Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "cyceron" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Oratio pro Aulo Caecina Cycerona – prawo pomiędzy jurysprudencją a retoryką
Cicero’s Oratio pro Aulo Caecina – the law between jurisprudence and rhetoric
Autorzy:
Zajadło, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692824.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Oratio pro Caecina
Cicero
jurisprudence
rhetoric
philosophy
Pro Caecina oratio
Cyceron
jurysprudencja
retoryka
filozofia
Opis:
The starting point of the author’s considerations is one of Cicero’s forensic speeches in a civil case, Oratio pro Caecina. But the main purpose of this article is to answer the following question: was Cicero a jurist or not? For many years, this problem was controversial for Romanists, historians and theoreticians of rhetoric. The author puts forward two hypotheses – firstly, a historical one, and secondly a modern one. In the light of the former, Cicero was not a jurist, because in court he played the role of a Roman advocatus and Roman iurisconsultus. From the modern perspective the problem is more complicated – he was a jurist in the modern sense, even if he was not a jurist in today’s meaning. The author’s analysis is constructed more from the point of view of legal philosophy than from the history of Roman law.
Punktem wyjścia rozważań autora jest prezentacja jednej z mów Cycerona w sprawie cywilnej, oratio pro Caecina. Na tym tle próbuje on odpowiedzieć na następujące pytanie, od dawna stawiane w nauce prawa rzymskiego: czy Cyceron był prawnikiem? W artykule zaproponowano spojrzenie na ten problem z dwóch perspektyw – historycznej i współczesnej. Zdaniem autora w perspektywie historycznej Cyceron nie był prawnikiem w rzymskim znaczeniu tego pojęcia; natomiast w perspektywie współczesnej powinniśmy go jednak uznać, stosując terminologię anglosaską, za jurist (nawet jeśli nie za lawyer). W artykule analiza prowadzona jest nie z pozycji historii prawa rzymskiego, lecz w ujęciu filozoficzno-prawnym.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2019, 81, 2; 35-49
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
‘LEGES’ A ‘PRIVILEGIA’ W RZYMIE OKRESU REPUBLIKI
‘Leges’ and ‘privilegia’ in Republican Rome
Autorzy:
Zabłocki, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096777.pdf
Data publikacji:
2022-08-20
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Aulus Gellius; Noce Attyckie; Cyceron; Capito; rogatio; lex; plebiscitum; privilegium.
Aulus Gellius; Te Attic Nights; Cicero; Capito; rogatio; lex; plebiscitum; privilegium.
Opis:
W artykule przedstawiono pytania stawiane przez Aulusa Gelliusa w rozdziale 20 tytułu 10 jego Noctes Atticae: czym jest rogatio, czym lex, czym plebiscitum, a czym privilegium i czym się one od siebie różnią. Przytaczając defnicję lex podaną przez Capitona jako generale iussum populi aut plebis rogante magistratu, Gelliusa stwierdza, że jeśli przytoczona defnicja jest poprawna, to nie mogą być nazwane leges uchwały: de imperio Cn. Pompei, de reditu M. Ciceronis czy de caede Clodii quaestio. Dotyczą one poszczególnych osób i należy je nazwać privilegia. Należy zauważyć, że Aulus Gellius dokonał nie tylko rozróżnienia takich pojęć, jak: lex, plebiscitum, privilegium, rogatio, lecz także zwrócił uwagę na udział przy tworzeniu ustawy z jednej strony magistratus, z drugiej zaś ludu lub plebsu.
This article presents the questions Aulus Gellius puts in Chapter 20, Title 10 of his Attic Nights on the nature of rogatio, lex, plebiscitum, and privilegium, and the differences between them. He cites Capito’s defnition of lex as a generale iussum populi aut plebis rogante magistrate (“A law ... is a general decree of the people, or of the commons, answering an appeal made to them by a magistrate”) and observes that if this definition is right, then the measures de imperio Cn. Pompei, de reditu M. Ciceronis and de caede Clodii quaestio cannot be considered leges. These resolutions applied to specific persons and should therefore be considered privilegia. Aulus Gellius not only sees a distinction between concepts like lex, plebiscitum, privilegium, and rogatio, but also observes that the parties which contributed to the drafting of a legislative act were the magistrate (magistratus) on the one hand, and the people (populus), or of the commons (plebs) on the other hand.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze; 2022, 22, 2; 267-280
2353-8139
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sen Scypiona z VI księgi De Re Publica Marka Tulliusza Cycerona na tle ówczesnych wierzeń greckich i rzymskich
The Dream of Scipio in Book VI of De Re Publica by Marcus Tullius Cicero against the Background of Contemporary Greek and Roman Beliefs
Autorzy:
Trzebuniak, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480816.pdf
Data publikacji:
2015-06-01
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
Marek Tulliusz Cyceron
De Re Publica
Somnium Scipionis
kult
religijność ludowa
Marcus Tullius Cicero
cult
folk religion
Opis:
W niniejszym artykule opisane zostały wierzenia starożytnych Rzymian w kontekście VI księgi traktatu filozoficznego Marka Tulliusza Cycerona De Re Publica zatytułowanej Somnium Scipionis. Najpierw przedstawiono etapy formowania się religijności współczesnych Cyceronowi obywateli Rzymu. Wskazano, że wpłynęły na nią zwłaszcza archaiczne kulty italskie i religijność greckich kolonizatorów. Opisano organizowanie kultu, ogłaszanie dni świątecznych przez kapłana-pontyfika oraz działalność rzymskich flaminów. Ponadto ukazano wpływ pitagoreizmu, orfizmu, a także racjonalizmu greckoorientalnego na ówczesną religijność. Następnie przedstawiono postać Cycerona, który uznawał wielką użyteczność polityczną religii tradycyjnej i nowych nurtów mistycznych. W VI księdze De Re Publica – Sen Scypiona, Cyceron zaprezentował swoje tezy filozoficzne dotyczące tej kwestii. Jego przemyślenia wykazują pokrewieństwa ze stoicyzmem i platonizmem (bardzo wówczas rozpowszechnionymi). Na koniec przedstawiono krytyczne spojrzenie na kult, pobożność i moralność starożytnych Greków i Rzymian. Ich religijność była de facto „sprawą osobistą”, chociaż powszechnie dostrzegano materialne korzyści wynikające ze sprawowanego kultu.
The sixth book of Cicero’s De Re Publica, entitled The Dream of Scipio, provides the context for this article’s presentation of the beliefs of ancient Romans. It opens with an overview of the religiosity of Cicero’s contemporaries and how it evolved. It describes the organisation of the cult, procedures for declaring feast days by priest pontifex and activities of Roman flamens. It notices the influence of Pythagoreanism, Orphism and Greco-Oriental Rationalism on the religious life of the Romans, and – in Cicero’s view – a great beneficial effect of the traditional religion and emerging mysticism on political life of the state. His reflections on this theme, expressed in The Dream of Scipio in the sixth book of De Re Publica, demonstrate close affinity with Stoicism and Platonism, both very popular philosophical systems at the time. The article closes with a critical overview of the cults, piety and morality of the ancient Greeks and Romans. Their religiosity was de facto their personal matter, though they did not neglect the material benefits that could be drawn from the cults.
Źródło:
Nurt SVD; 2015, 1; 94-108
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Quod vi metusve causa. Początki ochrony osób dokonujących czynności prawnej pod wpływem przymusu w prawie rzymskim
Quod vi metusve causa. The Beginnings of protection of the persons performing legal transactions under the influence of coercion in Roman law
Autorzy:
Torwacka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621817.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
metus, formula Octaviana, proskrypcje, Seneka Retor, Cyceron
metus, formula Octaviana, proscriptions, Seneca the Elder, Cicero
Opis:
The aim of the paper is to discuss some issues concerning the origins of the formulaOctaviana which provided protection of individuals, who performed a legal act underduress. The research carried out allows to believe that introduction of the formulawas related to the proscriptions during Sulla’s dictatorship, and it is probable that thedictator himself, under the influence of Cicero’s Pro Roscio Amerino, allowed it to beincluded in the pretor’s edict. On the basis of Seneca’s controversies, it is possible tosuppose that in the early Principate there were discussions concerning the problemagainst whom the protection measures given by the praetor in case of metus couldbe used. It seems that, according to prevailing opinion, it was not the one who usedforce, but the one who benefited from it.
Artykuł ma na celu analizę problematyki początków formula Octaviana zapewniającej ochronę osobom, które dokonały czynności prawnej pod przymusem.Przeprowadzone badania pozwalają sądzić, że wprowadzenie skargi miało związekz proskrypcjami okresu dyktatury Sulli. Jest możliwe, że sam dyktator, pod wpływemmowy Cycerona Pro Roscio Amerino, zezwolił na umieszczenie jej w edykcie pretorskim. Na podstawie kontrowersji autorstwa Seneki Starszego można przypuszczać,że we wczesnym pryncypacie toczyły się dyskusje na temat tego, przeciwko komumożna było zastosować środki ochrony pretorskiej dotyczącej metus. Wydaje się,że zgodnie z przeważającą opinią, nie był to ten, kto stosował przymus, lecz ten, ktoczerpał z niego korzyści.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2018, 17, 2; 101-114
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Do the Origins of the Constitution Can Be Sought in Roman Law? - A Few Comments on the Side Note of the Cicero’s and Polybius’ Selected Sorks
Czy genezy konstytucji można szukać w prawie rzymskim? - kilka uwag na marginesie wybranych dzieł Cycerona i Polibiusza
Autorzy:
Świrgoń-Skok, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920492.pdf
Data publikacji:
2020-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitution
political system
ancient Rome
Cicero
konstytucja
ustrój
starożytny Rzym
Cyceron
Opis:
In the presented article, I try to answer the question whether in the Roman state there is a possibility to find the roots of the constitution. In Roman state the constitution as a separate normative act did not exist, the separate jurisdiction of public law was not created, and a constitutional law was primarily based on the custom and political practice. However, in the preserved source material, among others, Cicero’s and Polybius’ statements can be found, which refer to the political issues. On the basis of their analyses, I try to prove that the ideas of constitutionalism and constitution, of course in a substantive sense, date back to the ancient Rome.
W niniejszym artykule postaram się odpowiedzieć na pytanie czy w państwie rzymskim można odnaleźć korzenie konstytucji. W starożytnym Rzymie nie występowała wprawdzie konstytucja jako osobny akt normatywny, jak i nie stworzono osobnej jurysprudencji prawa publicznego a prawo konstytucyjne oparte było przede wszystkim na zwyczaju i praktyce ustrojowej. To jednak w zachowanym materiale źródłowym można odnaleźć m.in. wypowiedzi Cycerona i Polibiusza odnoszące się swoją tematyką do kwestii ustrojowych. Właśnie w oparciu o ich analizę postaram się dowieść, że idee konstytucjonalizmu i konstytucji, oczywiście w sensie materialnoprawnym, sięgają aż do starożytnego Rzymu.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 5 (57); 283-293
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Humanitas jako ćwiczenie duchowe. Rozważania nad egzystencjalnym wymiarem humanizmu Cycerona
Autorzy:
Kurowicki, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076454.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Cyceron humanitas ćwiczenia duchowe filozofia rzymska Pierre Hadot Juliusz Domański
Cicero humanitas spiritual exercise Roman philosophy Pierre Hadot Juliusz Domanski
Opis:
The article took up the issue of the Ciceronian understanding of the category humanitas understood as an example of spiritual exercise. The historical context of Cicero’s inspiration was discussed first. In the following part of the paper, the notion of humanitas was subjected to a semantic analysis, which demonstrates several concepts used by Cycero to describe this phenomenon in his writings. Then, the discussed issue was interpreted in the key of the theory proposed by Pierre Hadot and Juliusz Domański, according to which the ancient philosophy was a kind of spiritual exercise (exercice spirituel). Based on the analysis of selected passages from Cicero’s work De officiis, an attempt was made to demonstrate the relevance of Hadot’s theory to Cicero’s concept.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2020, 29, 2; 97-110
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spokój czy smutek? Koncepcja starości w pismach Marka Tulliusza Cycerona
Peace or sorrow? The conception of old age as discussed in the writings of Marcus Tullius Cicero
Autorzy:
Kowalski, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/613263.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Cyceron
starość
Cicero
old age
Opis:
One of the great authorities in the antiquity who wrote about old age was Marcus Tullius Cicero, the author of „Cato Maior De senectute [Cato the Elder on Old Age]”. The famous orator wrote this work in 44 BCE and dedicated it to his friend Atticus. The author himself was almost 62 years old at that time, and Atticus 65. Cicero wrote the work in a dialogue form, setting the action in 150 BCE, the speakers being Marcus Porcius Cato the Elder, who in this case presented the views of Cicero, Publius Cornelius Scipio the Younger and Gaius Laelius Sapiens. Cicero followed the example of a Greek treatise on old age, probably written by a third-century BCE Peripatetic philosopher, Aristo of Ceos. The concept of the presentation of the treatise is based on comparison of two different views on old age. In one, sorrow and anxiety are visible. Through Cato’s words, Cicero names four reasons why people regard old age as an unhappy period of life: a). it moves us away from active life; b). it weakens physical strength, c). it deprives us of all sensual pleasures, d). it is close to death. The other view, represented by Cato, disproves the objections against old age, recommending calmness, activity, and moderation. Interestingly enough, apart from philosophical or medical arguments, Cicero also refers to political, religious, social and cultural aspects. The apologia for old age presented by Cicero was not always reflected in the reality. Roman sources, especially legal documents, inform about attempted suicide or euthanasia by the elderly. The fundamental reason was the condition of health and physical pain as well as mental illnesses, but the direct motive associated with old age was taedium vitae – weariness of life.
Źródło:
Vox Patrum; 2011, 56; 119-131
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ars memorativa i nauczanie retoryki w kolegiach jezuickich. Recepcja dzieł: "Rhetorica ad Herennium", "De oratore" Marka Tuliusza Cycerona i "Institutio oratoria" Marka Fabiusza Kwintyliana w podręczniku "De arte rhetorica" libri III Cipriano de Soareza
Ars Memorativa and the Teaching of Rhetoric in Jesuit Colleges. The Reception of the Works: "Rhetorica ad Herennium", "De Oratore" by Marcus Tullius Cicero and "Institutio Oratoria" by Marcus Fabius Quintilian in the Manual "De Arte Rhetorica" Libri III by Cipriano De Soarez
Autorzy:
Konrad, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2230979.pdf
Data publikacji:
2022-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Rhetorica ad Herennium
ars memorativa
memoria
pamięć
zapamiętywanie retoryczne
sztuka zapamiętywania
De arte rhetorica libri III
Cipriano de Soarez
nauczanie retoryki
szkoły jezuickie
Cyceron De oratore
Kwintylian Institutio oratoria
Cicero De oratore
Quintilian Institutio oratoria
memory
rhetorical memorisation
art of memory
teaching of rhetoric
Jesuit colleges
Opis:
Members of the Society of Jesus, as didacticians (and humanists), were aware of the importance of the memoria for the delivery of speech. For this reason, they did not omit this opus oratoris in rhetorical studies intended for their students. An example of this is the textbook De arte rhetorica libri tres ex Aristotele, Cicerone, et Quintiliano praecipue deprompti by the Portuguese Jesuit Cipriano de Soarez (1524–1593). The aim of the research was to trace the influence of Rhetorica ad Herennium, De oratore by Marcus Tulius Cicero and Institutio oratoria by Marcus Fabius Quintilian on the rhetorical theory presented by Soarez concerning ars memorativa. An attempt was also made to determine what the teaching of rhetoric looked like in Jesuit colleges, which was helped by the Ratio studiorum treatise (1599). In the course of comparative analysis, it was found that the Portuguese teacher mainly drew on Marcus Fabius Quintilian’s Institutio oratoria.  
Źródło:
Collectanea Philologica; 2022, 25; 51-71
1733-0319
2353-0901
Pojawia się w:
Collectanea Philologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O przemianach tradycji antycznej i ich odniesieniu do historyzmu na przykładzie recepcji Plutarcha (z Norwidem w tle)
About the transformations of the Ancient tradition and their reference to historism on the example of the reception of Plutarch (with Norwid in the background)
Autorzy:
Junkiert, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729559.pdf
Data publikacji:
2020-05-07
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Plutarch
recepcja tradycji antycznych
historiografia
Rousseau
Cyceron
reception of ancient traditions
historiography
Cicero
Opis:
Plutarch, beside Homer, Socrates and Alexander the Great, was one of the important figures in Norwid’s intellectual and artistic biography. Apart from Herodotus he was the main source of Norwid’s knowledge of Greek history and culture. Norwid’s readings are also inscribed in the reception of Plutarch by the French language readers, as he read his works in Amyot’s translation of the beginning of the 19th century that was so important for French literature. The significance of Plutarch for Norwid’s works is particularly well seen when the influence of the Greek historian is considered on writing the poem Epimenides and the drama Cleopatra and Ceasar. Both these works are a proof that he intensively and creatively thought over some of the Parallel Lives, that he treated as sources of historical and cultural knowledge.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2015, 33; 109-130
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Utworzenie kategorii godności człowieka (dignitas hominis) przez Hieronima ze Strydonu
Coining of the Category of Human Dignity (dignitas hominis) by Jerome of Stridon
Autorzy:
Guerrero van der Meijden, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43553365.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
godność człowieka
antropologia patrystyczna
Hieronim ze Strydonu
Cyceron
Orygenes z Aleksandrii
filozofia patrystyczna
human dignity
patristic anthropology
Jerome of Stridon
Origen of Alexandria
Cicero
patristic philosophy
Opis:
Niniejszy artykuł omawia powstanie antropologiczno-aksjologicznej kategorii ludzkiej godności w pismach Hieronima ze Strydonu. Aby ocenić oryginalność Hieronima, artykuł omawia jego źródła: pisma Orygenesa z Aleksandrii i Cycerona De officiis. Identyfikacja przełomowego w historii europejskiego myślenia o ludzkiej godności momentu utworzenia przez Hieronima systematycznie stosowanej nazwy dla statusu aksjologicznego człowieka, dignitas hominis, pozawala podważyć dotychczas funkcjonujące w debacie naukowej ustalenia, które wskazywały na autorów takich jak Augustyn z Hippony czy Leon Wielki jako pionierów stosowania kategorii „ludzkiej godności”. Pokazanie, że kategorią dignitas hominis posługiwał się około roku 397 r. betlejemski pustelnik przesuwa zatem o kilkadziesiąt lat pierwsze systematyczne występowanie pojęcia godności ludzkiej w kulturze europejskiej.
This article discusses the emergence of the anthropological-axiological category of human dignity in the writings of Jerome of Strydon. In order to estimate’s Jerome’s originality, the article analyses his sources: writings of Origen of Alexandria and Cicero’s De officiis. Pointing out the watershed moment in the history of European thinking on human dignity, when Jerome created a systematically applied name for the axiological status of human beings, dignitas hominis, allows us to undermine the findings so far operating in the scientific debate, which point to authors such as Augustine of Hippo or Leo the Great as pioneers in the application of the category of “human dignity.” Showing that the category of dignitas hominis was used for the first time around the year 397 by a Bethlehem’s hermit thus postpones by several decades the first systematic occurrence of the concept of human dignity in European culture.
Źródło:
Vox Patrum; 2023, 87; 135-154
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyskretny urok starości
Autorzy:
Gralewska, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647275.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
age
aging
boredom
exclusion
Améry
Cicero
Schopenhauer
starość
starzenie się
nuda
wykluczenie
Cyceron
Opis:
The article is intended to present a mistaken perception of older people in modern Western culture. Excessive adherence to the new patterns and disregard for the traditions lead to the wrong perception of the time of senility. Modern philosophical literature about the old age does not contain any critical approaches to this distortion, on the contrary – it seems to have this distortion multiplicated. However the earthy, clear-hearted approach to the old age can be found in the works of the ancient philosophers, in particular by Cicero and Schopenhauer. Both of them seem to rationally evaluate the advantages and disadvantages of the old age. Therefore in this article they are the guides in search for the proper balance between the society and the elder persons as well as the attitude of the elderly persons to themselves. In the conclusion the article states that senility can be not a worse period than the previous ones, if follows a wisely lived life and when there’s no unreasonable demand of preserving the attributes of youth in it.
Artykuł ma na celu przedstawienie opatrznego postrzegania osób starszych we współczesnej kulturze zachodniej. Przesadne hołdowanie nowym wzorcom i lekceważenie tradycji prowadzi do niewłaściwego postrzegania okresu starości. Współczesna literatura filozoficzna na temat starości nie zawiera krytycznych ujęć tego wypaczenia i sama, jak się zdaje, to wypaczenie powiela. Trzeźwe spojrzenie na starość znajdujemy natomiast u filozofów dawniejszych, szczególnie w dziełach Schopenhauera i Cycerona. Obaj zdają się racjonalnie oceniać wady i zalety starości. Są oni w artykule przewodnikami w szukaniu właściwego stosunku zarówno społeczeństwa do osób starszych, jak i osób starszych do siebie samych. Konkluzją artykułu jest twierdzenie, iż starość może być okresem nie gorszym niż wcześniejsze, o ile następuje po mądrze przeżytym życiu i jeśli nie wymagamy od niej nonsensownie, by zachowywała cechy młodości.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia; 2016, 41, 1
2300-7540
0137-2025
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inspiracje Cycerońskie w Marcina Kromera Monachus, sive Colloquiorum de religione […] liber I (1568:34-40)
Ciceronian Inspirations in Martini Cromeri Monachus, sive Colloquiorum de religione […] liber I ( p. 34-40)
Autorzy:
Dziuba, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791388.pdf
Data publikacji:
2020-02-07
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Marcin Kromer
Cyceron
mowy
dialog
retoryka
style
Martinus Cromerus
Cicero
speeches
rhetoric
Opis:
Marcin Kromer (1512-1589), sekretarz ostatnich królów polskich z dynastii Jagiellonów – Zygmunta I Starego i Zygmunta II Augusta, biskup warmiński, był wybitnym humanistą i cenionym historiografem. Włączył się też swoim pisarstwem w polemiczno-teologiczny dialog z reformacją. W latach 1541-1544 wyszły kolejno 4 księgi anonimowych polskojęzycznych Rozmów Dworzanina z Mnichem. Głównym celem ich napisania było zniechęcenie rodaków do przechodzenia na stronę ewangelików i umocnienie w wierze katolickich Polaków. Kromer pisze o tym w łacińskich praefationes do wydania dwóch pierwszych rozmów w języku łacińskim z 1559 r. i do kompletnego wydania, noszącego tytuł Monachus, sive Colloquiorum de religione libri quattuor... z 1568 r. We wstępach pisze też o powodach stworzenia łacińskich wersji dialogów, a w wydaniu z 1568 r. wspomina o pracy z tekstem. Zarówno uwagi odautorskie, jak i staranne porównanie tekstów polskich z łacińskimi oraz łacińskich wydań między sobą pozwalają wysnuć wniosek, że łacińskie wydania dialogów nie są tłumaczeniem polskich rozmów, a poszczególne wydania colloquiorum libri... wykazują zmiany zarówno w warstwie merytorycznej, jak i stylistycznej. Właśnie ta ostatnia jest przedmiotem analizy zamieszczonej w artykule. Fragment opisujący zamieszki i wojny religijne (głównie wojnę ze Związkiem Szmalkaldzkim) wykazuje wyraźne inspiracje stylem mów Cycerona. Analiza wybranych zdań z fragmentu pierwszej rozmowy z pierwszej księgi dostarcza dowodów na to, że Kromer świadomie korzystał ze środków retorycznych i ich połączeń używanych przez Cycerona w jego mowach (np. De imperio Cn. Pompei, Pro Caelio) oraz na wzór Arpinaty łączył istotne dla omawianej treści wyrazy. Analizowany passus zdaje się najbardziej obfitować w figury stylistyczne w całym liczącym ponad 1000 stron dziele Kromera. Jest również znakomitą ilustracją umiejętności retorycznych biskupa warmińskiego. Z tego też względu zasługuje na uwagę badaczy szesnastowiecznej prozy polsko-łacińskiej.
Martinus Cromerus (1512-1589), the secretary of last Polish kings from Jagiellonian dynasty: Sigismundus I and Sigismundus II Augustus, bishop of Warmia, was distinguished humanist and appreciated historiographer. His work was part of a polemic dialog with Reformation. Between 1541-1544 four anonymous volumes of Rozmowy Dworzanina z Mnichem were published. Their main purpose was to discourage Polish people from converting to Evangelism. Cromerus wrote about it in latin prafaetio for two first editions of Colloquiorum de religione from 1559 year and completed edition titled Monachus, sive Colloquiorum de religione libri quattuor... from 1568 year. In preface he mentioned reasons of creating latin versions of the dialogs, and in edition for year 1568 about his work method with text. Both authors declarations, comparison of polish and latin texts and between latin editons show that Monachus, sive Colloquiorum de religione libri quattuor is not a translation of Polish dialog. Individual editions of colloquiorum libri... contain differences in content as well as in style. Stylistical devices used by Cromerus in the fragment of first dialog from first volume Monachus… is the subject of this article. The author described riots and religious conflicts (mostly war with Smalcaldica confoederatio) imitating style of Ciceros speeches. Analysis of chosen sentences from above mentioned fragment provides evidence that Kromer has purposely used rhetorical devices and their connections form Ciceronian speeches (eg. De imperio Cn. Pompei, Pro Caelio). Analysed passaged seems to be the most rhetorical passus in over 1000 pages of Cromerus’ work, is a great ilustration of Warmian Bishops rhetorical abilities and therefore it deserves sixteenth century polish-latin prose researchers’ attention.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 3; 7-22
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Listy Marka Celiusza Rufusa o „zemście doskonałej” (Cic. Fam. 8, 12-17)
Letters of Marcus Caelius Rufus about ‘the perfect revenge’ (Cic. Fam. 8, 12-17)
Autorzy:
Dziuba, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879666.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Marek Celiusz Rufus
Marek Tulliusz Cyceron
Appiusz Klaudiusz Pulcher
Rzym
republika
listy
proces
zemsta
polityka
Marcus Caelius Rufus
Marcus Tullius Cicero
Appius Claudius Pulcher
Rome
republic
letters
revenge
politics
lawsuit
Opis:
Epistulae ad familiares Marka Tulliusza Cycerona zawierają nie tylko listy wielkiego oratora do przyjaciół i znajomych, ale także korespondencję, którą otrzymywał. W szesnastu księgach zbioru znajduje się siedemnaście tekstów, pisanych przez Marka Celiusza Rufusa – ucznia i przyjaciela Arpinaty. Listy Celiusza pochodzą z lat 51-48, a więc m.in. z okresu, gdy Cyceron przebywał jako namiestnik w Cylicji. Były uczeń i czynny polityk donosił starszemu koledze o tym, co się dzieje w Rzymie, co planują politycy, informował o polityce międzynarodowej. Nie wahał się też dzielić z żądnym wieści Cyceronem zwykłymi plotkami. Artykuł bada jeden z problemów poruszanych w korespondencji Celiusza, a mianowicie jego niefortunne uwikłanie się w czynności procesowe Appiusza Klaudiusza Pulchra, oskarżonego w 50 r. przez przyszłego zięcia Cycerona – Publiusza Korneliusza Dolabellę. Celiusz, który chciał pożyczyć od Appiusza pieniądze, usiłował zaangażować w jego obronę Cycerona i za to oczekiwał wdzięczności. Okazało się jednak, że nie tylko pieniędzy nie otrzymał, ale jeszcze dał pretekst Appiuszowi do zemsty za swoje wcześniejsze działania (kompromitacja Klodii Metelli – siostry Appiusza, poparcie Tytusa Anniusza Milona – zabójcy Publiusza Klodiusza, uniemożliwienie zdobycia auguratu przyjacielowi Appiusza – Lucjuszowi Domicjuszowi Ahenobarbusowi). Gdy Celiusz rozpoczynał kunsztowną intrygę, spodziewał się, że jako pośrednik między patrycjuszem a Cyceronem, odniesie wymierną materialnie korzyść bez zbędnego wysiłku. Jednak szybko sam znalazł się w niebezpieczeństwie. Appiusz zaaranżował bowiem oskarżenie młodego ekwity na podstawie groźnie brzmiącej lex Scantinia i tylko sprawowanie przez niego urzędu edyla kurulnego uniemożliwiło postawienie go przed sądem. W następnym, 49 r., Celiusz już jako homo privatus nie mógł liczyć na ochronę prawną i zdecydował się poszukać opieki w obozie Gajusza Juliusza Cezara, przywódcy stronnictwa walczącego z optymatami, do których zaliczał się Appiusz. Związanie z popularami nie tylko bardzo dotknęło Cycerona, ale także odsłoniło konformizm i oportunizm samego Marka i przyczyniło się do powstania negatywnej opinii historyków o tym skądinąd najzdolniejszym uczniu Arpinaty.
Epistulae ad Familiares contains not only letters written by the great orator to his friends and familiars but also received correspondence. There are seventeen letters written by Marcus Caelius Rufus – the pupil and friend of Cicero – in sixteen books of epistulae. Caelius was writing his letters in the period of three years from 51 till 48 BC when Cicero was, among others, a governor in Cilicia, in Asia. The pupil and active politician was giving information to his older colleague about Roman politics and an activity of society. Caelius did not hesitate to relate to ordinary gossips. This paper concentrates on one of the subjects mentioned in Caelius’ letters – his problems with hostility of Appius Claudius Pulcher, the well-known Roman politician. Publius Cornelius Dolabella, future Cicero’s son-in-law, accused Appius of vis. Caelius, who wanted to borrow money from Appius, tried to involve Cicero in Claudius’ defense. The young politician thought that Appius would give him money in token of gratitude. It appeared soon that Caelius did not only receive loan, but also enabled Appius to get a revenge against him. The patrician hated Cicero’s pupil for his prior activity (a discredit of Clodia Metelli, the sister of Appius, an advancement of Titus Annius Milo – the murderer od Appius’ brother – Publius Clodius and a detriment of Lucius Domitius Ahenobarbus – the friend of Appius). Te patrician accused Caelius of immoral behaviour. The Cicero’s pupil avoided accusation only because he was an aedile in this time. In the next year, Caelius, as a private man, had to look for protection in Caius Iulius Caesar camp. Caesar was an enemy of optimates, a party of Appius, Cicero and until quite lately – Caelius. This decision of young politician showed his opportunism and conformity and lead to his death in the next year.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 3; 111-122
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies