Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "diecezja przemyska" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Wychodzenie z cienia. Wzrost znaczenia eparchii przemysko-samborskiej w latach 1596–1713
Stepping out of the shadow. Growing importance of Przemyśl-Sambor diocese in 1596-1713
Autorzy:
Krochmal, Jacek
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23352292.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
diecezja przemyska
eparchia przemyska
prawosławna diecezja przemyska
unicka diecezja przemyska
diecezja przemyska greckokatolicka
unia brzeska
prawosławie
Opis:
Unia brzeska była katalizatorem przyspieszającym wyłonienie się diecezji przemyskiej z peryferyjnych mroków metropolii kijowskiej. Zmiany które zaszły po unii brzeskiej wzmocniły pozycję biskupa przemyskiego w hierarchii Kościoła wschodniego. Początkowo dotyczyło to biskupa prawosławnego, ale potem z jego wzmocnionej roli korzystali na przemian biskupi unicki i prawosławny. Wzrost znaczenia biskupa przemyskiego przejawiał się w jurysdykcyjnym przekroczeniu granic diecezji przemyskiej i sprawowaniu funkcji biskupich w sąsiednich diecezjach. Było to spowodowane brakiem w nich własnego biskupa prawosławnego lub unickiego. Przełomem było uzyskanie przez prawosławnego biskupa Antoniego Winnickiego nominacji na metropolitę kijowskiego. Odtąd przez kilkanaście lat metropolita rezydował na terenie diecezji przemyskiej. Znaczenia tej diecezji doceniono obserwując długoletnie zmagania o przyjęcie przez tę diecezję unii kościelnej. Ostatecznie, po stu latach sporów, unie przyjęto w latach 1691–1693, a diecezja przemyska została zjednoczona (z części prawosławnej i unickiej). Ukoronowaniem stopniowego wzrostu znaczenia diecezji przemyskiej i jej biskupów była nominacja Jerzego Winnickiego na metropolitę kijowskiego. Zarówno biskup Antoni, jak i jego bratanek – biskup Jerzy Winnicki, łączyli godność władyki przemyskiego z funkcją metropolity kijowskiego. Łączność ta zachodziła w latach 1667–1679 i (1708-) 1710–1713. Dzieje eparchii przemyskiej z okresu sporów prawosławno-unickich oczekują na nowoczesną syntezę. Powinny się w niej znaleźć (oprócz samych spraw konfliktu prawosławnych z unitami) podstawowe dane dotyczące diecezji (organizacyjne, statystyczne, analizy prozopograficzne).
The Union of Brest was a catalyst spurring Przemyśl Diocese’s emergence from darkness on the periphery of Kiev metropolis. Changes, effected after the Union of Brest, have strengthened the position of Przemyśl bishop in the hierarchy of the Eastern Church. Initially that was the case only of the Orthodox bishop, however later, the strengthened position brought benefits to both Orthodox and Uniate bishops in turn. Increased importance of the Bishop of Przemyśl has manifested in his jurisdiction extending beyond the limits of Przemyśl diocese and performing the functions of a bishop in neighbouring dioceses. This resulted from absence of own Orthodox or Uniate bishops in those dioceses. The breakthrough point was Orthodox Bishop Anthony Winnicki’s appointment as Metropolitan of Kiev. Since then, for several years the metropolitan has resided in Przemyśl diocese. The importance of the diocese is best appreciated when looking at the many years of struggle to accept the Church Union. Ultimately, following a hundred years of disputes, the Union was accepted in 1691–1693, and Przemyśl diocese was united (having previously been divided into Orthodox and Uniate parts). The crowning moment of gradual increase in importance of Przemyśl diocese and its bishops was Jerzy Winnicki’s appointment as Metropolitan of Kiev. Both Bishop Anthony and his nephew – Bishop Jerzy Winnicki have combined the title of Prince-Bishop of Przemyśl and Metropolitan of Kiev. Such a conjunction occurred in 1667–1679 and (1708-) 1710–1713. History of Przemyśl eparchy in the period of Orthodox-Uniate disputes awaits a contemporary synthesis. It should include (besides the issues related to Orthodox vs Uniate conflict in itself) basic information about the diocese (organizational, statistical and prosopographical analyses).
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 552-583
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anna Krochmal, Archiwum historyczne eparchii przemyskiej, Warszawa–Przemyśl 2016
Anna Krochmal, Historical Archive of the Przemyśl Eparchy, Warsaw–Przemyśl 2016
Autorzy:
Kośka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11364399.pdf
Data publikacji:
2021-12-22
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
archiwum historyczne
diecezja przemyska (greckokatolicka)
diecezja przemyska (unicka)
diecezja przemyska (prawosławna)
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2021, 28; 327-330
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anna Krochmal, Archiwum historyczne eparchii przemyskiej, Warszawa–Przemyśl 2016
Anna Krochmal, Historical Archive of the Przemyśl Eparchy, Warsaw–Przemyśl 2016
Autorzy:
Kośka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11364398.pdf
Data publikacji:
2021-12-22
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
archiwum historyczne
diecezja przemyska (greckokatolicka)
diecezja przemyska (unicka)
diecezja przemyska (prawosławna)
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2021, 28; 327-330
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unicka eparchia przemyska. Uwagi w związku z książką Wioletty Zieleckiej-Mikołajczyk, Gdzie Wschód spotkał się z Zachodem. Dzieje i organizacja unickiej diecezji przemysko-samborskiej w latach 1596–1772, Toruń 2021
On history of Przemyśl Uniate eparchy. Comments with regard to book by Wioletta Zielecka-Mikołajczyk “Where East met West”. History and organization of Przemyśl-Sambor Uniate diocese in 1596-1772, Toruń 2021.
Autorzy:
Krochmal, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22784042.pdf
Data publikacji:
2022-12-13
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
artykuł recenzyjny
diecezja przemyska greckokatolicka
eparchia przemyska
unicka diecezja przemyska
Kościół unicki
unia brzeska
Opis:
Artykuł recenzyjny książki Wioletty Zieleckiej-Mikołajczyk, Gdzie Wschód spotkał się z Zachodem. Dzieje i organizacja unickiej diecezji przemysko-samborskiej w latach 1596–1772, Toruń 2021
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2022, 29, 29; 263-305
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unia kościelna w eparchii przemysko-samborskiej za czasów biskupa Prokopa Chmielewskiego (1652–1664)
The Church Union in the Eparchy of Przemyśl-Sambor at the time of Bishop Prokop Chmielewski (1652–1664)
Autorzy:
Krochmal, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1065079.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Prokop Chmielewski
unia kościelna
diecezja przemyska (greckokatolicka)
Opis:
The church union in the Eparchy of Przemyśl-Sambor at the time of Bishop Prokop Chmielewski (1652–1664) is a neglected page of the historiography. There is no evidence to indicate parts of the diocese where Unites lived, as well as, the number of the churches is unknown, there is also no information about the Uniate priests involved in various levels of the hierarchy. The reign of bishop Chmielewski fall on difficult period of dual power in the eparchy of the Przemyśl-Sambor the Eastern Church. Simultaneous existence of the bishops of the Orthodox and Uniate denomination meant that they competed for the same cathedral, churches and worshippers. This was due to the complicated internal situation of Poland, involved in a civil war with the Cossacks, then in the war with Russia. The aggressors fought the church union in the name of the Eastern Orthodox Church, interfering in the internal affairs of Poland. This influenced the policy of King Jan Kazimierz towards the Church Union and the Orthodox Church. As the cathedral in Przemyśl was occupied by the Orthodox, the Uniate bishop Prokop Chmielewski resided in Walawa. He tried to maintain a semblance of hierarchical structure, thus, he called cathedral kryłos. He exercised jurisdiction over decanate of Krosno, Leżajsk, Muszyna and Oleszyce. Unites were the most represented in the royal estates, particularly in the district of Krosno, as well as, in the noble goods belonging to the Families of Fredro, Korniakta, Krasicki, Lubomirski, Sieniawski and Zamoyski. These are initial findings on the Uniate Church in the days of bishop Chmielewski. This matter requires further detailed research.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2015, 22; 169-202
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kapłani uniccy w eparchii przemysko-samborskiej za rządów biskupa Atanazego Krupeckiego (1610–1652)
Uniate priests in the Eparchy of Przemyśl-Sambor under the reigns of Bishop Atanazy Krupecki (1610–1652)
Autorzy:
Krochmal, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1064819.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
przemyska diecezja prawosławna
przemyska diecezja greckokatolicka
przemysko-samborska diecezja
unia kościelna
Atanazy Krupecki
Opis:
The article lists the Uniate priests of the Eparchy of Przemyśl-Sambor under the reign of Bishop Atanazy Krupecki (1610–1652). This issue was overlooked in the existing historiography. The query was performed in the sources, that allowed the religious identification of a single priests, and thus, it was possible to distinguish whether the one was Uniate or Orthodox. The identification was carried out on the basis of the records of parishes created by the owners of the goods where the church was located. There was collected information about 95 Uniate priests and 12 more who probably were Uniates. Krupecki was the one who created the Uniate hierarchical structure in the Eparchy of Przemyśl-Sambor. This structure covered all the offices and the entire area of the vast diocese. The name register of the Uniate clergy allowed to determine the names of the following: one bishop ordinary, two bishops coadjutor, two vicars-general, nineteen kryłoszan [‘Russian cathedral canons’], three protopop [Russian dean] and two of them most probably Uniate, ten basilians monks incl., two monastery igumens, and additionaly one basilian nun (probably Uniate), and 71 popes (and additionally 11 popes probably Uniate) as well as three deacons. There were more functions and offices than exercising them priests, because many priests cumulated benefices and ecclesiastical dignities. Majority of the Uniate popes were to be found in the royal estates. The information about the 52 Uniate popes (and further 5 popes who probably were Uniates) was found in 11 districts. Most of the popes were in the royal estate called Sambor estate (21 Uniate popes and one probably Uniate). From the gentry villages was retrieved information on 5 Uniate popes (and one probably Uniate). In cities and towns belonging to the Latin Bishops of Kraków and Przemyśl cities and to the Uniate bishop of Przemyśl were indentified 10 popes of the Uniate denomination (and 4 probably Uniate). Some priests served more than one church. Under the care of the Uniate popes were 52 churches, including 6 in the cities and 46 in the villages. Among the collaborators of bishop Krupecki who occupied important offices in the eparchy were priests from outside the diocese of Przemyśl, who changed the rite from the Latin into the Greek one. The group was joined by only a few local Russians, who took the position in cathedral kryłos of Przemyśl. Many popes received parishes under the condition of their accession to the Union. The information about the Uniate priests cannot be treated as a closed list. The list will be developed in a result of further archival queries.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2014, 21; 137-170
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Informacje o organach w inwentarzach diecezji przemyskiej sporządzonych na podstawie instrukcji z 1933 roku
Information of the Organs in the Inventories of Przemyśl Diocese Prepared on the Basis of the Instruction from 1933
Autorzy:
Widak, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036121.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
diecezja przemyska
instrukcja
inwentarze
organy
diocese of Przemyśl
instruction
inventories
organs
Opis:
Ważnym źródłem informacji o organach są inwentarze parafialne. Były one spisywane podczas wizytacji biskupich lub dziekańskich, jak też na wyraźne polecenie rządcy diecezji. W diecezji przemyskiej w latach 1927, 1928, 1933 zostały wydane „przemyskie 3 instrukcje”. Instrukcja z 1933 r. dotyczyła sporządzania inwentarzy. W Archidiecezjalnym Archiwum w Przemyślu znajduje się 58 inwentarzy napisanych w latach 1933-1945 według tej instrukcji. W artykule zostały omówione te instrukcje, a następnie na podstawie zachowanych inwentarzy przeanalizowano informacje o organach. Informacje o organach znajdują się w 49 inwentarzach. Uzyskano informacje o 50 instrumentach i odnoszą się one do ich lokalizacji, wyglądu zewnętrznego, budowniczych, czasu powstania, wielkości instrumentów, stanu zachowania i ich wartości. W aneksie zostały zamieszczone wypisy źródłowe dotyczące organów. Zebrane informacje są wyrazem sposobu opisywania organów, ich zewnętrznego wyglądu, wielkości, mechanizmów czy stanu zachowania.
Parish inventories are an important source of information about the organs. They were written during the visit of bishops or deans as well as made for clear command of diocesan supervisor. In 1927, 1928, „przemyskie 3 instrukcje” 1933 were published in the diocese of Przemyśl. The instruction of 1933 concerned the preparation of inventories. In the Archdiocese Archive in Przemyśl there are 58 inventories written in the years 1933-1945 according to this instruction. These instructions were described in this article and then on the basis of survived inventories, information about the organs was analysed. The information about the organ are in 49 inventories. Information about 50 instruments was obtained and they relate to their location, outward appearance, builders, date of building, size of the instruments, state of surviving and their value. The annexe contains the source extracts concerning the organs. Collected information, apart from details about the instruments, is an evidence of the way the organs were described their outward appearance, size, mechanisms or the state of surviving.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 13; 165-182
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawosławny biskup przemyski Jerzy Hoszowski (1667–1674)
Orthodox Bishop of Przemyśl - Jerzy Hoszowski (1667–1674)
Autorzy:
Krochmal, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1076400.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Jerzy Hoszowski
prawosławni biskupi przemyscy
prawosławna diecezja przemyska
Orthodox Bishops of Przemyśl
Orthodox Przemyśl diocese
Opis:
Bishop Jerzy Hoszowski is a figure that is neglected by historiography. His biographical entries are outdated, inaccurate and full of errors. The article presents a critical analysis of findings preserved in historiography, in order to confirm the veracity of statements or eliminating erroneous information about Jerzy Hoszowski. An attempt was made to elaborate a new biography for the Bishop. New aspects of the biography include previously unknown details from his secular life, and subsequently from the period of holding the position of Bishop of Przemyśl. Jerzy Hoszowski was born about 1610, in Żydaczów county. In mid-17th century he became a co-owner of Chłopczyce village in Sambor county. He was married to Marianna Czernicka and had four sons with her. After her death he abandoned the secular life and, as a widower, chose a career in Church. He became a close associate of the Orthodox Metropolitan of Kiev, Antoni Winnicki. He took over the Przemyśl diocese after Winnicki, and held the position of Bishop of Przemyśl in 1667–1674. Despite the opinion prevalent in historiography, he was not a lavrite hegumen, or even a Basilian monk. Jerzy Hoszowski died before 25 July 1674. He was buried near Chłopczyce Orthodox church
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2019, 26; 49-83
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ks. Marcin Murdza (1870-1952)
Autorzy:
Walicki, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1955674.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
diecezja przemyska
duchowieństwo
ks. Marcin Murdza
Rokietnica
Diocese of Przemyśl
priesthood
Rev. Marcin Murdza
Opis:
Rev. Marcin Murdza was born in Sokolow Malopolski on the 21st of October, 1870. He was a graduate of the Gymnasium in Rzeszow. He finished the formation of priesthood in Seminary in Przemysl. He got the priestly orders on the 9th of July, 1895. Then he worked as a vicar in Lubenia (1895-1897), Jasionow (1897), Sanok (1897-1900) and in Sambor (1900-1903). Rev. Murdza was also an administrator in Domaradz (1903-1904), a vicar in Lezajsk (1904-1905), an exposit in Pohorce (1905-1908). From the year of 1908 he held a function of a parish priest in Rokietnica. Apart from his common priestly work, he also engaged in a church renovation and plenty of social works. In 1936 he became a vice dean and a year later he was announced a Pruchnik dean. Rev. Marcin Murdza retired in 1950. He died on the 23rd of September, 1952.
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2019, 26; 441-464
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ks. Teofil Lewicki (1875-1952)
Rev. Teofil Lewicki (1875-1952)
Autorzy:
Walicki, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2047200.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
diecezja przemyska
duchowieństwo
ks. Teofil Lewicki
Trzeboś
Diocese of Przemyśl
priesthood
Rev. Teofil Lewicki
Opis:
Rev. Teofi Lewicki was born on the 10th of October, 1879 in Laszki Murowane. He was a graduate of Gymnasium in Sanok. He finished the formation of priesthood in Seminary in Przemyśl. He got the priestly orders on 31st of January,1899. Then he worked as a vicar in Wesoła (1899-1902), Stojańce (1902-1903), Laszki (1903-1904), Rakszawa (1904) and in Łąka (1904-1910). In the year of 1911 he became a parish priest in Trzeboś. In 1922 he became a vice dean a Sokołów. Apart from his common priestly work, he also engaged in a church renovation and plenty of social works. Rev. Teofil Lewicki retired in 1945. He died on the 21st of September, 1952.
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2020, 27; 409-431
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemyskie synody diecezjalne biskupa Józefa Sebastiana Pelczara w 1902, 1908 i 1914 roku
The synods of Przemyśl Bishop Józef Sebastian Pelczar of 1902, 1908 and 1914
Autorzy:
Bujak, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783832.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
synod
diecezja przemyska
biskup Józef Pelczar
a synod
the diocese of Przemyśl
Bishop Józef Pelczar
Opis:
In the 19th century, no diocesan synods were convened in Polish lands. It was not until the beginning of the 20th century that Bishop S. Pelczar organized three synods in 1902, 1908 and 1914. They played a crucial role in the revival of the synod life in Polish Church, which occurred after regaining independence in 1918. These synods had their internal dynamics and reflected important social and religious changes. A special attention should be paid to the synod of 1902. Numerous priests, including parish priests and curates, were involved in preparing synod statutes. Another important element was a discussion held during deanery congregations where parish priests could put forward their suggestions. Through taking part in these preparatory forms, priests could feel that they contributed to the regulations the synod introduced. A proper synod is of a formal and ceremonial nature, which is in accordance with the church tradition dating back to the post-Tridentine period. In general, the synod was of a liturgical nature and thus there was not much time to discuss the statutes. In order to allocate more time to discussion and reduce ceremonies, Bishop S. Pelczar decided to convene the two subsequent synods of 1908 and 1914 as synod congregations. The character of the discussion also changed. Instead of the traditional reading of the statutes, bishops and other speakers gave their presentations followed by discussions, after which synod directives were formulated. Synod gatherings resulted in legal decisions announced by the bishop who had the power to do so. Each time the decisions had a slightly different form despite the fact that they were based on the statutes. The synod of 1902 passed 619 statutes; they had a very traditional form and structure typical of the post –Tridentine period. The statutes of 1908 and 1914 did not revoke the resolutions of 1902 but supplemented and clarified them taking account of the evaluation of their effects in practice. Their aim was to supplement and clarify the previous resolution, not to make dramatic changes. The acts of the synod differed markedly from the previous ones. These were the reports of the synod sessions. Bishop’s ascetic conferences were summarized while problem presentations delivered by priests were published in full. Then the discussions and bishop’s conclusions were summarized, which was followed by the synod resolutions concerning the issues addressed in the presentations.  The resolutions focused on conclusions and recommendations on how to solve some problems, including pastoral ones.
W XIX w. na ziemiach polskich nie odbywały się synody diecezjalne. Dopiero w początkach XX w. biskup S. Pelczar w Przemyślu odprawił trzy synody w latach 1902, 1908 i 1914.  Stanowiły one ważny etap w odrodzeniu życia synodalnego w Kościele polskim, jakie nastąpiło po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. Synody te posiadały swoją wewnętrzną dynamikę i były odzwierciedleniem ważnych przemian społeczno-religijnych w diecezji przemyskiej. Na szczególną uwagę zasługuje synod z 1902 r. Poprzedziły go trwające dwa lata przygotowania w ramach których przeprowadzona została intensywna akcja uświadamiająca duchowieństwo o znaczeniu synodu w kościele lokalnym. Odbywało się to głównie w cyklu artykułów na łamach „Kroniki Diecezjalnej Przemyskiej”. Oprócz aspektów historycznych informowano duchowieństwo o zagrożeniach modernistycznego podejścia do tej instytucji i wskazywano na rolę biskupa jako ustawodawcy, który jako jedyny na synodzie jest władny stanowić nowe prawo diecezjalne. W pracach komisji synodalnych przygotowujących statuty synodalne było zaangażowanych wielu duchownych także z kręgów proboszczów i wikariuszy. Ważną rolę odgrywały dyskusje w czasie kongregacji dekanalnych, na których duchowieństwo parafialne mogło zgłaszać swoje postulaty. Udział księży w tych formach przygotowawczych miał dać im poczucie udziału w całości prac i wpływu na powstające regulacje. Właściwy synod w dużej mierze charakter formalno-obrzędowy, zgodny z tradycją kościelną sięgającą okresu potrydenckiego. Znaczna część synodu miała charakter liturgiczny wskutek czego na dyskusję nad statutami zostawało niewiele czasu. Z tego powodu dwa następne synody z 1908 i 1914 r. miały charakter kongregacji synodalnych, podczas których ograniczono stronę obrzędową, aby więcej czasu wykorzystać na dyskusję. Zmieniały się też jej formy. Zamiast tradycyjnego odczytywania statutów, księża wysłuchiwali odpowiednich wystąpień biskupa i referentów, po których odbywały się dyskusje i formułowano postulaty synodalne. Ta forma najwyraźniej była widoczna podczas synodu z 1914 r. Efektem obrad synodów były decyzje o charakterze prawnym, ogłaszane mocą władzy biskupiej. Za każdym razem miały one nieco odmienną formę, mimo, że ich podstawę stanowiły statuty. Synod z 1902 r uchwalił 619 statutów i miały one bardzo tradycyjną formę i układ właściwe dla okresu potrydenckiego. Integralną częścią stanowionego wówczas prawa były instrukcje synodalne dotyczące między innymi takich zagadnień jak:  sposób przeprowadzania wizytacji dziekańskiej, czy odbywania kolędy. Statuty z 1908 i 1914 r. nie znosiły uchwał z 1902 r., ale były ich uzupełnieniem i wyjaśnieniem w oparciu o ocenę skutków ich praktycznego funkcjonowania. Celem zatem było ich doprecyzowanie i uzupełnianie, a nie głębsze zmiany. Akta synodu z 1914 r. różniły się znacznie od poprzednich. Posiadały one formę sprawozdań z kolejnych sesji synodalnych. Wystąpienia biskupa o charakterze ascetycznym przytaczano w nich w streszczeniu, natomiast  w całości publikowano teksty referatów problemowych, wygłaszanych przez wyznaczonych księży. Następnie streszczano dyskusję i konkluzję biskupa, po czym zamieszczano tzw. rezolucje synodalne odnoszące się do problemów poruszanych w wystąpieniach.  Zawierały one wnioski i zalecenia dotyczące rozwiązywania różnych kwestii, w tym także duszpasterskich. Zarządzenia synodalne najczęściej powtarzały przepisy Kościoła powszechnego, jedynie aplikując je do lokalnej sytuacji. Dotyczyły one m.in. funkcjonowania instytucji kościelnych, życia kleru i  wiernych świeckich, zagadnień dyscyplinarnych, głoszenia słowa bożego, czy katechizacji. Taka treść postanowień synodalnych nawiązywała do wiekowej tradycji Kościoła. Problematyką nową w statutach wszystkich trzech synodów przemyskich była kwestia społeczna. Zagadnienie to znalazło się szerzej w obszarze zainteresowania Kościoła od czasów Leona XIII. Śledząc postanowienia synodów biskupa S. Pelczara możemy zauważyć rozwój rozumienia tych zagadnień w środowisku kleru diecezji przemyskiej. Wskazują na wzrost znaczenia tej problematyki podczas synodów z 1908 i 1914 r w stosunku do roku 1902.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2018, 110; 77-91
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unia w eparchii przemysko-samborskiej w latach 1664–1670
The Union in the eparchy of Przemyśl-Sambor in the years 1664–1670
Autorzy:
Krochmal, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1065191.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Antoni Terlecki
Jakub Susza
unia kościelna
greckokatolicka diecezja przemyska
church union
Greek Catholic Diocese of Przemyśl
Opis:
The article shows the state of the Uniate Church in the diocese of Przemyśl-Sambor during the transitional period between the death of Bishop Prokop Chmielewski (1664), and taking the diocese by Bishop Jan Małachowski (1670). At that time, Bishop Antoni Terlecki (1664–1669) ruled this diocese, and after his removal from the office – Jakub Susza, bishop of the neighboring Uniate diocese of Chełm, who was the administrator of the diocese of Przemyśl-Sambor until the appointment of the next Bishop Ordinary. The rule by the Bishop Terlecki fell in the most difficult period in relations between the Uniate and the Orthodox churches. In the diocese of Przemysl advantage gained Orthodox under the strong leadership of bishop Antoni Winnicki, later Metropolitan of Kiev. The cathedral and most of the parishes in Przemyśl were in their hands. Orthodox took over another Uniate churches, and tried to expel the Uniate bishop from a residence in Walawa in next to Przemyśl, what they finally succeeded in 1669. An account of the bishop Terlecki’s governance is not clear, and in fact it has to be divided into two parts. The positive assessment gains the first one, launched in the final period of the rule of his predecessor – the bishop Prokop Chmielewski. Antoni Terlecki, first as coadjutor (1662), then Bishop Ordinary (1664) ably led the Uniate part of the Diocese of Przemyśl. He became involved in the efforts to strengthen the Uniate Church in Poland, in cooperation with the Uniate bishop of Chełm Jakub Susza. Antoni Terlecki was well prepared to deal with the high ecclesiastical functions. He was a basilian and a doctor of theology. However, over the time his negative traits as rowdiness and drunkenness prevailed. He neglected the duties of the bishop and voluntarily left the diocese of Przemyśl. As a result, the Uniate Metropolitan of Kiev, first imposed on Terlecki church curse, and then took his episcopal functions. Jakub Susza was entrusted with the administration of the Uniate eparchy of Przemyśl-Sambor. At the time of the Bishop Terlecki falls regression in the development of the church union in the diocese of Przemyśl-Sambor. Compact complexes of the Uniate churches were operated on the outskirts of the vast Eparchy, in its western and northern parts. There were 65 established churches confirmed by sources as Uniate and consecutive three more likely to be Uniate. A total of 45 identified with the name Uniate priest served (they cumulated several functions simultaneously).
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2016, 23; 179-205
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Patrocinia kościołów parafialnych w diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego około 1938 roku
Patronage of parish churches in the Latin rite diocese of Przemyśl circa 1938
Autorzy:
Chomentowska, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340830.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
diecezja przemyska
wezwania
trynitarne
chrystologiczne
maryjne
anielskie
hagiograficzne
Przemyśl diocese
invocations
Trinitarian
Christological
Marian
angelic
hagiographic
Opis:
W artykule omówiono wezwania kościołów parafialnych w diecezji przemyskiej około 1938 r. w ostatnich chwilach stabilnej sytuacji w Rzeczypospolitej Polskiej, krótko przed wybuchem drugiej wojny światowej. Uwagę skoncentrowano na całościowym zaprezentowaniu liczebności patrociniów przede wszystkim według typów wezwań (trynitarne, chrystologiczne, maryjne, anielskie, hagiograficzne), ale również ich rodzajów czy grup. Analiza objęła przede wszystkim wezwania pierwszorzędne 350 miejscowości parafialnych w granicach 35 dekanatów. Nie pominięto jednak całkowicie wezwań złożonych, a zgromadzone dane starano się, w miarę możliwości, porównać z ustaleniami dotyczącymi tej samej diecezji w średniowieczu. Dzięki analizie zestawień tabelarycznych oraz graficznej prezentacji na mapach poglądowych zobrazowane zostało rozmieszczenie świątyń parafialnych z uwzględnieniem ich tytułów.
The article discusses the summons of parish churches in the diocese of Przemyśl around 1938, in the last moments of a period of stability in the Republic of Poland shortly before the outbreak of World War II. Attention was focused on a comprehensive presentation of the number of patrons, primarily by types of invocations (trinitarian, Christological, Marian, angelic, hagiographic), but also by types or their groups. The analysis covered mainly the primary summons of 350 parish towns within 35 deaneries. However, the summons submitted were not completely omitted, and the collected data were compared, as far as possible, with the findings concerning the same diocese in the Middle Ages. Thanks to the analysis of tabular summaries and graphical presentation on illustrative maps, the location of parish churches was illustrated, taking into account their titles.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2023, 26, 1; 44-76
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powstanie placówek duszpasterskich u schyłku okresu galicyjskiego na przykładzie parafii Budziwój koło Rzeszowa
Establishment of pastoral centers at the end of the Galician period as illustrated by the parish of Budziwój near Rzeszów
Autorzy:
Nabywaniec, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2077241.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
rozwój sieci parafialnej
diecezja przemyska
Budziwój
Tyczyn
Galicja
development of the parish network
the diocese of Przemyśl
Galicia
Opis:
Artykuł na przykładzie wsi Budziwój ilustruje proces tworzenia nowych placówek duszpasterskich w diecezji przemyskiej. Po zastoju cechującym Galicję na przełomie XIX i XX w. przy sprzyjającej polityce państwowej i gorliwości pastoralnej części episkopatu galicyjskiego nastąpił w niektórych diecezjach szybki rozwój. Największym zaangażowaniem wykazywał się metropolita lwowski abp Józef Bilczewski i ordynariusz przemyski bp Józef Sebastian Pelczar. Stworzyli oni odpowiednie zaplecze materialne i kanoniczno-prawne oraz dokonali zmiany mentalności podległego im duchowieństwa, które zaczęło dostrzegać potrzebę zagęszczenia sieci parafialnej. Tekst ukazuje entuzjazm wiernych i młodszego duchowieństwa i opór zakorzenionych w józefińskim systemie schematów myślenia i działania części duchowieństwa starszej generacji.
The article illustrates the process of creating new pastoral centers in the Przemyśl diocese, based on the village of Budziwój. After the stagnation in Galicia at the turn of the 19th and 20th centuries, with the favorable state policy and the pastoral zeal of the Galician episcopate, some dioceses developed rapidly. The greatest commitment was shown by the Archbishop of Lviv, Józef Bilczewski and the Bishop of Przemyśl, Józef Sebastian Pelczar. They created appropriate materials as well as canonical and legal background, and changed the mentality of their clergy, who began to see the need to tighten the parish network. The study shows the enthusiasm of the believers and the younger clergy, as well as the resistance of some older generation clergy rooted in the Josephine system of thought and action.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2021, 7; 343-366
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ugoda biskupa przemyskiego Macieja z miejscową szlachtą w sprawie dziesięcin z ostatniego dziesięciolecia XIV wieku
Autorzy:
Wolski, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954979.pdf
Data publikacji:
2020-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Ladislaus Jagiello
bishop Maciej
Przemyśl diocese
nobility
tithe
Władysław Jagiełło
biskup przemyski Maciej
diecezja przemyska
szlachta
dziesięciny
Opis:
Na początku lat 90. XIV w. po nominacji na biskupstwo przemyskie Macieja, dotychczasowego kanclerza królowej Jadwigi, doszło do konfliktu z miejscową szlachtą na tle świadczeń dziesięcinnych. Nowy biskup powoływał się na otrzymane od papieża prawo pobierania dziesięciny snopowej, tymczasem od czasów Kazimierza Wielkiego na terenach Rusi Czerwonej stosowano dziesięcinę pieniężną i to w znacznie niższym wymiarze niż w pozostałych częściach monarchii. Do ugody doszło dopiero za pośrednictwem króla Władysława najpewniej latem 1394 r. Mimo to, część szlachty nadal sprzeciwiała się wprowadzeniu nowych wyższych stawek. Groźba przysądzenia realnych, snopowych dziesięcin spowodowała zakończenie konfliktu, którego ostatnim akordem było potwierdzenie w 1406 r. przez biskupa przemyskiego pobierania dziesięciny w pieniądzu oraz swobodnego charakteru dziesięciny z łanów folwarcznych.
At the beginning of the last decade of the 14th century a conflict was started with the local nobility concerning the payment of tithe. The new bishop Maciej claimed the right received from the Pope to levy the sheaf tithe, while from the times of Casimir the Great in Red Ruthenia a lower rate of tithe was in effect. The settlement was reached only through the mediation of King Ladislaus, probably in the summer of 1394. Nevertheless, some noblemen still opposed the new rates. It was only the threat of enforcing sheaf tithe that stopped the conflict, the last stage of which was the confirmation by the bishop in 1406 that tithe in the Przemyśl diocese had to be paid in coin, while the form of that from the grange fields might be freely decided.
Źródło:
Roczniki Historyczne; 2020, 86; 99-115
0324-8585
Pojawia się w:
Roczniki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies