stance – unique among the Polish Episcopate; his approach to the dialogue conducted by the authorities of the People’s Republic of Poland with the Holy See in 1971–1978; the bishop’s attitude toward the Pre-August Opposition and the Solidarity movement. The article proves that Bishop I. Tokarczuk played an important role in the Episcopate of Poland during the Primacy of S. Wyszynski’s, as evidenced not only by his constant presence in the General Commission/Council, but also by the fact that his voice was respected by all the bishops headed by the Primate of the Millennium. The authors share a hope that the information contained therein regarding the role of the Ordinary of Przemyśl in the work of the Polish Episcopate in 1965–1981 will be an important element of the future biography of the hierarch, which still awaits its potential insightful author.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2022, 119; 207-256
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uposażenie organistów w parafiach rzymskokatolickiej diecezji przemyskiej w połowie XVIII wieku
Autorzy:
Kowalski, Marcin Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088336.pdf
Data publikacji:
2022-06-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
emolument
organists
Diocese of Przemyśl
Bishop Wacław Hieronim Sierakowski
visitation
uposażenie
organiści
diecezja przemyska
bp Wacław Hieronim Sierakowski
wizytacja
Opis:
W artykule omówiono uposażenie organistów, którym dysponowali oni w połowie XVIII stulecia w parafiach rzymskokatolickiej diecezji przemyskiej. Głównymi źródłami pozwalającymi bliżej poznać tę społeczność parafialną są wizytacje biskupie. Tutaj skupiono się przede wszystkim na dwóch, tj. z lat 1743-1745 i 1753-1757, przeprowadzonych przez ordynariusza przemyskiego Wacława Hieronima Sierakowskiego (1742-1760). Niekiedy organistów utożsamiano z nauczycielami i na odwrót. Prowadzenie przez nich zajęć dydaktycznych możliwe było dzięki ich umiejętności pisania i czytania.  Artykuł ten traktuje jednak przede wszystkim o materialnych podstawach funkcjonowania organistów. Dzieliły się one na nieruchomości, wynagrodzenia w pieniądzu oraz świadczenia ludności parafialnej. Do tych pierwszych należały domy mieszkalne, budynki gospodarcze, pola, ogrody, sady i łąki. O ile rzadko się zdarzało, żeby organiści nie mieli swoich chałup, o tyle kwestia szerzej pojętego gospodarstwa nie jest już tak oczywista. Przydomowe i niewielkie ogrody oraz sady często bywały w ich rękach, ale większe kompleksy rolne stanowiły rzadkość. Mimo tego zasiewali oni te niewielkie skrawki gruntów zbożami lub warzywami. Parali się także hodowlą zwierząt. Stan techniczny stojących tam budynków również budził wiele zastrzeżeń.  Ważne dla organistów okazywały się wpływy pieniężne w postaci stałych rocznych pensji wypłacanych przez rządców parafialnych jednorazowo lub w ratach. Obok tego wynagrodzenia za swoje posługi ministrowie otrzymywali pieniądze od cechów miejskich, bractw religijnych, magistratów oraz mieszkańców parafii. Dodatkowo za np. śpiewanie lub granie w czasie różnych nabożeństw dostawali gratyfikacje od duchownych będących personelem pomocniczym dla plebanów. Ostatnimi były świadczenia uiszczane przez samych wiernych. Zaliczano do nich m.in. akcydensy oraz petyty, tj. snopki zbóż, a także w różnym wymiarze inne daniny zbożowe. Pewne bliżej niesprecyzowane korzyści przynosiły także kolędy, kartkowe, klerykatury oraz tzw. stołowe i quaestus.  Pomimo trudności w interpretacji niektórych pojęć związanych z uposażeniem organistów w tego typu źródłach pozostają oni wciąż najlepiej opisaną grupą wśród wszystkich ministrów kościelnych.  
The article discusses the emolument of organists in the Roman Catholic parishes of the Diocese of Przemyśl in the middle of the 18th century. The main sources for information about this parish community are the bishop’s visitations. In the paper, we focus primarily on two of them, i.e. those from 1743-1745 and 1753-1757, carried out by the Ordinary of Przemyśl, Wacław Hieronim Sierakowski (1742-1760). Some sources hold that the organists were equated with teachers and vice versa. Their teaching was possible thanks to their ability to write and read. However, this article deals primarily with the material assets of the organists, which were divided into real estate, remuneration in cash and benefits of the parish population. The real estate included residential and farm buildings, as well as fields, gardens, orchards and meadows. While it was rare for organists to not have their own cottages, the issue of the more broadly defined farmland is not so clear. Small gardens and orchards adjacent to homes were commonly found among their property, but larger agricultural complexes were rare. Nevertheless, they sowed these small patches of land with crops or vegetables. They also practised animal husbandry. The condition of the buildings there also raised many concerns. It was important for the organists to receive money in the form of fixed annual salaries, paid by parish governors either as a lump sum or in instalments. In addition to this emolument, ministers received money for their services from city guilds, religious brotherhoods, magistrates and parish residents. They also received gratuities from assistant priests, for example, for singing or playing during various services. The benefits also involved stipends, paid by the faithful. These included akcydensy and petyty, consisting in sheaves of grain, as well as other tributes of various amounts of grain. Some unspecified benefits were also provided in the forms of kolędy, kartkowe, klerykatury, stołowe and quaestus. Despite the difficulties in interpreting some of the terms related to organists’ emoluments that can be found in this type of source, organists remain the best described group among all church ministers.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2022, 118; 171-200
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rekwizycje piszczałek organowych „dla celów wojennych” w diecezji przemyskiej w 1917 roku
Requisition of organ pipes “for martial purpose” in the diocese of Przemyśl in 1917
Autorzy:
Widak, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29432053.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
I wojna światowa
diecezja przemyska
organy
rekwizycja piszczałek
Word War I
diocese of Przemyśl
organ
requisition of organ pipes
Opis:
I Wojna Światowa przyniosła wiele strat w dziedzinie zabytków sztuki. Zniszczenia wojenne dotknęły kościołów i znajdujących się w nim organów. W 1917 r. państwa biorące udział w wojnie zarządziły rekwizycję piszczałek organowych dla celów wojennych. Na terenie diecezji przemyskiej należącej wówczas do metropolii lwowskiej a znajdującej się pod zaborem austriackim rekwizycję piszczałek przeprowadzono w 1917 r. a wcześniej w 1915 r. rekwizycję dzwonów. W niniejszym artykule zostały omówione zasady, na jakich odbywała się rekwizycja piszczałek organowych oraz instrumenty, które zostały od niej uchronione a które jej podlegały. Artykuł został oparty na dokumentach zawartych w teczce „Akta 1914-1918”znajdującej się Archidiecezjalnym Archiwum w Przemyślu. Opracowanie uzupełniono dostępnymi informacjami z Inwentarzy parafialnych oraz Kroniki Diecezji Przemyskiej. Udało się uzyskać informacje na temat organów uchronionych od rekwizycji oraz organów, które zostały jej poddane. Od rekwizycji zostało uchronionych 18 organów, w przypadku 13 instrumentów piszczałki zostały zarekwirowane. W odniesieniu do pozostałych10 organów można przypuszczać, że również uległy rekwizycji. W sumie niniejsze opracowanie dotyczy 41 instrumentów.
Word War I made a lot of loss when it comes to art monuments. The damages of war affected churches and organs located in them. In 1917 nations which took part in the war preordained requisition of organ pipes for martial purpose. In the area of diocese of Przemyśl which belonged to Lwów metropolis and was under Austrian Partition requisition of organ pipes was conducted in 1917, earlier in 1915 requisition of bells churches was conducted. In the present article I discussed the rules of requisition of organ pipes and which instruments were protected from requisition or which of them not. An article was based on documents which are in file “Akta 1914–1918” located in Archdiocese Archive of Przemyśl. The study was completed with available information from Parish Inventories and “Chronicle of Przemyśl Diocese”. I managed to obtain information which organs were kept/protected from requisition and the organs that were subjected to it. 18 organs were protected from requisition, in case of 13 instruments the pipes were confiscated. As far as the other 10 organs are concerned it can be assumed that they were confiscated too. The present description/dissertation concerns 41 instruments.
Źródło:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2022, 60, 2; 249-269
1234-4214
Pojawia się w:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Terytorium i granice diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego w latach II wojny światowej
Das Territorium und die Grenzen der Diözese Przemyśl lateinischen Ritus´ in den Jahren des 2. Weltkrieges
Autorzy:
Zych, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039805.pdf
Data publikacji:
2008-12-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Diözese Przemyśl
2. Weltkrieg
Grenze
Geschichte
diecezja przemyska
II wojna światowa
granica
historia
diocese of Przemyśl
World War II
line
history
Opis:
In altpolnischer Zeit umfasste diese Diözese die Regionen Przemyśl und Sanok in der Wojewodschaft Lemberg (Lwów) und den Kreis Lubaczów (Wojewodschaft Bełz). Się zählte 18 100 Quadratkilometer und war in territorialer Hinsicht die kleinste Diözese in der Kirchenprovinz Lemberg. Den größten Einfl uss auf die Grenzen der Diözese Przemyśl hatten im Berichtszeitraum die Jahre der nationalen Unfreiheit. Seit 1821 umfasste das Territorium der Diözese Przemyśl fünf politische Kreise: Jasło, Przemyśl, Rzeszów, Sambor und Sanok. Vor dem Ausbruch des 2. Weltkrieges umfasste das Territorium der Diözese Przemyśl etwa 21 000 Quadratkilometer. Auf diesem Gebiet funktionierten die Verwaltungsstrukturen des griechisch-katholischen und des armenischen Ritus. Przemyśl war ostkirchlicher Bistumssitz und in Sanok residierte die Apostolische Administratur für das Lemkenland. Im Herbst 1939 fi elen die formalen Entscheidungen über die staatliche Zugehörigkeit der von der Sowjetunion okkupierten Gebiete. Am 27. Oktober 1939 beschloss die sogenannte Volksversammlung der Westukraine den Anschluss der besetzten Gebiete an die UdSSR. Bischof W. Tomaka zufolge befanden sich folgende Dekanate unter sowjetischer Okkupation: Dobromil, Drohobycz, Jaworów, Mościska, Rudki, Sambor, Wisznia und ein Teil des Dekanats Lesko mit 75 Pfarreien. Zur UdSSR gehörten außerdem ein Teil der Dekanate Przemyśl-Stadt, Jarosław und Sieniawa. Zunächst unterstanden die unter deutscher Besatzung stehenden Gebiete westlich des San dem Oberbefehlshaber Ost. Nachdem am 26.Oktober 1939 das „Generalgouvernement für die besetzten polnischen Gebiete” entstanden war, wurden diese Gebiete dem GG einverleibt, und die Grenze am San war jetzt de facto die Grenze Deutschlands. Der westliche Teil der Diözese gehörte zum Distrikt Krakau, der eine Fläche von 26 150 Quadratkilometern einnahm, und die nördlichen Randgebiete der Diözese befanden sich nun in den Grenzen des Distrikts Lublin. Die Grenze zwischen den beiden Besatzungszonen wurde erst am 1. November 1941 auf Befehl von Hans Frank aufgehoben. Eine tragische Folge des 2. Weltkrieges für die lateinische Diözese Przemyśl bestand im Verlust eines beträchtlichen Teils ihres Territoriums. Infolge der Entscheidungen der „Großen Drei” in Teheran sollte die Nachkriegsgrenze Polens entlang der Curzon-Linie verlaufen. Den defi nitiven Verlauf der polnisch-sowjetischen Grenze auf dem Territorium der Diözese Przemyśl regelte der am 16. August 1945 in Moskau unterzeichnete „Vertrag zwischen der UdSSR und Polen über die Staatsgrenzen”. Infolge dieser Verschiebung der Staatsgrenze verlor die Diözese Przemyśl de facto ungefähr ein Drittel ihres Territoriums (etwa 7000-8000 Quadratkilometer). Außerhalb ihrer Grenzen verblieben 74 Pfarreien (4 von ihnen kehrten 1951 zu Polen zurück) und 646 Ortschaften. Auf dem Gebiet der Sowjetukraine befanden sich folgende Dekanate und Pfarreien der lateinischen Diözese Przemyśl. Die Absteckung der Ostgrenze Polens an der sogenannten Curzon-Linie hatte auch Einfl uss auf die staatliche Verwaltungsstruktur. Nachdem Lwów (Lemberg) für Polen verloren war, begann Rzeszów den Rang der Wojewodschaftshauptstadt anzustreben. Von diesem Augenblick an befand sich das gesamte Territorium der Diözese auf polnischem Gebiet in der Wojewodschaft Rzeszów.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2008, 90; 316-329
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biskupi uniccy Antoni Angełłowicz i Ferdynand Ciechanowski wobec wydarzeń epoki napoleońskiej
The Greek-Catholic bishops Antoni Angełłowicz and Ferdynand Ciechanowski facing the events of the Napoleonic era
Autorzy:
Krochmal, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1063042.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Antoni Angełłowicz
Ferdynand Ciechanowski
biskup przemyski
diecezja przemyska
epoka napoleońska
Galicja
Greek-Catholic bishop
Greek-Catholic diocese of Przemyśl
Napoleonic era
Galicia
Opis:
This article is an attempt to show the attitude of the Greek-Catholic hierarchy in the Polish lands to the events of the Napoleonic era. The subject is discussed on the basis of the behavior of two Uniate bishops, presenting contradictory views and political affiliation. The Greek-Catholic bishop of Przemysl, Antoni Angełłowicz, since 1808 the Greek-Catholic Archbishop of Galicia, was a strong advocate of the alliance with the Habsburg monarchy, moreover, he was loyal to the Austrian emperor and supported his policy. The bishop of the neighboring with Galicia Greek-Catholic diocese of Chelm, Ferdinand Ciechanowski, agreed with the attitudes of Polish society, and clearly supported the policy of the French emperor Napoleon Bonaparte. The pastoral letters of metropolitan Angełłowicz (1805), and bishop Ciechanowski (1812) together with other sources to this period became the basis for the analysis and comparison of different attitudes and political views of both representatives of the hierarchy. The pastoral letter of 1805 was released at a critical moment of the history of Austria, after Austrian defeat in the Battle of Ulm with the forces of Napoleon and Vienna and the Czech lands occupied by the French . The letter contained a declaration of the bishop’s and the Galician Ruthenians’ loyalty to the Austrian monarchy and the Emperor of Austria. Anti-French attitudes of Angełłowicz was confirmed in two political pamphlets that were written by him and published under the title Who is the party provoking: Austria or France? (1805) and Austrian Patriot Comments on Certain Articles from Foreign Newspapers (1809). Disclosure of political sympathies forced the Metropolitam to temporarily leave Lviv after the Galicia went under occupation by the Polish army in 1809 A completely different personality was Uniate bishop of Chelm, Ferdynand Dąbrowa Ciechanowski. The cardinal was involved in the political life of the Duchy of Warsaw (as a senator), especially in the events of 1812 and preparations for the "Polish War", led by Emperor Napoleon. Ciechanowski took part in the Parliament of 1812 and the establishment of the General Confederation of the Polish Kingdom, which proclaimed the rebirth of an independent state. Under the influence of the patriotic atmosphere he announced the pastoral letter to priests and faithful of his diocese on June 28th, 1812. He expressed universal joy from the rebirth of an independent Poland and solidarity with the Polish society. The consequences of his pro-Polish speaking incurred after Napoleon’s defeat in Russia and Russian invasion of the Duchy of Warsaw in 1813, then he was forced to temporarily leave his diocese to avoid imprisonment. In the years of his reign (died in 1828) Ciechanowski carried out a number of important reforms for the Greek-Catholic dioceses, patterning the organization and functioning on the Latin Church.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2013, 20; 169-189
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ks. Prałat Tadeusz Szetela (1925-2008)
Rev. Msgr Tadeusz Szetela (1925-2008)
Autorzy:
Zych, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2047843.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
ks. Tadeusz Szetela
duszpasterstwo
diecezja rzeszowska
diecezja przemyska
kapłan w czasach PRL
rev. Tadeusz Szetela
priesthood
Rzeszów diocese
Przemyśl diocese
a priest in Polish People’s Republic
Opis:
Te article describes the life of rev. Tadeusz Szetela (1925-2008) priest of Przemyśl and Rzeszów dioceses. His older brothers, Jan Bolesław and Stanisław Kazimierz who devoted themselves to God had an unquestionable impact on life path choice by young Tadeusz. Te author presents also difcult reality during T. Szetela’s seminary years, as well as work as a priest and catechist when he had to deal with laicization and antichurch tendencies among Polish society. Moreover, Tadeusz Szetela during his life participated in many national and patriotic events, as well as ministry activities (e.g. he worked as a prison pastor). Humble and priesthood devoted, rev. Tadeusz Szetela was awarded by Church authorities, e.g. he was promoted to a Chaplain of His Holiness rank in 1998.
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2020, 27; 433-443
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biskup Ignacy Tokarczuk w działaniach operacyjnych Służby Bezpieczeństwa PRL
Bishop Ignacy Tokarczyk in the Operational Activities of the PRL’s Security Service
Autorzy:
Zamiatała, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/495585.pdf
Data publikacji:
2019-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
Bp Ignacy Tokarczuk
Służba Bezpieczeństwa
diecezja przemyska
tajni współpracownicy
Bishop Ignacy Tokarczuk
PRL’s Security Service
Przemyśl Diocese
collaborators of the security
Opis:
From the beginning of his service in the Przemyśl Diocese, bishop Ignacy Tokarczuk performed his pastoral activities with great vigor and dedication and was, therefore, the most important “object” of the operational work of the PRL’s Security Service (a Polish acronym: SB) in the south-east of Poland. The Security Service undertook number of operational activities against him. He was surrounded by an organized network of secret the security’s collaborators that informed about the bishop’s plans and deeds and realized some operational tasks. By means of disintegration and disinformation activities, the security tried to damage his reputation in the society and in the church circles as well as limit his pastoral activity. Despite great efforts, huge expenses and involvement of many people in this process, the security managed neither to intimidate nor to destroy the bishop.
Od samego początku swojej posługi w diecezji przemyskiej bp I. Tokarczuk ze względu na rozmach podejmowanych działań pasterskich był najważniejszym „obiektem” pracy operacyjnej Służby Bezpieczeństwa PRL w południowo-wschodniej Polsce. Podejmowano wobec niego cały szereg działań. Organizowano wokół niego sieć tajnych współpracowników SB, którzy na bieżąco informowali o planach i poczynaniach biskupa oraz realizowali określone przez bezpiekę zadania. Poprzez działania dezintegracyjne i dezinformacyjne starały się zniszczyć mu autorytet w społeczeństwie i kręgach kościelnych oraz ograniczyć jego działalność pasterską. Mimo wielkiego wysiłku, nakładu środków i ludzi nie udało się go zastraszyć czy zniszczyć.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2019, 40, 3; 201-212
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawosławny biskup przemyski Arseniusz Bryliński (1586–1590)
Arsenius Bryliński, Orthodox Bishop of Przemyśl (1586–1590)
Autorzy:
Krochmal, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11364375.pdf
Data publikacji:
2021-12-22
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Arseniusz Bryliński
prawosławny biskup przemyski
prawosławna diecezja przemyska
Kościół prawosławny
Arsenius Bryliński
Orthodox Bishop of Przemyśl
Orthodox diocese of Przemyśl
Orthodox Church
Opis:
Prawosławny biskup przemyski Arseniusz Bryliński nie miał dotychczas rzetelnego biogramu, a dotyczące go wzmianki w historiografii zawierały wiele luk chronologicznych i faktograficznych oraz błędów w datacji. W artykule ukazano sylwetkę Brylińskiego w świetle nowych źródeł archiwalnych. Ustalono wiele nowych faktów z jego życia, postawiono też liczne postulaty badawcze. Bryliński urodził się około 1541 r. Imię chrzestne Stefan (Steczko, Stećko) otrzymał po swym ojcu, sołtysie i popie prawosławnym w Brylińcach. Była to wieś królewska w starostwie przemyskim osadzona na prawie wołoskim. W 1564 r. w spadku po ojcu Stećko Bryliński otrzymał część sołectwa i popostwa w Brylińcach. Bryliński był popem bezżennym, zachowującym celibat, co może świadczyć, że już w młodości przygotowywał się do objęcia godności biskupiej. W 1581 r. Bryliński otrzymał nominację królewską na koadiutora i administratora diecezji przemyskiej. Jednak nie objął wówczas w niej rządów, bo na trzy lata zniknął z otoczenia Radyłowskiego, przygotowując się do święceń biskupich. Przy Radyłowskim pojawił się w 1584 r. Rządy w diecezji Bryliński objął dopiero na przełomie 1585 i 1586 r. Zmarł we wrześniu 1590 r. (a nie w 1591 r., jak jest podawane w literaturze). Na ocenie Brylińskiego ciąży uzależnienie od władzy świeckiej starosty przemyskiego Jana Tomasza Drohojowskiego. Konsekwencją tego była utrata dóbr należących do prawosławnych biskupów przemyskich. Bryliński nie dbał o stan moralny duchowieństwa parafialnego. Obejmując rządy napotkał na opór części prawosławnej szlachty przemyskiej, lekceważącej go z powodu wątpliwego szlachectwa i uzależnienia od starosty przemyskiego. Niechęć tę Bryliński szybko pokonał, udowadniając przynależność do szlachty. Objęcie godności biskupa podniosło też prestiż rodziny Brylińskich. Rządy Arseniusza Brylińskiego przypadły na trudny okres. Diecezję objął po wybitnym biskupie Antonim Radyłowskim, przez co był oceniany przez pryzmat jego osiągnięć. Władzę w diecezji przemyskiej sprawował przez niespełna pięć lat, jednak nawet tak krótki okres wystarczył, by utracił wiele dóbr należących do biskupstwa. Na okres jego rządów przypada kryzys Kościoła prawosławnego w metropolii kijowskiej, z drugiej zaś strony intensywne próby jego przezwyciężenia, co spotykało się z intensywnymi działaniami na rzecz zjednoczenia podzielonego Kościoła. W tym kontekście umieścić trzeba działania katolicyzacyjne Katarzyny Wapowskiej i Jana Łączyńskiego zakończone przejęciem 7 parafii prawosławnych. Sprawiedliwa ocena biskupa Brylińskiego będzie mogła być dokonana dopiero po przeprowadzeniu dalszych badań. Pomimo nowych ustaleń dotyczących jego życia, biogram biskupa nadal jest niepełny.
No reliable biography of the Orthodox Bishop of Przemyśl Arsenius Bryliński has been published so far, and available historical references concerning him contained many chronological and factual gaps and dating errors. The article presents Bryliński’s profile in the light of new archival sources. Many new facts of his life were established, and numerous research suggestions were made. Bryliński was born around 1541. He received his Christian name Stefan (Steczko, Stećko) after his father, a village leader and Orthodox popes in Brylińce - a royal village in the Przemyśl district, founded on Wallachian law. In 1564, Stećko Bryliński inherited a part of the village office and popedom in Brylińce from his father. Bryliński remained unmarried and observed celibacy, which may indicate that even in his youth he was preparing to assume the bishopric. In 1581, Bryliński received a royal nomination as coadjutor and administrator of the diocese of Przemyśl. However, he did not assume the office at that time, as he had disappeared from Radyłowski’s entourage for three years while preparing for episcopal ordination. He reappeared at Radyłowski’s side in 1584. Bryliński did not assume his responsibilities in the diocese until late 1585 or early 1586. He died in September 1590 (and not in 1591, as reported in the literature). Any assessment of Bryliński must be affected by his dependence on secular power of the starost of Przemyśl, Jan Tomasz Drohojowski. The consequence of this was losing some lands that had belonged to the Orthodox bishops of Przemyśl. Bryliński did not take much care of the moral state of the parish clergy. When he took over the reins of power, he encountered resistance from some of the Orthodox nobility of Przemyśl, who disrespected him because of his dubious nobility and his dependence on the starost of Przemyśl. Bryliński quickly overcame their animosity by proving that he was a noble. Becoming a bishop had also bolstered the prestige of the Bryliński family. The rule of Arsenius Bryliński took place in a difficult period. He took over the diocese after an outstanding bishop Antoni Radyłowski, and because of that he was judged from the perspective of Radyłowski’s accomplishments. He ruled the Diocese of Przemyśl for less than five years, but even this short period was enough for him to lose many properties belonging to the bishopric. During his reign there a crisis of the Orthodox Church in the Kiev metropolis emerged, along with intense attempts to overcome it, which was accompanied by vigorous efforts to unite the divided Church. The efforts at Catholicization by Katarzyna Wapowska and Jan Łączyński, which ended with the takeover of seven Orthodox parishes, should be placed in this context. A fair assessment of Bishop Bryliński can only be achieved after further research. Despite the new findings concerning his life, the Bishop’s biography is still incomplete.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2021, 28; 37-74
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Represje wobec zakonów i zgromadzeń zakonnych metropolii lwowskiej obrządku łacińskiego w latach 1939-1950
Repression against religious orders and congregations of the Latin Rite of the Metropolis of Lviv in the years 1939-1950. The state and prospects of research
Autorzy:
Krzysztofiński, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023090.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
archidiecezja lwowska
diecezja łucka
diecezja przemyska
zakony i zgromadzenia zakonne
represje
komunizm
Archdiocese of Lviv
Archdiocese of Łuck
Diocese of Przemyśl
religious orders and congregations
repression
communism
Opis:
The article presents the state of research and research postulates concerning the repression of religious orders and congregations of the Latin Rite of the Metropolis of Lviv in the years 1939-1950. It was written on the basis of a catalogue of repression which highlights personal and institutional repressions, not excluding the fact that in some cases they could appear together. In his research postulates the author notes that it is impossible to describe the history of the Church in isolation from the history of the Poles living in Borderlands. The research taking advantage, to a greater extent, of church archives - both diocesan as well as belonging to particular male and female religious orders-would be especially helpful for that purpose. Having access to archives produced by the Soviet secret service is crucial to the development of research on the history of Borderlands, the functioning of the Roman Catholic Church and repression committed against it.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2015, 103; 121-148
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Milenijna ofensywa Kościoła
Autorzy:
Krzysztofiński, Mariusz (1973- ).
Powiązania:
Biuletyn IPN 2021, nr 4, s. 58-65
Data publikacji:
2021
Tematy:
Kościół katolicki
Tysiąclecie chrztu Polski (1966)
Kościół a państwo
Obchody
Tysiąclecie Państwa Polskiego (1960-1966)
PRL
Polityka wewnętrzna
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Tematem artykułu jest przebieg obchodów 1000-lecia Chrztu Polski w diecezji przemyskiej. Dla politycznych władz ówczesnej Polski obchody Milenium to jednoznaczna deklaracja wiary narodu. Było to w rozumieniu komunistów zagrożenie dla promowanego ateistycznego światopoglądu. Stąd — jak pisze autor — pomysł konkurencyjnych uroczystości Tysiąclecia Państwa Polskiego i traktowanie Milenium jako próby sił w walce o rolę i miejsce kościoła katolickiego w PRL.
Fotografie.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Udział księży diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego w działalności podziemia antykomunistycznego w latach 1944-1956 : przyczyny -- fakty -- represje
Autorzy:
Wójcik, Zbigniew K.
Powiązania:
Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 2003, t. 36, z. 1, s. 217-234
Data publikacji:
2003
Tematy:
Kościół a państwo
Duchowieństwo katolickie
Podziemie polityczne i zbrojne (1944-1956)
Opis:
Zsfg.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Zapomniany polski biblista ks. Franciszek Ksawery Pawłowski (1807–1876)
Forgotten Polish Biblicist Fr. Franciszek Ksawery Pawłowski (1807–1876)
Autorzy:
Nowicki, Tomasz
Zych, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43471631.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Fr Franciszek Pawłowski
Archdiocese (Diocese) of Przemyśl
Cathedral Chapter in Przemyśl
Psalter
psalms of David
clergy of Przemyśl
ks. Franciszek Pawłowski
archidiecezja (diecezja) przemyska
kapituła katedralna w Przemyślu
psałterz
psalmy Dawida
duchowieństwo przemyskie
Opis:
W artykule została przypomniana osoba żyjącego w l. 1807-1876 ks. Franciszka Pawłowskiego, kapłana diecezji przemyskiej, prałata tamtejszej kapituły katedralnej, profesora i rektora seminarium duchownego w Przemyślu. Ta nietuzinkowa postać, choć doczekała się biogramów między innymi w Polskim Słowniku Biograficznym czy w Encyklopedii katolickiej i znana jest specjalistom, to słabiej kojarzona jest przez szersze grono badaczy i naukowców. Niniejszy artykuł ukazuje przedstawia nie tylko podstawowe dane biograficzne ks. Pawłowskiego, pełnione przez niego funkcje kościelne i naukowe, ale również wskazuje na jego główne zainteresowania badawcze, publikacje z zakresu teologii, biblistyki czy historii Kościoła. Szczególna uwaga została skupiona na najważniejszym dziele omawianego kapłana, czyli czterotomowym Psałterzu z komentarzem do psalmów i lamentacji proroka Jeremiasza, które zostały wydane kilka lat przed śmiercią autora i stanowią niejako jego opus vitae. Dzieło to zostało już przez samego autora dedykowane zainteresowanym Pismem Świętym, zwłaszcza zaś kapłanom i klerykom, przygotowującym się do kapłaństwa. Mimo, że podstawą analizy tekstu biblijnego była Wulgata i jej polskie tłumaczenie ks. Jakuba Wujka z końca XVI wieku, to jednak autor komentarza stosował nowożytną krytykę tekstu, nie stroniąc też od porównań z tekstem greckim i hebrajskim. Komentarz psalmów ks. Pawłowskiego był od początku wysoko oceniany, jako dzieło świadczące o wysokiej erudycji autora i jego wielkiej pracowitości. Należy zaznaczyć, że ks. Franciszek Pawłowski to również historyk, zwłaszcza historyk Kościoła przemyskiego. Drukiem ukazały się jego szkice dotyczących dziejów parafii i klasztorów łacińskiej diecezji przemyskiej, także schematyzm szkół ludowych i ich nauczycieli, a szczególnie ważne były studium o dziejach, składzie osobowym i uposażeniu Kapituły Katedralnej w Przemyślu opracowane w roku 1853 oraz wydane w 1869 roku dzieło Premislia sacra [Święty Przemyśl czyli seria i czynności biskupów przemyskich rzymskokatolickich]. Za te dokonania został w 1872 r. powołany na członka czynnego Wydziału Historyczno-Filozoficznego nowo utworzonej Akademii Umiejętności w Krakowie. Należy również zaznaczyć, że część publikacji z zakresu biblistyki pozostaje do dzisiaj w rękopisach przechowywanych w bibliotece Kapituły Przemyskiej i cały czas czeka na swoją edycję.
The article profiles Fr Franciszek Pawłowski, a 19th-century Roman Catholic priest of the Przemyśl diocese, prelate of the local cathedral chapter and professor and rector of the major seminary in Przemyśl. This remarkable figure been noted in, among others, The Polish Biographical Dictionary and The Catholic Encyclopedia, mostly known to specialists but less familiar to the wider circle of researchers and scholars. This article not only presents Fr Pawłowski’s basic biographical data, and the ecclesiastical and academic roles he held, but also his main research interests and his many publications in theology, biblical studies and church history. Particular attention is paid to Pawłowski’s most important work, the four-volume Psalter with a commentary on the Psalms and Lamentations of the prophet Jeremiah, which was published a few years before its author’s death and constitutes his opus vitae. It was dedicated by Fr Pawłowski himself to those interested in Scripture, especially priests and seminarians preparing for the priesthood. Although the basis for his analysis of the biblical text was the Vulgate, and its late 16th-century Polish translation by Fr Jakub Wujek, the author applied modern textual criticism, including comparisons with the Greek and Hebrew texts. Fr Pawłowski’s commentary on the Psalms was highly praised from the outset, as a work testifying to the author’s immense erudition and great diligence. Notably, Fr Pawłowski was also a historian, particularly of the Church of the diocese of Przemyśl, with published sketches on the history of its parishes and monasteries and the schematism of the folk schools and their teachers. Of particular importance was his study on the history, composition and endowment of the Cathedral Chapter in Przemyśl, edited in 1853, and his work Premislia sacra [Holy Przemyśl, or the list and activities of the Roman Catholic bishops of Przemyśl], published in 1869. For such achievements, he was appointed in 1872 as an active member of the Historical-Philosophical Faculty of the newly established Polish Academy of Arts and Sciences in Kraków. Among his legacy are yet other works in the field of biblical studies, which remain to this day as manuscripts in the library of the Przemyśl Chapter, still waiting to be edited and published.
Źródło:
The Biblical Annals; 2024, 14, 2; 325-338
2083-2222
2451-2168
Pojawia się w:
The Biblical Annals
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce duchowieństwa rzymaskokatolickiego i służby kościelnej wśród kadry nauczycielskiej szkół ludowych Galicji w latach 1774-1873
The role of Roman-catholic clergy and church servants in teaching staff of villlage schools in Galicia in 1774-1873
Autorzy:
Pelczar, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/545203.pdf
Data publikacji:
2018-06-30
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
Galicja
szkolnictwo ludowe
szkoły parafialne
szkoły trywialne
szkoły gminne
rzymskokatolicka diecezja przemyska
diecezja tarnowska
nauczyciele szkół ludowych
Galicia
village school system
parish schools
trivia schools
municipality schools
Romancatholic diocese of Przemyśl
diocese of Tarnów
teachers in village schools
Opis:
Artykuł poświęcony jest udziałowi księży rzymskokatolickich oraz służby kościelnej w prowadzeniu nauczania w szkołach ludowych Galicji. Zakres chronologiczny wyznaczają dwie daty (1774 r. i 1873 r.), związane z ogłoszeniem przez władze państwowe Austrii ustaw szkolnych. Bazę źródłową stanowią źródła archiwalne i drukowane oraz literatura naukowa. W artykule dowodzę, że duchowieństwo, szczególnie parafialne, bardzo aktywnie włączyło się do działań organizacyjnych na rzecz tworzenia w parafiach szkół ludowych (elementarnych). Otwierano wówczas trzy typy szkół: parafialne, trywialne i gminne. Księża, a także pracownicy kościelni (zwłaszcza organiści) mieli ponadto bardzo duży udział w realizacji procesu dydaktycznego w szkołach parafialnych oraz trywialnych. Natomiast w znacznie mniejszym stopniu angażowani byli do prowadzenia nauczania w szkołach gminnych. Artykuł powinien przyczynić się do lepszego poznania dziejów oświaty w Galicji, zwłaszcza w kontekście działalności kadry nauczycielskiej szkół ludowych.
The paper is devoted to the participation of Roman-catholic priests and church servants in teaching in village schools of Galicia. The chronological frames are 1774 and 1873 when state authorities enforced school laws. Archival and printed sources as well as academic literature are the basis of research. In the paper I advance the point that clergy (especially parish clergy) was very eagerly joining the efforts to organize village (primary) schools at parishes. Three types of schools were opened: parish schools, trivial schools and municipality schools. Priests and church employees (in particular organ players) contributed massively to the teaching endeavors in parish and trivial schools. However, they worked in municipality schools much more rarely. The paper should contribute to a better understanding of history of education in Galicia, especially in the context of teaching staff’s activity in village schools.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2018, 129; 149 - 180
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
POWSTANIE KOŚCIOŁA I PARAFII W KRASNEM KOŁO RZESZOWA W ŚWIETLE DOKUMENTU FUNDACYJNEGO MAŁGORZATY RZESZOWSKIEJ I JEJ CÓREK: KATARZYNY I OFKI Z 4 MARCA 1412 ROKU
THE CREATION OF THE CHURCH AND PARISH IN KRASNE NEAR RZESZÓW IN THE LIGHT OF THE FOUNDATION DOCUMENT OF MAŁGORZATA RZESZOWSKA AND HER DAUGHTERS: KATARZYNA AND OFKA OF MARCH 4, 1412
Autorzy:
Zawitkowska, Wioletta
Zawitkowska, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/490122.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
kościół i parafia w Krasnem, Małgorzata (I) z Rzeszowa (Rzeszowska), historia Kościoła w Polsce, rozwój sieci parafialnej, diecezja przemyska w średniowieczu, Krasne, Strażów, okręg (powiat) rzeszowski, Rzeszowscy
church and parish in Krasne, Małgorzata (I) of Rzeszów (Rzeszowska), history of the Church in Poland, expansion of the parish network, Diocese of Przemyśl in the Middle Ages, Krasne village, Strażów village, Rzeszow district (county), Rzeszowski family
Opis:
On March 4, 1412, Małgorzata (I) Rzeszowska, Jan’ widow, the youngest son of Jan Pakosławic, together with her daughters Katarzyna and Ofka, (with the consent of Bishop of Przemyśl Maciej called Janina) issued the foundation document of the church and parish in Krasne dedicated to the Holy Spirit, the Visitation of the Blessed Virgin Mary and St. Margaret. It contains a detailed description of the salary of the parish priest and his successors. The founders also made a commitment to build a temple. The parish covered Krasne village and Strażów village. The other villages of this part of the Rzeszów dominion: Wilkowyja and Pobitno were not included. The oldest daughter of Małgorzata (I) − Małgorzata (II), Piotr Kmita’s wife, could also have been involved in the establishment of the church and parish. In 1468, her granddaughter − Anna, the daughter of Małgorzata (III) Kmitówna, made over, among others, Wilkowyja village to the parish priest Wawrzyniec.
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2017, 24; 557-570
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-33 z 33

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies