Do the Origins of the Constitution Can Be Sought in Roman Law? - A Few Comments on the Side Note of the Cicero’s and Polybius’ Selected Sorks

In the presented article, I try to answer the question whether in the Roman state there is a possibility to find the roots of the constitution. In Roman state the constitution as a separate normative act did not exist, the separate jurisdiction of public law was not created, and a constitutional law was primarily based on the custom and political practice. However, in the preserved source material, among others, Cicero’s and Polybius’ statements can be found, which refer to the political issues. On the basis of their analyses, I try to prove that the ideas of constitutionalism and constitution, of course in a substantive sense, date back to the ancient Rome.

W niniejszym artykule postaram się odpowiedzieć na pytanie czy w państwie rzymskim można odnaleźć korzenie konstytucji. W starożytnym Rzymie nie występowała wprawdzie konstytucja jako osobny akt normatywny, jak i nie stworzono osobnej jurysprudencji prawa publicznego a prawo konstytucyjne oparte było przede wszystkim na zwyczaju i praktyce ustrojowej. To jednak w zachowanym materiale źródłowym można odnaleźć m.in. wypowiedzi Cycerona i Polibiusza odnoszące się swoją tematyką do kwestii ustrojowych. Właśnie w oparciu o ich analizę postaram się dowieść, że idee konstytucjonalizmu i konstytucji, oczywiście w sensie materialnoprawnym, sięgają aż do starożytnego Rzymu.