Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "czasoprzestrzeń" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-29 z 29
    Tytuł:
    Czasoprzestrzeń Leibniza w fizyce nierelatywistyczneji w teorii względności
    Autorzy:
    Czerniawski, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2102444.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    geometria tła
    czasoprzestrzeń Leibniza
    czasoprzestrzeń Galileusza
    eter
    teoria względności
    protofizyka
    Opis:
    Koncepcji czasu i przestrzeni Leibniza odpowiada przyjęcie w roli absolutnej geometrii tła wiązki włóknistej z euklidesowymi przestrzeniami momentalnymi jako włóknami. Takie tło jednak nie uwzględnia wyróżnionego statusu inercjalnych układów odniesienia. Za odpowiednie absolutne tło dla fizyki nierelatywistycznej uważa się więc czasoprzestrzeń Galileusza, będącą taką wiązką włóknistą wzbogaconą o strukturę przestrzeni afinicznej. Za wyróżnienie układów inercjalnych powinien jednak odpowiadać dynamiczny element struktury czasoprzestrzeni. Absolutnym tłem dla mechaniki Newtona byłaby wtedy czasoprzestrzeń Leibniza, a owym elementem zgodna z absolutnym tłem koneksja afiniczna. Leibniz zamiast tego wprowadził eter, za pomocą którego można zdefiniować taką koneksję. Zaletą obu wersji tego rozwiązania jest możliwość uogólnienia go na teorię grawitacji i na czasoprzestrzenie fizyki relatywistycznej.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 1; 33-52
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rdzenie strukturalnych ontologii czasoprzestrzeni — analiza i krytyka
    Autorzy:
    Luty, Damian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/521643.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    strukturalizm
    czasoprzestrzeń
    ogólna teoria względności
    Opis:
    W artykule przedstawiono propozycję analizy rdzeni stanowisk strukturalistycznych, w których interpretuje się ontologicznie ogólnorelatywistyczne czasoprzestrzenie. Określono również pojęcie skuteczności tych rdzeni. Skuteczność rdzeni została uznana za podstawę do oceny omawianych stanowisk. Omówiono cztery stanowiska z zakresu ontologicznego strukturalizmu czasoprzestrzennego, a każde z nich skrytykowano z perspektywy skuteczności ich rdzeni. Postawiono tezę, że omawiane rdzenie posiadają ograniczoną skuteczność oraz sformułowano postulat syntezy między wyłonionymi rdzeniami (lub przynajmniej ich aspektami). Na końcu wskazano sugestie dotyczące możliwych prób dokonania wspomnianej syntezy.
    Źródło:
    Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2016, 22; 221-238
    1234-4087
    Pojawia się w:
    Humanistyka i Przyrodoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Autobiograficzna mityzacja czasu i przestrzeni w Dolinie Issy Czesława Miłosza
    Mythisation of time and space in novel Dolina Issy of Czesław Miłosz
    Autorzy:
    Cierniak-Nielub, Idalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1361138.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia Pomorska w Słupsku
    Tematy:
    czasoprzestrzeń
    dzieciństwo
    mityzacja
    Miłosz
    autobiografizm
    spacetime
    childhood
    mythisation
    Milosz
    autobiographism
    Opis:
    Dolina Issy to powieść, w której Czesław Miłosz zawarł szereg tropów wiodących do jego własnej biografii. Fascynujące wydaje się podjęcie kwestii, na ile Tomasz, główny bohater utworu, tożsamy jest Miłoszowi, a na ile zaś stanowi literacką kreację. W Dolinie Issy możemy wyróżnić kilka rodzajów autobiografizmów, które znakomicie obrazują relację pomiędzy autorem – narratorem i bohaterem. Spaja ich swoisty mit sielankowego dzieciństwa, jakie noblista wiódł nad brzegiem Niewiaży – pierwowzoru ziem Doliny Issy. Mit ten ściśle łączy się z problematyką czasu i przestrzeni, nad którymi ostatecznie góruje akt doświadczania. W swoim artykule pragnę udowodnić, iż czytanie Doliny Issy w kontekście autobiograficznym jest nie tylko sensowne, ale wręcz stanowi swoisty klucz do zrozumienia samego Czesława Miłosza.
    Dolinna Issy is a novel in which Czesław Miłosz has included series of clues leading to his own biography. It seems interesting to take on the question to what extent Tomasz – the main character of composition – is identical to Miłosz and to what extent he is only a literary creation. In Dolina Issy we may distinguish several types of autobiographisms that perfectly illustrate the relationships between of author, narrator and the character in novel. They are joined by specific myth of idyllic childhood, which The Nobel Prize laureate had at the Niewiaża riverside – the prototype of the lands of Issa Valley. This myth is closely connected with the problem of time and space – dimensions dominated by act of experiencing. In my article I want to prove that reading the Dolina Issy in the autobiographical context is not only sensible but it is also the point to understand the essence of Miłosz.
    Źródło:
    Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2019, 17; 43-54
    2083-4721
    Pojawia się w:
    Świat Tekstów. Rocznik Słupski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The symbol criteria in design approach of landscape and architecture memorial site
    Kryterium symbolu w projektowaniu założeń architektoniczno-krajobrazowych miejsc pamięci
    Autorzy:
    Wojtkiewicz, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/369795.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
    Tematy:
    archetype
    Commemorative architecture
    space-time
    symbol
    archetyp
    architektura upamiętniająca
    czasoprzestrzeń
    Opis:
    The article is an attempt to interpret the methodological design processes Commemorative space. The work points to symbol issues as a primary artifact of the design process of the iconic dimension of religious, multi-threaded and artistic resonance in space. Dimension architectural and landscape becomes a hermeneutic interpretation of space and tragic recall the events. Slightly text corresponds to the existing examples, rather than focus on the theoretical aspects of the composition and design of the memorial site.
    Artykuł przedstawia badania, które dążą do metodologicznej wykładni procesów projektowania przestrzeni kommemoratywnej. W artykule opisano zagadnienia symbolu jako składnika procesu projektowania przestrzeni krajobrazowej, upamiętniającej. Wymiar architektoniczno-krajobrazowy projektowania miejsc pamięci analizowany w kategorii hermeneutyki filologicznej symbolu jest próbą konwersji treści duchowych na formę. Badania mają być pomocne w lepszym rozumieniu struktury znaczeń miejsc pamięci, ukrytych kodów i znaków decydujących o strukturalności tego typu architektury i krajobrazu. Artykuł wskazać ma obszary poszukiwań współczesnego wyrazu przestrzennego projektowania miejsca pamięci.
    Źródło:
    Przestrzeń i Forma; 2017, 29; 155-166
    1895-3247
    2391-7725
    Pojawia się w:
    Przestrzeń i Forma
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czarno-zielone czasoprzestrzenie wyobrażone
    Black and Green Imagined Spaces
    Autorzy:
    Drong, Leszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/467693.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-10
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    geopoetyka
    Śląsk
    geokrytyka
    literatura regionalna
    czasoprzestrzeń
    geopoetics
    Silesia
    geocriticism
    regional literature
    timespace
    Opis:
    A review of the 2016 monograph by Karolina Pospiszil Swojskość i utrata. Obrazy Górnego Śląska w literaturze polskiej i czeskiej po 1989 roku [The Familiar and the Loss. The Images of Upper Silesia in Polish and Czech Literatures after 1989] concentrating upon the properties of the Auther's work, which decide about its interdisciplinary character and testify to her solid grounding in the research methodology (geocriticism), while allowing her to retain a unique poetics, adequate to the historical conditioning and the history of the described region.
    Recenzja wydanej w 2016 roku monografii Karoliny Pospiszil pt. Swojskość i utrata. Obrazy Górnego Śląska w literaturze polskiej i czeskiej po 1989 roku koncentruje się na walorach pracy, które stanowią o jej interdyscyplinarnym charakterze i solidnym ugruntowaniu w metodologii badawczej (geokrytyka), a jednoczesnie pozwalają zachować odrębną poetykę adekwatną do historii i kultury opisywanego regionu.
    Źródło:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2018, 38
    1508-6305
    2544-3186
    Pojawia się w:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Integrating Plenitude, Axiarchism And Agency
    Integracja pełni, aksjarchizmu i sprawczości
    Autorzy:
    Forrest, Peter
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31232813.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    agency
    axiarchism
    plenitude
    space-time
    Time
    understanding
    sprawczość
    aksjarchizm
    pełnia
    czasoprzestrzeń
    teizm
    Czas
    rozumienie
    Opis:
    I consider three candidates for ultimate understanding: (1) ultimate agency, the familiar idea of understanding the existence and nature of the universe as created by God for good reasons; (2) axiarchism, the initially counter-intuitive idea that goodness is the first cause of contingent reality; and (3) plenitude, the thesis that all possible types of situation are real. After some initial clarification, I note the problems with axiarchism, and offer solutions. These solutions require the unification of space and time as space-time, and the consequent introduction of what might be called hypertime, but which I take to be true time—Time with an upper case “T”. I note how axiarchism and plenitude may be combined into the Plenum Bonum thesis that all and only good universes are real. Next, I note some problems with agency as an ultimate way of understanding. Finally, I solve these by means of a theory of agency as completing axiarchism, the Good versus Good theory.
    Rozważam trzy potencjalne wyjaśnienia ostatecznościowe: (1) ostatecznościowe sprawstwo, czyli znaną ideę, że istnienie i natura wszechświata zostały stworzone przez Boga na podstawie dobrych racji; (2) aksjarchizm, czyli początkowo niezgodną z naszymi intuicjami ideę, że dobro jest pierwszą przyczyną przygodnej rzeczywistości; oraz (3) pełnię, czyli tezę, że wszystkie możliwe typy sytuacji są rzeczywiste. Po uwagach wstępnych określam problemy aksjarchizmu, a następnie proponuję ich rozwiązania. Rozwiązania te wymagają połączenia przestrzeni i czasu w czasoprzestrzeń, a w konsekwencji wprowadzenia tzw. hiperczasu, który nazywam prawdziwym czasem — czasem przez duże „C”. Wskazuję, jak aksjarchizm i pełnię można połączyć w tezę Plenum Bonum, zgodnie z którą rzeczywiste są wszystkie i tylko dobre wszechświaty. Następnie identyfikuję niektóre problemy ze sprawczością jako ostatecznym sposobem wyjaśnienia. Na zakończenie rozwiązuję te problemy za pomocą pewnej teorii sprawczości dopełniającej aksjarchizm, którą nazywam teorią Dobro versus Dobro.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 2; 73-91
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czasoprzestrzeń w analizie dynamicznej mostów
    3D-Time Space in Dynamical Analysis of Bridges
    Autorzy:
    Obrębski, J. B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/403679.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
    Tematy:
    mechanika
    dynamika
    czasoprzestrzeń
    różnice skończone
    most
    mechanics
    dynamics
    3D time space
    finite differences
    bridge
    Opis:
    W pracy zaprezentowano kolejne zastosowania i możliwości analizy dynamicznej obiektów inżynierskich za pomocą czasoprzestrzeni z wykorzystaniem różnic skończonych, w ujęciu numerycznym zaproponowanym przez autora. Obiekty te mogą być poddane różnego rodzaju obciążeniom. Tym razem jest to dźwigar mostowy z pojazdami poruszającymi się po nim z określoną prędkością. Może to być jeden pojazd lub cała ich grupa. Rozważania przeprowadzono od ogólnych różniczkowych równań ruchu przez ich uproszczenia wynikające z przyjętych założeń dla mostu, do układu dwóch równań opisujących jego giętno-skrętne zachowanie się. Pokazano przykłady konkretnych zastosowań tej metody.
    The paper presents next application and possibilities of dynamical analysis for engineering structures by means of 3D-Time Space Method in numerical edition proposed by the author with application of finite differences. These structures can be charged by different kinds of loadings. This time, it is a bridge girder with a car or the whole group of different carriages moving with certain velocity. The considerations were taken, starting from general differential equations of motion, through their simplified versions - resulting from taken assumptions for a bridge, until a set of two equations describing its bending-torsion behaviour. There are given examples of particular applications of the method.
    Źródło:
    Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa; 2017, 8, 3 (29); 109-126
    2081-5891
    Pojawia się w:
    Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polifonia łuków jako technika organizowania czasoprzestrzeni w Sesto na fortepian solo Hanny Kulenty
    Polyphony of arches as a time-space organization technique in Sesto for piano solo by Hanna Kulenty
    Autorzy:
    Nowak, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/521928.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku
    Tematy:
    Kulenty
    Sesto
    polifonia łuków
    muzyczna czasoprzestrzeń
    polyphony of arches
    time-space of a musical piece
    Opis:
    Filozofia muzyki Hanny Kulenty, koncentrująca się na zagadnieniach odczuwania czasu w muzyce, w twórczości kompozytorskiej znalazła wyraz w technikach kompozytorskich pozwalających jej kształtować czasoprzestrzeń dzieła muzycznego. Inspirowana muzyką Andriessena idea organizowania „wielkich czasów” w muzyce opiera się na wielości w jedności. Tworzy ona typ polifonii formy konstytuującej się poprzez nakładanie różnorakich łuków energetycznych. Polifonia formy ujawnia się również w sposobie konstruowania i funkcjonowania pojedynczego łuku, który po wyodrębnianiu z konstrukcji zachowuje muzyczną autonomię. Techniką, od której rozpoczynają się poszukiwania twórcze kompozytorki, jest „polifonia łuków”. Istota tej techniki oraz sposób funkcjonowania w muzyce omawiane są w artykule na przykładzie Sesto na fortepian solo skomponowanym w roku 1985. Muzyczny sens przebiegu dramaturgicznego Sesto wyjaśniany jest również za pomocą kategorii modalnych Algirdasa Greimasa (struktury aktoralne, aktanty, temporalizacja, spacjalizacja) oraz Eero Tarastiego („wola”, „przymus”, „bycie”, „czynienie”).
    The philosophy of Hanna Kulenty’s music, focusing on the issues of time perception in music, found its expression in her art of composition by means of the techniques allowing her to shape the time-space of a musical piece. Inspired by Andriessen’s music, the idea of organizing “grand times” in music is based on multiplicity in unity. It creates a type of polyphony of the form constituting itself through overlapping of various energetic arches. Furthermore, the polyphony of the form reveals itself in the way of constructing and functioning of a single arch which, having been separated from the structure, retains its musical autonomy. The technique with which the composer starts her artistic searches is the “Polyphony of Arches”. Its essence, as well as the way it functions in music are discussed in the paper on the example of Sesto for piano solo, written in 1985. The musical meaning of the dramatically structured Sesto is also explained using Algirdas Greimas’s modal categories (actoral structure, actants, temporalization, spatialization), as well as the ones by Eero Tarasti (“the will”, “compulsion”, “being”, “acting”).
    Źródło:
    Aspekty Muzyki; 2018, 8; 361-376
    2082-6044
    Pojawia się w:
    Aspekty Muzyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Muzyczne inspiracje w Prawdzie starowieku – pierwszej części tetralogii Stanisława Vincenza
    Music inspirations in Prawda starowieku (Truth of the old days), part one of the tetralogy by S. Vincenz
    Autorzy:
    Tkaczuk, Tamara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2147587.pdf
    Data publikacji:
    2022-01
    Wydawca:
    Towarzystwo Kultury Języka
    Tematy:
    Huculszczyzna
    Karpaty
    Huculi
    intermedialność
    czasoprzestrzeń
    muzyka
    makrokosmos
    Hutsul region
    Carpathians
    Hutsuls
    intermediality
    spacetime
    music
    painting
    macrocosm
    Opis:
    Twórczość S. Vincenza jawi się jako fenomen pogranicza kultur pogłębiający ukraińsko-polskie relacje kulturalne i literackie. W pierwszej części tetralogii Na wysokiej połoninie została nakreślona szeroka panorama Huculszczyzny, pełne harmonii współistnienie przedstawicieli różnych grup etnicznych na tle natury, która – poddana mitologizacji – staje się ważną częścią życia mieszkańców Karpat. Dominująca intermedialność w utworze, wynikająca z połączenia muzyki, malarstwa i sztuk plastycznych, sprzyja lepszemu ujawnieniu unikatowych, ludowych obyczajów i obrzędów, ontologii, historii tworzenia ludowych huculskich instrumentów muzycznych i specyfi ki ich wykorzystania, symboliki, huculskich tańców, roli dźwięków natury, mistycznego sensu zjawisk przyrody, które otaczały człowieka od wieków. Celem niniejszej analizy uczyniono próbę ukazania specyfi ki wykorzystania w utworze przez pisarza muzycznych i artystycznych obrazów, użycia środków językowych, za pomocą których autor konstruuje prozę rytmizowaną, rejestruje dźwiękowe wibracje natury Karpat, jakby unikatowego kosmosu harmonizującego z egzystencją człowieka, co niewątpliwie było nowatorskim zjawiskiem na początku XX wieku. Muzyczność w analizowanym utworze jest oddawana za pomocą onomatopei, mitologizacji żywiołów natury, mistyki. Muzyczność została zapisana w tradycjach Hucułów, ich historii, bycie, zamiłowaniu do natury, która jest źródłem tworzenia polifonii, połączenia milczenia i ciszy, sprzyja rozszerzeniu przestrzeni i czasu do wszechświata.
    The works by S. Vincenz are a phenomenon from the borderline of cultures, a testimony of the expansion of Ukrainian-Polish cultural and literary connections. The tetralogy Na wysokiej połoninie (On the high meadow) presents a wide panorama of the Hutsul region, the harmony of coexistence of representatives of different ethnic groups on the background of the untouched nature, which is mythologised, becomes an active participant in the life of the inhabitants of the Carpathians. Intermediality is dominant in the tetralogy Na wysokiej połoninie, because the combination of different arts (including music and painting) facilitates a better disclosure of the unique folk customs and rituals, the ontology of life, the history of Hutsul folk instruments and the specifi c characteristics of their use, symbolism, folk dances, the role played by sounds of nature, mystical meaning of the natural phenomena that have surrounded the human being since ancient time. The paper deals with the analysis of the specifi c characteristics of the writer’s use of musical and pictorial paintings in the work, the use of linguistic means with which the author creates rhythmic prose, captures the sound vibrations of the nature of the Carpathians as a unique space existing in harmony with the human being, which was an innovative phenomenon at the beginning of the 20th century. It was established that musicality in the tetralogy Na wysokiej połoninie is constructed through onomatopoeia, mythologisation of the natural elements, is an important part of the Hutsuls’ traditions, history, life, is a manifestation of the love of nature as a source of a unique polyphony, harmony, silence, promotes the opening of space-time to the macrocosm, and emphasises the uniqueness of the greatness of the Carpathian region and its inhabitants.
    Źródło:
    Poradnik Językowy; 2022, 790, 1; 289-299
    0551-5343
    Pojawia się w:
    Poradnik Językowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Architektura pamięci w twórczości filmowej Piera Paolo Pasoliniego
    Architecture of memory in the cinema of Pier Paolo Pasolini
    Autorzy:
    Jóźwiak, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/398476.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
    Tematy:
    miejsca pamięci
    lieux de memoire
    czasoprzestrzeń
    film
    inscenizacja
    Pasolini
    sites
    space-time
    movie
    mise-en-scene
    Opis:
    Punktem wyjścia rozważań jest teoria miejsc pamięci Pierre’a Nory, a także jej potencjał interpretacyjny w materii filmu i przestrzeni. Zestawienie tej teorii z wątkami przestrzeni wyobrażonej i wykreowanej mentalnie z technicznymi i formalnymi uwarunkowaniami sztuki filmowej będzie wstępem do dalszych analiz wybranych przykładów. Interesuje mnie twórczość filmowa Piera Paolo Pasoliniego, w której te zagadnienia pojawiają się z wyjątkową wyrazistością. Jak będę starał się to wykazać, w sposób szczególny przepracowywał on zagadnienie przestrzeni i czasu w filmowej narracji. Omawiając pierwszy okres twórczości tego reżysera, będę starał się przedstawić kilka intrygujących formalnie rozwiązań, które zastosował Pasolini w filmowym problematyzowaniu konwencji czasoprzestrzeni.
    The analysis of the Pierre Nora’s theory of memory sites is the starting point of my article. I found it extremely relevant to both the film studies and space related issues. After compiling that theory with the chosen threads of the imaginary and mental space, technical and formal conditions of film art, I will move towards particular examples of Pier Paolo Pasolini’s films. In this context his output seems very interesting since in the films he elaborated on such issues as the space-time, memory, the blend of mythical, archaic and modern space. Discussing the first period of his film production I will show some of the intriguing formal devices Pasolini used to question the conventional filmic space-time.
    Źródło:
    Architecturae et Artibus; 2015, 7, 2; 12-18
    2080-9638
    Pojawia się w:
    Architecturae et Artibus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagadnienia holizmu w kontekście relacjonizmu i strukturalizmu
    Autorzy:
    Luty, Damian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/600542.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    gravitational nonlocalities
    general relativity
    relationism
    structuralism
    spacetime
    holism
    nielokalności grawitacyjne
    ogólna teoria względności
    relacjonizm
    strukturalizm
    czasoprzestrzeń
    holizm
    Opis:
    Two positions in which the mode of existence of Spacetime is considered are reconstructed — relationism and structuralism (I discuss the version of structuralism one can find in the so-called Ontic Structural Realism). I present and describe the notion of gravitational nonlocalities, at which one arrives through the difficulties with formulating laws of energy conservation in General Relativity. I state and try to defend a thesis, that the above difficulty may rise two different „weak” holisms on the ground of each mentioned position.
    Źródło:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2016, 35 B (4B)
    1689-4286
    Pojawia się w:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The theme of ruins in contemporary art
    Temat ruin w sztuce współczesnej
    Autorzy:
    Goranskaya, Tatiana
    Kazhar, Nina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27314342.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska
    Tematy:
    ruin
    space-time
    architectural heritage
    visual arts
    virtual reality
    ruina
    czasoprzestrzeń
    dziedzictwo architektoniczne
    sztuki wizualne
    rzeczywistość wirtualna
    Opis:
    The article analyzes various interpretations of the concept of “ruin” in the history of culture. It is shown that the ruin, as a “symbolic form”, on the one hand, is a link connecting fragments of various historical eras and cultural pictures of the world with each other, and on the other hand, it embodies the virtual reality of being, a possible global culture and/or catastrophe. The authors singled out such artistic interpretations of the ruins in contemporary fine arts as: a historical ruin; the ruin of the present and/or the “lost future”; semantic construction; object (architectural fragment) as a sign of place and time.
    Artykuł analizuje różne interpretacje pojęcia „ruina” w historii kultury. Pokazano, że ruina, jako „forma symboliczna” z jednej strony jest ogniwem łączącym ze sobą fragmenty różnych epok historycznych i kulturowych obrazów świata, a z drugiej strony ucieleśnia wirtualną rzeczywistość, globalną kulturę i/lub katastrofę. Autorki wyróżniły artystyczne interpretacje ruin we współczesnej sztuce plastycznej, takie jak: ruina historyczna; ruina teraźniejszości i/lub „utraconej przyszłości”; konstrukcja semantyczna; obiekt (fragment architektoniczny) jako znak miejsca i czasu.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo; 2022, 28 (178); 13-20
    0860-7214
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Quantum theory of gravitation
    Autorzy:
    Pluta, Z.
    Hryniewicz, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/411692.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
    Tematy:
    grawitacja
    czasoprzestrzeń
    potencjał
    potencjał pola
    zasada zachowania energii
    gravitation
    space-time
    potential
    potential field
    principle of energy conservation
    Opis:
    In the paper, the outline of a new quantum theory of gravitation is presented. The energetic states of a material body, stable and unstable, are described. Characteristics of a body motion in a gravitation-inertia space-time has been given. It has been proved that all the time both gravitation and inertia are co-existent, independent on the position of a moving object. This is the reason of that twolink name of the space-time. A thorough in-depth analysis of the problem made it possible to state that so called the law of common gravity is a hyperbolic approximation of a proper course of inertia force. Therefore the mentioned courses have only two common points. One of them, the initial point belongs also to the course line of the gravity force, constant on the whole length of space-time. This theory is adequate in character and thus generally does not corresponds with the existent classical theory of gravitation.
    Źródło:
    International Letters of Chemistry, Physics and Astronomy; 2012, 5; 35-45
    2299-3843
    Pojawia się w:
    International Letters of Chemistry, Physics and Astronomy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czasoprzestrzenna. Architektura Teatralna Grupy Praesens.
    Spatio-temporal. Theatrical Architecture by the Preasens Group
    Autorzy:
    Uchowicz, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1015448.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
    Tematy:
    andrzej pronaszko
    szymon syrkus
    modernism
    praesens
    theatrical architecture
    theatre simultaneous
    space-time
    modernizm
    architektura teatralna
    teatr symultaniczny
    czasoprzestrzeń
    Opis:
    Punktem wyjścia dla omówienia architektury teatralnej grupy Praesens jest koncepcja teatru symultanicznego opracowana przez Szymona Syrkusa, Andrzeja Pronaszkę przy współpracy Zygmunta Leskiego z 1928 roku. W rekonstrukcji procesu kształtowania nowej wizji sceny teatralnej uwypuklono pierwszy chronologicznie teatr ruchomy Pronaszki (pierwsza wersja, 1927) oraz zaprezentowano dwugłos modernistów – architekta i scenografa – w ramach działalności awangardowej formacji. W tym celu przeanalizowano artystyczne biografie i skonfrontowano z materiałem źródłowym dotyczącym architektury teatralnej, co wzbogaciło dotychczasowy stan wiedzy o kanonicznym projekcie awangardy. Oś czasu powiązano z problemowym ujęciem zagadnienia architektury teatralnej Praesensu w oparciu o kluczowe kategorie modernizmu takie jak ruch, czas, czasoprzestrzeń, symultanizm, makieta, sceno-technika, twórczy dialog. Na marginesie przybliżono kilka praktyk i strategii modernistów takich jak promocja własnych dokonań za pośrednictwem dostępnych mediów czy walka o prymat pierwszeństwa w interdyscyplinarnej artystycznej sieci, które determinowały działania polskiej awangardy.
    The idea of simultaneous theatre developed in 1928 by Szymon Syrkus and Andrzej Pronaszko, in cooperation with Zygmunt Leski, serves here as a starting point for discussing the projects of theatrical architecture by the group of artists called Praesens. My investigation reveals the new idea of the theatrical stage developed with particular attention paid to the first project of this type, namely Andrzej Pronaszko’s moveable theatre (the first version dated to 1927), and to the dialogue between modernist stage design and architecture within the practices of this avant-garde collective. To reconstruct the process of how the new stage was created, an analysis of the biographies of artists was made and subsequently collated with source material related to the projects of theatrical architecture. It considerably enriches the present state of knowledge of this canonical project of the avant-garde. The chronological order was also interlaced with the discussion of the theatrical architecture of Praesens, in relation to crucial ideas of modernism, such as movement, time, space-time, simultaneity, mock-up, stage design, and creative dialogue. Moreover, several other strategies were discussed, such as advertising practices employed by modernists to promote their achievements and the importance of precedence and novelty in the interdisciplinary artistic network. These strategies and practices determined the way that Polish avant-garde artists operated.
    Źródło:
    Sztuka i Dokumentacja; 2020, 23; 21-34
    2080-413X
    Pojawia się w:
    Sztuka i Dokumentacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Компонент хронотопу в романах Юрія Андруховича та Тадеуша Конвіцького
    Komponent chronotopu w powieściach Jurija Andruchowycza i Tadeusza Konwickiego
    Autorzy:
    Jaruczyk, Віктор
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2015568.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-13
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Конвіцький
    Андрухович
    часопростір
    хронотоп
    проза
    роман
    Konwicki
    Andrukhovych
    space-time
    chronotope
    prose
    novel
    Andruchowycz
    czasoprzestrzeń
    chronotop
    proza
    powieść
    Opis:
    Часопростір у романах Юрія Андруховича та Тадеуша Конвіцького є явищем багатовимірним. Він має національну, метафізичну, соціально- та культурно-історичну, індивідуально-психологічну, географічну складові. Тадеуш Конвіцький в часових рамках одного дня передав суспільні настрої цілої країни протягом багатьох років. Вміло застосовуючи різні прийоми гри з часом: актуалізацією суб’єктивної пам’яті, ретроспекціями і посиланнями до історичного минулого, спогадами, розтягуванням і, навпаки, стисненням часових рамок. Потрібно звертати увагу на хронотоп з усіма його складниками, тобто на хронотопний комплекс, крім часу і простору, це – людина, рух, дорога, мета, характер руху. Зважаючи на потенційну схожість ідейного задуму і його формального вираження у романах Малий апокаліпсис Т. Конвіцього і Московіада Ю. Андруховича, особливості хронотопів також будуть схожими. Основне ціннісно-емоційне навантаження в романах мають хронотопи порогу, зустрічі та дороги.
    Czasoprzestrzeń w powieściach Jurija Andruchowycza i Tadeusza Konwickiego jest zjawiskiem wielowymiarowym. Posiada komponenty narodowe, metafizyczne, społeczno-kulturowo-historyczne, indywidualno-psychologiczne oraz geograficzne. Tadeusz Konwicki w ramach czasowych obejmujących jeden dzień oddaje nastroje społeczne całego kraju, trwające przez wiele lat. Umiejętnie stosuje różnorodne techniki gry z czasem: aktualizację pamięci subiektywnej, retrospekcje i odniesienia do przeszłości historycznej, wspomnienia, rozszerzanie, a także zawężanie ram czasowych. Należy zwrócić uwagę na chronotop ze wszystkimi jego elementami składowymi, poza czasem i przestrzenią, obejmującymi również osobę, ruch, drogę, cel, charakter ruchu. Biorąc pod uwagę potencjalne podobieństwo koncepcji ideowych i ich formalnego wyrażenia w powieściach Mała apokalipsa T. Konwickiego i Moscowiada J. Andruchowycza, można stwierdzić podobieństwo cech chronotopów. Zasadniczy ładunek wartości i emocji w analizowanych powieściach zawierają chronotopy progu, spotkania i drogi.
    Time space in the novels of Yuri Andrukhovych and Tadeusz Konwicki is a multidimensional phenomenon. It has national, metaphysical, socio- and cultural-historical, individual-psychological, geographical components. In one day, Tadeusz Konwicki conveyed the public mood of the whole country for many years. Skillfully applying various techniques of the game over time: actualization of subjective memory, retrospectives and references to the historical past, memories, stretching and, conversely, compression of the time frame. It is necessary to pay attention to the chronotope with all its components, ie to the chronotopic complex, except for time and space it is the person, movement, road, purpose, character of movement. Given the potential similarity of the ideological plan and its formal expression in the novels Small Apocalypse by T. Konwicki and Moscoviada by Yu. Andrukhovych, the features of the chronotopes will also be similar. The main value and emotional load in the novels have chronotopes of thresholds, meetings and roads.
    Źródło:
    TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2020, 6, Numer Specjalny; 301-315
    1733-2249
    Pojawia się w:
    TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Adequate theory of oscillator : a prelude to verification of classical mechanics. Part 4
    Autorzy:
    Pluta, Z.
    Hryniewicz, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/411854.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
    Tematy:
    oscylator
    energia
    zasada zachowania energii
    czasoprzestrzeń
    potencjał pola
    grawitacja
    oscillator
    energy
    principle of energy conservation
    space-time
    potential field
    gravitation
    Opis:
    In the paper, the adequate theory of oscillator is presented, being a sort of prelude to verification of the classical theory of mechanics. The developed theory is based on a properly understood notion of energy, quantum value changes of its determined measures (potentials), as well as of such chan ges types of sites of full energetic states which presents the essence of the true principle of the energy conservation. In the first part of the paper the principle of energy conservation was considered. Then the energetic aspects of the oscillator motion, with an exemplary real system motion was presented. The third part was a development of kinetics of a body in the harmonic motion and verification of the adequate theory of the oscillator. At the end, this Part 4 is devoted to the determination of the gravity acceleration by means of the mathematical pendulum to confirm the previously presented findings.
    Źródło:
    International Letters of Chemistry, Physics and Astronomy; 2012, 4; 1-7
    2299-3843
    Pojawia się w:
    International Letters of Chemistry, Physics and Astronomy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Specificity of artistic chronotope in Czech Cubists architecture
    Specyfika czasoprzestrzeni artystycznej w architekturze czeskiego kubizmu
    Autorzy:
    Okhrim, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/369849.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
    Tematy:
    architectural chronotope
    artistic time
    Czech Cubism
    Janak P.
    Modernism
    time pattern
    czas artystyczny
    czasoprzestrzeń architektoniczna
    czasowe modele
    czeski kubizm
    modernizm
    Opis:
    Starting from 1910 during two decades phenomena of Cubism was observed in Czech architecture. Irrespective of being so succinct, it was of great importance for the whole process of modernists architecture incipience. Questions from the architectural theory realm are considered in this article, devoted to phenomena of Cubism in Czech architecture in the context of artistic chronotope disquisition.
    Zjawisko kubizmu w czeskiej architekturze obserwowano w ciągu dwóch dekad, począwszy od 1910 roku. Będąc tak nietrwałym, jednak miało wielkie znaczenie dla ogólnego procesu rozwoju architektury modernistycznej. W artykule są poddane dyskusji pytania z dziedziny teorii architektury, poświęcone eksploracji fenomenu architektury kubizmu czeskiego w kontekście badań artystycznej czasoprzestrzeni.
    Źródło:
    Przestrzeń i Forma; 2016, 27; 245-254
    1895-3247
    2391-7725
    Pojawia się w:
    Przestrzeń i Forma
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Napisać noc
    To write the night
    Autorzy:
    Fiedorczuk, Julia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1375452.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    writing
    alcoholism
    woman
    time
    space-time
    metaphor
    non-human nature
    fiction
    pisanie
    alkoholizm
    kobieta
    czas
    czasoprzestrzeń
    metafora
    poza-ludzka natura
    fikcja
    Opis:
    Obierając za punkt wyjścia książkę Pisać Marguarite Duras, tekst przygląda się relacji między pisaniem a alkoholizmem. Duras do końca życia zmagała się z alkoholizmem i dość otwarcie o tym mówiła, mimo że pijąca pisarka nie ma w kulturze tak romantycznego statusu jak pijący mężczyzna. Tekst jest zwięzłą pisarską autobiografią, opowiada o doświadczeniach czasu i poza-ludzkiej przyrody, a także o ewolucji podmiotowej postawy wobec tych fundamentalnych kwestii. W ostatniej części tekst przechodzi od tonu eseistycznego do literackiego.
    Taking Marguerite Duras’ book Ecrire as its starting point the text examines the relationships between writing and alcoholism. Duras struggled with alcoholism till the end of her life and spoke about it relatively openly, in spite of the fact that a drinking woman-writer does not hold the same romantic position in literary culture as drinking male writers do. Next the text presents a brief literary autobiography, discussing the experience of time and non-human nature, as well as the evolution of the subjective response to these fundamental issues. In the last part of the text the essay gives way to literary fiction.
    Źródło:
    Autobiografia Literatura Kultura Media; 2014, 3, 2; 71-75
    2353-8694
    2719-4361
    Pojawia się w:
    Autobiografia Literatura Kultura Media
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czasoprzestrzeń – część struktury czy strukturalny aspekt? Ontologia czasoprzestrzeni w kontekście umiarkowanego ontycznego realizmu strukturalnego
    Spacetime – part of the structure or structural aspect? Ontology of spacetime in the context of moderate ontic structural realism
    Autorzy:
    Luty, Damian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/431018.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    spacetime
    moderate ontic structural realism
    gravitation
    metaphysics of properties
    general relativity
    czasoprzestrzeń
    umiarkowany ontyczny realizm strukturalny
    grawitacja
    metafizyka własności
    ogólna teoria względności
    Opis:
    The position called Moderate Ontic Structural Realism, presented by Michael Esfeld and Vincent Lam, is described and criticised. Three theses are proposed. First, that the regarded position is intertwined with treating Spacetime as a property (or aspect) of the gravitational field. Second, that the metaphysics of properties used in Moderate Ontic Structural Realism leads to unfortunate consequences such as abandoning the equality of heuristics of constructing representations of gravity in General Relativity. Finally, the third thesis is that Spacetime should be interpreted metaphysically as part of a wider gravitational structure. After a summary of Esfeld’s and Lam’s position, reference to the issue of the equality of heuristics is presented as a critical perspective. A criticism of Moderate Ontic Structural Realism is formulated and further postulates about the ontology of Spacetime are proposed. In conclusion, an answer to the question stated in the title is suggested: spacetime is a part of the structure.
    Opisane i skrytykowane zostaje stanowisko umiarkowanego ontycznego realizmu strukturalnego, zaproponowane przez Michaela Esfelda i Vincenta Lama. Postawione są trzy tezy: pierwsza, że odnośne stanowisko uwikłane jest w traktowanie czasoprzestrzeni jako własności (aspektu) pola grawitacyjnego; druga – wykorzystanie przez to stanowisko metafizyki własności generuje niepożądane konsekwencje w postaci odrzucenia równoważności heurystyk służących do budowania reprezentacji grawitacji w ogólnej teorii względności; trzecia, że czasoprzestrzeń powinna być metafizycznie interpretowana jako element szerszej struktury grawitacyjnej. Stanowisko Esfelda i Lama zostaje zrekonstruowane, odniesienie do zagadnienia heurystyk budowania reprezentacji grawitacji przedstawione jest jako perspektywa krytyczna, zrealizowana zostaje krytyka umiarkowanego ontycznego realizmu strukturalnego i przedstawione zostają z niej wnioski oraz dalsze postulaty dotyczące ontologii czasoprzestrzeni. Na pytanie postawione w tytule zostaje udzielona odpowiedź, że czasoprzestrzeń to część struktury.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2016, 52, 4; 83-106
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Twórca wobec przestrzeni i czasu. Przyczynek do rozważań o filozofii mobilności Andrzeja Stasiuka
    A writer against time and space. A monograph on Andrzej Stasiuk’s philosopfy of mobility
    Autorzy:
    Setlak, Wiesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/451211.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    space
    space-time, culture
    philosophy of mobility
    sufficient reason
    technopol
    geopoetics
    the East
    przestrzeń
    czasoprzestrzeń
    kultura
    filozofia mobilności
    „wystarczający powód”
    geopoetyka
    Wschód
    Opis:
    For the last decade Andrzej Stasiuk’s prose has focused on description and interpretation of the author’s numerous journeys to central and Eastern European countries, the Balkans and Asia. He talks about them with his characteristic literary disposition, thus creating a specific genre which can be defined as ‘a wanderer’s diary’ or ‘travel story’. In such works as Going to Babadag (2006), There are no expresses by the yellow roads (2013) or The East (2014), the relational layer maintained in the convention of literary reportage co-exists in an active way with the reflective layer, the artistic projection of which is the clearly marked cultural and spatial nature and the teleology of dynamic existence within its frame requires intellectual mobility in comparing distinguishing features of the Oriental and Occidental cultural systems. The author is clearly in favour of the former – it is the basic territory of his existence as a human being and an artist. Andrzej Stasiuk’s philosophy of mobility marked by nomadic thinking obviously clashes with the desire for balance in the world and his intellect rejects both the opportunity of ‘an escape to the utopia’ and acceptance of what is happening in his territory.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2015, 10, 5; 31-45
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czasoprzestrzeń w zachowaniu zwierząt i człowieka
    Autorzy:
    Chmurzynski, J.A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/846186.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
    Tematy:
    etologia
    zachowanie sie zwierzat
    przestrzen
    przemieszczanie sie zwierzat
    zwierzeta filopatryczne
    wiernosc miejscu
    terytorium
    czas
    rytmicznosc
    czasoprzestrzen
    systemat przestrzenno-czasowy
    zachowanie sie czlowieka
    Źródło:
    Wszechświat; 2012, 113, 04-06
    0043-9592
    Pojawia się w:
    Wszechświat
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Память из гипса. О хрупкости традиции и моделировании прошлого-будущего в позднем творчестве Виктора Пелевина
    Memory made of plaster. On the fragility of tradition and modelling of the past-future in the late works of Viktor Pelevin
    Pamięć z gipsu. O kruchości tradycji i modelowaniu przeszłości-przyszłości w późnej twórczości Wiktora Pielewina
    Autorzy:
    Jaworski, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/605177.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    Пелевин, время-пространство, хронотоп, память, путешествия во времени, традиция
    Pielewin, czasoprzestrzeń, pamięć, podróże w czasie, tradycja
    Pelevin, time-space, memory, time travel, tradition
    Opis:
    Pamięć z gipsu. O kruchości tradycji i modelowaniu przeszłości-przyszłości w późnej twórczości Wiktora Pielewina Celem niniejszego artykułu jest próba interpretacji dwóch późnych powieści Wiktora Pielewina – Lampy Mafusaila i iPhuck 10– w kontekście czasoprzestrzeni, pamięci i zapomnienia. Przeprowadzona analiza wyjawiła niezwykłe zainteresowanie rosyjskiego pisarza fizycznymi i filozoficznymi teoriami, aspirującymi do zrozumienia prawdziwej natury Wszechświata. Czas i przestrzeń w analizowanych utworach stanowią nierozerwalną całość, tworząc skomplikowaną sieć równoległych światów. Co więcej, te światy nie funkcjonują w linearny sposób, do jakiego przywykło ludzkie poznanie. W Lampie Mafusaila podróże w czasie są możliwe, ale wprowadzenie zmian/ulepszeń w strukturę przeszłości sprawia, że przyszłość ulega całkowitemu zniszczeniu (w rzeczywistości zmiana przeszłości prowadzi do zupełnie innej czasoprzestrzeni). Z drugiej strony podróże w czasie w iPhuck 10 przybierają oryginalną formę aktu Demiurga (w tym wypadku stworzony świat jest pełen tęsknoty i walki o zanikłe wartości duchowe), jako że pamięć w danej powieści równoznaczna jest tworzeniu nowej materialnej rzeczywistości. W tym świetle podróże w czasie są niezwykle utrudnione i pozbawione sensu – wszystkie możliwe światy istnieją przecież równolegle.
    Memory made of plaster. On the fragility of tradition and modeling the past-future in the late works of Viktor Pelevin The paper aims at interpreting two recent novels by Viktor Pelevin –  Mafusail's Lamp and iPhuck 10 in the context of time-space, remembrance and oblivion. The analysis revealed the Russian writer’s vast interest in the physical and philosophical theories related to the true nature of the Universe. Therefore, time and space are inextricably connected in the relevant novels as they form a whole network of parallel realities. Moreover, the realities do not function in the linear way, as human beings would like to perceive them.  In Mafusail’s Lamp time travel is possible, but the introduce modifications of the past make the future impossible (in fact, the amendment of the past leads to an utterly new time-space). On the other hand, time travel in iPhuck 10  takes an unorthodox form of world creation (in this case – a world struggling to revive traditional spiritual values), as remembrance in the novel calls for constructing a whole new world. Thus, time travel hardly makes any sense, as all possible worlds exist simultaneously.
    Память из гипса. О хрупкости традиции и моделировании прошлого-будущего в позднем творчестве Виктора Пелевина Целью нынешней статьи является попытка интерпретации двух поздних романов Виктора Пелевина – Лампы Мафусаилаи iPhuck 10– к ключе хронотопа, памяти и забвения. Проведенный анализ выявил несомненную заинтересованность русского писателя в физических и философских теориях, пытающихся разгадать истинную природу Вселенной. Время и пространство в анализированных произведениях неразделимы, так как создают сложную сеть параллельных миров. К тому же эти новые реальности не функционируют линейным, привычным для человеческого познания образом. В Лампе Мафусаила путешествия во времени возможны, но введение модификаций/улучшений в структуре прошлого полностью уничтожает будущее (в сущности изменение прошлого становится путем в другое пространство-время). С другой стороны, вiPhuck 10 путешествие во времени приобретает оригинальную форму демиургического акта (в данном случае созданный таким образом мир полон тоски и ностальгии по исчезнувшим духовным ценностям). В таком ракурсе путешествия во времени трудны и лишены смысла, так как все возможные реальности существуют и материализируются, будучи параллельными действительностями.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2020, 3 (171)
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Projektanci czasoprzestrzeni. Modernistyczna architektura w kadrze filmowym
    The Designers of Spacetime. Modernist Architecture in Film
    Autorzy:
    Uchowicz, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341127.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    modernizm
    architektura XX wieku
    Praesens
    czasoprzestrzeń
    synteza sztuk
    reżyseria ruchu
    modernism
    architecture of 20th century
    spacetime
    synthesis of the arts
    design of movement
    Opis:
    Autorka omawia wybrane przykłady przenikania się architektury i filmu w dwudziestoleciu międzywojennym. Punkt wyjścia artykułu stanowi działalność grupy modernistów Praesens, zaś jego celem jest ukazanie modernizmu jako syntezy sztuk oraz interdyscyplinarnych dialogów artystycznych. Filmowo-architektoniczne związki zostały zaprezentowane z różnych perspektyw, począwszy od zaangażowania architektów w projekty scenograficzne (Szymon Syrkus, Andrzej Pronaszko), przez współpracę projektantów z reżyserami (Robert Mallet-Stevens, Marcel L’Herbier), komponowanie fotomontaży, po kształtowanie dekoracji na wzór nowoczesnych miast – i odwrotnie – projektowanie architektury na podstawie wizji scenicznych (Barbara i Stanisław Brukalscy). Relacje architektury i filmu objęły także nowy język architektoniczny, czego przykładem są stosowane przez architektów terminy zaczerpnięte z nomenklatury filmowej, takie jak „reżyseria ruchu” czy „czasoprzestrzeń”, komentowane równocześnie przez włoskiego teoretyka kina Ricciotta Canudo. Ponadto w tekście przypomniano biografie architektów, którzy po uzyskaniu dyplomu poświęcili się wyłącznie scenografii, otwierając tym samym nowe pole działalności zawodowej (Jacek Rotmil).
    The article discusses selected inter-war artistic projects in which architecture and film intersect. The activity of the group of modernist artists called Praesens serves as a starting point for a presentation of modernism as both a synthesis of the arts and as a space of interdisciplinary artistic dialogues. Several issues are addressed here to capture the relations between film and architecture, namely: the involvement of architects in stage design (as exemplified by Szymon Syrkus and Andrzej Pronaszko), collaboration between architects and film directors (Robert Mallet-Stevens, Marcel L’Herbier), the production of photomontages, the practice of modelling stage designs on architecture as well as designing architectural structures inspired by stage designs. Another question discussed is the new language of architecture exemplified by such terms as the design of movement or ‘spacetime’. These terms drawn from the language of the film were both commonly used by architects and widely commented on by Ricciotto Canudo, an Italian theoretician of cinema. Moreover, this paper recalls the biographies of architects who, after having graduated in architecture, devoted their lives and careers to stage design, entering a new field of artistic activity.
    Źródło:
    Kwartalnik Filmowy; 2020, 109; 138-158
    0452-9502
    2719-2725
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Filmowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza identyfikacyjna logistycznych makrosystemów transportowych
    Identification analysis of transport logistic macrosystems
    Autorzy:
    Ficoń, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/222839.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Dowodzenia i Operacji Morskich
    Tematy:
    system
    model
    dziedzina
    przeciwdziedzina
    relacje
    procesy
    zasady
    potencjał
    czasoprzestrzeń
    wskaźniki jakości
    problemy decyzyjne
    domain
    counter domain
    relationship
    processes
    principles
    continuum
    potential
    quality indicator
    decision-making problems
    Opis:
    W artykule przedstawiono autorską koncepcję modelowania wielkiego makrosystemu transportowego, badanego według kryteriów logistycznych. Zgodnie z zasadami analizy systemowej proces modelowania makrosystemu został zdekomponowany na dwa etapy dotyczące kolejno modelowania identyfikacyjnego (jakościowego) i optymalizacyjnego (ilościowego). Efektem analizy identyfikacyjnej powinno być wypracowanie sformalizowanego modelu opisującego makrosystem transportowy w konwencji przydatnej do badań ilościowych, na etapie optymalizacji jego działania. W tym celu w makrosystemie transportowym zostały wyodrębnione takie elementy, jak cel, dziedzina, przeciwdziedzina, zasady i reguły oraz podstawowe problemy decyzyjne, które w drugim etapie badań będą poddane próbie optymalizacji w sensie ustalonych kryteriów logistycznych. Opis makrosystemu transportowego został przeprowadzony pod kątem kryteriów współczesnej logistyki rynkowej, której naczelnym zadaniem jest minimalizacja kosztów przy maksymalnym spełnieniu standardów rynkowej obsługi klienta.
    The paper presents an original concept of a large transport macro-system modeling, which was investigated with logistic criteria. In accordance with the system analysis the process of modeling was divided in two stages: identification-oriented modeling (qualitative one) as well as optimization-oriented modeling (quantitative one). The result of the identification-oriented analysis should be working out a formalized model describing a transport macro system in the way useful in quantitative research work at the stage of optimization of its operation. To this end, the following elements were distinguished in the transport macro-system: aim, domain, counter domain, principles, rules as well as basic decision-related problems, which will be tested in the second research stage (optimization regarding fixed logistic criteria). The description of the macro transport system was done with regard the contemporary market logistics, whose main mission is to minimize the costs and simultaneously to maximize the fulfilment of customer market service standards.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej; 2010, R. 51 nr 2 (181), 2 (181); 51-80
    0860-889X
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O nowej przestrzeni edukacyjnej w hybrydowym świecie
    On the New Educational Space in a Hybrid World
    Autorzy:
    Morbitzer, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/461572.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Spraw Społecznych
    Tematy:
    przestrzeń edukacyjna
    rzeczywistość wirtualna
    świat realny
    świat hybrydowy
    czasoprzestrzeń
    kultura
    media
    wyobraźnia
    immersja
    educational space
    virtual reality
    real world
    hybrid world
    space-time
    culture
    imagination
    immersion
    Opis:
    Przestrzeń edukacyjna należy do najważniejszych pojęć w obszarze szeroko pojmowanej edukacji. Często jest jednak rozumiana nieprecyzyjnie, intuicyjnie. Rozwój nowych technologii, jak też towarzyszące mu przemiany kulturowe, społeczne i cywilizacyjne oraz rodzący się nowy model człowieka coraz silniej zanurzonego w świecie cyfrowych mediów – człowieka sieciowego, prowadzą do konieczności zmiany interpretacji przestrzeni edukacyjnej. Jesteśmy bowiem świadkami przenikania i łączenia się dotychczas postrzeganych całkowicie odrębnie dwóch światów: realnego i wirtualnego. W rezultacie powstaje świat, który można nazwać hybrydowym, w którym granice między światem realnym i wirtualnym są jedynie umowne, dla każdego inne i tracą swój sens. Współczesny człowiek w oraz większym stopniu staje się obywatelem tego nowego hybrydowego świata. Świat hybrydowy oznacza spektakularne poszerzenie przestrzeni edukacyjnej. Oferuje on nowe możliwości, ale też niesie nowe, na obecnym etapie rozwoju trudne do określenia i zdefiniowania zagrożenia.
    Educational space is one of the most important concepts in the area of broadly understood education. However, very often its understanding is imprecise and intuitive. The development of new technologies, as well as cultural, social and civilizationrelated changes accompanying it, and a new model of man immersed to a greater and greater extent in the world of digital media that has recently emerged – the man of the network, all lead to the necessity of change of interpretation of educational space. We are witnessing a penetration and unification of the two worlds: the real and the virtual one, that previously have been perceived completely separately. The result of that is a world that can be called a hybrid world, in which the boundaries between the real world and the virtual one are symbolic and for many, seen as different, lose their meaning. A contemporary man is becoming more and more a citizen of this new hybrid world. The hybrid world means spectacular expansion of educational space. It offers new opportunities, but also brings about new risks difficult to identify and to define at the current stage of development.
    Źródło:
    Labor et Educatio; 2015, 3; 411-430
    2353-4745
    2544-0179
    Pojawia się w:
    Labor et Educatio
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przekład modernistyczny i czas
    Modernist Translation and Time
    Модернистский перевод и время
    Autorzy:
    Brzostowska-Tereszkiewicz, Tamara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38590916.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    модернизм
    художественный перевод
    время
    вертикальный хронотоп
    стилизация
    Велимир Хлебников
    Юзеф Бака
    modernizm
    przekład literacki
    czas
    pionowa czasoprzestrzeń
    stylizacja
    Wielimir Chlebnikow
    Józef Baka
    modernism
    literary translation
    time
    vertical chronotope
    stylization
    Velimir Khlebnikov
    Jozef Baka
    Opis:
    Artykuł dotyczy kategorii czasu jako jednej z cech definiujących modernistycznego przekładu literackiego. czasowość spotkania międzykulturowego i międzyjęzykowego rozpatrywana jest przede wszystkim w kategoriach poetyki historycznej i interstylistyki. Kontrastowe tło rozważań stanowią zachodnioeuropejskie wysokomodernistyczne teorie przekładu. Opierając się na środkowo-i wschodnioeuropejskich koncepcjach przekładu literackiego jako przemieszczenia w uprzestrzennionym czasie, artykuł prezentuje intertekstualne operacje tłumaczy jako wędrówkę przez historyczne tradycje literackie.
    В статье рассматривается категория времени как одна из определяющих черт модернистского художественного перевода. Автор рассуждает темпоральность межкультурной и межъязыковой встречи преимущественно с точки зрения исторической поэтики и интерстилистики на фоне западноевропейских высоких модернистских теорий перевода. Опираясь на центрально- и восточноевропейской концепции художественного перевода как сдвига в пространственном времени, статья рассматривает интертекстуальные операции переводчиков как важное средство путешествия по историческим литературным традициям.
    This article addresses the category of time as one of defining features of modernist literary translation. Against the background of Western European high modernist theories of translation, the temporality of an intercultural and interlingual encounter is viewed predominantly in terms of historical poetics and interstylistics. Drawing from Central and Eastern European conceptualisations of literary translation as a shift in spatialized time, the article considers the translators’ intertextual operations as important means to travel through historical literary traditions.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2023, 13; 1-28
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obiektyw kamery Stefanii Zahorskiej
    Stefania Zahorska’s Camera Lens
    Autorzy:
    Hendrykowska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1395573.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-19
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Stefania Zahorska
    novel
    film
    film criticism
    film inspirations in novels
    spacetime
    film editing
    metapoetics
    simultaneous narration
    time and space ellipticity
    sensualism
    powieść
    krytyka filmowa
    filmowa adaptacja literatury
    filmowa inspiracja powieści
    czasoprzestrzeń
    montaż
    metapoetyka
    narracja symultaniczna
    eliptyczność czasu i przestrzeni
    sensualizm
    Opis:
    W obszernym i różnorodnym dorobku Stefanii Zahorskiej (1889–1961) obejmującym m.in. publikacje z zakresu historii i teorii sztuki, filozofii, psychologii, historii kultury, istotne miejsce zajmuje refleksja teoretyczno- i krytycznofilmowa. Stefania Zahorska była najwybitniejszym krytykiem filmowym dwudziestolecia międzywojennego. Decydował o tym nie tylko jej talent pisarski, krytyczny, ale erudycja, rozległe wykształcenie, a przede wszystkim niezależność sądów. Gdy w latach trzydziestych dość powszechnie traktowano film jako hubę żerującą na organizmie literatury, Zahorska w artykule Co powieść zawdzięcza filmowi opublikowanym w 1934 roku na łamach „Kuriera Literacko-Naukowego”, stwierdza, że także powieść powoli zaczyna być dłużnikiem widowiska filmowego. Autorka skupia swoją uwagę na polskiej powieści współczesnej i na potencjalnych zyskach, jakie dla literatury płyną ze strony filmu. Przekonująco pokazuje, w jaki sposób inspiracja filmowa wpłynęła na literacki konkret, jak pod wpływem filmu zmienił się model czasoprzestrzeni w literaturze. Analizując „zainfekowanie” powieści filmem, wskazuje na jego udział w kształtowaniu współczesnej metafory literackiej. Oryginalność jej spojrzenia polega na przełamaniu popularnego dyskursu na temat podobieństw między ekranizacją a pierwowzorem oraz wskazaniu, że relacja między obiema dziedzinami nie przebiega wyłącznie jednokierunkowo: od literatury w stronę filmu. Można ją opisać poza tradycyjną domeną samej adaptacji, w kategoriach metapoetyki oraz estetyki słowa i ruchomego obrazu. W Polsce to ważny i prekursorski głos w sposobie widzenia głębszych relacji pomiędzy filmem a literaturą.
    The vast and varied literary output of Stefania Zahorska (1889-1961) including, among others, articles on art history and theory, philosophy, psychology, history of culture, out of which reflections on film theory and criticism have the most prominent position. Zahorska was the most distinguished film critic of the Polish interwar period, due not only to her talent for writing and criticism, but also her erudition, education, and most importantly, independent judgment. While in the 1930s film was commonly seen as a parasite preying on literature, Zahorska in her essay “What literature owes film”, published in 1934 in Kurier Literacko-Naukowy, states that the novel was also slowly getting something from film. She focused on the contemporary Polish novel and the potential benefits which literature could gain from film. She convincingly demonstrated how film inspirations influenced literary concreteness, how – under film’s influence – the spatiotemporal model changed in literature. By analyzing novels “infected” with film, she pointed to its role in shaping contemporary literary metaphors. Her originality of thought stemmed from her breaking from popular discourse regarding the similarities between an adaptation and its source, and her indicating that the relation between film and literature is not simply unidirectional: from literature to film. It can be described beyond the traditional domain of adaptation, in terms of metapoetics and the aesthetics of word and moving pictures. In Poland hers was an important, pioneering voice in terms of how the relations between film and literature were seen.
    Źródło:
    Forum Poetyki; 2021, 23; 246-259
    2451-1404
    Pojawia się w:
    Forum Poetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Selected geometrical and physical aspects of conformal transformations
    Wybrane geometryczne i fizyczne aspekty transformacji konforemnych
    Autorzy:
    Dudek, M. K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/136146.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna w Szczecinie
    Tematy:
    conformal transformation of the metric
    general theory of relativity
    space-time
    Riemannian manifold
    pseudo-Riemannian manifold
    Lorentzian manifold
    Einstein’s equations
    Landau-Lifshitz pseudotensor of the energy-momentum
    transformacja konforemna metryki
    ogólna teoria względności
    czasoprzestrzeń
    rozmaitość riemannowska
    rozmaitość pseudoriemmanowska
    rozmaitość lorentzowska
    równanie Einsteina
    pseudotensor energii-pędu Landaua-Lifszyca
    Opis:
    Introduction and aims: The conformal transformations play the crucial role in the analysis of the global structure of the space-time. The main goal of this article is to present the consequences of the conformal transformation of the metric like the creation of the energy and momentum for the gravitational field or the creation of the matter. Material and methods: In the paper have been proved the transformation formulas for some geometrical and physical objects. The analytical methods have been used in the paper. Results: In the paper there were proved the transformation formulas of the affine connection, the covariant derivative, the geodesics, the curvature tensor, the Ricci tensor, the curvature scalar and the Weyl tensor. The Einstein’s equations were proved not to be invariant under the conformal rescaling of the metric, as well as the Landau-Lifshitz pseudotensor. Conclusion: The article shows that the conformal rescaling of the metric creates a new matter and an additional energy and momentum of the gravity. There is also possibility of creation of the Friedman universes from the vacuum.
    Wstęp i cele: Transformacje konforemne odgrywają istotną rolę w analizie globalnej struktury czasoprzestrzeni. Głównym celem tego artykułu było przedstawienie konsekwencji konforemnego przeskalowania metryki takich jak kreacja energii i pędu dla pola grawitacyjnego oraz kreacja materii. Materiał i metody: W pracy zostały udowodnione wzory transformacyjne dla niektórych obiektów geometrycznych i fizycznych. Metody analityczne zostały wykorzystane w tym artykule. Wyniki: W pracy zostały udowodnione prawa transformacyjne dla koneksji afinicznej, pochodnej kowariantnej, linii geodezyjnych, tensora krzywizny, tensora Ricciego, skalara krzywizny i tensora Weyla. Udowodniono, że równania Einsteina jak również tensor Landaua-Lifszyca nie są konforemnie niezmiennicze w wyniku konforemnego przeskalowania metryki. Wniosek: Artykuł pokazuje, że konforemne przeskalowanie metryki kreuje nową materię i dodatkową energię oraz pęd grawitacji. Istnieje również możliwość tworzenia wszechświatów Friedmana z próżni.
    Źródło:
    Problemy Nauk Stosowanych; 2015, 3; 91-106
    2300-6110
    Pojawia się w:
    Problemy Nauk Stosowanych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the fictional and real lost gravitation force
    Autorzy:
    Pluta, Z.
    Hryniewicz, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/411829.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
    Tematy:
    fikcyjna siła grawitacji
    reguła d'Alemberta
    prawdziwa grawitacja
    siła grawitacji
    potencjał pola (SSPF)
    niestabilny statyczny potencjał pola (ASPF)
    czasoprzestrzeń
    fictional gravitation force
    d'Alembert's rule
    real gravitation force/gravitation force
    stable static potential field (SSPF)
    unstable static potential field (ASPF)
    interstate space
    space-time
    rigid system
    mass-flexible system
    Opis:
    The paper covers a critical approach to the natural reality study which is the method of scientific cognition. The existent so called d`Alembert's rule is the link of reality on which the specific attention is focused. The critics is directed to the fictional inertia force covered in the mentioned rule. The necessity for its elimination from the reality description has been presented. Instead, it is proved that a real inertia force occurs. A proper exemplification material has been delivered with two examples of force equilibrium of the system. One of them refers to a rigid system being both under stable and unstable states. The second one covers also these two states but it is referred to a mass-flexible system. Finally, the discussed solution of the problem has been explained on the example of mathematic pendulum and a mass-string system.
    Źródło:
    International Letters of Chemistry, Physics and Astronomy; 2012, 4; 8-16
    2299-3843
    Pojawia się w:
    International Letters of Chemistry, Physics and Astronomy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-29 z 29

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies